A formación do-profesorado - neg.gal Pizarra/84 A Pizarra.pdf · nos Centros de Profesores (CEP)....

9
CONSELLO ASESOR: ANT ON C OS TA - HE RMIDA - MAN UEL J ANEIRO - ANT ON LAMA PE RE IRA - RAFAEL OJ EA - MIGUEL VA ZQ U EZ FRElRE Te rn a parcLdebate" Os cent ros de profe sores SEMANARIO DE EDUCACION DE FARO DE VIGO Coo rdina: JOSE A.» P EROZO ANO 11 - N. o 84 A formación do -profesorado MERC ED ESSU A REZPAZOS o proxecto do Ministerio comenza, neste apartado, enum erando as eivas que na actualidade existen na política de perf ecci onamento do p rof esorado: polo seu carácter xerárquico, burocrá- tico e teórico, as suas iniciativas deron lugar a resultados totalmente insatis- factorios. E de todos coñecido, e así o recoñece tamén o Ministerio, que o núcleo básico da renovación pedagó- xica no Estado Español atópase nos colectivos de ensinantes que levan moitos anos traballando sen apoios e sen contactos coa Administración educativa. Ante esta penosa situación, o Mi- nisterio propón un novo modelo de perfeccionamento permanente do pro- fesorado en exercicio, que se cristaliza - nos Centros de Profesores (CEP). Aos CEP adxudicanselle unhas in- teresantes funcións: son centros de in- formación , de documentación, de difusión, de recursos materiais e hu- manos, de renovación pedagóxica, de apoio, etc. A filosofía básica dos CEP está en convertir ao propio profesor en axente do seu desenvolvemento e perfeccio- namento, ofrecéndol1e un lugar onde poda contar con meios e personas que resposten ás suas necesidades. Creo que estes presupostos son dignos de ser defendidos; mais, onde comenzan as dúbidas dos Movimentos de Reno- vación Pedagóxica é nas estratexias que se seguirán na implantación e es- tructuración dos CEP o En primeiro lugar, empregaranse como locais os espacios sobrantes dos centros, ou os que podan ser cedidos poIas corporacións municipais. Todos sabemos a escasez de espacios que presentan os centros escolares; coñe- cemos as penurias económicas das arcas municipais e o escaso interés que presentan as corporcións locais polos problemas educativo-culturais. Eiquí ternos xa o primeiro atranco: sen locais axeitados os CEP non poden funcionar. En segundo lugar, a estructuración organizativa dos CEP, ainda que pre- sentan un carácter formalmente de- mocrático, pode constituir na práctica - un obstáculo para a renovación peda- góxica, polo menos eiquí, en Galicia. " Ademáis dos Seminarios de tra- bailo, os CEP terán como órgano cole- xiado o "Consello de Dirección ", constituido por: a) representantes dos profesores; b) representantes da admi- nistración educativa, e e) represen- tantes das corporacións locais. Polo momento,ternos serias dúbidas de que tais representantes sexan elexidos pola sua inequívoca defensa da reno- vación pedagóxica, e non por outro tipo de criterios máis ideolóxicos ou de favoritismo. A composición do Consello é fundamental, pois controla as funcións básicas dos CEP , ademáis de propoñer á persona que desempeñe o cargo de director. Dentro dos órganos unipersonais atópanse o director e o secretario ad- min istrat ivo, que poden ser liberados total ou parcialmente das suas respon- sabilidades docentes. O director é no- meado pola administración educativa a proposta do Consello de Dirección, por un período de tres anos, con posi- bilidade de ser renovado. Mentras esta elección no se realice, a Adminis- tración nomeará provisionalmente a un director. As loitas polo control destes ór- ganos pode desembocar no abuso do poder e no "amiguismo" . Se non se elixen aos elementos mais destacados polo seu esforzo en aras da renovación pedagóxica, este proxecto será letra mollada, podrá servir de prestixio e curriculum para algúns amantes dos cargos, pero a verdadeira transforma- ción da realidad educativa elexirá os vieiros e organizacións autónomas, fora dos canles institucionais. Niso, a historia é implacábel. Os Movimentos de Renovación Pe- dagóxica cobran agora unha nova fun- ción: como colectivos deben afian- zarse e recoller aos elementos mais dinámicos, ate constituirse nunha ver- dadeira alternativa á situación escolar dom inante, e, xa como individuos par- .ticulares, tentar de dinamizar o fun- cionamento dos CEP; mais, se os Cen tros de Profesores toman o ca- miño da rémora e da burocratización, haber á que abandonalos á sua prop ia sorteo Sobre os Programas renovados ATILANO O incluir nos "Programas reno- vado s" da X unta materias como psi- comotricidade ou xogo dramático e non prever a infraestructura nece - saria para o seu coñecernento viven- cial nas Escolas de Maxisterio cabo dos novos mestres e de reciclaxe a través de cursiños e seminarios per- manentes que impliquen á totali - dade de mestres en activo semé- llame ridículo e esperpéntico ; un d isparo con fogueo; un feito valdío, pr epotente. Renovación pedagó xica de sa lón . Por eso non podo por menos que lamentar esta monta xe orien ta da , cecais, á creación dunha imaxen ren ovadora nos medios de comunicación , car a as próximas ele- ciós autonómicas que descoida ab- solutamente as bases do pret endido cambio. Estes señores de corbata rancia necesitan das nasas rancias barbas para se decir innovadores. De nos, que fumas as veces expedientados e sempre mal vistos por levar adiante actividades "rnarxinales". Agora estamos de moda . Pois ben , se ha de beneficiar á nenez vendamos a nasa imaxen ,·sentémonos xuntos , dialo- guemos , que nos fagan retratos so- rrindo, vendamos a nasa imaxen e entreguemos o producto das nosas humildes investigaciós. Pero exi- samos un PROXECTO PE DA- GOXICO SERIO E OPERA- TI VO DENDE A SUA ORIXE . Co ns ultada a doc umentación pe r- t inente o horario semanal des tinado a "Actividades Artísticas " nun centro de EXB resulta como sigue CI 3 horas ; CM: 2 horas e media; CS: 1 hora e media. Se ainda por riba ternos en conta que hay que re- partir entre plástica, música e xogo dramático resulta obvio que o seu in- terés e puramente testimonial e que non podemos agardar un cambio sig- nificativo por vía institucional. Na miña calidade de colaborador na red ación dos "Programas reno- vados" , tiven a ocasión de participar en asambleas de zona para informar dos mesmos ós compañeiros dos, denominados "centros piloto ", pre- sumiblemente cap acitados para le- valos adiante. ¡Q ué desacou go! Cá- seq ue ninguén to c ab a m at e da s como música , plástica ou xogo dra- mático ... qué deci r da ps icomo trici- dade. E os executi vos da Xunta pre- tendían que cun espiche de vinte minutos que Hes largabamos se pu- xeran a andar ... N a xuntanza se- guinte, en ausencia dos persoeiros, confesaban que non leran os pro- gramas, que non os entendían ou simplemente que os nenos o que tiñan é que aprender a ler, a escribir , un pouco de cantas e que nos deixa- ramos de lideiras extranas. Se ternos en conta a importanci a que as "Acti vidades artística s" que engloban o feito teatral , teñen cara ó des enrolo da sensibilidade , creat ivi- dad e, capa cidade de improvisaci ón e dalg un ha ma neira preparaci ón pa ra unha vi da san a e equilibrada , cu m pre em pre nder , por libre, a ta- refa de ilusionar e sensibilizar

Transcript of A formación do-profesorado - neg.gal Pizarra/84 A Pizarra.pdf · nos Centros de Profesores (CEP)....

Page 1: A formación do-profesorado - neg.gal Pizarra/84 A Pizarra.pdf · nos Centros de Profesores (CEP). Aos CEP adxudicanselle unhas in ... Editorial La Galera. Col. ... gúns concellos

CONSELLO ASESOR:

A NT ON C OS TA - MOD~STO

HE RMIDA - MAN UEL JANEIRO

- ANT O N LA M A PE RE I RA -

RAFAEL OJ E A - MIGUEL

VAZQ UEZ FRElRE

Terna parcLdebate"

Os cen t ros de profesores

SEMANARIO DE

EDUCACION

DE FARO DE VIGO

Coo rdina:

JOSE A.» PEROZO

ANO 11- N.o 84

A formación do-profesoradoMERCEDESSUAREZPAZOS

o proxecto do M inisterio comenza,neste ap artado, enum erando as eivasque na actualidade existen na políticade perfeccionamento do profesorado:polo seu carácter xerárquico, burocrá­tico e teórico, as suas iniciativas deronlugar a resultados totalmente insatis­factorios. E de todos coñecido, e así orecoñece tamén o Ministerio, que onúcleo básico da renovación pedag ó­xica no Estado Español atópase noscolectivos de ensinantes que levanmoitos anos traballando sen apoios esen contactos coa Administracióneducativa.

Ante esta penosa situación, o Mi­nisterio propón un novo modelo deperfeccionamento permanente do pro­fesorado en exercicio, que se cristaliza ­nos Centros de Profesores (CEP).

Aos CEP adxudicanselle unhas in­teresantes funcións: son centros de in­formación , de documentación, dedifusión, de recursos materiais e hu­manos, de renovación pedagóxica, deapoio, etc.

A filosofía básica dos CEP está enconvertir ao propio profesor en axentedo seu desenvolvemento e perfeccio­namento, ofrecéndol1e un lugar ondepoda contar con meios e personas queresposten ás suas necesidades. Creoque estes presupostos son dignos deser defendidos; ma is, onde comenzanas dúbidas dos Movimentos de Reno­vación Pedagóxica é nas estratexiasque se seguirán na implantación e es­tructuración dos CEPo

En primeiro lugar, empregaransecomo locais os espacios sobrantes dos

centros, ou os que podan ser cedidospoIas corporacións municipais. Todossabemos a escasez de espacios quepresentan os centros escolares; coñe­cemos as penurias económicas dasarcas municipais e o escaso interésque presentan as corporcións locaispolos problemas educativo-culturais.Eiquí ternos xa o primeiro atranco: senlocais axeitados os CEP non podenfuncionar.

En segundo lugar, a estructuraciónorganizativa dos CEP, ainda que pre­sentan un carácter formalmente de­mocrático, pode constituir na práctica

- un obstáculo para a renovación peda-

góxica, polo menos eiquí, en Galicia." Ademáis dos Seminarios de tra­

bailo, os CEP terán como órgano cole­xiado o "Consello de Dirección" ,constituido por: a) representantes dosprofesores; b) representantes da admi­nistración educativa, e e) represen­tantes das corporacións locais. Polomomento, ternos serias dúbidas de quetais representantes sexan elexidospola sua inequ ívoca defensa da reno­vación pedagóxica, e non por outrotipo de criterios máis ideolóxicos oude favoritismo. A composición doConsello é fundamental , pois controlaas funcións básicas dos CEP, ademáis

de propoñer á persona que desempeñeo cargo de director.

D entro dos órganos unipersona isatópanse o director e o secretario ad­min istrativo , que poden ser liberadostotal ou parcialmente das suas respon­sabilidades docentes. O director é no­meado pola administración educativaa proposta do Consello de Dirección,por un período de tres anos, con posi ­bilidade de ser renovado. Mentrasesta elección no se realice , a Adminis­tración nomeará provisionalmente aun director.

As loitas polo control destes ór­ganos pode desembocar no abuso dopoder e no "amiguismo". Se non seelixen aos elementos mais destacadospolo seu esforzo en aras da renovaciónpedagóxica, este proxecto será letramollada, podrá servir de prestixio ecurriculum para algúns amantes doscargos, pero a verdadeira transforma­ción da realidad educativa elexirá osvieiros e organizacións autónomas,fora dos canles institucionais. Niso, ahistoria é implacábel.

Os Movimentos de Renovación Pe­dagóxica cobran agora unha nova fun­ción: como colectivos deben afian­zarse e recoller aos elementos mai sdinámicos , ate constituirse nunha ver­dadeira alternativa á situación escolardom inante, e, xa como individuos par­

.ticulares, tentar de dinamizar o fun­cionamento dos CEP; mai s, se osCentros de Profesores toman o ca ­miño da rémora e da burocratización ,haber áque abandonalos á sua prop iasorteo

Sobre os Programas renovadosATILANO

O incluir nos "Programas reno­vados" da X unta materias como psi­comotricidade ou xogo dramático enon prever a infraestructura nece­saria para o seu coñecernento viven­cial nas Escolas de Maxisterio cabodos novos mestres e de reciclaxe através de cursiños e seminarios per­manentes que impliquen á totali­dade de mestres en activo semé­llame ridículo e esperpéntico; undisparo con fogueo; un feito vald ío,prepotente. Renovación pedagóxicade salón . Por eso non podo porme nos que lamentar esta montaxeorientada, cec ais, á creación dunhaimaxen ren ovadora nos medios decomunicación, cara as próximas ele­ciós autonómicas que descoida ab­solutamente as bases do pretendido

cambio.Estes señores de corbata rancia

necesitan das nasas rancias barbaspara se decir innovadores. De nos,que fumas as veces expedientados esempre mal vistos por levar adianteactividades "rnarxinales". Agoraestamos de moda. Pois ben, se ha debeneficiar á nenez vendamos a nasaimaxen, ·sentémonos xuntos, dialo­guemos, que nos fagan retratos so­rrindo, vendamos a nasa imaxen eentreguemos o producto das nosashumildes investigaciós. Pero exi­samos un PROXECTO PEDA­GOXICO SERIO E OPERA­TIVO DENDE A SUA ORIXE .

Consultada a documentación pe r­tinente o horario semanal destinadoa " A ctivid ad es Artísticas " nun

centro de EXB resulta como sigueCI 3 horas; CM: 2 horas e media;CS: 1 hora e media. Se ainda porriba ternos en conta que hay que re­partir entre plástica, música e xogodramático resulta obvio que o seu in­terés e puramente testimonial e quenon podemos agardar un cambio sig­nificativo por vía institucional.

N a miña calidade de colaboradorna redación dos "Programas reno­vados", tiven a ocasión de participaren asambleas de zona para informardos mesmos ós compañeiros dos,denominados " centro s piloto" , pre­sumiblemente capacitados para le­valos adiante. ¡Q ué desacougo! Cá­sequ e ninguén toc aba m ate dascomo música, plástica ou xogo dra­mático... qué decir da ps icomotrici-

dade. E os executivos da Xunta pre­tendían que cun espiche de vinteminutos que Hes largabamos se pu­xeran a andar... N a xuntanza se­guinte, en ausencia dos persoeiros,confesaban que non leran os pro­gramas, que non os entendían ousimplemente que os nenos o quetiñan é que aprender a ler, a escribir,un pouco de cantas e que nos deixa­ramos de lideiras extranas.

Se ternos en conta a importanciaque as "Actividades artísticas" qu eengloban o feito teatral , teñen cara ó

desenrolo da sensibilidade, creativi­dade, capacidade de improvisacióne dalgun ha manei ra preparaciónpara unha vida sana e equili bra da ,cu mpre emprender, por libre , a ta ­refa de ilusionar e sensibilizar

Page 2: A formación do-profesorado - neg.gal Pizarra/84 A Pizarra.pdf · nos Centros de Profesores (CEP). Aos CEP adxudicanselle unhas in ... Editorial La Galera. Col. ... gúns concellos

-Educación------------~----~-----Domingo. 21 de julio de 198 5

Informe Libros

Fin de curso no Ferrol y colorín colorado,los cuentos no se.. han acabado

ANTONIO GARCIA TEIJEIRO

Volviendo al libro, habrá que decirque es interesante de principio a fin. Si,porque flanqueando los cuentos, nos en­contramos una introducción muy válidade Enrie Valor que nos aproxima alcuento popular, a la autora ya su obra . Yrematando el volumen, un apartado queposeen todos los libros de esta colee-

.. ción: "Hablemos del libro" , en el que seproponen preguntas imaginativas y decomprensión , así como ciertas puntuali ­zaciones sobre el texto a los pequeños .Se dedican unas lineas a hablar de cadacuento, encontr ándonos con un materialmuy interesante para que animadores ,profesores, etc. puedan sacarle un par­tido más amplio, si cabe , que el exclusi­vamente literario . Una característica di­dácticamente importante , para hacer dellibro lo que tiene que ser: algo vivo queproporcione al lector el placer de leer yde penetrar conscientemente en su su­gestivo entramado.

lumen un auténtico placer para todos losamantes del cuento a secas. No puedoocultarque Andersen, Perraulto Grimmmerodearon por mi cabeza durante lalectura de muchos de los relatos. Por su­puesto que hay enormes diferencias (lostemas, por ejemplo, nada tienen quever), pero estoy seguro de que la autoraes una ferviente admiradora de la litera­tura de tradición oral. La dedicatoria dellibro lo patentiza: ..A mi madre y a todoslos que, como ella, son anónimos narra­dores de cuentos". Está claro y creo quepodíamos retomar la dedicatoria paravolver a hacer hincapié en la impor­tancia de la narración oral de cuentos alos pequeños. Es un tesoro popular queno debemos dejar perder. En estos mo­mentos de supertecnificación nuestravoz directa y viva puede jugar un papelfundamental en la formación del niño.

"EL SABIO REY LOCO YOTROSCUENTOS".-Em­par de Lanuza. EditorialLa Galera. Col. Los Gru­metes de la Galera. ilus­traciones MontserratGinesta. 116 páginas.Lectores a partir de 9años.

y fueron felicesy comieron perdices.y colorín coloradoeste cuento se ha acabado.

Así, de manera tan tradicional y que­rida, terminan estos dieciséis cuentos dela pedagoga valenciana Empar de La­nuza, una mujer dedicada a la enseñanzade los niños con problemas en el apren­dizaje de la lectura, la escritura y el len­guaje.

y no es extraño que la autora hayapuesto este final de manera global a esteramillete de cuentos, porque sincera­mente tienen una evidente relación deforma con aquellos típicos de la tradi­ción oral que recopiladores y transfor­madores han ido dejando escritos paradeleite de pequeños y adultos . En efecto ,el libro " E l sabio rey loco y otroscuentos" son dieciséis relatos breves, decorte tradicional pero en los que lostemas de hoy en dia afloran sin oculta­ción alguna. Estos cuentos son tratadosde muy variadas formas, y constatan lacapacidad de creación de esta escritora,conocedora a fondo del complejo mundoinfantil.

En ellos podemos encontramos per­sonajes con un carácter muy singular ,dentro de unas situaciones hábilmentetrazadas; objetos que pasan de lo inani­mado a la.animación más pura y natural;animales convertidos el personas, ca­paces de desplegar actitudes cercanas ala personalidad de los niños. De estaforma nos podemos encontrarcon un reyque no sólo quiere probar la fidelidad desus súbditos haciéndose pasar por loco,sino también su inteligencia y su rebe­lión ante lo injusto, un niño que quierevencer la cobardía que lo embarga, unaprincesa anti-convencional a la que no leva la vida que le tienen asignada, la as­tuta lechera que se las tiene que ingeniarpara recuperar el dinero que la leche quetenía para vender le puede proporcionary que debido a su gran corazón ha ido re­galando, unos gorriones decididos adarle un escarmiento a Marianin, imper­térrito cazador de pájaros y un sinfín depersonajes y acciones descritas con granternura y cariño, que hacen en este vo-

AGUSTIN FERNA~DEZPAZ

aconteceres deste curso na bisbarra.Curso que estivo marcado polos con­flictos da reconversión naval , nunhazona de monocultivo industrial e na que,como dixemos, a Marina e a.construc­ción naval son os dous eixós ó redor dosque xira o resto. O conflicto, que xa viñade atrás, dominou todo o curso. O " Hor­tensia" , que caeu aló polo mes de xa­neiro, foi un símbolo da desfeita qUI1 ha­bería culminar meses máis tarde.

As repercusións do conflicto foronmoitas e de todo tipo; económicas, so­ciais, psicolóxicas... e, por unha vez, áescala foille imposible vivir indiferente árealidade . Folgas, mañifestacións,asambleas, peticións de solidariedadepor parte dos colexios, problemas nas fa­milias..: Astano foi unha lección prác­tica de Ciencias Sociais, que todos dunxeito ou doutros fomos aprendendo.

Pero, sen esquecer nunca a reconver­sión, hai outros puntos de interés nesta

. crónica. Un é o da galeguización do en­sino, que nesta zona é desigual e contra­dictorio . Existen colexios nos que estapreocupación é prioritaria, recibindoademais o apoio da comunidade educa­tiva. Pala contra, en bastantes colexiospúblicos e na case totalidade dos pri­vados, a lingua galega non pasa de serunha anécdota que se despacha de cal­quera xeito. En conxunto, sen embargo,o camiño andado xa non é poueo.

O da galeguización do ensino está re­lacionado (entre outras cousas) coaexistencia na zona dun grande númerode profesionais do ensino preocupadospolo que , para entendernos, chama­remos "renovación pedagóxica". Extra­ñamente , isto non callou nunha coordi­nación desexable, polo que tódolostraballos que se fixeron nos colexios(algúns deles certamente valiosos) nontiveron a necesaria trascendencia.Houbo , iso sí, acontecementos destaca­bles (Xornadas Pedagóx icas de Mu­gardos, Mostra de Teatro Infantil " Xe­ración N ós" , Xornadas daASPG, etc.),pero sen unha continuidade ó longo doano. O traballo e a oferta cultural e edu­cativa máis continuada veu da man dal­gúns concellos exemplares neste tema .Merece citarse o de Fene, que non paroude facer causas en todo o ano, algunhasde tanta trasce ndencia como a posta enmarcha da emisora municipal " RadioFene " (que xaorganizou un concurso deprogramas escolares de radio, con moitaparticipación) e do "Taller de Vídeo"(que ven de convocar, asimesmo, unconcurso de guións didácticos) .

Pode considerarse este curso, ó meuentender, como de transición. Hai posi­bilidades de abondo para pensar queestes neses vindeiros traian consigounha meirande dinamización cultural epedagóxica . Xa o contaremos.

Ferrol é unha cidade atípica. Unha ci­dade marcada polo grande peso da Ma­rina (agora disminuido) que, socia l­mente, impuña ó resto a súa escala devalores. Os traballadores da construc­ción naval, o outro bloque socialmenterep rese nta tivo, non podían evita -loasum í-los valores propios da Marina(inda que fose para rexeitalos), xerandounhas relacións sociais extrañas, queinda hoxe marcan unha boa parte da vidade Ferrol e bisbarra.

Tendo en canta o anterior, non ex­traña ver que os comport amentos digló­sicos se manifestan con máis forza canoutros sitios, que o galego está deste­rrado de certos ambientes e que falaloinda pode provocar reaccións de ca­rraxe. C idade que sempre aceptou maloestar en G alicia, que tivo a honra non pa­recer galega e que presumiu do ben queaquí se falaba o castelán. Modelos decofnportamento que se repetían -de­gradados- nas vilas da bisbarra; mo­delos que, pouco a pouco, van perdendoforza, pero que inda explican moito doque aquí sucede.

Outra das caracter ísticas da bisbarraé o forte desenrolo do ensino privado(froito do dito máis arriba) , que goza dungrande prestixio (e non por causas ob­xectivas) ó tempo que se da unha minus­valorización do ensino público, que" mal pode ser bo senda gratuito". Haique dicir que tamén isto está a cambiar,lentamente. Pero pode darse , por poñerun exemplo, o caso de que destacadosdirixentes da esquerda manden ós seusfillos ó privado , inda que teñan o públicoa carón da casa.

E , inda que non case ben co anterior,hai que destacar que esta é unha zonatradicionalmente de esquerdas (lem­bremos, por exernplo, que Mugardos xatiña alcalde comunista no 36), que pa­deceu unha forte represalia nos anos depostguerra. A guerrilla, movemento tanimportante como descoñecido, tiva aquíunha grande incidencia. E non é nece­sario lernbra-Io papel desta bisbarradentro da loita do movemento obreirogalego.

Es ta conciencia de esquerdas (dentrodo que cabe, aquí e agora) xerou, entreoutras causas, un forte pulo asociativo,que se manifesta na existencia dunhachea de pequenas sociedades culturais,deportivas, artísticas, etc., cunha his­toria que arranca, en moitas ocasións, daseiva renovadora que trouxeron os emi­grantes americanos. Isto afectaóensino,e así as APAS teñen vida real, serven decanle a unha preocupac ión polo ensino,pola cultura, inda que (ó meu ver) sexaunha preocupación asentada en partesobre cimentas de area.

Tendo en canta todo o dito ata aquí écomo se pode facer unha crónica dos

PEPE CARREIRO

AMIGOS, O e PIT N AMERICAvEN HoxE COMA SEM PREEI\J DEFE DA )(U5TICl A

A51 QUE I-lOXE, o cAPrrANAMERICA QUt:.RE\lOS. PEDIRo vaso APoI A cAusA

5ANDINI5J:

----

Page 3: A formación do-profesorado - neg.gal Pizarra/84 A Pizarra.pdf · nos Centros de Profesores (CEP). Aos CEP adxudicanselle unhas in ... Editorial La Galera. Col. ... gúns concellos

. ~:;.~...

fVAo...~ tnDi¿~

de «·A Pizarra » d e FARO DEVIGO · ANO 11 Domingo 21ueJuliouel 9X4

Alimentación II

LA f\\AQU\I\iA DE MCER l-i/ELO DE CA~ (1858)

Diagrama 13

,. (.{Ü'~ ~3\ ~.~~ ¡:!Pi ~ {."...l

~~ ~~ '*'~~ ;)i!~ .f.@..~ ~~ _ ~ 3.;"~ a~I~ ~~'$.~ '.~)~'" ;@.z ·.1it ~ iff;g l<af.f ~~.~.~ y~ ?i....~ ~

~~" ;f:í~ ~ ~ ~'Mi~ ~...~ .. - ~

fjW: '" ~ '. '''''¡¡ '~.~ *.0.:.;.~ . , 'i ~ l .~~~~ • $,.~ ~~

~ I.~ es r~~ ~ ~~ .

~~ f<, ~ •.ill; '~~ f m4~ft '" ~ t;;j d d ~~

.; ..~. ~&i "~'" " i 1r,::r.''''' R'J '~ ~ ;; ~':?" 8r:1l .. ". .: ifIi

Sol. al ant. : l . b5 a b5 2. c5 b.a4 (si 2.... b.c5 3. a5 y el peón coro na) 3. c.b6 a34. b7 a2 5. b8=D jaque y las blancas'ganan.¿Qué pasaría si las negras juegan l .... c.b5?Las blancas ganan con 2. a5 con lasmismas variantes .

----------- ...

A HISTO RI A DA PITA QUE t\\\\?Hnf i::ELI.?GU A N OSA ESCO~A PRA. ::;:;;::;:::' )1 irPONER. Contada polos propios esco- I:::::::::~: 1 :::linos de Os Prados. Cervantes (Lugo). A:\;\;:il I ~ "¡¡:EDITORIAL GALAXIA. :.:-:.:.:-:- .:<

. E~ta historia entra ñable e ins ólita non 18M'.I) i,jle rnais que unha pequena parte dun fabu- :{{:} - .- Jloso acontecemento: " Unha pita , polo t<:<~ ::seu antollo, cornpa ñeira entusiasmada ¡rtt:! :U.. '"da nasa escala". O contido desta publi- {{) lil.~cación xurdiu dun traballo escolar es- :«<pontaneo e con ela ó pasaredes tan ben <:t::t: :coma os propios rapaces que fixeron po- Im:m:d I : ~,íbl, a hí"oria. rW1~.

AjedrezF RAN C ISCO CARRERA PEREZ

gal:4'la

El Rey

Al acabar la apertura surge el pro blema de dónde co locar elrey, o bien dejarlo en el ce ntro o enrocar.

El enroque es una jugada muy particular en ajedre z. Es laúnica donde se mueven 2 piezas a la vez y sólo se puede enrocaruna vez en toda la partida.

El enroque se realiza para esc onder al rey y para dejar elcamino libre a las torres. La experiencia de muchos años de prác­tica del ajedrez enseña que el rey se hall a mejor situado en unflanco, donde es Más difícil abrir brecha , que en el centro, dondela lucha es muy aguda.

En el diagrama 13 se obse rva al rey negro en el centro bajo elataque de los 2 alfiles, la da ma y un peón blancos. Es cierto que elrey blanco también está en el cen tro , pero puede enrocar cuandoquiera y ponerse a salvo rápidamente.

Si no fuera por el caballo negro de 5 las negras estabanperdidas por los mates de alfil o da ma . Pero a pesar del caballo lasblancas fuerzan un mate en 2.

ooooooooo OOOOOOOOOOOC)o(>OClOOOO4~)ocK)O

Page 4: A formación do-profesorado - neg.gal Pizarra/84 A Pizarra.pdf · nos Centros de Profesores (CEP). Aos CEP adxudicanselle unhas in ... Editorial La Galera. Col. ... gúns concellos

,\

..-\\\

-'

y

,"

,

~~, \ 'r,I~~\,

"'~~ -~\) ,

.1\

~

'lA ESíOUCANSA DE ES­TAR NO MOÑ-

~ TE .. .

~II

~

~

t~I~=====--~I

vou DARUN¡.¡A "OLTAFOLA CIVILI::"ZAC'''N

Mundo

Nocurra!

de

Don

Page 5: A formación do-profesorado - neg.gal Pizarra/84 A Pizarra.pdf · nos Centros de Profesores (CEP). Aos CEP adxudicanselle unhas in ... Editorial La Galera. Col. ... gúns concellos

': ~

~~

\

\\ V""

N 1\ ~ J ..:b<; ~I~R l~f1(.(

~

--....... . ~~~ e» 1 • Ji"'I ~

~ l' I I 't', • J"::::"

~ 1 ~) . 1'\...,

~\ \1\ .- f-" ~ ~ ....~, \. ':;;;;", Í\ ~~ . r=:~

~ :::1:-

\

KQ\ ~fr

Page 6: A formación do-profesorado - neg.gal Pizarra/84 A Pizarra.pdf · nos Centros de Profesores (CEP). Aos CEP adxudicanselle unhas in ... Editorial La Galera. Col. ... gúns concellos

OFICIOS

IS ID O RO CARVAJ AL

-==.-::--x:;;:: _ _jAU ............. ......--__,_:::-'._ ::~~:;:-=_--::-,,_; q-~ j.-n ..~__ . e:.....--.-::: ~' -" .~ ....~- - ~-~..,;,,¡ -~--

Alimentación (11)

del rob le y de haya. El secado delare nque consiste en prensar los aren ­ques sa lados en un barril. de modoque no quede aire entre ellos. El se­cado de la carne al aire y al sol será lagran especialidad de los bucanerosde las Antillas , etc. '¿COMO SE MANTENIANFRESCAS LAS BEBIDASANTIGUAMENTE?

Los persas y egipcios ricos lo­graron conservar nieve que despuéspon ían en sus vasos. Para ello, lospersas la amasaban en cantidadesenormes durante el invierno, paraque du rase para todo el tiempo de ve­rano. Otros la enterraban y la cubríande paja. En España, concretamenteen Madrid, se traía nieve y se almace­naba en subte rráneos desde me­diados del siglo XVI, aunque la cos­tumbre de las bebidas frías toma augeen el siglo X VII, cuando Pedro Xar­quies , catalán, construye almacenesapropiados en la actual Glorieta deBilbao y organiza caravanas quetraen la nieve de Guadarrama. EnVersalles existían depósitos en losque se con servaba el hielo y la nieve.En el s. XVII se serv ía el hielo en

todos de congelación hacen que losprodu ctos así conservados man ­tengan tod as sus características y ca­lida des. E lco ntro lque se ejerce sobreestos productos es niuy grande . EnEspaña hay una subdirección generalde higiene alimentaria que vigila paraque todos estos productos lleguen alconsumidor en perfectas condi ­ciones.

Nicolás Appe n

• EL VENDEDORDE ULTRAMARINOS

Es el que vende una gran diversidadde productos comestibles, pero sobretodo está especializadoen el suministrode especias, café, chocolate, etc. decuya salida y aprovisionamiento seocupa personalmente. (Continuará).

• EL BODEGUEROEn los restaurantes de nombre y en

los grandes hoteles se confía la respon­sabilidad de sus bodegasa especialistasque se encargan de abastecerlas de ex­quisitos vinos. El bodeguero elige losvinos después de degustarlos y los con­serva cuidadosamente.Ayuda alclientea elegir. teniendo en cuenta el menú. Esun erudito en vinos. que sabe descubrirperfectamente las cualidades de loscaldos, para recomendarlos.

personal y tiene otras funciones. comola redacciónde los menús y la carta devinos o preocuparse de que los comen­salesqueden contentos y los comedoresofrezcan un ambiente cómodo y grato.• EL COCINERO

No es fácil adquirir el puestode coci­nero en un establecimientode comidas.Así, durante algunosaños. el empleadose especializa. Empieza poco a pocoaprendiendo a hacer una sopa, a pre­parar y presentar unos entremeses, aaderezar las carnes y pescados. a hervirlas verduras. a hacer salsas... Cuandoya es un profesional cualificado puedetrabajar en un gran restaurante comojefedecocina.Algunosde losdueños delos grandes restaurantes situados en lasprincipales ciudades son antiguos jefesde cocina que han adquiridofama inter­nacional.

duetos sometidos a una congelaciónrápida a baja temperatura (- 18°C )que conservan así sus propi ed adesalime nticias . Los alimentos tratadosde esta manera deben esta r en per­fecto estado en el momento de rea­lizar la operación . La rápida aplica­ción del frío tien e una influenciadecisiva en la calidad final del pro­ducto. Por esta razón hoy se co ngelael pescado a bordo de los barcosde pesca.

¡,A qué se llama una " caden a defrío? Es un proc eso de elaboraciónque consis te en lo siguiente; el pro­ducto se co ngela en el mism o Jugar enque se pesca o recoge (en el ca so delos vegeta les) . Luego se transporta enca mio nes frigorífico s haci a el cen trode consumo, Después se coloca enlos frigoríficos de las tiend as y final­men te. el co nsumidor lo guarda en elcongelado r de su frigorífico .CA DA VEZ HAYMAS CONG E LACIOND E A LIMENTOS

E n 1960 apenas habí a alimentoscongelados. pero su con su mo ha idoen aum ento . Hoy los recelos quehabía hace años hacia los produ ctoscongela dos ha n desaparecido práct i­ca mente, ya que los mod ern os rné-

• EL ENOLOGOAl técnico que se ocupa de la compo-

sición y conservación de los vinos, dehacer que maduren y cojan solera se lellamaenólogo. El vinoreacciona ante laacciónde determinadosmicrobios yfer­mentos y para prepararlo, se requierenlosconocimientosde unquímico yde unbiólogo, cualidades que reúne el enó­logo, conocedor de todos los procedi­mientos modernos de vinificación.

• EL POSADEROEs un hostelero. Ofrece al viajeroun

refugio en un ambiente tranquilo ygrato. Además es cocineroy preparaes­pecialidades locales que constituyenuno de los atractivos de la región.• EL " MAITRE D'HOTEL"

Es una profesión para ejercer en lu­garesde lujo,dondeel" maitre.. dirigeal

LOS OFICIOS DE LA ALIMENTAC IO N

platos. En el XVIII ya se fabricabancubos de corcho para hielo y en elXIX, se traían al sur de E uropagra ndes cantidades de Suecia. No ­ruega e, incluso , de Am ér ica delNorte: los bloques de hielo se conser­vaban en las bodegas de los barcos,enterrados en serr ín.EL DESCUBRIMIENTODEL FRIGORIFICO

La util izac ión del frío para con­servar los alimentos se debe a los des­cubrimientos científicos. E n -1858.Ferdinad Carré constru ye un fri­gorífico por absorci ón a base de amo­níaco, de funcionamiento intermi ­tente. que más adelante se mejorará yse hará cont ínuo . Esta máquina dehacer hielo fue presentada por Carréen la E xpos ición Universal de Lon­dres. en 1862. Tuvo un éxito extrao r­dinario .

Casi simultáneamente. CharlesTellier inventa el frigorífi co porcompresión . En 1920 aparecen enAmérica los primeros frigor íficos in­dividuales. y 1929 se empieza a uti­lizar la congelación .LOS ALIMENTOSCONGELADOSY LA " CA D EN A DE FRIa"

Los alimentos congelados son pro-

B.~RCO DE PESCA CON6ELADDR.E L SECRETO EST AEN LA CONSERVACION

Los productos a lime nticios sonmaterias orgánicas, pues procedende organismos vivos condenados adescomponerse. Organismos vege­tales o animales . Es tas materias or­gánicas son 'frágiles: continuamenteson atacadas por los microbios (a lte­ración de la carne o del pescado), elmoho, los insectos ; además el aire y !el oxígeno alteran los alimentos; porejemplo, las grasas se ponen rancias. 'Por todo esto, estas materias debenser sometidas a un proceso de conse r­vacíen. El hombre, desde muy an­tiguo, se preocupó de buscar el se­creto de guardar y conservar losalimentos.ANTIGUAS TECNICASDE CONSERVACION DELOS ALIMENTOS

Ya en la Edad Media estaba muyextendida la salazón del pescado y dela carne. Los holandeses y danesesdescubrieron los salazones y la con­servación de los arenques y del ba­calao. Otra técnica de origen ho­landés es el ahumado: el pescado se 1

expone durante varias horas al fuego

o En el siglo XIX, la comida se convierte en un producto manufacturadoO También nacen, con el invento del frigor/fico, los alimen tos congelados

La industria alimenticia surge y sedesarrolla en, el siglo XI X con losprogresos de la agricultura. la gana­dería y la pesca. También co labora aeste desarrollo el pro greso de lostransportes y especialmente, el granava nce que tuvo en este tiempo la fí­sica y la química .

He aquí varios ejemplos de esto:- A principios de siglo. bajo el im­

pulso de Napoleón I. la industria azu­carera de la remolac ha evo lucionahas ta el punto que. ochenta años mástarde. el azú ca r de remola cha cubrelas tres qu intas partes del co nsumomundial.

- Tambi én, desde primeros de l s.X IX. en Suiza. se empi eza a fabrica rindustrialm ent e el chocolate.

- N ico lás Appert descubre elmétodo de co nservación. que 'con­sist e en este rilizar los alimentos pri­-v ándolos del contacto con el aire des­pués de calentarlos a temperaturasadecua das. E ste gran de scubri ­miento suced e a principios del sigloXIX, antes incluso de que se descu­brie ran los microbios. También Ap­pert es el inventor de las lat as de con­servas, invento que data de 1817,procedim iento de conservación que

.sigue siendo básico en numerosas in­dustrias de conservas de hortalizas ,

, frutas , carne y pescado.- En la segunda mitad del siglo

XIX se llevan a cabo la comerciali­zación de la primera' margarina yespecialmente, las aplicaciones ali­menticias de la técnica de deshidrata­ción, con las sopas en polvo deJules Maggi yel estractodecarnede Liebig.

Desde entonces, la"industria ali­menticia no ha cesado de verificarse.Hoy la gran mayoría de los alimentosse nos ofrecen en el mercado manu­facturados, preparados y bien con­servados, ¡Un gran avance!

Page 7: A formación do-profesorado - neg.gal Pizarra/84 A Pizarra.pdf · nos Centros de Profesores (CEP). Aos CEP adxudicanselle unhas in ... Editorial La Galera. Col. ... gúns concellos

107.b~!TIingo. 21 de julio de 1983S----------mmnmm------------ ,~d~c~~~~,~__J.."."..==_."...._..,_

libros -

Un-gr'ande diccionarioinfantil ilustrado

ALBERTO AVENDAÑO

Pro~uestadidácticaPAZ RAÑA LAMA

Unha cultura como a galega precisade tódolos seus frentes para saír adiantee, sen dúbida, a edición en xeral , e a edi­ción de material didáctico de consulta enparticular, será algo sempre ben recibidoentre os que estamos mergullados nomundo do libro en Galicia. D í RamónPiñeiro, prologuista da edición galega dodiccio nario que comentamos , que estaobra está " feita coa amorosa vontade deBes ofrecer ós nenos as palabras da súalíngua con toda a forza suxestiva paraque as as imilen con gozo".

Trátase daquela dun diccionario enseis volumes editado por Artel/Marín ebaixo a coordinación literaria de X .R.Pena, X.L. Grande e M . Rosales, todoseles profesores de galego de profesión, eo seu traballo consistiu, según propiaspalabras: poruriha parte. na traducción eadaptación ó galego de tódalas entradasde carácter universal e, pola outra, naelaboración ou adaptación das novas en­tradas referidas a Galicia.

Cada palabra aparece en galego e cas­telán, e baixo del as póñense os seusequivalentes en inglés, francés, alemán,italiano, catalán e euskera; mentres o de­sarrollo, acompañado dunha ilustracióna toda coor, vai exclusivamente enidioma galego. Obsérvase un especialtratamento para algunhas entradas. Porexemplo, tódolos países iberoameri­canos inclúen artigos amplos con mapasonde figuran os datos económicos, ban­deira, escudo e himno; información xeo-

.grafica, cultural e polít ica. Ocorre istotamén cos grandes Estados do mundo.Logo hai outra serie de artigos, coma osadicados á aviación, o automóbil, ou anavegación que levan bastantes páxinasacompañados por abundante materialgráfico con despleramas e transvisions.

Con esta información toda hai que teren conta a especial atención sob re Ga­licia que con leva a obra. Nesta versióngalega inclúense entradas referidas aG alicia na súa literatura, arte, ciencia oupolítica. A parte do propio artigo GA­LICIA , tratado en pe de igualdade cosoutros artigos referidos ós grandes Es­tados, tanto en información coma en ex­tensión.

O Grande Diccionario Infant il Ilus­trado é unha obra pensada para rap acesque son, en ma ior ou menor grado, bilin­gües; pero que moitas palabras as co­ñecen ó través do castelán . D aquel a al­fabética mente atóp anse os voc ablospola orde castelán que che leva ó seuequ ivalente galego e logo á explicaciónen galego do tema. Non obstante, existe

Grande DiccionarioInfantil Ilustrado

iIi

l .c.wIIanD-GaIIego GaIeqo-C.....

a posibilidade de utiliza-la obra. comaun diccionario galego onde a palabra encastelán funciona exclusivamente axeito de equivalencia lingüística infor­mativa.

Escrito dunha maneira fundamental ­mente didáctica, como xaocorría na ver­sión orixinal, "tratase -din os seuscoordinadores literarios-, de fuxirdascomplicacións innecesarias, de xeitoque se consiga ir directamente da idea óobxecto. Daquela pensouse na utiliza­ción da fotografía como elemento grá­fico base; pero, finalmente, decidiuse odebuxo a toda coor dado o forte poder re­ferencial deste, e a súa rnaior capac idadede aproximación. O debuxo, os despla­ramas, as transvisións, incitan máis ó

xogo, de xeito que este amos máis pe­rante dun xoguete didáctico ca du nhaenciclopedia ó uso" .

Estamos diante dun diccionario conéxito de vendas nas línguas ás que estátraducido: español, catalán, euskera eportugués; e en galego, no tempo queleva no mercado está sendo moi ben aco­llido,

Aínda que o seu nome indica que setrata dun diccionario infantil -incluiríaciclos medio e superior de EXB - ,dadas as características da obra e o ac­tual proceso normalizadordo idio ma aa­lego. póde se d icir sen repa ros que é -undiccionario que debería atraer moitosoutros potenciais lecto res e/ou consulta­dores: os pr imeiros cursos do BUP , comaterial para mestres e profesores , as icomo para todo aqu el que se queiraachegar ó galego dunh a maneira descon­traída, fortemente gráf ica e ese ncial­mente didáctica .

Ultimamente está aparecendoabundante bibliografía sobre a cons­trucción do coñecimento por partedo nena aluz da teoria de Piaget, esobre a sua aplicación concreta aoensino de diversas matérias.

O libro que nos ocupa ( 1) corres­ponde precisamente a esta últimacategoría, posta que o seu obxectivoprincipal é deseñar unha metodo­loxia de traballo dinámica para o en­sino das ciéncias no ciclo superiorda EXB. Para iso a autora traballoudurante dous anos con un grupo denenas ca fin de que aprendesen al­guns temas do programa de ciénciassen " ensinar" explicitamente esadisciplina.

Nunha densa introdución a autoraestablece os principios que rexen autilidade do libro, dos que se pode­rian destacar:

- crítica a certos discursos peda­góxicos imperantes, que priman aacción docente, e a aqueles pro­gramas actuais que non adecuan oscontidos ao desenrolo do coñeci­mento infantil; criando todo istounha disociación entre a transmi­sión de coñecimentos que (o adulto)imparte e a comprensión por partedo nena.

- ofrecer un instrumento de axudapara o labor renovador na escala,que permita que os nenas adquiranunha ampla comprensión dos princi­pais fenómenos do mundo natural.Para isto apunta, entre outrascausas, a importancia da selecciónde material para adecuar as activi­dades ao particular momento evolu­tivo no que se atopa o nena. Tam énsubliña o interesante papel dosnenas na invenci ón de experiénciaspara demostrar as suas crenzas epara a resolución de problemas.

A segunda parte consta de oitotemas de ciéncias que, baixo títulossignificativos ("Dentro mío todovive" oo, etc) , abranxen contidoscomo as propiedades da matéria, ascélulas o proceso dixestivo ... etc .

A estrutura dostemas é-común, econsta de:

- un contido esquemático dotema.

- unha proposta didáctica, andevai incluido: o que pensan os nenassobre o tema os erras que cometencon frecuéncia e os acertos que con­seguem.

- unha programación adaptadaaos erras e acertos dos nenas, conprofuxión de obxectivos e activi­dades.

Cabe destacar a claridade exposi­tiva dos temas, a sinxeleza con quese abordan estas experiéncias, e,como consecuéncia, o accesibel queresulta a proposta.

Porúltimo aparece a referéncia aomaterial de laboratório entregado eque vai desde instrumentos típicos econ certo grau de sofisticación, (mi­croscopios, probetas...), até os maissinxelos (globos, plastilina...), ade­mais de unha interesante biblio­grafía científica, pedagóxica e psico­lóxica .

(1) BENLLOCH , Montse :Por un aprendizaje cons­tructivista de las ciencias.Propuesta didáctica para elciclo superior de básica.Aprendizaje. Visor Madrid,1984.

,.----Anaquel------------~--------------------.

• Rafael Ojea e Asociaciónde Funcionarios para a Nor­mal ización Lingüística de Ga­licia. O noso Concello. Guiado Alumno. Edita: Departa­mento de Educación do Con­cello de Vigo. Vigo, 1985.

_Como complemento moiadecuado para as viaxes esco­lares que veñen sendo organi­zadas dende fai xa algúnsanos, o Departamento de Edu­cación do Concello vigués vende editar unha atractiva guíapara o alumno, onde de xeitomoi ameno -ao que contri­buen os debuxos do noso corn­pa ñeíro colaborador nestaspáxinas Pepe Carreiro- se lIedan ao rapaz os datos máis ele­mentáis sobre o funciona-

mento da administración mu­nicipal.

• Varios autores . EncuentroTeatro y Educación. Serviciode Publi caciones . Ministeriode Educación y Ciencias. Ma­drid, 1984.

Do 27 de xunio ao 2 de xuliode 1983 celebróuse en Madridun Encontro Teatro-Educa­ción. organizado polo "Colec­tivo de Pedagogía de la Expre­sión" (formado por AlfredoMantovani, Elbio Sciarretta eMariano Coello) e pola Subdi­rección Xeral de Perfecciona­mento do Profesorado doMEC. Agora o Servicio de Pu­blicacións do MEC publica asponencias e comunicaciónspresentadas nese Encontro.

• A. Sanjuán, M. PérezPintos , P. Fernández Ferro y

{;;:;5 j!~;r~~~~~

~i; ~.+\gi'

,~~ -E~;~~tr~~l..oi:.".... G 'O'l .&. 1' ...... o N"" VISIT.... B OT..... UC.

X. Pérez Pintos. Os xardínsdo Pazo de Castrelos . Gu íapara unha v is it a botánic a .

Colección Materiais Pedagó­xicos para estudia-lo medio n .o4. Edita Departamento deEducación. Sector de Cultura.Concello de Vigo.

Completísima guía sobre oPazo de Castrelos da nosa ci­dade, adicado ás caracterís­ticas botánicas das especiesque poboan os seus xardíns.Consta de catro apartados:planos dos xardins e catálogosdas plantas; estilos e técnicasde xardiñería; suxerencia dunitinerario de visita e propostade actividades. Imprescindiblepara un aproveitamento didác­tico dunha das reservas botá­nicas máis ricas da cidade deVigo.

Page 8: A formación do-profesorado - neg.gal Pizarra/84 A Pizarra.pdf · nos Centros de Profesores (CEP). Aos CEP adxudicanselle unhas in ... Editorial La Galera. Col. ... gúns concellos

-Educación ·------------~----------Domingo. 21 de julio de .1985

Falando

Entrevista con Emilio Darío Liz RodríguezBERNARDO CA RPE NTE

Traemos. hoy. ha sta nuestra "Pizarra". a Emi lio D . Liz, profesor encar­gado del Centro de Recursos "-La Doblada" , para que nos hable de esa ini­ciativa de la Xunta de G alicia en cuanto a creación de los llam ados C entrosde Recursos. De ahí nuestra primera preg unta : ¿Q ué son en rea lidad losC entros de Recursos'?

" Aunque a nivel de EG B y en nuestraautonomía esuna experiencia reciente. nolo es e! concepto Cent ro de Recursos aotros niveles y en otros paises. El Cent rode Recursos o Departamento de Audiovi­suales de la Universidad de Saruiaao. fun­ciona desde hace bastantes años con unaeficac ia tal. que otras universidades del te­rritorio nacional. acuden a él a recabar in­formaci ón y coordinar experiencia con elfin de ponerlas en práctica en sus respec­tivos distritos universitarios . Con esa idea.la Conselleria de Educación v dentro delPrograma de Edu cación Compensatoria .crea a nivel del territorio gallego 31 Cen ­tros de Recursos. cuya misión. recogida enla ordende 28Cle enero de 1985. de la Con­sellcria de Educ ación . es en síntesis la si­guiente: Coordinar la distribución del ma­terial didáctic o que los C . de R. tienen endepósito. Elaboración de material didác­tico, asesoramiento del profesorado de lazona de influencia. servir de centro de re­unión del profesorado, para produ ci r mate­rial o intercambiar exper iencias didác­ticas.

- T úhablas de coordinar la distribucióndel material didáctico facilitado por la Ad­ministración. ¡,quiere esto decir que seránlos C . de R. los que se encarguen de dotar .según las necesidades. a los centros deEG B y que las dotaciones de material quelos colegios reciben periódicament e. debeser canalizada a trav és de los C. de R.'?

- No. Son capítulos distintos. Una cosaes la dotac ión de material que la Xunta dis­tribuye a los centros de EG B y otra es ladistribuc ión que los Centros de Recursoshacen con el mate rial que tienen en depó­sito, y que sirve para cubrir unas necesi­dades de forma temporal que se puedan daren los centros de la zona de influencia.Hasta nosotros han llegado comentariossobre este tema. Se piensa que aldotar a losC .de R. de material tanto de laboratorio de

, ciencias como de medios audiovisuales.los centros de EG B. dejarán de recibir lasdotaciones correspondientes. y nunca maslejos de la realidad , ya que nos consta que

en el animo de la conscllcnu esta el incre­mentar las dotaciones de material y lograraSI una educaci ón mas completa aS I comola de una continua y efica z actualizaciondel profesorado.

-¡.No pueden . segun esto. los C. de R.prorn ovcr cursillos de actualizaci on" .porque tengo entendido que el Centro quetú recentas ha realizado va cursillos de 1'0­tografra . por ejemplo y tiene previstos otrosde laboratorio. de medios audiovisuale s.

- Efcctivamcnte , hace unos dra s se con­cluyó en el C.P.de Chan s Bcmbríve de estaciudad un Curs illo de Iniciacion a la Fo to­grafia, para alumnos de este colegio. y ac­tualmente se esta desarrollando otro en elmismo centro para profesores . y en lo succ­sivo serán otros los que se realicen.Cuando un grupo de profesores esta intere­sado en perfeccionarse en un campo deter­minado. se elabora un plan de trabajo. sepresenta un proyecto de la labor a realizar .se dirige al organismo competente y si ésteda el visto bueno. pues adelante. En el casoque nos ocupa. el camino a seguir fue'ese.

-¿De quién dependéis vosotros. porquetengo entendido que no pertenecéis alClaustro del Cent ro en donde est áis ubi­cados'?

- Los C . de R. de toda Gali cia. y somos31. dependem os en cuant o a la parte adrni­nistrat iva de la Consclleria de Educación.que delega la coordinación de los mismosen un Inspector Ponent e para cada pro­vincia y que en nuestro caso es D. Ja vierGonz álcz Rajo. Inspector Jefe. En cuantoa la parte técnica dependemos del Cent rode Recursos de la Universidad de San­tiago. Periódicamente tenemos. con unos yotros. reuniones en las que se elaboran laspautas de act uac i ón a seguir. ya que cadatres meses tenemos que presentar una me­moria del trabajo realizado as í como unproyecto de realizaciones para el trimestresiguiente.

- ¡,Tu crees de verdad que los C. de R.tienen futuro'.'. ¡,cómo fue su acogida porparte de los profesores'.'

-Estoy absolutamente convencido deque los C.de R. tienen mucho futuro ya quepodrán prestar una gran ayuda a profesoresque realmente sientan inquietud por me­jorar la calidad de enseñanza. Ten encuenta que aunque estamos empezandonuestra andadura. los proyectos, por partede la Xunta son muy ambiciosos, ya que enun futuro próximo contaremos con un ma­terial sofisticado y de primerísima línea .tales como equipos de video, megafon ía,cadenas de audición. laboratorios fotográ­ficos. material de proyección . amén deequipos auxiliares para los departamentosde plástica y pretecnologia. que sería anti­económico que lo poseyeran todos los cen­tros. y que de esta 'manera lo pueden uti­lizar en el mome nto concreto que lo'necesiten. Adem ásde incrementar la dota­ción de materias de préstamo.está previstaaumentar la dotac ión humana . a base depersona l cualificado. y poder prestar unamayor colaboración a los compañeros queestán al frente de sus respectivos cursos .

- ¡,C uáles el camino a seguir para poder

solicita r el material de que dispone? ¡,Y du­rante cuánto tiempo?

. - Muy sencillo . Cu ando un determi­nado profesor o centro necesite materialdel Centro de Recursos. no tiene más quecomunicarlo a éste y cubrir una ficha con elmaterial que se lleva en pr éstamo. Porparte del profesor encargado, se le facilitatodo tipo de explicacione s en cuanto a sufuncionamiento y utilidad y al cabo dequince días lo devuelve. Si quisiera tenerlo

. más tiempo y es posible su cesión lo retieneotros quince días y asi sucesivamente. Tenen cuenta que el material es para usarlo, yprefiero que se deteriore por uso que pordesuso . Asimismo si un determinado ma­terial de paso, entiéndase: tra nsparencias.casettes, videoternas, etc.. resultan de in­terés para el Centro y quiere tenerlo en pro­piedad con traer el soporte. en elC . de R. sele reproduce completamente gratis.

- Actualmente ¿de que material dispo­néis los C. de R.:

-Bueno, contamos con equipos de la­boratorio de Ciencias y Fí sica y Química.aparatos de proyección de imagen ysonido, tales como: retroproyectores , pro­yectores de diapositivas, tocadiscos, ca ­senes , material de paso, enti éndase diapo­sitivas transparencias, etc.. mat erial paraplástica y música asi como una amplia bi­blioteca para profesores y alumnos y mate­rial para pre-escolar.

-Bueno, llegamos al final de nuestraentrevista, ¿deseas añad ir algo m ás?

-No, simplemente agradecerte la opor­tunidad que me brindas a mí y a mis com­pañeros para dar a conocer un poquito loque son los C . de R. y hacer un llama­miento a los Centros para que acudan aellos y entre todos tratar de mejorar la ca­lidad de enseñanza por bien de la comu­nidad educativa de nuestra autonomía.Pienso que en esta tarea estamos obligadostodos. Admin istración, padres,profesores,y, todos unidos lograremos saca r adelantey llevar a buen puerto la nave en la que pre­tendemos construir un país' más "fácil"para nuestros hijos. Gracias,

La mujer vista por los niños

Concurso de FARO DE VIGO para escolares de lOa 14 años

Desde su sección semanal MULLERES y en colaboración con el suple­mento de educación A PIZARRA, FARO DE VIGO convoca 'el PRIMERCONCURSO DE REDACCION y NARRACIONES CORTAS SOBRE LAMUJER, que se regirá por las siguientes

BASES

l.o-Podrán participar en este con­curso todos los escolares de edades com­prendidas entre los diez y catorce años.Podrán hacerlo a título individual o me­diante el canal del colegio en que rea­lizan sus estudios.

2.CLLos trabajos se presentarán enletra clara y legible, con una extensiónmínima de un folio y máxima de tres, poruna sola cara.

3.o-El tema será necesariamente refe­rido a "LA MUJER" Ypodrá tratarse deuna redacción escolar, una narracióncorta, o un comentario. Deberán de estarredactados en gallego o castellano.

4 .0-Los trabajos se remitirán fir­mados por los alumnos, con el nombre,direcc ión, curso y.colegio claramente es­pecificad os.

5.0-Se establecen los siguientes pre­mios:

Lv-Un viaje a D isneyworld de cinco

días .de duración, para el alumno ga­nador y un acompañante (Los gastos deeste viaje comprenden desde la salidadel ganador de su hogar hasta el regresoal mismo, corriendo a caigo de la organi­zación del concurso los gastos de tras­lado, hospedaje y manutención del pre ­miado y su acompañante). Este premioes gentileza de una institución oficial.

2.0-Un ordenador personal.3.0-Una bicicleta.4."-Cinco lotes de libros para los tra ­

bajos clasificados en cuart o, quinto,sexto, séptimo y oc tavo lugar.

5.0-Doce bols as de deportes, genti-leza de FA RO DE VIGO, para los tra -

bajos clasificados entre el noveno y ven­teavo lugar.

6.0-Se establece un premio consis­tente en una BIBLIOTECA BASICAque será entregada al colegio en quecurse sus estudios el alumno ganador.FARO DE VIGO otorgará a los gana­dores y sus colegios placas conmemora­tivas del concurso y de la clasificaciónen el mismo.

7.0-Los tres primeros trabajos gana­dores serán publicados en la página se­manal MU LLERE S de F A RO DEVIG O Y los diecisiete restantes', en fun­ción de la disponibilidad de espacio,serán igua lmente 'publicados en MU-

LLERES o en A PIZARRA.8.0

- El plazo de admisión de origina_Oles finaliza el 21 de diciembre de 1985.El fallo deljurado será dado a conocer enla página MULLERES de 6 de febrero

.de 1986 y en A PIZARRA de 9 defebrero de 1986.

9.o-Los trabajos habrán de remitirse aFARO DE VIGO, concurso LAMUJER, apartado de correos 91. ·VIGO.

IO.CLLa entrega de premios se reali­zará en VIGO en fecha y local que opor­tunamente se anunciará.

II.CLEl jurado será nombrado por ladirección de FARO D E VIGO entrepe rsonalidades del mundo de la ense-.ñanza y la cultura gallega y dado a co­nocer en el momento del fallo.

12.0- Las decisiones del jurado seráninapelables.

Page 9: A formación do-profesorado - neg.gal Pizarra/84 A Pizarra.pdf · nos Centros de Profesores (CEP). Aos CEP adxudicanselle unhas in ... Editorial La Galera. Col. ... gúns concellos

A dixitalización destes documentos foi posible grazas á axuda

da Secretaría Xeral de Modernización e Innovación

Tecnolóxica (Consellería de Industria - Xunta de Galicia), do Ministerio de

Industria, Turismo e Comercio, así como do Plan Avanza e do Fondo Europeo

de Desenvolvemento Rexional (FEDER), ao abeiro da Orde do 31 de

decembro de 2008 pola que se establecen as bases reguladoras para a

concesión, en réxime de concorrencia competitiva, das subvencións

destinadas a entidades de dereito público e privado, sen ánimo de lucro, para

impulsar a realización de actuacións de difusión e formación relacionadas

especificamente co desenvolvemento e implantación da sociedade da

información na Comunidade Autónoma de Galicia, no marco do Plan

Estratéxico Galego da Sociedade da Información e o Plan Avanza, e se

procede á súa convocatoria para 2009 (código procedemento IN521C)

As publicacións están dispoñibles baixo unha licenza Recoñecemento-Non

comercial-Compartir baixo a mesma licenza 3.0 España de Creative Commons

que reza:

Vostede é libre de:

- Copiar, distribuír, exhibir e executar a obra.

- Facer obras derivadas.

Baixo as seguintes condicións:

-Vostede debe atribuír a obra na forma especificada polo autor ou o licenciante.

Isto quere dicir que tanto os textos como as imaxes da Web poden ser

utilizados por calquera, sempre que se cite a súa orixe, sempre que non se

obteña un beneficio económico directo ou indirecto dese uso, e sempre que se

inclúa no produto resultante a mesma licenza CC-NEG.

concedida a

Nova escola Galega