124. zenbakia (2013ko martxoa)

artzape124. zenbakia - 2013ko martxoa

GE

TA

RIA

RR

ON

TO

PA

Gu

NE

A

AuRTEN KORRIKA 18!]mIKEL uRDANGARINEN KONTZERTuA

EmAKumEEN NAZIOARTEKO EGuNA]

Jon AzkueBizitza oso bat sindikalista gisa

artzape124. zenbakia

2013ko

martxoa

[argitaratzailea] Gure Txeru Elkartea [koordinazioa] Izaskun Urbieta [maketazioa]

Monika Uzkiza [lan taldea] Izaskun Larrañaga, Nerea eta Ainhoa Kamio, Garazi Iribar, Eider Iribar,

Izaro Uzin, Alain Inza, Unai Mateos, Haritz Esteban, Iker Alberdi, Nerea Esnaola, Goiatz Lazkano,

Joseba Fuentes, Amaia Iribar, Josune Urresti, Amets Etxabe, Jon Ander de la Hoz, Aitor Irigoien, Beñat

Gereka, Mikel Mugika, Getaiko Gaztetxea eta Elan-Euskadi GKE,

Markos Aizpurua, Aritz Iribar [kolaboratzaileak] Cesar Blanco, Iñaki Requejo eta David Zapirain

[argazkiak] Artzape [publizitatea] Artzape [inprimaketa] Gertu [tirada] 1170 ale

[lege gordailua] SS-504/01 [ISSN] 1578-469X

Getariako Udalak, Foru Aldundiak eta Eusko Jaurlaritzak diruz lagundutako aldizkaria

artzapeEskualtxeta kulturguneaKrixketaneko Iturrigaina

Tel.: 943 00 05 [email protected]

2013ko martxoa artzape-3

Gure Txeru Elkartea

]5/Txapakalezka:

- , - eta -

]6-7/Getarian zerberri?

Bigarren eskuko azoka

musika eskolako ikasleak

]8-11/Elkarrizketa:

Jon Azkue

]12-13/Argazki-txokoa:

Santa Ageda eta Inauteriak

]14-15/Erreportajea:

18.Korrika

]23/Hari tartian:

Louis Vuitton Speddy

] bertsotan / Getaiko Betso eskolaBi urtetan behin Euskal Herrian

izaten degunez zita

Getariake euskararen alde

egin bai du Korrika!

Doinua: Dios te salbe

Euskal Presoak Euskal Herrira!

ugarri izan zen iaz, urtarrilaren 7an, Bilbon egindakomanifestazioa. Urtea igarota, urtarrilaren 12an, garbi ikusi

zen sorturiko olatua, geldiezina izateaz gain, gero eta tantagehiagok osatzen dugula, eta oro har, euskal preso eta ihesla-rien eskubideen aldeko aldarrikapenak gero eta babes handia-goa dutela.

Urtean zehar herri eta auzoetan egindako lanari esker betegenuen Bilbo. Urte oparoa izan dugu Getarian ere, eta eskerrakeman nahi dizkizuegu egindako ekimenak aurrera eramatenlagundu diguzuen guztioi, baita horietan parte hartu duzuenoiere. Ostiraleroko kontzentrazioak, azken ostiralak, I. Pala txa-pelketa, Herrira eguna, eskuorri banaketak, pegadak, jaietanHerrirako txoznan edo ta ekitaldietan, gabonetako kontzentra-zio berezian, Olentzero...eta beste hainbat.

Guztioi esker izan da posible hau guztia, eta aurrerantzean erehala izango da.Bilboko kaleetako olatu erraldoia herri eta auzoetara ekartzekogaraia da, LAN EGITEKO GARAIA DA, ETA GETARIARGUZTIOI DEI EGITEN DIZUEGU ZUEN EKARPENAKHELARAZTEKO ETA HERRIRAKO EKITALDI DESBERDI-NETAN PARTE HARTZEKO. 2.013. urtea erronkaz beterik datorkigu, eta guztion artean era-kutsiko dugu euskal preso eta iheslariak etxean behar ditu-gula!!!!!!

Besterik gabe, preso eta iheslariak etxean izan arte!Mila esker.

Getariako Herrira

Birziklapena

estalde, albiste moduan, komentatu nahi dizuet GETA-RIKO SORTU jada osatu dugula; abendutik otsaila bitarte

Getaria hainbat batzar ospatu ditugu.Bertan getariarrok Sortu alderdiaren "sortze" prozesuan partehartu ahal izan dugu.

Eztabaida arloak anitzak izan dira ( ildo eta egoera politikoa,antolaketa eta funtzionamendua eta barne demokrazia etametodologia besteak beste).

Getariarron parte hartzea anitza izan da kantitatez eta kalitatez,nazio mailako ponentziei hainbat ekarpen eta emendakin egi-naz. Eginiko lan guztiaren gailurra otsailaren 23 Iruñan ospatu-tako SORTUREN KONGRESU ERATZAILEA izan zen, bertanGetariko ordezkaritza ere izan zelarik.

Bestalde azken batzarrean Sortuko egitura osatuko duen hauta-gaiak bozkatu ziren, nazio maila, eskualde mailan eta nola ezudal mailan. Modu honetan GETARIAKO SORTUREN KONTSEILUA osatu da. Talde hau jada lanean hasia da Getariaeta getariarroi arduratzen gaituen ildo desberdinak landuz.

Jakin arazten zaizue SORTUKIDE izateko kanpaina abiatuberri dugula eta hurrengo asteetan getariko herritarroi zuzen-duko garela Sorturen oinarri eta ildoak azaltzeko asmoz.

Bukatzeko eskerrak eman prozesu luze honetan parte hartuduten getariar guztio. Benetan eskerrik asko.

Getariako Sortuko Kontseilua

] gutunak

M B

Zure gutuna Artzapen argitaratzea nahibaduzu, Txeruko postontzian utzi, Eskualtxetaraekarri edo [email protected] helbidera bidalizure izen-abizenekin. Gutunak gehienez 200 hitzizan beharko ditu eta luzeagoak direnak moztekoeskubidea izango du Artzapek. Ez dugu testuiraingarririk onartuko eta Artzapek ez du bere gainhartuko argitaratzen diren iritzien gaineko erant-zukizunik.

] eskerrak

Bi urte iraun duen bidaia honetan, momentu gozo eta ez haingozoak gurekin igaro dituzuen guztioi eskertu nahi dizuegu.Zuen inplikazioa, laguntza eta maitasunagatik. Eskerrik askodanagatik eta hau ez da agur bat, gero arte bat baizik.

Joseba eta Xanti. Sokoa taberna.


Cesar Blanco

artzapetik begira

Aberria askatu! Erauz dezagun hesola!

Behin, herriz herri ibiltzen ziren zirkue-tako bat ailegatu zen kostako herri har-tara, eta inguruko zelai zabal batean jarrizuten. Karpa, karabanak, animalienkaiolak… Amaiak, azkenean bere amet-setako animalia bertatik bertara ikustekoaukera izango zuen.Ikuskizuna hasi zen, Amaia lehenengoilaran zela. Pailazoak, malabaristak,lehoien hezitzaileak, eta azkenean, hau-rraren ametsa, han agertu zen elefanteeme handi bat pista erdira. Egundokoindar erakustaldiak egin zituen. Ema-naldiaren gailurrean ikuslez betetakoautobus bat altxatu zuen tronparekin.Amaia txundituta zegoen pakidermoakzituen kemen eta indarrarekin.

Biharamunean eskolatik atera eta arra-paladan joan zen zirkua zegoen orubera,elefantea ikustera. Han topatu zuen ele-fantea hesola bati lotuta. Autobusa alt-xatzeko gai zen piztia, hesola txatxubatek preso! Nola izan zitekeen? Ezinzuen sinetsi! Haren bultza batekin, aiba-dios batean erauziko zuen lurretikhesola. Harrituta zegoen. Orduan ikusizuen zaindaria eskorga batean azamordo bat zekarrela. Agureari galdetuzion enigma horren kakoa zein zen.

-Txiki txikitatik, hesola hori edo antze-koak izan dira elefantearen presozainak.Hasieran, umea zelarik, ahalegin beteanibiltzen zen bere burua hesolatik askatunahian. Hanka odoletan jarri arte tira tatira egiten zuen. Askotan hanka odole-tan bazeukan ere tiraka jarraitzen zuenindar guztiarekin zauri sakon sakonakegiteraino. Umea zenez gero ez zeukanlurretik erauzteko nahikoa indar. Oinazehandiak pairatzen zituen kateak egitenzizkion zauri haiengatik. Azkenean,amore eman zuen, zauriak itxi eta gra-batuta gelditu zitzaion berak baino ahal-men gehiago zeukala hesolak.Haserre etxeratu zen egun hartan hau-rra, eta sukaldera ailegatzean gurasoeiamorruz esan zien:

-Putza!! Ba dakizue nire elefante indart-sua zeri lotuta daukaten?... SINESKERIA BATI!

txapakalezkaAitor Irigoien, Beñat Gereka eta Mikel Mugika]

Banco Santander Central Hispano… irisgarritasunean irrist!

Jakina da banketxe eta entitate finantzario handiak inoiz ez direla egon herritarron-gandik hurbil, eta euren negozioaz eta gure diruaz gain, ezer gutxik pizten duelaeuren arreta. Getarian ere agerian geratu da hau, BSCH erraldoiak bulegoa berritzeaerabaki duenean, eta sarbidean eskailera handi batzuk jarri dituenean… Orain, gur-pildun aulkian den batek nola demontre sartu behar du sukurtsalera? Muletekindabilenak? Ume kotxearekin doan gurasoak? Non geratzen dira irisgarritasun legeguztiak? Arrain haundiak beti haundi…

Ikusi mendizaleak… Sahatsaga kalean!

Ez da erraza denekin asmatzea. Horren adibide da Sahatsaga kaleko obren baitan,zebra bideetan eman diren aldaketak. Izan ere, dexenteko tontorrak egin dituzte, kot-xeek abiadura handia hartzea ekiditeko, eta oinezkoen segurtasuna bermatzeko.Horrela, oinezkoak gustura dauden bitartean, kale horretan kotxez ibiltzen direnakkexu dira. Egia da beharbada tontor handiegiak direla… Baina, alde batetik begira-tuta, kotxea aparkatuta utzi eta kalean bertan mendizaletasunaz gozatzeko aitzakiaere izan liteke, tontor hauek igotzeko espedizioak eginez. Guk dagoeneko lortu dugugailurrera iristea, eta ikurrina bertan jartzea!

Pintxo poteoa, trajeak eta glamourra

Poteo ohitura handiko herria da gurea; astebururo ikusten da hau. Baina ingurukoherrietan pintxopoteoa arraskatsua den bitartean, gure herrian ez dago halakorik…Ez dela jendea ibiltzen, ez dela errentagarria… Hainbat argudio entzun izanditugu… Gero ordea, ostalari eta tabernek Balentziaga museoari soinekoa oparitudiotela agertzen da egunkarian, eta zur eta lur geratzen da bat… Zer aukera gerat-zen zaie herriko txikiteroei? Agian museo kanpoaldean “pintxo-potellón” bat anto-latzea ez legoke gaizki… Hori bai, ondoren, sortzen den zaborra gaika ongi birziklat-zea, Gipuzkoan azken postuetan baikaude getariarrok birziklatze tasetan…

Sentitzen dugu, baina azkenerako haserretu egin gara gu ere… Hainbesteko berritxar eta injustizien aurrean, barne sugarra piztu zaigu, eta “aski da!” ozen bat esatekobeharra sentitu dugu. Honetarako hamaika arrazoi baititugu: batetik, politikarieneskandaluzko dietak, korrupzioa, herritarren kontura egindako gehiegikeriak,monarkiaren eskandaluak… bestetik, etengabe gorantz doazen langabezia eta etxekaleratzeak, murrizketak osasunean, hezkuntzan, kulturan… Eta errematatzeko,Txapakalezkako TX zeraman Hugo Txavezek ere agur esan digu. Horrenbestez,oraingoan herrian ikusi ditugun kontu negatiboekin gatoz. Baina, ohi bezala, gureukitu propioa eta umorea erabiliz… Gure buruarengatik barre egitea ezinbestekoabaita.

?

?

?

6- artzape @topagunea.com

] getarian zer berri?

Elkanok munduari bira eman

zioneko 500.urteurrena:

logotipo lehiaketa2019. eta 2022. urteen artean ospatuko da Getarian Juan Sebastian Elkanok mun-duari bira eman zioneko 500. urteurrena. Hori dela eta, ekitaldi ugari egingo diraeta ospakizun horren ikur bihurtuko den logotipoa lortu nahi da.Partehartzaileek zenbait oinarri bete beharko dituzte:

1.- Logotipoan “ELKANO 500” hitza agertu behar da.2.-Lanak A-3 eta A-4 formatuan aurkeztuko dira. Formatu horietako bakoitzean,bertikalean eta etzanean irudikatuko da logotipoa, eta tamaina mugarrituko duenmarko baten barruan.Informatika-artxiboa CD batean aurkeztu beharko da (ahal bada, jpg formatuan).3.- Lanarekin batera, kartazal itxi batean, egilearen izen-abizenak eta Nortasun

Agiriaren kopia bat bidaliko dira, dagokion leloarekin; lelo hori aurkeztutakolanaren atzealdean idatzi beharko da. Parte-hartzaile bakoitzak lan bakarra aur-kez dezake.4.- Lehiaketa otsailaren 25ean hasi zen martxan, eta jatorrizko lanak apirilaren

25a baino lehen aurkeztu behar dira Getariako Udalaren bulegoan, edota postazbidali helbide honetara:

Getariako Udala.ELKANO 500 logoa

Kale Nagusia, 2420808- GETARIA

5.- 300 euroko saria izango da.

Bigarren

eskuko

azokaren

balorazioa

musika eskolako ikasleak

Andoaingo Piano Jaialdian

Getariako musika eskolako lagunak Andoaingo Piano Jaialdian hartu zuten partelehenengo aldiz aurten. Guztira 13 ikasle izan ziren bertan eta urrezko 3 domina,zilarrezko 8 eta brontzezko 2 ekarri zituzten etxera, bakoitza bere diplomarekinbatera.A mailan: 3 urre, 4 zilar eta 2 brontze.B mailan: zilar bat.C mailan: 3 zilar.Guztientzat oso esperientzia polita eta aberasgarria izan zela kontatu digute.

Getariako Zero Zabor taldeareneskutik, bigarren eskuko azoka izanzen otsailaren 23 eta 24ean. Bertanlortutako irabaziak Artzape aldizka-riarentzat izan dira.Asteburu hartan eguraldiak askoriklagundu ez bazuen ere, baloraziopositiboa egin dute bai Zero Zabortaldeko lagunek nahiz gu geuk.Hemendik eskerrak eman nahi diz-kiegu muntaian kolaboratu zuteneieta baita asteburu guztian zeharazokan laguntzen egon zirenei,nahiz erosleei ere, jakina.

Getariako

nesken VIII.

Pala

Txapelketa

Jadanik zortzigarren edizioa du aur-ten Getariako neska bikoteen palatxapelketak. Lehiaketa apirila erdi aldean hasteaaurrikusten dute. Hori horrela,parte hartzeko gonbita luzatu nahiizan dute txoko honetatik. Giro osopolita sortzen da!

Datorren apirilaren 26an, Mikel Urdangarinetaz gozatzeko aukera ezin hobeaizango da Cristobal Balentziaga Museoan. “Azula” diskoaren aurkezpena egingodu Getarian, eta bertan biltzen den dirua Artzape aldizkariaren alde izango da.Kontzertua gaueko 21:30ean hasiko da, eta sarrera guztiak aurretik jarriko ditugusalgai bai Getarian nahiz inguruko herrietan. Prezioa 10 eurokoa izango da. Getarian erosteko Turismo bulegora edo Mahasti tabernara joan zaitezkete. Zaraut-zen Eguzki tabernan daude salgai. Orion, Kolon Txiki tabernan eta azkenikZumaian, Turismo bulegoan.

*Sarrerak sobratuko balira, egun bertan salduko dira museoan bertan 12 eurotan.

Etxebizitza gehienetako sukaldeakbeteta ditugu zaborra ezberdina jasot-zeko edukiontziekin: papera, beira,pilak, olioa, edukinontziak, …, e.a.Etxean egiten dugun ahalegina zenba-tean gauzatzen den jakiteko kuriositateaizango zenuen behin baino gehiagotan.Hemen laburbilduko dugu Getariakoudalerrian 2011. eta 2012. urteetan izan-dako bilketen kopuruak, konparaketaegin ahal izateko.

2011. ekitaldia

- Arropa 10.340 kilo- Beira 182.405 kilo- Olio begetala 3.844 litro- Ontzi arinak 48.870 kilo- Papera 182.522 kilo- Materia organikoa 33.395 kilo

2012. ekitaldia

- Arropa 9.546 kilo- Beira 208.045 kilo- Olio begetala 3.058 litro- Ontzi arinak 56.451 kilo- Papera 178.232 kilo- Materia organikoa 64.671 kilo- Zaborra normala 1.380.940 kilo

Bi urteetan izandako datuen araberaikusten da udalerrian, bilketa selekti-boan behintzat, 2012. urtean, beira ontziarinak eta materia organikoetan gehiagobildu dela. Bestetik zaborra normalaren2011ko daturik ez dugu, baina ikustenda azkeneko ildo berdinetik jarraitzenduela: kezkatzekoa. Gipuzkoan zabornormalean pertsonako bataz beste 317kilo botatzen dela, baina Getariankopuru hori asko igotzen dela, 511 kilo-raino. Datu horrek zer pentsatua ematendu.Lerro hauen bidez animatu nahi zaituz-tegu zaborra sortzerakoan kontsumit-zeko ere neurtzeko zabor gutxiago sort-zeko, eta ondoren birziklatzenjarraitzeko.

Informazioa gehiago:

Tel. 943 896024www.ekogunea.net

[email protected]

] bi hitzetan

mikel urdangarinen

kontzertua Artzaperen alde,

Balentziagan


Emakumeen

berdintasunaren alde lanean

Martxoaren 8an ospatzen da Emakume Langilearen Nazioarteko Eguna, eta gureherrian ere aldarrikapenek euren tartea izan zuten. Arratsaldeko 19:00tan kontzentrazioa egin zen udaletxe aurrean, eta ondorenmikrofono irekia izan zen. Hala, edonork hitz batzuk, abesti bat edo nahi zuenaesateko aukera izan zuen.Baina aldarrikapenak ez ziren soilik egun horretan egin. Martxoaren 3an hainbatgetariarrek hartu zuten parte urtero Donostian ospatzen den lilatoian; emakume-aren berdintasunaren alde, 5 kilometroko lasterketa aski ezaguna.Aipatzekoa da, 2500 korrilakari artean, Uxoa Irigoienek egin zuen lasterketabikaina. Zazpigarren amaitzea lortu zuen. Zorionak guztioi!


Izaskun Urbieta ] Elkarrizketa

Jon Azkue“Beharrezkoak dira politikaren eta sindikalismoaren defentsak”

Zerk ekarri zaitu madrila?

Bi arrazoigatik nago hemen. Alde batetikCCOO sindikatuko delegatu moduannagoelako lanean, eta beste aldetik, ItsasSalbamenduan ere lan egiten dudalako.Enpresa publiko honetako nire lantokiaCastellonen aurkitzen, hala ere.

Baina orain momentuan hemen zaude …

Bai, martxoa amaiera arte Madrilenegongo naiz, gero joango naiz Mediterra-neo aldera. Orain momentuan fusiobaten sorkuntzan ari naiz parte hartzen.Izan ere lehen bi enpresa zeuden: SASE-MAR itsas salbamenduko enpresa (niklan egiten dudana) eta itsas erremolke-ena. Orain dena bat izango da eta lan hauamaitu arte Madrilen izango naiz. Behinguztia elkartuta 1500 bat langile izangogara.

Zein da zure zeregina Itsas salbamen-

duan?

Badira lauzpabost urte lan horretatikeszedentzia eskatu nuela. Orain berrirobueltatuko naiz eta hasiera batean trai-ning pixka bat egitea tokatuko zait. Ber-tan lan egiten dugun gehienok itsas ikas-ketak eginiko pertsonak gara.

Itsas-trafikoa kontrolatzea da nire zere-gin nagusia. Horrela, itsasontzi batekportuan sartu behar duenean zer eginbehar duen, kapitainarekin harremanakizan, beste itsasontzien kokapenak eza-gutu, … dira nire funtzioak. Gero, nire lanak beste zati garrantzitsubat ere badu; itsas salbamenduarena.Adibidez, norbaiti itsasoan zerbait ger-tatu ezkero zein baliabide erabili behardiren erabakitzea, gizon bat galdu dela

“Orain

momentuan

fusio baten

sorkuntzan

ari naiz

parte

hartzen”

Hilabete honetako elkarrizketatua egun madrilen bizi den Jon Azkue getariarra dugu. Azarotik bizi da bertan baina

laster egingo du hanka Castellon aldera, Itsas Salbamenduan lan egitera. Ofizio edo zeregin ezberdinetan jardunda-

koa da, tartean Patxi Lopezen gobernuan Arrantza eta Elikagaien Sailburuorde. Baina batez ere sindikalistatzat du

bere burua. Orain madrilen ere esparru honetan dihardu lanean, CCOO sindikatuan hain zuzen ere. Espainiako hiri-

burura eginiko bidaia batetan aprobetxatu dugu berarekin hitzordua egiteko.

] Elkarrizketa] Jon Azkue


eta zein tresneria behar diren, … nireeginbeharra izango da baita ere. Ahaztugabe, lantalde osoaren zeregina kutsadu-raren aurkako neurriak aurrera ateratzeaere badela. Ez gaude soilik salbamen-dura mugatuak, ingurumena zaintzeaere gure konpetentzia da. Lan polita da,asko gustatzen zait eta gogotsu buelta-tuko naiz hara.

Bederatzi egunez jarraian guardiak egi-tea tokatuko zait eta gero etxera bueltat-zeko aukera izango dut egun batzueta-rako. Horrela antolatua izango dut lana.

Zein ikasketa behar dira zure lanpostu-

rako?

Itsas ikasketak izatea beharrezkoa da.Garai batean gehienbat gizonezkoek egi-ten zituzten itsasoari lotutako ikasketak,baina egia da orain dela 10 urtetik honaemakumeen presentzia handitu dela oro-korrean eta baita gure lantaldean ere. NikPortugaleten egin nituen, eta handik lanmundura, merkantzia garraiatzen hasinintzen. Merkantziako itsas gizona izannintzen 6 urtez.

Nondik ibili zinen nabigatzen?

Gehienbat Hego Amerikara joaten nint-zen; Argentina eta Brasil. Behin ofizialeginda, Afrikan ere ibili nintzen, IparAmerikan, … Ozeano Pazifikoa ez eza-gutzearen pena dut.

Garai hartan eman zenuen sindikalgint-

zara pausoa?

Bai. Ikasketak amaituta, Naviera Aznardeitzen zen enpresa handi batean hasinintzen lanean. Enpresa hautsi egin zeneta horrela, langileen eskubideak babeste

aldera sindikalismoan murgildu nintzen.“Sindicato Libre de Marina Mercante”deitzen zen. Hortik igaro ostean, 1986.urtean, CCOO sindikatuan sartu nintzen.

Zein izan zen zuen lehenengo neurria?

Francoren garaian esaterako, itsasgizo-nek 11 hilabetetako lanaldiak izatenzituzten itsasoan. Etxean soilik hilabetebatez egoten ziren. Gure lehenengo hit-zarmena hain zuzen lan baldintza hauekhobetzearena izan zen. 11 hilabetetikjarraian 5 hilabeteko kanpainak egiterapasa zen eta gaur egun 2-3 hilabeteartean egongo da.

Nola ikusten duzu sektorea?

Geroz eta itsasontzi gutxiago daudelaargia da. Aspalditik globalizatua dagoensektorea dugu itsas merkataritzarena.Adibide bat ematearren, “komenentziabanderak” delako sistema dago. Zer esa-nahi du horrek? Itsasontziak jatorrizkoaez duen beste herrialde bateko banderajartzea, horrela loturarik ez izateko jato-rrizko herrialdeko lege edo araudiekin.

Honek, esaterako, zergak gutxitzea,eskulana merkatzea eta nahi duzun lan-gileak hartzea suposatzen du. Honek

langileen lan baldintzak okertzea eragindu, noski. Guk beti izan dugu oso argiglobalizazioaren aurka erregulazioabehar zela, baina bagenekin baita Estatusindikatuarekin soilik ez zegoela jokorikmundu honetan. ITF (InternationalTransport Federation) delako sindika-tuak horrela, mundu guztian zehar egi-ten du lan sektoreari lagunduz.

Sindikalista moduan zer preziatzen

duzu?

Askotan suertatu izan zait kanpora joa-tea, Europa aldera batez ere. OIT (Orga-nización Internacional del Trabajo) dela-koan ere jarduna izan naiz. Hemenbereziki itsasgizonentzako komisio hiru-koitza dago, beste sektoreetan ez dago-ena.Horrela hitzarmenak aurrera ateratzekoarmadoreek, gobernuak eta langileakhartzen dute parte. Honek asko poztennau. Gainera aurten munduko itsasgizoneta itsasontzi guztientzako balioko duenhitzarmen berri bat sartuko da martxan.Honek beste aurrerapauso bat suposa-tuko du.

CCOOko Euskadiko arduradun ere izan

zinen.

Bai, postuan 6 bat urtez ibili nintzengutxi gorabehera. 1995. urte inguruanhasi nintzen lan horretan. Zerbitzu Fede-razioko idazkari nagusi izan nintzen.Ordura arte Madrilen eta Europan zeharibiltzen nintzen lanean. Honek etxerabueltatzea ekarri zidan.

2009ko maiatzaren 12an Arrantza eta

Elikagaien Sailburuorde izendatu zin-

tuen Patxi Lopezek.

Bai, hala da. Beti pentsatu izan dut nireitsasgizon profilarengatik aukeratukozidatela lanpostu horretarako. Ni politi-kari baino gehiago sindikalista izan naiznire bizitzan zehar. Politika da, dudarikgabe! Baina nik sindikalistatzat dut neureburua. Militantzia gehiago izan dut aldehonetan politikan baino.

“ Guk beti izan dugu oso argi

globalizazioaren aurka

erregulazioa behar zela”

Jon Azkue madrilgo Gran Vía atzean duela. Inguruan du CCOOko bulegoa.


]Elkarrizketa] Jon Azkue

Nolako esperientzia izan zen?

Polita eta erabat positiboa egia esan.Berriro ere sektorera hurbiltzea ahalbi-detu zidan, itsasoa eta arrantza gertutiknola bizi duten ikustera eta aztertzera.Arrantzarik gabe nik ez dut Euskal Herribat ikusten, benetan. Gazteekin lan egingenuen eta baita emakumeekin ere. Kua-lifikazio eskaintza zabaldu eta nola ez,arrantza sektorea mantentzeko lanakegin genituen. 262 itsasontzi daude Eus-kal Herrian, eta lehenengo potentziaatun izozgailuena da. Hemen aipatubehar dugu Alakranaren bahiketa izangenuela momenturik bereizgarrieneta-riko bat. Egoera hartan bahituen familia-rekin egotea suertatu zitzaigun.

Altura mailan Ondarroa eta Pasaiaditugu bi ardatz nagusi. Azken honetangauza kurioso bat gertatzen da. Nahizeta itsasontzi gehienak bandera frantsesaizan, armadore asko pasaiatarrak dira.Baxuran berriz, Gipuzkoa da nagusi.,berari esker mantentzen da. Artisauarrantzarentzat historian lehen aldizlaguntzak izan dira. Eta noski, Getaria daarrain gehiena jasotzen duen portua.

Krisi garai honetan etorkizunik ba al

dago arrantzan?

Nik uste dut, baietz. Badakit momentuaskotan gaizki pasatzen dutela, baina niegon naizen azken 4 urte hauetan balora-zio positiboa izan da. Ez zaie hain gaizkijoan eta hori ona da. Gainera antxoaharrapatzeko 5 urteko ezetzaren ondo-ren, 2010ean arrantzatzen hasi ziren,AZTIren ikerketa bati esker.

Bost urte horiek gogorrak izan ziren. Ezda bakarrik antxoa ez izatea. Komert-zialki galerak ere izan ziren. Kontserbamailan esaterako, oraindik ez da lortuharrapatzen den antxoak berriro erekontserba mundua kanalizatzea. Hala,kontserba sailek beste bide bat hartuzuten eta antxoa beste lekuetatik ekarri.Lortu behar da berriro ere gure antxoaerostea, kalitate handikoa baita.

Zientzia mailan aurrerapausoak eman

dira arrantza sektorean.

Hor dugu AZTIren adibidea. Maila tek-nologiko eta zientifikoan ekarpenak egindituzte gure sektoreari. Lehen esanbezala, eurak gabe ez zen antxoa kan-paina irekiko. Gainera erakundeak izenhandia du Europan eta Europatik kanpo,ezaguna da. Euren ikerketa batek balio

handia du gure kontinentean eta horipozgarria da guztiontzat.Arrantza eta zientziak loturik egon behardute eta erabakiak bien artean hartzea daegokiena. Espezie jakin baten iraunkorta-suna bermatzeko zer egin, nola jokatu,zein neurri hartu, …

Gaur egun politika mundua nola dagoen

ikusita …

Nik lau urte hauetan beti mezu berazabaltzen nuen. Diru publikoa ez daGobernuarena, herritarrena baizik, guz-tiona. Sektorearekin egiten nituen bilere-tan ere gauza bera esaten nien: guztienaeta guztiontzako da diru publikoa. Beraz,ongi erabiltzen jakin behar da. Ezin dajolastu diru publikoarekin.

Zein diferentzia dago sindikalismoaren

eta politikaren artean?

Diferentzia nagusia bakarra da, orainaipatu dudana. Politikan diru publikoa-rekin ibiltzen zara eta horregatik arreta-rekin eta ongi erabili behar da. Politika,gizartea ongizateko tresna bat da azkenfinean eta erabilpen ona eman beharzaio. Inperfekzioak izango ditu, jakina,baina demokrazian eta gizartean elkarre-kin bizi ahal izateko, politika erabilibeharra dago.Azken murrizketak direla eta, langileriaia bermerik gabe geratu da. Orain duguguztiok elkartzeko garaia. Mugimendusozialak behar dira, izan ere egoera hau

ezin dugu onartu. Sindikatuen beharrainoiz baino handiagoa da.

Garai honetan sindikalismoak indar

handiagoa hartu al du?

Ez. Guretzako ere ez dira une onenak.Alderdi Popularrak lan eremuan eginduen erreformak langileria alde baterautzi du, eta enpresariei eman die indarguztia. Euskadin esaterako, 350.000 lan-gileren hitzarmenak falta dira. Inoiz ezda horrelakorik gertatu. Zergatik daudehitzarmen eta negoziazio guztiak geldi-rik? Ez dagoelako indarrik, enpresariekdutelako indar guztia. Orain, badakitmomentu txarrak direla baina langileria,sindikalismoa eta politika defendatubehar ditugu. Hori ez badugu egiten osogaizki joango zaigu, dudarik gabe.

Egia da mundua aldatzen ari dela, hordugu globalizazioa, baina gauza batzukezin dira aldatu. Alde batetik politikarendefentsa eta bestetik sindikalismoarendefentsa. Elkarbizitzarako bi gauza beharditugu; guztion arteko akordio bat etajustizia soziala. Zer behar dugu? Akordiohori ahal den sozialena izatea, zergak etadiru publikoa ongi erabiltzea eta sindika-tuak dauden bezala mantentzea.

Baina sindikatu asko zaudete, eta

denon artean ondo ematen zarete?

Espainia mailan CCOO da afiliatu gehiendituen sindikatua, eta jarraian, UGT

“Orain dugu guztiok

elkartzeko garaia”

madriletik laister joango da Castellonera Itsas Salbamenduan lan egitera.


]Elkarrizketa] Jon Azkue

dator. Euskal Herrian berriz LAB etaELA ere baditugu. Nik uste eztabaidaasko izaten ditugula, batez ere ELAkoe-kin, euren eredua hegemonismo puntubatera bideratzen dutelako.

Hala ere, nire aburuz, momentu honetan,horrelako eztabaidak alde batera utzibehar dira eta denok batu eta elkarlanaegin. Borrokatu egin behar dugu; izanere, gure lanean zein hitzarmen, tratuedo bizimodu izango dugun jokatzen arigara.

Faltan botatzen duzu publikoan agert-

zearena?

Oso gustura ibili nintzen nire kargupublikoan. Jende asko ezagutzekoaukera izan nuen; itsasoan lan egitenduten gazteak, euren emazteak, …Lotura handiagoa izateko aukera, alegia.Gertutasuna gustatzen zait eta hori lortugenuela iruditzen zait. Armadoreekinnahiko lan ona egin genuela pentsatzendut, baita emakumeen kolektiboarekinere, adibidez. Kalean bulegoan bainodenbora gehiago pasa genuen eta horrekharremanak sendotu eta sektorearenbeharrak hobeto ezagutzea ahalbidetuzigun.

Oso gustura egin nuen lana, bai arrantzasektorean eta baita elikagai politikan ere.Bakarrik lan egitea absurdoa da, etaelkar lana izan zen gure oinarria. Guz-tion hitza kontuan hartu eta plan estrate-gikoak sortu genituen. Noski, zaila dadenak hartutako erabakiekin ados ego-tea, baina …. Horretan saiatu ginen.

Azkenean, kanpo faktore batzuk, legeakbetetzea bezala, bete egin behar dira. Etaarrantzako legeak Europatik datoz, Bru-selatik.

Lehen aipatu duzu emakumeekin lan

egin zenutela.

Bai. Eurekin hitz egin ondoren, kontu-ratu ginen 3 taldetan bereizten zela ema-

kume taldea. Alde batetik Ondarroako“enpaketadorak” deitzen direnak, hauda, arraina kaxetan jartzen dutenak.Gero, Bermeoko “neskatilak” daude. Ezdira asko baina itsasontzietako lana egi-ten dute. Azkenik saregileak daude, 65bat pertsonako kolektiboa dena. Azkenhauekin batez ere helburu jakin batzukzeuden. Izan ere, euren lana ez zegoenhain baloratua, eta askotan soilik turistenargazkirako baliogarria zela zirudien.

Turismoaren zati bat bezala ikusten zengizartean, eta ez lan bat, aktibitate eko-nomiko bat bezala. Horregatik hiru neu-rri atera genituen aurrera eurekin: lanaegiten zuten tokia hobetu, lan baldintzakere hobetu eta azkenik kolektibo bezalaaurrera ateratzea. Nola? Formakuntzabidez eta kategoria profesionala emanez.

Ba al dago erreleborik arrantzan?

Orain askok itsasora bueltatu nahi duberriz. Hau krisiaren ondorio bat izanda. Orain dela urte asko jende askok itsa-soa utzi zuen bizimodu gogorra delako,eta gazteei ez zaie sektorea ongi zabaldu.

Gure lana da arrantza ezagutaraztea etaaktibitate ekonomiko garrantzitsu bat

bezala hartzea gazteek. Azken urteotangazte askok unibertsitate ikasketak hartudituzte lehenengo aukera bezala, bainaezin dugu ahaztu lanbide heziketa erehor dagoela. Gainera, ezin dugu ahaztuitsasoko baldintzak ere hobetu egindirela. Ezin dira alderatu lehengo itsa-sontziak gaur egungoekin, kanpainakere ez dira hain luzeak, ...

Nik uste gazteei konbentzitu egin beharzaiela hor dagoela itsasoa, interesgarriadela eta horrela erreleboa sendotu.

Aurten 60 urte beteko dituzu. Nola

ikusten dituzu zure azken urteak lan

munduan?

Politikara bueltatuko naizenik ezin dutjakin. Inoiz ezin da esan ez baietz, eztaezetz ere. Baina lehen aipatu dudanbezala oso gustura ibili nintzen, espe-rientzia positiboa izan zen guztiz. Berrirodeituko balidate, ziur aski baiezkoaemango nuke. Hala eta guztiz ere, gaz-teen erreleboa ere behar da politikan.

Oso gazte kualifikatuak ditugu eta pro-bestu egin behar da. Bestela, nire laneanjarraituko dut jubilatu arte eta noski, sin-dikalismoan ere jarraitzeko asmoa dut.

“Borrokatu egin behar dugu; izan ere, gure

lanean zein hitzarmen, tratu edo bizimodu

izango dugun jokatzen ari gara”


Hotz joan zitzaigun otsaila. Bai, hotz egin zuen, eta askogainera! Horretaz gain, euriak ere ez zigun tregoarikeman. Atertu ere ez zuen ia egin ...Horren adibide izan ziren otsaileko bi ekitaldirik garrant-zitsuenetakoak: Santa Ageda eguna eta inauteriak.

Aurten Santa Ageda eguna asteartez izan zen baina larun-batez, otsailaren 2an, egin zen azken urteetan ohitura denbaserriz baserri santa eskean ibiltzeko jarduna. Egural-diak etxean geratzea tentatzen bazuen ere, talde polit batelkartu zen eta baserrietako goxotasunetik goxotasuneraibili ziren kantuan, lege zaharrei eutsiz.

Inauteriek ere ez zuten zorte hobeagoa izan eguraldiarenaldetik. Baina herritarrak umorez eta gogoz mozorrotueta irten ziren kalera. Jai giro atsegin eta polita egon zenkaleetan.Argazki hauetan duzue laburpen bat.

12-artzape @topagunea.com

Santa Ageda

eta Inauteriak

Argazkiak:

Artzape aldizkaria eta Haritz Esteban

] argazki txokoa


Izaskun Urbieta] Erreportajea

Euskararen alde korrika

Korrika aurrekoak

Nahiz eta Korrika nagusia ziztu bizian igaro Getariatik, hainbatekintzez gozatzeko aukera izan genuen aurreko egunetan. Izanere, Korrika euskararen festa garrantzitsua dugu, bi urtetikbehin ospatzen dena.Hala, martxoaren 15ean bertso afaria izan zen Akerregi Txikitxakolindegian. Guztira 50 bat lagun elkartu ziren afariaz, txa-kolinaz, bertsoez eta lagunarteaz gozatzeko. Amaia Agirre,Maindi Murua eta Iker Zubeldia izan ziren bertsolari nagusiak.Gai jartzen aldiz, Haritz Esteban. Nagusiak diogu, tarteanDanel Olano gazteak (Getariako bertso eskolako kidea) kantat-zeko parada izan baitzuen, eta ez zen profesional horienaurrean kikildu, ez horixe!

Korrika txikia

Korrika nagusia igaro baino lehen, Korrika txikia ospatu zenIturzaeta Herri Eskolako haurrekin. Ostiral arratsaldez eginzen, martxoaren 22an, justu oporrak hartu zituzten egunberean.Eskolako langileen eta Korrika batzordeko lantaldearen arteanantolatu zen Korrika txikia eta haur guztiak pozik egin zuteneuskararen alde korrika. Hasieran eskola bertan margotu zituz-ten aurpegiak, eta ondoren Erruera kaletik hasi eta herriruntzjaisten hasi ziren poliki-poliki musikaz lagunduta. Elkano kaleaeta Kale Nagusia pasa ondoren, plazan amaitu zuten txokola-tada gozo batekin.Mailaz maila, lekukoa esku batetik bestera aldatzen joan zireneta bukaeran lekukoak gordetzen zuena irakurri zen … Gura-soen parte hartzea ere txalokatzekoa izan zen.

“Haur guztiak pozik

egin zuten euskararen

alde korrika”

martxoaren 14ean hasi zen Andoainen Korrika 18, eta martxoaren 24ean amaitu Baionan.

“Eman euskara elkarri” lelopean, Euskal Herriko txoko guztietatik igaro zen lekukoa hamar

egunez. Getariatik ere pasa zen Korrika 18, hain zuzen ere, amaieraren azkenaurreko egu-

nean; martxoaren 23an, alegia. Osasuntsu dagoela erakutsi zuen, eta hemendik bi urtera arte

agurtu genuen.


] Erreportajea] 18.Korrika

Korrika 18

Iritsi zen eguna. Martxoaren 23an UrolaKostan sartzen zen Korrika eta gureherrian eguerdi aldera egingo zituenlehenengo pausoak. 13:30etan zen ordua.Askizuko bidegurutzean hartuko zuenherriko lehengo taldeak lekukoa.Bitartean, jende andana herriko sarreranzain. Haurrak, gazteak, guraso nahiznagusiagoak. Denak Korrikaren etorrera-ren esperoan.Eguraldi zoragarria, larunbata eta bazkalaurreko ordu-tartea. Guztia alde zuenKorrikak gure herrian arrakastaz pasat-zeko eta herritarrek izerdi tantak euska-raren alde uzteko. Eta jakina, iragarpe-nek ez zuten hutsik egin! 2266. kilometrotik 2272. kilometrora.Hori izan zen Getariaren kilometro tarteaKorrikaren ibilbidearen baitan. Nekerikez, lekukoa esku batetik bestera igaro zenirribarrez eta emozioz beteta. Aldizkarihonen lekukoa Eider Iribarrek eramanzuen eta guztion bultzada eta animoekin,Kale Nagusiko bidea ederki asko igozuen. “Emozionantea izan da” adierazizigun behin amaituta. Eta gu oso pozik!Hala, herriaren alde zaharra atzeanutzita, Zarautz aldera jarraitu zuenKorrikak, hurrengo egunean Baionanfesta handi batekin amaitzeko.Getaria ere festa giroan geratu zen. Korri-karen jaia aprobetxatuz, IV. Gazte egunaantolatu zuten egun horretan bertan.Lehendabizi herri bazkaria indarrakhartzeko, eta ondoren triki poteoa NaiaraUrresti eta Izaro Lestayo trikitilariendoinu alaiekin. Azkenik, Gaztetxeankontzertuak izan ziren. Alde batetik ber-tako taldea den SBA eta bestetik, Kata-punk eta DJ Ilarra eta DJ Latigo.Argi geratu zen beste behin ere Getariaherri euskalduna eta euskaltzaleadugula. Hemendik bi urtera berriroizango da Korrika gurean, baina badaki-zue … bitartean, eta etorkizunean ere,EMAN EUSKARA ELKARRI!!!!

“Nekerik ez, lekukoa esku

batetik bestera igaro zen

irribarrez eta emozioz beteta”

“Etorkizunean

ere, eman

euskara

elkarri”


] harritarten txuxupeka / herri eskola

Kopla saioa Iñigorekin

1.- Taldean, Santa Ageda koplak abestera joan zarete Iñigorenbaserrira. Koplak entzun ondoren, ez dizue gauza askorikeman nahi izararako. Zer duzue berari esateko?

1. Zergatik ez diguzu ematenguretzat diru mordua,

Ondo abestu degu guk eta merezi degu dirua.

2. Ume zorri kuadrilla txiki bat, ez du behar hainbat diru.

Ordainez emango dizkizuetgaileta bi edo hiru.

3. Hurrengo urtean etxe hontaraberriz etorriko gara,

bitartean dirua aurreztu betetzeko gure izara.

4. Nahiz eta urte baten aurreztudaiteken diru mordoa,

badaezpada ekarri ezazueizara txikiagoa.

5. Gaizki abestuko degu gaur zukondo pentsatu arte, ai,

gero animaliei ateairekiko diegu, bai.

6. Laister ikasi behar duzuezer dan egizko bildurra: oso humore txarrekoa dagure ikuiluko txakurra.

2.-Orain Iñigo joan da alboko baserrira kopla kantari. Handaude zain amona, aitona, seme mutilzaharra eta alaba neska-zaharra. Hauek ere entzun dituzte Iñigoren koplak baina orain-goan, beraiek ez dute izarara ezer bota nahi. Beste zerbait eskai-niko ote dizuete?

3.- Iñigo oraintxe iritsi da Senegalen arrantzan 2 hilabete pasaeta gero. Jakin nahi al duzue zer harrapatu duen? Bilatu ote duarrain berezirik? Galdetu, galdetu!!!

4.- Iñigok Senegalen egon dela esaten du baina ez dakigu gezu-rra ez ote den… Ikusiko al dugu ea benetan ari den ala ez? Zergaldetuko diogu ea egia esaten duen ala ez jakiteko?

Koplatan bukatu genuenean, Iñigo borobilean eseri eta beregaztetako bertsolaritza mundua nolakoa izan zen kontatuzigun. Gaztaroko argazki bat ere erakutsi zigun.

Oso ondo pasa genuen prestatzen eta Iñigorekin kopla saioan.Eta egun horretan zoriontsu joan ginen etxera denok, bikainegon ginelako. Bertsolariak ere oso ondo pasa omen zuen etaoso kopla onak kantatu zituen.4.B gelako partaide guztiok eskerrak eman nahi dizkiogu Iñi-gori kopla saio ederra eskaintzeagatik, eta bere bizipenak kon-tatzeagatik.

PRIMERAN PASA DUGU!!!

2013ko otsailaren 22an, ostirala, 4.B gelara Iñigo Olabarri etorri zen koplak abestera, gelako ikasle baten aita. Eta guk ere kantatugenizkion.Erabilitako doinua Axuri beltzarena izan zen. Ikasle bakoitzak kopla bat bota genuen eta Iñigok erantzun egiten zigun. Saioa 45minutukoa izan zen. Guztira 15 ikaslek, irakasleak eta abeslariak hartu genuen parte . Lau gai prestatu genituen eta horien inguruan aritu ginen kantuan. Ondoren erakutsiko dizkizuegu prestatutako gaiak eta abes-tutako kopla batzuk:

] getaiko gaztetxea

“Itzali telebista eta piztu burmuina” hartu dugu lematzat guretalde berri honetan. Ez komunikabide honen aurka gaudelako,baizik eta gaur egungo gizarte indibidualista honengandikaldentzeko pausu txiki bat eman nahi dugulako.

Orduak eta orduak pasatzen ditugu telebista, ordenagailu,mugikor eta beste hainbeste tramankuluren aurrean, bakarrik,burbuila batean, gizartearen nondik norakoekin zer ikusirik ezdugula pentsatuaz edo behintzat pentsatu nahian. Beno pent-satu… agian aditz hau ez da egokiena gure buruarekin egitendugun ariketa hori deskribatzeko. Gaur egun, gure nukleo ero-soaren barruan gauden bitartean berdin zaigu nukleo horreta-tik kanpo egiten dutena eta digutena, pentsatzera bainogehiago, ezarritakoa onartzera eta oraindik okerragoa dena…ezarritakoa ez kuestionatzera ohitu gara. Hipnotizatuta bizigarela dirudi eta hain justu, hauxe da garapenaren trabariknagusiena. Bakoitzaren ametsak kontatuaz, amets gaizto hone-tatik esnatzeko asmotan gatoz.

Hau horrela irakurrita, baten batek pentsatuko du sektaren batote garen edo… ezta urretik ere. Gizarteko gaiez zein norberarikezkatzen diguten gaiez eztabaidatzea gustatzen zaion laguntalde xume bat besterik ez gara. Kartelak ikusiko zenituztenkaleetan: Zoriontasuna, Sex, Drogak eta beste hainbat izenburuzituzten kartelak. Gai hauek eta beste hainbat gaiez hitz eginnahi dugu, gai berrien inguruan norberak bere ideiak azaldu,besteenak entzun, buruari buelta batzuk eman, ikasi, lagun arteederraz gozatu eta ondo pasa.

Ideien akelarre hau hilean behin ospatuko dugu, gure gaztekobazuloan, hilabete bakoitzeko azken asteartean, 20:00tan.Lehenengo jardunaldian Justizia izan genuen mintzagai, orain-goan Feminismoa izango da, hurrengoan zuk nahi duzuna izandaiteke. Adin, genero eta pentsamolde desberdinetako sorgi-ñak onartzen ditugu. Afari-merienda eta giro ona ez dira fal-tako… solasteko gogoa eta errespetua dira parte hartzeko bal-dintza bakarrak, beraz badakizue…itzali telebista eta zatozteGaztetxera!

Eztabaida taldea

18- artzape @topagunea.com18-artzape @topagunea.com18- artzape @topagunea.com

] historiaren katebegiak / Udaletxeko artxiboetatik ...


Krisiaren aitzakipean Udalen eskumenak murrizteko saioak behin eta berriz jartzen ari dira mahai gainean. Udalek, baina,ongi izatearen funtsa izan dute urteotan. Gertutasunak, derrigortasun moralak edo, besterik gabe, garai batzuetako alka-teen itzelak erabatekoak ziren udal proiektuak garatzeko unean.

Horrela, orain dela 50 urte, Benta baserriko lur sail bat propio erosi ondoren,1963ko martxoan Askizuko udal eskola berriaeraikitzeko prozesua jarri zuen martxan udalak.

Lanak bi aldiz atera zituzten enkantean, eta bietan kale. Inork ez omen zuen interesik azaldu eskola eta irakasleen etxebi-zitzak altxatzeko. Horiek horrela, udalak zuzenean egokitu zituen. Gurrutxaga Peñak eskuratu zituen.

1964ko uztailean amaitu ziren lanak. Ikasturte berrirako prest. Edo ez. Izan ere, ur-hartunea ez zen obraren parte. Beste lanhau burutzeko, baina, auzolanera deitu zuen udalak. Auzokoen egin beharrekoak ziren: “abrir zanjas, tender las tuberías ycubrir éstas con el consiguiente relleno”. Materiala eta obra txikia, udalaren kontu.

Lan hauek kontuan hartu gabe, obraren kostea 438.408,38 pezetakoa izan zen (2.635 bat euro). Berogailua, ordea, 1965ekoaurrekontuetan hartu zen aintzat.

Edonola ere, 1960. hamarkadan zehar hazkundea eman zen Getarian. Hirigintzakoa ikusgarriena bada ere (industrialdeaeta auzo berriak) udal zerbitzuen arloa ere asko garatu zen. Askizuko eskola ez zen berritu ala sortu zen ikastetxe baka-rra.

Askizuko eskola

2004ko martxoa artzape -19

-Tipula bat-Kalabazin bat-Porru bat-Piper berde txiki bat-Bi azenario txiki-200 gramo tallarin edoespageti-150 gramo ganbak-Soja kimu batzuk-Soja saltsa ( Tamari )-Irin koilarakada bat-Barazki salda pastilla 1


] literatur txokoa / Izaskun Larrañaga] moniren errezeta [

motoaTallarinak izkirekin

Idazlea: Juan Kruz Igerabide(Aduna, 1956)Argitaletxea: AlberdaniaUrtea: 2012Orrialdeak: 104

Egiteko era:

Lehendabizi, tallarinak irakiten jarri.Bitartean, azenarioak, tipula, piperraeta kalabazina tira finetan moztu.Ondoren, olio tanta batekin busti etasutan jarri poliki.

Guztia apotxaturik dagoenean, gan-bak eta soja kimuak gehitu behar dira.Ganbak eginda daudenean, tallarinakongi xukatu eta barazkiekin ipini.Beste aldetik, ur beroarekin salda batprestatu eta barazki saldaren pastillaisuri bertara. Desegiten denean irinkoilarakada bat bota, nahastu eta hoz-ten utzi.

Hotza dagoenean, tamari (soja saltsabat) gehitu. Lau bat koilarakada.

Juan Kruz Igarabidek hain-bat alor landu ditu euskalliteraturan, baina batez erehaur literaturan jardun duurteetan. Oraingoan, ira-kurle nerabeentzat eta nera-beak ulertzeko lana argita-ratu du. Gaztetxoek izanditzaketen kanpo eta barneborrokei buruz idazten zaigubertan.

Lan honetako protagonistaIgor izeneko hamabosturteko nerabea da. Mutikohau motoz mugitzen da lekubatetik bestera; bere motoabere bizitzaren zati da. Prota-gonistaren bizitza nahikoiluna da: gurasoak banan-duta daude amak maitalebatekin alde egin zuelako,arreba zaharragoak ez diogehiegi laguntzen, aitarekin

duen harremana ere hotzada… Baina, guzti hau aldat-zen joango da Irene ezagut-zen duenean. Neska honeneraginez, are ilunagoa denbeste mundu bat ezagutukodu, drogarena, hain zuzenere. Eta horrekin batera, osogomendagarriak ez direnlagunekin erlazionatzenhasiko da.

Nobela honekin, Igerabideknerabeen mundua hobetoezagutzen lagun diezaguke-ela ere esan genezake; batezere, gaztetxoengan lagun tal-deak eta harremanek izandezaketen garrantzia azpi-marratu nahi izan du.

Nerabeentzat eta nerabeakhobeto ezagutzeko nobelabizi eta entretenigarria.

Osagaiak:

2 - 3 Pertsonentzako

ON EGIN!!

20- artzape @topagunea.com20- artzape @topagunea.com

Arrazoiaren loak

munstroak sortzen ditu

] iritzia / Iñaki Requejo

Goya Espainiako margolari famatuak iada 1799an “El sueñode la razón produce monstruos” artelanarekin giza kondizioamodu ederrean definitu zuen, behintzat giza ekintzen natu-raren esparruan behinik behin. Giza arrazoia modu gazi-gozo baten definitzen saiatu zen. Arrazoiaren erabilerak izu-garrizko onurak ekarri dizkigula ezagun dugu, egal egitekotresna ezinbestekoa bihurtu da, ordea, sufrimendua eta men-pekotasuna ere arrazoiaren askatasunaren ondorioak izandirela ezin dugu ahaztu. Hara, zer nolako kontraesana, aska-tasuna dagoen tokian morrontza dago.Gizakia kontraesankorra da, aldaketen eragilea, onerako zeintxarrerako. Aldi berean eraikitzailea eta suntsitzailea izan dabetidanik, izaera dualista bat du. Historia ezagutzen dugununetik gizakia bere biziaren aurka atentatu izan du eta aldiberean bere inteligentzia eta borondate ona eraiki. Gizakiadilema bat da. Bera da aldi berean kreazioa eta kreazioarenartisaua, ezkerra eta eskuina, goia eta behea, ona eta txa-rra…nola da posible zerbait izatea eta ez izatea aldi berean?Zoriotxarrez ordea, gizakiak dilema honen zati txarrenakhautatzeko joera izan du gehienetan, gizakiaren loraltasunagalgatuz.

Arrazoiak infinitu ideia eraiki ditzake, besteak beste, botere-aren gehiegizko indarra, ideien monopolioa eta kontrola,alienazioa, konpetentzia, engainua, indarkeria… Moduhonetan zapaldua izan da herria, eta onerako aldaketa ez danabari, dirudi boterearen gehiegizko indarra are eta presente-agoa dela. Boterearen gehiegizko indarra diodanean, jabeaeta morroiaren arteko erlazioaz nabil.Ezagun dugu gaur egun boterearen gehiegizko indarkeriapresente dagoela, arrazoiaren beste erabilera perfektu bezainiluna gure egunerokoen protagonista bihurtu dela. Hala nola,Banku Mundiala, FMIa, Komertzio Organizazio Mundiala ,Jose Iganacio Wert, Mario Dhragi…Hauek dira gure jabeak,ekonomia eta janariaren mugimendua kontrolatzen dituztenarrazoiaren munstroak. Adibidez, 2008az geroztik janaria%80 igo da gurean, Sierra Leonan adibidez %300.

Bi kontrol makina hauen txontxongiloak bihurtu gara, legeakiada ez ditu herriak egiten, alderantziz, herriaren eskubideeta duintasunaren aurka doaz. Arrazoiaren erabilera bikain

batek menperatzen du gizakia, arrazoiaren erabilera zikin etaustel batek. Eraginkorra da gutxi batzuen aberastasuna ber-matzeko ordea. Gure produzioaren gartzela gizonakgara.Kapitalismoa bezalako estruktura politiko baten menpegaude, hau gizakiaren kondizio ez-perfektua perfektua delairudikatzeko modu tiranoa da. Gainontzeko pertsonen desi-ren esklabuak gara, inguruak duen hori desira dugu, ez garaohartzen ordea, gainontzeko persona horiek ere ez direlaguztiz beteak, eta agian gu geu garelaa beraien desiren gau-zatzeak. Diot, norbanako bakoitza ez da gizaki perfektu etaguztiz osatu bat, bere ezberdintasunak ditu gizaki ideal pro-totipoarekin berdinduz, eta kapitalismoaren nahia prototipohoriek eraikitzea da, eta zer egin behar dugu prototipo horiekduten hori edukitzeko? Produzitu eta kontsumitu. Hori dagure abc-a.

Arazoa sinplea da, kapitalismoak geure burua ez onartzerabultzatzen gaitu, modu batean, giza kreazioaren eraikuntza-ren tresna hutsak bihurtu gaitu, puzzle bateko garrantzirikgabeko piezak gara. Kapitalismoak bestetik, nolabait gizakiazuzendu eta monopolizatu behar du, bere jabea izan behardu. Horretarako, giza kondizio ideal eta irreal bat asmatu du,zein gizakiaren desira guztien erreflexua den. Giza kondizioberri hau ordea fartsa hutsa da, gizakia alienatzeko eta kon-trolatzeko modu bat besterik ez da.

Beste aldetik, kontsumitu ahal izateko diruaren espekulazioaezinbestekoa da, prestamoak eta soldatak adibidez. Beraz,esku-lana izatera behartzen gaitu kapitalismoak, dirua lort-zeko beste biderik ez baitago. Morroiak gara ezinbestean.Bukle infinitu bat da kapitalismoa, Adam Smith ekonomistaeta filosofo eskoziarrak aipatzen zuen esku ikusezina iada ezda hain ikusezina, ikusgarria bihurtu da, eta kapitalismoaizena du.

Merkatu librea, estatuen interesak kontrakoak direnean, ezda hain librea.

Arrazoia tresna ederra da, edertasun horrek badu itzal hotzaleta beldurgarri bat atzetik ordea. Libra gaitezen itzal horreta-tik, egin dezagun historia itzalarekin.

] elan-euskadi

Eusko Jaurlaritzaren lankidetzarako %36komurrizketa proposamenaren aurrean

Nazioarteko lankidetza sektorearen lan-gile asanblada gisa, zera salatzen dugu:Sistema kapitalista eta patriarkalak krisiegoera global batera eraman gaitu.Honek gure gizartean eta munduangeroz eta zabalagoak diren sektoreetanbazterketa eta pobrezia dakar. Herrita-rren parte txiki baten aberastasunagehiengoaren txirotasunaren eta planeta-ren desegitearen gainetik jartzen duensistema batek sortutako krisia da.Krisiak eta era interesatuan gastu publi-koa murrizteko sortutako beharrek,murrizketa batzuk beste batzuen aurreanlehenestea eragin dute. Kooperazioa etagarapenerako hezkuntzaren sektorea ezda beste arlo batzuei ere eragiten dietenmurrizketetatik kanpo geratzen. EAEn,EAJk buelta gehiago bat eman nahi dioegoera honi lankidetzari zuzentzen zaionaurrekontu-sailean %36ko murrizketabat ekarriko duen aurrekontu proposa-menarekin, Eusko Jaurlaritzaren murriz-tapena aurrekontu orokorrean %11koaden bitartean.

Langile eta herritar izaera bikoitza

Ongizate estatuaren eta bere oinarrinagusi moduan elkartasun horren aurkaegiten diren murrizketak gertutasunare-kin eta moral eta praktikarik gabe ulert-zen dituen gizartearen parte hori gara.Lankidetza eta garapenerako hezkunt-zako sektoreko langileak gara, eta gure

lanaren zati nagusi bat mundu osokoideologia neoliberalaren ezarpenarenondorio praktikoen aurkako borroka da;ondorioak gehien sufritu dituzten herrie-tan egiten dugun lanarekin edo gure bizi-lagun eta herritarrekin egiten dugun hez-kuntza edo sentsibilizazio lanarekin.

Garapenerako lankidetzaren sektorea-

ren beharra eta iraunaldia

Garapenerako lankidetzara bideratzenden dirua ez da limosna ez eta elkartasunekimen hutsa, justizia soziala eta globali-zatutako guztien onurarekiko herritarrekduten erantzukizun eta konpromisoabaizik. Krisia aitzakiatzat hartuta nazio-arteko elkartasuna mugatu eta ezabatzensaiatu dira, eskubideen arteko norgehia-goka gisa azalduz. Praktikan, erabakihauek, giza-garapen zuzena eta jasanga-rriaren aurrerapena hondatzen ari diramilaka pertsonen bizi baldintzetan eragi-nez.Geure herritarrak beste herrialdetakoe-nen gainetik jartzen dituzten diskurtsoe-tan erortzen garenean, beste herrialdebatzuk txirotuagoak egoteko arrazoiakdaudela ahazten dugu; geure kontsumoohiturak haien egoeran eragin zuzenadutela ahazten dugu; beren ingurunerenhondatzean dugun papera ahaztendugu; Hegoaldeko herrialdeekin dugunzor ekologikoa ahazten dugu; enpresaaskok, kontsumitzen ditugun produk-

tuak egiteko, eskulan merkerako erabilt-zen dituztela ahazten dugu.

Gure lan baldintzen defentsa

Egoera honen aurrean sektorearen irau-naldia aldarrikatzea garrantzitsua delauste dugu.Jende askok galdu du berelanpostua eta sektoreko langileok etenga-beko gure lan baldintzen hondatzeasufritzen ari gara, kasu batzuetan nahikoprekarioak. 400 pertsona hurbiltzen denkolektibo bat gara, non gehienak emaku-meak eta gazteak garen. Sektoreko langile moduan egiten dugunlanarekin eta bidezkoagoa, zuzenagoaeta elkartasun handiagoko eredu soziala-ren aldaketaren beharrarekin pertsonakonprometituak gara. Uste dugu ildohonetan aurrera pausoak ematen jarraitubehar dugula, justizia soziala eta elkarta-sunari lotutako kooperazioa eraiki etadefendatuz, hori islatu behar dugu geureproiektu eta ekimenetan baina baita gureerakundeetan, gure harremanetan etalangile moduan ditugun eskubideetan.Euskadiko kooperazioa eta garapenarenhezkuntzako sektoreko langile moduanhelburu hauek lortzeko lan egiten jarrai-tuko dugu. Horretarako ari gara antolat-zen eta mobilizatzen.

Nazioarteko lankidetza sektorearen lan-gile asanblada.ELA-LAB-CCOO-UGT-ESK

] apirileko agenda


Venezuelako hurrengo hauteskundeak direla …)Ordua: 19:00etan.Lekua: Alondegia.Antolatzailea:

ELAN- EUSKADI.

] Hitzaldiak,

literatura

saioak ...[Apirilaren 18a, osteguna]

0-2 urte bitarteko garapenpsikoafektiboa. Ordua: 18:00etan.Lekua: Udal aretoa.Hizlaria: Amaia Vazquez.

[Apirilaren 18a, osteguna]

KATUKALE irakurle-taldea-ren saioa. . Ordua: 18:00etan.Lekua: Saiaz hotela.

] Irteerak[Apirilaren 14a, igandea]

MENDI IRTEERA. BIZKAIKO KOSTA-KO IBILBIDEAREN 1. ETAPA:ONDARROA – LEKEITIO.

[Apirilaren 21a, igandea]

LESAKAN DANTZARITXIKI EGUNA.Gure Txeruko dantzariakbertan egongo dira.

[Apirilaren 14tik 20ra]

CADIZ, HERRI TXURIAK.BIDAIAAntolatzailea: ArrantzaleZaharren Elkartea.

[Apirilaren 28a, igandea]

LEZON DANTZARI TXIKIEGUNA.Gure Txeruko dantzariakbertan egongo dira.

] Festak[Apirilaren 28a, igandea]

SAN PRUDENTZIOEGUNA – San Prudentzioauzoko jaiak

] Kirolak- Gure Txeru elkarteak antolatuta, “FLORENMEMORIALA” III. FUTBITO TXAPELKETA.- Gure Txeru elkarteak antolatuta, “SALBATOREDEUNA XVI. PILOTA TXAPELKETA” federatuentzat (kadeteak,jubenilak eta 22 urte azpikoak).Izen-ematea: apirila.Txapelketaren hasiera:

maiatza.

- Herriko neskek antolatuta,NESKEN VIII. PALA TXAPELKETA.Bilera eguna asteartea, martxoaren 26an izango da,Eskualtxetan 20:00etan.Txapelketa apirila erdi aldeanhastea aurrikusten da.

] KZ GuneaApirileko ordutegia:

Astelehenetik ostiralera17:00etatik 20:00etara.Apirilak 3, 4, 5 goizez baka-rrik irekita. Tutorearen apirileko bisitak:

apirilak 2, 16 eta 30 (09:00-13:00).Lekua: Kultur Etxeko lehensolairua.

] Getaiko

GaztetxeaHilabeteko azken asteartean,20:00etan gaztetxian… EZTABAIDA TALDEA.Ateak zabalik denentzat!Ostegunero, 19:30ean,

ASANBLADA.

] Balentziaga

museoaTAILERRAK: aste santukojarduerakNoiz: Apirilak 3, 4 eta 5.Ordua: 11:00 etatik

] Lehiaketak[Apirilaren 26a, ostirala]

Getariako XI. Literatur Lehiaketako sari-banaketa.Ordua: 18:30ean.Lekua: Udaletxeko PlenoAretoan.Lanak aurkezteko azken

eguna: 2013ko apirilaren17an, 13:00etan.

] musika[Apirilaren 26a, ostirala]

MIKEL URDANGARIN-enKONTZERTUA, Artzapealdizkariaren alde.Ordua: 21:30Lekua: Cristobal BalentziagaMuseoa.Sarrera: 10 euro.Kanpotarrek erreserbak

egiteko:

[email protected] ;[email protected]: 943 00 88 40 (museoa) ;645 70 98 22 (Nerea)

[Apirilaren 27a, larunbata]

Getariako Musika Eskolakohelduen abesbatza, OñatikoMusikaldian izango da.

] Zinea,

dokumentalak...[Apirilaren 12a, ostirala]

Cristobal Balenziaga Museoak antolatuta, disenatzaile famatuak sinatu-tako FILMEN ZIKLOA. “ARABESQUE” filmarenemanaldia. Christian Dior-ren jantziak ikus daitekeen filmea.Ordua: 19:00etan.Lekua: Cristobal BalenciagaMuseoa.Sarrera: Doan.

[Apirilaren 17a, asteazkena]

“ASEDIO A UNA EMBAJADA” 2002, dokumentalaren emanaldia.(Chavez-en heriotza eta

13:00 etara.Sarrera: 5 euro.Ze tailer mota:

Bisita-tailerrak izango dira.Adina: 10 eta 12 urte bitarteko umeakIzen ematea: [email protected]

Helduentzako tailerrak –

Zetazko zapiak

Noiz: Apirilarak 14 eta 28.Ordua: 11:00etatik 14:00etara.Prezioa: 25€Ze tailer mota: Zetazko zapiakegiteko prozesua.Adina: HelduakIzen ematea: [email protected]

INAUGURAZIOA

Balenciaga Fundazioko bildumaren behin betirakoerakusketaren inaugurazioa. Noiz: apirilak 26an.Ordua: 19:00etan ( 18:00etanmuseoko lagun eta kolaboratzaileentzat komisarioarekin pase pribatua).

MODA DESFILEA

San Telmo museoan, 2012kourrian izan zen desfilearen irabazleak, desfile bat egitekoaukera izango dute museoan.Kutxa Kultur Lan-aren eskutik.Ordua: 21:00etan eta desfilearen ondoren musikazuzenean egongo da, Anni BSweet eta DJ Makala egongodira.Noiz: apirilak 6, larunbata.Sarrera: doan.

] Gaglo

gaztelekuaGAZTELEKUA - APIRILAOrdutegia: ostirala, 17:00-20:00// larunbata, 16:30-19:45 //igandea, 16:30-20:00ASTE SANTUA

Martxoak 28, 29, 30, 31 eta apirilak 1, 6, 7 itxitaApirilak 2, 3, 4 eta 5 – 10:30-13:30 // 16:30-19:30

FuLDAIN farmaziaren

zaintza egunak: apirilaren 2tik 7ra.

zorion agurrak

udal bulegoa ..........943 896 024

Faxa ................943 140 190

e-mail: [email protected] ..............943 140 432

Kirol-portua ............943 580 959

Taxiak

Javier ..............607 720 242

Carlos ..............607 403 498

udaltzaingoa ..........943 896 146

Liburutegia ............943 896 147

Anbulatorioa ..........943 140 653

Botika ....................943 140 441

Herri Eskola.......943 140 729

SOSdeiak ............................117

Kofradia ................943 140 200

Telefono interesgarriak

KuLTuRA SAILAK DIRuZ LAGuNDuTAKO HEDABIDEA

Norbait zoriondu nahi izanez gero, argazkia bere tes-tutxoarekin Txeruko postontzian utzi edo eta [email protected] bidali. Gogoratu! bazki-deok doan daukazue eta bazkide ez zaretenok 4 €ordaindu beharko dituzue argazki bakoitzagatik.

]hari tartian / Aritz Iribar

Garazi Iribar, Joseba Fuentes eta Izaskun UrbietaMartxoak 11, 13 eta 30

Artzapeko lantaldearen partetik zorionak bioi. Espero dugu egunona igaroko zenutela. Ahaztu gabe, hurrengo bileran mokadutxoa

zuen kontu.

Louis Vuitton Sped d y

Louis Vuitton, Frantziako Anchay herrian jaio zen 1821. urtean. Napoleon III arenemaztearentzat diseinuak egiten hasi zen. 1854an, Maison Louis Vuittonek ateakzabaldu zituen, bidaia ekipamenduak produktu nagusi zituelarik, Parisen.

Berrogei urte beranduago, bere semeak erreleboa hartu zion. 1930. urtean, bidaiaekipamenduez gain, poltsak eta diru zorroak gehitu zituen merkatura, Speedy ize-neko poltsa, produktu izar bilakatuz. Izenak berak, bizkorra esan nahi du. Garaikoemakumeen bizitza bizkor eta neketsurako beharrezkoa bilakatu zen.

Laurogeita hiru urte igaro ondoren, ikaragarrizko arrakasta izaten jarraitzen du.Hiru tamainu ezberdin aurki ditzakegu, baita diseinu alternatiboagoak ere. Orain-dik eta pertsonalagoa izan dadin frantziar moda etxeak, nork bere inizialak grabat-zeko aukera ematen digu.

Arrakasta eta kalitatea kontuan izanik, prezio nahiko altua du. Merkatuan,885€tik hasita aurki dezakegu, baina erraz topo egin dezakegu kopia batekinkalean ere.

Praktikoa, erosoa eta dotorea.

Aitor Irigoien eta Iñaki RequejoMartxoak 6 eta 18

Zorionak Artzapeko kolaboratzaileei, eskerrik asko zuen idatziengaitik. Segi horrela!!! Artzapeko lan taldea.

XII. Literatur lehiaketako oinarriak

Urtero bezala, maila bakoitzean IPUINA eta OLERKIA/BERTSOA egin beharko dira.

Idazlanek gai librea izango dute, baina beste literatur lehiaketetan saritu gabeak edo, argi-

tara gabeak izan beharko dira.

Lanek ondoko luzerak izango dituzte gutxienez:

1. LH-ko 1. mailako haurrak 1 or. / 8 lerro edo bertso 1






7. 12-14 arteko gaztetxoak 2-5 or. / 12 lerro edo 2 bertso

8. 14-16 arteko gazteak 3-6 or. / 20 lerro edo 3 bertso

9. 16 urtetik aurrerakoak 4-10 or./ 35 lerro edo 5 bertso

Idazlanarekin batera kartazal itxi bat aurkeztu behar da. Barruan egilearen izen-abizenak,

helbidea eta telefono zenbakia adieraziko dira. Kartazalaren kanpoaldean berriz ipuin edo

olerki/bertsoaren izenburua idatziko da.

Lanak Getariako Udaleko bulegoetan edo Udal Liburutegian aurkeztu behar dira. Azken

eguna 2013ko apirilaren 17a, 13:00etan izango da. Behin epaimahaiak erabakiak hartu

ondoren, sari banaketa apirilaren 26an izango da arratsaldeko 18:30ean.

124. zenbakia (2013ko martxoa)

Documents

Transcript of 124. zenbakia (2013ko martxoa)