ttipi-ttapa 504.alea

Senperetik Senpererat. Begirada bat XX. mendeari izeneko liburua publikatu berridu Franck Dolosor berriketari senpertarrak. Kontakizun eta istorio xaharrez betetakoliburua da, 1917 eta 1933 artean sortutako 18 gizon-emazteren ahotik bilduak.

ELKARRIZKETA � 3

ERREPORTAJEA � 4-5

Medikuak lanezgainezka eta gaixoakatentziorik gabe

Joan den urteko uztailazgeroztik larrialdietakomedikurik gabe daudeGoizuetan eta Aranon.Badirudi, bi boluntarioriesker, zerbitzua berrizparatzekotan dela, bainagaiak eztabaida haundiaeragin du, batez ere,berriki gertatu diren bikasu larri direla-eta.

KIROLIZKETA � 48

Jon Lekuberria zaldunlesakarra

Toledon bizi denlesakarra profesionalkizaldien doma klasiko-ra dedikatzen da.

Iragana ezagutuz, geroa gogoan

Senperetik Senpererat

2009ko urriaren 15a | XXIX. urtea | 504. zenbakia www.ttipi.net

Elizondo feriakUrriaren 30-31n � 11-22

BERA � 13XXIII. Lurraren Egunaurriaren 25ean

ARIZKUN � 40Kirikoketa Eguna urri-aren 24an eginen da

OITZ � 30Gazteen Laxoatxapelketaren finala 17an

LEITZA � 38II. Mikologialdia prestdu ALKE kultur taldeak

AAgguurrttzzaannee ZZUUBBIIEETTAARRaallllyyeettaakkoo kkooppiilloottooaa

�� 99

Begoña MARTINEZ | Leitzako medikua

ZOZKETAK � 42

2 | PUBLIZITATEAttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

ELKARRIZKETA | 3ttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

TTIPI-TTAPA | SENPERENolatan otu zitzaizun li-buru hau idaztea? Badira bi helburu. Aldebatetik, Senpereko eus-kalkia bildu nahi nuen.Hortaz, dena eskuarazegin dut, Senperen jen-dea mintzo den bezala,ahozkotasunari garran-tzia emanez. Bertzetik,informazioa ere jaso nahinuen. Herri ainitzetan egindira horrelako liburuak,eta beti pentsatu izan dutSenperen ere egiten ahalzela. Aspaldi nuen horiburuan, baina horretara-ko denbo ra ainitz beharda. Joan den urteko udanegitea erabaki nuen.Zer aurkituko du irakur-leak liburuan? XX. mendeari egindakobegirada bat. Ez da Sen-pereko historia. JendeakXX. mendea nola bizi izanduen ageri da: gerlak,kontrabandoa... Zer sen-titzen zuten gizonek ger-lara joaten zirenean, etazer emazteek semea,anaia edo senarra etorriarte. 18 elkarrizketatuenbegirada eta nirea ikusi-ko ditu irakurleak libu-ruan. Iruditzen zait XX.mendearen berezitasunbat hain toki ttikian hain-bertze gerla izatea dela:bi Mundu Gerla, Espainia -ko Gerra Zibila, Aljeria etaIndotxinakoa... Senperenfamilia guziek izan dutenorbait hunkitua edo kol-patua. Lehenago ere ger-lak bazirela erranen du-te, baina XX. mende ko

lekukoak oraindik bizi di-ra. Hastapenetik libu ruaozenki irakurtzea gomen-datzen dut, horrela aita-txi eta amatxi mintzo di-rela entzunen duzu. He-goaldetik be giratuz, Sen-pere edo Iparraldea eza-gutu nahi duenak libu-ruan gakoak baditu.XX. mendea aldaketa-rena dela diozu... Bai. Bereziki laborarienherria da Senpere eta ikusdaiteke laborantza arrontaldatu dela, bertze lan gu-ziak bezala. Bizimodua

ere aldatu da, baita harre -manak ere: lehenago hi-ru belaunaldi bizi ziren el-karrekin eta orain baka-rra. Azpimarratu nahi dutainitz aipatzen dudala ira-gana, baina liburuaren as-moa ez dela iragana go-raipatzea. Halere, ustedut bakoi tzak bere norta -suna atxikitzeko nondikgatozen ja kitea garrantzi -tsua dela. Historia xaha -rrez betetako liburua da,baina geroa dut gogoan. Nola bizi izan dute sen-pertarrek XX.mendea?

Denek garai bera bizi izandute, baina modu des-berdinean. Erdiak gizo-nak dira eta bertzeakemazteak, eta ez duteberdin ikusten. Batzuk la-borariak ziren eta karrika -tik urrun bizi ziren, etaber tzeak ostalariak ziren.Adi bidez, elka rrizketa tu -tako emazte batek go-goan du, II. Mundu Ger-lan, bere aita gerla ra era-man zutela orduko agin-tarien akats batengatik.Bertze norbaitek erranendautzu euren etxean ale-maniarrek ez zutela horre -lako kalterik egin...Gogoan gelditu zaizunpasadizoren bat? Gerla kontuak bereziki.Senperen badira gerlanhilak, eta Poloniako kon-tzentrazio eremu bateanere mugalari bat hil zen.Norbaitek salatu eta ale-maniarrek eraman zuten.Gerlan hildakoen artean,nire aitatxiren anaia batere bazen. 1940an hil eta48an ehortzi zuten. Elka-rrizketatu guztiek errandi date gorputzak geroizan dituztela. Gerla rekinlotuta, 1944an amerika-rrek Miarritze bonbarda-tu zuten. Aireportua bon -bar datu nahi zuten hanalemaniarrak bazirelakoz,baina tronpatu eta hiriaegin zuten, eta 18 elkarriz -ketatu horietan bi han zi-ren. Liburua egitean, jen-dea negarrez ikusi dut etazinez hunkigarria izan da.Elkarrizketa osoa:www.ttipi.net-en.

UTZITAKO ARGAZKIA

Franck DOLOSOR, Senperetik Senpererat. Begirada bat XX. mendeari liburua eskuan.

1917 eta 1933 artean sortutako 18 gizon etaemazte senpertar elkarrizketatu ondotik,Senperetik Senpererat. Begirada bat XX.men-deari liburua prestatu du Franck Dolosorrek.

Eskuaraz egin du lan guzia, eta ahozkotasu-nari garrantzia emanez, elkarrizketatuek hitzegin bezala idatzi du. Horri esker, eskuarazmintzatzeko ohiturarik ez duten senpertar

gazteengana ere ailegatu da eta liburua argi-taratu berria bada ere, kontent dago erantzu-narekin. Baita egindako lanarekin ere: «gus-tura egin baitut, ez zait lan haundia iruditu».

Franck DOLOSOR | Senpereko kazetaria eta idazlea

«Senpere eta Iparraldea ezagutunahi duenak liburuan ditu gakoak»

HISTORIAREN GARRANTZIA«Azpimarratu nahi dutainitz aipatzen dudalairagana, baina liburua-ren asmoa ez dela ira-gana goraipatzea.Halere, uste dutbakoitzak bere nortasuna atxikitzekonondik gatozen jaki-tea garrantzisua dela.Historia xaharrezbetetako liburua da,baina geroa dut gogoan»

4 | ERREPORTAJEAttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

TTIPI-TTAPA | GOIZUETA-ARANO

«Amari bihotzekoakeman zion sukaldeanafaria prestatzen ari ze-la, eta berehala hil zen.Gure kasuan ez zen an-bulantzia berandu iritsizelako hil, baina abisuaeman genuenetik anbu-lantzia etorri zenerakoordubete inguru pasazen, eta medikua etor-tzerako ordu bat eta laur-den». Horrela kontatudigu Ana Urdanpilletaaranoarrak. Irailaren17an Juana Agirre amahil zitzaion, eta momen-tuan hil zelako «ezer egi-terik ez bazegoen ere»,mediku zerbitzuarenatzerapenak zer pentsa-tua eman du.

Eta hiru egun barrubeste ezbehar larria Goi-zuetan. «Plazan geun-dela gizon batek pisubatean leherketa batensoinua entzun zuelaesan zigun. Bi bolunta-rio harat inguratu gineneta etxetik ke asko ate-ratzen zela ikusi genuen.Etxeko gizona balkoiraatera zen eta erreta ze-goen, aurpegia eta es-

kuak guztiz erreak zi-tuen». Jabier ApezetxeaGoizuetako suhiltzaileboluntarioaren hitzak di-ra. Gas leherketa batek86 urteko Este ban Loiar-te goizuetarra zaurituzuen irailaren 20an etaJabier izan zen, bere la-gunekin batera, Este-ban artatu zutenetakobat. Kasu honetan, an -bu lan tzia medikalizatuakor dubete baino gehia-go behar izan zuen Do-nostiatik Goizuetara aile -gatzeko. Bitartean herri -ko anbulantzia taldeaketa su hil tzaile bolunta-rioek artatu zuten, 112tiktelefo no bidez medikubatek ematen zituen go-mendioei kasu eginez.«Ezin genuen herri tikatera, anbulantzia medi -ka lizatua eskatua zela-ko», aipatu du Ape ze -txeak. Zainketa In te tsi -boe tako Unitatean egonda bi astez Es teban, bai-na zorionez, atera da etahobeki dago.

ZALAPARTA HAUNDIAOihartzun haundia

izan dute bi gertaera

hauek eta aldi berean,Leitzaldeko larrialdieta-ko zerbitzuaren funtzio-namendua ere zalantzanparatu dute. Leitza, Are-so, Arano eta Goizuetaguardiako mediku baka -rrarekin daude joan denurteko uztailaz geroztik.Medikuak kontratatze-ko arazoak zituztela esa-nez, Goizuetako larrial-

dietako zerbitzua ken-du egin zuen Osasunbi -deak eta lau herrietakolarrialdi zerbitzuak elkar-tu, eta ordutik honat, ara-noarrek eta goizuetarrekgoizeko ordutegitik–08:00etatik 15:00eta-ra– kanpo larrialdiren batbaldin badute, Leitzarajo behar dute. Jakina da,ordea, herri batetik bes-

terako bidea ez dela ba -tera ona, kilometro etabihurgune asko baitau-de. Hortaz, sarritan,112ra deitu aurretik, au-toa hartu eta Donostia-ra joatea erabakitzen du-te: «112ra deitu eta an-bulantzia Goizuetara ai-legatzerako gutxienez40 minutu behar dira,eta tarte horretan gu Do-

OSASUN ZERBITZUAK � ARAZOAK LEITZALDEAN

Bi mediku boluntariokbeteko dute Goizueta etaAranoko larrialdietakozerbitzuaren hutsunea2008ko uztailetik bi herri horietako larrialdietakokasuak Leitzan artatzen dira

Goizuetan eta Aranon 15 hilabetedaramatzate larrialdietako medikuzerbitzurik gabe. Geroztik urgen tzia kasuak Leitzan artatzen dira, Goi -zue tatik 20 kilometrora eta Ara notik33ra. Zerbitzua lehengora buel ta -

tze ko ahaleginean ibili dira hasiera-tik, baina azken aldiko bi gertakarikeztabaida areagotu dute. Dena den,badirudi egoera hobetzear dela, bimediku boluntariok euren buruaeskaini baitute larrialdietarako.

ESALDIA«Goizuetatik Aranoraetortzeko medikuakordu erdia beharkoluke; ez da ordubete,behintzat»

Iñigo LARREAAranoko alkatea

ESALDIA«Medikuaren postufinkoa nahi dugu. Zergertatuko da bi hauekzerbitzua eskaini ezinduten egunean?»

Mieljoxe LEKUONAGoizuetako alkatea

ESALDIA«Bi larrialdi aldi bere-an gertatuz gero,arriskutsua izan zite-keela ohartarazigenuen apirilean»

Begoña Martinez AguadoLeitzako medikua

ERREPORTAJEA | 5ttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

Badirudi arazoak hobera egin de-zakeela urria bukatu baino lehen. Edohori espe ro dute behinik behin. Osa-kidetzako medikuren batek bere bu-rua proposatu du Goizuetan astele-henetik ostiralerako larrialdi kasuezarduratzeko, eta ongi etorria izan da.Osakidetza eta Osasunbidea akor-dio baten bila dabiltza, eta alkateekhilabete honetan lanean hastea es-pero dute.

Asteburuetako zerbitzua estaltze-ko, berriz, Hernanin lan egiten duenGoizuetako Joxe Jabier Etxeberriamedikuak bere burua eskaini du. «Le-hen ere askotan apuru-tik atera gaitu», aipatudu Lekuonak. Bi medi-ku hauen borondatea«eskertzekoa» da Goi-zuetako alkatearentzat,

baina «guk postu finkoa nahi dugu.Zer gertatuko da bi hauek zerbitzuaeskaini ezin duten egunean?».

Lehenbailehen martxan paratzeanahi dute aranoarrek eta goizueta-rrek. Aranoarren kasuan, 13 kilome-trora edukiko lukete larrialdietako zer-bitzua, eta «medikuak etortzerako or-du erdia beharko luke; ez da ordu-bete, behintzat», adierazi du Larre-ak. Edozein modutan, zerbitzuarenbeharra agerikoa da, bestela, horre-lako kasuak «noiznahi» errepika dai-tezkeelako. Hortan bat datoz elka-rrizketatutako guztiak.

Itxaropena boluntarioekin

� LARRIALDIETAKO ZERBITZUAK GOIZUETAN ETA ARANON

nostian gaude», dio Ja-bier Apezetxeak. Gaine -ra, «behin baino gehia-gotan tokatu da, Leitza-ra joan eta handik Do-nostiara bidaltzea».

APIRILEAN ABISATUAKBi kasu hauek hau-

tsak harrotu dituzte, bai-na Leitzako OsasunZen troko medikuek as-palditik zuten halako zer-bait gertatzeko beldu-rra. Hala, apirilean es-kutitz bat bidali ziotenOsasunbideari. «Ardu-ratuak geunden egoerahonekin. Ez dago me-dikurik eta bi larrialdi al-di berean gertatuz ge-ro, herri batetik besteradagoen distantzia iku-sita, arriskutsua izan zi-tekeela ohartarazi ge-nion», azaldu digu Be-goña Martinez AguadoLeitzako medikuak. Ara-zoari konponbidea ema-ten behin eta berriz saia-tu direla ere nabarmen-du digu, baina alferrik.«Hasieran medikurik ezzegoela esaten zuten,eta Goizuetako larrial-dietako zerbitzua ken-

tzea urgentziako neurriaizan zela. Baina martxo-an SUReko –landa ere-muko larrialdietako zer-bitzua– medikuak hasiziren lanean eta hiru me-diku eta erdi etorri zirenLeitzara larrialdi zerbi-tzuez arduratzeko. Bai-na Goizueta ko zerbitzuahutsik gelditu zen», dioMartinez Aguadok.

Osasunbideak bi ka-su hauek ikertzeko abia-tu duen barne ikerketazere mintzatu zaigu Lei-tzako medikua: «baliabi -deak zergatik ez zirenerabili leporatu digu etaaspertuta gaude. Heli-puertoa zergatik ez zenerabili galdetu dute, bai-

na ez dago eguneko 24ordutan erabiltzerik. Gai-nera larrialdi kasu ba-tzuk ez dute mediohaun diegirik behar, me-dikua han egotea bakar-bakarrik nahikoa da».Bide beretik jo du Miel-joxe Lekuona Goizue-tako alkateak ere: «He-lipuertoa egin genuen%100ean Udalak or-dainduta, baina ezin daerabili sendagile rik ezbadago, honek agin -durik ematen ez badu».

‘LEITZAN ETA GOIZUETANGUARDIAN DAGOENAKZERGATIK KOBRATUBEHAR DU DESBERDIN?’

Galdera horixe botadu airera Mieljoxe Le-kuonak. Horrela baita.Izan ere, Leitzan eta Na-farroako beste tokietanedo Goizuetan eskain-tzen diren baldintzak ezdira berdinak. «Goizue-tan txarragoak dira», dioMartinez Aguadok. «Sol-data normal bat lortze-ko ordu asko sartu be-har dira Goizuetan. Lei-tzan eta Nafarroa oso-an, aldiz, soldata berdi-

na lortzeko ordu gutxia-go egitea nahikoa da».Hortaz, Lekuonak dio-en bezala, «sendagileen -tzat ez da motibagarriaGoizuetara etortzea».

Osasunbideak esta-tistikei begiratzen dielauste du Goizuetak alka-teak: «hemen ez dira la-rrialdi kasu asko izateneta horren arabera fun-tzionatzen dute. Hau Iru-ñean gertatu izan balitz,edozein kontsulta edoanbulatoriotan, seguruirtenbidea aurkitua iza-nen zutela. Baina kon-tua zer da estatistikakigotzea? Prebentiboaizan beharrean, senda-gilearengana joan dadi-la?». Bide beretik, zeraadierazi digu Iñigo La-rrea Aranoko alkateak:«hiriko edozein medikukbeharbada gaixo gehia-go edukiko ditu, bainagure ingurua nolakoa

den kontuan hartu be-har da. 1.000 lagun in-guru biziko gara bi he-rrietan, baina oso saka-banatuak gaude».

BILERA ASKO, BAINAERANTZUNIK EZ

Panorama, beraz,beltza. Alkateak arazoa -ri irtenbidea ematekobehin eta berriz saiatudira: «lauzpabost bileraegin ditugu ingurukosendagileekin eta Osa-sunbidearekin, bainasendagilerik ez zegoe-la esan digute behin etaberriz, beste motiborikez zegoela». Larrialdie-tako zerbitzua lehengo-ra bueltatzeko eskatuzsinadurak ere bildu zi-tuzten Goizuetan, 512guztira –herritarren%64–. «Kexa horiek zu-zendaritzara bidali ziren,baina ez dugu erantzu-nik jaso», dio Lekuonak.

ARGAZKIA: ANGEL SALABERRIAGoizuetako kontsultako itxaron gela, goizeko ordutegian

DATUA

Ordu 1baino gehiago behar izan

zuen anbulantziakDonostiatik Goizuetaraailegatzeko, eta Esteban

Loiarte artatzeko

ARGAZKIA: ANGEL SALABERRIAOihartzun haundia eduki dute bi ezbeharrek hedabideetan

ttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.156 | IRITZIA

Argitaratzailea Ttipi-Ttapa Fundazioa • Egoitza Andutzeta, 12 • 31760 ETXALARTel. (+34) 948 63 54 58 • Faxa (+34) 948 63 54 57 • [email protected]

Zuzendaria Aitor Arotzena Erredaktore burua Gurutze Pikabea Publizitatea Usoa Vicente, Kulturkari SLU Berriemaileak Este ban Arotze na, Juana Ma ri Sai-zar, Kontxi Klaber, Ainhoa, Arantxa eta Maider Ansa, Asier Imaz, Arkaitz Mindegia, Franck Dolosor, Margari Etxenike, Koro Ira tzoki, Nerea Al tzuri, Joseba Urrotz, Jose-ba Olagarai, Nerea Mitxeltorena, Maite Oteiza, Jaione Otxandorena, Xan Harriague, Markel Lizasoain, Eneko Mitxeo, Fermin Etxekolonea, Fernando Etxeberria...

Fundazioaren Presidentea Pello Apezetxea Kudeatzailea Joxemanuel Iri goien Administrazioa Amaia GoiaLege Gordailua NA-1324/85 • ISSN 1578-4673 • Tirada 6.000 ale

Erakunde laguntzaileak Etxalar, Leitza, Goizueta, Arano, Areso, Baztan, Sara eta Senpereko udalak, Zugarramurdiko Akelarre elkartea, Bortziri e tako EuskaraMan komunitatea, Male rrekako Zer bitzu Manko mu nitatea

2009ko harpidetza sariak

Hego Euskal Herria . . . . . . . . . . . .36€ Ipar Euskal Herria . . . . . . . . . . . . .54€ Amerika eta Australia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120€

Espainia . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36€ Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54€ Baztan, Urdazubi, Malerreka eta Leitza . . . . . . . . . .30€

Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailakdiruz lagundutako aldizkaria

Euskarabideak diruz lagundutako aldizkaria

Ez dugu N-121A errepideko lanak bukatzekoekaina baino beranduagoko eperik aurrikusten(NG 2009.02.27). Sunbilla-Berrizaun tartea

abuztuaren 15erako eta Berrizaun-Bera irailaren30era ko (NG 2009.07.24). Amiselaietako tunelekoarazo geoteknikoek (zertarako dira azterketak?)hilabete batez gibeleratuko dute Etxalar-Beratartearen irekiera (NG 2009.09.22). Noiz arte, NG?

Epeak, datak eta gezurrak

EzpalaAitor AROTZENA

Nabarmentzekoak

Atzera begira � 1992.10.15 / TTIPI-TTAPA 95. zbk

Laminaciones-eko ordezkaritza Madrilera oinez 1992anLaminaciones de Lesaka enpresako hogei laguneko ordezkaritza abiatu zen1992ko urriaren 9an Madrilera oinez, Siderurgia Korporazioak aurkeztutakoKonpetibitate Planaren aurka beraien protesta azaltzeko. Enpresa komitekosindikatu guzietako kideek parte hartu zuten. Goizez Iruñera autobusez abia-tu ziren eta handik Laudiora. Bertan AHVko gainontzeko planten ordezkariekinbildu eta Madrilera abiatu ziren, tipi-tapa. Planak Lesakan eragin handirik iza-nen ez zuela uste bazen ere, sindikatuen arabera «zentralari gerta dakiokenedozer, eragina izanen du denborarekin Laminaciones-en etorkizunean».

Garai batean, mendiko hainbat larre garbi-garbi edukitzen zituzten baserrietako ne-kazariek eta euren aziendek. Orduan aise

ibiltzen ahal zen baso, bidexka eta orgabideetanbar na, ez baitziren, orain bezala, sasiek janak.Egun, laborariak eta aziendak izugarri urritu dira,baina lasai, batez ere, irail eta urri aldera animaliaorojale beldurgarri bat agertzen da basoetan: on -ddo bilaria. Aitzinean harrapatzen dituen lahar, oteeta iratze mutur guziak garbitzeaz gain, basokogoroldio eta hostope gehienak harrotuko ditu sa-ri preziatuaren bila. Basurde gaixoak, harat mutur-ka aritzera agertzen delarik, bertze piztiaren batere lurra iraultzen aritu dela ikusiko du, eta behar-bada, han botata utzitako txokolate paper, taba-ko pakete edo plastikozko botilaren bat ikustean,eginen du bere baitan, «To, erregaluak utzi zizkida -tek!». Basurdeak, ordea, ez daki basoa hain «gar-bi eta leun» ikustearen arrazoi baliotsuak ederkiezagutzen dituen onddoak direla; diru estra pizarbat irabazteko eta aldizkari honetako argazkietanguardasol berriak edo urrez ko kopak erakustekobalio duten zapel eta zangar maitagarri horiek.

Mendi garbitzaileak

Nire txandaBeñardo GOIETXE

Maxima ARRETXEA100 urteko gartzaindarra

Irailaren 28an ehun urtebete zituen GartzaingoEtxebarrenen jaio etagaur egun Aldekoan biziden emakumeak. Mugi -tzeko arazoak badituere, sasoi ederrean betedu mendea Maximak.

Fede ARRIBILLAGAEtxalarko palistaren heriotza

Irailaren 30an hil zenArri billaga I.a, Etxalarkopalista handia, 55 urtezituela. 18 urterekin de -butatu eta Espainiakotxa peldun izan zenAgustin anaiarekin.1996an erretiratu zen.

Iñigo LASAGAEtxalarko korrikalaria

Azkeneko lasterketa,Urbasako Igoera etaJau tsiera irabazi zuenurriaren 4ean eta honela,Nafarroako Mendi Las -ter keten Kopa ere esku -ratu du. Man ttaleko ko-rrikalaria bikain ibili da.

IRITZIA | 7ttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

Alkoholismoa izakia eta bere familia maita-tuaren existentziaren sustraiak atera, birrin-du,eta erauzten duen gaixotasuna da. Horre -

gatik ez du bakarrik, jasaten duenaren ibilbide per-tsonala puskatzen, askatasuna ezeztatzen eta be-re bizitzaren jabe eta autorea izateko gaitasunaezabatzen, baizik eta in -gu ruko familia kutsatueta beraien osasuna gel-darazten du. Etxe horre -tan inork ezin du kaos,nahaste eta alkoholiko-ak eragiten duen izuga -rriz ko hutsunetik ihesegin. Emozio, sentimen-du eta bizipen ur- jauziasuertatzen da bizikide-en buru eta bihotzean; «familia alkoholikoaren» bi-zitza-gaixoan, geroz eta gehiago jabetzen eta ira-gazten diren erantzute, garraxi, ixilune hotz, etaihesalditan eztanda egiten duen ur-jauzi berbera.Ordenua eta zentzutasuna jartzeko sendatzekoahalegin hutsak, ez dute hain haundi diren min,pena eta etsipenek, lotsa eta amorruzko lehenen-go erreakzioak ezeztatzen baizik. Bide guztiak pro-batu dira; laguntza maitabera, desio onak, erre-flexio lasaiak, haserreak, estalitako zigorrak, xan-tai emozionalak… erantzunik gabe. Eta, denak ba-tera, gaixotasunak elkartuta, poliki-poliki hondo-ratzen doaz: atxikia, bikotea, seme-alabak, gura-soak, familia… Beraien bizilekua, «arrotzen» bizi-lekua bihurtu da, ezezagun askorena, zerikusirikgabe, mugan ahal den denbora gutxien kanpa tzendutenena. Bizitzeko gogoa behar da, ilusio bat.Jarraitzeko dagoen bide bakarra argitu dezakeenmezu bat: alkoholik gabeko bizi pozgarri bat, nonbakoitzak, bere «obra» haundia egiteko behar du-en garra berreskuratzea posible duen, bakoitzaketa denak batera ordena eta maitasuna berezar -tzeko gai izatea. Baina bide bat dago, egiaztatu-ta eta fidagarria, osotasuna eskaintzen duena etaosagai hutsezin eta iraunkoretan oinarritzen dena:Maitasuna, Poztasuna, Ilusioa, Umorea, Egia, Irri-farrea, Umiltasuna, Pazientzia, Barkamena, Espe-rantza, eta abar… bezala. Bide honek, mezuanaberatsa, izen bat dauka: Al-Anon. Gizaki eta hu-manisten elkarte bat «gaixotasun alkoholiko fami-liarrak» elkarturik, berreskurapena bilatzen duenabaita beraiek bezala dauden beste batzuena ere.Denak anai hurkoak, Alkoholiko Anonimoen on-dotik doaz, baina ez dira berdinak. Medikuntzakbaka rrik errespeta dezake, ixiltasun gogo-gogo-koan, Al-Anon elkarteen bilakaera geldo eta lasaia,emankor eta adartsua, bere egiarekin Espainia etamundu osoan, bere hitza generazioz generazioaditzera ematen dutela, herri eta hiriak sendatuz.

Mediku psikiatra baten iritziaalkoholismoaz

«Etxe horretaninork ezin du kaos,nahaste etaalkoholikoakeragiten duenhutsunetik ihesegin»

Vicente MADOZ

Pertsona etorkin edo emigranteak, definizioa-ren arabera, bere herrialdea atzean utzi etamigratzen duten pertsonak dira. 2001eko

Nafarroako Populazio Etorkinaren Gizarte Integra-zioarako Planetik ateratako datuen arabera, ge-hienek arrazoi ekonomikoengatik aldegiten dutebere herrialdetik: %36 miseriatik ihesi, %51 bizi-maila hobetzeko eta %12,9 ekonomikoak ez di-ren arrazoiengatik (gerrak, gatazkak, familiarekinbiltzeko, jazarpen politikoa…). Beraz, %87ak bi-zi-kalitatea hobetzeko migratzen du. Jarrera edoportaera hau, eskala ttikiagoan, guk ere errepika -tzen dugu. Hots, profesionalki hobetzeko, bertzeherri edo hirira abiatzen ga-ra. Adibidez, Bortzirie takoJendarte Zerbitzuen Man -ko munitatea osatzen du-gun lankideon artean Do-nostian, Iruñean, Tafallan,Tuteran… lan egindakopertsonak gaude. Ezber -din tasun ba karra etorkine-kin alde ratuta, guk ez du-gula inolako lehorreko edoitsas mugarik gurutzatu beharrik izan, gure helbu-ruak lortu ahal izateko: ongizate maila altua, lanaproposa, baldin tza ekonomiko onak… Baina ezda atzendu behar, duela 50 bat urte hori ez zelaerrealitatea, hori ez zela gure guraso eta aitatxi-amatxiek bizitutako egoera. Garai hartan, lanera-ko aukerak eskasak ziren eta horrek, batzuetan,emigratzera bultzatu zuen familiako kideren bat:emakumeak zerbitzu arloan lanean aritzera Frantzia -ra eta gizonak berriz, Frantzian oihanean aritzera,Ternuan arrantzara, edo Hego eta Ipar Amerike-tan artzaintzara… Egoera sozioekonomikoaren al-daketa medio, emigranteen herrialdea izateari u -tzi diogu berriki eta orain etorkinen harrera herri-aldea gara. Etorkinen fenomenoa atzokoa baino,gaurkoa da (1998an, Nafarroako populazioaren%0,81 bakarrik zen atzerri tarra). Inmigrazio ho -rrek, bertakoek nahi edo guttiesten ditugun lanakhartu ditu: nekazari tza (sasoiko langileak), zerbi -tzuak (ostalaritza, etxeko zerbitzua eta pertsoneiarreta) eta eraikuntza (peoiak). Piramide demogra-fikoa gaztetu du (%81a 16 eta 65 urte artekoa da),lan merkatuan emakumearen sarbidea erraztu du(bertakoa nahiz etorkina) eta gaur egun Asegu-rantza Sozialera afiliatutakoen %10a suposatzendu. Sarritan erran da inmigrantea kutxa publiko-endako zama handia dela. Baina datuak eskutanhartuz gero, ohartzen gara gastu sozialaren mui-na adintuak direla, Pentsio Sistema eta OsasunSistema medio (Nafarroan, 75 urtetik goitiko etor-kinek ez dute populazioaren %0,4a gainditzen).

Atzo migratzaileak, gaur berriz…

«Emigranteenherrialdeaizateari utzidiogu berriki etaorain etorkinenharreraherrialdea gara»

Jendarte Zerbitzuen Etorkin Harrera Programa

Kolaborazioak

8 | IRITZIAttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

Ikasturte berriahastera doaBortzirietakoEuskaltegian

Mentxu PEÑA

Zorionak hasiko za-reten guztioi. Zorionakikasteko gogoa duzue-lako, ahalegina egiten arizaretelako euskarazmintzatzeko. Zorionakeuskaraz irakurtzen etaidazten ikasten ari zare-telako. Zorionak zuen bu-rua janzten ari zaretela-ko eta zuen denborarenzati bat horretan emaneta gozatu egiten duzue-lako. Zoriontsuak, ordea,gu euskaldunok, denda-ra joan eta dendariakeuskaraz egiten ahal di-gulako, zoriontsuak gu,Kutxako langileak eus-karaz egiten ahal digu-lako, zoriontsuak gu,amak, gure ustez erdal-dunak, bere seme-ala-bei euskaraz mintzatueta eskolako lanetan la-guntzen ahal diolako, zo-riontsuak gu, herrian da-bilen “beltxaran” horrekeuskaraz solas egitenduelako, zoriontsuak gu,gure haurrek eskoletaneuskaraz ikasten ahal du-telako. Baina guk ez aldiogu gure buruari eus-karaz jakin arren, irakurt-zen eta idazten ikastekogozamena eskaini be-har? Ez al dugu behar-rik ikusten euskarazirakur tzen edo idaztenikasteko? Ez al da ma-ingu izatea bezalakoamintzatzen jakin bai, bai-na Iirakurtzen edo leit-zen eta idazten edo eskri-bitzen, ez jakitea?

Ez al dizu minik ema-

ten zure seme-alabei es-kolako lanetan ezin la-gundu izateak? Ez al li-zuke poza emanen libu-ru bat edo edozein agiri(paper) euskaraz konpre-nitu eta zuk ere agiri ho-ri euskaraz betetzeak?

Behin hauxe ikusi etaentzun nuen: “Gure herri -ko emakume bat osasunetxeko (autobusean) lei -ha tilan erdaraz ari zen,kos tata baldin bazen ere;juxtun-juxtun ari zen, ha-la ere elkarrizketa akau-tu zutenean pa per txo bateman zion bulegariak,eta erdaraz edo euska-raz nahi zuen galdetuzion, eta emakume eus-kaldun ia elebakarrak, er-darazkoa emateko es-katu zion”. Honek denadiola uste dut.

Eta zu, mutil al zara?

Nora SALBOTX ALEGRIAAgoteak XXI-eko kidea

Berriki leitu ahal izandugu Elizondoko txis-tulariek herritarrei hela-razitako idazkia. Bertan,mutildantzetan neskenparte hartzea gaitzetsieta, ondorioz, egoerahauetan ez jotzeko era-bakiaz solas egiten du-te. Norbanakoen eraba-ki pertsonaletan sartu-ko ez banaiz ere, kezka-garria deritzodan neu -rrian, gisa honetako iri -tzia duzuenei galderazenbait luzatuko dizki-zuet. Erantzuna zinezeskertuko nuke, ikuspe -giak argitzea garrantzi -tsua deritzodan heine-an. Galdemodua oina -rriz koa da, argigarriakbalizko erantzunak: nor

da bada zuendako mu-til Baztanen, Elizondon,zehazki? Mutil (berazmu tildantzetan partehartzeko eskubidedun,zuen aburuz) al dira haur,nerabe, ezkondu eta ai-tatxiak? Ala, ohikoaz arizaretela kontuan izaki,ezkongabeko gazteakbakarrik, dira mutil? Mu-til al da inolako institu -zio tik pasatu gabe, bi-kotearekin elkartuta bi-zi dena, baldin eta ez -kondu ez den? Etaezkondu delarik ere, ge-ro banandu bada b e rrizmutil bihurtzen al da?Epaitegiak aitortu be-har izan al dio banake-ta inori, honek berriroere mutil estatusa be -rres kura dezan? Mutil aldira zuendako zortzikoadan t za t zen du tenemazteki eta andreak?Ohiko mutildantzetaz arizaretela, Baztanen ber-tan sortutakoa behar al

da mutil izan ahal iza-teko? Posible litzatekeSenegalen edota Ekua-dorren sortutako muti-lik? Diasporako baztan-darren seme-alabakmutil al dira? Eta Urritza -ten, Potosín ala Boisensortua izanda ere, sexubiologikoz arra izanda,go narekin jantzita bale-go? Zuen oniritzirik alluke ohikoak ez direngo zatze eta ohiturakdauzkan gizonezkorik?Pausu bat haratago, be-re sexuan ezinegonezbizi eta sexu aldaketa-rako ebakuntza eginda-koa balitz dantzaria?

Antzinekoei ezin gal-deginen dizkiegu hau-ek denak.Garai horie-tan horrelakorik ez ze-lakoz edota, pertsonazein jendarte mailakohainbat presio (eta erre -presio) tarteko, izenikgabeko izanak, izan, ba-zirelakoz gurean ere. Zi-

nez uste al duzue gauregun argudio biologizis -tek ibilbiderik izan de-zaketela? XXI. mende-ko Baztanen, zorionez,neska izandako muti-lak, mutil izandako nes-kak, neska sortutakoneskak eta mutil sortu-tako mutilak ezagutu kodituzue. Bistan da gene -roa sexu biologikoa bai-no zerbait gehiago de-la, bistan da herriko pla-za gaueko 10etan (egu-erdian berdin) ez delainoren esparru pribatua,bistan da eskubide uka -tzeak tokirik ez dauka-la gaur egun. Zuek ezbaduzue horre lakoegoera batean jo nahi,etzazuela egin doike,baina utzi folkloreari ga-ratzen, bere bidea egi-ten gaur eguneko jen-dartean, ez dira ateakixteko garaiak, berauekulertzeko eta hauetaraegokitzekoak baizik.

Irakurleak mintzo

IRAKURLEAK MINTZO Orrialde honetan ahalik eta gutun gehien kabitze aldera, ez da komeni1.900 karaktere edo 24 lerro baino gehiagoko gutunak bidaltzea. TTIPI-TTAPAk eskubidea du gu-tuna laburtzeko. Gutunarekin batera bidali beharko dira datu hauek: egilearen izen-deiturak, he-rria eta harremanetarako telefonoa. Egilearen izen eta abizenarekin argitaratuko dira gutunak.

m e-Posta: [email protected] Posta: Andutzeta, 12 31760 ETXALAR

d Tel.: 948 63 54 58 o Faxa: 948 63 54 57

Bota bertsoaAlazne UNTXALO (Ituren) / Neurria: Habanera berezia

Lau urtez behineko zitairitsi da dagonekohamalau saio tartekoZestoatik hasitatxapelketari segikabadago zale ugariezinegona nabarifinalerako irrikabertsoak batu gaitzalahamahiru mila guztirazortzi igaroko dirasaioak joan ahalaBarakaldon da finalatartean dago Egañabatek lortuko du bainatxapel beltzaren itzala.

Txapelketako promesapuntako lau bertsolaridira nafar ordezkarinahiz ez eta ez den errezaemanen dute sorpresahaientzat zorte onenaeman dezatela denaeta bizitu ametsagogoz eta ilusiozbetetzen nau txapelketaksabelean tximeletaketa bi begiak malkozgozatu hutsaren asmozberdin du zein txapeldunaguztiok batzen gaittunabertsolaritza delakoz.

Bertsolari txapelketa nagusia abian

IRITZIA | 9ttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

Prentsatik bildutakoak 11 galdera labur

Aramaion bizi den sunbildarra alaSunbillan sortutako aramaioa-rra?Aramaion bizi den sunbildarra, du-darik gabe.Zer du Sunbillak Aramaiok ez due-na?Dena.Neska mekaniko gutti zaudete.Hori seinale ona ala txarra da?Txarra, matxismo haundia dago.Kotxe bat aukeratzekotan?Mitsubishi Evo bat.Noiztik zabiltza rallytan?Orain dela urte bat eta erdi pasa-ta hasi nintzen. Betidanik izan dutafizioa, eta mutilak ere bai. Bienartean kotxe bat erostea erabaki

genuen eta orduanhasi ginen.

Betiko bi-zioa.

Kirol garestia aukeratu duzu...Bai, hagitz garestia. Babesleakharrapatzea zaila da, eta ea he-men aipatuta baten bat ateratzenden! –irriz–. Laguntza gutti harra-patzen da eta diru aunitz gosta-tzen da. Arropa garestia da, ko-txearen mantenimendua, gurpi-lak, gasolina, izen-emateak… Au-nitz balio du.Baduzu maniarik rallytan ateraaitzinetik?Maniarik ez, baina azken aldianarrosario bat ibiltzen dugu, zortepixka bat emateko. Mutilaren ama-txi zenarena da eta zortea ema-ten digula ematen du.Zein da kopiloto on baten sekre-tua?Lasai egotea eta pilotoarengankonfidantza izatea. Eta lana ongiegitea.Zer erran zizun amak rallytan ate-ra behar zenuela erran zionene-an?Burutik joan naizela.Besta ala rallya nahiago?Biek. Gainera, rallyagatik gutti ate-ratzen naiz eta faltan botatzen dut.Oraindik gaztea naiz eta bestaegin behar dut!Amets bat?Ez dakit… Nahiago dut ez erran!

«Barregarria da zuhaitzhoriek ehiztariokmoztu ditugula pen-tsatzea, 3, 4, 5, 6, 7, 8eta 9 bis postuengatik12.000 eurotik goitiordaindu ondotik, etaaraudia ongi ezagutu-ta. Ehiztari bat ez daehiza gabe gelditzeraarriskatuko, eta areguttiago ordainduondotik (...) Usazaleekpostu batzuk kentzekoeskatua zuten, ezetzerran zitzaien eta orainhau gertatu da...».

Migel Mari IRIGOIEN Etxalarko ehiztariaD. VASCO, 2009.10.04

«Orain dela hiruzpa-lau urte, ehiza-postu-ren baten altuerakanbiatu arte ez geni-tuen sareak paratu,aldatua zegoe lako.Konpondu arte gurejarrera mantendukodugu (...) Guretzat erehagitz desatseginada hau, zerbait gertazitekeela pentsatzenbaikenuen (...) Ustedut arazoetako batehiztari guttiago etaeskopetari gehiagoegotea dela».

Gerardo DANBORIENAEtxalarko usazaleaD. VASCO, 2009.10.04 � Agurtzane ZUBIETA � Sunbillako gaztea

10 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

KULTURA

NAFARROAKO EUSKAL KANTU TXAPELKETA �

Azaroaren 4an akituko daNafarroako KantuTxapelketan izenaemateko epeaFinalaazaroaren21ean jokatukoda Elizondon

TTIPI-TTAPAEuskal Kantuzaleen

Elkartearen ekimenez,laster abiatuko da Nafa -rroako Euskal Kantu Txa-pelketaren edizio berria.

Dagoeneko izen-emateko epea zabalikdago eta azaroaren 4raarte izanen da aukera.Interesatuek hainbat bi-

de dituzte izen-emate-ko: Euskal Kantuzalea-ren Nafarroako egoi -tzara deituz (948 144706–9:00etatik 14:00etara–edo idatziz (nafarroaga-raia@kan tu zale.net). Edobertzela, Nafarroakoedozein irrati euskaldu-netara joz. Gure eskual-dean, Xorro xin eta Ka -rra pe irra tietan eman dai-teke izena.

FINALA ELIZONDONTxapelketako lehen-

biziko kanporaketa aza-roaren 7an jokatuko da

Etxarri Aranazko KulturEtxean, 18:00 etan. Biga -rrena Berriobeitiko Kul-tur Etxean azaroaren14an, hau ere 18:00 etan.Eta final haundia, azaroa -ren 21ean jokatuko daElizondoko Lur dan -tzalekuan, 18:00 etan.

Beti bezala, 15 urte-tik goitiko edozeinentzat

zabalik dago lehiaketa,beti ere, kantari ama -teurrak baldin badira, etasalgai dauden grabake-tak ekoiztu ez badituzte.

Bakarka, bikoteka ze-in taldean kantatu ahalizanen da. Bakoitzak bialditan aurkezteko auke-ra izanen du kanporake-tetan. Finalerako sail ka -

tuz gero, epaileek eraba -kiko lukete zein abes -tuko duen finalean.

Bertzalde, aitzinekoe-tan bezala, partaide be -rrien meritua gogoraraz -teko Be rrien maila osa-tuko da, eta sari bereziajasoko dute. Taldean par-te-hartzeari ere bulkadaberezia eman nahi zaio.

UTZITAKO ARGAZKIA

Bakarka, bikoteka zein taldean aurkez daiteke txapelketara. Argazkia joan den urteanAltsasun egin zen kanporaketan ateratakoa da.

HERRIZ HERRI | 23ttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

BERA

UDALA �TURISMOA

Aterpe turistikoa egin nahi duUdalak Kaxernan

Urriko hitzorduakHilabetea bukatu arte-an, gisa guztietako eki-taldiak izanen dira:

JOSEBA IRAZOKIRENKONTZERTUAJoseba Irazokik kon -tzertua eskainiko duurria ren 17an Jamote-nean, 20:00etan. Isido -ro Fagoaga Musika Es-kolak antolatu du.

LIBURUTEGIARENEGUNALiburutegiaren Egunadela-eta, urriaren 23anhaurrentzako ipuin kon-talaria ariko da. Lur Usa-biagak Mimiaren aben-turak kontatuko ditu.18:00etan izanen daHerri Liburutegian.

LIZUNIAGAKO IGOERA Gure Txokoa Elkarteakantolatuta, urriaren 24anLizuniagako Igoera egi-nen da. 17:00 etan abia-tuko da eta las ter ka -lariek 4,9 kilometro eginbeharko dituzte.

NAFARROA OINEZIgandean Etxarri-Ara-natzen ospatuko denNafarroa Oinezerakoautobusa antolatu duLabiaga ikastolak. Izenemateko azken egunaurriaren 14a izanen da,12 euroren truke. Auto-busa 08:30ean abiatu-ko da Iamoteneatik.

ABESBATZARENKONTZERTUA Txinako Peiyang Cho-rus abesbatzak ema-naldia eskainiko duurria ren 25ean KulturEtxean. 20:00etan ha-siko da eta sarrera bortzeurokoa izanen da.

IPUIN KONTALARIA Ines Bengoa ipuin kon-talaria Herri Liburutegi-an izanen da urriaren30ean. 4 eta 7 urte bi-tartekoentzat ipuinakkontatuko ditu.

� FLASH

Hasierakoproposamenaurriaren 20rakoHerriko Etxean

TTIPI-TTAPAKaxernagaina ingu -

rua egokitu egin nahi duUdalak eta horretarako,aterpe turistikoa egite-ko azpiegiturak egokitu,eskaintza turis tikoadiber tsifikatu eta bide-ragarritasun azterketaegiteko proiektua idazte-ko deialdia egin du. Ge-hienez ere 72.000 euro-ko aurrekontua izanendu eta hasierako propo-samena urriaren 20a bai-no lehen aurkeztu beharda Herriko Etxean. Aurre -proiektua azaroaren 20abaino lehen aurkeztu be-har da eta oina rrizkoproiek tua, be rriz, aben-duaren 15erako.

Baldintza pleguarenarabera, aterpeak lehenmailakoa izateko arau-dia bete behar du: 50 batlagunendako jangela,harrera, denda, komu-nak, aldagela eta dutxen -tzako lekua, biltegia etalogela bikoitzak, fami -lien dako logelak komu-nekin eta 2, 3, 6 eta 10literakoak...

GAZTETXEA ERRESPETATUKaxerna Frankismo

garaian mugimendukoemakumeen aterpe gi-

sa erabili zen eta geroNafa rroako Gobernuakhar tu zuen, ikasleenerabile ra ko. Baina 1983inguruan itxi eta geroztikaunitz hondatu da, erabi -lerarik eta mantenindu-rik gabe. Berriz Udala-ren esku gelditu zenera-ko, honda tua zegoen etaegokitze ko inbertsiohandia behar duenez,ezin izan du orain artedeus egin.

Ka xer naren zati batGaztetxea da eta zati ho-ri errespetatu beharkodela dio baldintza ple-guak. Edozein moduz,eraikinaren egoera delaeta, aurreproiektua idaz -te rakoan dena bota be-har den edo moldatzea-rekin aski den aztertu be-harko da.

HauteskundeakMartikonMaia tzean egin zirenhauteskunde sindikalak

Martiko Ahatekiak en -presan eta aurten estrei-nakoz UGT sindikatuakbi ordezkari atera ditu.100 langilek eduki zu-ten botoa emateko au-kera. ELAk 72 boto ja-so zituen eta UGTk 24.Horrenber tzez, ELAkzazpi ordez kari lortu zi-tuen (Sabino Gomez,Maite Toledo, RamonTelle txea, Paula Gar tzia,Miguel An gel Etxegarai,Jose Luis Tapia eta Lo-li Seoane) eta UGTk bi(Alberto Sanz eta JuanAntonio Latorre). 4 bo-tu zuri ere izan ziren.

Lurraren Egunaurriaren 25ean

Urriaren 25ean, XXIII.Lurraren Eguna eginenda. Goizeko 10:00eta-tik Altzaten eskulangi-leen azoka eta barazkierakusketa izanen da.10:30ean argazki era-kusketa izanen da La-

biaga ikastolan. 11:00e -tan gasna eta sagardolehiaketak eginen diraRicardo Baroja eskolaneta ordu berean trikiti-lari taldeak bere ibilal-dia eginen du. 12:00etanIsidoro Fagoaga Musi-ka Eskolaren 30. urteu -rrenaren kalejira bere-zia eginen da. 13:00e -tan Berako musika ban-dak Altzateko plazanemanaldia eskainiko du.16:30ean Hipo eta To-max pailazoak izanendira Altzateko plazan etagero sari banaketak, en-kantea eta Julen Zelaie-ta eta Jon Elizetxe ber -tsolariak ariko dira.18:00etan Gure Txokoa-ko dantzariak ariko di-ra eta Trikidantz talde-ak joko du.

Bezperan, larunba-tean, Lizuniagako Igoe-ra eginen da 17:00etaneta barazkiopil lehiake-ta 19:00etan, trikitilari-en laguntzarekin.

ARGAZKIAK: AITOR AROTZENA

Mugarik Gabe topaketaSeigarren urtez antolatutako Mugarik Gabe Kulturarteko Topaketa arrakasta -tsua izan zen. Etorkinak gizarteratu eta kultura ezberdinak ezagutzera emate-ko helburuak ederki bete ziren eta hainbat lagun, hemen jaiotakoak nahiz kan-potik etorri ta hemen bizi direnak, bildu ziren eskolako frontoian.


2009.10.15

LESAKA

UDALA � URRIAREN 9AN EGIN ZEN LEHEN BATZARRA

PNVko Juan FerminMitxelena abudoizendatuko duteofizialki alkate Koldo Erkiziak(EA) dimisioagauzatuta gerojarduneankargu horibetetzen duurriaren 2azgeroztik

Aitor AROTZENA | LESAKAUrriaren 9an, eguer-

diko 12:00etan egite-koa zen alkate berria-ren karguhartze batza -rra. Hau idazterakoanez dakigu alkate berri-ak dagoeneko karguahartu duen (gehiengoosoa, 6 botu behar zi-tuen). Dena den, PNVkoJuan Fermin Mitxelenajarduneko alkatea daurri aren 2az geroztik,Koldo Erkiziak orduangauzatu baitzuen beredimisioa. Pleno hura Er-kizia presidentzian ze-la hasi zen, baina dimi-sioa jakinarazi zenean,Mitxelenak hartu zuenmahaiburua. Beraz, or-dutik alkate funtzioa be-hin behinekoz bete tzenari da. Batzar berean,Onineko Fermin Al -tzugaraik zinegotzi kar-gua utziko duela jakina-razi zen eta oraingoz ez

du ordezkorik, zerren-dan bere gibeletik zeu-den bi lagunek karguaez dutela hartu nahiadierazi baitute idatziz.

Urriaren 9ko ba tza -rre an gehiengo osoriklortu ez badu, biga rrenba tzar batean udal hau-teskundetan botu gehi-en jaso zuen hautagaia,Juan Fermin Mitxelena,alegia, izendatuko du-te. Koldo Erkiziak dimi-tituko zuela jakinarazizuenetik gauzak zeinabudo mugitu diren iku-sita, PNVko zerren -daburua laister bainoabudoago alkate izanendela aurrikus daiteke.

Saneamendulanetarakomailegua

Onin, Otsango etaFraingo saneamendu-lanak finantzatzeko315.650 euroko maile-gua hitzartu du UdalakNafarroako Kutxarekin,jasotako bi eskeintzenartean onena zelakoan.Ahobatez hartu zen era-bakia, Nafarroako Go-bernuko Toki Adminis -tra zioko departamentu-ak Onbideratze-Planaonetsi eta gero. 20 ur-teko epea izanen duUdalak ordaintzeko.

Zergak eta tasakgoiti

Udalak zergak bil -tzeko gaitasuna handi -tzea komenigarria ikusidu eta ahobatez, udal-

kontribuzioak egunera -tzea erabaki du, %3,2koigoera aplikatuz. Udal-tasen tarifak eta zenba-it zerga ere eguneratuditu, Udalak dirua bil -tzeko gaitasunari euts

diezaion. Igerilekuko etazabortegiko edukion -tzietako tarifak bakarrikfalta dira zehazteko. Ho-riek hurrengo bilkura ba-tean aztertuko omen di-tu Udalak.

ARGAZKIA: AITOR A.Erkiziak dimisioa gauzatu eta bere lekua hartu zuen Mitxelenak urriaren 2ko batzarrean.

ARGAZKIA: AITOR A.

Matrikulazio kanpainaren aurkezpenaNafarroako Iparraldeko, Bortzirietako eta Malerrekako Euskara Mankomunita-teek eta Baztango Udalak, AEK eta IKA euskaltegien laguntzaz antolatuta, al-fabetatze kanpainaren aurkezpena egin zen urriaren 3an Onin errekaren gaine-an paratutako agertokian. Ekitaldian, Euskaltegiko eta ikastolako irakasle etaikasle batzuek prentsako testu labur batzuk irakurri zituzten jendaurrean. Alfa-betatze kanpaina girotzeko bertze ekitaldiak izan ziren egun horretan. Goize-tik egin zen bideo-rallyan bi taldek parte hartu zuten eta Zura taldeak kon -tzertua eskaini zuen.


2009.10.15

USATEGIAK � OSPAKIZUNAK

Igande honetanizanen daUsategietakoigandeaHaurrentzakoikuskizunakizanen dira

Joseba eta NereaUrtero bezala, urriko

hirugarren igandea egunberezia izanen da, usa -zaleek besta handia os-patuko baitute. Goizeangoizetik, eguraldiak la-guntzen badu, Iharmen-diko magaletan jende pa -rrasta elkartuko da. Ohi-tura den bezala, oinezeginen du jendeak Usa-tegietarako bidea eta goi-za han pasatu ondotik,arratsaldean herri ra jau -tsi ko da besta.

Aurten Detraka an -tzer ki taldearen ZirkusMirkus haurrentzakoikuskizuna izanen da17:30ean plazan. Altxa -ta Kultur Elkarteak pos-tua paratuko du talo, ja-nari eta edariekin, etaeguna akabatzeko dan -tzal dia izanen da Jose-lu Anaiak taldearekin.

Sinadura bilketaPosta zerbitzuan Co -

rreosek egin nahi dituenaldaketak direla-eta,Udalak sinadura bilketaabiatu du Luis AntonioIribarren abokatuarekinkon tsultatu ondotik. Si-

nadura idazkariaren ai -tzinean egin behar da,izen-abizenak, NAN zen-bakia, baserria eta au-zoaren izena idatziz. Eki-men honen helburua «in-dar gehiago eginez»Kontsumo Bitartekari tzaBatzordera joatea da.

Garbitzailelanpostua KoroGoienetxerentzat

Urte hasieran paratuzen martxan udal eraiki-nak garbitzeko behin-be-tiko garbitzaile lanpos-tua. Lau pertsonek emanzuten izena eta froga guz -tiak pasatuta puntuazio-rik onena lortu duena Ko-ro Goienetxe herri ta rraizan da. Beretzat izanenda lanpostu finkoa.

Krisiaren kontrakoikastaroak

Lan-egoera zaila bizidutenei zuzendua, bi in-formatika ikastaro bere-zi antolatu dituzte KulturEtxean. Lehenbizikoancurriculumak egiten era-kutsiko da (urriaren 21etik23ra, 16:00etatik 18:00 -etara). Bigarrenak Lanabilatzen Interneten izenadu eta urriaren 28tik 30 -era emanen da ordute-gi berean. Izena emate-ko deitu 948 635386ra.

ETXALAR

ARTXIBOKO ARGAZKIA

Filmak, kontzertuak eta hitzaldiak Kultur EgunetanUrtero bezala, Euskara Batzordeak Bortzirietako Euskara Mankomunitatearen etaUdalaren laguntzarekin Udazkeneko Kultur Egunak antolatu ditu. Aurten hiru as-tez izanen dira ekitaldiak, urriaren 16tik 31ra bitartean. Lehen egunean, urriak 16,haurrentzako pelikula bat izanen da Kultur Etxean 19:00etan, Perez sagutxoa 2.Ondotik, Kultur Etxean bertan 20:30ean, Marimendi emakume taldearen aurkezpe-na izanen da. Europako gailurrera espedizioa: Elbrus (5.642 metro) izenburua du-en hitzaldia eskainiko du Mentxu Peña taldeko kideak. Urriaren 23an, ortzi rala, iazarrakasta handia izan zuen txistu-kontzertu pedagikoa izanen da Kultur Etxean15:00etan Irungo txistulari bandaren eskutik. Eta azken asterako ber tze bi ekital-di. Lehena urriaren 29an, ortzeguna, 19:30ean. Pello Apezetxea apezak bi liburuaurkeztuko ditu Kultur Etxean: Etxalarko etxeen izenak eta Etxa larko historia. Le-henbizikoa Pello Salaberrirekin elkarlanean egina da. Kultur Egunekin akabatze-ko, ohitura bihurtzen ari den bertso-desafio-afaria izanen da urriaren 31n HerrikoOstatuan. Aurten Lesaka Irunen kontra ariko da. Gainera, afaria baino lehen, gi-roa berotzeko, Muthiko Alaiak fanfarreak bazterrak alaituko ditu.

ARGAZKIA: ANABEL ARBURUA

Zortzi burukoonddoa!Mendi xokoetan on -ddoak hasi diren ho-netan, zortzi burukoaharrapatu du Joxe Ma-ri Arburuak. Ez da egu-nero horrelakorik ikus-ten. Bejondeizula!

[email protected](0034) 948 63 54 58

ARGAZKIAK: AITOR A.

Artzain Zakur Lehiaketako txapela aurten ere AzpeitiraArtzain Zakur lehiaketaren 30. edizioa jokatu zen irailaren 27an Meakaundiko ze-laian, herriko besten barne. Eta iaz bezala, Pello Segurola azpeitiarra eta Artzaizakurra nagusitu ziren, 232 punturekin. Bortz artzain eta zakur sailkatu ziren hon-darreko probarako, baina Artzai izan zen lana bukatu zuen zakur baka rra: artal-dea hesi borobilera sartu eta ateratzea, alegia. Bigarren postua Amaiur ko Felix Iri-goien artzaina eta Xatur zakurrarentzat izan zen (205 puntu). Xatu rrek ardiak sar-tu bai, baina denboraren barrenean ezin izan zituen ateri. Hirugarren postua, Oiar -tzungo Mikel Garaiar eta Mendik lortu zuten (165 puntu). Mikel Aizpuru oiartzua -rra eta Juan Mihura lapurtarra ere sailkatu ziren azken saiorako. Aiako Pello Pa-gadizabal, Oronoz-Mugairiko Jorge Oteiza, Eibarko Jose Antonio Arribillaga etaJean Paul Irikin lapurtarra ere aritu ziren.


2009.10.15

IGANTZI

BESTAK � BUKATU DIRA

Giro ederrean joandira San Migelbestak Sei egunez adinguztietakojendeak gozatudu

TTIPI-TTAPAIrailaren 25ean bota-

tako txupinazoarekin le-hertu ziren sei egunekobestak. Tarte horretandenetarik izan zen etaherritar zein kanpotiketorritakoek izan zutennon gozatua: dantzari-en saioak, haurrentza-ko jokoak, pilota parti-dak, erre kortadoreak,su arti f izialak, herribazkaria... Baita herri ki-rolak ere.

Txapelketa ofizialekikusmina piztu bazutenere, zer erranik ez gazte-ek irailaren 26an plan-tatu zuten herri kirol saiobikainak.

Lehenik zakulari las-terketa berezia egin zu-ten. Garai bateko kon-trabandistek bezala, zu-biak zeharkatuz, zerra-kuren azpitik pasatuzedo hesiak saltatuz osa-tu zuten ibilbidea, Pe-ñagarikano eta Irazubertsolarien aholkuei se-gituz. Gero, motozerrentxanda izan zen eta be-deratzi lagunek lehiaikusgarria eskaini zuten.Proba asturiarrarentxanda izan zen ondo-tik: motozerrarekin en-

bor puxka kozkorrakmoztu ondotik, hauekaizkoraz pikatu eta txu-kun-txukun pilatzea.Bukatzeko zaku jaurti-ketan ere lehiatu ziren.

Guttienekoa emai tzaizan zen, berriz eregazteek herri kirolerakoduten zaletasuna eta gri-na nabarmendu baitzen.

Bertze ekitaldiak eregiro ederrean joan ziren.Hala, guttiago gelditzenda 2010eko Sanmige-letarako.

Gimnasia ikastaroaHelduentzako gim-

nasia ikastaroa paratunahi da martxan. Irakas-le batek bere burua es-kaini du horretarako etataldea sortuko balitz ha-siko litzateke. Lerro hau-ek idazterakoan ez ge-nuen izen-emandako-ak zenbat ziren zehazte-rik izan, ez klaseak noizizanen diren jakiterik ere.

Bi hitzaldi eskolanBertze bi hitzaldi es-

kainiko dira eskolanurria ren 27an eta 29an.Hilaren 27koa Gatazkenkonponketa izenekoaizanen da 16:00etan.Bertzea, be rriz, gazte-laniaz izanen da, Arau-ak eta mugak izenburu-pean. Herrikoia Funda-zioko Carmen Nietokeskainiko du bigarrensolasaldi hau.

ARGAZKIA: AITOR A.Ikuskizun bikaina eskaini zuen argazkiko taldeak irailaren 27an.


2009.10.15

KULTUR EGUNAK � AZOKA

Baserritarren Egunean parte hartzekohilaren 23an baino lehen apuntatu behar daEkaitzaElkarteakgonbitea luzatudie herritarrei

Nerea ALTZURIGutti gelditzen da

azaroaren 1a ailega -tzeko eta Ekaitza Elkar-tea bertze urte batez,Baserritarren Eguna an-tolatzen hasia da. Halaere, egun hau ai tzineraateratzeko he rritar guzi-en laguntza ezinbertze-koa denez, azokan par-te hartzeko gonbitea lu-za tu d ie E lka r teakherrita rrei.

Baserriko produktu-ak, eskulanak, nekaza-ritza erremintak, anima-liak... Denak izanen di-ra ongi hartuak. Bainaparte hartu nahi duenakurriaren 23a baino leheneman beharko du izena.Interesatuek bi telefonohauetako batera deitubeharko dute : 678354244 edo 608 243935.

Gazta Lehiaketanparte hartzeko ere tele-fono horietan eman be-har da izena.

Kontzertuaurriaren 17an

Larunbat honetan,urriak 17, UdazkenekoBiraren barne, Toma-nia musika talde nafa -rrak zuzeneko emanal-dia eskainiko du fron-toian, 20:00etan.

Doinu naturalekinosatutako gaiez horni-turiko kantu erreperto-rioa du Tomaniak. Gita -rra, baxua, bateria, es-kusoinua, flauta etaahotsarekin batera,hain bat herrialdetakomusika tresnak jotzendituzte: turkiar flauta,armonika, nafarroakogaita, kazoo-a, whis -tle-a...

Denek gozatzekomoduko musika, be-raz.

ARANTZA

ARGAZKIA: MIRARI MAIZ

Eskulan eta gimnasia ikastaroak hasi diraUda pasatuta, eskolako ikasturtearekin batera ohiko ikastaroak hasi dira. Osa-sungarria da ariketa fisikoa egitea, eta orduan eta hobe, profesional baten es-kutik baldin bada. Ba aspaldiko urteetan gure herrian arlo honetan, hainbatikastaro ematen dira. Aurten, Ana Larretxea soinketa irakaslea hiru talderekinlanean hasi da. Astelehen eta asteazken arratsaldetan aritzen dira. Adinekoentaldean 12 lagun daude eta 17:30etik 18:30era aritzen dira; ondoren, hurren-go orduan, 18:30etik 19:30 bitarte mantenimendu ikastaroa izaten da eta mo-mentuz sei lagunek eman dute izena. Hemen bereziki lagun gehiago anima -tzea nahi dute eta parte hartu nahi izanez gero, eskolara edo Pabloeneara ager -tzeko adierazi dute. Azkenik, gazteen taldean hamar-hamabi lagun daude eta19:30etik 20:30era artean aritzen dira. Eskolako gimnasioan astean bi egunez,beraz, ariketa fisiko gidatua egiteko aukera dago. Bertzalde, asteartetan, azken urteetan bezala Zahar Txokon eskulan ikastaroaizanen da. Aste honetan sei lagun Pui iruritar irakaslearekin hasi dira joan denastean eginiko bileraren ondotik. 17:30etik 19:30era eskulanak egiten aritzendira.

IZEN-EMATEA

Baserritarren Egune-ko azokan eta GaztaLehiaketan parte har-tzeko telefono haue-tako batera deitu be-har da: 678 354244edo 608 243935.


2009.10.15

SUNBILLA

Afarirakotxartelakurriaren 24abaino lehenhartu behar dira

Jaione OTXANDORENAHeldu den urriaren

31rako herr i bestapres tatu dute Ulibel -tzak Elkarteak eta he -rriko dantzariek elkar-lanean.

Goizean haurrenda-ko jokuak izanen dira,arratsadean herrikodantzariek saioa eskai-niko dute eta gaueanherri afaria izanen da.TTIPI-TTAPAren hu -rrengo alean emanendizuegu egun horreta-ko xehetasunen berri,baina bitartean, jakindezazuela, herri afari-ra joan nahi duenakurria ren 24a baino le-hen hartu beharko due-la txartela herriko osta-tuetan.

BAZKIDEEK TXARTELAKHARTU BEHARRIK EZ

Ulibeltzakeko bazki-de direnek ez dute txar-

telik hartu beharko.Izan ere, joan den ur-tean Eguberrietan to-katu zen loteriaren di-ruarekin ordainduko dabazkideen afaria.

A f a l du ondo renAgerralde akordeoila-riak alaituko du giroa.

OharraTTIPI-TTAPAren

502. alean trenbidea-ren inguruko bilerari bu-ruzko berri bat emannuen. Ber r i har tan

akats bat zegoen etalerro hauen bidez, bar-kamena eskatu nahidiet trenbideko bizila-gunei, akats hori dela-eta, sortu ahal izan di-ren eragozpenengatik.

Bertiz eta Urrutiahirugarrenarpanean

Euskal Herriko Mai-la Nagusiko arpanlaritxapelketaren finala jo-katu zen urriaren 3anBerriozarren, eta han

izan zen Mikel Bertiz,Xabier Urrutia arraiozta -rrarekin batera.

Etzanda jarritako 60ontzako enborreanbortz epai, zutik jarrita-ko 54 ontzako enborre-an sei epai, etzanda ja -rritako 54 ontzako enbo -rrean sei epai eta e tzan -dako 60 on tzako enbor-rean bo r t z epa i13:47.77ko denboranegin zituzten. Hiruga -rren gelditu ziren sail-kapen nagusian.

OSPAKIZUNAK � ULIBELTZAK ELKARTEA ETA DANTZARIAK

Ulibeltzak Elkarteak eta dantzariekantolatuta besta urriaren 31n

UTZITAKO ARGAZKIA

Ulibeltzak Elkarteko bazkideak 25. urteurrena ospatu zenean.

Lan txukunaegin du HarriTtikienTxapelketan

Lehenbiziko aldiz par-te hartu zuen UnaiBertizek urriaren 4anAizarnazabalen (Gi-puzkoa) jokatu zenharri txikietako Eus-kadiko Harri-jasotzeTxapelketan, eta le-hen aldia izateko ha-gitz marka ona eza rrizuen. Harri diferente-ak erabili zituzten etahiru minutuko saioaegin zuten bakoitza-rekin: 125 kiloko zi -lindrikoari 28 jasoaldieman zizkion; 125 ki-l oko e r rek -tangularrari 25; 112,5kiloko kuboari 18 eta100 kiloko bolari 23.Guztira 94 altxaldie-gin zituen eta 10.950kilo jaso. Sailkapennagusian bosgarrenagelditu zen.

PertsonaiaUnai BERTIZ


2009.10.15

KIROLA � ESKUBALOIA

Inoiz baino eskubaloi talde gehiagoizanen ditu Errekak denboraldi honetanAlebinetanlehen aldiz bitalde izanen dira

TTIPI-TTAPAZazpi eskubaloi tal-

de izanen ditu aurtenErre kak, inoiz baino ge-hiago. Izan ere, denbo-raldi honetan, estreina-koz, alebinetan bi taldeberri izanen dira, neskaeta mutiletan. Ttikienenmaila honetan ez zueninoiz Erre kak talde rikatera eta aurten lehenaldiz Ligan ariko dira.

ASTEBURUKO PARTIDAKLiga hasten lehenda-

bizikoak seniorrak izandira, eta garaipenarekingainera. Urriaren 4an12-21 irabazi zutenUharte-San Antonio tal-dearen kontra, irudi bi-kaina emanez.

Lehen partida kan-poan jokatu ondotik,igande honetan, etxe-an eginen dute, jubeni-lek bezala.

Jubenil neskek liga-ko bigarren jardunaldiajokatuko dute, Itxako-ren kontra. Part ida16:00etan hasiko da.Ondotik seniorren txan-da izanen da. 17:30etikaitzinera, Burlatarenkontra ariko dira. Hau-ek ere ligako bigarrenpartida dute. Eta azke-nik jubenil mutilen liga-

ko lehenbiziko partida.Lagunak taldea izanendute arerio 19:00etanhasiko den norgehiago-kan.

Bertzalde, Nafarroa-ko Jolasen barne, infan-tilek eta alebinek larun-batean, urriak 17, joka-tuko dute lehen jardu-naldia.Infantil mutilek Uharten

jokatuko dute, hangotaldearen kontra. Nes-kek, ordea, etxean,Uharteren kontra.

Alebin mutilek Itxakoizanen dute kontrarioeta neskek Burlatan jo-katuko duten partidanMalkaitz.

ENTRENATZAILEAKTaldez talde, hauek iza-

nen dira entrenatzaile-ak:

Seniorren entre-natzaileak Dani Urrozeta Iban Ezkurra izanendira.

Jubenil mutilen ar-duradunak Juanjo Ra-mos , Kepa Miguel etaPeio Grazenea. Jubenilneskenak Iñigo Etxebe -rria, Haizea Erkizia,

Pablo Elizondo eta Lei-re Uterga.

Infantilen kategorie-tan, mutiletan, TxominMindegia eta Pilar Ola -lla izanen dira prestatzai-leak. Infantiletan, bainanesketan, Joseba Lega -rra eta Pascual Bertiz.

Alebin mutilen entre-natzaileak Juan Te -lletxea eta Jabiertxo Al-mandoz izanen dira, etaalebin neskena BittoriMendiburu.

‘ZUK AUKERATU, ZUKERABAKI’ PROIEKTUA

Nafarroako KutxarenZuk aukeratu, Zuk era-baki egitasmoaren ba -rrenean Errekak, bertzeurteetan bezala, bereproiektua aurkeztu du.Harrera izugarri ona iza-ten ari da. Horren sei-nale, orain arte 364 la-gunek egin dute Erre-karen alde, eta proiek -tuaren %64a betea da-go.

Gazteen laxoatxapelketa

Unai Sapuppo, Jo-su Inda, Joseba Gra-zenea eta Aurelio Ber-t i z ek Ma le r rekakoGazteen mailako LaxoaTxapelketako finala jo-katuko dute larunbathonetan Oitzen. Xehe-tasun gehiago hurren-go orrialdean aurkitu-ko dituzue.

DONEZTEBE

[email protected](0034) 948 63 54 58

ARGAZKIA: WWW.NAVARRA.ES

Kontseilariak biribilgune berrira bisitanAitzineko ale batean aipatu bezala, eskolaren pareko biribilgune berria era-biltzaileentzako zabalik dago joan den hilabeteaz geroztik. Gastuaren zatihaundiena (428.181 eurotik 384.408 euro) Nafarroako Gobernuaren lagun -tzarekin egin denez, Gobernuko ordezkariak bisitan izan ziren irailaren 28an.Amelia Salanueva Toki Administrazio kontseilaria, Begoña Sanzberro LandaGarapenerako kontseilaria eta Laura Alba Herri Lanetakoa Miguel San Mi-guel alkatearekin eta bertze udal ordezkariekin elkartu ziren obra berriak ikus-teko. Biribilgunea egiteko dirulaguntza ematez gain, bi markesina berriak egi-teko Gobernuak 23.097 euroko laguntza eman du (gastua 26.548 eurokoaizan da) eta Ezpelura, Ezkurra eta Bidasoa ibaiak Doneztebeko zatian gar-bitzea ere subentzionatu du. Argazkian, bertzeak bertze, Salanueva, Sanzber-ro eta Alba kontseilariak eta udal ordezkariak ageri dira.


2009.10.15

ITUREN

OITZ

Gazteen laxoatxapelketakofinala jokoanlarunbatean

TTIPI-TTAPAIrailaz geroztik par-tidak jokatu eta jo-katu ibili dira Male -rrekako Gazte Mai-lako Laxoa Txapel-ketan parte hartu du-ten pilotariak. Hirulaunkotek parte har-tu dute, bi Donezte-bekoak (A eta B) etabertzea Oitze koa.Eta sei jardunaldi jo-katu ondotik, ailega-tu da egun haundia.Hala, finala larunbathonetan, urriak 17,jokatuko da Oitzekoplazan. Lehia 11:30 -ean hasiko da etaOitz eta DoneztebeAko pilotariak izanendira aurrez-aurre.

FINALISTAKOitzeko taldean An-doni Saldias, LanderMindegia, LaurendiZelaieta eta Ibai Iri-barrenek jokatukodute eta DoneztebeAn, berriz, Unai Sa -pu ppo, Josu Inda,Joseba Grazenea etaAurelio Bertizek.

UDALA � ALKATETZA

Joxe Mari Gorosterrazuk hartu duberriz ere alkatetzaMikel Petrirenahilberriaordezkatuko du

Arkaitz MINDEGIAJoxe Mari Goroste -

rrazu da irailaren 24azgeroztik herriko alkatea.Joxe Mari bosga rrenaurkeztu zen udal hau-teskundetako EAko zer-rendetan, baina beraizendatu zuten alkateiraileko batzarrean. Ha-la, berriki hildako MikelPetrirena ordezkatukodu. Joan den legealdi-an ere alkate izana zenGorosterrazu, 2003 eta2007 urteen artean.

Maika Ariztegibertze behintxapeldun

Irailaren 26an Igan -tziko besten egitaraua-ren barrean emaku-mezkoen EuskadikoTxokor-biltze txapelke-ta jokatu zen eta MaikaAriztegi herritarrak be-deratzigarren txapelajantzi zuen. 7 minutu eta23 segundo behar izanzituen 50 koxkorrak

biltzeko eta hau izan daemakumezkoen mailanmarka berria. Zorionak!

Aurtizko bestakprestatzen

Aurtizko besten pres -taketek aitzinera segi -

tzen dute. Irai laren10ean Aurtizko elkarte-an egindako bilkuranbestak noiz izanen di-ren erabaki zen. AurtenSan Martin Eguna as-teazkenean izanik etaDoneztebeko feriak as-te berdinean izanik,

hauxe erabaki zen: aza-roaren 4an, ortzeguna-rekin, hasi eta igande-ra arte izanen dira bai-na San Martin Eguneanere ekitaldia izanen di-ra.

Herritarrak egitarauazehazten ari dira orain.

ARGAZKIA: MARIA LARRETXEA

Joaldunak eta dantzariak Orreaga-Zubiri lasterketanJoaldunen Eguna pasatu ondotik, Iturengo joaldunak Zubirin egon ziren,Orrea ga-Zubiri lasterketan. Ez ziren, gainera, bakarrik joan, herriko dantza-riak ere han izan baitziren. Lasterketa hasi aitzinetik, dantzariek aurreskuadantzatu zuten, eta akitzerakoan, berriz, korrikalarieri azken metroak egitenlagundu zieten joaldunek. Sari banaketa egin baino lehen dantzariek eurensaioa ere eskaini zuten, tartean, aurreskua dantzatuz.


2009.10.15

UDALA � HIRIGINTZA

Mendaur Plana indarrean paratzearekinbatera uraren tasak igo eginen diraUdalakinformaziozehatza bidalikodu etxeetara

Fermin ETXEKOLONEAMendau r P l ana

martxan jartzeak hain-bat aldaketa ekarriko di-tu. Alde batetik, funtzio-namenduan, eta beste-tik, uraren tasan. Beregaraian aipatu bezala,Mendaur Planarekin,herritik Aurtizko arazte-gi berrira eramanen daura eta han araztutakoura berriz bueltan eto -rriko da. Baina ho rrekgastu haundiagoakekarriko ditu eta ho rre -gatik erabaki du Uda-lak tasak igotzea. Bidebatez, ondoko herrieta-ko tasarekin berdindu-ak geldituko dira Zubie-takoak.

Kontsumoaren ara-bera ordaindu beharkodu etxe bakoitzak. Zen-bat eta gutxiago gasta-tu, ordaindu beharrekoaere hala izanen da.Guztia zehaztuta Uda-lak etxeetara informa-zioa bidaliko du eta hanazalduko da tasa zen-batekoa den.

Dubaren zainIkasturtea akitutako-

an, Ibarreneko Dubasorterrira, Saharara, jo-an zen oporrak pasa -tzera. Eskola hasterakobueltan etortzekoa zenberriz, baina espero bai-no gehiago luzatu zaioegonaldia. Badirudi, pa-per kontu ba tzuengatikatze ratu dela etorrera.

Euskal dantzenikastaroaJoan den igandean,

urria k 11, euskal dan -tzen ikastaroa egitekoazen. Goiz eta arratsal-

dez dantzak ikastenpasa tzekoa zuten par-te-har tzaileek eguna,

eta arra tsean afaria egi-tekoa zuten Errandoneaostatuan.

ZUBIETA

ARGAZKIA. IZASKUN ZUBIALDEGiro ederrean Euskararen EgunaEguraldiak lagunduta, jai giro ederrean joan zen urriaren 3ko Euskararen Eguna.Besta herrikoia atera zen, kanpotik ez zelako jende askorik hurbildu, baina herri-tarrek ez zuten ongi pasatzeko aitzakiarik eduki. Iragarritako ekitaldiek ez zutenhutsik egin eta jendea gustura gelditu zen.


2009.10.15

DONAMARIA

HEZKUNTZA � 2009/2010 IKASTURTEA

Astearteaz geroztik zabalikdago Liburutegia18:30etik20:00etaraegoten da irekia

Iñaki TELLETXEAUrtero bezala, sasoi

honetan, Herri Liburute-giak ateak ireki ditu. As-tearte honetan, urriak 13,hasi zen liburutegi zer-bitzua eskain tzen, eta he-mendik ai tzinera, aste-lehenetik ortziralera18:30etik 20:00etara za-balik egonen da. Inter-neteko zerbitzuaz gain,aurten, liburu bildumaberria izanen dugu.

50 urte serorekinKarmeldar serorak

herrira ailegatu izanaren50. urteurrena ospatu na-hi du Udalak. Hori, 2010 -ean izanen da. Bainaprestake tekin hasia daeta proiek tu bat aurkeztudu Na fa rroako Ku txarenZuk aukeratu, zuk eraba-ki ekimenean. Laguntzaeman nah i duenak17.419 zenbakia duenproiektua aukera dezala.

GIMNASIA IKASTAROAABIAN

Sasoian egon nahiduenak badu aurten erehorretarako aukera.

Urr iaren 5az ge-roztik, gimnasia ikas-taroetan ari da hamarlaguneko taldea. Aste-lehen eta asteazkene-

ro frontoian elkartzendira, 15:00etatik 16:30 -era, Daniel irakaslea-ren aginduetara gor-putzak astintzeko.

LANA

%2,66 egindu beheitilangabeziakirailean

TTIPI-TTAPAUda garaian, uztaile-an eta abuztuan lan -gabeziak goiti egin ba-zuen ere, irailean zer -txo bait beheiti egin zu-en Donez tebekoEnplegu Bulegoanizen emandakoenlangabe kopuruak. Ze-hazki %2,66 jau tsi zen,940 lagunetik 915 era.Doneztebeko INEMenbitartez, 557 kontratuegin ziren irailean, bai-na horietatik 65 ber -tzerik ez ziren muga-gabeak izan. Adina etasexuari dagokionez,25 urtez goitiko giza-semeetan 413t ik414ra igo zen, adinhorretako emakume-en artean, aldiz, 402tik388ra jautsi zen. 25urtez beheitiko giza-semeetan 76tik 70erajautsi zen langa be ko-purua eta emakumee-tan, 48tik 43ra. Lan ar-loei dagokienez, zer-bitzuen arloak dauka,diferen tziarekin, langa -be geh ien, ba inazertxo bait jautsi eginzen irailean. Abuztuhonda r rean 497langa be zeuden arlohorretan eta irailean486. Industrian ere seilagun guttia go zeudenlan ga bezian, 251.Eraikuntzan, aldiz, bilagun gehiago zeudenlangabezian, 121; ne-kazaritzan bi lagune-tan beheiti egin zuenlangabeziak, eta 16 zi-ren. Aitzinetik lanik to-patu ez zutenen arte-an zortzi lagunetan be-heiti egin zuen langa -be kopuruak eta 41 zi-ren irail hondarrean.

ARGAZKIAK: INAKI TELLETXEA

Artze auzoko ikuztegia itxuraberrituaAzken urteotan bezala, Udalak langabezian zeuden hiru pertsona kontrata-tu zituen herrian hainbat lan egiteko. Uda partean aritu dira lan horiek egi-ten. Horien artean, herrian dauden bi ikuztegi eta bertze lan batzuk egin di-tuzte. Argazkian ageri den ikuztegia Artze auzoan dagoena da. 1909 urteaneraiki zen eta juxtu mende bat beranduago berritu da.

DATUA

50URTE

igaro dira karmeldarrakherrira ailegatu zirenetiketa hori ospatu nahi da.


2009.10.15

URROTZ

UDALA � HIRIGINTZA PLANA

Hirigintza Planberria egiten hasida UdalaArkitektuarekinlehen bileraegin du Udalak

Joseba URROTZ

Hirigintza Plan be rriaegiteko prozesua abia-tu du Udalak. Orain de-la aste batzuk arkitek-

tuaren aukeraketa eginzen eta dagoeneko uda-letxean lehenbiziko bile-ra ere egin da Jose Ig-nacio Arribas arkitektua-rekin.

Hemendik aitzinera,herriak gerora begira di-tuen asmoak eta beha-rrak zehazten joanen da,eta horretarako he rri -

tarren iritzia ere kontuanhartuko da. Seguraskiizanen da astirik, luze joa-ten baitira gauza hauek.

ASKA BERRITUADuela aste batzuk akitu

zen Enplegu Zerbitzuakematen dituen laguntze-kin kontratatu ziren lan-gileen lan denboraldia.

Dena ongi joan da, etalan franko ere egin dira.Baserri inguruko labade-

roaz gain, herriko askaeta bere ondoko labade-roa zenaren teilatua ereberritu dira. Hala ere, as-kan ez da garai bateanbezainbat azienda ibili-ko ura edaten...

ARGAZKIAK: JOSEBA URROTZEuririk ez SanmigeletanAzkeneko urteetan eguraldiak ohiturak aldatu dituela ematen du. Lehen Sanmi-geletan euria egiten zuen maiz, baina azken aldian egun gehienetan ez du egi-ten eta aurten, berriz, egun guzietan eguraldi bikaina izan dugu. Hartara, bazka-ria eguzkitan egin ahal izan zen. Halere, kanpotik ez zen jende aunitzik etorri, kri-sia ote? Beheko argazkia, bertzalde, gazteen arteko pala txapelketakoa da.

ARGAZKIA: JOSEBA URROTZHerri sarrerako aska zaharberritua.


2009.10.15

ELGORRIAGA

OSPAKIZUNAK � TURISMOA

Kide berriak izendatu dituzte Onddoeta Zizen KofradianIrujo, Urko,Arrauz etaArgiñano dira

TTIPI-TTAPAIragarri bezala, Ko -

fra diaren Eguna egin zenurriaren 4an, eta urterobezala, ohorezko kideberriak izendatu zi-tuzten. Juan Martinezde Irujo pilotari handia,Urko kantaria, Julian Ar-rauz mikologoa, Alfon-so Salido sukaldaria etasukaldari ez ezik hain-bat arlotan ezaguna denKarlos Argiñano dirakofradiako kide berriak,nahiz eta azken honekezin izan zuen ekitaldi-ra agertu.

Joan den urteanizendatu eta etorri ezinizan zuen Ramon Arre-gi Tuterako abokatuak,aldiz, aurtengo ekitaldi-

an hartu zituela bere ka-pa, zapela eta diploma.

Aitzineko urteetankofrade izendatutakobertze hainbat pertso-na ezagun ere bildu zi-ren: Juan Ramon Cor-pas Turismo eta Kultu-

ra kontsei laria; MaribelGarcia Malo GizarteGaietarako kontseilaria,Yolanda Barcina Iruñe-ko alkatea edo Angel Al-kain ETBko aktore eza-guna, bertzeak bertze.Alkainek, gainera, kaxu -

la lehiaketa irabazi zu-en.

Onddoak dastatze-az gain, bainuetxea eza-gutzeko aukera ere izanzuten. Horretarako, pla-zatik bainuetxera bitar-teko bidaxkan barna jo-

an ziren gonbidatuak.Arangurengo abes-

batzak bere emanaldiaeskaini zuen eta Zubie-tako joaldunek ere eginzituzten beraien harat-honatak, txarangak etatxistulariek bezalaxe.

Gainera, aurtengoansuertea izan zuten, Ko -fradiako bestarekin ba-tera, onddoaldi ederraizan baita eta honela,urria ren 3an eta 4an,ehun bat kilo onddopres tatu zituzten.

ARGAZKIA: ALICIA DEL CASTILLOAurten eta aitzineko aldietan izendatutako kofradeak.

DATUA

100KILO

onddo prestatu zituztenurriaren 3an eta 4an

Kofradiako ospakizunenharira

PUBLIZITATEA | 35ttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

EZKURRA

MENDIA � ERAKURRIN SEINALE BERRIA

Irudi berria paratudu Leitzako MendiElkarteak ErakurrinPilotari batentankerakoa daorain dagoena

Fernando ETXEBERRIAEraku rri gainean ora-

in arte aizkora eta bu-zoia zituen irudia or-dezkatu egin du Leitza-ko Guratz Mendi Elkar-teak. Zaharra nahikoegoera kaxkarrean ze-goen, eta hura kendueta berria jarri dute: pi-lotari baten itxura du.Eskertzekoa da leitza -rrek izan duten detailea.

Ollinerako bideberria

Ollin parajera joate-ko bide berria estreinadezakegu dagoeneko,duela aste batzuk akitubaitziren lanak. Lau ki-lometroko tartean egindira obrak eta ederki gel-ditu da. Guztiz atsegi-na da orain hor barnapaseatzea.

Lanak eginagatik,obra k egin dituen enpre-sak Komentzaneko bor-da gainera bota dituenzuhai tzak erretira tzea erekomeni litzateke.

Egur loteakHerritarrentzako egur

loteak prestatuak dituUdalak, baina marka -tzerakoan zenbait arazoizan direlako, banaketa

atzeratzea erabaki du.Bere momentuan ema-nen da horren berri.

Etxebizitza berriakegiten hasi dira

Krisi ekonomikoarengaraian gauden arren,herriko zenbait gazteetx e berriak egiten ha-si dira, betirako herriangelditzeko asmoarekin.Berr i pozgarr ia da,azken urteotan behera-kada haundia izan bai-ta biztanle kopuruan.Azken hamar urteotan,adibidez, 50 biztanlegutxiago gara. Gainera,herritarren %70a 50 ur-tetik gorakoa da eta 18urtez azpiko zortzi la-gun baino ez daude.

Antza, etxebizitzaeraiki nahian, lur eremu-en bila dabiltzan gazte-ak ere badira, baina ba-dirudi prezioak oso al-tuak direla. Gaian adi-tua den batek esan di-gunez, metro koadroa-ren prezioa 20, 30 eta60 euro artean dabil, to-kiaren arabera. Aipa -tzekoa da, herritik kan-po etxea eraikitzeko1.500 metro koadro exi-jitzen dituela araudiak.

ARGAZKIA: FERNANDO ETXEBERRIAErakurrin leitzarrek jarri duten ikur berria da argazkikoa.

LURREN PREZIOA

Lur eremuetan metrokoadroen prezioa20, 30 eta 60 euro artekoa da.

ARGAZKIA: FERNANDO ETXEBERRIA

Erreka zeharkatzeko zubia hautsitaMalotik hurbil eta Lazkano edo Mariezkurreneko bordetik metro batzuetaradagoen errekan, alde batetik bestera pasatzeko zubi txiki bat zegoen orainarte. Baina asmo txarreko batek bota egin du. Hortan ez dago zalantzarik,egur eta oholak bere tokitik atera eta uraren korrontearen aldera paratu bai-tira. Halere, jende ona ere badagoenez, behin behineko ohol bat paratu dunorbaitek pasatu ahal izateko.

ARGAZKIA: FERNANDO ETXEBERRIA

Ezkurratik ere omenaldia jaso du MindegiakAurreko TTIPI-TTAPAn aipatu bezala, irailaren 12an Zubietaren omenaldia ja-so zuen sortzez Ezkurrakoa den Mikel Mindegiak. Hiru ordu inguru iraun zu-en ekitaldian, hainbat oroigarri eta opari jaso zituen omenduak, eta tarteanEzkurrako bere senitartekoen eskutik. Argazkian eurekin ageri da.


2009.10.15

EHIZA � POSTUEN ENKANTEA

19.000 euro jaso dituUdalak ehiza postuenenkantetikEhizapostuetangarestiena3.168 eurotanatera da

Juana Mari SAIZARGuzt i ra 27 ehiza

postu banatu ondotik,Udalak 19.000 eurohartu ditu aurten pos-tuen enkantea egin on-dotik.

Horien artean, mer-keena 97 eurotan ate-ra zen eta garestiena,berriz, 3.168 eurotan.Dena prest dago, be-raz, ehiztarien tzat.

Txiki-txikitatikingelesez

Aurtengo ludotekanberrikuntza bat eduki-ko dute herriko haur-rek. Hala, lehengo eranikastaroa euskaraz izanbeharrean, ingelesezjolastu eta heziko dira.Saio hauek lehengo as-teartean hasi ziren etasikomotrizitatekoak erehasiak dira.

Ohar bezala, heldu-entzako ikastaroak erejarri nahi dira martxaneta herriko jendearihauetan parte hartzeraanimatu nahi zaie, eahorrela taldea osa tzenden.

Gaztain bilaateraldia

Guraso E lkar teaudazkeneko ekintzakantolatzen hasia da ja-da. Eta laister irteerabat izango da: gaztainbila joan eta ondorenhauek jateko proposa-mena egin du.

ALDAKETAK GURASOELKARTEAN

Bestalde, Guraso El-karteko zuzendaritzanzenbait aldaketa izandira. Izan ere, lehengokargudunek beren pos-tua utzi behar izan du-te arazo pertsonalenondorioz.

ARESO

ARGAZKIA: JUANA MARI SAIZAR

Hasi dira onddoak!Udazken garaia ailegatu zaigu eta horrekin bateraonddoen sasoia ere bai bete-betean. Badirudi aur-tengo honetan asko dagoela, nahiz eta tamainaztxikiak izan. Mendira joaten den oro baten batekinitzultzen da etxera eta tarteka pieza ederrarekingainera. Goian ageri den bezala, Eguzki-aldekoCarmenek 900 gramoko onddoa bildu zuen etabes te biak, berriz, Arraioko Joxepik bilduak dira.Hauetako baten zurtoinak 37 zentimetroko luzeraeta 7 zentimetroko diametroa du.

HEZKUNTZA � IKASTAROAK

Kontzejuko ganbaranhaurrentzako txokoaegokitzea nahi dutegurasoek EuskaraZerbitzuak 600 euroemanen ditu

Kontxi KLABERUdako oporraldiaren

ondoren, hainbat ekimenjarri dira martxan Kont-zejuko ganbaran. Esa-te bateko, ostegun ilu-

nabarretan ber tso laribatzuk elkartzen diraBertsolari TxapelketaNagusiari begira. Halanola, Maialen Lujanbio,Aitor Mendiluze... Eta he-men aritzen dira pres -taketetan.

Bestalde, urriaren5ean, herriko emakume-ek aerobic klaseari erehasiera eman zioten. Ge-roztik, astean bi egunez

elkartzen dira, asteleheneta ostegun ilunabarre-tan. Oraingoz, jende gu -txi animatu da eta be-steren bat egingo balitzesku zabalekin hartukolukete. Animo, beraz!

Baina bada oraindikegiteko dagoen gauza

bat ere. Haurtxoen gura -soak ahaleginak egitenari dira ganbarako anto-lakuntza egokia izan da-din, hartara, umeek tar-te onak pasa ditzaten.

Horretarako materi-al aproposaren beharraikusten da: koltxonetak

eta beste hainbat mate-rial didaktiko.

Guraso batzuk alka-tearekin harremanetanjarri dira eta Udalak bi-deratuko du EuskaraZerbitzuak emango du-en 600 euroko dirulagun -tza.

ARANO

UTZITAKO ARGAZKIA

Aerobic ikastaroak astean bitan izaten dira, astelehen eta ostegunetan.

Goiko Landauholdeetatikbabestekobalioko du

Esteban AROTZENAAzken bizpahiru hi-

labete hauetan berrionak heldu dira Iruñe-tik, ekonomiari dago-kionean, behintzat, he -rriaren etorkizunerakoUdalak estrategikotzatjotzen dituen bi egitas-mori baietza eman bai-tie Nafarroako Gober-nuak.

Herritarrek ongi da-kiten bezala, Zubi Muxu-ko aterpetxeko obrakaurten hasiko dira, bai-na honi buruzko zen -bait berri interesgarri hu -rrengo alean emanen di-tugu. Hau garrantzihaundiako azpiegituraizanik, Iruñeak egunhauetan onartu duenUdalaren beste proiek-tu batena ez da gutxia-gorako. Goiko Landa ur-banizatzekotan Zubi

Haunditik Zibola bitar-terainoko eskoilera eginbehar da planeamen-duko arau subsidiario-ek diotenez. Hau jaki-nik, Begoña Sanzberrokontseilari den Depar-tamentuko goi kargue-kin bildu da alkatea be-hin eta berriz, 134.550euroko kostea duenproiektua onartu diotenarte. %70eko suben -tzioa jasoko du Udalak,baina 125.140 eurore-na, hau da, 87.600 eu-ro.

JABEEKIN BILERABalizko uholdeen

arris kutik kanpo geldi-tuko da Goiko Landa2010etik aurrera. Beraz,alde horretatik behin -tzat, ez da inolako ara-zorik izanen Planea-mendu Urbanistikoakaurreikusten dituen mo-ta guztietako etxeakeraikitzeko. Eremu ho -rretako, Goiko Landa-ko lurren jabeekin, bildu-ko da Udala honen be -rri emateko.


2009.10.15

GOIZUETA


Zubi Haunditik Zibolabitarteko eskoilerarenproiektuari baietzaeman dio Iruñeak

UTZITAKO ARGAZKIA

Arantzara mendiz lagun giro ederrean Eguraldia lagun, egunpasa paregabeaz gozatzeko aukera izan zuten iraila-ren 26an Arantzaraino oinez joandako herritarrek. Umore Onak antolatu zu-en mendi irteera hau.

Azaroko feriaHeldu den azaroaren28ko ferian edozein era-tara parte hartu nahi du-tenek (aziendak, esku-lanak edo tresna zaha -rrak plazaratuz, salmen-ta postuak paratuz…)azaroaren 13a baino le-hen eman behar dute ize-na Herriko Etxean.

UTZITAKO ARGAZKIA

Edozein motatako pro-duktuak saldu daitezkeferian. Begira, esate ba -

te rako, AntokakoMalenek iaz plazaratu-

tako ontto otarrea.


2009.10.15

LEITZA

EAk, ordea,arkua herrierdian paratzeanahi du

TTIPI-TTAPAHerriguneko trafiko

arazoak saihesteko, etabide batez, ibilgailu haun-diei bidea errazteko, El-barren kaleko biribilgu-nea haundiago batekinordezkatzea erabaki duUdalak. Lanak duela as-te batzuk hasi ziren, etaurte bukaerarako eginakegonen dira. 206.000 eu-roko aurrekontua duteeta Udalak eta Nafarroa-ko Gobernuak ordaindu-ko dute. Biribilgune berriarekin

orain arte hor egon denarkua tokiz aldatu beharizan da. Eta ho rrek ezta-baida sortu du.

Hainbat aukera ibili zi-tuen Udal Gobernu Tal-deak esku artean arkua-rekin zer egin jakiteko.Hala nola, udaletxe atze -ko baratzetako bateraeramatea proposatu zu-en, eta han parke bat egi-tea. Baina aukera honek«luze» joko lukeelakoan,azkenean, Iñaki Perure-naren museora eramateaerabaki da, Perurenakberak hala proposatuta.Horrela baieztatu diguXabier Zabalo alkateak.Eta trukean zera eskainidu Perurenak: hurrengobi urtetan, hilabetean biasteburutan museoa za-

baltzean, he rri tarrek sa -rrera dohainik izanen du-te.

KOKALEKU BERRIAREKINEZTABAIDAK

Erabakia, baina, ez dadenen gustukoa. EAk,ohar bidez, Lopeneakoarkua berriz herri sa rre -ra ko biribilgunean jartze -ko eskatu dio GobernuTaldeari eta bertan ez jar -tze ko alkatearen eraba-kia politi koa dela uste du,«ez baitio inolako irizpi-de tekni kori erantzuten».

Arkua biribilgunetikzaldiak bazka tzeko era-biltzen den udale txearenatzealdeko baratze raeraman eta parkea egite -ko proposamenari buruzzera adierazi du EAk.

«begi onez ikusten du-gu parkea, baina abste-nitu egin ginen, nahiz etaANVk gehiengo osoaizan eta erabakia bereesku izanen zuela jakin».

Parkea egiteari dago-kionez, «urte bukaerabaino lehen proposamenfinkoa eta arkuaren ko-kapenarekin zerikusirikez duena aurkezten ba-da» EAk «zalantzarik ga-be» babestuko duelaadierazi du.

Bigarrenmikologialdia

Aurten bigarrenez, mi-kologialdia antolatu duALKE Altzadi Kultur El-karteak, Udalaren etaMendibil Mendi Taldea-ren laguntzarekin.

Urriaren 19tik 23raherritar taldeek, sailetan,onddoak eta zizak bildu-ko dituzte. Haurrek, eu-ren aldetik, marrazkiakeginen dituzte eskolan.Urriaren 24an, larunba-ta, 09:30 ean haurrekinmendi ateraldia eginenda onddo eta zizak bil -tzera. Arra tsaldean bildu -tako on ddo eta zizen sa-ilkapena eginen da.

Urriaren 25ean, azke-nik, 11:00etatik aurreraerakusketa miko logikoaeginen da Ka rra pen, etaeskolako haurren mar-razki-lehiaketako irudi-ak ere ikusgai egonen di-ra. Antola tzai leek sor -presak iragarri dituzte.


Lopeneko arkua Perurenatarrenmuseoan jartzea erabaki du Udalak

Nazio mailakoGazte EgunalarunbateanGazte Independentis-tek 30 urte antolatzeneta borrokatzen; 30 ur-te ta independentzia lor-tu arte! lelopean EuskalHerri mailako GazteEguna antolatu dute la-runbaterako, eta Lei -tzan egin dute hitzor-dua. Aurkezpen ekitaldianazaldu zutenez, «urteluzeetan borrokaren bi-dez lortutakoa ospatu,baina bereziki, aurre-rantzean ditugun erron-ka berriei gogoz ekinahal izateko, urte haue-tan guztietan gazte era-kundean lan egin, eskukolpe bat bota zeiningu ruan ibili diren guzti-ak» gonbidaturik dau-de Gazte Egunera. Ekitaldi honekin Jarrai-ren sorreraren 30. ur-teurrena ospatzeko as-moa dute, «ez baita ma-kala azken hamarkade-tan eginiko bidea:emandako urratsak etaizandako lorpenak».Helburu horrekin egunosorako egitaraua pres -tatu dute.

EGITARAUA•11:00etan: harrera etazintzur bustitzea, ani-maturik. •14:00etan: bazkaria. •Arratsaldean: karaokea:Kantatzen duen herri batez da inoiz hilko lelope-an. •20:00etan: kontzertu-ak: Egurra ta Kitto, Ska-tu eta Itziarren Semeaktaldeen eskutik. •Eguerditik iluntzera:haurrentzako txokoa.

� FLASH

ARGAZKIA: ASIER IMAZ

Aurrera Egunean kirola eta jaia Eguraldi ederraren laguntzarekin ospatu zuten urriaren 3an Aurrera Kirol Elkar-tearen Eguna. Bazkideek, eta oro har herritarrek, hainbat ikuskizunez gozatuzuten herriko plazaren inguruan. Goizean haurren guneak nagusitu ziren. El-karteko balkoi batean tirolina jarri zuten antolatzaileek, haur ausartentzat. Es-kalatzaileentzat rokodromoa eta animalia zaleentzat zaldian itzuliak ematekoaukera. Batetik bestera ibili zenik ere izan zen. Bien bitartean, plazako fronto-ian, Aurrera Pilota Eskolako ikasleek pilota saioa eskaini zuten. Aurrerako dan -tzariek ikuskizun bikaina eskaini zuten eguerdian. Karrapen bazkideek bazka-ria egin zuten ondotik, eta arratsaldean, ingurutxoa dantzatu zuten. Incansablestxarangaren eskutik poteoa ere egin zen gero.


2009.10.15

INGURUMENA � ONDDO SASOIA

Inguruko bizilagunek bakarrik bilduditzakete onddoak Bertizko JaurerrianJoan denurteko araudiakhorrela dio

TTIPI-TTAPA«Inguruko bizilagu-

nei soilik utziko zaie ba-soko produktuak bil -tzen, beti ere, etxekokontsumorako». Halaxedio Bertizko Jaurerri koaraudiak. Horren arabe-ra, Bertizaranako he rri -ta rrek (Oieregi, Narbar-te eta Legasa), Etxalar-koek, Baztangoek, Sun-billakoek, Elgorriagako-ek eta Doneztebekoekbakarrik dute Natur Par-kean produktuak –tar-tean onddoak– biltzekobaimena.

Berria ez da orain -goa, joan den urtekoekainaren 17an onartubaitzuen NafarroakoGobernuak, Foru De-kretu bidez, BertizkoNatur Parkea ZainketaBereziko Eremu dekla-ratzea eta hura erabilieta kudeatzeko III. PlanZuzentzailea egitea.Araudi orokorren 18. ar-tikuluan ageri da aipa-tutako muga hori.

Iazko denboraldiaonddo aunitzik atera ga-be joan zenez ez zenarazorik sortu, bainaaurten onddo dezenteateratzen ari da, eta jen-deak sorpresan hartudu erabakia, batez ere,kanpotik etorritakoek.Basozainek Natur Par-kera onddo bila joatendirenei nongoak direngaldetzeko eskubideadute, horrela, onddoakedo bertze produktuaknork bildu ditzakeenikusteko.

BERTIZARANA


2009.10.15

BAZTAN

Bazkalondoankirikoketariak,txalapartariak,albokariak,dantzariak...izanen dira

TTIPI-TTAPATTIPI-TTAPAren ai -

tzineko alean iragarribezala, aurten hamar-garren aldiz KirikoketaBesta eginen da urria-ren 24an Arizkunen. Joala Jo Kultur Taldeakegun osoko egitarauaantolatu du aldi hone-tan ere.

EGITARAUA•11:00etan Gamioxa -rrea dolareko irekiera:sagardoa modu tradi-zionalean eginen da,XVIII. mendean egitenzen bezala. Horrekinbatera, sagar jotzea,patsa prentsatzea etazuku kupelaratzea.

Nafarroako sagardoakdastatzeko eta pintxo -ak jateko aukera ereizanen da.•14:30ean zikiro jateaArizkungo frontoian.•Bazkalondoan: Baz -tango kirikoketariak,Amaiurko txalaparta-riak, Iparraldeko txa-lapartariak, Algortakoalbokariak, Fanfarre-mifa taldea eta dantzaherrikoiak.•Arratsean kontzertu-ak: Komando Kastañataldea eta sorpresarenbat.

Gas naturala lasteretxean

Lesakatik Elizondo-raino doan gasbideko la-netan bi milioi eurotikgoitiko gastua egin duGas Navarra enpresakBaztanen.

Arraioz, Elbete, Eli-zondo, Irurita eta Oro-noz-Mugairiko 1.600 he -rri tarrengana ailegatuko

da gas naturala eta joanden astean Elizondokokiroldegian egindako aur-kezpenean iragarri zute-nez, laster izanen da

zerbi tzua etxeetan. Aipatu aurkezpene-

an Gas Navarra enpre-sako ordezkariek eta Vir-ginia Aleman alkateak

parte hartu zuten.Baztan-Bidasoa oso-

an, Gas Navarrak zortzimilioi euroko inbertsioaeginen du.

OSPAKIZUNAK � SAGARDOA

Kirikoketa Bestarenhamargarren bestaeginen da urriaren24an Arizkunen

ARGAZKIAK ETA TESTUA: MAITE OTEIZA

Eskola ttikien eguna aldarrikapenez beteaBigarren urtez Urdazubi-Zugarramurdi eta Baztango Herrietako Eskolak eurenbes ta ospatu zuten urriaren 4an. Amaiurren hasiz, aurtengo hitzordua Iruritanizan zen. Hala, herrietako eskolen garrantzia eta Iruritako eskola berriaren be-harra aldarrikatu ziren. Goizean Iruritako Erreboteko plazatik abiatuz, Gar -tzain, Elixoto, Apote eta Ordokin ibili ondotik, berriz ere, Erreboteko plazarabuel tatuz ibilaldi koloretsua egin zuten. Haurrendako jokoen gibeletik, bazka-ria egin zen eta akordeoiaren musikarekin, Zugarramurdi-Urdazubiko eskolarilekukoa eman zitzaion 2010eko besta antolatzeko. Aipatzekoa da, aurtengobestak aldarrikapen berexia zuela. Izan ere, Iruritan hurren go ikasturterako es-kola berria ren behar larria dago. Heldu den kurtsorako, gaur egungo instala-zioetan lekurik ez dago, eta gainera, Elizondon, asteazkenetetan elkartzen di-ren herrietako haurrendako ere ez da lekurik izanen.


2009.10.15

BAZTAN

LanderSantamariak zinegotzi karguahartu duUrriaren 5az geroztik,Lander Santamaria Na-Baiko zinegotzia da. Ira-garri bezala, MiguelAngel Garaioak utzita-ko hutsunea beteko dueta oraindik guztiz ze-haztua ez badago ere,baliteke kirola, gizarteongizate eta osasunkontuetaz arduratzea.Honenbertzez, Diario deNoticias egunkariko la-na momentuz alde ba-tera uztea erabaki du.

Txokotoko FerminAnapeh-ekolehendakariElizondoko Txokotoostatuko Fermin Fer-nandez izendatu duteAnapeh OstalaritzakoEnpresa Ttikien Nafa -rroako Elkarteko lehen-dakari. Azken 14 urteo-tan karguan egon denJesus Tato Rios or-dezkatuko du.

� FLASHHilabetekolehen etahirugarrenasteartetan

TTIPI-TTAPAUrriaren 6az geroztik,

Nasu rsa enp resakBalle ko Etxean ere es-kaintzen du etxebizitzaeta hirigintzako aholku-laritza teknikoa. Hilabe-teko lehen eta hiruga -rren asteartetan, 8:30 -etik 12:00etara izanendira aholkulariak uda-letxeko bigarren solai-ruan, hirugarren bule-goan. Hurrengo hitzor-duak urriaren 20an, aza-roaren 3 eta 17an etaabenduaren 22an iza-nen dira.

21 HERRI ETA 12UDALEKIN LANEAN

Etxeak eraberritzekodirulaguntzak kudeatueta Udalei hirigintzariburuzko aholkularitzateknikoa ematea diraBaztan-Bidasoako Na-sursaren helburuak. Na-farroako Gobernuko

Etxe bizitza eta LurraldeAntolaketa Departa-mentuaren mende da-goen enpresa publikoada e ta Na fa r roan1999an sortu bazen ere,joan den urtean ailega-tu zen eskualdera. Gauregun, Doneztebeko

Merkatarien Karrikan dubulegoa, udaletxe pa-rean. Baz tan-Bidasoa-ko 21 herritako bizi -lagunentzat ari dira la-nean, eta 12 udalekinhi tzarmenak ere eginakdituzte hirigin tza kontu-ak kudea tze ko.

AlkoholikoAnonimoak-enhitzaldia

Alkoholiko Anonimo-ak elkarteak hitzaldiaeskainiko du urriaren24an Arizkunenea Kul-tur Etxean. 19:30etik21:00etara izanen da.

HIRIGINTZA � AHOLKULARITZA

Hilabetean bi aldiz Balleko Etxeanegonen dira Nasursako teknikariak

ARGAZKIA: ONDIKOL

100 urte bete ditu Maxima Arretxea gartzaindarrakGutti dira ehun urte egitera ailegatzen direnak, baina Maxima Arretxea Arre -t xea gartzaindarra horietako bat da. Irailaren 28an mendeurrena bete zuen.Gartzaingo Etxa barren etxean jaioa, Aldekoan bizi da gaur egun, eta lehen-biziko mendeurrena ospa tzeko, seme-alaba, biloba eta birbiloben ondoanpasatu zuen eguna. Osasun onean dago Maxima eta memoriak ere ez omendio hutsik egiten. Mugikortasun arazo batzuk ba omen ditu, baina ehun ur-tera ailegatuta itxura ona duenik ezin ukatu. Aunitz urtez Maxima!


2009.10.15


2009.10.15

ZUGARRAMURDI

TURISMOA � KARLISMOAREN IBILBIDEA

Karlismoaren ibilbideko plakakgertaera historikoak bildu ditu1873an KarlosVII.a herrianizan omen zen

Koro eta MargariUdatik hunat plaza-

ko Elizargietetako pa-retan Karlismori buruzkoplaka bat jarrita dago.Izan ere, aitzineko alebatean aipatu bezala,Nafarroako GobernuakKarlismoari buruzko ibil-bide turistikoa egin dueta zati bat Zugarramur-ditik pasatzen da.

XIX. mendean Kar-listen hiru gerla izan zi-ren, eta zoritxarrez gu-re herri hauek hurbile-tik bizitu zituzten. Zu-garramurdin jarrita da-goen plakak, adibidez,1873.urtean Karlos VII.aherrira etorri zela adie-razten du. Elizan mezaentzun omen zuen, etaondotik Atxurian zego-en gotorlekura ganomen zen.

Gisa honetako ber -tze argibideak Bera,Etxa lar eta Elizondonere paratu dituzte.Bertzalde, aipatu, Na-

farroko Gobernuak egindituen bertze ibilbide tu-ristikoen artean, bat sor-ginkeriarena dela etahau ere Zugarramurdieta Urdazubitik pasa -tzen dela.

Gisa guztietakoikastaroak

Gaztainak, geltxaur-rak, eta onddoak aile-gatu diren bezala, ikas-taroak ere hemen ditu-gu.

Irail hasieran kenpokaikoa hasia zelaren

berri eman genuen, etaurri hasieran ber tze hau-ek ere martxan paratudira:

Alde batetik, pilateseta aerobik klaseak ha-si dira. Lehena astear-tetan izaten da eta bitalde tan banatuta egi-ten dute. Aerobik, be -rriz, ortze gunetan da,eta hau ere bi taldetanbanatuta izaten da.

Trikititxa eta pande-roa ikasterik ere bada.Asteartetan eskaintzendira klaseak, hiru talde-

tan. Eta haurrendakoeuskal-dantzak larun-batetan Saran ematendira. Zugarramurdi etaUrdazubitik 14 haur ga-ten dira.

Finitzeko, erran, bile -ra batean erabakitze-koa zela yoga ikastaroaemateko nahiko jendeote zen ala ez.

Aipatzekoa da ikas-taro hauek guztiak Ur-dazubi eta Zugarramur-diren artean antolatzendirela, bi herrien artekoharreman onari esker.

ARGAZKIA: KORO ETA MARGARI

Hauxe da plazan ageri den kartela.

Iaz baino bisitarigehixeago udanSorginen Museoa etaleizeak udako denbo-raldia itxi eta ohiko or-dutegira bueltatu diraurriarekin batera. Uda-ko balantzea eginez,2008koan baino bisi-tari gehixeago izan di-ra bi kasuetan. Leizee-tan 30.032 pertsonasartu dira uda hone-tan, 2008an baino ka-sik mila lagun gehia-go. Sorginen Museoanigoera ikusgarriagoaizan da, %14,50koa.Joan den udan baino1.428 lagun gehiagosartu dira museoan,9.911 guzira.Espero bezala, abuz -tua izan da bisitari ko-puru handieneko hila-betea: 16.130 sarreraizan dira leizeetan, eta5.109 Museoan. 2008 -arekin konparatuzigoera handieneko hi-labetea ere abuztuaizan da: 1.223 sarreragehiago leizeetan eta1.060 sarrera gehiagoMuseoan. Uztailean8.450 lagun sartu zi-ren leizeetan eta 2.644Museoan. Irailean, or-dea, jautsiera nabar-mena izan da leizee-tan, 5.452 sarrera sal-du baitira, baina Mu-seoan uztaileko kopu-ru beretsua mantenduda, 2.158 bisitarirekin.

� FLASH


2009.10.15

SARA

FUTBOL TXAPELKETA � DIRU BILKETA

Urriaren 31n futboltxapelketa jokatukoSeaskako Integra zioBatzordearen aldeTxapelketarenondotik zikirojatea eginen da

Xan HARRIAGUEAtxuri Urdin Erreala-

ren Peña, Gaztetxea etaOlhain ikastolak bat egindute urriaren 31n futboltxapelketa antolatzeko.Egun osoan bilduko di-ren irabaziak SeaskakoIntegrazioa Batzordea-entzat izanen dira. Ba -tzorde horrek «ezberdi-nak» diren haurren inte-grazioa laguntzen du La-purdi, Baxe Nafarroa etaXiberuako Ikastoletan.

Gaur egun 25 diralagun tza behar dutenakeskola beste guztiekinbatera segitu ahal izate-ko. Laguntza eta lagun -tzaile behar horrek gas-

tu gehiago dira Seaska-rentzat eta Frantziako bo-tere publikoek haien ga-in ez dituztelako hartzenIntegrazio Batzordearenaldeko hainbat ekimenegiten dira han hemen-ka. Horren karietara, jo-an den urtean errugbi tal-deak txapelketa antola-tu zuen Animainean.

Aurten, aldiz futbolaizanen da. Txapelketa09:00etan hasiko da ki-roldegian. Sailkatzekopartidak jokatuko dira etaarratsaldean denak ba-tera piknikatu eta gerofinalaurdenak, finalerdi-ak eta finalak jokatukodira.

Txapelketa irekia iza-nen da, baina antolatzai-leek taldeen kopurua mu-gatuko dute. Beraz, tal-de baten izena eman na-

hi dutenek hobe dute le-henbailehen deitzea zen-

baki honetara (0033)(0)670077656 (Joanes).

Arratsean zikiro jateaizanen da.

ARGAZKIA: PANPI AXERITOGARAI

Larrungo trena eta leizeakKrisi ekonomikoak ez du halako eragin handirik izan Larrungo trenean eta leIzee-tan. Uztaila eta agorrilean 160.571 lagunek hartu dute Larrungo trena, iaz baino687 gehiagok. Bi hilabete horietan leIzeetatik pasatu direnak 53.500 izan dira, jo-an den urtean baino %6 gutxiago. Baina Francois Pouyet leIzeetako zuzendariakdioenez, 2008a biziki urte ona izan zen uholdeengatik hainbat hilabete hetsita egoneta gero berriz ireki zutelako. Batek bertzeak baino jende ani tzez gehiago hunki -tzen badu ere, Herriko Etxeari etortzen zaizkion etekinei dagokionez, berdintsuibiltzen dira, Lezeak Herriko Etxeak berak kudeatzen duelako eta Larrungo trena,berriz, Frantziako enpresa handi batek. Azken honek dituen irabaziekin konpara-tuz oso gutxi da herrira etortzen dena. Egia da, udan 30 langile dituela, baina hai-en artean gehienak sasoinekoak dira bakarrik, eta beraz, kontratu laburrak baizikez dituzte. Urteka direnak hamar bat bakarrik dira, oso zenbaki ttikia kontuan har-tuz Frantziako enpresa horrek mugitzen duen diru andana eta neguan trenbidea-ren konponketa lana hemengoa ez den enpresa bati ematen diola. Berez, Larrun -go trena Paueko Kontseilu Orokorrenarena da eta Frantziako enpresa horri emanzion hura kudeatzeko baimena hainbat urtez, baina kontratua aurten bukatzen da,eta ikusteko dago nori emanen dion hainbeste diru mugitzen duen, baina gureherrian ondorio gutxi duen altxor horren heldu den urteetarako kudeaketa.


2009.10.15

SENPERE

AZPIEGITURAK � TREINBIDEA EGIN NAHI DA HERRIAN BARNA

Komunikazio estrategia aldatudu RFFk baina ez bere proiektua‘EZ AHT’ idatzidute Larruneniratzearekin

Franck DOLOSORSenpere eta Azkaine-

ko eremuak zeharka litza -keen abiada haundikotrein bide berriaren proi-ektuak zer erran haun-dia piztu du hego Lapur-din. RFF konpainiak xe-hetasun guti eman duorain arte baina komuni -katzeko modua arrunt al-datu du, kurioski, herri -tar eta haute tsiak mugi -tzen hasi eta.

RFFko arduradunekIparraldeko hautetsiakgomitatu dituzte berrikiBaionako su prefetura-rat. Christian MaudetRFFko buruzagietatik ba-tek esplikatu du oraingotreinbidea hobetuko du-tela, linea berria egitekoikerketak segituko di-tuztela eta begiratukodutela CITEC enpresakegin duen txostena.

Ikerketa hunek dio tre-inbide berria egitea ezdela hain beharrezkoaurteak eta urteak pasa-ko baitira oraingo trein-

bidea bete-betea izanaitzin. Orain den treinbi-dea hobetzea aski delagomendatzen du Sui tzanegin den ikerketa inde-pendente horrek.

LARRUNEN IDATZIAKLarrungo mendi ma-

zelan EZ AHT-LGV NONidatzi dute iratzea moztuzhizki hauen forma egi-nez. Ekimen hunekin La -rru naldeak jasan deza-

ken kalteaz ohartarazinahi dute. Jendea ainitzmintzo da hortaz: Miarri -tzeko aireportuan ari di-ren hegazkin gidariekhortaz mintzatu dira as-te huntan beren lantoki-tik on tsa ikusten baitu-te. Ira tzeekin egina denzizelketa helikoptero ba-tetik filmatzekoa dute etairudi hauek mundu oso-ko telebistetan eta Inter-neten zabalduko dituzte.

Azkainen proiektua-ren kontra talde bat sor -tu dute, hemen horre la -korik ez da momentuz...

Nekazariak haserreEsnearen prezioaren

apaltzea salatzeko, urria -ren 5ean esne egileekma nifestaldia egin zutenBaionan. Egun berean,Europako minis troak bil-du eta ez dutela laguntza -rik emanen erran zuten.

Iparraldeko auza-pezen biltzarraChristine BessonartIparraldeko auzapezenbiltza rreko presidentaizendatua izan da berri -ki, Andde Darraidouezpeletarraren segidahartuz. Lehen aldia daemazte batek zuzen -tzen duela egitura hori.President orde hautatudituzte Sauveur BachoArberatzeko auzapeza,Donapaleu ondoan, etaMixel Etxe best Maule-ko auzapez berria. Ai-pagarria da hirurak eus-kal departamenduarenalde direla eta EuskalHerriko zazpi hiriburu-en artean euskara da-kien auzapez bakarradela Etxebest.

Gazteen egonaldiakGazte sailak egonaldi-ak prestatu ditu Lapur-di eta Nafarroako ha-mar gaztek elgar eza-gut dezaten. Urriko le-hen asteburuan, nafargazteak Senperen izanziren Plazako errota gar-bitzen, kayak egiten Ur-dazuri ibaian eta belaegiteko Zokoan. Hazila -ren 20, 21 eta 22an, sen-pertarrak Lizarrarat ga-nen dira ekonomia etadroga menpekotasuna-ri buruzko aritzeko.

Gurasoak kexuEskola publikoan ikas-leak eta burasoak kexudira euskara irakasle batfalta baita. Bi ordezka-rirekin moldatu behar-ko dute aurten baina bu-rasoek nahiago luketeirakasle bera egon da-din urte osoan. Miarri -tzen egin zuen agerral-di batean, Luc ChatelFran tziako hezkuntzaministroak erran du ba-dakiela arazoak badire-la baina onartu behardela azken urteetan eus-kararen irakaskuntza ai-nitz hedatu dela...

� FLASH

ARGAZKIAK: ARANTXA LEIZAGOYEN

Sorginak gogoanUrriaren 4an besta biziki alaia ospatu zen giro ezin hobean gazteluko plazan.Ustezko sorginen kontrako auzien 400garren urtemugak mundu bat bildu zu-en eta egunaren gaitzeko arrakasta ikusirik, batzuek diote balio izanen lukee-la zerbait egitea heldu den urtean ere. Zergatik ez Zugarramurdiko auzoekin?


2009.10.15

Manex Zelaieta Artieda, Legasakoa,abuztuaren 11n.Garazi Hernandorena Arretxea, Le-gasakoa, abuztuaren 26an.Ugaitz Salaberri Bertiz, Narbartekoa,irailaren 25ean. Laia Erkizia Font, Lesakakoa, iraila-ren 23an. Naia Apeztegia Grassa, Lesakakoa,irailaren 29an.Oier Aginagalde Iparragirre, Etxalar-koa, irailaren 26an.Thomas Marsant, Sarakoa, irailaren18an.Unax Aizpurua Ibargarai, Sarakoa,irailaren 23an.

Norbaitek bere datuak sortze eta ezkontzenatalean agertzea nahi badu, 948 635458 tele-fonora deitu beharko du.

HERIOTZAKIgnacia Alduntzin Sagastibeltza, Lei-tzakoa, irailaren 21ean, 96 urte.Maria Otxandorena Elizalde, Dona-mariakoa, irailaren 24an, 94 urte.Lorenzo Duhalde Iribarren, Arizkun-goa, irailaren 24an, 83 urte.Silverio Sarobe Aldabe, Berakoa, irai-laren 24an, 97 urte.Isabel Arburua Irazoki, Berakoa, irai-laren 25ean, 84 urte.Carlos Altzuri Mitxelena, Arantzakoa,irailaren 28an, 79 urte.Jose Mari Zelaieta Ganbarte, Arraioz-koa, irailaren 29an.Pedro Telletxea Baleztena, Arraioz-koa, irailaren 30ean, 85 urte.Casiano Otxoteko Errazkin, Lesaka-koa, urriaren 1ean, 77 urte.Maria Pilar Sarratea Barrenetxe, Nar-bartekoa, urriaren 1ean, 64 urte.Florentino Gonzalez Ezpeleta, Aran-tzakoa, urriaren 2an, 79 urte.Ignacio Sorozabal Alberro, Donezte-bekoa, urriaren 3an, 70 urte.Juanita Arrasate Kanpandegi, Lesa-kakoa, urriaren 5ean, 77 urte.Jose Fernando Del Rio Etxeberria,Elgorriagakoa, urriaren 5ean, 62 urte.Asuncion Mitxeo Martiskorena, Do-namariakoa, urriaren 6an, 80 urte.Narciso Baleztena Loiarte, Aurtizkoa,urriaren 7an, 77 urte.

EZKONTZAKGanix Zubieta Rodriguez eta LoinazIribarren Bertiz, Berakoa eta Etxalar-koa, irailaren 19an Etxalarren. Pablo Elizondo Gelbentzu eta LeireUterga Labiano, Doneztebekoak,abuztuaren 29an Donezteben.Jesus Mª Ziaurriz Saenz de Ugarteeta Mª Milagros Mariezkurrena DeAndrade, Irungoak, irailaren 12an Le-sakan.Xabi Berrouet eta Argitxu Saint, irai-laren 26an Saran.

Norbaitek bere datuak sortze eta ezkontzenatalean agertzea nahi badu, 948 635458 te-lefonora deitu beharko du.

AsierTELLETXEA TELLETXEA

IV. URTEURRENA

ZURE FAMILIA ETA LAGUNAK

SORTZEAK

.

AnastasiaERRANDONEA ERRANDONEA

Beran, 2007ko urriaren 16an

II. URTEURRENA

Seguru urte aunitz pasako direlaeta hau bigarrena bertzerik ez dela izanenBaina urteak kontatu ahal izateak berakzurekin ahazten ez garela adierazten du.

ZURE FAMILIA

Bromista eta zirikatzaileguztiekin elkartzeanhala iristen diogu betiune asko berritzeangure ondoan bizitakoaelkarreri kontatzeanumore onez ageri zeraoroitzapen bakoitzeanirribarrea etortzen zaiguAsier, zutaz oroitzean.

Berdin-berdin da goizean goizetikedo ilunabarretanberdin-berdin da berotan edoeuri tanta bustietanberdin-berdin da zaharren hitzetanedo haurren jolasetanberdin-berdin da zubian edolandan dauden alorretanzure arnasa bizirik dagoherriko bazter denetan

FedeARRIBILLAGA DANBORIENAHostoak arboletatik erortzen diren bezala

udazkeneko egun batean joan zinen.Umorez eta alaitsu

egoten ginen elkarrekin,eta oroitzapen ahaztezin horiek

beti geldituko dira gurekin.

ZURE LAGUNAKEtxalar, 2009/09/29

AriztegikEuskadikoa etaEtxegaraikNafarroakoa

TTIPI-TTAPA | IGANTZIKoxkor Biltze Txa-

pelketako bertze bi txa-pel Itureren eta Berandira bertze behin ere.Emakumezkoen Eus-kadiko Koxkor biltzeTxapelketa Maika Ariz-tegi iturendarrak iraba-zi du aurten ere, eta gi-zonezkoen Nafarroakotxapela, berriz, Fernan-do Etxegarai Etxega-raik. Bi txapelketakIgantziko besten bar-ne jokatu ziren iraila-ren 26an.

ARIZTEGIRENBEDERATZIGARRENA

Maika Ariztegik Eus-kadiko koxkor biltze Txa-pelketako bederatziga-rren txapela izan du aur-tengoa, eta 20 segundo-ko aldea atera zion Jo-sune Gorostidi bigarrensailkatuari. 37 urteko itu-rendarrak marka berriaezarri zuen (07:23.05).Iaz 07:21ean egin zuen,baina frontoiak neurri ofi-zialak ez zituenez, ez zenhomologatu.

Bost kirolari aritu zi-ren lehian eta honela sail-katu ziren: Maika Arizte-gi, Josune Gorostidi (Txa-rama, Gipuzkoa), Nahia-ra Ferran (Gasteiz, Ara-ba), Lurdes Intxausti (Idia-zabal, Gipuzkoa) eta Itxa-

so Hernandez (Legutia-no, Araba).

Bakoitzak ilaran jarri-tako 50 koxkor saskira-tu behar izan zituen.

ETXEGARAI TXAPELDUNETA LASAGAAZPITXAPELDUNIgantziko jaialdi berean,

gizonezkoen Nafarroa-ko Koxkor biltze Txa-pelketa jokatu zen, etaFernando Etxegarai be-ratarrak irabazi zuen ha-margarren aldiz. Bostkirolari lehiatu ziren etahurrenkera honetansailkatu ziren: Fernan-do Etxegarai (6:28.11),

Andoni Lasaga (Etxalar,6:28.85), Iñaki Ekisoain,Eder Goldarazena (Be-rriozar) eta Patxi Iratzo-ki (Igantzi). Iratzokik ezzuen lana bukatu.

Egin beharreko lana1,25 metrotara eta bi le-rrotan paratutako 50txokor biltzea izan zen.

HERRI KIROLAK � KOXKOR-BILTZE TXAPELKETAK

Maika Ariztegi etaFernando Etxegaraikbertze bi txapeljantzi dituzte

LeitzarrakNafarroako II. Mailakoairabazi du

TTIPI-TTAPA | UHARTEJon Rekondo leitza -

rra eta Oihan Larretxeaberatarra –Donatorensemea– Maila Nagusi-an ikusiko ditugu hurren -go denboraldian.

Irailaren 27an Iruñe-ko Uharten jokatu zen II.Mailako Nafarroako Aiz-kora Txapelketaren fina-la eta Rekondo eta La -rretxea gailendu ziren.

Bortz aizkolari arituziren lehian: Jon Rekon-do, Oihan Larretxea, Xa-bier Mindegia (Beintza-Labaien), Jesus Etxebe -rria (Beintza-Labaien) etaDaniel Vicente (Otsa gi).Bakoi tzak bi kanaer -

diko, bi 60 ontzako etaoinbiko bat moztu be-har izan zituen. Eta la-nak akitzen bizkorrenale i t za r ra i zan zen .17:05.41eko denboraegin zuen; bigarren pos-tua Oihan La rre txea -ren tza t i zan zen(18:12.25); hirugarrenDa niel Vicente geldituzen (19:44.93); lauga -rren Xabier Mindegia(19:53.53) eta Jesus

Etxe berria bosgarren(23:21.49).

Erran bezala, lehenbiak mailaz igoko dira.

AIZKORA � NAFARROAKO AIZKORA TXAPELKETA

Jon Rekondo eta OihanLarretxea Maila Nagusian arikodira hurrengo denboraldian

ARGAZKIA: KOLDO ALDUNTZINRekondo eta Larretxea Uharteko saioaren ondotik.

ARGAZKIAK: AITOR A.Maika Ariztegi eta Fernando Etxegarai txokor-biltzen.

ttipi-ttapa | 503 zbk.

2009.10.01 | 47

KIROLA

48 | KIROLAttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

Aitor AROTZENA | LESAKA«Zaldiak hezitzen egi-

ten dut lan, doma klasi-koan, eta balio dutenaziendak lehiaketetaraeramaten ditugu, beraienbalioa ikusteko eta neur-tzeko. Zalditegi bat osa-tzerakoan nondik norajoan behar den aztertze-ko baliagarriak dira pro-ba hauek, aukera bat egi-ten da», dio Jon Leku-berriak bere lanbideazgaldetzerakoan. Domaklasikoko lehiaketakmorfofuntzionalak dire-la zehaztu digu, hau da,«alde batetik zaldiarenforma, itxura neurtzenda, lepoa, hankak, sor-balda… eta bertzetik,portaera, trostan ibiltze-ko modua, lauoinka edogalopan ibiltzekoa…».

Funtzionaltasun horilantzeko egunero entre-namenduak egiten di-tuzte, «zaldi bakoitzare-kin egunero 45 minutu-tik ordu eta erdira ema-ten dugu. Lau lagunenkargu 28 zaldi ditugu gu-re hipika zentroan». Izanere, F1eko karreretakokotxeek bezalatsu, lantalde handia izaten dazaldi hauen inguruan:«mozoa –zaldia bazka-tu eta azpiak ateratzendituen langilea–, ni be-zalako prestatzaileak, al-baiteroa, nutrologoa, fe-rratzailea eta gainetik du-gun entrenatzailea. Gukez dugu ikusten zaldi gai-nean egiten duguna etaentrenatzaile honek era-

kutsi eta zuzentzen di-gu».

ZALDIAREN OREKAFISIKO ETA SIKIKOA

Zaldiaren oreka bila-tu behar dute, fisikoanahiz sikikoa. Lekube-rriak dioen bezala, «zal-diaren inguru naturala ezda kuadra, mendia bai-zik eta nik, falta zaion as-katasun hori aportatu be-har diot nolabait ere. Zal-dia lasai kontu behar dut,korraletan bere gisarasaltoka ibiltzen utzi, etaahal ik eta denboragehien ibili kanpoan. Be-

re berezko portaera iza-nen litzatekeena lantzeagustatzen zait eta ez ro-bot batean bihurtu, az-ken finean zaldiak dira».Toledon zaldi espainia-rrekin aritzen da lesaka-rra, baina zaldi europa-rrak ere izan ditu eskuartean bere ibilbide lu-zean. «Europan lan han-dia egina dute, aukera-ketan eta ikerketan agi-tzez aitzinduagoak dau-de. Berezko lehengaiadute, gure mailatik goi-ti eta aurreratuenak ale-manak dira». Bertze kiroletan bezala,

plangintza zehatza be-har izaten da eta hori xu-xen bete behar da: «ha-sierako ariketak erraxakizaten dira, eta maila etaadinean goiti doazenneurrian, ariketak erezaildu egiten dira pixka-naka». Zaldiaren adina-ren arabera banatzen di-ra kategoriak doma kla-sikoan: 4 urtekoak, 5 ur-tekoak, 6 urtekoak eta 6urtetik goitikoak, hel-duak.

Entrenamenduetazgain, txapelketetan ereparte hartu du Jon Le-kuberriak. «GehienetanGaztela Mantxako txa-pelketetan aritzen naiz,puntuatzeko eta noizbe -hinka txapelketa nazio-naletan ere aritu naiz,gehien bat zaldia balo-ratzeko. Zaldiak kalitateon xamarra duela ustebadugu txapelketa na-zionaletara aurkeztendugu, baina bertzela be-heko mailetan aritzen ga-ra. Sari dexente lortu di-tut, gehienak duela urtebatzuk. Extremaduransei urteko zaldietan txa-peldun atera nintzen, etazaldi berarekin hiruga-rren izan nintzen Espai-niako txapelketan».

Harat-honatean zal-diekin ibiltzeaz ez delainoiz aspertu dio lesa-karrak, eta oraindik be-re karreran goitirako bi-dean dagoela ikustenduenez, ez du sorterrirabueltatzeko asmorikoraindik.

UTZITAKO ARGAZKIA

Jon Lekuberria zalduna, lehiaketetarako erabiltzen duten jantzi dotorearekin.

Jon Lekuberria, 31 urteko zaldun lesakarraToledon bizi da azken bi urteetan, Talaverade la Reinan zehazki, eta zaldien doma kla-sikoan aritzen da, profesionalki horretara

emana. Aitzinetik, Valentzian, Katalunianeta Extremaduran ere izan da, beti zaldienmundu horretan murgildua. Zalditegienmundua, Formula 1eko autoekin konparatu

du, talde handia izaten baita zaldi bakoitza-rekin lanean. Zaldien balioa neurtzekolehiaketetan parte hartzen du eta zenbaitsari ere irabaziak ditu.

Jon LEKUBERRIA | Doma klasikoa egiten duen zaldun lesakarra

«Zaldiaren berezko portaera landunahi dut eta ez robot bat egin»

BUELTATZEKO AUKERA«Euskal Herrira itzul-tzeko aukera polit batsuertatuz gero buelta-tuko nintzen, bainazaldiekin lotutako zer-baitekin, noski! Urteaunitz ditut zaldiekin,ez dut bertzerik ikasieta horretan ariko nin-tzateke»

KIROLA | 49ttipi-ttapa | 502 zbk.

2009.09.17

Azaroaren 13anjokatuko daDonezteben

TTIPI-TTAPA | DONEZTEBEEtxarri Aranazko Flo-

ren Nazabal, ArantzakoDonato Larretxea,Lezaun go Juan Jose Lo-pez, Ezkurrako MikelMindegiaeta OlaguekoAntonio Senosiainek har-tuko dute parte azaroa-ren 13n Doneztebeko pi-lotalekuan jokatuko den

Nafarroako lehen maila-ko aizkora txapelketan.

Urriaren 4an erabakizen, orduan jokatu bai -tzen kanporaketa etabortz aizkolari hauek lor-tu zituzten denborarikonenak, bi kanaerdiko,bi 60 ontzako, eta 72 on -tzako bat mozten. Na-zabalek 11:40 behar izanzituen; Larretxeak 12:36;Lopezek 13:31; Minde-giak 14:22 eta Senosiai-nek 15:14.

Barberena finaletikkanpo gelditu zen 12 se-

gundugatik . Manuel Ka-ñamares zazpigarren izanzen, Ander Erasun aur-tiztarrazortzigarren etaAitor Senoisain bedera -tzigarren. Hala, Senosia-in II.ak eta kanpora ketanparte hartu ez zuen etaerretiroa hartzea pen -tsatzen ari den Anto nioJaunarena zubieta rrakmaila galduko dute.

EUSKAL HERRIKOHIRUGARREN MAILAKOFINALA GOIZUETAN

Nafarroako Txapel-keta Nagusiko finalis-tak ez ezik, Euskal He -rriko hirugarren maila-koak ere erabakia da-daude. Anizen jokatuzen hirugarren eta azkenkanporaketan Etxarri-Aranazko Juanjoxe Er-

doziak eta Nuarbeko Jo-su Aizpuruk lortu zutenfinalerako txartela.

Beraiekin batera, Be-rako Oihan Larre txea,Leitzako Arkaitz Ola-no, Mutrikuko UgaitzMugertza eta UrrozkoRaul Kastro ariko diraGoizuetan, azaroaren22an, 12:30ean jokatu-ko den finalean.

AIZKORA � NAFARROAKO LEHEN MAILAKO TXAPELKETA

Donato Larretxeaeta Mikel MindegiaLehen Mailakofinalean izanen dira

Txinga etaarpaneanhirugarreneskualdekoak

TTIPI-TTAPA | BERRIOZAREuskal Herriko Lehen

Mailako Arpana etaTxinga-eramate txapel-ketak erabaki ziren urria-ren 3an Berriozarren (Na-farroa) eta aurtengoanNafarroako kirolariek ezdute txapelik eskuratu.

Txinga eramaten, iaztxapeldun izandako Mi-gel Angel Sukuntza lei -tzarra saiatu zen, bainaazkenean hirugarren izanzen, Debako Juan JoxeAgirregabiria (Gipuzkoa)eta Laudioko Roman

Hie rroren (Araba) gibe-letik.

ARPANEAN EREHIRUGARREN POSTUA

Euskal Herriko Le-hen Mailako arpanlaritxapelketaren finala erejaialdi berean erabakizen. Anaien arteko le-hia estua eskaini zutenAitor eta Igor Esnaolagipuzkoarrek eta Iñakieta Josetxo Barberenaultzamarrek. Azkenean,bortz segunduko alde-az Legorretakoak nagu-situ ziren. Mikel Bertizsunbildarrak etaXabi-er Urrutia arraioz -tarrak osatu zuten po-diuma. Eta seigarrenpostua Igor Lasaga be-ratarra eta Jabier Ga-

larregi etxalartarraren -tzat izan zen.

HARRI TTIKIETANPAREKORIK EZ

Aimar Irigoien errezil-darrak irabazi zuen ha -rri ttikietako EuskadikoHarri-jasotze Txapelke-ta urriaren 4an Aizarna-zabalen (Gipuzkoa), hi-rugarren urtez segidan.Gainera, txapelketakomarka ezarri zuen, iaz

baino 100 kilo gehiagobizkarreratuta. JosebaOstolaza izan zen txapel -dunordea bertze behin,zazpigarren aldiz sailka-tu baita bigarren postu-an. Izeta IV.a eta IzetaIII.a sailkatu ziren gero,hurrenez hurren.

Hiru nafarrek bete di-tuzte azken postuak. Ai-pagarria izan zen, hale-re, Unai Bertiz sunbilda -rraren lana, Nafarroako

txapelduna lehen aldizaritu zen txapelketan etamarka ona ezarri zuen(10.950 kilo). Josetxo Urrutia lei -

tzarrak eta AldatzekoXabier Igoak, euren al-detik, ondu egin zituztenaurrez eurek ezarritakomarkak. Urrutiak 9.450kilo altxatu zituen guzi-ra eta kontuan hartu be-har da bera zela harrija-sotzailerik arinena.

HERRI KIROLAK � ARPANA, TXINGA ETA HARRI TTIKIA

Txapelik eznafarrentzat

ARGAZKIA: KOLDO ALDUNTZINUnai Bertiz sunbildarrak lan txukuna egin zuen Harri Ttikien Txapelketan.

ARGAZKIA: TTIPI-TTAPAMindegia eta Larretxea izanen dira Nafarroako Lehen Mailako Aizkolari Txapelketako finaleanariko diren eskualdeko bi aizkolariak.

50 | AGENDAttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

ErakusketakURDAZUBIGaur egungo pintura

Urte osoan, gauregungo pinturari bu-ruzko erakusketa.Ortze gunetik igande-ra, 14:00etatik 18:00e -tara Monastegian.

BERTIZDiana Iniestarenmargo erakusketa

Urriaren 1etik 30era,Diana Iniestaren “Co-mo árboles)“ margoerakusketa Natur Par-kean.

BAZTAN«Bertan» Argazkilehiaketako lanak

Urriaren 8tik 29ra,komertzianteen elkar-teak antolatutako ar-gazki lehiaketara aur-keztutako lanak ikus-gai Arizkunenean.

KontzertuakARANTZATomania taldeaUdazkeneko Biran

Urriaren 17an Toma-nia folk taldeakkontzer tua eskainikodu frontoian20:00etan, Udazkene-ko Biraren barnean.

BERAJoseba IrazokiIamotenean

Urriaren 17an JosebaIrazokik kontzertuaeskainiko du20:00etan, Musika Es-kolak antolatua.

Txinako abesbatzaKultur Etxean

Urriaren 25ean Txi-nako Peiyang Chorusabesbatzak emanaldiaeskainiko du KulturEtxean 20:00etan.

ELIZONDOMúsica a la cartaikuskizuna

Urriaren 25ean OjaláNafarroako Kantauto-reen Elkarteak “Músi-ca a la carta” ikuski-zuna eskainiko duArizkunenean,19:30ean.

ETXALARIrungo Txistulariak

Urriaren 23an Irungotxistulari bandak ema-naldia eskainiko duKultur Etxean15:00etan.

Muthiko Alaiakfanfarrea

Urriaren 31n Irungotxistulari bandarenemanaldia KulturEtxean 15:00etan.

FeriakELIZONDOUdazkeneko Feriak

Urriaren 30ean. Xe-hetasunak erdiko ge-higarrian.

ARANTZABaserritarren Eguna

Azaroaren 1ean.

IkastaroakETXALARKrisiari aurre egitekoinformatika ikastaroak

Urriaren 21etik 23ra“Curriculumak eta ira-garkiak egin”.Urriaren 28tik 30era“Lana bilatzea Inter-neten”.Azaroaren 5 eta 6an“Musika eta irratiaentzun, eta telebistaikusi Interneten”. Izen-ematea: 948 [email protected].

IGANTZIHerrikoa Fundazioarensolasaldiak

Urriaren 27an “Ga-tazken konponketa”.Urriaren 29an “Arau-ak eta mugak”. Igan -tziko eskolan,16:00etan HerrikoaFundazioko KarmenNietoren eskutik.

Ipuin kontalariakBERAHaurrentzako ipuinkontalariak

Urriaren 23an “Mi-miaren abenturak”ipuina kontatuko duLur Usabiagak liburu-tegian 18:00etan.Urriaren 30ean “Ipuinttikiak” kontatuko dituInes Bengoak 4-7 urtebitartekoentzat,18:00etan liburutegi-an.

OspakizunakARIZKUNKirikoketa Besta

Urriaren 24an Kiriko-keta besta antolatu duJo ala Jo taldeak Ga-mioxarrean.

BERALurraren Eguna

Urriaren 25ean XXIII.Lurraren Eguna anto-latu du Gure Txokoaelkarteak. Gasna etasagardo lehiaketak,barazkiak, eskulanak.

ELIZONDO | 2009.10.30Udazkeneko Azienda FeriakBaztanen abiatuko dira

Elizondon abiatuko da eskual-deko azienda ferien sasoia. Se-gidan, azaroan sartuta, Do-neztebe, Lesaka eta Goizueta-koen txanda ailegatuko da.

Feriak

LEITZA | 2009.10.19/25Bigarren Mikologialdia

Urriaren 19tik 23ra mendira ate-raldiak eginen dira eta haurrekmarrazkiak eginen dituzte esko-lan. 24an haurrak ere mendiraaterako dira eta 25ean erakus-keta mikolgogikoa izanen da.

Ospakizunak

BERA | 2009.10.25Txinako abesbatza KulturEtxean

Peiyang Chorus Txinako Tia-nying hiriko abesbatzak ema-naldia eskainiko du Kultur Etxe-an urriaren 25ean, 20:00etan.Sarrera 5 eurokoa izanen da.

Kontzertuak

urriak 16 - urriak 29

PROPOSAMENA

BERAXXIII. Lurraren Egunaurriaren 25ean

Gure Txokoa elkarteakhogeita hirugarren al-diz antolatu du Lurra-ren Eguna. Urtero be-zala, eskulangileak, sa-gardo eta gasna lehia-ketak, bertsolariak, ba-razki eta fruitu erakus-keta, argazki erakuske-ta, dantzaldia eta ber -tze hainbat ekitaldi iza-nen dira egun osoan.Bezperan, ohiturarieutsiz, LizuniagakoIgoera eginen da17:00etan.

Informazioa bidaltzeko: [email protected] edo 948 63 54 58

AGENDA | 51ttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

Urtetan goi mailakokirolaria izan da To-

tu Iturzaeta elizondararizkundartua, bainaaurten BKT eskubaloitaldean aritzeari utzi etaaste hondarrak libre di-tuenez, gauza gehiagoegiteko astia du: “Men-dira gan, aperitiffa har-tu gurasoen etxera baz -kaltzera gan… ta orai-nik launbeta eguerdieda!”. Oporrak dituene-an bidaiatzea ere gus-tatzen zaio. Beti kirole-an aritu denez, libre due-nean ere horretan sa-iatzen da, “mendira gan,bizikletan ibili. Spinningegiten ere hasi naiz. Etaaspaldi Trantxeri pro-mesa egin niola esku-baloia uzterakoan Baz -tango mendigoizalee-kin hasiko nintzela, be-raz hori ere bete behar-ko dut orain!”. Eskuba-loiarekin ere lotua segi -tzen du, BKTko infanti-lak entrenatzen baititu.Eskubaloiko desplaza-mendutan irakurtzen zu-en, “baina aurten ez di-tudanez arras guti ira-kurtzen dut”. Laneanegun osoa ordenagailu -an pasatzen duenez,“asti librea duda ne an ezdu gogorik izaten Inter-net-en sartzeko”.

Aste tartez ezin etaasteburuak trankilegotekoaprobetxatzen dut

Nire aukera

Totu ITURZAETABKTko eskubaloi jokalari ohia

LEITZAJarrai erakundearen30. urteurrena

Urriaren 17an GazteEguna ospatuko daurteurrena gogoratuz.Xehetasunak 38. orri-an.

Bigarren Mikologialdia

Urriaren 19tik 25eraantolatu du ALKE Le-itzako Kultur Taldeak.Xehetasunak 38. orri-an.

LehiaketakLEITZALiteratur lehiaketaantolatu du ALKEk

Urriaren 31 baino le-hen aurkeztu behar di-ra narrazio eta ipuinlehiaketa eta bertso-paper lehiaketarakolanak.

ZinemaLESAKAHaurrendako zinemakomentuan

Urriaren 17an “Winx,Erreinu galduaren se-kretua” haurrendakofilmea ikusgai izanenda komentuan17:00etan. Antolatzai-leak: Euskarabideaeta Nafarroako Gober-nua.

ETXALARHaurrendako zinemaeta Marimendi

Urriaren 16an “PerezSagutxoa 2” haurren-dako filmea ikusgai19:00etan Kultur Etxe-an. Laguntzailea: Eus-karabidea. 20:30ean,Marimendi emakumemendizale taldearenaurkezpena: “Elbrus,Europako gailurreraespedizioa”.

Gertaera guztiakikusteko, begiratu:

www.ttipi.net(agenda)

Bigarren poema-liburua dakarkigu Xabi Bordak:Gulliverren lokarriak, Joseba Jaka bekaren la-

guntzaz idatzitako bilduma; heldutasun beteagoaerakusten du azpeitiar gazteak: berezko nortasu-na munduari begiratzeko orduan, eta originaltasuneta gustu berezia hitzak hautatzean eta esaldiaktolestean. Egileak berak dioenez: "Idazteak aben-tura izan behar du. Idazteak behar du zerbait Gul-liverren grina horretatik: ekaitz neurotikoen menpedago idazlea, eta nongo hondarretan lehorreratu-ko den jakin gabe itsasoratu behar du, naufraga -tzearen beldur izan gabe, itotzeko arrisku hori be-ti hortxe present izanda. Larri hori ez zaio gaitz, al-derantziz baizik: idazleak tentsio horren beharrasentitu behar du, behin eta berriz itsasoratzekoinoiz etxeko suaren goxora errenditu gabe". Libu-rua lau zatitan banatuta dator: "Hezur lagunak","Hezurrak bere beltzean", "Hezur sintetikoak" eta"Hezur jokoan", eta guztira 46 poema biltzen ditu.

Leitzako ALKE Kultur Taldearen informazioa es-kura daiteke Internet sarean. Hasierako orrian,

azken berriak agertzen dira, argazkiekin hornituak.Gainera, Leitzako kultur taldeari buruzko jakinga -rriak, iazko Memoria, Harremanean jartzeko auke-ra ([email protected]) eta kultur jarduerez in-ternautek duten iduria jakiteko galdetegia ere ba-du webguneak. Agendan, Leitzan antolatutako eki-taldien berri ematen dute, eguneko, asteko, hila-beteko edo urteko egitaraua ikusteko aukerarekin.Erretratuak sailean, ekitaldi horien argazkiak ageridira (herriko pestak, Kultur Astea, San Juan bezpe-ra, Sagardo Eguna…). Kuttunak atalean, taldeki-deen idurituan gogoangarrienak diren artxiboak etadokumentuak biltzen dituzte, honela, modu erra-zago batez eskura izateko. Internet-en nabigatze-ko orotariko loturak ere ageri dira.

Papera eta kartoia diska, Kerobiak planteatzenduen trilogiaren bigarren alea da. “Materia or-

ganikoa eta gainerakoak” lanaren ondotik, diskaberri hau gogoeta eta konposaketan eszenatokiberrien bilaketan oinarritzen da. Taldeak eskain -tzen duen emaitza 2006an argitaratu zuen “RoseEscargot” eta trilogiaren lehenengo zatiaren arte-ko oreka bat da, bertze behin ere joera berrituakuztartuz. Testuak, Kerobiaren lanetan ohikoa denbezala, berebiziko pisua mantentzen du kantuenbarrenean, hari lotzailearen papera hartuz. Kero-bia taldea 2001 urtean sortu zen, Iruñean, Mikel(bateria) eta Xabik (kitarra eta ahotsa) "Suhar" de-segin zutenean. German (teklatuak) eta Karlos baxu-joleak osatu zuten laukotea eta 2003an EuskadiGaztearen maketa saria irabazi zuten. Hu rrengo ur-tean bere lehen diska argitaratu zuten, «Kerobia».Geroztik lan emankorra egin dute eta Euskal He -rriko egungo musikaren talde handietako bat da.

� ENTRETENIMENDURAKO GAIAK

Elkar, 2009

Gulliverren lokarriak

Liburua

Xabi BORDA

GOR, 2009

Papera eta kartoia

Musika

KEROBIA

ALKE Leitzako KulturTaldea sarean

Internet

LEITZAKULTURA.NET

52 | MMEERRKKAATTUU TTTTIIKKIIAAttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

kal komertziala salgai edoerrentan emateko. Den-da edo bulegorako prest.�675 433415.

GARAJEAK / LOKALAKerrentan eman

LESAKA. Herri erdian ga-raje-marra errentan ema-teko. �696 127601.

BERA. Kanttonberri ka-lean 70 m2ko lokal ko-mertziala errentan ema-teko. �655 706364.

LANAeskariak

Mutil bat edozein lane-tan ariko litzateke. �667605025.

LANAeskaintzak

BERA. Ibardingo bentabatean biltegian aritzekomutil bat behar da. �948630734.

SARA. Urtxola jatetxekoostatuan asteburuetanlan egiteko norbait beharda. Esperientziaduna.�686 561525/(0033)559542831.

IBARDIN. Beola Etxekosupermerkatuan lanaldiosoan aritzeko langileabehar da. �948 630709.

IBARDIN. Beola Etxekojatetxean lan egiteko zer-bitzaria behar da, egu-nean lau orduz. �948630709.

BAZTAN. 20-35 urte bi-tarteko almazeneroa be-har da, esperientziadu-

ro. �948 259039/948149857.

LESAKA. Etxe bat sal-gai. Informazio gehiago-rako. �609 477277/618188300.

ARANTZA. Etxebizitzasalgai. Prezio interesga-rria. �697 454866.

DONEZTEBE. Herrigu-nean pisua salgai. Bistaonak, mobleztatua etadena be r r i a . � 637234539.

DONEZTEBE. Intzakar-di parkearen ondoan pi-sua salgai. Pisua ganba-rarekin elkartua. 3 loge-la, 2 bainugela, sukaldeaeta egongela. Garaje pla-

bara eta baratzarekin.�630 520761.

ETXEBIZITZAKerrentan hartu

LESAKA. Etxe bat edobaserri bat errentan har-tu nahi da. �609 477277.

ZERBITZUAKzurgindegiak

GARAJEAK / LOKALAKsalgai

LESAKA. 20 m2ko lokalkomertziala salgai. Albis-tur, 43. �659 609678.

ELIZONDO. 60 m2ko lo-

zarekin. Berritua. �680781632.

ETXEBIZITZAKerrentan eman

LESAKA. Herri erdian da-goen pisu hutsa errentanemateko. �696 127601.LESAKA. Astelehenetikortziralera logelak sukal-dearekin errentan ema-teko. �678 855056.ETXALAR. Etxebizitzaerrentan emateko. Bistaederrak eta prezio ego-kia. �680 538502.DONEZTEBE. Herrigu-nean, pisua errentanemateko. 3 logela, 2 lo-gela eta kanpo aldera.�619 221318.BERA. Agerra auzoan pi-su mobleztatua errentanemateko. �620 203906.ELGORRIAGA. Pisuaerrentan emateko, gan-

ETXEBIZITZAKsalgai

BERA. 80 m2ko pisua sal-gai. 3 logela, egongela,sukaldea, bainugela, tras-telekua eta ganbara. Be-rritua. �657 715243/ 657799953.

DONEZTEBE. 2 pisu, 2eta 3 logelakoak, etaetxea egiteko lur eremuasalgai. �607 978656.

ERATSUN. 3 borda sal-gai, lurrekin. �943 217817.

ETXALAR. Lizaietakoparajean zaharberritze-ko borda salgai, lur ere-muarekin. �661 121540.

DONEZTEBE. Zazpigu-rutze 1-en pisua eta ga-rajea salgai. Pisua hiru-garren solairuan, igogai-luarekin, mobleztatua etaestreinatu gabea. �650038024.

BERA. Pisua salgai. 3 lo-gela, jantoki osatua etasukaldea balkoiarekin. 2logelek ere balkoia dute.Gasa eta berokuntza zen-trala. �948 631381/697436845/[email protected].

IGANTZI. Latsaga 22, 1ezkerra pisua salgai: 3 lo-gela, egongela eta sukal-dea. Mobleztatua. Gara-jea edota trastelekuare-kin. Bista ezinhobeak.Berogailua. 162.275 eu-

MERKATU TTIKIA948 63 54 58

[email protected] edo www.ttipi.net

SAIL HONETAN IRAGARKIA JARTZE KO 8€ ORDAINDU BEHAR DAARGAZKIAREKIN JARRI NAHI IZANEZ GERO 10€

TTIPI-TTAPA aldizkariaren 2 zenbakitan eta TELEBISTA eta INTERNETen hilabete batez agertuko da

Ordainketak Rural Kutxako 3008 0080 53 0703304626 kontuan

TTIPI-TTAPAk ez du bere gain hartzen argitaratuak diren iragarkien ondorioz sortzen ahal diren operazioen erantzukizunik

BAZTAN, BIDASOA, ULTZAMA eta IPARRALDEAN - Pisuak, apartamentuak,partzelak, baserriak, bor-dak, lokal komertzialak etanabeak salgai.

IPARRALDE eta BIDASOAalderdietan- Eskaintzagatik baserriak,bordak eta lurrak beharditugu.

ZUGARRAMURDI- Baserria salgai 80.000metro2ko lur eremuarekin.- Etxe adosatuak bere lurra-rekin salgai.

Tel. 948 580 804Faxa. 948 581459

[email protected]

BASERRIA

ZERRIKIA BEHIKIAZerrikumea(19 kilo): 33,00 € (=)

Zerri gizena1,048 € kiloa. (-0,035)

Zerramak:0,410€ Kg/bizirik. (-0,030)

Aretze gizenak:Idixkoak: €/kg. Kanal Extra 3,89 (=)1.koa 3,59 (=2.koa 3,89 (=)Urruxak: €/kg. Kanal Extra 3,99 (=)1.koa 3,69 (=)2.koa 2,99 (=)

Oharra: Prezioak 180-220Kg. kanalean pisatzen du-ten aretzeenak dira.Aretze ttikiak(15 egun ingurukoak):Aretze mestizoak:urruxak 130,00 (=)idixkoak 210,00 (=)

Aretze nabarrak:urruxak 108,00 (=)idixkoak 130,00 (=)Zaldikoak: €/kSortuberriak: 2,82/2,92Zaldi-behorrak: 1,52/1,72Bildotsak:€/k6-8 kilokoak: 7,80/8,608-10 kilokoak: 6,50/6,90

DATU ITURRIA: NAFARROAKO GOBERNUA(irailaren 25etik urriaren 2ra bitarteko prezioak)

MERKATU TTIKIA | 53ttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

na. Bidali curriculumak:[email protected].

DONEZTEBE. Bixen os-tatuan asteburuetan su-kaldean aritzeko langileabehar da. �948 450383.

LESAKA. Gestore Admi-nistraria behar dugu, Eus-kadiko Kutxaren Lesaka-ko bulegorako. Informa-zio gehiago behar badu-zu, pasa Lesakako bule-gotik. Izena emateko jowww.cajalaboral.es orri-ra.

IRAKASKUNTZAeskaintzak

BERA. Pintura, marraz-ki eta frantses klaseakemanen nituzke. �620719400.

MOTORRAtailerrak

MOTORRAsalerosketak

Nissan Terrano II 2.7 TDIsalgai. 1997koa. Egoeraona. �629 126185.

Suzuki Grand Vitara 2.0TD salgai. 2005ekoa,egoera onean, ITV maia -tzean pasatua. 30.000km. �639 156105.

Suzuki GSR 600 moto-rra salgai. 2007koa.12.400 km. Paperetan 34zaldira limitatuta, zentra-lita originala eta limita -tzailearekin. Garajeanegondakoa eta egoe raonean. �686 316397.

Citroen Xsara 1.9 D au-toa salgai. 98.000 kilo-metro. 2003koa. Kanpo-tik eta barrenetik egoeraonean, beti garajeanegondakoa. Haize ego-kitua. �672 394607.

Opel Astra 1.7 DTI au-toa salgai. 9 urte. Kan-potik eta barrenetik egoe -ra onean, beti garajeanegondakoa. Haize ego-kitua. Gutti kontsumitzendu. �617 792401.

Renault Laguna 1.8 ga-solina salgai. 95 zaldi.1998koa. Konfidantzaz-koa eta hagitz egoeraonean. �606 260659.

Citroen Jumpy salgai.300.000 kilometro. Azien-dak ibiltzeko presetatua.NA-AU. �629 059740.

ANIMALIAKsalerosketak

Astoa salgai. 5 urtekoa,umearekin. Berriz ere arrahartua. Asto larria, kon-diz io onekoa. � 669664026.

Setter arrazako zakur-kume emea salgai. 4 hi-labete txertatua. Aita etaama ehiztari onak. �661821645.

Adarrik gabeko ahare

muturgorriasalgai. �606019337.

DENETARIKgaldu-aurkituak

BERUETE. Txakur beltzttiki bat galdu da duelahilabete bat. Hilabete ba-tekoa, gutxi gorabehera.�948 503004.

DENETARIKsalerosketak

Egoera onean dagoen tri-kitixa bat erosiko nuke.�607 407687.

Belar idorren boloaketalastoa salgai . �690776147.

Botoidun akordeoiasal-gai: Pigini 42-B. Bihur-garria, bassetti eta baxuestandarrak. Eskuin es-kua: 7 erregistro, mento-rena: 3 erregistro eta ez-ker eskuan: 7 erregistro.102 baxu . � 630942174/948 637793.

3 urteko trikitixa salgai.�686 840064.

SUZUKI(gasolina eta diesela)

MITSUBISHI (luze eta laburrak)

TURISMOAK

MENDAUR MOTOR948 450333 • DONEZTEBE

54 | URTEBETETZEAKttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

urtebetetzeakArgazki soila: 4€; bikoitza: 8€

Ordaintzeko: 1) Bulegoan, dirutan; 2) Hegoaldetik postaz, 0,32€ko 13 edo 26 seilu. 3) Iparraldetik postaz, 4 edo 8 €ko txekea; 4) www.ttipi.net bitartez

SARA SANTESTEBAN OTXANDORENAk3 urte bete ditu urriaren 4an.Zorionak Zubietako familia guztiaren eta berexiki aitatxo etaamatxoren partetik. Hiru muxuhaundi printxexa!

ROSARIO LEZA etxalartarrak 93 urte bete ditu urriaren 7an.Zorionak amatxi Nora birbiloba-ren partetik.

ENAUT ZUBIRIARBURUA leitza-rrak 7 urte bete-ko ditu urriaren19an. Zorionaketa muxu haun-di haundi batetxe koen partetik.

IRATI PONBARLARRALDEkurriaren 11n 4 urte bete di-tu. Zorionak fa-miliaren parte-tik, eta ongi pa-sa zure egune-an.

JANIRE BAKEROgoizuetarrak 13urte beteko dituurriaren 21ean.Zorionak familiaguziaren parte-tik. A, taEltxitxu horiastindu.

IDOIAk urteakbeteko dituurriaren 22an.Aunitz urtezeta hagitz ongipasa zureeguna. Muxuhaundi bat!

PAULA PERURE-NA LABAIENleitzarrak 7 urte bete dituurriaren 14an.Zorionak poli-tte. Muxu bat.

JULEN ZELAIETAIRIARTEk urria-ren 8an urteakbete ditu. Zo-rionak etxeko-en partetik etaongi pasa egu-na! Pastelarenzain egonengara!

DoneztebekoLOLE ZOZAIAkurriaren 17an ur -teak beteko ditu.Zorionak familiaeta la gun batenpartetik. Ea afaribatera gonbida-tzen gaituzun.

BENAT ZELAIETAEGIA lesakarrakurriaren 8anurtea bete du.Ongi pasa etamuxu handi batLezoko etaLesakako seni-deen partetik.

ANARTZ SANCHEZAPEZETXEAk 3 urte egin dituurriaren 10ean.Zorionak aitatxo,amatxo eta Goi -zuetako familia-ren partetik. Mu -xu bat sagutxo!

ANE OTAMENDIABRIL beratarrakurriaren 5ean 6 urte bete ditu.Mu xu pilo bat fa -milia eta berezikiattatto, amattoeta Na roa renpar tetik.Zorionak!

PABLO IRAZOKI OLAIZOLAk 5 urtebete ditu urriaren 10ean.Zorionak eta muxu aunitzSunbilla eta Urdazubiko familiaren partetik.

ZUHAITZ eta PABLOk urriaren 7aneta 10ean 7 eta 5 urte betedituzte. Zorionak bihurri parehoni!

AIORA FAGOAGAIZAk 8 urte beteditu urriaren5ean. ZorionakMalen ahizpa, Eider eta Izarolehengusinak etafamilia guztiarenpartetik. Muxuak!

PUBLIZITATEA | 55ttipi-ttapa | 504 zbk.

2009.10.15

ttipi-ttapa 504.alea

Documents

Transcript of ttipi-ttapa 504.alea