#34 20 10ko u r r i a

bigarren hezkuntza, batxilergo eta lanbide heziketako aldizkaria

BerrikuntzaugarikoikasturteaIkastaro berria hasi da jadanik eta

honekin batera hainbat berrikuntza.

Esaterako, Herritartasunerako

hezkuntza irakasgaia ezarri da,

teknologia berriak iristen ari dira, eta

40 eskolek hiru hizkuntzak

partekatuko dituzte. Hori bai, badira

ere mantentzen diren gauzak, hots D

matrikulen hazkundea

IDIOMASAU PAIR

PRACTICAS AÑO ESCOLAR

en el extranjero y en Getxo

ACADEMIA BEHAL Av.Basagoiti, 42

ALGORTA (Bizkaia) Tlf. 944910012

behal@behal.com www.behal.com

eta gainera . . .Azterketak gainditzeko gakoak 05. orriaHizkuntzak ateak irekitzen 06. orriaLanbide Heziketako tituludunak behar dira 10. orriaInternetek makina bat aukera ematen ditu 14. orriaLana aurkitu ezean jarraitu ikasten 15. orria

... eta iGazte, Esku Hartu, BGazte, Giza Eskubideak

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a0 2 • 2 0 1 0 e k o u r r i a

Berrikuntzazbeteta datorikasturte berria

Ikastaro berria hasi da jadanik eta honekin

batera hainbat berrikuntza. Esaterako,

Herritartasunerako hezkuntza irakasgaia

ezarri da, teknologia berriak iristen ari dira,

eta 40 eskolek hiru hizkuntzak partekatuko

dituzte. Hori bai, badira ere mantentzen

diren gauzak, hots D matrikulen hazkundea

Irailak 7. Data honetan hasi zirenklaseak Euskadiko ia eskola gehie-netan eta ikasleek bederatzi hilabe-

te izango dituzte ezaguera berriak bar-neratzeko, beste ikasleekin elkarri era-giteko eta irakasle berriak ezagutzeko.Azken urteotan gertatu bezala, ikastur-te honetan ere hizkuntzak protagonis-tak izango dira, izan ere, aurten, 40zentrutan marko hirueleduna ezarri daeta D ereduan matrikulatzen direnikasle kopuruak ere hazten jarraitzendu. Hala eta guztiz ere, ikasturte ho-nek badu beste berezitasun bat, hala-ber, Herritartasunerako Hezkuntza ira-kasgaia geletan izango da, bederen,astean behin.

Honen inguruan hitz egin zuen, ba-tik bat, Isabel Celaá Hezkuntza Sailbu-ruak irailaren lehenan Gasteizko SanMartin eskola publikoan egindako2010/11 ikasturtearen hasiera ekitaldiofizialean. Sailburuak nabarmendubezala “gazteek balioetan hezi behardute”. Era berean, HerritartasunerakoHezkuntzaz mintzatzean, bere baitandagoen Elkarbizitza Demokratikoa etaTerrorismoaren DeslegitimazioarenPlanaz ere aritu zen. Celaáren esane-tan, plan honen xedea “terrorismoarenbiktimen aldeko enpatia sustatzea” da.

Herritartasunerako Hezkuntza LehenHezkuntzan esperientzietan oinarritukoda eta Bigarren Hezkuntzan hausnarke-

ARGITARATZAILEAK

BABESTEN DUTE

KOORDINATZAILEA: Jon Mikel Zabalegi

ERREDAKZIOA: Cristina Domínguez, Ana Belén Sánchez y José Poza

DISEINUA: JP

ARGAZKIAK: Markel Redondo / Unibertsitateko Aldizkaria / Eurocampus / Shareak

ERREDAKZIOA ETA PUBLIZITATEA: Iparragirre 17, 1.Esk. 48009 BILBO. 94 424 75 94.

Posta-e: elperiodico@unionline.info

LEGE GORDAILUA: BI - 716 - 09

EKINTZA HONEK BIZKAIKOFORU ALDUNDIARENKULTURA SAILARENLAGUNTZA JASO DU

KULTURA SAILAK(KULTURA SAILA. HIZKUNTZA

POLITIKARAKO SAILBURUORDETZA)

DIRUZ LAGUNDUTAKOA

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a 2 0 1 0 e k o u r r i a • 0 3

tak egiteko formatuan izango da. Sail-buruak azaldutakoaren arabera, zentrubakoitzak biktimekiko enpatia zein bidejarraituz lor daitekeen aztertu beharkodu. Ildo horretan, Eusko Jaurlaritzakirakasleei zuzendutako mintegi batantolatuko du irakasgai honen ori-entabide gisa. “Hori bai, ez dugu inoizesango zein eskolek onartzen duten ter-rorismoaren biktimen inguruko testi-gantzak jasotzea” gehitu zuen Sailburu-ak, zentru bakoitzaren intimitateaerrespetatzearren. “Zentru bakoitzakautonomia izango du enpatia hori erafisikoan edo birtualean bultzatzeko”,gehitu zuen.

Eskola 2.0

Hezkuntza Sailatik aurreko ikasturteanmartxan ezarritako eskola 2.0 eki-menarekin jarraituko dutela baieztatudute. Izan ere, hiruhilabete honetanzehar 19.000 ikasleentzako 18.000ordenagailu eramangarri ezarriko di-tuztela azaldu dute. Iazko ordena-gailuak aurten 6. mailan diren ikasleekerabiliko dituzte eta aurten 5. mailakoikasleei berriak emango zaizkie. Badi-rudi hurrengo urtean DerrigorrezkoBigarren Hezkuntzako lehenengo mai-lako ikasleek izango dituztela ordena-gailuak programa hurrengo urtean erejarraituz gero.

Gobernu espainiarrak EuskadikoHezkuntza Sailari 5,6 milioi euroeskainiko dizkio gela teknologikoakezartzeko. Hortaz, Hezkuntza Sailetikaurten pizarra elektronikoak eta aba-rrekoak ere ezarriko direla aditzeraeman da.

Halaber, Celaák ikasturte hasierahonetan irakasleen lanpostuei edoplazei garrantzi handia eman dio. “Ezda egia irakaslegoen plaza ugari betet-zeke daudenik”, esan zuen irmo. Bereesanetan, eskola publikoetako irakas-leak bere lanpostuetan daude eta ikas-turte hasieran ez da irakasle eskasiarikizan.

Isabel Celaák azaldu bezala, HaurHezkuntza, Lehen Hezkuntza eta Bi-

garren Hezkuntzako lehenengo ziklo-ko irakasleek uztailan bazekiten zeinzentrutan egingo zuten lan eta soilik%10ak itxaron behar izan du abuztuamaierarte zein zentrotan egingo zuenlan jakiteko.

Matrikulazioak

Ikasturte berrian ohikoa da matriku-lazioen balantzea egitea. Matriku-lazioen datu ofizialak oraindik osatugabe daude, alabaina, HezkuntzaSailak aurrematrikulatuen gaineko da-tuak ezagutzera eman zituen irailan.Guztira, Euskal Autonomia Erkidegoan(EAE) Derrigorrezko Bigarren Hez-kuntzan (DBH) 72.870 ikasle matriku-

latu dira, Batxilergoan 20.480 ikasle,ZIan 414 eta Lanbide Heziketan28.649 ikasle (Erdi Mailan 11.440 etaGoi Mailan 17.209).

Lurraldeka, DBHn Bizkaian 37.166ikasle matrikulatu dira, 24.857 Gipuz-koan eta 10.847 Araban. Derrigo-rrezko Bigarren Hezkuntzako Ondo-rengo (DBHO) hezkuntzari dagokio-nez, matrikulazioak 29.533, 19.906eta 9.104 izan dira, hurrenez hurren.

Ereduka banaketak egitean, berriroere D (dena euskaraz gaztelania etaingelesa irakasgaiak izan ezik) ereduanagusi dela azpimarra daiteke, behin-tzat DBHn eta Batxilergoan. Hainzuzen, %1,2ko igoera izan du D ered-uak aurreko ikasturtearekiko. Gauzak

D Eredua nagusi izatenjarraitzen du, batez ere,DBH eta Batxilergoan.Aurten D ereduanmatrikulatutako ikasle kopurua %1,2an hazi da

Eskola 2.0 programaaurrera darrai.Ordenagailu berriakezezik gelateknologikoetan ere inbertsioak egingo dira

Hizkuntzak, markohiruelebiduna delamedio, etaHerritartasunerakoHezkuntza diraikasturte berriarenprotagonista nagusiak

140.000

120.000

100.000

80.000

60.000

40.000

20.000

0

A B D X Guztira

2004/05 62.436 18.774 52.201 683 134.094

2005/06 57.272 19.041 53.951 661 130.925

2006/07 53.180 19.116 55.237 718 128.251

2007/08 49.151 19.665 56.023 724 125.563

2008/09 46.849 20.646 58.110 697 126.302

2009/10 46.116 21.330 60.879 752 129.077

2010/2011 45.632 21.545 63.494 742 131.413

Iturria: Eusko Jaurlaritza

DBH eta DBHO-ko (BATX-LH-ZI) Ikasleak ereduka

DBHDBHO (Batx/LH/ZI)

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a0 4 • 2 0 1 0 e k o u r r i a

horrela, DBHn A ereduan (dena gaz-telaniaz euskara eta ingelesa izan ezik)11.052 ikasle matrikulatu dira; B eredu-an (gaztelania eta euskara partekatzenda) 20.628 ikasle, D ereduan 40.646ikasle eta X (aldi baterako Euskadindaudenentzako gelak) ereduan 544.Batxilergoari dagokionez, A ereduan13.258 ikasle matrikulatu dira, B eredu-an 417, D ereduan 15.607 eta 198 Xereduan.

Aitzitik, Lanbide Heziketan datuakbestelakoak dira. Izan ere, A ereduada nagusi. Hain zuzen, ia dena gazte-laniaz ikasiko duten ikasleak 12.353dira eta ia dena euskaraz, berriz,4.473.

Lurralde Historikoak erkatutuz, soi-lik Gipuzkoan D eredua nagusi daDBHn eta Batxilergoan. Bizkaian etaAraban D eredua nagusi da DBHnbaina ez horrela Batxilergoan. DBHn,hiru lurraldeetan B ereduak nahikoindarra du D ereduarekin batera etaBatxilergoan eta Lanbide Heziketan Bereduak ikasle gutxi ditu.

Gipuzkoan kasu, DBHn A ereduan832 ikasle matrikulatu dira, B ereduan6.454 eta D ereduan 17.571. Batxiler-goan, berriz, 2.798, 329 eta 6.780, hu-rrenez hurren. Bizkaian DBHn B eredu-an 10.636 ikaslek ikasiko dute eta Dereduan 18.828 eta Araban B ereduan3.538 eta D ereduan 4.247 matrikulatudira. Batxilergon berriz, Bizkaian A ere-duan 7.880 eta D ereduan 7.123 matri-kulatu eta Araban A erduan 2.580 eta Dereduan 1.704 matrikulatu ziren.

Lanbide Heziketari dagokionez, A-raban ikasleen %90,20a A ereduanmatrikulatu da, eta %9,79a D eredu-an; Gipuzkoan A ereduan %49,64a, Bereduan %4,79a eta D ereduan%45,55a; Eta Bizkaian A ereduan%84,75a eta D ereduan %15,24a.

Matrikulatu gehiago sare publikoan

Lehenengo aldiz, ez unibertsitarioa denhezkuntzan, matrikula kopurua eskolapublikoetan handiagoa da hitzartutakoeskoletan edo eskola pribatuetan baino.Hala eta guztiz ere portzentaia apal ba-tean gainditzen dio. (%50,3 matrikulatuzentru publikoetan eta %49,7 pribatue-tan). Adibidez, Batxilergoan sare pu-blikoan %53,37a matrikulatu da(15.735 ikasle) eta pribatuan %46,62a(13.745 ikasle) eta Lanbide Heziketan%56,96a publikoan (16.319 ikasle) eta% 43,03a pribatuan (12.330 ikasle).

Aintzat hartu behar da ere DBHkbatezbestea apurtzen du sare pribatuanmatrikulatu gehiago baitago. Hots, pu-blikoan 33.364 matrikulatu baitago etapribatuan 39.506.

Ikasturte honetan,lehen aldiz, zentropublikoetanmatrikulatutakoikasleak nagusi dira

Euskadiko 40 eskoletan ingele-sa, euskara eta gaztelania hiz-kuntzak beste eskoletan baino

askoz gehiago elkarbizitzen izangodira. Hortaz, ikasturte hau Herritar-tasunerako Hezkuntza irakasgaiare-kin batera, beste berrikuntza batekinhasi da. Berrikuntza hau HirueledunHezkuntza Esparrua programarenbaitan ezarri da eleaniztasuna sus-tatzeko asmoz.

Ekimen hau ohiko ereduen (A, B,D, X) ordezkari gisa funtzionatukodu eta zentru bakoitzak euskara,gaztelania eta ingelesa hizkuntzatanbanatu behar ditu irakasgaiak, beti-ere, hizkuntza bakoitzari behintzat%20a eskainiz. Hezkuntza Sailatikazaldutakoaren arabera, esperien-tzia honen xedea, jada ofizialakdiren bi hizkuntzetaz gain, gizar-tean hirugarren hizkuntza bat jaki-teko (ingelesa batez ere) dagoen be-harrari erantzutea da.

Ekimen pilotu hau Lehen Hez-kuntzako 4. Mailan eta DerrigorrezkoBigarren Hezkuntzako (DBH) lehenmailan jarriko da abian hiru urtezEuskadiko 40 zentrutan, 16 publikoeta 24 pribatuetan eta 25 Bizkaian, 8Gipuzkoan eta 7 Araban.

Ekimenak ematen dituen emai-tzak ikusteko, Batzar tekniko batekjarraipena egingo du. Batzar hone-tan parte hartuko dute, hala nola,

hirueledunean aditua den JasoneCenozek, Filologiako ikasle denDavid Lasagabasterek, IkastolenFederazioko proiektu linguistikoa-ren arduraduna den Itziar Elorzaketa Marian Ozcariz sailburuordeak.

Era berean, ISEI-IVEIk (Irakas-Sis-tema Ebaluatu eta Ikertzeko Erakun-dea) lau ebaluaketa desberdin egin-go ditu. Bata ikasturte honetako a-zaroan nondik nora jo behar denjakiteko eta beste hiruak ikastarohonen amaieran eta hurrengo biikastaroen bukaeran. Aipagarri dafroga hauek nazioarteko ebaluaketaPISA programaren neurketa printzi-pioak aintzat hartuko dituztela.Beraz, eskuduntza linguistikoak hiruhizkuntzetan neurtuko dira, betiere,irakurketa ulermena, matematikaezaguerak eta zientzien ezaguerakkontutan hartuta.

Aurten, Hezkuntza Sailak bestedeialdi bat zabalduko du beste hain-bat eskolek ekimena hurrengo ikas-tarotik aurrera martxan jartzeko etaebaluaketa hauek zehatzagoak izandaitezen. Hirueledun HezkuntzaEsparruak Euskararen Aholku Ba-tzordeak egindako Euskara 21 txos-tenaren printzipioak jasotzen ditu.

EAHII

Hirueleaniztasuna bultzatzeko

programak ez dira gaurko kontua.Izan ere, Europar Batasunak2005ean eleaniztasunaren aldekoEstrategia marko berria proposatuzuen eta bestalde, Edukien etaAtzerriko Hizkuntzaren IkaskuntzaIntegratua (EAHII) edo ingelesezkoCLIL (Content and Language Inte-grated Learning) programa ereeratu da. Hirueledun HezkuntzaEsparrua edo Markoa ekimenhonetan oinarritu dela esan dai-teke.

Gainera, EAHIIko ekimenean bar-ne, Euskadin hainbat proiektu sortuziren, hala nola, ANIZPE, INEBI,BHINEBI eta Esperientzia Eleanitzanon besteak beste, Montse Aierdi,Arantzazu Latorre, Eukeni Urgoti etaItziar Hormazak parte hartu duten.ANIZPE 1996 eta 2000 urtebitartean bultzatu zen hiru ikastetx-eetako Lehen Hezkuntzako 2. eta 3.mailatan. Proiektu hau amaitzean,INEBI etorri zen 3., 4., 5. eta 6.mailakoei zuzendua. ANIZPE etaINEBI ostean, Hizkuntzak EdukienBitartez Ikastea enfoke berdinaerabiliz, DBHko lau ikastarorakounitate didaktikoak jorratu ziren etaBHINEBI sortu zen. EsperientziaEleanitza DBH eta Batxilergoanezarri ziren. Azken hau, esaterakoGetxoko Aixerrota ikastetxean fro-gatu zen.

Hiru hizkuntza batera ikasi

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a 2 0 1 0 e k o u r r i a • 0 5

Nola gainditu azterketak? Eran-tzun zuzen bakarra ikasizizango litzateke. Azterketa

bat gainditzeko ez dago bidezidorrik(tira bai, txuletak erabil daitezke,baina ez da gomendagarria). Halaere, ikasteak ez du suposatzen apun-teen aurrean ordu mordoa emanbehar denik. Egokiena, eta epeertain-luzera eraginkorrena, ikasketametodologia bat jarraitzea da. Meto-dologia bat jarraituz, egunero denbo-ra apur bat erabiliz, azken egunetakoestresa ekidituko dugu. Izan ere,azterketak ez dira ebaluaketarenazkenerako utzi behar diren gauzak;azterketaren prestaketa jada ikastur-tearen hasieran hasten da: ikasgaia-ren programa ezagutu, klasera joan,apunte egokiak hartu, gaiaren inguru-ko liburuak irakurri...

Apunteak

Normalean, klasean hartutako apun-teak izaten dira azterketak prestatzekomaterialik nagusienak. Apunte onakizatea azterketa notarekin gainditzekogakoetako bat da. Apunte onak izatealan nekeza izan daiteke, baina egu-nero lan eginez bide erdia egina izan-go dugu. Eskolara joan behar duzunezeta han bospasei ordu eman, hobeduzu denbora behar bezala profi-tatzea. Klasean arreta ipini apunteakhartzerakoan eta ondoren, zure ikas-kideekin alderatu ahalik eta apunterikosoenak izan ditzazun.

Azterketak prestatzeak beti estrespuntu bat suposatzen du. Arazoaestres hau larritasun bilakatzendenean sortzen da. Hau ekiditzeko,egokiena ikasketa ohikeria batfinkatzea da, ez bakarrik azterketaaurreko egunetarako, baita aurrekohilabeteetarako ere. Gakoa, beti ere,jarreran dago, izan ere, oraindik ezdago arrakasta ziurtatzen duen me-todorik. Ikasle orok ikasgai bat gain-ditzeko hau planifikatu beharko luke.Ikasle askok akats bera egiten dute,hots, ikasketa prozesu osoa azkenegunetarako utzi. Sistema honekazterketa gainditzea ahalbide dezake,baina epe ertainean 'ikasitako' guztia

ahazten da. Horregatik, memorizatzeabaino, gomendagarria da ikasten denaulertzea. Memoriaz ikasteak arriskuhandiak ditu, hala nola, 'txuriz' ger-atzea hitzen bat ahazten denean.

Ikasten hasi baino lehen, gomenda-garria da ikasi beharreko apunte guz-tien irakurketa azkarra egitea. Bigar-ren irakurketa batean, ideia nagusien-ak apuntatuko ditugu. Ideia hauekinguztiekin eskema bat egin ahal dugueta hau oinarritzat hartuta ikasketaprozesua egituratuko dugu. Prozesuhau denborarekin eginda, edukiakhobeto barneratuko dira eta azterketagainditzeko aukera gehiago izangoditugu.

Azterketak gainditzeko gakoakAzterketak gai baten inguruanikasleen garapena neurtzekoegiten diren frogak dira. Frogahauetan lortutako emaitzenarabera (eta baita ikasturteanegindako lanaren arabera ere)irakasleek ikasle batek ikasgaiagainditu duen ala ez erabakitzendu. Hori dela eta, ikasleeknolabaiteko presioa izaten duteazterketen aurrean

Apunte onak izateko gakoak

• Ideia guztiak hartu. Laburdurak erabili;gero esaldiak osatzeko denbora izangoduzu. Garbi idatzi, ondoren irakurri beharizango duzu eta.• Egunean hartutako apunteen laburpe-na/eskema egin. Eskema horiek ideiakburuan antolatzeko eragingarri izangodira.• Hausnartu. Hartutako ideien inguruanzure buruari galderak planteatu.• Apunteak txukundu, garbira pasa...Messenger-en edota SMSetan erabiltzenohi dituzun laburdurak erabili.• Ohiko koadernoak baino orrialde sol-teak erabili.

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a0 6 • 2 0 1 0 e k o u r r i a

Hizkuntzakateak

irekitzen

Egun, mundu globalizatu batean bizi gara, jendealeku batetik bestera ibiltzen da eta enpresaknazioartean ere lan egiten dute. Hori dela eta geroeta beharrezkoa da hizkuntzak jakitea. Gainera,aintzat hartu behar da zenbat eta eskuduntzagehiago izan, orduan eta lanpostu bateankontrataturik izateko aukerak handiagoak izangodirela. Hala ere, badirudi piskanaka jendeak aintzathartzen ari dela hizkuntzak jakitearen garrantziaz.

Ez badiogu elkarri ulertzen ezinizango dugu bizi eta lan eginbatera”. Hitz hauek Étienne

Davignon bizkondeak esan zituenEuropar Batasunak aurkeztutako 'Hiz-kuntzek negozioak errazten dituzte,hizkuntzak erabiltzen dituzten enpre-sak eraginkorragoak dira') gomendiotxostenaren hitzaurrean. Era berean,hitzaurre honetan aipatu zuen globali-zazioa nagusi den mundu honetan ezdela nahikoa komunikazio hizkuntza,hizkuntzak aniztasuna eta kulturare-kin ere uztarturik daudelako. “Eleaniz-tasunak tolerantzia sustatzen du etaenpresaritzaren munduak ate asko za-baltzen ditu”, gehitu zuen.

Uneoro eta batez ere krisi ekonomikoadela eta, hizkuntzak ikastea garrantzitsuadela esaten eta entzuten da eta jadanik2007an Ikasketa Soziologikoen Zentruakegindako azterketaren arabera, estatuan,biztanleen %49,5ak nahitaezkoa delahizkuntzak jakitea zioen.

Hizkuntza eskola edo akademiei e-rreparatuta, matrikulazio eskaerak go-runtz doazela, edo behintzat ez behe-runtz, erakusten dute. Esaterako, Bil-boko Merkataritza Ganberako Treba-kuntza sailaren zuzendaria den Santi-ago López-ek azken bi urteetan izenaeman nahi izan duten ikasle kopuruaareagotu dela nabarmendu du, etanahiz eta oraindik aurtengo datuzehatzik ez izan, bi urteetan gelakbete dira.

Lópezek argi du hizkuntzak ikasibehar direla, ez soilik lan munduanlehiakor izateko, baita nazioarteko en-presak edota nazioarterako lan egitenduten enpresak egun ondo kokaturikdaudelako ere. “Hizkuntzak jakitealan merkatuan aukera gehiago aurkez-ten ditu”. Hori bai, López-ek dio inge-lesa garrantzitsua den hizkuntza izanarren, egun hobe dela besteren batikastea “elementu bereizgarria” izan-go baita. “Lanpostu batean bi edo hiz-kuntz gehiago dakienaren eta hizkun-tza bakarra dakienaren artean, segu-raski hizkuntza gehiago dakiena har-tuko dute”.

Azken ideia honekin ere bat datorBilboko Hizkuntza Eskola Ofizialekozuzendaria den Mari Jose Riosecok.Bere esanetan hizkuntzak jakitea nahi-taezkoa da egun mugikortasuna eta

globalizazioa errealitate direlako.Hala ere, bere aburuz, jendeak hiz-kuntzen garrantziaz gero eta kontzien-tzia handiagoa du eta horregatik hiz-kuntza matrikulazio eskaerak goruntzdoaz. Gauzak horrela, Bilbon 6.000plaza inguru bete dira eta, gutxigorabehera, 2.000 pertsona kanpoangeratu dira (oraindik matrikulaziobigarren fasea igaro behar da eta ho-rregatik ez dira datu ofizialak atera).

Euskararen garrantzia

Hizkuntzak jakitea garrantzitsua dabaina ez da gutxigorako euskara ja-

kitea, Euskadiko hizkuntz ofiziala.Izan ere, Giza Baliabideen Adecco tal-deak egin berri duen txosten batenarabera, Euskal Autonomia Erkidegokolan eskaintzetatik, %98,61etan euska-ra eskatzen da. Alfabetatze eta Euskal-duntze Koordinakundeko (AEK) ko-munikazio arduraduna den Igor Elor-duirentzat euskara jakitea lagungarriada lanpostu bat erdiesteko. “Enpresapribatuetan gehigarri bat delako etapublikoean nahitaezkoa delako”.

Lanerako garrantzitsua dela aldebatera utzita, Elorduik dio euskaraEuskadiko berezko hizkuntza denheinean jakin behar dela. Berak

Ingelesagarrantzitsuena denhizkuntza izan arren,egun hobe da besterenbat ikastea 'elementubereizgarria' izangobaita lanpostu batlortzeko

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a 2 0 1 0 e k o u r r i a • 0 7

Hizkuntzak jakitea garrantzitsua da baina ingelesa jakitea askoz gehiago.Zergatik?Beste hizkuntza batean komunikatzeakabantaila asko ematen ditu. Aberastasunpertsonala lortzen da, mundua ikustekobeste era bat suposatzen du eta beste kultu-rak ezagutzeko eta burua zabaltzeko balio-garria da. Gainera, mundu globalizatu ba-tean, ingelesak munduko pertsona ororekinkomunikatzeko balio du.

Zein abantaila ditu ingelesa jakiteak?Lan mundurako abantailak aurkezten ditu. Etabaliogarria da nazioartean bidaiatu ahal iza-teko. Bestalde, kultur aniztasunean sarbide batda, hala nola, literaturan, zineman, musikan...

Zenbat eta gaztego ikasten hasi, hobeto? Egia da txikitan hizkuntzak era naturalagoan

ikas daitezkeela, batez ere ahoskeraren kontu-an. Hala eta guztiz ere, bada helduago ikastenhasten den jendea eta emaitza bikainak atera-tzen dituenak.

Gazteak eta bere gurasoak ohartzen al dira ingelesa jakitearen garrantziaz?Gero eta gehiago. Jendea gero eta kontzien-teago da ingelesaren garrantziaz, ez soilikkurrikulumaren ikuspuntutik baizik eta baitabizitza pertsonal eta profesionalaren ikus-puntutik ere.

Nola sustatu edo animatu gazteei ingelesa ikastera?Gelan irakasleak ikasleei bideratutako aktibi-tate eta edukinak antolatu behar ditu etaegun teknologia berriek eskaintzen dituztenaurrerapenetatik etekinak atera. Oro har,erdietsi behar da gazteek ikus dezaten inge-lesak baduela gustatuko zaien zerbait.

“Ingelesak, lanerako ezezik, kultur aniztasunerako ere balio du”

emandako beste hainbat zio izanziren batetik, euskara hizkuntza ezgaltzeko beharrezkoa da hizkuntzajakitea eta bestetik, “euskaldun iza-tearen nortasunaren adieraztasunadelako”. Hots, euskal munduaulertzeko eta ikusteko era bat delaargudiatzen du. AEKn, matriku-lazioak 10.000 ikasleak gainditzenditu.

Euskara, ez da soilik Euskadin lanegiteko eskatzen; Kantabrian, Nafa-rroan, Katalunian eta Madrilen ereeskatzen da. Adibidez, Nafarroaneskaintzen %0,85an erkidegoetakohizkuntzak eskatzen dira eta euskarahorietan guztietan eskatzen da. Kan-tabriari dagokionez, erkidegoetakohizkuntzak eskatzen dira %1,92eskaintzetan eta euskara %45,8etan.Madrilen erkidegoetako hizkuntzakeskatzen diren eskaeren %0,19tik,%16,67k eskatzen dute euskara etaKatalunian, erdidegoetako hizkuntzak

eskatzen dituzten %34,79 eskaintze-tatik, %0,19tan euskara eskatzen da.

Adeccok egindako azterketarenarabera euskararen ezaguera eskatzenduten sektoreak industria, elektronikaeta telekomunikazioak dira. (%44,10;%35,26; %35) Makinaria eta zer-bitzuen sektoreak oso hurbil kokatzendira (%33,33; %32).

Esparru baliogarriei dagokionez,euskara eskatzen da batik bat espor-tazioetan (%60,84) informatikan(%46,34) eta Giza Baliabideetan(%39,47). Komertzial eta Marketingeremuak dira gutxien eskatzen dute-nak.

Titulazioetan, Industria IngenieritzaTeknikoko lizentziaturako eskaintzakdira euskara gehien bat eskatzen dute-nak. Hain zuzen eskaintzen %42,82-etan eta jarraitzen diote Kimika li-zentziaturarekin harremana duteneskaintzak (%39,57). Medikuntza etaEnpresaritza tituludunak eskatzen di-

tuzten eskaintzetan, euskara jakite-aren betekizun gutxien dituenak dira.

Hizkuntzak lan merkaturako

Txostenaren arabera, Euskadi da, estatumailan, hizkuntzak eskatzen dituen lau-garren erkidego zorrotzena , Madril,Katalunia eta Balearraren atzetik.Gauzak horrela, estatuan lan eskeintzen%33,76ek hizkuntzaren bat eskatzendute betekizun gisa eta Euskadin%32,42a. Gainera, bi kasuetan, aurrekourtearekiko hazi dira hizkuntzakeskatzen dituzten eskaintzak. Hainzuzen, estatuan %26a eta Euskadin%31,53a. Hizkuntzei erreparatuz,Euskal Autonomia Erkidegoan atzerrikohizkuntzak jakitea eskatzen dituzten laneskeintzetatik, %71,36an ingelesa es-katzen dute eta jarraitzen diote fran-tsesa, alemaniera, italiera eta portu-galera, %7,57, %3,34, %0,28 eta%0,23, hurrenez hurren.

Halaber, merkatu eta enpresen glo-balizazioa dela eta gero eta gehiagoeskatzen da jakitea orain arte hainohikoak izan ez diren hizkuntzak ja-kitea. Hala nola, txinera, arabiera,poloniera, txekiera edota japoniera.Hauek eskeintzen %17,22tan agertzendira.

Ingelesa nagusi

Arestian aipatu bezala, Euskal Autono-mia Erkidegoan atzerriko hizkuntzakjakitea eskatzen dituzten lan eskein-tzetatik, %71,36 ingelesa eskatzendute eta estatu mailako datuei erre-paratuz ere, ingelesa da protagonistaeskaintzetan. Horrela, ingelesa jakiteabetekizun nahitaezkoa da enplegukualifikatuen %74 eskaintzatan. Adi-bidez Madrilen, batik bat ingelesadakiten pertsonak eskatzen dira%87,90en kasuetan eta Katalunian%55,99en kasuetan.

Richard Winterbotton, British Council Bilbao

©British Council

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a0 8 • 2 0 1 0 e k o u r r i a

Zein da Albor-Cosh-ek adin gutxiko ikasleekin egiten duen lana?Gure taldea hezkuntza psikologian etapsikologia klinikoan trebatuta daudenpsikologoez osatuta dago. Ikasleekinegiten ditugun jarduera guztiak beregarapena sustatzera bideratuta daude:akademikoa, soziala, pertsonala… Ere-mu akademikoarekin eta gaitasunenikasketarekin harremana duten hezkun-tza ezaugarrietan inziditzen dugu. Hauguztia, betiere, ikaslearen testuinguruaaintzat hartuta, hots, familia eta eskolatestuingurua.

Jorratzen ditugun gaiak oso zabalakdira, izan ere, oso adin desberdinekohaurrekin egiten dugu lan. Haur gazte-txoenekin (6 urte ingurukoak) batez ereharremanak izateko dituzten arazoaketa atentzio falta lantzen dugu. Adin ho-rretatik aurrera, eskolan jada gaitasunakademikoak zorrotzagoak dira eta,ondorioz, gaitasun horietan izan daitez-keen arazoak zuzentzen saiatzen gara,hala nola, irakurmen edota idazme-narekin izan daitezkeen arazoak. Hel-burua ikasle hori modu egokian garadadin lortzea da. Zentzu honetan, jarre-ra eta egin beharreko esfortzuan inzidi-tzen dugu. Sarritan, haurrak esfortzurikgabe emaitzak lortzera ohituta daude,eta eskolan exijentzia maila hazten de-nean arazoak sortzen dira.

Zein nolako lankidetza duzue eskola zentroekin? Harremana hiru motatakoa da. Lehenik,gure bulegora ikasle bat iristen denean,familiaren oniritziarekin, eskolarekin ha-rremanetan jartzen gara gure ebaluazioeta emaitzen berri emateko. Gure xe-dea, eskolarekin batera, haur horren in-guruko jarduera ildoak zehaztea da.

Bestalde, zentroek hala eskatzendutenean, ikastaroetan parte hartzendugu.

Azkenik, Eusko Jaurlaritzak kudea-tzen duen Garatu trebakuntza progra-man parte hartzen dugu. Honen ildoan,bi online ikastaro garatzen ditugu, bataarretaren inguruan eta bestea irakurmeneta idazmenaren inguruan. Ikerketa sai-lan, gainera, eskola porrota ekiditzekoprograma garatzen dugu. Hau bi ikas-turteko iraupena du eta irakasleak ahol-katzen ditugu.

Zein dira DBHn aurkitzen dituzuen arazo ohikoenak?

Ohikoenak jarrera arazoak dira. Hauek,sarritan, atzerapen akademiko eta giza-gaitasun faltarekin lotuta daude, etabeste zenbait kasutan, berriz, irakasleekmodu desegokian tratatzen dituztenarenpertzepzioarekin.

Zein estrategia jarraitzen dituzue arazo hauek guztiak kon-pontzeko?DBHn, nerabeekin izaten dugun trata-mendua berdina izaten da kasu gehie-netan: gaitasunen entrenamendua etairakasleekiko aholkularitza. Irakasleekkritikak ekiditu beharko lituzkete bainatinko mantendu hartu beharreko eraba-kietan. Zenbait kasutan, irakasleek joka-bide konplexuei egin behar diete aurre(mehatxuak, biolentzia arriskua…) etaguk irakasle horiek ere aholkatzenditugu. Irakasleak argi utzi behar du hor-relako jarrerak ez direla bidezkoak etaikasleek ulertu behar dute jokabidealdaketa batek aprobatzea ahalbidedezakeela.

Irakasleek trebakuntza berezia izan beharko lukete horrelakoarazoei aurre egin ahal izateko?Bai. Guk gero eta eskaera gehiagojasotzen ditugu ikasgela barruan ematendiren horrelako jokabideak kontrolatzenikasteko; gelan lan egin ahal izateko etalan hori eraginkorra izateko. Ildo horre-tan, Platón izeneko programa garatudugu. Hau, klasean emandako denboraprofitatzeko eta etxean ahalik eta langutxien emateko diseinatuta dago.

Aholkuren bat ikasleentzat arriskuak ekiditzeko?Nerabeak aholkatzea ez da gauzaerraza. Beraiek ikusi behar dute zer eginahal duten klasean eman beharrekodenbora eraginkorra izateko eta etxeanahalik eta lan gutxien egin ahal izateko.Klaseko denbora profitatuz klasetik ater-atzean beste ekintzetarako denboraizango dute.

Eta irakasle eta orientatzaileei?Ikasleak motibatzeko, hauek izan dai-tezkeen ondorio txarrak ezagutu behardituzte. Irakasleak bidalitako lanak egin-da ikasgaia gainditzeko aukera dagoelaulertu behar du ikasleak. Jarrera txar-rarekin ez dela ezer lortzen esan be-harrean, helburua lortzeko zein jarrerajarraitu behar den ulertarazi behar da.

Ángela Magaz, Grupo ALBOR-COHS

“Klasean emanbeharreko denboramodu eraginkorreanprofitatu behar da”

H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a 2 0 1 0 e k o u r r i a • 0 9

Albiste laburrak

Gasteizko Jesus Obrero InstitutuPoliteknikoa, Odón Apraiz Ikasto-la, San Prudencio ikastetxea etaCalasanz-Escolapios ikastetxeekmugikortasun jasangarriaren ingu-ruko hainbat jarduera antolatuzituzten irailaren 16 eta 21 bitarte-an Europako Mugikortasun Jasan-garriaren Astea zela profitatuz.Ekintzen xedea zein garrantzitsuaden era jasangarrian leku batetikmugitzeko izan zen. Tailer hauekizan dira 'erantzun eta pedalei era-gin', 'txapa tailerra' eta 'dena ezdira akatsak'. Lehenengoan, bizi-kleta itxurako joko-taula batean,ikasleek ariketa desberdinak eginbehar izan zituzten taularen hel-mugaraino iritsi arte. Froga hauekbizikletaren garrantziaz aritu dira.Bigarrenari dagokionez, txirrinakere protagonistak dira eta kasuhonetan bizikleta erabiltzearenonurak txapa batean marrazteanzetzan eta hau etxera eramanoroigarri gisa. Azkenik, 'dena ezdira akatsak' tailerraren baitanoinezkoen, gidarien eta txirrindula-rien praktika onak eta txarrak azter-tu ziren.

Pasa den ekainaren 3an, San-turtziko San Jorge Ikastetxean,BBK Gaztelanbidean eta Ikas-

lan Bizkaiak antolatzen duten Enpre-sa Ideien VII. Lehiaketaren sari bana-keta ekitaldia burutu zen. Lehiaketakenpresa errealitate bilaka daitezkeenideiak sustatzea du helburu

Aurtengo edizioan, guztira, 52enpresa ideia aurkeztu dira. Aipatulehiaketan, 35 urte bitarteko gazteguztiek parte har zezaketen, betiere, ideia bera antzeko lehiaketabatean aurkeztu ez badute eta sordaitekeen enpresa Bizkaian bertansortzekoa bada. Izan ere, lehiake-taren xede nagusia Ikaslan Bizkaiaosatzen duten Bizkaiko LanbideHeziketako Zentroetako gazte ekin-tzaileen enpresa ideiak garatzea etasustatzea da. Modu honetan, enple-gua lortzeko itxaropena zabaldu etalan merkaturatzeko formula berriakzabaldu nahi dira.

Aipatu sari banaketa ekitaldian,besteak beste, honako hauek izanziren: David Urzainqui, Eusko Jau-rlaritzako Lanbide Heziketa etaEtengabeko Ikaskuntzako sailbu-ruordea; Maite Eguskizaga, Biz-kaiko Foru Aldundiko SustapenEkonomikoa Saileko Enplegu etaEzagupenaren Kudeaketa Zerb-itzuko arduraduna; José Luis Agui-rre, BBK Gaztelanbideaneko Auto-enpleguko arduraduna eta JoséMiguel Santamaría,Ikaslan Bizka-iako Presidentea.

Hauek izan dira ekimen sarituak:•3. Accesita: Elorrieta Erreka-Mariko

Sef-Edin Hamamik aurkeztutako‘Silence Music’ ekimena. 300��euro-tako saria.• 2. Accesita: Tartangako ImanolGallegok eta Ibai Brazaolak aurkez-tutako ‘Inger consumos sostenibles’ekimena. 300�eurotako saria.• 1. Accesita: Nicolas Larburu ikas-tetxeko Amaia Alonsok aurkeztutako‘Harika S.L’ ekimena. 300�eurotakosaria.• 4. Saria: Tartangako David Ibáñez,Juan Mauricio Paco eta Natalia Eliz-abeth Pérezek aurkeztutako ‘Music2.0’ ekimena. 750�eurotako saria.• 3. Saria: Nicolas Larburu Ikastetx-eko Janire Vázquez eta Amaia Gó-mezek aurkeztutako ‘Etxenature’ekimena. 2.000�eurotako saria.• 2. Saria: Nicolas Larburu Ikastetx-eko Jorge Ángel Andrés, David Sáizeta Yirabel Antonio Mateok aurkez-tutako ‘Erasa’ ekimena. 2.500�euro-tako saria.• 1. Saria: San Jorge IkastetxekoAlberto Arce eta Sergio del Olmokaurkeztutako ‘Portaeki’ ekimena.3.000�eurotako saria.• Emakumezkoek sustatutako indus-tria edo ekoizpen sektorearekin er-lazionatutako ekimenari sari be-rezia: Nicolas Larburuko EstibalizMartín, Izaskun Olmo eta TaniaMorcillok aurkeztutako ‘Arcline’ekimena. 750�eurotako saria.• Ekimen berritzaileari emandakosari berezia: San Jorge IkastetxekoAlberto Arce eta Sergio del Olmokaurkeztutako ‘Portaeki’ ekimena.1.500�eurotako saria.

Bederatzigarren urtez jarraian, Zi-nema Ikasleen Nazioarteko Topa-keta antolatuko zen Donostiako Zi-nemaldiaren baitan irailaren 22, 23eta 24n. Aurten, mundu osoko 24herrialdetako 59 eskolek izena e-man zuten topaketan parte hartze-ko eta azkenik 12 herrialdetako 14zentrotatik etorritako 14 film laburhautatu dituzte. Alemania, Argenti-na, Kolonbia, Kuba, Txile, AEB,Espainia, Finlandia, Israel, Polonia,Erresuma Batua eta Singapur diratopaketan parte hartuko duten her-rialdeak.

Zinemagile gazteen profesional-izazioa sustatzeko xedea du. Zine-mako hainbat ikaslek, irakaslek etaprofesionalek sormenari, ordezka-tutako eskolen planteamendu pe-dagogikoei eta ikus-entzunezkoenindustriaren funtzionamenduari etajoera berrien inguruko gaiak jorra-tu zituzten.

Zamudioko Vizcaya Ikastetxeko ikas-lea den Marina Marroquin, gazteler-azko lehiaketan, eta Lasarteko Landa-berri Institutuko Maitane Rebé, eus-karazko lehiaketan,Coca Colak anto-latzen duen Idazlan Laburren lehiake-tako Euskadiko irabazleak izan dira.Leioako Irlandesas eskolako Isabel SanCristóbal eta Gasteizko Jesús ObreroEskolako Miren Uriarte, berriz, biga-rren sariak irabazi dute gaztelerazkoeta euskarazko lehiaketetan hurrenezhurren.

Lehiaketa honetan, DBHko biga-rren mailan diren 400.000 ikasleinguruk hartzen du parte., zentropribatu zein publikoetakoak. Irakas-leek egindako aurre selekzio batenondoren, ikasgela bakoitzeko biikasle onenen lanek eskola artekofasean hartzen dute parte. Fasehonetan, guztira, 10.000 ikasle ingu-ruk hartzen du parte. Ondoren,eskualdeko epaimahaiak eremugeografiko bereko idazlan onenahautatzen du. Eskualdeko irabazleekazken fasera pasatzen dute etabertan hamabi irabazleak erabaki-tzen dira.

Lehiaketa honek 1960. urtean hasizuen bere ibilbidea, eta denbora ho-netan guztietan 10 milioi ikaslek hartudute parte. Gainera, 2003. urtetikeuskarazko lehiaketa ere burutzen da.Azken ediziaon, 3.700 ikasle bainogehiagok hartu du parte euskarazkoatalean.

Mugikortasunjasangarria

Zinematopaketakeskoletan

Enpresa ideien VII.Lehiaketaren sari banaketa

Coca Colaidazlan laburrenlehiaketakoirabazleak

Marina Marroquín

0 1 0 • 2 0 1 0 e k o u r r i a H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a

Horrela, Hezkuntza eta LanbideHeziketako estatu idazkariak,Eva Almuniak, “azken 10 urte-

tan trebakuntza maila 20 puntutanhobetu” dela aipatu zuen. Era berean,Estatuak duen beste indargunea uni-bertsitateko ikasketak dituztenen por-tzentaia dela nabarmendu zuen. Izanere, Espainiako titululdunen portzen-taia %29a da eta ELGAko batezbeste-aren portzentaia, berriz, %28a.

Hala eta guztiz ere, aintzat hartubehar da Derrigorrezko Bigarren Hez-kuntza Ondorengoa egiten dutenenkopurua ELGAko batezbestea bainobaxuagoa dela. Hain zuzen, hemengoportzentaia %22 da eta ELGAko por-tzentaia %44 eta Europar Batasunekoa%47. Eta 2008n, erdi mailako hezike-ta zikloko tituludunak %38 izan zirenestatuan eta ELGAn %44.

Testuinguru honetan, Eva Almuniakerdi mailako heziketa zikloko teknika-riak beharrezkoak direla argi utzi zu-en. Bere esanetan, egun unibertsitate-ko tituludunak ari dira erdi mailakoheziketa zikloko titulatuen lanpostuakbetetzen. “Espainiak ELGAko portzen-tai baino altuagoa du unibetsitatekotituludunetan baina oraindik biztan-leen %49k soilik oinarrizko ikasketakditu”.

Alabaina, hauek datu baikorrak diragero eta gazte gehiagok DBHrenOndorengoa egiten baitute. 2001ean%66k Batxilergoa edota Erdi mailakoheziketa zikloa egin zuen eta 2008n%73k. Gainera, 25 eta 34 urtebitarteko gazteen artean, %65ek Batx-ilergoko edota Lanbide Heziketako tit-uluren bat dute eta orain dela 30 urteportzentaia hori bakarrik %29 zen.

Eskola uzte goiztiar gutxiago

Bestalde, Hezkuntza eta LanbideHeziketako estatu idazkariak azpimar-ratu zuen “gazteak hezkuntzan sinis-ten dutela”. Bere aburuz, gaztetxoekzeinen garrantzitsua den hezkuntzaohartu dira eta hori datuetan islatzendela. 15 eta 19 urte bitarteko gazteen

artean 2008 urtean %81ak Derrigor-rezko Bigarren Hezkuntza ondorenikasketekin jarraitzen zuen eta 1995n

portzentaia %73 zen. Era berean, geroeta gutxiago dira ikasketak titulurikgabe uzten dituzten gazteak.

Unibertsitatekotituludunak erdimailako heziketazikloko tituludunenlanpostuak betetzen ari dira

2008an, erdi mailakoheziketa ziklokotituludunak %38rairitsi ziren, ELGAnbaino sei puntugutxiago

Lanbide Heziketako tituludunak behar dira Hori da Madrilen HezkuntzaMinisterioak aurkeztutako'Hezkuntzaren Ikuspegia, 2010koELGAko adierazleak” txostenanazaltzen dena. Txosten honekEkonomia Lankidetza etaGarapenerako Antolakundearen(ELGA) eta Europar Batasunaren(EB)2007/08 ikasturteko datuakaurkezten ditu eta hauek, urtero,Estatu Espainolarreko hezkuntzasistema hobeto uzten dute

z i e n t z i l a r i

Gaur egun, ordenagailu guztien teklatualfanumerikoek orden bera jarraitzendute. Ordn hau, ez du zerikusirik

alfabetoan jarraitzen den ordenarekin etalehenengo idazmakinetatik dator, hots, 1874.

urtetik hain zuzen ere. Gaur egun jarraitzen den ordena 'Querty' izenarekinezagutzen da, hauek baitira teklatuan azaltzen diren lehen sei hizkiak. Aipa-tu urtean, Christopher Latham Sholes asmatzaileak lehen idazmakina aurkez-tu zuen. Lehen makina hori ordenagailuen azalpenerarte erabili ziren idaz-makinen antzekoa zen. Hasierako makina horretan, teklak alfabetikoki orde-natuta zeuden, baina erabiltzaileek trebetasuna hartzen zuten heinean, tekle-tako 'mailuak' elkarren artean trabatzen ziren.

Hau ikusita, Sholesek gehien trabatzen ziren hizkiak ikertu eta gehienerabiltzen ziren hizkien posizioa aldatzea erabaki zuen. Sholesek egindakoberegituraketa gure egunetaraino iritsi da.

2 0 1 0 e k o u r r i a • 0 1 1H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a

Eskola saiakerak sareanMaiz, ikastetxeetan fisika, matemati-

ka, zientzietako eta abarreko gaiakteorian bertan amaitzen dira eta

gutxi dira egiten diren esperimentuak den-bora falta dela eta. Hala eta guztiz ere, den-boraren poderioz jakin izan da jarduerenbidez eta ikasleek beraiek saiakerak egitenbadituzte, askoz gehiago ikasiko dute etaezagupen hori buruan geratuko zaie.

Norbanakoak bere etxean froga ditzakenola egin esperimentu bat era entretenigarri-an interneteko konexioa badu behintzat.Eroski Consumerrek zenbait web gune

aurkezten ditu non saiakerak egin daitez-keen.

Horrela, aipagarri da 'esperimentuentxokoa' (El rincón de los experimentos) webgune horretan makina bat saiakera agertzendirelako. Hala nola, argia eta soinua, elek-trizitatea, fisika, kimika, biologia, matem-atikak , tenperatura eta erakargarritasunareningurukoak ikus daitezke.

Beste gune bat Madrid+ tailerra da eta'esperimentuen txokoa'ren antzekoa dakasu honetan ere gai desberdinen gainekosaiakerak baitaude.

Faquirrak eta iltze oheakNola demontre etzan daiteke edonor ilt-

zez osatutako ohe horietako bateanminik hartu gabe? Iltze oheak Faqui-

rrek erabiltzen ohi dituzten tresnetako batdira. Horietako ohe batean etzen egiterakoanmina hartzen da, baina ez uste daitekeenabezain beste. Zergatik? Ohean diren iltzekopuruarengatik. Gezurra badirudi ere, zen-bat eta iltze gehiago izan orduan eta min gut-xiago. Nola da posible? Fisika kontua. Presioafisika kontu bat da eta gorputz batek azalerabatean eragiten duen indarra azaltzen du(Presioa = Indarra/ Azalera). Ekuazio honenbaitan, zenbat eta indar gehiago orduan etapresio gehiago eta zenbat eta azalera gehiago,

orduan presio gutxiago. Grafikoki ulertzeko,errazagoa da punta zorrotza duen iltze bat ilt-zatzea indar bera aplikatuz burdin tako bat ilt-zatzea baino.

Fakin bat iltze bakar batean esertzenbada barruraino sartuko du, kontaktu aza-lera oso txikia delako eta ondorioz, presioaoso handia. Baina mila iltzeren gaineaneserzen bada, bere gorputzaren pisua iltzeguztietan banatzen da. Bere gorputzak egit-en duen presioa jaitsi da iltzeen azalerahanditu delako. Ondorioz, iltze asko etahain elkar egoteak faquirren lana erraztendu. Ezinezkoa da iltze bat bere gorputzeansartzea besteak ere sartzen ez badira.

NeuronakdantzanZapi karratu bat dugu. Zapia-

ren alde bakoitzak 15zm ditu.Zaparen barnekaldean 4 zir-

kulu daude marraztuta (A, B, C etaD), berdin berdinak eta tangenteakberaien artean (irudian bezala). Oliotanta bat btatzen badugu zapiarengainean, zein izango da tanta haue-tako zirkulu baten barruan erortzekoprobabilitatea?

A

B

C

D

Querty

0 1 2 • 2 0 1 0 e k o u r r i a H e z k u n t z a e t a t r e b a k u n t z a

Irakas-Sistema Ebaluatu eta Ikertze-ko Erakundeak (ISEI-IVEI) 2009kodatuetan oinarrituta 'Ikaskideen

arteko tratu txarrak Euskadin' izenekotxostena kaleratu berri du. Hau daISEI-IVEIk kaleratzen duen gai honeninguruko hirugarren txostena, aurrekobiak, 2005 eta 2008an kaleratu baizi-ren. Azken txostenaren arabera, Eus-kal Autonomia Erkidegoko eskoletanematen diren tratu txarren kopuruahazi da, %1an hain zuzen ere aurrekourteko datuekin alderatuta. Horrela,LH1eko ikasleen %17ak tratu txarrakpairatu dituela onartzen du. DBHn,berriz, kopuru hau %12raino jaistenda.

Aipatu ikerketaren arabera, tratutxar kasu gehienak Lehen Hezkuntza-ko bostgarren mailan ematen dira.hots, 10-11 urteko ikasleen artean.Adin honateko ikasleen ia %20ak

nolabaiteko tratu txarrak pairatu di-tuela onartzen du, batez ere, irainak,ezizen makurarazleak, lapurretak...Adin tarte honetan ematen diren tratutxarrak dira gehien hazi direnak, batezere tratu txar fisikoei dagokionez.Maila honetan dauden ikasleen %4aktratu txar fisikoak salatu ditu (3,2 aur-reko urtean).

Ezizen makurarazleak

Lehen Hezkuntzan tratu txar gehie-nak jolastokian ematen diren bitar-tean, Bigarren Hezkuntzan, berriz,klasean bertan ematen ei dira. DBHenlortutako emaitzen arabera, tratu txar-rak eskasagoak dira 12 eta 16 urte bi-tarteko ikasleen artean. Adin tarte ho-netan, tratu txar fisikoak urriak izatendira, ez horrela tratu txar moralak. Az-ken hauen artean, ezizen makuraraz-

leak jartzea da min egiteko sistemarikohikoena.

Aztertutako maila guztietan ezizenmakurarazleen erabilera azaltzen da.Tratu txar mota honek jasangaitza egi-ten du hainbat ikasleen bizitza. Ikas-leen %6ak jokabide hauek salatu ditu.ISEI-IVEIren azterketaren arabera, tratutxar psikologikoak %1 eta %3 bitar-tean hazi ei dira azken ikasturtean.

Sexuen artean alde nabaririk ez ba-da ere, oro har, tratu txarrak mutilenartean ematen dira, btez ere adin txiki-etan.

Sexu jazarpena edota ciberbullyingdelakoa ez dira, modu nabarian,euskal eskoletan ematen diren por-taerak. Sexu jazarpenei dagokionez,ikasleen %1ak salatu ditu halako por-taerak. Hau, duela gutxi azaldutakofenomenoa da eta Eusko Jaurlaritzatikhau ekiditeko bideak lantzen ari dira.

* Inglés, Francés, Alemán, Euskera* Grupos Reducidos* Profesores Nativos* Todas las edades

* Au pair y prácticas de trabajo

BEHAL IDIOMAS

AVDA. BASAGOITI, 42. ALGORTA. TEL.: 94 491 00 12C/ MAYOR, 13. LAS ARENAS. TEL.: 94 464 40 11C/ VILLA PLENCIA, 2. LAS ARENAS. TEL.: 94 464 74 28HTTP: // www.behal.com behal@behal.com

Eskolako tratu txarrak hazi diraEusko Jaurlaritzak egindako ikerketa baten arabera eskolan emandako tratu txarren kasuak hazi egin dira 2008kodatuekin alderatuta. Lehen Hezkuntzako bostgarren mailan ematen omen dira tratu txar kasu gehienak

Eusko Jaurlaritzako OsasunSailak sexu-hezkuntzaren gai-neko edukinak aldatzea pro-

posatu du ekimen baten bidez.Ekimen hau lehiaketara atera daeta Euskal Herriko Unibertsitateari(UPV/EHU) suertatu zaio proiektuaprestatzea. Prestatuko diren edukiberriak etorkizunean Derrigorrez-ko Bigarren Hezkuntzako (DBH)geletan martxan ezarriko dira.

Zehazki Psikologiako Fakul-tateari suertatu zaio eduki berrienprestaketa eta ekimena Javier Gó-mez Zapiain irakasleak zuzendukodu. Bere esanetan, programa 4 zatinagusitan banatuko da baina lehe-nik eta behin gazteen jokaerasexuala aztertu behar dela baiez-tatu zuen.

Zapiainek dio ez dagoela hauenjokaera sexualen eguneraturik, az-kenekoa orain dela denbora ugariegin zela eta ez datorrela bat gauregungo gazteen ezaugarriekin,haien jokaerak aldatu direlako.

Ekimenak beraz, gaur egungogazteen jokabide sexualekin batdatorren edukiak izango ditu. Gai-nera, irakasleei gida bat emangozaie ikaslei aurkertu diezaieketenfrogekin betiere euskal kurriku-luma errespetatuz. Hau da, ikasle-ak eskuduntza egokiak izan deza-ten erdietsi nahi da baina baita eregai izan daitezen arazo afektibo-sexualei aurre egiten.

Egun, sexu inguruko gelak esko-la bakoitzak nahi duen moduanantolatzen ditu eta orain dela ha-mar urteko edukinak erabiltzen di-tuzte.

Hezkuntzasexualerakoeduki berriak

P u b l i z i t a t e a 2 0 1 0 e k o u r r i a • 0 1 3

G a z t e r i a0 1 4 • 2 0 1 0 e k o u r r i a

Hauek entretenitzeko balio duteeta era berean norbanakoarenezaguerak nondik nora doa-

zen ikusteko eta zergatik ez, akatseta-tik ikasteko.

Adibide gisa, Kultura Ministerioakjoko desberdinak ezarri dituela sareanaipa daiteke. Hala nola, galdera etaerantzunen jokoa edota gaikako-jokoak. Interesa dutenek www.mcu.es/mjuego/index web gunean jokobatzuk aurki daitezke. www.cultura-general.net gunean ere buruari era-giteko beste hainbat joko daude.Azken honetan marrazkigintza, arki-tektura, literatura eta musika klasi-koaren gaineko galderak daude etabaita hiztegia lantzen duen bestegaldetegi bat.

Gaikako-joko ugari daude sarean.Esaterako, futbola, zinema eta geo-grafiako jokoak Consumer Eroskik aurk-itu izan dituen moduan. Futbolarengainean, aipagarri da Espainiako IrratiTelebistak munduko futbol txapelketeninguruko 1.000 galdera jarri ditu inter-neten eta El Mundo egunkariak bestegaldetegi bat ezarri du.

Zinemari dagokionez, hoycinema.com web guneak sarearen bidezkojokoak aurkezten ditu. Joko honen

bidez Goya sariari buruzko galderakedota 80 urteetako zinemaren ingu-ruko galderak agertzen dira.www.incuestionable.com-ek zine-maren zatian 44 galdera gordetzenditu. Hori bai, orrialde honek bestegaien inguruko 500 galdera aurkeztenditu. Geografiako ezagupenak ebalu-atuarren, www.travelpod.com edowww.vedoque.com web gunean jokodesberdinak aurki daitezke.

Telebistako lehiaketa sailak eresarean daude edozein momentutan

bakoitzaren ezagupenak ebaluatzeko.Hots, mihiluze, date el bote, pasapal-

abra, password, 50x15, cifras y letrasedota la ruleta de la suerte.

Sareak makina bataukera ematen ditu

El Gobierno Vasco convoca en junio las pruebas de accesocomo otra vía para acceder a la Formación Profesional

Vías de acceso a la FPEn 1997 se establecen estas pruebas de acceso a los gradosMedio y Superior de Formación Profesional. Tras variasadaptaciones en estos últimos años, en la actualidad se con-figuran como una vía rápida y práctica de acceso para aque-llos alumn@s que no tienen el graduado en ESO para acced-er a Grado Medio o Bachillerato para Grado Superior; elúnico requisito para presentarse es la edad, 17 y 19 añosrespectivamente.

Estructura de las pruebasLos exámenes evalúan los conocimientos mínimos estableci-dos para poder cursar dichos ciclos. Así para Grado Superiorhay dos asignaturas obligatorias (Matemáticas y Lenguaje) ydos optativas, excepto alumn@s con convalidaciones. Y paraGrado Medio se establecen tres áreas: Socio-lingüística,Matemática y Cientifico-técnica.

Cursos de preparaciónEn el Grupo Edison, con centros abiertos en Bilbao,Barakaldo y Getxo, se imparten cursos específicos depreparación para superar estos exámenes. Partiendo del nivelde conocimiento inicial de los alumn@s en las asignaturas apreparar, se establece una preparación individualizada paracada alumn@ adaptada a sus diferentes circunstancias: fechade inicio, nivel de partida, horarios disponibles,…

Contando con la ayuda y atención de profesores especial-istas en las diferentes asignaturas, el alumn@ obtiene el máx-imo rendimiento de su esfuerzo, así lo avala el porcentaje deaprobados de los alumn@s preparados el año pasado, quese sitúa en el 90%, cuando este nivel se reduce al 40% en laconvocatoria general.

GRUPO EDISON: APOYO INTEGRAL AL ESTUDIANTEDesde 1981 el Grupo Edison ayuda a los estudiantes a mejo-rar su rendimiento y a alcanzar sus objetivos. Sus profesoresestán especializados en el asesoramiento personal del alum-no. El objetivo fundamental es descubrir la metodología y laplanificación que ha de utilizar en su estudio, para adquirirpor fin hábitos de trabajo, mejorar sus actitudes, recuperar lafalta de base y poder lograr buenos resultados académicosde forma progresiva. Sus cursos de apoyo y técnicas de estudio van dirigidos aalumnos de Primaria, ESO y Bachillerato, trabajando todaslas asignaturas, tanto en euskara como en castellano, demanera individualizada. Para aquellos alumnos que tienenque preparar el examen de acceso a los Grados Medio ySuperior de Formación Profesional o para entrar a la univer-sidad a través del examen de mayores de 25, el grupo EDI-SON les ofrece una preparación eficaz y personalizada, adap-tada a sus circunstancias. Llamando al teléfono 944440047pueden obtener una información más detallada.

Las pruebas de acceso: otra manera dellegar a la Formación Profesional

PRUEBAS DE ACCESO AFORMACIÓN PROFESIONAL

En Edison, desde 1997, estamos especializados en lapreparación de este examen (Grado Medio y GradoSuperior).Te Ofrecemos:• Atención personalizada• Flexibilidad de Horarios• Gran eficacia: 90% de aprobados• Profesorado especializado y con gran experiencia.

Clases de apoyo• Primaria · ESO · Bachillerato• Ciclos Formativos · Selectividad• Alumnos CEBAD - IBDPruebas de acceso• Universidad + 25 años y Ciclos Formativos

Infórmate en nuestros centros

BILBAO. Gordóniz, 6-Ext. Dpto. 2. (OOO Indautxu). Tfno.: 94 444 00 47GETXO. Torrene, 9-Bis, Oficinas Dpto. 5. (OOO Algorta). Tfno.: 94 491 46 41BARAKALDO. Elcano, 11 - 2º (OOO Barakaldo). Tfno.: 94 478 12 72

PUBLIZITATEA

Sare sozialak, messengerra, posta elektronikoa... Hauek dira gazteek batikbat erabiltzen dituzten web guneak, betiere entretenimendu gisa.Alabaina, internet agertu zenetik, dena sarean sar daiteke eta ez zengutxigorako izango jokoen kasuan. Baina ez gara betiko jokoez soilik hitzegiten ari, baita kultura orokorreko jokoez ere

Telefonikak urtero egiten duenInformazioaren Gizartearen10. txostenaren arabera gaz-

teak dira sarea gehien erabiltzendutenak, hain zuzen Euskadin 15eta 24 urte bitartekoen artean era-biltzaileen zenbakia %92 zen2009n.

Gainera, azterketak ere dioazken 4 urteotan interneten nabi-

gatzen ematen den ordu kopuruaareagotu dela %40ean baita adintarte honetako biztanleriaren arteaneta telebista ikusten dutela %18gutxiago. Hezkuntzari dagokionez,txostenak aipatzen du sareanibiltzen den ikasleen kopurua estat-uan %97a dela eta langileen arteanportzentaia %71ekoa dela.

Hala eta guztiz ere, etxeetan ezdago eskola eta lantokietan bezain

konexioa. Izan ere, 2009n, euskaletxeen erdiak baino zertxobaitgehiagok zuen konexioa. Hala ere,estatuaren batezbestea lau puntuazpitik dago.

Txostena aztertuz gero, nabar-men da gazte eta helduen artekodesberdintasunak azken hauekaskoz gutxiago erabiltzen dutelako.Gauzak horrela, 35 eta 44 urte bi-tartekoen artean, soilik hamarretikzazpik erabiltzaile direla diote eta45 urteetatik aurrera dituztenekbakarrik hamarretik hiruk erabiltzendutela aitortzen dute.

Gazteak, sareko erregeak

G a z t e r i a 2 0 1 0 e k o u r r i a • 0 1 5

Azken urteotan modan ezarri da'Ni-Ni belaunaldi' delako kon-tzeptua. Orain arte, nerabe eta

gazteek edo ikasi edo lan egiten zuteneta oso gutxi ziren ez bata edota ez bes-tea egiten ez zutenak. Gaur egun, berriz,badirudi praktika hau ohikoa bilaktzenari dela gazteen artean. Eta honen erru-dun nagusiena krisi ekonomikoa izan daondorio latzak gazteengan izan dituenakedo izan ditzakeenak.

Europa mailan egindako ikerketabaten arabera, argi argi azaltzen daikasi edo lan egiten ez dutenek en-plegu merkatutik bazterturik izatekoarriskua dutela ez baitituzte ezague-rarik jasotzen eta ez baitute inolakoesperientziarik hartzen. Beraz, krisia kjarraitzen duen bitartean ikastea ezin-besteko irtenbidea izan daiteke edotabehintzat ikasketekin harremana ezduen zerbaitetan lan egitea. Ikasteareneta ezaguerak jasotzea balio erantsiadira etorkizunean lanpostu hobealortzeko eta bizitzari hobeto aurreegiteko. Era berean, ezaguerak izateak

eta lan esperientzia izateak kurriku-luma osatzen laguntzen dute.

Europan hobeto

Horrela, Europar Batzarrak aurkeztu-tako ikerketa baten arabera, Espainia,Bulgaria, Italia eta Irlandarekin batera,Europar Batasunean ni-ni gehiendituena da. Hain zuzen, 15 eta 24 urtebitartekoen artean portzentai hau%14koa da Europar Batasunekobatezbestea, ostera, %10,8 koa da.

Hau guztia gutxi balitz, Espainiakdu gazte langabezia tasarik handiena.Tasa hau %40,9ra iristen da, EuroparBatasuneko bataz bestekoaren bikoi-tza eta erkatu ezina beste hainbat he-rrialdeekin; esaterako, Herbereekinnon tasa %8,5koa den. Herbereetan,ez ikasi eta ezta lan egin ere egoerandauden gazte portzentaia soilik%4koa da.

Gainera, langabezian denbora uga-riz dauden gehienak dira. Iraupenluzeko langabezi tasaren portzentaia

%11,3 da eta Europar Batasunekoa%6 da. Kontratu motak ere gazteenkalterantz funtzionatzen dute Espain-

ian. Gazteen %55,9k du aldi baterakokontratua eta Europar Batasunean%40,2k.

Lana aurkitu ezeanjarraitu ikasten

G a z t e r i a0 1 6 • 2 0 1 0 e k o u r r i a

Europar Batasunak 'F lash Euro-barometer 202' inkesta egin du 15eta 30 urte bitarteko gazteen arteannondik lortzen dituzten diru sarrerakneurtzeko eta Gazteen Euskal Beha-tokiak hainbat ondorio atera ditu.Esaterako, Euskal Autonomia Erkide-goko (EAE) gazte eta Europar Bata-suneko gazteen artean, eta alde han-diak aurkitu ditu Europako Ipa-rraldeko herrialdeen, eta EuropakoHegoaldeko eta Erdialdeko-Eki -aldeko herrialdeen artean.

Horrela, datuek baieztatzen dutenola Euskadiko gazteek dituzten ara-zoak emantz ipaz ioa erdiesteko.Aipagarr i da I ta l iako gazteak(%49,8), Greziakoak (%48,8), Bul-gariakoak (%48,7), Portugalekoak(%44,4) eta Euskal Herr ikoak(%42,9) familiatik bizi direla etaaitzitik, Europako Batasuneko gain-erako herr ia ldeetakoak, berr i z ,euren diru-sarreretatik bizi direlabatik bat, Europar Batasuneko batezbestea %31 izanik.

Europako Hegoaldeko eta Er-dialdeko-Ekialdeko herrialdeen bestehainbat datu honakoak dira: Dani-

marka eta Suediakogazteek famil ia-rekiko mendekota-sun gutxien dute-nak dira, hain zuzengazteen %5,4k eta5,9k, hurrenez hu-rren. Gainera, ain-tzat hartu behar daherrialde horietako gazteen indepen-dentzia ekonomikoan eta oso nabar-men Suediaren kasuan, garrantzihandia dute prestakuntza eta ikaske-ta bekek.

Diru falta eta emantzipazioaHonen ildoa jarraituz, era berean

nabarmen da Euskal AutonomiaErkidegoko gazteen soilik %1,1ekbakarrik prestakuntza edo ikasketabeka batekin bizi dezaketenak Suedi-an %37,2k egiten dutenean, Eslova-kian %36,5ek egiten dutenean,Danimarkan %21,7ek eta Finlandian%19,5ek.

Gazteen Euskal Behatokiaren abu-ruz, mendekotasun ekonomikoakemantzipazioa sahiesten du. Horidela eta, Euskal Herriko gazteei be-

randuago emantzipatzeko dituztenarrazoiei buruz galdetzean zenbaitzio aipatu zituzten, besteak beste,etxerik eskuratu ezina, diru-sarreratxikiak izatea, famil iarekin bizi -tzearen erosotasuna, beranduagoezkontzea edota famil iar i eko-nomikoki laguntzeko beharra.

Etxea eskuratzeko zailtasunak be-randuago emantzipatzeko arrazoiaezartzen duten gazte kopurua EuskalAutonomia Erkidegoan %54,7 daeta Europar Batasunaren portzentaiabikoitza da. Izan ere, Europar Bata-suneko batez bestea %27,8 da.Diru sarrera murritzak

Gazteek beranduago emantzi-patzeko ematen duten beste zio batdiru sarrera eskasiak izatea da. Etaegoera hau ematen da batik bat

gazteak soldata baxuak dituztelako,aldi baterako kontratuak dituztelakoedo gazteen langabezia hazi egindelako. Halaber, aipagarri da krisiekonomikoak gazteei eragin dielaerabat.

Eustaten 2009ko Biztanleria Akti-boaren Inkestaren arabera, 16 eta29 urte bitarteko langileen kopurua%9,2n jaitsi da aurreko urteko datu-ekin alderatuta. Langabezia-tasa ere%8,2n igo da eta apirilan %15,5eankokatzen zen.

Kontratuei erreparatuta, gazteen%56,5k kontratu mugagabea dute,%41ek aldi baterakoa eta %2,5ekkontraturik gabe ari dira lanean.Datu baikorra ere badago, hots, kon-trataz io mugagabeak gora eginduela, hain zuzen %3,7an.

Gazteak familiaren dirusarreren menpe Gazteen Euskal Behatokiak emandako datuenarabera euskal gazteek arazo handiak dituzte

emantzipatzeko. Europako beste herrialdeetakogazteekin alderatuta, euskal gazteek hein handi

batean bere gurasoen diruari esker bizi dira

G a z t e r i a 2 0 1 0 e k o u r r i a • 0 1 7

Nahiko, orain dela 8 urte eratu zen emakumeenaurkako indarkeriaren prebentziorako hezkidetzaprograma da Emakundek antolatuta. Honen hel-burua ikasleen garapena berdintasunean egokitzeada. Halaber, eredu maskul inoaren uniber-tsalizazioa aztertzea eta eredu femeninoarenbaloreak azpimarratzea du xede gisa.

Orain arte lehenengo hezkuntzan ezarri da etaaurten ere horrela izango da. Alabaina, 2012urtetik aurrera Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan(DBH) ere martxan jarriko da.

Estereotipo sexistak ekiditu nahianIzan ere, Emakundetik aipatu dute berriro ere ner-abeen artean estereotipo sexistak berriz ematen aridirela. Berdintasun Ministerioak ere txosten batenarabera dio egun nerabeen %18,9k bikotearekinarazoak daudenean sexismoa eta jazarpena arra-zoitua dagoela pentsatzen dutela eta 13 eta 18urte bitarteko emakumeak tratu txarrak jaso di-tuztela aipatu dute.

Emakundetik irmo agertzen dira esanez oraindik

berdintasuna ez dela lortu eta horregatik Nahikobezalako ekimenak beharrezkoak direla. Emakun-deko zuzendaria den María Silvestreren aburuz,programan parte hartu duten gazteek errealitateabeste era batera ikusten ikasten dute eta berdinta-sunean bizi behar delaren baloreak barneratzen di-tuztela.

Era berean, eskola eta familiaren lana erebadela balore horiek sustatzea azpimarratu duteeta horregatik, Nahiko programak ere familieizuzenduta dago bide batez. 2007tik 2009ra ekimenan 11 eskola, 21 talde eta440 ikasle esku hartu dute eta aurten 29 eskolekparte hartuko dute. Ekimena jokoz, gida-diptikozeta koaderno-diptikoz horniturik dago eta edukinoinarrizkoak honakoak dira: 'Gizakiak, gizarte iza-kiak: zaintza'; 'Banakako pertsonak, aniztasuna etapluraltasuna'; 'Giza eskubideak: berdintasuna';'Ogibide eta lanbideak, lan mundua'; 'Komu-nikabideak, gizartearen kontaketa eta arrakasta';'Elkarbizitza berdintasunean'. Gainera, tailerrak ereantolatzen dira.

Euskadiko Biodibertsitate Zentruak2010/11 ikasturterako IngurumenSentsibilizazio Programa eskoletarakoeratu du eta ekimena Haur hez-kuntzako ikasleei, Lehen Hezkuntzakoikasleei, Derrigorrezko Bigarren Hez-kuntzako ikasleei eta DerrigorrezkoBigarren Hezkuntzako Ondorengoikasleei zuzenduta dago.

Programaren oinarria da ikasleekbehaketa, azterketa eta entreteni-menduaren bidez ingurumenazaintzen ikastea eta ingurugiroarengaineko ezaguerak barneratzea.

Era berean, urriatik ekainara mar-txan egongo den programa honekmakina bat helburu ditu zehazturik.Besteak beste, xede horiek dirabiodibertsitatearen inguruko eza-guerak jasotzea, gizakiak inguru-giroan duten eragina ezagutzeraematea, ingurugiroaren eta GarapenIraunkorraren garrantzia eta honen

kudeaketa zein garrantzitsua denezagutzera ematea, biodibertsitateakekar ditzakeen etekinak jakinarazteaeta biodibertsitatea zaintzearen gar-rantzia erakustea.

EdukiakEkimenaren edukinak honakoak dira:Biodibertsite hastapenak, padurak,kostalde harritsua eta hondartzak,eta denboran zehar bidaiatzen.Edukin hauek eta programaren hel-buruak harreman estua dute kurriku-lum eskolarraren printzipioekin.

Biodibertsitate Zentruan, hau daMadariaga Dorrean ingurugirosentsibilizazio jarduerak emango dirabaina badira ere eskolan lantzekogidak irakasleei bidaltzen zaizkiena.Ekimena Eusko Jaur lar i tzaren2002/20 Euskal Ingurugiro eta Gara-pen Iraunkorrako Estrategiaren bai-tan dago.

Programan esku hartu nahidutenek irailaren 13tik aurrera izenaeman dezakete Euskadiko Biodiber-

tsitate Zentruaren webgunean edota946 870 402 telefono zenbakiradeituz.

Emakunderen ‘Nahiko’ Programak berdintasuneangaratzea bilatuko du DBHn ere

Duela zortzi urte sortutako programa honek indarkeriaren prebentzioa duhelburu. Orain arte Lehen Hezkuntzan aplikatu da baina datorren ikasturtetik

aurrera Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan ere aplikatuko da

Ingurumensentsibilizazioa

P u b l i z i t a t e a0 1 8 • 2 0 1 0 e k o u r r i a

G a z t e r i a 2 0 1 0 e k o u r r i a • 0 1 9

Milurteko helburuakEuskal Herriko Unibertsitateko

(UPV/EHU) Uda ikastaroetan 'Komuni-

kabideak, balioak eta hezkuntza' libu-

rua aurkeztu dute Concepción Medra-

no eta Juan Ignacio Martínez de

Moratin UPV/EHUko irakasleek. Argi-

talpenak Gipuzkoako Foru Aldundia-

ren laguntza jaso du Komunikazio eta

Hezkuntza Baloreen Katedra baten bi-

tartez. Era berean, Katedra honek Ki-

roletako eta Kanpo Ekintzako Lanki-

detza, Giza Eskubide eta

Berdintasuneko Zuzendaritzak Komu-

nikazioa eta Hezkuntza Baloreak bult-

zatu egin du.

Liburuaren aurkezpenean Juana Mari

Astigarraga Foru Aldundiko Lankidet-

za, Giza Eskubide eta Berdintasuneko

Zuzendari Nagusia ere izan da XXI. eta

mendean baloreek duten garrantziaz

mintzatu da, batik bat komunikabide-

ek duten garrantziaz hezkuntza proze-

suan.

Katedrak hiru urteko (2009-2011) epe

batekin antolatu zen baina gizarte eta

hezkuntza testuinguruetan maila loka-

leko proiektuak eta nazioartekoen

ikerketen emaitzak, elkartrukaketa eta

euren hezkuntza eta gizarte ingurueta-

ko hobekuntzaren eta instituzioen lan-

kidetza jakinera eman nahi ditu.

Liburuaren aurkezpenaz gain, Uda

ikastaro bat antolatu zen gazteak eta

komunikabideak hizpide izan zirenak.

Bi gai hauen inguruan hitz egin eta

hausnartu egin zen betiere zein den

komunikabideen papera gazteen ba-

lioak eta Giza Eskubideen testuingu-

ruan aztertuz.

UNICEF-ek eratutako txosten baten arabera,

baztertu eta pertsona txiroetan inbertitzen eta

ez orain arte erabiltzen zen estrategia erabiliz,

Milurteko Helburuak bete daitezke era

azkarragoan.

Gauzak horrela, UNICEF-ek kaleratutako

Narrowing the Gaps to Meet the Goals

(helburuak lortzeko tarteak txikiagotu) eta

Haurren Garapena argitalpenak ekitatea

gakoa dela adierazten dute. Orain arte,

pentsatu izan da soilik haur txiro eta

baztertuetan indarra ezarri behar zela eta ez

ekitatea ulertu behar zela sexu, gutxiengo

etnikoan, txirotasunean, minusbaliotasunean

eta kokapen geografikoan.

Txostenaren ondorioak honakoak dira:

Ekitatean oinarritutako ikuspuntua erabiliz,

ume eta amen heriotzak ekiditea.

Milioi dolarren inbertsioekin heriotza tasa

handiko herrialde txiroetan 5 urte azpiko

haurren heriotzak murriztuko lirateke %60

batean.

Herrialde txiroetako haurrei oinarrizko

zerbitzuaz hornituz herrialdeen arteko

desberdintasunak murriz daitezke.

Halaber, txostenak hainbat adierazle

aurkezten ditu, hala nola, egun, munduko

%20eko biztanleri txiroenen familia batean

jaiotzen den ume batek, munduko %20eko

biztanleri aberatsen familia batean jaiotzen

den haur batek baino bi aldiz gehiago hiltzeko

aukerak ditu; herrialde bakoitzeko eremu

txiroetako haurrek pisu baxua eta

atzerapenak hazkundean pairatu dezakete;

edota nahiz eta azken hamar urteotan

generoen arteko berdintasunean lehen

hezkuntzan aurrerapenak egon diren, neskak

eta emakumeak garapenean dauden

herrialdeetan emakumeak desabantaila

handiak aurkezten dituzte, batik bat Bigarren

hezkuntzan.

Komunikabideak,balioak etahezkuntza liburua

Giza Eskubideak

JUSTIZIA ETA HERRI ADMINISTRAZIOA SAILA

DEPARTAMENTO DE JUSTICIA YADMINISTRACIÓN PÚBLICA

Giza Eskubideen Zuzendaritza Dirección de Derechos Humanos

G a z t e r i a0 2 0 • 2 0 1 0 e k o u r r i a

Europako Batzordeak 2013 urtetik aurrerakoGazte programa bat eratzen ari da etahorretarako irailaren 15tik azaroaren 30ranahi duten gazteek eta gazteekin lan egitenduten erakunde, elkarte, dinamizatzaile etaorientatzailek gazteen premia, erronka etaitxaropenei ondoen egokitzen zaizkienerantzunak emateko eta ekarpenak egitekoaukera dute. Izan ere, Europako Batzordeakonline kontsulta publikoa kaleratu dugazteria-programa hobeto garatzeko interesaduelako.

Esku hartu nahi dutenek gazteaukerarenbidez galdetegi bat bete dezakete eta bereekarpena bidali. Bi galdetegi desberdin daude,

bata, gazteei eta pertsona partikularreizuzenduta, eta bestea, erakundeeizuzendutakoa. Ekarpenak behin helduz gero,interneten argitaratuko dira.

Halaber, YOUTH-ONLINE-CONSULTATION@ec.europa.eu helbidera bidalidaitezke ekarpenak. Kasu honetan izena,herritartasuna eta erakunderen batean partehartzen den ezarri behar da.

Europar Batasuna 20 urte darama gazteenaldeko programei laguntzen, jarduera ezformalen bitartez gazteen mugikortasuna,engainamendu aktiboa eta trebezia etaahalmenak sustatzeko helburuarekin. Ekintza

guzti horiengatik programa estrategikodesberdinak eratu dira. Esaterako GazteakEkinean programa. Gazteak Ekinean 2013urtera arte indarrean egongo da bainaoraingoz ez da ezagutzen urte horretatikaurrera gazteen interesak defendatuko dituenekimenik. Hori dela eta, Europar Batzordealanean hasi da eta gazte eta gazteekin lanegiten dutenen iritziak eskatzen ditu.

Informazio gehiago lortzekotan Hezkuntza etaKultura Zuzendaritza Nagusira, Gazteria etaKirol Zuzendaritzara, Gazteak EkineanUnitatera eta B-1049ra jo daiteke.

Europar Gazteria-programa berria eratzen

G a z t e r i a 2 0 1 0 e k o u r r i a • 0 2 1

LAUDIOKO LAMUZA GAZTE INFORMAZIOGUNEA. Lamuza, 13. 01400 LAUDIO. Tel.:94 4034921.

EUSKO GAZTEEN INFORMAZIO ETA DOKU-MENTAZIO ZENTRO KOORDINATZAILEA.Donostia kalea, 1. 01010 GASTEIZ. Tel.:945 019539 / 019477.

GASTEIZKO UDALA. GAZTE INFOR-MAZIOKO UDAL BULEGOA. Espainia plaza- behea. 01001 GASTEIZ. Tel.: 945 161330.

ARABAKO GAZTE INFORMAZIO ETADOKUMENTAZIOKO LURRALDE ZENTROA.Probintzia plaza, 13 - behea. 01001GASTEIZ. Tel.: 945 181700.

EUSKAL HERRIKO UNIBERTSITATEAARABAKO KANPUSEKO GAZTEENTZAKOINFORMAZIO BULEGOA. Apraiztarrak 1-Unibertsitate-Pabiloia. 01006 GASTEIZ.Tel.: 945 014336.

ARACA GAZTEENTZAKO INFORMAZIOBULEGOA. Arakako Base Militarra, z/g.01100 GASTEIZ. Tel.: 945 263200 - ext.:3436 / 3409.

OIJ- GIB Abanto Zierbena. Plaza Bizkaia 3trasera. 48500 ABANTO-ZIERBENA. Tel.:94 6363644.

IKUSI MAKUSI BALIABIDE ZENTROA.Areitzo, 2. 48810 ALONSOTEGI. Tel.: 944980807.

ZELAIETA GAZTEENTZAKO INFORMAZIOBULEGOA. Zelaieta parkea, z/g. 48340AMOREBIETA-ETXANO. Tel.: 94 6300649/6300650.

GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA.Gaztegunea. Ugertza bidea, 1. 48480ARRIGORRIAGA. Tel.: 94 6001876.

ARTZENTALESEKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO GUNEA. Lehendakari Agirre, 23.48870 ARTZENTALES. Tel.: 618 645690.

ATXONDOKO GAZTE INFORMAZIO GUNEA.Fueros enparantza, z/g. 48292 ATXONDO.

GAZTEZER BALMASEDAKO GAZTEENTZA-KO INFORMAZIO GUNEA. Pio Bermejillokalea, 40. 48800 BALMASEDA. Tel.: 946800240.

BARAKALDOKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO ZENTROA. San Juan kalea, 17.48901 BARAKALDO. Tel.: 94 4380276.

GURUTZETAKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO GUNEA. Gurutzetako Kultur Etxea.Balejo, 4. 48903 BARAKALDO. Tel.: 944789487.

SAN BIZENTEKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO GUNEA. Clara Campoamor KulturEtxea. Gernikako Arbola, 41. 48902BARAKALDO. Tel.: 94 4180460.

ZUHATZUKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO GUNEA. Zuhatzu kultur etxea.Unamuno, 7. 48902 BARAKALDO. Tel.: 944789512 / 94 4789513.

ANTONIO TRUEBA BHIKO GAZTEENTZAKOINFORMAZIO GUNEA. Aldapa, 5. 48901BARAKALDO. Tel.: 94 4380276.

BEURKO BHIKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO GUNEA. Arauti, 7. 48902BARAKALDO. Tel.: 94 4380276.

GURUTZETA BHIKO GAZTEENTZAKOINFORMAZIO GUNEA. Siebe, 84. 48903BARAKALDO. Tel.: 94 43789487.

MEATZETAKO BHIKO GAZTEENTZAKOINFORMAZIO GUNEA. La Bondad, 30.48902 BARAKALDO. Tel.: 94 4376104.

NICOLAS LARBURU GBHLHIKO GAZ-TEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA. Aldapa,3 - B. 48901 BARAKALDO. Tel.: 944380276.

ZIRT ZART GAZTEEN INFORMAZIOKOUDAL-BULEGOA. Agirre Lehendakariakalea, 61 - behea. 48970 BASAURI. Tel.:94 4666430.

BERMEOKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO-BULEGOA. Gizarte Kultura EtxeaIrakaskintza, 14-16 (1. solairua). 48370BERMEO. Tel.: 94 6179158.

EDE GAZTE-INFORMAZIOKO BULEGOA.Simon Bolivar kalea, 8 - B, behekosolairua. 48010 BILBAO. Tel.: 94 4029090.

BIZ - BILBAO INFORMAZIO ZERBITZUA.Zabalguneko Eraikina / Merkatua.Zabalguneko Plaza, 11. 48009 BILBAO.Tel.: 94 4204488.

BIZKAIKO FORU ALDUNDIA KULTURASAILA GAZTERI ZUZENDARITZA NAGUSIAGAZTERI ZERBITZUA BIZKAIKO GAZTERI-AREN INFORMAZIORAKO LURRALDE-ZEN-TRUA. Rekalde Zumarkalea, 30 - 1. 48009BILBAO. Tel.: 94 6083926 / 94 6083920 /94 6083934.

DURANGOKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO-BULEGOA. Pinondo plaza, z/g.48200 DURANGO. Tel.: 94 6030030.

ELORRIOKO GAZTE INFORMAZIO GUNEA.Elizburu, 18 (Kultur Etxea). 48230 ELOR-RIO. Tel.: 94 6032032.

GAZTE INFORMAZIO BULEGOA. Irailaren23 enparantza. 48950 ERANDIO. Tel.: 946025891.

GAZTEENTZAKO INFORMAZIO-BULEGOA.Lobiano kultur gunea. Goienkale, 10.48260 ERMUA. Tel.: 943 708700.

MUGARRI GAZTEENTZAKO INFORMAZIO-GUNEA. Mugarri Gazte Etxea. ElizarakoSarbidearen Kalea, 2. 48450 ETXEBARRI.Tel.: 94 4261861.

INDARRA TOPAGUNEA. Urreta kalea, 16.48960 GALDAKAO. Tel.: 94 4560030.

GALDAMESEKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO GUNEA. San Pedro, 6. 48191 GAL-DAMES. Tel.: 618 645690.

GARAIKO GAZTE INFORMAZIO GUNEA.

Done Mikel, z/g. 48200 GARAI. Tel.: 615

740735.

GAZTEENTZAKO INFORMAZIO-BULEGOA.

Foru Plaza, 3. 48300 GERNIKA-LUMO. Tel.:

94 6270215.

GETXOKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO

BULEGOA. Tangora Etxea. Algortako

Etorbidea, 98. 48991 GETXO. Tel.: 94

4910114.

GORDEXOLAKO GAZTEENTZAKO INFOR-

MAZIO GUNEA. Plaza Molinar, 11. 48192

GORDEXOLA. Tel.: 638 050762.

GORLIZKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO

GUNEA. Krutzeta, 5. 48630 GORLIZ. Tel.:

94 6774000.

GUEÑESEKO GAZTEEN INFORMAZIO

GUNEA. Enkarterri, 2. 48840 GUEÑES. Tel.:

94 6690877.

ARRATIAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIO

BULEGOA. Igorreko Kultur Etxea. Elexalde,

8. 48140 IGORRE. Tel.: 639 018133.

KARRANTZAKO GAZTEENTZAKO INFOR-

MAZIO GUNEA. Soscaño, 50. 48891 KAR-

RANTZA HARANA / VALLE DE CARRANZA.

Tel.: 638 050762.

LANESTOSAKO GAZTEENTZAKO INFOR-

MAZIO GUNEA. Manuela Sainz de Rozas,

1. 48895 LANESTOSA. Tel.: 618 645690.

EUSKAL HERRIKO UNIBERTSITATEAREN

BIZKAIKO CAMPUSEKO GAZTE INFOR-

MAZIO BULEGOA. Sarriena auzoa, z/g

(Bibliotekaren azpiko aldeko plataforma).

48940 LEIOA. Tel.: 94 6015100 / 6015821.

ATERPE LEIOA GAZTEENTZAKO INFOR-

MAZIO ZENTROA. José Ramón Aketxe

kalea, 11 - 1. 48940 LEIOA. Tel.: 94

6072572.

GAZTEENTZAKO INFORMAZIO BULEGOA.

Resurrección María de Azkue kalea, 5.

48280 LEKEITIO. Tel.: 94 6243591.

MALLABIKO GAZTE INFORMAZIO GUNEA.

Intxaurti, s/n (Kultur Etxea). 48269 MAL-

LABIA..

MAÑARIKO GAZTE INFORMAZIO GUNEA.

Herriko plaza, z/g. 48212 MAÑARIA. Tel.:

94 6818998.

GAZTEENTZAKO INFORMAZIO-BULEGOA.

Arana Goiri'tar Sabin, 13. 48100 MUNGIA.

Tel.: 94 6553353.

MUSKIZKO GAZTEGUNE. Muskizko

Gaztegunea. Meatzari Plaza, 2. 48550

MUSKIZ. Tel.: 94 6708037.

ONDARROAKO GAZTEENTZAKO INFOR-

MAZIO BULEGOA. Artibai, 8. 48700

ONDARROA. Tel.: 94 6833389.

GAZTEENTZAKO INFORMAZIO-ZENTROA.

Santa Clara Kultura Zentroa. Martín

Fernández Villarán kalea, z/g. 48920 POR-

TUGALETE. Tel.: 94 4729313.

PORTUGALETEKO GAZTEENTZAKO INFOR-

MAZIO GUNEA GAZTE GELA. Zubeldia

Maisua, z/g. 48920 PORTUGALETE. Tel.: 94

4616638.

ANDOAINGO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO BULEGOA. Ambrosia OlabideZentroa. Pio Baroja kalea, 1. 20140ANDOAIN. Tel.: 943 593911.

ARRASATEKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO BULEGOA. Garibai Etxea. Biterietorbidea, 3. 20500 ARRASATE. Tel.: 943252065.

ASTIGARRAGAKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO GUNEA. Kultur Etxea. KaleNagusia, 48. 20115 ASTIGARRAGA. Tel.:943 331067.

AZKOITIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIOBULEGOA. Bizenta Mogel kalea, 6 - behea.20720 AZKOITIA. Tel.: 943 026027.

AZPEITIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIOBULEGOA. Urola kalea, 6 - behea. 20730AZPEITIA. Tel.: 943 157161.

BERGARAKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO GUNEA. Kultur Etxea. Errotaldejauregia. 20570 BERGARA. Tel.: 943779157.

GIPUZKOAKO GAZTE INFORMAZIO ETADOKUMENTAZIOKO LURRALDE ZENTROA.Gaztegunea. Anoeta kalea, 28. 20014DONOSTIA. Tel.: 900 110111 / 943 472617.

GIPUZKOAKO CAMPUSEKO GAZTEENTZA-KO INFORMAZIO BULEGOA. Ignacio M.Barriola eraikina. Elhuyar enparantza, z/g.20018 DONOSTIA. Tel.: 943 018135 / 943018138.

KONTADORES GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO GUNEA. Pasaia San Pedrohiribidea, 13 - behea. 20017 DONOSTIA.Tel.: 943 390122.

KOLDO MITXELENA KULTURUNEA.INFOTEKA. GAZTEENTZAKO INFORMAZIOGUNEA. Koldo Mitxelena Kulturunea.Urdaneta kalea, 9. 20006 DONOSTIA. Tel.:900 110 111.

DONOSTIAKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO BULEGOA. Goikoa jauregia. Marikalea, 1. 20003 DONOSTIA. Tel.: 943481435.

MARTUTENEKO GAZTELEKUKO GAZ-TEENTZAKO INFORMAZIO GUNEA.Martutene pasealekua, 48. 20014DONOSTIA. Tel.: 943 466492.

EIBARKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIOBULEGOA. Portalea Kultur Etxea. BistaEder kalea, 10. 20600 EIBAR. Tel.: 943708435.

ELGOIBARKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO GUNEA. Nafarroa plaza, 3 - 2º.20870 ELGOIBAR. Tel.: 943 741461.

ERRENTERIAKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO BULEGOA. Oarso Gizarte Etxea(topoaren parean). Pablo Iglesias kalea, 11.20100 ERRENTERIA. Tel.: 943 449640.

HERNANIKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO BULEGOA. Hernaniko UdalKiroldegia. Elkano kalea, z/g. 20120 HER-NANI. Tel.: 943 552185.

HONDARRIBIKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO BULEGOA. San Pedro kalea, 15.20280 HONDARRIBIA. Tel.: 943 644752.

IRUNGO GAZTEENTZAKO INFORMAZIOBULEGOA. Foruen Karrika, 2 - behea.20302 IRUN. Tel.: 943 505444.

LASARTE-ORIAKO GAZTEEN INFORMAZIO-RAKO UDAL BULEGOA. Manuel LekuonaKultura Etxea. Geltoki kalea, 18. 20160LASARTE-ORIA. Tel.: 943 376181.

LEGAZPIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIOBULEGOA. Latxartegi kalea, 3. KulturEtxea. 20230 LEGAZPI. Tel.: 943 737203.

OIARTZUNGO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO BULEGOA. Kontzejuarreka 6.20180 OIARTZUN. Tel.: 943 491105.

OÑATIKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIOGUNEA. Foruen Enparantza, 4 - behea.20560 OÑATI. Tel.: 943 718257.

ORDIZIAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIOBULEGOA. Barrena Jauregia. Kultur Etxea,2 - 3. 20240 ORDIZIA. Tel.: 943 805634.

TOLOSAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIOBULEGOA. Antonio Maria Labaien KulturEtxea. Trianguloa, 1. 20400 TOLOSA. Tel.:943 670383 / 943 670388.

URNIETAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIOGUNEA. San Juan kalea, 38 - behea.20130 URNIETA. Tel.: 943 333973.

VILLABONAKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO BULEGOA. Kale Nagusia, 72. 20150VILLABONA. Tel.: 943 694458.

ZARAUZKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIOBULEGOA. Zinema Pilotalekua. Zigordiakalea, 34. 20800 ZARAUTZ. Tel.: 943005122

SANTURTZIKO GAZTE INFORMAZIO BULE-GOA. Bizkaiko Jaurerria plaza, z/g (Reinade los Apostoles Elizaren ondoan). 48980SANTURTZI. Tel.: 94 4836110.

SESTAOKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIOZENTROA. La Iberia kalea, z/g. 48910 SES-TAO. Tel.: 94 4956127 / 94 4950601.

TXORIERRIKO GAZTE INFORMAZIO BULE-GOA. Txorierri etorbidea, 46. BerreteagaPoligonoa, 13 A. 48150 SONDIIKA. Tel.: 944536798.

SOPELANAKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO BULEGOA. Sabino Arana, 1. 48600SOPELANA. Tel.: 94 4065519.

TURTZIOZKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO GUNEA. Lehendakari Agirre, 61.48880 TURTZIOZ. Tel.: 618 645690.

"GAZTE INFO" GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO GUNEA. Jane jauregia. Udiarraga,38. 48940 UGAO-MIRABALLES. Tel.: 946480704.

URDUÑAKO GAZTEENTZAKO INFOR-MAZIO-GUNEA. Kultur Etxea. Andra Marikalea, z/g. 48460 URDUÑA. Tel.: 945384884.

ZALLAKO GAZTEENTZAKO INFORMAZIOBULEGOA/ GAZTE ZENTROA. MadresIrlandesas, 4. 48860 ZALLA. Tel.: 946391396.

Donostia-San Sebastian, 1 - 201010 Vitoria-GasteizTels.: 945 019 539 / 945 019 477

gazteria@ej-gv.es

EUSKO GAZTEEN INFORMAZIO ETA DOKUMENTZIO ZENTRO KOORDINATZAILEA

KULTURA SAILA DEPARTAMENTO DE CULTURAGazteria eta Gizarte EkintzaZuzendaritza

Dirección de Juventud y AcciónComunitaria

G a z t e r i a0 2 2 • 2 0 1 0 e k o u r r i a

Pasa den irailaren 25ean banatu ziren hó PLAY bideo-jokoennazioarteko lehiaketako sariak. Ekimen hau hó PLAY Bideo-jokoen Nazioarteko I. Jaialdiaren barruan dago.

AlhóndigaBilbaok antolatu duen jaialdi hau irailaren 9tik 25eraluzatu zen eta bertan, bideo-joko original, sortzaile eta berritzaile-enak eta, aldi berean, jolas eta heziketa izaera daukatenak saritudira. Antolatzaileek ekimena guztiz arrakastatsua izan dela adierazidute, izan ere, bertara 5.000 pertsona baino gehiago bertaratu bai-tira.

Bideo joko lehiaketara, guztira, 48 joko aurkeztu dira, eta, hori-etatik, 23 finalista aukeratu ziren. Jarraian, lehiaketako irabazleakzehazten dira:

Lanekintza Saria Euskadin egindako bideo-jokorik onenari: 'LOSDELIRIOS DE VON SOTTENDORFF Y SU MENTE CUADRICULADA',Bilboko Delirium Studios-ena Ikusleen Euskaltel Saria: 'iBasket', Bilboko Ideateca-rena BBK Saria ideia onenari: 'LOS DELIRIOS DE VON SOTTENDORFF Y SU

MENTE CUADRICULADA', Bilboko Delirium Studios-enaBBK Saria diseinu sortzaile onenari: 'The Path', Genteko (Belgika)

Tale of Tales-ena BBK Saria soinu onenari. 'The Path', Genteko (Belgika) Tale of

Tales-ena Euskaltel Saria jostagarritasun onenari: 'MotorHEAT', Sieroko

(Asturias) MilkStone Studios-enaEpaimahaia bideo-jokoen sektoreko profesional ospetsuz egon da

osatuta: sortzaileak, banatzaileak, editoreak eta jokalariak.

Delirium Studiosekirabazi du hó PLAY

bideo-joko lehiaketa

Gautxoriak ostiralean gaueko hamaiketatik eta larunbat goizeko ordubiakbitartean (ordutegi batzuk alda daitezke goizeko zerbitzuekin koordinatzeko)eta larunbatetan gaueko hamaiketatik eta igande goizeko zazpiak bitarteandabiltza (ordutegi batzuk alda daitezke goizeko zerbitzuekin koordinatzeko).

G-1: ARABELLA- MOYUA.G-2: OTXARKOAGA- PLAZABIRIBILA.G-3: LARRASKITU- PLAZABIRIBILA.G-4: LA PEÑA- PLAZA BIRI-BILA.G-5: SAN ADRIÁN/MIRIBIL-LA- PLAZA BIRIBILA.G-6: ALTAMIRA/ZORROTZA-PLAZA BIRIBILA.G-7: MINA DEL MORRO-PLAZA BIRIBILA.G-8: ARANGOITI- PLAZABIRIBILA.

Ordainketak soilik Creditrans txartelaren bidez egin ahal izango dira, diruarenerabilera ekiditzeko.

Bilboko Udaleko Enplegu, Gazteria eta KirolSailaren ekimena da Barrutirock. Zuzeneko etadoako kontzertuen bidez bultzatu eta zabalkun-

dea eskaini nahi zaie etorkizun handiko talde hasiberriei,jendaurrean jarduten ohitzeko eta bere musika ezagu-tzera emateko. Zirkuitu hau udaberrian jarri zen abian.Orain bigarren faseari ekin zaio irailaren 24an,Bilborocken, 21:30ean izan zen emanaldiarekin. Inoiz etaMala Noche taldeek jo zuten. Inoiz pop-rock musika jot-zen duen laukotea da. Bere etxean egin eta grabatu zituztenaurreneko kantak. Mala Noche martxoan sortutako rock tal-dea da, nahiz eta taldekideak beste banda batzuetan aritu-takoak izan. Sei kanta ditu aurrekontu txikiarekin grabatu-tako bere estreinako maketak. Barrutirock zirkuituan partehartzeko bertoko taldeen erroldan izena emanda egonbehar dute taldeek. Errolda horretarawww.bilbao.net/bilborock helbidearen bidez sar daiteke.

Barrutirock bueltan da

Bilboko Udalak, Informazio eta Komunikazio Teknologietanmurgildurik dagoela erakusteko, 39 auzoetan zehar sareradohainik sartzeko guneak edo Wi-Fi guneak ezarri ditu.Seinaleak 200 bat metroko irismena du eta ez du zenbaitweb orrietara sartzea baimentzen, hala nola, por-nografikoak, bortxakerizkoak, eta ez du baimentzen ezta erefilmeak deskargatzea.

Wi-fi guneak Deusto: Plaza Levante, Plaza Ibarrekolanda, Cruce C/Ganeta-Jata, Parque de la bombeadora, Parque Botica Vieja.Uribarri: Plaza Iturriondo, Zabalbide 75, Plaza Tomás ZubiriaYbarra, Plaza Funicular, Plaza Moraza, P. Celso Negueruela. Otxarkoaga-Txurdinaga: Plaza Kepa Enbeita, ParqueEuropa. Begoña: Virgen de Begoña, Plaza del Carmen, PlazaBasarrate. Ibaiondo: Plaza Nueva, Plaza La Cantera, P. Bilbao la Vieja,Jardín la Floresta, Jardines de Gernika, Plaza DoctorFleming, Parque Ibaieder, Plaza Zumarraga Polideportivo, P.Santo Tomas Meabe. Abando: Jardines de Albia, Plaza Indautxu. Rekalde: Iralabarri, Plaza Kirikiño, Parque Errekalde, P.Media Luna, Parking Residentes, Parque Amezola, Plazaacceso colegio S. Corazón. Basurto-Zorroza: Plaza Aita Donosti, Parque C. Astillero,Frontón, Parque Lezeaga, Plaza Ermita San Nikolas.

Wi-Fi guneak Bilbon

G a z t e r i a 2 0 1 0 e k o u r r i a • 0 2 3

Jet Lag Fest 2010, gazteek etagazteentzat eginiko jaialdia,urriaren 15, 16 eta 17an

izango da Euskalduna Zubiarenazpian, Bilboko Itsasadarraren bialdeetara. Bere hirugarren ekital-dia ospatzeko, bost gai-bloketanbanatutako da eta hogeita hamarekintzatik gora antolatu dira,betiere, gazteen partaidetzajaialdiaren elementu nagusienaizanik. Gai bloke horiek“Intervenciones”, “Moda yTendencias”, “Urban Kirola”,“Musika” eta “Ikuskizunak” izan-go dira. Bestalde, Bilboko jaialdioriginalenari pausuak jarraitzeko,aurtegoan Berlin hiriari keinuberezi bat egingo zaio (urtero hiribati ezartzen zaio atentzioa).

Egitasmoak hirietako adier-azpen gazteak sustatu etaikusaraztea du helburu, eta baitahoriek bilbotar gazterian dutenisla ikusgai jartzea ere. Gauzakhorrela, hiri desberdinen artekogazteak topagune izango duteBilbon kultura, arte eta esperi-entzia desberdinak elkarrierakusteko.

Zabalkunde handiaJaialdiaren antolatzaileek informaziobuletinaren 50.000 ale egin dituzte eta

ahalik eta gazte gehienengana iristekobanaketak egingo dituzte. Apustu hauindartzeko, 25.000 esku-programa bana-tuko dira bizkaitar hiriburuan, Jet Lag

Fest 10a eratzen duten 30ekintzen ordutegi eta progra-mazioa jasotzen duena.

Halaber, gazteentzako zozketabat jarri da abian: bira bideo baterabili da, hau da, gazteek elkarribirbidali eta parte har dezatenpentsatuta. Bideoa Jet Lag-ennewsletter-aren bidez, jaialdiarenfacebooken profilaren bidez etawww.bilbaojetlag.net web orri-aren bidez iritsiko da gazteen-gana, eta honako galdera botakoda: Zer dio gure lagun txapel-dunak?

Erantzunak info@-bilbaojetlag.net gunera bidalidaitezke, irailaren 21etik urriaren5era. Parte-hartzaile guztienartean, Skunfunk-eko 10 poltsazozketatuko dira, beste opari batbarruan daramatenak.

Jet Lag Bio eta Jet Lag Fest biekimen dira, II Gazte Planean sar-tutakoak eta Bilboko UdalarenGazteri Sailaren Bilbao Aktiba!Egitasmoaren baitan hirietakoadierazpen gazteak sustatzeko,eta horiek bilbotar gazterianduten isla ikusgai jartzea ere bai.

Jaialdia, Bilboko Udaleko Enplegu,Gazteria eta Kirola Sailak antolatutadago. Informazio gehiago jaso daitekewww.bilbaojetlag.net web gunean.

Jet Lag Fest 2010: Bilbokogaztentzako jaialdi erraldoia

Ikasturte berri honetan ere BilbokAntzerki Musikalari buruzko taile-rra eskainiko du Baliabide Esze-

nikoen Zentroan (Bilbaoeszenan).Ikastaroa kantua, dantzan edo an-tzezpenean aurretik ere nozioak di-tuztenentzat zuzenduta dago.

Hautaketa frogak egingo diraeskaintzen diren 20 plazak betetzekoeta hain zuzen azterketa horiek urri-aren 9an izango dira Begoñako udal-tegian goizeko 9etatik ordubietara.Froga testu txiki bat antzeztea etaabestea izango da.

Aukeratutako ikasleentzako ikas-taroa, urriaren 20tik martxoaren 9raSan Frantziskoko Udaltegiko entsegugelan izango da tailerra asteazkenarratsaldeetan.

Antzerki musika tailerraBilbaoeszenan

©gurebilbao.com

Urriaren 4, 5 eta 6an, AlhóndigaBilbaokdantza eta gorputz teknikari buruzkotailer bat antolatuko du. Tailerra Hiroaki

Umeda koreografo ospetsu eta diziplina anitze-ko artista japoniarrak emango du.

Tailerra dantza ezagutzak dituztenei dagozuzendurik, hala nola, dantzari edo dantza etaantzerki ikasleei.

Tailerrean parte hartzen dutenek koreografi-aren, gorputzaren eta mugimenduaren gaineanjardungo dute, dantza garaikideko sortzailehonen eskutik Umedak garatzen dituen sormenprozesuak ezagutzeko aukera izango dute, bai

eta mugimendu-gorputza idazkera partiturainformatikoarekin nola uztartzen duenikustekoa ere.

Halaber, Umedak urriaren 7an eta 8anAlhóndigaBilbaon interpretatuko dituen piezenzati bat ere interpretatuko dute: “Adapting todistorsion” eta “Haptic”.

Umedaren tailerra eta emanaldia Gutun Zurialetren jaialdiaren hirugarren edizioaren barruanantolatu dira. Ikastaroa ingelesez irakatsiko daeta lau ordutako iraupena izango du, goizekohamarretatik eguerdiko ordubietara bitarteanhain zuzen ere.

Hiroaki Umeda koreografo ospetsua Bilbon