Laguntza gela

1

Ura

IZOTZEZKO HOTELA

Suediako herrixka batean hotel bitxia eraikitzen dute negu oro.. Oso berezia da, elurra erabiltzen dute egiteko.

8

Baina hotelak lau hil bakarrik irauten ditu. UDABERRIAN IZOTZA UR BIHURTZEN DA.

Izotzezkoa da dena! Aulkiak, oheak, lanparak, edalontziak … , dena.

Bezeroak iristen direnean, jantzi egokiak ematen dizkiete.

Laguntza gela

2

GOGORATU IKASITAKOA

URA behar dugu BIZITZEKO

pertsonak animaliak landareak

Uraren EGOERAK

LIKIDOA IZOTZA LURRUNA

Laguntza gela

3

Ariketak

1- Zertarako erabiltzen dugu ura etxean? Idatzi :

2- Lotu:

likidoa

izotza

lurruna

1

2

3

Laguntza gela

4

Ura eta uraren egoerak

1- Uraren erabilerak

PERTSONAK ANIMALIAK LANDAREAK

Ura edan beharra dugu bizitzeko.

Ura garbitzeko erabiltzen dugu.

Fabrikek ura behar dute funtzionatzeko.

Animalia batzuk uretan bizi dira.

Beste batzuk ura edan behar dute bizitzeko.

Urik ez badute zimeldu egiten dira.

Landareak ureztatu egin behar dira.

Ura oso inportantea da izaki bizidun guztiontzat.

Laguntza gela

5

2- Uraren egoerak

Iturritik ateratzen dena

Guk edaten duguna

Ibai edo itsasoko ura

Izotza

Elurra

Txingorra

Ur beroaren lurruna

Hodeiak

Uraren EGOERAK

SOLIDOA LIKIDOA GASA

Laguntza gela

6

3- Egoera-aldaketak

URTZEA

IZOTZA BEROTZEN denean, UR LIKIDO bihurtzen da.

SOLIDOTZEA

Ura HOZTEN denean, IZOTZ bihurtzen da.

LURRUNTZEA

Ura BEROTZEN denean, LURRUNA bihurtzen Da.

KONDENTSATZEA

UR-LURRUNA HOZTEN denean, URA bihurtzen da.

Laguntza gela

7

Ura naturan

1- Itsasoko ura

Itsasoko urak gatz asko dauka. Horregatik, ur gazia esaten zaio.

Gazia denez, ezin da erabili edateko, ez ureztatzeko.

Ura gezatzeko instalazioetan egiten dute hori.

Erabil ahal izateko, gatza kendu behar zaio.

Laguntza gela

8

2- Ur geza

Kontinenteetan dagoen urari ur geza esaten zaio.

erreketan ibaietan lakuetan

Edateko urak geza izan behar du. Gainera, garbi egon behar du.

Laguntza gela

9

3- Lurpeko ura

Lurraren gainazalaren azpian ur asko dago, euriaren ura lurpean sartzen baita.

AKUIFEROA Lurraren azpi-azpian pilatuta dagoen ura.

Akuiferoetako ura PUTZUetatik ateratzen da.

Laguntza gela

10

4- Elurra eta izotza

MENDI GARAIETAN POLOETAN

Ura solido- egoeran egoten da.

ELURRA edo IZOTZ moduan.

Ura solido- egoeran egoten da.

IZOTZ moduan.

Udaberrian elurra URTU egiten da eta IBAIETARA iristen da.

Batzutan izotz zati handiak askatu eta ur gainean geratzen dira flotatzen.

IZOZMENDIAK

Laguntza gela

11

Ariketak

1- Zertarako behar dugu ura pertsonok?

2- Lotu

3- Zein egoera-aldaketa gertatzen da ? Izena idatzi.

solidoa likidoa gasa

Laguntza gela

12

4- Osatu eskema hau.

5- Osatu esaldi hauek.

Lagungarri izango duzu aurreko eskema.

6- Lotu izenak eta argazkiak.

Laguntza gela

13

7- Idatzi taulan :

Ura erabiliz egiten dituzun 5 lan.

Urik gabe egiten dituzun beste 5.

Egiten dituzun lanak Ura

behar dut Ez dut

urik behar

Laguntza gela

14

Uraren zikloa

Ura gelditu gabe dabil Lurrean; horregatik uraren zikloa sortzen da. 1- Itsasotik hodeietara

Zikloaren hasieran, itsaso eta ibaietako ura berotu eta lurrundu egiten da.

Gero, gora igo eta kondentsatu egiten da.

Orduan, tantatxo txikiak sortzen dira .

Horrela sortzen dira HODEIAK .

Laguntza gela

15

2- Hodeietatik lurrera

3- Lehorretik itsasora

Hodeietako tantatxoak elkartu egiten dira eta tanta handiagoak osatzen dira.

Gero, tanta hoiek lurrera erortzen dira.

Horrela sortzen da EURIA .

Bidean tantak azkar-azkar hozten badira TXINGORRA edo ELURRA sortzen dira.

Botatako euriarekin errekak osatzen dira.

Errekak ibaietara doaz, eta ibaiak itsasora.

Elurra eta txingorra ere erreketara doaz, urtutakoan.

Laguntza gela

16

Laguntza gela

17

Ariketak

8- Osatu esaldi hauek

9- Osatu eskema hau

10- Ura egunero-egunero hainbat gauzatarako erabiltzen dugu:

edateko, garbitzeko, ureztatzeko… Badakizu zergatik ez den inoiz

bukatzen? Azaldu.

Laguntza gela

18

11- Irakurri testua eta egin marrazki bat.

Laguntza gela

19

12- Irakurri testua eta egin ariketak

Nondik dator zure herrira iristen den ura? Ez badakizu, galdetu

gurasoei.

Hodi bat apurtuta ikusiko bazenu kalean, zer telefono-zenbakira

deitu beharko zenukeen?

Laguntza gela

20

13- Zein binetatan erabiltzen dute ura alferrik galdu gabe? Inguratu.

14- Pentsatu zuk ura aurrezteko beste modu bat.

Marraztu eta azaldu.