UGALKETA ZELULARRA

INTERFASEA

G1

S

G2

ZATIKETA ZELULARRA

MITOSIA

ZITOZINESIA

ZIKLO

ZELULARRA

PROFASEA

METAFASEA

ANAFASEA

TELOFASEA

Non dago grabaturik informazioa izaki bizidunengan?

Kromosometan

Zerezkoak dira?

ADN-ez osaturikoak

Orduan, ugalketarako bikoiztu behar dira ADN molekulak zein kromosomak

69. ORR.

68. ORR.

Baten batzuek oso azkar burutzen dute ziklo osoa. Esaterako bakterioek 20 minuturo

Beste batzuek ez dute bukatzen

Zatiketa zelularraren bidez zelula bakoitzak bizitzeko behar duen informazio genetikoa ondorengoei transmititzen die... UGALKETA FUNTZIOA

Interfase zelularrean (bi zatiketaren artekoan) NUTRIZIO eta ERLAZIO-FUNTZIOAK burutzen dira

Guztira, zenbat kromosoma?

Zenbat desberdin?

2n zenbakiak balio du adierazteko izakien kromosoma-kopurua

DIPLOIDEAK GARA

Guretzat 23

Zelula berrietan posiblea izango da lehenengo bikote horitik 4 kromosoma jartzea eta bigarren bikote urdinetik bat ere ez jartzea?

69. ORR.

MITOSIA zelula amaren kromosoma-mota eta kopuru berberak transmititzea du eginkizun

Kromosoma bakoitzetik ateratzen den kopia berriari kromatida deritzo...

... Biak zentromeroaren bidez elkarturik dauden bitartean. Banatzean kromosomak deitzen dira.

ZENTRIOLOA

ZENTROSOMA

Ez daude landare-zeluletan

73. ORR.

Ziklo osoaren alderik luzeena (%90 bat)

Hazkuntza zelula amaren tamaina lortu arte... Organuluen bikoizketa, proteinen sintesia

ADNaren sintesia

Kromosomak hasten dira ikusten; zentrioloen bikoizketa

Mitosiaren luzeenaPROFASEA 1

Kromosomak garbi bereiz daitezke

Interfasean bikoiztutakozentrioloak ikusgai ditugu

Nukleo-mintza apurtzen da eta nukleoloa desagertzen da

70. ORR.

PROFASEA 2

Zentrioloak bikoteka higitzen dira zelularen poloetarantz

Zentrioloen artean zuntz proteikoak kokatzen dira ARDATZ MITOTIKOA osatuz

Kromosomak hurbiltzen dira ardatz mitotikoari

                                                                                                                     

METAFASEA

Kromosomak lerrokatzen dira ardatzaren erdian, zentromeroaren bitartez loturik.Eta ekuatore-plaka eratzen da

71. ORR.

Etaparik azkarrenaArdatz mitotikoaren zuntzak uzkurtzen dira eta kromatikak banatzen dira... ...Une honetan ez dira kromatidak,

kromosomak baizik“Kromatidak” (edo hobeto esanda kromosomak) zelularen alde banatarantz abiatzen dira.

ANAFASEA

TELOFASEAProfasearen antzekoa da baina prozesuak alderantziz gertatzen dira

Kromosoma-multzo bakoitzaren inguruan nukleoa berregiten da

Kromosomak beren itxura lausotua berreskuratuz doaz, kromosometatik kromatinara pasatzen

Nukleoloa agertzen da berriro

ZITOZINESIA Ez da mitosiaren azken fasea

72. ORR.

Bizi ahal izateko organulu guztiak banatzen dira.

Animalia-zeluletan estugune bat agertzen da

Eta gero eta sakonago egiten da bi zelula berriak banandu arte

Landare-zeluletan zelula-pareta zurruna dago eta estuguneak ezin dira agertu

Eta FRAGMOPLASTO izeneko banaketa-trenkada agertzen da bi zelula berriak banatzeko

Estugunea

Bi zelula berriak

Fragmoplastoa

Bi zelula berriak

PROFASEA METAFASEA

ANAFASEA TELOFASEA

Zenbat banaketa? 1Nolakoa da hasierako zelula?

2n-koa

Eta bukaerakoak? 2n-koak

… eta berdin-berdinak genetikoki

ZELULA SOMATIKOAK

Zenbat banaketa? 3 bi belaunaldietanNolakoa da hasierako zelula? 2n-koa

Eta bukaerakoak? n-koak

Ez dira berdin-berdinak genetikoki

UGAL-ZELULAK edo GAMETOAK

76. ORR.

Eukariotikoetan ugalketa sexuala zein asexuala egin daiteke

74. ORR.

Nukleorik ez daukatenez sinpleagoa da

1-Mesosomak

2-Bakterio-kromosoma bikoiztu

3-”Kromosoma” berria mesosomari lotu

4-Zehar-pareta sortu banatzeko bi zelulak

Prokariotikoetan, berriz, bakarrik ugalketa asexuala

Bizi-ziklo azkarra dutenez 20 minuturo ugaldu ahal dira

ERDIBITZEA: Zelulabakarrekoentzak soilik egin daitekeen ugalketa asexuala

GEMAZIOA: Konkor bat ateratzen da eta hortik garatzen da indibiduo berria

Zelulabakarrekoek zein zelulanitzek izan ahal dute

ESPORULAZIOA: Zatiketa zelular anizkoitza. Mitosia egiten da, baina zitoplasma ez da banatzen