IZAKI BIZIDUNAK

AURKIBIDEA

1- 5 ERREINUAK 2- 3 EZAUGARRI KOMUN 3- ZELULA MOTAK 4- ZELULEN AURKIKUNTZA

5 ERREINUAK Izaki bizidunak 5 erreinuetan

daude banatuta: -Moneroak -Protoktistoak -Onddoak -Landareak -Animaliak

3 EZAUGARRI KOMUN Antzeko osaera kimikoa dugu: -Organikoak: molekula konplexuak dituzte,eta beste atomo batzuei loturiko

karbono atomoen katez osatuta daude. Izaki bizidudenak hauek dira: karbohidratoak, lipidoak, proteinak, ADN-a, bitaminak…

-Ez organikoak:molekula bakunak dituzte, eta horiek ez daude karbono atomoen katez osaturik. Izaki bizidunenak hauek dira : ura eta gatz mineralak.

3 bizi funtzio: -Elikadura: substantziak hartu, substantzia horiek energia lortzeko eta gero

handakinak ezabatzeko. -Erlazioa: ingurunean gertatzen diren estiulu izeneko aldaketan hautematen

dituzte. -Ugalketa: euren ezaugarri bereko ondorengoak sortzeko duten gaitasuna

da.

Zelulaz osaturik: izaki bizidun guztiok zelulaz osaturik

gaude eta zelula bakkarrekoak edo anitzakoak izan daitezke.

-Zelulabakarrak: zelula bakarra dute. -Zelula anitzak: zelula bat baino

gehiagokoak dira eta haimbat antolamendu maila dituzte.

ZELULA MOTAK Prokariotoak edo Eukariotoak izan daitezke: -Zelula prokariotoak: Zitoplasman dute ADN-a eta halako zelulak zelula-

horma, donbriak edo flageloak dituzte, eta zelula horien organulu bakarrak erribosomak dira.

-Zelula eukariotoa: Nukleo izeneko organulu baten barruan dute ADN-a. Batzuk zelula eukarioto guztietan daude: Erribosomak edo mitokondrioak.

Landareen zelulek: Kloroplastoak dituzte eta ura erabiltzen duen bakuoloak ere.

Animalien zelulak: Zentriolo izeneko organuluak dituzte.

ZELULEN AURKIKUNTZA -Zelula izaki bizidunen egiturazko unitatea da. Izaki bizidun guztiak zelulaz

osatuta daude. - Zelula izaki bizidunen unitatefuntzionala da. Izaki bizidunak duten eta bizi-

funtzioak dituen zatirik txikiena da. - Zelula izaki bizidunen jatorrizko unitatea da. Zelula guztiak beste zelula

batetik datoz.

EGILEAK: Ainara eta Iraitz

EGILEAK: Ainara eta Iraitz