7/25/2019 T1 - Forzas

http://slidepdf.com/reader/full/t1-forzas 1/7

  ENSINO SECUNDARIO ADULTOSCURSO

2015-2016 

 ÁMBITO CIENTÍFICO-TECNOLÓXICO

TECNOLOXÍA

TEMA 1: “FORZAS e ESTRUCTURAS” 

1.- FORZAS

EFECTOS DAS FORZAS SOBRE OS CORPOS.

Unha forza e o resultado da interacción entre dous corpos. Tamén podemos dicir que é todacausa capaz de modificar o estado de repouso o movemento dun corpo o de deformalo. As

forzas están no entorno, por todas as partes; non se ven, pero se perciben, por exemplo:o  Sobre os nosos músculos, cando aplicamos unha acción sobre los obxetos.o  Con ferramentas, que nos permiten modificar estas accións.o  Os pilares que soportan un edificio.o  Os tirantes dunha ponte, que fan forza para soportar o peso da construción.o  Los imáns, que se atraen y se repelen.

Una forza que actúa sobre un corpo pode provocar:

o  Deformación dun corpo: una forza pode cambiar o tamaño e a forma dun corpo.

o

  Cambiar a súa velocidade: unha forza pode cambiar a velocidade dun corpo móbil detres formas:

  Modificando el valor numérico da velocidade, por exemplo, cando aceleramosnun coche.

  Modificando la dirección da velocidade, por exemplo, cando collemos unhacurva.

  Modificando o sentido do movemento, por exemplo cando golpeamos unharaqueta.

o  O corpo non sofre deformación nin varía a súa velocidade: cando a forza é demasiadopequena como para deformar o corpo (vencer a súa dureza) ou movelo (vencer a súaresistencia).

7/25/2019 T1 - Forzas

http://slidepdf.com/reader/full/t1-forzas 2/7

2 IES García Barbón-Verín

MEDIDA E UNIDADES DAS FORZAS

Podemos medir as forzas cun aparello chamado dinamómetro. Ten un resorte no seuinterior de xeito que canta mais forza faga mais se alonga.

 As forzas represéntanse por frechas. A medida ou módulo dunha forza no SistemaInternacional de Unidades expresase en Newtons(N). Outra unidade é o quilopondio (kp), dexeito que: 1 kp =9.81 N.

TIPOS DE MAGNITUDES

o  Magnitudes escalares: son aquelas que quedan perfectamente definidas coñecendo oseu valor numérico e a súa unidade. Exemplo: 30 Kg para masa dun corpo, 20 litros

para o volume dun recipiente ou 10 minutos para medir o tempo.o  Magnitudes vectoriais: son aquelas que para definilas perfectamente é necesario

indicar ademais do seu valor numérico e a súa unidade, a súa dirección, o seu sentidoe o seu punto de aplicación.

 A FORZA É UNHA MAGNITUDE VECTORIAL

Representase cunha frecha, a cal queda perfectamente identificada con catro termos.o  Módulo: magnitude da forza.o

  Dirección: é a orientación da forza; vertical, horizontal ou inclinada.o  Sentido: lugar a onde se dirixe a forza.o  Punto de aplicación: lugar de partida.

SUMA DE FORZAS (SUMA DE VECTORES).

o  Suma de vectores con igual dirección: mantendo a mesma “aliñación”, engádense ossucesivos vectores ó primeiro, de xeito que no extremo do primeiro vector, colócase opunto de aplicación do segundo; e así sucesivamente.

o  Suma de vectores con distinta dirección:  método paralelogramo: Consiste en colocar os dous vectores, coa súa

magnitude a escala, dirección e sentido orixinais, no orixe, de maneira que os

7/25/2019 T1 - Forzas

http://slidepdf.com/reader/full/t1-forzas 3/7

3 IES García Barbón-Verín

dous vectores inicien no mesmo punto.

Péchase o paralelogramo que forman e o vector suma é o dado pola diagonal doparalelogramo, partindo do orixe ata a intersección das paralelas trazadas.

SEGUNDA LEI DE NEWTON

Segunda lei de Newton ou Lei de forza:

= ·  

EQUILIBRIO E DESEQUILIBRIO DE FORZAS

Un Momento é unha expresión que mide o producto dunha forza “F” por un brazo de palanca(distancia “d”). Poderíase decir que é un esforzo de xiro nun punto concreto.

M=F·d

 As unidades son N·m no Sistema Internacional de Unidades.

Existe equilibrio cando o momento á esquerda do punto de apoio é igual ó momento ádereita do punto de apoio.

Mesquerda=Mdereita

F1·d1=F2·d2

7/25/2019 T1 - Forzas

http://slidepdf.com/reader/full/t1-forzas 4/7

4 IES García Barbón-Verín

EXEMPLO: A PALANCA (anexo)

CENTRO DE GRAVIDADE (C.D.G.)O centro de gravidade é o punto de aplicación da resultante de todas as forzas de gravidadeque actúan sobre as distintas porcións de materiais que forman parte dun mesmo corpo.

FORZAS DO NOSO CONTORNO E A SÚA CARACTERIZACIÓNOs corpos exercen forzas entre si continuamente. Cando dous corpos se fan forza un ó outrodecimos que interactúan. Imos estudar algunhas das forzas mais frecuentes e, xa que logo,

mais importantes no noso contorno.

o  Forza lineal: É a estudiada en apartados anteriores. É a que resulta de aplicar nunhadirección nun sentido.

o  Peso: A Terra atrae a todos os corpos que hai arredor dela cunha forza que chamamospeso. Esta forza esta dirixida sempre cara ao centro do planeta; nun lugar calquera dasuperficie terrestre o peso esta dirixido xusto cara ao chan, cara a abaixo.

O peso dun corpo calculase coa formula seguinte:

= ·  

onde m e masa do corpo (expresada en kg), e g e a aceleración da gravidade, que nasuperficie do noso planeta vale 9.8 m/s2; na Lúa e noutros planetas ten un valordiferente. O mesmo corpo pode pesar diferente en sitios distintos; na Lúa nonpesamos o mesmo que na Terra, aínda que teñamos os mesmos quilogramos (amesma masa).

Nota: A masa e o peso son diferentes propiedades. A masa é una medida dacantidade de materia que posúe un corpo mentres que o peso é una medida da forzaque é causada sobre el corpo polo campo gravitatorio.

Ollo:

1 = 9,8  

7/25/2019 T1 - Forzas

http://slidepdf.com/reader/full/t1-forzas 5/7

5 IES García Barbón-Verín

o  Forza NormalSempre que dous corpos están en contacto fanse presión mutuamente, de xeito quese comprimen entre eles. A esta forza chamámola normal (en matemáticas “normal”

significa perpendicular). As forzas normais son sempre perpendiculares as superficiesdos corpos no punto de contacto.

o  Forzas Centrípeta a Centrífuga:Chámase Forza Centrífuga a aquela que actúa sobre un obxeto en movemento sobreuna traxectoria curvilínea, e que está dirixida cara o sentido contrario ó centro decurvatura da traxectoria

Chámase Forza Centrípeta a aquela que actúa sobre un obxeto en movemento sobreuna traxectoria curvilínea, e que está dirixida cara o centro de curvatura datraxectoria. 

o  Tensións en fíos, cables e resortes. Forzas Elásticas.Se collemos unha corda ou un fío coas mans e tiramos cara fora, a corda tensa.

Cando a corda ou o fío están tensos, sempre estiran un pouco (aínda que non se notea simple vista) e fan forza cara a dentro deles, tentando recuperar o seu tamañoinicial.

7/25/2019 T1 - Forzas

http://slidepdf.com/reader/full/t1-forzas 6/7

6 IES García Barbón-Verín

Cos resortes ocorre algo semellante, cando están estirados os extremos fan forzacara a dentro, pero cando están comprimidos fan forza cara a fora:

o  Forzas Eléctricas A materia esta formada por átomos, e que estes teñen protóns (con carga positiva) eelectróns (con carga negativa). Se un átomo perde ou gana algún electrón, a súacarga total non e cero. E como os corpos están feitos de átomos, un corpo pode tercarga total positiva ou negativa.Dous obxectos que teñan carga eléctrica fanse forza mutuamente. Se as cargas son

do mesmo signo (as dúas positivas ou as dúas negativas) os corpos repélense, e seson de distinto signo atráense:

o  Forzas Magnéticas.

Son coñecidas desde moi antigo; o imán natural (a magnetita) e un mineral que atraeoutros imáns e a anacos de ferro.Hoxe sabemos que o magnetismo e producido por cargas eléctricas en movemento,isto e, por correntes eléctricas. Nos imáns naturais estas correntes son debidas aomovemento organizado dos electróns.

Os imáns sempre teñen dous polos, chamados polo norte e polo sur. Os polosdistintos atráense entre si, e os polos iguais repélense. As forzas magnéticasdiminúen ao afastar os imáns ou o imán e o ferro. As fórmulas para calcular o valordas forzas magnéticas son algo complicadas, non as vemos aquí.

7/25/2019 T1 - Forzas

http://slidepdf.com/reader/full/t1-forzas 7/7

7 IES García Barbón-Verín

Un imán sempre ten un polo norte e un sur, e imposible separalos; se un imán rompe,os dous anacos resultantes teñen, cada un deles, os seus polos norte e sur:

Os imáns e as correntes eléctricas fanse forza entre si mutuamente. Este e ofundamento dalgúns aparellos eléctricos moi utilizados, como os relés e os motoreseléctricos.O planeta Terra comportase como un imán. Na actualidade, o polo Norte xeográficoesta moi preto do polo sur magnético, e o polo sur xeográfico preto do polo norte

magnético. Pero ao longo da historia do planeta a posición dos polos magnéticoscambiou moitas veces, e segue a cambiar. As perigosas partículas atómicas concarga eléctrica procedentes do Sol e do espazo exterior son desviadas polo campomagnético cara aos polos magnéticos, que son zonas deshabitadas, non producindopor tanto danos nas persoas.

o  Forzas de Rozamento ou Fricción

Cando intentamos arrastrar un armario sabemos que temos que facer bastante forza.Pódese pensar que é debido a que o armario "pesa moito", pero isto non e

exactamente certo. Se pomos uns panos entre as patas do armario e o chan, temosque facer menos forza para o mover, e o moble segue a pesando o mesmo. Sempreque dous corpos están en contacto apertados un contra o outro e queremos mover undeles, aparece unha forza que dificulta este movemento: e a forza de rozamento. Édebida a que as superficies dos corpos nunca son totalmente lisas, polo menos a nivelmicroscópico.

Para conseguir que o armario cómenche a moverse temos que empurralo e romperestas forzas de fricción. Unha vez en movemento, terá observado que para que siga

movéndose hai que empurrar con menos forza. Isto é debido a que os saíntes docorpo que se move teñen pouco tempo para encaixar nos saíntes do corpo que estáquieto; por o tanto o armario roza menos.