1.GAIA IZAKI BIZIDUNAK

ZELULEA

Zeluleak izaki bizidunetan dago.Oso txikiak dira,eta oso txikiak diranez mikroskopioarekin ikusi behar dira.

Zelulearen bizi funtzinoa hiru motatakoak dagoz:nutrizinoa,erlazinoa eta ugalketa.Mikroskopia gauza txikiak ikusteko erabilten da.Bi motatakoak dagoz:mikroskopio optikoa eta elektronikoa.

ZELULEAREN ATALAK

Lau motakoak dagoz:mintza,nukleoa,organuluak eta zitoplasmea.Mintza:zelulea inguratzen dauan geruzea da.Nukleoa:zelularen garuna daOrganuluak:era askotako organuluak egon daitez bakotzak bere beharra dauka.Zitoplasmea:mintzaren eta nukleoa erdian dagoan substantzia da.Landara zelularen eta animali zelularen artearen desberdintazunak dira landara zelulak kloroplastoa eta zelula hormea daukala.

ZELULABAKAR ETA ZELULANIZTUN

Zelula bakarra daukienak zelulabakar deitzen dira.Zelula bi edo gehiago daukienak zelulaniztunak deitzen dira.

Zelulabakarrak hiru motakoak dagoz:bakterioak,onddoak eta algak.Zelulaniztunak izaki bizidun batzuk lupaz ikusi behar dira eta beste batzuk begi utsez ahal dira ikusi:tximeletak, elefanteak…

IZAKI BIZIDUNEN ANTOLAKETA

Lau motatako zelula ehunak dagoz:muskulu ehuna,nerbio ehuna,epitelial ehuna eta hazur ehuna.Muskulu ehuna:mogimenduaz arduratzen da.Nerbio ehuna:estimuluak jasoteaz arduratzen da.Epitelial ehuna:organismo gainazala estaltzeaz arduratzen daHazur ehuna:eskeletokiaz arduratzen da.

ERREINUAK

Bost motako erreinuak dagoz:animali erreinua,landara erreina,onddoen erreinua,protiztoen erreinua eta moneroen erreinua.Animali erreinua:bi motatako animali motak dagoz animali ornodunak eta animali ornobakoak dira.Ornodunak barruko eskeletokia eta bizkarrazurrak daukie eta ornobakoak ez daukie barruko eskeletokirik ez bizkarrazurrik.Landara erreinuak:bi motakoak dagoz kriptogamoak eta fanerogamoak.kriptogamoak ez daukie ez hazirik ez lorerik eta fanerogamoak haziez ugaltzen dira.Onddoen erreinua:bi motatakoak dagoz legamiak eta perretxikoak.Protistoen erreinua:bi motatakoak dagoz protozooak eta algak.Moneroen erreinuak:mota batekoak da eta bakterioak da.

GAIZOTAZUN INFEKZIOZOAK

Lau motatakoak dagaz:bakterioak,onddoak,harrak eta biruseak.

GAIZOTAZUN INFEKZIOZOAREN KUTSAKETA

Hiru motatakoak dagoz:kontaktuaz,intsektuen eta animalien bidez eta uraren eta elikagaien bidez.

GAIZOTAZUN PREBENTZINOA

Bi motatakoak dagoz:txertoa eta ohitura osasungarria

GAIZOTAZUN INFEKZIOZOAREN TRATAMENDUA

Mota bakarrekoa da:antibiotikoa

Egilea: Unai Begoña Moreno.