II. Errepublika (1931/39) ALDARRIKAPENA

1930ean Donostiako bilera

Galan eta Garciaren pronuntziamendua Jakan

Udal hauteskundeak (Apirilak 12)

APIRILAREN 14eanERREPUBLIKAREN ALDARRIKAPENA

Itxaropen gehiegi 1929ko krisialdia

Faxismoa

II. Errepublika (1931/39)

Alfonso XIII.ak Espainiako koroa uzten du abdikatu gabe

"Igandean egindako hauteskundeek argi uzten didate nire herriaren maitasunik ez dudala jada. Nire kontzientziak erraten dit desbideratze hori ez déla behin betikoa. Beti Espainia zerbitzatzen saiatuko naizelako,interés publikoaren alde lan eginez egoerarik larrienetan ere.

Errege batek huts egin dezake, eta nik seguru aski egin izan dut noizbait,baina badakit aberia eskuzabala izan dela malizia gabeko erruen aurrean. Espainiar guztien erregea naiz eta espainiarra. Aurkituko nuke baliabide nahiko nire errege eskubideak mantentzeko borrokatzen dutenen aurka, Baina nahiago dut baztertu eta aberrikide bat bestearen aurka ez bidali anai arteko gerrate zibil bat sortuz, Ez ditut uzten nire errege eskubideak,nireak baino Historiak utzitakoak baitira eta egunen batetan kontuak eskatuko dizkidatela baitakit.

Kolektibitatearen kontzientziak zer nahi duen jakin arte eta herriak hitz egiten duen bitartean, nahita nire errege boterea uzten dut eta Espainiatik aldentzen naiz,honela bere etorkizunaren jabe dela aitortzen dudalarik",

1931.eko apirilaren 17an.Alfonsok,

ALDERDI POLITIKOAK

Ezkertiarrak Accion Republicana (Azaña) Esquerra Republicana de Catalunya PSOE (Partido Socialista Obrero Español) PCE (Partido Comunista de España) (Dolores Ibarruri “La

Pasionaria”) CNT-FAI (Confederacion Nacional del Trabajo-Federacion

Anarquista Iberica) POUM (Partido Obrero de Unificacion Marxista)

Eskuinekoak Partido Radical CEDA (Confederacion Española de Derechas Autonomas)

(Gil Robles) JONS (Juntas de Ofensiva Nacional Sindicalista) Falange Española (Jose Antonio Primo de Rivera)

BI URTE ERREFORMISTAK (1931-1933)

Gobernu probisionala Erreformak/Hauteskundeak Gorte konstituziogileak

1931ko KONSTITUZIOA Demokratikoa Ganbara bakarra Estatua-Eliza banatuak Ezkontza zibilak Dibortzioa Hezkuntza publikoa Espropiazioak Autonomiak

BI URTE ERREFORMISTAK (1931-1933)

Errepublikako presidentea: Alcala-Zamora Gobernuko presidentea: Manuel Azaña

Erreformak Militarra

Sanjurjo 1932an Sevillan Hezkuntza Kataluniako Autonomia (1932) Nekazal erreforma

Casas Viejas

BI URTE ERREFORMISTAK (1931-1933)

BI URTE ERRADIKAL-CEDISTAK (1933-1936)

CEDA-ren osaketa"Azkenik badago ongi definitua dagoen eskuindar sektorea Espainian, hor nago ni,eta arazo larri bat dagoela diogu edo arazo mordoa,horien oinarriak hauek direlarik: Erlijioa eta oinarri espiritualen defentsa; desagertzekotan dagoen familiaren defentsa; etsaiek erasotzen duten jabegoaren defentsa; anarkiaren eskuetan ia eroria dagoen gizarte ordenaren defentsa; Erlijioa, Aberria, Familia, Jabegoa Ordena eta Lanaren oinarriak dauzkan programa mantentzen dugu"

Robles (1932)

Falangea eta politika ekonomikoa10, Sistema kapitalista gaitzesten dugu,herriaren beharrak ez baititu asetzen jabego pribatua desitxuratzen du eta langileak eragabeko multzoan bilakatzen baititu.Gure zentzu espiritualak eta nazionalak marxismoa gaitzesten du.12. (.,,) Ez da bidezkoa gehiengoak txirotasunean bizitzea eta gutxiengoak luxuan egotea.13. Espainiar guztiek lan egiteko eskubidea daukate. Erakunde publikoek langabezian daudenak mantenduko dituzte

BI URTE ERRADIKAL-CEDISTAK (1933-1936)

Hauteskundeak CEDA garaile

Kontraerreforma Militarra Eliza Ugazabentzako laguntzak 1934. Ministro cedistak

Erreakzioak Kataluniaren independentzia Euskal Herria eta Madrilen protestak eta manifestaldiak 1934ko Iraultza Asturiasen

Francisco Francok iraultzarekin bukatu Estraperloa

Strauss eta Perlowich

BI URTE ERRADIKAL-CEDISTAK (1933-1936)

Largo Caballero-ren hitzaldia Madrilen (1936.eko urtarrila)

"Burges taldeek eta beraien ordezkariek,gure herriko erakunde politikoak helmugara iritsi direla uste dute; eta ezetz erran behar diegu;Errepublika ez da aldagaitza, (...) Gure asmoa botere politikoaren konkista da, Nola? Ahal dugun bezala! Legalitateaz hainbeste hitz egiten dutenak lehendabiziko bete dezatela...Eta guk,langileok, Errepublika burgesa,Errepublika sozialista batetan bilakatu behar dela uste dugu,produkzio baliabideak sozializatuz (...)"

FRONTE POPULARRA (1936ko Otsaila-Uztaila)

Hauteskundeak Fronte Popularra/Eskuindarrak

askatasuna eta amnistia - Azaña errepublikako presidente - Casares Quiroga gobernuko presidente - Erreformak - IRA (Instituto de Reforma Agraria)

Erreakzioak Grebak etengabe Militarrak Castillo teniente errepublikarra asesinatua (Uztailaren 12a) Calvo Sotelo politikari eskuindarra asesinatua (Uztailaren

13a) Uztailaren 18an altxamendua