XENÉTICA FONTAO · DEF. FACTOR XI XIF XIC CITRULINEMIA máis información en No LABORATORIO DE...

XENÉTICA FONTAO

Nº13 Xuño 2012

VISITA DA SECRETARIA XERAL DE AGRICULTURA E DA CONSELLEIRA DO MEDIO RURAL

INFORME DO PROGRAMA DE MELLORA XENÉTICA DA RAZA FRISOA 2011-2014

HOLSTEIN VERMELLO: UNHA HISTORIA DE

SUPERVIVENCIA

CONFIRMADO

PROBAS CONAFE XUÑO 2012

CONFIRMADO

CONFIRMADO

CONFIRMADOVALBUENA LAUTAMIC DONCELLA

JAIME LAUTAMIC 269

VILARMOR XACOBEO BARI 6025

TOBÍAS XACOBEO PILAR

G.CASTRO GOSPELL XACOBA

S. ANDRES GOSPELL 8026CABADO GOSPELL LENI

BOS COCHERO XACOBEO JESSICA ET

OS HERDEIROS LAUTAMIC ROSA 827

PRINCIPAIS

ENFERMIDADES XENÉTICAS

laboratorio

molecularxenética

Fontao - Esperante • Apdo. 128 - 27080 LUGO • Tfno. 982 284391 Fax 982 284626 • [email protected] • [email protected]

Enfermidade descuberta recentemente, que causa morte embrionaria

prematura e abortos nos 40 primeiros días de xestación. Cando esta chega ao

seu fin, os tenreiros nacen mortos, con redución drástica do peso corporal,

acurtamento significativo da espiña dorsal, extremidades longas e delgadas,

malformación de órganos internos e displasia renal e gonadal.

SÍNDROME DA BRACHYSPINA

Deficiencia de Adhesión Leucocitaria

Bovina

Provocada pola ausencia de moléculas

integrina ß na superficie dos leucocitos que

2

impide a sua migración ao tecido

perivascular. Isto impide que o mecanismo

orgánico de defensa inmunolóxica sexa

efectivo, o que produce a morte dos

tenreiros por infeccións diversas nos

primeiros días de vida.

BLAD

Deficiencia de UridinmonoPhosfato

Sintetasa

Causa mortalidade embrionaria por

deficiencia do complexo enzimático que

cataliza a biosíntese de UMP (Uridín-5´-

MonoPhosfato), precursor dos nucleótidos

pirimidínicos, que son esenciais na

biosíntese dos ácidos nucleicos (ADN e

ARN).

DUMPs

Deficiencia de Argininosuccinato

Sintetasa

A deficiencia desta enzima causa

alteracións no ciclo da urea, producíndose

unha elevada concentración de citrulina en

plasma e líquido cerebro espinal. Provoca

morta l idade post-nata l debido á

intoxicación do animal por acumulación de

amoníaco no sangue.

CITRULINEMIA

Malformación Vertebral Complexa

Maniféstase con redución do peso corporal,

malformacións na parte cervical e torácica

da columna e contracción bilateral simétrica

das articulacións do carpo. É frecuente que

produza abortos e nacemento prematuro

de tenreiros mortos.

CVM

A deficiencia de factor XI ou precursor

d a t r o m b o p l a s t i n a p l a s m á t i c a ,

glicoproteína que participa no proceso de

coagulación sanguínea. A súa deficiencia

produce problemas hemorráxicos e

anemia.

DEFICIENCIA DE

FACTOR XI

Pé de mula ou Sindactilia

É unha enfermidade xenética de

expresividade variable que provoca fusión

interdixital total ou parcial, principalmente

nas extremidades anteriores aínda que

poden estar afectadas as catro

extremidades. Cursa con coxeiras, dor,

baixa resistencia a altas temperaturas etc.

MULEFOOT

E

D

A

D

I

V

O

N

a_biotecnoloxía

do_ADN

ao_servizo_da

gandería

que afectan ao gando Holstein

Dispoñemos da Licenza para o diagnóstico xenético dos

animais portadores desta enfermidade.

BLAD

BLF

BLC

BRACHYSPINA

BYF

BYC

CVM

CVF CVC

MULEFOOT

MFF

MFC

Nomenclatura dos códigos segundo a World

Holstein-Friesian Federation (WHFF)

CNF CNC

DUMPs

DPF DPC

DEF. FACTOR XI

XIF XIC

CITRULINEMIA

máis información en

No LABORATORIO DE XENÉTICA FONTAO desenvolvemos un

test de ADN para o diagnóstico das principais enfermidades

xenéticas que afectan o gando Holstein.

Te

sto

ni e

t al., 2

00

8

XENÉTICA FONTAO XUÑO 2012 5EDITORIAL

XENÉTICA FONTAO

EDITA:XENÉTICA FONTAO S.A.Fontao, Esperante. Aptdo. 128

27080. Lugo

Tfno: +34 982.284.391

Fax: +34 982.284.626

E-mail: [email protected]

Web: www.xeneticafontao.com

PRODUCIÓN:Transmedia Comunicación & Prensa

Ronda das Fontiñas, 272, entreplanta A

27002. Lugo

Tfnos: 982.221.278, 610.215.366, 636.952.893

E-mail: [email protected]

Web: www.transmedia.es

Tirada :7.000 exemplares

DEPÓSITO LEGAL:LU 173-2008

ÍNDICE

ÚLTIMAS PROBAS DE CONAFE..

INFORME DO PROGRAMA

DE MELLORA XENÉTICA............

CONCURSOS MORFOLÓXICOS...

VISITAS OFICIAIS AO CENTRO...

HOLSTEIN VERMELLO...............

Xata Campioa e Gran Campioa de XovencasConcurso DOS TORRES (Córdoba) 2011

TORREFRANCA XACOBEO PIMIENTA

6

8

12

14

16

XENÉTICA FONTAO XUÑO 20126 PROBAS

MARIO XACOBEO ET

OS TOUROS DE XENÉTICA FONTAO

REPITEN LIDERADO NA LISTA DOS

MELLORES SEMENTAIS DE ESPAÑA

Segundo as últimas probas de Conafe,

Xenética Fontao ten os seis mellores

touros por ICO:

• Nº 1: Gospell.

• Nº 2: Xacobeo.

• Nº 3: Lautamic.

• Nº 4: Lasson.

• Nº 5: Ordes.

• Nº 6: Duno.

Ademais, posúe:

• 8 dos 10 mellores touros por ICO.



De todos os touros probados de pro-

piedade española, Xenética Fontao conta

con:

• 8 dos 15 mellores touros para kg de

leite. Entre eles, cos sete primeiros pos-

tos.

• 9 dos 15 mellores touros para kg

de graxa. Entre eles, os dous primeiros

postos.

• 10 dos 15 mellores touros para kg de

proteína. Entre eles, os cinco primeiros

postos.

• 6 dos 16 mellores touros para tipo.

E estes son os flamantes números un

de Xenética Fontao:

• Gospell: absoluto nº 1 por ICO de Es-

paña, é dicir, é o mellor de todos os tou-

ros, tanto nacionais coma estranxeiros,

con proba española.

De novo un rotundo éxito da xenética galega a nivel nacional. Nas probas de Conafe

de xuño de 2012, os touros de Xenética Fontao volven copar os primeiros postos da

lista dos mellores sementais españois.

BOS GOLDWYN GOSPELL ET

XENÉTICA FONTAO XUÑO 2012 7PROBAS

• Duno: nº 1 para leite.

• Once: nº 1 para graxa e nº 1 para pro-

teína.

• Betanzos: nº 1 por tipo e nº 1 para

ubres.

• Elegant: nº 1 para patas e pés.

• Vidueiro: nº 1 para lonxevidade.

• Gol: nº 1 para RCS.

• Tranquil e Goliat: nº 1 para días aber-

tos.

Estas probas supoñen ademais a con-

firmación de Xacobeo como unha grande

estrela, sen dúbida un dos máis impor-

tantes sementais da raza de todos os

tempos. Soamente unha estrela como

Xacobeo é capaz de manter a súa proba

de produción e tipo tras a incorporación

de máis de 2.000 fillas da súa segunda

colleita. Toda unha fazaña.

Xacobeo aínda non recolleu todos os

éxitos que merece; as próximas probas

de sementais de agosto en diversos paí-

ses (Canadá, Inglaterra, Alemaña etc.)

incluirán as súas fillas a nivel interna-

cional que xa están a realizar a súa pri-

meira lactación e, á vez, espertan un

xeneralizado entusiasmo polas súas al-

tas producións de leite e a súa excelente

morfoloxía, independentemente do país

do que se trate.

MANTOÑO DUNO BOS O-BEE MANFRED ONCE ET

COMESTAR GOLDWYN LAUTAMIC ET

Estas probas supoñen

ademais a confirmación de

Xacobeo como unha grande

estrela, sen dúbida un dos

máis importantes sementais

da raza de todos os tempos

NADAL

ARANSER

CREGO

XENÉTICA FONTAO XUÑO 20128 XENÉTICA

O PROGRAMA DE MELLORA XENÉTICA

DA RAZA FRISOA 2011-2014 ARRANCA

CON FORZAO pasado 29 de agosto de 2011 asinouse o convenio de colaboración entre a Conselle-

ría do Medio Rural e do Mar e Xenética Fontao para o desenvolvemento do Programa de

Mellora Xenética de Galicia 2011-2014. De setembro a decembro de 2011 adquiríronse

118 embrións de alto valor xenético, o 66% estranxeiros e o 33% nacionais, e de xaneiro a

maio de 2012 compráronse outros 120, tamén maiormente de procedencia internacional

(o 86%). Os embrións adquiridos proceden das mellores familias de vacas a nivel mundial.

ADQUISICIÓN DE EMBRIÓNS - ANO 2011 (SETEMBRO - DECEMBRO)

EMBRIÓNS ESTRANXEIROS

Nº E. NAI Nº REXISTRO PAI Nº REXISTRO

4 COMESTAR LAUTAMILOU PLANET CANH0105753014 GILLETTE JORDAN ETM CANM0007588022

3 BENNER RAMOS BABYLON CANH0009612970 FLEVO GENETICS SNOWMAN ET NLDM0388965513

4 GEN-I-BEQ MANOMAN BIBI CANH0106474100 FLEVO GENETICS SNOWMAN ET NLDM0388965513

3 GEPAQUETTE BOLTON RAVISANTE CANH0104115755 MR CHASSITY GOLD CHIP ET USAM0140145553

5 GOLD-N-OAKS ARABELL 1765 ET USAH0064381942 CO-OP O-STYLE OMAN JUST ET USAM0137611441

3 SMITHDEN BOLTON ALEXANDRIA CANH0009679305 GILLETTE WINDBROOK CANM0007816429

5 KHW-I AIKA BAXTER CANH0105054246 FLEVO GENETICS SNOWMAN ET NLDM0388965513

5 MAPEL WOOD BAXTER BETHANY CANH0009696511 COMESTAR LAUTHORITY ET CANM0103455217

2 FIDEL MASSIA RED NLDH0526444469 WILLSBRO LARSON ET GBRM0000642862

3 ABTSHOEVE MARLOES NLDH0497356282 DANILLO NLDM0437185378

3 FOXBERRY STREAM MYRA 619 ET USAH0063203661 MR CHASSITY GOLD CHIP ET USAM0140145553

2 PINE-TREE MARTHA SHEEN ET USAH0062443682 RMW ARMITAGE USAM0069056729

3 MATCREST OTTO LOOPY ET USAH0069198310 E-LONGVIEW CM ET USAM0062190170

3 BUTZ-BUTLER FREDDIE BINA ET USAH0140792906 VA-EARLY-DAWN SUDAN CRI ET USAM0062768990

5 VIDIA MR BURNS MISS CANH0104263097 CHARPENTIER LFG SPECTRUM CANM0103828287

4 DG XAC DOLLY NLDH0536970075 VA-EARLY-DAWN SUDAN CRI ET USAM0062768990

5 LADYS-MANOR RUBY D SHAWN ET USAH0062360741 GENERVATIONS EPIC CANM0011104016

4 PELLERAT BAXTER SARIE CANH0105585417 GILLETTE WINDHAMMER CANM0008932157

4 GOLDEN-N-OAKS SOLITARE1913 ET USAH0066340453 GENERVATIONS EPIC CANM0011104016

4 VEKIS PHANTASTIC NLDH0534705095 DE-SU 521 BOOKEM ET USAM0066636657

4 HEET MEER LUCKY SHOT 6 NLDH0605674385 GENERVATIONS EPIC CANM0011104016

78 TOTAIS ESTRANXEIROS

EMBRIÓNS NACIONAIS

4 BOS PRONTO MANDARINA ET ESPH1503110920 BOS GOLDWYN GOSPELL ET ESPM1502706264

4 BOS TRUMAN SASHA ET ESPH1503268605 O-MAN END-STORY FRAM4952815479

4 BOS ALEXANDER MAHE ESPH1503277566 GO-FARM ARTES ET ITAM9990283029

4 BOS PLANET TRUDY ESPH1503277567 LIRR DEW DEMPSEY USAM0061083609

4 BOS PLANET TRUDY ESPH1503277567 VA-EARLY-DAWN SUDAN CRI-ET USAM0062768990

4 BOS JEEVES SHERICE ET ESPH1503329884 LOTTA-HILL SHOTTLE 41-ET USAM0062942427

4 BOS SANCHEZ ALICIA ET ESPH1503413831 GENERVATIONS EPIC CANM0011104016

4 BOS MILLION AIMI ET ESPH1503329887 O-MAN END-STORY FRAM4952815479

4 BOS MILLION AIKO ET ESPH1503329885 CHARPENTIER SPECTRUM CANM0103828287

4 BOS MAN O MAN PRECIOUS ET ESPH1503329888 BOS GOLDWYN GOSPELL ET ESPM1502706264

40 TOTAIS NACIONAIS

118 TOTAIS 2011

XENÉTICA FONTAO XUÑO 2012 9XENÉTICA

ADQUISICIÓN DE EMBRIÓNS - ANO 2012 (XANEIRO - MAIO)

EMBRIÓNS ESTRANXEIROS

Nº E. NAI Nº REXISTRO PAI Nº REXISTRO

4 WILLSBRO PLANET GO SHO EDDA GBRH0011955706 AMIGHETTI NUMERO UNO ET ITAM17990915143

4 DUBOSQUET ALTAROSS DORYN CANH0106992908 GENERVATIONS EPIC CANM0011104016

2 MISTY SPRINGS LEGEND SHIMMER CANH0011179213 SULLY HART MERIDIAN ET USAM0069951907

4 COMESTAR LAUTAMIRE PLANET CANH0105753016 MOUNTFIELD SSI DCY MOGUL ET USAM0069002462

4 CLAYNOOK CHRISTY M O M CANH0011200947 GIBBS-I CLAYNOOK DUDE CANM0011007856

2 WELCOME-TEL MANOMAN SORREL CANH0007677714 MOUNTFIELD SSI DCY MOGUL ET USAM0069002462

4 GOLD-N-OAKS F SIDRA USAH0069118164 MOUNTFIELD SSI DCY MOGUL ET USAM0069002462

4 WILLSBRO OMAN LILA Z RC GBRH0111965705 HUNSBERGER ALCHEMY RC USAM0069080973

4 WILLSBRO MOM GOLD LILA Z GBRH0111959326 GENERVATIONS EPIC CANM0011104016

4 DENMIRE SHOTTLE MARIE 54 GBRH0111127235 GENERVATIONS LEXOR CANM0011098658

4 WILLSBRO MOM GHOST GBRH0112004574 O-COSMOPOLITAN NLDM0570438074

3 SULLY PLANET MONTREAL USAH0139853959 GENERVATIONS EPIC CANM0011104016

4 GILLETTE ROUMARE WINTER STAR CANH0009862793 MORNINGVIEW LEVI USAM0063927723

4 FARNEAR-TBR ALXNDR ADDIE-ET USAH0066878413 DE-SU D MAYFIELD 893-ET USAM0069473980

4 VELTHUIS SG MOM ALICE CANH0011026684 BEAVER RAY MURAL CANM0007932576

4 SCHILLVIEW PLANET GOBEA-ET USAH0055642035 VA-EARLY-DAWN SUDAN CRI ET USAM0062768990

1 FARNEAR BROCADES BEA-ET USAH0069822276 MOUNTFIELD SSI DCY MOGUL ET USAM0069002462

2 MS CHASSITY FREDDIE CALA-ET USAH0140893803 DE-SU D MAYFIELD 893-ET USAM0069473980

1 MS CHASSITY FREDDIE CALA-ET USAH0140893803 GENERVATIONS EPIC CANM0011104016

3 LARCREST CACHE-ET USAH0057187017 DE-SU D MAYFIELD 893-ET USAM0069473980

4 OCD PLANET DIAMOND-ET 840H3004202039 GILLETTE STANLEYCUP ETM CANM0008932152

4 DE RITH NOVA EMBLEM NLDH0583931827 DANILLO NLDM0437185378

4 REGANCREST BRIZORA-ET USAH0066624974 SEAGULL-BAY SUPERSIRE-ET USAM0069981349

4 SANDY-VALLEY IO AMETHYST-ET USAH0069998533 DE-SU BKM McCUTCHEN USAM0069990138

2 PINE-TREE 4233 OBSRV4858-ET USAH0069804622 DE-SU BKM McCUTCHEN USAM0069990138

4 FARNEAR-TBR-BH SNOWMOO-ET USAH0070639280 MINNIGAN-HILLS DAY-ET USAM0069774730

4 NOVA NH ESSIENCE DEUH0769578083 SULLY HART MERIDIAN ET USAM0069951907

4 MATT-DARI OBSERVER DANCE-ET USAH0068958461 CO-OP BOSSIDE MASSEY-ET USAM0063026939

4 MS CHASSITY SUPER CHARO-ET USAH0141008271 S-S-I DOMAIN LITHIUM-ET 840M3004672704

4 DA-SO-BURN PLANET PAIGE-ET USAM0066173439 DE-SU BKM McCUTCHEN USAM0069990138

104 TOTAIS ESTRANXEIROS

EMBRIÓNS NACIONAIS

4 LIRR DEW DEMPSEY USAM0061083609 BOS STOL JOC SHONA ET ESPH1503205068

4 MICHERET INFRAROUGE CANM0103366695 BOS MR BURNS SEMOLA ET ESPH1503217718

4 MORNINGVIEW LEVI USAM0063927723 BOS SANCHEZ BREYA ET ESPH1503413828

4 GILLETTE STANLEYCUP ET CANM0008932152 BOS NIAGRA DESIRÉ ET ESPH1503425580

16 TOTAIS NACIONAIS

120 TOTAIS 2012

EQUIPOS VETERINARIOS DE RECOLLIDA E/OU PRODUCIÓN DE EMBRIÓNS PARTICIPANTES

NÚMERO AUTORIZACIÓN NOME DO EQUIPO

ES03ET02B CARLOS AURELIO SUÁREZ FERNÁNDEZ

ES11ET05B EMBRIOVET, S.L. - DANIEL MARTÍNEZ BELLO

ES11ET03B EXCMA. DEPUTACIÓN PROVINCIAL DE PONTEVEDRA - HÉCTOR MARTÍNEZ SANZ

ES11ET06B XÉNESE E.T.E. - ISMAEL FERNÁNDEZ SÁNCHEZ

ES11ET02B XENÉTICA FONTAO, S.A.

No programa están

a participar todos os

equipos veterinarios

de transferencia

embrionaria que

traballan en Galicia.

A elección do equipo

recae no gandeiro


GANDERÍAS SOLICITANTES

REGA GANDERÍA CONCELLO PROVINCIA ADSG

ES150070079201 DOBLE "S" A BAÑA A CORUÑA SI

ES150070051101 SAT IGLESIAS 1040 XUGA A BAÑA A CORUÑA SI

ES150070000101 SAT XUANEIRO 980 XUGA A BAÑA A CORUÑA SI

ES150060112301 CASA DE LOLA ARZÚA A CORUÑA SI

ES150060132101 SAT XUGA 747 FONTELAS ARZÚA A CORUÑA SI

ES150100057401 SAT 828 ILMA XUGA BOIMORTO A CORUÑA SI

ES150260000101 SAT FINCA EL PILAR 868 CESURAS A CORUÑA SI

ES150320010401 SAT A CAMPA 1028 XUGA CURTIS A CORUÑA SI

ES150420002101 CESARES HOLSTEIN, S.C. LOUSAME A CORUÑA SI

ES150420000901 GONZÁLEZ BATALLA S.C. LOUSAME A CORUÑA SI

ES150450085101 GRILLE S. COOP. GALEGA MAZARICOS A CORUÑA SI

ES150450090401 SAT CIVES MAZARICOS A CORUÑA SI

ES150450102801 SAT VILA ALBORES MAZARICOS A CORUÑA SI

ES150520007701 LAGUIÑO MUXÍA A CORUÑA SI

ES150560115401 LANDEIRA S. COOP. GALEGA NEGREIRA A CORUÑA SI

ES150660009901 EIRAS VARELA Mª ASUNCIÓN O PINO A CORUÑA SI

ES150740058701 GANDERÍA BATALLA, S.C. ROIS A CORUÑA SI

ES150770160901 CÉLTIGOS SOC. COOP. GALEGA SANTA COMBA A CORUÑA SI

ES150770031301 SAT PERILLA Nº 1031 XUGA SANTA COMBA A CORUÑA SI

ES150780015101 MALLOS SANTIAGO A CORUÑA SI

ES150840009201 GANADERÍA CANDENDO S.C. TORDOIA A CORUÑA SI

ES150860013301 GANADERÍA DUBRA S.C. TRAZO A CORUÑA SI

ES270440042101 CASA CURRÁS A PASTORIZA LUGO SI

ES270440083301 SAT REY DE MIÑOTELO A PASTORIZA LUGO SI

ES270480026901 PORTELO BARBAS A PONTENOVA LUGO SI

ES270030006901 SC FERREIRO RIAL ANTAS DE ULLA LUGO SI

ES270050035101 SC GANDERÍA NODI BARREIROS LUGO SI

ES270090016601 ACILLEIROS CARBALLEDO LUGO SI

ES270090029001 CASA QUINTILLÁN CARBALLEDO LUGO SI

ES270090009601 SC CAMPOLONGO CARBALLEDO LUGO SI

ES270090062601 VIORTEIRO CARBALLEDO LUGO SI

ES270100003101 CASA TRIGO CASTRO DE REI LUGO SI

ES270100076901 SC SALGADO BUIDE CASTRO DE REI LUGO SI

ES270160074401 FERREIRO CHANTADA LUGO SI

ES270160094201 GANADERÍA CAPADOR CHANTADA LUGO SI

ES270160021101 O ALTO CHANTADA LUGO SI

ES270160030101 SC A CAMPAZA CHANTADA LUGO SI

ES270160008301 SC GANADERÍA BALTAR CHANTADA LUGO SI

ES270160046301 SC LAGOA CHANTADA LUGO SI

ES270160122601 SC NANDULFE CHANTADA LUGO SI

ES270160047801 SC RAPOSEIRO CHANTADA LUGO SI

ES270160115301 SC RAXEIRAS CHANTADA LUGO SI

ES270160055901 SC RIAZÓN CHANTADA LUGO SI

ES270160011801 SC TOUZA CHANTADA LUGO SI

ES270200082501 GANADERÍA PROVISOR FRIOL LUGO SI

ES270230033101 SL CHARENT GANADERA GUNTÍN LUGO SI

ES270260038701 CASA DANIEL LÁNCARA LUGO SI

ES270260022901 SC GANADERÍA REGO LÁNCARA LUGO SI

ES270320014601 GRANJA ULLOA MONTERROSO LUGO SI

ES270430005601 CASA PAINZA O PÁRAMO LUGO SI

ES270430007701 CASA QUEIROGA O PÁRAMO LUGO SI

ES270430016101 SC QUINTIÁN O PÁRAMO LUGO SI


GANDERÍAS SOLICITANTES


ES270460009201 QUEIPO POL LUGO SI

ES270460054601 SC LÓPEZ TELLADO GANADERÍA MASEDA POL LUGO SI

ES270490001201 SAN MARTIÑO PORTOMARÍN LUGO SI

ES270550016301 SC GANADERÍA LEBÓN SAMOS LUGO SI

ES270600067901 REFONTEIRA TABOADA LUGO SI

ES270600021101 SC FIGUEIRA TABOADA LUGO SI

ES270610017001 SC GANADERÍA LINA TRABADA LUGO SI

ES270650032001 SC HERMANOS LAMAS VILALBA LUGO SI

ES270210001801 PORTALOUSA XERMADE LUGO SI

ES270210022001 SAT CAVADAS XERMADE LUGO SI

ES270210017901 SC GANADERÍA CASA PERNAS XERMADE LUGO SI

ES360160007301 Mª CARMEN SILVA LÓPEZ DOZÓN PONTEVEDRA SI

ES360180020401 JOSE PEREIRA CANABAL FORCAREI PONTEVEDRA SI

ES360180066301 MANUEL MÍGUEZ FILLOY FORCAREI PONTEVEDRA SI

ES360240259601 DEPUTACIÓN PROVINCIAL LALÍN PONTEVEDRA SI

ES360240131501 GANADERÍA PEREZ SC LALÍN PONTEVEDRA SI

ES360240042101 GANADERÍA XILO SC LALÍN PONTEVEDRA SI

ES360240113601 GANDERÍA IGLESIAS FERRADAS SC LALÍN PONTEVEDRA SI

ES360240136401 JOSÉ LUIS MÉIJOME FERNÁNDEZ LALÍN PONTEVEDRA SI

ES360240011501 SAT BERDÓN LALÍN PONTEVEDRA SI

ES360240096101 SAT CARBALLEIRAS LALÍN PONTEVEDRA SI

ES360240219101 SAT GANDERÍA BLANCO LALÍN PONTEVEDRA SI

ES360470038301 CASA CAZADOR SC RODEIRO PONTEVEDRA SI

ES360470080501 JESUS MARÍA MONTES VÁZQUEZ RODEIRO PONTEVEDRA SI

ES360520058101 LUIS ALBERTO RÍOS TROITIÑO SILLEDA PONTEVEDRA SI

ES360590043801 GANADERÍA MANTEIGA SC VILA DE CRUCES PONTEVEDRA SI

ES360590031901 GANADERÍA OS AMERICANOS SC VILA DE CRUCES PONTEVEDRA SI

ES360590126601 SAT FRADE FERREIROS VILA DE CRUCES PONTEVEDRA SI

GANDERÍAS SOLICITANTES QUE NON ESTÁN EN ADSG OU PROGRAMA SANITARIO SEMELLANTE


ES150470059201 FINCA CASA NOVA MESÍA A CORUÑA NON

ES270200045701 CASA GABINO FRIOL LUGO NON

ES270230024301 CASA CORVOS GUNTÍN LUGO NON

ES270230050301 SAT O CARBOEIRO GUNTÍN LUGO NON

ES270280076401 SAT FRAGUEIRO LUGO LUGO NON

ES270140006101 SC XACINTO O CORGO LUGO NON

ES270570089101 CASA DE ABAIXO SARRIA LUGO NON

ES270570022201 TÍO ANDRÉS SARRIA LUGO NON

ES270650033101 SC MONTAÑA VILALBA LUGO NON

Na actualidade xa

son 80 as ganderías

galegas adscritas

ao Programa e

destinatarias dos

embrións

XENÉTICA FONTAO MAIO 201112 CONCURSOS XENÉTICA FONTAO XUÑO 201212 CONCURSOS

BO PAPEL DAS DESCENDENTES DOS

TOUROS DE FONTAO NOS PRIMEIROS

CONCURSOS DO ANO DA RAZA Os touros de Xenética Fontao están dando lugar a vacas con bos tipos de show, como

vén confirmando o seu posicionamento no palmarés dos concursos morfolóxicos de

gando frisón que se celebraron en Galicia ao longo do primeiro semestre de 2012.

Fillas dos sementais do centro levaron varios premios nos certames de Moexmu

(Muimenta, Lugo) e Feiradeza (Lalín, Pontevedra) e recibiron mencións honoríficas

por parte da Federación Frisona Galega (Fefriga).

Vaca Nova Subcampioa MOEXMU 2012

Vaca Nova Subcampioa de Galicia FEFRIGA 2012

CESARES BOEZA DANCER MB-87 SM-89

XENÉTICA FONTAO MAIO 2011 13CONCURSOSXENÉTICA FONTAO XUÑO 2012 13CONCURSOS

Vaca Nova Subcampioa FEIRADEZA 2012

XILO XACOBEO CAPERUCITA

Xata Subcampioa FEIRADEZA 2012

G.PEREIRA XACOBEO MIRANDA

Xovenca Subcampioa de Galicia e Mención de Honor

FEFRIGA 2012

LINA XACOBEO PAULA

1ª de sección Xatas de 5 a 7 meses FEFRIGA 2012

CASA MAGREBÍ 185

Xata Subcampioa MOEXMU 2012Xovenca Subcampioa MOEXMU 2012

Xovenca Campioa e Gran Campioa de Xovencas FEIRADEZA 2012

VEGA DELETE PAULA MANTEIGA XACOBEO FANY

XENÉTICA FONTAO XUÑO 201214 CENTRO

VISITA DUNHA COMITIVA OFICIAL

DO ESTADO BRASILEIRO DE RÍO

GRANDE DO SULGandeiros, políticos, técnicos e xornalistas do Brasil coñeceron no mes de xanei-

ro as instalacións de Fontao e os seus sementais. A visita enmárcase no proxecto

de colaboración existente entre este centro e Río Grande do Sul para o desenvol-

vemento da mellora xenética do gando frisón no Estado brasileiro.

A relación entre o centro e Río

Grande do Sul iniciouse no ano

2008, cando Xenética Fontao

comezou a exportar seme de

frisoa a través da empresa GMG, cuxo di-

rector comercial é un brasileiro con raí-

ces en Betanzos, Eduardo Grandal.

En 2010, a colaboración estreitouse coa

sinatura dun convenio entre este Estado

e a Consellería do Medio Rural, polo que

Xenética Fontao se encarga do aseso-

ramento técnico integral en materia de

mellora xenética da cabana frisoa nesta

parte do país brasileiro con gran vocación

gandeira.

Con motivo da organización desta trans-

ferencia tecnolóxica e de coñecemen-

to entre as dúas rexións, dende o Brasil

acode dúas veces ao ano a Xenética Fon-

tao unha comitiva procedente de distintas

zonas de Río Grande do Sul e conformada

por cooperativistas, políticos, técnicos e

xornalistas.

Nesta ocasión, acompañaron aos gan-

deiros do Brasil o conselleiro de Agricul-

tura, o presidente da Comisión de Agri-

cultura, varios deputados, o presidente

do Sindicato Xeral dos Traballadores e

representantes da Universidade.

En cada visita, o grupo, dunhas 20 per-

soas, realiza un percorrido polas insta-

lacións para ver como funcionan todas

as áreas e coñece os novos touros que

se encontran no centro, así como traba-

lla sobre puntos específicos do proxecto

conxunto.

Delegación brasileira que estivo en xaneiro de visita en Xenética Fontao

XENÉTICA FONTAO XUÑO 2012 15CENTRO

A SECRETARIA XERAL DE AGRICULTURA

E ALIMENTACIÓN E A CONSELLEIRA

DO MEDIO RURAL E DO MAR VISITARON

POR PRIMEIRA VEZ O CENTRO

O pasado 1 de xuño, a secretaria

xeral de Agricultura e Alimen-

tación –dependente do Minis-

terio de Agricultura, Alimen-

tación e Medio Ambiente–, Isabel García

Tejerina, achegouse ata Xenética Fontao

e realizou un percorrido polas súas ins-

talacións acompañada pola conselleira

do Medio Rural e do Mar, Rosa Quintana,

e polo subdelegado do Goberno en Lugo,

Ramón Carballo.

Por primeira vez desde as súas respectivas tomas de posesión, a secretaria xeral

de Agricultura e Alimentación do Ministerio, Isabel García Tejerina, e a conselleira

do Medio Rural e do Mar, Rosa Quintana, acudiron á sede de Xenética Fontao. O

obxectivo da visita foi coñecer de primeira man todas as actividades que se desen-

volven no centro de inseminación artificial de vacún máis importante de España.

Tanto no caso da secretaria xeral coma

no da conselleira era a primeira vez que

estaban en Xenética Fontao desde que

accederon aos seus respectivos cargos

públicos. A finalidade da visita foi coñecer

in situ os traballos de mellora xenética e

de investigación que se desenvolven neste

centro de inseminación artificial de bovino

de referencia estatal.

A comitiva oficial estivo no laboratorio de

xenética molecular, na sala de recollida de

seme, no laboratorio de análise de seme,

na área de xenómica, no laboratorio de

fecundación in vitro e na sala de envasado

de seme, onde recibiron explicacións dos

procesos que desempeña cada departa-

mento.

Así mesmo, as autoridades presentes ti-

veron ocasión de ver os tres mellores se-

mentais por ICO de España: Gospell, Xaco-

beo e Lautamic.

A secretaria xeral de Agricultura e Alimentación e a conselleira do Medio Rural e do Mar, nun momento da visita


HOLSTEIN VERMELLO: UNHA

HISTORIA DE SUPERVIVENCIA

Pasaran case cen anos desde as pri-

meiras importacións de efectivos des-

de Holanda cara a América (a primeira

data do ano 1869) e durante ese período

os animais que nacían vermellos eran

sistematicamente eliminados do rabaño

por ser considerados unha “anormali-

dade” da recentemente bautizada como

raza Holstein. Hai que ter en conta que

nacían vermellos pero os seus proxeni-

tores eran brancos e negros, pois nun

principio non houbo importacións de

animais de capa vermella, aínda que evi-

Os libros xenealóxicos da raza Holstein admiten hoxe en día o rexistro de ani-

mais de capa vermella e branca xunto aos de capa negra e branca con total nor-

malidade e en igualdade de condicións. Non obstante, isto non foi así ata os anos

1969 e 1970, cando se aceptou o seu rexistro nos libros xenealóxicos americano

e canadense, respectivamente.

dentemente si de animais de capa bran-

ca e negra portadores do factor vermello

(RC), que cando eran cruzados entre si

daban lugar a animais de capa vermella

nun 25% dos casos, e se eran cruzados

con animais brancos e negros non porta-

dores da cor vermella daban lugar a un

50% de portadores de vermello que ase-

guraban a transmisión futura do men-

cionado xene vermello, aínda que a súa

cor de capa non delatase a súa condición

de portadores.

É o típico exemplo da lei de Mendel

no caso da herdanza dun xene recesivo

(capa vermella) fronte a outro dominan-

te (capa negra). Así, un animal de raza

Holstein pode ser vermello cando herda

de ambos os proxenitores o xene de cor

vermella, e sempre en ausencia do xene

de cor negra e branca (dominante), pois

na súa presenza enmascárase ou ocúl-

tase o xene da cor vermella; neste caso

poderá transmitir o xene vermello, pois é

portador, pero a súa capa non mostrará

a devandita cor.

GUEIMOLO VILAR ROJO AMERICA ROJA


As distintas posibilidades resúmense na seguinte táboa:

Na Holanda da segunda metade do sécu-

lo XIX, cando comezaron as exportacións

de vacas leiteiras a América, eran todas

brancas e negras, non había practica-

mente animais vermellos. Non obstante,

acéptase que o gando branco e negro non

existía en Holanda antes do século XVIII,

segundo se reflicte en testemuños escri-

tos e tamén pintados, pois unha boa parte

dos case 4.000 cadros da época mostra

gando vacún pero nunca de cor branca e

negra. Resulta que as orixes da raza en

Holanda se remontan ao século XIII, no

que comezaron a chegar vacas desde cen-

tro Europa e case sempre de cor vermella,

avermellada ou parda, pero no século XVIII

importouse gran número de vacas desde

Dinamarca a Holanda, para substituír as

múltiples baixas debidas ás fortes inun-

dacións e innumerables pragas naquela

época, e o gando que procedía de Dina-

marca era de cor branca e negra. Por iso

a poboación de vacas en Holanda a come-

zos do século XIX era xa maioritariamente

branca e negra, aínda que se supón que

unha boa parte (polo menos un 25%) era

portadora do factor vermello.

Aínda así, ata 1876 non se fundou o li-

bro xenealóxico da raza en Holanda (catro

anos máis tarde da publicación do primei-

ro libro da raza en América) e, por tanto,

ata entón non había nin obxectivos de se-

lección nin estándar racial en canto a cor.

Os gandeiros do incipiente libro xenea-

lóxico holandés non tiñan prexuízos cos

animais de capa vermella (foran maioría

150 anos atrás), porén, notaron que eran

rexeitados polos importadores de gando

de América, que non os consideraban de

“pura raza” e comezaron a evitalos. Son

moitos os testemuños escritos que reflic-

ten como as crías de gando vacún nadas

con capa vermella eran inmediatamente

sacrificadas cun golpe na cabeza e ente-

rradas rapidamente para evitar así o bo-

chorno de recoñecer a presenza no seu

establo de animais que non eran de “raza

pura”.

Ningunha das 7.757 cabezas de gando

holandés que cruzaron o Atlántico cara

a América entre os anos 1860 e 1880 era

vermella, aínda que unha boa parte delas

era portadora do factor vermello. Como

se explica que este factor sobrevivise en

América cando todo eran intentos para

erradicalo da raza? Fundamentalmen-

te polo seu modo de transmisión: como

xene recesivo que é, resulta sinxelo eli-

minar rapidamente os individuos homo-

cigóticos para este rasgo (os que nacen

con capa vermella e branca), pero é moi

complexo eliminalo completamente dunha

poboación cando está enmascarado polo

xene dominante nos denominados indivi-

FIDALGO TRUENO R. 6175 ROJA

BB Br rrBB 100% BB 50% BB 50% Br 100% Br

Br 50% BB 50% Br25% BB 50% Br

25% rr

50% Br

50% rr

rr 100% Br50% Br

50% rr100% rr

BB Animal de capa branca e negra

Br Animal de capa branca e negra e á vez portador do factor vermello

rr Animal de capa vermella e branca

BB x BB 100% descendencia con capa branca e negra (100% BB)

BB x Br100% descendencia con capa branca e negra: 50% BB e 50% Br

(portadores de factor vermello)

BB x rr 100% descendencia con capa branca e negra e portadores de factor vermello (100% Br)

Br x Br25% descendencia con capa branca e negra (BB)

50% descendencia con capa branca e negra pero portadores do factor vermello (Br)

25% descendencia con capa vermella e branca (rr)

Br x rr50% descendencia con capa branca e negra e portadores de factor vermello (Br)

50% descendencia de capa vermella e branca (rr)

rr x rr 100% descendencia con capa vermella e branca (rr)


duos heterocigóticos (os animais de capa

branca e negra, pero portadores de ver-

mello). Dito doutro xeito: é fácil eliminar o

que vemos, pero imposible o que non ve-

mos.

Doutra banda, aínda que as primeiras

importacións de vacas chegaron a USA,

miles de cabezas foron enviadas desde

este país a Canadá cada ano, co cal se

diseminou aínda máis o factor vermello e

compensáronse en boa medida os inten-

sos esforzos despregados en USA para

erradicalo da súa poboación, pois non

soamente os gandeiros e criadores trata-

ban de eliminar o factor vermello dos seus

establos, senón que a propia Asociación

de Criadores de raza pura Holstein creada

en 1872 decretou que todo animal cunha

capa de cor diferente á tradicional bran-

ca e negra non podería rexistrarse no li-

bro xenealóxico da raza. A pesar de todo,

algúns socios presentaron fortes obxec-

cións a este feito e co tempo creouse unha

asociación paralela chamada The Dutch-

Friesian Association, co seu propio libro

xenealóxico. Ambas as asociacións fusio-

náronse en 1885, tras chegar a un acordo,

e formaron a Holstein Friesian Associa-

tion, que chegou ata o día de hoxe co nome

de Asociación Holstein USA.

Coa chegada da inseminación artificial

na primeira metade do século XX, a polí-

tica non cambiou, e tanto en USA como en

Canadá a directriz das súas respectivas

asociacións foi a de previr unha intensi-

ficación da presenza do xene recesivo da

cor vermella na raza, obrigando a advertir

da súa presenza na publicidade daqueles

touros que fosen portadores do mesmo.

Pero, efectivamente, a inseminación ar-

tificial foi o mellor medio para indagar

que touros eran RC dun modo moito máis

sinxelo e evidente que cando se usaban

touros de monta natural.

Na Canadian Holstein Convention cele-

brada en 1952 informouse á audiencia da

identificación de 67 touros con factor ver-

mello nos centros de inseminación ame-

ricanos, e do rexistro de máis de 8.250

fillas. Quizais era a primeira vez que se

falaba abertamente do tema nunha asem-

blea deste tipo, pero os delegados asisten-

tes rexeitaron calquera cambio nas regras

do rexistro baseadas na cor da capa.

En 1962, un informe da industria cana-

dense de inseminación artificial estable-

ceu que de 476 touros en 10 centros, 41

foran identificados como RC.

O factor vermello estaba xa amplamen-

te presente na raza Holstein tanto en USA

como en Canadá, pero foi na I World-Frie-

sian Conference, celebrada en Ámsterdam

(Holanda) no ano 1964, onde se recomen-

dou aos 17 países participantes manter un

libro xenealóxico común e unificado para a

raza Holstein, independentemente da cor

de capa. Aínda así, esta recomendación

non se fixo efectiva en USA e Canadá ata

os anos 1969 e 1970, respectivamente.

Que diferente situación vive hoxe a Hols-

tein vermella! De feito, teoricamente xa

non se admiten diferenzas entre verme-

llas e negras, aínda que a “sabedoría po-

pular” fala de que as vermellas son vacas

con producións de leite máis moderadas

que as negras e con máis altas calidades,

mentres que morfoloxicamente adoitan

ser menos angulosas e máis fortes.

Actualmente, a presenza de establos con

maioría de animais vermellos e brancos é

meramente anecdótica, pero a maioría de

criadores están interesados en desenvol-

ver unha liña vermella. En moitos casos, o

interese non queda soamente en introdu-

cir a cor vermella nunha familia de vacas

determinada, senón tamén en incorporar

á mesma xenes diferentes, que axuden a

paliar o excesivo grao de consanguinidade

que ás veces presenta a Holstein branca

e negra.

Por todo iso, desde Xenética Fontao que-

remos pór a disposición dos gandeiros que

así o desexen touros vermellos (ou porta-

dores do factor vermello) procedentes de

liñas xenéticas diferentes, novas e intere-

santes.

GUEIMOLO VILAR ROJO AFRICA


ALGÚNS TOUROS VERMELLOS DE XENÉTICA FONTAO

BOS SEIJO J.J. TRUENO ROJO ET

Jordan Red x Rubens

Familia “SCARLETTE RED” Familia “D-R-A AUGUST”

A-L-H ADMIRAAL MORODO ET ROJOAdvent Red x September Storm

RAEL RED ROJOLawn Boy x Perk Red

Familia “ROXY” Familia “INSPIRATION TINA”

ECSTASY AL ROJO ET

Advent Red x Talent

BOS BLANCOH. VARON ROJO ET

Lawn Boy x Talent

Familia “GYPSY GRAND” Familia “BLACKSTAR RAVEN”

GO FARM ROXTON ROJO ET

Advent Red x Jordan Red


AIKO ROJO, UN TOURO DE CAPA

VERMELLA CON PROFUNDO PEDIGREE

E PROBA XENÓMICA

Aiko Rojo é un xato que cumpre os dous

anos en agosto e que, ademais da súa

peculiar capa vermella, presenta unha

espectacular morfoloxía, cun gran desen-

volvemento para a súa idade, estupendos

membros e apromos e unha atractiva es-

Aiko é un dos touros novos de capa vermella máis destacado en Xenética Fon-

tao para este ano. Descende da vaca Kamps-Hollow Altitude-ET RC, pertencente

a unha das familias máis recoñecidas no mundo do Holstein vermello, a través

de KHW Goldwyn Aiko-ET RC, a nai de Aiko Rojo, que é unha das vacas máis co-

tizadas a nivel internacional hoxe en día, aínda que tamén o son xa as súas fillas,

entre elas algunha irmá completa de Aiko Rojo.

trutura leiteira, algo realmente difícil de

ver nos animais de capa vermella. E é que

este touro descende dunha gran vaca: D-

R-A August EX-96 USA 4E DOM, a mesma

familia doutro touro vermello de Xenética

Fontao en espera de proba, Morodo Rojo,

que, por certo, descende da vaca August

por dobre vía: materna e paterna. Esta

familia é máis coñecida actualmente pola

bisneta de August: Kamps-Hollow Altitu-

de-ET RC EX-95 USA 2E DOM.

BOS REALITY AIKO ROJO ET


PRODUCIÓN

CARACTERES FUNCIONAIS

LEITE -163 kg GRAXA 26 kg +0,27% PROTEÍNA 6 kg +0,09%

Fiabilidade: 77%

VIDA PRODUTIVA:R.C.S.:FACILIDADE DE PARTO:TAXA PREÑEZ FILLAS:VITALIDADE XATOS:

Aiko Rojo é un fillo de Hurtgen-View Rea-

lity Red, touro vermello fillo de September

Storm e de Hurtgen-View HHR Vanessa

Red, unha vaca vermella filla de Hanover-

hill Renaissance, pertencente a unha des-

tacada familia americana de vacas verme-

llas. Reality Red, o pai de Aiko, é un touro

cuxas fillas destacaron non tanto pola pro-

dución (na media) senón polas excelentes

calidades de leite (+0,50 para graxa e +0,11

en proteína) e alta lonxevidade (+114), así

como pola morfoloxía, sobre todo patas

(+1,88), ubres (+1,22) e tipo en xeral (+1,98),

segundo a súa proba Interbull en España

(abril 2012).

A nai de Aiko Rojo, KHW Goldwyn Aiko-

ET RC MB-89 USA DOM, é unha vaca que

esperta un grande interese a nivel inter-

nacional e da que se exportaron embrións

a moitos países. Esta filla de Goldwyn por-

tadora de factor vermello ten unha altísi-

ma xenómica para tipo xeral (+3,06), ubre

(+2,67), patas (+2,72) e, sobre todo, para

calidades de leite (+0,21 para graxa e +0,11

para proteína), datos xenómicos que son

confirmados cos seus datos produtivos,

pois Goldwyn Aiko pechou a súa primei-

ra lactación (365 días) con máis de 11.000

kg de leite coas incribles porcentaxes de

6,00% de graxa e 4,00% de proteína, que a

fixeron realmente popular.

Non obstante, son os descendentes (ma-

chos e femias) de Goldwyn Aiko os que

están a captar a atención internacional.

Destacamos os seguintes:

AIKO ROJO PROBA USA 04/2012

GTPI: 1.883

KHW GOLDWYN AIKO ET RC

Nai de Aiko Rojo

Aiko Rojo é un xato que cumpre

os dous anos en agosto e

que, ademais da súa peculiar

capa vermella, presenta unha

espectacular morfoloxía, cun

gran desenvolvemento para a

súa idade, estupendos membros

e apromos e unha atractiva

estrutura leiteira

1,302,96

7-1,407,40

(Fiab. 73%)

(Fiab. 77%)

(Fiab. 72%)

(Fiab. 72%)

(Fiab. 48%)

CONFORMACIÓN Fiabilidade: 77%

CurtosDebaixoDebaixoRecollidoForte

AltaAncha

ForteDesexableDesexableRectasAltoDesexableAltoAnchaMoi prof.ForteAltaGrandeMoi ang.Alto

-2 -1 01 2

-2 -1 01 2-0,50 0,46 0,682,651,24

2,962,72

3,082,332,86

-0,052,332,51

-0,361,801,781,163,532,502,823,02

Lonxitude tetosCol. tetos post. Col. tetos anter. Profundidade ubreLigamento suspensor

Altura ins. posterior Anchura ins. posterior

Inserción anteriorÍNDICE UBRE (ICU)Vista posteriorVista lateralÁngulo podal I. PATAS E PÉS (IPP)Ángulo grupaAnchura grupaProf. corporal FortalezaEstatura I. CAPACIDADE (ICAP) Angulosidade ÍNDICE TIPO (IXT)


KAMPS HOLLOW ALTITUDE ET RC

Avoa de Aiko Rojo

KHW-I Aika Baxter RC BR MB-87 CAN.

Trátase dunha das vacas portadoras de

factor vermello cos índices xenéticos máis

altos, de feito, a día de hoxe é a vaca nú-

mero 41 da listaxe das mellores vacas

canadenses por GLPI. O ano pasado com-

práronse embrións de Aika Baxter con

Snowman para o programa embrionario

galego. Aika ten un rexistro dunha primei-

ra lactación (365 días) con 13.577 kg de

leite ao 5,7% de graxa e 3,7% de proteína

e é xa unha recoñecida nai de sementais.

KHW Super Aderyn-ET RC. Esta filla de

Super e de Goldwyn Aiko é unha das xo-

vencas portadoras de factor vermello con

máis alto GTPI da raza e cuxos embrións

se cotizan a prezos realmente elevados.

RR KHW Real Aiko RC. É unha irmá com-

pleta de Aiko Rojo con gran morfoloxía e

que foi Xovenca Subcampioa no concurso

Summershow 2011 (Holanda).

KHW Amabel Red-ET EX-90 MS-EX USA.

Outra prometedora filla vermella de Aiko

e de Redliner.

Goldwyn Aiko ten un gran número de

fillas, vermellas ou portadoras do factor

vermello, con diversos touros como os

xenómicos Shamrock, Colt P, Bookem,

Kramer, Lewis e Meteor e os touros pro-

bados Lawn Boy, Super, Sánchez, Freddie,

Alexander e Jeeves; sen dúbida, escoita-

remos falar delas nun futuro próximo. As

tres únicas fillas nadas en España fixéro-

no en Galicia, froito do programa embrio-

nario, e son fillas de Million (o seu irmán

completo, Murris, está en Xenética Fon-

tao); dúas delas xa produciron embrións

para o programa embrionario, con Spec-

trum e con End Story.

Aiko Rojo é un dos poucos fillos de Gold-

wyn Aiko en Europa, e o único vermello e

fillo de Reality Red, aínda que tamén ten

fillos con Sánchez (Italia), Lawn Boy ou Su-

per (estes dous últimos en Alemaña).

A FAMILIA MATERNA, “ALTITUDE”

A vaca que dá nome á familia hoxe en día é

Kamps-Hollow Altitude-ET RC EX-95 USA

2E DOM. Esta filla de Durham continúa

tendo un grande impacto na raza: a gran

morfoloxía, os altos índices xenómicos das

súas fillas e netas, a presenza do factor

vermello e o forte poder de transmisión

fan que esta vaca con 12 anos de idade

sexa aínda a número 5 das mellores vacas

vermellas ou portadoras de factor verme-

llo por GTPI en USA. As súas fillas Gold-

wyn Aiko e Apple Red ocupan os postos 8 e

13 da citada lista.

Todo comeza o día 11 de xaneiro do ano

2000 co nacemento de Altitude, a única

femia (xunto con sete machos) nacida des-

pois do flushing da súa nai, a famosa filla

de Prelude, Clover-Mist Alisha-ET RC EX-

93 3E USA DOM, co touro Durham. Cando

Altitude ten dez meses de idade, os seus

propietarios deciden enviala á poxa do

Dairy Club da Universidade de Wisconsin,

onde é adquirida por 5.200$ polo sindicato

KHW, formado a mesma mañá da poxa por

Mark Haag, Ryan Kamps e Ryan Weigel.

Pouco despois descóbrese que Altitude

é portadora do xene recesivo CV herdado

do seu pai, o que non foi obstáculo para

que dese lugar a unha descendencia cla-

ramente destacada, tanto vía macho como

vía femia.

Aiko Rojo é un dos

poucos fillos de

Goldwyn Aiko en

Europa, e o único

vermello e fillo de

Reality Red

A nai de Aiko Rojo, KHW

Goldwyn Aiko-ET RC MB-89

USA DOM, é unha vaca que

esperta un grande interese

a nivel internacional e

da que se exportaron

embrións a moitos países


Un dos fillos de Altitude máis destaca-

dos tívoo con Kite RC: KHW Kite Advent

Red-ET; as máis de 400 fillas deste touro

vermello cualificadas Excelentes en USA

e Canadá, xunto coas súas 105 fillas no-

meadas All-American nos pasados cinco

anos, falan por si soas do impacto deste

touro na raza Holstein. A popularidade

de Advent Red foi enorme desde o princi-

pio e pasa á historia como un dos touros

máis aclamados pola súa habilidade para

transmitir o chamado tipo de concurso na

Holstein vermella. Advent Red foi un se-

mental intensamente utilizado en América

ata a súa morte, en marzo de 2009, pero

non en Europa, pois, debido a ser positi-

vo a leucose, o seu seme nunca puido ser

importado por países europeos; si os seus

embrións, e é así como nacen en Europa

os seus fillos e fillas, entre eles os touros

de Xenética Fontao Morodo Rojo, Al Rojo e

Roxton Rojo.

Outros coñecidos touros fillos de Altitude

son Jotan Red-ET (fillo de Jordan), Axion-

Red (fillo de Marmax) e o especialista en

tipo Acme RC (fillo de Talent). É máis, os

tres mellores touros vermellos (ou RC) por

GTPI en USA son descendentes desta fa-

milia: Jotan Red (Jordan x Durham); este

fillo de Altitude é o nº 1 en USA e o nº 11

en Alemaña. Big Apple Red ocupa o nº 2 da

lista e é un fillo de Talent e de Apple Red,

mentres que K-H Arudolph é o nº 3 e é fillo

de September Storm e Prelude Alisha, nai

de Altitude e avoa de Apple Red e Goldwyn

Aiko.

Se a isto engadimos que o nº 4 é Hurtgen-

V Reality, o pai de Aiko Rojo, podemos con-

cluír que este touro novo concentra o me-

llor da raza en vermello, tanto vía paterna

como materna.

Tanto Altitude (con 12 anos de idade) como

a súa nai Alisha (con case 20 anos) con-

tinúan vivas e están baixo tratamentos

de fecundación in vitro con touros verme-

llos ou portadores do factor vermello do

momento (Destry e algún dos seus fillos,

como Alchemy), dos que hai preñeces en

marcha. Altitude ten fillas recentemente

paridas con Mac e Shottle, mesmo ten ca-

tro irmás completas (Durham x Alisha) na

súa primeira lactación.

Porén, a filla máis famosa de Altitude,

xunto con Goldwyn Aiko, é KHW Regiment

Apple Red-ET EX-95 2E USA DOM 2*, a

coñecida como “vaca vermella do millón

de dólares”, xa que por ese astronómico

prezo foi vendida na poxa Global Glamour

Sale da granxa Arethusa no ano 2008. A

súa carreira de show comeza no concur-

so de Madison 2006, onde asiste como

vaca de primeiro parto e compite no con-

curso de Holstein branca e negra, gaña

a súa sección e é nomeada All-American

2 anos Jr. 2006. Toda unha fazaña. Apple

(que completa sete xeracións Excelentes)

é a primeira vaca na historia da raza en

recibir as honras do prestixioso título All-

American, tanto en branco e negro como

en branco e vermello, e é unha das poucas

vacas vermellas capaz de competir cos

mellores exemplares da raza, sexan da

cor que sexan.

Apple continúa a súa meteórica carreira

nas pistas e é a vaca Gran Campioa Re-

serva no concurso de vermellas do Royal

(Canadá) en 2009. O ano pasado, tras o seu

cuarto parto, acode en inmellorable esta-

do ao Madison e é proclamada Gran Cam-

pioa do concurso de vermellas. O poder de

transmisión de Apple está claro: todas as

súas fillas foron cualificadas con sistemas

mamarios MB ou EX aos dous anos, xa ten

9 fillas MB en primeiro parto e a súa úni-

ca filla en segundo parto xa foi cualificada

como Excelente.

Non soamente as fillas e os fillos de Apple

captan a atención xeral, senón tamén os

seus clons, nove polo momento. Un deles é

KHW Regiment Apple 2 Red-ETN MB-88 2

anos USA e outro, de nome KHW Regiment

Apple 3 Red-ETN, participou tamén no

concurso de Madison do ano pasado como

vaca 2 anos Jr., gañando a súa sección e

proclamándose máis tarde Vaca Interme-

dia Campioa. É dicir, a Apple orixinal foi a

Vaca Adulta Campioa e Gran Campioa do

concurso R&W Madison 2011 e un dos seus

clons foi a Vaca Intermedia Campioa.

A avoa de Aiko Rojo, Kamps-

Hollow Altitude-ET RC EX-95

USA 2E DOM, continúa tendo

un grande impacto na raza pola

gran morfoloxía, os altos índices

xenómicos das súas fillas e netas,

a presenza do factor vermello e o

forte poder de transmisión

KHW REGIMENT APPLE RED ET


ALERTA ROJO, UN TOURO VERMELLO

DISTINTO: O 50% DAS CRÍAS VERMELLAS

Todo comeza no ano 1980, cando na

granxa de Jan e Greta van Ravenswaay

(Ontario, Canadá) nace unha xata filla do

touro Puget-Sound Sheik, chamada Suri-

nam Sheik Rosabel-Red, que é vermella.

A análise da súa DNA confirma non só a

súa filiación senón que é portadora unica-

Alerta Rojo é un touro novo de Xenética Fontao, con apenas 17 meses de idade,

que responde ao cruzamento Sánchez x Goldwyn e que, por suposto, é de capa

vermella e branca. A pregunta é obvia: como é isto posible se nin o seu pai nin o

seu avó materno son vermellos nin portadores do factor vermello? A explicación

está na presenza dun xene que determina a cor da capa, pero cunha localización

e unha forma de transmisión totalmente diferente ao xene vermello coñecido

tradicionalmente: é o chamado Xene Rosabel ou Xene Variante Vermella (VRC),

do que Alerta Rojo é portador.

mente do xene dominante de cor branca e

negra e, non obstante, é de capa verme-

lla! Rosabel capta a atención de diversos

centros de IA e os seus catro fillos entran

en testaxe; deles, os máis coñecidos foron

Surinam Treasure-Red (nacido en 1986 e

fillo de Bridon Astro Jet) e Surinam Traza-

rra-Red (fillo de Agro-Acres Marquis Ned).

O test de DNA do touro Treasure-Red ta-

mén evidenciaba que soamente portaba o

xene dominante de cor negra, como a súa

nai, e, porén, tamén era vermello!

ALERTA ROJO


Nos anos seguintes danse máis casos

similares en diferentes ganderías de Ca-

nadá e en animais sen relación familiar

algunha coa vaca Rosabel. Todo indicaba

que estes animais portadores do xene do-

minante negro e branco pero de capa ver-

mella e branca tiñan un xene que, cunha

localización diferente, era capaz de en-

mascarar ou de evitar que se expresase o

xene dominante branco e negro coñecido

ata a data.

A sorpresa continúa cando son utiliza-

dos os fillos de Rosabel, Treasure-Red e

Trazarra-Red, e se ve que algunhas das

súas crías, con nais de cor vermella, na-

cen con capa branca e negra! A ilusión de

poder empregar liñas xenéticas diferentes

no gando Holstein de capa vermella tórna-

se en estupor ao ver nacer crías negras de

proxenitores vermellos. O mundo ao re-

vés? Non, simplemente ocorre que cando

o Xene Variante Vermella (VRC) non está

presente permite expresarse ao xene do-

minante branco e negro. Evidentemente,

os touros Treasure e Trazarra só portaban

un alelo destoutro xene determinante da

cor chamado VRC, é dicir, eran heteroci-

góticos e, por tanto, soamente llo transmi-

tían á metade da súa proxenie, que sempre

sería vermella, mentres que a outra meta-

de, que non o herdaba, sería branca e ne-

gra, aínda que os seus proxenitores fosen

de capa vermella.

Outro touro portador do xene VRC que

chegou a ter certo renome foi Islehaven

Champions Mutant-Red. Nado en 2003,

este fillo de Champion tiña por nai a unha

vaca chamada Hazelholme Damsel MB-

87 CAN que era unha filla vermella (VRC)

do anteriormente mencionado Surinam

Treasure-Red. Como curiosidade pode-

mos comentar que unha das 400 fillas de

Xacobeo rexistradas en Canadá ata a data,

Matapedia Xacobeo Satella, é de cor ver-

mella, pois a súa nai (portadora do xene

VRC) é unha filla do mencionado touro

Mutant-Red.

Unha descendente (bisneta) de Surinam

Treasure-Red tamén foi Marktwain Lee

Diana MB-87 CAN (VRC). Esta filla de Lee

(vermella!) foi flusheada con Goldwyn no

ano 2006 e o resultado foron dúas fillas de

Goldwyn vermellas. Unha delas é Stone-

den Fools Gold-Red MB-88 CAN 1* (VRC),

propiedade da granxa Morsan (Alberta,

Canadá), que é a nai de Alerta Rojo, e a súa

irmá completa Islehaven Gold Dancer Red

MB-88 CAN (VRC) é a nai doutro touro ver-

mello portador do xene VRC: Detour Red.

STONEDEN FOOLS GOLD RED

Nai de Alerta Rojo

Alerta Rojo é un dos

poucos touros en testaxe a

nivel mundial portador do

chamado factor Rosabel


ISLEHAVEN GOLD DANCER RED

Alerta Rojo é un touro que pode

chamar a atención aos criadores

que desexen obter rapidamente

(nunha soa xeración) unha cría

vermella nun pedigree en branco e

negro e con alto valor xenético

Irmá completa da nai de Alerta Rojo

Este fillo de Bolton (vermello!) ten xa un

fillo en Xenética Fontao coa vaca que foi

nº 1 por ICO en varias avaliacións xenéti-

cas españolas, S. Cristóbal Laurie Mtoto

ET EX-92 2E 11*; este xato, de nome Pa-

siego Rojo, tamén é portador do xene VRC

e, por tanto, ten capa vermella e branca.

Pasiego Rojo (como a súa irmá completa,

tamén vermella) é froito da técnica de fe-

cundación in vitro (FIV) levada a cabo polos

servizos veterinarios de Xenética Fontao

sobre a veterana vaca de case 13 anos de

idade, e xa toda unha icona da raza frisoa

en España, Lauri Mtoto.

Alerta Rojo é un dos poucos touros en

testaxe a nivel mundial portador do cha-

mado factor Rosabel; de feito, soamente

temos constancia dun irmán completo en

Alemaña, outro en América e dous irmáns

maternos: un fillo de Pronto, tamén en

Alemaña aínda que de propiedade italiana,

e outro fillo de Aftershock, en América. A

irmá completa da nai de Alerta, Islehaven

Gold Dancer Red, ten tres fillos vermellos

(VRC) en testaxe con Shottle, Baxter e Bol-

ton, en USA. Das dúas irmás completas

parece demostrar máis poder de trans-

misión Fools Gold Red, a nai de Alerta,

cuxas dúas primeiras fillas xa son MB en

primeiro parto en Canadá e xa posúe ade-

mais unha estrela ao mérito pola súa des-

cendencia. Quen sen dúbida terán maior

transcendencia na raza serán as fillas

(vermellas) destas dúas vacas, con touros

de altos índices xenéticos como Snowman

ou Man O Man.

Tanto Fools Gold Red (a nai de Alerta)

como a súa irmá completa Gold Dancer

Red están nomeadas pola prestixiosa re-

vista Holstein International para a Red Im-

pact Competition 2012 e son das poucas

vacas da raza con boa familia (completan

cinco xeracións de vacas MB) portadoras

do xene VRC, por iso se está traballando

intensamente con elas. O obxectivo é con-

seguir algún día touros vermellos VRC

con boas probas xenómicas e/ou de des-

cendencia que permitan, co seu uso, unha

maior presenza do devandito xene na raza

Holstein.

O grande atractivo de Alerta Rojo é a súa

capacidade para dar lugar a unha cría ver-

mella nunha soa xeración (nun 50% dos

casos), tanto se a nai da devandita cría é

branca e negra (portadora ou non do xene

vermello convencional) coma se é verme-

lla e branca. Dito doutro xeito, Alerta Rojo

é un touro que pode chamar a atención aos

criadores que desexen obter rapidamente

(nunha soa xeración) unha cría vermella

nun pedigree en branco e negro e con alto

valor xenético, pero os criadores de vacas

vermellas e brancas deben ser conscien-

tes de que, aínda que tradicionalmente un

touro vermello sobre unha vaca vermella

aseguraba unha cría vermella, con Aler-

ta Rojo soamente o 50% da descendencia

será vermella e branca e o outro 50% será

branca e negra.

En canto á futura descendencia de Alerta

Rojo, podemos dicir que as fillas que nazan

brancas e negras é que non herdaron o

xene VRC e as que sexan vermellas VRC e

se inseminen cun touro vermello tradicio-

nal terán un 50% de descendencia branca

e negra se son fillas de vacas brancas e

negras, un 37,5% de crías brancas e ne-

gras se son fillas de vacas portadoras de

factor vermello e soamente un 25% de

crías brancas e negras se son fillas de va-

cas vermellas (homocigóticas para o xene

vermello convencional).

O que nos anos 80 era todo un misterio,

en canto á transmisión da cor vermella se

refire, pola aparición do factor Rosabel na

raza, deixou de selo hoxe en día ao coñe-

cer a súa transmisión diferente, pois é un

xene dominante que ten unha localización

distinta da que ten o xene convencional que

controla a cor da capa no gando vacún.

Soamente falta por coñecer a localización

exacta deste xene no DNA, que non tardará

en ser descuberta grazas aos tests xenó-

micos que se realizan actualmente (50K).

TOUROS XENÓMICOS(VALORACIÓN XENÉTICA U.S.A. XANEIRO 2010

SEN DATOS DE FILLAS)

TOUROS PROBADOS(VALORACIÓN XENÉTICA U.S.A. DECEMBRO 2011

CON DATOS DE FILLAS)DIFERENZA

TPIFIABILIDADEPRODUCIÓN

FIABILIDADETIPO TPI RANKING

TPI

FIABILIDADEPRODUCIÓN

FIABILIDADETIPO TPI RANKING

TPI

CO-OP O-STYLE OMAN JUST-ET 72 69 2132 22 93 91 2180 1 48

LARS-ACRES SHOT TRIGGER-ET 72 68 2385 1 92 87 2144 2 -241

BRANDT-VIEW HEFTY-ET 71 68 2086 32 85 76 2135 3 49

CO-OP BOSSIDE MASSEY-ET 71 68 2104 30 89 75 2126 4 22

LOTTA-HILL SHOTTLE 41-ET 72 66 2304 3 92 88 2104 5 -200

MR REGELCREEK SHOT AL-ET 71 68 2327 2 82 76 2081 6 -246

CLEAR-ECHO ALTAR2-ET 72 68 2148 18 92 90 2074 7 -74

LANGS-TWIN-B CR CASSINO-ET 72 68 2205 13 82 77 2057 8 -148

MR MARVELOUS-ET 72 69 2231 9 86 79 2041 9 -190

CO-OP DON JUAN-ET 72 68 1996 58 92 89 2001 10 5

COYNE-FARMS BOLTON DOM-ET 72 68 1926 77 85 74 1996 11 70

MS M-PONDHILL BUCKEYE PILOT 72 68 1868 89 88 78 1995 12 127

MORSAN ALTALOCKLYN-ET 72 68 2129 23 93 91 1994 13 -135

A-ELSBERND MAC DOUGLAS-ET 72 68 2207 12 87 79 1989 14 -218

BOMAZ SHTL KOLTON 692-ET 72 68 2106 28 90 82 1989 15 -117

MEDIA 72 68 2144 89 82 2060 -84

COMPARACIÓN ENTRE AS VALORACIÓNS XENÉTICAS DE 15 TOUROS U.S.A. SEN E CON DATOS DE FILLAS

Fonte: Holstein World (2012)

1ICO

Nº

XENÉTICA FONTAO · DEF. FACTOR XI XIF XIC CITRULINEMIA máis información en No LABORATORIO DE...

Documents

Transcript of XENÉTICA FONTAO · DEF. FACTOR XI XIF XIC CITRULINEMIA máis información en No LABORATORIO DE...