Irakaslearen baliabideak Euskara 3...116136 Bezeroen arreta 902 44 44 41 [email protected]...

116136

Bezeroen arreta902 44 44 41

[email protected]

www.edebe.com

3Euskara

Irakaslearen baliabideak

giltza

giltza

Lehen Hezkuntza

116136_CG_LENGUA_3EP_EUS_TALENTIA_coberta.indd 1 19/02/14 13:23

Talentuaren esentziaGure proiektuak talentuaren forma guztiak biltzen eta probatzen ditu:

Talentu analitiko eta kritikoaIkasi pentsatzen, pentsamendu-errutinak erabiltzen, pentsamendua balioesten... Bizitzan jokatzeko modu bat.

Talentu sortzaileaAzaleratu irudimena, adierazkortasuna... problemak eta erronkak gainditzeko.

Talentu ekinzaleaEkimena, irudimena, talde-lana, komunikazioa, ahalegi-na... Zure helburua, zure ametsa.

Talentu emozionalaEmozioak eraginkorki kudeatu eta adierazi.

Talentu sozialaOhartarazi justizia sozialaren beharraz, mundu hobe bat lortze aldera.

Talentu kooperatiboaBesteekin eta besteengandik ikasteko eta baliozko pro-duktuak ekoizteko bidea da.

Programazioa eta Orientabide Didaktikoak (POD)

Material Osagarria (MO)

Irakaslearen baliabideak

116136_CG_LENGUA_3EP_EUS_TALENTIA_coberta.indd 2 19/02/14 13:23

TALENTIA: talentuaren garaia daIrakasleak zarete ikasgeletako talentuaren eragileak. Giltzatik zuen lana erraz-tuko duten baliabideak eta materialak eskaintzen dizkizuegu. Koaderno honetan baliabide horietako batzuen azalpena aurkituko duzue:

Programazioa eta Orientabide Didaktikoak biltzen dituen liburua eta Material Osagarria. Guztiz erabilgarria suertatuko zaizuelakoan, eskerrak eman nahi dizki-zuegu zuen konfiantzagatik.

Unitate didaktiko baten Programazioa eta Orientabideak ............................................ 2-13

Material Osagarria ataleko baliabideen laginak ................................. 14-21

Programazio didaktikoa eta ikasgelako programazioa ikusteko lagina ...................................................... 22

Glosarioa ............................................................ 23

Eta gainera...

116136_CG_LENGUA_3EP_EUS_TALENTIA_interior.indd 1 19/02/14 14:52

Lagun berriak!8. eta 9. orrialdeak

Aspaldiko!Ezagutzen dituzu zure ikaskideak?10. eta 11. orrialdeak

Irakurgaia: Markel, Maddi eta zapatak12. eta 13. orrialdeak

Markelen eta Maddiren istorioa14. eta 15. orrialdeak

Nolakoak dira?16. eta 17. orrialdeak Itsaso ala itsaso?Pertsonaia misteriotsua18. eta 19. orrialdeak

Nor bezalakoa da?20. eta 21. orrialdeak Erabili22. eta 23. orrialdeak Pentsaketan 24. orrialdea Amaitzeko25. orrialdea

• Komikiaren azterketa egin eta galderei erantzutea. P• Entzungaia arretaz entzutea eta galderei erantzutea. P• Aniztasuna errespetatzea eta aberastasun iturritzat ulertzea. B • Agurrekin zerikusia duen lexikoa eta esapideak. K• Elkarrizketak osatzea eta antzeztea. P• Aurkezpenen egitura identifikatzea. P• Nork bere buruaren aurkezpena egitea. P • Irudiei erreparatuz, ipuinari buruzko hipotesiak egitea. P• Ipuina irakurtzea fonetika eta intonazio zuzenaz. P• Testuko zalantzak taldeka ebaztea. P• Desberdintasunak aintzat hartzea eta errespetatzea. B • Ipuina ordenatzea eta zuzenak eta okerrak identifikatzea. P• Ipuinaren inguruko hausnarketa: desberdintasunak errespetatzea. B• Alfabetoaren erabilera. P • Deskribapen-testuetatik abiatuta, pertsonaiak identifikatzea. P• Sinonimoak eta antonimoak. K • Entzungaia arretaz entzutea eta galderei erantzutea. P• Letra larrien erabilera. P• Deskribapen-testuak idaztea. P• Deskribapenetatik abiatuz, pertsonaiak identifikatzea. P • Konparazioa egiteko formulak. K• Deskribapen-testuak ekoiztea konparaziozko esaldiak erabiliz. P • Imajinazioa eta sormena martxan jartzea. P• Deskribapen-testu bat ekoiztea eta ahoz aurkeztea. P • Semaforoa pentsamendu-errutina ikastea eta praktikan jartzea. P • Ekin: Egoera errealen aurrean, sormena eta ekintzailetasuna lantzea. P• Hausnartu: Unitatean ikasitakoari buruzko hausnarketa egitea. P

EbaluazioaEbaluaziorako baliabideak (MO): Unitatearen ebaluazioa egiteko errubrika, 59. orrialdean. Gaitasunen ebaluazioa egiteko errubrikak, 72-87. orrialdeak. Etengabeko ebaluaziorako adierazleak, 100-101. orrialdeak. Unitatearen ebalua-zio-fitxa, 112. orrialdean

Guztion eskola• Oinarrizko curriculum-egokit-

zapena (MO) 4-7 orrialdeak. Sakontze-fitxa 40. orrialdean.

• Garaiz detektatzeko, 30. orrialdea.

Pentsaketan• Semaforoa pentsamendu-errutina

(Ikaslearen liburua): 24. orrialdean.

IKT baliabideak• ADIrako baliabide digitalak: liburu

digital interaktiboa, jarduera osa-garriak, etab.

• Ikasgelarako baliabide digitalak.

Sormena• Ataza integratua (Ikaslearen

liburua): 22-23. orrialdeak.

Ekimena• Ekin (Ikaslearen liburua):

25. orrialdea.

Askotariko adimenak• AA lantzeko jarduerak (Ikaslearen

liburua): I. Ikusizkoa eta espaziala 9. eta 14. or., II. Gorputzarena eta zinestesikoa 10., 11., eta 15. or., III. Logikoa eta matematikoa 14. eta 19. or., IV. Intrapertsonala 15. eta 25. or., V. Linguistikoa 20. or., VI. Pertsonartekoa 15. or.

• AA lantzeko jarduerak (POD): 33., 34., 35. eta 36. orrialdeetan.

Gaitasunak• Erabili (Ikaslearen liburua): 22-23.

orrialdeak.• Gaitasunak lantzeko fitxak (MO):

130-131. orrialdeak.

1Lagun berriak!

Ikasgelan talentua sustatzeko baliabideak

EDUKIAK

28

1. PLANGINTZA / UNITATE DIDAKTIKOAREN PROGRAMAZIOA

2

Prog

ram

azio

a eta

Ori

enta

bide

Did

aktik

oak

Unitate didaktikoan eskaintzen diren baliabideen mapa.


1. Komikitik abiatuta, informazio eskuratzea eta hipotesiak egitea. (Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna / Linguistikoa, Ikusizkoa eta espaziala)

2. Elkarrizketetan norberaren ezaugarriak eta besteenak errespetatuz hitz egitea. (Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna, Gizarterako eta herritartasunerako gaitasuna / Pertsonartekoa)

3. Testuak ulertzea, azaltzea eta antzeztea. (Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna / Linguistikoa, Gorputzarena eta zinestesikoa)

4. Hiztegia erabiltzen hasteko baliabideak eta estrategiak erabiltzea, ikaskuntzan aurrera egiteko. (Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna, Ikasten ikasteko gaitasuna / Linguistikoa, Intrapertsonala)

5. Ipuinak irakurtzea eta ulertzea, zentzu orokorra ulertuz eta norberaren esperientziarekin lotuz. (Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna, Ikasten ikasteko gaitasuna / Linguistikoa, Intrapertsonala)

6. Pertsonen deskribapen-testuak planifikatzea, idaztea eta azaltzea. (Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna, Ikasten ikasteko gaitasuna / Linguistikoa, Intrapertsonala)

7. Ikasitakoa identifikatzea, baloratzea eta horri buruzko hausnarketa egitea. (Ikasten ikasteko gaitasuna / Intrapertsonala)

Helburuak gaitasunen eta askotariko adimenen arabera

EBALUAZIO-IRIZPIDEAK

Komikia ulertzea, eta jasotako informazioaren ideia nagusiak interpretatzea.

Elkarrizketak hastea eta besteek esandakoa aintzat hartzea.

Komunikazio-egoeretan arretaz eta errespetuz entzutea eta parte hartzea.

Ipuinean gertatutakoa identifikatzea, ordenatzea, azaltzea eta horri buruz hausnartzea.

Deskribapen-testuak identifikatzea, interpretatzea eta ekoiztea, testu-mota horri dagozkion elemen-tuak eta baliabideak egoki erabiliz.

Hitzak alfabetoaren hurrenkeran ordenatzea hizte-gia erabiltzen ikasteko.

ESTANDARRAK

Gaia erraz identifikatzen du.

Informazioa jaso eta interpretatzen du, galderei zuzen erantzuteko.

Aktiboki entzuten du.

Eguneroko ahozko testuen informazioa erraz ulertzen du.

Hitzetan zein ekintzetan, beste ikuspuntu eta ohiturenganako errespetua adierazten du.

Ahozko hizkuntza hainbat helburutarako (akademikoa, soziala, ludikoa) eta bere adierazpen pertsonalerako (sentimenduak, emozioak…) erabil-tzen du, arlo desberdinetan.

Ideiak argi adierazten ditu, koherentziaz eta zuzentasunez.

Ikaskideen ekarpenak arretaz entzuten ditu, besteen ideiak, sentimenduak eta emozioak errespetatuz.

Ipuinean gertatu dena argi azaltzen du.

Ezagutzen ez dituen hitzak ulertzeko estrategiak erabiltzen ditu.

Gertakarien hurrenkera azaltzeko gai da.

Ipuinaren autorearen asmoa ulertzen du eta ondorioak ateratzen ditu.

Ahoz zein idatziz pertsonen deskribapen-testuak era ordenatuan egiten ditu.

Konparazioak zuzen erabiltzen ditu.

Irudi batetik abiatuz, deskribapen-testu bat idazten du.

Alfabetoaren ordena buruz daki.

Hiztegia erabiltzeko teknika bereganatu du.

Edozein hitz hiztegian aurkitzen du.

29

3

Prog

ram

azio

a eta

Ori

enta

bide

Did

aktik

oak

•Talentuak garatzeko eskaintzen diren baliabideak.

•Unitatearen hezkuntza-helburua. Unitateko curriculum-elementuen arteko lotura.

Gaitasunetan oinarrituz ebaluatzeko irizpideak.

Curriculum-elementuen arteko lotura.


1. unitatea Lagun berriak!

MO

TIBA

TZEK

OG

ARA

IZ D

ETEK

TATZ

EKO

Unitatearen edukiekin izan daitezkeen zailtasunei aurre hartzeko, ondorengo proposamenak kontuan har ditzakegu:

a. Sinonimoak eta antonimoak hobeto ulertzeko:

•Arbeleanhainbathitz(sinonimoetaantonimo)idatzi,nahasian.Adibidez:indartsu,ahul,sendo,motel,poliki, azkar, bizkor, gaizto, bihurri, on, zuzen, oker, alfer, nagi, langile… Ikasleei eskatu arbelera irteteko, etakoloreetakoklarionekingauzaberaesannahidutenhitzakbiribiltzeko.Ondoren,kontrakoesanahiadutenhitzakkoloreberekokoadrotansartu.Arbeleaneginbeharrean,paperzuribateanegindaiteke,geroirakasleakjasotzeko.

•Curriculum-egokitzapena: sinonimoak eta antonimoak lantzeko jarduerak daude (4-5 or.)

b. Konparazioak hobetzeko:

•Baino …-agoerabiliz,ikasleeiesaldiakegitekoeskatu.Horretarako,taldehandian,galderabatbotakodugu: “Zein da eskola-egunik onena: lehenengo eguna, astelehena, asteazkena, ostirala, ikasturteko azkeneguna…?”.Ikasleeieskatuaukeratudutenegunabestebatzuekinkonparatzeko,ereduakema-nez:“Zergatikdiozuostiraladelaegunikonena?Zerda,astelehenabainohobea?”.Ikasleekegindakoesaldietanarretajarrikodugukonparazioenegituraondodakitenalaezikusteko.

•Curriculum-egokitzapena: konparazioak lantzeko jarduerak daude (6-7 or.)

c. Irakurmena eta idazmena hobetzeko:

•Irakurketa kooperatiboa: lau kideetako taldeetan, irakurgaia irakurtzeko esan, eta rolak banatu: bi ikaslek testua irakurriko dute, beste batek laburpena egingo du, eta laugarrenak gainerakoek beren rola betetzendutelaegiaztatukodu.Prozesuaerrepikadaitekebesteirakurgaibatzuetan,ikasleguztiekrolguztietarakoaukeraizandezaten.

•Talderenbatekarazorikbadulanaondoegindutenalaezbaloratzeko(intonazioetaintentzioegokiare-kinirakurtzea),taldeenarteankideakaldatudaitezke.Balitekebestetaldebategokiagoaizatea.

– Unitatearenizenburuairakurri,etakomikiagainbegiratu.Horrelakogalderakproposadaitezke:

•Zeregoeratanegitenditugulagunberriak?•Unitatehonetan,nongolagunberriezaridirelausteduzue?•Noizetanonezagutuduzuezuenlagunberriena?•…

– Landukodirenedukienerabileratransmititu,lanketaribalioesanguratsuaemateko.

– Unitatearen helburuak ikasleentzat ikusgarri bihurtu:

•Zeresperoduzueunitatehonetan?•Zeraurkitukodugu?•Landukodugunaikusita,zerlortubeharkodugu?•…

– Ikasleei beren garrantzia helarazi: beraiek izango dira beren ikaskuntza-prozesuaren protagonistak, eta jarreraaktiboaizanbehardute.

– Ikasleei hasierako binetan arreta jartzeko eskatu, eta galdera hauek egin:

•Zeregundelausteduzue?•Zergertatzendaegunhorretan?•Zuentzatbereziada?Zergatik?•…

Helburuadalehenengoeskola-egunagogorarazteaetabizipenakpartekatzea.Beraienesperientzietatikabiatuta,komikiakegunhorretangertadaitekeenbesteegoerabataurkeztukobaitu.

Motibatzeko Detektatzeko

30

2. HASIERAKO MOTIBAZIOA / PREBENTZIOA ETA ANIZTASUNAREN TRATAERA

•Motibazioak ikaskuntzarako jarrera positiboa sustatzen du.• «Garaiz detektatzeko» atala, zailtasunei aurre hartzeko eta egokiro

erantzuteko pentsatua.

4

Prog

ram

azio

a eta

Ori

enta

bide

Did

aktik

oak

Hasierako motibazioa pizteko orientabide praktikoak.

Aniztasunari aurre hartzeko eta tratatzeko baliabideak.


3. KOMIKIA. ORIENTABIDEAK• Unitate hasierako komikiaren lanketa.•Euskaraz jarduteko motibazioa.

KOM

IKIA

LAGUN BERRIAK! – Ikasleek, talde handian, komikia aztertu entzungaia entzun baino lehen. Irakasleak lagundu diezaieke honako galdera hauek eginez: “Zer ikusten duzue komikian? Eskola-egun arrunta da, ala egun berezia? Zeri buruz ari dira hitz egiten? Zergatik begiratzen diote horrela ume ilehoriari? Zer gertatzen da azken irudian? …”.

– Komikia aurrean dutela, ikasleek Lagun berriak! entzungaia entzun. Entzun ostean, irakasleak ikasleei galdetu ea dena ulertu duten. Arazorik balego, entzungaia berriro jar daiteke, edo ulertu duten ikasleei eskatu azal dezatela.

– Ikasleek erantzunak arrazoitzeko edota gaiari buruz hitz egiteko, irakasleak honelako galderekin lagun diezaieke: “Nola dakizue Jurgen hortik datorrela? Gogoratzen duzue zuen eskolako lehen eguna? …”.

– Jarduera osagarri bezala, ikasleek, binaka, eskolako lehenengo egunetan aurkitu dituzten gauza berriak zerrendatu. Irakasleak laguntzeko honelako galderak egin ditzake: “Aurtengo ikasgela eta iazkoa berdi-nak dira? Hormen kolorea, mahaiak, arbelak… berdinak dira? Gauza berriak ikusten dituzue inguruan? Zein? Ikaskideak iazko berak dira? Badago ikaskide berririk? Eta irakaslea? …”.

– Ikasleek aurkitu dituzten aldeen artean gogokoen zein dituzten eta zergatik pentsatu. Denbora amai-tzean, binaka egindako zerrendak ozen irakurri eta zuzendu.

– Ikasleek, hirunaka, komikia antzeztu.

ERANTZUNAK

– Ainhoa neska beltzarana da, Oier mutil betaurrekoduna eta Jurgen mutil ilehoria.

– Ikasle berria alemaniarra da.

– Ainhoa beltzarana eta altua da. / Oier kizkurduna eta betaurrekoduna. / Jurgen altua eta ilehoria da.

– Erantzun irekia.

– Erantzun irekiak.

– Erantzun irekiak.

Lagun berriak!

Ainhoa: Kaixo, Oier! Zer moduz oporretan?

Oier: Primeran! Aurten ere aitona-amonak bisitatzera joan gara, beren herrira.

Mendi-txangoak egin ditugu, masustak bildu... Eta zuk zer egin duzu?

Ainhoa: Gu hondartzan egon gara. Surfean aritu naiz!

Oier: Mundiala! Aizu, ni baino altuagoa zara orain, ezta?

Ainhoa: Bai, bai. Udan hiru zentimetro hazi naiz. Ziur naiz aurten ikasgelako altuena izango naizela!

Oier: Umm, ez dut uste, Ainhoa... Ikusi duzu ate ondoan dagoen mutil ilehori hura, begi urdin-urdinak dauzkana?

Ainhoa: Ene! Bai mutiko altua! Baina mutil hori laugarren mailakoa izango da!

Oier: Ez. Hirugarren mailara dator; gure ikasgelara dator. Horixe esan dit Junek. Antza, Alemaniakoa da; duela gutxi etorri zen...

Ainhoa: Aaaaa! Badakit zer egingo dugun! Gure saskibaloi-taldean sartzea proposatuko diogu; horrela, aurten txapel-dunak izango gara!

Oier: Kaixo, ni Oier naiz, eta hau Ainhoa da. Nola duzu izena?

Jurgen (oso poliki hitz eginez; atzerritarra da, eta euskaraz duela gutxi ikasi du): Kaixo, ni Jurgen naiz. Alemaniakoa naiz. Berria naiz.

Maisua: Haurrok! Zatozte barrura! Zer zabiltzate hitz eta pitz? Ez duzue ikasturte berria hasteko gogorik, ala?

Hiru haurrak batera: Bai, bai! Berehala goaz!

31

ENTZUNGAIA

5

Prog

ram

azio

a eta

Ori

enta

bide

Did

aktik

oak

Komikiari etekina ateratzeko orientabide praktikoak.

Entzungaiaren transkripzioa eskuragarri.


– Lehenengo jardueran, hutsuneak betetzeko aukeran dauden hitz guztiak zuzenak dira, helburua elkarriz-ketetan erabiltzeko lexikoa zabaltzea delako. Ikasleak binaka elkartu: testua osatu, eta, gero, antzeztu. Antzezpen pare bat egin ozen, hainbat aukera posible direla erakusteko.

– Bigarren jardueran, ikasleek asmatutako elkarrizketa antzezterakoan, fonetikari eta intonazioari erreparatu.

– Hirugarren jarduera egin ostean, ikasleei galdetu ea halako egoeraren bat suertatu zaien, leku edo egoera berri batean. Kasuren bat balego, ozen komentatu, eta nola lagundu zioten azaldu.

Entzun eta hitz egin

Nola dinamizatu taldea?

1. unitatea10. eta 11.orrialdeak

1. Guztiak zuzenak.2. Markel eta Haritz agertzen diren marrazkirako: Aspaldiko! Aupa. Zer moduz? Egun on! / Xabier

eta Oier agertzen diren marrazkirako: Ondo ibili! Ikusi arte!

Erantzunak

32

O JARDUERA OSAGARRIAK

Lagun onenaren bilaIkasleek beren ikaskideen artean bi lagun aurkitu beharko dituzte: etxetik gertuen bizi dena eta antzeko gustuak dituena. Ikasle bakoitzak non bizi den idatzi orri batean (herria, kalea, zenbakia, pisua… gogoratzen duten guztia). Orri berean, gehien gustatzen zaizkion gauzak idatzi, eta hurrenkeran jarri, gehien gustatzen zaionetik hasita. Lau edo bost zaletasun idatzi beharko ditu bakoitzak. Orri berean, gutxien gustatzen zaizkien ekintza pare bat ere idatzi. Helbidea eta gustuak idatzi dituzten orri eskuan, ikasleak eskolatik ibiltzen hasi, eta ahal beste ikaskiderekin hitz egin: non bizi diren, zer duten gustuko eta zer ez. Amatzeko, ikasle bakoitzak aukeratu dituen ikaskideak aurkeztu: bere etxetik gertuen bizi dena eta bere antzeko gustuak dituena.

G GAITASUNAK LANTZEKO JARDUERAK

Harrera onaIkasleek, ikasgelara ikasle berri bat erotzekotan, harrera ona egiteko zer egin behar den eta zer ez hausnartu. Ikas-leek, binaka, ikasle berri bati harrera ona egiteko egin beharko liratekeen bi gauza eta egin beharko ez liratekeen beste bi idatzi. Irakasleak galderen bidez lagun diezaieke: “Nola tratatu behar ditugu? Zer ez dugu egin behar? Nola lagundu diezaiokegu?...”. Binaka, idatzitakoa ozen irakurri, eta irakasleak ideia guztiak arbelean jaso. Talde handian ideiak azaldu: zer deritzeten, zeinekin datozen bat eta zeinekin ez, zergatik… Amaitzeko, ikasle bakoitzak talde handian adostutako harrera ona egiteko zerrenda jaso koadernoan.

6

4. ENTZUN ETA HITZ EGIN. ORIENTABIDEAK•Ahozko ulermena lantzeko proposamenak.

• Ikasleen eguneroko erabilera indartzeko baliabideak.

Prog

ram

azio

a eta

Ori

enta

bide

Did

aktik

oak

Ahozko komunikazioa lantzeko jarduera osagarriak.


Irakurri eta ulertu


Erantzunak

Irakurgaiaren aurreko galderak: Erantzun irekiak5. G / E / G / E / G6. urdinak / gorriak / gorria / urdina / urdina /

gorria / eskuinekoa gorria7. Hurrenkera: b), d), a) eta c).

8. Erantzun irekiak.9. Erantzun irekiak.

Irakurtzen ikasteko: b, d, e, g, i, k, l, n, ñ, q, s, u, w, x, z. / Erantzun irekiak.

1. unitatea 12 -15orrialdeak

O

G

AA

– Irakaslearen aginduei jarraiki, ikasleek, banan-banan, ipuina ozen irakurri. Fonetika eta intona-zioa zaindu, behar denean irakurritakoa errepikaraziz. Irakurketa ozena amaitu ondoren, ikasleek banaka eta isilean ipuina berriro irakurri. Irakurketan sortzen diren zalantzak koadernoan idatzi. Ondoren, Idatzitako zalantzak talde handian argitu, eta talde handian ipuina baloratu: gustatu zaien esan, zergatik, irakurtzeko erraza izan den…

– 15. orrialdeko “Irakurtzen ikasteko” ataleko jarduera talde handian egiteko, puzzleko letrak al-fabetikoki ordenatu, eta arbelean idatzi, hutsuneekin. Ikasleak puzzlea osatzeko falta diren letrak idatziko dituzte arbelean.

ASKOTARIKO ADIMENAK LANTZEKO JARDUERAK

– Eskatu ikasleei ipuina jarraitzeko: zer gertatuko da Markel eta Maddi eskolara heltzen dire-nean? Jarri hiruko taldetan eta idatzi bukaera taldeka. Ondoren, ikaskideei irakurri. Talde guztie-tako bukaerak irakurtzean, gehien gustatu zaiena bozkatu.

– Alfabetikoki eseri: ikasle batek ikasgelako ikaskide guztien izenak arbelean idatzi. Ikasleak, bi-naka, izen horiek alfabetikoki antolatu orri batean. Egindako zerrenda oinarri hartuta, talde han-dian, bata bestearen ondoan eseri alfabetoaren ordena kontuan hartuz.

JARDUERA OSAGARRIAK

– Ikasleek, binaka, Markelen edo Maddiren deskribapena idatzi, datuak esaldiz esaldi emanez. Ikas-leei esan gutxienez lau esaldi idazteko, eta, horien artean, datu faltsu bat ezkutatzeko. Talde han-dian, deskribapenak ozen irakurri, eta datu faltsuak identifikatu.

GAITASUNAK LANTZEKO JARDUERAK

– Zer nahiago duzu? Ikasleei gogorarazi Maddiri eta Markeli zapatek min egiten dietela; kolore desberdineko zapatek ez dietela minik egiten, baina beste umeek barre egingo dietela. Ikasleei egoera horretan zer egingo luketen galdetu. Ikasleek, binaka, zer egingo luketen eta zergatik pentsatu. Bikoteen hausnarketak talde handian azaldu.

– Hitz eta esaldi berriak ikasteko teknika: Ikasleei azaldu hitz eta esaldi berriak gogoratzeko teknika bat ikasiko dutela: hitz edo esaldi berri horiekin esaldiak idatziko dituzte. Adibidea jartze-ko, “Herrenka” eta “bost axola zait” idatzi arbelean eta, talde handian, bi forma horiek erabiliz adibideak sortu: “Futbolaria herrenka dabil ostiko bat eman diotelako”. Ikasleek ipuinean aurkitu dituzten hitz berriak orri batean idatzi, eta bakoitzarekin bi edo hiru esaldi osatu. Esaldi guztiak ozen irakurri, eta, behar izanez gero, zuzendu.

33

7

5. IRAKURRI ETA ULERTU. ORIENTABIDEAK•Unitateko irakurgaiaren lanketa gaitasunen ikuspuntutik.

•Nazioartean irakurmenaren errendimendu-joerak neurtzeko estandarretan oinarrituta.

Prog

ram

azio

a eta

Ori

enta

bide

Did

aktik

oak

Irakurgaitik tiraka, askotariko adimenak lantzeko proposamenak.


Idatzi eta hausnartu


Erantzunak

10. 1. baxua / 2. argala / 3. indartsua / 4. argi-argiak / 5. gorrixka / 6. Kizkurduna

11. Markelen deskribapena kutxa urdinean da-goena da.

12. lodia – potoloa / baxua – txikia / kaskagorria – ilegorria / argala – iharra / indartsua izan – sasoi onean egon

13. Udan, mutiko dibertigarri bat ezagutu dut. Ile luzea eta kizkurra du. Begi ñimiño beltzak ditu, eta beti dago irribarretsu. Ezetz asmatu zertan ibiltzen den? Bai, horixe: futbolean! / Aurten neska berri bat dago ikasgelan. Ile la-burra eta azal beltzarana du, eta janzteko gustu ona du: eskolara lepoko koloretsuz, eta eskumuturreko politez etortzen da.

1. unitatea16. eta 17.orrialdeak

34

AA

G

O

– Hamaikagarren jardueran, deskribapenei buruzko hausnarketa egiteko, irakasleak galdera hauek egin ditzake: “Deskribapenak berdinak dira? Gauza bera kontatzen dute? Hitz berberak erabiltzen dira? Zein hitz erabiltzen duzue zuek pertsonak deskribatzeko? …”.

– Hamabigarren jarduera egin ostean, ikasleei sinonimoen beste adibide batzuk jartzeko. Ikasleak animatzeko, irakasleak bidea eman dezake: “Nola esaten da astiro beste modu batean? Zer da garaia izatea? Nola esaten duzue alai nago beste modu batean? …”.


– Tabu jolasa: Sinonimoak eta antonimoak erabiltzeko jolas aproposa da. Helburua da hitz bat as-matzea, adibidez, saskibaloia. Horretarako, azalpenak eman behar dira, baina esan ezin diren hitz batzuk daude (hitz klabeak), hala nola, baloia, saskia, altua, jolastu. Ikasleek, azalpenak emateko, hitz horien sinonimoak erabili beharko dituzte, edo, bestela, antonimoak erabili eta kontrakoa esan nahi dutela adierazi. Saskibaloia azaltzeko modu bat hau izan daiteke: olinpiadetako joko (jolasaren sinonimoa) bat da. Jokalariak ez dira baxuak (altuaren antonimoa), kontrakoa baizik… Ikasleen adimen linguistikoa lantzeko modu jostagarria da.

JARDUERA OSAGARRIAK

– Sinonimo eta antonimo txapelketa: Ikasleak bost taldetan banatu (4-5 ikasleko taldeak). Irakas-leak hitz bat esan eta taldeek, minutu batean, hitz horren sinonimo bat eta antonimo bat idatzi behar dituzte. Horretarako, hiztegia erabil dezakete. Sinonimo bat eta antonimo bat lortzen duen lehenengo taldeak puxtarri bat eramango du. Talderen batek 3 puntu lortzen duenean, txapelketa amaituko da (nahi beste luza daiteke).


– Bizkorrak gara, gero! Irakasleak arbelean eskolako ohiko eginkizunak idatzi: lasterketak, gim-nastika, jolasak, musika, eskulanak, matematika… Ikasleak binaka jarri eta ikaskideari buruz ho-nakoa idatzi: beren ustez ona den eginkizun bat eta hobetu beharko lukeen beste bat. Bukatzean, ikaskideari papera eman eta ikasle bakoitzak bere bikoteak jarri duena irakurri. Irakasleak kasu bakoitzean esandakoa argudiatzeko eskatu: “Zergatik esaten duzu hori egiten ona dela? Zergatik hobetu behar du beste hori?...”. Bukatzean, binaka, besteak esandakoari buruzko iritzia eman: harrigarria izan da, ados nago, ez nuen hori uste…

8

6. IDATZI ETA HAUSNARTU. ORIENTABIDEAK• TALENTIAk balio berezia ematen dio komunikatzeko

gaitasunari.• Idazmenak garrantzi handia du komunikatzeko gaitasunean.

Prog

ram

azio

a eta

Ori

enta

bide

Did

aktik

oak

Jarduera osagarriak proposatzen dira.

Eguneroko testuen lanketa: kontakizunak, emailak, ipuinak...


Idatzi eta hausnartu


Erantzunak

14. Mototsak dituena Leire da. / Hanka luzedu-na Olatz da. / Lorea aztertzen ari dena Lore da. / Ile kizkurduna Markel da. / Lupa duena Gari da. / Lore da Markelen lagun mina.

15. Kopiatze-lana.16. Erantzun irekia.17. Erantzun irekia.18. Erantzun irekia.

1. unitatea 18. eta 19.orrialdeak

35

AA

G

– Hemezortzigarren jardueran, Interneten bilatu beharreko pertsonaiek oso ospetsuak edota de-nentzat ezagunak izan behar dute, bestela, ariketa oso zaila izango da. Pertsonaiak aukeratzeko orduan, irakasleak pertsonaia mota aukera dezake: “Bilatu kantari ezagun bat / Bilatu kirolari arrakastatsu bat / Bilatu aktore famatu bat / …”. Horrela, errazagoa izango da jarduera, eta hainbat alditan errepikatu ahalko da.


– Hamaseigarren jarduera espazioaren antolaketarekin uztartu daiteke. Horretarako, pertsonaia as-matzeko orduan, izena esan gabe asmatu behar da. Adibidez: “bigarren lerroaren eskumako aldean dagoen neska da?” Helburua da deskribapena eta adimen espazialaren lanketa uztartzea, azalpenen zehaztasun handiagoa lortzeko.


– Galdera egokiak: Ikasleak binaka jarri, eta ikasgelan dagoen objekturen bat aukeratuko dute, gainerakoei zein den esan gabe. Objektu horren izena papertxo batean idatziko dute. Binaka, besteek aukeratu duten objektua zein den asmatzeko egin ditzaketen galdera egokiak prestatuko dituzte. Hori galdera baino ezin izango dituzte egin. Irakasleak ikasleei galderak ondo pentsatzeko eta aukeratzeko azpimarratu behar die. Binaka, ondoko bikoteari prestatu dituzten hiru galderak egin, besteek aukeratu duten objektua zein den asmatzeko.

Markelen lagunak

Markel: Kaixo, lagunak! Zer moduz?Nire lagunak aurkeztu nahi dizkizuet. Horretarako, ikasturtea amaitu baino lehen egin genuen txango baten argazkia ekarri dizuet.Guztietan garaiena Olatz da. Oso hanka luzeak dauzka, flamenkoenak bezain luzeak. Hala ere, Olatzi ez zaio gustatzen saskibaloia. Olatz futbolari bikaina da!Mutiko ilehoria Gari da. Garik jakin-min handia du, eta gelako jakintsuena da. Animaliak ikaragarri gustatzen zaizkio. Txango horretara, adibidez, lupa bat eraman zuen, eta animaliak aztertzen ibili ginen. Pila bat ikasi genuen Garirekin! Ba al zenekiten tximeleta guztiak ez direla familia berekoak?Bihurri-itxura duen neskatila Leire da. Iaz betaurrekoak jarri zizkioten, ez baitzuen ondo ikusten arbelean idatzitakoa. Ile luze eta beltzarana dauka, oso ederra, baina gehienetan bi mototsetan bilduta eramaten du.Eta mutiko ilegorri hori neu naiz. Horiexek dira nire eskolako lagunak!Zer diozue? Beste neskatila bat ere ageri dela argazkian? Loreak biltzen ari den hori?Bai, arrazoi duzue! Nire alboan dagoen neskatila eder hori... nire lagun mina da!Hamaika gauza dauzkat berari buruz esateko! Hobe beste egun batean kontatzen badizkizuet!

ENTZUNGAIA

9

•Edozein euskarritan idazteko praktika.

•Gramatika integratuta dago jarduera komunikatiboan.

Prog

ram

azio

a eta

Ori

enta

bide

Did

aktik

oak

Komunikatzeko gaitasuna askotariko adimenen ikuspuntutik lantzeko jarduerak.

Ikasleentzat ezagunak diren egoeretatik abiatutako proposamenak.


Ataza integratuaren helburua da unitatean zehar landutakoa egoera errealetan eta haurren mundukoak izan daitezkeen egoeretan erabiltzea; hau da, gaitasunak eta askotariko adimenak aktibatzea.

– Lehenengo jardueran, ikasleek ez badaukate oso argi zer pertsonaia asmatu, irakasleak lagundu diezaieke. Horretarako, honako galderak egin ahal dizkie:

•Zurepertsonaiaksuper-botererenbatizangodu?

•Animaliarenbatenantzaizangodu?

•Zuremaskotaizangoda?

•Dragoiakgustatzenzaizkizu?

•…

– Laugarren jardueran, ordenatzeko orduan laguntzeko, irakasleak hirugarren jarduerako koadroa marraztu dezake arbelean. Ikasle bakoitzak bere koadernoan ere kopia dezake. Ondoren, laugarren jarduerako da-tuak taulan kokatu.

Ataza integratu honetan egitea proposatzen dena ez da deskribapen hutsera mugatzen. Idatzizko ekoizpena bezain garrantzitsua da ikasleek bukaeran egin beharko duten aurkezpena. Kasu honetan, seigarren jardueran, ikasleei argibideak ematen zaizkie aurkezpena prestatzeko:

•Teknika:buruzikastea.

•Osagarria:irudia(marrazkia,plastilinazkofigura…)edomozorroa.

•Aurkezpenerakogomendioak:agurraetanorbereburuarenaurkezpena.

37

Erabili

Ataza integratua

1. unitatea 22. eta 23.orrialdeak

Azalpena

Orientabideak

Ekoizpena

10

7. ATAZA INTEGRATUA (ERABILI). ORIENTABIDEAK• Proposamen dinamikoa irakasteko / ikasteko.

• Eginez ikasten da, pausoz pauso, gaitasunak landuz.

Prog

ram

azio

a eta

Ori

enta

bide

Did

aktik

oak

Ataza integratuaren azalpena.

Ikasleen gaitasunak lantzeko eta laguntza eskaintzeko orientabideak.

Ekoizpena gauzatzeko gomendioak.


Pentsamendu-errutina honen helburua da irakurtzen dutena kritikotasunez irakurtzea, eta bertan dagoen infor-mazioa zalantzan jartzea. Horrela, ikasleei laguntzen zaie egiatasunaren zalantza-markak identifikatzen.

Edozein testu irakurtzean erabil daiteke. Oso erabilgarria da, adibidez, komunikabideetako testuak aztertzeko orduan: egunkarietako berriak, telebistetako albistegiak… baina baita eztabaida edo elkarrizketa pribatuak ere. Kasu horietan, puntu gorri asko egon daiteke. Hori dela eta, errutina hau barneratzea oso aberasgarria da, jarrera kritikoa garatzeko bidea ematen duelako.

1. Ikertzeko elementu bat aukeratu (kasu honetan, emaila).

2. Ikasleek elementu hori aztertu egingo dute, argi gorriak eta argi horiak detektatzeko (gezurra izan daitekeena, alegia).

3. Testuan, kolorez inguratuko dira gezurra izan daitezkeen atal horiek (gorriz, okerrak; horiz, zalantzazkoak). Ondoren, zerrenda bat idatzi, gorriz eta horiz markatutako puntuekin.

4. Ikasleei galdetu: “Zer ikasi dugu zalantzazkoak izan daitezkeen seinaleei buruz? Zer ikasi dugu zonalde gorriei buruz? Kontuz izan behar al dugu?”.

38

Pentsaketan


1. unitatea24.orrialdea

Semaforoa errutinaren helburua

Noiz eta non erabili daiteke?

Nola egin jarduera?

11

8. PENTSAKETAN. ORIENTABIDEAK•Pentsamendu-errutinak pentsatzen irakasteko baliabide

egokiak dira.

• «Pentsatzen duen ikastaldea» lortzeko orientabideak.

Prog

ram

azio

a eta

Ori

enta

bide

Did

aktik

oak

Errutina ikasgelan praktikan jartzeko orientabideak.

Pentsamendu-errutinaren helburuaren azalpena.


Atal honetan, euskal kulturaren adierazleak eta ezaugarriak ikasleei hurbiltzea da helburua. Honetan, zehazki, taloa euskal jaki tipikoa dela eta nola egiten den ikastea da xedea. Horretarako, gure kultura gastronomikoan funtsezkoa izan den jaki baten berri izan, eta prestatzeko prozesua ezagutuko dugu.

Lehenago, taloa eguneroko elikagaia zen baserrietan, eta horregatik, arrunta. Gaur egun, ordea, jai-egun berezi batzuetan jaten da, hala nola, San Tomas egunean, Santa Luzia azokan, herrietako jaietan, eta abar.

Erdialdeko Amerikan, oraindik ere asko jaten dute taloa, arto-irinez eta urez egin, eta plantxan erreta.

− Lehenik eta behin, irakasleak taloari buruzko azalpen-testua irakurriko gu, ozen. Jarraian, ikasleei galdetuko die ea inoiz talorik jan duten, noiz, gustatu ote zaien…

− Ondoren, taloaren errezeta irakurri, bi atalak ondo bereiziz; hots, osagaiak eta prestatzeko era. Nahi izanez gero, taloaren irudiak bilatzeko agindu, urratsak informazio grafikoz hornitzeko.

− Taloaren deskribapena eta errezeta irakurri ondoren, bideo hau http://www.youtube.com/watch?v=a3dkIluZt0U ikusi, eta talde handian komentatu ea pausu guztiak eman diren. Taloen errezetari buruz hitz egiteko aprobetxa daiteke:

• Egin duzue inoiz?

• Zaila iruditzen zaizue?

• Zer da zailena?

• Eta errazena?

• …

50

Geurea da-eta!


2. unitatea44.orrialdea

Geurea da-eta! atalaren helburua

Testuingurua

Jarduera egiteko orientabideak

− “Munduan zehar” atalean, beste kultura batzuekin lotzen da landutakoa. Ikasleek, binaka, argazkiak eta izenak lotu. Ondoren, talde handian komentatu orrialde azpiko galderak:

• Zure herrian edo auzoan, badago aukerarik taloa, pizza, takoa edo kebab-a jateko?

• Nora joan beharko zenuke horrelako bakoitza jateko?

• Jan duzue inoiz?

• Gustatzen zaizue beste kultura batzuetako jakiak probatzea?

• …

Munduan zehar

9. GUREA DA-ETA. ORIENTABIDEAK•Euskal kultura ezagutzeko eta geurearekin gozatzeko espazioa.

12

Prog

ram

azio

a eta

Ori

enta

bide

Did

aktik

oak

Euskal kulturaren adierazleak eta ezaugarriak ezagutzeko.


10. AMAITZEKO: EKIN ETA HAUSNARTU. ORIENTABIDEAK•Ekimena eta sormena sustatzeko orientabideak.• Ikasleen hausnarketa bideratzeko proposamena.

EKIN

Proposatutako jardueran, ikasleek neskak eta mutilak jolastokian elkarrekin jolasteko plan bat pentsatu behar dute. Helburua da trebetasun pertsonalak garatzea, eta, era berean, ekintzailetasun-jarrera eta -gaitasuna sustatzea: egunerokotasunean komunikatzea, erabakiak eta ardurak hartzea, antolatzea, planifikatzea, inspiratzea eta motibatzea.

Egoera ebazteko orduan, hainbat teknika erabil daitezke: ideia-jasa, binakako eztabaida, edo banaka aukeratzea eta taldean partekatzea. Kasu guztietan, eskema hau lagungarria izan daiteke:

HAUSNARTU

Ikasleek, banaka, atal honetan dagoen taula beteko dute koadernoan. Atal honetan, ikaskuntza-proze-suari buruzko hausnarketa bideratzen da, ikasi denaren balioa eta etorkizunerako gakoak. Informazio hori guztia lortzeko, oso garrantzitsua da ikasleek “Zergatik?” galderari zintzo erantzutea, horrek emango baitu ikaskuntza-prozesuari buruzko informazio zehatza.

39

Amaitzeko


1. unitatea 25.orrialdea

Zein da arazoa?Neskak eta mutilak elkarrekin jolasteko modu bat aurkitu behar dut.

Nola antolatuko gara erronka gainditzeko?

Badakigu zer nahi dugun. Orain, zer egin dezakegu konpontzeko?

Ideia-jasa bat antolatuko dugu talde informaletan.

Honako hau izan daiteke pro-posamen bat: futbolean talde mistoak egitea.

Proposatutakoen artean, zein dira interesgarrienak eta egin-garrienak?

Nola jarriko dugu martxan?Ideia-jasa talde informaletan asteko jolastorduak nola dinami-zatuko ditugun erabakitzeko.

Nor arduratuko da proposatu-takoa betearazten?

13

Prog

ram

azio

a eta

Ori

enta

bide

Did

aktik

oak

Ekintzailea izateko talentua garatzeko orientabideak.

Ikasten ikasi: ikasketa-prozesuari buruzko hausnarketa.


11. CURRICULUM-EGOKITZAPENA• Unitateetan landutako oinarrizko langaiak eta sakontze-edukiak

lantzen dira.• Ikasketa-prozesua argiagoa da, sekuentzia motzagoetan anto

motibatzeko eta errazago ikasteko.

1 Lotu hitzak irudiekin. Zein hitz dira sinonimoak? Zergatik?

2 Inguratu gorriz, talde bakoitzean, nabarmendutako hitzaren esanahi bera dutenak. Hitzen bat edo beste ulertzen ez baduzu, erabili hiztegia.

Zintzoa: egiazalea – tranpatia – egiatia – gezurtia – zuzena

Lohia: garbia – zikina – itsusia – zarpaila

Aspergarria: alferra – nekagarria – dibertigarria – alaia – gogaikarria

Lasterra: bizkorra – maltzurra – azkarra – motela

3 Lorek Gariren deskribapena idatzi du. Irakurri eta jarri arreta nabarmendutako hitzetan.

— Zergatik daude nabarmenduta hitz horiek?

— Zer gertatzen da hitz bat behin eta berriro errepikatzen badugu?

— Aukeratu beheko koadrotik hitz egokienak testuan nabarmendutakoak ordezka-tzeko.

— Nabarmendutako hitzak ordezkatu ondoren, irakurri berriro deskribapena. Hobetu dela uste duzu? Zergatik?

Oin

arriz

ko C

urric

ulum

-ego

kitz

apen

a. 1

. uni

tate

a. 1

. fitx

a

Izena: ..................................................................................................................................................... Data: ..................................

2

Gogoratu! Gauza bera esateko hitz bat baino gehiago dago! Adibidez: erraza = samurra. Hitz horiek sinonimoak dira.

motzak • laburrak • baxua • beltzarana • alai • minena • zoragarriena • trebeena

Gari oso txikia da. Bere hankak oso txikiak dira eta bere besoak ere txi-kiak dira. Gariren azala iluna da, eta bere aurpegia iluna da. Bere begiak marroi ilunak dira, eta txiki-txikiak. Gari beti dago pozik, eta bere lagune-kin egotea da gehien pozten duena. Baina bere lagunik onena bere lupa da: bere gurasoek egin dioten oparirik onena izan da! Luparekin edozer miatu dezake… Gari munduko esploratzailerik onena izango da!

ZINTZOA POZIK

BIZKOR ZUZENA

ALAI MALTZURRA

AZKAR GAIZTOA

SARTU IRTEN

4 Bilatu letra-zopan honako hitz hauen kontrako esanahia duten hitzak.

5 Lore okulistarengana joan da, eta betaurreko berriak behar dituela esan dio. Ez du ezertxo ere ikusten! Irakurri berriro Lorek idatzitako deskribapena, eta aukeratu antonimo egokia azpimarratutako hitz bakoitzarentzat.

6 Aukeratu zertan laguntzen diguten sinonimoek eta antonimoek. Markatu S sinoni-moei dagozkien baieztapenetan, eta A antonimoei dagozkienetan.

•Hitz berbera behin eta berriro ez errepikatzen.

•Hitz baten kontrako esanahia zehatz adierazten.

• Norbaitek zerbait ulertzen ez duenean, gauzak beste modu batean adierazten.

•Hitz gehiago ezagutzen eta ikasten.

Oin

arriz

ko C

urric

ulum

-ego

kitz

apen

a. 1

. uni

tate

a. 1

. fitx

a

3

Izena: .................................................................................................................................................... Data: ..................................

IOPHFIBKUIP

DSOAGRMLEEY

TOIRHTRGPAT

LATLIEUAOPV

ORALANGILEA

PVDKTGATI

ML

DGYGEPRETER

FHOVRAEUADT

EARINAFBLWB

RNCAZUBVOSZ

AXZZTZVORCI

SHWOIASPÑLR

luzeak•handi-handiak•argiak•luzangak•argia•altua•zurbila

Eta adi! Kontrakoa esan nahi duten hitzak antonimoak dira. Adibidez: samurra / zaila.

Sinonimoek eta antonimoek asko laguntzen digute gauzak azaltzeko orduan. Badakizu zertan?

berbatia

itsusia

nagia

sartu

berandu

pisutsua

Gari oso txikia da. Bere hankak oso txikiak dira eta bere besoak ere txikiak dira. Gariren azala oso iluna da, eta bere aurpegia beltzarana da. Bere be-giak marroi ilunak dira, eta txiki-txikiak.

14

Mat

eria

l Osa

garr

ia

Unitate didaktikoen oinarrizko langaiak aukeratzen dira.

Erantzunak eskuragarri.

Argazkiak eta irudiak erabiltzen dira edukiak argiago azaltzeko.


12. EBALUAZIOA. FITXAK• Unitate didaktikoen langaiak ebaluatzeko fitxak dira.• Ikasleen ikaskuntza-maila ebaluatzeko eta erabakiak errazago

hartzeko.

1 Esan egia (E) ala gezurra (G) diren.

•Berrietan ipuin bat kontatzen da.

•Berriak ez dira inoiz egunkarietan agertzen.

•Berrietan gertakariak labur eta argi kontatzen dira.

•Berrietan norberaren iritzia ematen da.

•Berrietan ez da izenburua jarri behar.

•Berrietan, duela gutxiko gertakari interesgarriak kontatzen dira.

2 Asmatu elkarrizketa honen erantzunetarako galderak.

•___________________________________________________________________?

— Bada, etxean nengoen, egongelan, bat-batean eztanda ikaragarri hura entzun nuenean.

•___________________________________________________________________?

— Hasieran izutu ginen, baina umeek gozokiak ikusi zituztenean lasterka atera ziren kalera, pozez zoratzen.

3 Inguratu koloreekin esanahi bereko hitzak.

giltzapean gorde oso haserre txiro zirrikitu esku-hutsik

pobre arrakala ezer gabe amorratuta giltzapetu

4 Osatu testua, falta diren puntuak eta komak jarriz.

5 Idatzi ohar bat, zure herriko kultura-etxeko erakusketa iragartzeko.

aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa




Eba

luaz

io-fi

txa.

1. u

nita

tea.

LA

GU

N B

ERRI

AK

!

Izena: ........................................................................................................................................................ Data: ..................................

Behin batean bazen mutiltxo bat Asko gustatzen zitzaion besteak zirikatzea Gehienetan bakarrik zegoen Ez zuen lagunik Behin ikastetxerantz zihoala erori egin zen Orkatilan min handia zuen eta laguntza eskatu zuen Ikaskideek eman zioten Gero barkamena eskatu eta eskerrak eman behar jakina!

112

15

Mat

eria

l Osa

garr

ia


Curriculumeko edukiak ebaluatzeko fitxak.

Fitxetan bildurik: • Curriculumeko edukiak ebaluatzeko

hainbat eredu.

• Hasierako eta bukaerako ebaluazioak egiteko proposamenak.


13. EBALUAZIOA. ERRUBRIKAK • Unitate didaktikoen errubrikak.•Hiruhilekoen ebaluazioa egiteko errubrikak.•Gaitasunak ebaluatzeko errubrikak.

Uni

tate

did

aktik

oen

erru

brik

ak. 1

. uni

tate

a

G EBALUAZIO-ADIERAZLEAK

LORTUTAKO MAILA

1 2 3 4 GUZTIRA

HK

Bizipenekin erlazio-natutako ahozko mezuak igortzen eta interpretatzen ditu.

Komunikatzeko zailtasun handiak ditu. Ahozko ekoiz-penak urriak dira.

Zailtasun txikiko ahozko mezuak egokiro ekoizten ditu.

Ahozko mezu gehienak ulertzen eta ekoizten ditu.

Bere heldutasun-mailari dagokion edozein motatako ahozko mezuak ekoiz-ten eta ulertzen ditu.

Aurkezpenekin zerikusia duten jarduerak egiten eta besteei entzu-ten gozatzen du.

Aurkezpenak egiteko zailtasunak ditu eta ez du besteei entzuteko intere-sik erakusten.

Interesa pizten dioten aurkezpenak egiteko baino ez du interesik erakusten.

Aurkezpenak gogotsu egiten ditu, baina noizean behin, besteei aditzeko zailtasunak ditu.

Interes handia erakusten du aurkezpenak egiteko, zein gainerakoe-nak entzuteko.

Ahoz zein idatziz pertsonen des-kribapen-testuak era ordenatuan egiten ditu.

Zailtasun handiak ditu ahoz zein idatziz deskribapenak egiteko.

Ahoz deskribapen zuzenak egin arren, ideiak ordenatzeko zailtasunak ditu.

Modu ordenatuan egiten ditu deskri-bapenak ahoz zein idatziz, esaldi batzuk guztiz zuzenak ez badira ere.

Ahoz zein idatziz deskribapen-testu ordenatu eta ko-herenteak ekoizten ditu, hizkuntza-arauak erabiliz.

IT/T

DE Teknologia berriak

erabiliz informa-zioa bilatzen eta aukeratzen du.

Behar duen gai jakin bati buruz informazioa bilatzen eta gordetzen du.

Behar duen informazioa gordetzeko eta sailkatzeko gai da.

Behar duen infor-mazioaren ideia nagusiak laburtzeko gai da.

Erabilera espezi-fikorako informazioa erabili eta berriro lantzen du.

GH

Hitzetan zein ekintzetan, beste ohiturekiko eta ikuspuntuenga-nako errespetua adierazten du.

Ez die gainerakoei entzuten, eta ez du bere ikuspuntua baino onartzen.

Gainerakoei entzuten die, baina ez ditu besteen ikuspun-tuak onartzen.

Gainerakoei entzuten die, baina, noizean behin, besteen ikus-puntuak onartzeko zailtasunak ditu.

Gainerakoei entzuten die, bestelako ikuspuntuak, emozioak eta asmoak onartzen ditu, eta gai da besteen eran-tzunak balioesteko.

Talde-lanean jardu-ten du dagozkion zereginak betez.

Talde-lanean bere ar-durak saihesten ditu.

Talde-lanean parte hartzen du, baina ez du bere gain ar-durarik hartzen.

Ardurak bere gain hartzen saiatzen da, baina ez da saiatua.

Talde-lanean bere atazekiko ardura hartzen du beti.

I I

Estrategia anitz erabiltzen ditu irakurtzean.

Ez du estrategiarik baliatzen irakurtzeko dituen zailtasunak gainditzeko.

Talde handian, ikaski-deen laguntzaz argi-tzen ditu zalantzak.

Zalantzak argitzeko laguntza eskatzen du.

Hiztegian bilatuz, eta beharrezkoa denean, laguntza eskatuz, ar-gitzen ditu zalantzak.

Jarduerak buru-tzeko prozesua eta beharrezkoa dena planifikatzen ditu.

Ez du aurreikusten prozesua aurrera era-mateko beharrezko dena.

Beharrezkoa dena aurreikusten du, baina ez du proze-sua jarraitzen.

Prozesua eta behar-rezkoa dena plani-fikatzen ditu, baina emaitzak ez dira beti behar bezalakoak.

Behar bezalako emaitzak lortzen ditu, prozesua eta beharrezkoa dena planifikatuz.

Ikasitakoa iden-tifikatzen du eta testuinguru berrie-tan aplikatzen du.

Bere ekoizpenetan ez du letra larriei eta xeheei buruz lan-dutakoa aplikatzen.

Gogoratzen zaio-nean baino ez du aplikatzen letra larriei eta xeheei buruz landutakoa.

Bere ekoizpen gehie-netan, letra larriak eta xeheak egokiro erabiltzen ditu.

Letra larriak eta xeheak egokiro erabiltzen ditu bere ekoizpenetan.

G A

K

Deskribapenetan oinarritzen da irudiak sortzeko.

Irudiak egitean ez die deskribapenei jarraitzen.

Sortzen dituen irudiak neurri batean soilik jarraitzen diete deskribapenei.

Sortzen dituen irudien ezaugarri ia guztiak deskriba-penekin bat datoz.

Sortzen dituen irudiak eta deskriba-penak erabat osagarriak dira.

EBALUAZIORAKO BALIABIDEAKEBALUAZIO-ERRUBRIKA1.unitatea

59

Ikaslea: ..................................................................................................................................................................................................

16

Mat

eria

l Osa

garr

ia

Ebaluatutako gaitasunen adierazleak.

Horrez gain:• Banakako eta taldeko

erregistroak.

• Proiektuen eta gaitasun orokorren errubrikak.

• Gaitasunen eta askotariko adimenen planifikazioa.

Lortutako mailak ikaskuntza-logikaren arabera sekuentziatuta.


Portfolioa(ikasketa dosierra): aukera anitzeko ebaluazio-tresna

Azken urteotan gero eta gehiago erabiltzen ari dira portfolioak, hala enpresa munduan nola hezkun-tzan. Portfolioa ebaluazio sistema bat da, ikasgelako hezkuntza eta ikaskuntza prozesuen osagarri dena. Proiektu honen helburua dosier edo karpeta bat sortzea da, eta bertan gordeko dituzte ikasleek denbora tarte zehatz batean eta helburu konkretu batekin egin dituzten ekoizpenak. Aurkezpenaren euskarria pa-pera edo formatu elektronikoa izan daiteke (elektronikoa bada, e-portfolio deituko zaio).

Lanek (aurkezpenak, horma-irudiak, idazlanak, grabaketak...) ikasleari aukera ematen diote, lortu dituen ezagutzak, trebetasunak edota gaitasunak erakusteko; eta, aldi berean, irakasleak ikaskuntza prozesuaren garapena hurbiletik jarrai dezake.

Portfolioaren alderdi interesgarri bat da «ikasketa prozesuaren froga» horiei hausnarketa (intrapertsonala) bat gehitu beharko diela. Hausnarketa horren bidez ikasleak azaldu egingo du zergatik aukeratu duen ekoizpen edo froga hori; eta gainera, baloratu egingo ditu ikasketa-prozesuaren nondik-norakoak (me-takognizioa, ikasten ikastea, lana bideratzea...) baloratuko dituen. Hausnarketa horri esker, hobeto uler-tuko du zer eta nola ari den ikasten; eta aldi berean, beren ikasketa prozesua bideratu ahal izango du.

Informazio eta komunikazio teknologiek (IKT) aukera zabala eskaintzen digute portfolioa diseinatzeko eta eraikitzeko garaian. IKTak lagungarri suerta daitezke portfolioa osatzen duten ekoizpenak egiteko. Horrez gain, hezkuntza- eta ikaskuntza- prozesuaren oinarrizko plataforma ere izan daitezke; kasu ho-rretan, portfolioa plataforman bertan txertatuko da.

Portfolioa nola egin

Portf

olio

aet

a e-

portf

olio

a

Aukeratzea (hausnartuz eta

estrategia bati jarraituz)

Hausnarketa egitea prozesuei eta lorpenei buruz (metakognizoa)

Artxibatzea-sailkatzeaAurkezpena:

Lana jendaurrean azaltzea

Lana: atazak, proiektuak, jarduera

14. EBALUAZIOA. PORTFOLIOA•Ebaluaziorako baliabidea da, burututako ikaskuntza-

prozesuaren ebidentziak eta justifikazioak biltzen dituena.•Hainbat formatu: karpeta, e-portfolioa, etab.

17

Mat

eria

l Osa

garr

ia

Online, e-portfolio bat eskaintzen da, ikasleen lanak biltzeko.

Txantiloia online, pertsonalizatzeko orientabideekin.


18

Mat

eria

l Osa

garr

ia15. EBALUAZIOA. ETXERAKO TXOSTENA • Familientzat, ikaslearen aurrerapenaren informazio zehatza.•Gaitasunak ebaluatzeko baliabideak.

Gaitasunen eta askotariko adimenen ebaluazioa

ren adierazpenak erabiliz, eta puntuazioaren, morfosintaxiaren eta

luzera-, azalera-, bolumen- eta pisu-neurriak erabiltzea ere. Hiru di-

liatuz, eta datuak ezagutza bihurtzeko gaitasuna, gero eguneroko

tikoan aztertzeko aukera ematen du, lan autonomoaren eta lanki-

hiz artea eta kultura-ondarea balioestea. Kulturartekotasunarekin

(nork bere ikaskuntza-prozesuaren plangintza egitea, eta arautu eta

teko gaitasuna, konpromisoak, erabakiak eta erantzukizunak har-

parte hartzearekin ere lotzen da, eta jarrera aktiboa, ahalegina eta

Gaitasunak

Deskribapena

1. ebaluazioa 2. ebaluazioa 3. ebaluazioa Amaierakoa

Txikia Ertaina Handia Txikia Ertaina Handia Txikia Ertaina Handia Hizkuntza- komunikaziorakoa

Testu motak irakurtzeko, horien esanahia ulertzeko eta horietatik informazioa ateratzeko gaitasuna. Modu argi eta egituratuan idazteko gaitasunean ere oinarritzen da, egoera bakoitzerako egokienak di-

ortografiaren oinarrizko arauak aplikatuz. Ahoz komunikatzea (ulermena eta adierazpena) ere oso garrantzitsua da gaitasun horren garapenerako.

Matematikarakoa

Eguneroko bizitzako arazoak ebazteko tresna eta ezagutza mate- matikoak erabiltzeko gaitasuna. Zenbakizko eragiketak eta kalku- luak ebaztea eskatzen du, eta ariketa sinpleetan aplikatzea, baita

mentsioko irudiak ezagutzeak eta irudikatzeak lagundu egiten du gaitasun hori garatzen.

Zientzia-, teknologia- eta osasun- kulturarakoa

Mundu naturala eta teknologikoa ulertzeko eta azaltzeko gaitasuna, eta egungo zientziaren eta teknologiaren giltzarriak ezagutzeko gaitasuna. Pentsamendu eta metodo zientifikoa erabiltzeko eta era- baki pertsonalak hartzeko orduan ezagutza zientifikoak baliatzeko gaitasuna izatea ere eskatzen du.

Informazioa tratatzekoa eta teknologia digitalak erabiltzekoa

Informazioa modu eraginkorrean bilatzeko, lortzeko, prozesatzeko eta komunikatzeko gaitasuna, askotariko iturriak (IKT-ak barne) ba-

bizitzan erabili ahal izateko. Informazioa baliatzeko eta modu kri-

detza-lanaren bidez, ikaskuntzarekin, lanarekin eta aisiarekin erla- zionatutako balio handiko helburuak lortzeko.

Gizarterakoa eta herritartasunerakoa

Egungo munduaren gizarte-errealitatea eta historia (bilakaera, lor- penak eta zailtasunak) ulertzeko eta egungo gizarteak (plurala, glo- bala eta tokikoa) bereizten dituzten ezaugarriak ulertzeko gaitasuna. Gaitasun horren garapena ulermen eta tolerantzian, pertsona arteko bizikidetzan eta herritarren eskubide eta betebeharrak modu aktiboan eta arduraz erabiltzean oinarritzen da.

Giza eta arte- kulturarakoa

Arte-sorkuntzarako eta- adierazpenerako gaitasuna. Askotariko bi- tartekoetatik abiatuz, ideien adierazpen sortzailearen garrantzia na-

lotuta ere badago. Kulturartekotasuna kulturen arteko errespetuzko elkarreragintzat hartzen da, elkar aberasten duen elkarreragintzat.

Ikasten ikastekoa

Nor bere gaitasunen eta ezagutzen jakitun izateaz eta haiek erabiltzeko eraginkortasunaz ari da. Ikaskuntza estrategikoarekin lotzen da

ebaluatzea) eta ikaskuntza-baliabideen eta- tekniken erabilerarekin.

Norberaren autonomiarakoa eta ekimenerako gaitasuna

Nork bere burua ezagutzeko eta nork bere buruagan konfiantza iza-

tzeko. Berrikuntzarekin, sormenarekin eta ekimen eta egitasmoetan

irmotasuna izan behar dira.

Ebaluazio-txostena

Lehen Mailako Hezkuntza

Ikaslea:

Maila:Taldea:

Ikasturtea: 20........– 20........

Eskolaren

logoa

Curriculumak jasotzen dituen gaitasun guztiak ebaluatzen dira.

Errubriken informazioa islatzeko eta gaitasun-txosten bat eratzeko jarraibideak.


Irakurri eta idatzi

1 Irakurri horma-irudi hau, eta erantzun galderei.

•Zeren berri ematen du horma-irudiak?

aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

•Zer informazio ematen du?


•Markatu gorriz horma-irudiko eslogana. Ondoren, asmatu beste bat.


•Zer ikasi daiteke ikastaro horretan?

Antzerkia Ingelesa Antzerkia eta ingelesa

•Eman zenezake izena ikastaro horretan? Zergatik?


1. fi

txa.

Oin

arriz

ko g

aita

suna

k

Izena: ........................................................................................................................................................ Data: ..................................

Adina: 7-14 urteOrdutegia: astelehenetan eta asteazkenetan 17.30-19:00, urritik abendura.Ikasle kopurua: gehienez 12 Lekua: Arriaga antzokiaInformazio gehiago jasotzeko, deitu 946155382 telefonora, astelehenetik ostiralera, 9:00-17:00.

Egin antzerkia ingelesezLearn and have fun!

Aktore edo aktoresa izateko ikasi nahi baduzu, bai eta ingelesa ikasi ere, ikastaro honetako irakasleen eskutik hori guztia eta gehiago lortuko duzu.

Zure zain gaude!!!

130

1. fi

txa.

Oin

arriz

ko g

aita

suna

k

•Zer hiruhilekotan egiten da ikastaroa?


• Ikastaroan jada 12 ikaslek izena eman badute, ikasle gehiagok izena eman dezakete? Zergatik?


• Ikastaroari buruz informazio gehiago lortu nahi badugu, zer egin behar dugu?



2 Bilatu testuan honako definizio eta itzulpen hauei dagozkien hitzak:

Antzerkian, zineman, irratian edo telebistan pertsonaia bat antzezten duen pertsona.


Antzezlanen emanaldiak egiten diren eraikina.


Ikasi eta gozatu!


3 Asmatu horma-irudi bat kirol-udaleku batzuei buruz. Pentsatu eslogana, non egingo den, zer ordutan... Idatzi orri batean.

Hitz egin

4 Hitz egin ikaskideekin, galdera hauetatik abiatuz:

•Egin duzu inoiz eskolaz kanpoko ikastarorik?

•Antzerkia egin nahi zenuke? Eta ingelesez? Zergatik?

•Gustuko duzu hizkuntzak ikastea? Zure ustez, garrantzitsua da hizkuntzak jakitea?

•Gustuko duzu jendaurrean hitz egitea?

131

Izena: ........................................................................................................................................................ Data: ..................................

16. GAITASUNAK. PROBA-EREDUAK • Ikasleen ikasketa-prozesua gaitasunen arabera ebaluatzeko

proposamenak.• Ikaskuntza testuinguru errealetan.

19

Mat

eria

l Osa

garr

ia

Probak PISA proben ereduan oinarritzen dira.


Ikaskuntza-egoera errealetan oinarrituta probak.


Izena: ............................................................................................................................................... Data: ............................................

Lite

ratu

ra-t

estu

ak

1 Zergatik zen ezaguna Apolonia?

• Bere marmeladengatik

• Bere istorioengatik

• Bere pastelengatik

• Bere loreengatik

2 Ordenatu esaldiak testuak agertzen diren ordenan.

aaaaaa Enperadoreak Apoloniaren marmelada dastatu zuen eta haserretu egin zen.

aaaaaa Enperadoreak Apoloniari eskuak mozteko agindu zuen.

aaaaaa Jendea altxatu egin zen Apolonia salbatzeko.

aaaaaa Apoloniak gaztainen oskolekin eta asunekin marmelada egin zuen.

aaaaaa Marmelada egiteko garaian, mundu gutziak bisitatzen zuen Apolonia.

aaaaaa Apoloniak marmeladarik onenak egiten zituen.

3 Zer esan nahi du «amore eman»?

• Besarkatu

• Errenditu

• Oparia eman

• Eskua eman

4 Zergatik haserretu zen enperadorea?

• Marmelada garratza zelako.

• Marmeladan eltxo bat erori zelako.

• Marmeladak muxika-hezurren zatiak zituelako.

• Marmelada gazia zelako.

5 Zure ustez, zergatik esaten zuten Apoloniak urrezko eta zilarrezko eskuak zituela?

aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

6 Zure ustez, nor da garrantzitsuagoa, Apolonia ala enperadorea? Zergatik?

aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa

154

Izena: ............................................................................................................................................... Data: ............................................

Lite

ratu

ra-t

estu

ak

Apolonia gozogilea

San Antonion, Maggiore lakuaren ondoan, Apolonia izeneko emakume bat bizi zen, munduko marmeladarik gozoenak egiten zituena. Hainbat lekutatik eskatzen zizkioten marmeladak: Cal-cuviatik, Valtravagliatik, Dumentinatik eta Poverina haranetik. Garaia iristen zenean, jendea haran guztietatik etortzen zen, banku batean esertzen zen lakuaren paisaiaz gozatzeko, masus-ta batzuk hartzen zituen sasietatik, eta emakumeari deitzen zioten marmelada egi-teko.

— Apolonia!— Zer?— Masusta-marmelada egingo didazu?— Bai, noski!— Lagunduko zenidake aran-marmelada

egiten?— Berehala!

Apoloniak urrezko eta zilarrezko eskuak zituela zirudien, izan ere, Varesottoko eta Cantó Ticinoko marmeladarik gozoenak egiten zituen.

Behin, Arcumeggiako neskatxa bat joan zen Apoloniarenga-na. Oso pobrea zen, eta ez zuen marmelada egiteko ezer, ezta muxika-hezurrik ere. Horregatik, bidean, amantala gaztaina-oskolez bete zuen.

— Apolonia, egingo didazu marmelada honekin?— Gaztaina-oskolekin?— Ez dute ezer gehiago aurkitu...— Lasai, saiatuko naiz.

Apoloniak oso ondo egin zuen, eta gaztaina-oskolen mar-melada zoragarri irten zitzaion.

Beste behin, Arcumeggiako neskatxa hark ez zuen gaztaina-oskolik aurkitu, orbelak ezkutatzen zituelako. Hori dela eta, amantala asunez bete zuen.

— Apolonia, egingo didazu marmelada?— Asunekin?— Ez dut ezer gehiago aurkitu...— Lasai, ikusiko dugu.

Apoloniak asunak hartu zituen, azukrea bota zien, bere erara egosi zituen, eta marmelada gozo-gozoa egin zuen.

Apoloniak urrezko eta zilarrezko eskuak zitu-en, eta harriekin ere marmelada egiteko gai

152

17. IRAKURTZEKO ETA IDAZTEKO• Idatzizko ulermena eta adierazpena lantzeko proposamenak.•Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna hobetzeko jarduerak.

20

Mat

eria

l Osa

garr

ia


Ikaskuntza sustatzeko jarduera motibagarriak.


18. EMOZIO-HEZKUNTZA•Emozioen kudeaketa hobetzen laguntzeko programa.• Ikasleei emozioak identifikatzen laguntzeko eta kontzientzia

sustatzeko jarduerak.

21

Saiatu egingo gara! Helburuak • Mugak norberak bere burua adoretzeko aukera bihurtzea. • Nork bere burua onartzen laguntzea. • Norberaren buruarenganako konfiantza lantzea Material: papera eta arkatza. Lan-metodoa: banaka eta taldeka. Denbora: 1 ordu. Jardueraren garapena Banakako lana • Nire ikasleei eskatuko diet paperean idazteko, beren ustez, gaizki egiten dituzten gauzen zerrenda bat. Adibideak jar ditzaket: Nik ez dakit ondo igeri egiten, nik ez dakit ondo dantza egiten, nik ez dakit ondo abesten, nik ez dakit lasterka ondo egiten, nik ez dakit lagunak egiten eta abar. • Ondoren, eskatuko diet hausnartzeko zergatik pentsatzen duten horrela eta galdera honi erantzuteko: Zure ustez, zergatik ez dakizu (aipatu haurrak esandako jarduera)? • Minutu batzuk utziko ditut ikasleei beren kabuz hausnar dezaten. Talde-lana • Lurrean eseriko gara borobil bakar batean. • Banan-banan, baita nik ere taldeko erreferente gisa, paperean idatzitako muga pertsonalak azalduko dizkiogu taldeari. • Haurrak hitz egiten bukatzen duenean, oso garrantzitsua da hau galdetzea:

— Zer egin dezakezu (aipatu haurrak ahultasun gisa aipatu duen jarduera) hobetzeko edo hori egiten ikasteko)? — Saiatuko zara? Ala oso zaila dela uste duzu? — Demagun lortzen duzula. Nola sentituko zinateke? Zergatik?

Baldin eta haurren batek ez badaki galderen bati erantzuten, denon artean lagun diezaiokegu erantzuna bilatzen. • Amaitzeko, azaldu ikasleei batzuetan esaldi negatiboak erabiltzen ditugula eta min handia egin diezaguketela, ez baitigute gauzak egiten uzten, eta horrez gainera, gaizki sentiarazten baikaituzte. Esaterako: «nik ezin dut, «nik ez dakit», «oso gaiztoa naiz», «gaizki egingo dut». Esaldi horien ordez positiboagoak erabil ditzakegu, animoa igotzekoak: «saiatu egingo naiz», «batzuetan ez da ondo ateratzen, baina pixkanaka hobetzen ari naiz», «nik egin dezaket». • Esaldi horiek kartoi mehe batean idatz ditzakegu eta ikasgelako horma batean itsatsi, gogoan izateko, Gure helburua da ikasleek esaldi negatiboak baztertzen ikastea eta positiboak barneratzea, arazoak konpontzen laguntzen baikaituzte eta ez ahalegina saihesteko ihes egiten. Laburbilduz, beste pentsamolde bat izaten lagungarria da pixkanaka-pixkanaka bizimodu aberatsagoa izateko. Jardueraren amaiera Saioa amaitu baino lehen, esaldi hauetako batzuk ahots ozenez osatzeko eska dakieke ikasleei. Arbelean idatz daitezke.

• _______________ ikasi dut • _______________ sentitu naiz • _______________ gustatu zait • _______________ ez zait gustatu Em

ozio

-Hez

kunt

za

Mat

eria

l Osa

garr

ia

Emozioak identifikatzeko eta autokontzientzia sustatzeko jarduerak.


Ikasgelako programazioa

UNITATE DIDAKTIKOA...1. Helguruak gaitasunen esparruan2. Edukien, ebaluazio-irizpideen eta ikaskuntza-estandarren zerrenda3. Zeharkako irakaskuntzak4. Ikaskuntza-jarduerak5. Beste jarduera batzuk

• Hasierako ebaluazioa• Motibazio-jarduerak• Gaitasunak eta askotariko adimenak• Jarduera osagarriak• Aniztasunaren trataera• Ebaluazioaa) Unitate didaktikoarenab) Gaitasun eta adskotariko adimenena

6. Irakurketa sustatzeko, eta ahozko eta idatzizko adierazpena garatzeko jarduerak7. IKT jarduerak8. Ekintzaile-kultura: ahalmenak, jarduerak eta ebaluaziorako proposamenak9. Ebaluazio positibo baterako gutxienez zer eskatu behar den10. Kalifikazio-irizpideak11. Metodologia

• Materialak eta Baliabideak• Espazioak eta denborak• Estrategia metodologikoak

12. Ebaluzio-prozedurak eta -tresnak• Idatzizkoak• Ahozkoak• Beste batzuk

13. Irakaslearen lanaren ebaluazioa14. Hezkuntza-premia behar bereziak dituzten haurrentzat laguntza-programak

Programazio didaktikoa

1. Sarrera1.1. Programazioa justifikatzea eta testuingurua jartzea1.2. Irakasgaiaren proiektua

2. Helburuak2.1. Etapako helburuak2.2. Irakasgaiaren helburuak. Zer lotura duten gaitasunekin2.3. Irakasgaiaren hirugarren mailako helburuak. Zer lotura duten gaitasunekin2.4.

3. Zeharkako irakaspenak

4. Edukien, ebaluazio-irizpideen eta ikaskuntza-estandarren arteko lotura

5. Edukiak5.1. Edukien antolaketa eta banaketa, unitate didaktikoka

6. Unitate didaktikoak6.1. Unitate didaktikoen banaketa denboran

7. Ebaluazioa7.1. Ebaluazio-irizpideak eta ikaskuntza-estandarrak7.2. Ikasturtea gainditzeko gutxienez zer ebaluazio-irizpide eskatu behar diren7.3. Ebaluazio-prozedurak eta -tresnak7.4. Kalifikazio-irizpideak7.5. Irakaskuntza-ikaskuntzako prozesuaren ebaluazioa

8. Aniztasunaren trataera8.1. Curriculum egokitzapenerako, finkatzeko, sakontzeko, maila anitzeko jardueratarako... proposamenak8.2. Hirugarren mailarako gutxienez zer eduki eskatu behar diren

9. Ekimen ekintzailea9.1. Ekintzaile-ahalmenak9.2. Ekintzaile-kultura sustatzeko jarduerak9.3. Ebaluazioa

10. Metodologia11. Espazioen antolaketa

12. Material eta baliabide didaktikoak

13. IKTak ikasgelan erabiltzeko estrategiak

14. Irakurtzeko interesa eta ohitura estimulatzeko, eta ahozko eta idatzizko adierazpen garatzekoestrategiak

15. Jarduera osagarriak eta eskolaz kanpokoak

16. Programazio didaktikoa eta emaitzak bat datozen balioesteko prozedurak

PROGRAMAZIO DIDAKTIKOA ETA IKASGELAKO PROGRAMAZIOA•Arloaren plangintza egiteko tresnak.•Araudiaren araberakoak.

22

Prog

ram

azio

Did

aktik

oa et

a Ika

sgel

ako P

rogr

amaz

ioa

Webean eskuragarri daude eta irakasleak editatu egin ditzake.


Gaitasunak lantzeko jarduerakGaitasunak berariaz lantzen dituen jarduera mota. Jarduera praktikoak dira eta testuinguru errealetan kokatzen dira, ikasleak beren ahalmenak praktikan jartzera bultzatzeko.

GaitasunakEgiten jakitea. Jarduera nabarmenak, hainbat ahalmen mota uztartzen dituzten testuinguru-errealetan kokatuak.

E-portfolioaPortfolioa euskarri digitalean.

EstandarrakEbaluazio-irizpideen zehaztapenak, ikaskuntzen emaitzak zehazteko aukera ematen dutenak. Horrez gainera, ikasleak irakasgai bakoitzarekin lotuta zer jakin behar duen eta zer egiten jakin behar duen zehazten dute, ekintzen bidez. Azter, neur eta ebalua daitezke, eta eskuratutako lorpenaren eteki-na graduatzeko aukera eman behar dute.

Trebezia orokorrakIkasgelan garatzen diren ahalmen arruntagoak eta diziplina artekoak, gaitasunekin zuzenean lotuta daude (ahozko/ida-tzizko komunikazioa, talde-lana...).

Gaitasunen eta askotariko adimenen adierazleak. Gaita-sunak «ahalmenak» dira. Gaitasunak ebaluatzeko beha-rrezkoak dira gaitasunari erreparatu ahal izateko jokabidea eta, era berean, gaitasunaren jokabide nabarmena deskriba-tzeko adierazle batzuk izatea.

Ebaluazio-txostenaFamiliei beren seme-alabek gaitasunekin lotuta zer ikasi du-ten jakinarazteko eredua. Txosten horren bidez, gaitasunen eskuratzeari dagokionez, ikaslearen egoera zer-nolakoa den adieraz daiteke aurrerapen-lerro baten gainean. Arlo guztie-tako ebaluazioak jasotzen ditu.

Askotariko adimenak (H. Gardner)Adimena ez da zerbait bakarra eta estatikoa, landu eta gara daiteke. Adimentsua izateko hainbat modu daude (Gardne-rrek zortzi adimen mota identifikatu zituen).

Gaitasunen mapaZortzi gaitasunen azalpena eta zehaztapena «alderditan» eta «azpigaitasunetan» jasotzen duen dokumentua.

Jarduera-mailaEbaluazioaren xede den ahalmena betetzen ikasleak zer kalitate-maila izan duen adierazten dute.

PortfolioIkaslearen dokumentu pertsonala, bertan sartzen ditu lanak, kontrolak, ikus-entzunezko ekoizpenak eta abar. Oso balia-garria da ikaskuntzako prozesuak eta emaitzak ebaluatzeko,

eta era berean, ikasleak bere burua ebaluatzea eta jarraitu-tako prozesuari buruz hausnartzea suspertzen da.

Ikaskuntzako programazioaUnitate didaktikoek zer hezkuntza-asmo izango dituzten pla-nifikatzea. Ikasgelan eguneroko lana planifikatzeko ezinbes-teko tresna.

Programazio didaktikoa-irakaslearen programazioaCurriculuma osatzen duten elementuen lanketaren eta eba-luazioaren urteko plangintza. Irakasleen lanerako oinarrizko dokumentuetako bat da.

Programazioa “gaitasunen arabera”Gaitasunak irakaslearen plangintzan aintzat hartzea: identi-fikatzea, nola landu eta ebaluatuko diren aurreikustea.

ProiektuakProiektuen araberako lanketak hezkuntza-estrategia oso bat da, diziplina arteko ikuspuntu bat erabiltzen duena eta ikas-kuntza kooperatibo bat sustatzen duena. Egitura hau izan ohi du: gaia hautatzea, plangintza, garapena, ebaluazioa.

Uztartutako atazak Jarduera konplexu baten gainean antolautako segida di-daktikoak dira. Hainbat arlorekin lotuta daude, eta ikasleen esperientziatik ahalik eta gertuen dagoen testuinguru erreal posible batean lantzen dira. Egitura hau izan ohi dute: azken produktua, testuingurua eta justifikazioa, jarduera-segida, sintesia.

Ikasgelako erregistroaIkasgelan ikasleekin egindako gaitasunen lanketa zerrendat-zen duen sarrera biko taula.

Irakasleak ikasleek gaitasunen eskuratzean egindako aurre-rapena kontrolatzeko tresna eraginkorra.

Banakako erregistroaGaitasunen mapa (gaitasunak eta alderdiak) ikasgelan garat-zen diren unitate didaktikoekin, atazekin eta proiketuekin lot-zen duen matrizea. Erregistro horren bidez, ikasleek lortu dituzten kalifikazioa (errubriketan) erregistra daitezke, eta gaitasunen ebaluazioaren kudeaketa errazten da.

Ebaluaziorako errubrikakEbaluazio-adierazleak zeregin-mailarekin lortzeko aukera ematen duen matrizea, balorazio kualitatiboa eta kuantitati-boa uztartuz.

GLOSARIOA

23

Glos

ario

a


24

giltza


Irakaslearen baliabideak Euskara 3...116136 Bezeroen arreta 902 44 44 41 [email protected]...

Documents

Transcript of Irakaslearen baliabideak Euskara 3...116136 Bezeroen arreta 902 44 44 41 [email protected]...