122. zenbakia (2012ko abendua)

aarrttzzaappee122. zenbakia - 2012ko abendua

GE

TAR

IAR

RO

NT

OP

AG

UN

EA

Haritz Esteban: Arrai Nastuko gidaria ]GUZTIOK BAT!, AURKEZPENA

BADATOR KORRIKA 18]

RAFRAFAEL DE DIEGO:AEL DE DIEGO:

KrKresal zaesal zaporporekeko go golakolak

artzape122. zenbakia

2012ko abendua

“Esaera zaharrak, gezurrik ez”.

[argitaratzailea] Gure Txeru Elkartea [koordinazioa] Izaskun Urbieta [maketazioa]Monika Uzkiza [lan taldea] Izaskun Larrañaga, Amaia Iribar, Josune Urresti, Amets Etxabe, Jon Anderde la Hoz, Aitor Irigoien, Beñat Gereka, Mikel Mugika, Getaiko Gaztetxea, Elan-Euskadi GKE, Markos

Aizpurua eta Aritz Iribar, [kolaboratzaileak] Cesar Blanco eta David Zapirain [argazkiak] Artzape[publizitatea] Artzape [inprimaketa] Gertu [tirada] 1170 ale [lege gordailua] SS-504/01 [ISSN] 1578-469X

Getariako Udalak, Foru Aldundiak eta Eusko Jaurlaritzak diruz lagundutako aldizkaria

artzapeEskualtxeta kulturguneaKrixketaneko Iturrigaina

Tel.: 943 00 05 [email protected]

2012ko urria artzape-3

Gure Txeru Elkartea

]]5/Gabon agurra:

Artzapeko lantaldea

]]6-7/Getarian zer berri?

Uxoa Irigoien lehena OrionGure Txeruk 50 urte

]]8-11/Txapakalezka:

Rafael De Diego futbol jokalaria

]]12-13/Argazki-txokoa:

Euskararen aldeko asteburua

]]14-15/Elkarrizketa:

Haritz Esteban, batukadako artzaia

]]23/Hari tartian:

Agur 2012, Kaixo 2013!

rtarrilak 12an denok Bilbora!!!!!!

Gero eta gutxiago falta da urtarrilaren12ko hitzordurako. Garrantzitsua aurten-goa ere, oso garrantzitsua. “Herrira” mugimenduak deiturikomanifestazioari eragile askok eman diobabesa, Euskal Herriko zein gure lurral-detik kanpo dauden eragile askok:alderdi politiko, eragile sozial, sindikatu,norbanako ... Bertan Euskal preso politikoen eskubi-deak defenda daitezen eskatzeko aukeraizango dugu, eta ea zerbait lortzekobaliatzen dugun aukera hau. Baina era-gile guzti hauez gain, herritar guztiokgara garrantzitsuak eta beharrezkoak.

Bilbon eskubide hauek eskatzeko azkenaegin zen manifestazioan bertako kaleakbetetzeko gai izan ginen, eta getariarrokere bakoitzak geure aletxoa jarriaz bene-tan KOLOSALA izatean lortu genuen.

Baina urtarrilak 12koak ere haundia izanbehar du, behartuta baikaude horretara. Idatzi honen bitartez getariar guztiakanimatu nahi zaituztegu Bilboko mani-

festaldian parte hartzera, ziur baikaudeguztion indarrak batuz gure helburualortzeko gai izango garela. Beraz, ea Bil-boko kaleetan topo egiten dugun; bitar-tean animo eta aurrera.

Getariako Herrira bilgunea.

etariar guztiei zuzendua:

Dakizuen bezala herrian hainbat gazteausartu gara batukada talde bat sortzera.Erritmo bizi eta alaiak jotzeko prestgaude, baina hori ez da posible izangomaterialik gabe. Beraz zuengana jo dugulaguntza eske. Etxeko bazterren batean perkusio instru-menturik baduzue emateko edo saltzekomoduan jarri kontaktuan gurekin. Edozer gauza ongietorria izango da!Eskerrik asko,

Arrai Nastua Batukada Taldea.

okoa tabernari eskerrik asko!

Sokoa tabernan urte guztian zehar futbo-leko porra bat egin dute. Orain dela gutxiatera da irabazlea eta, ondorioz sari poto-loa banatu dute. Diru kantitate horren%30a Artzape aldizkariari eman diote.

Eskerrak eman nahi dizkiogu Sokoatabernakoei eta baita parte hartzaile guz-tioi ere.

Artzapeko lan taldea.

]Zure gutuna Artzapen argitaratzea nahi

baduzu, Txeruko postontzian utzi, Eskualtxetaraekarri edo [email protected] helbidera bidalizure izen-abizenekin. Gutunak gehienez 200 hitzizan beharko ditu eta luzeagoak direnak moztekoeskubidea izango du Artzapek. Ez dugu testuiraingarririk onartuko eta Artzapek ez du bere gainhartuko argitaratzen diren iritzien gaineko eran-tzukizunik.

gutunak

U

SARIA

Musika

bandak

eskainitako

diska ABENDUKO GALDERA

NOLA JARRI DIOTE IZENA BATUKADA TALDE BERRIARI?

Asmatzaile guztien artean egingo da

diskaren zozketa.

Bidali erantzuna

[email protected] edota utzi

erantzuna gure erantzungailuan

943 00 05 48 zenbakian.

lehiaketa]aarrttzzaappee

Azaroko irabazlea: Maite Berasaluze.Erantzuna: Helikopteroz.

G

S

2012ko abendua artzape-5

Cesar Blanco

Artzapetik begira

Baratzetik sukaldera. Sukaldetik baratzera.

Astelehena. Arratsaldez. Botikaren erlo-juan 18:55ak, orduaren zenbaki berdeaktenperaturarekin txandakatzen dira.Mirenek furgoneta sartu dut Berduraplazako arkupe ondora. Atzeko ateakireki eta merkantzia bistan laga du.Hogei bat otar barazki. Hiru lau ilaratanzain; txintxo; pintxo, alai. Bezeroak ager-tuz doaz, saski hutsarekin. Betearenordez aldatu dute. Agurrak, irrifarrak,eskerrak elkarri eman, eta etxera, pozik,asteko otarra hartuta.Hasiera batean, ingurukoen jakinminak, galderak, azalpenak. Denboraklagun, astelehenez astelehen, ohiko eginzaigu irudia. Jadanik sei hilabete aurre-neko otarrak banatu zireneko hartatik.Otarren edukiak aroz aro aldatuz.Garaian garaikoak. Bertan bertakoak…edota bertara egokituak, naturaren bai-menez, izerdiaren eraginez. Beti biologi-koak, gai fito-sanitarioez pozoindugabekoak. Gogokoak… eta gogokoa-goak. Batzuetan eguraldiak lagunduta,inoiz eguraldiaren kapritxoek zailduak. Esku ondraduez ernaldu da ama lurraeta bere uztek Getariako hogei bat fami-lia jakiez hornitzen lagundu dute. Tar-tean hegazkinik gabe, kamiorik gabe,elikagaien trans-nazionalik gabe. Aur-ten hogei familia, hurrengo urteetanehunka izango al dira!!!Hilabete hauetan beste gertaera pozga-rri baten protagonista izan da herria.Sukaldeetan hondakin organikoakbereizten duten familien kopurua400era ailegatu da. Kubo “marroia”familiakoa bihurtzen ari zaigu etxeetan.Naturarekin eta hurrengo belaunaldie-kin elkartasuna eraikiz bikain ari diraerantzuten Getariako laurehun fami-liak. Sukaldeko “aldaketatxoek” dakar-tzaten zailtasunen gainetik erantzuki-zuna gailentzen ari da. Eta birziklatzekoolatua ez da gelditzen.Baratzetik (itsasotik, ikuilutik …) etorri-takoen soberakinak, konpostatu eta gerobaratzera itzultzen dira. Zirkulua itxiz.Jasangarritasuna da hori, letra larriz ida-tzita. Etorkizuna da hori, letra larriz ida-tzita. Baratzetik sukaldera, sukaldetikbaratzera.

Gabon agurra]2012a amaitzear dugu eta Artzapeko lantaldeko kideoi, Gabonak modu honetanzoriontzea otu zaigu. Azken finean irakurle fin horiei gure aurpegiak ezaguteraztekoera bat da, eta horrela, jakin dezazuen aldizkari honen atzean zenbat pertsonek kola-boratzen eta laguntzen duten.

Noski, ez gaude guztiok, eta pena handia dugu argazkirako etorri ezin izan zutenakagertzen ez direlako. Baina guztion partez, Gabon Zoriontsuak eta Urte Berri On batopa dizuegu.

Eskerrak eman nahi dizkizuegu guregan konfiantza izateagatik eta aldizkaria zuenetxe goxoetan jaso eta irakurtzeagatik. Hurrengo urtean berriro ere hor izango garahamaika kontu zuei eskaintzeko.

Besterik gabe, hona hemen gure Artzape familia; kolaboratzaileak, banatzaileak,laguntzaileak eta arduradunak.

Poz-pozik eta maitasunez pasafesta hauek!!!

Datorren urtera arte!!!

Artzapeko lantaldea

2013.urtean Gure Txeru Elkartea sortu zeneko 50. urteurrena ospatzen da. Haudela eta, argazki bilduma osatzeko asmoarekin dabiltza. Horretarako, herritarrenlaguntza eskatzen da; [email protected] helbidea erabili dezakezue argaz-kiak emailez bidaltzeko edota eurekin harremanetan jartzeko. Paperezko formatoan dauden argazkiak jasotzeko eurekin harremanetan jarri edokale nagusian Elkarteak duen postontzian utz dezakezue, beti ere, nork utzita-koak diren azalduz . Ahaztu gabe, harremanetarako telefonoa edo emaila jarri,horrela argazkiak itzultzeko.Bestalde, argazkiei buruzko informazioa ere ongi etorriko zaie (non ateratakoaden, zein ospakizun mota, data...). Argazkiekin erakusketa bat antolatzeko asmoa dute.

Floren Memorialaren futbito txapel-keta abian da. III. edizioa izango daeta horretarako izena emateko epeazabalik dago jadanik. Izen emateko epea urtarrilarenlauean amaitzen da.

Bertan parte hartu nahi dutenek"Itxaspe" tabernan eskuratu ahalizango dute izen-emate orria.

Txapelketako egutegia eta ordute-giak finkatzeko lehenengo bileraurtarrilaren 11ean izango da gaueko21:30etan Gure Txeruko lokalean.

6- artzape @topagunea.com

] getarian zer berri?

Guztiok bat! prozesuarenaurkezpena

Gure Txeruk 50 urte

Udal Gobernuaren helburua hasieratik herritarren parte hartzea sustatzea izanda. Hori horrela izanik, proiektu berri baten aurkezpena egin zuten abenduaren18an Udaletxean egin zen jendaurrean: Guztiok bat! Getariako aurrekontu parte-hartzaileak 2013.Iaz, 2012ko aurrekontuak lantzerakoan, informazio-formazio ahalegin bereziaegin zuten: aurrekontuak nola osatzen diren, ze kapitulu dituzten, ... azaldu.2013an, ildo horretatik jarraitu eta sakontzeko xedearekin, aurrekontu parte har-tzaileen prozesuari ekingo diote, prozesu honetan lehen urratsak emanez. Gai-nera, lehen aldia izango da horrelako zerbait egingo dela Getarian. Guztiok bat! prozesu bat izango da. 2012ko abenduan hasi eta 2013ko martxoarenamaiera artean gauzatzea aurreikusten dutelarik. Bertan, denon parte hartzea bul-tzatuko dute:o Herritar guztiak, auzoetakoak barne.o Herriko talde, elkarte eta eragileak.o Udaletxeko langile, tekniko guztiak.o Udal Gobernua eta Udaleko alderdi guztiak.

Aurkezpena eginda, bilera irekiekin hasiko dira urtarriletik martxora bitartean.Bilerak eztabaida guneak izango dira, informatiboak eta kontsultiboak, eta ahaldenean, erabakitzaileak. Udalak proposamen guztiak kontuan izango ditu, bainaondoren aurrekontua onartzea Udal Plenoaren erabakia denez, ezingo da bermatuaurrez proposamen denak gauzatzea.

III. FlorenMemoriala

Harpidedunkanpainarenranking-a

Guztiok dakizuen bezala, Artzape-ren aldeko harpidedun kanpainaizan dugu martxan, hurrengourtean aldizkaria kaleratzeko beha-rrezkoak baitira harpidedunberriak. Horrela, harpidedun zaha-rren artean, berri gehien lortzenzituenak sari potolo bat irabaztekoaukera zuen. Urteko azken alea iza-nik, irabazlearen izena emangodugu:

-Eneritz Manterola: harpidedun bat.-Hilario Larrañaga: harpidedun bat.-Imanol Ibarbia: hiru harpidedun.-Izaskun Larrañaga: harpidedunbat.-Nerea Kamio: harpidedun bat.Irabazlea beraz, Imanol Ibarbia!

Saria urtarrileko alean jakinaraziko da.

Urola Kostako Udal Elkarteak, KutxaEkoguneak, eskualdeko bost udalek etaeskualdeko 23 arrandegik OntziratuZaitez! kanpaina jarri zuten martxanazaroaren erdialdera. Kanpaina horren helburua da arrande-giko erosketetan ontzi edo tuperra era-biltzea eta paper eta plastikozko poltsenerabilpena murriztea.Ondoren datozkanpainaren lehen datuak eta balora-zioa.Ontzien banaketa: Azaroaren 5etik10era ontzi berrerabilgarriak banatuziren Udal Elkarteko bost udalerrietan.Guztira 7.105 ontzi banatu dira: Aian185, Getarian 600, Orion 1.410, Zarau-tzen 2.910, Zumaian 2.000. Getarianbanatzea espero zenaren % 66,66abanatu zen.Erosketak ontziekin: Azaroaren 12tikaurrera eskualdeko arrandegietan ontziberrerabilgarriarekin arraina erosi dutenherritarrei zozketarako txartelak banatuzaizkie. Guztira, azaroaren 12tik azaroa-ren 30era bost herrietan 8.076 erosketaegin dira ontziekin: Aian 117, Getarian468, Orion 1.712, Zarautzen 4.177,Zumaian 1.602. Getarian, goitik botata,banatutakoen % 78ko erabilera izan da.Zozketak: Arrandegi bakoitzean banatudiren txartelekin zozketak egin dira(arrandegi bakoitzean sari bana) eta zen-baki sarituak arrandegian bertan daudejarrita. Sarituek 30 euroko balioa duenbale bat jasoko dute arrandegi horretangastatzeko.Hurrengo zozketa abenduko txartelenaizango da eta zenbaki sarituak arrande-gietan emango dira ezagutzera.Lehen balorazioa: Egiten den lehenbalorazioa ona da. Alde batetik arrande-gien parte hartze eta ahaleginarengatik.Beste alde batetik, herritarrek kanpai-nari egin dioten harrera ona izan delakoeta, azkenik, azaroaren 12tik 30era 8.076erosketa ontzia erabiliz egin direlako.Horrek paper eta plastikozko poltsenkontsumoan murrizketa esanguratsuadakar. Helburua da ontziak erabiltzeaohitura bihurtzea.

Informazioa gehiago:Tel. 943 896024

[email protected]

] bi hitzetan


Artzaperen oharraJadanik pasa ditugu harpidedunei urteko kuotak baina kasu batzuetan akatsinformatikoak izan ditugu. Hori dela eta, eskertuko genuke kontua baliogabetuedo aldatu, eta eskuz ordaintzen dutenei ingresoa egitea gure bi kontu hauetakobatean.

Kutxa: 2101 0040 60 0011067949Euskadiko Kutxa (Laborala): 3035 0192 91 1920005322

Herrian bizi direnek 22 euro ordaindu behar dute eta gainerakoek 25.

Arazorik izan ezkero jarri gurekin harremanetan. Telefonoa: 943000548 E-maila: [email protected]

Eskerrik asko guregan konfiantza eta harpidedun izaten jarraitzen duzuenoi!

Uxoa Irigoienek irabazi duOrioko III. Herri Lasterketa

Badator Korrika 18

Urteari bukaera ezin hobea ematen ari zaio Uxoa Irigoien korrikalari gazteak. Aza-roaren 24ean Azkoitian izan zen lasterketan garaipena lortu zuen eta orain, aben-duaren 16an Orion izan den Herri Lasterketan ere lehen postua lortu du. 14 kilo-metrotako ibilbidea 00:58:09ko denboran amaitu zuen. Zorionak!

Hurrengo urtean Korrikako 18.edizioa izango da. Martxoaren 14an Andoainenhasi eta 24an amaituko da Baionan. Eman Euskara Elkarri lelopean, Getarian hain-bat ekintza egingo dira.Horietan lehenengoa Mus Txapelketa da. Urtarrilaren 11ean izango da gaueko21:30etan Berdura Plazan. Bikoteka eman beharko da izena eta 10 euro ordaindu.Izen ematea Taxko tabernan izango da.

Argazkia: Aiora Larrañaga/Urola Kostako Hitza.


Aitor Irigoien, Beñat Gereka eta Mikel Mugika ] Txapakalezka

Rafael De DiegoLarrañaga:

Getaiko frontoitik

Bernabeura

Real Madrid-en jokatzera iritsi den getariar bakarra

Irudikatzen gaur egun getariar gazte batReal Madrid-ekin Txapeldunen Ligajokatzen?Oso zaila egiten da, baina ez zen lehenaldia izango. Izan ere, 1967-1969 artean,De Diego getariarra orduko Real Madridtalde indartsuan jokatzera iritsi zen. Urte batzuk igaro dira ordutik, eta futbo-laren mundua (bereziki mugitzen duendiru kopurua) aski aldatu da, bainaorduan ere jokalari onak soilik iristenziren talde handietan jokatzera.

Haurtzaroa eta gazteriaRafael 1944ko maiatzaren 7an jaio zenGetarian. Bere aita Valladolidekoa zenjaiotzez eta ama getariarra, baina biakGetarian bizi ziren, Elkano auzoan koka-tua zegoen Hotel Larrañaga negozioarenjabe izanik. Betidanik izan zen futbol zale amorratuaRafael; bizi egiten zuen futbola. Orduluzeak ematen zituen baloiari ostikoka,eta txikitatik moldatu izan zen oso ondofutbolean. Bere talde kuttuna Erreala zen, eta ilusiozjarraitzen zuen talde txuri-urdina. Hala,gustura joaten zen Atotxako zelaira Erre-

...llamados para el sorteo preliminar por el arbirto Mr Ellis, Fusté y Gento cambian afectuosos saludos...se suceden en la primera parte delencuentro jugadas de gran brillantez por ambos bandos...se cumplen 33 minutos cuando un pase de Grosso es rematado por De Diego quelogra así su segundo gol para su equipo. Vean la repetición...

Hauxe da Getariako frontoian hasi eta Bernabeura iritsi zen getariarraren istorioa.

Rafael De Diego eta Joxe Agustin, euren lehengusuekin Getarian.

] Txapakalezka] Rafael De Diego


alaren partiduak ikustera, Joxe Agustinlehengusuarekin eta osabarekin.

Lehen urratsak eta amestutako debuta1961ean, Tuterako Jesuitetan Batxilerikasketak amaituta, futbol ibilbideanurratsak ematen hasi zen, DonostiakoDeportes Elizondo taldeak (egungo Len-gokoak taldea) fitxatu zuenean. Futbolean aurrelari moduan jokatzen

zuen, eta aurrelari batek izan beharrekogaitasunak batzen zituen: jaurtiketa onabi hankekin, buruz erremate bikaina(altua ez izan arren, salto handia zuen),arean mugimendu onak eta gola egitekoerraztasuna.1962an, Zarauzko hondartza futboleanere aritu zen getariarrekin, ondoren txa-pelketa ugari irabaziko zituen Marinelaktalde haren aurrekari izango zenean. Deportes Elizondotik Sanse-ra (ErrealaB) egin zuen jauzia, 18 urterekin. Sanse-rekin, bi denboralditan, aurrelari finazela erakutsi zuen, 35 partidutan 26 golerdietsiz. Horri esker, 1963/64 denboraldian, 19urte zituela, Errealaren lehen taldeandebutatu zuen. Une hartan bigarren mai-lan zen Erreala. 1964ko urtarrilaren 26andebutatu zuen bihotzeko taldearekin,Celta-ren aurkako norgehiagokan. Errea-lean ez zituen partidu asko jokatu, ikas-ketak medio Oviedoko Unibertsitaterajoan baitzen Kimika ikastera.

Rafael eta AsturiasHala, Oviedon bizitzen jarri zen, eta fut-bolean jokatzen jarraitzeko aukera izanzuen orduan bigarren mailan zegoenOviedo talde historikoan. Bere bizimodua pixkanaka Oviedonantolatuz joan zen, eta han ezagutu zuenbere emazte izango zen Marta asturiarraere. Futbolari dagokionez, partida ugarijokatu zituen Oviedon eta goleatzaile

bezala nabarmendu zen.Horrela, unibertsitate mailako espainiarestatuko selekzioarekin hainbat txapel-keta jokatu zituen. Ondoren, 1965/66denboraldian, Espainia B selekziora(garai haietan, herrialde bakoitzak biselekzio zituen, A eta B) deitua izan zen,eta Vallecas futbol zelaian egin zuendebuta, Frantziako selekzioaren aurka. 4-0 irabazi zuten partida, eta Rafaelek 2gol sartu zituen.

Gento, Amancio, Grosso… eta DeDiego!Oviedon zein selekzioan emandakomaila ona ikusita, 1967an, Real Madrid-ek fitxatu zuen. 23 urte soilik zituen, etabigarren mailan jokatzetik, tituluak ira-baztera ohituta zegon Europako taldesendoenetarikora igaro zen. Hori aski ez eta Europako Kopan debu-tatu zuen, Ajax Holandako txapelduna-ren aurka. Europako Kopa, egungoChampions League-aren aurrekaria zen,baina soilik herrialde bakoitzeko Ligairabazi zuten taldeek jokatzen zuten. Ligan, geroxeago egin zuen debuta,Zaragozaren aurka. Lehen Mailan jokatuzuen lehen partidu hura 3-2 irabazizuten, Rafaelek buruz sartutako gol ederbati esker. Hasiera bikaina, zalantzarikgabe!Erasoko lerroetan oso talde indartsua zenReal Madrid hura. Honen lekuko daRafaelen taldekide zirela une hartakoospe handieneko hainbat aurrelari:

“Jaurtiketaona, buruz

errematebikaina, arean

mugimenduonak eta gola

egiteko erraztasuna”

De Diego (behean ezkerretik hasita laugarrena) Real Madrid-eko hamaikakoan;besteren artean Junquera, Sanchis, Gento eta Amancio.


]Txapakalezka] Rafael De Diego

Gento, Amancio, Grosso, Fleitas… Tal-deek oso joko sistema erasokorrarekin (1-4-2-4) jokatzen zuten, gainera, 4 aurre-larirekin aritzea ohikoa zelarik.Dena den, Rafaelek ez zuen bere gaitasu-nak erakusteko aukera handirik izan, tal-dean zeuden aurrelariak kontuan izanda:3 denboralditan, 5 partidu jokatu zituen,eta 2 gol sartu. Jokatu zuen partidetako bat Atotxan izanzen, igo berria zen Errealaren aurka.Par-tida berezia Rafaelentzat…

Ibilbide anitza eta oparoaHurrengo urtean, 1970/71 denboraldian,bi kluben arteko jokalari-trukea medio,De Diego Sabadell-era joango zen.

Han denboraldi polita egin zuen, etaeman zioten konfiantza ezin hobeto itzulizion klubari, joko onaren eta golen bidez.Gustura aritu zen Rafael Sabadell-en, futbolaz gozatzen.

Hurrengo denboraldian, Sevilla taldeanaritu zen. Jarraian, 1972an, HerrialdeKatalanetara itzuli zen, Espanyol-enjokatzera. Bi denboralditan maila oso onaeman zuen eta gol dotore eta garrantzi-tsuak lortu. Trofeo Carranza preziatuaere irabazi zuten, Rafaelen gol bati esker.Kopan, 1/16-tan, Ligako txapeldun zenAtletico de Madrid eliminatu zuten,Rafaelek buruz, plantxan jauzita, sartu-tako golari esker. Gol hau Espanyol-enhistoriako gogoangarrienetakoa kontsi-deratua da oraindik.

Futbol ibilbidea amaierara iristen…1974an, Xixongo Sporting-era joan zen.Han bi denboraldi egin zituen, eta lehe-nengoan maila oso ona eman zuen. Spor-ting-en amaitu zuen Lehen Mailako bereibilbidea, hurrengo denboraldian CDGaláctico Pegaso taldean aritu baitzen,Hirugarren Mailan. Bere azken denboral-dia Asturiaseko Ensidesan egin zuen, eta

bere golekin taldeari 2-B mailara igotzenlagundu zion. Igoeraren zapore gozoare-kin erretiratu zen 1978an, 34 urte zituela.

Futbolari bizimodua, Getaria eta anekdotakOrduko futbola desberdina zen, bainagarai haietan ere ondo zaindu beharraizaten zuten jokalariek, eta diziplina han-dia zen oso. Honen adibide da Errealeanaritu zenean, Donostian egon zela bizi-tzen Rafael, baina klubeko Zuzendari-tzako kide baten etxean. Real Madrid-enegon zenean ere, klubak hautatutakofamilia batekin bizi izan zen haienetxean, eta gaueko hamabietarako etxean

De Diegoren gol ahaztezina Espanyol-ekin. Atletico de Madrid kanporatu zuen Kopako partidu honetan.

“Hainbeste taldetan aritu

arren betimantendu izan

zuen loturasakona

Getariarekin”

Ezkerretik hasita: Amas, De Diego, Eceiza, Mendikute eta Urresti Errealaren elastikoarekin.


]Txapakalezka] Rafael De Diego

zintzo egon behar izaten zuen. Hainbeste taldetan aritu eta Asturiasenbizimodua egin arren, Getariarekikoharreman estua izaten jarraitu zuenRafaelek, eta ahal zuen guztietan etor-tzen zen herria bisitatzera. Beti man-tendu izan zuen lotura sakona sorterria-rekin. Bere lehengusuak ere joan ohi zirenRafael bisitatzera. Joxe Agustinek ongioroitzen ditu oraindik Madrid-era Rafa-eli egindako bisitak: han egindako afa-riak, zinera joaten zirenean, Rafaelgauerdian filma oraindik amaitu gabeegon arren, zinetik atera eta etxera joatenzela, Urtain boxeolari zestoarrarenborrokaldi bat ikusten izan zirenekoa…Ororen gainetik, Rafaelen eskuzabalta-suna azpimarratzen du Joxe Agustinek,beti berak gonbidatzen baitzien bisitanjoandako lagun denei. Biak buruarekintokeak egiten hasi, eta elkarren artean350 baino gehiago egin zituzten egunhartaz ere akordatzen da. Baita Rafaelenohitura xelebre batez ere: inoiz postrerik

eskatu ez, baina gero beste denei eurenpostreen zatiak dastatzen ibiltzearena…

Botak zintzilikatu ostean…Futboletik erretiratu ostean, Oviedo klu-beko idazkaritza teknikoan eta Transpor-tes Azkar enpresako delegazioan arituzen, baina nagusiki industria kimikoennegozioan jardun zuen, profesioz kimi-koa izaki.

Ezusteko mingarriaOviedon bizi arren, uda garaian Luan-cora joaten ziren egun batzuk igarotzera,eta juxtu Luancon hil zen 1982ko abuz-tuaren 17an, 38 urte zituela, ezustekoistripu latz baten ondorioz. Goizekohiruetan, beraien etxebizitzaren azpianzegoen tabernan gas leherketa bat jazozen, eta eraikina osorik erori zen. Berarekin batera hil ziren istripu hartanbere ama Maria Larrañaga, bere emazteMarta eta hauen bi seme (Javier etaIñaki). Bere alaba Marta (11 urtekoa) izanzen familiatik bizirik irten zen kide baka-

rra. Kolpe latza eta gogorra izan zen, fut-bol munduarentzat zein Getariakoherriarentzat.

Rafael ezagutu zutenek bihotzean dituzteelkarrekin bizitako momentu onak.

Taldekide eta zaletuen oroimenean bere golektoki propioa izaten jarraitzen dute.

Gainontzeko guztioi Rafaelen bizitzako isto-rio hunkigarri eta bizi hau geratzen zaigu,erreportaje honetan, omenaldi modura, bil-tzen ahalegindu garena.

Eskerrak:Rafaelen sendiari eta familiartekoei(Joxe Agustin, Isidro eta Maria RosaLarrañaga), eman diguten ezinbestekolaguntzarengatik: azalpenak, argazkiak,datuak…

Isaac Ostolazari, hau dena posible egitenlaguntzeagatik…

“Igoerarenzapore

gozoarekin erretiratu zen

1978an, 34 urtezituela”

De Diego (behean erdian) Sabadell-en jolastu zuenean 1970/71 denboraldian, La Creu Alta futbol zelaian.


Abenduaren 3an Euskararen Nazioarteko eguna ospatzendugu. Hala, euskararen aldeko asteburua izan genuenherrian. Hainbat ekintza egin ziren gure hizkuntzarenalde, eta horietako batzuk islatu ditugu argazki hauenbitartez.

Asteburuari hasiera Arrai Nastua batukada taldeak emanzion kaleak alaituz eta herritarrak dantzaraziz.Hurrengo egunean, abenduaren 1ean, arratsaldez kantupoteoa egin zen, eta ondoren bertso afari musikatua izanzen gaztetxean. Barre eta algara dezente izan omenziren...

Igandean berriz, asteburua borobiltzeko, eguerdian GazteAlaiak txistulari taldeak kontzertua eskaini zuen eta arra-tsaldean berriz, “Gazta zati bat” filmaren proiekzio emanzen eskolako aretoan.

Argazki Txokoa

12-artzape @topagunea.com

Euskararenaldeko asteburua

Argazkiak: Jon Etxeberria eta

Izaskun Urbieta.


Izaskun Urbieta] Elkarrizketa

Haritz Esteban:“Artalde guztia bere lekuan

egon dadin mantentzea, eta bakoitzak bere lana zein den identifikatzea izan da nire zeregina”

Nondik dator batukada talde bat sor-tzeko ideia?Aurtengo Salbatore festetan Udalakbatukada kurtso bat eskaini zuen. Hila-bete lehenago prestatzen hasi ziren Zo-zongo taldeko Hodeiekin eta ondorenfestetan kalez kale ibili ziren. Nik ezinizan nuen parte hartu lana medio, bainainstrumentu asko utzi egin nizkien, niketxean gordeta bainituen Antxua Bentantaldearen garaitik.Festak pasa ondoren, Gaztetxeko hainbatlagunek jarraitzeko gogoa zuten; ikasten,jotzen eta ondorioz, talde bat eratzen.Niri galdetu zidaten ea prest nengoentaldea hartzeko eta baiezkoa eman nuenbaina kondizio gisa entseguetara gutxie-neko asistentzia eskatu nuen. Niri ber-din zitzaidan taldekideek instrumentuakjotzen jakitea edo ez, baina gogoa etakonpromisoa eskatu nien hasieratik, etaegon zen.

Lehen Getarian bazen Antxua Bentan dei-tzen zen perkusiozko talde bat, non nipartaide nintzen. Hango 4 kantu hartueta horiek pixka bat moldatu ditugu.Urrian hasi ginen entseguetan. Zazpiastean jardun gara, astean bitan elkartuz.

Zergatik jarri diozue Arrai Nastuaizena?Taldearen izena gure arteko eztabaida

handi baten ondorioa da. Lehen aipatubezala, lehen bazegoen herrian AntxuaBentan deitzen zen perkusiozko taldea,eta nik egia esan, nahiko garbi nuen guretaldeak Antxua Bentan Remember edohorrelako zerbait izango zela. Azkenfinean beraien kantak jo ditugu eta mate-riala ere eurena da. Baina azkenean,entsegu batean erabaki zen talde horrenizena ez erabiltzea eta hainbat aukerenartean Arrai Nastua erabaki zen. Gaineraizen honek badu bere esanahia Getarian.Parrandan hainbat koadriletako pertsonaelkartzeari Arrai Nastua deitzen zaio.Hau, edo Jende Nastua.Talde honek berezitasun hori dauka; 30pertsona gaude eta asko puntu ezberdi-netatik, adin ezberdinekoak edo koadrilaezberdinetatik etorritakoak gara. Ezingogenuen pentsatu hauen artean talde batsortuko zenik, egia esan. Deialdi irekiaegin genuen taldea sortzeko eta benetan

Orain dela 10 bat urte Antxua Bentan deitzen zen perkusiozkotalde bat zegoen Getarian. Urte batzuetan jardun ziren Geta-riako eta Euskal Herriko festetan, eta festak ez ziren egunetanere, kaleak alaituz. Hala, egun batean amaiera eman zioten etatalde hartako partaide gazteena zenak, Haritz Estebanek, besteproiektu berri bati ekin dio: Arrai Nastua batukada taldea gida-tzeri. Musikaz, erritmoez eta instrumentuez dakien pertsona iabakarra da taldean, eta horregatik, artaldeko artzaina dela kon-tatu digu. Lehenengo pausua jadanik eman dute azaroaren 30ean euska-raren aldeko asteburuan kalez kale giroa alaitzen. Ilusiorik etagogorik ez zaie falta eta aurrerantzean herria erritmo alaiez etabiziez josteko prest daude!

Haritz Esteban Arrai Nastuko estreinaldian.

“Arrai Nastuak badubere esanahia

Getarian”


] Elkarrizketa] Haritz Esteban

talde homogeneoa osatu dugu.

Zein instrumentu jotzen dira perku-siozko talde batean?Oinarrian bateria dugu. Ondoren bateriahori desmuntatu egiten da eta hortik 4bonbo, 6 base, 9 tom-tom (bateriarenaurreko danbor txikiak) eta kaxa batatera ditugu. Taldeko gainontzeko par-taideek kanpaiak, panderetak eta zintza-rriak erabiltzen dituzte. Azken hauekerosi egin ditugu, makilekin batera,baina beste denak aurreko perkusiozkotaldeko instrumentuak dira.

Eta … zer da perkusioa?Perkusioaren mundua oso handia etazabala da. Hainbat instrumentu sartzendira perkusioaren taldean. Horretaz gain,perkusioak notak ditu. Ez du balio ins-trumentu bat hartu eta jotzearekin baka-rrik. Nota bakoitza ezberdina da. Bandabatean esaterako, perkusioa okertzenbada, bandak ez du aurrera egingo,galdu egiten da. Banda batean, oinarrierritmikoa eramaten duen atala da per-kusioarena.Perkusioa xilofono bat da, pianoakdituen nota adina jo daitekeena, baitabateria ere. Perkusioa da bonbo bat etatxapazko triangelua. Kuban esaterako,kableak dira perkusiozko instrumentunagusi eta garrantzitsuak. Txalaparta ereperkusioa da.Hainbat eta hainbat instru-mentu dira perkusioa.

Zein izan da zure zeregina taldean?Batez ere artalde guztia bere lekuan egondadin mantentzea eta bakoitzak berelana edo eginkizuna zein den identifika-tzea izan da. Horretaz gain, askoek oina-rrizkoa izan daitekeena, hau da, makilbatzuk eskutan hartzea ez zekiten, etahorrelako txikikeriak azaltzea ere nirelanaren zati izan da. Hortik hasi etajotzen ikastera arte izan da nire helburuataldean, eta egia esan, ongi jotzera iritsidira.

Nondik datorkizu musikarekiko zaleta-suna?Txikitatik datorkit. 4-5 urte nituela,Gabonetako opari bezala ez nuen nahipanderoa ez zen beste ezertxo ere. Hor

izan zen nire lehen kontaktua perku-siozko instrumentu batekin. Amonakoparitu zidan pandero hori eta beste opa-riei ez nien kasurik egiten. Panderoatxiki-txikia zen eta gaur da eguna ezdudala bilatzen non dudan, baina horre-tan ari naiz.Honen ondoren, 13-14 urterekin trikitixa-ren mundua ezagutzeko gogoa sartuzitzaidan. Getarian ez zegoen horrelakoezer ere ez, eta Zarautzera joatean nin-tzen panderoa jotzen ikastera. Garai har-tan Unai Narbaiza izan nuen maisu. Etapa honi jarraiki, Getariako Bandansegitu nuen perkusioa lantzen.2000.urteko abenduan hasi nintzen. Hanizan nuen irakasle bezala, orain zuzen-dari den, Aitor Uria eta panderoaz gain,perkusioaz dakidan ia guztia berak ira-katsia da.

Taldean ikasteko zein sistema erabiliduzue?Antxua Bentan taldekoek CD batean gra-baketa bat egin genuen. Taldea desegi-tera zihoan eta aurretik, zerbait grabatutauztea pentsatu genuen badaezpada ere.Guk hortik atera ditugu kantak etahoriek jotzen ikasi dugu. Guztira bost tal-detan neukan berezita talde osoa. Beraz,behin abestiak entzunda idatzi egitennuen atal bakoitzari zegokion zatia.Horretaz gain erakusten nien beste talde-kideei entzuteko beharra. Azken finean,norbere soinuaz eta instrumentuaz gain,besteei entzutea ere beharrezkoa da.

Parte hartzaileei, herritarrei, ikusleeigustatzen zaie?Aurreko taldearekin hasi ginenean zer-bait berria zen perkusiozko talde bat sor-tzearena. Eta egun ere, nahiz eta gero etagehiago egon edo ikusi beste herrietan,oraindik ere zerbait berria da. 30 herritarelkartzea honetarako, izugarrizko berri-

kuntza da. Kalitatez okerrago edo hobe-ago egin daiteke, baina hainbeste herritarelkartzea berezia da. Askoek zituztenberaien koadrilakoak ikusten, dantzanedo barre egiten. Gu ginen lehenengoakongi pasatzen euskararen asteburuanatera ginenean, eta horrek ikusleei ereongi pasaraztea ekartzen die, giroangurekin sartzera.Egia esan urduri egon nintzen gureestreinaldian. Ezberdina da taldean jotze-tik gidaritza eramatera pasatzera. Ongipasatzera atera ginen denok, baina nikardura batzuk ere banituen eta horrekurduri egotea ekarri zidan. Artaldekoartzaina sentitu nintzen eta lan horrekbere ardurak ditu.

Zein ezaugarri behar du pertsonabatek holako talde batean egoteko?Gogoa, konpromisoa eta asistentzia diranik eskatzen nituen hiru ezaugarriak.Gero pertsona bakoitza ezberdina da etabatzuk beste batzuk baino erritmo hobe-agoa ematen zuten, eta abar. Bainaborondatezko zerbait da eta ezin zaioinori ukatu ez jotzea taldean. Baina lehenesan ditudan hiru baloreak bete eginbehar ziren eta ongi bete dituzte egiaesan.

Ze etorkizun daukazue?Negua egingo dugula pentsatzen dut.Udaran jarraipena izango duen edo ezzaila da esaten, izan ere, ostalaritzan lanegiten dugun batzuk bagaude eta zaila-goa da elkartzea. Gu nahi dugunean etanahi dugun lekura joatea badaukagu, etaikusiko dugu nola antolatzen garenhemendik aurrera. Errealistak izan behargara eta pentsatu talde amateurra garela,Getariako gaztetxetik aterata eta musi-kalki ez oso jantziak.

“Gogoa, konpromisoa eta asistentzia dira nikeskatzen nituen hiru ezaugarriak”

Haritz Antxua Bentanekoekin jotzen.


] Harritarten txuxupeka / herri eskola

SSeennddaabbeellaarrrraakkAbenduaren 10 – 11 Lurraskara joan ginen gau bat pasatzera.Bertan tailer ezberdinak egin genituen eta horietako bat senda-belarrei buruzkoa zen. Bertan ikasitakoa zuei eskaini nahidizuegu.

Guk eukalipto-olioa prestatu genuen etxera ekartzeko. Orainkontatuko dizuegu nola prestatzen den eta zertarako balioduen.

EUKALIPTO OLIOA

Beharrezko osagaiak:-Lau eukalipto hosto.-Ekilore olioa.-Guraizeak.-Pote txiki bat taparekin.

Prestaketa:1.- Lau eukalipto hosto hartu.2.- Hostoen erdiko ardatza kendu eta guraizeekin hauts eginarte txiki-txiki egin.3.- Birrindutako hostoak potetxora bota eta olioz bete.4.- Burbuilak ateratzea uzten duenean tapa jarri eta ondo-ondonahastu.5.- 21 egun itxaron erabili aurretik.6.- Olioa iragazi hautsa kentzeko erabiltzen hasi aurretik.

Balioa:-Usain ona emateko (anbientadorea).-Masajeak emateko.-Moskitoek, erleek ... ez ziztatzeko.-Erredura txikien aurka.

Beste sendabelar batzuek ere zertarako balio duten ikasi dugu.Hona hemen batzuk:

-TXILARRA (landare osoa).Erreumaren kontrakoa.Gaueko txizaren aurka.

-ELORRI BELTZA (Fruituak eta hostoak).Azala garbitzeko.Kaka egiten laguntzen du.

-MENTA (hostoa).Digestioa egiten laguntzeko.Lasaigarria.

] getaiko gaztetxea

Iepala, iepala!!!

Iada iritsi zaigu abendua, eta baitaArtzape aldizkariaren azken alea ere.Hortaz, GGA-ko kideek ale hau eskerrakemateko erabiliko dugu.

Denok dakizuenez, abenduak 3an Euska-raren Nazioarteko eguna izan zen. Bai,badakigu zer ari zareten pentsatzen; eus-keraren egunak urteko egun guztiakdirela, tristea dela oraindik ere egunbaten beharra izatea euskaldunago senti-tzeko, etab.

Baina harro esan dezakegu orain ereurrats bat eman dugula geure ama hiz-kuntza lau haizeetara zabaltzeko. Ostiralean hasi ginen danbor, pandero,perkusio.. soinuez geurea dena aldarri-katzen. Gerriak dantzan jarri genituen"Arraia nastua" batukada taldearekin.

Larunbatean aldiz geure eztarriak urra-tuz bihotzean daramatzagun kantuekinkalekantoiak sorgindu genituen. Honiguztiari, bertso afari musikatu zoragarribatekin eman genion amaiera "Euskara-ren astebukaera" deitu genion egunei.

Hau guztia ez zen posible izango zeurepartaidetzarik gabe. Beraz, hilabetehonetako protagonista zeu zara.

Bai batukadarekin lehenego txaloakjotzeagatik, bai kantu liburuak erosteaga-tik, bai zeure arreta guztia bertsolarieieta musikariei emateagatik eta baitaantolakuntzak bidea ilun ikusten zue-nean, argi izpi hori botatzeagatik ere.

Hala ere esker berezi bat eman nahidiegu bertsolariei, musikariei eta gai-jar-tzaileari. Aurten ere lortu bait ute jendealotsaraztea, denoi irrifartxo bat ateratzeaeta baita jendea bertso munduan barne-ratzea ere. Nahiz eta errealitatea ez onartu, bestebehin Getariako gazteak ohartu garaherrian bertsolari apartak dauzkagula,eurek usten duten baino indar gehiagodaukatela eta 12 euroren truk EuskalHerriko bertso finalean egongo baginabezala sentiarazi zigutela.

Musikariei eta gai-jartzaileari besarkadahaundi bat, euren gitar soinu eta gai xele-bre horiek gabe ez bait zen berdinaizango.

Gogoratzen dizuegu egunean bertan jen-deak "EUSKARAZ BIZI NAHI DUT"-ekokamisetak eskatu zituela. Laister jarrikogara kontaktuan zeuekin .

Hala ere, beste norbaitek kamiseta nahiizanez gero badakizue...Ostegunero 19:30etan asanblada izatendugu.

Amaitzeko, hurrengo urteari begira, gaz-tetxeko parte izatera gonbidatzen zai-tugu.

Gaztetxeko kide guztien partetik...

...gozatu gabonak gehien maite dituzuenpertsonekin...

...ongi bukatu urtea...

...promesa faltsurik gabe hasi bestea...

....eta hurrrengo urtera arte!!!!!!!!!!!!

GAZTETXIAN ERE EUSKARAZ BIZINAHI DUGU

18- artzape @topagunea.com18-artzape @topagunea.com18- artzape @topagunea.com

] Historiaren katebegiak / Udaletxeko artxiboetatik ...


GetariaHerri baten oroimena auzokoen gogoan biltzen da. Ohiturak,hizkuntza, jaiak, herriaren gaineko ikusmoldea, munduaribegiratzeko modua, joan-etorriak… ikasitakoarekin eta eraku-tsitakoarekin egiten zaio aurre bizitzari.

Oroimen hori, baina, partziala izaten da askotan. Gizakiokmina ahazteko zein mina ezin ahazteko gaitasun itzela dugu.Baita, noski, une goxoak eta hunkigarriak behin eta berrizgogoratzeko ere. Jendarteak ere askotan oroimen selektibo beraduela ematen du. Horrela, tradizio luzekotzat jotzen dituguhorren zahar ez diren ohitura, jai edo portaera ugari. Izan ere,gu, orainaldian bizi garenok, gu ere etengabe sortzen ari garagure ohiturak, hizkuntza, jaiak, ikusmolde eta joan-etorriak.Etorkizunean, akaso, norbaitek gure erantzuna ondaretzat jokodu; eredu ona erakasteko; edo txarra, arbuiatzeko; edo bitxia,gizarte arraroa garelakoan. Batek daki.

Egun, baina, auzokoen gogoa ez da oroimena biltzen duengune bakarra. Gure ordenagailuen disko gogorrak zein gureazken belaunaldiko segapoto ditugu. Horiekin batera, ordea,udal artxiboak ditugu. Oroimena baino hotzagoak, oroimenartifiziala baino apalagoak… baina oso aberatsak.Baita Getarian ere, nahiz eta gure herriko artxiboa suak behinbaino gehiagotan jan. Horregatik, berebiziko garrantzia duudalak abiatu ekimena: udal artxiboaren memoria digitalizatueta eskuragai jartzea. Ezagutza eta informazioa gizarteratzeko,kudeaketa gardena burutzeko, herriko historia zabaltzeko…datuak eman, irudiak sortu, aplikazio informatiko batean jaso,interneten jarri…

Jaurlaritzak zein Aldundiak diruz lagundutako ekimena da.Horri esker, hilean behin herriko pasadizo bat berreskuratu etaargitaratuko dugu, ekimen hau gauzatzen ari den Ereitenenpresaren eskutik. Atzera begiratzeak gizartearen aldaketarenberri emateko balio du ere. Adibidez, berrikuntza batenaurrean hasierako mesfidantza nola gainditu eta ekimenberrien aurrean beldurra nola desagertzen eta ahazten denikusteko balio du.

Egun zeinek imajinatzen du Getariako Alde Zaharra inolakobabesik gabe? Zeinek irudikatzen du Getaria haren “MultzoHistoriko Artistiko Monumentala” izendapenik gabe? Etahorrek eskatzen duen araudirik gabe?

Bada, elizak 1895. urtean eta kanpandorreak 1913. urtean haienizendapenak lortu bazituzten ere, 1970ko hamarkadaren hasie-ran egokitu zitzaion Getariari izendapen orokor hori. “Egokituzitzaion”. Ondo dago esana. Izan ere, udal aktek jasotzen dute-nez udala izendapen horren aurka azaldu zen 1971. urtean.Hiria babestea garapenaren aurkakoa zelakoan.

40 urte beranduago polemika horren arrastorik geratzen al da?Edo “atzerapena”tzat jotzen zena neurri modernoa eta efizien-tea bihurtu al da?

2004ko abendua artzape -19

2 patata txiki2 AzenarioPorru 1Kipula erdiaPiper berde 1Gazta pixka bat


]] literatur txokoa / Izaskun Larrañaga]] moniren errezeta [[

Ezer ezBarazki krema

Idazlea: Janne Teller (Danimarka, 1964)Itzultzailea: Juan Mari MendizabalArgitaletxea: AlberdaniaUrtea: 2012Orrialdeak: 152

Egiteko era:

Ura irakiten hasten denean, osagaiguztiak lapikoan sartzen ditugu eta 20minutu inguru itxaroten dugu. Azke-nik, ia ur guztia kentzen dugu, gaztapixka bat gehitzen diogu eta irabiagai-lutik pasatzen dugu. On egin!

ON EGIN!!

Aurten iritsi da gurera baina,lan honek baditu dagoenekohamabi urte. 2000. urteanikusi zuen argia Danimar-kan, eta bertan, izugarrizkoiskanbila sortu zuen jorra-tzen diren gaiak direla eta.

Nerabeentzako liburu gisaaurkeztu zen baina, hainbatikastetxetan debekatzerainoiritsi ziren.

Istorioa Taering izeneko hiribatean kokatzen da eta pro-tagonista Pierre Anthon ize-neko gaztetxo bat da. Eskolautzi, bertatik alde egin etazuhaitz baten gainera igo-tzen da; bertan, bizitzak ezduela ezertarako balio alda-rrikatzen du. Egoera haualdatu nahian, bere ikaski-deek hori ez dela horrelaadierazi nahiko diote, hau

da, munduan badirela bene-tan merezi duten eta garran-tzitsuak diren gauzak. Prota-gonistari hori erakusteko,ikaskide bakoitzak, joko gisa,benetan maite edo mirestenduten objektu bat utzibeharko du multzo batean.Hasierako joko horrek, isto-rioa aurrera joan ahal, kru-delkeriaz aritzera eramangoditu gaztetxoak.

Hasiera batean, lehen esandudan bezala, nerabeen-tzako liburu gisa aurkeztuzen; baina, gaiei errepara-tzen badiegu, nerabeenganzentzu negatiboan eraginzezakeen lantzat hartzera iri-tsi ziren. Honen erabat kon-trakoak zirenek, nerabeaksuizidiora bidera zitzakeelaaldarrikatu zuten. Irakurlebakoitzak epai dezala.

Osagaiak:

20- artzape @topagunea.com20- artzape @topagunea.com

Egintzengatik ezagutuko dituzue

Esaldi horrek badu esanahia, antzinako garaietatik hasita gaur-daino. Uste dut apaizari entzun niola lehenengo aldiz elizan,gaztetxoa nintzenean. Gerora jakin nuen Bibliako ebanjelioetanere agertzen zela esaldi hori, eta Jesukristok bere apostolueizuzendutako hitzaldietan maiz aipatzen ziela, fariseuei buruzari zenean. Izan ere, fariseuek gauza bat esan (Jainkoa goratu)eta gero alderantzizkoa egiten baitzuten (herria eta jende behar-tsua zapaldu).

Beraz, ez da gaur goizeko kontua hori. Historian zehar eta kul-tura guztietan eman den zerbait da. Gauza bat esan eta kontra-koa egin. Hori da gaurko gizartean ere, gehienok edo askok,behintzat, egiten dutena. Kontraesaneko munduan bizi garenez,ez da erraza gertatzen koherentea izatea askotan, nahiz etaborondate onez aritu.

Baina norbanakoena alde batera utzi eta publikora pasa gaite-zen. Izan ere, hasi alderdi politikoetatik eta banku nahiz edo-zein motatako erakunde ez baita hortik kanpo geratzen. Gizar-tean hipokresia da nagusi. Politikoek hauteskundeetan gauzabat esan, eta gero alderantzizkoa egiten dutela sarri entzun ohidugu, kaleko jendearen ahotik. Eta ez da gezurra, zeren etagauza bat da benetan egin nahiko luketena nahi izatea, eta bes-tea errealitateak aurrean jartzen dizkien oztopoekin topo egitea.

Hala ere, errealitate hori aldatzeko benetako nahia zintzo azal-tzea eta horretan saiatzea hor nonbait, baina ezin dena barkatuda, jakinaren gainean egonik gezurretan aritzea. Hain zuzen,bankuek ere egiten ari direna eta egin izan dutena betidanik.Beraien morroi bihurtu gaituzte eta ekonomia ondo joanzenean, publizitatez betetzen zizkiguten postontziak, dirua osomerke eskainiz: etxea, autoa…, eta gainerako guztiak erostekoerraztasuna eskura jartzen zuten, sinadura hutsaren truke. Baze-kiten, ordea, hipotekak sinatzerakoan orriaren atzealdean hizkitxikiaz iruzurra gordetzen zutela. Etxea erosteko beharraz zego-enari ez zieten egia osoa esaten maileguari buruz. Jendea, berriz,fidatu egin zen. Eta krisia iritsi eta jendea langabezian geratzenhasi zenean, zurikeriak alde batera utzi eta familia osoak etxee-tatik botatzen hasi ziren, lotsarik gabe. Horra hor, gaurko fariseumodernoak.

Bitartean, politikoek eta boterean daudenak beste aldera begira.Orain denak “etxeak kentzea”ren aurka agertuko dira; baina zeregin dute orain arte egoera horretara ez iristeko?. Gauza handi-rik ez. Beraiek ere dirutza mordoa zor ohi diete bankuei, eta horkokatu behar da orain arte isiltasunean egon izanaren arrazoia. Aldi berean, legea betetzerakoan ez dute denekin berdin joka-tzen. Futbol-talde erraldoiek izugarrizko zorrak dituztelarik,

Ogasun Publikoak beste modu batera tratatzen ditu hauek gai-nontzeko zergadun arruntekiko. Beste aldera begiratzeaz gain,ez zaie eskatzen berehala zorra ordaintzera. Bruselak futbol-klub hauei emandako erraztasunak “estatuaren laguntza” ize-nez deitu ditu, eta konpetentzia librearen aurkako ekintzatzathartu ditu. Hala ere, hor ez da zigorrik ematen. Ez dizkiete fut-bol-zelaiak ixten. Beraz, garbi ikusten da tratu lagunkoia dutelaklub horiekiko, gainerako zergapekoekiko ez dutena. Denok berdinak garela esaten dute, baina juxtu alderantzikoaegiten dute. Hor fariseismuaren beste adibide argi bat.

Costa Gavras zinema zuzendariak, “Kapitala” azken filmean,ondo islatzen du gaur egungo fariseu hauen jokabidea. Horietako asko elizkoiak, fededunak eta gizartearen aurreaneredugarriak diren arren, ez zaie axola jendea kale gorrian ezergabe uztea, beren interesen kalterako ez bada. Dirua bihurtu dute jainko eta horren menpe bizi dira. Irudi batsaltzen digute, baina kontrakoa egiten dute.

Fariseuen eskolan hezituak dira.

]] Joxi Erauskin [[

] elan-euskadi

Palestina: hedabideen hitzak, irudiak etamapen errealitatea

Hedabideek israeldar eta palestinarrenarteko gatazkaren xehetasunak konta-tzen dizkigutenean erabilitako hitzak etairudiak aztertzea komenigarria da.Azken bolada honetan, Gaza izan daberriro protagonista. Gaza eta Gazatikjauzitako “misilak”, Gaza eta Hamas ,lurralde hau gobernatzen duen “era-kunde terrorista”. Hala ere, Israelgo ejerzitoak Gaza bon-bardeatzen duenean “erantzun opera-zioak” baino ez dira. Hamasen miliziak“misila” jauztearen ondorioz israeldarherritar bat hiltzen duenean zerbait geu-rea hiltzen zaigu, azken batean, SantiagoAlba filosofoak esaten duen bezala isra-eldarrak estetikoki “gureak” dira, gai-nera , akaso ez gara konturatu oraindik

palestinar haurrak ez direla benetan hil-tzen eta Israelgo armadak egindako bon-bardaketa gertatu ostean palestinarrekgomazko gorpu txikiak besterik ezdituzte ateratzen?Ez da gure asmoa biktimen heriotzarekintxantxetan ibiltzea , baina Gazaren egoe-rak , paradoxikoki, Varsoviaren ghettoagogorazten digu. Sarritan, esaten dairudi bat azalpen bat baino argiagoa izandaitekeela. Horrelakoa bada Palestinarenmapari begiratuz gero. 1948tik gaur arteIsraelek palestinarren lurra irentsi duetenik gabe, bertako populazio gehienakanporatu zuen eta Gaza eta Zisjordaniaespetxe handiak bihurtu ditu. Oraindik ere, ez dugu konprenitzen zer-gatik Gazan, duela zazpi urte, popula-

zioaren gehiengoak Hamasi botoa emanzion botoa. Berriro, mapari begiratubehar diogu.Duela urte batzuk, Eyad al Sarraj psikia-tra palestinarrak Hamasen arrakasta osoondo azaltzen zuen: “Gazako haurren%45ek, nola edo hala, Israelgo armadakegindako bortizkeriaren ondorioak pai-ratu dituzte: baratzeak eta etxeak suntsi-tuak, bonbardaketak, hilketak... Aita iku-rra, indarra eman behar duen ikurra,zapaldua eta suntsitua. Haur hauek,nerabe izatera iristen direnean Hamaseuren bizitzetan agertzen da indarraemanez, indar menderaezina, zeren Isra-elek aita hil eta umila dezake baina ezerezin du egin Alaren (Jaungoikoaren) kon-tra, zeren Ala suntsiezina da”.

] Abenduko eta urtarrileko agenda


] KZ guneaAbenduko ordutegia:Abenduaren 10etik 21era17:00etatik 20:00etara.(abenduaren 24tik urtarrilaren 7ra, itxita).Tutorearen abenduko bisi-tak: abenduak 14, 21 eta 28(09:00-13:00).Lekua: Kultur Etxeko lehensolairua.

Urtarrileko ordutegia:17:00etatik 20:00etara (urtarrilaren 1etik 7ra itxita).Tutorea egongo da, urtarrilak 11, 18, 25 (16:00-20:00).Lekua: Kultur Etxeko lehensolairua.

] Gaztelekua[Abendua. Gabonak]Abenduak 26, 27, 28 eta urtarrilak 2, 3 - 10:30-13:30 // 16:30-19:30.

[Abenduaren 26a, asteazkena]PELIKULA/DOKUMENTALA.

[Abenduaren 27a, osteguna]IRTEERA.

[Abenduaren 28a, ostirala]FUTBITO TXAPELKETA.

] Bizarzuri[Urtarrilaren 4a, ostirala]BIZAR ZURIOrdua: 18:30etan.

] Erregeak[Urtarrilaren 5a, larunbata]ERREGEEN KABALGATA.Ordua: 18:30etan.

] Hitzaldia[Urtarrilaren 10a, osteguna]“KOLONBIA, ORAINAETA GEROA”.

Juan Pablo Torres, MarchaPatriotica-ko kideak eskainia.Ordua: 19:00etan.Lekua: Alondegia.

] Meza[Urtarrilaren 13a, igandea]Urtean hil diren jubilatu etapentsionisten aldeko meza.Ondoren, hamaiketakoa elkartean.Ordua: 11:00etan.Lekua: Alondegia.

] Zaldiak[Urtarrilaren 13a, igandea]ZALDI LASTERKETA, Malkorbe hondartzan.Ordua: 13:00etan.Antolatzailea: GetariakoZaldi Zale taldea.

] Filmak[Urtarrilaren 15a, asteartea]“ESTACIÓN CENTRALBRASIL” filmaren emanaldia. Ordua: 19:00etan.Lekua: Alondegia.Antolatzailea:ELAN-EUSKADI.

] San Anton

jaiak[Urtarrilaren 16a eta 17a]BURUHAUNDIAK, TXOKOLATADA, MUSIKA,BERTSO-JAIALDIA, BANDAREN KONTZERTUA, ZALDI LASTERKETA …

[Urtarrilaren 17a, osteguna]SAN ANTON EGUNA(Txakolin-uzta berriaren aurkezpena, trikitilariak, bertsolariak, herri kirolak …)

] Bertso jaialdia[Urtarrilaren 18a, ostirala]BERTSO-JAIALDIA.

] Olentzero[Abenduaren 24a, astelehena]Arratsaldez, herriko taldeakkalez kale kantari.

] Xakea eta

Pokerra[Abenduaren 28a, ostirala]XAKE JAIALDIAGETARIAN.Antolatzailea: Keta Xake Taldea.Laguntzailea: GetariakoUdala.

[Abenduaren 28a, ostirala]Arratsaldez, POKER TXAPELKETA, gaztetxian.Antolatzailea: GetariakoGazte Asanblada.

] Haur parkea[Abenduaren 29a, larunbata]HAUR-PARKEA, herrikofrontoian.Ordutegia: 11:00-13:30 //16:00-18:30.Oharra: Eguraldi txarraegingo balu kiroldegianizango litzateke.

] Futbola[Abenduaren 29a, larunbata]EUSKADI - BOLIVIA, Anoetako Estadioan.Gure Txeruk, Donostira joa-teko AUTOBUSA antolatukodu.

] Krosa[Abenduaren 31a, astelehena]San Silbestre KROS HERRIKOIA.Ordua: 12:00etan.Antolatzailea: Kirolgune etaGetariako Udala.

Ordua: 22:00etan.Antolatzailea: GetariakoUdala.

] Kontzertua[Urtarrilaren 20a, igandea]Salbatore Deunaren elizan,GETARIAKO MUSIKA BAN-DAREN SAN ANTONetakoKONTZERTUA.Ordua: 12:30etan.Lekua: Alondegia.

] Dokumentalak[Urtarrilaren 24a, osteguna]“BRAD. BESTE GAU BATBARRIKADETAN” dokumentalaren emanaldia. Harritan Blai kultur elkartea,Argia aldizkariak eta EguzkiBideoak kolektiboak antolatuduten dokumentalenemanaldiak.Ordua: 19:00etan.Lekua: Harralde taberna.Antolatzailea: Harritan Blai.

] Zinea[Urtarrilaren 13a, 20a eta 27a]ZINE EMANALDIAOrdua: 17:00etan.Lekua: Gure Txeru aretoa.Antolatzailea: Guraso elkartea

] Gaztetxea[Urtarrilaren 16a, 26a eta 27a]KONTZERTUAK izango dira.

] Eski irteera[Otsailaren 16an eta 17an]Luz Ardiden-era ESKI IRTEERA.

FULDAIN farmaziaren

zaintza egunak: urtarrilaren 21etik 27ra.

zorion agurrak

Udal bulegoa ..........943 896 024Faxa ................943 140 190e-mail: [email protected]

Kiroldegia ..............943 140 432Kirol-portua ............943 580 959Taxiak

Javier ..............607 720 242Carlos ..............607 403 498

Udaltzaingoa ..........943 896 146Liburutegia ............943 896 147Anbulatorioa ..........943 140 653Botika ....................943 140 441 Herri Eskola.......943 140 729SOSdeiak ............................117Kofradia ................943 140 200

Telefono interesgarriak

KULTURA SAILAK DIRUZ LAGUNDUTAKO HEDABIDEA

Norbait zoriondu nahi izanez gero,argazkia bere testutxoarekin Txerukopostontzian utzi edo [email protected] bidali.Gogoratu! bazkideok doan daukazueeta bazkide ez zaretenok 4 €ordaindu beharko dituzue argazkibakoitzagatik.

]]Aritz Iribar [[ HHaarrii ttaarrttiiaann

Agur 2012, Kaixo 2013!Urtea ongi amaitzea oso garrantzitsua da. Urtea nola joan den eta hurrengorakozer espero dugun gogoratzeko azken orduak, familiarekin edota lagunekin igaro-tzen ditugu.Egunetik egunera garrantzi handiagoa ematen diogu itxurari data hauetan.

Ni, diseinatzaile eta estilista naizen aldetik, emakumeentzako hiru outfit (kon-junto) hautatu ditut ideia bat egin ahal izateko.

Bestalde, hona hemen beste pauta batzuk Urte Zaharrak bezalako egun berezihorretan begirada guztien erdigune izan zaitezten.

• Little black dress. Iraileko alean aipatu bezala, soineko beltzak beti dira egokiak edozein ekitaldi berezietarako. • Less is more. Ludwig Mies van der Rohe arkitektuak esaten zuen bezala,gutxiago gehiago da. Inoiz ez kargatu gehiegi bitxi edo apaingarriekin, ez etakolore gehiegiren nahasketekin.• High heels edota takoidun zapatak. Denok dakigu ez direla oso erosoak, bainahain berezia den egunean takoidun zapatak janzteak pena merezi du.

Xabier LarrañagaUrtarrilak 21

Zorionak Exekiel, Moni,Illari eta

Kortxon partez!!!

Anhoa AlberdiUrtarrilak 25Zorionak eta

muxu potolo batfamilia, eta

batez ere, etxekotxikienan partez!!!

GABON ZORIONTSUAK

ETA

URTE BERRI ON!!!

122. zenbakia (2012ko abendua)

Documents

Transcript of 122. zenbakia (2012ko abendua)