2014ko Bilboko hiruileroko egoerari buruzko txostena

I

2014

Bilboko Hiruhilekoko Egoerari buruzko txostena

Hiruhilekoko egoera - 2014ko I. hiruhilekoa

1

Laburpena

Nazioarteko Diru Funtsak apirilean munduko ekonomiaren bilakaerari buruz egindako

aurreikuspenek uste dute munduko BPGd-a % 3,6 2014an eta % 3,9 2015ean

handituko dela, urtarrilean egindako hazkunde aurreikuspenak pixka bat okerragotuta.

Euroaren Eremuko eta Espainiako ekonomiako hazkunde aurreikuspenak, berriz,

gorantz berrikusi dira, 2014rako eta 2015erako % 1,2 eta % 1,5, eta % 0,9 eta

% 1,0ko batez besteko gehikuntzak kalkulatuta, hurrenez hurren.

EAEko ekonomiari dagokionez, Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Plangintza

Zuzendaritzak ia ez du aldatu hurrengo hiruhilekoetarako aurreikusitako egoera

makroekonomikoa. 2013a % 1,2 urte arteko atzerakada izanda amaitu ondoren,

2014an ekonomiaren pixkanakako hobekuntza aurreikusi da, BPGd-aren batez besteko

hazkundea 2014an % 1,0ekoa eta 2015eko lehenengo erdian % 1,5ekoa izango dela

kalkulatuta.

Nolabaiteko susperraldiaren aurreikuspen horretan honako hau adierazi da: “barneko

eskariaren susperraldia funtsezkoa izango da 2014an”. Urte arteko hazkundea

% 0,5ekoa izango da, 2013an erregistratutako uzkurdurarekin (% -1,5) bat ez

datorrena. Hala eta guztiz ere, kanpoko sektoreak “BPGd-ari ekarpen handia egiten

jarraituko du”, horretarako 2014an % 0,4ko urteko batez besteko hazkundea

kalkulatuta. Eskaintzaren ikuspuntutik, aurreikusi da “bai industria bai zerbitzuak

indartzen joango direla hiruhilekoz hiruhileko”, eta 2014aren amaieran % 1,4ko eta

% 1,1eko urte arteko hazkunde-tasak izango dituzte, hurrenez hurren. Horrez gain,

eraikuntzako sektoreak bere joera negatiboari eutsiko dio (% -2,2 2014an), urteak

aurrera egin ahala, pixkanaka-pixkanaka eragina arinduko dela.

Lan-merkatuari buruzko aurreikuspenak ez dira hain baikorrak. Badirudi 2014an EAEko

ekonomia ez dela gai izango enplegu garbia sortzeko (urteko batezbestekoa % 0,0koa

izango da) eta langabezia-tasa aurreko ekitaldiko balioaren antzekoetan egongo dela

(% 14,3). Horrela, enpleguaren urte arteko hazkunde positiboa (% 0,5) eta langabezia-

tasaren hobekuntza (% 13,6) 2015eko lehenengo erdira arte atzeratuko dira.

Hala ere, Biztanleria Aktiboaren Inkestaren datuek unearen zailtasunak agertzen dituzte

EAEko ekonomiarako eta Bilborako. Horrela, EAEko langabeak 178,9 mila pertsona izan

dira 2014ko lehenengo hiruhilekoan; Bilbokoak, aldiz, 30,6 mila pertsona, tasak

% 17,51koa eta % 19,00koa direla, hurrenez hurren.

Halaber, lehenengo hiruhilekoaren amaieran (martxoa) Hiribilduko enpresetako Gizarte

Segurantzako afiliatuak 409 pertsona gutxiago izan dira, aurreko hiruhilekoaren

(abendua) aldean, eta 163.445 pertsona dira, guztira. Afiliazioaren hiruhileko arteko

jaitsiera hori (% -0,2) urtarrileko emaitza negatiboaren ondorioz sortu da (1.661

afiliatuko galera garbia egon da, abenduaren aldean), eta otsailean eta martxoan

egondako gehikuntzek ez dute lortu hori konpentsatzea.

Enplegu garbiaren

sorrera 2015era arte

atzeratuko da

NDFk uste du munduko

ekonomia % 3,6 eta % 3,9

handituko dela 2014an eta

2015ean, hurrenez hurren

EAEko ekonomia

2014an % 1,0 handitzea

aurreikusi da, 2013ko

uzkurdura (% -1,2)

atzean utzita

Bilboko langabeak 30,6

mila pertsona izan dira

2014ko lehenengo

hiruhilekoan abenduan

baino 409 afiliatu gutxiago

egon dira


2

Jarduera sektore handien arabera banakatutako bilakaera kontuan hartuta, nabarmena

da eraikuntza enpresetako afiliazioaren gorakada (% 1,5, abenduaren aldean),

zerbitzuetako eta industria eta energiako sektoreetan egondako jaitsieren aldean

(% -0,3 eta % -0,9, hurrenez hurren).

Hiribilduko biztanleek sinatutako kontratuen kopurua % 8,6 gehitu da, 2013ko

lehenengo hiruhilekoaren aldean; guztira, 24.106 kontratu sinatu dira. Guztiarekin ere,

nabarmendu behar da gizonen kontratazioa emakumeena baino neurri handiagoan

handitu dela (% 12,4 eta % 5,4, hurrenez hurren). Horrez gain, kontratazioaren

hobekuntza handiagoa egon da 35 urtetik gorako biztanleen artean (% 15,3). Aldi

baterako kontratazioak nagusia izaten jarraitzen du urteko lehenengo hiruhilekoan

gauzatutako kontratu gehienetan (% 90), urte arteko gehikuntza % 8,9koa izan dela

(% 6,1ekoa kontratazio mugagabean).

Martxoaren amaieran gehieneko muga historiko berri bat egon da erregistratutako

langabezian, Hiribilduan langabezia-egoeran erregistratuta daudenak 32.942 pertsona

direla. Hiruhilekoko balantzea negatiboa izan da, 1.955 pertsona gehiago (% 6,3) hartu

baititu, abenduko datuaren aldean, nahiz eta hori hobetu ohi den, Gabonetako

kanpainaren merkataritza jarduerari lotutako aldi baterako kontratazioagatik.

Nabarmendu behar da hiru pertsonatik batek bi urte baino gehiago daramala enplegu-

eskatzaile gisa izena emanda.

Jarduera ekonomiko sektorialaren adierazleei dagokienez, 2013ko laugarren

hiruhilekoan zerbitzuetako sektorearen salmenten indize orokorrak bere jaitsiera arindu

du Bizkaian (% -1,5), eta urte arteko balio negatiboak izan ditu ondoz ondoko

hirugarren urtean. Emaitza hori ez da okerragoa izan, merkataritzako sektorearen

salmenten susperraldi txikiari (% 0,9) esker, gainerako zerbitzuek oro har % 4,7ko

jaitsiera nominala izan baitute, 2012ko laugarren hiruhilekoaren aldean. Zerbitzuetako

jarduerako landunen indizeak bere joera negatiboari (% -4,4) eutsi dio, kasu horretan

bai merkataritzan (% -2,4) bai gainerako zerbitzuetan (% -5,5) jaitsierak egon direla.

2013aren amaieran, Bilboko zerbitzuetako enpresek 145.714 afiliatu izan dituzte, eta

horietan 2.119 afiliatu (% -1,4) galdu dira, aurreko urtearen aldean. Enpleguaren galera

garbiaren % 71 honako arlo hauetan gertatu da: finantza eta aseguru jarduerak (-575),

garraioa eta biltegiratzea (-514) eta informazioa eta komunikazioak (-409). Hala ere,

Hiribilduan indarrean dauden jarduera lizentzien kopurua hausnartzen bada,

zerbitzuetako sektorearen balantzea berriro ere positiboa da, 2013ko lehenengo

hiruhilekoan baino 422 lizentzia gehiago (% 1,8) kontabilizatu baitira.

Horrez gain, hoteletako jarduerak urteko lehenengo hiruhilekoa abiarazi du joera

negatibo baten barnean, Hiribilduko hotel establezimenduetako bidaiarien eta ostatu-

gauen kopuruak murriztu direla (% -4,0 eta % -9,7, hurrenez hurren). Gauzak horrela,

egonaldiaren ratioa ere murriztu da (% -5,9), eta 1,75 eguneko batezbestekoa izan du.

Hala ere, emaitza horiek baloratzeko orduan, kontuan hartu behar da Aste Santuaren

eragina, 2013an martxoan egin baitzen eta 2014an, aldiz, apirilean.

Zerbitzuetako sektorearen

salmentek beren jaitsiera

arindu dute 2013ko

laugarren hiruhilekoan,

merkataritzaren

susperraldi txikiari esker

Lehenengo hiruhilekoan

sinatutako kontratuak

gehitu egin dira (% 8,6)

Erregistratutako

langabeziak 1.955

pertsona gehiago (% 6,3)

hartu ditu, abenduaren

aldean

Bilboko hoteletako ostatu-

gauek ez dute

berreskuratu hobetzeko

joera...


3

Hoteletako jardueraren narriadura hori bat dator Bilboko aireportuko zirkulazioaren

emaitzekin. Izan ere, 2014ko lehenengo hiruhilekoan 761.702 bidaiari izan ditu, hau da,

aurreko urteko aldi berean baino % 4,2 gutxiago. Horrek 33.008 bidaiariko galera

garbia ekarri du, nazioko zein nazioarteko hegaldien zirkulazio txikiagoaren ondorioz

(% -4,7 eta % -3,1, hurrenez hurren).

Industria jarduerari dagokionez, urteko lehenengo bi hiletan Bizkaiko industria

ekoizpenaren indizeak bilakaera negatiboa (% -3,1) izan du, aurreko hiruhilekoetako

joera negatiboari eutsita, nahiz eta joera hori arinagoa den. Bereziki nabarmendu behar

da energia, gas eta uretako sektorean ekoizpenak izan duen jaitsiera (% -15,5),

manufaktura-industria osoak izandakoaren (% -1,3) aurrean. Dena den, Hiribilduan

industria sektoreak aldeko joerari eutsi dio, indarreko jarduera lizentzien kopuruari

dagokionez (% 0,4, hiruhileko arteko eta urte arteko datuak kontuan hartuta).

Industria jardueraren ahultasun orokorrak eta bereziki energia jarduerarenak modu

negatiboan eragin diote Bilboko Portuko salgaien itsas garraioaren jarduerari: 2014ko

lehenengo bihilekoan portuko zirkulazioak % 12,3ko jaitsiera izan du, aurreko urteko

aldi berean baino 602 mila tona gutxiago —termino absolutuetan— mobilizatu baititu.

Dezelerazio txikia egon

da industria ekoizpenaren

joera negatiboan, baita

beherakada ere salgaien

itsas garraioan

... eta joera hori bidaiarien

aireko garraioan ere islatu

da (% -4,2)


4

Testuingurua

MUNDUKO EKONOMIA

Apirilean Nazioarteko Diru Funtsak Munduko Hazkundearen Iguripenei buruzko

Txostenaren edizio berri bat argitaratu du, eta horretan urtarrilean proposatutako

hazkunde aurreikuspenak neurri txikian okerragotu dira. Aurreikuspen horiek

eguneratzean, uste da munduko BPGd-a 2014an % 3,6 handituko dela eta adierazi da

pixkanakako hobekuntza egongo dela, urteak aurrera egin ahala finkatzen joango dena.

Horri esker, 2015ean % 3,9ko hazkundea egongo da. Bi ekitaldietarako -0,1pp-ko

doikuntza egin da, aurreko aurreikuspenaren (2014ko urtarrila) aldean.

Ekonomia aurreratuetan, NDFren aurreikuspenek neurrizko hazkundeko iguripenari eutsi

diote (% 2,2 eta % 2,3, 2014an eta 2015ean), aurreko txostenean argitaratutakoaren

aldean aldakuntzarik izan gabe. Goranzko ekonomiei eta garatzeko bidean dauden

ekonomiei dagokienez, aurreikuspenak —ekonomia garatuetakoak baino askoz

handiagoak dira— urtarrilean adierazitakoak baino ezkorragoak izan dira, 2014rako eta

2015erako % 4,9 (-0,2pp) eta % 5,3 (-0,1pp) batez besteko hazkundeak agertuta,

hurrenez hurren.

Euroaren Eremuan baterako portaera positiboa aurreikusi da, errealitate heterogeneoei

erantzuten diena, “hazkundea handiagoa izango dela erdian eta ahulagoa, berriz, zor

maila handia (publikoa zein pribatua) eta finantza fragmentazioa dituzten herrialdeetan,

faktore horiek oztopo jardungo dutela barneko eskarirako”.

NDFk proposatutako proiekzioak kontuan hartuta, Euroaren Eremuko hazkunde

ekonomikoa % 1,2 eta % 1,5 izango da 2014an eta 2015ean, bi kasuetan urtarrileko

aurreikuspenak 0,1 puntu portzentualetan hobetuta. Espainiako ekonomiari dagokionez,

aurreikuspenen gorakada are handiagoa izan da, 2014an % 0,9 (0,3pp) eta 2015ean

% 1,0ko (0,2pp) hazkunde positiboa kalkulatuta.

NDFk aurreikusi du munduko

ekonomia 2014an % 3,6 eta

2015ean % 3,9 handituko

dela

Euroaren Eremuko hazkunde

aurreikuspenak neurri txikian

hobetu dira, eta pixka bat

handiagoak izan dira

Espainiako ekonomiari

buruzkoak


5

munduko BPGd-a 2013 2014 2015 (Urte arteko aldakuntza-tasa, %)

MUNDUKO BPGd-A 3,0 3,6 3,9

Ekonomia aurreratuak 1,3 2,2 2,3

Ameriketako Estatu Batuak 1,9 2,8 3,0

Euroaren Eremua -0,5 1,2 1,5

Alemania 0,5 1,7 1,4

Frantzia 0,3 1,0 1,5

Italia -1,9 0,6 1,1

Espainia -1,2 0,9 1,0

Goranzko ekonomiak eta garatzeko

bidean daudenak

4,7 4,9 5,3

Txina 7,7 7,5 7,3

India 4,4 5,4 6,4

Brasil 2,3 1,8 2,7

Errusia 1,3 1,3 2,3

Iturria: Nazioarteko Diru Funtsa (2014ko apirila).

EAEKO EKONOMIA

Halaber, Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzak hazkunde

ekonomikorako aurreikuspenak berrikusi ditu apirilean, eta 2014rako aurreikusi du

EAEko ekonomiak % 1,0ko urte arteko hazkundea izango duela. Aurrerapenak aurrera

egiten jarraituko du 2015eko lehenengo seihilekoan, aldi horretarako % 15eko batez

besteko hazkundea adierazita.

Aurreikusi da “eragileen konfiantzaren eta finantza baldintzen hobekuntzak barneko

eskaria suspertzea ahalbidetuko duela”, eta uste da hazkunde ekonomikorako 2014rako

ekarpena % 0,5ekoa izango dela. Etxebizitzetako kontsumoko gastuaren hazkundeak

“honako oinarri hauek izango ditu: errenta erabilgarriaren gehikuntza, konfiantza

handiagoa, inflazio-tasa txikia eta, batez ere, lan-merkatuaren egoera hobea”. Gauzak

horrela, haren ekarpena positiboa izango da, eta, urteak aurrera egin ahala, gehitzen

joango da (urteko hazkundea % 0,8koa izango da).

Kontsumo publikoak bere ekarpen negatiboari (% -1,1) eutsiko dio 2014an, eta kapital-

eraketa gordinak gero eta dinamismo handiagoa erakutsiko du hiruhileko bakoitzean,

2014aren amaieran % 1,2ko ekarpen positiboa izateko.

EAEko BPGd-a % 1,0 eta

% 1,5 handituko da

2014an eta 2015eko

lehenengo erdian,

hurrenez hurren


6

Kanpoko sektoreak BPGd-rako hazkunderako ekarpena motelduko du, eta barneko

eskariaren ekarpen handiagoak hori konpentsatuko du. Horrela, hazkundearen osaera

orekatuagoa izango da. Esportazioek gehitzen jarraituko dute, kanpoko merkatuen

dinamismoaren, helmugen dibertsifikazioaren eta lehiakortasuneko hobekuntzen

eraginez. Horrez gain, inportazioen susperraldia etxeko eskari globalaren bilakaeraren

araberakoa izango da.

EAEko BPGd-a 2013ko IV.a 2014ko I.a p 2014p (Urte arteko aldakuntza-tasa, %)

BPGd-a -0,3 0,4 1,0

Etxebizitzetako kontsumoa -0,1 0,2 0,8

Kontsumo publikoa -2,3 -1,4 -1,1

Inbertsioa -0,3 0,4 1,2

Barneko eskariaren ekarpena -0,5 -0,1 0,5

Kanpoko saldoaren ekarpena 0,2 0,6 0,4

Industria 0,0 0,5 1,4

Eraikuntza -1,2 -3,1 -2,2

Zerbitzuak -0,1 0,6 1,1

Iturria: Eusko Jaurlaritza. Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza (2014ko apirila)

Amaitzeko, adierazi behar da iguripen negatiboa dagoela oraindik, lan-merkatuaren

egoerari dagokionez. Aurreikuspenek adierazi dute “ez dela enplegu garbirik sortuko

2014an, baina ez dela okupazioaren beherakada gehiago egongo”, okupazio zifren

geldialdia (% 0,0) aurreikusita. Lan-merkatuaren susperraldia 2015eko lehenengo

seihilekora arte atzeratuko da, eta uste da aldi horretan % 0,5 handituko dela batez

beste. Langabezia-tasak —handia izaten jarraituko badu ere— pixkanakako

hobekuntzarako joera agertuko du (% 14,3 eta % 13,6 2014an eta 2015eko lehenengo

erdian, hurrenez hurren).


7

Lan-merkatua

MAGNITUDE NAGUSIAK1

Biztanleria Aktiboaren Inkestaren (BAI) azken datuen arabera, 2014ko lehenengo

hiruhilekoan Bilboko biztanle aktiboak 160,8 mila pertsona izan dira: 85,3 mila gizon

(biztanleria aktiboaren % 53) eta 75,6 mila emakume (% 47). Batez besteko jarduera-

tasa % 55,72koa izan da: gizonei dagokienez, % 63,23koa eta, emakumeei dagokienez,

berriz, % 49,14koa.

Bilboko landunak biztanleria aktiboaren % 81 dira, 130,3 mila pertsona hartuta, guztira;

kasu horretan ere gizon landunak (67,5 mila) enplegudun emakumeak (62,8 mila) baino

gehiago dira. Horrela, genero aldea biztanleen enplegu-tasan islatu da, ia hamar

puntuko aldea dagoela gizonen (% 50,06) eta emakumeen (% 40,82) artean. Oro har,

Hiribilduko enplegu-tasa % 45,13koa izan da.

Jarduera sektoreen araberako okupazioaren analisiak zerbitzuetako sektorearen

ekarpen handia erakutsi du, guztira, 109,6 mila landun daudela (guztien % 84),

industriaren (14,1 mila) edo eraikuntzaren (6,6 mila) aldean. Zerbitzuetako sektorea

feminizazio handiena (% 56) duena da, emakumezko langileak gizonezkoak baino

gehiago direla, emakumeen agerpen txikiagoa duten beste sektoreak ez bezala.

biztanleria aktiboa 2014ko I.a Gizonen % Emakumeen %

Biztanleria aktiboa (milakotan) 160,8 53,0 47,0

Landunak (milakotan) 130,3 51,8 48,2 - Industria 14,1 92,2 7,1 - Eraikuntza 6,6 89,4 12,1 - Zerbitzuak 109,6 44,3 55,7

Langabeak (milakotan) 30,6 58,2 41,8

2014ko I.a Gizonak Emakumeak

Langabezia-tasa (%) 19,00 20,83 16,94

Iturria: Biztanleria Aktiboaren Inkesta, EIN.

1EINk Biztanleria Aktiboaren Inkestaren populazioaren oinarria aldatu du. Hori dela eta, 2014ko lehenengo hiruhilekoko

emaitzak ezin dira erkatu aurreko txostenetan argitaratutakoekin. Hiruhilekoko Egoerari buruzko Txosten hau amaitu den

egunean, Bilboko Behatokiak ez du aurreko hiruhilekoei lotzeko sailik.

Bilbo

Hiribilduak

130,3 mila

landun ditu...


8

Horrez gain, uste da Bilboko langabeak 30,6 mila pertsona direla: 17,8 mila gizon eta

12,8 mila emakume. Zenbaki horiek batez besteko % 19,00ko langabezia-tasa dakarte

bilbotarrentzat: % 20,83koa gizonen artean eta % 16,94koa emakumeen artean.

AFILIATUAK

Bilboko enpresetako Gizarte Segurantzako afiliazioak hiruhileko arteko % 0,2ko

beherakada izan du 2014ko lehenengo hiruhilekoan. Zehatz-mehatz, martxoaren

amaieran Hiribilduko enpresetako afiliatuak 163.445 pertsona izan dira, eta horrek 409

pertsonako galera garbia dakar, 2013aren amaierako datuaren aldean.

Afiliatuak

Araubide Orokorrak afiliatuen % 82,1 hartzen du, hau da, 134.249 pertsona, baina

2014ko lehenengo hiruhileko honetan % 0,4 murriztu da. Langile Autonomoen Araubide

Bereziak, aldiz, 22.165 afiliatu (Hiribilduko afiliatu guztien % 13,6) izan ditu, eta

abenduko datuaren antzekoa izan da (10 pertsona gehiago).

Etxeko Langileen Araubide Berezia (Bilboko afiliatuen % 3,9), aurreko hiruhilekoaren

aldean, bilakaera positiboa izan duen kotizazio-talde bakarra izan da (% 2,7 gehiago,

guztira 6.374 pertsona hartuta); Itsasoko Langileen eta Nekazarien Araubide

Berezietako afiliazioak, berriz, % 6,5 murriztu dira oro har.

..., baita 30,6 mila

langabe ere,

langabezia-tasa

% 19,00koa izan

dela

Hiribilduko enpresetako

afiliazioa neurri txikian

murriztu da

Afiliatuak oro har

murriztu dira, Etxeko

Langileen Araubide

Berezian izan ezik


9

afiliatuak 2014ko 3.a ∆ %

GUZTIRA 163.445 -0,2

Araubide Orokorra 134.249 -0,4

Autonomoak 22.165 0,0

Etxeko langileak 6.374 2,7

Nekazariak eta

itsasoko langileak 657 -6,5

Aldakuntza-tasa, abenduaren aldean

Iturria: Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioa.

Erantsitako taulak adierazi bezala, zerbitzuek Bilboko enpresetako hamar afiliatutik

bederatzi (% 88,9, martxoaren amaieran) hartzen dituzte, eta gainerako afiliatuak

industriako eta energiako sektorearen (% 5,6) eta eraikuntzako sektorearen (% 5,3)

artean banatzen dira, lehen mailako sektorean hondar taldea baino ez dagoela (% 0,2).

Afiliatuak

jarduera adarrak 2014ko 3.a ∆ %

Lehen sektorea 311 -1,6

Industria eta Energia 9.157 -0,9

Industria 5.612 -1,4

Energia 1.534 0,9

Hondakinak eta ura 2.011 -0,8

Eraikuntza 8.717 1,5

Eraikuntza 2.990 -0,8

Eraikuntzako osagarriak 5.727 2,8

Zerbitzuak 145.260 -0,3

Merkataritza 20.317 -2,6

Administrazio jarduerak eta osagarriak 16.553 0,5

Hezkuntza 16.762 5,2

Profesionalak, zientifikoak eta teknikoak 11.369 1,9

Herri Administrazioa 10.496 0,8

Osasuna 11.249 -4,8

Gizarte Zerbitzuak 7.404 -5,0

Finantzak eta aseguruak 8.371 -1,2

Garraioa eta biltegiratzea 8.646 -1,9

Ostalaritza 8.538 -0,4

Informazioa eta komunikazioak 6.767 0,3

Etxeko langileak 7.007 2,3

Jolas eta kultur jarduerak 3.024 1,1

Ostalaritza 1.123 -3,0

Higiezinak 1.194 -0,5

Bestelako zerbitzuak 6.440 -0,2



Eraikuntza enpresetako

afiliazioa handitu egin da

2014ko lehenengo

hiruhilekoan


10

Abenduko datuekiko erkaketak hirugarren sektoreko, industria eta energiako eta lehen

sektoreko afiliatuen galera erakusten du (% -0,3, % -0,9 eta % -1,6, hurrenez hurren).

Hala ere, eraikuntzako sektoreko afiliazioa handitu egin da: % 1,5.

Jarduera azpisektoreen araberako banakapenak bilakaera oso ezberdinak agertu ditu.

Sektore batzuek (adibidez, hezkuntza —% 5,2—, zerbitzu profesionalak, zientifikoak eta

teknikoak —% 1,9—, etxeko langileak —% 2,3— edo eraikuntzaren zerbitzu osagarriak

—% 2,8—) afiliatuen kopuruaren bilakaera positiboa izan dute, abenduaren amaierako

datuaren aldean; beste jarduera batzuek (adibidez, merkataritza —% -2,6—, osasuna

—% -4,8—, gizarte zerbitzuak —% -5—, finantza eta aseguru zerbitzuak —% -1,2—

edo garraio eta biltegiratze jarduerak —% -1,9—), aldiz, joera negatiboa izan dute,

afiliatuak gutxituta.

benchmarking-a

afiliatuak 2014ko 3.a ∆ %

Madril 1.671.705 0,0

Bartzelona 974.558 0,5

Valentzia 322.870 0,2

Sevilla 299.236 -1,7

Zaragoza 254.291 0,6

G-5eko batezbestekoa .. -0,1

BILBO 163.445 -0,2

Gasteiz 107.568 -0,1

Donostia 103.563 -0,8

Iruñea 91.986 1,3

G-3ko batezbestekoa .. 0,2

G-9ko batezbestekoa .. 0,0


G-5: Madril, Bartzelona, Valentzia, Sevilla eta Zaragoza

G-3: Gasteiz, Donostia eta Iruñea

G-9: G-5, G-3 eta Bilbo


Estatuko hiriburu nagusietako afiliazioaren batez besteko bilakaera (% -0,1) eta Bilbon

egondakoa oso antzekoak dira, nahiz eta banakako erkaketan Hiribilduaren posizioa

txarra den, oro har. Talde horren barnean, nabarmena da Sevillako enpresetako

afiliazioaren atzerakada (% -1,7), Madrilgo orekarekin edo Valentzia, Bartzelona eta

Zaragozako gehikuntzekin (% 0,2, % 0,5 eta % 0,6, hurrenez hurren) bat ez datorrena.

EAEko gainerako hiriburuei (G-3) dagokienez, afiliazioak 0,2ko gehikuntza izan du

batez beste lehenengo hiruhilekoan, Iruñean egondako bilakaera positiboaren (% 1,3)

ondorioz. Dena den, Donostian eta Gasteizen afiliazioa murriztu egin da (% -0,8 eta

% -0,1, hurrenez hurren), abenduaren aldean.

Afiliazioaren bilakaera

oso ezberdina izan da

erreferentziazko

hiriburuetan


11

KONTRATUAK

2014ko lehenengo hiruhilekoan, Bilboko biztanleek gauzatutako kontratuen kopurua

24.106 izan da, Estatu Enpleguko Zerbitzu Publikoaren datuen arabera. Horrek % 8,6ko

gehikuntza dakar, aurreko urteko aldi beraren aldean (1.914 kontratu gehiago, termino

absolutuetan).

Emakumeek kontratazio berrien erdia baino pixka bat gehiago gauzatu dute (guztien

% 52,5), nahiz eta gizonen kontratazioaren gehikuntza emakumeen kontratazioarena

baino bi aldiz handiagoa izan den. Zehatz-mehatz, gizonek gauzatutako kontratuak

11.446 izan dira, guztira, eta horrek urte arteko % 12,4ko gehikuntza dakar,

emakumeen kontratazioaren % 5,4ko gehikuntzaren (12.660 kontratu berri, guztira)

aldean.

kontratuak 2014ko I.a ∆ %

GUZTIRA 24.106 8,6

Emakumeak 12.660 5,4

Gizonak 11.446 12,4

16 eta 24 urte bitartekoak 3.488 -4,9

25 eta 34 urte bitartekoak 8.730 6,3

35 eta 44 urte bitartekoak 6.359 12,6

45 urtekoak eta hortik gorakoak 5.529 18,6

Mugagabeak 2.366 6,1

Aldi baterakoak 21.740 8,9

Zerbitzuak 20.655 4,1


Industria 1.865 82,1

Lehen sektorea 200 41,8

Aldakuntza-tasa, aurreko urteko aldi beraren aldean.

Iturria: SEPE.

Adin taldeen araberako kontratazioaren gehikuntza orokorra antzeman da, 16 eta 24

urte bitarteko taldean izan ezik; izan ere, talde hori 2014ko lehenengo hiruhilekoan urte

arteko bilakaera negatiboa (% -4,9) agertu duen bakarra izan da. 24 urtetik gorako

biztanleen artean, bilakaera hobea izan da, adinak aurrera egiten duen neurrian: 25 eta

34 urte bitarteko biztanleentzat gehikuntza % 6,3koa izan da; 45 urte eta gehiago

dituzten biztanleen artean, aldiz, % 18,6koa.

Halaber, aldi baterako kontratazioak 2014ko urtarriletik martxora bitartean gauzatutako

kontratu gehienak (% 90,2) biltzen ditu (21.740 kontratu, guztira), 2.366 kontratu

mugagabeen aldean. Aurreko urtearen aldean, bilakaerak joera onak agertu ditu bi

kasuetan: kontratazio mugagabea % 6,1 handitu da, eta aldi baterakoa, aldiz, % 8,9

(135 eta 1.779 kontratu gehiago, hurrenez hurren).

Biztanleen kontratazioa

% 8,6 handitu da, eta

bereziki gizonena (% 12,4)

45 urte eta gehiago

dituzten biztanleen artean

kontratazioa % 18,6

handitu da

Bai kontratazio

mugagabea bai aldi

baterakoa handitu egin

dira


12

Amaitzeko, adierazi behar da kontratazioak bilakaera positiboa izan duela lau jarduera

sektore handietan. Zerbitzuetako sektoreak (hiruhilekoan gauzatutako kontratuen

% 85,7) urte arteko % 4,1eko gehikuntza izan du, eta 2013ko lehenengo hiruhilekoan

baino 810 kontratu gehiago kontabilizatu ditu. Eraikuntza jarduerari lotutako

kontratazioa % 17,3 handitu da (1.386 kontratu gauzatu dira) eta industrian kopuru

hori ia bikoiztu egin da (% 82,1, 1.024 kontratu izatetik 1.865 izatera pasatu dira).

Horrez gain, lehen sektoreak 200 kontratu berri egin ditu, urte arteko gehikuntza

% 41,8koa izan dela.

ERREGISTRATUTAKO LANGABEZIA

Gabonetako kanpainari lotutako kontratazioaren ondorioz 2013ko laugarren

hiruhilekoan egondako langabeziaren beherakada nabarmenaren (hiruhileko arteko % -

5,1) ondoren, 2014ko lehenengo hiruhilekoan bide negatibora itzuli da, eta hiruhileko

arteko beste gehikuntza bat egon da. Horrela, martxoaren amaieran, 32.942 pertsona

zeuden Hiribilduan enplegu-eskatzaile gisa inskribatuta. Horrek % 6,3ko gehikuntza

dakar, aurreko abenduaren aldean, eta 1.955 langabe gehiago egotea eragin du.

Erregistratutako langabezia

Erregistratutako langabeziaren gehikuntza gizonen zein emakumeen taldeen portaerak

zehaztu du. Horrela, erregistratutako langabezia % 7,7 handitu da Hiribilduko

emakumeen artean (16.879, guztira), gizonen artean % 4,9 (16.063) gehitu dela.

Gehikuntza horiek termino absolutuetan 1.209 emakume eta 746 gizon langabe gehiago

egotea eragin dute, 2013ko abenduaren 31ren aldean.

Kontratazioaren

gehikuntza orokorra egon

da jarduera sektore

guztietan

Erregistratutako

langabezia % 6,3

handitu da 2014ko

lehenengo hiruhilekoan

Erregistratutako

langabezia pixka bat

handiagoa izan da

emakumeen artean

(% 7,7) gizonen artean

baino (% 4,9)


13

Egungo krisialdiak industriari edo eraikuntzari eragin zion, baina bigarren aldian

Zerbitzuetako jarduerari ere eragin dio berriro. Beraz, jarduera horren narriadura

emakumeen artean erregistratutako langabeziaren pixkanakako gehikuntza azaltzen

duten argudioetako bat da, feminizazio maila handiagoa duten jardueretan pilatu baita.

Horrela, pixkanaka-pixkanaka sexuaren arabera erregistratutako langabeziaren

zenbakiak orekatzen ari dira.

Adin taldeen araberako banakapenak hausnartutako lau taldeetan erregistratutako

langabezia handitu dela erakutsi du. Hala eta guztiz ere, 16 eta 24 urte bitartekoen

taldeak gehikuntza handiena agertu du, enplegu-eskatzaile gisa erregistratutako 2.177

pertsona, guztira, kontabilizatu arte (% 8,5). 25 eta 34 urte bitarteko eta 35 eta 44 urte

bitarteko biztanleen artean, erregistratutako langabezia % 6,8 handitu da (455 eta 573

langabe gehiago, hurrenez hurren).

Amaitzeko, 45 urtetik gorako biztanleen artean erregistratutako langabezia % 5,5

handitu da, 14.559 pertsona hartuta, guztira (2013aren amaieran erregistratutako

langabeak baino 756 gehiago). Hau da, Hiribilduko bi langabeko ia batek (% 44,2) 45

urte baino gehiago ditu.

erregistratutako

langabezia 2014ko 3.a ∆ %

GUZTIRA 32.942 6,3

Emakumeak 16.879 7,7

Gizonak 16.063 4,9

16 eta 24 urte bitartekoak 2.177 8,5 25 eta 34 urte bitartekoak 7.184 6,8 35 eta 44 urte bitartekoak 9.022 6,8 45 urtekoak eta hortik gorakoak 14.559 5,5

6 hilabetera artekoak 10.031 6,9 6 hilabetetik urtebetera

bitartekoak 4.750 6,5 Urte 1 eta 2 bitartekoak 6.426 4,8 2 eta 3 urte bitartekoak 3.781 -1,3 3 urtetik gorakoak 7.954 10,8

Ez du prestaziorik kobratzen 21.571 7,3 Prestazioak kobratzen ditu 11.371 4,5


Iturria: SEPE eta Lanbide

2014ko lehenengo hiruhilekoan, erregistratutako langabezia osatzen duten taldeen

hazkunde orokorra antzeman da, egoera horretan eman duten denboraren arabera, bi

eta hiru urte bitarteko denbora daraman taldea salbuespena izanda (% -1,3). Portaera

ezberdin horren arrazoia hiru urtetik gorako denbora eman dutenen biztanleen taldean

Erregistratutako

langabezia handitu egin

da hausnartutako adin

talde guztietan

Lau langabetik batek

hiru urte baino gehiago

darama enplegu-

eskatzaile gisa

inskribatuta, eta hirutik

bik ez dute prestaziorik

kobratzen


14

sartu izana izan daiteke; izan ere, talde hori nabarmen handitu da (% 10,8), eta 7.954

pertsona hartzen ditu, guztira (guztien % 24,1). Hala eta guztiz ere, erregistratutako

langabeziaren taldeko talde nagusia sei hilabetetik beherako denbora daramana da

(% 30,5).

Halaber, nabarmendu behar da erregistratutako langabeen bi herenek ez dutela

prestazio ekonomikorik kobratzen (21.571 pertsona, guztira, abenduaren aldean

% 7,3ko gehikuntza egon dela).

Erreferentziazko beste hiriburu batzuekiko erkaketak bilakaera txarragoa agertu du

Bilborako. Alde batetik, Zaragoza eta Valentzia, abenduaren aldean, erregistratutako

langabezia txikiagoa izan duten hiriburu bakarrak izan dira (% -1,2 eta % -0,6,

hurrenez hurren). Beste alde batetik, Bartzelonan egonkorra izan da (% 0,1), eta

Madrilen eta Sevillan erregistratutako langabezia % 1,7 eta % 4,0 handitu da, hurrenez

hurren. Horren ondorioz, G-5 taldeak % 0,8ko gehikuntza izan du batez beste, 2014ko

lehenengo hiruhilekoan.

Horrez gain, EAEko gainerako hiriburuek, oro har, erregistratutako langabeziaren

% 5,4ko batez besteko gehikuntza izan dute, Gasteizko, Donostiako eta Iruñeko

gehikuntzek (% 6,9, % 6,2 eta % 3,3, hurrenez hurren) zehaztuta.

benchmarking-a

erregistratutako langabezia 2014ko 3.a ∆ %

Madril 247.067 1,7

Bartzelona 107.734 0,1

Valentzia 77.452 -0,6

Sevilla 91.930 4,0

Zaragoza 60.320 -1,2

G-5eko batezbestekoa -- 0,8

BILBO 32.942 6,3

Gasteiz 22.432 6,9

Donostia 11.882 6,2

Iruñea 16.818 3,3

G-3ko batezbestekoa -- 5,4

G-9ko batezbestekoa -- 3,0



Gasteizek baino ez du

izan Bilbok baino

bilakaera txarragorik


15

Merkataritza

2013ko laugarren hiruhilekoaren amaieran, Bizkaiko merkataritza sektorearen

salmenten indize orokorrak % 0,9ko gehikuntza txikia izan du, eta emaitza hori

positibotzat jo behar da, aurreko hiruhilekoetan etengabe narriatzen zela kontuan

hartuta.

Salmenten gehikuntza hori motordun ibilgailuen salmenta eta konponketako (% 16,6)

eta txikizkako merkataritzako (% 2,0) sektoreetako salmenten gehikuntzan oinarritu da,

handizkako merkataritzako salmentek, jaitsiera arindu badute ere, joera negatiboari

eutsi baitiote (% -1,3).

Txikizkako merkataritzaren portaeraren analisian elikagaien salmenten indizearen

bilakaera bildu da, 2012ko laugarren hiruhilekoaren aldean, ia berdin mantendu dena.

Horrez gain, elikadurakoak ez diren produktuei lotutako osagaiak % 3,4ko batez

besteko gehikuntza izan du, aurreko hiruhilekoan izandako atzerakada handiarekin

(% -8,1) bat ez datorrena.

Salmenten indizearen hobekuntza txikia gorabehera, Bizkaiko merkataritzako sektoreko

biztanle landunei buruzko indizeak joera negatiboari eutsi dio, aurreko hiruhilekoan

izandako beherakadaren antzekoa izan dela (% -2,4 2013ko hirugarren eta laugarren

hiruhilekoetan).

merkataritza 2013ko III.a 2013ko IV.a (Urte arteko aldakuntza-tasa, %)

SALMENTAK -4,8 0,9

Motordun ibilgailuen

salmenta/konp.

3,0 16,6

Handizkako merkataritza -5,1 -1,3

Txikizkako merkataritza* -7,2 2,0

Elikadura -5,9 0,1

Gainerako produktuak -8,1 3,4

LANDUNAK -2,4 -2,4

*Indize orokorra, zerbitzugunerik gabe

Bizkaiko datuak, egutegi-efektua zuzenduta duten prezio korronteak. 2010eko

oinarria.

Iturria: Eustat.

Merkataritzako

salmentak neurri

txikian suspertu dira

BIzkaian


16

Bizkaiko saltoki handietako salmenten bilakaera kontuan hartuta, 2014ko lehenengo

hiruhilekoan beste jaitsiera bat (% -2,6) egon dela antzeman da, aurreko hiruhilekoan

izandako gehikuntza txikiaren (% 0,6) ondoren. Beherakada hori elikagaien

salmentaren bilakaera txarrak (% -2,1) eta gainerako produktuen salmentenak (% -3,0)

zehaztu dute. Era berean, Bizkaiko saltoki handietako okupazioa berriro ere murriztu da

(% -0,3) ondoz ondoko hamargarren hiruhilekoan, nahiz eta jaitsiera hori 2013ko

laugarren hiruhilekoan erregistratutakoa baino askoz neurrizkoagoa izan den.

saltoki handiak 2013ko IV.a 2014ko I.a (Urte arteko aldakuntza-tasa, %)

SALMENTAK 0,6 -2,6

Elikadura 0,5 -2,1

Bestelako produktuak 0,8 -3,0

LANDUNAK -1,8 -0,3

Bizkaiko datuak, egutegi-efektua zuzenduta duten prezio korronteak. Behin-

behinekoak.

Iturria: Eustat.

Bizkaian ibilgailuen matrikulazioa % 10,7 handitu da, 2013ko lehenengo hiruhilekoaren

aldean, gehikuntza hori 2013aren amaieran egondakoa baino askoz txikiagoa izan dela

(% 32,4 urte artean). 2014ko lehenengo hiru hiletan 3.461 ibilgailu matrikulatu dira,

guztira, hau da, aurreko urteko aldi berean baino 335 gehiago.

Gehikuntza hori ibilgailu partikularren matrikulazioen bilakaerak (guztien % 76,6)

zehaztu du; izan ere, % 19,7 gehitu dira, urteko lehenengo hiruhilekoan. Hala ere,

enpresako ibilgailuen eta bestelako ibilgailuen matrikulazioa % 11,2 murriztu da aldi

berean, jarduera ekonomikoaren ahultasunarekin eta, beraz, aktiboetako inbertsioaren

gaitasunarekin bat etorrita.

ibilgailuen matrikulazioa 2014ko I.a ∆ %

GUZTIRA 3.461 10,7

Partikularrak 2.650 19,7

Enpresak eta bestelakoak 811 -11,2

Bizkaiko datuak. Aldakuntza-tasa, aurreko urteko aldi beraren aldean.

Iturria: Faconauto

Salmentak murriztu dira

lurraldeko saltoki

handietan

Ibilgailuen matrikulazioa

gehitu da, ondoz ondoko

laugarren hiruhilekoan


17

Bilbo Hiribildua berariaz hausnartuta, martxoaren amaieran merkataritzako sektoreko

enpresetako afiliatuak 20.317 pertsona izan dira, hau da, abenduan baino % 2,6

gutxiago (-544). Emaitza hori sektorea osatzen duten hiru jarduera azpisektoreetako

afiliazioaren jaitsierak zehaztu du. Horrela, txikizkako merkataritzak 403 afiliatu galdu

ditu (% -2,9), handizkako merkataritzak, berriz, 128 afiliatu (% -2,4) eta motordun

ibilgailuen salmenta eta konponketa enpresak ia egonkor mantendu dira, 13 afiliatu

gutxiago izan dituztela (% -0,9).

Baina, horrez gain, sektoreko enpresa ehunak uzkurtzen jarraitu du (% -1,4 hiruhileko

artean), martxoaren amaieran inoren konturako langileak dituzten 2.873 enpresa egon

arte. Jarduera azpisektoreen arabera, txikizkako merkataritzako establezimenduak

% 1,5 murriztu dira (30 establezimendu gutxiago), handizkako merkataritzakoak % 0,9

(7 gutxiago) eta ibilgailuen salmenta eta konponketarako establezimenduak % 2,2 (5

gutxiago).

Turismoa

2014ko lehenengo hiruhilekoan Bilboko ostalaritza establezimenduek 232.159 ostatu-

gau izan dituzte; horrek % 9,7ko atzerakada dakar, aurreko urteko aldi beraren aldean,

guztira, 24.807 ostatu-gauko galera garbia egon dela. Bizkaiko hiriburuko hotel sarrerak

neurri txikiagoan murriztu dira (% -4), aldi berean 138.465 izatetik 132.957 izatera

(-5.508) pasatu direla. Emaitza horiek interpretatzeko orduan, kontuan hartu behar da

2013ko Aste Santua martxoan egin zela eta aurten, aldiz, apirilean.

Lehenengo hiruhilekoan egondako ostatu-gauen bi heren (155.377) turista nazionalek

egin zituzten; gainerako herena (76.782), aldiz, atzerriko turistek. Bi taldeek urte arteko

atzerakadak agertu dituzten arren, atzerriko turisten jaitsiera (% -14,1) turista

nazionalen artean egondakoa (% -7,3) baino bi aldiz handiagoa izan da. Hotel sarrerei

dagokienez, bilakaera ere txarragoa izan da atzerriko turismorako (% -8,7) estatuko

turismorako baino (% -1,8).

Ostalaritza establezimenduen kategoria hausnartzen bada, adierazi behar da hamar

ostatu-gautik zortzi (% 79,8) 3, 4 eta 5 izarreko hoteletan egin direla, urte arteko

atzerakada % 6,8koa izan dela, 2013ko lehenengo hiruhilekoaren aldean. Horrez gain,

beheragoko kategoriako establezimenduei dagozkien ostatu-gauak neurri handiagoan

(% -19,3) murriztu dira.

Bilbon merkataritzako

sektoreko afiliazioa eta

enpresak murriztu dira

Hotel sarrerak eta ostatu-

gauak murriztu egin dira,

2013ko lehenengo

hiruhilekoaren aldean

Atzerriko turismoak

bilakaera txarragoa izan

du


18

turismoa 2014ko I.a ∆ %

OSTATU-GAUAK 232.159 -9,7

3 izar eta gehiagoko hotelak 185.319 -6,8

3 izar baino gutxiagoko hotelak eta ostatuak 46.840 -19,3

Naziokoak 155.377 -7,3

Atzerritarrak 76.782 -14,1

BIDAIARIAK 132.957 -4,0


Atzerritarrak 40.086 -8,7

BATEZ BESTEKO EGONALDIA (ostatu-gauak) 1,75 -5,9


Iturria: Eustat.

Ostatu-gauen jaitsiera handiagoaren eta bidaiarien sarreren kopuruaren baterako

portaerak lehenengo hiruhilekoan Hiribilduko batez besteko egonaldiak bilakaera

negatiboa izatea eragin du, 2013an 1,86 egunekoa izatetik 2014an 1,75ekoa izatera

pasatu baita.

Bilbon gertatu ez bezala, estatuko erreferentziazko hiriburuetako ostatu-gauek bilakaera

positiboa izan dute oro har. Izan ere, Sevillak baino ez du izan atzerakada txiki bat

(% -0,2); ez da ahaztu behar bertan Aste Santuaren eragina oso garrantzitsua dela eta

aurten apirileko emaitzetan islatuko dela hori. Gainerako hiriburuetan hazkundeak egon

dira, Madril (% 10,4) eta Bartzelona (% 6,2) bereziki nabarmendu behar direla. Horren

ondorioz, G-5 taldeak % 4,0ko gehikuntza izan du batez beste, 2014ko lehenengo

hiruhilekoan.

EAEko gainerako hiriburuei dagokienez, Iruñeko ostatu-gauak % 5,2 gehitu dira

aztertutako hiruhilekoan; Gasteizen eta Donostian, berriz, gutxitu egin dira (% -20,4 eta

% -4,7, hurrenez hurren). Horrela, EAEko hiriburuen taldeak (G-3) % 6,6ko batez

besteko atzerakada izan du, emaitza hori Hiribilduan egondakoa baino hobea dela.

Ostatu-gauak oro har

gehitu dira estatuko

erreferentziazko

hiriburuetan...

...hurbileko inguruneko

hiriburuetan, berriz,

bilakaera oso ezberdina

egon da


19

benchmarking-a

ostatu-gauak 2014ko I.a ∆ %

Madril 3.576.216 10,4

Bartzelona 3.264.242 6,2

Valentzia 639.934 2,9

Sevilla 734.220 -0,2

Zaragoza 292.695 0,8

G-5eko batezbestekoa (hiriak) -- 4,0

BILBO 232.159 -9,7

Gasteiz 79.508 -20,4

Donostia 147.264 -4,7

Iruñea 93.148 5,2

G-3ko batezbestekoa (hiriak) -- -6,6

G-9ko batezbestekoa (hiriak) -- -1,0


Iturria: Eustat eta EIN.


20

Garraioa

2014ko lehenengo bihilekoan Bilboko Portuaren bidez kudeatutako salgaien itsas

zirkulazioak % 12,3ko atzerakada izan du, 2013ko aldi beraren aldean. Zehatz-mehatz,

urteko lehenengo bi hiletan 4.298 mila tona mobilizatu dira, guztira; horiek aurreko

urteko bihileko berean kudeatutakoak baino 602 mila tona gutxiago dira.

Atzerakada hori itsas zirkulazioaren jaitsiera orokorrak zehaztu du, salgai orokorra

2013ko aldi beraren aldean bolumena gehitu duen (% +4,6) salgai mota bakarra izan

baita. Solteko likidoek, portuko zirkulazioaren erdia baino gehiago (% 52) hartzen

dutenek, urte arteko % 14,2ko jaitsiera izan dute 2014ko lehenengo bihilekoan, eta

solido solteak, % 13ko partaidetza erlatiboa dutenak, % 28,9 gutxitu dira.

Horrez gain, adierazi behar da urtarrilean eta otsailean 418 merkataritza-ontzik, guztira,

jardun dutela Bilboko Portuan. Horrek % 5,6ko murrizketa dakar, aurreko urteko aldi

beraren aldean (443 ontzi).

Salgaien itsas garraioa

Portuko zirkulazioa

% 12,3 murriztu da

urtarrilean eta otsailean


21

AIREKO GARRAIOA

Bilboko aireportuko bidaiarien aireko garraioak bilakaera negatiboa izan du berriro ere.

Izan ere, 2014ko lehenengo hiruhilekoan garraiatutako bidaiarien kopurua 761.702

pertsonakoa izan da, eta horrek % 4,2ko atzerakada dakar, aurreko urteko aldi beraren

aldean. Termino absolutuetan, jaitsiera garbia 33.008 bidaiarikoa izan da, horrek hilean

batez beste 11.000 bidaiari gutxiago egotea eragin duela.

Aldi berean, egindako hegaldien kopurua % 7,7 murriztu da, aurreko urteko lehenengo

hiruhilekoaren aldean, guztira 9.088 hegaldi egin direla (753 gutxiago, termino

absolutuetan).

Erantsitako taulak adierazi bezala, merkataritza hegaldiek bidaiarien aireko garraio ia

osoa hartu dute (% 99,8, hau da, 760.024 bidaiari). Horretako bi heren nazioko

hegaldiak dira, eta gainerako herena, aldiz, nazioarteko hegaldiak (502.330 eta 257.694

bidaiari, hurrenez hurren). Bi kasuetan bidaiarien fluxua murriztu egin da, 2013ko

lehenengo hiruhilekoaren aldean, nahiz eta trafiko nazionalak (% -4,7, hau da, 24.925

bidaiari gutxiago) nazioartekoak (% -3,1, hau da, -8.134 bidaiari gutxiago) baino

jaitsiera handiagoa izan duen.

Bilbotik egindako hegaldien artean, nabarmendu behar dira Madrilgo eta Bartzelonako

aireportuak, estatuaren barneko lotura nagusiak diren aldetik. Izan ere, 2014ko

lehenengo hiruhilekoko bidaiarien trafikoaren % 18,9 eta % 16 hartu dituzte, hurrenez

hurren. Nazioarteko loturen artean, aldiz, Munich (% 6,1), Paris (% 5,2) eta Frankfurt

(% 5,1) nabarmendu behar dira, batera hiruhilekoko trafikoaren % 16,4 hartu baitute.

aireko garraioa 2014ko I.a ∆ %

BIDAIARIAK (kop.) 761.702 -4,2

Merkataritza hegaldiak:


Nazioartekoak 257.694 -3,1

ERAGIKETAK (kop.) 9.088 -7,7


Iturria: Aena

Bidaiarien aireko

garraioa murriztu egin

da, ondoz ondoko

seigarren hiruhilekoan


22

Erreferentziazko beste aireportu batzuetako zirkulazioaren bilakaera kontuan hartuta eta

analisiaren arreta Espainiako hiri nagusietan (G-5) jarrita, Bartzelonak (% +6,0) eta

Madrilek (% +0,6) baino ez dute izan aldakuntza positiboa, 2013ko lehenengo

hiruhilekoaren aldean, Zaragozan (% -21,6), Sevillan (% -9) eta Valentzian (% -5,9)

jaitsierak egon direla. Aireportuen talde horren zirkulazio metatua kontuan hartuta,

bidaiarien garraioa % 1,7 handitu da.

EAEko gainerako hiriburuek (G-3) % 9,0ko gehikuntza metatua izan dute bidaiarien

kopuruan. Bilakaera positibo hori Donostiako aireportuaren (% 18,5, hau da, 8.456

bidaiari gehiago) zein Gasteizko aireportuaren (669 bidaiari gehiago) portaerak zehaztu

du, Iruñeko aireportuko zirkulazioa % 6,3 murriztu baita, 2013ko lehenengo

hiruhilekoaren aldean.

benchmarking-a

aireportuetako bidaiariak 2014ko I.a ∆ %

Madril 8.754.254 0,6

Bartzelona 6.936.712 6,0

Valentzia 833.691 -5,9

Sevilla 746.833 -9,0

Zaragoza 89.578 -21,6

G-5eko zirkulazio metatua .. 1,7

BILBO 761.702 -4,2

Gasteiz 1.619 70,4

Donostia 54.258 18,5

Iruñea 30.291 -6,3

G-3ko zirkulazio metatua .. 9,0

G-9ko zirkulazio metatua .. 1,5


Iturria: Aena

Erreferentziazko

aireportuetako bidaiarien

zirkulazioak bilakaera

oso ezberdina izan du


23

Ekonomia produktiboa

BARNE PRODUKTU GORDINA

2013aren amaieran, Bizkaiko Barne Produktu Gordinak hiruhileko arteko % 0,1eko

gehikuntza izan du, ondoz ondoko bederatzi hiruhilekotan balio negatiboak izan

ondoren berriro tasa positiboa eskuratuta. Erregistratutako hazkundea txiki-txikia bada

ere, joera aldatu egin da, eta horrek nolabaiteko baikortasuna dakar Bizkaiko

ekonomiaren susperraldiaren inguruan.

Susperraldiranzko gorakada hori lurraldeko BPGd-aren urte arteko bilakaera

hausnartzean ere agertu da. Nahiz eta 2013ko laugarren hiruhilekoko tasak negatiboa

(% -0,5) izaten jarraitzen duen, adierazlearen profilak azken urtean erregistratutako

erritmo negatiboaren dezelerazioa agertu du, 2012ko hirugarren hiruhilekoko emaitza

txarra (% -2,2) atzean utzita.

Bizkaiko BPGd-a

ZERBITZUAK

Bizkaiko merkataritzako sektorearen salmenten gehikuntza nominala gorabehera,

Zerbitzuetako sektorearen salmenten indize orokorrak bilakaera negatiboa (% -1,5) izan

du, 2013ko laugarren hiruhilekoaren amaieran.

Hala ere, erantsitako irudiak bistaratzen du narriadura arindu egin dela, aurreko

hiruhilekoetan egondakoaren aldean, horietan atzerakadak handiagoak izan zirela

(% -6,1, % -5,9 eta % -5,3, hurrenez hurren). Izan ere, hirugarren jaitsiera txikiena

izan da, 2011ko lehenengo hiruhilekotik.

Zerbitzuetako sektorearen

salmentaren jaitsierak

abiadura moteldu du

Bizkaiko Barne Produktu

Gordinak bere

susperraldia finkatu du


24

Zerbitzuen salmentak

zerbitzuak 2013ko III.a 2013ko IV.a (Urte arteko aldakuntza-tasa, %)

Salmenten indizea

Zerbitzuak -6,1 -1,5

Merkataritza -4,8 0,9

Bestelako zerbitzuak -7,5 -4,7

Garraioa eta biltegiratzea 1,0 3,6

Ostalaritza -10,7 -4,4

Informazioa eta komunikazioak -13,2 -12,2

Jard. profesionalak, zientifikoak eta teknikoak -9,2 -7,8

Administrazio jard. eta zerbitzu osagarriak -10,2 -6,6

Landunen indizea

Zerbitzuak -4,7 -4,4

Merkataritza -2,4 -2,4

Bestelako zerbitzuak -6,2 -5,5

Bizkaiko datuak, egutegi-efektua zuzenduta dutenak.

Iturria: Eustat.

Adierazi bezala, merkataritzako sektorearen salmentek oro har susperraldi txikia

(% 0,9) agertu dute urteko laugarren hiruhilekoan. Hori dela eta, indize orokorraren

murrizketa zerbitzuetako gainerako jardueren salmenten batez besteko jaitsieran

(% -4,7) oinarritu da.


25

“Bestelako zerbitzuak” epigrafearen barnean, garraio eta biltegiratze jarduerak 2013ko

azken hiruhilekoan salmenten indizearen gehikuntza (% 3,6) izan duten bakarrak izan

dira. Gainerako jarduerei dagokienez, nabarmena da honako jarduera hauetan

salmentek izan duten narriadura: ostalaritza (% -4,4), administrazio jarduerak eta

zerbitzu osagarriak (% -6,6), jarduera profesionalak, zientifikoak eta teknikoak (% -7,8)

eta informazio eta komunikazio zerbitzuak (% -12,2).

Bizkaiko zerbitzuetako sektoreko landunen indizearen bilakaerak urte arteko % 4,4ko

jaitsiera agertu du. Datu hori, negatiboa bada ere, aurreko hiruhilekoan izandako datua

(% -4,7) baino 0,3 puntu portzentual hobea da. Jarduera azpisektoreen araberako

portaeran nabarmena da merkataritzaren jaitsiera txikiagoa (% -2,4), zerbitzuen

gainerako jardueren batezbestekoaren (% -5,5) aurrean.

Emaitza horiek bat datoz Hiribilduko enpresetako zerbitzuetako sektoreko afiliatuen

bilakaerarekin. Izan ere, 2013aren amaieran 145.714 afiliatu zeuden, 2012ko datuaren

aldean 2.119 afiliatu gutxiago (% -1,4) daudela. Hala ere, 2014ko martxoaren amaieran

afiliazioaren gehikuntza txikia egon da, 2012ko martxoan baino 853 afiliazio gehiago

kontabilizatu baitira.

INDUSTRIA

Urteko lehenengo bihilekoan, Bizkaiko industria ekoizpenak % 3,1eko atzerakada izan

du. Emaitza horrek aurreko hiruhilekoetan egondako narriaduraren moteltzea ekarri du

(% -6,5, % -4,3 eta % -3,5 2013ko laugarren, hirugarren eta bigarren hiruhilekoetan,

hurrenez hurren).

Industria jardueraren indize orokorraren jaitsiera manufaktura-industriako eta energia,

gas eta uretako sektorearen ekoizpenaren bilakaera txarrean oinarritu da (% -1,3 eta

% -15,5, hurrenez hurren), erauzketa-jarduerei dagokienak urte arteko % 11,0ko

gehikuntza izan baitu, 2013ko lehenengo bihilekoaren aldean.

industria 2013ko IV.a 2014ko I.a (Urte arteko aldakuntza-tasa, %)

Produkzio indizea

-6,5 -3,1

Manufaktura-industria

-4,9 -1,3

Energia, gasa eta ura

-17,5 -15,5

Erauzketa-industriak

43,1 11,0

Bizkaiko datuak, behin-behinekoak, egutegi-efektua zuzenduta dutenak.

Lehenengo hiruhilekoko datuak urtarrilekoak eta otsailekoak dira.

Iturria: Eustat.

Bizkaiko industria

ekoizpenaren murrizketa

moteldu egin da


26

KANPOKO MERKATARITZA

Urteko lehenengo bihilekoan, Bizkaiko esportazio guztiak 1.370,2 milioi eurokoak izan

dira, horrek urte arteko % 15,1eko gehikuntza dakarrela. Horrez gain, inportazioen —

1.606,4 milioi euro— balioak % 7,8ko atzerakada izan du.

Kanpoko fluxuaren portaera hori osagai energetikoaren baldintzapean dago: esportazio

ez energetikoak % 2,3 gehitu dira, portzentaje hori esportazio guztiek izandakoa baino

txikiagoa izan dela.

Halaber, inportazio guztien bilakaera negatiboa (% -7,8) positiboa (% 8,1) da, produktu

energetikoak kendu ondoren. Horrela, Bizkaiko kanpo jardueran alde energetikoa urteko

lehenengo bihilekoan egindako esportazioaren ia laurden bat eta inportazioen ia erdia

izan da.

kanpoko merkataritza 2013ko IV.a 2014ko I.a (Urte arteko aldakuntza-tasa, %)

Esportazio guztiak -25,7 15,1

Esportazio ez energetikoak -0,7 2,3

Inportazioak 5,3 -7,8

Inportazio ez energetikoak 24,0 8,1

(Partaidetza ratioa, %)

esport. ez energetikoen % / esport. guztiak 84,0 76,7

inport. ez energetikoen % / inport. guztiak 52,2 50,9

Bizkaiko datuak, behin-behinekoak. 2014ko lehenengo hiruhilekoa, urtarrilekoa eta otsailekoa.

Iturria: Industria, Energia eta Turismo Ministerioa.

Faktore energetikoa

kendu ondoren,

bilakaera positiboa izan

da esportazioetan eta

inportazioetan


27

Jarduera ekonomikoak

2014ko lehenengo hiruhilekoan Bilbok jarduera ekonomikoen 36.923 lizentzia ditu

aktibo, horrek hiruhileko arteko % 0,4ko gehikuntza dakarrela, 2013ko laugarren

hiruhilekoaren amaieran baino 165 lizentzia gehiago egon baitira. 2013ko lehenengo

hiruhilekoan indarrean zeuden lizentzien aldean, urte arteko % 2,6ko gehikuntza egon

da, termino absolutuetan 946 lizentziako irabazi garbia egon dela.

Enpresa jarduerek 27.852 lizentzia dituzte, indarreko lizentzien hiru laurden (% 75,4)

hartzen dituzte, eta aurreko hiruhilekokoak baino % 0,4 gehiago (120 lizentzia gehiago)

izan dira. Ia beste guztiak (8.793) jarduera profesionaletarako lizentziak dira, lizentzia

guztietarako egondako gehikuntzaren antzekoa izan dutela (% 0,6). Amaitzeko, arte

jardueren lizentziak (278) % 1,8 murriztu dira.

jarduerak 2014ko I.a ∆ %

Jarduera ekonomikoak 36.923 0,4

Enpresa jarduerak 27.852 0,4

Industria 1.383 0,4


Zerbitzuak 24.196 0,2

Jarduera profesionalak 8.793 0,6

Arte jarduerak 278 -1,8

Aldakuntza-tasa, aurreko aldiaren aldean.

Iturria: Bizkaiko Foru Aldundia (Jarduera Ekonomikoen gaineko Zerga)

Arreta enpresa lizentzietan jarrita, zerbitzuetako sektoreari atxikitakoak hamarretik ia

bederatzi dira (% 87), eta, talde horren barnean, elikadurari lotu gabeko txikizkako

merkataritzako lizentziak gehienak (4.309) dira, honako hauek gutxiago izanda:

enpresetarako zerbitzuak (4.265), sukaldaritza eta elikadurako bestelako zerbitzuak

(3.031) eta elikadurari lotutako txikizkako merkataritza (2.098), adibidez.

Nahiz eta zerbitzu jarduerek oro har bilakaera positiboa izan duten 2013ko laugarren

hiruhilekoaren aldean (% 0,2, hau da, 59 lizentzia gehiago termino absolutuetan),

jarduera adar nagusien banakapenak bilakaera heterogeneoak ikustea ahalbidetzen du,

honako hauek nabarmenduta: alde batetik, enpresetarako zerbitzuen lizentzien

gehikuntza (27 gehiago, hau da, % +0,6) eta, beste aldetik, ostalaritza zerbitzuei eta

antzekoei atxikitako lizentzien atzerakada (32 gutxiago, hau da, % -1,0).

Zerbitzuetan 59 lizentzia

gehiago kontabilizatu dira,

jarduera adarren arabera

portaera heterogeneoa

izan dela

Jarduera ekonomikoak

% 0,4 gehitu dira, 2013ko

laugarren hiruhilekoaren

aldean


28

Industria jarduerek enpresa jardueraren 1.383 lizentzia izan dituzte, guztira, Hiribilduan,

hiruhileko arteko gehikuntza % 0,4koa izan dela (6 lizentzia gehiago). Kopuruari

dagokionez, honako jarduera hauek nabarmendu behar dira: metalen transformazioa

(411 lizentzia indarrean) eta paperari, arte grafikoei eta edizioari lotutako industria

(438).

Horrez gain, eraikuntzaren lizentziak % 2,5 gehitu dira (55 lizentzia gehiago), guztira

2.273 izan direla. Ia gehienak honako arlo hauei lotutakoak dira: eraikuntza eta obra

zibila (983 lizentzia indarrean), instalazioak eta muntaketak (596) eta obren akabera

(598).

enpresa jarduerak adar nagusiak 2014ko I.a ∆ %

Elikadurari lotu gabeko txikizkako merkataritza 4.309 -0,1

Enpresei emandako zerbitzuak 4.265 0,6

Sukaldaritza eta elikadura zerbitzuak 3.031 -1,0


Elikadurari eta edariei lotutako txikizkako

merkataritza 2.098 0,3

Handizkako merkataritza 1.527 0,2

Zerbitzu pertsonalak 1.343 0,9

Higiezinen zerbitzuak 949 0,1

Finantza eta aseguru zerbitzuak 837 -1,2

Aldakuntza-tasa, aurreko hiruhilekoaren aldean.

Iturria: Bizkaiko Foru Aldundia (Jarduera Ekonomikoen gaineko Zerga)

SOZIETATE BERRIAK

2014ko lehenengo hiruhilekoan 243 merkataritza sozietate berri eratu dira Bilbon;

horrek % 15,7ko gehikuntza dakar, aurreko hiruhilekoaren aldean (33 sozietate

gehiago).

Kopuru hori ia bat dator 2013ko lehenengo hiruhilekoan izandakoarekin (% -0,8, hau

da, 2 merkataritza sozietate gutxiago). Dena den, bi kasuetan 2011ko eta 2012ko

emaitzak baino hobeak dira (215 eta 234, hurrenez hurren).

Eraikuntzaren

lizentziak % 2,5

gehitu dira

Sozietate berrien

eraketak gora egin du

2014ko lehenengo

hiruhilekoan


29

Merkataritza sozietate berriak

Jarduera sektore handien araberako banakapenak adierazi du eratutako merkataritza

sozietate berrien % 82 (199) zerbitzuetako sektorekoak, sozietate berrien % 14 (35)

eraikuntzako sektorekoak eta gainerako % 4 (9) industriako sektorekoak direla.

Zerbitzuetako sektorearen barnean, nabarmenak dira enpresetarako zerbitzuen eta

higiezinen jardueren esparruan sortutako sozietateak (64), baita merkataritzakoak (41)

eta ostalaritzakoak (23) ere.

sozietate berriak 2013ko IV.a 2014ko I.a (Kopurua)

Sozietate berriak 210 243 Lehen sektorea - - Industria eta energia 13 9 Eraikuntza 33 35 Zerbitzuak 164 199

Merkataritza eta konponketa 43 41 Ostalaritza 18 23 Garraioa, biltegiratzea eta komunikazioak 12 18 Finantza bitartekotza 18 22 Enpresetarako zerbitzuak eta higiezinen

jarduerak 40 64 Bestelako zerbitzuak 33 31

Iturria: Bilboko Merkataritza Ganbera eta Merkataritza Erregistroa


30

2014KO I. HIRUHILEKOA ADIERAZLEAK

Azken datua Urte arteko Δ (%) Aldia

LAN-MERKATUA

Biztanleria aktiboa (milakotan)** 160,8 - I. HH

Landunak (milakotan)** 130,3 - I. HH

Langabeak (milakotan)** 30,6 - I. HH

Langabezia-tasa (%)** 19,00 - I. HH

Langabe erregistratuak (kop.)** 32.942 1,2 Martxoa

Afiliatuak (kop.) 163.445 0,0 Martxoa

Erregistratutako kontratuak (kop.)** 24.106 8,6 I. HH

MERKATARITZA

Saltoki handietako salmentak (indizea)*** 92,6 -2,6 I. HH

Afiliatuak 20.317 -2,3 Martxoa

Kontsumoko prezioak (indizea)*** 103,7 0,1 Martxoa

TURISMOA

Ostatu-gauak (kop.) 232.159 -9,7 I. HH

Bidaiariak (kop.) 132.957 -4,0 I. HH

Batez besteko egonaldia (ostatu-gauak bidaiari bakoitzeko)

1,75 -5,9 I. HH

GARRAIOA

Salgaien itsas garraioa (mila tona) 4.297,8 -12,3 Urt.-ots.

Bidaiarien aireko garraioa 761.702 -4,2 I. HH

ENPRESA JARDUERA

Enpresa jardueren lizentziak 27.852 2,1 I. HH

Industria ekoizpena (indizea)*** 175,5 -3,1 Urt.-ots.

Merkataritza sozietate berriak (kop.) 243 -0,8 I. HH

* puntu portzentual

** Bilboko biztanleak. BAIren kasuan, urte arteko aldakuntzak ez daude erabilgarri, populazioaren oinarria aldatzeagatik eta saila apurtzeagatik.

*** Bizkaiari dagokion adierazlea

Iturria: Eustat, SEPE, Lanbide, Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerio, EIN, Estatuko Portuak eta Aenaren datuak erabilita egindakoa.

2014ko Bilboko hiruileroko egoerari buruzko txostena

Documents

Transcript of 2014ko Bilboko hiruileroko egoerari buruzko txostena