www.ikastola.net

ARABA EUSKARAZ, FESTARIK TXIKIENA ETA POLITENA >>>

Koldo TELLITUJ.Iñaki ETXEZARRETA

EHIK-ren LEHENDAKARIA

EHIK-ren ZUZENDARIA

ALDAKETA ITZELA IKASTOLENEGITURAKETAN

174IKASTOLA ALDIZKARIA www.ikastola.net

iks

EDIT

ATZA

ILEA

:IK

ASTO

LEN

KON

FEDE

RAZI

OAZa

mud

ioko

Tekn

olog

iEl

kart

egia

,208

B-1

4817

0ZA

MU

DIO

Tel.:

606

3341

45

KOOR

DIN

ATZA

ILEA

:Zu

riñe

Men

diza

bal

aldi

zkar

ia@

ehik

.ikas

tola

.net

ERRE

DAKZ

IOA:

Joxe

anAg

irre

eta

Eva

Dom

ingo

EUSK

ARA

ZUZE

NTZ

AILE

A:Im

anol

Arto

la

DISE

INU

AET

AM

AKET

AZIO

A:Tx

ema

Garz

iaU

rbin

a

INPR

IMAT

ZAIL

EA:

GERT

Uin

prim

ateg

ia.

Oñat

i.Te

l.:94

378

3309

ISBN

:Ik

asto

len

Konf

eder

azio

a,84

/933

872/

6/6

MAI

ATZA

2009

3 KOLDO TELLITU ETA J.IÑAKI ETXEZARRETAREKIN SOLASEAN8 ARABA EUSKARAZ, FESTARIK TXIKIENA ETA POLITENA13 LANBIDE HEZIKETA (14) ETA BATXILERGOA (20)26 KUTXAK XIBAREN LAGUNTZAREKIN JAIALDIAK13 IKASARRAUNA, ARRAUNA IKASTOLETAN28 IKASBERRIAK:

KEI HEZKUNTZA KALITATEREN ZIURTAGIRIAK • KONPOSTAEGITEKO MAKINA • ORBANEK IKASTOLEN HEZKUNTZAGORAIPATU • LURRAREN ZIRKUNFERENTZIA ARANZADIN •IBILARTE ZABALIK BILBON • JUUL HAUTESKUNDEETAN •MAKRO JAIALDIA USURBILEN • AKORDIO BERRIASEASKAN

3Ikastola174

ELKARRIZKETA �

”Berrogei urtez lurraldeak oinarritzat hartuta eraikidugun egituraketa gainditu, eta ikastola guztiak

bilduko dituen erakunde bat sortzera goaz”

Koldo TELLITUJ.Iñaki ETXEZARRETA

EHIK-ren LEHENDAKARIA

EHIK-ren ZUZENDARIA

ALDAKETA ITZELA IKASTOLENEGITURAKETAN

174IKASTOLA ALDIZKARIA www.ikastola.net

iks

EDIT

ATZA

ILEA

:IK

ASTO

LEN

KON

FEDE

RAZI

OAZa

mud

ioko

Tekn

olog

iEl

kart

egia

,208

B-1

4817

0ZA

MU

DIO

Tel.:

606

3341

45

KOOR

DIN

ATZA

ILEA

:Zu

riñe

Men

diza

bal

aldi

zkar

ia@

ehik

.ikas

tola

.net

ERRE

DAKZ

IOA:

Joxe

anAg

irre

eta

Eva

Dom

ingo

EUSK

ARA

ZUZE

NTZ

AILE

A:Im

anol

Arto

la

DISE

INU

AET

AM

AKET

AZIO

A:Tx

ema

Garz

iaU

rbin

a

INPR

IMAT

ZAIL

EA:

GERT

Uin

prim

ateg

ia.

Oñat

i.Te

l.:94

378

3309

ISBN

:Ik

asto

len

Konf

eder

azio

a,84

/933

872/

6/6

MAI

ATZA

2009

3 KOLDO TELLITU ETA J.IÑAKI ETXEZARRETAREKIN SOLASEAN8 ARABA EUSKARAZ, FESTARIK TXIKIENA ETA POLITENA13 LANBIDE HEZIKETA (14) ETA BATXILERGOA (20)26 KUTXAK XIBAREN LAGUNTZAREKIN JAIALDIAK13 IKASARRAUNA, ARRAUNA IKASTOLETAN28 IKASBERRIAK:

KEI HEZKUNTZA KALITATEREN ZIURTAGIRIAK • KONPOSTAEGITEKO MAKINA • ORBANEK IKASTOLEN HEZKUNTZAGORAIPATU • LURRAREN ZIRKUNFERENTZIA ARANZADIN •IBILARTE ZABALIK BILBON • JUUL HAUTESKUNDEETAN •MAKRO JAIALDIA USURBILEN • AKORDIO BERRIASEASKAN

3Ikastola174

ELKARRIZKETA �

”Berrogei urtez lurraldeak oinarritzat hartuta eraikidugun egituraketa gainditu, eta ikastola guztiak

bilduko dituen erakunde bat sortzera goaz”

Zer epe izango dituzte ikastolek zuzenketa ho-riek bidaltzeko? ETXEZARRETA: 2009ko ekainaren13a (larunbata) jarri genuen VI. Batzarra bukatze-ko epe bezala, eta horren arabera ari gara lanean:2008ko irailaren 27an egin genuen batzarraren le-hen saioa; 2009ko urtarrilean 24ean bigarrena; etaekainaren 13an bukatu nahi dugu aipaturiko VI.Batzarra. Hirugarren saioarekin zerikusia zuten do-kumentuak hilabete lehenago ikastoletara bidal-tzea erabakita genuenez, maiatzaren 12an banatugenuen enpresaren konfigurazioari eta kudeaketariburuzko dokumentua. Lehendakaritza Batzordeakerabakiko du batzarra baino lehen zein zuzenketaintegratuko dituen dokumentuan eta zein ez.

Zein izango da ekaineko batzarraren egiteko na-gusia? KOLDO TELLITU: Batzarraren egiteko nagusiaorain arte Elkargo deitu diogun enpresa hori sor-

tzea izango da. Batzar sortzailea (konstituientea)izango da, beraz. Ikastolen Erakunde berri bat sor-tu ahal izateko estatutuak behar izaten dira. Batza-rraren lehen lana estatutu horiek onartzea izangoda, aldez aurretik egin zaizkien zuzenketa eta guz-ti. Bestalde, estatutuetan bertan enpresaren izena-ri buruzko proposamen bat ere bada. Horren ara-bera, Euskal Herriko Ikastolen Elkartea izango dasortuko den kooperatiba europar horren izena.Batzarraren bigarren egiteko nagusia enpresarenegituraketa eta kudeaketa tresnak onartzea izangoda. Esan bezala, enpresa nagusi batek eta lagun-tzaile batzuek osatuko dute Enpresa, baina lagun-tzaileak beti ere nagusiaren mende egongo dira.ETXEZARRETA: Nik zerbait nabarmendu beharko ba-

nu, bideratzen ari garen aldaketaren konplexutasun juridiko eta fiskala na-barmenduko nuke. Oso operazio konplexua da.Lehen ikastolen elkarteak (Gipuzkoakoa eta Seas-ka) sortu zirela 40 urte betetzen diren urtean seku-lako jauzia ematera goaz: lurraldetasunean oinarri-tutako kultura batetik, ikastola guztiak batzen di-tuen egituraketa batera itzuliko baikara, ikastolekhasieran izan zuten ikuspegira. Ikastolen Batzor-dea izena zuen hartara, alegia. Ikastola Batzordehori 60. hamarkadan sortu zen, eta ikastolen or-dezkariz osatuta zegoen. Urretxun biltzen zengehienbat batzorde hori. Lurraldetasunaren gaine-an, 40 urtez eraikitako egituraketa, lan kultura eta

Zein eduki izango ditu batzarren hi-rugarren saiora doan dokumen-tuak? J.IÑAKI ETXEZARRETA: Ikasturte-an zehar jende askok hartu du partedokumentuaren elaborazioan. Ple-

narioa izan da elaborazioa bideratu duena. Beregidaritzapean lau talde aritu dira lanean. SOZIE-TATE TALDEA izan da bat, estatutuak landu etaekainaren 13koa sortze-batzar bat izan dadinprestaketak egin dituena. KUDEAKETAREN TALDEA

izan da bigarrena, urtarrilaren 24an egin zen bi-garren saioan onetsi zen Plan Integralaren tes-tuan sakondu eta zabaldu duena. Hirugarren tal-deak, oraindainokoan Elkargo deitu diogun EN-PRESAren konfigurazioa landu du. Seguru asko,enpresa nagusi batek eta honi atxikita sortuko di-ren enpresa laguntzaile batzuen artean, eratukoda ikastolak bilduko dituen Enpresa hori. Eta, az-kenik, laugarren taldeak antolatu behar direnzerbitzuek, eta bereziki HEZKUNTZAri lotutakoekzer-nolako ezaugarriak izango dituzten aztertzenjardun du. Plenarioak gutxi gorabehera 40 kideditu, eta lau taldeak kontutan hartuta, 100 batlagun aritu direla esango nuke batzarraren hiru-garren saiora doan dokumentua lantzen.

Plenarioa aipatu duzue. Zein kidek osatzen dutetalde handi hori? KOLDO TELLITU: Federazioetakolehendakari eta zuzendariak daude, ikastoletakozuzendariak eta Partaide zein Konfederazioaren le-hendakaria, zuzendaria eta idazkari teknikoa. Ai-patu ditugun lau talde horiek osatzeko orduan, ki-de bakoitzak aukeratu du bere gustuen edo gogoa-ren araberako arloa.

Zein izan da testu hori elaboratzeko erabili denprozedura? KOLDO TELLITU: Taldeak izan dira propo-samenak egin dituztenak. Plenarioak proposamenhoriek bildu eta Lehendakaritza Batzordeari aurkez-tu dizkio. Prozesuaren buruan dokumentu bikoitzadugula esan daiteke: alde batetik ekainean sortuko

den enpresaren estatutuei buruzko dokumentua da-go; eta, bestetik, sortuko den enpresa horren kudea-ketari buruzko dokumentua. Bigarren txosten ho-nek enpresaren diseinua, hezkuntza zerbitzuen anto-laketa eta Plan Integrala aztertzen ditu. Elaborazio-an aholkularitza enpresa batzuen laguntza ere izandugu: estatutuen elaborazioan Eraginkor enpresaklagundu digu, enpresa diseinuan ZB-ATE enpresak,eta Plan Integralaren elaborazioan Overcall-ek.

Joan gaitezen pausoz pauso. Zer fasetan dago es-tatutuen elaborazioa? KOLDO TELLITU: Neu izannaiz talde horren ardura eraman duena, eta neukerantzungo dizuet. Apirilaren 20an egin genuenArabako Ikastolen Federazioan estatutu horien le-hen aurkezpena, eta geroztik herrialdez herrialdeibili gara aurkezpenak egiten. Zergatik aurreratubehar izan dugun estatutuei buruzko dokumen-tua? Arau juridikoen maila dutenez, arinago ibilinahi izan dugu. Horrela batzarra baino hamabostbat egun lehenago hasiko ginateke dokumentuhonen emendakinak biltzen. Enpresari eta honenkudeaketari buruzko dokumentua, bestalde, maia-tzaren 12an bidali zitzaien ikastolei, hauek berenzuzenketak bidal diezazkiguten.

4 Ikastola174 · maiatza 2009 5Ikastola174

BATZARRAREN LEHEN LANA ESTATUTU HORIEK ONARTZEA IZANGODA, ALDEZ AURRETIK EGIN ZAIZKIEN ZUZENKETA ETA GUZTI.

BIGARREN EGITEKO NAGUSIA ENPRESAREN EGITURAKETA ETAKUDEAKETA TRESNAK ONARTZEA IZANGO DA.

�

Orain 40 urte sortu ziren lehen ikastola elkarteak,Gipuzkoa eta Seaska. Baina horren aurretik

ikastola guztiak biltzen zituen egituraketa batek funtzionatu zuen,Ikastolen Batzordea izenekoak. Berrogei urte geroago lurraldehistorikoetan oinarritutako kultura gainditu eta, berriro ikastolenordezkariz osatuko den kooperatiba bat sortuko da. ERABAKIAekainaren 13an hartuko da VI. BATZARRAREN HIRUGARRENSAIOAN. Ikasturtearekin batera ireki zen batzar hori Hendaian,Varietés aretoan egin zen ekitaldian. Urtarrilean DonostiakoMiramonen egin zen bigarren saioa; eta han onetsitako oinarrizkodokumentuak garatu dira geroztik. Urte mugitua izan dute,ondorioz, Koldo Tellitu Konfederazioaren lehendakariak eta J.IñakiEtxezarreta, zuzendariak.Azken bi urteotan biak ibili dira elkarrekinikastolaz ikastola, bileraz bilera. Batzarraren azken txanpari buruzkogaldera batzuk zuzendu genizkien.

iks

ELKARRIZKETA �KOLDO TELLITUJ.IÑAKI ETXEZARRETA

Zer epe izango dituzte ikastolek zuzenketa ho-riek bidaltzeko? ETXEZARRETA: 2009ko ekainaren13a (larunbata) jarri genuen VI. Batzarra bukatze-ko epe bezala, eta horren arabera ari gara lanean:2008ko irailaren 27an egin genuen batzarraren le-hen saioa; 2009ko urtarrilean 24ean bigarrena; etaekainaren 13an bukatu nahi dugu aipaturiko VI.Batzarra. Hirugarren saioarekin zerikusia zuten do-kumentuak hilabete lehenago ikastoletara bidal-tzea erabakita genuenez, maiatzaren 12an banatugenuen enpresaren konfigurazioari eta kudeaketariburuzko dokumentua. Lehendakaritza Batzordeakerabakiko du batzarra baino lehen zein zuzenketaintegratuko dituen dokumentuan eta zein ez.

Zein izango da ekaineko batzarraren egiteko na-gusia? KOLDO TELLITU: Batzarraren egiteko nagusiaorain arte Elkargo deitu diogun enpresa hori sor-

tzea izango da. Batzar sortzailea (konstituientea)izango da, beraz. Ikastolen Erakunde berri bat sor-tu ahal izateko estatutuak behar izaten dira. Batza-rraren lehen lana estatutu horiek onartzea izangoda, aldez aurretik egin zaizkien zuzenketa eta guz-ti. Bestalde, estatutuetan bertan enpresaren izena-ri buruzko proposamen bat ere bada. Horren ara-bera, Euskal Herriko Ikastolen Elkartea izango dasortuko den kooperatiba europar horren izena.Batzarraren bigarren egiteko nagusia enpresarenegituraketa eta kudeaketa tresnak onartzea izangoda. Esan bezala, enpresa nagusi batek eta lagun-tzaile batzuek osatuko dute Enpresa, baina lagun-tzaileak beti ere nagusiaren mende egongo dira.ETXEZARRETA: Nik zerbait nabarmendu beharko ba-

nu, bideratzen ari garen aldaketaren konplexutasun juridiko eta fiskala na-barmenduko nuke. Oso operazio konplexua da.Lehen ikastolen elkarteak (Gipuzkoakoa eta Seas-ka) sortu zirela 40 urte betetzen diren urtean seku-lako jauzia ematera goaz: lurraldetasunean oinarri-tutako kultura batetik, ikastola guztiak batzen di-tuen egituraketa batera itzuliko baikara, ikastolekhasieran izan zuten ikuspegira. Ikastolen Batzor-dea izena zuen hartara, alegia. Ikastola Batzordehori 60. hamarkadan sortu zen, eta ikastolen or-dezkariz osatuta zegoen. Urretxun biltzen zengehienbat batzorde hori. Lurraldetasunaren gaine-an, 40 urtez eraikitako egituraketa, lan kultura eta

Zein eduki izango ditu batzarren hi-rugarren saiora doan dokumen-tuak? J.IÑAKI ETXEZARRETA: Ikasturte-an zehar jende askok hartu du partedokumentuaren elaborazioan. Ple-

narioa izan da elaborazioa bideratu duena. Beregidaritzapean lau talde aritu dira lanean. SOZIE-TATE TALDEA izan da bat, estatutuak landu etaekainaren 13koa sortze-batzar bat izan dadinprestaketak egin dituena. KUDEAKETAREN TALDEA

izan da bigarrena, urtarrilaren 24an egin zen bi-garren saioan onetsi zen Plan Integralaren tes-tuan sakondu eta zabaldu duena. Hirugarren tal-deak, oraindainokoan Elkargo deitu diogun EN-PRESAren konfigurazioa landu du. Seguru asko,enpresa nagusi batek eta honi atxikita sortuko di-ren enpresa laguntzaile batzuen artean, eratukoda ikastolak bilduko dituen Enpresa hori. Eta, az-kenik, laugarren taldeak antolatu behar direnzerbitzuek, eta bereziki HEZKUNTZAri lotutakoekzer-nolako ezaugarriak izango dituzten aztertzenjardun du. Plenarioak gutxi gorabehera 40 kideditu, eta lau taldeak kontutan hartuta, 100 batlagun aritu direla esango nuke batzarraren hiru-garren saiora doan dokumentua lantzen.

Plenarioa aipatu duzue. Zein kidek osatzen dutetalde handi hori? KOLDO TELLITU: Federazioetakolehendakari eta zuzendariak daude, ikastoletakozuzendariak eta Partaide zein Konfederazioaren le-hendakaria, zuzendaria eta idazkari teknikoa. Ai-patu ditugun lau talde horiek osatzeko orduan, ki-de bakoitzak aukeratu du bere gustuen edo gogoa-ren araberako arloa.

Zein izan da testu hori elaboratzeko erabili denprozedura? KOLDO TELLITU: Taldeak izan dira propo-samenak egin dituztenak. Plenarioak proposamenhoriek bildu eta Lehendakaritza Batzordeari aurkez-tu dizkio. Prozesuaren buruan dokumentu bikoitzadugula esan daiteke: alde batetik ekainean sortuko

den enpresaren estatutuei buruzko dokumentua da-go; eta, bestetik, sortuko den enpresa horren kudea-ketari buruzko dokumentua. Bigarren txosten ho-nek enpresaren diseinua, hezkuntza zerbitzuen anto-laketa eta Plan Integrala aztertzen ditu. Elaborazio-an aholkularitza enpresa batzuen laguntza ere izandugu: estatutuen elaborazioan Eraginkor enpresaklagundu digu, enpresa diseinuan ZB-ATE enpresak,eta Plan Integralaren elaborazioan Overcall-ek.

Joan gaitezen pausoz pauso. Zer fasetan dago es-tatutuen elaborazioa? KOLDO TELLITU: Neu izannaiz talde horren ardura eraman duena, eta neukerantzungo dizuet. Apirilaren 20an egin genuenArabako Ikastolen Federazioan estatutu horien le-hen aurkezpena, eta geroztik herrialdez herrialdeibili gara aurkezpenak egiten. Zergatik aurreratubehar izan dugun estatutuei buruzko dokumen-tua? Arau juridikoen maila dutenez, arinago ibilinahi izan dugu. Horrela batzarra baino hamabostbat egun lehenago hasiko ginateke dokumentuhonen emendakinak biltzen. Enpresari eta honenkudeaketari buruzko dokumentua, bestalde, maia-tzaren 12an bidali zitzaien ikastolei, hauek berenzuzenketak bidal diezazkiguten.

4 Ikastola174 · maiatza 2009 5Ikastola174

BATZARRAREN LEHEN LANA ESTATUTU HORIEK ONARTZEA IZANGODA, ALDEZ AURRETIK EGIN ZAIZKIEN ZUZENKETA ETA GUZTI.

BIGARREN EGITEKO NAGUSIA ENPRESAREN EGITURAKETA ETAKUDEAKETA TRESNAK ONARTZEA IZANGO DA.

�

Orain 40 urte sortu ziren lehen ikastola elkarteak,Gipuzkoa eta Seaska. Baina horren aurretik

ikastola guztiak biltzen zituen egituraketa batek funtzionatu zuen,Ikastolen Batzordea izenekoak. Berrogei urte geroago lurraldehistorikoetan oinarritutako kultura gainditu eta, berriro ikastolenordezkariz osatuko den kooperatiba bat sortuko da. ERABAKIAekainaren 13an hartuko da VI. BATZARRAREN HIRUGARRENSAIOAN. Ikasturtearekin batera ireki zen batzar hori Hendaian,Varietés aretoan egin zen ekitaldian. Urtarrilean DonostiakoMiramonen egin zen bigarren saioa; eta han onetsitako oinarrizkodokumentuak garatu dira geroztik. Urte mugitua izan dute,ondorioz, Koldo Tellitu Konfederazioaren lehendakariak eta J.IñakiEtxezarreta, zuzendariak.Azken bi urteotan biak ibili dira elkarrekinikastolaz ikastola, bileraz bilera. Batzarraren azken txanpari buruzkogaldera batzuk zuzendu genizkien.

iks

ELKARRIZKETA �KOLDO TELLITUJ.IÑAKI ETXEZARRETA

erabakiak hartzeko prozedurak eraldatu egingo di-ra; enpresa bakar batean biltzen den egituraketarajoango gara; eta horrek, kultura berri bat eraikitzeaeskatuko digu. Eta aldi berean, etapa berri eta luzebat irekitzera goaz gure zerbitzu eta planteamendue-tan. Mantenduko ditugu 40 urteotako aztarnak

oraindik, baina erakunde nagusi bat eraikitzera go-az. Erakunde berri horretan lehen aldiz ikastola ba-koitza bazkide zuzena izango da. Egon diren eztabai-da luzeetan bi gauza geratu dira argi: hezkuntza zer-bitzua ez dela bakarrik irakaskuntzarekin lotutakozerbitzua; zerbait gehiagoa dela, alegia: irakaskuntzabai baina, baita hori sostengatzen duten baliabideekonomiko, laboral eta administratiboak zein azpie-giturak ere. Sortuko den hezkuntza zerbitzu bakoi-tzeko, elkarteko nahiz ikastoletako profesionalezosatutako mintegiak eratuko dira. Eta horien bilera-tan gurasoek ere hartuko dute parte. Gauzak egitekomolde berriak abian jartzera goaz, beraz.

Zehaztu al liteke zer enpresa laguntzaile izangodituen Enpresa nagusi horrek? ETXEZARRETA: Cu-rriculum material digitalak egiteko enpresa batsortuko da; lan-hitzarmenetako enpresa taldea or-dezkatuko duen enpresa bat ere jarriko dugu mar-txan; ikastolek behar dituzten aseguru zerbitzuakbideratzeko ere eratuko da hirugarren bat; aisialdi-ko zerbitzuak antolatuko ditu laugarren batek; eta,Elkartasun Kutxa kudeatuko du bosgarren batek.Gaur egun federazioetan, Konfederazioan eta Par-taiden diren langile guztiak enpresa nagusiak bere-ganatuko ditu. Langile horiek guztiek, gainera, es-kuartze aktiboa izango dute gobernu organoetan.Oso formula berria da hau, ikastoletako titularrenordezkaritzarekin batera profesionalen edo langi-leen partaidetza eraginkorra bultzatuko duelako.Profesional horiek ordezkaritza izango dute Artez-karitza Batzordean eta Batzar Nagusian, adosturi-ko bozka eskubidea barne.

Plan Integrala ere batzar horretan onartuko alda? KOLDO TELLITU: Enpresak kudeatu beharko di-

tuen arloak, lortu beharko dituen helburuak eta eba-luatzeko erabiliko diren adierazleak zehazten dituenPlan Integrala ere egun horretan aurkeztuko da.

Zein gai izan dira eztabaida ekarri dutenak?KOLDO TELLITU: Orain hirugarren saiora doazen do-kumentuetan ez nuke esango eztabaida gehiegirikegon denik, Donostian bigarren saioan onetsi zi-ren dokumentuen garapena baino ez baitira. Hardezagun adibide gisa estatutuen auzia. Aurretikizan genituen eztabaida luzeak Nafarroak eta IparEuskal Herriak Erakunde berriaren barruan izanbehar zuten lekuaz; baina, bigarren saioan onartuziren oinarrizko dokumentuak garatzea baizik ezdugu egin ondoren. ikaStola

6 Ikastola174 · maiatza 2009 7Ikastola174

REVOLUCIÓN COPERNICANA EN LAORGANIZACIÓN DE LAS IKASTOLASLa organización de las ikastolasretoma la cultura que abandonaroncuando hace 40 años se crearon lasfederaciones territoriales y seestructurará en una única cooperativade carácter europeo, conformada deforma directa por todas y cada de lasikastolas de Euskal Herria. Esta novedosa fórmula será votada enla tercera sesión de la VI Asambleaque tendrá lugar el 13 de junio.

El presidente de la actualConfederación de Ikastolas Koldo Tellitu y el director de la mismaJ.Iñaki Etxezarreta analizan en esteentrevista los entresijos de losdocumentos que serán sometidos avotación, así como el procedimientoque se han seguido en la elaboraciónde los mismos.

ORGANISATION DES IKASTOLA: UN PASVERS LE FUTURLes ikastola de l’ ensemble du PaysBasque franchiront un pas vers lesfutur en se regroupant au seind’une structure unique de typecoopérative européenne,40 ans après la naissance desfédérations territoriales.Chaque ikastola sera directementreprésentée au niveau de lacoopérative. Cette nouvelle formuledevra être adoptée par le VIème

Congrès des Ikastola le 13 juinprochain. Koldo Tellitu et J. IñakiEtxezarreta, respectivement présidentet directeur de la Confédération desIkastola, reviennent sur les documentsqui seront débattus lors de ce Congrèset nous expliquent laprocédure ayant servi à leurélaboration.

PLENARIOA BILDU ZENMAIATZAREN 5 ETA 6ANDONOSTIAN

Federazioetako lehendakari eta zuzendariak,ikastoletako zuzendariak eta Partaide zeinKonfederazioaren lehendakaria, zuzendariaeta idazkari teknikoa bildu ziren.Igeldo hotelean elkartutakoak:

ARABATIKJoseba Aginagalde eta Nagore Amondarain.

BIZKAITIKManu Aurrekoetxea, Ruper Ormaza, UrkoRodriguez, Maria Galdeano.

GIPUZKOATIKIñaki Lekuona, Arantza Manterola, MariajeImaz, Txumai Iturria, Agustin Migeltorena,Iñaki Zubizarreta eta Manu Olano.

IPARRALDETIKHur Gorostiaga.

NAFARROATIKPello Mariñelarena, Izaskun Arratibel eta PilarVicente.

PARTAIDETIKJose Luis Sukia eta Imanol Igeregi.

EHIKTIK

Arantza Munduate, J.Iñaki Etxezarreta, KoldoTellitu, Josune Gereka eta Xabier Garagorri.

MAIATZAREN 5EAN

GAI SOZIETARIOAK• Elkarte berriaren izen ofiziala• Estatutuak• Erakunde berria sortzeko eramango denprozedura

HEZKUNTZA ZERBITZUAK• Zeintzuk izango diren• Nork ordenatuko dituen• Zer/nolako organigrama erabiliko denzerbitzu guztiak kudeatzeko

II. PLAN INTEGRALARENZEHAZTAPENAK

MAIATZAREN 6AN

ENPRESA DISEINUA• Nola antolatu enpresa nagusia• Nola enpresa laguntzaileak• Zertarako• Ondorio juridiko, ekonomiko eta fiskalak• Langileen integrazioa• Lan baldintzak

BESTE HAINBAT ASPEKTU LANDUZIREN:• Kuotak• Kanpo aliantzak• Lan arautegia• Zuzendaritza

Goizeko 9:30etatik arratsaldeko 18:30ak bitartean, bi egunez jarraian, honakogaiak landu eta dokumentuan jasotzeko.

Itxi gabe gelditu zirenak. Hurrengo fasean Erakunde berriak erabakiko dituenak.

iks

ELKARRIZKETA �KOLDO TELLITUJ.IÑAKI ETXEZARRETA

�

erabakiak hartzeko prozedurak eraldatu egingo di-ra; enpresa bakar batean biltzen den egituraketarajoango gara; eta horrek, kultura berri bat eraikitzeaeskatuko digu. Eta aldi berean, etapa berri eta luzebat irekitzera goaz gure zerbitzu eta planteamendue-tan. Mantenduko ditugu 40 urteotako aztarnak

oraindik, baina erakunde nagusi bat eraikitzera go-az. Erakunde berri horretan lehen aldiz ikastola ba-koitza bazkide zuzena izango da. Egon diren eztabai-da luzeetan bi gauza geratu dira argi: hezkuntza zer-bitzua ez dela bakarrik irakaskuntzarekin lotutakozerbitzua; zerbait gehiagoa dela, alegia: irakaskuntzabai baina, baita hori sostengatzen duten baliabideekonomiko, laboral eta administratiboak zein azpie-giturak ere. Sortuko den hezkuntza zerbitzu bakoi-tzeko, elkarteko nahiz ikastoletako profesionalezosatutako mintegiak eratuko dira. Eta horien bilera-tan gurasoek ere hartuko dute parte. Gauzak egitekomolde berriak abian jartzera goaz, beraz.

Zehaztu al liteke zer enpresa laguntzaile izangodituen Enpresa nagusi horrek? ETXEZARRETA: Cu-rriculum material digitalak egiteko enpresa batsortuko da; lan-hitzarmenetako enpresa taldea or-dezkatuko duen enpresa bat ere jarriko dugu mar-txan; ikastolek behar dituzten aseguru zerbitzuakbideratzeko ere eratuko da hirugarren bat; aisialdi-ko zerbitzuak antolatuko ditu laugarren batek; eta,Elkartasun Kutxa kudeatuko du bosgarren batek.Gaur egun federazioetan, Konfederazioan eta Par-taiden diren langile guztiak enpresa nagusiak bere-ganatuko ditu. Langile horiek guztiek, gainera, es-kuartze aktiboa izango dute gobernu organoetan.Oso formula berria da hau, ikastoletako titularrenordezkaritzarekin batera profesionalen edo langi-leen partaidetza eraginkorra bultzatuko duelako.Profesional horiek ordezkaritza izango dute Artez-karitza Batzordean eta Batzar Nagusian, adosturi-ko bozka eskubidea barne.

Plan Integrala ere batzar horretan onartuko alda? KOLDO TELLITU: Enpresak kudeatu beharko di-

tuen arloak, lortu beharko dituen helburuak eta eba-luatzeko erabiliko diren adierazleak zehazten dituenPlan Integrala ere egun horretan aurkeztuko da.

Zein gai izan dira eztabaida ekarri dutenak?KOLDO TELLITU: Orain hirugarren saiora doazen do-kumentuetan ez nuke esango eztabaida gehiegirikegon denik, Donostian bigarren saioan onetsi zi-ren dokumentuen garapena baino ez baitira. Hardezagun adibide gisa estatutuen auzia. Aurretikizan genituen eztabaida luzeak Nafarroak eta IparEuskal Herriak Erakunde berriaren barruan izanbehar zuten lekuaz; baina, bigarren saioan onartuziren oinarrizko dokumentuak garatzea baizik ezdugu egin ondoren. ikaStola

6 Ikastola174 · maiatza 2009 7Ikastola174

REVOLUCIÓN COPERNICANA EN LAORGANIZACIÓN DE LAS IKASTOLASLa organización de las ikastolasretoma la cultura que abandonaroncuando hace 40 años se crearon lasfederaciones territoriales y seestructurará en una única cooperativade carácter europeo, conformada deforma directa por todas y cada de lasikastolas de Euskal Herria. Esta novedosa fórmula será votada enla tercera sesión de la VI Asambleaque tendrá lugar el 13 de junio.

El presidente de la actualConfederación de Ikastolas Koldo Tellitu y el director de la mismaJ.Iñaki Etxezarreta analizan en esteentrevista los entresijos de losdocumentos que serán sometidos avotación, así como el procedimientoque se han seguido en la elaboraciónde los mismos.

ORGANISATION DES IKASTOLA: UN PASVERS LE FUTURLes ikastola de l’ ensemble du PaysBasque franchiront un pas vers lesfutur en se regroupant au seind’une structure unique de typecoopérative européenne,40 ans après la naissance desfédérations territoriales.Chaque ikastola sera directementreprésentée au niveau de lacoopérative. Cette nouvelle formuledevra être adoptée par le VIème

Congrès des Ikastola le 13 juinprochain. Koldo Tellitu et J. IñakiEtxezarreta, respectivement présidentet directeur de la Confédération desIkastola, reviennent sur les documentsqui seront débattus lors de ce Congrèset nous expliquent laprocédure ayant servi à leurélaboration.

PLENARIOA BILDU ZENMAIATZAREN 5 ETA 6ANDONOSTIAN

Federazioetako lehendakari eta zuzendariak,ikastoletako zuzendariak eta Partaide zeinKonfederazioaren lehendakaria, zuzendariaeta idazkari teknikoa bildu ziren.Igeldo hotelean elkartutakoak:

ARABATIKJoseba Aginagalde eta Nagore Amondarain.

BIZKAITIKManu Aurrekoetxea, Ruper Ormaza, UrkoRodriguez, Maria Galdeano.

GIPUZKOATIKIñaki Lekuona, Arantza Manterola, MariajeImaz, Txumai Iturria, Agustin Migeltorena,Iñaki Zubizarreta eta Manu Olano.

IPARRALDETIKHur Gorostiaga.

NAFARROATIKPello Mariñelarena, Izaskun Arratibel eta PilarVicente.

PARTAIDETIKJose Luis Sukia eta Imanol Igeregi.

EHIKTIK

Arantza Munduate, J.Iñaki Etxezarreta, KoldoTellitu, Josune Gereka eta Xabier Garagorri.

MAIATZAREN 5EAN

GAI SOZIETARIOAK• Elkarte berriaren izen ofiziala• Estatutuak• Erakunde berria sortzeko eramango denprozedura

HEZKUNTZA ZERBITZUAK• Zeintzuk izango diren• Nork ordenatuko dituen• Zer/nolako organigrama erabiliko denzerbitzu guztiak kudeatzeko

II. PLAN INTEGRALARENZEHAZTAPENAK

MAIATZAREN 6AN

ENPRESA DISEINUA• Nola antolatu enpresa nagusia• Nola enpresa laguntzaileak• Zertarako• Ondorio juridiko, ekonomiko eta fiskalak• Langileen integrazioa• Lan baldintzak

BESTE HAINBAT ASPEKTU LANDUZIREN:• Kuotak• Kanpo aliantzak• Lan arautegia• Zuzendaritza

Goizeko 9:30etatik arratsaldeko 18:30ak bitartean, bi egunez jarraian, honakogaiak landu eta dokumentuan jasotzeko.

Itxi gabe gelditu zirenak. Hurrengo fasean Erakunde berriak erabakiko dituenak.

iks

ELKARRIZKETA �KOLDO TELLITUJ.IÑAKI ETXEZARRETA

�

OIONEN egingo denAraba Euskaraz honetanbertako ikastolakaurrekoetan baino mezubaikorragoa eman nahi

izan du. “Arabako Errioxan ikastolenfesta egiten den bakoitzeanbiktimismo moduko bat adierazi ohidugu, eta ikastola mugarekin edoEbro ibaiarekin lotu ohi dugu,‘zazpigarren alabarekin’ lotzen ezdugunean. Aurten irudidinamikoagoa eman nahi izandugu, eta Pirritx eta Porrotxekjendea saltoka jartzeaz gainera,hauspoa, txingarra eta gisakoirudiak erabili ditugu,euskararen txingarrari haizeaeman behar zaiola

adierazteko”, esan zigun Lorea Unanuek,ikastolako lehendakariak.

264 ikasle ditu Oiongo San Bizenteikastolak, 0 urtetik 16ra bitartekoak, bi erai-kinetan banatuta. Egoitza nagusian HH etaLH dituzte, eta DBH bigarrenean. Ikasleen%45 Logroñotik dator. Bertan lanean aridiren guraso euskaldunen seme-alabak dira.Baina, horretarako, autobusak erabili beharizaten dituzte eta ez dute zerbitzu horrenordainetan Hezkuntzatik diru laguntzarikjasotzen.

Bilduko den dirua jantokia eraikitzekoerabiliko da. Jantoki hori batzar eta ekital-dietarako ere erabiliko da. “Gauza bat na-barmendu behar da: Araba Euskaraz jaiak ezduela tamaina horretako obra bat egitekodiru nahikorik ematen; sarrerak askoz ereapalagoak izaten dira, eta maileguari eran-

tzuten hasteko adina besterik ez du ematen”,gogoratu zuen Anjel Olaldek, edizioaren ko-ordinatzaileak. “Hain da garrantzitsua in-guru hauetan ikastolak bizirik irautea, noneuskaltzale guztiek etorri beharko bailuketeeuskararen muga nola zabaltzen duten ikus-tea”, jarraitu zuen Olaldek.

IBILBIDE URBANOAHerriari eman nahi izan diote protagonismoosoa, eta herri barruko ibilbidea diseinatudute, herrian sustraitutako ikastola baita SanBizente. Lau gune izango ditu ibilbideak.Gazteek beren gunea izango dute, lauga-rrena, eta 10:30etik hasi eta gauera arte Ter-cera Llave, Oihu, Deabruak Teilatuetan,Malko, Hiperakusia, Ezinean eta Kauta ari-tuko dira jotzen, eta egun osoan zehar taile-rrak, graffittiak eta Euskaltelek eskainitakozerbitzua: bluetooth txokoa egongo dira.

Lehen gunean, ikastola atarian, Betizufesta, herri bazkaria, umeen abesbatza eta Pi-rritx, Porrotx eta Marimototx izango dira“PITARAK” ikuskizuna ematen. Bigarren gu-nean, kirol gunean, Arabako Pilota Federa-zioaren eskutik, Arabako Herrien Arteko Pi-lota Txapelketaren finala, bertso rapa,Besterik Gabe, Seiren eta Amaiur taldeakarituko dira hurrenez hurren; hirugarren gu-nean, azkenik, haur jolasak, puzgarriak, lu-doteka, kale animazioa, herri kirolak eta ar-tisauak izango dira.

“ARABA SALTOKA” da Pirritx eta Porro-txek abesten duten Araba Euskarazekokanta, eta hori da kantarekin lortu dutena,herria saltoka jartzea. “Arabarekin lotura be-rezia izan dute Pirritx eta Porrotxek. Kantazgainera bideo ikusgarri bat grabatu dute etabertan herriko jende pilo batek hartu du

araba:

8 Ikastola174 · maiatza 2009 9Ikastola174

EUSKARAZARABA

FESTARIK TXIKIENA ETA POLITENA

www.arabaeuskaraz.net

EZK

ER

RE

TIK

HA

SIT

A L

EH

EN

ILA

RA

N:

RA

KE

L S

IMO

N,

GO

RK

ATO

RTO

SA

, A

NJE

L O

LALD

E,

TXE

MA

OK

INE

NA

.G

OIK

O I

LAR

AN

: R

AK

EL

LAU

CIR

ICA

, LO

RE

A U

NA

NU

E,

MA

RIO

GA

LLE

GO

ETA

RA

FA G

AR

CIA

.

Araba Euskaraz da urtean zehar egiten diren ikastolen jaien artean txikiena etabeharbada horrexegatik kuttunena. Hala esan ohi dute festa guztietara joatendirenek. Aurtengoa OIONen egingo da ekainaren 21ean herri barruko ibilbidebatean. Lasaitasuna, herri bazkaria eta musika izango dira osagarri nagusiak.

Tartean Pirritx eta Porrotxek egin zuten kantua, “Araba saltoka”. Herriko kuartelazegoen lekuan DBHko eraikina jaso zuten hirugarren edizioarekin. Laugarrenarekin

jangela eta batzar areto izango den eraikin bat erantsi nahi diote ikastolari.

�

Oiongo herria saltoka jarri nahi duikastolak ekainaren 21ean

GARTXO

OIONEN egingo denAraba Euskaraz honetanbertako ikastolakaurrekoetan baino mezubaikorragoa eman nahi

izan du. “Arabako Errioxan ikastolenfesta egiten den bakoitzeanbiktimismo moduko bat adierazi ohidugu, eta ikastola mugarekin edoEbro ibaiarekin lotu ohi dugu,‘zazpigarren alabarekin’ lotzen ezdugunean. Aurten irudidinamikoagoa eman nahi izandugu, eta Pirritx eta Porrotxekjendea saltoka jartzeaz gainera,hauspoa, txingarra eta gisakoirudiak erabili ditugu,euskararen txingarrari haizeaeman behar zaiola

adierazteko”, esan zigun Lorea Unanuek,ikastolako lehendakariak.

264 ikasle ditu Oiongo San Bizenteikastolak, 0 urtetik 16ra bitartekoak, bi erai-kinetan banatuta. Egoitza nagusian HH etaLH dituzte, eta DBH bigarrenean. Ikasleen%45 Logroñotik dator. Bertan lanean aridiren guraso euskaldunen seme-alabak dira.Baina, horretarako, autobusak erabili beharizaten dituzte eta ez dute zerbitzu horrenordainetan Hezkuntzatik diru laguntzarikjasotzen.

Bilduko den dirua jantokia eraikitzekoerabiliko da. Jantoki hori batzar eta ekital-dietarako ere erabiliko da. “Gauza bat na-barmendu behar da: Araba Euskaraz jaiak ezduela tamaina horretako obra bat egitekodiru nahikorik ematen; sarrerak askoz ereapalagoak izaten dira, eta maileguari eran-

tzuten hasteko adina besterik ez du ematen”,gogoratu zuen Anjel Olaldek, edizioaren ko-ordinatzaileak. “Hain da garrantzitsua in-guru hauetan ikastolak bizirik irautea, noneuskaltzale guztiek etorri beharko bailuketeeuskararen muga nola zabaltzen duten ikus-tea”, jarraitu zuen Olaldek.

IBILBIDE URBANOAHerriari eman nahi izan diote protagonismoosoa, eta herri barruko ibilbidea diseinatudute, herrian sustraitutako ikastola baita SanBizente. Lau gune izango ditu ibilbideak.Gazteek beren gunea izango dute, lauga-rrena, eta 10:30etik hasi eta gauera arte Ter-cera Llave, Oihu, Deabruak Teilatuetan,Malko, Hiperakusia, Ezinean eta Kauta ari-tuko dira jotzen, eta egun osoan zehar taile-rrak, graffittiak eta Euskaltelek eskainitakozerbitzua: bluetooth txokoa egongo dira.

Lehen gunean, ikastola atarian, Betizufesta, herri bazkaria, umeen abesbatza eta Pi-rritx, Porrotx eta Marimototx izango dira“PITARAK” ikuskizuna ematen. Bigarren gu-nean, kirol gunean, Arabako Pilota Federa-zioaren eskutik, Arabako Herrien Arteko Pi-lota Txapelketaren finala, bertso rapa,Besterik Gabe, Seiren eta Amaiur taldeakarituko dira hurrenez hurren; hirugarren gu-nean, azkenik, haur jolasak, puzgarriak, lu-doteka, kale animazioa, herri kirolak eta ar-tisauak izango dira.

“ARABA SALTOKA” da Pirritx eta Porro-txek abesten duten Araba Euskarazekokanta, eta hori da kantarekin lortu dutena,herria saltoka jartzea. “Arabarekin lotura be-rezia izan dute Pirritx eta Porrotxek. Kantazgainera bideo ikusgarri bat grabatu dute etabertan herriko jende pilo batek hartu du

araba:

8 Ikastola174 · maiatza 2009 9Ikastola174

EUSKARAZARABA

FESTARIK TXIKIENA ETA POLITENA

www.arabaeuskaraz.net

EZK

ER

RE

TIK

HA

SIT

A L

EH

EN

ILA

RA

N:

RA

KE

L S

IMO

N,

GO

RK

ATO

RTO

SA

, A

NJE

L O

LALD

E,

TXE

MA

OK

INE

NA

.G

OIK

O I

LAR

AN

: R

AK

EL

LAU

CIR

ICA

, LO

RE

A U

NA

NU

E,

MA

RIO

GA

LLE

GO

ETA

RA

FA G

AR

CIA

.

Araba Euskaraz da urtean zehar egiten diren ikastolen jaien artean txikiena etabeharbada horrexegatik kuttunena. Hala esan ohi dute festa guztietara joatendirenek. Aurtengoa OIONen egingo da ekainaren 21ean herri barruko ibilbidebatean. Lasaitasuna, herri bazkaria eta musika izango dira osagarri nagusiak.

Tartean Pirritx eta Porrotxek egin zuten kantua, “Araba saltoka”. Herriko kuartelazegoen lekuan DBHko eraikina jaso zuten hirugarren edizioarekin. Laugarrenarekin

jangela eta batzar areto izango den eraikin bat erantsi nahi diote ikastolari.

�

Oiongo herria saltoka jarri nahi duikastolak ekainaren 21ean

GARTXO

parte. Guztiak saltoka agertzen dira”, adie-razi zuen Olaldek.

Ikastolako gunean omenaldia egingozaie eguerdian euskararen alde eskualdeanlan egin duten erakundeei: Tiki-Taka el-karteari, Abel Enbeita bertsolariari eta he-rri kirola bultzatzen lan egin duen LuisMari Bengoari. Goizean ibilbidea irekikoduena Txaro Zabala izango da, ikastolakoidazkaria. ikaStola

EL ARABA EUSKARAZ, A PUNTO

La cuarta edición del Araba Euskarazen Oion tendrá un recorridomarcadamente urbano, para remarcarque la ikastola esta plenamenteintegrada y es una pieza fundamentalde la localidad. De hecho, varias delas instituciones populares de Oion,como el grupo de danzas, latamborrada y algunas asociacionesculturales han nacido de la ikastola.Será una edición que tendrá comomúsica de fondo la canción de Pirritx

eta Porrotx, pero contará con laactuación de grupos como DeabruakTeilatuetan o Kauta. La recaudaciónde la fiesta servirá para hacer frente alos primeros pagos de un crédito conel que sufragarán un edificio anexoque servirá de comedor y una salamultiuso.

FIN PRÊTS POUR L’ARABA EUSKARAZ

Les organisateurs du quatrième ArabaEuskaraz d’Oion ont dessiné unparcours très urbain reflétant leprofond enracinement de l’ikastoladans la localité. En effet, plusieursassociations culturelles de lacommune ont émanées de l’ikastola,comme le groupe de danse parexemple. Si les chansons de Pirritxeta Porrotx seront présentes tout aulong du parcours, d’autres groupescomme Deabruak Teilatuetan ou Kauta

seront également de la partie. Lesbénéfices de la journée serviront àfinancer un bâtiment annexe àl’ikastola abritant la cantine et unesalle polyvalente.

�

10 Ikastola174 · maiatza 2009 11Ikastola174

HA

IN D

A G

AR

RA

NTZ

ITS

UA

IN

GU

RU

HA

UE

TAN

IK

AS

TOLA

K B

IZIR

IKIR

AU

TEA

, N

ON

EU

SK

ALT

ZALE

GU

ZTIE

K E

TOR

RI

BE

HA

RK

O B

AIL

UK

ETE

EU

SK

AR

AR

EN

MU

GA

ZA

BA

LTZE

N D

UTE

N I

KU

STE

A”. 1984an antolatu zen Oionen lehen Araba Euskaraz, eta ordurako orduka lanean ari

zen Txaro. “Urte horretan hasi nintzen euskaraz ikasten ere. Euskaltegian hasi nin-tzen eta uda Lazkaon eman nuen. Ezkondu ere orduantxe egin nintzen. Oso urtemugitua izan nuen, bai”, esan zigun.Bizpahiru ordu egiten zituen egunean. “Idazteko makina zahar bat nuen. Ezgenuen fotokopiagailurik ere. Multikopista bat besterik ez zegoen. Eskutitzak gura-soei bidali, zerrendak prestatu, kuotak kobratu eta horrelako lanak egiten nituen”,erantsi zuen. Artean sei bat gela bakarrik zituen San Bizente ikastolak: 65 ikasleguztira.

Txaro Zabalak eskola horretan egin zituen ikasketak. “Eskola honetan ikasinuen, eta dagoeneko leku berean daramat bizitza erdia”, gogoratu zuen.

San Bizente Ikastolak gaur egun 250 ikasle dituen arren, Txaro bakarrik mol-datzen da.•

“Eskola honetan ikasi nuen, eta ikastola honetandaramat bizitza erdia lanean”

Txaro ZABALA(Ikastolako idazkaria)

omenaldia

EUSKARAZARABA

IRU

DI

DIN

AM

IKO

AR

EN

LE

KU

KO

DIR

A U

RTE

OS

OA

N L

AN

DU

DIT

UZT

EN

BI

GA

I N

AG

US

IAK

:K

AN

PO

TAR

JE

ND

EA

RE

NIN

TEG

RA

ZIO

BE

HA

RR

A E

TAE

KO

LOG

IA.

LELOA “HAUSPOARI ERAGINEZ” DA ETA TXINGARRARENIRUDIAREKIN JOKATUZ MIKEL FERNANDEZ DE ARROIABE

IRAKASLEAK DISEINATU DU LOGOA.

parte. Guztiak saltoka agertzen dira”, adie-razi zuen Olaldek.

Ikastolako gunean omenaldia egingozaie eguerdian euskararen alde eskualdeanlan egin duten erakundeei: Tiki-Taka el-karteari, Abel Enbeita bertsolariari eta he-rri kirola bultzatzen lan egin duen LuisMari Bengoari. Goizean ibilbidea irekikoduena Txaro Zabala izango da, ikastolakoidazkaria. ikaStola

EL ARABA EUSKARAZ, A PUNTO

La cuarta edición del Araba Euskarazen Oion tendrá un recorridomarcadamente urbano, para remarcarque la ikastola esta plenamenteintegrada y es una pieza fundamentalde la localidad. De hecho, varias delas instituciones populares de Oion,como el grupo de danzas, latamborrada y algunas asociacionesculturales han nacido de la ikastola.Será una edición que tendrá comomúsica de fondo la canción de Pirritx

eta Porrotx, pero contará con laactuación de grupos como DeabruakTeilatuetan o Kauta. La recaudaciónde la fiesta servirá para hacer frente alos primeros pagos de un crédito conel que sufragarán un edificio anexoque servirá de comedor y una salamultiuso.

FIN PRÊTS POUR L’ARABA EUSKARAZ

Les organisateurs du quatrième ArabaEuskaraz d’Oion ont dessiné unparcours très urbain reflétant leprofond enracinement de l’ikastoladans la localité. En effet, plusieursassociations culturelles de lacommune ont émanées de l’ikastola,comme le groupe de danse parexemple. Si les chansons de Pirritxeta Porrotx seront présentes tout aulong du parcours, d’autres groupescomme Deabruak Teilatuetan ou Kauta

seront également de la partie. Lesbénéfices de la journée serviront àfinancer un bâtiment annexe àl’ikastola abritant la cantine et unesalle polyvalente.

�

10 Ikastola174 · maiatza 2009 11Ikastola174

HA

IN D

A G

AR

RA

NTZ

ITS

UA

IN

GU

RU

HA

UE

TAN

IK

AS

TOLA

K B

IZIR

IKIR

AU

TEA

, N

ON

EU

SK

ALT

ZALE

GU

ZTIE

K E

TOR

RI

BE

HA

RK

O B

AIL

UK

ETE

EU

SK

AR

AR

EN

MU

GA

ZA

BA

LTZE

N D

UTE

N I

KU

STE

A”. 1984an antolatu zen Oionen lehen Araba Euskaraz, eta ordurako orduka lanean ari

zen Txaro. “Urte horretan hasi nintzen euskaraz ikasten ere. Euskaltegian hasi nin-tzen eta uda Lazkaon eman nuen. Ezkondu ere orduantxe egin nintzen. Oso urtemugitua izan nuen, bai”, esan zigun.Bizpahiru ordu egiten zituen egunean. “Idazteko makina zahar bat nuen. Ezgenuen fotokopiagailurik ere. Multikopista bat besterik ez zegoen. Eskutitzak gura-soei bidali, zerrendak prestatu, kuotak kobratu eta horrelako lanak egiten nituen”,erantsi zuen. Artean sei bat gela bakarrik zituen San Bizente ikastolak: 65 ikasleguztira.

Txaro Zabalak eskola horretan egin zituen ikasketak. “Eskola honetan ikasinuen, eta dagoeneko leku berean daramat bizitza erdia”, gogoratu zuen.

San Bizente Ikastolak gaur egun 250 ikasle dituen arren, Txaro bakarrik mol-datzen da.•

“Eskola honetan ikasi nuen, eta ikastola honetandaramat bizitza erdia lanean”

Txaro ZABALA(Ikastolako idazkaria)

omenaldia

EUSKARAZARABA

IRU

DI

DIN

AM

IKO

AR

EN

LE

KU

KO

DIR

A U

RTE

OS

OA

N L

AN

DU

DIT

UZT

EN

BI

GA

I N

AG

US

IAK

:K

AN

PO

TAR

JE

ND

EA

RE

NIN

TEG

RA

ZIO

BE

HA

RR

A E

TAE

KO

LOG

IA.

LELOA “HAUSPOARI ERAGINEZ” DA ETA TXINGARRARENIRUDIAREKIN JOKATUZ MIKEL FERNANDEZ DE ARROIABE

IRAKASLEAK DISEINATU DU LOGOA.

13Ikastola174

>≤

c

v

>≤

16 urteko mugarria bidegurutze bat da gazte batenbizitzan. Aukera guztiak ditu zzaabbaalliikk oraindik,baina badaki abanikoa itxiz joango zaiola ondorengo biurteetan. GARRANTZI BEREZIA DU, ONDORIOZ,

ADIN HORRETAN INFORMAZIOAK, GURASOENAK

NAHIZ ORIENTATZAILE ETA IRAKASLEENAK.

Ikastolen Elkartean Lanbide Heziketarenkoordinatzaile den Ana Mongerekin mintzatu garaBATXILERGOA EGINeta GOI MAILAKOZIKLOEK eskaintzen dituzten irtenbideei buruz.Batxilergo motak aztertu ditugu, bestalde, Amaia LakaOiartzoko orientatzailearekin.

BATXILERGOA

13Ikastola174

>≤

cv

>≤

16 urteko mugarria bidegurutze bat da gazte batenbizitzan. Aukera guztiak ditu zzaabbaalliikk oraindik,baina badaki abanikoa itxiz joango zaiola ondorengo biurteetan. GARRANTZI BEREZIA DU, ONDORIOZ,

ADIN HORRETAN INFORMAZIOAK, GURASOENAK

NAHIZ ORIENTATZAILE ETA IRAKASLEENAK.

Ikastolen Elkartean Lanbide Heziketarenkoordinatzaile den Ana Mongerekin mintzatu garaBATXILERGOA EGINeta GOI MAILAKOZIKLOEK eskaintzen dituzten irtenbideei buruz.Batxilergo motak aztertu ditugu, bestalde, Amaia LakaOiartzoko orientatzailearekin.

BATXILERGOA

15Ikastola174

Hemen ere gauzak aldatzen aridira. { Zazpi ikastola bakarrikdaude Ikastolen Elkartean

Lanbide Heziketa ematen dutenak:Arrasateko Arizmendi, DonostiakoZurriola, Portugaleteko Ibai Ezkerra,Zarauzko Oteitza, Durangoko Ibaizabal,Tolosako Inmakulada, DeriokoTxorierri eta datorren urtetik aurreraHarrobi. Baina zazpi bakarrik izanikere, urtero 650 ikasleko (arautuan etaez arautuan beste hainbat)matrikulazioa lortzen dute eta, ez horibakarrik, punta-puntako ikastolak dirahorietako batzuk, bakoitza bereesparruan. “Mirari” hori oso urtegutxian lortu du Ikastolen Elkarteak,baina oraindik urruti gabiltza Europakoparametroetatik. Europan, ikasleen %60baino gehiagok egiten du LanbideHeziketaren aukera. Horren arrazoia

garbi dago: Lanbide Heziketakeskaintzen dituen lan-munduratze tasakhandiak dira. “Euskal Herrian ikasleen%47-48 da LHra doana, bainaikastoletan zifra horiek izugarri jaistendira. Gure datuen arabera, %20ra ozta-ozta iristen da. Hala ere, azkenhiruzpalau urte hauetan sekulakopausoak ematen hasi gara”, esan zuenAna Mongek, Ikastolen ElkartekoLanbide Heziketako koordinatzaileak.

EUROPATIK URRUN GABILTZA

Hego Euskal Herrian Estatuespainiarrean baino gertuago gaudeEuropako portzentajeetatik, baina

oraindik bide luzea egin behar dugu.Hemen oraindik unibertsitateak duprestigioa, eta ikastolek bandera horierabili dute beren burua saltzekoorduan. Baina hausnarketa bat egitekoordua iritsi dela uste dute LanbideHeziketako Mintegikoek. Prestigioazerk ematen du, ikasketak edo lanak?Lanbide Heziketa bukatzen dutenetatik%80 baino gehiagok bere ikasketekinloturiko lana aurkitzen du. Horiizugarrizko arrakastatsua da.

NAHI DUTENA IKASI

BEHAR AL DUTE?

Egia da azken finean ikasleak berak eginbehar duela aukera eta gustatzen zaionhura aukeratu behar duela, bainaaukeraketa prozesu horretan lagunduegin behar zaio. Tutoreak,orientatzaileek eta gurasoek informazio

14 Ikastola174 · maiatza 2009

iks ≤

]

Ikastolan batxilergoa bukatzen zuenikasle on batek aukera bakarra zuenorain urte batzuk: unibertsitatea.Gauzak ez dira horrela Europan,ikasleen %60ak egiten baituLanbide Heziketaren aukera.

LANBIDE HEZIKETA BUKATZENDUTENETATIK %80K BAINO GEHIAGOKBERE IKASKETEKIN LOTURIKO LANAAURKITZEN DU. HORI IZUGARRI DATU

ARRAKASTATSUA DA.

�

15Ikastola174

Hemen ere gauzak aldatzen aridira. { Zazpi ikastola bakarrikdaude Ikastolen Elkartean

Lanbide Heziketa ematen dutenak:Arrasateko Arizmendi, DonostiakoZurriola, Portugaleteko Ibai Ezkerra,Zarauzko Oteitza, Durangoko Ibaizabal,Tolosako Inmakulada, DeriokoTxorierri eta datorren urtetik aurreraHarrobi. Baina zazpi bakarrik izanikere, urtero 650 ikasleko (arautuan etaez arautuan beste hainbat)matrikulazioa lortzen dute eta, ez horibakarrik, punta-puntako ikastolak dirahorietako batzuk, bakoitza bereesparruan. “Mirari” hori oso urtegutxian lortu du Ikastolen Elkarteak,baina oraindik urruti gabiltza Europakoparametroetatik. Europan, ikasleen %60baino gehiagok egiten du LanbideHeziketaren aukera. Horren arrazoia

garbi dago: Lanbide Heziketakeskaintzen dituen lan-munduratze tasakhandiak dira. “Euskal Herrian ikasleen%47-48 da LHra doana, bainaikastoletan zifra horiek izugarri jaistendira. Gure datuen arabera, %20ra ozta-ozta iristen da. Hala ere, azkenhiruzpalau urte hauetan sekulakopausoak ematen hasi gara”, esan zuenAna Mongek, Ikastolen ElkartekoLanbide Heziketako koordinatzaileak.

EUROPATIK URRUN GABILTZA

Hego Euskal Herrian Estatuespainiarrean baino gertuago gaudeEuropako portzentajeetatik, baina

oraindik bide luzea egin behar dugu.Hemen oraindik unibertsitateak duprestigioa, eta ikastolek bandera horierabili dute beren burua saltzekoorduan. Baina hausnarketa bat egitekoordua iritsi dela uste dute LanbideHeziketako Mintegikoek. Prestigioazerk ematen du, ikasketak edo lanak?Lanbide Heziketa bukatzen dutenetatik%80 baino gehiagok bere ikasketekinloturiko lana aurkitzen du. Horiizugarrizko arrakastatsua da.

NAHI DUTENA IKASI

BEHAR AL DUTE?

Egia da azken finean ikasleak berak eginbehar duela aukera eta gustatzen zaionhura aukeratu behar duela, bainaaukeraketa prozesu horretan lagunduegin behar zaio. Tutoreak,orientatzaileek eta gurasoek informazio

14 Ikastola174 · maiatza 2009

iks ≤

]

Ikastolan batxilergoa bukatzen zuenikasle on batek aukera bakarra zuenorain urte batzuk: unibertsitatea.Gauzak ez dira horrela Europan,ikasleen %60ak egiten baituLanbide Heziketaren aukera.

LANBIDE HEZIKETA BUKATZENDUTENETATIK %80K BAINO GEHIAGOKBERE IKASKETEKIN LOTURIKO LANAAURKITZEN DU. HORI IZUGARRI DATU

ARRAKASTATSUA DA.

�

17Ikastola17416 Ikastola174 · maiatza 2009

iks

asko eman behar diote ikasleari, etaikasleak datu horiek kontuan izanikhartu behar du erabakia.

IKASTOLEN AHALEGINA

Lanbide Heziketan punta-puntakoakdiren ikastetxeak sartu dira IkastolenElkartean, eta lehendik lanean arizirenak kontuan izanda, bultzadaizugarria ematen ari da Elkartea.Arizmendi ikastolak lehendik zuenLanbide Heziketa, eta Ibar Ezkerrak erebai. Orain dela hiru urte Oteitza Lizeopoliteknikoa sartu zen; orain dela bi urteIbaizabal gehitu zitzaion LHra bereHaur Hezkuntzako zikloarekin; oraindela bi urte era berean TolosakoInmakulada Ikastola izan zen; eta aurtenTxorierri Politeknikoa sartu da, BizkaikoLHko ikastetxe indartsuena etaaitzindariena. Datorren ikasturteanHarrobi inauguratuko da Bilbon. Hiruurtetan hiru familia ematetik aukeraizugarri zabala eskaintzera iritsi dira.1.400 ikasle dira gaur egun ikastoletakoLanbide Heziketan eta urtero 700 ikasleberritzen dira, bi urteko zikloak direnez,errotazio azkarrekoak direlako. Horrekesan nahi du sekulako eragina izandezaketela lan mundua euskaratzekoorduan, izaten ari direla dagoeneko.Tolosako Inmakuladan esate baterako,300 ikasle dituzte eta urtero 150ateratzen dira lan mundura berentituluarekin eta beste hainbeste sartzendira. Osasun arloko zikloek biltzen ute

ikasle gehien; gizarte arloan lidergoaizan ere eta dagoeneko ari diranabaritzen arlo horretan euskalduntzeprozesua ematen ari dela. Orain ari dirahori aztertzen, baina dagoeneko datubaikorrak dituzte horretaz, nahiz etaegiteko asko gelditzen den. Zazpiikastetxe dira LH ematen ari direnakElkartearen barruan, baina urtero 700ikasle matrikulatzen dituzte. Matrikulatasak, ondorioz, izugarriak dira. LanbideHeziketaren Mintegia hilero biltzen daeta mintegi horretatik informazioabanatzen ari dira ikastola guztietara. Aregehiago da, eta informazio egarriadagoela esan daiteke. Orientatzaileekinari dira lanean, formazioa ematen dieteeta dagoeneko ikastoletako lanbideheziketarekiko harrera aldatzen ari delaesan daiteke. Hau ez da, gainera,urtebeteko bidea, bost edo hamarurtekoa baizik.

ZAZPI DIRA KASTOLEN

ELKARTEAN

Punta-puntakoak dira bai kalitatealdetik eta bai hornidura aldetik. Oteitzaeta Txorierri aitzindariak dira berenesparruan; Arizmendi, berriz,eraikuntzan; eta kirol arloa ikastolak dulidergoa Ibai Ezkerra, Arizmendi etaZurriolaren eskutik; eta Inmakuladak erebai osasun arloan. Puntakoak direladiogunean, horniduraz ari gara:informatikako gela mugikorrak,intranetak, wifiak ikastetxe guztietan…;teknologia aldetik osoa urreratuak daude;baita metodologia aldetik ere. Metodologiberriak erabiltzen dute beraien ikasirakaskuntza prozesuetan: CREA, PBL,IDEAL… konpetentzietan oinarritutakoheziketa ari baitira ematen. Kudeaketa

arloan EFQM agiriak dituzte, zilarrezkoakOteitzak eta Inmakuladak; eta urrezkoadu Txorierrik. Azken hau, lehenbizikoikastetxea izan zen Bizkaian urrezkoaateratzen. Arizmendi ere ISOrekin gogorari da lanean. Elkartean dauden LanbideHeziketako ikastolak erreferenteak direlaesan daiteke inolako zalantzarik gabe.

IKASLEAREN JARRAIPENA

Eskualdeko enpresekin lotura estua duteeta egiten diren moduluak ere osopraktikoak izaten dira. Bi urtekoak dirazikloak, laburrak beraz. Asistentzia mailagoi mailakoa izaten da eta bukatzendutenen tasa ere oso altua da, %80tikgorakoa, ikasleek beren buruakmotibatuak sentitzen dituztelako lortzendira kopuru horiek. Gainera ikasleakatzerrian ikasketak bukatzeko aukera erebadute. Socrates programa dugu etamomentu honetan ikasle kopuru handiadugu Finlandian, Alemanian, Italian,…zikloa bukatzen. Hizkuntza ikasteko etabertan integratzeko bide egokia, beraz.

TUTOREAK, ORIENTATZAILEEK ETA GURASOEKINFORMAZIO ASKO EMAN BEHAR DIOTEIKASLEARI, ETA IKASLEAK DATU HORIEK

KONTUAN IZANIK HARTU BEHAR DU ERABAKIA.

IKASTOLEN LANBIDEHEZIKETAREN

MINTEGIA HILEROBILTZEN DA.

INFORMAZIO EGARRIADAGOELA ESAN

DAITEKE IKASTOLETAN

�

17Ikastola17416 Ikastola174 · maiatza 2009

iks

asko eman behar diote ikasleari, etaikasleak datu horiek kontuan izanikhartu behar du erabakia.

IKASTOLEN AHALEGINA

Lanbide Heziketan punta-puntakoakdiren ikastetxeak sartu dira IkastolenElkartean, eta lehendik lanean arizirenak kontuan izanda, bultzadaizugarria ematen ari da Elkartea.Arizmendi ikastolak lehendik zuenLanbide Heziketa, eta Ibar Ezkerrak erebai. Orain dela hiru urte Oteitza Lizeopoliteknikoa sartu zen; orain dela bi urteIbaizabal gehitu zitzaion LHra bereHaur Hezkuntzako zikloarekin; oraindela bi urte era berean TolosakoInmakulada Ikastola izan zen; eta aurtenTxorierri Politeknikoa sartu da, BizkaikoLHko ikastetxe indartsuena etaaitzindariena. Datorren ikasturteanHarrobi inauguratuko da Bilbon. Hiruurtetan hiru familia ematetik aukeraizugarri zabala eskaintzera iritsi dira.1.400 ikasle dira gaur egun ikastoletakoLanbide Heziketan eta urtero 700 ikasleberritzen dira, bi urteko zikloak direnez,errotazio azkarrekoak direlako. Horrekesan nahi du sekulako eragina izandezaketela lan mundua euskaratzekoorduan, izaten ari direla dagoeneko.Tolosako Inmakuladan esate baterako,300 ikasle dituzte eta urtero 150ateratzen dira lan mundura berentituluarekin eta beste hainbeste sartzendira. Osasun arloko zikloek biltzen ute

ikasle gehien; gizarte arloan lidergoaizan ere eta dagoeneko ari diranabaritzen arlo horretan euskalduntzeprozesua ematen ari dela. Orain ari dirahori aztertzen, baina dagoeneko datubaikorrak dituzte horretaz, nahiz etaegiteko asko gelditzen den. Zazpiikastetxe dira LH ematen ari direnakElkartearen barruan, baina urtero 700ikasle matrikulatzen dituzte. Matrikulatasak, ondorioz, izugarriak dira. LanbideHeziketaren Mintegia hilero biltzen daeta mintegi horretatik informazioabanatzen ari dira ikastola guztietara. Aregehiago da, eta informazio egarriadagoela esan daiteke. Orientatzaileekinari dira lanean, formazioa ematen dieteeta dagoeneko ikastoletako lanbideheziketarekiko harrera aldatzen ari delaesan daiteke. Hau ez da, gainera,urtebeteko bidea, bost edo hamarurtekoa baizik.

ZAZPI DIRA KASTOLEN

ELKARTEAN

Punta-puntakoak dira bai kalitatealdetik eta bai hornidura aldetik. Oteitzaeta Txorierri aitzindariak dira berenesparruan; Arizmendi, berriz,eraikuntzan; eta kirol arloa ikastolak dulidergoa Ibai Ezkerra, Arizmendi etaZurriolaren eskutik; eta Inmakuladak erebai osasun arloan. Puntakoak direladiogunean, horniduraz ari gara:informatikako gela mugikorrak,intranetak, wifiak ikastetxe guztietan…;teknologia aldetik osoa urreratuak daude;baita metodologia aldetik ere. Metodologiberriak erabiltzen dute beraien ikasirakaskuntza prozesuetan: CREA, PBL,IDEAL… konpetentzietan oinarritutakoheziketa ari baitira ematen. Kudeaketa

arloan EFQM agiriak dituzte, zilarrezkoakOteitzak eta Inmakuladak; eta urrezkoadu Txorierrik. Azken hau, lehenbizikoikastetxea izan zen Bizkaian urrezkoaateratzen. Arizmendi ere ISOrekin gogorari da lanean. Elkartean dauden LanbideHeziketako ikastolak erreferenteak direlaesan daiteke inolako zalantzarik gabe.

IKASLEAREN JARRAIPENA

Eskualdeko enpresekin lotura estua duteeta egiten diren moduluak ere osopraktikoak izaten dira. Bi urtekoak dirazikloak, laburrak beraz. Asistentzia mailagoi mailakoa izaten da eta bukatzendutenen tasa ere oso altua da, %80tikgorakoa, ikasleek beren buruakmotibatuak sentitzen dituztelako lortzendira kopuru horiek. Gainera ikasleakatzerrian ikasketak bukatzeko aukera erebadute. Socrates programa dugu etamomentu honetan ikasle kopuru handiadugu Finlandian, Alemanian, Italian,…zikloa bukatzen. Hizkuntza ikasteko etabertan integratzeko bide egokia, beraz.

TUTOREAK, ORIENTATZAILEEK ETA GURASOEKINFORMAZIO ASKO EMAN BEHAR DIOTEIKASLEARI, ETA IKASLEAK DATU HORIEK

KONTUAN IZANIK HARTU BEHAR DU ERABAKIA.

IKASTOLEN LANBIDEHEZIKETAREN

MINTEGIA HILEROBILTZEN DA.

INFORMAZIO EGARRIADAGOELA ESAN

DAITEKE IKASTOLETAN

�

Gorputz Heziketa ikuspegiberri batetik lantzen du

Xibak eta bere helburuakeuskal jolas eta jokoekikozaletasuna gure ikasleenganpiztu eta aisialdianeuskararen erabilpenasustatzea dira. IkastorduetanGorputz Heziketa lantzekoprogramazio osoa buruturikdute, unitate didaktikoak etasaioak, urtaroekin lotutakojarduerak, plaza dantzak,inauterietako antzerki etadantzak. Ikastola edo eskolabarruan egiten den lanarenerakusgarri gisa, ordea,jaialdiak antolatzen dituzte.Gipuzkoako Kutxakbideratzen ditu jaialdi horiek.Horietako batean izan ginenAndoainen. Eñaut Telleriakeman zizkigun xehetasunak. “LH3tik hasi etaunibertsitaterainokoikasleekin egiten ditugujaialdiak. Kutxa da Xibaren

proiektuaren atal haufinantzatzen duena. Aurtenunibertsitateaz gainera, goizikloetan ere ari garalanean.Mailaren araberaedukiak aldatzen ditugu.Maila batzuetan euskal jolaseta jokoak lantzen ditugu,beste batzuetan pilota jokomolde ezberdinak eta bestebatzuetan bote luzea, haubaita nolabait esatekogaurko pilota moldeenjatorria. Helburua, ondopasatuz beste herrietakogaztetxo edo gazteekinharremanak egin eta gureeta munduko jolas etajokoak lantzea da. Mundukojokoen artean Alas Lamaizenekoa sartzen dugu, bataipatzearren, GineaBerrikoa”, esan zuenEñautek.Maila bakoitzean dozena batjaialdi eta final bat egitendituzte urtero.•

KUTXA MOVILIZA A 16.000ALUMNOS DE XIBA

KUTXA FAIT BOUGER 16.000ÉLÈVES DE XIBA

Kutxa financia la organizaciónde más de un centenar decampeonatos de alumnosinscritos en el programa Xiba enGipuzkoa. Este programa, creadopor Ikastolen Elkartea , abordala Educación Física desde unaóptica distinta y promueve entresu alumnado la afición por losjuegos y deportes tradicionales,

sobre todo los autóctonos,aunque también incluye otros,como el Alas Lama, de origenafricano. Las modalidades de lapelota y en especial el BoteLuzea, considerada como lamatriz de las demásmodalidades, son objeto deatención por parte de Xiba.

Chaque année, Kutxa organiseplus de cent manifestationsdans le cadre du projet Xiba enGipuzkoa. Au total, plus de16.000 élèves y participent. Leprojet Xiba, impulsé par laConfédération des Ikastola, viseà appréhender l’EducationPhysique sous un angle différentet à intéresser les élèves aux

jeux traditionnels. Si cesderniers sont principalementdes jeux anciens du PaysBasque, certains viennentd’ailleurs comme Alas Lama parexemple, d’origine africaine. Enpelote, les élèves découvrenttoutes les spécialités etnotamment l’ancêtre de toutes,le Bote Luze.

25Ikastola17424 Ikastola174 · maiatza 2009

Ikasle kopuru itzela mugitzen du Kutxak Xibarenlaguntzarekin Gipuzkoan antolatzen dituen jaialdietan:16.000 mila ikasle. Euskal jolas eta jokoak, pilota eta boteluzea lantzen dituzte taldeka. DBHko 1. eta 2. mailakoenazken jaialdian, Gipuzkoako talderik onenak bildu zirenAndoaingo pilotalekuan. Hirurehun gaztetxo lehian.Trikitilariak izan zituzten giroa berotzen eta Goenatxoharrijasotzaileak saioak egin zituen.

DBH1. eta 2. mailako talderik onenakbildu ziren Andoainen.

X I B AKUTXAK 110 JAIALDI ANTOLATZENDITU XIBAREKIN BATEAN

Gorputz Heziketa ikuspegiberri batetik lantzen du

Xibak eta bere helburuakeuskal jolas eta jokoekikozaletasuna gure ikasleenganpiztu eta aisialdianeuskararen erabilpenasustatzea dira. IkastorduetanGorputz Heziketa lantzekoprogramazio osoa buruturikdute, unitate didaktikoak etasaioak, urtaroekin lotutakojarduerak, plaza dantzak,inauterietako antzerki etadantzak. Ikastola edo eskolabarruan egiten den lanarenerakusgarri gisa, ordea,jaialdiak antolatzen dituzte.Gipuzkoako Kutxakbideratzen ditu jaialdi horiek.Horietako batean izan ginenAndoainen. Eñaut Telleriakeman zizkigun xehetasunak. “LH3tik hasi etaunibertsitaterainokoikasleekin egiten ditugujaialdiak. Kutxa da Xibaren

proiektuaren atal haufinantzatzen duena. Aurtenunibertsitateaz gainera, goizikloetan ere ari garalanean.Mailaren araberaedukiak aldatzen ditugu.Maila batzuetan euskal jolaseta jokoak lantzen ditugu,beste batzuetan pilota jokomolde ezberdinak eta bestebatzuetan bote luzea, haubaita nolabait esatekogaurko pilota moldeenjatorria. Helburua, ondopasatuz beste herrietakogaztetxo edo gazteekinharremanak egin eta gureeta munduko jolas etajokoak lantzea da. Mundukojokoen artean Alas Lamaizenekoa sartzen dugu, bataipatzearren, GineaBerrikoa”, esan zuenEñautek.Maila bakoitzean dozena batjaialdi eta final bat egitendituzte urtero.•

KUTXA MOVILIZA A 16.000ALUMNOS DE XIBA

KUTXA FAIT BOUGER 16.000ÉLÈVES DE XIBA

Kutxa financia la organizaciónde más de un centenar decampeonatos de alumnosinscritos en el programa Xiba enGipuzkoa. Este programa, creadopor Ikastolen Elkartea , abordala Educación Física desde unaóptica distinta y promueve entresu alumnado la afición por losjuegos y deportes tradicionales,

sobre todo los autóctonos,aunque también incluye otros,como el Alas Lama, de origenafricano. Las modalidades de lapelota y en especial el BoteLuzea, considerada como lamatriz de las demásmodalidades, son objeto deatención por parte de Xiba.

Chaque année, Kutxa organiseplus de cent manifestationsdans le cadre du projet Xiba enGipuzkoa. Au total, plus de16.000 élèves y participent. Leprojet Xiba, impulsé par laConfédération des Ikastola, viseà appréhender l’EducationPhysique sous un angle différentet à intéresser les élèves aux

jeux traditionnels. Si cesderniers sont principalementdes jeux anciens du PaysBasque, certains viennentd’ailleurs comme Alas Lama parexemple, d’origine africaine. Enpelote, les élèves découvrenttoutes les spécialités etnotamment l’ancêtre de toutes,le Bote Luze.

25Ikastola17424 Ikastola174 · maiatza 2009

Ikasle kopuru itzela mugitzen du Kutxak Xibarenlaguntzarekin Gipuzkoan antolatzen dituen jaialdietan:16.000 mila ikasle. Euskal jolas eta jokoak, pilota eta boteluzea lantzen dituzte taldeka. DBHko 1. eta 2. mailakoenazken jaialdian, Gipuzkoako talderik onenak bildu zirenAndoaingo pilotalekuan. Hirurehun gaztetxo lehian.Trikitilariak izan zituzten giroa berotzen eta Goenatxoharrijasotzaileak saioak egin zituen.

DBH1. eta 2. mailako talderik onenakbildu ziren Andoainen.

X I B AKUTXAK 110 JAIALDI ANTOLATZENDITU XIBAREKIN BATEAN

IKASARRAUNA

27Ikastola17426 Ikastola174 · maiatza 2009

iks

IIkastolen Elkarteak orainlau urte jarri zuen martxan

Ikasarrauna proiektua,arrauna ikastetxera eramaneta ikasleengana hurbiltzekoasmoz. Iñaki Goikoetxea,Lekeitioko Isuntzako patroiaeta Josu Aboitiz talde horrenentrenatzailea eta ikastolakoirakasleak dira proiektuanlanean ari direnak. “Hamabiurteko ikasleekin,DBH2koekin, ari gara laneanEuskal Herri osoan. Urtehasieran egiten duguplangintza. Lekuan lekukoikastola eta ikastetxeekinharremanetan jartzen garaeta bi saio antolatzenditugu, bata lehorrean biorduz arraunaren historia,arraunketa motak,

estropadak zer diren, arraunhiztegia eta beste hainbatzertzelada batez ere bideobidez lantzeko, eta saiopraktikoa uretan gaztetxoekarraunean ikas dezaten”,hasi zitzaigun agerpenakematen Josuk. IkasarraunaXiban integraturik dago,euskararen erabilerarekinlotura estua du eta EuskoJaurlaritzak finantzatzen du,besteak beste.

Proiektuak oso harreraona izan du eta iritsi ezindadabiltza proiektuarenbultzatzaileak, egun bateanZumaian, beste bateanOionen, beste bateanIruñean. “Guk geukdiseinatutako bi ontzi berezierabiltzen ditugu eta une

honetan Bizkaiko ForuAldundiak beste bi erosiditu, Gipuzkoak beste bostedo sei eta arraun taldeakere animatzen ari dira.Ontziak ere arrakasta izandu. Oso traineru egonkorrakdira, balantzarik ez duteegiten eta erdian pasillo batdute begiraleak atzera etaaurrera ibili ahal izateko”,jarraitu zuen Aboitizek.

Traineru bakoitzeanhamaika ikasle joaten dira,hamar arraunean eta patroia.“Normalean hamaikakotaldearekin ibiltzen gara.Saio bakoitzean, bi ontziditugunez, gela osoa sartzendugu. Batzuetan irakasleakere animatzen dira etabatzuek ez dute hain gaizki

egiten. Arrauna talde lana daeta hori da guk erakustendieguna, ezin duelabakoitzak bere aldetikarraunean egin, talde bezalaegin behar dutela, alegia”,jarraitu zuen Josu Aboitizek.

Traineru berezi horiekLekeitioko ikastolan etaIsuntza arraun taldearenegoitzan gordetzen dituzteeta handik ateratzen diraIñaki Goikoetxea eta JosuAboitiz joan behar dutenlekura. Ez da beti kostakoherri bat izaten. “Lapueblarajoaten gara, esate baterako,eta Ebro ibaian egiten duguarraunean. Lodosan etaTuteran ere egonak gara etaTolosan gabiltza egunotan.Beran ere ibiltzen gara. Urik

ez duten herrietatik uradagoen lekuetara mugitzenditugu ikasleak”, esan zuen.

Iazko ikasturtean 2.700ikaslek hartu zuten parteproiektuan.

Ikasarraunak hiru ataldituela esan daiteke: ArraunEskola Ibiltaria, GorputzHeziketako irakasleenformakuntza etajaialdiak.”Herri Urratsen edoAraba Euskarazen antolatuizan ditugu jaialdiak,Ikastetxeeen artekoOlinpiadak edo Tolosan BatelTopaketa ere antolatzenditugu eta AtlantiarTopaketetan ere izan gineneuskal arraunketaren berriematen. Erabiltzen ditugunontziak bereziak dira eta ur

bareetan ibili behar izatendugu, olatuetan ibiltzeko ezdute balio. Iñaki eta biokitsasokoak gara eta betipentsatu izan dugu itsasoamugitzen dela gehien, bainaezusteko handienak ibaietanizan ditugu, ur korronteakdirela-eta”, gogoratu zuenJosuk.

Euskal Herriak itsasoarilotutako historia guztizjakingarria du eta hori ikasleeitransmititzen saiatzen dira.“Balearen arrantza oso daikusgarria ikasle batentzat etahemen inguruan baleakbukatu zirenean Ternuarabidean hasi ziren gurearrantzaleak eta bidaia horiak

ere ikusgarriak dira egitenzituzten ontzietan egitenzituztelako. Horren guztiarenberri ematen saiatzen garalehorreko saioetan.Norbaitek pentsa dezakekostako ikasleek interesgehiago izango dutela gaihauen aurrean, bainalehorrekoak ere oso gustura

egoten dira. Seguru gaudesaio hauek arrastoa uztendiela ikasleei eta zaletasunapizteko bide oso egokiadela. Gainera, joaten garenleku askotan arrauntaldearekin egoten gara etahalako harreman bat sortzenda ikasleen eta arrauntaldeen artean”, esan zuen.•

EL REMO, UNAASIGNATURAREFRESCANTECasi tres mil alumnos de segundode ESO tienen una primera toma decontacto con el mundo del remogracias al proyecto Ikasarrauna,promovido por las ikastolas yauspiciado por el Gobierno Vasco.Iñaki Goikoetxea y Josu Aboitiz,patrón y entrenadorrespectivamente, del club Isuntzade Lekeitio enseñan a remar a loschavales de localidades de lacosta como de secano, comopueden ser La Puebla, Bera oTolosa. Aboitiz, que también esprofesor de la ikastola de Lekeitio,nos habla de su experiencia decinco años con el proyecto.

L’AVIRON, UNE MATIÈRERAFRAÎCHISSANTE Plus de trois mille élèves duSecondaire sont plongés dans lemonde de l’aviron par le biais duprojet Ikasarrauna impulsé par laConfédération des Ikastola et aidépar le Gouvernement Basque. IñakiGoikoetxea et Jose Aboitiz, patronet entraîneur du club Isuntza deLekeitio, sont les principauxanimateurs du projet tant sur l’eauqu’à terre. En effet, ilsinterviennent auprès des jeunesaussi bien à Bermeo, Bilbo ouZumaia qu’à Labarka, Bera ouTolosa. Aboitiz, par ailleursenseignant à l’ikastola, nous relatele travail mené ces cinq dernièresannées dans le cadre de ce projet.

ARRAUNAIKASTOLETAN

Ikasarrauna,2.700 ikasle arraunean ikasten.

Tolosan, Beran, Bilbon, Zumaian, Bermeon edo Lekeition

traineru berezi batean dozena bat gaztetxo arraunean

ikustean, askok pentsa dezakete bertako arraun taldea ari

dela harrobia lantzen. Baina Ikasarrauneko ikasleak dira,

Iñaki Goikoetxea eta Josu Aboitizekin

arraunean ikasten.

IKASARRAUNA

27Ikastola17426 Ikastola174 · maiatza 2009

iks

IIkastolen Elkarteak orainlau urte jarri zuen martxan

Ikasarrauna proiektua,arrauna ikastetxera eramaneta ikasleengana hurbiltzekoasmoz. Iñaki Goikoetxea,Lekeitioko Isuntzako patroiaeta Josu Aboitiz talde horrenentrenatzailea eta ikastolakoirakasleak dira proiektuanlanean ari direnak. “Hamabiurteko ikasleekin,DBH2koekin, ari gara laneanEuskal Herri osoan. Urtehasieran egiten duguplangintza. Lekuan lekukoikastola eta ikastetxeekinharremanetan jartzen garaeta bi saio antolatzenditugu, bata lehorrean biorduz arraunaren historia,arraunketa motak,

estropadak zer diren, arraunhiztegia eta beste hainbatzertzelada batez ere bideobidez lantzeko, eta saiopraktikoa uretan gaztetxoekarraunean ikas dezaten”,hasi zitzaigun agerpenakematen Josuk. IkasarraunaXiban integraturik dago,euskararen erabilerarekinlotura estua du eta EuskoJaurlaritzak finantzatzen du,besteak beste.

Proiektuak oso harreraona izan du eta iritsi ezindadabiltza proiektuarenbultzatzaileak, egun bateanZumaian, beste bateanOionen, beste bateanIruñean. “Guk geukdiseinatutako bi ontzi berezierabiltzen ditugu eta une

honetan Bizkaiko ForuAldundiak beste bi erosiditu, Gipuzkoak beste bostedo sei eta arraun taldeakere animatzen ari dira.Ontziak ere arrakasta izandu. Oso traineru egonkorrakdira, balantzarik ez duteegiten eta erdian pasillo batdute begiraleak atzera etaaurrera ibili ahal izateko”,jarraitu zuen Aboitizek.

Traineru bakoitzeanhamaika ikasle joaten dira,hamar arraunean eta patroia.“Normalean hamaikakotaldearekin ibiltzen gara.Saio bakoitzean, bi ontziditugunez, gela osoa sartzendugu. Batzuetan irakasleakere animatzen dira etabatzuek ez dute hain gaizki

egiten. Arrauna talde lana daeta hori da guk erakustendieguna, ezin duelabakoitzak bere aldetikarraunean egin, talde bezalaegin behar dutela, alegia”,jarraitu zuen Josu Aboitizek.

Traineru berezi horiekLekeitioko ikastolan etaIsuntza arraun taldearenegoitzan gordetzen dituzteeta handik ateratzen diraIñaki Goikoetxea eta JosuAboitiz joan behar dutenlekura. Ez da beti kostakoherri bat izaten. “Lapueblarajoaten gara, esate baterako,eta Ebro ibaian egiten duguarraunean. Lodosan etaTuteran ere egonak gara etaTolosan gabiltza egunotan.Beran ere ibiltzen gara. Urik

ez duten herrietatik uradagoen lekuetara mugitzenditugu ikasleak”, esan zuen.

Iazko ikasturtean 2.700ikaslek hartu zuten parteproiektuan.

Ikasarraunak hiru ataldituela esan daiteke: ArraunEskola Ibiltaria, GorputzHeziketako irakasleenformakuntza etajaialdiak.”Herri Urratsen edoAraba Euskarazen antolatuizan ditugu jaialdiak,Ikastetxeeen artekoOlinpiadak edo Tolosan BatelTopaketa ere antolatzenditugu eta AtlantiarTopaketetan ere izan gineneuskal arraunketaren berriematen. Erabiltzen ditugunontziak bereziak dira eta ur

bareetan ibili behar izatendugu, olatuetan ibiltzeko ezdute balio. Iñaki eta biokitsasokoak gara eta betipentsatu izan dugu itsasoamugitzen dela gehien, bainaezusteko handienak ibaietanizan ditugu, ur korronteakdirela-eta”, gogoratu zuenJosuk.

Euskal Herriak itsasoarilotutako historia guztizjakingarria du eta hori ikasleeitransmititzen saiatzen dira.“Balearen arrantza oso daikusgarria ikasle batentzat etahemen inguruan baleakbukatu zirenean Ternuarabidean hasi ziren gurearrantzaleak eta bidaia horiak

ere ikusgarriak dira egitenzituzten ontzietan egitenzituztelako. Horren guztiarenberri ematen saiatzen garalehorreko saioetan.Norbaitek pentsa dezakekostako ikasleek interesgehiago izango dutela gaihauen aurrean, bainalehorrekoak ere oso gustura

egoten dira. Seguru gaudesaio hauek arrastoa uztendiela ikasleei eta zaletasunapizteko bide oso egokiadela. Gainera, joaten garenleku askotan arrauntaldearekin egoten gara etahalako harreman bat sortzenda ikasleen eta arrauntaldeen artean”, esan zuen.•

EL REMO, UNAASIGNATURAREFRESCANTECasi tres mil alumnos de segundode ESO tienen una primera toma decontacto con el mundo del remogracias al proyecto Ikasarrauna,promovido por las ikastolas yauspiciado por el Gobierno Vasco.Iñaki Goikoetxea y Josu Aboitiz,patrón y entrenadorrespectivamente, del club Isuntzade Lekeitio enseñan a remar a loschavales de localidades de lacosta como de secano, comopueden ser La Puebla, Bera oTolosa. Aboitiz, que también esprofesor de la ikastola de Lekeitio,nos habla de su experiencia decinco años con el proyecto.

L’AVIRON, UNE MATIÈRERAFRAÎCHISSANTE Plus de trois mille élèves duSecondaire sont plongés dans lemonde de l’aviron par le biais duprojet Ikasarrauna impulsé par laConfédération des Ikastola et aidépar le Gouvernement Basque. IñakiGoikoetxea et Jose Aboitiz, patronet entraîneur du club Isuntza deLekeitio, sont les principauxanimateurs du projet tant sur l’eauqu’à terre. En effet, ilsinterviennent auprès des jeunesaussi bien à Bermeo, Bilbo ouZumaia qu’à Labarka, Bera ouTolosa. Aboitiz, par ailleursenseignant à l’ikastola, nous relatele travail mené ces cinq dernièresannées dans le cadre de ce projet.

ARRAUNAIKASTOLETAN

Ikasarrauna,2.700 ikasle arraunean ikasten.

Tolosan, Beran, Bilbon, Zumaian, Bermeon edo Lekeition

traineru berezi batean dozena bat gaztetxo arraunean

ikustean, askok pentsa dezakete bertako arraun taldea ari

dela harrobia lantzen. Baina Ikasarrauneko ikasleak dira,

Iñaki Goikoetxea eta Josu Aboitizekin

arraunean ikasten.

Bergarako Aranzadi ikastolan, Mula herriko eskolako ikasleekin batean. Kalkuluhori egiteko Eratostenesek, Alexandriako Liburutegiko hirugarren zuzendariak,erabili zuen sistema bera erabili zuten.

LURRAREN ZIRKUNFERENTZIAKALKULATU ZUTEN

KONPOSTA EGITEKOMAKINA JARRI DUTEHAURTZAROIKASTOLAN

Eguzkiaren argia eta zarama biltzeko pala bat erabilizegin zuten esperimentua Bergarako Aranzadi ikastolan.

Altsasuko Iñigo Aritza eta Donostiako Herri Ametsaizan dira saria eskuratzen lehenak.

Orain bi mila urteEratostenes

astronomoak egin zuenbezalaxe, lanabes xumebatzuk erabiliz, lurrarenerradioa eta zirkunferentziakalkulatu dituzte berrikiBergarako Aranzadiikastolan.Zientzietan egin daitekeenesperimenturikpolitenetakoa da. Zarama biltzeko pala batjarri zuten futbol zelaian etapalaren makilak une jakinbatean egiten zuen itzalaneurtu zuten. Datu beraneurtu zuten aldi bereanMurtziako Mula herrikoikastetxean ere. Bergaratik Mulara 572kilometro daudela jakiniketa eguzkiaren altueran bostgraduko aldea zegoela ikusiondoren, hiruko erregelaegin, eta lurraren erradioa

6.555 kilometrokoa zelaondorioztatu zuten. Mulakoikasleekiko datu trukeatelefonoz egin zuten.Erradio hori 6.370kilometrokoa da zehazki.Oso hutsegite txikiarekinegin zuten kalkulua, beraz.Manu Arregi irakasleakgidatu zuen esperimentua.Astronomiaren urtea dela-eta proposatutako ekimena izan zen. Eratostenes izan zen Lurra borobila zelasusmatuz egin zuenesperimentua. Harkesklaboak bidali zituenAlexandria eta Siena arteanzegoen distantzia neurtzeraeta Lurraren zirkunferentzia39.375 kilometrokoa zelakalkulatu zuen, egiazko neurria baino 567kilometro gutxiagobakarrik.•

Joan den udazkeneankonposta egiteko makina

jarri zuen martxan UdalakHaurtzaro ikastolan. “Herrianhondakin organiko gehienekoizten zuten bi enpresakeskola publikoa eta ikastolazirela kontuan izanik, jantokihandiak dituztelako, makinabana jarri ziguten.Oiartzungo herria auzokabanaturik dagoenez (zortziauzo ditu), eta bakoitzeanmakina bana jartzeko asmoa

duenez, eskolekin egin nahiizan du proba. Herritarrak,gure kasuan ikasleak,jasangarritasunean heztea dahelburua, gero ikasle horiekbakoitza bere etxean materiaorganikoak birziklatzeko gaiizan daitezen. DBHkoikasleak prozesuarenjarraipena egiten ari dira”,esan zigun Agustin Vitalek,ikastolako administratzaileak.Makinak hamabi metrokoadrokoak dira.•

ORBANEK IKASTOLENHEZKUNTZA GORAIPATULeonard Orban, Europako

BatasunekoEleaniztasunerakokomisarioa, Euskal Herrianizan zen bisitan apirilarenazken egunetan etaNafarroatik, San Ferminikastolara bisita eginez,abiatu zuen bere itzulia.Ikastoletan hizkuntzarenarloan egiten den lananabarmendu zuen Orbanek,eta ikastolako hezkuntza

eredua zein EleanitzProiektua Europako besteherrialdeetarako ereeredugarriak direla esanzuen. Europan 23 hizkuntzaofizial daudela gogoratuzuen, baina gutxitutakohizkuntzak 60 direla erantsiere bai. Horiek mantendaitezen Europako Batasunakdiruz lagundutako proiektuugari jarri dituela abian esanzuen Leonard Orbanek.•

“Manuel Alvarez da,nolabait esateko,

ereduaren sortzailea —kontatu zigun JuanjoGomezek, ereduarengurasoetako bat izan denPartaideko Kalitatekoarduradunak—. 2001-02ikasturtean hasi nintzenikastola talde batekinlanean. Gaur egun 16ikastola dira eredu honekinlanean ari direnak.Horietatik zortzi nafarrakdira, bi arabarrak, hiruBizkaian daude, eta bestehiru Gipuzkoan”.

Hezkuntza mundutiketa hezkuntza mundurakosortutako eredua da, beraz,KEI. “Bai Manuel Alvarezeta bai Aurelio Villa, ereduhau kudeatzen duenHorreum fundaziokolehendakari eta Deustukoerretoreordea EFQMrekikokritikoak ziren, enpresa

mundutik zetorrelako. Oraineredu hori asko aldatu da,baina orduan mesfidantzazbegiratzen zioten; horrela,hezkuntza munduarierantzuteko sortu zutenpropioa. Guri oso ondozetorkigula ikusi genuen,baina fase batzuk garatugabe zituen KEIk eta gukeginez garatu genituen”,jarraitu zuen Gomezek.

Gaur egun 100ikastetxetik gora dira ereduhonekin lan egiten dutenak,Estatu espainiarrean batzuketa Latinoamerikangehienak. Horrek esan nahidu ikastoletan garatu deneredu batekin ari direlanazioartean lanean.

Kanpo ebaluazioakauditore talde batek egitenditu eta beti egoten daEFQM ereduko ebaluatzailesenior bat, esperientziagehiago duen eredua delako.

Iñigo Aritza izan zenebaluazio horiek eskatzenlehena, eta ikastola horiizan da ziurtagiriaeskuratzen ere lehena.“Ziurtagiria lortu duen lehenikastetxea ikastola batizatea ere garrantzitsua da.Herri Ametsa izan daondorengoa, eta poliki-polikietorriko dira gehiago ere”,esan zuen Gomezek.

Altsasuko Iñigo Aritzakapirilaren 24an jaso zuenziurtagiria ikastolakoarduradunekin batean,Ikastolen Konfederaziokoaketa Nafarroako Hezkuntzakoordezkariak bertan zirela.

Herri Ametsako JuanOlaetxea zuzendariakgogoratu zuenez, kalitatearenkulturan aspaldi murgilduziren. “EFQMrekin egingenuen saiakera luze bat. Lanasko egin genuen, bainaereduak ez gintuen erabat

asetzen, eta KEI ezagutuorduko hasi ginen ereduberriarekin lanean 2003an.Proiektuak borondatezsartzea eskatzen du, etalangileen %80k hartu zuenhasieratik parte. Lehenpausoa diagnostikoa egin etaindartu beharreko eremuakseinalatzea izan zen. Hortikabiatuta definizio handiaklandu (gure eginkizunaetab.), eta plan estrategiakoalandu genuen. Eremukabanatu genuen ikastola etataldeak hasi ziren lanean,antolakuntza etakoordinazioan, elkarbizitzanbestea, tutoretzan bestea edocurriculumean hurrengoa.Badago eremu bat eskolazkanpokoa, eta baitaadministrazioarena zeinzerbitzuena ere. Iazkoikasturtean eremuz eremuautoebaluazioak egiten arituginen, eta udaberrian

auditoriara aurkeztekomoduan geundela ikusigenuen. Urtarrilean eginziguten auditoria, etagainditu egin dugu”, esanzuen.

Maiatzaren 8an jasozuen Herri Ametsakziurtagiria. “98an hasi ginenarlo hau lantzen. Iazko urteagogorra izan zen. Lehenakizateak ere izan ditudesabantailak. Galdeketa pilobat ekoiztu behar izan dugu,gurasoen, irakasleen edogurasoen asebetetasunaneurtzeko, etalehenengoetakoak izan garaikasleei hitza ematen ere.Sariak sekulako poza emandigu. Mendi gailur bat igotzeabezala izan da. Guk badakiguondo lan egiten dugula, bainairudiaren munduan bizi gara,eta kanpotik ziurtagiri batjasotzea ohore handia izanda”, erantsi zuen Juanek.•

KEI HEZKUNTZAKALITATEREN ZIURTAGIRIAKBANATZEN HASI DIRA

Orain zortzi urte jarri zen martxan KEI (Kalitatearen Egitasmo Integratua),Deustuko Unibertsitatearen eraginez sortu, Ikastola Elkarteak garatu eta Horreumfundazioak kudeatzen duen kalitate eredua. Lehen ziurtagiriak bi ikastolakeskuratu dituzte, Altsasuko Iñigo Aritzak eta Donostiako Herri Ametsak.

ES

THE

R G

AR

AIA

LDE

ETA

JO

SE

MA

NU

EL

ETX

EB

ER

RI,

ALT

SA

SU

KO

IÑ

IGO

AR

ITZA

IK

AS

TOLA

KO

ZU

ZEN

DA

RI

ETA

LEH

EN

DA

RIA

. D

ON

OS

TIA

KO

HE

RR

I A

ME

TSA

IK

AS

TOLA

KO

JU

AN

OLA

ETX

EA

ETA

TE

O A

LBE

RR

O Z

UZE

ND

AR

I E

TALE

HE

ND

AK

AR

IAK

, S

AR

IAK

ES

KU

RAT

ZEN

.

ikasberriakiks

28 Ikastola174 · maiatza 2009 29Ikastola174

Bergarako Aranzadi ikastolan, Mula herriko eskolako ikasleekin batean. Kalkuluhori egiteko Eratostenesek, Alexandriako Liburutegiko hirugarren zuzendariak,erabili zuen sistema bera erabili zuten.

LURRAREN ZIRKUNFERENTZIAKALKULATU ZUTEN

KONPOSTA EGITEKOMAKINA JARRI DUTEHAURTZAROIKASTOLAN

Eguzkiaren argia eta zarama biltzeko pala bat erabilizegin zuten esperimentua Bergarako Aranzadi ikastolan.

Altsasuko Iñigo Aritza eta Donostiako Herri Ametsaizan dira saria eskuratzen lehenak.

Orain bi mila urteEratostenes

astronomoak egin zuenbezalaxe, lanabes xumebatzuk erabiliz, lurrarenerradioa eta zirkunferentziakalkulatu dituzte berrikiBergarako Aranzadiikastolan.Zientzietan egin daitekeenesperimenturikpolitenetakoa da. Zarama biltzeko pala batjarri zuten futbol zelaian etapalaren makilak une jakinbatean egiten zuen itzalaneurtu zuten. Datu beraneurtu zuten aldi bereanMurtziako Mula herrikoikastetxean ere. Bergaratik Mulara 572kilometro daudela jakiniketa eguzkiaren altueran bostgraduko aldea zegoela ikusiondoren, hiruko erregelaegin, eta lurraren erradioa

6.555 kilometrokoa zelaondorioztatu zuten. Mulakoikasleekiko datu trukeatelefonoz egin zuten.Erradio hori 6.370kilometrokoa da zehazki.Oso hutsegite txikiarekinegin zuten kalkulua, beraz.Manu Arregi irakasleakgidatu zuen esperimentua.Astronomiaren urtea dela-eta proposatutako ekimena izan zen. Eratostenes izan zen Lurra borobila zelasusmatuz egin zuenesperimentua. Harkesklaboak bidali zituenAlexandria eta Siena arteanzegoen distantzia neurtzeraeta Lurraren zirkunferentzia39.375 kilometrokoa zelakalkulatu zuen, egiazko neurria baino 567kilometro gutxiagobakarrik.•

Joan den udazkeneankonposta egiteko makina

jarri zuen martxan UdalakHaurtzaro ikastolan. “Herrianhondakin organiko gehienekoizten zuten bi enpresakeskola publikoa eta ikastolazirela kontuan izanik, jantokihandiak dituztelako, makinabana jarri ziguten.Oiartzungo herria auzokabanaturik dagoenez (zortziauzo ditu), eta bakoitzeanmakina bana jartzeko asmoa

duenez, eskolekin egin nahiizan du proba. Herritarrak,gure kasuan ikasleak,jasangarritasunean heztea dahelburua, gero ikasle horiekbakoitza bere etxean materiaorganikoak birziklatzeko gaiizan daitezen. DBHkoikasleak prozesuarenjarraipena egiten ari dira”,esan zigun Agustin Vitalek,ikastolako administratzaileak.Makinak hamabi metrokoadrokoak dira.•

ORBANEK IKASTOLENHEZKUNTZA GORAIPATULeonard Orban, Europako

BatasunekoEleaniztasunerakokomisarioa, Euskal Herrianizan zen bisitan apirilarenazken egunetan etaNafarroatik, San Ferminikastolara bisita eginez,abiatu zuen bere itzulia.Ikastoletan hizkuntzarenarloan egiten den lananabarmendu zuen Orbanek,eta ikastolako hezkuntza

eredua zein EleanitzProiektua Europako besteherrialdeetarako ereeredugarriak direla esanzuen. Europan 23 hizkuntzaofizial daudela gogoratuzuen, baina gutxitutakohizkuntzak 60 direla erantsiere bai. Horiek mantendaitezen Europako Batasunakdiruz lagundutako proiektuugari jarri dituela abian esanzuen Leonard Orbanek.•

“Manuel Alvarez da,nolabait esateko,

ereduaren sortzailea —kontatu zigun JuanjoGomezek, ereduarengurasoetako bat izan denPartaideko Kalitatekoarduradunak—. 2001-02ikasturtean hasi nintzenikastola talde batekinlanean. Gaur egun 16ikastola dira eredu honekinlanean ari direnak.Horietatik zortzi nafarrakdira, bi arabarrak, hiruBizkaian daude, eta bestehiru Gipuzkoan”.

Hezkuntza mundutiketa hezkuntza mundurakosortutako eredua da, beraz,KEI. “Bai Manuel Alvarezeta bai Aurelio Villa, ereduhau kudeatzen duenHorreum fundaziokolehendakari eta Deustukoerretoreordea EFQMrekikokritikoak ziren, enpresa

mundutik zetorrelako. Oraineredu hori asko aldatu da,baina orduan mesfidantzazbegiratzen zioten; horrela,hezkuntza munduarierantzuteko sortu zutenpropioa. Guri oso ondozetorkigula ikusi genuen,baina fase batzuk garatugabe zituen KEIk eta gukeginez garatu genituen”,jarraitu zuen Gomezek.

Gaur egun 100ikastetxetik gora dira ereduhonekin lan egiten dutenak,Estatu espainiarrean batzuketa Latinoamerikangehienak. Horrek esan nahidu ikastoletan garatu deneredu batekin ari direlanazioartean lanean.

Kanpo ebaluazioakauditore talde batek egitenditu eta beti egoten daEFQM ereduko ebaluatzailesenior bat, esperientziagehiago duen eredua delako.

Iñigo Aritza izan zenebaluazio horiek eskatzenlehena, eta ikastola horiizan da ziurtagiriaeskuratzen ere lehena.“Ziurtagiria lortu duen lehenikastetxea ikastola batizatea ere garrantzitsua da.Herri Ametsa izan daondorengoa, eta poliki-polikietorriko dira gehiago ere”,esan zuen Gomezek.

Altsasuko Iñigo Aritzakapirilaren 24an jaso zuenziurtagiria ikastolakoarduradunekin batean,Ikastolen Konfederaziokoaketa Nafarroako Hezkuntzakoordezkariak bertan zirela.

Herri Ametsako JuanOlaetxea zuzendariakgogoratu zuenez, kalitatearenkulturan aspaldi murgilduziren. “EFQMrekin egingenuen saiakera luze bat. Lanasko egin genuen, bainaereduak ez gintuen erabat

asetzen, eta KEI ezagutuorduko hasi ginen ereduberriarekin lanean 2003an.Proiektuak borondatezsartzea eskatzen du, etalangileen %80k hartu zuenhasieratik parte. Lehenpausoa diagnostikoa egin etaindartu beharreko eremuakseinalatzea izan zen. Hortikabiatuta definizio handiaklandu (gure eginkizunaetab.), eta plan estrategiakoalandu genuen. Eremukabanatu genuen ikastola etataldeak hasi ziren lanean,antolakuntza etakoordinazioan, elkarbizitzanbestea, tutoretzan bestea edocurriculumean hurrengoa.Badago eremu bat eskolazkanpokoa, eta baitaadministrazioarena zeinzerbitzuena ere. Iazkoikasturtean eremuz eremuautoebaluazioak egiten arituginen, eta udaberrian

auditoriara aurkeztekomoduan geundela ikusigenuen. Urtarrilean eginziguten auditoria, etagainditu egin dugu”, esanzuen.

Maiatzaren 8an jasozuen Herri Ametsakziurtagiria. “98an hasi ginenarlo hau lantzen. Iazko urteagogorra izan zen. Lehenakizateak ere izan ditudesabantailak. Galdeketa pilobat ekoiztu behar izan dugu,gurasoen, irakasleen edogurasoen asebetetasunaneurtzeko, etalehenengoetakoak izan garaikasleei hitza ematen ere.Sariak sekulako poza emandigu. Mendi gailur bat igotzeabezala izan da. Guk badakiguondo lan egiten dugula, bainairudiaren munduan bizi gara,eta kanpotik ziurtagiri batjasotzea ohore handia izanda”, erantsi zuen Juanek.•

KEI HEZKUNTZAKALITATEREN ZIURTAGIRIAKBANATZEN HASI DIRA

Orain zortzi urte jarri zen martxan KEI (Kalitatearen Egitasmo Integratua),Deustuko Unibertsitatearen eraginez sortu, Ikastola Elkarteak garatu eta Horreumfundazioak kudeatzen duen kalitate eredua. Lehen ziurtagiriak bi ikastolakeskuratu dituzte, Altsasuko Iñigo Aritzak eta Donostiako Herri Ametsak.

ES

THE

R G

AR

AIA

LDE

ETA

JO

SE

MA

NU

EL

ETX

EB

ER

RI,

ALT

SA

SU

KO

IÑ

IGO

AR

ITZA

IK

AS

TOLA

KO

ZU

ZEN

DA

RI

ETA

LEH

EN

DA

RIA

. D

ON

OS

TIA

KO

HE

RR

I A

ME

TSA

IK

AS

TOLA

KO

JU

AN

OLA

ETX

EA

ETA

TE

O A

LBE

RR

O Z

UZE

ND

AR

I E

TALE

HE

ND

AK

AR

IAK

, S

AR

IAK

ES

KU

RAT

ZEN

.

ikasberriakiks

28 Ikastola174 · maiatza 2009 29Ikastola174

ikasberriak

Apirilaren 23an,Liburuaren Nazioarteko

egunean, Euskal Herrikoikastoletan Juulhauteskunde literarioakegin ziren. Aurten, Haur Hezkuntza,Lehen Hezkuntza, DBH etaBatxilergoko ikasleak izandira botoa eman dutenak.

HHn “Neu naiz ederrena”(Mario Ramos) izan dabozkatuena;LH1. eta 2.an “Han Gan-enzaldi magikoa” (Chen JiangHong);LH3. eta 4.an “Nur etairlandar gnomoa” (Toti Martinez de Lezea);LH5. eta 6.an “Nur eta

irlandar gnomoa” (Toti Martinez de Lezea);DBHn “Pijama marradunazjantzitako mutikoa” (John Boyne);Batxilergoa “Ortzadarrasutan” (Fernando Morillo)eta ilustratzaileen arteanMikel Valverde izan dabotorik gehien bildu duena.•

Ilusio puntu bat nabarituzen maiatzaren 10ean

Senperen egin zen HerriUrrats ekitaldi ofizialean.Paxkal Indo Seaskakolehendakariak, hala ere,gauzak bere lekuan jarrinahi izan zituen. ”Ez daerraza izan. EuskararenErakunde Publikoarenlaguntza eskertu nahigenuke”, esan zuen berehitzaldian. Seaskakolehendakariak akordioarengarrantzia nabarmenduzuen. “Seaskak erabiltzenduen murgiltze sistemalegeztatzen du hitzarmenak.1994ko hitzarmeneanikastolak juridikoki eskolazirela onartu zuten eta egunikastolak ikastola gisa

onartzea erdietsi dugu”,jarraitu zuen. Ordu eta erdi iraun zuenHerri Urratseko ekitaldiaketa, beste batzuen artean,Max Brisson, EuskararenErakunde Publikoarenlehendakaria mintzatu zenSeaskak egin duen lanagoretsiz. Koldo Tellituk,EHIK-ren lehendakariak,ikastola guztiak bildukodituen kooperatibaeuroparra ekainean sortukodela iragarri ondoren,“mugen gainetik herriakdaude eta mugen gainetikEuropa eraikitzea zilegi da”,esan zuen. Ekitaldikoprotagonista, dena den,Miren Azkarate EuskoJaurlaritzako Kultura

sailburu ohia izan zen etatxalorik beroenakberarentzat izan ziren.

HAURREN EGUNASeaskak bere 40 urtemugaospatzeko eratu duenegitaraua ekainaren 14anKanbon egingo den HaurrenEgunarekin jarraituko du.Kanboko kirol guneakdituen agertoki ezberdinakbaliatuz egingo da egunosoko jai hori. Haurrentzakopuzgarri, Pirritx eta Porrotx,Xan Magoa, bertsolariak,dantza, zirkoa eta bestehainbat ikuskizun eskainikodira doan goizekohamarretatik aurrera.Eguerdiko hamabietanegingo da omenaldia eta

segidan zikiro-janaprestatuko dute Errobi,Kanbo eta Arrokagaraiikastoletako gurasoek 500lagunentzat. Arratsaldean bimusika talde izango dira,Zezenaren Taldea eta NikoEtxart. Seaskaren ibilbideanprotagonismoa izan dutenirakasle ohi eta gurasoeiegingo zaie omenaldia.Gogoratu behar daapirilaren 11an jaialdihandi bat antolatu zutelaBiarrizko Gare du Midiaretoan. Belaunaldiezberdinetako musikariak,bertsoa, dantza etaantzerkia eman ziren etaSeaskaren ibilbideagogoratzen dituzten bideobatzuk erakutsi ziren.•

31Ikastola17430 Ikastola174 · maiatza 2009

40

UR

TE B

ETE

DIT

U A

UR

TEN

SE

AS

KA

K.

OS

PAK

IZU

NE

Z B

ETE

TAK

O I

KA

STU

RTE

AA

UR

TEN

GO

A.

IBIL

BID

E L

UZE

A G

OG

OR

ATU

A:

HA

SIE

RA

K,

HIT

ZAR

ME

NA

K…

AR

GA

ZKIE

TAN

: J

EA

N L

OU

IS M

AIT

IA G

OG

OA

N E

TA M

IRE

N A

ZKA

RAT

ER

I E

SK

ER

BE

RO

AK

.

JUUL HAUTESKUNDELITERARIOEN EMAITZAK

iks

HAMAR EGUNEKOERAKUSLEIHOA ZABALIK BILBONIBILARTE·

HOGEI-GARRENMAKROJAIALDIAUSURBILEN Ekainaren 14an “Makro

jaialdien 20. urteurrena”izeneko jaialdia egin zuenUsurbilgo Udarregik IkastolaEguna ospatzeko. BertanHaur Hezkuntzako haurrekhartu zuten parte etalaguntzen beste ikasle asko,irakasleak eta gurasoak ibiliziren, azken hogei urteotanegin duten bezalaxe.1989an egin zen lehenjaialdia, eta esan litekeurteko hezkuntzajardueraren zati handi batjaialdi horri eta InauteriFestari begira antolatzendutela. ETBk berak ere grabatu izanditu jaialdi horiek, JaioneEskuderok, 1981etikikastolako Musika irakasledenak, gogoratu zigunez.Urtero gai baten inguruaneratzen da ekitaldia etaaurten 20. urteurrena izangodu ardatz.•

Maiatzaren bigarrenhamabostaldian, 18tik

28ra, egin da Bilbon, MariaDiaz de Haro kaleanAldundiaren ForuAgiritegiaren erakusketaaretoan, Ibilarteren aurtengoedizioa. Ibilarteren asmoaEuskal Herrian arteplastikoetan egiten denarenerakusleiho izatea da eta

aurten ere izenkontsakratuekin bateangazteagoen lanak bilduzituen. Jesus Mari Lazkano,Iñaki Garcia Erguin edoIsmene Costillarekin bateanoraindik hain ezagunak ezdiren izenak ikusi zituenbisitariak bertan. Inaugurazioerakusketaren katalogoa ereaurkeztu zuten

antolatzaileek. Pintura, eskultura, argazkia, grabatuak etateknologia berriekin egindakolanak ikusi ziren aretoan.Ibilaldia antolatzen duenGaldakaoko Eguzkibegikikastolak aurretik antolatuzuen Ibilarte Txiki izenekomarrazki lehiaketaarrakastatsua.•

“Seaskak erabiltzen duenmurgiltze sistema legeztatzen

du hitzarmenak. 1994kohitzarmenak ikastolak juridikoki

eskola zirela onartu zuten; etaegun, ikastolak ikastola gisa

onartzea erdietsi dugu”.

Bigarren jai erraldoia egingo dute ekainaren 14an 40 urteak ospatzeko Bi arrazoi baditu Seaskak ekainaren 14rako Kanbon aurrez ikusia zuen jaialdi erraldoia handikiro ospatzeko: 40.urtemugako egitarauari amaiera eder bat eman batetik eta, bestetik, Parisen lortu berri duten akordioa ospatu.Lehendabiziko aldiz ikastolen murgiltze eredua onartu egiten du Hezkuntzak, urtero 120.000 euroko laguntzaemango dio Seaskari hiru urtez eta LHn 11 lanpostu egonkortuko ditu.

AKORDIO BERRIA DELA-ETA POZA HERRI URRATSEN

ikasberriak

Apirilaren 23an,Liburuaren Nazioarteko

egunean, Euskal Herrikoikastoletan Juulhauteskunde literarioakegin ziren. Aurten, Haur Hezkuntza,Lehen Hezkuntza, DBH etaBatxilergoko ikasleak izandira botoa eman dutenak.

HHn “Neu naiz ederrena”(Mario Ramos) izan dabozkatuena;LH1. eta 2.an “Han Gan-enzaldi magikoa” (Chen JiangHong);LH3. eta 4.an “Nur etairlandar gnomoa” (Toti Martinez de Lezea);LH5. eta 6.an “Nur eta

irlandar gnomoa” (Toti Martinez de Lezea);DBHn “Pijama marradunazjantzitako mutikoa” (John Boyne);Batxilergoa “Ortzadarrasutan” (Fernando Morillo)eta ilustratzaileen arteanMikel Valverde izan dabotorik gehien bildu duena.•

Ilusio puntu bat nabarituzen maiatzaren 10ean

Senperen egin zen HerriUrrats ekitaldi ofizialean.Paxkal Indo Seaskakolehendakariak, hala ere,gauzak bere lekuan jarrinahi izan zituen. ”Ez daerraza izan. EuskararenErakunde Publikoarenlaguntza eskertu nahigenuke”, esan zuen berehitzaldian. Seaskakolehendakariak akordioarengarrantzia nabarmenduzuen. “Seaskak erabiltzenduen murgiltze sistemalegeztatzen du hitzarmenak.1994ko hitzarmeneanikastolak juridikoki eskolazirela onartu zuten eta egunikastolak ikastola gisa

onartzea erdietsi dugu”,jarraitu zuen. Ordu eta erdi iraun zuenHerri Urratseko ekitaldiaketa, beste batzuen artean,Max Brisson, EuskararenErakunde Publikoarenlehendakaria mintzatu zenSeaskak egin duen lanagoretsiz. Koldo Tellituk,EHIK-ren lehendakariak,ikastola guztiak bildukodituen kooperatibaeuroparra ekainean sortukodela iragarri ondoren,“mugen gainetik herriakdaude eta mugen gainetikEuropa eraikitzea zilegi da”,esan zuen. Ekitaldikoprotagonista, dena den,Miren Azkarate EuskoJaurlaritzako Kultura

sailburu ohia izan zen etatxalorik beroenakberarentzat izan ziren.

HAURREN EGUNASeaskak bere 40 urtemugaospatzeko eratu duenegitaraua ekainaren 14anKanbon egingo den HaurrenEgunarekin jarraituko du.Kanboko kirol guneakdituen agertoki ezberdinakbaliatuz egingo da egunosoko jai hori. Haurrentzakopuzgarri, Pirritx eta Porrotx,Xan Magoa, bertsolariak,dantza, zirkoa eta bestehainbat ikuskizun eskainikodira doan goizekohamarretatik aurrera.Eguerdiko hamabietanegingo da omenaldia eta

segidan zikiro-janaprestatuko dute Errobi,Kanbo eta Arrokagaraiikastoletako gurasoek 500lagunentzat. Arratsaldean bimusika talde izango dira,Zezenaren Taldea eta NikoEtxart. Seaskaren ibilbideanprotagonismoa izan dutenirakasle ohi eta gurasoeiegingo zaie omenaldia.Gogoratu behar daapirilaren 11an jaialdihandi bat antolatu zutelaBiarrizko Gare du Midiaretoan. Belaunaldiezberdinetako musikariak,bertsoa, dantza etaantzerkia eman ziren etaSeaskaren ibilbideagogoratzen dituzten bideobatzuk erakutsi ziren.•

31Ikastola17430 Ikastola174 · maiatza 2009

40

UR

TE B

ETE

DIT

U A

UR

TEN

SE

AS

KA

K.

OS

PAK

IZU

NE

Z B

ETE

TAK

O I

KA

STU

RTE

AA

UR

TEN

GO

A.

IBIL

BID

E L

UZE

A G

OG

OR

ATU

A:

HA

SIE

RA

K,

HIT

ZAR

ME

NA

K…

AR

GA

ZKIE

TAN

: J

EA

N L

OU

IS M

AIT

IA G

OG

OA

N E

TA M

IRE

N A

ZKA

RAT

ER

I E

SK

ER

BE

RO

AK

.

JUUL HAUTESKUNDELITERARIOEN EMAITZAK

iks

HAMAR EGUNEKOERAKUSLEIHOA ZABALIK BILBONIBILARTE·

HOGEI-GARRENMAKROJAIALDIAUSURBILEN Ekainaren 14an “Makro

jaialdien 20. urteurrena”izeneko jaialdia egin zuenUsurbilgo Udarregik IkastolaEguna ospatzeko. BertanHaur Hezkuntzako haurrekhartu zuten parte etalaguntzen beste ikasle asko,irakasleak eta gurasoak ibiliziren, azken hogei urteotanegin duten bezalaxe.1989an egin zen lehenjaialdia, eta esan litekeurteko hezkuntzajardueraren zati handi batjaialdi horri eta InauteriFestari begira antolatzendutela. ETBk berak ere grabatu izanditu jaialdi horiek, JaioneEskuderok, 1981etikikastolako Musika irakasledenak, gogoratu zigunez.Urtero gai baten inguruaneratzen da ekitaldia etaaurten 20. urteurrena izangodu ardatz.•

Maiatzaren bigarrenhamabostaldian, 18tik

28ra, egin da Bilbon, MariaDiaz de Haro kaleanAldundiaren ForuAgiritegiaren erakusketaaretoan, Ibilarteren aurtengoedizioa. Ibilarteren asmoaEuskal Herrian arteplastikoetan egiten denarenerakusleiho izatea da eta

aurten ere izenkontsakratuekin bateangazteagoen lanak bilduzituen. Jesus Mari Lazkano,Iñaki Garcia Erguin edoIsmene Costillarekin bateanoraindik hain ezagunak ezdiren izenak ikusi zituenbisitariak bertan. Inaugurazioerakusketaren katalogoa ereaurkeztu zuten

antolatzaileek. Pintura, eskultura, argazkia, grabatuak etateknologia berriekin egindakolanak ikusi ziren aretoan.Ibilaldia antolatzen duenGaldakaoko Eguzkibegikikastolak aurretik antolatuzuen Ibilarte Txiki izenekomarrazki lehiaketaarrakastatsua.•

“Seaskak erabiltzen duenmurgiltze sistema legeztatzen

du hitzarmenak. 1994kohitzarmenak ikastolak juridikoki

eskola zirela onartu zuten; etaegun, ikastolak ikastola gisa

onartzea erdietsi dugu”.

Bigarren jai erraldoia egingo dute ekainaren 14an 40 urteak ospatzeko Bi arrazoi baditu Seaskak ekainaren 14rako Kanbon aurrez ikusia zuen jaialdi erraldoia handikiro ospatzeko: 40.urtemugako egitarauari amaiera eder bat eman batetik eta, bestetik, Parisen lortu berri duten akordioa ospatu.Lehendabiziko aldiz ikastolen murgiltze eredua onartu egiten du Hezkuntzak, urtero 120.000 euroko laguntzaemango dio Seaskari hiru urtez eta LHn 11 lanpostu egonkortuko ditu.

AKORDIO BERRIA DELA-ETA POZA HERRI URRATSEN