euskal herriko bilgune feministaren berripapera 2010/azaroabilgunefeminista.eus › uploads ›...

12
euskal herriko bilgune feministaren berripapera Hozkatutako sagarren aitzakipean, sua Estatu nazio modernoak gorpuzten ari ziren garaian estatuek erabili zuten kontrol eta errepresio tresna izan zen Inkisizioa. Hozkatutako sagar debekatuaren aitzakipean egindakoa. Baina, 400 urte ondoren sorgin ehizak bizirik dirau; zein da egun sorgina? Eta inkisidorea? emaraun 2010/azaroa

Transcript of euskal herriko bilgune feministaren berripapera 2010/azaroabilgunefeminista.eus › uploads ›...

Page 1: euskal herriko bilgune feministaren berripapera 2010/azaroabilgunefeminista.eus › uploads › erab_1 › 2015 › 04 › 1428348840... · 2015-04-06 · ni ni zu zu nora aurrekoetxea

eeuusskkaall hheerrrriikkoo bbiillgguunnee ffeemmiinniissttaarreenn bbeerrrriippaappeerraa

HHoozzkkaattuuttaakkoo ssaaggaarrrreenn aaiittzzaakkiippeeaann,, ssuuaaEstatu nazio modernoak gorpuzten ari ziren garaian estatuek erabilizuten kontrol eta errepresio tresna izan zen Inkisizioa. Hozkatutakosagar debekatuaren aitzakipean egindakoa. Baina, 400 urteondoren sorgin ehizak bizirik dirau; zein da egun sorgina? Etainkisidorea?

eemmaarraauunn

2010/azaroa

Page 2: euskal herriko bilgune feministaren berripapera 2010/azaroabilgunefeminista.eus › uploads › erab_1 › 2015 › 04 › 1428348840... · 2015-04-06 · ni ni zu zu nora aurrekoetxea

22

Instituzioetatik zeinkomunikabideetatik indarkeriapatriarkalaren inguruan jarduten duteneanedo hau ekidite aldera hartutako neurrienarabera, emakumeok soilik biktimak gara.Honek, indarkeriaren izate osoa ezkutatzeadakar, eta horrez gain, emakumeok gureburua defendatzeko eta gure artekoelkartasun zubiak eraikitzeko dugungaitasuna oztopatzen du. Egoera hau izanik,indarkeriaren erroetara jo eta berarekinamaitzeko beharrezko den jokabide, jarreraeta tresna multzoak jarri ditugu martxan;autodefentsa feministaren izatea jarri dugumartxan. Emakumeok, gure buruadefendatzeko dugun gaitasunean sinestendugulako, eraso bakoitzaren egoerarekinkonpromisoa eta elkartasuna agertzendugulako, kalean, espazio publikoan askeibili nahi dugulako eta instituzioenitxurakeriaz eta martxan jarritako neurri urrieznekatu garelako hautatzen duguautodefentsa feminista.

Emakumeon arteko elkartasuna etaantolakuntza abiapuntu izanda,autodefentsa feministak bide lagun ditu:indarra, babesa, intuizioa, ahotsa,autoestima, konfiantza, ziurtasuna etainterpelazioa. Beraz, gure burua indartu,ezagutu, ulertu, maitatu, babestu behardugu, ondoren, konfiantzaz eta ziurtasunezjoka dezagun. Heldu diezaiogun badaautodefentsa feministari!

erreportaiahozkatutako sagarren aitzakiapean, sua

askatu matazaetin anwar_emakume islamiar feminista

irudianora aurrekoetxea etxebarria

saretikoihana llorente arretxea

herrien txokoa

emakumeok plazara!

kuleroen kaxa

eeuusskkaall hheerrrrii ffeemmiinniissttaa lloorrttzzee bbiiddeeaann iizzaann zzaaiitteezz ssaarreekkiiddee!!

Izen- abizenak:Sektorea:Telefonoa:Posta elektronikoa:Banketxea:Kontu Korrontea (20 digito)

eemmaa((HH))iittzzaa

E-maila:[email protected]/

[email protected]

Helbidea: APDO. 11.130

48005 Bilbo

33--55

1100

9988

66--77

1122

1111

Page 3: euskal herriko bilgune feministaren berripapera 2010/azaroabilgunefeminista.eus › uploads › erab_1 › 2015 › 04 › 1428348840... · 2015-04-06 · ni ni zu zu nora aurrekoetxea

eerrrreeppoorrttaaiiaa

33

HHoozzkkaattuuttaakkoo ssaaggaarrrreenn aaiittzzaakkiippeeaann,, ssuuaa

ziren. Arrazoia? Bizitza ulertzeko etaegunerokotasunean aritzeko beste ohitura batzukizatea. Oro har, onartua zegoenaz harago,aspektu anitzetan errotzen zen jakinduria zuteneta horrek, beldurra sortzen zien boteredunerlijiosoei; sorginkeria izenez ezagutzen denbeldurra. Ikara elkar ezagutzeari, norberarenburua ezagutzeari, mina eta gozamenaonartzeari, norbera den bezalakoa aitortzeari,gorputz anitzei.

Alexandria, 415; Bagdad, 780; Montsegur,1243; Zugarramurdi, 1610; Valentzia, 1616;Salem, 1692, e.a. Eszenatoki eta urtedesberdinetan gertatu arren, antropologo etaaditu anitzek bat egiten dute, eraso guzti hauenoinarrian: segurtasun gabezia, boterea,ezjakintasuna eta bestearekiko beldurra daudela.

Euskal Herria, “sagarren herria da,emakumeek sagarrak besterik ez dituzte jaten,sagar zukua baino ez dute edaten eta beti daudeprest sagarrari hozka egin eta legea hausteko,Jainkoaren kondenaren gainetik igarota”.Aingeru txarren eta deabruarenaldakortasunaren deskribapena liburuanbildutako Pierre Lancre inkisidore frantsesarenhitzak dira hauek. Sagarra; TestamentuZaharreko Genesi atalean, paradisuan zegoenemakumeak, Evak, hozkatu zuen sagar berdinazen hau ere. Bere baitan jakinduria zeramansagarra, alegia. Itsu izatetik, begiak ireki etaelkar ikustera ahalbidetu zuen fruitua;hozkatzeak sinbolizatzen zuen naturarekiko,gorputzekiko, bizitzarekiko jakinduriaren fruitukolpatua.

“Sorgina” hitzak definizioz, sortutakoa,sormena esan nahi omen du. Baina sorginahitzaren izate hau desitxuratu eta erratz gaineanhegaka doan atso zahar baten irudi bilakatu da.Emaginak, nekazariak, landareen ingurukoezagutza handia, euren herriarekin lotura,kristautasuna oinarri ez zuten sinesmenakzituzten herritarrak ziren, hein batean,naturarekiko harreman estua zuten jakintsuakziren. Baina, herritarren gaineko kontrol osoazuen Eliza Santuari ez zitzaion komenijendartean sinesmen katolikoaz harago zeukatenherritarrak egotea, beraz, urteetan zehar bortxaerabili zuen hauen kontra. Inkisioa izan zen kuriakatolikoak bere sinesmenei eusteko, zabaltzekoeta zituen botere soziopolitikoak ez galtzekoerabilitako argudio nagusia.

Sorgin ehiza

Europan Erdi Aroan hasi eta XV.mendebukaeratik aurrera handituz joan zen sorginehiza. Ehunka milaka lagunen susmoa zuen;milaka akusatu zituzten eta beste askokondenatu. Sorginak aurreiritzien jomuga ziren,hein batean, garaiko, amoral izatearen funtsa

Page 4: euskal herriko bilgune feministaren berripapera 2010/azaroabilgunefeminista.eus › uploads › erab_1 › 2015 › 04 › 1428348840... · 2015-04-06 · ni ni zu zu nora aurrekoetxea

zen deabrua: Maria Etxeleku. Zerua irakurtzenzuena zen deabrua: Estebania Petrisanzena.Noizean behin biltzeko leizea erabiltzen zuenazen deabrua: Juanes Etxegi. Sendabelarrakezagutzen zituena zen deabrua: Juanes Odia.Injustizien aurrean herritarren elkartasunalortzeko lanetan aritzen zen herritarra zendeabrua: Maria Zozoia.

Estatu nazio modernoak gorpuzten ari zirengaraian estatuek erabili zuten kontrol etaerrepresio tresna izan zen Inkisizioa. Egun,diskurtso politikora bidea egin den arren, 400urte ondoren sorgin ehizak bizirik dirau; zein daegun sorgina? Eta inkisidorea? Baina, suak, badubere bidea: piztu eta itzali. Baina oraindik bizirikdirauen aspaldidaniko suharretan erreko diraatzoko eta gaurko erasotzaileak, zapaltzaileak,torturatzaileak, e.a.

““IIkkaarraa eellkkaarreezzaagguuttzzeeaarrii,,

nnoorrbbeerraarreenn bbuurruuaaeezzaagguuttzzeeaarrii,, mmiinnaa

eettaa ggoozzaammeennaaoonnaarrttzzeeaarrii,, nnoorrbbeerraa

ddeenn bbeezzaallaakkooaaaaiittoorrttzzeeaarrii,, ggoorrppuuttzz

aanniittzzeeii””..

“Sorguiña” hitza idatzizko dokumentubatean lehenengoz 1415.urtean azaldu zen;Iruñako bi emakume “sorguiña erbolera elfaytillera” izatea leporatuta zigortu zituzten. Urtemordoxka batzuk pasa ostean, 1466an zuzenki,Gipuzkoako Probintziaren ordezkaritza batekGaztelako Enri IV erregearengana jo zuen,herrialde osoa sorginez beteta zegoela esanez,eta horren kontra aritzeko botere gehiagoreneske. XVI.mendearen hasieran Euskal Herrianhainbat sorginkeri kasu salatu ziren, horietakobat Anboto inguruan. Hauez gain, irakurgaibatzuen arabera, 1507an Logroñoko Auzitegiak30 euskaldun erre zituen sorgin izatea egotzita.Baina izan ziren sorgin ehiza guztietatik sonahandiena, Lapurdikoak eta Zugarramurdikoakizan dute. 400 urte igaro dira jada Urdazubi etaZugarramurdi herrietan Enri IV erregearengidaritzapean zegoen Pierre Lancre inkisidoreakhainbat herritar epaitu eta erre zituenetik.Logroñon (Errioxa, Espainia) 11 pertsona zigortuzituzten sutan erretzera, eta horietatik sei soilikiritsi ziren Inkisizioaren sugarretara; bestebostak kartzelan hil ziren. Atxilotutakoen arteangehienak emakumeak ziren; Zugarramurdikoatxiloketez gain, Urdazubiko, Berako, Lesakako,Etxalarko, Igantziko eta Errenteriako pertsonakauzipetu zituzten. Osotara susmopean 300pertsona inguru egon ziren, umeak alde baterautzita. Gainera, mila pertsonek parte hartu zutenitaunketetan, denak ere, deabruarekin (zuzenekonahiz zeharkako) harremanak izatea leporatutahil zituzten.

Deabruaren aitzakipean

Baina zein zen deabrua? Jakinduria zendeabrua: Maria Arburu. Euskal hiztuna zendeabrua: Maria Baztan. Emakumea zen deabrua:Graxiana Xarra. Amalurra aintzat hartzea zendeabrua: Maria Etxatxute. Urdazubiko etaZugarramurdiko San Salvador monasterioarizergak ez ordaintzea erabaki zuen oro zendeabrua: Domingo Subildegi. Boterearen kontraerrebelatzen zen herritarra zen deabrua: PetriJuangorena. Kristautasuna inposatu aurrekosinesmenak eta kontakizunak gordetzen zituena

eerrrreeppoorrttaaiiaa

44

Page 5: euskal herriko bilgune feministaren berripapera 2010/azaroabilgunefeminista.eus › uploads › erab_1 › 2015 › 04 › 1428348840... · 2015-04-06 · ni ni zu zu nora aurrekoetxea

eerrrreeppoorrttaaiiaa

1610.2010. Zein da sortu duzun lan honenhelburua?

Aurten, azken sorgin erreketatik 400 urtepasa dira; zehazki azaroaren 6 eta 7an izan zenLogroñoko "auto de fe" delako hori. Bostgizonezko eta sei emakumezko erahil zituenordungo inkisizioak. Nik horretaz jabeturik etaikusita gai horren inguruan ez zegoela entzutehandirik horrelako lana egiteari ekin nion.Sorgintzat hartu zituzten milaka eta milakaherritar horiei guztiei behar duten merezimenduaematea da helburua. Arteak, helburu bat izanbehar duela sinisten dut; behar sozial bat betebehar duela, alegia. Mezua hartzaileari ondohelarazi behar zaio, lanaren mezua harrapatzekohartzaileak ez du ibilbide konplexu bat eginbeharrik.

Inkisizioak, sorgin estereotipo konkretubat sortu zuen: gaiztoa, paganoa,

iragarlea, e.a. Zure erakusketan zer nolakoizaera dute irudikatutako sorginek?

Betidanik erakarri naute Euskal Herrikomitoek, sinismenek eta gure arbasoeknaturarekiko zeukaten jakintza berezi horrek.Egia da gaur egun gure ikastoletan ez dela gaihorretan sakontzen eta horrek euskaldunokmunduarekiko dugun kosmobisio propio horigordetzea zailtzen duela. Niretzako horiek dira,

ziren garaiko sorginak; herri honetan zegoenerlijio eta jakintza gordetzen zuten pertsonak,eta hemen gure herrian beste gizarte eredu batinposatu nahi zutenen arma hori zen; pertsonabatzuen aurka sortutako gezurrak etaakusazioak. Erakusketan sorgin bakarra ageri dairudi guztietan, garaiko emakume bat beresendabelarrez, ukenduz e.a. inguratuta.

...Euskal Herriko sorginen oroimenez,inkisidoreak bizirik dirautelako."

esaldiarekin amaitzen da zure erakusketairagartzen duen kartela; egun esan

genezake "inkisizio moderno" batean bizigarela?

Lehen esan dut garaiko sorginak herribaten kosmobisioa, kultura eta jakintzagordetzen zituzten herritarrak zirela, eta horienaurka akusazio faltsuak zein erreketak erabiltzenzituztela. Gaur egun era berean bizi duguinkisizioa, baina moldeak aldatu dira. Lehenkristautasunaren izenean ibiltzen ziren; gaurdemokraziaren izenean, lehen apaiz etajauntxoek zieten beldur herriari;gaur tokiantokiko politikari diruzaleek, lehen akusazioafaltsuak; gaur akusazio faltsuak, lehen torturak;gaur torturak, lehen erreketa; gaur milakakilometrotara ziega. Arretaz eta patxadazbegiratzen badiogu, ez dago desberdintasunhandirik.

Sortutako argazki erakusketatik zernabarmendu nahiko zenuke?

Argazki erakusketa bat da, baina ez osoohikoa. Emultsionaturiko telak erabili ditutargazkiok sortzeko, honez gain, egurra etaargazki digitalak ere erabili ditut. Nik garaikobelagileetaz daukadan irudi imaginarioa erabilidut argazki sorta hau egiteko, eta hori osopertsonala da, agian beste edonork beste irudiguztiz kontrajarria izan dezake.

iizzaarroo ggoo

nnzzaalleezz iiee

rreeggii “ Gaur egun era berean bizi

dugu inkisizioa, bainamoldeak aldatu dira”

1610.2010 izena du Izaro Gonzalez Ieregiksortutako argazki erakusketak. Erakusketarenfuntsa zein helburuen inguruan aritu garaberarekin.

Erakusketa hau jarri nahi izatera, idatzi: [email protected] helbidera

55

Page 6: euskal herriko bilgune feministaren berripapera 2010/azaroabilgunefeminista.eus › uploads › erab_1 › 2015 › 04 › 1428348840... · 2015-04-06 · ni ni zu zu nora aurrekoetxea

egin ahal izateko da. Berdintasunaren etikanoinarritzen da guk orokortu nahi dugun Qur’ an-aren irakurketa, gure ustez, islamak izatez gizoneta emakumeen arteko parekidetasunabarnebiltzen baitu.

Zeintzuk dira mugimendu feministanegun dituzuen aldarrikapen nagusiak eta

nola kaleratzen dituzue hauek?

Feminismo islamiarra ezberdina da botereglobal edota lokalen arabera baina orokorreanjustizia sustatzea eta emakumeon kontrakoindarkeriarekin bukatzea da helburua. Jardunhorretan emakumezkoen autonomia hobetzenlaguntzen duten ekintzak indartzen ditugu.Autonomia, maila ezberdinetan lantzen dugu: baimaila pertsonalean eta baita familian edo gizartemailan. Horretaz gain, emakumeak gutxiestendituzten praktika sexistak ezabatzeko lanetan eredihardugu.

Egun, PAGI deitzen den emakume taldebatean eta Ibu dan Anak –ama eta seme-

Bilgune Feministak, GITE-IPES etaAskapenak antolatutako Emakumeak,erresistentzia eta errebeldia jardunaldien baitanpentsamendu islamiarrean egituratzen denmugimendu, diskurtso eta ekintza feministakezagutzeko aukera izan genuen Etin Anwar-eneskutik. Urriaren 26an Bilbon eskaini zuenhitzaldiaren ostean Indonesiatik etorritakoekintzaile feministarekin batzeko aukera izangenuen eta Anwarrek Qur’ an-aren inguruanezaguna den irakurketa matxistaz gain balizkointerpretazio feministak ere badirela erakutsizigun. Tinkotasunez mintzatu zen musulmanemakumeen mugimendu berriari buruz.

Zein ezaugarrirekin eraiki duzuefeminismo islamiarra?

Feminismo islamiarra nazioz haraindikomugimendu bat da, bai gizarte islamiarretan etabaita mendebaldean ere. Jakintza feministahorren sortzaile eta bultzatzaile nagusiakemakumezkoak gara gehienbat. Kulturaislamiarra da gure lan esparrua eta ahaleginguztiak justiziaren aldeko borrokara etaemakumeon kontrako zapalkuntza bideakkentzera bideratzen ditugu. Mugimendu honenberezitasuna da musulman emakumok ditugunhezi psikologiko, sozial, kultural eta erlijiosotikaskatzeko Islama hartzen dugula erreferentziamarkotzat.

Testu sakratuaren irakurketa berribat egin behar dela diozue. Qur’ an-aren

zein interpretazio da feministokaldarrikatzen duzuena?

Qur’ an-a musulmanontzat Jainkoaren hitzada eta sakratua da. Hau da hain zuzen pertsonokJainkoarekin, gure artean eta naturarekinharremantzeko dugun gidari nagusia.Musulmanontzat oinarrizkoa da eta feministokQur’ an-a interpretatzen dugunean, egunerokobizitzan aurkitzen ditugun erronka berriei aurre

66

aasskkaattuu mmaattaazzaa

eettiinn aannwwaarr__ emakume islamiar feminista

Page 7: euskal herriko bilgune feministaren berripapera 2010/azaroabilgunefeminista.eus › uploads › erab_1 › 2015 › 04 › 1428348840... · 2015-04-06 · ni ni zu zu nora aurrekoetxea

aasskkaattuu mmaattaazzaa

77

bera mendebaldeko emakume bati eginez gero,erantzuna ziurrenik oso bestelakoa izangolitzateke. Izan ere, sarri gertatzen dena damusulman emakumeek Islama doktrinaaskatzaile gisa ikusten duten bitarteanmendebaldekoek emakumeentzako arazo bezalaidentifikatzea.

Zailtasun handiak dituzue zuenahotsa entzunarazteko?

1990an sortu zen feminismo islamiarrarendiskurtsoa eta harrezkero nik behintzat ez dutarazorik aurkitu gai honetaz mintzatzeko.Momentuz, musulman emakumeek eta eurenpublikoak bat egiten dute feminismoislamiarrarekin.

Oposizio islamiarrak gay eta lesbianak ezditu onartzen komunitateko parte bezala eta horida feministek gainditu beharreko oztopoetakobat. Horretaz gain, talde erlijioso ezberdinakmusulman gisa onartzearena -adibidezAhmadiya- eta Sharia-ren –legearen- kontzeptupatriarkala ere borrokatu beharreko arazoak dira.

Islamiar feministok talde txikiekin bategiteko ohitura daukagu, guztiok zanpatzenbaikaitu botere berdinak.

alabentzako- akademian parte hartzen dutBandung-en (Indonesian). Talde hauek, generogaietan trebatzen dituzte musulman emakumeaketa familia guraso-bakarrentzako diru iturritxikiak eskaintzen dituzte.

Musulman gizarteetan mugimendufeministak daukan presentzia nolakoa da?

Emakume ekintzaile asko ez dira feministabezala identifikatzen, ondorioz, ofizialkiemakume feministen kopurua txikia dela esangenezake. Mugimendu feminista soilik heziketaformal bat eta akademia mailan jaso dutenemakumezkoen artean sustatzen da. Bainabestalde, badira oinarrizko mailatik abiatzendiren hainbat proiektu zeinak komunitateetakoemakumeen jabekuntza indartzen duten.

Bateragarriak al dira erlijio islamiarraeta feminismoa?

Islama bateragarria da feminismoarekinbaldin eta feminismoa justiziaren sustatzaile etazapalkuntzen deuseztatze bezala ulertzenbadugu. Definizio hori musulman emakumeekproposatutakoa da eta niri egindako galdera

Page 8: euskal herriko bilgune feministaren berripapera 2010/azaroabilgunefeminista.eus › uploads › erab_1 › 2015 › 04 › 1428348840... · 2015-04-06 · ni ni zu zu nora aurrekoetxea

88

nini

zu

zu

nora aurrekoetxea etxeba

rria

gu

Generaziozgenerazio,emakumezemakumebizipen

ezberdinak,espresio

ezberdinak,mugimendu eta

dantza motaezberdinak,

bainakonstante bat:patriarkatua.

Eremu aske batsortzen da,

lotsatiktrantzera,izkina

batetikerdigunera.Dantzatuz

adierazteko,segurtasun ezagainditzeko ,gozatzeko,

irudiaren kargazaskatzeko,

borrokatzeko.Bost emakume,bost generazio,

lau dantza,elkarrizketa bat. Zure egoera etanirea, nirea eta

zurea, azkenfinean gurea.

Page 9: euskal herriko bilgune feministaren berripapera 2010/azaroabilgunefeminista.eus › uploads › erab_1 › 2015 › 04 › 1428348840... · 2015-04-06 · ni ni zu zu nora aurrekoetxea

99

Mendeetan izkutuan egon da emakumeen kontrakoindarkeria. Giltzapera kondenatuta. Salaketen bideak ordea, azkenurteetan errealitatea azaleratzeari ekin dio eta ikusten dugunaicebergaren tontorra besterik ez dela dakigun arren, datuek izuaeragiten dute, hotzikara.

Ekitaldi zaparrada izango da datorren azaroaren 25ean.Ospatu nahi ez genukeen egun horietakoa da. Edo halabeharrez,egunero presente eduki beharrekoa. Elena Cal, Amelia Sánchez,Isabel Velez, Bonifacia Ruiz, Amelia Amaya eta Annie Formen diramatxismoak aurten lapurtu dizkigun euskal herritarrak. Haienhilotzak izango dituzte gogoan pankartaren atzean jarriko direninstituzioek, baina euren bizitzengatik ez dute asko egin. Emaitzabestela ez balitzateke heriotza izango.

Emakumeen kontrako indarkeriaren aurkako eguna borrokandiren emakumeentzat bozgorailua den arren, salatu beharrekohipokresia ere badario. Urte osoan zehar heriotza dakarrensistema patriarkala mantentzen eta egokitzen duten horienaurpegi garbitzea besterik ez baita.

Emakumezkook jasaten ditugun mendekotasunak eraaskotakoak dira. Hizketan oharkabean erabiltzen direnesamoldeetan hasi, eta heriotzan amaiera duen kate luzea.Hilotzak ikustean larritzen dira batzuk ordea, eta mobilizatu, bainaberandu da. Matxismoak hil dituen emakumeentzako beranduegida.

Ez besteontzat ordea. Emakumeen kontrako indarkeriakbeldurra eragiten duen arren, izuari aurre egin beharrean gaude.Beldurra eta sumisioa jendarteak espreski diseinatu dizkigunjantziak. Baina jantzia apurtu eta gure buruak defendatzeari ekinbehar diogu, beste inork egin ez duelako. Guregatik eta iada ezdaudenegatik autodefentsari eutsi behar diogu.

aauuttooddeeffeennttssaarrii eeuuttssii bbeehhaarr ddiioogguu

ooiihhaa

nnaa lllloorreenn

ttee aarrrree

ttxxeeaa

__ kkaazzeettaarriiaa

ssaarreettiikk

Page 10: euskal herriko bilgune feministaren berripapera 2010/azaroabilgunefeminista.eus › uploads › erab_1 › 2015 › 04 › 1428348840... · 2015-04-06 · ni ni zu zu nora aurrekoetxea

hheerrrriieenn ttxxookkooaa

1100

Urri hasieran Zarautzen hilda azaldutako haurrarenkasuak zer esana ekarri du. Berriz ere instituzioenarduragabekeria airean gelditu da. Gizarte zerbitzuekez eta poliziak ez zuen kasuaren inguruko jarraipenikegin, nahiz eta gizon honek, emazteari eraso sexistakegin izanagatik bilatu eta atxilotzeko agindua eduki.Gainera, bertako udalak halako egoera baten aurreaneragileekin bat eginda egon beharrean, mobilizaziopropioak deitzeko erabakia hartu du.

Irudian Sorginak emakume taldeak eta BilguneakZarauzko udaletxe aurrean erailketa salatu etainstituzioei euren arduragabekeria salatzeko egindakoburrunbada duzue.

Urriaren 17an amaitu zen 2010eko EmakumeenMundu Martxa. Euskal Herrian amaiera ematekobezperan BBVAren aurrean elkarretaratzea egin zen.

Pobreziaren Aurkako Nazioarteko Eguna zenhonetan Mundu Martxako Plataformak multinazionalenkolaborazioa salatu nahi izan du. Interesekonomikoengatik lurrak pobretu, esplotatu etabaliabide naturalez jabetzen jarraitzen dugunbitartean, munduko herriek ez dute justiziarik izango.

Bitartean, 2010eko Emakumeen Mundu Martxakobilera ospatzen ari zen Bukavun (Kongo ED). Zonaldehonek suntsiketa handia jasan du interesinternazionalen ondorioz sortutako 10 urteko gerrazibilaren ondoren.

Urriaren 13tik 17ra gatazka politikoekemakumeen bizitzetan duten eragina eta bertanemandako bortxaketa masiboen inguruko gogoetaegin zuten bertaratutakoek.

Euskal Herriko ordezkari ofizial gisa Bilgunekopartaide bat joan zen.

Page 11: euskal herriko bilgune feministaren berripapera 2010/azaroabilgunefeminista.eus › uploads › erab_1 › 2015 › 04 › 1428348840... · 2015-04-06 · ni ni zu zu nora aurrekoetxea

1111

eemmaakkuummeeookk ppllaazzaarraa!!Euskal Herrian urteetan zehar emakume sortzaileoi ahotsa, lapitza eta plaza ukatu izan dizkigute.

Emakumeak eta eremu publikoa; urteetan zehar eremu publikoaren, plazaren, oholtzaren, kalearen,erabilera mugatu izan zaigu. Gure ekarpenak egiteko izan ditugun, eta oraindik orain ditugun, arazoakgainditu, eta emakume sortzaileoi gure txokoa eskainiko digun proiektu baten kimua erein dugu:Emakumeokplazara proiektua, alegia.

Sartu eta erabili: wwwwww..eemmaakkuummeeookkppllaazzaarraa..oorrggDeialdiak:Abendu hasieran kultura ekoizpenaren mugarri bihurtu den Durangoko azokan, emakume

sortzaileok present egongo gara. Alde batetik, abenduaren 4an eguerdian Emakumeokplazaraproiektuaren aurkezpena izango da Gerediagan, eta horrez gain, bertako Gaztetxean zein Antzokian ereizango da zer entzun, zer irakurri eta zer ikusi.

HHaannkkaaHHuuttssiikk, literatura eta musika uztartuz sortutako proiektua.1. Hanka hutsik jarri, mikrora gerturatu eta kitarra hartu duzue soinean. Eszenatokiaren

aurrealdean nago eserita, lasai; ikusteko eta entzuteko irrikaz, itxoiten....

Bada, jarri adi hitzei, soinu eta zaratei. Inprobisaziotik sortu ginen, eta oraindik orain,inprobisatua ez denak, apenas dauka kabidarik gurean. Kasualitateak batu gintuen, etakasualitatez josten dira gure saioak. Gozatzen hasi ginen, gozatu egiten dugu, gozatu dezazunnahi dugu, baina argi daukagu gauza bat: geuk gozatzeari uzten diogunean bukatuko da guztia.Bitartean... jarraitu itxoiten, edo gurekin gozatzen!

2. Izan daiteke hotza, leuna, beroa, goxoa, e.a. baina, zertarako?

Gainean ibiltzeko, zapaltzeko, oinez, korrika edo dantzan. Hegan bagenbiltza moduan, horrela ere,beti dugu eta azpian zerbait. Beti daukagu zer zapaldu, zeri heldu, non eutsi gure pisua, non egin indarra,eta hobe horrelakoetan, hanka hutsik bagaude; sentitzeko bada ere, zer den zapaltzen duguna.

Harremanetarako: 677 898 633 (Ainhoa eta Ihintza)Informazio gehiago: www.emakumeokplazara.org

Page 12: euskal herriko bilgune feministaren berripapera 2010/azaroabilgunefeminista.eus › uploads › erab_1 › 2015 › 04 › 1428348840... · 2015-04-06 · ni ni zu zu nora aurrekoetxea

Txoko honetan baliagarriak izan daitezkeen tresna eta abar anitzak eskaintzen saiatuko gara alebakoitzean. Honela, gure lan feminista egiteko aukera eta erak biderkatuko ditugu. Geu aberastu etajanzteko ere balioko digute.

Oraingoan film labur, luze eta dokumental proposamenekin gatoz. Ez dira eskura izan ditzakegunbakarrak baina adibidetzat balio diezagukete. Informazioa Emagin dokumentazio eta ikerkuntza zentrotiketa “Cine En Violeta” blogetik lortu dugu.

Emagin: 943 59 09 02Cine en Violeta: http://lrmgenerandoconocimientodegenero2.blogspot.com/

kkuulleerrooeenn kkaaxxaa

txitximore (Azpeitia, 2010)Laburmetrai zoro bezain komiko honekindarkeria eta autodefentsa feministaren gaialantzen du.

esku titi (Orereta, 2010)Gorputza, auto-estimua, sentipenak...

beste ikuspegi batetik.

la teta asustada(Claudia Losa, Peru 2009)Fausta gerraren ondorioakbizi dituen emakume bat

da. Trikimauli oso bereziezbaliatu da beldurrei aurre

egiteko.

shortbus(John Cameron Mitchell,AEB 2007)Sexua, sexualitateak etasentimenduei buruzkofilma. Bertan pertsonaianitzen arteko harremaneta gatazkak ezagutukoditugu.

las mujeres de verdad tienen curvas(Patricia Cardoso, AEB 2002)

Ana gazteak bizi osoa duaurretik, baina oztopo

ugarirekin aurkituko da.Komedia tonuan gorputzaeta estereotipoak lantzeko

oso egokia.

debekatuta dago oroitzea(Txaber Larreategi eta Josu Martinez, Euskal Herria 2010)

Saturrarango emakume kartzelareninguruko dokumentala; bertanizandako emakumeen testigantzakbiltzen ditu.

la guerra que no existe(Llum Quiñonero, Colombia 2010)Kolonbiako gatazka zuzenean bizi dutenemakumeen testigantzez osatutako dokumentala.