EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... ·...

38
Euskal herriko bilgune feministaren Jardun feminista 2010eko IRAILA

Transcript of EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... ·...

Page 1: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Euskal herriko bilgune feministaren Jardun feminista

2010eko IRAILA

Page 2: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Aurkibidea

1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI

BALANTZE OROKORRA ............................................................. 4

1.1.Sarrera. ............................................................................ 4

1.2.Helburuen garapena: .......................................................... 4

1.3.Lan estiloa ........................................................................ 6

1.4.Lan ildoak: ........................................................................ 8

1.5. Barne maila: Antolakuntza ............................................... 11

1.5.1 Eraketa: .................................................................... 11

1.5.2. Komunikazioa ........................................................... 12 1.5.3. Diruzaintza: .............................................................. 12

1.5.4. Emagin: ................................................................... 13 1.6. Ondorio Nagusiak:........................................................... 13

2. MUGIMENDU FEMINISTA ETA HERRI MUGIMENDUAREAN

ANALISIAREN ONDORIOAK ................................................... 16

3. EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTAREN JARDUN

FEMINISTA ............................................................................ 19

3.1.Sarrera ........................................................................... 19

3.2.Egungo egoeraren koordenadak ......................................... 20

3.3.Patriarkatua Euskal Herrian ikuspegi feministatik ................. 21

3.4.Emakumeon zapalkuntzaren diskriminazio nagusiak ............. 24

3.4.1. Prekarietatea enplegua eta jabetzan ......................... 24

3.4.2. Indarkeria sexista ................................................... 24 3.4.3. Politika instituzionala............................................... 25

3.4.4. Osasuna ................................................................ 26 3.4.5. Hezkuntza ............................................................. 26

3.4.6. Komunikabideak ..................................................... 27 3.4.7. Kultura .................................................................. 27

3.4.8. Sexualitatea ........................................................... 27 4. BILGUNE FEMINISTAREN JARDUNAREN KOORDENADAK . 28

4.1.Euskal emakumeon eskubideen aldeko borrokaren kokapena . 28

4.2.Estrategia politikoa: Anexo 2 (eskema politikoa) .................. 28

4.3.Hurrengo faserako helburu nagusiak ................................... 30

4.4.Lan ildoak ....................................................................... 30

4.5.Lan estiloa ...................................................................... 31

Page 3: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

4.5.1. Egiturazko zapalkuntzari, erantzun integrala ................. 31

4.5.2. Teoria eta praktika feminista ....................................... 32 4.5.3. Kontzientziazioa, autogestioa eta kalea ........................ 32

4.5.4. Emakume eta feministen sarea .................................... 32

4.5.5. Antolakuntza: Anexo 3 (organigrama)......................... 33

ERANSKINA 1 ANALISIRAKO KUADROA ................................ 33

Eranskina 2 ESTRATEGIA POLITIKOAREN TAULA .................. 34

3.Eranskina: Bilgune Feministaren egitura ............................ 35

Page 4: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE

OROKORRA

1.1. Sarrera.

Erakunde feminista gara, euskal feminismoan kokatutako erakundea. Oro har, bai

hizkuntza, bai irudia, bai lan estiloan feminismoa dugu ardatz.

Bestalde, sexuen arteko botere harremanak gainditzea da helburua eta eguneroko

jardueran (presen) dugu; eta gure ardatza berriz, emakumeon eskubideen aldeko

borroka da. Bide honetan, Euskal Herriko erakundea bilakatu eta nazio izaera

lortzeko zailtasunak daude.

Euskal Herrian feminismoaren bilgunea izan gara eta izan nahi dugu. Euskal

feminismoa artikulatzeko eta dinamika feminista sendotzeko oinarri sendoak jarri

ditugu. Aliantza feministaren dinamizatzaile bilakatu gara.

1.2. Helburuen garapena:

Azken zortzi urtetan helburuen birkokapen ezberdinak egin ditugu, emakumeon

egoera eta dinamika feministaren garapena kontuan hartuz, baina birgogoratu

beharra dago bilgunea sortu genuenean jarritako helburuak zeintzuk izan genituen.

1.2.1. Bilgune feminista sortu genuenean planteatutako helburuak:

Patriarkatua ikusarazi, berdintasunaren diskurtsoa eta praktika kolokan jarri.

Emakumeon bizi baldintzak hobetu.

Sexuen arteko harreman berriak sortu.

Hiru helburu nagusi jarri genituen eta bost urteko balantzea egin ondoren

emakumeon eskubideen aldeko borrokaren artikulazioa gure lanaren ardatz gisa

kokatu genuen; eskubideen aldeko borroka eta mugimendu feministarekin aliantza

estrategikoa garatuz lortuko genuen hau.

1.2.2. l.Barne hausnarketa. Helburuak:

Page 5: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Emakumeon eskubideen aldeko borroka antolatzea: emakumeon eskubide

formalak erreal bihurtzeko borroka artikulatu eta antolatu behar dugu.

Emakumeok aktibatzea eskubideen aldeko borrokan: adin, kolore eta ideologia

guztietako emakumeak eskubideen aldeko borrokan aktibatu behar ditugu,

bakoitzak bere esparrutik eta betiere, aliantzak sortuz. Emakumeok gure

eskubideen borrokan jardun behar dugunaren kontzientzia zabaldu behar dugu.

Mugimendu Feministaren barneko aliantza lortzea eskubideen aldeko borrokan:

Mugimendu Feministaren barneko aliantza eskubideen aldeko borrokan kokatu eta

borrokarako paktuak sortu behar ditugu.

Azken bi urteetako balantzea egin eta eztabaidatu ondoren mugimendu

feministarekin aliantza birdefinitu genuen, hau da, mugimendu feministako

dinamizatzaileak izanik, aliantza estrategikoen aukera urrun zegoela ondorioztatu

genuen.

Ondorioak kontuan hartuz dinamika feminista bateratua izendatuz, aliantza

puntualen aldeko apustua egiteko erabakia hartu genuen.

Aliantza, berriro ere definitzeaz harago joan ginen eta gure proiektu politikoaren

defentsaren beharra ere izan zen beste ondorioetako bat; beraz, eskubideen aldeko

borrokaz gain bilgune feministaren proiektua lantzea erabaki genuen.

1.2.3. Azken urtetako helburuak:

Emakumeon eskubideen aldeko borroka antolatzea: emakumeon eskubide

formalak erreal bihurtzeko borroka, artikulatu eta antolatu behar dugu.

Emakumeok aktibatzea eskubideen aldeko borrokan: adin, kolore eta ideologi

guztietako emakumeak eskubideen aldeko borrokan aktibatu behar ditugu,

bakoitzak bere esparrutik eta aliantzak sortuz. Emakumeok gure eskubideen

borrokan jardun behar dugunaren kontzientzia zabaldu behar dugu.

Mugimendu Feministarekin aliantza puntualak lortzea eskubideen aldeko

borrokan: Dinamika feminista bateratua.

Bilgune feministaren proiektuaren erreferentzia lantzea: Gure proiektuaren

oinarriak kontutan hartuz Euskal Herri feminista sortzearen bidean diskurtsoa

Page 6: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

garatzea, nolabait, borroka ideologikoari bide emanez. Proposamen orokorrean

biltzen diren lehentasunezko helburuak berreskuratuko ditugu.

Azken urtetako helburuekin alderatuz, egun, jarritako helburuetan gehiago

sakontzen dugu. Lau helburu hauen garapena nolakoa izan den aztertu ondoren

gure proiektuaren garapena eta erreferentzia lantzea ezinbestekotzat jo

genuen/genituen eta aurten adibide argia izan da subjektu feministen

eztabaidarekin egindakoa. Gure proiektuaren erreferentziari dagokionez eztabaida

ideologikoan aurrerapauso sendoak eman ditugu, barne mailan izan bada ere.

Gainera, emakumeon eskubideen aldeko borrokari dagokionez, ez dugu lortu nahi

genuen garrantzia izatea, arrazoi ezberdinak daudela esan daiteke; herri dinamikak

sortzerakoan izan dugun hutsunea arrazoietako bat izanik.

Honez gain, mugimendu feministaren egoeraren inguruan irudikapen ezberdinak

egon dira eta daude, momentu honetan dinamika puntualen aldeko apustua egokia

izan zela baloratzen da, baina mugimenduaren analisia egiteko momentua dela

ikusi dugu.

Halaber, mugimendu feministari buruz ari garenean ezin dugu alde batera utzi

dinamika bateratu guztietan lortu dugula herri izaera onartzea, herri bezala

aurkeztea. Azken urteetako indar-gune nagusi bat bezala kokatu behar dugu hau.

1.3. Lan estiloa

Dinamika feminista berria martxan jartzea lortu dugu. Lan estilo feminista

eta integratzailea sustatzeko baldintzak sortu ditugu. Bakoitzaren borondate eta

aukeren araberako partaidetza lortu da nolabait. Lan estilo berria sustatu nahi

dugun heinean, dinamikak eta hauek izango duten garapenaren arabera lortuko

dugu benetan beste era bateko lan estiloan fintzen joatea.

Jakitun gara, emakume kolektibo ezberdinetara heltzeko beharraz, baina

zailtasunak ditugu kolektibo ezberdinekin lan egiteko. Gure aliatu nagusiak

emakume gazteak eta abertzaleak dira.

Page 7: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Emakume gazteak eta ikasleak eragile garrantzitsuak bihurtu dira eta gure

sarean kokatu ditugu.

Azken urtetan emandako eztabaidaren zergatia ez dugu ondo azaldu eta

emakume askok ez dute beharrezkoa ikusi.

Sarea: gure lan estiloaren ardatz nagusietako bat izan da Bilgune Feminista

definitu genuenetik. Aurrerapauso sendoak eman ditugu, emakume

askorengana heltzen gara, nazio zein herrietan. Nahiz eta oraindik,

artikulazioari begira hausnarketa egin behar dugun.

Mugimendu feministarekin egindako lana asko izan da baina ez dugu lortu

nahi genuen aliantza estrategikoa. Honen ondorioz, gure lan estiloaren ber

definizioa egin genuen mugimendu feministari dagokion esparruan, inflexio

puntu garrantzitsuak egon dira. Abortuaren manifestazio nazionalak adibidez.

Mugimendu feministarekin egindako ibilbidean, Jardunaldi Feministak

inflexio puntu garrantzitsuak izan ziren baina ez dugu lortu bertatik ateratako

ondorioak gestionatzea; ez Bilgune Feministaren proiektua

erreferentzializatzeari begira ezta mugimenduarekin egin beharreko aliantzan

ere. Bestalde, mugimendu feministak Euskal Herria aintzat hartzea lortu dugu.

Eraldaketa sozialaren aldeko eragileekiko harremanak eta aliantza landu da;

azken urtean nahiko eskasak izan badira ere. Beste eragileekin harremanak

puntualak eta dinamika zehatzen araberakoak izan dira.

Beste eragileekin elkarlanean aritu gara, adibide asko jar ditzakegu, baina

ez dugu elkarlana eskubideen aldeko borrokan kokatu bere osotasunean.

Diskurtso feminista berria garatu dugu, non, kontzientzia kolektibo eta

indibiduala aktibatzeko baldintzak sortu ditugun. Borroka ideologikoa garatzea

dinamika ororen oinarria izan da eta gure proiektuaren erreferentzia lantzea ere

aurrerapauso handia izan da.

Astintze lana eginik emakumeon eskubideen aldeko borrokaren erdigunean

egotea lortu dugu. Berau, herri mugimenduko kide garen momentutik gure lan

Page 8: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

estiloaren ezaugarri nagusietako bat da; hau honela izanik, gure dinamiketan

oso presente egon da.

Gure lan estiloa instituzioei dagokionean, elkarlanean eta interpelazioan

kokatu genuen baina oraindik orain, irizpideak argitzeko beharra dago. Eta

gabezi hau edo falta hau behin eta berriro agertu izan da. Herri bakoitzaren

arabera aldakorra da instituzioekiko harremana; eta honek, irizpide finkoak

jartzea zailtzen du.

Herri dinamikak sortzea izan dugu beste helburuetako bat, baina ez dugu

lortu. Herri batzuetan dinamika lokalak sortu dira baina ez dugu jakin nola

mantendu.

1.4. Lan ildoak:

Azken urtetan egindako balantzeen laburpena egin dugu ildo bakoitza aztertzerako

garaian.

1.4.1. Eskubideen aldeko borroka: Mundu martxa eta garapen propioa.

o Eskubideen aldeko borroka ez dugu lortu gure lanaren ardatza izatea.

o Eskubideen karta egitearen prozesua luzea izan da eta ez dugu jakin gero nola

egin kartaren jendarteratzea; mugimendu feministak eta eragile ezberdinek ez

dute ezer inbertitu eta ez diete kartari garrantziarik eman nahi izan.

o Mundu martxako dinamikan eta egituran dinamizatzaile nagusiak izan gara:

solaskide nagusiak izan gara. Aztertu behar dugu nola egingo dugun aurrera,

gure inplikazioa handia izanik ez dugu lortu gure proiektuaren berezko garapena.

1.4.2. Indarkeria: Autodefentsa, protokoloa, Azaroak 25

o Pauso handiak eman ditugu dinamikan eta diskurtsoan.

o Gauza asko egiteko eta denbora gutxi. Autodefentsaren ildoa zabaldu dugu eta

oso positiboki baloratzen dugu: talde askok herrian dinamika lokalak sortzeko

bitartekoa izan da eta izango da Autodefentsa Txokoen bitartez.

o Neurrien eta legeen azterketa egin nahi genuen baina ez dugu aurrera pausu

handirik eman.

o Azaroaren 25ean mobilizazioak ugarituko ditugu; kontzentrazioak eskualdeetan

egiteko apustua aurrera doa. Mobilizazioetan jende kopurua bikoiztu egin da.

Page 9: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

o Azaroaren 25ean instituzioen diskurtsoak eta praktika jarri dute erdigunean,

batez ere, komunikabideek; eta hau honela izanik, gure diskurtsoa estalita

geratzen da.

o Erantzuna artikulatzeko bitartekoak jarri ditugu baina oraindik herrietan lan

handia egin behar dugu.

o Erasotzaileekin zer egin eztabaidatu behar dugu oraindik: bazterketa soziala,

e.a.

1.4.3. Osasuna: Abortua, Maiatzak 28

o Abortua izan da borroka izarra azken urteetan. Diskurtsoa ondo garatu dugu eta

bilgunean ariketa ideologikoa eginez gure aldarrikapenaren kokapena guztion

artean garatu dugu. Dinamika feminista bateratu bakarra izan da, bi nazio

manifestazio egin ditugu. Bietan ere, herri izaera eta aldarrikapena uztartzen

asmatu dugu.

o Osasunaren eztabaida hasi dugu baina oraindik aldarrikapen zehatzen azterketa

egin behar dugu. Gai honek, herri dinamikak sortzeko aukerak ematen ditu eta

pixkanaka dinamika hauek pizten joan behar gara.

o Maiatzaren 28an ez dugu lortzen dinamikak sortzea herrietan aztertu beharra

dago zer egin data honekin.

1.4.4. Sozio-ekonomia: Prekarietateari aurre egin. Maiatzak 1

o Sozio-ekonomian gure bidea zein izan behar duen eztabaidatu eta landu dugu:

hau da gure indar-guneetako bat.

o Krisiaren irakurketa propioa egin dugu eta lortu dugu emakumeon egoerak

erreferentzi bat izatea.

o Elkarlanaren arloan hutsune nagusi bat izan dugu azken urteetan bai sektore

konkretuekin; gazteekin, pentsionistekin, baserritarrekin eta baita, sindikatuekin

ere. Ezin gara egon itxaroten.

o Herria Abian izan da azken bi urteetan sortu den eragile nagusia eta bertan,

erreferente gara.

o Maiatzaren 1ean ez dugu inolako erreferentziarik, nahiz eta azken urteetan gure

presentzia ziurtatu dugun, ez du inolako oihartzunik izan.

1.4.5. Sektoreetako dinamikak: Jaiak, publizitate sexista, matrikulazio

kanpaina

o Herri jai parekideen dinamika herri dinamika izatea lortu dugu. Bakoitzak bere

erritmoa planteatuz eta lehentasunak markatuz. Emakumeak plazara ekimena

martxan jarri dugu.

Page 10: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

o Publizitate sexistaren kanpaina indarra galtzen joan da. Aztertu beharra dago

aurrera begira nola kokatu

o Matrikulazio kanpaina urtero egin arren indar gutxi dauka: minimoak dira.

1.4.5.1. Sektoreetako proiektuak: Hezkidetza gida. Emakumeok Plazara

o Hezkidetza gida bukatu eta ikastaroa antolatu dugu. Jarritako helburuak ez

ditugu bete baina astiro badoa ere erreferentzia izatea lortzen ari gara.

o Emakumeok plazara martxan jartzeko lan taldea sortu dugu eta lehenengo

pausuak eman ditugu. Gure proiektuaren lanketan lehentasunezkoa dela baloratu

dugu.

1.4.6. Politika instituzionala

o Politika instituzionalaren inguruan momentu ezberdinetan eztabaidatu izan dugu.

Hala nola, 2008ko Jardunaldietan proposamen zehatza garatu genuen edota

iazko ikasturtean mintegi bat egin genuen feministok instituzio publiko

politikoetan eduki beharreko jarduna definitze aldera.

o Mugimendu feministarekin planteatutako aliantza ez da lortu. Aliantzaren

beharra ez da konpartitzen.

o Oraindik irizpideak argitu behar ditugu, elkarlana eta interpelazioa nola uztartuko

ditugun aztertzeko.

o Instituzioetan dauden emakume ezberdinen egitekoak zeintzuk diren argitzeko

beharra azken topaketetan agertu zen.

o Instituzioen diskurtsoek eta praktikek mugimendu feministaren asimilazioa eta

instituzionalizazioa dakarte.

1.4.7. Martxoak 8

o Mobilizazioa handitzea lortu dugu herri batzuetan.

o Dinamika propioak garatu arren ez dugu lortzen bilgune feministaren

erreferentzia

o Diskurtsoa guztiz da mediatikoa; eta instituzioek, protagonismo osoa dute baina

kalea gurea izatea lortu dugu.

o Mugimendu feministaren dinamizatzaileak izanik gure proposamenek aurrera

egiten dute.

1.4.8. Ekainak 28:

o Urtetan zehar gure presentzia oso txikia izan da.

o Sexualitatearen eztabaida argitu gabe egon arren aurten kokapen berezia izatea

lortu dugu.

o Azken bi urteetan dinamika propioak eta koordinadoretan parte hartzea lortu

dugu.

Page 11: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

o Oraindik ez dugu gure lekua oso ondo aurkitzen.

2. Dinamikak/Proiektuak:

lV. Jardunaldi feministak:

o Emakume asko gerturatzea lortu genuen, gure proiektuarekin bat eginez.

o Aliantzari begira jarritako helburuak ez genituen lortu mugimendu feministak ez

zuelako horren beharra ikusten.

o Ateratako ondorioak ikusita ez dugu jakin nola gestionatu eta kudeatu, nolabait,

gure proiektuak jardunaldietan izandako indarra kapitalizatu eta artikulatzeko.

o Mugimendu feministarekin aurrera begirakoa nolakoa izango den argitu genuen.

o Barne mailan ariketa ideologiko oso txukuna egin genuen ponentzien

prestaketan.

o Euskal Herria herri bezala kokatzea lortu dugu, Euskal Herriko koordinadora

feminista izanik hauen antolatzailea. IPEHan oraindik hutsune garrantzitsua

dugu.

o Emakume abertzale eta feministen lV.topaketak

o Ariketa ideologiko garrantzitsua izan da bilguneko kideentzako.

o Mugimendu feministan dagoen eztabaidari irakurketa propioa egiteko gaitasuna

izan dugu.

o Gure sare hurbileko hainbat emakumek ez dute ulertu eta ez dute konpartitzen

eman diogun dimentsioa.

o Emakume gazteen topaketak:

o Gure inbertsioa orokorrean nahiko eskasa izan da, asistentzia eskasa.

o Ez da gure plangintzaren erdigunean egon; ez dugu kontuan hartu emakume

gazteak gure sarearen parte oso garrantzitsua direla.

o Ideologikoki ez ditugu landu.

1.5. Barne maila: Antolakuntza

1.5.1 Eraketa:

Hemeretzi herritan gaude, taldeek oso modu ezberdinetan funtzionatzen

dute. Talde batzuen osasuna nahiko txarra da, erreleboak nola lortu eta

bateragarritasuna nola uztartu dira eman beharreko eztabaidak.

Herri askotan kontaktuen sarea dugu eta gure ekimen asko aurrera

eramaten dituzte.

IPEHan dugu hutsune nagusia.

Page 12: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Hainbat herritan ez da bilgune feministako taldetxoa sortu nahi eta

emakume taldeak sortu dira bilguneren proiektuarekin bat egin arren. Talde

hauekin komunikazioa landu dugu baina oraindik ikusi behar dugu nola mantendu

eta zer egin.

Sektoreen egoera oso ezberdina da. Orain dela hiru urte emandako

egituraren inguruko eztabaidaren ondorioz hartutako erabakiak ez ditugu martxan

jarri. Berriro ere aztertzeko beharra dago.

Sarea osatu eta artikulatzeari dagokionean, aurrerapauso sendoak eman

ditugu: nahiz eta horretarako, tresna zehatzik erabili ez dugun arren. Modu

desordenatu batean bada ere sarea osatzen ari gara. Tresnak sortu eta barne

komunikazioa garatzeko beharraren ondorioa azken urtetako balorazio guztietan

aipatu dugu.

1.5.2. Komunikazioa

Komunikazioko atal ezberdinetan balorazio desberdinak egin ditugu baina

ondorio nagusia, ordenatu eta plan bat egin behar dugula izan da.

o Prentsan: presentzia bat izatea lortu dugu, erreferentea gara.

o Emaraunak, garapen oso positiboa izan duela esan daiteke.

o WEB gunea komunikazioan hutsune handia izan dela esan daiteke.

o Bitartekoetan eta diseinuan gora-behera ezberdinak egon direla

baloratzen dugu.

o Komunikazioan; prentsan izan ezik, gainerakoan ez ditugu errekurtso

finkoak izan.

1.5.3. Diruzaintza:

Diru iturriak egonkortzea lortu dugu. Bilgune feministaren aurrekontua.

betetzeko plangintzan aurrera pausuak eman ditugu baina tentsioa mantentzea

beharrezkoa da.

Egiturarik ez dugu; bakarrik arduradun nazionala dugu, eta honek, ardurak ondo

ez banatzea dakar.

Bidelagun feminista kopurua oso txikia da oraindik ez dugu kanpainarik egin eta

ez dira helburuak bete.

Page 13: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

1.5.4. Emagin:

Formakuntza ordenatu eta beharren arabera egokitzea lortu dugu azken urtetan.

Mugimendu feministaren kronika azken urteetako lan garrantzitsua izan da baina

ez dugu lortu bukatzea. Inbertsio handia egin arren helburuak ez ditugu ondo

planteatu eta proiektuaren dimentsioak jan gaitu.

Ikastaroen eskaintza dugu eta lekutxo bat egin dugu. Gure helburuak eta

edukiak ondo ordenatuz borroka ideologikorako tresnak dira hauek.

1.6. Ondorio Nagusiak:

Jada hamar urteko ibilbidea dugu, pixkanaka urtetan zehar Bilgune Feministaren

estrategian eta jardunean fintzen joan gara: baita, ikasturte hasieran jarritako

helburuak betetzeko garaian ere. Erakundearen barnean izandako faseen eta

egoeraren arabera ordenatzeko ariketa etengabea egin dugu.

Bada, gure jardunaren oinarrian emakumeen eskubideen aldeko borroka

izan da oinarri, eta berau, egoeraren arabera modu anitzetara egokitu izan dugu.

Hasieran, mugimendu feministarekin aliantza iraunkorrak egitearen aldeko apustua

egin bagenuen ere, denboraren eta praktikaren ondorioz konturatu ginen aliantza

puntualen aldeko apustua egitea eraginkorragoa litzakeela eta halaxe egin genuen.

Adibidez, Emakumeen Mundu Martxa edota abortuaren aldeko bi nazio

manifestazio. Beraz, mugimendu feministarekin batera egindako ibilbideak gora

beherak izan ditu. Egun, mugimendu feminista, gainerako mugimenduen gisara

birdefinitzen eta dibertsifikatzen ari dela esan genezake. Batetik, mugimendu

feminista tradizionala deitu genezakeena gainbeheran dagoela esan genezake: ez

aldarrikapenak lortu ditugulako: ez ba, errealitatea gogortzen ari baita; urtetan

lortutako eskubideak galtzear daude (batzuk jada galdu dira lan erreforma

berriarekin batera edota pentsioen erreformaren aldaketekin adibidez), urtetako

aldarrikapenak bizi-bizirik diraute, hala nola, abortua libre eta doakoa izatea, bizi

baldintza duinen lorpenaren egitatea, emakumeon kontrako indarkeria desagertzea,

balore justuagoetan hezitako jendartea lortzea e.a. Hein batean, jendarte eredua

aldatzen ari: indibidualismoa, teknologia, berehalakotasuna, e.a dira egun

gailentzen diren baloreak, eta borroka feminista ere testuinguru honetan ari da

garatzen; komunikazioan, antolaketan, aldarrikapenetan, e.a. aldaketak ematen ari

dira eta guzti hauek uztartzeko lanean gabiltza gogoz eta itxaropentsu. Bereziki

aipatu genezake, teknologia berrien bitartez, sarea aldarrikapen feministak

Page 14: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

zabaltzeko eta lantzeko bitarteko garrantzitsua izaten ari dela eta hau, emakume

gazteak feminismora gerturatzeko zubia izaten ari da.

Honela, gure jardunean emakume kolektibo desberdinetara heldu gara

urteotan zehar: gazteak, langileak, ikasleak, etorkinak, e.a. Baina bereziki

emakume gazteak eta ikasleak bilakatu dira eragile feminista garrantzitsuan. Beraz,

garrantzitsua ikusten dugu aurrera begira, bestelako emakume sektoreekin batzea,

hitz egitea eta euren aldarrikapenei tarte gehiago egitea: adibidez, baserritarrei,

zaintzaileei edo etorkinei. Ibilbide honetan zehar, emakume batzuekin erreferentzia

eta gertutasuna irabazten joan garen heinean, beste batzuekin galtzen joan gara:

gure diskurtsoa edota momentuan eman ditugun eztabaida batzuen beharra ez

dutelako lehentasunezkotzat hartu. Adibidez, azken urtean emandako subjektu

feministen inguruko eztabaida.

Gainera, urte hauetan zehar, ideologiko aurrerapauso garrantzitsuak eman

ditugu eta ekoizpen propioek indarra hartu dute. Pixkanaka, diskurtsoak sortu eta

garatzeaz gain, aniztasuna ezaugarri duten proiektuak jarri ditugu martxan:

Hezkidetza Gida, Autodefentsa Txokoak, Duintasunerako Premisak, e.a. eta guzti

honetarako, euskal feminismoan jarduten duten emakume askoren laguntza izan

dugu. Eskerrik asko!

Hau honela izateak ahalbidetu digu mugimendu feministan, eragileen artean

zein emakumeen artean ere Bilgune Feminista eta bilgune kideon jarduna

erreferente izatea. Feminismoan aritzen garen eragile moduan bereizi egiten duen

sarearen funtzionamenduan sakondu dugu, nolabait, gure lan estiloa eta

konpromisoak hartzeko era anitzek emakume askorengana heltzea ahalbideratu

digu. Eta honetan jarraituko dugu!

Honez gain, feminismoak eraldaketa soziala oinarri duela kontuan hartuta,

guretzat ezinbestekoa da aldaketa sozialaren alde aritzen diren taldeekin

elkarlanean jardutea. Eraldaketa sozialaren gaian, orokorrean, eraldaketa

sozialaren aldeko eragileekiko harremanak eta aliantzak landu ditugu; nahiz eta,

azken urtean nahiko eskasak izan diren. Gainerakoan, beste eragileekin

harremanak puntualak eta dinamika zehatzen gainekoak izan dira. Beste

eragileekin elkarlanean aritu gara, adibide asko jar ditzakegu, baina ez dugu lortu

bere osotasunean, elkarlana, eskubideen aldeko borrokan kokatzea.

Page 15: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Bestalde, ezin dugu ahaztu nazio mailako eragilea garela, eta honek bere

zailtasunak badauzkala; adibidez, herrietan taldeak sortzerako garaian zailtasunak

izan baditugu, nazio izaerak gertukoa irentsi dezakeen beldurrez, adibidez. Beraz,

ondo aztertu beharra daukagu eta zubiak emakume talde guztiekin eraiki behar

ditugu, eta bereziki, gure proiektuarekin bat egiten dutenekin. Honela, Euskal

Herriko herrietako oinarriak sendotzeko saiakera egin behar dugu, militantzia

eredua jasaten ari den aldaketak aintzat hartu, barne antolaketari garrantzia eman

eta bateragarritasuna nola uztartu eta erreala izan dadin baliabideak, bitartekoak,

ordutegiak, biltzeko tokiak e.a. erreparatu. Hala, militante aniztasuna areagotzea

eramango gintuzkeen neurriak kontuan hartzea ere garrantzitsua dela baloratzen

dugu. Nagusiki, Bilgune Feministan jarduten dugun emakumeok gustura gaude;

Euskal Herriak behar duen aldaketa soziala feminismotik etorriko dela sinesten

dugu eta egunerokoan gure eskubideen aldeko defentsan gabiltza: unibertsitatean,

herrian, lantokian, osasun etxean, tabernan, e.a. Emakumeon arteko elkartasuna

dugu gure lanaren oinarrian eta berau ahalik eta anitzagoa izan orduan eta

indartsuago izango da elkartasuna eta guztion arteko indarra!

Gaiez gaiko ondorio orokorrekin jarraitzeko, gure lanaren ahalik eta

errentagarritasun handiena lortzeko komunikazioan denbora gehiago inbertitzea

ezinbestekotzat jotzen dugu. Azken batean, egiten duguna, aldarrikapenak,

ekintzak, herrien arteko ezagutza, e.a. areagotzeko komunikazioa oinarrizkoa da

eta iaz gogotsu heldutako saiakeran gogotsu jarraituko dugu. Horrez gain, kanpo

komunikazioaz gain barne komunikazioa landu behar dugu; herri eta sektoreen

artean lotura indartzea, dinamikak ondo jakinaraztea, alegia.

Bukatzeko, formakuntzari dagokionean oso aurrerapauso garrantzitsuak

eman ditugu, oinarri ideologikoak lantzeko tresna desberdinak sortu ditugu.

Adibidez, Hezkidetza Gida; ikasle, irakasle zein hezitzaileentzako hezkidetza saioak;

komunikabideetan sexismoa ekiditeko neurriak; gazteekin hezkidetza lantzeko

saioak, e.a. Eta honekin lotuta, Emaginen proiektua birkokatu genuen, nahiz eta

egun ere birkokatze fasean dagoen; hori bai jada, lan taldea osatuta, egitura

aldatuta eta Hezkidetza Lau Haizeetara proiektuarekin buru belarri. Hala,

formakuntzan planteatutako helburuak lortzen ari gara baina pixkanaka hauek ere

fintzen joan behar gara.

Page 16: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

2. MUGIMENDU FEMINISTA ETA HERRI MUGIMENDUAREAN

ANALISIAREN ONDORIOAK

Atal honen helburua da: Euskal Herriko mugimendu feminista eta herri

mugimendua nola dauden, zein diren indarguneak eta ahulguneak, aukerak, e.a.

aztertzea. Nolabait, aldika elkarlotuta doazen bi mugimendu hauen osasuna,

aliantza eta elkarlana izango dira azterturiko gakoak.

Lehenik, mugimendu feministaren inguruko azterketarekin hasiko gara.

Gure herrian, nagusiki, feminismoan jarduteko lau joera nagusi daude:

Euskal feminismoa nagusiki guk ordezkatzen duguna, berdintasunaren feminismoa,

ezberdintasunaren feminismoa eta gaur egun, batez ere, emakume gazteengan

hazten doan transfeminismoaren teoria eta praktika, Queer teoriei lotuta. Bada,

80ko hamarkadan zehar sortutako mugimendu feministako talde historiko asko

desagertu diren arren, oraindik mugimendu feministako talde historikoak

mantentzen dira; hala nola, Bizkaiko Emakumeen Asanblada, Lanbroa, Arabako

Emakumeen Asanblada,----. Batzuek, taldean sartutako belaunaldi berriei esker,

aurrera eta lanean jarraitzeko osasun ona dute, eta beste batzuk, berriz, kili-kolo

dabiltza. Bestalde, Euskal Herriko herrietan talde feministak ari dira sortzen, eta

horietako asko Bilgune Feministako taldeak edota hurbileko sarekoak dira.

Hein batean, urtetako jardunaren eraginez, esan genezake mugimendu

feministak instituzionalizazioari bide eman eta atomizaziorako joerari eutsi diola

orokorki. Hau da, mugimendu feministak urtetako borrokari eta kontzientziazioari

esker; kalean, etxean, lantokian, e.a. eginiko aldarrikapenak barneratzen doaz

herritarrak pixkanaka. Eta lanketa honetan, batez ere, 90ko hamarkada amaieratik

aurrera, instituzio publiko politikoak orduraino mugimendu feministarenak ziren

esparruak, aldarrikapenak, jardunak astiro baina, beraienak izan ez ziren esparru

batzuk bereganatzen joan dira. Honek izan du eraginik; emakumeon desaktibatzea,

talde askoren desagerpena, hainbat talde feministen jarduera asistentziala izatea,

hau da, instituzioek eskaintzen dituzten zerbitzuetan dauden hutsuneak betetzea

(emakumeon kontrako indarkeria protokoloen aplikatzea baina emakumeari

formakuntza bitartekoak ez eskaintzea askatasunez bizitzeko, herri txikietan batez

ere dagoen zerbitzu eskasia osagarritzea) eta gure ustez larriena dena da: borroka

feminista eta feminismoaren beharra zalantzan jarri dituztela.

Page 17: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Baina egoera iraultzen doa, belaunaldi berriak borroka feministara lotzen ari

dira, askok eta askok Bilgune Feministaren proiektuarekin bat egiten dute;

unibertsitateetan eta herrietan emakume taldeak sortzen edo bizi berritzen ari dira.

Eta emakume gazteen esparruan ere, transfeminismoaren inguruan kokatzen diren

hainbat talde sortu dira eta interneten ere presentzia nabaria badute; hauek,

feminismo tradizionaleko taldeekin duten lotura txikia izan arren, koordinadora

anitzetan elkarrekin parte hartzen dugu denok. Honela bada, gaur egun

identitateen gaineko ezta nabaria da ere Euskal herriko mugimenduan, subjektu

feminista anitzen inguruko hausnarketarekin lotuta doa hau.

Horrez gain, eta mugimendu feministaren aliantzari dagokionean, azken

jardunaldi feministetan argi geratu zen aliantza estrategiko baten aukerarik ez

dagoela eta aliantza puntualen aldeko apustua lehenetsiko genuela. Eta horrelaxe

izan da, adibide gisa ditugu, abortuaren alde eginiko bi nazio manifestaldiak edota

Emakumeen Eskubideen Aldeko Gutunaren idazketa; nahiz eta azken honetan,

eskubideen aldeko borrokan ez dugun lortu aliantza nazionala erdiestea. Hasieran

aipatutako IV. Jardunaldi feministak inflexio puntu oso garrantzitsua izan zen baina

ez dugu lortu denon artean tentsioa mantentzea eta bertan ateratako ondorioak

behar bezala lantzea. Gainera, aipatzekoa da herrietako zein nazional mailako

elkargune hauetan, mugimendu feministako kideez gain sindikatuetako ordezkariak

ere bertan izaten direla, gehienetan, emakumeen arloaz arduratzen diren

emakumeak badira ere, elkartze honek gune hauek ere indartzen ditu.

Bestalde, hastapenetatik, gure herria eraikitzeko jardunean gabiltza lanean:

hezkuntzan, komunikabideetan/kin, emakumeen kontrako indarkerian, sorkuntzan-

kultura eta sozioekonomian. Egun, dituzten ahulguneak aztertzeari ekin, eta

pixkanaka gure etorkizuneko herrialdearen bizkarrezurra eraikitzeko lanean

gabiltza. Jardun honetan, emakume feminista anitzen lana eta borondatearekin

lortu dugu, jada oinarri batzuk jartzea eta mugimendu feministako taldeak

osotasunean jardun honetan aritu ez diren arren, herrietako mugimendu

feministako zenbait emakume herri estrategiak garatutako bidean inplikatzea eta

parte-hartzea lortu dugu. Pixkanaka, talde feminista batzuk ere bide honetan

kokatzen ari dira: Hala nola, gatazkaren konponbidearen inguruan egindako

irakurketa eta ibilbidean, gutunean bertan, mundu martxako plataforman,

emakumeon kontrako indarkeriaren protokoloan, e.a.

Page 18: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Jarraian, atal honen bigarren zatiaren hasiko gara, hau da, herri mugimenduaren,

eragile politikoen eta sindikatuen azterketarekin, alegia.

Herri mugimenduko hainbat talde, eragile politikoak zein sindikatuak

mugimendu feministako hainbat markoetan parte hartzen ari dira eta eragin handia

dute: batetik, sindikatuak herrietan zein nazio mailan, mugimendu feministarentzat

sostengu garrantzitsuan bilakatzen ari dira. Baina, interes desberdinak daudenez

tarteko, batzuetan aurrera egin beharreko jardunean desadostasunak sortzen dira,

beraz, ezinbestean aurrera begirako jarduna definitu eta adostu beharko dugu;

kontuan hartuta, ahalik eta indar gehienak batzeak aurrera jarraitzea erraztuko

digula. Honez gain, eragile mixtoen artean urtetako jardunaren eta inplikazioaren

eraginez erreferentzia lortu dugu. Askotan eragileen arteko elkarlana lortzea izan

dugunez helburu, proiektu ezberdinak aurrera ateratzeko aukera izan dugu. Nahiz

eta azken urtetan, gure herriak bizi duen errepresio egoera dela eta ez dela,

koordinazio eza nabaria izan da, baina pixkanaka hau gailentzeko lanean gabiltza.

Bestetik, alderdi politikoek,”politikoki zuzena” denez diskurtsoan aukera

berdintasuna eta emakumeon eskubideak beti presente dituzte nahiz eta praktikan,

hauek aurrera eramateko borondate eskasa, eta are eta, aurrekontu eskasagoak

onartu. Herrietan Udalek duten funtzioen araberako harremana dugu haiekin;

herri batzuen, harremana ona da: parte hartzeko batzordeak sortzen dituzte, bi

aldetako ordezkaritzekin elkarlana adosten da, e.a. Eta beste batzuetan, aldiz,

harremana hutsaren hurrengoa da. Honela, gertuen ditugun alderdiekin bestelako

ekimenak martxan jarri ditugun arren, orokorrean, askotan ezinezkoa zaigu,

instituzioetan alderdi politikoek betetzen duten papera baloratuz, elkarlan

iraunkorrak indartzea eta bultzatzea. Lekuan leku aldakorra da hauxe.

Aldiz, gazteetan dauden eragileekin elkarlana oso estua da: aurten,

emakume gazteen topaketak antolatzeko lan talde berezi bat sortu genuen eta

feminismoari begira duten atxikimendua ez dela bakarrik diskurtsoan oinarritzen

ikusi dugu. Gazte antolakundetik ere, pixkanaka euren jardunean feminismoa

kontuan hartu eta garrantzia emateko lanetan jarraitzen dute.

Orokorki, sektore ezberdinetan lanean dauden eragileekin dugun elkarlana

iraunkorra ez bada ere proiektu dezente jarri ditugu, adibidez; Hezkuntza arloan

egindako lana izan daiteke. Bada, herri mugimenduan dauden hainbat plataforma

nazional eta lokaletan parte hartzen dugu, eta mugimendu feministako talde

Page 19: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

bakarrenetakoak izanik, perspektiba feminista garatzeko ardura dugu eta

erreferente nagusia gara honelako esparruetan. Beraz, gure aldetik, plataforma edo

herri eragileen elkargune hauetan parte hartzen jarraitzeko ezinbestekotzat jotzen

dugu. Eta pixkanaka, ikuspuntu feminista bestelako eragile, alderdi edota

sindikatuetan lantzeak ekarri du nolabait euren baitara so egin eta emakume arloen

antolaketa berrikustea, feminismoa txertatzeko ariketa egitea, e.a. Honek, eragile

askoren inplikazioa ekarri du MFren baitan, eta baita, hainbat gaietan emakumeon

egoera ikusarazten ere.

3. EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTAREN JARDUN FEMINISTA

3.1. Sarrera

3.1.1. Eztabaidaren helburuak

Euskal Herriak behar duen aldaketa politiko eta sozialaren bidean

emakumeak subjektu feminista bihurtu eta gure eskubideen aitortza lortu.

Euskal herriak behar duen aldaketa politiko eta sozialaren bidean gure

ekarpen feminista zein izango den definitu. Aldaketa hori, ikuspegi

feministatik ezaugarritu.

Gure jarduera feminista egokitzeko beharrezkoa den emakumeon egoeraren

gaineko analisia gaurkotu.

Bilgune feministaren datorren faseko helburuak eztabaidatu, adostu eta

dagokien praktika politikoa definitu.

Gure jardun politikoak behar duen egitura egokitu.

Eztabaida emakumeok gaur egun Euskal herrian dugun egoeraren koordenadetan

eta egoera iraultzeko beharrezkoa dugun borroka feministaren koordenadetan

zentratuko da.

Page 20: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Emakumeon egoera zein den, patriarkatuaren osasuna zein den, emakume eta

gizonen artean zein emakumeon artean dauden bereizkeriak zeintzuk diren biltzen

saiatuko gara.

Bestetik, borroka feminista eraldaketarako borroka gisa kokatuko dugu. Gaur egun

borroka feministak zentzua izaten jarraitzen du, emakumeon egoera hobetu ez

delako, mugimendu feministak gure aldarrikapenak gauzatuta ikusi ez ditugulako

eta emakumeok subjektu feministetan bilakatzeko ahalmena dugulako.

Emakumeon egoera eta borroka feministaren nondik norakoak. Bilgune

feministaren jarduna hurrengo urteetarako definitzeko ezinbesteko bi analisi.

3.2. Egungo egoeraren koordenadak

3.2.1. Zergatik behar dugu emakumeok Euskal Herri feminista bat?

Atal honetan aldaketa emateko arrazoiak eta baldintzak aztertuko ditugu.

Aldaketa horren ezaugarritze bat ere egingo dugu.

Kapitalismoan, estatu patriarkalak ez ditu aldarrikapen feministak bete.

Emakumeon behar eta interesen defentsa baino kapitalaren exijentzietara

moldatu da soilik.

Instituzioetatik martxan jarritako mekanismoek ez dute emakumeon

egoeran hobekuntzarik ekarri.

Gaur egungo krisi egoerak aldaketa horren beharra areagotu du. Sortu

dituen bereizkeriak sistema hau agortuta dagoela adierazten jarraitzen du.

Euskal emakumeon egoerak, eragile eta jarduera feministek aldaketa baten

beharra exijitzen dute. Gaur egungo egoeraren aldaketa eta behin betirako

errotik emango den aldaketa.

Euskal herrian garatu den borroka feministak, errotik eman beharreko

aldaketa kokatu du historikoki. Sexuen arteko botere harremanak gaindituko

dituen aldaketaren aldeko borroka da.

Euskal herrian, egun, aldaketa politiko eta sozialaren beharra eragile askok

plazaratu dute.

Emakumeon bizi baldintzen hobetzeak eta eskubideen aitortza hutsak ez

dute patriarkatua gaindituko.

Emakumeon askatasuna, esplotazio eta zapalkuntzarik gabeko pertsonen

arteko harreman sozialek bermatuko dute.

Page 21: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Euskal herriak behar duen aldaketa egiturazkoa izan behar du. Emakumeon

behar eta interesak bermatuko dituen aldaketa hain zuzen. Emakumeon

interesei buruz hitz egiten dugunean, emakumeon zapalkuntza egoera

objektiboa eta egoeran horren gainean dugun kontzientzia maila subjektiboa

ezberdinduko genuke. Hau da, emakumeon interes objektiboak, patriarkatua

iraultzea izango lirateke.

3.3. Patriarkatua Euskal Herrian ikuspegi feministatik

Atal honetan, emakumeon egoeraren gaineko analisi bat egingo dugu. Analisi

horrek ordea, egoera ezberdinak kontutan hartzeko helburua dauka eta horretarako

sexu genero sistemaren dimentsio ekonomikoa, politikoa eta ideologikoa kontutan

hartuko ditu, klase eta nazio zapalkuntzarekin lotuta. Errealitatearen azterketa

feminista batek, zein arazo eta aspektutan eta ze norabidean eragin behar dugun

esango digu.

3.3.1. Analisirako eskemaren azalpena: ERANSKINA 1 (Analisirako koadroa)

Eskemak emakumeon egoera aztertzeko hiru maila proposatzen ditu.

Ezberdintasun hau ordea analitikoa da, denak batera ematen direlako. Nahiz eta

ekonomikoak, politikoak edota ideologikoak diren egoerak aztertu, hiru dimentsioak

aztertzen dugun edozein errealitatean emango dira.

Horrelako kate bat egiten saiatuko gara:

Diskriminazioak gatazkak bereizkeri

sistemak

kontraesanak interesen

oposizioa

Kontraesan hauek patriarkatuak ezartzen dituen bi sexu/generoen (maskulinoa

eta femeninoa) artean ematen dira, beharrezkoak, kontrajarriak, desberdinak eta

osagarriak era berean. Sexu biologiko eta soziala erreprodukzio biologikoan

egokitzen zaigun funtzioaren arabera ezartzen da. Horregatik, erreprodukzio

biologiko eta soziala, sexualitatea eta honen kudeaketa soziala gure analisian

zeharka lantzen ditugu. Sexuak Euskal Herriko harremanak egituratzen ditu, hau

da, ekonomikoki, sozialki eta ideologikoki arautzen ditu.

3.3.1.1. Dimentsio Ekonomikoa

Page 22: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Definizio orokorra: Herritar talde batek dauzkan baliabideak dira.

Sistema kapitalistaren ezaugarritzea

Sexuen arteko lan banaketa. Baliabide eta teknologiaren jabetza pribatua

eta publikoaren arabera egiten du banaketa hori.

Neoliberalismoan, gaur egungo fasean, ekonomia merkatuaren interesei

erantzuten dio soilik. Edozein baliabide, merkantzian bilakatzen du.

Emakumeon lanaren balioa eta baliabideen jabetzaren inguruko analisi bat

egiten badugu, sexuaren araberako bereizkeri egoera argia ikusten da.

Sistemarentzako oso errentagarriak gara emakumeak, produktore,

ugalketarako baita kontsumorako ere. Emakumeok aberastasun hori doanik

sortzen dugu eta ez dugu inongo irabazirik ikusten. Sexu industriak,

ugalketarako industriak, kosmetikoenak edo publizitateak sekulako irabaziak

sortzen ditu esaterako. Ugalketan gu bezalako baliorik ez dago, bai eremu

biologikoan zein sozialean. Kontsumitzaile eta aurrezle gisa, etxeko

ekonomiaren ardatza gara, merkaturako pizgarria izanik.

Krisiak emakumeak nabarmenago esplotatzen ditu. Gaur egun prekarietatea

emakumeon egoera ekonomikoa deskribatzeko kontzeptua izango litzateke.

Prekarietatea, merkatuan egondako atzerapauso eta eskubide laboralen

urraketari dagokionez.

3.3.1.2. Dimentsio Politikoa

Definizioa: herritar talde batek erabakiak hartzeko daukan sistema.

Erabakiak hartzeko marko gisa, estatua eta nazioaren arteko kontraesana

geroz eta nabarmenagoa da.

Egitura estatalak kapitalaren mesedera jarri dira. Estatuen arteko egiturek

erabakietan geroz eta garrantzi gehiago dute.

Herritarron erabakiak inoiz ikusi ez ditugun inposizio mekanismoen bidez,

parte hartze eta adierazpen politiko “demokratikoa”ren menpe gelditzen

dira. Erabat murritzailea eta errepresiboa den eredu demokratiko honek,

behatze lanetan eta kontrolean oinarritu eta jendartearenak diren jabetzak

indarrez kentzen ditu. Espainiar eta frantziar estatuen arteko egiturak lege

manipulazioan oinarritzen dira.

Estatuak indarkeria erabiltzeko duen zilegitasunak, “ordenaren” koste

ekonomikoak, errentagarritasun politikoak eta berme ideologikoak

beldurraren jendartea ezartzen du. Baina ez dirudunen beldurra baizik eta

pobre, emakume eta umeen beldurra baizik.

Page 23: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Demokratizazioa eta globalizazioa patriarkalak dira. Emakumeon eskubideen

urraketa horren adibidea da.

Instituzioetatik bideratzen diren berdintasun politikek ez dituzte emakumeon

beharrak asetzen.

Legedi sistemek diskriminazioak arautu eta mantenarazten dituzte.

Emakumeon parte hartzea handia da. Hori hala ere ez da egitura sozial eta

politikoetan islatzen.

3.3.1.3. Dimentsio Ideologikoa

Definizioa: Herritar talde batek errealitatearen inguruan egiten duen

irakurketa izango litzateke. Pentsamenduak, balio sistemak...

Jardutera eramaten gaituen pentsaera bat da. Jarduera indibidual eta

kolektiboa da, egoera onartu edo iraultzen duena.

Ideologia patriarkalak emakumeon egoeraren inguruko kontzientzi faltsua

sortu du. Berdintasun faltsua.

Gainera emakume izateko eredu itxiak bultzatzen ditu. Emazte eta “ama

ona” den emakumea eta profesionala eta iniziatibaduna den emakume

ereduak nagusitzen dira. Biak kontraesankorrak edota osagarriak ez diren

arren, ideologia patriarkala sistemaren baitan kokatzeko ahaleginean dago.

Eragile feministetan bilakatzeko oztopoak jartzen ditu.

Feminismoak sekulako gutxiespena jaso izan du.

Ideologia menperatzaileari aurre egiten zioten diskurtsoek atzera egin dute.

Sexua, klasea eta nazioa elkarlotzen dituzten balio sistemen inguruko

hausnarketa egiteko beharra.

Aparatu ideologikoek, familiak, eskolak, komunikabideak edota koadrilak,

interesen arabera aldakorrak diren arren, menpeko harremanak birsortzen

dituzte.

Menperatze ideologikoa ezinbestekoa da gure burua egituratu eta gu

pertsona “normalak” izateko ahaleginean. Jendarteratze prozesuetan gure

gorputz sexu-tuen nolakotasunak arautu eta instituzionalizatzen dira.

Subjektu feministetan bilakatzeko, jarduera feminista bat garatu al izateko,

ezinbestean egoeraren kontziente izan behar dugu. Identifikatzen ditugun gatazka

edota diskriminazio egoera nagusien jabe egin eta eragiteko gaitasuna eman behar

digu gure jarduera feministak.

Page 24: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

3.4. Emakumeon zapalkuntzaren diskriminazio nagusiak

3.4.1. Prekarietatea enplegua eta jabetzan

Enplegua: Emakumeon lan baldintza prekarioak. Erregimen bereziak (etxeko

langileak, baserritarrak …) Ekonomia ezkutuan emakumeok dugun

presentzia nabaria. Enpleguaren sarbidea.

Jabetza: Emakumeak sistemak daukan baliabide nagusia gara, guk egiten

ditugun lanak ez baitira merkatuan baloratuak eta ekonomikoki baloratzen

direnak erabat prekarioak direlako. Gainera, ez gara gure lan indarraren

jabe, ez ditugu teknologia berriak eskuragarri eta lurraren jabe izateko

zailtasun handiak ditugu.

Zaintza eta etxeko lanak: Ez dira sozialki beharrezkotzat hartzen eta

emakumeon esku gelditzen dira. Azkeneko neurri instituzionalek egoera

mantendu besterik ez dute egin.

Kontsumoa: Kontsumorako objektu eta subjektu nagusiak gara. Gu gara

kontsumitzaile nagusiak.

Prestazioak jasotzeko zailtasun nabaria daukagu. Ez daude emakumeon

eskura.

Zerbitzu sozialetan murrizketa nabariak egon dira. Horrek emakumeon bizi

balditzetan guztiz eragiten du.

Krisiarekin hartu diren neurriek ez dute emakumeon egoera hobetu. Krisi

honengatik ahaztuak izan gara.

Osasun laborala

Sektore feminizatuetan gizonezkoen sarbidea

Gatazka laboral ezberdinak: Zahar etxeak ,… Zaintzarekin lotutakoak

Teknologien erabilpena

Proposamenak: Kontsumo greba, etxeko lanen greba

3.4.2. Indarkeria sexista

Emakumeon kontrako indarkeria egiturazkoa da. Dimentsio ekonomiko,

politiko eta ideologikoa dauka, eremu guztietan eta oso modu anitzetan

ematen da. Gizonek dute indarkeria erabiltzeko zilegitasuna. Sistema

mantentzeko tresna nagusia da.

Herri honen kontrako errepresioak ere modu sexista batean funtzionatzen

du. Tortura sexistak.

Page 25: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Instituzioetatik bideratzen diren politikak konpromiso falta argia eta

aurrekontu falta argia azaleratzen dute. Modu isolatuan lantzen dituzte

erasoak eta horrek arazoa politikoa ordez, pertsonala gisa identifikatzera

eramaten gaitu.

Gainera, hartutako neurri eta legeek emakumeon autonomia indartu ordez,

erabat sumisoak egiten gaitu. Emakumeak biktimizatu egiten gaituzte.

Instituzioak salbatzaile gisa agertzen dira.

Komunikabide eta hezkuntzaren bidez emakumeongan beldurra sortzen

dute. Gainera ez gaituzte gure buruaren jabe egiten, menpeko baizik.

Mugimendu feministak urteetan garatu duen borrokaren topeak ikusi ditu.

Erantzuna gogortzeko arazoak daude, emakumeengana iristeko

zailtasunak...Autodefentsaren bidea berraztertzeko beharra dago.

Autodefentsaren beharra

Kontzientziazioa falta gure gune hurbiletan

3.4.3. Politika instituzionala

Marko juridiko eta politikoa patriarkala da. Familian oinarritutako sistema

batean bizi gara. Demokrazia falta argi bat dago.

Herri gisa erabakitzeko ahalmenik ez dugu.

Berdintasunean oinarritutako jendarte batean bizi garenaren ideia zabalduta

dago.

Ez daude ikuspegi feministatik egindako aurrekonturik. Ez daude herritarron

behar eta interesetara egokitutako aurrekonturik.

Berdintasun politikak ez daude botere harremanak gainditzeko bideratuta.

Emakumeak indibidualki boteredun egin nahi ditu, sekulako paternalismoa

erabiliz.

Parte hartzerako ireki berri dituen espazioekin mugimendu feministaren

asimilazioa lortu du. Parte hartzea ahalbideratzen duten arren ez dute

erabakitzeko ahalmenik ematen.

Egoera salatzeko bitarteko instituzionalik ez dago.

MF-ren Asimilazioa eman da

Instituzio batzuetan lan egiteko aukerak daude baina irizpideak markatu

behar dira

Page 26: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

3.4.4. Osasuna

Sexua/generoa, osasunean determinante bat da. Osasuna bizitzeko,

lantzeko, gaixotzeko eta laguntza eskatzeko modu ezberdinak ditugu.

Emakumeok gure osasunaren pertzepzio txarra daukagu. Gaixo gaudela

sentitzen dugu.

Osasunaren kontzepzio biomedikoak arazo eta sendagarri zehatzak ematen

ditu emakumeon egoeraren aurrean. Ez ditu egungo bereizkeri egoerak

gainditzeko bitartekorik jartzen ez eta gure gorputzaren ezagutza

bultzatzen.

Prebentzioa ez da lantzen. Gaixotasunean oinarritutako osasun sistema

dugu.

Emakumea ugalketarekin erabat lotzen da.

Krisiak osasun protokolo askotan aldaketak ekarri ditu. Pribatizazioa. Ohiko

ginekologia zerbitzuak desagertzeko zorian daude.

Emakumeok ez dugu libre eta dohainik abortatzeko eskubiderik. Ezin dugu

gure gorputzaren gainean erabaki.

Osasun laborala ez da emakumeon kasuan lantzen.

Osasun sistemak enpresa farmakologikoen menpe daude. Ekonomikoki

erabat baldintzatuta dago.

Osasun mentalaren azterketa

Reproduccion asistida: Emakumeekin esperimentatzen

3.4.5. Hezkuntza

Sistema osoa androzentrikoa da. Egiturak, edukiak, espazioak...

Hezkuntza formala. Hezkuntza komunitate osoan botere harremanak oso

argiak dira.

Asimilazioa bultzatzen duten espazioetan bilakatu dira eskolak.

Rolak birsortzeko tresna eta espazioak dira.

Kontrolerako espazioetan bilakatu dira eskolak.

Hezkidetza. Irakaslegoaren borondatearen arabera lantzen da.

Instituzioetatik konpromiso falta. Itxurazko onarpen bat lortu duen arren

praktikan oso gutxi lantzen da.Nahiz eta onarpen bat lortu duen ez dago

edukien ooinarrian.

Hezkidetza aisialdiarekin lotuta egotea lortu da. Eremu honetan garrantzi

gehio hartu du eragile sozial eta mugimendu feministari esker.

Page 27: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Familiek ez dute rolen inguruko kontzientziarik eta eragiteko oso eremu zaila

da.

Hezkuntza komunitate osoaren analisia eta inplikazioa beharrezkoak

dira(Irakasleak, gurasoak, hezitzaileak, …)

Irakasleen formakuntza eta kontzientziazio falta nabaria da

Formakuntza, ikerketa, analisia, baliabide pertsonal eta ekonomikoen falta

nabaria da.

3.4.6. Komunikabideak

Sistema mantentzeko tresna nagusi bat dira.

Emakumeon gorputzen esplotazioa, gure ekarpenaren inbisibilizazioa eta

manipulazioa bideratzen dute.

Objektuetan bilakatzen jarraitzen digute.

Emakumearen irudi zehatza sortu, bultzatu eta beste guztiak kriminalizatzen

dituzte.

Emakumeak erabili kontsumitzeko eta emakumeei zuzenduta

kontsumitzaileak izateko

3.4.7. Kultura

Kultura harremanak sortzeko eta bizitzeko moduak transmititzen ditu.

Bizitza eredua

Euskal kultura, kultura minorizatu bat da. Kulturen artean ere botere

harremanak daude. Euskal herrian bereizkeri egoeran kultura euskaldunaz

gain, beste batzuk aurkitzen ditugu.

Emakumeak kultur sortzaile, transmisore eta jasole izan behar dugu.

Ez dugu ohitura transmititu nahi, etorkizuna baizik. Ohiturak gailentzen dira.

Kultura bakar batez ezin dugu hitz egin

3.4.8. Sexualitatea

Sistema sexuan oinarrituta dago. Heterosexualitateak araututako sistema

bat da.

Eredu heterosexual zehatz bat bultzatzen du: gizonen plazerean oinarrituta,

monogamian, ezkontzan, maitasun erromantikoan, pasioan...oinarrituta.

Homosexualitatea eta lesbianismoa ez dira aukera sexual zilegitzat hartzen.

Bakarrik aurreko ereduan oinarritzen direnean onartzen den aukera da.

Page 28: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Askatasun faltsu batean bizi gara.

Sexuaren gain-balorazioa ematen da.

Naturalizazioa

Sexualitatea ugalketarekin lotuta dago, eta ugalketarekin ez bada,

afektibitatearekin.

4. BILGUNE FEMINISTAREN JARDUNAREN KOORDENADAK

4.1. Euskal emakumeon eskubideen aldeko borrokaren kokapena

Emakumeon eskubideen bermeak jendartearen eraldaketa ekarriko luke.

Emakumeon eskubideen aldeko borroka emulgentetzat eta aglutinantetzat

hartzen dugu

Aglutinantetzat: Borroka dibertsifikatu baina era berean batu egiten

dituelako.

Emulgentetzat: subjektu feminista eta praktika politiko anitzak azaleratzen

dituelako.

Emakumeon eskubideen aldeko borrokak fase ezberdinak izango ditu.

Momentu honetan, eskubideen aitortza lortzeko bidean aurkitzen garen

arren, kontzientziazioa eta autogestioaren bidean ere emakumeon bizi

baldintzak hobetzen joango gara.

Emakumeon eskubideen bermeak, Euskal Herria feminista ekarriko luke.

4.2. Estrategia politikoa: Anexo 2 (eskema politikoa)

Bilgune feministaren estrategia politikoaren oinarrian, eskubideen aldeko

borroka dago. Aurretik aipatu ditugun arrazoiek eraman gaituzte gure

estrategiaren ardatzean kokatzera, ez emakumeon bizibaldintzak hobetzeko

bide gisa soilik, baizik eta jendartearen eraldaketara eramango gaituen bide

gisa baizik. Hortaz, emakumeon eskubide guztien bermeak Euskal Herria

feministan bilakatzeko bidean kokatzen gaitu. Dena den, bidea ez da zuzena eta

motza izango. Bide luzea izango da, eta horretarako fase ezberdinak kokatzea

garrantzitsua da. Euskal herria feminista helburu, momentuan momentuko

helburu txikiagoak jartzen joatea.

Page 29: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Eranskinean dagoen kuadroak fase hauek ezaugarritzen ditu. Kuadroa, ez guztiz

guztiz lineala. Pauso eta eskenatoki ezberdinak dira, bizi dugun momentuarekin

bat datozenak. Baina etorkizunean datozen faseak ere gaurdanik lantzen ditugu,

askotan Euskal Herria feminista ikutzen dugulako, edo beste batzuetan

autogestioaren bidez eskubide batzuk lortzen ditugulako. Pausoz pauso garatzen

joango garen ibilbidea da, nahiko modu linealean, baina ez itxian.

Ibilbide osoan zehar ere, emakumeak subjektu feministetan bilakatzea izango

da momentuko helburuak lortzeko oinarria. Emakumeon antolaketa eta eremu

ezberdinetan emakumeon eragiletza sustatzea izango baita fase batetik bestera

pasatzeko izango dugun berme nagusia, besteak beste.

Modu anitzetan ere egingo dugu Euskal Herri feminista lortzeko bidea. Agitazioa,

aldarrikapena, kale astintzea, kontzientzia sortzeko eta proiektu propioak

garatzeko borroka moldeak izango dira. Kontzientzia eta autogestioaren bideak

lantzea ezinbestekoa izango dira.

Orain gauden fasea, eskubideen aitortza lortzeak ezaugarrituko du. Emakumeak

gure eskubideen jabe izateko kontzientziazio lana lehentasuna izanik,

ezinbestean eskubideen aldeko borrokaren aktibazioan indarrak jarri behar

ditugu. Gainera, egun Euskal Herrian aldaketa politiko eta sozialerako aliantza

babestu eta bultzatzea ezinbestekoa da, aldaketa honetan emakumeon

eskubideak aitortuak izatea helburua izanik. Guzti hau aurrera ateratzeko,

Euskal emakumeon eskubideen karta tresna nagusia izango da, orain urte

batzuk onartua izan zena baina bide luzea izango duena.

Baina emakumeon eskubideen aitortzan ezin gara gelditu. Eskubide hauetaz

jabe izateko eta eskubide hauek aplikatuak izan daitezen lan egin behar dugu.

Modu horretan gure helburu nagusietako bat den, emakumeon bizi baldintzak

hobetzeko oinarriak jarriko ditugu. Fase honetan, eskubideen karta oraindik

baliatu beharko dugu baina ezinbestean eragile feminista anitzen aliantza

lortzeko indarrak jarri behar ditugu. Eskubideen jabetza eta aolikaziorako,

eragiletza feminista hau ordezkatuko duen espazio edo markoa sortu beharko

genuke, askotan emakume kontseilua deitu izan duguna.

Page 30: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Bi fase hauek beteta plan estrategikoaren definizioa eta aplikazioan indarrak

jarri beharko ditugu, Euskal Herria feminista horren oinarri nagusiak zaintzuk

izango diren adostu eta bide komunak diseinatuko dituen plana.

Plan estrategikoaren aplikaziorako aldiz, ezin gara emakume kontseiluan

gelditu. Haratago joan eta Euskal Herriaren erakkundetze prozesuarekin batera

emakumeon eskubideen bermea eta plan estrategikoaren aplikazioa oinarri

izango duen erakundea sortzeko indarrak jarriko ditugu.

Modu honetan Euskal Herria feminista izateko oinarri nagusiak jarrita egongo

lirateke. Pertsonen artean harreman berriak eraikiko lituzkeen herria.

4.3. Hurrengo faserako helburu nagusiak

Emakumeon eskubideen aldeko borroka eskubideen aitortzari begira Euskal

Herrian artikulatu

Emakumeok subjektu feministetan eratu

Mugimendu feminista eta emakume feministekin aliantza puntualak landu

Eragile sozial, sindikal eta politikoekin aitortzari begirako lanketa egin

Bilgune Feministaren proiektu politikoa erreferentzializatu; Euskal Herri

feministaren oinarriak gaurdanik landu

4.4. Lan ildoak

Emakumeon egoeraren inguruan egin dugun irakurketa eta gero hauek izango

lirateke Euskal Herriko Bilgune Feministaren jardunak kontutan hartuko dituen ildo

nagusiak:

4.4.1. Prekarietatea

ESKUBIDEa lana baldintza duinetan izateko

ESKUBIDEa zainduak izateko eta emakumea izateagatik etxeko eta

zaintza lanak egitera. behartuak ez izateko.

ESKUBIDEa lanean aukera berdintasunean partehartzeko, sartzeko,

orientatzeko eta prestakuntzarako.

ESKUBIDEa,laguntza sozialak eta ekonomikoak jasotzeko, hauek

famili unitatepean egon barik.

4.4.2. Indarkeria sexista

Page 31: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

ESKUBIDEa, emakumeak izateagatik gure kontrako biolentziarik ez

jasateko

4.4.3. Politika instituzionala

ESKUBIDEa, aktiboki parte hartzeko eta aintzat hartuak izateko

jendarteko edozein arlo eta jardueratan.

4.4.4. Osasuna

ESKUBIDEa emakumeon beharrei erantzungo dien osasun zerbitzu

erabatekoa eta publikoa izateko.

4.4.6. Emakumeok gatazkaren konponbidean

4.4.7. Hezkuntza

ESKUBIDEa, emakumeon ekarpenak eta balore feministak izango

dituen hezkuntza eredua izateko

4.4.8. Komunikabideak

4.4.9. Kultura

ESKUBIDEa, balore feministetan oinarritutako euskal kultura sortu,

garatu eta transmititzeko.

ESKUBIDEa, emakumeak ikusezin bilakatzen ez dituen edo

diskriminatzen ez dituen hizkuntza erabili eta garatzeko

ESKUBIDEa, emakumeok historian eginiko ekarpenak ezagutu eta

transmititzeko.

4.4.10. Sexualitatea

ESKUBIDEa, nahi dugun harreman afektibo mota sortu eta garatzeko,

eredu heterosexistaren gainetik.

ESKUBIDEa gure identitate sexuala edozein izanda ere sexualitatea

askatasunez bizitzeko.

ESKUBIDEa gure gorputzaren inguruan askatasunez erabakitzeko eta

aukeratzeko

4.5. Lan estiloa

4.5.1. Egiturazko zapalkuntzari, erantzun integrala

Emakumeon zapalkuntza egiturazkoa dela kontutan hartuta gure jarduna

ezaugarri horretara egokitu behar dugu. Sistemaren iraulketa da gure

helburu nagusia. Goitik behera eta behetik gora, sistema irauliko dugu.

Page 32: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Patriarkatuaren dimentsio politiko, ideologiko eta ekonomikoari aurre egingo

dion jarduera sortuko dugu. Sistema patriarkalaren egituretan eragina

daukan jarduera aurrera eramanez.

Jendartean dauden esparru guztietan eragina izango duen jarduera izango

dugu. Jendarteko esparru estrategikoak gure jardueraren esparru nagusiak

izango dira; komunikabideak, kultura, sozioekonomia eta hezkuntza.

Instituzioekiko (zentzu zabalean ulertuta) lana ere gure jardunaren oinarrian

egongo da.

4.5.2. Teoria eta praktika feminista

Feministak gara eta feminista gisa jarduten dugu. Teoria eta praktika

uztartzen ditugu gure jardueran.

Konpartitzen dugun testuingurutik abiatuko da gure jardun feminista. Euskal

herriko emakume langileak gara. Sexu-genero zapalkuntza, klase

zapalkuntza eta nazio-kultura zapalkuntzak gaur egun duen adierazpenetik

abiatu eta egokituko dugu gure jarduera.

4.5.3. Kontzientziazioa, autogestioa eta kalea

Kontzientziazio lana, autogestioa eta kaleko lana ardatza izanik,

kritikotasuna, salaketa, erantzuna, interpelazioa...landuko ditugu.

Sistema patriarkalak eraiki dituen egitura guztiak deseraiki eta berriak

eraikitzea izango da gure lanaren funtsa. Horretarako ez dugu egungo

instituzioetatik edo sortu daitezkeen berrietatik gure lana bideratuko

bakarrik. Autogestioa, gure alternatiba propioak eraikitzeko bideak ireki

behar ditugu. Dagozkigun eskubideak eskuratzeko beharrezkoak diren

bideak landuko ditugu.

4.5.4. Emakume eta feministen sarea

Gure jarduera eragile eta pertsona bakoitzaren marko errealetik abiatuko

da. Bakoitzak dituen estilo eta izaera kontutan hartuz eta aniztasuna

aberasgarritzat hartuz. Horretarako kolore anitzetako eragile eta

emakumeekin lan egitea ezinbestekoa da.

Page 33: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Eragile feminista eta nazio zein herri eraikuntzan lanean dauden eragileekin

izango ditugun harremanen ondorioz elkarlana bultzatuko dugu. Aliantza

puntualak eraikiz, dinamika bateratuak garatuz, jardun feminista bultzatuz...

Bilgune feministaren motore bat beharrezkoa den arren, gure jardueraren

oinarrian emakume anitzen sarea izango dugu. Elkar elikatzeko tresna

nagusia izango da, elkarren arteko zubiak eraikitzea ezinbestekoa da.

Herrietan eta sektore estrategikoetan antolatuko gara. Antolaketa hau,

tokian tokiko eta sektore bakoitzaren ezaugarrietara moldatuko da.

4.5.5. Antolakuntza: Anexo 3 (organigrama)

ERANSKINA 1 ANALISIRAKO KUADROA

Zapalkuntza

Dimentsioa SEXUA KLASEA NAZIOA

EKONOMIKOA

SEXUAREN ARABERAKO

LAN BANAKETA

Produkzioa/ugalketa

LANAREN BANAKETA

SOZIALA

Kapitala/lana

LURRALDE

BANAKETA

ABERASTASUN ETA

BALIABIDEETAN

Jabetza

pribatua/publikoa

POLITIKOA

SEXUAREN ARABERAKO

BOTERE BANAKETA

DESBERDINA

Berdintasun

formala/erreala

BURGESIAREN

BOTERE POLITIKOA

Estatu

burgesa/estatu

sozialista

LURRALDE

SUBIRAUTZA

Estatua/nazioa

IDEOLOGIKOA

BERDINTASUN FALTSUA

Patriarkatua/feminismoak

ONGIZATEAREN

JENDARTEA

Oparotasuna/beharra

NAZIO

IDENTITATEA

Kultura/kontzientzia

Page 34: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Plan estrategikoaren oinarriak: EMAKUMEON ESKUBIDEEN ALDEKO

BORROKA Subjektu feministak sortu

Emakumeon esku

bideen aitortza

Aldaketaren beharra sustatu eta eragin

Eskubideen eskuratze

eta jabetze Emakumeon bizi baldintzak hobetu.

Plan estrategiko Oinarriak Definizioa Martxan jartzea

EH FEMINISTA

Eskubide guztiak

Harreman berriak

Eztabaidan eragin

Tresnak:

Karta

Aliantzak

Proiektuak

Egituratzea:

Kontseilua: TEK/POL/MF Tresnak: Eskubideen karta Aliantzak

Proiektuak

Plana: Modelo berri baterako oinarriak Tresnak: Kontseilua Eskubideen karta Aliantzak Proiektuak

Egituratzea: Kontseilutik haratago Tresnak: Kontseilua Eskubideen karta Aliantzak

Eranskina 2 ESTRATEGIA POLITIKOAREN TAULA

Page 35: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

3.Eranskina: Bilgune Feministaren egitura

1. Herri eta sektoreak

1.2. Funtzioak

Bilgune feministaren proiektuaren araberako ildoak zehaztu

Plan estrategikoaren definizioan sakondu

Salaketak, aldarrikapenak, kaleak astindu...

Emakumeon sarea osatu

Herrietan dinamika propioak sortu

1.3. Osaketa

1.3.1. Sektoreak:

Hezkuntza, komunikabideak, sozioekonomia, kultura. Lau sektore

estrategiko hauetan egiturak sortuko ditugu. Bakoitzean hala ere, egitura

ezberdin bat egongo da, sortzen diren beharren araberakoa.

Sektoreko arduraduna, lan taldea eta eratortzen diren ildoen araberako lan

talde edo egiturak.

Sektoreetako emakume sareak.

1.3.2. Herriak:

Herri bakoitzean talde motore bat egongo da

Taldean, arduraduna, diruzaina eta ildoen araberako arduradunak egongo

dira

Herri bakoitzean dagoen emakumeen sarea

2. Bilgune Nazionala

2.1. Funtzioak

Erabaki gunea:

Bilgune feministaren norabidea markatu

Eztabaida politikoak eman

Balorazioak, planifikazio

Formazioa eta kontzientziazioa

Elkargunea:

Herri eta sektoreen arteko elkartrukerako espazioa da

Page 36: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Bilgune feministaren proiektu politikoa garatu: ideologikoki garatu, jardun

feministan sakondu eta ekonomikoki proiektua gauzagarria egin.

Bilgune feministaren norabidea jarraitzeko ezinbesteko markoa

2.2. Osaketa

Herrietako taldeetako militante guztiak

Sektoreetako militante guztiak

Bilguneko egituraren parte diren militanteak

Bilgune feministaren sarea osatzen duten emakumeak

3. Bilgune Txikia

3.1. Funtzioak

Gestio eta koordinazio gunea:

Bilgune nazionalean hartzen diren erabakiak koordinatu

Bilgune nazionalean hartzen diren erabakiak kudeatu

Bilgunearen dinamikan suertatzen diren erabakiak hartu

Bilgunea eztabaida politiko anitzekin elikatu

Horretarako sortzen diren lanak: Koordinazio orokorra, diruzaintza, herrien

jarraipen eta hedapena, sektoreetako koordinazioa, barne eta kanpo

komunikazioa, formazioa.

3.2. Osaketa (Ardura batzuk finkoak izango dira eta beste batzuk egoera

puntualari egokituta)

Koordinatzailea

Diruzaina

Eraketako arduraduna

Herrialdeko arduradunak

Sektoreetako koordinatzailea

Sektore ezberdinetako arduradunak

Ildo zehatzetako arduradunak

Komunikazio arduraduna

Emagin eta formazioaren arduraduna

4. Diruzaintza

Page 37: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

4.1. Funtzioak

Bilgunearen proiektua ekonomikoki gauzagarria egin.

Bilguneko diru iturrien kudeaketa: Dirulaguntzak, kuotak, sarekideak,

ekarpenak, txosnak, materiala,...

Diru iturriak egonkortu

Diru iturri berriak bilatu

4.2. Osaketa

Arduraduna

Herrialdeko arduradunak

Herrietako eta sektoreetako arduradunak

5. Eraketa

5.1. Funtzioak

Barne mailan dauden beharrak identifikatu eta landu

Bilguneko egitura mantendu eta hedatu

Herri eta sektoreekin proiektu eta plangintzaren jarraipena egin

5.2. Osaketa

Arduraduna

Herrialde bakoitzeko arduraduna

Herri eta sektoreetako lan taldeak

Herrietako kontaktuak; emakume taldeak, emakume solteak...

6. Komunikazioa

6.1. Funtzioak

Definitzen dugun plan komunikatiboa garatu: barne eta kanpo komunikazioa

bermatu

Komunikazio bitartekoen jarraipena egin eta elikatu; Web, Emaraun,...

Irudi korporatiboa sortu, bermatu eta berrikusi.

Komunikabideen jarraipena egin eta haiekin harremanak sustatu

6.2. Osaketa

Page 38: EUSKAL HERRIKO BILGUNE FEMINISTARENbilgunefeminista.eus/uploads/erab_1/2015/04/1428348718... · 2015-04-06 · 1. BILGUNE FEMINISTAREN ESTRATEGIA AZTERGAI BALANTZE OROKORRA 1.1. Sarrera.

Komunikazio arduraduna

Lan taldea: definitzen ditugun beharren araberako lan taldea osatuko dugu

Kolaboratzaileen sarea: diseinuan, itzulpenetan, artikuluetan, ... laguntza

eskaintzen diguten emakumeen sarea.

7. Emagin- formazioa

7.1. Funtzioak

Garapen ideologikorako bitartekoak sortu:

Bilguneko formazio eta eztabaida beharrak identifikatu eta asetu

Oinarrizko formazioa eskuragarri egin

Eskola feminista: hausnarketa feminista bultzatu.

Kontzientziaziorako bitartekoak sortu

Gure ikuspegitik egindako ikastaroen eskaintza egin eta zabaldu

7.2. Osaketa

Formazioaren arduraduna

Lan taldea. Dauden beharren araberako lan taldea osatuko dugu.

Ikastaroak emateko emakumeen sarea

Hausnarketa feministarako emakumeen sarea.