Egilea: Antton Iztueta - Iturzaeta LHI - Getaria

Landare edo animalia batetik datorrena da.

Landare edo animalia batetik ez datorrena da. Ez du berezko bizirik.

Urak eta gatz mineralek (nahasian) osatzen dute. Urak eta karbohidratoek (azukreak) osatzen dute.

Gorputzetan aldakuntza fisiko edo kimikoak eragiteko ahalmena da.

Beste material batzuk koloreztatzen dituen substantzia naturala da.

Leiar-itxurako egitura txiki-txikiak dira. Euren barnean klorofila izeneko pigmentu berdea aurkitzen da.

Landareen kloroplastoetan dagoen pigmentu berdea da.

(Lurra, grezieraz) Materiaren konposizio, egitura eta propietateak aztertzen dituen zientzia da.

Hostoak bere azpialdean dituen irekigune (zulo, poro…) txikiak dira. Aireko karbono dioxidoa zulotxo horien bidez sartzen da hostoetara. Poro horien bidez arnasten dute oxigenoa ere. Halaber, estomahorietatik kanporatzen du izerdia.

Edozein gauza material osatzen duen edo osa dezakeen materia da.

Prozesu bat da, eta prozesu horren bidez, substantzia bat beste substantzia bat bihurtzen da.

Landare edo animalia batetik datorrena da.

Urak eta karbohidratoek osatzen dute.

Gorputzetan aldakuntza fisiko edo kimikoak eragiteko ahalmena da.

Lente itxurako egitura txiki-txikiak dira. Euren barnean klorofila izeneko pigmentu berdea aurkitzen da.

Landare edo animalia batetik ez datorrena da. Ez du berezko bizirik.

Urak eta gatz mineralek (nahasian) osatzen dute.

Hostoak bere behealdean dituen irekigune (zulo, poro) txikiak dira. Aireko karbono dioxidoa zulotxo horien bidez sartzen da hostoetara. Poro horien bidez arnasten dute oxigenoa ere. Halaber, estomahorietatik kanporatzen du izerdia.

Landareen kloroplastoetan dagoen pigmentu berdea da.

Beste material batzuk koloreztatzen dituen substantzia naturala da.

(Lurra grezieraz) Materiaren konposizio, egitura eta propietateak aztertzen dituen zientzia da.

Edozein gauza material osatzen duen edo osa dezakeen materia da.

Prozesu bat da eta prozesu horren bidez, substantzia bat beste substantzia bat bihurtzen da.

Landareak gai dirabehar dituztenelikagaiak sortzeko.

Animaliak, landareezedota beste animaliabatzuez elikatzen dira;ezin dute elikagairiksortu.

Landareek, gainerako bizidunekbezala, elikatu egin behar dute. Zertarako?

Bizi ahalizateko.

Ugaltzeko.

Inguruneazharremanakizateko.

CO2O2

Landareek

(nitrogenoa, fosforoa,

potasioa…)

barneratzen dituzte

sustraien ile

xurgatzaileen bidez.

Urak eta gatz

mineralek

osatzen dute.

ura eta gatz mineralak

karbohidratoak

materia organikoak

izerdi landugabea

izerdi landua

klorofila

ura eta gatz

mineralak

izerdi

landugabea

Sustraiek xurgatu

duten izerdi landugabea

zurtoineko hodi eroaleetatik

gora zabaltzen da landare

osora, hostoetaraino.

izerdi landua

izerdi landugabea

izerdi eraldatua

adarretatik

hostoetatik

hodi eroaleetatik

Klorofilak

xurgatzen du eta

bilakatzen du.

eguzkiaren argia

karbono dioxidoa

aireko ura

energia kimikoa

energia elektrikoa

energia hidraulikoa

eguzkiaren argia

energia kimikoa

Eguzki-argiaren energia

erabiliz, hostoek aireko

karbono dioxidoa

jasotzen dute

estomen bidez.

oxigenoakarbono dioxidoa

ur-lurruna

estomen bidez

hodien bidez

zurtoinaren bidez

CO2

Hostoetan, izerdi landugabea

karbono dioxidoarekin eta

eguzkitik jasotako energiarekin

nahasten da, eta hori

zeregina da.

klorofilaren

hostoaren

oxigenoaren

klorofilaren

eguzkiaren

CO2

Ura eta gatz mineralak

+ karbono dioxidoa

eraldatu egiten dira.

Azukre bihurtzen dira.

Karbohidrato bihurtzen dira.

Izerdi landu bihurtzen dira.

azukre

karbohidratoizerdi landu

nitrogeno

klorofila

oxigeno

CO2

Landareek behar duten elikagaia

sortzen dute: izerdi landua, hau da,

karbohidratoak edo azukreak. Baina,

zeri esker?

ri eta ri esker.

oxigenoa

nitrogenoa

klorofila

argia

Argia klorofila

Izerdi landua

likido lodi eta gozoa

da eta landare osora

zabaltzen da

zurtoinaren barruko

beste hodi eroale

batzuen bidez.

likido lodi eta gozoa

pigmentu berdea

likido gorri mikatza

beste hodi eroale

irekigune txiki

zulo edo poro

CO2

Karbohidratoez edo azukreez

gainera, fotosintesian oxigenoa

sortzen da eta landareek

sobera duten airera

botatzen dute.

oxigenoa

karbonoa

nitrogenoa

hidrogenoa

oxigenoa

Landareak bere

organoak osatzeko eta

hazteko erabiliko du

izerdi landua eta,

ondoren, sustraietan,

zurtoinetan eta

hazietan pilatuko diren

elikagaiak sortzeko.

hazteko

jateko

arnasteko

elikagaiak

fruituak

estomak

CO2O2

CO2 + H2O

Eguzki-energia

Klorofila(CH2O)n + O2

Hau da fotosintesian gertatzen

den erreakzio kimikoa:

Hostoetatik

Sustraietatik

Adarretatik

Zurtoinetik

Oxigenoa hartzen du.

Karbono dioxidoa

kanporatzen du.

Oxigenoa

Hidrogenoa Nitrogenoa

Karbono dioxidoa

Helioa

Argona

Metanoa

Ozonoa

Karbono dioxidoa xurgatzen dute.

Oxigenoa kanporatzen dute.

Oxigenoa

Hidrogenoa Nitrogenoa

Karbono dioxidoa

Helioa

Argona

Metanoa

Ozonoa

Gutxiago

Gehiago

Arnasketan kontsumitzen

duena baino gehiago.

Arnasketan kontsumitzen

duena baino gutxiago.

Landareen arnasketan

ur-galera gertatzen da, hau da,

landareak izerditu egiten dira,

eta hori euren tenperatura

erregulatzeko egiten dute.

Izerditzen direnean, ura

lurrun forman kanporatzen

dute, eta sustraietatik

xurgatzen duten uraren bidez

konpentsatzen dute.

Landareak atmosferan ur

eskasia sumatzen

duenean, estomak itxi

egiten ditu, barruan duen

ura ez galtzearren.

CO2O2

Fotosintesia egunez eta gauez

gertatzen den prozesua da.

Fotosintesia urte osoan

gertatzen den prozesua da.

Fotosintesia landareak behar dituen

elikagaiak argiaren bidez eratzea da.

Izerdi landutik karbohidratoak

(azukreak) lortzea da.

Fotosintesia izerdi landugabea

izerdi landu bilakatzea da.

Fotosintesia mantenugai ez-organikoak

organiko bihurtzea da.

Landareak sustraien ile xurgatzaileetatik

sortzen ditu elikagaiak.

Landareek atal guztietatik hartzen

dute arnasa; hostoetatik, bereziki.

Izerdi landugabea oxigenoak eta gatz

mineralek (nahasian) osatzen dute.

Fotosintesia izerdi gordina izerdi

eraldatu bihurtzeko prozesua da.

Kloroplastoaren barnean klorofila

izeneko pigmentu berdea aurkitzen da.

Fotosintesia mantenugai ez-organikoak

izerdi landugabe bihurtzea da.

Pertsonek eta animaliek ez dute landareen

fotosintesiaren beharrik bizi ahal izateko.

Fotosintesia mantenugai ez-organikoetatik

karbohidratoak lortzea da.

Fotosintesia gertatzeko, argia, karbono

dioxidoa eta ura dira beharrezkoak.

Hostoetan, izerdi landugabea karbono dioxidoarekin eta oxigenoarekin nahasten da, eta hori klorofilaren zeregina da.

Fotosintesia landareek beren elikagaia

sortzeko egiten duten prozesua da.

Fotosintesia materia ez-organikoa materia

organiko bihurtzeko prozesua da.

Argiaren energiaz eta klorofilaren eraginez,

izerdi landugabea izerdi landu bilakatzen da.

Landareak gauez karbono dioxidoa

arnasten du, oxigenoa kanporatuz.