091 (2001eko urria)

91. zenb.herri aldizkaria

juan Belmonte, 29 beheatel.: 943 86 15 45faxa: 943 86 17 42email: [email protected]

ArgitaratzaileaBALEIKE KULTUR ELKARTEA

Administrazio batzordeaEsther EtxeberriaXabier Azkue

Erredakzioa batzordeaEsther AizpuruaEguzki AgirrezabalagaAntxoka AgirreJuan Luis RomatetJosu WaliñoGorka Zabaleta

KoordinatzaileaJuan Luis Romatet

KazetariakAntxoka AgirreXabier Aizpurua

Oikialdean orriaren arduradunaXabier Aizpurua

MarrazkigileaJon Manzisidor

KolaboratzaileakMiriam Romatet, Xabier Aranguren,Jon Maia, Jon Sudupe, Esti Esteibar,Dani Carballo, Joxe Mari Llavori,Inaxio Tolosa, Inaxio Manterola,Belen Golmaio, Izaga Garzia, HaizeGalarraga, Koldo Landaluze, BeñatFernandez de Arroyabe, Luis MariAizpurua, Ihintz Linazisoro, JoseManuel Gonzalez Aramendi,Ludoteka, Natur Taldea

ArgazkiakBaleike, Euskaldunon Egunkaria.

Diseinua eta maketazioaArgi Aizpurua

Hizkuntz zuzenketaImanol AzkueBanaketaAndoni Ormazuri

Publizitatea943 86 15 45 tel. (Esther)

InprimategiaAntza Inprimategia(Lasarte-Oria)

Tirada1.000 ale

Lege gordailuaSS-405/94

ISSN1136-8594

Baleikek ez du bere gain har-tzen aldizkarian adierazitako esa-nen eta iritzien erantzukizunik.

Argitalpen honen edizioko laguntzaile:

EUSKO JAURLARITZAGOBIERNO VASCO

aurkibidea

32001eko ur r i ak 5/91.zenb .

ze berri?Aurrekontuak onartu dira6ze berri?Patxi Aristiren aldeko mozioa onartu du Udalak7

kulturaKaridadeko bentan20

elkarrizketaAlberdi aita-semeak9BazterbideDeba - Mendata13

kulturaBigararen erakusketa24

Itzurun edo Santixo?

Badirudi atzo ospatu genuela San Pedro eguna, Zumaiako zaindariarena,

Zumaian uda hasi dela iragartzen duena, eta dagoeneko iritsi gara urriko lehen

ostiralera, gure gaztaroan uda bukatu eta udazkena hasia zela iragartzen zuten

Artadiko sanmigelak ere pasatuta. Egia da, bai, oraindik eguzki ederra izan

dugula egun batzuetan (aurreko astean, adibidez), batik bat Pilar eta San Martin

artean. Baina ez da gauza bera. Eguraldi ona eginagatik, hondartzak huts--hutsik

daude, duela bi hilabete ez bezala.

Oro har, eta eguraldiari dagokionez, uda on samarra izan dugu, beroa eta euri gutxirekin, eta itsasoa ona egon da

bainu freskagarria hartzeko. Ia egunero izan dugu zer ospatua, jende gehiagorekin edo gutxiagorekin, mota

guztietako ekitaldiak, jolasekoak, kulturakoak edo kiroletakoak. Agian komeniko da horietako batzuk sakon

aztertzea eta ondorioak kontuan hartzea, batez ere garai batean oso onartuak zirenak eta gaur egun hainbesteko

arrakasta ez dutenak. Garaiak ez ezik, gustuak ere aldatu egiten dira.

Kirolari dagokionez, 2001eko udako hiru adibide aukeratu ditugu. Gehiago ere izango ziren, jakina, baina hau

idazten duenaren ustez ondorengo hirurak dira nabarmenenak. Lehenengoa, Oier Aizpurua piraguistaren lana, batik

bat nazioarteko txapelketetan, oso postu garrantzitsuak lortu baititu. Lastima da, ordea, jendeari piraguismoa ez

gustatzea beste kirol batzuk adina.

Bigarrengoa, uretatik irten gabe, Telmo Deun traineruak, Paternina--Indauxek babestuta eta Zumaiako eta

Getariako arraunlariez osatuta, sekulako denboraldia egin du. Hasteko, traineruen A ligarako sailkatu zen eta

laugarren amaitu du. Kontxarako sailkapenean hirugarren geratu zen eta bi estropaden ondoren bosgarren bukatu

zuen. Iraileko bi igandeetan kristoren giroa izan zen Donostiako moilan eta ederki gogoratu ginen 1984 eta 1987.

urteez, Zumaiak Kontxako bandera irabazi zuenekoez, lehenengoan Klaudio Etxeberria "Gorria"rekin eta bigarrena

Edu Aristirekin.

Hirugarrena eta azkena, bereziki nabarmendu beharra dago Luis Mari Alberdi. Izan ere, Jon Arriaga debarrarekin

batera Zesta Puntako Munduko Txapelketa irabazi baitzuen, Biarritzen, Bereikua eta Osa 35-24 menderatu

ondoren.

Eta kronika honen izenburura itzulita: bi hondartzetatik, zein dute nahiago zumaiarrek?… Biak dira atseginak eta

biak dira desberdinak. Nik, behintzat, nahiago dut Itzurun, agian San Telmo kalean jaio nintzelako eta han bizi izan

naizelako…

4 2001eko ur r i ak 5/91.zenb .

E. Gurrutxaga plazan

Erlojueta bitxidenda

iritzia

Luis Mari Aizpurua

Erribera kalea, 6Tel. 861155


Utzi bakean

Ez gaude ados Baleikeren 89. zenbakian irabazle suertatu zenkomikiarekin, bertan txirrindularitza munduari gogor erasotzenbaitzaio.

Argi dagoena zera da: komiki horren idazleak doppingareninguruan ideiarik ere ez daukala, eta, horretaz gain, esanbeharrean gaude arazo hori ez dela txirrindularitzan bakarrikematen; kirol asko daude mundu honetan murgilduta, bainaerasotua beti txirrindularitza da. Garbi dagoena da bestekiroletan ez dela txirrindularitzan bezalako kontrolik pasatzen,eta horrek esaten du beste kiroletan dopatzea errazagoa dela.Jendeak kirol gogorra dela ikustean, nahitaez dopatu behardela uste du, baina bitartean kirol bigunagoetan dopping-adago; jendeak "dopping" hitza entzuten duen bakoitzeantxirrindularitzan pentsatzen du.

Kirol honek lehen ere fama txarra zeukan, eta horrelakokomikiak egiten dituen jendearen eta argitaratzen dituenaldizkarien erruz oraindik eta gehiago zapaltzen da kirol hau;eta oraindik eta gehiago mintzen gaituena hauxe da: komikihau irabazle suertatzea.

Komiki hori idatzi duena (Jokin Larrea), arlo horretakokomikiak idazten baino askoz hobe dago bere abizenari ohoreeginez katean lotu eta larrean, eta utz gaitzala txirrindulariakbakean.

JOSEBA BERISTAIN, GAIZKA GONZALEZ, MIKEL AIZPURUA, ANDER

ODRIOZOLA, IBAN IRIONDO ETA JON GURRUTXAGA.

bazterrak nahasten Josu Waliño

Brrrrrrrrrrmmmmmmmmmm!!

Edo meeeeeeeeeeeeemmmmmmm!! Edo beste mila eratako

onomatopeiak erabil daitezke egunero batera eta bestera

motorrean jo ta fuego ibiltzen diren mukizuen zarata deskri-

batzen saiatzeko.

Ez dut inoiz ulertuko Zumaia bezalako herri txiki batean

zertarako behar den motorra batetik bestera ibiltzeko. Eta are

gutxiago zertarako joan beharra dagoen motor horretan ahalik

eta abiadura azkarrenean kurbak zoroen moduan hartu eta

bidean dauden guztien belarriak astinduz. Hori belarriak

bakarrik diren kasuetan.

Uretako motorren arriskua jarri da modan aurtengo udan, eta

paol inguruan ibiltzen diren uretako motorrei buruzko mar-mar

asko entzun dut, baina inork ez al ditu ikusi uda guztian ume

petral horiek paol bidean motorretan karrerak egiten? Inor ez al

du esnatu goizeko hiruretan bere etxe paretik pasatzen den

motor trukatuak? Ni behintzat nazkatuta naukate!

Donostian udaltzainek hartutako neurri bat gustatu zait:

dezibelio neurketa egin dute hiriko motorretan, eta legez

kanpoko zarata ateratzen dutenei baimena kendu. Horrekin ez

dira motorrek sortutako arazo guztiak konpontzen, baina zarata

akustikoari dagokiona behintzat bai. Hasiera da.

gutunak

Zer nolako meritua duten herriko

politikariek. Jada Gabonetan zer opari

erosi behar ditugun pentsatzen hasi

garenean, hara non urte honetako

Aurrekontuak onartzen dituzten. Noiz

eta irailaren 27an, ia urte osoa pasa

denean eta egin beharreko ia gastu

guztiak eginda daudenean.

Dirudienez, udako hilabeteetan

hizketan egon ondoren, aurrekontuak

onartzeko akordiora heldu ziren EAJ

eta EA alderdiak. EAk orain arte

aurrekontuak ez onartzeko

arrazoietako bat Zumaia Lantzen

elkartearen funtzionamendua izan da.

Badirudi bi alderdiak ados jarri direla

elkarte horren arauetan aldaketa

batzuk egiteko, eta horrek aurre-

kontuak onartzea ekarri du.

Lau ataletan banatzen dira 2001.

urteko Aurrekontuak: Udala (1.180

milioi), San Juan Egoitza (107 milioi),

Musika Patronatua (24 milioi) eta

Zumaia Lantzen elkarte publikoa

(1.000 milioi). Orotara, 2.296 milioiko

aurrekontua onartu zen irailaren 27ko

plenoan.

Onartutako txostenaren arabera,

aurrekontuetan gastuak txikitu nahi

dira, dirua aurrezteko eta horrela

zorrak gutxitzeko. Inbertsioak egiteko

aurreztutako dirua erabiliko omen da,

horretarako maileguak eskatu gabe.

Inbertsio horiei dagokienez, diru

kopuru handienak Basadi auzoko

lanena da, 80 milioirekin. Egin

beharreko beste inbertsio batzuk diru

dezente eramango dute, hala nola,

Interpretazio Zentroak (48 milioi),

Iriskortasun Planak (40 milioi), Arran-

goletako plazaren urbanizazioak (38

milioi), Udaletxearen ondoko lur saila

erosteak (30 milioi) eta liburutegia

handitzeak (20 milioi).

Ikusi den bezala, Zumaia Lantzen

elkarteak eraman du aurrekontuen ia

erdia. Elkarte honek egin nahi dituen

lanen artean 3 Sektorea, ADU-21 eta

ADU-32 inguruko urbanizazioa,

industri pabilioi bat eraikitzea eta lursailak erostea daude.

Pleno lasaiaPleno oso lasaia izan zen irailaren27koa, jakina baitzen EAJ eta EAalderdia akordio batera heldu zirelaeta gehiengoa bermatuta zutela.Aurkako boto bakarrak EH eta PSOEalderdietatik etorri ziren. EHk osokozuzenketa aurkeztu zuen. Alderdihorretako zinegotzien esanetan, aurre-kontuak prestatu dituen alderdiarenfilosofia igar daiteke. Pribatizaziopolitikak aurrera jarraitzen duelasalatu zuten eta Alkateak etaliberatuek kobratzen duten soldatakonargarriak ez direla ere aipatu zen.Diru iturri gehienak tasen bitartezlortzearekin ez ziren ados agertu.Bestalde, aurrekontu hauetan intereshandirik ez zutela esan zuen alderdikobozeramaileak, egin beharreko guztiakordurako eginda baitzeuden, kreditualdaketen bidez.

PSOEri dagokionez, bere ezezkoaUdalbiltzak jasotzen duen dirula-guntzan arrazoitu zuen, beraiek, beti,erakunde honen aurka agertu baitira.

Ba, halaxe, baditugu aurrekontuak.Kontua da hemendik gutxira 2002.urteko aurrekontuen gerrarekin hasikodirela. Ez dira makalak gure politi-kariak.


Alai auzategia, 2

Tel. 943 14 33 24 Juan Belmonte, 6

ze berri?

… eta irailean aurrekontuak onartuziren.

Euskal presoek espainiar eta frantziarespetxeetan beren eskubideakzapuztuta ikusten dituztela ez dainongo berria. Sarritan entzun etairakurtzen ditugu eskubideen urratzehoriek, nahiz eta gure artera heltzendena izebergaren muturra besterik ezden. Patxi Aristi preso politikozumaiarrari dagokionez, beste hainbateskubide urratzeaz gain, azken hilabe-teotan lagunen bisitak jasotzea ukatudiote. Horretarako arrazoi erabatarbitrarioak erabiliz, eta aldi bereanakusazio gogor eta gezurrezkoakemanaz. Zumaiar honen eskubideakerrespetatuak izan daitezen eskatuz,mozio bat onartu du Zumaiako Udalak.

Irailaren 27an izandako udal plenoantratatu zen mozioa eta EAJ, EH etaEA alderdietako zinegotzien aldekobotoekin onartu zen. PSOEk mozioarikutsu politikoa aurkitzen ziola-eta ezzuen bozketan parte hartu nahi izan.Mozioa Manuel Etxabe, Anjel Perezeta Jeronimo Azkuek aurkeztu zuten,eta EH eta EA alderdiek eraman zutenplenora. Aurretik ere saiatu omenziren mozioa plenora eramaten, bainaalkateak ez zuen onartu plenoantratatzea, zinegotzien laurdenakgutxienez sinatuta aurkeztu behar zelaarrazoitzat hartuta.

Aspalditik datorren arazoa da PatxiAristik jasaten duena, lagun batzuenbisitak ez jasotzea. Mozioarekinerantsita zetozen dokumentuetanagerian azaltzen denez, kartzeletakozuzendaritzak lau lagunei preso

politiko zumaiarra bisitatzea debekatudie. Horietako hiruri ezetza emateko,arrazoi xume bat erabili da: ETAkopreso ohia izatea. Anjel Perezenkasuan arrazoi berbera erabiltzendute, baina ez da horretan geratzen.Dokumentuan irakur daitekeenez,MLNVtik hurbil dagoen bisitaria etapreso baten arteko harremanek azkenhorrek dituen postulatu erradikalakmantentzea suposatzen omen du.Gainera, elkarrizketa horien bitartez,presoak bisitariari kartzela eta bertakofuntzionarioen berri emateko aukeraematen omen dio eta pertsona horiekbahitu edo erailtzeko arriskuan jartzenomen du.

Kartzelaren barnean ere ba omen duteeraginik harreman horiek. Kanpokoeraginen bitartez, presoek hainbatprotesta antolatzen omen dituzte, halanola, patiora ez irtetea, jangeletanplanto egitea, gose grebak, ustezkoeskubideen aldeko enkarteladak(dispertsioaren aurkakoak, EuskalHerriratzearen aldekoak). Egoerahoriek presoen bizikidetza baketsuaaztoratzen omen dute. Arrazoi horiekerabili dituzte kartzeletako zuzen-dariek bisitei uko egiteko.

Plenoan aipatu zenez, GobernuBatzordeak dagoeneko egin omen ditugestio batzuk arazoa konpontzeko;adibidez, Eusko Jaurlaritzako GizaEskubideen aldeko batzordeanaurkeztu omen du gaia.

Badakigu estatu espainiarrekoagintarien iritziei so eginez, nahiko

zaila, ia ezinezkoa izango dela zerbaitlortzea, baina saiakerekin aurrera eginbehar da presoen eskubideak berma-tzeko.

ze berri?


Patxi Aristiren aldekomozioa onartu duZumaiako Udalak

Ez dakigu onerako edo txarrerakoizango den, baina uda honen ondoren,badirudi konfirmatu dela herri turis-tikoa bihurtu zaigula Zumaia. 3.000lagun baino gehiago pasatu omen diraaurtengo udan Turismo Bulegotik.Aurreko urtean baino zertxobaitgutxiago, baina, hala ere, zenbakipolita. Bisitari kopuru txikia izango dabatzuentzat, gehiegizkoa besteentzat.Kontua da, nahi ez badugu ere, ohitubeharko dugula gure artean bisitariakikustera.

Sarritan ikusi ditugu kanpotarrakbideokamera eskutan dutela herrikoedozein txoko filmatzen. Jende horrinongoa den galdetuko bagenio,erantzunekin harrituta geratukoginateke: Holanda, Australia,Argentina, Kanada, Uruguay, HegoAfrika, Japonia, Zeelanda Berria!,Hong Kong!!, Tahiti!!!! Bizitza guztiantxoko horietara joateko gogoarekin,

eta non aurkituko eta Zumaian. Noski,horiek salbuespenak baino ez dira.Euskal kostaldera etorritako bisitarigehientsuenak espainiar estatutiketorritakoak baitira. Horien ondoren,euskaldunak dira gehien etorridirenak, eta hirugarren postuan estatufrantziarreko bisitariak dira. Ugariakizan dira, baita ere, Britainia Handia,Italia eta Alemaniatik etorritakoak.Beherakada nabarmena estatuba-tuarrek eman dute, eta hori bidaia-tzeko psikosia izan aurretik.

Noski, ez dugu pentsatuko jende hauespreski etorri denik Zumaiara. Ziuraski, euskal kostaldera etorriko zireneta hemen geldialdi bat egin zuten.Non lo egin, non jan, zer ikusdaitekeen hemen inguruan… Turismobulegoan halako galderak erantzunbehar izan dituzte uda guztian zehar.

Kontuak kontu, kanpotarrak Zumaiaraetortzen jarraituko dute eta, ziur,

kopurua datozen urteetan handituegingo dela. Montpellier-eko familiakbere lagunei oporretako bideoaerakusten dionean, Mariek esango du"begira nolako ederki egiten duentxiza gure Jean-Pierre politak. HauZumaia izeneko herri txiki bateangrabatu genuen", eta Jacquesekgaldetuko du "eta zer moduzko herriada? Ondo jaten al da?". ErantzunaJean-Clauden eskutik etorriko da"primeran, nahiz eta marea beheanibai txiki batetik kristoren kiratsaateratzen den". Bideoa ikusi ondoren,hurrengo urtean Jacques eta familiaetorriko dira oporrak pasatzera euskalkostaldera eta Zumaian geldialditxoaegingo dute.

Herri turistikoa bihurtu zaigu Zumaia.Ahaztu egin beharko ditugu kaleraatera eta ohiko txikiteroez gain kaleanbeste inor ikusten ez genuen udahaiek. Aaaai!


ze berri?

Herri turistikoaren konfirmazioa

Alde guztietatik jasoko zenituzten zorionakegun hauetan.Alberdi II.a- Bai. Herritik kanpora ibilinaizenez, telefono bidez etorri zaizkitgehienak. Lagunak, pilota mundukojendea... Ordenagailuan ere e-maildexente izan dut.

Arriaga- Ni debarra naiz eta hanakontezimentua izan da. Aspaldian ezzen pilotako txapelik etorri herrira etagustura dago jendea.

Aitari ere tokatu al zaio bere partea?Alberdi I.a- Dexente. Telebistaz botazutenez, jende askok ikusi zuen eta

kalean neu ere zoriondu naute. Gero,frontoietan asko ibilitakoa naiz etagiro horretako lagunak ere denakakordatu dira.

Partidu biribila irten zitzaizuen eta 35-24irabazi. Zuek nola ikusi zenuten finala?Ar- Gure jokoa egitera irten ginen,Txapelketa guztian zehar oso emaitzaonak eman zizkigunez konfiantzahandiarekin. Defentsan neure bi edohiru koadrotan harrapatzen banueneskuinarekin ematen nion eta hortikirteten bazen Luis Mariri uzten nionerreboteatzeko. Biok ere atzekokoadroetara jokatuz. Gero, pilotak eta

Zuloaga plaza, 1Tel. 943862309

elkarrizketa


1974-XI-30Alberdik Eskuz Banakako Afizionatuen

Munduko Txapelketa irabazi zuen.

Iparraldeko Urrutia zuen aurkari eta

Montevideoko Euskaro-Español

frontoian jokatu zen partidua. Frontoi

irekia zen eta eguzki berotan jokatu

zuten, 32 gradurekin. Alberdi erraz hasi

zen irabazten, baina beroarekin nekea

gailendu zitzaion eta azkenerako larri.

22-19 bukatu zen partidua eta txapela

buruan.

2001-IX-23Alberdi II.a eta Arriagak Binakako

Munduko Zesta Txapelketa irabazi dute.

Bereikua eta Osa zituzten aurkari eta

Biarritzeko Jai-Alaien, 2.000 lagunen

aurrean, jokatu da partidua. Biribila

atera zaie, Alberdik 14 tanto eginda eta

bakarra galdu, eta bizkaitarrek partidu

erdiraino eutsi badiote ere, erraz

nagusitu dira. Azkenean 35-24an gelditu

zen markagailua.

Alberdi IIa:

"Joan den urteko porrotakdexente balio izan dit"Garai batean oso arrunta bazen ere, gaur egun luxuzko

artikulua bihurtu da txapela, garaipen handien ondoren

bakarrik janzten den koroa. Joan den urtean txapeldunorde

gelditu ondoren, lezioa ondo ikasita joan da aurten Luis Mari

Alberdi eta lortu du berea. Elkarrizketarako aitarena eta Arria-

garena ere bildu ditugu. Kasik musean jokatzeko moduan.

frontoia biziak ziren eta pilotak jartzen

asmatu egin genuen, partidu oso--oso

borobila irten zitzaigun.

AII.a- Momentu txar bat izan genuen,

11-7 atzetik, eta alde egin izan balute

larri ibiliko ginen, baina berdindu egin

genuen. Hortik aurrera Bereikuari

erremateak ez zitzaizkion atera eta

guri berriz dena.

Joan den urteko esperientziak balio izan aldizu zerbaitetan aurtengorako? AII.a- Garbi neukana zen joan den

urtean bezala ez nuela jokatu nahi.

Joan den urtean dena errematatzera

irten nuen, dejada pila bat bota, bi

paretak eta abar. Aurten lasaiago

jokatzera irten dut, eta neu ere

lasaiago nengoen. Izatez, finalerdian

nerbio gehiago pasa nituen finalean

baino...

Ar- Ba, ni finalean ere oso nerbioso

nengoen. Joan den urtean lehenengo

kanporaketan galdu nuenez, aurten

kasik debutantea bainintzen.

AI.a- Klabea estrategian egon da.Atzera bota eta agoantatu tantoa aldejarri arte.

Txapela jarri zizuetenean zer pasazitzaizuen burutik?Ar- Ez dakit, ba, nola esan, egia esanuste dut ez nekiela burua non neukanere. Oso momentu emozionantea izanzen eta laino batean bezala nengoen.

AII.a- Nik 34-24ean gehiago gozatunuen partidua bukatutakoan baino.Hor ikusi nuen irabazita geneukala,historiarako geldituko zela garaipenhori, eta niretzat garrantzitsua denamets bat betetzea lortu nuela.

Zuri, Arriaga, Txapelketako jokalarionenaren saria eman zizuten, baina LuisMarirekin partekatu nahi izan zenuen.Zergatik?Ar- Telebistako esatariek justuena batiTxapelketako onena eta besteariFinaleko onena ematea zela esanzuten, eta halaxe zen, bainalehenengoa bakarrik banatu zuten.Niri eman badidate, nik ezin dut esan

beretzat denik, baina nire iritziz LuisMari izan da Txapelketako jokalarierregularrena eta gutxienezkonpartitu egin nahi izan nuen.

Frontoia goraino zegoen, zenbateko afizioaeraman zuen bakoitzak?Ar- 2.000 ikusle sartzen dira Biarri-tzeko frontoian eta dena bete zen.Kanpoan ere gelditu zen jendea sarre-rarik gabe, 200 bat--edo. Apartekogiroa egon zen partidu osoan zehar.Debatik jende asko mugitu zen,koadrilakoak, ezagunak, eta uste dutherri guztia egon zela telebistaikusten.

AII.a- Zumaiatik ez zen joan denurteko jendetza mugitu, baina bazirenaurpegi ezagun dezente. Gainera,aurretik joan ginelako agian, geurealdeko animoak entzuten zirengehiago.

AI- Gertatu dena da aurten osodenbora gutxi zegoela finalerdia etafinalaren artean. Iaz astebeteko tarteaegon zen eta autobusa antolatu ahalizan genuen, baina aurten ostiralarratsaldean zen finalerdia eta finalaigande eguerdian eta ez zigun denbo-rarik eman. Gainera sarrerak berehalasaldu ziren eta galdezka etorrizitzaidan jendea batere gabe geldituzen.

Nola ospatu duzue garaipena?Ar- Hilaren 29rako omenaldi batantolatu dute herrian. Euskal jaieguna da eta bazkari herrikoia egingoda. Luis Mari ere gonbidatuta dago.

AII.a- Egun bertan afaria egin genuentxiringitoan lagunek, familiak etaGotzonen familiak. Gero, Debara erejoango naiz seguruena. Eta Zumaianez dakit horrelakorik antolatuko den,baina suposatzen dut zerbait egingodela.


Aita-Mari auzategia, 17Tel. 943 861569

elkarrizketa

Txapeldunen genetikaSemearen partidua ikusten ari zinela zureaere etorriko zitzaizun gogora. Nolagogoratzen duzu egun hura?AI.a- Hauek ni baino errazago irabazi

dute. Neurea 22-19 bukatu zen, ordu

eta hiru laurdeneko partiduaren

ondoren. Gogoratzen naiz erraz

irabazten hasi nintzela, baina frontoi

irekia zen, 32 gradu egiten zituen, eta

kasik deshidratatuta bukatu nuen, ia

harrapatu ninduen Urrutiak.

Oroitzapen horiekin, eta frontoietan

‘mirari’ asko ikusita nagoelako

(Txapelketan honetan bertan 33-28

bati buelta eman baitzitzaion) tentsio

handiarekin jarraitu nuen semearen

partidua. Neuk ere 34-24ean ikusi

nuen irabazita, eta orduan gozatu

nuen.

Harro-harro egongo zara, ezta?AI.a- Ilusio handia egin dit. Lan pila

bat egin behar da horraino iristeko,

suertea eduki... oso zaila da. Gainera

aurten bederatzi egunetan bost

partidu zituzten eta denetan oso maila

ona eman dute. Nerbioak eta mentali-

zazioa oso ondo eduki behar dira hori

agoantatzeko.

Zeu Alberdi izenarekin jokatu zenuelakoeman zioten Luis Mariri Alberdi II.a, ezta?AI- Profesionaletan sartu aurretik erdi

brometan komentatzen nion Alberdi

II.a hartu beharko zuela, Alberdi

bezala nik jokatu nuelako, baina berak

ezetz esaten zuen. Gero, bera baino

pixka bat lehentxeago Etxeberriako

Alberdi hasi zen profesionaletan,

aurten Enbilekin jokatu duena, eta

azkenean Alberdi II.arekin gelditu da.

AII.a- Alberdi asko gaude munduan.

Anaia Antton ere profesionaletan dabil

eta hura Alberdi III.a da.

Aita-semeak munduko txapeldun, kasuali-tatea, genetika edo ikasitakoa?AI.a- Gure etxean pilota asko bizi izanda hauek txikitatik eta horrek bereeragina dauka. Gero, honek esaten duez niola utzi futbolean jokatzen etapilotara obligatu nuela... Ni ez naizakordatzen, baina berak hori esaten du.

AII.a- Obligatu ez, baina animatu etalagundu bai.

AI.a- Ez zait iruditzen genetikarekinzerikusi handirik duenik, nire aita ezzen pilotaria eta ni bai, baina egia danorberak eduki behar duela kasta etahorretatik abiatuaz ikasten dela gero.

Jokatzeko moduan ba al duzue antzekota-sunik?AI.a- Igual jokoaren kontzepzioan bai.Ni ez nintzen aurrelari espektakularra,baizik eta oso gutxi galtzen zuena, etabera ere halakoa da... Baleike.

AII.a- Nik ezin dut gauza handirikesan. Bera pilotaria zenean ni osotxikia nintzen eta ez naiz akordatzen.

Zeuen artean makina bat partidu jokatukozenituzten. Zeinek irabazi ditu gehiago?AI.a- Eskuz, nik zesta ez dut inoizerabili, azkenekoa berak irabazi zidan,tanto bategatik eta tranpa eginda.

AII.a- Orain dela bi-hiru urte izan zenhori, orain ez du nahi jokatu.

AI.a- Trapuzkoarekin nahi du berak,gogorretara eskua ez baitzaio egiten,baina ni ez nago trapuzkoekinjokatzeko.

Txapelak zer, bakoitzak berea edo biakelkarrekin. AI.a- Nik etxean ondo gordeta daukatnirea eta Luis Marik bere etxeraeraman beharko du berea.

Posible ikusten al duzue Alberdi III.akfamiliako hirugarren txapela lortzea?

AII.a- Ondo egongo litzateke, jokoa

behintzat badauka. Orain arte zorte

txarra izan du lesioekin, baina hasi da

berriro martxan eta partidu politak

egin ditu. Baina ez da erreza.

AI.a- Urte bat eta hiru hilabete egon

da geldirik, bi lesio izan baititu

jarraian.

Zein aholku emango zeniokete txapelalortzeko?AII.a- Orduak sartzeko, eta aukera

iristen zaionean aprobetxatzeko.

Hortik aurrera ezin da gehiegi esan.

Ar- Ni oraindik irabazi dudala sinetsi

ezinda nabil eta ez dakit, ba, ze esan...

Sekreturik ez dago. Lana ahal duen

ongien egitea.

AI.a- Suertea behar da lesioekin eta

partidu onak ere ipini behar dizkizute,

denek ez baitituzte izaten aukera

berdinak. Selekzionatu egin behar

zaituzte eta gero partidu klabeetan

ondo erantzun behar da. Dena alde

atera behar zaizu.

Zumbillo, 4 Tel. 943 861407 Kale nagusia, 2 Tel. 943 861521

elkarrizketa



Alai Auzategia, 14 behea

Tel: 943 14 31 12

Ortega y Gasset, 2

Tel: 943 86 22 06

non ezkutatuko zinatekeBin Laden bazina

inkesta

?Kandido Uranga

Ni jaio nintzen

baserriko sagastikoleize zuloan

ezkutatuko nuke.

Gerra garaian han

ezkutatuta egon ginen

aita eta ni. Ikurrina

ere hainbat denboran

izan genuen han.

Gontxalo Torre

Bush izorratzeagatik

entregatu egingonintzateke eta

muntatu behar duen

guztia a tomar porsako bidali

Felix Larrañaga

Itsasoan zaila da, San

mielen zuloren batbilatuko nuke

Rafael del Pilar

Durangaldeko leizezulo batean edobestela Aizkorri

inguruan.

Nire ustez ameri-karrek beraien

sendagaia probatudute.

Xabier Irureta

Duen pentsakerarekin

ez dut uste ezkutatu

behar duenik. Terro-

rismo guztien aurka

nago. Borondatea

behar da eta bideakireki behar dira

arazoak zuzentzeko

Imanol IribarEdarien kamioian

sartuko nuke nik,

toldopian sartu ta

bertan moitu gabe.

Han gertatzen danak

por kulo ematen tziak.Lana in ta gora

euskadi!!!

Aurreko urteko denboraldi latzarenondoren, iraultza txiki bat izan daZumaiako Futbol Taldean. Talde berribat erregional mailan, beteranoentaldea, haurrentzat futbol eskola…Dena Zumaian futbola indartzekoasmoarekin. Ahaz ditzagun izarrenliga, "txanpionslig" eta halakoak etaohar gaitezen herri mailan egiten denlanaz.

Jakina den bezala, futbol taldenagusiak, Preferente mailan arituzenak, maila galdu zuen aurrekodenboraldian. Ondorioz, aurtenerregional mailako lehen mailanjokatuko du. Denboraldi honetarakoasmoa ahalik eta lan txukunena egiteadela aipatu digute, lan ona egiten badafruituak emango dituen itxaropena-rekin. Fruitua, noski, igoera lortzeaizango litzateke. Entrenatzailealdaketa izan da denboraldihonetarako. Adolfo Etxebarria bizkai-tarrak hartuko du Oscar Castrorenlekukoa. Jokalariei dagokienez,bizpahiru lagunek taldea utzi dute, etainguruko taldeetan jokatuko dute,

adibidez, Elgoibarren edo Zarautzen.Jokalari berriak ere izango dira, horienartean Zarauztik etorritako jokalaribatzuk.

Erregional mailan bigarren taldea ereplazaratu du Zumaiakok. Bigarrenmailan jokatuko du taldeak eta bizeregin izango ditu: alde batetik,jubenil mailatik igotako jokalariakerregional mailan gogortzea; bestetik,lehen taldearentzat jokalarienerreserba bilakatzea. Udan egindakodeialdiaren ondoren herritik kanpojokatzen zuten futbolariak eta jadakirola utzita zutenak hurbildu ziren.

Jubenilei dagokienez, bi talde aritukodira aurtengoan, biak ere bigarrenmailan. Hauetako talde bat aurrekourtean kadetetan jokatu zuten futbo-lariez osatu da. Ikusi beharko nolamoldatzen diren aurtengo mailan.

Aurreko urtean ez ziren denak albistetxarrak izan. Adibide bezala, hor dagokadeteek egin zuten lan aparta.Denboraldi bikaina egin ondorenigoera lortu zuten. Aurtengoan

Ohorezko Kadete mailan arituko dira,talde indartsuekin lehian, adibidez,Errealarekin eta Real Unionekin.

Azkenerako utzi dugu (eta ez lukehala izan behar) emakumezkoentaldea. Nahiz eta ia inork jaramonikegin ez, lan itzela egin du talde honekazken denboraldietan. Ziur aurten eremaila polita erakutsiko dutela.

Horiek dira talde federatuei dagozkienberriak. Orotara, ia 120 futbolarifederatu ditu aurtengoan Zumaiakok.Horiei, gainera, beterano mailan jokoanjarri nahi den taldea batu behar zaie.Iñigo Saez eta Juan Ramon Llavorirengidaritzapean zenbait partidu jokatukoditu talde horrek, edo hala espero da.Futbol eskola bana ere antolatu dira,bat infantil mailako jokalarientzat, etabestea alebinentzat. Hondartzakofutbol txapelketa ere antolatu beharomen dute.

Ikusten den bezala, taldeko agintariakez dira lokartu eta lanean aritu dirauda guztian zehar. Hori guztia,gainera, 25. urteurrenaren bezperan.

Basadi Auzategia, 9-A 2-B


120 laguneko futbol taldea

Espainiako federazioarekin Atenas-eko

Joko Olinpikoetarako lau urtetako

prestakuntza planean sartuta dago

Oier Aizpurua. Beste hamabost

mutilekin batera eta bi entrenatzaile-

rekin K-4rako 1.000 eta 500 metroko

distantziak prestatzen ditu urte

guztian zehar. Baina tarteka Itsas-

gainekin ere irteten da batzuetan.

"Federazioarekin urte guztia entre-

natzen pasatzen dugu gero lauzpabost

karrera bakarrik egiteko, eta fondoa

hartu eta gehiago lehiatu ahal izateko

ondo etortzen da klubarekin ere

irtetea", esplikatu digu.

Horrela, Federazioarekin urritik

Sevillan pistarako entrenatzen egon

arren, lehenengo garaipenak Itsas-gainen kamiseta urdinarekin etafondoko probetan lortu zituen:Zumaian jokatu zen GipuzkoakoTxapelketa eta Irunen jokatu zenEuskadiko Txapelketa, biak eremartxoan.

Pistako lehen garaipena, berriz,Euskadiko Selekzioarekin lortu zuen.K-1ean, 1.000 metroko distantzian,urrezko domina ekainean Tresonan(Asturias) jokatu zen AutonomiaErkidegoen arteko Espainiako Txapel-ketan. "Garaipen garrantzitsua izanzen hori, Euskadik ordura arte ezbaitzuen dominarik lortu inoiz.Gainera, sailkapena dominen araberaegiten denez, domina bakar horrekinhirugarren gelditu ginen, bederatzizilarrezko zituzten Asturias etaAndaluzia bezalako potentzienaurretik", adierazi digu.

Espainiako Selekzioan maiatzetikhasita zeuden hamabost mutilenartean Europakora eta Mundialerajoango zen laukotea aukeratzekoentrenamendu gogorrenak egin

ondoren, ekaina bukaeran egin zirenkontroletan barrura sartzea lortu zuenOierrek. "Lehia handia izan genuenontzian sartzeko. Mutilak banan-bananjoan ziren eliminatzen, ‘GranHermano’n baino okerrago.Azkenerako, behintzat, Manuel Muñozhuelvarra, Jaime Acuña galiziarra,Victor Lopez ceutakoa eta ni hartugintuzten... Ni atzean aritu naiz,bodegan, eta erabat zoriontsu nirehelburua beteta", kontatu digu.

Laukotea Zagreb-en estreinatu zen,uztaila bukaeran, Munduko Kopan1.000, 500 eta 200 metroetan urreaeskuratu baitzuen. "Munduko KopakMunduko Txapelketak edoEuropakoak baino maila txikiagoaizaten du, baina denak irabazteamarka izan zen. Konfiantza handiaeman zigun, eta gerora etorri direnemaitzak horri esker lortu ditugu", dio.

Hurrengo asteburuan MilanekoEuropakora joan ziren. "Duela zortziurte sartu zen Espainia azkeneko aldizEuropako final batean, eta Mundialeanauskalo noiz. Aurten bietako batean


Amaiako plaza z/g Tel. 943 860959

kirolak

Oierren denboraldi onenaHamabiren bat urterekin, anaiarekin kanpan arrantzan ari zela,

entrenamenduak ikusi, gustatu eta izena eman zuen Itsas-

gainen. Herriko taldearekin jubeniletan hainbat garaipen lortu

zituen, eta seniorretan Espainiako Masterra eskuratu ondoren,

duela hiru urte, Espainiako Selekziora deitu zuten. Ordudanik,

Galizia, Madril, Sevilla... Errendimentu Altuko Zentroetan

pasatzen du kasik urte guztia, egunean zortzi-bederatzi ordu

entrenatu eta marineen bizimodua eginez. Joan den denbo-

raldian lesionatuta egon ondoren, aurten Europa eta Munduko

Txapelketetan iritsi dira emaitzak.

sartzea zen helburua, eta hasieran oso

ilun ikusten genuen, laurontzat

lehenengo aldia baitzen, eta betiko

potentziek azken hamar urteetan ez

baitute inoiz hutsegin", dio Oierrek.

Hala ere, Europakoan, hiru probetan

finalera iritsi ez ezik, laugarren egin

zuten 1.000 metroetakoan. "Kanpora-

ketetan larri ibili ginen, eta finaler-

dietan estrategia aldatu genuen. Gogor

irten, 140 bat paladatan, 115era jaitsi,

eta bukaeran igo beharrean hasieratik

burua jaitsi eta tope bukaeraraino. Eta

hala sartu ginen finalera. Finalean,

estrategia berarekin eta haizea alde

edukita, gure marka onena, 2:58, hiru

segundotan hobetu eta laugarren

gelditu ginen, txapeldun olinpikoen

aurretik", esplikatu digu.

Polonian abuztu bukaeran izan ziren

Munduko Txapelketetan 1.000koan

kontsolazioko finalean bigarren egin

zuten, 500eko finalean zazpigarren eta

200ekoan laugarren. "Primeran"

Oierren hitzetan.

Goizeko 6etan entrenatzenEmaitza horiek guztiak lortzeko, gogor

entrenatu behar izan du. Selekzioan

mesozikloen sistemari jarraitzen diote,

hau da, hilean hiru aste zentro

berezietan pasatzen dituzte entre-

natzen eta astebete etxean errekupera-

tzeko. Penintsulako hainbat puntutan

aurki daitezke zentro berezi hauek eta

batetik bestera ibiltzen dira. Datorren

denboraldian, esaterako, Madrila joango

da Oier gabonak bitartean, eta gero

Sevillara. "Banku mugikorreko arraun-

lariak eta piraguistak elkarrekin egoten

gara zentro hauetan, instalakuntza

guztiak izaten ditugu gure eskura:

erresidentzia, gimnasioa, hangarrak...",

esplikatu digu.

Neguan gimnasioa, korrika eta igeriketaegiten dute batik bat, fisikoa hartzeko.Joan den urtean fondoko eskia ere eginzuten, altueran entrenatzeak dauzkanabantailak aprobetxatzeko. Urtarriletikaurrera ontziarekin lan gehiago egitendute, eta apiriletik aurrera hasten diraentrenamendu gogorrenak. "Entrena-tzaileak pixka bat zoratuta daude, etahilabete batzuetan kristoren egurraizaten dugu", dio berak. Goizeko seietanjaiki eta pare bat ordu korrika, igeri-lekuan edo gimnasioan. Gosaldu etabederatzi eta erdietan uretara, ontzia-rekin hiru ordu egiteko. Bazkaldu,siesta egin eta bostetan berriro ere hiruorduko entrenamendua, plangintzarenarabera aldakorra. "Gauean afaldu etatelebista ikusi, ikasi edo lotara joateaizaten dira hiru alternatibak etanormalean azkenekoa hartzen dugu,erabat lehertuta", dio. Igandea etaasteazken arratsaldea izaten dituzte jai,baina gaueko hamaiketan ezarritadaukate oheratzeko ordua. "Gertatuizan da gelaren batean juergaren batharrapatzea, eta entrenatzaileak korrikaegitera atera ditu gauerdian",komentatu digu.

Diru askorik ere ez dute ikusten,"emaitzen arabera irabazten dugu, etaemaitza onak izanda ere gutxi", dioberak, baina hala eta guztiz eregustukoa du bizimodu hau.

"Gau bat baino gehiagotan nekearennekez maleta egiten hasi naiz, bainahobeto pentsatu eta bertan gelditzennaiz. Entrenatzea gustatu egiten zaiteta txapelketetan emaitzak lortuditudanean merezi izan duela ikustendut", dio. "Ez dakit urtebete edo hamarjarraituko dudan. Aspertzen naizeneanutzi egingo dut eta postua ere inork ezdit ziurtatzen, baina oraingoz gusturanabil", jarraitu du.

Euren artean giro ona daukate, gainera."Uretan tentsio handia egoten da etabatzuetan uretatik kanpo ere ateratzenda, baina gehienok duela hiru urtetikezagutzen dugu elkar eta lagunak gara",dio.

Euskadiko Selekzioarekin horrelakozerbait egin ote litekeen galdetudiogunean, nahikoa ezkor ageri da."Horretarako egitura profesionala etazentro berezia behar da, dirua, etaorain arte ez da ezer egin", dio.Asturias, Galizia edo Andaluzia ezartzenditu eredu bezala. "Orain arte urteanestropada bat egiten zen, baina aurtenhori ere ez. Deitu ninduten, baiezkoaeman nuen, gustura, gainera, bainagero ez zen aurrera atera", kontatudigu.

Orain oporretan dago. Herrian pasatudu irail osoa, eta ondo aprobetxatu du."Gogoa neukan familia eta lagunekinlasai egon, parranda batzuk egin etapixka bat deskonektatzeko, eta osogustura ibili naiz", dio.

Itsas-gainekin ateratzeko babesleabilatzen aritu ere aritu da, materialberria behar baitu baina oraindik ez dutopatu. "Asturias edo Galiziarekinkonparatuta, piraguismoa nahikoaminoritarioa da hemen, eta zer esanikez potentzia handiekin alderatuz gero.Polonian, esaterako, kirol nazionala daeta piraguistak telebistako iragarkietanateratzen dira", dio.

Datorren denboraldiari begira ‘goikoek’(Kirolaren Kontseilu Gorena eta ADOplana) egindakoa hobetzeko eskatukodietela iruditzen zaio, batik batMundiala Sevillan jokatuko delako,baina berak oso zaila ikusten du."Aurtengoa berdintzea ere kostakozaigu, baina gogor entrenatu eta ea zergertatzen den", bukatu du.

San Telmo, 12Tel. 943 860760

Urumea kalea z/g

Tel. 943 143058

kirolak



Ubillos jauregiaMaristak, Merzedarioak, San Pedro edo Musika

Eskola bezala ezagutzen dugun etxe puska

horrek Ubillos Jauregia du izena, eta

1956tik Monumentu Historiko Artistiko

izendatuta dago.

Ubillostarren leinua Ordiziatik datorrela

diote adituek, armarri berdina aurkitzen

baita herri horretan (akaso gehiegi arriskatuko naiz hau

esaterakoan, baina nire ustez ahaztu egin dute 1344an

dagoeneko Zumaian "Obilos" aurkitzen dela). Ubillos-

tarrak batzuetan ‘Zumaya’ izena erabiltzen dute

sinatzeko, bertako leinuko adierazle gisa, hau da, Zumaia

senitartekoekin zerikusia dutela erakusteko. Beste

aldaketa bitxi bat ere badugu, ordea: beraien izenari latin

ukitua emanez "Hubillus" jartzea.

Francisco Hubillus 1530-1550 bitartean Indietan bizi izan

zen, nonbait bertan diru mordoa irabazi zuen, handik itzuli

eta Sevillan urte pare bat egin ondoren, Zumaiara etorri

zen merkataritza kontuetan murgiltzera. Negozio

batzuetan Donostiako Okendo anaiak, eta besteetan

Zumaiako Baltasar Orio bazkide izan zituen. Burdina

garraiatu, iltzeak eta tresnak egin eta ondoren Huelvan,

Sevillan edo Mexikon salduz aberastu zen. 1856an hil

zen. Bere testamentuan uzten zituen beste hainbat

ondasunen artean ondorengoak zeuden: "…urreztutako

zilarrez hornitutako bi ezpata eta daga bat, neronek

eginak Mexiko hirian…".

Gotiko estiloko dorretxea XV. mendearen erdialdean eraiki

omen zen eta ondoren XVI. mendean, eraikina handituz,

errenazimenduko jauregien itxura hartuz joan zen,

hasieran babesleku zena bizileku erosoa bilakatuz.

Gogoratu nahi nizueke, frontoia egin aurretik mendeetan

zehar Beheko Plaza errioaren menpe zegoela eta ontziak

Odieta auzoraino sartzen zirela, inguru hartan Ubillos

dorreak izango zuen nagusitasuna erakusteko aukera ezin

hobea.

olarro zopa

HistoriaInaxio Tolosa. Aktorea

SoiaSoia, duela 3.000 urtetik Txinan landatzen den

lekazia da, baina Europan, mende honen erdi aldea

arte ez zen giza elikadurarako erabili. Gaur egun,

bere osagaien artean soia duten produktuak (janari

aurrefabrikatuak, jogurtak, hestebeteak...)

merkatuan oso erabiliak direnez, genetikoki

eraldatuak dauden haziak erabiltzen dira eskaerari

aurre egiteko. Teknika hau nahiko berria denez,

oraindik ezin da ziurtatu nolako eraginak izan ditzakeen

epe luzean.. Horregatik, beti ere, gomendagarriagoa da

genetikoki eraldatu gabeko haziak dituzten produktuak

aukeratzea.

Izan ere, soia produktu desberdinetan ahoratzen badugu

ere, askoz garrantzi handiagoa eman beharko litzaioke

elikadura orekatua planteatzeko garaian. Soiak kalitate

oneko proteinak ditu. Omega 3 motako koipeak, koles-

terola jaisten lagunduko dutenak; gainera, Isoflabonak

izeneko fitoestrogenoak kopuru handian ditu: emakumeak,

menopausia garaian, estrogeno hormonen gutxitzea izaten

du, bere arazo guztiekin (osteoporosia, arnasestuak...), eta

oro har, estrogeno sintetikoak erabiltzen dira horiei aurre

egiteko, bularreko eta umetokiko minbizia edukitzeko

arriskua handitzen baitute. Beraz, soia hartzeak

menopausia hobea pasatzen lagunduko du. Bestalde,

prostatako minbizia edukitzeko arriskua gutxitzen du.

Soia hartzeak duen garrantzia ikusi ondoren, esan

dezagun era desberdinetan har daitekeela: egosita, beste

lekaziak bezala, soia lezitina, "soia esnea", tofu, seitan eta

tempeh, haragiaren ordezkagaitzat har daitezkeenak, soia

hozitua...Gaur egun, gainera, Isoflabonak bakarrik ere

piluletan aurki daitezke.

Medikuntza naturalaIzaga Garcia. Dietista

JUSTAtaberna

Erribera kalea, 20

eguneroko bazkariak


Ordenagailu berria erosi (I)Konekta Zaitez kanpaina dela eta, askok eta askok

erosiko zenuten ordenagailua aurreko gabonetan.

Orain, ikasturte hasierarekin batera, beste asko

izango zarete ordenagailu beharrean, haurrek hala

eskatuta, edo zuen lanerako behar duzuelako.

Saiatuko naiz erosketan lagungarri izan daitezkeen

hainbat aholku ematen.

Hasteko, jakin Konekta Zaitez kanpaina hiru

urterako dela, eta, beraz, oraindik beste bi urte

dituzuela 45.000 pta. aurrezteko ordenagailu berria

erostean; beraz, ez zaitezte larri ibili eta behar

aurretik erosi. Aurreko gabonetan Konekta Zaitez-en

ondorioz ordenagailu salmenta izugarri igo zen, eta,

beraz, azken urtean saldu diren ordenagailu

gehienek hardware arazoak eman dituzte, kasu

askotan presaka muntatutako ordenagailuak

zirelako, eskariaren neurria zela-eta. Beraz, garrantzi

handia eman behar zaio dendariek eskainitako garan-

tiari. Gaur egun denda askotan hiru urterako

garantia eskaintzen dute, eta hori ordenagailu baten

bizitza osoa izan daiteke.

Baina ordenagailua behar duzuela ziur jakinda, lehen

galdera betikoa da: zein ordenagailu erosiko dut?

Galdera honi beste galdera batez erantzuten zaio:

zertarako behar dut nik ordenagailua? Hortik erraz

ondorioztatuko duzue zein ordenagailu behar duzuen:

PCa ala Macintosh-a, mahai- gainekoa ala eraman-

garria, azken berrikuntzak dituena edo arrunta...

Galdera horri gabonak iritsi aurretik erantzuten

saiatuko gara.

Olarrua amarauneanJosu Waliño. Informatikaria

AlondeixaHerriko hizkera eta herriko kontuak jasotzen ditugun txoko honetan,

gaurkoan, Mª Antonia Goikok egin digun eskaera jaso nahi dugu. Izan ere,

berak aspalditik dauka gogoa Erribera kaleko alondeixaren izena berres-

kuratzeko.

Kontua da batzuetan ahaleginak eginda ere, zaila izaten dela izen berri

bat sartzea, baina kasu honetan, gutxitan bezala Oxford izena erabat

onartuta dago gure artean eta lokal horretaz hitz egiten ari garenen

Oxford deitzen diogu eta idatziz ere, horrela azaltzen da.

Baina Mª Antoniak aurrez alondegi izandako leku horren lehenagoko

izena erreibindikatu nahi du, eta guk zergatik galdetu diogunean, honela

erantzun digu:

"Guk esaten genion alondeixa, ez alondegia. Gu normalean beti alondeixa

gora eta alondeixa bera ibiltze ginan, zeatikan ori nik ezautu det Luis

Alvarez difuntuak euki zuenian arbitrioak kobratzeko eta baserritarrak

ekartzen tzituen produtuak eta gauzak pixatzeko.

Sartu eta eskubitan tzeon kabina antzeko bat eta kabina orretan ibiltzen

tzan kanpuan tzeon pixu aundi bat, barrutikan ibiltzen tzan kanpuan

pixatzen tzana. Eta kamioiak fielatoa etortzen tzian bezela, beste gauza

txikitei ori ara. Ni akordatzen naix gure aittak or puzketa batian almazena

euki zuelako arduakin, eta gu an atzeaurrea ibilli eiten ginan. Eta orduan

ura guretzako zan beti alondeixa.

Nei ematen diten amorrua ikusten detenian gainetikan jendiak onartuta

dakala, eta batzuetan or zeoze daonian apropos esaten det, ze nun dezue

alondeixan? Eta beak ze alondei? Zer da ori? Ze amorru ematen ditan, ze

oxfor eta ze kanbritx!

Beste gauza batzuek or ibiltzen dia eutsi ezinikan eta gu guria galtzen?

Gañia zeatikan ez daka izen bat leku orrek? Txiste bat eiteko batenbatek

esango zun bat kanbritx eta bestia oxfor emengo eskola berria asi zanian

eta kito.

Nik iñoiz askoi esan dixoet, zeatik osfor? Eta parre in izan die eta izen

graziosoa dala esan e bai. Eta nik nere artian, etziak ba nei parregure

aundiik ematen Osfor aitzen deten bakoitzian!

Zumaian alondeixaren kontu ori galduta dao baña alondeixak badabe

bazterretan. Badakiu itza arabia dala ta dana, baña Zumaian ori zan

alondeixa".

- Zuk alondeixa deitzen jarraitu nahi al zenuke?

Bai, nik bai eta baita izen aundi bat ere jarriko nioke gañian.

- Orduan, poza hartuko al zenuke berriro alondegia deitzen

hasiko bagina?

Ene!! Bai oixe!! Baña esaten dizutena, alondeixa,

Zumaian da alondeixa. Eta gañia etzat iruitzen iñork

kontrako iritzik ateako dunik.

Ba hauxe da Mª Antoniak egin digun propo-

samena eta guk oso pozik jaso duguna.

Herri euskaraBelen Golmaio. Euskara teknikaria

"Haize hegoa, gau epela,

ilargiaren argi, mutxurdinak

leihoetan, teilatuan katu bi.

Bidertzian zenbait kanta...

…gaueko piztiarentzat ez da

eguzkirik, karidadeko bentako argia du

pizturik. Sei gizon mahaiaren bueltan

ari dira ari..." bentako leihoa erdi

irekita dago eta hego haizeak bertatik

datozen doinuak zabaltzen ditu bide

ertzetan. Atariko atea zabalik dute eta

barrura sartu gara, kantu zaharren

dardara gertuago izateko, azken atea

ireki eta han aurkitu ditugu seiak, arieta ari.

Mahaiaren bueltan, bakoitza berera,elkarri txustarrak pasatuz Bentarenjatorria azaldu du bertsolari zaharrak"garai bateko benta zen, Zizurkilingurukoa, eta han elkartzen zirenorduko bertsolariak: Pello Errota,Xenpelar, Udarregi... nahiko giro onaegongo zen zulo hartan eta harekinkonektatuz, gaueko eta bentako giroberezi horrekin lotzen dugu gurejarduna". Izenak izana dakarrela-etaelkartzen hasi zirenetik urtebete pasadela diote, eta pixkanaka osatu dutelakoadrila. Inaxioren hitzetan, "batereortodoxoa ez den egitura dugu, ez

dituzu horrelako talde asko aurkituko,nahiz eta batzuk esan arrunta dela ezda batere normala konposizio aldetik".Batak besteari jarraitzen dio, "ezgenuke nahi folk talde konbentzio-nalen ildoan egon, zerbait ganbe-rroagoa egiten saiatzen gara, eta ahaldela originaltasuna emanez".

ezberdinak geralaentzungo bagenukontentu ginake

Adar jotzeak eta arratseko patxadabatera dabiltza mahaiaren bueltan.Elkarrekin dantzan estilo ezberdinak,bertsoak eta arabiar doinuak, tinbalaketa sorgin ahotsak. "Aniztasunakkonplikatu baino gehiago erraztu egindigu lana, bertsoek beren melodiadute, orduan horren gainean etahorren bueltan zerbait eraikitzea da".Banengoen ba, besterik gabe denakados ote zeuden... Mantxik jarri dukoska, "kantak ezberdin sortu dira,ezta? Batzuetan letra zegoen, gerodoinu eta arregloak; besteetan doinuazegoen eta gero hitza; bide ezberdinakdaude". Haize joleak dioenez"uztartzea da, probatzea da kontua,eta ideiak sortu eta erabiliz eranaturalean uztartu dela dena esangonuke". Berriz ere ahots zaharrak hartudu txanda "dena sustrai komun baterairisten da, azken finean kulturadenetako doinuak etnikoak dira".Orain arte isilik zegoen betaurreko-dunak zerbait badaki, "hartzen baduzuedozein bertso doinu zahar, perkusioasartuta, izugarri ondo geratzen delakonturatuko zara".


Baltasar Etxabe, 5Tel. 943 14 31 35

Bentako leihoak zabalik dirau etaarrats usaiak sartzen dira, usain iluneta zaharrak. Mutxurdinak lehiotatiksukaldera igaro dira, katuak kalearenlaiotzetik teilatu gainera. "Mendia"izeneko kantuan hala kantatzen dute:"non oihukatzen hurbiltzen garenerraldoiaren ondora...", beraienoihuaz, karidadeko aldarriaz galdeeginda, "dagoen literatura zaharhorren aberastasun hori oso erabil-garria dela iruditzen zaigu, ez delamugatzen betiko doinuekin bertsozaharrak kantatzera; nahi duzundoinuak erabili eta edozein motatakokantuak egitea" posible dela dio.Bentako kantutegian garai batekojendeari egiten zaizkion aipamenakugariak dira, jorraturiko gaien anizta-sunaren pare: natura, jakinduria,

egungo gizarte gaiak, agotak...Bentatik irten eta lehen emanaldiaMari kalean egin zuten udan, "jendeakematen zuen gustura zegoela eta ondopasatu zuela. Kritika onak orain arte,txarrak aurpegira esatea... normaleangero esaten dira". Oraingoz saiobakarra izan dute, baina KaridadekoBentako arrats doinuak zabaltze hau"etorkizun bila dagoen istorioa da.Hasiera--hasieran gaude oraindik".Deiak izan dituztela diote, eta beraiekere prest daudela, baina "zaila egitenzaigu elkartu eta denbora bilatzea.AEK egunean ere izango ginela ustegenuen, baina azkenean ezinezkoazaigu joatea". Dena dela, "kulturerrota" izeneko zirkuituan sartu direladiote, eta "datozen hilabeteetan izangoditugu agerraldiak. Urtea bukatu

aurretik hiruzpalau kontzertu nahi

ditugu egin". Berriketan eta tertulian

helburuez hasi gara, bentakideen

hitzetan "gure anbizioa ez da onak

izatea, badakigu--eta ez garela onenak;

baina ezberdinak garela entzungo

bagenu segurki kontentu ginateke.

Nortasuna emango digun zerbait nahi

dugu, gustura sentiaraziko gaituena".

Horra beraien filosofia. Hasi dira berriz

ere, baxuaren taupada, saxo doinuak,

perkusio leuna etengabe, eta karida-

dearen ahotsak: "...balkoietako orkidea

beltz eta enbor okertuak, ta nirearen

inbidietan dauden beste teilatuak".

Benta ondoko arratsa, gaua, begiraden

konplizitatea, erritmoaren arnasa,

doinuen plazerra, Karidadeko Benta.


dib, bi guneBIGARAKloturik

BIGARA artista bikoteak erakusketaireki zuen Oxford aretoan irailaren28an, eta ateak zabalik izango dituurriaren 18a arte. Bertan "dib" izenekolana jarri dute ikusgai, aretoarenbeheko eta goiko espazioak aprobe-txatuz. BIGARA bikotea Jon AnderGarzia eta Itziar Garzia artistekosatzen dute, biak ala biak gazteak,

baina ez horregatik presta-kuntza eta esperientziarikgabekoak; izan ere, beraienibilbidean hainbat lan etaproiektu interesgarri burutubaitituzte "dib" erakusketarairitsi aurretik. Esaterako, iazCastro Urdialesko farobarneko erakustokianjarririko DES-IRA lana, etaurrian Eibarko Portaleanerakutsiriko BINDIBIDUALproiektua. Bideari azkendistira jartzeko, aurtengomaiatzean GipuzkoakoArtista Berrien 39.Lehiaketa irabazi zuteninternet ardatz zuenIN.COM lanarekin.

dibBaina itzul gaitezen Oxfordaretora eta barneratu "dib"izeneko lanean. Erakus-ketari jarririko tituluaz hasigara hizketan, "berezia da

eta horregatik egin zitzaigun erakar-garria, batez ere hitzak hartzen duenforma berezi horregatik", dio Itziarrek,"bai simetrikotasun hori… eta gaineraatzetik eta aurretik ikus daitekeberdin--berdin", gaineratu du JonAnderrek erakusketa iragartzekoateratako paper erdi gardenakerakutsiz. Erakusketa bi espaziotanbana dezakegu, behekoa eta goialdekogela txikia. Behealdeko plastikoerraldoi horiek lehenagoko beste lanbatzuk gogorarazten dituela esanda,baiezkoa eman digute, "bai, langehiago ere egin ditugu abiapuntuberetik. DES-IRAren ideia dago:plastikoa, gardentasuna, dena ezerakustea. Interbentzio espaziala egindugu, bertako ezaugarri diren hiruposteak, leihoak eta goialdeko

perspektiba erabiliz ideia bera duten

hiru espazio lortzeko. Beste aldean zer

dagoen ondo ez ikusteak, gardentasun

partzialak, nahi edo irrika hori sortzen

du…". Beraiek interpretazio zehatz eta

itxi bat azaldu gabe bakoitzak berea

egitera gonbidatzen gaituztela diote;

dena dela, Jon Anderren iritziz

"egunerokotasunetik ateratzeko, tarte

bat egiteko espazioa da."

INTER-MEDIOHori du izena eskaileretan gora igo eta

gela txikian dagoen espazioak.

"Soinuak, irudiak, argia eta ura

edateko". Horrelaxe definitu du

boteprontoan Jon Anderrek INTER-

MEDIO, eguneroko elementuekin

sortu duten gunea. Itziarrek

eguneroko komunikabideen esparruan

sartu direla dio, "telebista irudi

zehatzik eman gabe, ondo ikusten ez

diren telebistako irudiak proiektaturik,

irratia sintonizatu gabe...", hainbat

elementuren konexioz osaturiko gela

egokitu dute. Baina badago hain

arrunta izanda, bere presentzia zeharo

berezia suertarazten duen elemen-

turik: ura. "Ura konstante bat da", dio

Jon Anderrek, "egoitzaren parte

bihurtzen da uraren soinua, baina

armairu barrutik dator eta deskontes-

tualizatu ere egiten du. Edateko ura

ere hor dago…".

Eta berezitasunez gain, bitxikeriarik

ere badu, adibidez, "paretan kartoi

zuriz estalirik bilatu genuen zuloa.

Guk espazioari aurre egin behar

geniola pentsatu genuen, eskaintzen

zigun guztia erabiliz, eta zertarako

erabili dugu zuloa eta, irudiak proiek-

tatzeko", dio Itziarrek. Oxforden

desira, gardentasuna eta ura edateko.

Ez ahaztu urriaren 18a arte bakarrik.


kultura

Iraeta auzoa z/g 78 postakutxaTel. Faxa: 943148124

20740 IRAETA- ZESTOA

kultura


Urriak 11, ostegunaAbajo el telón

Zuz: Tim RobbinsAkt: SusanSarandon, John Turturro,Emily Watson

Zine forum denboraldi berriari hasiera emango dio hilhonetan Ostarrena taldeak. Aurreko denboraldikoarrakasta lortzea nahiko zaila izango dela argi dute. Halaere, pelikula onak eskaintzeari ekingo diote. Denboraldiarrakastatsua izango den ala ez inork ez daki.

Denboraldiari hasiera emateko, zinea eta kultura oinarrinagusi duen film eder bat aukeratu da, Tim Robbinsaktore, idazle eta zuzendari estatubatuarraren Abajo el

telón, alegia. Bigarren Mundu Guda hastekotan dagoengaraira garamatzan filma da. Politikariek giro intelektualezkertiarra zanpatzeari ekingo dioten garaira. Ordura arteliberal edo ezkertiarra izatea onartua bazegoen, momentuhartatik aurrera dena aldatuko da. Politika ultraeskuindarhorren aurka arituko dira zenbait pertsonaia, Diego Riverapintorea eta oraindik zineman lan egin ez zuen OrsonWelles handia, besteak beste.

Pelikula istorio txikiz osatutako fresko handia da.Agintarien iritzien aurka eginaz antzerki librea defenditzenduen pertsona baten borroka; Rockefeller zentroankomunismoaren aldeko margo bat pintatzen duen DiegoRiveraren ausardia; The craddle will rock lana antzez-tearen aldeko borroka, etab. Panfletoan erortzen ez denpelikula ezkertiarra, borrokalaria, idealista eta optimista,Estatu Batuetatik etortzea inoiz esperoko ez genuena.Denboraldi berriari hasera emateko modu egokia. Disfrutadezazuela.

Fitxa-teknikoa

Liburua: La orquesta roja

Egilea: Gilles Perrault

Argitaletxea: Txalaparta

Urtea: 2001

Txalaparta argitaletxe euskaldunak Gilles Perrault

idazle frantziarraren liburu mitikoa bere osotasunean

plazaratu du aurtengoan. 60ko hamarkadan lehen

aldiz argitaratu zenetik zentsuraren erasoa jasan

behar izan du. Ordutik, idazleak ikerketekin jarraitu

duenez, kapitulu berriak erantsi dizkio. Emaitza:

Bigarren Mundu Gerra ardatz gisa hartua duen

dokumentu ikaragarri hau.

Orkestra Gorria Bigarren Mundu Gerrako espioitza

sare garrantzitsuena izan zen. Nazien inperio erdian

kokatuta, sarea Europa osoan hedatu zuen eta

Alemaniak guda galtzearen ardura handia izan zuen.

Sare horretako kide askok galdu zuen burua, sare

honetako askori burua moztu baitzioten, baina

beraien ekintzen arrakasta zela eta, alemaniar

gudarosteetako milaka lagun hil ziren (200.000,

alemaniar armadako buruek aitortzen dutenez).

Sobiet Batasuneko agente sekretu onenek osatu

zuten Orkestra Gorria.

Liburua dokumentu bat da, baina baita espioitzako

nobela bat ere. Askotan, John Le Carré edo antzeko

idazleen liburuak baino sinesgaitzagoak. Kontuak

kontu, 600 orrialde hauetan irakur daitekeena

egiazkoa da. Benetan gertatutako ekintzak, nahiz

eta batzuk sinestea zaila egin.

urria


Basadi, 12 behea Tel. 943 861018

6larunbata

JUAN ANDRESUNANUEREN

KITARRAKONTZERTUA“Manuel Lopez

Quiroga y lacopla”

19:00etan

Foronda Kultur

Etxean

IKASTAROAK:- PUNTO DE CRUZ: Urriaren 10eanhasiko da. Asteazkenero, 3etatik6etara. Matrikula: hiruhilabetea6.000 pta.- KONTROL MENTALA: Larunbatero10.30etatik 12etara. Hasiera,urriaren 20ean. IzenemateaForondan. Dohainiko ikastaroa.- ESKULANAK: Urriaren 15etikabenduaren 17ra; astelehenero3etatik 4,30etara. Matrikula: 9.000pezta (materiala barne). Antolaketabilera: urriaren 8an 3etan.

2001-2001 IKASTURTEAEUSKARA LANTZEKO KLASEAKEuskara ikasi eta transmititzeko.Harremanak euskaraz gauzatu ahalizateko.· 120 edo 200 orduko ikastaroa.· Astelehenetik ostegunera,egunean 2 ordu.· Urriaren 15ean hasita.· Eskola ordutegiaren barruan.· Ikastetxean bertan, taldea osatuzgero.

Izena emateko epea: urriaren 9aarte.Ikastetxeetan:Herri Eskola 943 861037Institutua 943 860809Maria eta Jose 943 860462Udaleko Euskara Zerbitzua (Belen,943865025)Ikastaroen prezioa: 120 ordukoa,21.000 pezeta.200 ordukoa, 35.000 pezeta.Ikastaroaren amaieran Udalekodirulagutnza eska daiteke.Txomin Agirre AEK Euskaltegikoirakasleek emango dituzteikastaroak.

agenda

18osteguna

IPUINKON-TAKETA

“Selena Milena”17:30etan

Haur liburutegian

HAURREN ZINEMAUrrian hasita hamabostean behin. igande arratsaldetan. Aita Mari zinean

16asteartea

ELIKADURARIBURUZKO

HITZALDIAKHizlaria: Izaga

Garcia dietista.Izenematea:

urriaren 11abaino lehen

Urriak 16, 23, 30

eta azaroak 6,

15:00etan

Pentsiodunen

Egoitzan

091 (2001eko urria)

Documents

Transcript of 091 (2001eko urria)