ttipi-ttapaerran.tok-md.com/pdf/ttipi-ttapa-297.pdf · 2016. 6. 23. · erresidentzia izanen dute...

32
297. zenbakia • 2001ko martxoak 8 • XXI. urtea 3 Elkarrizketa: Francis URRUTIA Bi urtez zaharberritze lanean ari- tu ondotik, Antxitonea trinketea berriz ere zabaldu du Francis Urrutia amaiurtarrak. Pilota pla- za ez ezik, hotela eta jatetxea ere ireki ditu eta udan igerileku es- talia eta gimnasioa izanen du. 6 Gaurkotasuneko Gaia: Hemengo familiekin euskara ikasten Urtero-urtero euskaldunberriak etortzen dira hemengo familie- kin bere euskara lantzera. Lei- tzako esperientzia jaso dugu. 24 Kirola: Txaruta pilota taldeak urte bikaina Baztan eta Malerrekako pilota- riek 52 txapel jantzi zituzten iaz Eus- kal Herrian jokatutako txapelke- ta ezber- dinetan. Ezinduek lantegia eta erresidentzia izanen dute 4-5 GIZARTE ZERBITZUAK BORTZIRIETAN Ezinduek lantegia eta erresidentzia izanen dute ttipi-ttapa Aspacek hamasei lagu- nendako erresidentzia za- baldu nahi du Beran, «egiazko premia dagoela ikusita». Gaur egun medi- ku kontsulta dagoen etxe- an bi solairu moldatuko di- ra eta lan horren aurre- kontua 33 milioi pezeta- koa da. Erdia Nafarroako Gobernuko Ongizate De- partamenduak ordainduko luke eta bertze erdia Bor- tzirietako udalek. Alkate- ek begi onez ikusten dute egitasmoa. Bertzalde, Bortzirieta- ko Zerbitzu Mankomuni- tatearen ekimenez, Enple- gurako Zentro Berezia egi- nen da Lesakako Otsango industrialdean. Bertze lantegietan nekez ariko lira- tekeen hogei bat lagunentzako le- kua izanen du. Egitasmo hau ha- gitz aitzindua da- go eta urte aka- bailarako lanean izatea espero da. «Izaera produkti- boa izanen du eta bertze edozein le- kuetan bezala, soldata eta gizarte segurantza izanen dute hor kontrataturiko- ek» dio Jon Larretxea, Gi- zarte Zerbitzuko hezitzai- leak. Berako Uxanek hez- kuntza eta okupazio zentro bezala ia 25 urtez egin duen lana osatzeko baliagarriak izanen dira erresidentzia nahiz lante- gia. Beran egin gogo den erresidentzian hamasei lagunendako lekua izanen da. Enplegurako Zentro Berezia, berriz, Lesakan eginen da eta hogei lagunei ematen ahal die lana. Urte akabailarako lanean izatea espero da. Beran egin gogo den erresidentzian hamasei lagunendako lekua izanen da. Enplegurako Zentro Berezia, berriz, Lesakan eginen da eta hogei lagunei ematen ahal die lana. Urte akabailarako lanean izatea espero da.

Transcript of ttipi-ttapaerran.tok-md.com/pdf/ttipi-ttapa-297.pdf · 2016. 6. 23. · erresidentzia izanen dute...

  • 229977.. zenbakia • 2001ko martxoak 8 • XXXXII.. urtea

    33 Elkarrizketa: Francis URRUTIABi urtez zaharberritze lanean ari-tu ondotik, Antxitonea trinketeaberriz ere zabaldu du FrancisUrrutia amaiurtarrak. Pilota pla-za ez ezik, hotela eta jatetxea ereireki ditu eta udan igerileku es-talia eta gimnasioa izanen du.

    66 Gaurkotasuneko Gaia: Hemengo familiekineuskara ikastenUrtero-urtero euskaldunberriaketortzen dira hemengo familie-kin bere euskara lantzera. Lei-tzako esperientzia jaso dugu.

    2244 Kirola: Txaruta pilota taldeakurte bikainaBaztan eta Malerrekako pilota-

    riek 52 txapel jantzizituzten iaz Eus-

    kal Herrianjokatutako

    txapelke-ta ezber-dinetan.

    Ezinduek lantegia etaerresidentzia izanen dute

    ++ 44--55

    GIZARTE ZERBITZUAK BORTZIRIETAN

    Ezinduek lantegia etaerresidentzia izanen dute

    ttipi-ttapa

    Aspacek hamasei lagu-nendako erresidentzia za-baldu nahi du Beran,«egiazko premia dagoelaikusita». Gaur egun medi-ku kontsulta dagoen etxe-an bi solairu moldatuko di-ra eta lan horren aurre-kontua 33 milioi pezeta-koa da. Erdia NafarroakoGobernuko Ongizate De-partamenduak ordaindukoluke eta bertze erdia Bor-tzirietako udalek. Alkate-ek begi onez ikusten duteegitasmoa.

    Bertzalde, Bortzirieta-ko Zerbitzu Mankomuni-tatearen ekimenez, Enple-gurako Zentro Berezia egi-nen da Lesakako Otsango

    industrialdean.Bertze lantegietannekez ariko lira-tekeen hogei batlagunentzako le-kua izanen du.Egitasmo hau ha-gitz aitzindua da-go eta urte aka-bailarako laneanizatea espero da.«Izaera produkti-boa izanen du etabertze edozein le-kuetan bezala, soldata etagizarte segurantza izanendute hor kontrataturiko-ek» dio Jon Larretxea, Gi-zarte Zerbitzuko hezitzai-leak. Berako Uxanek hez-kuntza eta okupazio

    zentro bezala ia 25 urtezegin duen lana osatzekobaliagarriak izanen diraerresidentzia nahiz lante-gia.

    Beran egin gogo den erresidentzian hamaseilagunendako lekua izanenda. Enplegurako ZentroBerezia, berriz, Lesakaneginen da eta hogei lagunei ematen ahal dielana. Urte akabailarakolanean izatea espero da.

    Beran egin gogo den erresidentzian hamaseilagunendako lekua izanenda. Enplegurako ZentroBerezia, berriz, Lesakaneginen da eta hogei lagunei ematen ahal dielana. Urte akabailarakolanean izatea espero da.

  • 2 ttipi-ttapa • 297. zbk. • 2001-III-08

    ERAKUSKETABittiria 30 eta Plaza Zaharra 26

    SALTOKIAPlaza Zaharra 27 • Tfnoa: 948 637780

    NA-31780 LLEESSAAKKAAORDOKIORDOKI

    Estilo ugariko mobleakALTZARIAKALTZARIAK

    Larunbat goiz eta arratsaldez irekiarmairu enpotratuen erakusketaBittirian

    AA rmairu enpotratuen erakusketa BittirianESKAINTZA

    BEREZIAK PLAZA

    ZAHARREAN

    ZAHARBERRITZE

    OBRENGATIK

    ESKAINTZA

    BEREZIAK PLAZA

    ZAHARREAN

    ZAHARBERRITZE

    OBRENGATIK

    %10, %20 eta%30eko

    deskontuak

    Bidali TTIPI-TTAPAherritik kanpo bizi diren lagunedo familiakoei

    Bakar bakarrik bidaltze gastuak ordaindubehar dira.Eskatu informazioa.

    & (+34) 948 631 188

  • 2001-III-08 • 297. zbk. • ttipi-ttapa 3

    DATUAK..........

    TESTUA ETA ARGAZKIA:AITOR AROTZENA

    v Sortzezamaiurtarra daFrancis Urrutia,Dolarekoa.Mexikonhemezortzi urteegin ondotik,Baztanera itzuli,Antxitoneazaharra erosi etatrinkete, jatetxeeta hotelazabaldu ditu.v Oraindik ezdu akitu languzia: Udarakogimnasioa etaigerilekuklimatizatua erezabaldu nahidituAntxitonean.v Trinketean400 lagunsartzen ahaldira, jatetxean70 lagunendakolekua dute etahotelean 25 geladituzte.v 1894an irekizuten trinketeaIsidro Iribarreneta JosefaIturralde senar-emazteek, etaHegoaldekozaharrena delaerraten ahal da.

    tttttttttttttttttttttttELKARRIZKETA

    NOLA GOGORATU ZI-TZAIZUN ANTXITONEAMOLDATU ETA BERRIZZABALTZEKO IDEIA?

    Mexikotik urteroetortzen hasi nintzenoporretan. Han egoeraaldatzen joan zen 1994.urte inguruan, animale-ko inflazioa, debalua-zioa eta segurtasun ezahandia zegoen. Orduanerabaki nuen honat buel-tatzea. Iruñean zerbaiterostekotan egon nin-tzen, baina orai dela lauurte Antxitonea saltzenzela enteratu eta erosiegin nuen.KIROL ARLOAN ZEINERABILERA EMAN NAHIDIOZU TRINKETEARI?

    Gazteak ezker pare-tean aritzen dira, bainatrinketea ezagutzea po-lita da, hemen berean,kilometro gutira, horibaita gehien jokatzenden pilota modua.Garaibatean herri arteko txa-pelketak jokatzen ziren.Orai Antxitonea klubasortu eta Iparraldekoenkontra partidu batzukjokatu nahi nituzke.Aurten ez dakit, bainaheldu den urtean segu-rik Elite 2001 zirkuito-an sartu nahiko nuke,bertze hamabi trinkete-rekin batera, tarteanBa iona , Pa r i s e t aBartzelonakoak.LEHENDIK ERE HISTO-RIA LUZEA DU ANTXITO-NEAK, EZ DA?

    Ehun urte baino ge-hiago ditu, pentsa! Pilota

    partida izigarriak joka-tu dira: 1922ko aben-duaren 2an Dongaitzanaiak aritu ziren Leoniseta Artzeren kontra.Baigorriko baserri ba-teko hamar behiak jo-katu zituzten. Trinkete-an seirehun lagun sartuziren eta jendea kanpo-an gelditu zen. Barne-koek leihotik egitenomen zuten oihu: “ba-dazi honenbertze”.Ge-ro, 1936an, Nafarroako

    Bertsolari txapelketa-ren finala jokatu zen etabaztandar bat suertatuzen txapeldun, IruritakoJuan Felix Iriarte. Gero,mutildantza eskola eretrinketean izan zen,Mauricio Elizalderekin.HONELAKO EKITALDIEKATEAK ZABALIK IZANENDITUZTE ORAIN EREANTXITONEAN?

    Niri gustatuko li-tzaidake NafarroakoBertsolari txapelketa-ren finala berriz ereAntxitonean egitea.Laxoa elkartekoei errannien paxaka txapelketaberez trinketean jokatubeharko litzatekeela eta

    ez frontoian. JuanjoAtxari ere errana diotesku pilota txapelketa-ren ba t joka tzeko .Pilotari profesionalakere etortzen hasiak di-ra, pixko bat jokatzera:Otxandorena, Retegi…Ateak zabalik daudeedozein gauza egiteko.Gero, gimnasioa eta ige-rileku klimatizatua ereizanen ditu. Honela-korik ez da inguru ho-netan eta jendea etorri-ko dela us te dugu.Uztailean irekitzeko as-moa dugu. Gero, urriaigual izanen da, bainaudarako irekia egoteaespero dugu.

    w } Gu ezker paretean aritzen gara,baina, hemen berean, kilometrogutian, gehien bat trinketean aritzendira. Hori ezagutzea polita da.~

    «Uztailean gimnasioa eta igerileku klimatizatua irekitzeko asmoa dugu».

    ++ Francisco URRUTIA Antxitonea trinketeko nagusia

    ”Edozein ekitaldi egiteko ateakzabalik izanen ditu Antxitoneak”

  • 4 ttipi-ttapa • 297. zbk. • 2001-III-08

    tt

    tt

    tt

    tt

    tt

    tt

    tt

    tt

    tt

    tt

    tt

    tt

    tt

    tt

    tt

    tt

    tERRE

    PORT

    AIA

    rresidentziari dagokio-nez, jarrera ona dagoBortzirietako alkateen ar-t ean , I s abe l Pa rdo ,Uxaneko Zentroan ariden Aspaceko langileakadierazi digunez. Gauregun beheitiko solairuan

    mediku kontsulta duen etxearen bisolairu moldatuko lirateke eta ber-tze bat egin, 33 milioi pezetako au-rrekontuarekin. Erdia, NafarroakoGobernuaren Gizarte OngizateDepartamenduak ordainduko lukeeta bertze erdia Bortzirietako Udalek.Bera zati horren erdia ordaintzekoprest azaldu da eta gainerakoa, biz-tanle kopuruaren arabera banatukolitzateke, herriz herri. Otsailaren 27anegindako bileran alkateek azaldu zu-tenez, herrietako batzarretan ezta-baidatuko da gaia, baina begi onezbegiratzen dute proiektua. Izan ere,Isabel Pardok dioenez, «ez da luxubat ezinduendako erresidentzia es-

    katzea, premia-premiako zerbait bai-zik». Jendearen beharren arabera,egonaldiak ere aldatuko dira.«Familiarik ez dutenentzat beraienetxebizitza izanen da, bertze batzukastelehenetik ortziralera egonen di-ra». Erresidentziak hamasei lagu-nendako lekua izanen luke. Behinobra eginda, Aspacek gestionatukoluke erresidentzia eta Ongizate De-partamendutik ordainduko liratekelangileak eta gastuak.

    Hogei lagun hartzen ahaldituen Enplegurako ZentroBerezia Lesakako Otsangoindustrialdean

    Beran erresidentzia egiteko asmoabaldin badago, Lesakan ezintasunpsikikoa edo fisikoa izan bainan la-na egiteko gai diren pertsonei zu-zendua izanen den EnplegurakoZentro Berezia egin nahi da. Bortzi-rietako Oinarrizko Gizarte Zerbitzue-tan ari den Jon Larretxea hezitzaile-

    EAspacek, Burmuin ElbarriakLaguntzeko Nafarroako Elkarteak,erresidentzia zabaldu nahi du Beran,“egiazko premia dagoela ikusita”.Horretarako, gaur egun medikukontsulta dagoen goitiko bi solairuakmoldatuko lirateke eta hamaseilagunendako lekua prestatu.Aurrekontua 33 milioi pezetakoa da.Erdia Ongizate Departamenduakordainduko luke eta bertze erdiaBortzirietako Udalek. Bertzalde,Bortzirietako Gizarte ZerbitzuMankomunitatearen ekimenez,Enplegurako Zentro Berezia eginenda Lesakan. Bertze lantegietan nekezariko liratekeen hogei batlagunentzako lekua izanen du etaurte akabailarako lanean izateaespero da.

    TESTUA ETA ARGAZKIAK: AITOR AROTZENA

    G I Z A R T E Z E R B I T Z U A K B O R T Z I R I E T A N

    Ezinduentzat lantegia etaerresidentzia egin nahi dira

  • 2001-III-08 • 297. zbk. • ttipi-ttapa 5

    ak adierazi digunez, «izaeraproduktiboa izanen du eta ber-tze edozein lekuetan bezala,soldata eta gizarte seguran-tza izanen dute hor kontrata-turikoek».

    Aspaldi ikusi omen zen in-guru honetan gisa horretakozentro baten premia, bainanorain arteko saiakerak ez zu-ten emaitzarik eman. Joan denurtean ekin zioten berriz ereGizarte Zerbitzuetatik gabezihorri irtenbide bat bilatze la-nari eta Aspacerekin lan egi-tea erabaki zuten. Larretxeakdioenez, «gisa honetako zen-tro ezberdinak bisitatu eta ar-lo honetan lan egiten dutenelkarte ezberdinekin hitz eginondoren, Aspacerekin lan egi-tea erabaki genuen. Elkartehonek lehendik baitu Beranezintasun larriagoa duten per-tsonendako zentroa, baita ber-tze lekuetan gisa honetako zen-troak ere».

    Aspaceko zuzendaritzakongi hartu zuen proposame-na, bainan kontaktu eta azter-keta batzuen ondoren, ezin-bertzekoa ikusi zuten lokal pu-bliko baten beharra, bertzelahasierako inbertsio izugarriakezinezkoa eginen zuelako ho-nelako proiektu batean sar-tzea. Mankomunitatetik, orainarte zaborra biltzeko erabiliden pabilioia eskaini zitzaion,Lesakako Otsango industri-gunean dagoena. «Momentuhonetan pabilioi hori egoki-tzeko proiektua eskatua dagoeta inguruko enpresekin kon-taktuak hasi nahi dira, hemenbertan lana lortzeko» dioLarretxeak. Pabilioiak duenlekuaren arabera, hogei lagu-

    nek egiten ahal dute lana ber-tan. «Ideia goizeko 8etatikarratsaldeko 5etara aritzeada eta bertan bazkalduko du-te» erran digu Jon Larretxeak.

    Urte akabailarako zentroamartxan jarri nahi da. Bertanlana egiteko, Minusbalia ziur-tagiria behar da. Egoera ho-rretan 18 lagun omen daudeBortzirietan. Erdia bainogehiagok 30 eta 40 urte bitar-tean ditu. Informazio gehia-go behar izanez gero, GizarteMankomun i t a t eko 948635036 telefonora (Jon) dei-tu behar da.

    Enpresa ezberdinendakogisa guzietako lanak eginendira enplegurako zentro bere-zi honetan eta urte bukaera-rako lanean aritzea espero duIsabel Pardok. «Proiektua ha-gitz aitzindua dago eta horimartxan jarriko da dudarikgabe. Gizarte Zerbitzuko jen-dea ere hagitz ilusionatua ikus-ten dut proiektuarekin. Pabi-lioa hor dago, obra nola eginikusten ari dira eta hori urteakabailarako eginen da. Erre-sidentzia, aldiz, dirulaguntzenmenpe dago, baina hor erebaikorrak gara».

    Enplegurako Zentro bere-zia, gainera, ez da lanpostuabakarrik izanen. Iruñeko jen-deak gisa guzietako aholku-laritza eskaintzen die langile-ei: Gida-baimena ateratzekoahalmena baldin badute la-gundu, pisua erosteko lagun-tzak, bizi-proiektu bat aitzi-nera ateratzeko laguntza oro-korra izanen dute. «Ezkondueta guzi egin diren bikoteakbadira. Proiektu osoa da»Isabel Pardoren ustez.n

    977an sortu zenUxane. Etxeanburmuin elbarriakzituzten senideakmugitzen hasi zi-ren eta Gipuzkoa-ko Aspacerekin ha-rremanean jarri zi-

    ren. Monitoreendako lehen-biziko formazio ikastaroakDonostian egin zituzten.Baina Nafarroako Gobernuakeskaintzen dituen laguntzakezin zituzten eskuratu etaNafarroako Aspacerekin ha-si ziren, 1978tik aitzina.Hasiera batean hezkuntza be-reziko zentroa zen eta haurt t ik iak izaten z i tuzten.Pedagoga bat, erreabilitazioaegiteko fisioterapeuta eta bimonitore zeuden. Baina ara-zo hauek dituzten ikasleakikastetxe arruntetan integra-tzeko legea egin zen 1989-90ikasturtean. Orduan ttikiakeskola publikora pasatu zireneta Uxane okupazio zentrobihurtu zen.

    Gaur egun, Berako UxaneOkupazio Zentroan heme-zortzi lagun ari dira, IsabelPardo eta Mila Bidegain mo-nitoreen gidari tzapean.Uxanera joaten direnei ez zaiekobratzen, garraioaren eta ja-nariaren zati bat bertzerik ez.Eskaintzen dituzten aholkuaketa diagnostikoak ere dohai-

    neko zerbitzuak dira. Beraienardurapean dauden gehienekez dute lanpostu arrunt bate-an aritzeko aukerarik, bainalanttoak egiten dituzte Alcoeta bertze zenbait lantegien-dako. Helburu nagusia per-tsona hauen orduak okupa-tzea da, zerbaitetan aritzeabaina produkzioaz kezkatugabe, etxekoei bere zeregi-netan segitzeko modua es-kainiz, bidenabar. Lesakanegingo den enplegu zentroberezian, aldiz, lanerako ahal-mena duten pertsonak arikodira, zortzi orduz beraien kon-tratu eta aseguruarekin, hila-beteko oporraldiarekin eta gu-ttieneko soldata kobratukodute bederen. «Gaur egun da-goen konpetentzia ikusita jen-de honek lantegi arruntetanez lukete aukerarik izanen.Aldi berean, Uxanekoa eskasxamar gelditzen zaie. Gai denjendea hasiko da, denek ezbaitute zortzi orduz laneanhasi nahi. Hemen dirua zer-tarako den ez dakien jendeabadugu, orduan ez du baliolanean hastea. Baina badirabertze batzuk pisu bat erosinahi dutenak, bere bizimo-dua egin nahiz eta zailtasu-nak izan, horientzako izanenda enplegurako zentro bere-zia» dio Isabel Pardo ardura-dunak.

    Uxanek ia 25 urtez egindako lanaren

    beharrezko osagarriak

    Bortzirietan burmuinelbarriendako Erre-sidentzia eta EnpleguZentro berezia egite-ko asmoa dago. Pre-mia handia al da?

    Biek behar-beharrez-koak dira. Enplegu zen-troan lanean ariko di-ren aunitz erresiden-tzian bizitzen jarriko di-rela iduritzen zait.Gurasoak falta zaiela-ko edo independienteizan nahi dutelakoz ha-siko dira lanean, bainapisu batean bakarrik bi-

    zitzeko gai izanen di-ra? Batzuk ez, zein etor-kizun izanen lukete?Erresidentzia oinarriz-koa da, behar-beha-rrezkoa, bere kabuz bi-zitzeko etorkizunik ezduen jendea hartukoduelako. Nire ustez le-hentasun gehiago duerresidentziak, baina

    enplegu zentroa ere be-har da eta biak aitzine-ra aterako dira.Uxaneren lana osa-tzeko baliagarriakizanen dira?Uxanek egunean oku-pazioa ematen du, bai-na batzuentzat murritzgelditzen da. Diru pix-ko bat irabazten dute,

    baina ez soldata bat.Gehixeago behar dute-nentzat hor egonen daenplegu zentro berezia.Gero, hemendik etxe-ra joaten dira eta ba-tzuk, egitan, egoera ne-gargarrian bizi dira.Horientzat erresiden-tzia bizi duina izatekoaukera bakarra da.

    ++ Isabel PARDO Uxane zentruko zuzendaria

    «Bai erresidentzia, baita EnplegurakoZentro berezia ere premiazkoak dira»

    1

  • . Langile Autonomoak

    . Nekazariak eta mendi-langileak

    . Nominak eta Aseguro Sozialak

    . Lan-kontratutarako laguntzak

    . Enpresa berri ezberdinen sortzea

    . Diru-laguntza ezberdinak

    . Kontabilitateak

    . IVA eta IRPF

    . Errenta aitorpenak

    . Elbarritasun eta jubilazio tramiteak

    . Bideragarritasun planak

    ARTEKARITALDEA

    ARTEKARITZA EKONOMIKO ETA LABORALALESAKA:• Astelehenetik asteazkenera 9-13tara eta 15-19etara• Ortzegun eta ortziraletan, 8etatik 15etaraNon: MALDAERREKA S.L., Bittiria 6 • Tfnoa: 948 637050

    BURLATA:ARTEKARI, S.L., & 948133328•133346. Faxa: 948133713Non: La Viña karrika, 4-behea • 31600 BURLATA

    ttipi-ttapafundazioak

    EuropakoBatzordearendirulaguntza

    jaso du

    ttttiippii--ttttaappaaH A M A B O S T E K A R I A

    LEGE GORDAILUA: NA-1324/85FRANKEO ITUNDUA: 34/79

    TIRADA: 7.100 ALE

    Helbidea: TTIPI-TTAPA ALDIZKARIA

    Herriko Etxeko Plaza, 1E-31780 BERA (Nafarroa)Tfnoa: (+34) 948 63 11 88Faxa: (+34) 948 63 12 91

    Internet:http://www.topagunea.com/ttipi-ttapa

    e-mail:[email protected]

    Jabea: TTIPI-TTAPA FUNDAZIOA.Presidentea: Pello Apezetxea.Kudeatzailea: Joxemanuel Iri-goien. Zuzendaria: Aitor Arotze-na. Publizitatea: Kulturkari, S.L.Administrazioa: Amaia Goia.Erredakzioa: Aitor Arotzena,Asier Gogortza. Berriemaileak:Joseba Azpiroz, Esteban Aroze-na, Juana Mari Saizar, Iban Isasi,Patxi Iriarte, Patxi Otxandorena,Jaione Otxandorena, Alba Fer-nandez, Lorena Galarregi, PabloMendiburu, Franck Dolosor,Margari Etxenike, Koro Irazoki,Ana Mari Etxeberri, FrederickBerruet, Elixabet Iturria, GarbiñeMaiz, Oskar Txoperena, JosebaOlagarai, Nerea Mitxeltorena,Aitor Arozena, Asier Gogortza.Kolaboratzaileak: EHNE Nafa-rroa,Mikel Bezunartea, Belarra…Inprimategia: Gertu. ErakundeLaguntzaileak: Bera, Leitza,Goizueta, Arano, Areso, Baztan,Urdazubi eta Sarako udalak,Zugarramurdiko Akelarre elkar-tea, Bortzirietako Euskara Man-komunitatea, Malerrekako Zer-bitzu Mankomunitatea, Zugarra-murdiko Akelarre Elkartea…

    Harpidetza sariak:Hego Euskal Herria . . . .2.200 Pta.Ipar Euskal Herria . . . . .160 LiberaEuropa . . . . . . . . . . . . . .4.000 Pta.Amerika . . . . . . . . . . . .16.000 Pta.

    Aldizkari honek NafarroakoGobernuaren laguntza jaso du

    ttttttttttttIRITZIA

    6 ttipi-ttapa • 297. zbk. • 2001-III-08

    GAURKOTASUNEKO GAIA

    Hemengo familiekin euskara ikasten

    Vitoriano IPARRAGIRREUrtotxiki baserria. LEITZA

    Guk azken hiruurtean hartu ditu-gu euskara ikasle-ak, bat bilbotarra,

    Getxoko bertze bat eta bi gasteiz-tar. Karrape irratian izan genuenegonaldi hauen berri eta Leitza-ko Euskaltegian eman zidateninformazio gehiago.Kristoren suertea izandu dugu,oso neska majak tokatu zaizkigu.Guk beti neskak hartzen ditugu,neunek nola lau alaba dauzka-ten, nahiago dugu neskak izatea.Baserrira etorri eta gurekin edo-zein lan klasetan aritzeko ez du-te erreparorik izaten. Lehendabiziko bi egunetan ixi-lik xamar egoten dira, lehen egu-nean bereziki ez dute apenas hi-tzik egiten. Lehendabiziko nes-karekin gu gerone ohartu ginenafaltzeko tenorean bera arraroxamar zegoela, deneri begira.Orduan galdetu nion “ulertzenduzu guk hitzegiten duguna?”eta berak ezetz. Beraz geroztikkontu pixka batekin ibiltzen ga-ra lehendabiziko egunean, man-tso xamar hitzegin, galdetu…baina bigarren egunerakojartzen dira oso poliki.Baserriko lasaitasuna estimatzendute gehien. Zortzigarren egu-nerako osotara erlajatzen diraeta ikaragarri gustatzen zaie he-mengo bizimodua.

    Lehendabizian kontu pixkabatekin ibili behar da,mantso hitzegin, galdetu...

    Maria CABALLEROIkaslea. BILBO

    Ni birritan egonnaiz Leitzan, 99aneta iaz, baina aur-ten ez dut uste

    errepikatuko dudanik, laneanari naizelako. Neretzat oporrakbezala izan ziren Leitzakoak,primeran pasatu nuen. Familia-koa izango banintz bezala har-tu ninduten, oso abegikorrak zi-ren etxekoak. Niretzat baserri-koak ahizpak eta guraso eus-kaldunak bezala ziren. Euskarari dagokionez arazo txi-ki batzuk izan nituen hasieran,batez ere gizonekin. Emakumee-kin ez neukan arazorik, bainangizonekin izugarria zen. Behar-bada azkarrago hitzegiten duteeta itxiagoa zen beren hizkera. Egia esan mintzaira ez dut gehie-gi hobetu, baina belarria askolandu dut, ulermena. Berehalaxeikasi nuen “gara” esan beharre-an “ga” esaten…Eskaria bidali nuenean herrianegotea eskatu nuen, eta ez neki-en Urtotxiki baserria zela. Ailega-tzean txundituta gelditu nintzen,herritik 3 kilometrora dagoela-ko. Halere gero herrian ez nuendenbora asko pasatu, gehienbatbaserrian egon nintzen, eta es-perientzia ikaragarria izan zen.Goizeko 7etan behiak izteko ma-kinarekin… berezia zen.

    Emakumeei ulertzeko ez nuenarazorik, bainan gizonekinizugarria zen

    Kontxi ZOZAIAIKA Euskaltegia. Leitza.

    Hiri eta herri er-daldunetan eus-kara ikasten ariden ikasleak ara-

    zo franko izaten du, edozein hiz-kuntza ikasteko praktikatzeaezinbestekoa baita. Horretarakoaukera desberdinak ditu: lehen-dabizikoa eta garrantzitsueneta-koa euskaltegian hartzen ditueneskolak. Udako barnetegiek ere,aukera ezin hobea eskaintzendute euskaraz mintzatzeko etabizitzeko, edo bestela, familiaeuskaldun baten etxean hilabetebat igarotzea. Aukera hauek guziak konpara-tuko bagenitu, alde onak eta txa-rrak agerian geratuko lirateke.Barnetegira heldu den ikaslea-rentzat esperientzia erosoagoaizan daiteke. Barnetegietan ezbezala, familia batekin hilabetebat pasatzea erabaki duenak,bestelako zailtasunak gainditubeharko ditu. Batetik, euskalkiaerabat arrotza egiten ahal zaio-lako eta bestetik, baserriko bi-zimoduan eta familia batekin bi-zi beharrak ere ahaleginak es-katuko dizkio.Halere, familia batekin hilabe-tea igaro ondoren ikaragarria dahizkuntzari eman diezaioketenfreskotasuna, batez ere ulerme-nean, ahoskeran, doinuan etaespresibitatean.

    Egonaldi hauekin ikasleenhizkuntzak ikaragarrizkofreskotasuna hartzen du

  • ttipi-ttaparenzerbitzu komertzialak

    ttipi-ttaparenzerbitzu komertzialak

    LANKOMERTZIALAK

    Kartelak, boletoak,fakturak, bisita txartelak,aldizkariak, egutegiak, liburuak,

    katalogoak, kartazalak etapaperak, buzoiratzeko

    publizitateorriak,

    LANKOMERTZIALAK

    TTIPI-TTAPA FUNDAZIOAk zerbitzu egoki eta profesionala eskaini nahi die bere lagun eta bezeroei.Horretarako sortu du KULTURKARI, zuk behar duzuna momentu batean egiteko, zure gustura diseinatua eta merke.Deitu lasai, eskatu aurrekontua eta ikusiko duzu!

    FOILETOAK

    ALDIZKARIAK

    INPRIMAKIAK

    KARTELAK

    948631188+

    Bi orrikoak, hiruorrikoak,koloretan eginak,zuribeltzean, offset-ean edofotokopietan…

    Neurri, kolore etapaper desberdinetan

    Komeni zaizunneurri etakopuruan, zuregustora diseinatuak

    Kartazalak,buzoiratzeko paperak, egutegiak, errekordatorioak KULTURKARIKULTURKARIKULTURKARI

  • 8 ttipi-ttapa • 297. zbk. • 2001-III-08

    PRENTSATIK BILDUTAKOAK

    «Ez da normala goimailako kirolari bategunero bestaz bestaibiltzea. Nire ustez,gehiegi ibili nintzenIruñean eta gero etahandiagoa egin denfama txarra sortu zaiteta horrek kalte handiaegin dit. Kritika aunitzmereziak nituen, bainahortik niri ibilaldieiburuz idatzi direnastakerietara diferentziahandia dago. MikelGoñi ez da Jaungoinkoa,baina ezta gorotz puskabat ere».Mikel GOÑIOronozko pilotariaDiario de Navarra 01-02-21

    «Banaka joaten baldinbazara, ondo-ondotikpasatzen diraibilgailuak. Binaka edotaldeka joanez gero,bozinazoak eta oihuakaditzen dituzu, bainahori frenatu ondotik.Nahiago dut irainakaditu autoek azpianhartzea baino».Patxi VILABerako txirrindulariaDiario de Noticias 01-02-20

    «Enpresa beti ongiportatu da nirekin,baina oraingoanlehenxeago abisatzenahal zidaten».Joxe Jabier TABERNALesakako pilotariaDiario Vasco 01-02-21

    Diario de Navarra 01eko otsailak 21

    11 GALDERA LABUR

    u Berastegin jaio eta urte batzuetan bertan bizi. Naparra edo giputxia sentitzen zara?

    v Hemen nagoenean naparra, baina hara joaten naizenean erdi giputxie.

    u XXI. mendeko «super-hiper…» neska al zaitugu?

    v Nere ustez bai, modan egotea asko gustatzen zait.

    u 17 urte. Adin «ero-ero» horretan nola bizi zara?

    v Gustora, eta adin hau pasatzean, ahal balitz errepikatu egingo nuke.

    u Zure bizimoduan beste sexuko pertsonek zer tokia daukate?

    v Momentu honetan garrantzi handia dute.u Ikasketetaz gain, zer

    erreponsabilitate gehiago dituzu?v Oso gutxi, nahiko daukat Batxilergoa aurrera

    ateratzen.u Familia hitzak zer gogorarazten

    dizu?v Maitasuna.u Ze mozorro eta parranda egin dituzu aurten Tolosako

    iñauterietan? v Aste guzian Tolosan egon naiz, baina mozorrotu egun batean, aztia.u Aktore, musiko eta idazle baten izenak.v Leonardo di Caprio, Mikel Urdangarin, Bernardo Atxaga.u Hitz batean adieraz nola ikusten dituzun asteburuko

    parrandak?v Espezialak.u Ze sentiarazten dizute alkola, drogak, sexua hitzek?v Plazerra.u Bestondoa pasatzeko aholku on bat?v Ongi bazkaldu eta siesta on bat.

    Itxaro GEREÑO

    IkasleaARESO

    IRITZIA tttttttt

    Boda eta banketeak ematen dira

    Zalain Auzoa& 948631106

    BERA

    Lanchas• Parketak - Tarimak• Kutxillatzea eta bernizatzeak• Estaldura orokorrak

    Bera & 948630735

    PIKABEAMolinero drogeriangaldetu

    pinturakpinturak

    Etxe barneko hezetasun eta kondentsazioarazoak moldatuko dizkizugu

    • Fatxadak• Barne dekorazioa• Pintura orokorrean

    Izpoz 8 • & 948 630240 - 948 631495 • BERA

    belardendaMediku naturista

    kontsulta

    Masajista

    belardenda

    Legia 1, behea • BERA• & 948 630652

    Plaza Berria, 13 % (948) 627547 LESAKA

    EKAITZA Hostala • KafetegiaGelak TB eta bainuarekinTerraza eta

    plater konbinatuakTerraza eta plater konbinatuak

    PAGOLATXISTORRAREN

    IZENA& 948 630 054

    Altzateko Plaza, 2BERA

  • TTIPI-TTAPA

    Igande honetan, mar-txoak 11, arratsaldeko4,30etan ElizondokoAntxitonea trinketeaneginen den saioak ha-siera emanen dio aur-tengo Nafarroako Ber-tsolari txapelketari.Mikel Altzuart, EkhineEtxepeteleku, Iñigo Iba-rra, Jean Louis Hari-nordoki «Laka», FerminMihura eta Julen Ze-laieta ariko dira saio ho-rretan. Hurrengo larun-batean, martxoaren17an, Lodosako KulturEtxean eginen da biga-rren saioa, Nerea Bruño,Oskar Estanga, EkintzaLanda, Joxema Leitza,Joxe Juan Zubie ta«Etxabe» eta Aritz Sara-guetarekin.

    Txapelketa, berez,martxoaren 2an haste-koa zen Lodosan, bai-na prentsaurrekoa ema-teko zegoela ikusirik etapropaganda aldetik hu-tsune handi xamarrakzeudela oharturik, Nafa-r roako Be r t soza l eElkarteko ZuzendaritzaBatzordeak txapelketa-ren hasiera atzeratzeaerabaki zuen.

    BERTZE HAMARBERTSOLARI ZUZENEAN

    FINALERDIETAN HASIKO

    DIRA

    Bi kanporaketa haue-tatik zazpi bertsolari pa-satu dira finalerdietara,saio bakoitzeko bi one-nak eta puntuaziorik al-tuena lortu duten hu-rrengo hiruak. Joan denurteko sailkapena kon-tuan hartuz bertze ha-mar bertsolari zuzene-

    an ariko dira finalerdihorietan. Martxoaren18an, arratsaldeko 5etanLe i t z ako z inemanXabier Legarreta, Xa-bier Silveira, ManoloArozena eta XabierTerreros ariko dira, kan-poraketa gainditu dutenbertze bi bertsolarirekinbatera.

    Hurrengo finalerdiamartxoaren 23an egi-nen da, arratsaldeko

    6etatik aitzinera IruñekoIruñezar Euskaltegian.Amets Arzallus, BittorElizagoien eta IñigoOlaetxea, bertze bi la-gunekin ariko dira.

    Hirugarren finalerdibat ere izanen da, mar-txoaren 25ean, arra-tsaldeko 4etatik aitzinIzpuran. Estitxu Aro-zena, Sustrai Kolina etaJuan Mari Lopez dirazuzenean ariko diren

    bertsolariak, kanpora-ketako bertze hirurekin.

    Finalerdiko saiohauetan honako lanaegin beharko dute ber-tsolariek: Zortziko han-dian hiruna bertso ofi-zioka, zortziko ttikianhiruna bertso ofizioka,bi puntturi erantzunaeman, hamarreko ttikianhiruna bertso ofiziokaeta kartzelan, hamarre-ko handian azkenaurre-ko puntua emanda etagai bati hiru bertso kan-tatu beharko dituzte.

    FINAL NAGUSIAAPIRILAREN 1EANBERAKO EZTEGARAPILOTALEKUAN

    Finalerdietatik zor-tzi bertsolari pasatukodira, apirilaren 1ean,arratsaldeko 4,30etanBerako Eztegara pilo-talekuan eginen den fi-nal handira. Finealeanhonako lan hau egin be-harko dute: Zortzikohandian hiruna bertsoofizioka, hamarreko tti-kian hiruna bertso ofi-zioka, hiru puntturi eran-tzuna eman, Mainontzinhiruna bertso ofiziokaeta kartzelan, gai batihiru bertso.

    2001-III-08 • 297. zbk. • ttipi-ttapa 9

    tttttttttttttttHERRIZ HERRI

    Nafarroako Bertsolari txapelketako igandehonetan hasiko da Elizondoko AntxitoneanFinala apirilaren 1ean izanen da Berako pilotalekuan

    ++ KULTURA

    Amets Arzallusek irabazi zuen joan den urteko txapelketa. Jagoba Manterola

    SAROBEokindegia

    SANDERS PentsuakEztegara 41, Tfnoa: 948 630 899 - BERA

    Eztegara 3 • Tfnoa: 948 630 198 • BERA

    ZELAIA HarategiaAgerra Auzoan

    Tel:948631602-610627059

    Laudio pinturakLaudio pinturakBarne eta

    kanpoaldea.Aurrekontua

    konpromiso gabe

    JOSTAILUAKJANTZIAKOPARIAK

    ERREMINTAK

    Altzate, 5 • & 948630083 BERA

    GOYAGOYA

  • 10 ttipi-ttapa • 297. zbk. • 2001-III-08

    HERRIZ HERRI tttttttttttttttHERRIZ HERRI tttttttttttttttHERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    Ortziraletan, 10etan Mus Txapelketak

    Tfnoa: 948630259 - BERA

    HARATEGIA • URDAITEGIA

    Kanttonberri 4, Tfnoa: 948630018 • BERA

    &948 6

    31462

    Altza

    te 1

    • B

    ER

    A

    Ekitaldi saila antolatu duteEmakumearen Egunaren inguruan Ortzegunetik igandera eskulan erakusketa izanen da Kultur Etxean

    ASIER GOGORTZA

    Munduko hainbatherrialdeetan bezalaBeran ere somatuko daEmakumearen Egunekooihartzuna, Uxua Ema-kume Taldekoek hain-bat ekitaldi prestatu bai-tituzte Martxoaren 8a-ren inguruan. Egun ho-rretatik hasi eta igandeabitarte emakume bera-tarrek egindako eskula-nen erakusketa izanenda Kultur Etxean. Aste-tartean arratsaldeko 6e-tatik 8etara egonen dazabalik, eta asteburue-tan goizeko 11etatik 1e-tara.

    Bezperan, berriz, so-lasaldi bat emanen daarratsaldeko 7etan Kul-tur Etxean: “Adineangoiti , baina gozo”.Biharamonean, berriz,nahi duten emakumeguziek elkarrekin afal-tzeko modua izanen du-te Zubiondo jatetxean.Afariak 2.500 pezeta ba-

    lio du, eta puntatzeko948 625 472 telefono-ra deitu behar da.

    Emakumearen Egu-neko ekitaldiekin akau-tzeko, antzerkia izanenda igandean arratsalde-ko 7,30etan Kultur Etxe-an: “Ni ez naiz hori”obra antzeztuko dute.

    Baserritarrekinbilkura

    Joan den astean ba-serritarrak alkatearekinbildu ziren HerrikoEtxean, aziendengatikhartzen ahal dituzten di-rulaguntzen inguruansolasteko. Izan ere, soshoiek eskuratzeko es-

    plotazioak ingurame-nari kalterik egiten ezdiola segurtatu beharkodu Udalak. Horretarako,baserritarrek ingura-men-teknikoekin harre-manetan jarri eta espe-dientea ireki behar du-te Udalak bere sinadu-ra eman aitzinetik.

    ++ BERAPetti eta Ruper Ordorika bakarlarienkontzertua Korrikaren bezperan Apirilaren 8ko goizaldean iraganen da herritik 2001ekoKorrika, igande goizeko 6,30ak aldera hain xuxen.Euskararen aldeko lasterketa Lesakatik etorriko da,eta Ibardineko kaxkotik Baiona aldera abiatuko da.Bortzirietan barna guzira 30 kilometro inguru egi-nen ditu.Bezperan, giroa berotzen joateko, Petti eta Ruperrenkantaldia izanen da Berako Kultur Etxean. BerakoKultur Batzordeak Berako Udalaren laguntzarekinantolatu du, eta 1.200 pezeta balio du sarrerak.

    v SagardotegiraateraldiaZirimolan kultur tal-deak (Berako GureTxokoa, EtxalarkoAltxata, Sarako Gaz-tetxea eta AzkaingoAltxa Lilik osatzendutena) martxoaren24rako sagardotegi-ra joateko autobusaantolatu du. Astiga-rragako Oiarbidenizanen da otordua,eta autobusa GureTxokoatik aterako daarratsaldeko 7,30-etan. Errekalde os-tatuan eman beharda izena, martxoa-ren 17a baino lehen.

    v Solasaldia gurasoentzatJesusen Bihotzaikastetxeak deitutaAlberto Cascante pe-dagogoa ortziraleanetorriko da hezike-taren inguruko hi-tzaldia ematera. Hi-tzordua arratsaldeko7etan izanen dute gu-rasoek, Gure Txoko-ako egoitzan.

    v NafarroakoBertsolariTxapelketaAsteburu honetanhasiko da aurtengoTxapelketa Elizon-don, eta finala Beraneginen da apirilaren1ean. Txapelketanparte hartuko dutenhogeitabi bertsola-rien artean beratargazte bat ariko da,Julen Zelaieta. Ea baBerako finalean be-re bertsoak aditzekoaukerarik izaten du-gun.

    tt ffllaasshh

    Berako emakumeen eskulanak ikusgai izanen dira Kultur Etxean.

  • AITOR AROTZENA

    Joan den urtean be-zalaxe, Euskal Herriko560 kiloko sokatira txa-pelketaren azken saioaLesakan eginen da. La-runbat honetan, mar-txoak 10, arratsaldeko5etatik aitzinera izanenda hitzordua udal pilo-talekuan eta Beti Gaztetaldearekin batera, Are-so, Bizkaiako Torreko-landa, Altamira Gaztea,Abadiño eta LeioakoEuskal Kirol Zaleak etaGipuzkoako Auzolan-Igeldo lehiatuko dira pi-su arinean.

    Joan den urtean,etxean egindako azkensaioan jantzi zuen txa-pela Beti Gaztek. Aur-ten, berriz, hiru saioenondotik finala jokatukoda apirilaren 7an Usur-bilen. Kategoria hone-tan zazpi talde ari diraeta finalerako sei sail-katzen direnez, lesaka-rrek ez dute Usurbilenaritzeko arazorik iza-nen. 600 eta 640 kilo-ko txapelketak ere gisaberean jokatuko dira eta680koa, berriz, saio ba-karrean eginen da.

    Bertzalde, gizonez-koak ez ezik, neskak eretiran ikusteko moduaizanen da, 520 kilokohirugarren saioa izanenbaitute. Sakana (Nafa-rroa), Leioako EuskalKirol Zaleak (Bizkaia),Badaiotz (Araba) eta

    Auzolan (Gipuzkoa)ariko dira.

    Beti Gazterenbatzarra

    9.680.000 pezetakodiru sarrera-irteerak iza-nen ditu aurten BetiGazte elkarteak, otsai-laren 23an onartutakoaurrekontuaren arabe-ra. 800 bazkidetik goi-ti duen elkarteko doze-na bat bazkide bertze-rik ez ziren agertu ba-tzarrera, nahiz eta bile-ra ondotik luntxa es-

    kaini. Egoitzan molda-keta lanak egin, leiho-ak aldatu eta kalefak-zioa jartzeko asmoaazaldu zen. Joan den ur-tea, 1.274.817 pezeta-ko superabitarekinakautu zuen.

    Zuzendaritza batzor-dean ez da aldaketarikizan, baina SalvadorIantzi lehendakariak az-keneko urtea duela se-gurtatu zuen. Idazkarieta diruzain lanak bete-tzeko jendea behar de-la ere aipatu zen.

    2001-III-08 • 297. zbk. • ttipi-ttapa 11

    HERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    560 kiloko Euskal Herriko sokatiratxapelketako azken saioa herrianLarunbat honetan jokatuko dira finala erabakitzeko tiraldiak

    ++ LESAKA

    Bittiria 41•% 948 637518•LESAKA & 948627573 • LESAKA

    KKAATTTTUUKKAATTTTUUostatu - jatetxea

    Plater konbinatuak eta menuak

    v Zortzi hautagaibi albintelanpostuendakoBi udal albinte lan-postuak betetzekozortzi hautagai aur-keztu dira, horietatikbi bakarrik lesaka-rrak: Rafael Maritxa-lar Elgorriaga eta Jo-se Javier TabernaAgesta. Beraiekinbatera, Carlos Arte-gain, Luis Mari Ega-ña, Miguel Angel La-ra, Santiago Gonza-lez, Isabel VictoriaMesa eta Mikel Go-tzon Ortiz de Urbinaonartu ditu behinbehinekoz Udalak.

    v AmnistiarenAldekoHilabeteaLarunbat honetan,martxoak 10, goize-ko 11etatik arratsal-deko 4etara kon-tzentrazioa eginen daplazan. Herriko tal-de ezberdinek orduerdiko txandak egi-nen dituzte. Larunba-tean, martxoak 17,Daroca espetxeramartxa aterako daLesakatik goizeko5etan. Antigua etaLarraungo jendeabildu ondotik Dar-ocara ailegatuko di-ra. Zaragoza hiribu-ruan ere prentsau-rrekoa eskainiko da.

    tt ffllaasshh

    Tfnoa: 948 637 127LESAKA

    EERRRREETTEEGGIIAA

    Tfnoa: 948637027 LESAKA Beheko Plaza 8 & 948637791 • LESAKA

    Lurrindenda

    Estetika

    AsegarcetikAspera pasatu daTaberna pilotariaAsegarcek kontratua be-rrituko ez diola jakinarazidio Joxe Jabier Tabernaherriko pilotari profesiona-lari. Honenbertzez, otsai-laren 11n Tafallako Eretapilotalekuan irabazitakopartida izan zen JoxeJabierrek Asegarcerekinjokatu zuen azkena. «Bizi-legea hori da eta enpre-sa guzietan gertatzen di-ra honelakoak» zioen 31urteko atzelariak. Halere,enpresak erabakiaren be-rri lehenxeago eman be-har ziola uste du. 1993komaiatzaren 28an debuta-tu zuen Seguran eta ge-roztik, momentu gozo etagaziak bizitu ditu pilotan.«1999ko udaberrian onginengoen, estelar batzukjokatu nituen». Errastirenordez ere jokatu zuenUnanuerekin batera es-kuz binakako txapelketan.Azken urte terdian, ordea,lesioek ez diote berea era-kusten utzi. Dena den,Aspek bi urtez profesio-naletan segitzeko aukeraeman dio eta dagoenekojokatua du enpresa be-rriarekin.

    Joxe Jabier TABERNA

    Karrozaikusgarriakaurten ereIgandeko zako-zaharren ateral-diaren ondotik,astelehen eguer-diko mozorroe ta kar rozakizan ziren protagonista iñautetan. Batzuek lanederra egin behar izan zuten beraien orga apain-tzeko, arrantzale itsasontzia horren lekuko. Adinguzietako jendeak atera zituen mozorroak, bai-ta ibiltzen juxtu-juxtuan baina errepideko lane-an ederki zekien mutiko horrek ere. TTIPI-TTAPA TB

  • JOSEBA ETA NEREA

    Iñauteak haurrek ha-si zituzten ortzegunean.Goizeko eskea eta ge-ro, hainbat antzerkiemanaldi eskaini zituz-ten herrian. Honen ai-tzakian jende aunitz ate-ri zen eta koadrila han-dia bildu zen plazan eginzen berenduan ere. Aur-tengoan gainera, hau-rrek Arantzako eskola-ko ikasleen bisita izanzuten. Ikasle eta ira-kasleak kontent ageri zi-ren lortutako emaitza-rekin.

    Astelehenean eta as-teartean, berriz, gazte-en eta ez hain gazteentxanda ailegatu zen.Astelehenean, gosalduondotik, bi taldetan ba-natu ziren gazteak base-rrietara joateko. Behekoauzoetara joandakoekibilbidea oinez egin ba-zuten ere, goiti joan zi-renek Eustakio eta Fran-tzisko Mari Iparragi-rreren laguntza izan zu-ten baserri-buelta trak-torez egiteko. 50 bat la-gunek afari legearekinakautu zuten egun be-rexi hori. Honela, iñau-tetako egun nagusiari

    bide eman zitzaion as-teartean. Aurten inoizbaino karroza gehiagozgozatzeko aukera izangenuen: piratak, bonbe-roak, equipo aaa.com…Honetaz gain, bertzehainbat mozorro ikusiziren. Gainera, Altxata

    elkarteak «Matxin» ak-torearen ikuskizuna an-tolatu zuen aurten, be-rrikuntza bezala.

    Altxataren batzarorokorra

    Igande honetan, mar-txoak 11, Altxata kul-

    tur elkarteak urteko ba-tzarra eginen du. Urterobeza l a , egue rd iko12etan, juntako kideakmahainguruan bildukodira bertaratutako so-zioekin, eskola zaha-rretan. Bertzeak bertze,iazko kontuak onartu,aurtengoak aurkeztu etajunta berrituko da (le-hendakaria barne).

    Etxalartar aunitzeuskararen alde

    Oinarriak eta Nafa-rroako alkateek deitu-riko herri-agerraldianetxalartar ugari bilduzen. Otsailaren 24an Iru-ñera joateko EuskaraBatzordeak, Guraso El-kartearen 70 bat per-tsona biltzea lortu zuen.Miguel Sanz presiden-tearen euskararen aur-kako kanpainaren kon-tra daudela erakutsiz.Autobus bat nahikoa ezzenez, gazte batzukIgantziko autobuseanjoateko aukera izan zu-ten. Manifestazioak bes-ta giroa ere sortu nahizuenez, herriko trikiti-larien laguntzaz egin zu-ten Iruñako Golem zi-nemetatik Gaztelu Plazaarteko ibilbidea.

    12 ttipi-ttapa • 297. zbk. • 2001-III-08

    HERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    Inoiz baino arrakastatsuagoakizan dira aurtengo iñauteakMartxoaren 11n Altxata kultur elkarteak batzar orokorra eginen du

    ++ ETXALAR

    v TaldenagusiarendantzaikastaroaTtikienak dantzaikastaroetan urtarri-lean hasi baziren ere,otsailaren 10ean na-gusiagoen txanda ai-legatu zen. Iaz be-zala, Igantziko Ama-deo Arretxearen gi-daritzapean ariko di-ra 20 gazte. Larunba-tero, goizeko 11tanbiltzen dira Landa-gain eskolan, herri-ko bestetan eskaini-ko dituzten dantzakikastera.

    v Kinto bazkariakiñautetakoigandeanEtxalarren ohituradenez, iñaute-igan-dean kinta ezberdi-netako lagunak bil-du ziren. Herriannahiz kanpoan bizidiren kinta kideakAnttonion, Harizpeneta Bentan bildu zi-ren, otordu eder ba-ten inguruan.

    v SukaldaritzaikastaroaOtsailaren 9an afaribatekin akautu zutensukaldaritza ikasta-roa. Urritik otsaile-ra 20 lagun bildu di-ra ortzegun arratsal-detan, Iñaki PikabeaBerako sukaldaria-ren agindupean.

    tt ffllaasshh

    GOSARIAK • BAZKARIAK • BOKATAK

    Egunero idekia. Asteazkenetan atseden eguna.

    &948635235948635038• Liburuak

    • Papertegia• Tabakoa• Plastifikazioak egiten ditugu• FAX publikoa• Enkuadernatzeak• Inprenta lanak

    IGANDE GOIZETAN IDEKITA DUGUttttttttttt

    Lega

    rrea,

    9 •

    &94

    8 63

    7 03

    0 •

    LESA

    KA

    Enkuadernatzeak

    espiralean ere

    egiten dira && 948635290 948635290 ETXALARETXALAR

    HERRIKHERRIKOOOSTOSTAATUTUAAJatetxea

    «USOA»NEKAZARI KOOPERATIBA

    Ganaduarentzatpentsurik egokienaTfnoa: 948635214

    ETXALAR

    Urtetik urtera karroza eta mozorro ikusgarria-goak agertzen dira plazara. TTIPI-TTAPA TB

  • OSKAR TXOPERENA

    Batzarra izan zutenotsailaren 24ean Bara-tzondo Elkartean. Urte-ko kontu eta ekintzenberri eman zuen Juntakbilkuraren hasieran etaondotik Juntako hiru ki-de berri aukeratu zituz-ten. Lehendakari lane-tarako Miguel Hitak bil-du zuen boto gehien; di-ruzaina Amalia Seinizanen da hurrengo biurtetan eta Hipolito Ipa-rragirrek Juntaren boka-la izaten segitzea onar-tu zuen. Ramon Iri-goien, Esperanza El-tzaurdia eta SimeonIguzkiagirrekin bateraosatuko dute Junta.

    Agertutako behiaBerri hauek idazte-

    rakoan oraindik Iriba-rrengoborda baserriansegitzen zuen inguruanagertutako behi beltzak.Udalak bandoak herriguzian barna paratu zi-

    tuen, baina, ez da mo-mentuz bere jabearenberririk. Ez da hauxemaiz gertatzen den afe-ra, eta gaiarekin dago-en sensibilitatea kontu-tan hartuta, zenbait bro-metarako aitzakia ereeman du.

    Bertzalde, etxeetanhiltzen diren azindakbiltzeko telefono zenba-kia zabaldu du Nafarro-ako Gobernuak. Beha-rrean bazaudete, hauxeda: 948690067. Hildakoazindak zuloetara bota-tzeko ohitura atzendubeharko dugu, momen-tuz behinipein.

    Iruñekomanifestazioa

    Otsailaren 24ean

    Iruñean euskararen al-de egindako manifesta-zioara 45 lagunetik goi-ti joan ziren Igantzitik,

    34 autobusez eta gai-nerakoak autoetan joa-nak. Igantziko Udalba-tzaren ordezkaritza ofi-

    ziala bertan izanen ze-la aginduta bazegoenere, ez zen horrelakorikizan.

    2001-III-08 • 297. zbk. • ttipi-ttapa 13

    HERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    Otsailaren 24anizan zutenBaratzondonurteko bilkuraBerrizaun inguruan agertutakobehiaren jabea ez da azaltzen

    ++ IGANTZI

    Iñauteak ederki joan zirenAurtengo iñauteak ere joan zaizkigu,

    eguraldiak lagunduta giro politarekin gai-nera. Mozorroek euren ibilbide eta egi-tarauari eutsi diete, azken urte hauetakoohiturari jarraituz. Egia errateko aldake-ta ttiki bat izan da aurten, Sarrola auzo-ko eskia ortziral ilunabarrean egin bai-tzuten, larunbatean egin beharrean.Larunbat ilunabarrean, berriz, betiko ko-adrillak prestatutako “Izar Bila” antzer-kia pilotalekuan ikusteko aukera izan ge-nuen. Akats tekniko ttiki batzuk izan ba-zituzten ere, txalogarria da gazte talde ho-nek iñauteak alaitzeko egiten duen lana.Argazkian ikusten ahal den bezala, mo-zorro politak ere izan ziren ondotik, garai bateko arropez jantzitako taldeaeta Donostiako tanborrada, adibide gisera. Haurrek ere euren hiru egunakederki aprobetxatu zituzten, eta zerbait azpimarratzekotan, eskolan pres-tatutako antzerkia egin behar, dudarik gabe. Oskar Txoperena

    Zarandia, 4 - LESAKA

    KKOOXKILAXKILAOSTOSTAATUTUAA

    • Txapa mozketa eta tolestea 6 metrobitarte, neurria eta diseinuaren arabera

    • Enbalaketa elementuak eta flejeak.• Ate metalikoak (baskulante, korredera, gillotina…)• Aireadoreak (estatikoak, erregulagarriak…)

    Igantziko Bentak • & 948 637 411 • Faxa: 948 637 313

    A U X I L I A R D ETRANSFORMADOSMETALICOS, S.A. MARTIKO

    Gure baserrietakoproduktuak

    & 948 625016 • Fax 948 625036Alkaiaga Industrialdea • BERA

    Igantziko Bentak • & 948 627572 • Faxa: 948 637508

    Makinaria eraikuntzaMoldaketak eta despiezeaMantenimendu mekanikoa

    Torno, fresadorak, errektifikadorak

  • 14 ttipi-ttapa • 297. zbk. • 2001-III-08

    HERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    ELIXABET ETA GARBIÑE

    Ikasturteko bigarrenhiruhilabetean LehenHezkuntzako bigarrenzikloko bederatzi ikas-le Etxalarko Bentatakoigerileku estalian igeriikastaroan ari dira.Ikastaroak 13.000 pe-zeta balio du ikasle ba-koitzeko (monitorea,garraioa…). EskolaKontseiluaren eskaera-ri kasu eginez, Udalaklaguntza gisara 18.000pezeta ematea erabakidu, ikasle bakoitzeko2.000 pezeta.

    Bertzalde, EskolaKontseiluak ikastetxe-an obra batzuk egitea-ren beharra ikusi du.Honela, ateak konpon-tzea, gimnasioko tari-maren moldatzea eedopatioko paretak eta fa-txadak margotzeko la-guntza eskatu dioteUdalari. Udalak, ahalduen neurrian obrak eta

    hobekuntzak egitensaiatuko dela jakinara-zi dio Eskola Kontsei-luari.

    Elurra otsailarenazken asteburuan

    Gezurra badirudi ere,dagoeneko ia negua pa-satu zaigu eta oraintxexuritu zaigu herria.

    Otsaileko azken aste bu-kaeran, igande goizeanelurra hasi zuen. Guttiiraun bazuen ere, teila-tuak xuritzeko adinaegin zuen.

    AEKrekinelkartasuna

    Azken boladan Auzi-tegi Nazionaleko Balta-

    sar Garzon epaileakAEKren aurka hartuta-ko neurriak direla eta,azken plenoan ahoba-tez erabaki zen AEKerakundeari elkartasu-na adieraztea. EHko zi-negotzien botuekinonartu zen mozioa, or-durako PNV-EAko zi-negotziek batzar-areto-

    tik alde eginak baitzi-ren.

    Bardeetanerreferendumaegitearen alde

    «Bardeak tiro ere-murik gabe» platafor-mak aurkeztutako mo-zioa ahobatez onartuzuen Udalak. Mozio ho-netan, tiro-eremuarenetorkizunari buruzkoerreferenduma egiteaeskatzen zen. Erabe-rean, larunbat honetanegin den mobilizaziodeialdira deitu zen.

    Euskararen aldekomanifestazioa

    Miguel Sanzen go-bernuak prestatutakoeuskararen dekretuarenkontra agertzeko aranz-tar dexente joan zenotsailaren 24an Iruñeanegin zen manifestazio-ra. Herriko eta Igantzikojendearen artean auto-busa osatu zen.

    Etxalarko igeriketa ikastaroan ari diraLehen Hezkuntzako bederatzi ikasleUdalak ikasle bakoitzeko bi mila pezeta ordaintzen du

    ++ ARANTZA

    FUNERARIA ZERBITZUAKLesaka-Doneztebe

    24 or24 ordutakdutako zerbitzuao zerbitzuaIruñea-Donostia-IrungIruñea-Donostia-Irungo ospitaletatiko ospitaletatik

    edozein heredozein herritara trasladoakritara trasladoakTfnoa: 948637404 • LESAKATfnoa: 948637404 • LESAKA

    Tfnoa: 948450475 • DONEZTEBETfnoa: 948450475 • DONEZTEBE

    MALDAERREKA, S.L.

    & 948631076 • BERA

    abokatua

    Altzate 17BERA

    & 948 630 763

    AlbertoRETEGI- Sukaldeko

    tresnak

    - Opariak

    - Pinturak

    Albistur, 51 LESAKA

    & 948 63 75 58

    Zure ingurua klase guzitako insektuz(xomorro, zinaurre, armiarma, kukuxu…) etaarratoi-xagutxoz garbitu nahi baduzu, deitu!Gu arduratuko gara horretaz.Termita eta Polillen kontrako tratamendua

    & 948630155BERA

    Martxoan sartzeko punttuan ginela ikusi genuen lehen aldiz elurra.

    ttipi-ttapa iinntteerrnneett

    http://www.topagunea.com/ttipi-ttapaE-mail: [email protected]

  • 2001-III-08 • 297. zbk. • ttipi-ttapa 15

    HERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    Larunbat arratsetan autobusak jarrikodituzte Bordatxoko harat-honatak egitekoAzken gertakari eta istiluak salatu egin ditu nagusiak

    ++ MALERREKA

    TTIPI-TTAPA

    Asteburu honek be-rrikuntza kozkorra eka-rri dio Bordatxo dan-tzalekuaren ibilbideari,izan ere joan-etorrikoautobusak antolatu di-ra. Denetara bortz au-tobus antolatu dira eta,arrakastaren arabera,ondoko asteetan eremantenduko litzatekezerbitzu hau. Autobusbat gaueko 11etan abia-tzen da Irunetik eta Beraeta Lesakako plazan etaherrietako bidegurutze-tan geldialdiak egitendi tu . Ordu berean,Iruñetik ere autobusaabiatzen da. Gaueko11,15etan Leitzatikabiatzen da autobusa etaElizondotik, berriz, biizanen dira, bat gaueko11,30etan eta bertzea12,30etan. Guziek gel-dialdiak egiten dituzteherrietako bidegurutze-tan. Etxera itzultzeko,

    goizaldeko 5,30etan ate-rako dira autobusakBordatxoren ataritik eta

    irteera puntuetara era-manen du jendea.

    Dena den, bertzela-

    ko kontu ilunagoenga-tik ere ibili da Bordatxo-ren izena ahoz aho.Otsailaren 17an gerta-kari larriak izan zirenbertan. Jose Beola na-gusiak Labaiengo gaz-te batzuen kontrako sa-laketa egin du. Gau ho-rretan, dantzaleku ba-rrenean komunak xe-hetu ondotik kanpora-tuak izan ziren gazte ho-riek eta handik denbo-ra batera aizkora, segaeta igitaiekin etorri zi-ren. Bordatxoko ateakitxi egin ziren, bainakristalak xehetu egin zi-tuzten gazte hauek.Salaketaren arabera,185.000 pezetako gas-tuak sortu zituzten.

    Jose Beolak adiera-zi duenez, gazte hauekezagunak dira eta le-hendik hainbat iskanbi-la sortu dituzte eta Urte-zahar gauean ere dan-tzalekutik kanporatuegin zituzten.

    ETXANDI TXOKOjatetxea

    Bazkari, afari eta gosariak

    ITUREN / Tfnoa: 948 45 04 91

    Bordatxora joan-etorriko autobusak antolatzenhasi dira. Artxibokoa

    * Igeltseritza * Pintura * Iturgintza* Zurgintza * Elektrizitatea * Brikolaia…

    BEHAR DITUZTEN LAN TXIKI HORIENTZATà ERREFORMAK à MUNTAIAK à KONPONKETAK

    OFIZIALE GUZTIAK

    Elizagibela, 5 - behea • DONEZTEBETel.: 948 456193 - Faxa: 948 450 760

    SERVI - LANenzure zerbitzura:

    Alicia T. Erlanz

    Tel.: 948 450 133948 451 541

    Faxa: 948 450 334DONEZTEBE

    APARAN, S. A.BRIKOLAIA eta ZURAK

    • Melamina taulak• Taula hidrofugoak (uretik babesteko)• Txapaz estalitako taulak• Entzimerak• Ate arruntak eta sukalde mobleendakoak• Pintura eta bernizak• Bainurako mobleak eta osagarriak• KIT mobleak, esku-erremintak, etab…

    v IturengoIbintza taldeakzozketatutako sas-kiak badu jabea az-kenik. Lasaga auzo-ko Irune Ariztegikeraman du. Urtarrile-ko zozketan ez zenzenbaki saritua ager-tu eta iñauteetakokontuen eguneanzozketatu zen berrizere.

    v Gay-LesbianenII. TopaguneaBaztan-Bidasoakogay eta lesbianen bi-garren topagunea la-runbat honetan, mar-txoak 10, arratsalde-ko 4etatik aitzineraeginen da Donezte-beko Kaxerna osta-tuan. Lehendabizikodeialdiak erantzunona jaso zuen eta el-kar ezagutzeko balia-garria izan omen zen.

    tt ffllaasshh

    Negurako modelo berriakNegurako modelo berriak

    BEINTZAkoBEINTZAkoOSTOSTAATUTUAA

    & 948 450 014BEINTZA-LABAIEN

  • 16 ttipi-ttapa • 297. zbk. • 2001-III-08

    HERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    ++ KULTURA

    Korrika badator!Aitzinetik kultur ekitaldiprestatuko dira herriz herri

    TTIPI-TTAPA

    Martxoaren 29anGasteizen hasi eta api-rilaren 8an Baionan bu-katuko da aurtengoKorrika, «Mundu bateuskarara bildu» lelo-pean. Eskualdetik api-rilaren 6ko gauean (Goi-zueta eta Leitza) eta 8kogoizaldean (Baztan,Bertizana, Malerreka,Bortziriak eta Saraldea)pasatuko da.

    Goizuetara apirila-ren 6ko gaueko 10ak al-dera ai legatuko daHernani aldetik. Leitza-ra gauerdi inguruan pa-satuko da eta hortikLekunberri aldera jokodu. Apirilaren 7ko-gauerdia baino lehen-xeago sartuko da berrizere eskualdean Belatetikbarna. Elizondon apiri-l a ren 8ko go izeko1,30ak aldera izanen da,Donezteben 3,30etan,Lesakan 5,45etan etaBeran 6,25etan. Euska-raren aldeko gaupasaegiteko aitzaki ederra,beraz.

    Baztan, Malerrekaeta Bortzirietatik goi-zean goiz pasatu ondo-tik, Ibardinetik Baionaaldera segituko du, be-tiere hamabiak aldera

    harat ailegatzeko. Hauguz i a an to l a t zekoKorrika batzordeak an-tolatu dira herriz herri.Bortzirietan, adibidez,Arantza, Etxalar etaIgantzin Euskara ba-tzordeen ardura izanenda hau guztia antolatzeaeta Bera eta Lesakakokasuan, batzorde zaba-lagoak sortu dira.

    Baztanen Suinki eus-kaltegia arduratu daKorrika antolatzeaz.Leitzaldean eta Male-rrekan ere batzordeaksortu dira.

    KORRIKA KULTURALAHERRIZ HERRI

    Bortzirietan zenbaitkultur ekitaldi eginendira Korrikaren ingu-ruan. Beran, errate ba-terako, martxoaren 3anbertso trama izan daKultur Etxean eta api-rilaren 7an, hau da, bez-peran, Ruper Ordorikaeta Pettiren kantaldiaizanen da. Lesakan mar-txoan Hika taldearen an-tzerkia eta Txan Magoa-ren emanaldia ikustekoparara izanen da.

    Baztanen, ekitaldinagusia igande honetan,martxoak 11, eginen da.Atsaldeko 6,30etatik ai-tzinera, «Bar Puerto»

    kostaldeko bizitzarentestigantza jasotzenduen ikuskizuna eskai-niko da Elizondoko eliz-aretoan. Korrika Kultu-ralerako bereziki pres-tatutako ikuskizun ho-netan literatur testuak,zuzeneko musika eta bi-deoa uztartzen dira. Mi-kel Urdangarin kanta-ria, Kirmen Uribe idaz-lea eta Josu Eizagirrebideogilea aritu dira lanhonetan.

    Martxoaren 31n ber-tso-afaria egiteko in-tentzioa dute Baztanen,baina oraindik ez da le-kua eta ordua zehaztu.

    Leitzan, martxoaren20an, Koldo Zuazoren«Euskararen sendabe-larrak» liburua aurkez-tuko da liburutegian,arratsaldeko 7,30etan.Martxoaren 23an, be-

    rriz, Lesakako Mairuantzerki taldearen ema-naldia izanen da. Edo-zein kasutan, hurrengoasteotan ekitaldi guz-tiak finkatuko dira.

    KORRIKA TTIKIAKAzken urteotan egin

    ohi denez, herri guztie-tan Korrika ttikiak iza-nen dira. Lesaka, Etxalareta Berako kasuetan api-rilaren 6an, ortziralean,izanen dira eta Arantzaeta Igantzin berriz, api-rilaren 7an, larunbata.Bortzirietako ikaste-txeak burubelarri aritu-ko dira hauen antola-ketan. Leitza, Areso etaGoizuetako eskolek ereeginen dute korrika saio-rik apirilaren 6an.

    Baztanen bortz ko-rrika ttiki eginen diraapirilaren 2tik 6ra.

    Elizondon, Baztan Ikas-tolak eta San FranciscoJavier eskolak antolatudute. Basaburua, Baz-tangoiza, Irurita eta Oro-noz-Arraioz-Gartzain-go eskolek Korrika tti-ki bana antolatu dute.

    MATERIALA KATALOGOBIDEZ

    Beti bezala, Korrika-ren inguruan hainbertzematerial dago salgai (ka-misetak, polarrak, me-txeroak…). Hala ere,aurten horiek eskura-tzeko modua aldatu da.Izan ere, materiala ka-talogo batean bildu du-te eta, beraz, katalogobidez eskatuko da.Katalogoak ohiko to-kietan daude ikusgai etanahi diren produktuakikusi ondotik eskaeraegin behar da.

    Korrikak adin guzietako jendea bilduko du aurten ere euskararen alde.

    MENDAUR MOTOROPEL-SUZUKI banatzailea

    Orain txapa eta pinturazerbitzu berriak

    Martxorako aukerakSuzuki Ignis eta Jimny berriak

    EEttoorrrrii eettaa iikkuussii

    MENDAUR MOTOR

    Leitzako errepidea • & 948 450333 • DONEZTEBE

  • 2001-III-08 • 297. zbk. • ttipi-ttapa 17

    HERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    Legasako pilotalekuaerabiltzeko araudia onartu daBertzalde, artisau denda hartzeko lehiaketa deia egindu Bertizko Partzuergoak

    ++ BERTIZARANA

    TTIPI-TTAPA

    Legasako kontzejuakMendibegi pilotalekuestaliaren erabilera arau-tuko duen ordenantzabehin behinekoz onar-tu du. Bertzeak bertze,kiroldegi bezala erabil-tzen ahal dela aipatzenda, baina ez dira onar-tuko motorea duten ibil-gailuekin prestatzenahal diren ekitaldiak.Herri kirol saioak egi-teko, berriz, baimena es-katu beharko da.

    Ordenantzak ordute-giak eta prezioak ere ze-hazten ditu.

    Artisau dendahartzeko lehiaketaeginen duPartzuergoak

    Bertizko TurismoBulegoaren ondoan da-goen artisau dendarenadjudikazioa lehiaketa-ra atera du Bertizko Par-tzuergoak. Esleipena ur-te bat eta bederatzi hi-lebaterako izanen da,2001eko apirilaren 1etik2002ko abenduaren 31arte eta bertze urte batedo birako luzatzen ahalda. Eskeintzak (aktibi-tateenak nahiz ekono-mikoak) Bertizko turis-mo Partzuergoko bule-goan aurkeztu behar di-ra martxoaren 15a, or-tzegina, eguerdiko bi or-duak baino lehen.

    Baldintzak eskual-deko udaletan eta Ber-tizko Partzuergoan ber-tan aurki daitezke. Edo-zein zalantza argitzekoedo informazio gehia-go jasotzeko, BertizkoPartzuergora deitzenahal da (948 592323).

  • 18 ttipi-ttapa • 297. zbk. • 2001-III-08

    HERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    ESTEBAN AROTZENA

    Hemezortzi urtere-kin Ameriketara artzainjoan eta 46rekin publi-zidade izar bihurtzeaipuinetan edo EstatuBatuetan bakarrik ger-tatu liteke. Horixe daDionisio Txoperenagaur egun, izar bat,AT&T telefono kon-painia egiten ari den pu-blizidade kanpaina

    erraldoiaren protago-nista baita gure herrikomutil hau.

    Estatu Batuak, Kana-da eta Mexikoko tele-bista kate, egunkari etaaldizkari garrantzitsue-netan agertzen da Dioni-sio, baita hiri guzietakopublizitate paneletanere. Bere anaia JabierMarik ere parte hartu dukanpaina honetako ira-garki batzuetan.

    Txoperenak esan zi-gunez, suerteari zor diogaur egun bizitzen ariden egoera hau, taber-na batean zegoela hur-bildu omen zitzaizkionpublizistak froga batzukegiteko proposamena-rekin. Ordurako, ehun-daka omen ziren proba-tuak, baina azkeneangoizuetarra hautatu zu-ten. Bi urteko kontratuasinatu zuen eta oraindik

    erdia falta zaio betetze-ko; hurrengo hilabete-etan beste hainbat ira-garki grabatuko ditu Ho-llywooden, eta AT&Tkonpainiaren akzioakgero eta balore handia-goa dute.

    Ez dago gehiago es-katzerik. Amets ameri-karrean sinistu beha-rrean gaude, galdetubestela Dionisio Txo-perenari.

    Goizuetarrak izar Ameriketan ereDionisio Txoperena da Iparramerikako telefono konpainiahandienaren publizidade kanpainako protagonista

    ++ GOIZUETA

    HERRIZ HERRI tttttttttttttttHERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    JUANA MARI SAIZAR

    Udalak eskolako ge-la bat erabili nahi duInternet eta informati-ka ikastaroak egiteko.Mahaia eta aulkiak ber-tan daude eta liburute-gia ere martxan jarriadago. Ikastaroan parte

    hartu nahi duten guz-tiek idazkaritzan emanbehar dute izena.

    Hirurteko Planarierrekurtsoa jarrizaio

    Nafarroako Gober-nuaren Hirurteko Azpi-egitura Planaren barne-

    an inolako dirurik har-tu ez denez, Udalak erre-kurtsoa jarriko du. Fili-peborda eta Iruñegikopistak, baserrietako ar-giak eta herrian ere ar-gi batzuk jartzeko lanakkontuan hartzea eska-tuko zaio oraingoanNafarroako Gobernuari.

    Internet eta informatikaikastaroak emanen diraEskolako gela bat erabiliko du Udalak

    ++ ARESO

    Herrilurrentrukaketa

    Nafarroako Gober-nuak 9.840 metro koa-droko herrilurra 22.530metroko beste batekintrukatzeko baimenaeman dio Udalari. Az-ken lur hau Izaskun Iri-arterena da eta Urumeankokatutako presa bati,ubide bati eta makina-gela bati dagokio. Tru-kaketa honekin Udalakbereganatuko ditu jau-zi hidroelektriko batekhartzen zituen lurrak.

    Beste herrilur eskual-daketa baten bidez,8.203 metro koadrokolurra, Jose Lorenzo Ape-zetxearen beste 11.448metrorekin aldatuko di-ra. Trukaketa honekin,zentral zahar batera urazeramaten bi ubidekhartzen zituzten lurrakberreskuratuko ditu.

    Iskibi kanpinaIskibi kanpineko zer-

    bitzu guziak alokatze-ko asmotan dira bere ja-beak aurtengo denbo-raldirako, hau da, ekai-naren 15etik irailaren15a bitarte. Informaziozabalagoa jaso nahi due-nak 639165436 telefo-nora deitu beharko du.

    Dionisio Txoperena eta artaldea, publizidade kanpaina handiaren protagonista.

    Elurra teilatuan...Lehenbiziko elurrak ailegatu dira eta txuri-txu-ri utzi dute herria. Gereñonea baserrian 32 zen-timetroko altuera hartu zuen elurrak.

  • JOSEBA AZPIROZ

    Leitza, Altsasu etaIrurtzungo Droga men-pekotasunen PrebentzioProgramek eta Sakana-ko Askagintzak gaztetopagune batzuk anto-latu ditu, «drogen gaiagazteek zuen kabuz, pre-sio, hipokresi eta jui-ziorik egin gabe hitzegin eta landu dezazuen,hau da, fenomeno ho-nek gazteengan dueneraginaz hausnartzekoeta alternatibak zehaz-teko».

    Leitzan bi ekintza bu-rutuko dira. Batetik,martxoaren 16an, osti-rala, arratsaldeko 8,30-etan, antzezlan bat bu-rutuko da zineman etabestetik, martxoaren17an, larunbata, arra-tsaldeko 4etatik aurre-ra, gazte eztabaida,hausnarketa eta propo-samenak egiteko auke-ra izanen da, Aurrera el-kartearen egoitzan.

    Saharako haurrakhartzeko deia

    Dakizuenez, aurrekourteko udan Saharakohainbat haur etorri zi-ren gure artera, beraien

    herrian jaso ezin ditza-keten hainbat zerbitzu(osasuna,...) jasotzekoposibilitatea izateko etaSaharar herriaren ego-era zein den ezaguta-razteko eta elkartasunaadierazteko antolatuta-ko proiektuari esker.Esperientzi aberasgarrihonek aurten ere jarrai-pena izatea nahi dute.Horretarako, aurtengoudan Saharako haur batetxean hartu nahi ba-duzu, martxoaren 15abaino lehen, Gaztañaga

    tabernan, Farmazianedo Gizarte Zerbitzuanizena eman dezakezu.

    Leitzar asko Euskaradekretuarenaurkakomanifestazioan

    Nafarroako Gober-nuak onartutako Euska-ra Arautuko duen De-kretua eta hau garatze-ko Ekintza Planaren aur-ka Iruñean egindakomanifestazioan Leitzarasko izan zen. Bi auto-busez joandakoaz gain,

    ibilgailu partikularrezjende asko joan zen. Iahemendik aurrera anto-latuko diren ekintzetanparte-hartzea manten-tzen dugun.

    Olio begetalarenbirtziklapena

    Udalak hitzarmen batsinatuko du Ecogras en-presarekin, etxeetan era-biltzen den olio bege-tala biltzeko. Olio hauhondar toxikoa ez badaere, harrikotik botatze-ak eragin txarrak ditu:

    sagu eta arratoiek eli-katzen dira, itsasoan olioputzuak sortzen dira, urhondakinen garbiketazailago eta garestiagobilakatzen da eta gai-nera probetxagarria izandaitekeen olio hori bes-te ezerretan erabili ga-be galtzen da. Bilketahilean behin eginen da,ostiralaz, azoka garaian.Etxeko olio zikina edo-zein ontzitan eraman etaEcograsekoak jasokodute. Zerbitzua dohai-nik izanen da herrita-rrentzat, Udalak or-dainduko baititu enpre-sak bilketa bakoitzekokobratzen dituen 50.000pezetak. Ia pixkanakaetxeetan erabilitakoolioaren %100 jasotzealortzen den. Kontutanizan 1000 biztanlek isur-tzen duten olioa 600 li-trotan estimatzen dela.

    NafarroakoBertsolaritxapelketarenfinalerdia

    Martxoaren 18an,igandea, arratsaldeko5etan Nafarroako Ber-tsolari txapelketakko fi-nalerdia eginen da zi-neman.

    2001-III-08 • 297. zbk. • ttipi-ttapa 19

    HERRIZ HERRI tttttttttttttttHERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    Droga menpekotasunaren prebentziorakogazte topaguneak antolatu diraAntzezlana eta mahaingurua antolatu dira martxoaren 16 eta 17an

    ++ LEITZA

    ALTZARIAKzurgindegia

    • Sukalde, logela, jangela eta egongelarako mobleak• Estiloko mobleak: Luis XV, Regence, L. Felipe,

    Napoleon.• Haritz, gaztain eta gerezi egurretan egindakoak

    121 errepide nazionala, 54. km Tfnoa: 45 23 74 - IRURITA

    BAZTAN

    IKUSMENARENBERRESKURATZEA• Miopia• Bista alfertua• Estrabismoa• Begi lausoak-kataratak

    GIHARRE ARAZOAK• Bixkortzea• Artritia, erreuma• Artrosia, Lunbalgia• Bihurdurak, etab…

    KONTSULTA ORDUTEGIAGoizez 9etatik 12etara. Arratsaldez 2-7etara. Ordua eskatu

    MAGNETOTERAPIANATUROPATIA

    ONDORIOETATIK INDARTZEKO:

    • Diabetia • Asma• Larru azaleko alergia

    • Buruko mina• Zizareak

    • Oinen izerdia• Prostata, etab…

    San Marcial, 7-4 IRUN

    Uda honetan Saharako umeak etxean izan nahi dutenek martxoaren15a baino lehen eman behar dute izena. Artxibokoa

  • 20 ttipi-ttapa • 297. zbk. • 2001-III-08

    HERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    TTIPI-TTAPA

    Iruritako Dorretxeaerosteko komenio ur-banistikoa onartu duBalleko Udalak, EA etaUPNko zinegotzien al-deko bozekin eta EHrenaurkakoarekin.

    EHko zinegotzienustez, «premia handi-koa da zentru zibikoaegitea Iruritan, ez or-dea Dorretxea erostea.Etxea garrantzi histo-riko handikoa da, doi-ke, baina badira bertzemodu batzuk ondare ho-riek mantentzeko. Mo-numento guziak erostenhasten baldin bagara,bertze obrak egiteko di-rurik gabe geldituko ga-ra». Ildo honetatik, ze-ra zioen EHk: «Nafa-rroako Gobernuak etabertze erakundeek on-dare historikoa man-tentzeaz solasten dute,baina ekintzak behar di-ra eta Dorretxea eros-ten saiatu beharko li-rateke».

    EH: «BERTZELAKOLEHENTASUNAK»

    Aurtengo eta heldudiren urteetako udal au-rrekontuetan bertze le-

    hentasun batzuk ikus-ten zituen EHk: «Arte-aretoa, aparkalekua,Gartzaingo bilera-are-toa, herriko etxearenobra… Gainera, ez daetxea erostea bakarrik,gero moldatu egin be-harko da. 20 milioietazgain, heldu den urteanbertze 20-30 beharkodira». Garapen sozio-ekonomikorako planabultzatzea eskatu zutenEHko zinegotziek.

    PATXIKU OIARTZABAL:«AUKERAKAPROBETXATZEN EZ

    BADIRA IHES EGITEN

    DUTE»Alkatearen ustez, al-

    diz, moldaketa lanen za-ti handi bat Principe deViana erakudearen gainjoanen litzateke. PatxikuOiartzabalek zioenez,«ballearen ondarea be-rreskuratzeko aukerapentsaezina izan dugu.Aukera hauek gutitanizaten dira eta biltzenez badituzu, pasatu egi-ten dira. Baztandarrenondare handia gordekodugu eta NafarroakoGobernuak honelakoetxeei ematen dizkiendirulaguntzak aprobe-

    txatuko ditugu». Alka-teak erran zuenez, «Iru-ritari eta balleari zen-tru zibikoa egiteko le-kua ematen zaio, ber-tzenaz ere erosi egin be-harko zena, baina bai-ta harizti bat eta bertzegauza batzuk. Honelakoetxeen balioa ikustekoadibiderik garbienaAmaiurko Borda jaure-gian dugu, berriki 160milioitan jarri baitute-enkantean».

    ++ BAZTAN

    Iruritako Dorreazentru zibikoegiteko erosikodu UdalakErabakiaren aurka bozkatu zuenEHk, «bertze premiak badirelako»

    Baztan ikastolakoak, ekitaldiz ekitaldiBaztan Ikastolak ikasturteko azken hiruhilabeteari hasiera ona eman nahian,ekintza desberdinak antolatu ditu. Lehen astean, seigarren mailako 24 hau-rrek eski-kanpainan parte hartu zuten Otsagin, arront ongi pastu zutelarik(beheitian, ezker). Hirugarren astean Xorroxin Irrati ibiltariaren bisita izanzuten eta aste osoan ume guztiek, aitzinetik eurek prestatutako irrati saio-etan urduri eta gustora parte hartu zuten (beheitian, eskuin). Aste hortakoigandean, Santa Ageda bezpera zenez, haur, guraso eta irakasleak Elizondokokarriketan ibili ziren kopla kantari (goitian). Otsailaren 24an, Oteiza Museoabisitatu zuten eta Orakunde eta Iñautetan ere parte hartu zuten. ZuhaitzarenEgunean hainbat zuhaitz landatu zituzten

    JATETXEA& 948 580101

    Santiago 1ELIZONDO

    MENDIOSTATUA

    Santiago 25 - & 948 580313ELIZONDO

    MENDIALDEJatetxea

    AMAIUR • & 948453060

    Carlos Garaikoetxea Etxenikeabokatua• aseguru orokorrak

    & 948 581468 • 948 580433 (etxekoa)Frantziarako etorb. 12 • Ameztialde 3B • ELBETE

    Carlos Garaikoetxea Etxenike

    Oronozko haztegian markatutako9.876 izokin askatu dituzte

    Nafarroako Gobernuko Ingurumen, LurraldeAntolaketa eta Etxebizitza Departamenduak den-boraldi honetan Oronozko arrain haztegian mar-katutako 9.876 izokin askatu zituen martxoaren1ean Endarlatsan. Ingurumen zaindariek, BerakoEhizi eta Arrantza Elkarteko kideen laguntza izanzuten izokinak askatzeko. Teknikariek otsaila-ren 5etik 8ra jarri zieten izokinei zenbatutakomarka ttikiak eta Endarlatsaraino jautsi dituzte,Oronoztik beheiti traba dexente topatzen ahal di-tuztelakoz.

  • 2001-III-08 • 297. zbk. • ttipi-ttapa 21

    HERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    TTIPI-TTAPA

    Balleko udalak za-borontziak jarriko dituOrabidea inguruko le-ku ezberdinetan. Neurrihau, Herriko Etxeak Na-farroako Gobernuko In-gurumena Zaintzekosailetik jasotako kexua-ren ondorioz hartu da.

    Iruñetik igorritakoidatzian adierazten ze-nez, «gan den urteaneta aurten, balleko atse-den gunetan zaborrakuzten direla somatu du-gu». Gainera, zabor pol-tsa handiak uzten omendira, leku hauetara joa-ten direnek erabiltzenez dituzten gauzekin:«Kristal aunitz, gasnaegiteko erabiltzen direnhondakinak…».

    Zabor horiek Orabi-deako baserrietakoakizaten ahal direla iku-siz, afera moldatzensaiatuko da Udala, Mi-kel Altzuart ingurumenzinegotziak adieraziduenez. Horretarako za-borontziak paratukodituzte. «Baserri guzienondoan jartzea ezinez-koa da, aunitz baitiraeta tartean kilometroaunitz dira batzuetan».

    Lekaroz-ElizondoInstitutukoirakasleakeuskararendekretuaren aurka

    Nafarroako Admi-nistrazio Publikoetaneuskararen erabileraarautzen duen ForuDekretuaren aitzineanbere kezka eta ezados-tasun osoa azaldu zuenLekaroz-Elizondo BHI-

    ko Irakasle Klaustroak,otsailaren 14an eginda-ko bileran. Irakasleenustez, «euskara Nafa-rroako berezko hizkun-tza da eta Dekretu ho-nen bidez, oraindik eregehiago murriztu nahida euskararen erabile-ra, Hizkuntzen EuroparUrtean geure hizkuntzaegoera itogarrira era-man nahian». Dekretu

    honek ezartzen duena-ren arabera, euskarak,begi-bistatik desager-tzeaz gain, atzerrikoedozein hizkuntzarentrataera izanen luke. Le-karoz-Elizondoko Ins-titutuko irakasleek dio-tenez, «hau ezin larri-agoa iruditzen zaigu,hizkuntza batek bizirau-teko hiri-esparruetaraheldu behar da-eta».

    ++ BAZTAN

    Orabideako baserriendakozaborontziak jarriko ditu UdalakAtsedenguneetako ontzietan zabor aunitz agertzen omen da

    v Herrilurrentrukaketa1.440 metro koadroherrilur, Oronozkoeskola zaharraren in-guruko bertze 32 me-t ro koad ro rek intrukatzeko baimenaeman dio NafarroakoGobernuak BallekoUdalari. 32 metro ko-adroak Mª JosefaAizpun Salaburure-nak dira eta trukake-taren xedea akats batzuzentzea da, orain-go katastroa egiteaneta Oronozko esko-la zaharra enkanteanjarri zenean egin ze-na

    v Arraiozekalkaterik gabesegitzen duLau batzarre egin on-dotik, alkaterik gabeseg i t z en du t eArraiozen. Otsaila-ren 25ean egin zenazkena, baina sei he-rritar bertzerik ez zi-ren agertu, tartean or-dezkorik harpatzenez duen Juan BautistaOteiza.

    v Belatekotuneleangero eta ur gehiagoateratzen dela eta ho-rrek sortzen ahal di-tuen arriskuei buruzgaldetu dio UdalakNafarroako Gober-nuko Herrilan Depar-tamenduari.

    tt ffllaasshh

    ++ BAZTAN

    ZUBIRIAMINDEGIAK

    • Etxeak apaintzeko landareak• Baso landareak• Bertako frutondoak

    ARRAIOZ • NARBARTETfnoak: 948 452032 (bulegoan) • 948 592034 (etxean)

    Faxa: 948 581274 Zaldubi Poligonoa • & 948 580 562 IRURITA

    Martin Lizasoain Adansa

    • SUKALDE MOBLEAK• BAINU MOBLEAK• MANPARAK

    ZZAALLDDUUBB IIZZAALLDDUUBBII

    Debeku garaian oreina ehizatu dute hiru almandoztarrekPolizia Foralean ekologia zaintzeaz arduratzen den sailak jakinari digu-nez, hiru almandoztarren aurkako denuntzia jarri dute. Hiru lagunek, de-beku garaian –otsailaren 11n, zehazki– orein bat zatituta zeramaten be-raien autoan. Legearen arabera, 250.000 pezetako isuna jartzen ahal zaieeta ehiza-baimena hiru urterako kendu. Autoaren gidariari, ehiza-labanabat ere atxeman zitzaion. Argazkia: Nafarroako Gobernuko Prentsa Bulegoa

  • 22 ttipi-ttapa • 297. zbk. • 2001-III-08

    HERRIZ HERRI tttttttttttttttHERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    ++ SARA

    Olhain Ikastolak ikastetxe berria estreinatuzuen otsailaren 12anIzarra errugbi taldea, bertzalde, hirugarren mailara jautsiko da aurten

    ANA MARI ETA FRED

    Otsailaren 12an ikas-tolako hamabortz hau-rrek eskola berria es-treinatu zuten. Eskolapublikoaren beherekoaldean herriak lokalhaundi bat eraiki du.Hunen erdia herrikoOlhain ikastolak balia-tuko du eta bertze erdiaOsasuna gimnastika el-karteak. Udan aisialdi-ko elkarteak erabili be-harra du.

    Bertzalde, hemendikgoiti, ikastolak asterooren batez Manex Ber-gararen bisita ukanendu. Manez lehengo his-torio xaharrak konta-tzera joanen da haurre-ri; hasi aintzin segur iza-ten ahal gara haurrekmomentu goxoak pasa-tuko dituztela, Manexartista baita. Biba zu!

    IhauteriakHerriko ihauteriak

    ederki iragan dira ganden otsailaren 24 eta25ean. Gaztetxeak in-dar berezia egina zuenaurten kantuen eta dan-tzen nahi zuteneri era-kusteko eta, ondorioz,gazteek biziki harreraona izan dute larunba-teko etxez etxeko itzu-lian. Honetaz gain, se-kulan ez bezala, ohikoeuskal jantziak nagusi-tu dira aurten.

    Ibilbidea bururatuondoren, plazan bildudira gazteak (eta ez haingazteak!), BidekoaUrruñako taldeak dan-tzaldia eskaini duelarik.

    Igandean aldiz, dan-tza ikusgarria izan zengoizean eta ondotik

    Zanpantzarren epaike-ta eta erretzea.

    Eguerd i a ldean ,usaiako bazkaria izanda, eta denetan 80 pre-sunek dastatu dute Ol-hain ikastolak Omor-dian prestatu apairua,Ezpeletako musikariekgiroa alaitzen zutelarik.

    Oraino indar batzukatxikiak zituztenek bes-tan segitu dute arratsal-dean, bereziki Benteta-ko itzulia eginez, etabertze batzuk beren mo-zorroak auzoko herrie-tara erakustera joan di-ra.

    Basurde jateaLarunbat huntan,

    martxoaren 10ean, he-rriko ihiztari eta labo-rariak bilduko dira ba-surdea jateko. Berakoihiztari batzuk ere horizatekoak dira, horienzakurrak esker atxema-ten baituzte basurdeak.Bigarren urteko, afariaPullman jatetxean egi-nen da (70 liberetan).Aperitifa sarezko ihiz-tari elkarteak eskainiko

    du eta 150 lagun ingu-ru bildu behar dira. Ihizisasoina nahiko ona ate-ri zaiote aurten, irailaeta urtarrila artean 13basurde hil baituzte, iazbaino bi gehiago.

    Sagardotegi garaiaMartxoaren 17an,

    Gaztetxeak ingurukoherrietako bertze gaz-tetxeekin Gipuzkoakosagarnotegi batera ate-raldia antolatzen du.Ondoko larunbatean,

    mar txoa ren 24anZirimolan taldeak du al-dia. Batean edo bertze-an bidaia autobusez egi-nen da, izenak HerrikoEtxeko Edantegianeman behar dira.

    Izarra errugbitaldea 3. mailarajautsiko da

    Azken aldian beza-la, herriko errugbi tal-deak ez dauku berri onikerraten oraingoan ere.Alabainan, lehen talde-

    akazken partida 6-13galdu du Pouillon-enaurka eta bigarrenak 14eta 18. Gainera, aldihun t an ondo r ioakusaian baino latzagoakdira, mailari eustekoitxaropen guziak galdubaitira. Izan ere, aur-tengo denboraldiarenbururatzeko lau neur-keta falta badin badiraere, badakigu orainda-nik heldu den urteanSarako Izarra 3. mailanarituko dela.

    Hala ere, berri gu-ziak ez dira txarrakSarako errugbiarentzat,Pepito Elhorga sarata-rra (eta Sarako Izarrakojokalari ohia) deitua izanbaita Frantziako selek-zioan aritzeko Italiarenkontra, Sei Herrien ar-teko xapelgoaren kari.Zoritxarrez, berri onajakin bezain laster minhartu du entrenamendubatean eta ez da beraz,aritzen ahalko. Dudarikez dugu bertze paradabat ukanen duela, beharbada euskal selekzioa-rekin ere. Dena dela, zo-rionak Pepito!

    Bozak martxoaren18an eta 25ean

    Aitzineko ttipi-tta-pan aipatu bezala, bo-zak izanen ditugu mar-txoaren 18an eta 25ean.Herriko Etxeko bule-goak idekiak egonen di-ra goizeko 8etarik arra-tsaldeko 6ak arte, gel-ditu gabe. Herriko bo-zetan bigarren zerren-da bat aurkeztu da az-ken orduan, gazteek osa-tua. Zazpi hautagai aur-keztu dira kantona-mendukoentzat.

    Goitian, Olhain ikastolako ikasleak eta irakas-lea, ikastetxe berriaren aitzinean. Beheitian, be-rriz, ihauterietako mozorroak ageri dira, plazandantzan.

  • 2001-III-08 • 297. zbk. • ttipi-ttapa 23

    HERRIZ HERRI tttttttttttttttHERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    Jean Michel Ibarboure Eltzaurdia etaSofia Gallego Aldaz, Donibane Lohitzu-ne eta Iruñekoa, Beran, otsailaren 17an.Ignacio Ruiz Davi la eta IdoiaMartikorena Mindegia, Bilbo etaBerakoa, otsailaren 18an.Javier Martin Gartzia eta NuriaBaiona Iturbe, Lesaka eta Etxalarkoa,otsailaren 24an.

    Jose Maria Maiora Inda, Iruritakoa,otsailaren 15ean, 77 urte.Angel Maria Pablo Plaza Alkain,Iruritakoa, otsailaren 18an, 65 urte.Asuncion Alkasena Elizegi, Elbetekoa,otsailaren 22an, 87 urte.Mercedes Larria, Sarakoa, otsailaren5ean, 78 urte.Victoria Zabaleta Zestau, Leityzakoa,otsailaren 25ean, 85 urte.

    JAIOTZAK HERIOTZAKEZKONTZAKAinara Fernandez Gartzia, Berakoa,otsailaren 10ean.Julen Jauregiberri, Sarakoa, otsaila-ren 13an.Manex Apezetxea Altsua, Goizuetakoa,otsailaren 10ean.Aida Rodriguez Iratzoki, Zugarramur-dikoa, otsailaren 27an.

    HERRIZ HERRI tttttttttttttttHERRIZ HERRI tttttttttttttttHERRIZ HERRI tttttttttttttttHERRIZ HERRI ttttttttttttttt

    BAZTAN FUNERARIAORAIN TANATORIO ZERBITZUAHILKUTXEN ERAKUSKETA ETA SALMENTA

    EHORZKETA ZERBITZUAK • TRASLADOAKMenditurri, 1 • ELIZONDO • & 948 580373 • 608 776176

    * Okindegian• Ogi artisaua, egunekoa eta txapata* Jatetxean• Menua eta karta (asteburuetan)• Espezialitate parrilan erretako jakietan

    EEnnkkaarrggaattuuzz ggeerroo,, bbiillddoottssaa ooggii--llaabbeeaann eerrrreeaa..

    GGooxxoo--ggooxxooaa!!

    250 lagun eseritaKlimatizatua

    Sagardotegi menua

    102 Meaka auzoa20304 IRUN

    Tel: 943 623 130

    ERRETEGIA

    Euskal sukaldaritzaArrain eta haragia brasan

    Bagordiko bidean • ELBETE& 948 45 20 88

    ttipi-ttapa iinntteerrnneett

    http://www.topagunea.com/ttipi-ttapaE-mail: [email protected]

  • 24 ttipi-ttapa • 297. zbk. • 2001-III-08

    TTIPI-TTAPA

    Txaruta Pilota Elkar-teko pilotariek 52 sarieta txapel lortu zituztengan den urtean Baztaneta Malerrekatik kanpo,Nafarroa eta EuskalHerrian jokatutako txa-pelketetan. 2000. urte-ko balantzea, beraz, ka-sik ezin hobea da Txaru-takoentzat. Azpimarra-tzekoa da taldeak Nafa-rroako eta Euskal He-rriko Herriarteko txapel-ketak irabazi zituela.Gazte mailan, ToniUharte eta Josu Balez-tenak bikote beldurga-rria osatu zuten eta Eus-kadiko Ligan, SantoCristo de Otadia txa-

    pe lke tan e ta ETB-Diario Vasco txapelke-tan irabazle suertatu zi-ren. Bakarka, IñakiEskuderok irabazi zuenBaque txapelketa gaz-te mailan eta kadetetan,Unai Arraztoa azpitxa-peldun izan zen Elgetan.

    Joan den urtea opa-roa izan bazen, aurten-goan ez dira Txaruta-koak gaizki hasi. Nafa-rroako Neguko txapel-ketatik sei txapel ekarrizituzten. EuskadikoKluben arteko txapelke-tan ere ederki ari diraeta kadetetan, finala jo-katu zuten joan den or-tziralean Iñaki Larraldelesakarrak eta XabierElizalde iturendarrak.

    KIROLA ttttttttttt

    Txaruta pilota taldeak txapel uztaederra lortu zuen 2000. urteann 52 txapel jantzi zituzten Euskal

    Herrian jokatutako txapelketetan

    Txarutako pilotari batzuk eta erakusleak, joan den urtean lortutako txapel eta sariekin. Arg.: Zaldua

    Herriartekotxapeldunak ezdu ahotsikNafarroakoFederazioan

    Duela bortz urtesortu zen Txaruta pi-lota elkartea, Baztaneta Malerrekako pilo-tariak bilduz eta gauregun 240 pilotari aridira bere izenean.Baina horrenbertzegazte mugiaraztenduen elkarte batek ezdu ahotsik NafarroakoPilota Federazioan.Izan ere, berriki egindiren hauteskundee-tan, batzarretik kanpogelditu dira inguru ho-netako elkarte guziak.

    TXAPELKETAK TXAPELDUNAK AZPITXAPELDUNAKNAFARROAKO Infantil: O. Urrutia - L. Ibarra Ume: X. Madariaga - E. UrrutiaNEGUKO Haur: A. Madariaga - I. ArregiTXAPELKETA Infantil: M.Iraola-G.GarmendiaEUSKADIKO LIGA Gazteak: T. Uharte - J. BaleztenaZIZUR 92: Aritz Juanenea 92: Antton Jauregi

    90: Xabier Madariaga 89: Patxi Barberena88: Igor Arregi 87: Mikel IraolaSub-19: Josu Baleztena

    ALTSASU Kadete: U.Arraztoa - X.Arraztoa Ume: J.Arretxea - X.MadariagaHaur: A. Goñi - I. ArregiInfantil: M. Iraola - L. Ibarra

    ETXAURI Haur: Asier Goñi - Igor ArregiKad: I. Larralde - J.ErasoGazte: G. Elizalde - I. Eskudero

    ELGETA Kadete: Unai ArraztoaNAFARROAKO Haur: Asier Goñi - Igor ArregiHERRIARTEKO Infantil: K.Plaza - X.ArraztoaTXAPELKETA Gazte: J.Baleztena - T.Uharte

    Heldu: I.Altzugarai - M.BaleztenaEUSKADIKO Kadete: U.Arraztoa - X.ArraztoaHERRIARTEKO Gazte: J. Baleztena - T. UharteTXAPELKETA Heldu: I.Altzugarai - M.BaleztenaSTO. Cº OTADIA Gazte: J. Baleztena - T. UharteIRURTZUN Ume: J.Arretxea - X.Madariaga Kadete: U. Arraztoa-I.Etxegarai

    Gazte: P. Jaurena - T. UharteGARTZARON Haur: J.Babaze - I.Arregi Heldu: P. Jaurena - Jaunarena

    Gazte: G.Elizalde - I.EskuderoDONOSTI GAIN Gazte: Toni Uharte - MazkiaranBURLATA Txiki: J.Iraola - A.Juanenea Txiki: M.Garisoain - A.Jauregi

    Ume: M.Irigoien - J.Arretxea Haur: J.Babaze - I.ArregiInfantil:O.Urrutia - L.Ibarra

    ETB-Diario Vasco Gazte: J.Baleztena - T.UharteTAFALLA Haur: Asier Goñi - Igor Arregi Ume: M.Irigoien - J. Arretxea

    Kadete: I.Larralde - J.Eraso Infantil: M. Iraola - L. IbarraUHARTE Sub 18: Toni Uharte

    Sub 23: Josu BaleztenaBAQUE Gazte: Iñaki Eskudero

  • 2001-III-08 • 297. zbk. • ttipi-ttapa 25

    KIROLAttttttttttt

    v Jose JabierTabernapilotari lesakarraribaja eman zion Ase-garce enpresak. Be-raz, otsailaren 11nTafallan irabazi zuenpa r t i da i z an daTabernak Asegarce-rekin jokatu duen az-kena. 1993ko maia-tzaren 28an Segurandebuta egin zuene-tik hainbat partidujokatu ditu Taber-nak. Garairik onena1999ko udaberrianizan zuen, estelarre-tan ere sartu baitzen.Geroztik, ordea, ezdu suerterik izan le-sioekin. Dena den,Aspek berekin ari-tzeko aukera eskai-ni dio, bi urteko kon-tratua eginez.

    v Baztan-Bidasoako9. futbitotxapelketaMartxoaren 11n jo-katuko dira Errekakantolatutako txapel-ketaren finalerdiak(arratsaldeko 5etaneta 6etan) eta mar-txoaren 18an finala(6etan) eta hiruga-rren posturako lehia(5etan) jokatuko di-ra Doneztebeko ki-roldegian.

    pronton

    TTIPI-TTAPA

    Otsailaren 18an ha-si zen Arabako Espejoherrian IV. UrrezkoAizkora Gurea KaikuSari Nagusia. Iazkoare-kin konparatuz, alda-keta nabarmenak iza-nen ditu aurtengo sari-ketak. Joan den urtean,hamar aizkolari aritu zi-ren eta aurten hamalauhasi dira, bigarren mai-lakoei ere aukera bat es-kainiz. Espejon egin-dako saioan Txaparteginagusitu zitzaion Azur-mendiri eta Arria V.arenkontra lehiatuko da la-runbat honetan Okon-don (Araba). Irabaz-leak Arrospideren kon-tra jokatu beharko dumartxoaren 25ean Az-peitian. Irabazleak,apirilaren 15ean Do-nezteben izanen den le-hen faseko finalerakolehen txartela eskuratu-ko du. Bertze aldetik,otsailaren 24an Barbe-rena eta Antonio Jauna-rena zubietarra aritu zi-ren Lekunberrin. Ira-bazle suertatu zen Bar-

    berenak martxoaren18an jokatuko du Ge-txon Felix Etxeberriasunbildarraren kontra.Irabazleak Lopez iza-nen du arerio apirilaren1ean Eltziegon (Araba).Saio hau irabazten due-nak Senosiainen kontrajokatuko du apirilaren8an Aramaion eta hor-tik aterako da Donezte-beko bigarren finalista.

    Felix Etxeberria sun-bildarra gustora ageri

    zen, azkenean beretazoroitu direlako. «Arria-rekin izanen dudanapostua dela eta, ongiprestatuta nago etasaiatuko naiz lehen fa-seko finalera ailega-tzen».

    SEI AIZKOLARI ONENAK BIMULTZOKO LIGAXKAN

    Bigarren fasea, hiru-na aizkolariko bi mul-tzotan jokatuko da. Le-henbizikoan Nazabal,

    Larretxea eta Olasagastilehiatuko dira, guziakguzien kontra. Bertzemultzoan, Peñagarika-no, Mindegia eta lehenfaseko irabazlea arikodira, hauek ere ligax-kan. Mindegiaren saiobat Donezteben ikuste-ko aukera izanen da,maiatzaren 27an.

    Multzo bakoitzekoonenek jokatuko dutefinala Azpeitian ekai-naren 10ean.

    Laugarren Banakako UrrezkoAizkora txapelketa hasia dan Larretxea eta Mindegiaz gain, Etxeberria eta Jaunarena ere ari diran Donezteben bi saio eginen dira, bat lehen faseko finala

    Otsailaren 15ean aurkeztu zen Euskal Telebistak Iurretan dituen estu-dioetan IV. Urrezko Aizkora. Argazkia: Egunkaria

    Bortzirietako futbolderbi nagusiamartxoaren 18anMasteginOhorea ez ezik, garran-tzi handiko hiru puntujokoan izanen dira mar-txoaren 18an Lesakakozelaian. Gure Txokoakez du oraindik partidu-rik galdu eta hamekapuntuko abantaila diobigarren den Beti Gaz-teri. Lehenbizikoa zu-zenean igoko da eta bi-garrenak promozioa jo-katu beharko du. Puntapuntako derbia, beraz. Lehen itzulian Beran jokatutako partiduan Gure Txokoak 2 eta 1 irabazi zion Beti Gazteri. Goiko

  • ++ DISKAK

    Bortzehun kontzertu bainogehiago emanak dituzte da-goeneko Iparraldeko Skunk tal-dekoek. Idiazabalen bezalaQuebec-en, Alemanian, Breizh-en, Libanon, Ipar Irlanda etabertze hameka lekutan ego-nak dira jotzen. Errate batera-ko, hamargarren urtebetetzeaBeiruteko Chayla estadioan os-patu zuen taldeak. Punk, rock,hardcore, reggae, ska doinuakentzun daitezke Skunken ema-

    naldi bizietan. Eta euskara,euskaraz kantatzen du taldehonek-eta, noizean behin gaz-telera eta frantsesa erabiliarren. «Enbata Tour 2000» bi-ran zuzenean grabatutako ha-masei kanta jaso dituzte etabertze bortzak Katarain-Elkarestudiotan grabatuak dira.Kanta gehienak besta giroko-ak dira: «Rafaren farra Nafa-rroan», «Herri Urrats 96»,«Edan nuen gau guztian»…

    «Skunk #1»

    SKUNK

    SKUNK DISKAK

    AGENDAAGENDAEEGUNEZ EEGUN

    • Zerrikumea (19 kilo): 10.000 pta.• Zerri gizena (95-100): 240 pta/k.• Zerramak: 140/150 pta./kiloa, bizirik.

    • Aretze gizenak 200/250 k.• Idixkoak/Urruxak: Pta/kg. KanalExtra . . . . . . . . . . .555-5651.koa . . . . . . . . . . .515-5252.koa . . . . . . . . . . .465-475

    • Aretze gizenak 320 kilotik goiti• Idixkoak/Urruxak: Pta/kg. KanalExtra . . . . . . . . . . .465-4751.koa . . . . . . . . . . .425-3352.koa . . . . . . . . . . .375-390

    • Aretze ttikiak(15 egun ingurukoak):Nabarrak: urruxak 20.000-22.000eta idixkoak 31.000-33.000 Pta.Mestizoak: urruxak 20.000-22.000eta idixkoak 32.000-34.000 Pta.

    Zaldikoak: Sortuberriak: 515-525 Pta./Kg. Zaldi eta behorrak: 335-345 Pta./Kg.

    Bildotsak: 6-8 kilokoa . . . . . .950-1.0008-10 kilokoa . . . . . .825-875

    DATUAK: NAFARROAKO GOBERNUA

    v ZERRIKIA v

    v BEHIKIA v

    BASERRIATELEBISTAKO TXOKOA

    Iñauterietako bestondoarenondotik, bertsoak eta kirolaIñauterietan hainbertze jan eta edan ondotik gorputza gar-bitzeko tenorea ailegatu zaigu denori, bainan ez pentsabaraualdian sartuko garenik. Alderantziz, bestondoarenkontra bertzelako soluzioa eskainiko dizuegu: Alde batetik heldu den hilaren 11n Elizondon eginen denNafarroako Bertsolari Txapelketako lehendabiziko kan-poraketa aztertuko dugu hurrengo egunean, astelehene-an. Bainan dudarik gabe hilabete honetan ikusmin gehiensortuko duena Bortzirietako bi futbol talde nagusien arte-ko lehia izanen da. Hilaren 18an jokatuko da eta telebis-tan 20an ikusi ahalizanen duzue 19a bes-ta eguna delakoz.…ETA EMAKUMEA-REN ASTEAAste honetan bertaneskualdeko emakumetaldeek antolatu di-tuzten ekitaldien be-rri emanen dizuegu.

    tttttttttttttttttttttttttttttttAGENDA PRAKTIKOA

    ELIZONDOw Martxoak 11Arratsaldeko 4,30etanAntxitonea trinketeaneginen da NafarroakoBertsolari Txapelketa le-hen saioa. MikelAltzuart, EkhineEtxepeteleku, IñigoIbarra, Jean LouisHarinordoki «Laka»,Fermin Mihura eta JulenZelaieta ariko dira ber-tsotan. w Martxoak 18Leitzako zineman, fina-lerdia. Xabier Legarre-ta, Xabier Silveira,Manolo Arozena etaXabier Terreros, kanpo-raketa gainditu dutenbertze bi bertsolarirekinbatera ariko dira.

    BERTSOLARITZA

    ZINEMA

    w Martxoaren 9anLa Comunidad,22,30etan.w Martxoaren 11nLa Comunidad,19,30etan.w Martxoaren 16anMemento, 22,30etan.w Martxoaren 18anMemento, 19,30etan.

    LEITZA

    KIROLAK

    w Martxoaren 10eanEuskal Herriko sokatiratxapelketako saio batjokatu da arratsaldeko5etan pilotalekuan.

    LESAKA

    BASURDE JATEA

    w Martxoaren 10eanPullman jatetxean egi-nen da herriko ihiztarieta laborarien artean.70 libera gostako daotordua.

    SARA

    Elurraren ondorioz emisioa moztu zenjoan den astean.

    26 ttipi-ttapa • 297. zbk. • 2001-III-08

  • tttttttttttttttttttttttttttttttAGENDA PRAKTIKOA AGENDAAGENDAEEGUNEZ EEGUN

    112 Tfnora. deitu behar da

    w Martxoaren 5etik11ra Etxalar,Narbarte, Elizondo(Lezaun) eta Goizueta.w Martxoaren 12tik18ra Igantzi, Donezte-be, Elizondo (Lezaun)eta Goizueta.w Martxoaren 19tik25era Lesaka,Sunbilla, Elizondo(Iturralde), Leitza etaGoizueta.

    GUARDIAKO BOTIKAK

    ELIZONDOw Martxoaren 11nEliz-aretoan, arratsalde-ko 6,30etatik aitzinera,«Bar Puerto» ikuskizuna.Literatur testuak, zuze-neko musika eta bide-oa, Mikel Urdangarin,Kirmen Uribe eta JosuEizagirreren eskutik.

    KORRIKA KULTURALA

    Jokoaren aitzinean beregogoa kontrolatzerik ezduen pertsonari deitzenzaio jokalari patologikoa.Joku “arriskutsuenak”irabazpide ekonomikoaematen dutenak dira:txanpon-makinak, bin-goa, apostuak…

    Ezin da beti asmatu zeinpertsona pasatuko den joko-tik eritasunera, bainan pertso-na batek arrisku gehiago iza-teko ezaugarri batzuk daude:gizonezkoa izatea, gaztea (18-30 urte artekoa), kultura mai-la ttikia edo ertaina izatea etaorohar egoera ekonomiko txa-rrean egotea.

    Nola ezagutu jokalaripatologikoa:• Pertsona horiek jokatzekoabildade berezia dutela ustedute, zorte aunitz dutela. • Jokatzeko maiztasuna han-ditzen dute eta horrekin ba-tera galerak eta zorrak. Denaden, ez ditu kontuan hartzengaldutako sosak, irabazita-koa bakarrik ikusten du. • Sumindu egiten dira ezinbadute jokatu. • Familia eta lagunetaz urrun-du egiten dira. • Jokoan edo jokatzen segi-tzeko dirua nondik lortu dutepentsamendu bakarra.

    Zergatik segitzen du jokatzen?Ideia-asoziazioa du buruan.Gaizki sentitzen denean joka-tzen hasi eta irabazten baduongi sentituko da, eta orduanjokoa sentsazio horrekin er-lazionatuko du. Zirkulu itxiada, ordea: orduan eta gehia-go jokatu orduan eta maku-rrago sentituko da, eta geroeta makurrago sentitu orduan

    eta gehiago jokatuko du. Gai-nera, denborarekin, usain etasoinu batzuk jokatzearen pla-zer-sentsazioarekin lotzen di-tu, eta beraz, usain eta kolo-re hoiek somatzean jokatzekogogoa sartuko zaio.Arazo honek ondorio ugariditu, familiako giroan, laneko-an, profesionalean eta gizar-te-harremanetan orohar. So-luzioa bilatzeko nahitanahiez-koa da eri dagoela onartzeaeta profesionalen esku jartzea.Behar-beharrezkoa da, hala-ber, lagun eta senitartekoenlaguntza (honek ez du errannahi honen zorrak beren gainhartu behar dituztenik, hauerabat kaltegarria baita).Arazo hau saihesteko hezkun-tza da garrantzitsuena. Hau-rrari ez zaizkio horrelako me-zuak eman behar: “sari hauirabaziko bagenu, akabo gu-re arazo guziak” edo “hobe-

    rena zara irabazi duzulako”…Haurrei erakutsi behar zaiepertsona bat miresteko arra-zoia ez dela irabaztea, egin-dako saiakera baizik. Ikasibehar dute pertsona ez delaaldatzen jokoetan irabazinahiz galdu.

    Jokalari patologikoarendiagnostiko azkarraBlas Bombín Mínguez dokto-reak honako metodo hau pro-posatzen du jokalari patolo-gikoari antzemateko:Galdera hauetako 2ri baietzerantzunez gero litekeena dajokalari patologikoa izatea,eta 3 edo 4ri baiezkoa ema-nez gero gauza segurua da.• Zure jokorako zaletasunattikitu beharko zenukelakosentsazioa duzu?• Bertzeen aitzinean zure jo-korako zaletasuna ukatzenduzu zure gehiegikeriari bu-ruzko kritikei