A DIVERSIDADE CLIMÁTICA

TEMA 2

FACTORES DO CLIMA1.-factores xeográficos que explican os climas españois LATITUDE: zona temperada do hemisferio norte,

isto determina as catro estacións (solsticios e equinocios)

SITUACIÓN: situación entre dúas masas de auga e entre dous continentes

INFLUENZA DO MAR: escasa na península polos rebordos montañosos e ampla nos arquipélagos.

RELEVO:

O RELEVO: Disposición do relevo:

Paralelos á costa que frean a influenza do mar. A posición oeste-leste da maioría dos relevos

favorece a entrada das masas do oeste. Concas pechadas do Douro e Texo produce

néboas e poucas precipitacións. Altitude Orientación (sollío e avesío ou umbría)

FACTORES DO CLIMA:2.-Factores termodinámicos: circulación en altura

CORRENTE DO CHORRO JET STREAM: Trátase de: Unha corrente de vento De estrutura tubular Circula en dirección oeste-leste entre os 9 e 11 km de

altitude Velocidade variable:

Cando circula a 150 km/h presenta ondulacións. Cando circula a inferior velocidade describe profundas

ondulacións o que lle dá variedade ó tempo da zona temperada.

Desprazamentos estacionais: ascende ou descende por estacións, no invernno descende e no verán ascende

FACTORES DO CLIMA:2.-Factores termodinámicos: circulación en superficie

Centros de acción: Presión: represéntanse con isobaras de 4 en 4 mb.

Alta presión: + de 1016 mb Baixa presión: - de 1016 mb

Centros de acción térmicos

Anticiclón e baixa presión:

Centros de acción dinámicos

Fórmase en determinadas zonas nas que, en altura, a corrente do chorro forma cristas ou valgadas.

Centros de acción que dirixen a acción sobre a Península

Centros de acción anticiclónicos: Anticiclóns das Azores Anticiclón

Escandinavo Anticiclón do interior

da Península Anticiclón do

continente europeo

Centros de acción depresionarios

Depresión de Islandia Depresión do Golfo de

Xénova Depresión térmica do

Norte de Africa. Depresión térmica do

interior da Península.

Masas de Aire (rexións mananciais)

Am: Ártico marítimo: fría e de escasa humidade que logo se humedece e produce nevadas e temperaturas frías.

Ac: Artico continental da Siberia. Produce frío, xeada e ceos despexados.

Pm: Polar marítimo do Atlántico norte e fría, vaise requentando e produce precipitacións e no verán fortes treboadas.

Pc: Polar continental. Fría, seca e produce días soleados.

Tm: Tropical marítimo das Azores. Cálida, húmida. Da temperaturas altas no verán e suaves no inverno.

Tc: Tropical continental do Norte de Africa. Temperaturas elevadas e extrema sequidade.

As frontes

Son superficies que superaran dúas masas de aire, para España a fronte máis importante é a Fronte Polar.

Elementos do clima

1.-Insolación: máis de 2000 horas de sol. 2.-Nubosidade: máis nubosa o Cantábrico, menos nubosa a do

Guadalquivir. 3.-Temperatura: temperaturas medias suaves na costa,máis extremas no

interior. Amplitude térmica. Xeadas (irradiación ou de avección) 4.-Humidade: néboa (irradiación e advección), calixeiro 5.-Presión e vento (tipos de vento: cerzo, levante, tramontana) 6.-Precipitacións (convección, orográficas ou de frente) 7.-Evaporación, evopotranspiración, aridez (relación entre a Tª e a

humidade): Aridez=2Tª>Pmm segundo Gaussen Aridez xeral: chove menos de 30mm.

Húmida: ningún mes seco Semihúmida: 1 a 3 meses áridos Semiárida: de 4 a 6 meses áridos Semiárida extremada: de 7 a 11 meses áridos

As diferenzas de temperatura entre as latitudes orixinan diferenzas de presión, que provocan a circulación do vento entre as altas e baixas presións. Grazas a isto hai un intercambio de calor.

No ecuador: baixas presións: alisios ata os 30º; e ventos do Oeste. Ata os 50º.

Os polos: altas presións. Zonas temperadas: chocan os

ventos do este cos do leste dos polos e chocan no FRONTE POLAR.

INTERPRETACIÓN DUN MAPA METEREOLÓXICO DO TEMPO.Introdución: “Imos comentar un mapa meteorolóxico do tempo en

superficie…” Centros de acción:

Localizamos xeográficamente Pódese coñecer a súa potencia (valor da presión) Observar a gradiente de presión e forza do vento Fixarse nas diversas configuracións barométricas

Frontes: identificación dos frontes Localizámolos xeográficamente Comentar os frontes cálidos Comentar os frontes fríos Comentar os ocluídos

Interpretación do mapa. Sinálanse as causas e consecuencias.

Un anticiclón, alta (presión) ou máximo de presión é unha, figura constituída por isóbaras pechadas, aproximadamente elípticas ou circulares, cuxo valor aumenta para o interior, onde dáse o máximo de presión atmosférica (nos mapas do tempo españois, debúxase unha A sobre ese máximo, e unha H, nos de lingua inglesa).

Unha borrasca, depresión, baixa (presión), ciclón ou mínimo de presión é unha figura constituída por isóbaras pechadas, aproximadamente circulares ou elípticas, cuxo valor diminúe para o interior, onde dáse o mínimo de presión atmosférica (nos mapas do tempo españois, debúxase unha B sobre ese mínimo, e unha L, nos de lingua inglesa).

Unha dorsal (anticiclónica), cuña, lomba ou crista é unha figura constituída por isóbaras non pechadas, a modo de prolongación dun anticiclón, con forma de U investida, máis ou menos inclinada.

Unha valgada, seno, surco ou isóbaras en V é unha figura constituída por isóbaras non pechadas, a modo de prolongación dunha depresión, con forma de V, máis ou menos inclinada ou investida. .

Un collado, montura, sela, punto neutro ou punto hiperbólico é unha figura constituída por isóbaras non pechadas e unha típica forma de sela, produto dunha disposición en creu de dous anticiclóns e dúas borrascas.

Se o eixe que une os anticiclóns é dominante, fálase de ponte anticiclónico e, se éo o que une as borrascas, de desfiladeiro de baixas presións. Por isóbaras paralelas se entende un feixe longo, rectilíneo e ben establecido de isóbaras paralelas,

Por último, un pantano barométrico é unha figura caracterizada por presentar un gradiente de presión moi baixo, de modo que ou apenas aparecen isóbaras ou, se hai, compoñen unhas formas laxas, a, veces debuxando pequenos núcleos, con valores próximas aos normais.

TIPOS DE CLIMA EN ESPAÑA

Irregular: Meses inferior a 30 mm.: más de 7 Máximo: inverno.

Regular: norte peninsular.Mínimo relativo o sequía de un ou dos meses de ve-rán: centro y sur peninsular.

Irregular. . Meses inferior a 30 mm.: máis de 7

Irregular. . Meses infe-rior a 30 m.: 2. Sequía: verán. Depresións casteláns e do Ebro: Mi-nimo secundario en in-verno, máximo en pri-mavera. Occidente pe-ninsular: máximo: en in-vierno.

Irregular. . Meses inferior a 30 mm.: máis de 2. Sequía: verán. Máximo: costa Me-dit.: Outono/primav. Costa suratlántica: inverno, outono/inv.

Bastante regular: Meses inferior a 30 mm.: 0. Máximo en inverno. Mínimo relativo en verán

Distribución

Inferior a 300 en as zonas baixas algunhas áreas desérticas menos de 150

Máis de 1000Menos de 300Menos de 150: clima desértico.

800-300 no centro das depresións casteláns e do Ebro son máis escasas que no occidente peninsular

800-300 la Medite-rránea máis escasa que a sur atlántica

800-1000 mm. ou máis

Total

Precipitacións

Illas CanariasTerritorios de máis de 1000 m. de altitude

SE. da península e zona media do val do Ebro

Interior peninsular menos a zona media do val do Ebro.

Costa Mediterránea menos el SE., costa sur atlántica, Balea-res, Ceuta e Melilla.

N. da Península: cornixa cantábrica e Galicia.

Zona

EsteparioContinentalizado Costeiro

CanariasMontaña Clima Mediterráneo

Clima oceánico

15/20ºBaixa, menos de 10º

16/17º costa SE.Menos de 17º int

9,8º/11 León18 º Sevilla

Entre 14º e 18º Entre 11º e 15ºTemperatura Media anual

Moi suave: ningún mes con temperatura media inferior a 17º

Frío.Suave: na costa do SE.Moderado ou frío: interior do SE. val do Ebro.

Frío: submeseta norte, submeseta sur e bordes do val do Ebro.Moderado: Estremadura e interior de Andalucía

Suave: a media do mes máis frío no baixa de 10º

Moderado: na costa (mes máis frío: entre 10 e 6º)Frío: interior (6-3º)

Inverno

Caloroso: algún mes con tempera-tura superior o igual a 22º

Fresco: ningún mes con media igual ou superior a 22º

Caloroso: algún mes con tempera-tura superior ou igual a 22º

Fresco: na submeseta norte e terras altas de Teruel, Guad. e Cuenca.Caloroso: na submeseta sur, bordes del val do Ebro, Estremadura e interior de Andalucía.

Caloroso: algún mes con temperatura superior o igual a 22º

Fresco: ningún mes con media igual ou superior a 22º

Verán

Moi baixa: menos de 8º.Aumenta coa altura nas zonas baixas

Baixa.Maior canto máis Meridional é a montaña.

Baixa/media: costa SEAlta: interior SE. e val do Ebro

Alta: superior a 16ºMedia: 12 e15/16º Baixa: 9/12º costa.Media: 12/15º inte-rior.

Amplitude térmica

Temperatura

EsteparioContinentalizado Costeiro

CanariasMontaña Clima Mediterráneo

Clima oceánico

Clima oceánico

Precipitacións: abundantes e regulares. Máis de 800 mm. Máis de 150 días de chuvia. Distribución regular. Máximas no inverno e mínimas no verán.

Temperaturas: suaves e a AT baixa (menos de 156º). Na costa: Veráns frescos e invernos moderados, AT 9º e 12º). No interior os invernos son máis fríos (menos do 6º) e a AT aumenta (entre 12 e 15º)

Clima mediterráneo marítimo

Precipitacións escasas (entre 800 e 300 mm). Na costa mediterránea son menores (agás en Cataluña). O máximo dáse no outono polas tormentas e gotas frías. Na costa sudatlántica as precipitacións son máis abundantes e o seu máximo dáse no inverno ou no outono inverno

Temperaturas: aumentan de Norte a Sur con AT de 12º-15º. Veráns calurosos e invernos suaves. O mes máis frío non baixa dos 10º.

Clima mediterráneo continentalizado

Precipitacións: entre 800 e 300 mm. No centro das depresións casteláns e do Ebro son menores polo encaixamento. Mínimo en inverno pois o frío favorece a situación anticiclónica. O máximo dáse nos equinocios cando o debilitamento de A permite a entrada de borrascas. No sector occidental as precip. Son máis abundantes

Temperaturas: AT alta, máis de 16º. Submeseta norte: veráns frescos e invernos fríos. Submeseta sur e bordos do Val do Ebro, veráns calorosos e invernos fríos. Subtipo de Estremadura e interior de Andalucía: veráns moi calorosos e invernos moderados.

Mediterráneo seco, subdesértico ou estepario

Precipitacións: inferiores a 300 mm. No SE a aridez débese a que se atopa abrigado das borrascas atlánticas, chegan con dificultade as B mediterráneas e son frecuentes as adveccións secas de Africa. Na zona Media do val de Ebro, débese ao illamento das borrascas polo S.Ibérico e C. Costero catalana.

Temperaturas: Estepa cálida con medias de 17º e º8º e invernos suaves. Estepa fría do sueste interior e val do Ebro con tª inferior a 17ºC e invernos moderados ou fríos

Clima de Montaña

Precipítacións que superan os 1000 mm ao ano.

Temperaturas enxeral baixas con veráns frescos e invernos fríos.

Diferenzas entre as montañas do norte e as do centro.

Clima das Canarias

Inflúe A das Azores, os ventos alisios do NE. A corrente fría de Canarias.

Precipitacións moi escasas nas zonas baixas entre 300 e 150 ó ano. Máximos no inverno.

Temperaturas: cálidas todo o ano, ningún mes baixa dos 17º e a AT é inferior a 8º.

Comentario dun climograma

Precipitacións: Moi Abundante: máis de 1000 mm (montaña) Abundante: superior a 800 mm (oceánico) Escaso: entre 800 e 300 mm (med.costeiro ou continentalizado) Moi escaso: inferior a 300 mm. Menos de 150 mm desértico Regularidade: ningún mes seco (oceánico) Bastante regular: máximo dous meses secos (oceánico de transición) Irregular: se hai máis de dous meses secos (mediterráno) Moi seco: cando hai máis de sete meses secos MIRAR EN QUE ESTACIÓN CHOVE MÁIS FORMA DE CAER AS PRECIPITACIÓNS

Comentario do climograma

Temperaturas: Temperatura media anual Amplitude térmica (ver gráfico) Temperatura do verán Temperatura do inverno (suave, máis de 10ª,

moderado, entre 6 e 10º, frío, inferior a 6º) Aridez: aridez mensual (Gaussen). Obsérvase se a liña

as Temperaturas supera á barra de precipitacións. A aridez xeral (Meyer)

Comentario dun climograma

Identificación do clima Localización xeográfica Relación do clima con outros elementos do

medio.