54 zenbakia - euro 1laguntzarekin: 2 euro

2. Editoriala: Maiatzaren 24ko hauteskundeak 4. Burgesiaren erasoen eta gezurren aurka,

defendatu dezagun Venezuelako iraultza! 6. Langile klaseak denboran luzatuko den borroka

egutegi bateratu eta eraginkorra behar du erasoak atzera botatzeko! 8. Kolonbia: Bake

prozesua eta ezkerraren eginkizunak 10. Federiko Engels Fundazioaren argitalpen berria:

Nadia Krupskayaren ‘Recuerdo de Lenin’ 16. Ezker Abertzalearen egokitzapena

argitalpenaren harira: Askapen nazionalaren eta sozialismoaren aldeko borroka ezin dira bereizi

�

� �

�

�

Boto bakoitza

kapitalismoaren aurkako

borroka indartzeko

izan dadila!

Boto bakoitza

kapitalismoaren aurkako

borroka indartzeko

izan dadila!

Boto bakoitza

kapitalismoaren aurkako

borroka indartzeko

izan dadila!

Boto bakoitza

kapitalismoaren aurkako

borroka indartzeko

izan dadila!

Editoriala Euskal Herria Sozialista

2

Maiatzaren 24ko hauteskundeakBoto bakoitza kapitalismoaren aurkako

borroka indartzeko izan dadila!

EAJ, UPN, PP ETAPSE-PSN: ELKARREKIN

MURRIZKETETAN

EAJk enpleguaren eta industria-lizazioaren aitzindari bezala azal-du nahi du bere burua, eta, aldiberean, Euskal Herriko langileklasearen benetako errealitateaezkutatu (EEEak, enpresa itxie-rak, kaleratzeak...). Estatu espai-niarreko errekuperazio ekonomi-koari buruz PPk esaten dituengezurrak Euskal Herriko egoe-rarako ere erabiltzen ditu EAJk,baina egoera bestelakoa da: lan-gabezia eta prekarietatea izurri-te baten moduan zabaldu diraeta denbora luzez mantentzekoasmoa dute.

Euskal Autonomi Erkidego-an EAJk PSErekin egindako le-gislatura akordio bati esker go-bernatzen du, eta, aldiz, Araba-ko instituzioetan PP babestu duAlderdi Sozialistak. PSE kola-boratzaile bikaina izan da EAJeta PPrentzat aurrekontuak etamurrizketa sozialak onartzeko.Hiru alderdien artean kapitalis-ten eta aberatsenen interesakdefendatzeko taldea osatu dutelangile klasea eta sektore po-

breenak gehiago zanpatzearenkontura.

Gasteizko langileen komiteaketa Gizarte Ongizatearen ForuInstitutuko eta Arabako Diputa-zioko sekzio sindikalek honakoasalatu zuten: “las y los gestorespolíticos del PP han actuado es-tos cuatro años de espaldas a laciudadanía alavesa y contra susintereses, llevando estos servi-cios públicos, imprescindiblespara las personas, a la destruc-ción y privatización, en busca debeneficios, convirtiéndolos en unnegocio, dejando de ser un dere-cho. La privatización, bajo cual-quiera de sus formas es un ata-que a nuestro derecho a dispo-

ner de unos servicios públicos uni-versales y de calidad, municipa-les, sociales, transporte, agua, vi-vienda, comunicaciones, cultura…que garanticen unas cotas míni-mas de bienestar social para latotalidad de la población alave-sa”. Araban eta Gasteizen PPkEAJren eta PSEren babesariedo isiltasunari esker aplikatuditu neurri hauek, eta antzekopolitika egin da EAJ, UPN, PPeta PSE-PSN agintean egon di-ren herrialdeetan, hiriburuetanedo herrietan.

Estatu mailan PPk egin duenbezala, osasun eta hezkuntzapublikoa izan dira EAJren etaUPNren jo puntu. Osasun publi-koaren eta bertako langileenaurkako erasoaldiari aurre egi-teko hainbat mobilizazio antola-tu dituzte azken hilabeteetanELA, LAB, CCOO eta UGT sin-dikatuek ekintza batasunean.Honen erakusgarri izan zirenapirilaren 23 eta 24an sindika-tuek antolatutako grebak. Hez-kuntzako sektorean, berriz, mi-

Maiatzaren 24ko hauteskundeek eta ondorenetorriko diren gainerako hauteskundeek aldaketa

sakonak eragin ditzakete egoera politikoan.Podemos lehiakide berria du ezker abertzaleak,

baina baita eskuina botatzeko aliatu bat ere:murrizketekin amaitzeko, gehiengo sozialarenaldeko politika egiteko eta autodeterminazio

eskubidea lortzeko.

Euskal Herria Sozialista Editoriala

3

laka eta milaka ikasle mobiliza-tu dituzten hainbat manifesta-zio eta greba antolatu dituzteazken urteetan Ikasle Sindika-tuak eta Ikasle Abertzaleakek.Kasu honetan ere argi geratu dabai EAJk eta baita UPNk erebegi onez ikusi dituztela prakti-kan Madrildik datozen Wert mi-nistroaren erasoak, hezkuntzapublikoa eta euskara modu ba-satian erasotzen dituzten neurrifrankistak.

EZKER ABERTZALEARENAUKERA

INSTITUZIOETATIKLANGILE KLASEADEFENDATZEKO

Hauteskundeek aukera ematendiote ezkerrari Euskal Herrikodiputazio eta udaletxeetatik es-kuinaren politikari aurre egite-ko. Beharrezkoa da bukaeraematea EAJ, UPN, PP eta PSE-PSNren ustelkeriari, zerbitzupublikoen pribatizazioari, admi-nistrazio publikoko lan preka-rietateari eta diru publikoarenlapurretari. Posible da institu-zioetatik aurre egitea PPren arra-zakeriari, UPNren españolismo-ari edo EAJren politika prokapi-talistari, eta aldi berean ere-muak irabaztea gehiengo sozia-larentzat, langile klasearentzateta gazteriarentzat.

Nafarroan eta EAEn langa-bezian dauden herritarrak de-fendatzeko, euskara, ingurume-na, osasun eta hezkuntza publi-koa defendatzeko, beharrezkoada martxan dauden pribatizazioprozesuak geldiaraztea eta da-goeneko pribatizatuta daudenzerbitzuen erreskate publikoaegitea. Oinarrizko neurri haueibankaren eta ekonomiako sekto-re estrategikoen publifikazioagehitu behar zaizkie langile kla-seak baliabide hauek guztiak

gehiengoaren onurarako demo-kratikoki planifikatzeko.

Funtsezkoa da masen partehartzea erabakietan. Erabakitze-ko eskubidea izan behar dugueragiten diguten oinarrizko auziguztietan, eta ez soilik lau urtezbehin bozkatu. Beharrezkoa dazerbitzu sozialak, osasun etahezkuntza publikoa, etxebizitzaeta enplegu duina defendatzekobotere instituzionala erabiltzeaborroka maila altuago bateanantolatzeko.

Aukera handiz betetako ur-tea izango da ezkerrarentzat,eta bereziki ezker abertzalea-rentzat. Antolakuntzarekin etahauteskundeetan lortutako ba-besarekin, kaleetan sakabana-tuta dauden mobilizazioak bate-ratuta, etorkizuna aldatzeko au-kera garrantzitsua dago. Borro-ka honetan langile klaseak etabere erakundeek funtsezko pa-pera jokatu behar dute, bere zi-gilua jarri behar dute. Langileokgure indarretan bakarrik izanbehar dugu konfiantza EuskalHerriaren eskubide demokrati-koak lortzeko eta gizarteareneraldaketa soziala eskuratzeko.Horregatik, gure ustez beha-

rrezkoa da ezker abertzaleak al-de batera uztea EAJri luzatuta-ko eskua. Gehiengo sozialarenbabesa lortzeko modu bakarrakapitalismoari aurre egingodion programa da, EAJk sekuladefendatuko ez duena. Kapita-lismoaren markoan eta euskalburgesiarekin akordiora iritsita,ez da posible Euskal Herriareneskubide demokratikoak lor-tzea, autodeterminazio eskubi-dea barne. EAJ ez da irtenbide-aren zati, arazoaren erantzulenagusi baizik.

Euskal Herrian eta Europaosoan “demokrazia” deitutakohitz eder horren atzean kapitalhandiaren diktadura dago, ban-ku eta multinazionalen agintea,EAJk, UPNk, PPk eta PSE-PSNko agintari sozialdemokra-tek defendatzen duten berbera.Eskubide demokratiko naziona-len aldeko borroka, autodeter-minazio eskubidea eta lurraldebatasuna barne, gizarteareneraldaketa sozialistari lotutadaude, ezin dira bereizi: langileklase bateratuak, herriko sekto-re zapalduek eta gazteriak ba-karrik aurrera eraman dezake-ten borroka berbera dira.

Venezuela Euskal Herria Sozialista

4

IBON ARTOLA

Nazioarteko kanpaina hone-tan parte hartzen dute, bes-teak beste, PP, PSOE eta

EAJk. Ledezmaren emazteak Estatuespainiarrean egindako biran eginzioten lehen elkarrizketa FAESenegoitzan izan zen Aznarrekin. Gogo-ratu behar dugu honen gobernuakHugo Chavezen aurkako estatu kol-pea babestu zuela 2002an (EAJk be-zala, bereziki Iñaki Anasagastirenbitartez). Ondoren Ana Botella, Cos-pedal eta Rajoyrekin bildu zen. PSO-Eko zuzendaritzaren jarrera ez daoso desberdina. Felipe Gonzalez bu-ru belarri aritu da Lopez eta Ledez-ma kolpistak defendatzen. Eta nolaez, EAJ kanpaina honetara gehituda. Pasa den apirilaren 14an Madril-go kongresuan PP, PSOE, CiU etaUPyDrekin batera bozkatu zuen Ve-nezuelako gobernuaren aurka etakolpista hauen askatasunaren alde.

Beharrezkoa da PPk, PSOEk etaEAJk defendatu dituzten hauenibilbide politikoa eta ekintzak eza-gutzea. Antonio Ledezma bere ga-raian gobernuan egon zen AcciónDemocrática alderdiko diputatua

izan zen. Gobernu hark NazioartekoDiru Funtsaren (FMI) neurriakaplikatu zituen eta 1989ko otsaila-ren 27an “Caracazo” bezala ezagutuzen leherketa sozialaren errepresioodoltsua antolatu zuen. 3.000 gazteeta langile inguru erail zituzten.2002ko apirilean Estatu kolpea ba-bestu zuen, eta Chavez bahitu etaerailtzen saiatu ondoren, bermekonstituzionalak berta behera utzieta ezkerreko militanteak jazarri zi-tuen. Estatu kolpe hura masen mo-

bilizazio erraldoiak garaitu zuen.Ordutik hona, Antonio Ledezmakonspirazio kolpistetan murgildutaibili da, azkenekoa Jericoko ekintza.

Leopoldo Lopez Familia, Tradi-cion y Propiedad sekta faxistako mi-litantea izan zen. Chacaoko alkateaizan zenean etxe kaleratzeak etabeste neurri neoliberal batzuk bul-tzatu zituen. Alvaro Uribe presiden-te ohi kolonbiarraren aholkulariezinguratu zen Venezuelan estrategiakontrairaultzaileak garatzeko etabere hainbat kolaboratzaile proze-satuak izan dira narkotrafikoare-kin eta paramilitarrekin izandakoharremanengatik.

EAJren, PPren eta PSOEren zu-zendaritzaren jarrera klaseko gorro-toa da. Venezuelako gobernuari egi-ten dizkioten erasoek ez dute zeriku-sirik eskubide demokratikoen de-fentsarekin. Kapital handiaren agin-duak betetzen ez dituen gobernuare-kin bukatu nahi dute kosta ahalakosta. Eskuinak eta sozialdemokra-ziak murrizketen politikak eta pri-batizazioak nahi dituzte masa vene-

EAJ, PP eta PSOE kolpistavenezuelarrak babesten ari dira!Burgesiaren erasoen eta gezurren aurka,defendatu dezagun Venezuelako iraultza!

Martxoaren hasieran Venezuelako egoera AEBetakosegurtasun nazionalarentzat “mehatxu” zela adierazi

zuen Obamak. Egun batzuk beranduago, EuropakoParlamentuak “errepresaliatu politikoak” askatzearenaldeko erresoluzio bat onartu zuen. Horrela aurkeztu

zituzten komunikabideek ere hainbat estatu kolpesaiakeretan parte hartu duten Leopoldo Lopez eta

Antonio Ledezma ultraeskuindarrak. Gertakari hauekerakusten dute inperialismoaren eta eskuin

internazionalaren erasoaldiak gogortu egin direlaVenezuelako iraultzaren aurka.

Euskal Herria Sozialista Venezuela

5

zuelarrentzat eta latinoamerika-rrentzat. Hau da benetako arrazoia!

Diktadura dago Venezuelan? Az-ken hamazazpi urteetan (iraultzahasi zenetik) Venezuela izan da hau-teskunde gehien ospatu dituen he-rrialdea: hogei! Herriak behin etaberriz iraultza bolivartarra babestudu hauteskunde hauetan, eta oposi-zioak irabazi zuen bozketa bakarra(2007ko erreforma konstituzionala-ren erreferenduma) onartu egin zu-ten Chavez eta bere gobernuak.

Bitartean, Juan Manuel Santospresidente kolonbiarra askatasuna-ren eta demokraziaren eredu bezalaaurkeztu nahi digute, milaka neka-zari eta sindikalisten hilketaren ar-duradun nagusi dena. Gauza beraesan daiteke Mexikoko Peña Nieto-ren gobernuaz. Erregimen atzerakoieta basatia da, narkotrafikoarekinfusionatuta dagoena, azken zortziurteetan 70.000 hilketa eta 23.000desagerketa baimendu dituena. Az-keneko kasu esanguratsuenetakobat Estado de Guerreron bizirikerretako 43 ikasleena da. Zer esandute Urkullu, Rajoy eta Pedro San-chezek gertakari hauei buruz? Ikas-le hauen hilketa bero-bero zegoene-an Urkullu Mexikon zen bertako en-presari handi eta mota guztietako“mafiosoekin” negozioak egiten. Ho-rietako bat Peña Nieto presidenteaizan zen. Hori bai, Urkulluk ez zuentxintik ere esan bizirik erre zituztenikasleei buruz, inolako kexarik ezeskubide demokratikoei buruz!

INPERIALISMOAVENEZUELATIK KANPORA!

BOTERE POLITIKO ETAEKONOMIKO GUZTIA

LANGILEVENEZOLARRENTZAT!

Chavez hil eta Madurok hauteskun-de presidentzialak irabazi ondoren,inperialismoak eta burgesia vene-zuelarrak iraultzaren aurkako era-soa gogortu dute. Alde batetik sabo-taje ekonomikoa erabiltzen dute.Burgesia venezuelarra klase erabatparasitarioa da eta nahiago du dola-rrarekin espekulatu, kanpoan merkeerosi eta barruan garesti saldu, he-rrialdean ekoiztu beharrean. Honekinflazioa eta eskasia sortzen ditu.

Sabotaje ekonomikoaren helburuamasak desmoralizatzea eta iraultza-ren oinarri soziala ahultzea da.

Bestetik, aurrekoarekin konbina-tuz, bide kolpista dago. Azkenekosaiakera Jericoko ekintza izan zen.Antonio Ledezma berak antolatuzuen eta graduazio baxuko hainbatmilitar atxilotu zituzten. EAJ, PPeta PSOEk defendatzen dituzten“demokrata” hauek gobernua eraitsinahi dute eta ez dute inolako arazo-rik langileak, ikasleak eta ezkerrekomilitanteak hiltzeko. 2014ko urria-ren 1ean adibidez, sikario kolonbia-rrek PSUVeko Robert Serra diputa-tua hil zuten. Serraren hilketariiraultzaren urte hauetan eskuinakeraildako ehunka langile eta neka-zari gehitzen zaizkio. Hau da langileklaseak eta herri venezuelarrakizango dutena eskuinak garaitzenbadu: beren aurkako mendeku faxis-ta eta kriminala.

Beraz, beharrezkoa da Venezuela-ko iraultza defendatzea inperialis-moaren erasoaldiaren aurka. NicolasMaduroren gobernuaren erorketaVenezuelan diktadura faxista batezartzeko lehenengo pausoa izangolitzateke. Noski, inperialismo estatu-batuarra eta europarra demokraziabarniz bat ematen saiatuko lirateke.Hori egin dute Egipton Al Sisirenerregimen kriminalarekin edo erregi-men ukrainar faxista berriarekin.

Funtsezkoa da Venezuelan bene-tan gertatzen dena kontatzea. Bainahonekin batera, Venezuelako iraul-tzaileak defendatzen ari diren beza-la, kolpismoaren arriskua eta sabo-taje ekonomikoa garaitzeko oinarriz-

koa da kapitalistak desjabetzea etabotere politiko osoa masek hartzea,estatu aparatuan dauden sektoreatzerakoiak deuseztatuz. Bide hone-tan aurrera egiteko, iraultza osatze-ko, beharrezkoa da estatu aparatukoeta PSUVeko burokrazia erreformis-taren erresistentzia puskatzea, haubaita kontrairaultza kapitalista sos-tengatzen duen hanketako bat. Bu-rokrazia ustel honek milaka negozioeta harreman ditu eskuinarekin etakapitalistekin. Sozialismoaz, iraul-tzaz eta Chavezi buruz hitz egitenbetetzen zaie ahoa, baina bitarteanaberats eta milioidun bihurtzen aridira eta herriaren gainetik jarri nahidira iraultza gelditzeko eta honenporrota prestatzeko.

Inpunitaterik ez kolpistekin!Akordiorik ez burgesiarekin! Espe-rientziak erakusten du ez dagoelahirugarren biderik, iraultza ezin de-la erdizka geratu. Gobernu bolivar-tarrak azken garaietan oposizioariegindako kontzesioek lortu dutengauza bakarra hau animatzea da.Iraultzak ikasgai honetatik ikasi be-har du. Kolpista, ustel eta espeku-latzaile guztiek espetxera joan behardute. Baina, gainera, espekulazioa-rekin, ustelkeriarekin eta sabotajeekonomikoarekin amaitzeko, eta he-rriak sufritzen dituen arazoak kon-pontzeko (inflazioa, eskasia, buro-krazia...) kapitalistak desjabetu be-har dira. Ekonomia eta Estatua lan-gileen administraziope zuzeneanegon behar dute. Horrela bakarrikda posible kontrairaultzaileak be-hingoz garaitzea eta sozialismoaerrealitate bihurtzea.

Langile mugimendua Euskal Herria Sozialista

6

J. L. CARIÑANOS

Egoera honetan, ugari dirahainbat sektoretan eta hain-bat lekutan piztu diren

lan gatazkak. Batzuk aipatzea-rren, Gasteizko ECN (Cablenor)enpresa dugu, enpresak 147 lan-gileak kaleratuz lantegia itxikozuela iragarri ondoren, langile-ek hilabeteetako borroka era-man dute aurrera, gaur egun 87langile daude. Erakundeek, baiEusko Jaurlaritzak, bai Araba-ko Diputazioak eta bai Gasteiz-ko Udalak, enpresa komitekosektore baten laguntzaz, ustez-ko erosle baten esperantza hai-zatu dute langileak desmobili-zatzeko asmoz. Erosle hau ez dainoiz iritsi eta azkenean kalera-tzeak langile guztiei eragin die.

Bestalde, Cegasak 2014ko mar-txoan hartzaileen lehiaketa es-katu zuen; urte bereko apirileanerregulazio txosten bat eskatuzuen lan orduak %50era murriz-

teko langile guztiei, 500 guztira.Pasa den abenduan, epaile ba-tek enpresa egoitza Madrilenduen “Sherpa” izeneko arriskukapital funtsari saltzea baimen-du zuen, eta honek 320 langilekaleratzea eskatu zuen inolakokalte ordainik gabe. Aurtengo mar-txoan kaleratzeak gauzatzenhasi dira.

Condesa Taldeak 2014ko uz-tailean hartzaileen aurrelehia-keta aurkeztu zuen 325 milioieuroko zorra zuela esanaz. Aza-roan zuzendaritza akordio bate-ra iritsi zen Arcellor Mittalekineta Banco Santander, BBVA,Caixa Bank, Banco Popular, Sa-badell eta Bankia bezalako ban-ku taldeekin. Langileei ez zi-tzaien inbertitzaile horiek zituz-ten lan planen informaziorikeman.

Langile klaseak denboranluzatuko den borroka egutegi

bateratu eta eraginkorra behardu erasoak atzera botatzeko!

2014ean 2013an baino %39,6 greba gutxiago izanziren EAEn. Guztira 54.655 lan egun galdu zirengreben ondorioz, 2013an baino 87.817 gutxiago.

Nafarroan berriz %50eko jaitsiera izan zen, 12.269lan egun huts egin ziren grebengatik, 2013an

baino 36.484 gutxiago. Garbi dago mobilizazioenbeherakada hau ez dela Euskal Herrian lan

gatazkak gutxitu direlako izan, ezta espainiargobernuak eta Eusko Jaurlaritzak iragartzen duten

errekuperazio ekonomikoagatik ere. Aitzitik,2015eko otsaila bitartean, 2014 osoa barne, Eusko

Jaurlaritzak 2.515 langileri eragiten dieten 170erregulazio espediente jaso ditu. Gainera, gaur

egun 99.689 langile daude hitzarmenik gabe EAEneta langabezia tasa %14,8koa da.

Euskal Herria Sozialista Langile mugimendua

7

Gatazka hauetan guztietaneta beste askotan, adibidez Ber-garako Candy Hoover-ekoan,Gasteizko Laminaciones Arre-guikoan, Bizkaibusekoan, EITB-koan, Otsakidetzakoan, etab.,langileek azaldu dute borroka-rako borondatea antolatu dituz-ten mobilizazioetan ikusi denbezala. 2014an lan gatazkakjaitsi izanaren arrazoia zuzen-daritza sindikalek izandakoerantzun eskasa izan da. Patro-nalen eta administrazioaren es-kutik jasaten ditugun erasoenaurka borrokatzeko mobilizazioestrategia bat planteatu ordez,esaterako borrokak elkartuz etazabalduz, gehiengo sindikalarenestrategia gatazka bide judizia-letik eramatea eta borroka en-presaz enpresa mantentzea izanda. Estrategia hau okerra da,langileen borroka bateratu etasendoa baita erasoak geldiaraz-teko modu bakarra. Epaileenerabakiak langileen aldekoakizan daitezen, beharrezkoa daepaileen aurkako presio sozialaegitea, izan ere, estatu burgesa-ren egitura judizial osoa kapita-listen interesak defendatzekodiseinatua baitago. Hala lortuziren, esaterako, CorrugadosAzpeitiako, CAFeko eta Lami-naciones Arreguiko langileenborrokak irabaztea, eta berri-kiago hala lortu da estatu espai-niarrean Fuenlabradako ColaColaren erregulazio txostenanulutzat hartzea. Epaia irabaz-tea, ordea, ez da nahikoa Corru-gadoseko adibideak erakustenduen bezala. Nahiz eta EAEkoepaitegi gorenak langileei arra-zoi eman, enpresak helegitea ja-rri zuen kaleratze planak aurre-ra egitea lortu arte. Halaber,Laminacionesen kasuan epaialangileen aldekoa izan arren,enpresak beste erregulazio txos-ten batekin erasotu du, eta

oraingoan 84 langile kaleratukodituela iragarri du. Hori delaeta, borroka kalean ere manten-du behar da eta langile klaseosoaren babesa eta elkartasunalortu. Horretarako, gatazkak so-zializatu behar dira, borrokandauden langileen eskariak lan-gile klase osoaren eta gazteria-ren aldarrikapenekin lotuz, ka-pitalismoak eragiten duen es-plotazioarekin eta zapalkuntza-rekin amaituko duen programabat eskainiz mugimenduari.

Hori dela eta, hainbat kolek-tibo sozial eta erakunde sindika-lek landutako Karta Sozialarendefentsa pauso positiboa da, bai-na ez da nahikoa. Honen aldekomobilizazio isolatuak antolatze-ak ezin ordezka dezake langileklasearen borroka antolatu etaetengabea. Gehiengo sindikalakmobilizazioaren bidea hartu be-harko luke, greba orokorrakegutegian sartu eta beste eragi-le sindikalekin ekintza batasu-na bilatu.

Bestalde, fronte politikoanKarta Sozialaren edukiak ho-nen helburuak bete daitezenbermatu behar du. Beharrezkoada tinko eta anbiguotasunik ga-be borrokatzea langileen borro-karen bidez lortutako eskubide

sozialen alde eta EAJk etaUPNk aplikatutako murrizketaeta erasoen aurka. Horretarakoezinbestekoa da EHBilduko agin-tariek EAJrekin fronte sobera-nista osatzeko hitzarmen eta el-karrizketa estrategia baztertzeaeta agerian uztea estatu espai-niarrean PPk aurrera daramanpolitika atzerakoiekin duen kon-plizitatea. Langile klasearen bo-rroka bateratu eraginkorrak ba-karrik lortuko du eskubide de-mokratiko eta sozialak konkis-tatzea.

Horrezaz gain, garbi utzi be-har da Kartak jasotzen dituenaldarrikapenak ezin lor daitez-keela erakunde burgesekin etaberen egitura politiko osoarekinamaitu gabe. Gizartearen ge-hiengoaren aldeko neurriak de-fendatzeko modu bakarra gizar-tearen aldaketa sozialistaren al-deko borroka tinkoa da; ekono-miaren oinarrizkok palankak,bankuak eta multinazional han-diak gizartearen eskura pasatubeharko lirateke eta langileeketa beren erakundeek demokra-tikoki kontrolatu beharko lituz-kete gizartearen gehiengoarenbeharrak asetzeko eta egungodesberdintasunekin eta zapal-kuntzarekin amaitzeko.

Kolonbia Euskal Herria Sozialista

8

Kolonbia: Bake prozesuaeta ezkerraren eginkizunak

AITZOL ARRIBILAGA

Elkarrizketaren ingurukojarrerak areagotu eginditu urteetan klase do-

minatzaile kolonbiarraren bai-tan egon diren zatiketak. Elka-rrizketa babesten duen burge-siaren sektorearen (egungo pre-sidentea den Santosen inguruanbatu dena) eta FARC eta ELN-ko gerrillariekin edozein akor-dio lortzearen aurka dagoenburgesiaren sektorearen (Uribepresidente ohiak zuzenduta da-goena) arteko zatiketaren arra-zoia ez da batzuk “aurrerakoi”edo “demokratikoak” direla etabesteak erreakzionarioak. Aldebatetik, bi sektore hauek borro-kan ari dira estatu aparatuarenkontrola lortzeko, eta bestetik,posizio desberdinak defendatzendituzte krisi ekonomikoari etaazken urteetan areagotu den mo-bilizazio sozialari aurre egiteko.Izan ere, borroka garrantzitsueta esanguratsuak ikusi diraKolonbian azken urte hauetan:hezkuntzako kontraerreformaatzera botatzea lortu zuen ikas-le borroka, langile borroka ga-

rrantzitsuak (kanabera moztai-leena, meatzariena, garraiolarie-na...) indigenen mobilizazioak,herrialdearen zati garrantzitsubat geldiaraztea lortu duten ne-kazarien lanuzteak… Kalekoborroka hau geratzea da bur-gesiako bi sektoreen helburunagusia.

BAKEAREN ALDEKOMOBILIZAZIOEK

EZKERRERAKO BIRAADIERAZTEN DUTE

Ezkerrerako bira garrantzitsuaeman da herrialdean. Hori iku-

si da bai hauteskundeetan etabaita kalean ere. 2002az geroz-tik, herrialdeko alkatetza ga-rrantzitsuenean, Bogota DCn,ezkerreko hautagaitzen garai-pena eman da, eta iaz GustavoPetro alkate bogotarraren gai-tasungabetzea saihestea lortuzuten mobilizazio erraldoiaizan zen. Burgesia, Errepubli-kako fiskal orokorraren eskutik(Uriberen sektorekoa da), Petroagintzeko gaitasunik gabe uz-ten saiatu zen honek paramili-tarrekin lotura zuen zaborrabiltzeko enpresa pribatu batikontratua moztu eta zerbitzuamunizipalizatu zuelako. Herrimobilizazioak Santos presiden-tea behartu zuen, hasieran es-kuak garbitzen saiatu bazenere, gatazkan esku hartzeraprotesten erradikalizazioa etazabalkuntza geratzeko.

2014ko hauteskunde oroko-rretan ezkerraren potentzialaikusi zen berriz ere. Lehen itzu-lian Polo Democrático Alterna-

Apirilaren 9an, ehunka mila pertsona mobilizatuziren herrialde osoan FARCen eta Kolonbiakogobernuaren arteko elkarrizketa prozesuaribabesa emateko. Milioika gazte eta langilek

esperantzaz ikusten dute elkarrizketa 60 urtebaino gehiagoko gatazka armatuaren ostean eta

beraien bizitzak hobetu eta atzeratuta gelditudiren errebindikazioen alde baldintza

hobeagoetan borrokatzeko aukera bezalaidentifikatzen dute bakea.

Euskal Herria Sozialista Kolonbia

9

tivoko (PDA) Clara Lopez hau-tagaiak bozken %15 lortu zuen(bi milioi) Santosen aurkakohaserrea ezkerretik batuz. Au-rreko hauteskundeekin aldera-tuta bost aldiz biderkatu zuenemaitza. Santosek berriz hirumilioi bozka galdu zituen. Hau-tagai uribistaren aurrean San-tosek bigarren itzulian lortuta-ko garaipena ezkerreko hau-tesleen mobilizazioaren ondo-rio izan zen. Lehen itzulia Uri-bek babestutako hautagai ba-tek irabazi ostean (krisiareneta segurtasun faltaren ondo-rioz sektore atzeratu eta deses-peratuenek duten haserreamanipulatuz) milioika langilekSantosen aldeko bozka emanzuten bake prozesuarekin amai-tuko zukeen gobernu uribistasaihesteko.

Santosek diskurtso erabatdemagogikoa erabiltzen du “ba-keaz”, “demokraziaz”, “errefor-mez” eta “justizia sozialaz” hitzegitean. Lehendakariorde etaLan Ministro bezala ezkerrekoeta sindikatuetako agintari ba-tzuk ipini ditu bere politikaekonomikoak mozorrotu eta ez-

kerreko agintariak bere asmoe-tara erakartzeko. Jokabide ho-nen helburu bakarra deskon-tentu sozialari eustea da. Bainamunduko ekonomia kapitalista-ren krisiak, azkenaldian petro-lioaren prezioaren jaitsierare-kin adierazia (petrolioa ekoiz-ten duen Kolonbia bezalako he-rrialde batean eragin handiaizaten ari da), bere benetako aur-pegia erakusteko joera du. Ho-nek ezinezko bihurtuko du ma-sen haserrea baretzea.

AZERIAK ISATSA LUZE

Praktikan Santosen neurriakneoliberalak dira. Estatu kolon-biarrak besteak beste lan erre-formak eta pribatizazioak onar-tu ditu. Neurri aurrerakoi gisamozorrotu nahi ditu enpresarieiesperientziarik gabeko gazteak(langabetuen %60) kontratatze-ko dirua oparitzea bezalakoneurriak. Gazte horiek ez dituz-te gainerako langileen eskubideberberak izango, esklaboak be-zala esplotatuak izango dira,eta langile mugimenduaren bo-rroka eta antolakuntza oztopa-tzeko erabiliko dituzte.

Gauza bera gertatzen da ba-ke prozesuarekin. Santosek etahau babesten duen burgesiakinoiz ez dute nekazal errefor-marik egingo, ez dute aberasta-suna banatuko berdintasuneanoinarritua eta ez dizkie parami-litarrek (beraiek babestu eta fi-nantzatu zituztenak) kanpora-tutako nekazariei beren lurrakitzuliko. Ez dituzte eskubidedemokratikoak eta lan eskubi-deak nabarmenki hobetuko.Akordioaren alde agertzen di-ren burgesia nazional eta inter-nazionalaren sektoreek gerri-llen desmobilizazioa espero du-te orain FARCek eta ELNk di-tuzten lur sailak multinaziona-len inbertsioetara zabaldu etaelikagai eta erregai transgeni-koen merkatuan lehiatu ahalizateko.

Gobernua eta Estatu apara-tua burgesiak kontrolatzen di-tuen bitartean edozein bakeakordio tranparekin eta faltsu-keriekin etorriko da, historiakolonbiarrean eta latinoameri-karrean beti gertatu den beza-la. Ezkerreko ordezkariek akatslarria egingo dute Santosen po-litikaren atzetik jarraitzen ba-dute, hau aurrerakoitzat aur-keztuz edo Uriberekin aldera-tuz hobea dela esanez. Ezkerra-ren zatiketak gaindituz, bakea-ren aldeko mugimendua eta be-rreskuratu den azken urteetakomasen mobilizazioa frente ba-kar batean biltzea da gakoa.Beharrezkoa da klaseko progra-ma bat, bakearen aldeko borro-ka kaleko mobilizazio sozialare-kin elkartuko duena (lurrarenbanaketa, langabezia, murriz-ketak, pribatizazioak, pobre-zia...), eta hau dena gizarteareneraldaketa sozialarekin uztar-tuko duena.

Liburu kritika Euskal Herria Sozialista

10

IKER OTERMIN

Liburu honen gaztelerazkolehen argitalpena 1937ankaleratu zen -iraultza so-

ziala eta faxismoaren aurkakogerra bete betean zegoenean-eta orain dela 40 urte editatuzen azken aldiz, 1976an, dikta-dura frankistaren aukako langi-le borrokaren momentu gorena-rekin batera.

Edizio hau ere berebiziko ga-rrantzia duen aldi historiko ba-tean argitaratu da. Hogeita ha-margarren hamarkadatik egonden mundu mailako kapitalis-moaren krisirik sakonenean etaluzeenean gaude. Oso gogor era-gin du ekonomian eta gizartean,eta diktaduraren erorketatikizandako protesta sozialeko mu-gimendu handiena eragiten aridu. Horregatik, egungoa bezala-ko astinaldi politiko handien ga-raietan, beharrezkoa da gazteiraultzaileen belaunaldi berriekhistoriak ezagutu duen iraultzasozialik erradikalenaren eta sa-konenaren buruan egon zen mu-gimendu marxistako pertsona-

rik garrantzitsuenetakoaren bi-zitza eta ekintza politikoa eza-gutzea.

Krupskayaren lanak Leninnolakoa zen azaltzen digu, bo-rroka politikoa hartzeko zuen mo-dua, nola idazten eta lan egitenzuen, zer interesatzen zitzaion,bere literatura gustuez, lagunezeta kideekin eta kolaboratzaile-ekin zituen erlazioez, bere fami-liaz, lorik gabeko gau ugariez,Londreseko langile auzoetakobere ibilaldiez....

Kontakizun guztian, Krups-kayak Vladimir Ilichen egune-rokotasuneko gertaerak eta xe-hetasunak azaltzen ditu bizitza-ko proiektu garrantzitsuenazuenaren barnean kokatuz, hauda, alderdi iraultzailearen erai-kuntzarekin lotuz. Bere bizipeneta gorabehera guztiak lan poli-tiko jakin bateko marko komu-nean bildurik geratzen dira ho-rrela, salbuespenik gabe bereexistentzia guztia baldintzatubaitzuen horrek: kartzela etaSiberiako deportazioa, bere bi-daia eta erbestea, etxe eta iden-

titate aldaketak, bizitoki izanzituen hiri ezberdinak (Munich,Londres, Paris, Ginebra, Peters-burgo), bere lagunak eta afiziopertsonalak...

ALDERDIIRAULTZAILEAREN

ERAIKUNTZARAENTREGATURIKO BIZIA

Leninen bizitza Errusiako al-derdi iraultzailearen aldeko bo-rrokaren kronika da, baliabide-en eskasiarekin zituzten zailta-sun ikaragarriena eta tsarismo-aren errepresio gogorrarena,kausara batzen ziren pertsonen-gatiko ilusioarena nahiz atzeraegiten zuten kideekin harturikoatsekabeena. Krupskayak, for-makuntzaz pedagogoa izanik,hari honi eusten dio liburu guz-tian zehar eta muturrera era-maten du, batez ere amaierakozatian. Liburuaren eranskinakpedagogia militanteko benetakoinstrumentu bihurtzen dira,modu leninista batean jorratuziraultzaile ororen lan praktiko-

Federico Engels Fundazioak Recuerdo de Lenin liburuaargitaratu berri du. Liburu hau Nadia Krupskayak

idatzi zuen, Leninen militantzia kide eta bikotea izanzenak, lider boltxebikea hil eta 10 urtetara, hau da,1934an. 1893 eta 1907 bitarteko garaia jasotzen da

idazlan honetan, Lenin Petersburgora iritsi etaKrupskaya ezagutzen duenetik 1905eko iraultzaren

porrotaren ondoren, Ginebran bere bigarrenerbesteratzea hasten duen arte.

Nadia Krupskayaren‘Recuerdo de Lenin’

Federiko Engels Fundazioaren argitalpen berria:

Euskal Herria Sozialista Liburu kritika

11

an berebiziko garrantzia etaerabilgarritasuna duten auziak.

Nola lan egiten zuen Leni-nek, nola zuzentzen zen langile-engana, nola erakusten zieniraultzaileei hitz egiten eta idaz-ten, nola funtsatzen zituen berelanak obsesiboki datu frogatuengainean, irakurtzeko eta idazte-ko azkartasuna, nola egituratzenzituen bere idatziak, programalangileei ahalik eta modu argieta zuzenenean helarazteko zuenardura etengabea...

Zein ziren bere borroka meto-doak, nola enfokatzen zituenfuntsezko auzien eta printzi-pioen inguruko eztabaidak, kon-gresuek hartzen zuten garran-tzia dena erabakitzeko inolakomugaketa pertsonal edo antola-kuntzakorik gabe, alderdiarenerdigune antolatzaile gisa balio-ko zuen aldizkari bat argitara-tzeko borroka, bertako erredak-zio komitearen garrantzia, in-primaturiko “hitz bakoitza pisa-tzeko” beharra, argitalpen etaliteratura iraultzailearen heda-pen klandestinoa...

Krupskayak Leninen bizitzapertsonalaren kontakizuna in-

dartzen du urte horietan sortuziren auzi politiko handiekinbatera uztartuz: lehen fase har-tan izan zen liberalen, populis-ten eta “ekonomisten” aurkakoborroka ideologikoa lehen nu-kleo sozialdemokratak sortzeko,alderdia eratzea, antolakuntzaarazoak, bere lehenengo kon-gresuak, boltxebikeen eta mentxe-bikeen arteko zatiketa 1905ekoIraultzan erabilitako progra-ma eta taktika bateragaitzezgeroztik.

Modu horretan, ikuspegi oro-kor bat eraikitzea lortzen du li-buruak, eta elementu guztiek el-kar eragiten dute. Baina ikus-puntu global horren barnean,edozeren gainetik gailentzen etaazpimarratzen dena Leninenizateko era da, bere jarrera sor-tzen ziren eginkizunen eta ara-zoen aurrean, bere borondateaeta indarra, bere dedikazio osoaeginkizun sinpleenari ere, beredisposizio osoa nola lan teorikomamitsu bat idazteko, hala hiruegun inprentan sarturik igaro-tzeko ere, agitazio orri bat ga-raiz ateratzeko beharrezkoa bal-din bazen; ingurukoei transmi-titzen zien pasioa, lorik egin ga-beko gauak, nerbioen dantza eta

desgaste pertsonala arduren pi-laketaren aurrean.

Krupskayak Leninen bizitzapolitikoa eta idazlanak deskri-batzen ditu, artikuluak, libu-ruak eta idatziak aztertuz, be-ren testuinguruan kokatuz etahorietatik momentu hartan jo-katu zuten papera azpimarra-tuz. Horrela, beraz, grinez hitzegiten du 1903ko Nekazari po-breei eskainitako eskuorriaz,Leninek Kautskyren 1905ekoErrusiako Iraultzaren indareragileak liburuari egin zion hi-tzaurreaz edo fabriketan langi-leei ezarritako isunei buruzkoidatziez. Idazlan horiek liburubikain honen etorkizuneko edi-zio batean ere sartu litezke, se-guru ordea, ez direla beste be-rrogei urte igaroko berriro argi-taratu arte.

Azken batean, liburu laburraeta irakur erraza da bere for-man, duen estilo erraz eta peda-gogikoagatik, baina aldi bereangarrantzitsua ere bai, iraultzai-le marxista handiaren bizitzaazaltzen eta ulertzea baimen-tzen digun analisi politikoarenkalitateagatik.

Sozialismoa Euskal Herria Sozialista

12

eta zein ordenatan uztartzen direnzehaztea” (...) “Hitz batean, inde-pendentzia euskal sozialismoarengarapenaren lorpen gisa planteatubeharko litzateke. Horrenbestez,euskal eredu sozialistaren garabi-deek aintzat hartu beharko lituzke-te proiektu independentistaren be-harrak (aliantzak, metodoak, dis-kurtsoak, mezuak...). Hau da, proiek-tu iraultzaile demokratiko sozialis-taren barruan independentzia izan-go da lehen geltokia”.

Noski, hau ez da eztabaida berribat. Ezker Abertzalea sortu zene-tik, eztabaida hau beti egon damaila altuago edo baxuagoan. Eus-kal Herria Sozialistatik gure ekar-pena egin nahi dugu ikuspuntumarxista, internazionalista etairaultzaile bat eskainiz. Gure us-tez, askapen nazionalaren eta so-zialismoaren aldeko borroka ezindira bereizi, ez daude erdibidekoetapak. Zapalkuntza kapitalistanoinarritutako eta euskal burgesia-ren menpeko Euskal Herria erai-

kitzea ezin da izan inolako alterna-tiba edo “etapa”.

Beharrezkoa da Euskal Herrikoklase dominatzaileko sektore horie-kin mota guztietako aliantzak edofronteak puskatzea. Euskal burge-siak behin eta berriro traizionatudu Euskal Herriko langile herria,eta nahiago izan du burgesia espai-niarrarekin eta frantziarrarekin el-kartu beraien artean dituzten inte-res eta pribilegio berdinengatik.Gure aliatuak ez dira euskal kapi-talistak, langileria eta gazteria bai-zik, gizartea eraldatzeko eta motaguztietako zapalkuntzekin amaitze-ko indarra eta borroka gaitasunaduten berberak.

KRISI KAPITALISTAGOGORTZEN ARI DA,

ERREBOLTA SOZIALAKERE BAI

Herrialde garatuetan, eta EuskalHerriaren kasuan ere bai, krisiarenondorio larriak ikusi dira: fabrikaeta enpresen itxierak, langabezia-

ren gorakada, soldaten jaitsierak,murrizketak eta pribatizazioakhezkuntzan, osasunean eta oina-rrizko zerbitzu sozialetan, desber-dintasun eta polariazio soziala...Azken berrogei urteetako ekoizpeniraultzak, informatikako adar be-rrien hedapenak (Internet, zuntzoptikoa...), eta harreman sozial etaekonomikoen globalizazioak ez du-te saihestu gizartearen pobretzea.Miseriaz betetako ozeano honetan,ordea, luxu eta pribilegio guztiakdituen irla txiki bat dago, kapitalis-tek osatzen dutena.

Hau da mundu osoan klasekoborroka elikatzen duen erregaia.Herrialde osoak txikituak izan di-ra, milioika pertsonari edozein es-perantza kendu zaie eta amildegirabultzatu dituzte. Kapitalismoarenkrisi organikoaren elementu guz-tiak lurrazalera atera dira: milita-rismoa, gerra basatienak, motaguztietako integrismo erlijiosoa edoauzi nazionalaren larriagotzea.Krisiak zapalduen, langile klasea-ren, gazteriaren eta erdi mailakosektore zabalen kontzientziak kol-patu ditu. Sistemarengan zegoenkonfiantza larriki zauritua izan da.Lana gogor eginda bizi hobea lortu-ko denaren eta etorkizuneko belau-naldiek garapena bermatuta izangodutenaren ideiak haizea hartzerajoan dira.

Errekuperazio ekonomikoa ezda zehazten. Herrialde kapitalistagaratuek zailtasun handiak dituzteoraindik, eta hodei beltzak ez diradesagertzen. Europako hegoaldekoherrialdeetan egindako sarraskia-ren ondoren, Euroguneko ekono-miak gaixo jarraitzen du. Atzeral-diaren larritasunak eta sakontasu-nak erakusten dute depresio orokor

KONTRAPORTADAN HASTEN DA

‘Ezker Abertzalearen egokitzapena’argitalpenaren harira

Askapen nazionalaren eta sozialismoarenaldeko borroka ezin dira bereizi

Euskal Herria Sozialista Sozialismoa

13

batetik gertu gabiltzala. Estatufrantziarraren, Alemaniaren, Bri-tainia Handiaren eta Italiarentxanda da orain. Egoera are gehiagookertu da Txinako desazelerazioekonomikoaren ondorioz. Japoniakoekonomiak berriz estankatuta ja-rraitzen du. Lehengaien prezioenerorketak, bereziki petrolioarenak,erakusten dute eskaera industriala-ren gainbehera eta petrolioa esku-ratzeko norgehiagoka basatia. Fak-tore hauek, burbuila espekulatiboberriek edo Europa eta EkialdeHurbileko borroka interinperialis-tek azaltzen dute Errusia, Brasileta beste herrialde “emergenteen”erorketa gogorra.

Suntsiketa sozialaren haizeteakgertakizun politikoetan parte har-tzera bultzatu ditu masak eta ez du-te utziko hain erraz hartu duten es-kenatokia. Hau da zalantzarik gabefaktore garrantzitsuena. Ez da Eu-ropako hegoaldean bakarrik izan,Estatu frantziarrean, BritainiaHandian, Belgikan, erritmo ezber-dinekin, langile klasea bere zigiluajartzen hasi da gertakizunetan.Greba orokor arrakastatsuak izanziren 2014ko abenduan Belgikaneta Italian, sektore publikoko mobi-lizazioak Britainia Handian... Gora-kada berriaren zati dira, Grezian bi-zi den egoera aurreiraultzailearekingertatzen den moduan.

Syriza gobernura iritsi da Gre-zian, 36 greba orokor eta sektore etaenpresetako borroka (fabrika oku-pazioak barne) askoren ondoren. Ho-nek guztiak erakusten du kontzien-

tzia iraultzailea eta antolakuntzamailak modu esanguratsu bateanegin duela aurrera. Baina Syrizarengaraipena, lehendabiziko pausoabakarrik da eraldaketa sozial sako-naren bidean. Kapitalista grezia-rrek botere iturri nagusiak man-tentzen dituzte: sektore finantza-rioaren eta ekoizteko baliabide han-dien jabego pribatua eta estatu apa-ratuaren kontrola. Txilen Allende-rekin edo Venezuelan Hugo Chave-zekin gertatu bezala, burgesiak be-re botere ekonomiko osoa eta estatuaparatua erabiliko ditu masen aldeeta interes kapitalisten aurka neu-rriak hartu nahi dituen gobernuasaboteatzeko, ezegonkortzeko etabotatzeko.

Tsipras masen mobilizazioiraultzailean bakarrik oinarritudaiteke kapitalista greziarrei etaeuroparrei aurre egiteko. Erreak-zioaren erasoak atzera botatzekomodu bakarra benetako alternatibasozialista da, langile klasea boterepolitikoaren eta ekonomikoaren pa-lankak hartzera deituaz. Grezianjokoan dagoena gizartea nork kon-trolatzen duen da, kapitalistek edolangileek. Sabotajeari, inbertsioengrebari edo kapitalen ihesari, ban-ku eta enpresa handien nazionali-zazioarekin erantzun behar zaie,ekonomiako oinarrizko sektoreaklangile klasearen kontrolpean jar-tzeko. Europako eraso finantzarioeiaurre egiteko, berriz, beharrezkoada langile klase europarraren elkar-tasunari dei egitea, kontinente oso-an Greziako ereduari jarraituz lan-

gileen alde egingo duten gobernuakezartzeko. Kapitalista europarrenmehatxuei aurre egiteko EuropakoFederazio Sozialistaren alternatibaaltxa behar da.

PODEMOS ETA BEREPROGRAMA

Euskal Herriko komunikabide as-kok gorde egin nahi izan dutenarren, Greziarekin batera Estatuespainiarra izan da klaseko borro-karen gorakada gehien bizitu due-na. M15 mugimendua inflexio pun-tua izan zen; ondoren Marea Herri-koiak sortu ziren (Zuria, berdea, go-rria...), greba orokorrak, etxe kale-ratzeen aurkako PAH plataforma-ren borroka, duintasun martxak,meatzarien martxak, langile publi-koen mobilizazioak, Sindicato deEstudiantesen 19 ikasle greba oro-korrak, Gamonaleko altxamendua,pribatizazioaren aurkako osasunpubliko madrildarraren garaipena,Coca Colako langileen borroka etagaraipen eredugarria... Gatazka so-zialaren maila pasa den mendean70eko eta 30eko hamarkadetanizandakoaren bakarrik konparatudaiteke.

Borroka hauek guztiek autoanto-lakuntza handia eta oinarriarenparte hartze zabala izan dute, in-iziatiba eta adore bikainarekin etakontrol demokratikoaren eskaerare-kin. Ezkerreranzko erradikalizaziopolitikoaren seinale izan da. Urteaskoren ondoren, Estatu espainia-rrean langile mugimenduaren bo-rroka tresna garrantzitsuak berres-kuratu dira: batzarrak, gatazkakzabaltzea, erresistentzia kutxak,klaseko aldarrikapenak... Noski,Podemos erregai honetatik elikatuda. Kapitalismo espainiarraren kri-si basatiak, eskuinaren lapurretapolitikak, murrizketa sozialek etaustelkeriak, desberdintasun sozia-lek, UGT, CCOO eta PSOEko agin-tarien politika erreformistek, Iz-quierda Unidaren blokeo burokrati-koak; eta pasibitatea azaldu dutenaparatuak gainditu dituen kalekoerantzunak bidea ireki diote Pode-mos fenomenoari.

Sozialismoa Euskal Herria Sozialista

14

Baina Syrizaren kasuan bezala,egin behar dugun galdera honakoada: Podemos gobernu espainiarrerairisten bada, nola emango die irten-bidea etxe kaleratzeei, langabezia-ri, pobreziari, hezkuntza eta osasunpublikoari eta Euskal Herriaren,Catalunyaren eta Galizaren esku-bide demokratikoei?

Esperientziak erakusten duenbezala, kapitalistek presio handiaegingo dute murrizketek eta hers-tura politikek aurrera jarrai deza-ten. Horregatik, ezkertiarra denedozein antolakuntzak, sufritzenari garen arazoak konpondu nahibaditu, errealitate gordin honi eginbeharko dio aurre. Eta lehenagoesan dugun bezala, modu bakarrabenetako politika sozialista apli-katzea da. Estatu espainiarrarenkasuan, Podemosen balizko gober-nu batek honelako neurriak hartubeharko lituzke: botere finantziero-en (banka, aseguruak) eta ekono-miako sektore estrategikoak kon-trolatzen dituzten talde enpresarialhandien desjabetzea (elektrikak,telekomunikabideak, altzairua, ze-mentua...), gizarteak berak sortzendituen errekurtso erraldoi hauekbeharrak eta gabeziak konpontzekoerabiltzeko, justizia sozialarentza-ko oinarri objektibo bakarra denberdintasuna eta ongizatea berma-tuz. Gaur egungo estatu aparatuaherri antolatuak demokratikokikontrolatu eta kudeatutakoaz or-dezkatu beharko litzateke, borroka

ausarta planteatuz Elizako hierar-kiaren, ejertzitoaren eta burokraziapolitiko, judizial eta polizialarenaurka (hauek baitira kapitalistahandien indar laguntzaileak). Etanola ez, auzi nazionalari aurre egi-teko, Podemosek praktikan jarribeharko luke Estatu espainiarrakzapaltzen dituen nazioen autode-terminazio eskubidea.

Gehiengoaren, zapalduen etalangileen zerbitzura egon nahiduen gobernu batek, neurri hauekpraktikara eramateko masen mobi-lizazio eraginkorrean eta partehartze aktiboan oinarritu beharkodu. Horrelako politika batek baka-rrik irekitzen die bidea benetakodemokraziari eta sozialismoari.

EUSKAL HERRIA:ERREFORMISMOA

EDO SOZIALISMOA

Europako beste herrialdeetan beza-la, Euskal Herriaren kasuan erekrisi ekonomikoak ondorio oso go-gorrak izan ditu milaka langile fa-miliatan. Euskal langileen eta erdimailako sektoreen gehiengoa egoe-ra hau jasaten ari garen bitartean,batzuk urrezko egiten ari dira guresufrimenduaren kontura. Hauekkapitalista handiak dira, bai inter-nazionalak eta baita euskal herri-tarrak ere. Neurri guztiak bultza-tzen ari direnak dira, eta ondorengobernuek onartu egiten dituzte,Eusko Jaurlaritzakoa, Nafarroakoaedo Europakoa izan.

Eta Europako kasuan bezala,Euskal Herriko langileek eta gazte-ek erakutsi dute borrokarako bo-rondatea krisia hasi zenetik. Eus-kal gehiengo sindikalak 2009komaiatzaren 21ean deitutako grebaorokorretik hasita, langile klaseakfrogatu du bere borrokarako boron-datea mobilizazio eraginkorretaradeitua izan denean. Greba orokoreta mobilizazio eraginkor gehiagoez egotearen arrazoia zuzendaritzasindikalen jarrera izan da. Ez dietejarraipena eman orain dela urtebatzuk antolatu ziren greba orokorarrakastatsu eta masiboei. Beraz,funtsezkoa da zuzendaritza sindi-kalek denboran luzatuko den borro-ka egutegi eraginkor bat antola-tzea, langileen eta gazteriaren bo-rroka gaitasun guztia benetakoerrebolta sozial bihurtzeko eta gi-zartea eraldatzeko nahikoa indarmobilizatzeko.

Eta Syriza eta Podemosen ka-suan bezala, ezker abertzalea erebidegurutze berberean dago. Gureposizioa argi dago: ez dago erdibi-derik, edo langileekin programa so-zialista defendatuz, ekonomiakofuntsezko palankak eta botere eko-nomikoa gehiengo zapalduaren es-kuetan jartzeko, edo kapitalistekineta hauen murrizketa planekin.

Zoritxarrez, Ezker Abertzalea-ren egokitzapena dokumentuak bi-garren maila batean uzten du so-zialismoa. Eta noski, dokumentuanplanteatzen denak bere isla du ego-era politikoan. EHBilduren progra-man eta Euskal Bidea eskaintzapolitikoan sozialismoa hitza azalduere ez da egiten.

Langile mugimenduaren histo-rian, mota guztietako justifikazioakjarri dira mahai gainean sozialis-moaren eta marxismoaren ideiakalde batetara uzteko. XIX. mende-an dagoeneko, Eduard Berstein teo-riko erreformista alemaniarrak ideiairaultzaile sozialistak zahartutazeudela defendatzen zuen. Bere us-tez, instituzioetako, parlamentue-tako eta udaletxeetako lanarekinbakarrik, pixkana-pixkana errefor-mak eginez, posible litzatekeela ka-pitalismoa langile klasearen aldekosistema bihurtzea, eta baita egunen

Euskal Herria Sozialista Sozialismoa

15

batean sozialismora iristea ere.Klaseko borroka eta iraultza sozia-lista mespretxatzen dituzten teoriahauek zoritxarrez gaur egun ere ja-rraitu egiten dute, eta ezkerrekoantolakuntzetako zuzendaritzetanpisu handia dute.

Bersteinen garaietatik gaur ar-te, “teoriko” horiek gobernatzekoaukera izan dutenean, sozialdemo-kraziaren kasuan gertatu den be-zala, beti errespetatu izan dute ka-pitalaren logika, hau da, ez duteauzitan jarri bankuen eta monopo-lioen boterea. Baina botere eta logi-ka horrekin hausten ez den bitarte-an, diskurtso “aurrerakoiek” ez du-te ezertarako balio. Kapitalismoakez du funtzionatzen sen onaren, lo-gikaren edo gehiengoaren onurarenoinarriaren arabera. Kapitalareneta ekoizteko baliabideen jabeenaberastasunaren arabera funtzio-natzen du, hauek baitira botereekonomikoaren, botere politikoa-ren eta Estatuaren palankak kon-trolatzen dituztenak. Ez da posiblekapitalismoa demokratizatzea, ezda posible aurpegi gizatiarragoaduen kapitalismoa, jendearekin,behartsuekin, ingurumenarekin etaeskubide demokratikoekin boron-datetsua eta errespetagarria izan-go dena. Gaurko “demokraziaren”atzean, errekurtso publikoak la-purtzen eta instituzioak bere onu-rarako erabiltzen dituen kapital fi-nantzarioaren diktadura krudelagordetzen da.

Badago krisi kapitalistaren al-ternatiba, eta hondamendia eraginduenaren desberdina den beste ere-du ekonomiko bat, baina alternati-ba hori ez da posible kapitalismoa-ren barruan. Kalitatezko enpleguasortuko duen, biztanleriaren bizimaila etengabe igoko duen eta gauregun dauden errekurtso ekonomikoeta teknologiko ikaragarriak ge-hiengoaren beharrak konpontzekoerabiliko dituen ekonomia bat posi-ble da. Baina ekonomia hori langi-leen kontrolpean dauden ekoiztekobaliabideen planifikazioarekin etakontrol demokratikoarekin lor dai-teke soilik, hau da, ekonomia etagizarte sozialista baten oinarriakjarrita. Orain dela 150 urte baino

gehiago sozialismoaren aldeko bo-rroka piztu zuten eta langile mugi-menduari oinarri politiko bat emanzioten arrazoiek gaurkotasun osoaizaten jarraitzen dute. Helburu ho-nek lehen unetik txertatu zuen be-re banderan mota guztietako zapal-kuntzen aurkako borroka, zapalkun-tza nazionala barne.

Klaseko alternatiba sozialistaeta internazionalista defendatzeakEuskal Herriaren kausa defendat-zea esan nahi du, bere benetako as-katasun nazionala, burgesia euskalherritarrak, espainiarrak edofrantziarrak sekula bilatuko ez du-tena. Ez da posible askatasun na-zionalaren lehen etapa bat izateaeta sozialismoaren beste bat ondo-ren. Euskal burgesiaren gidaritza-pean, edo kapitalista den EuskalHerria “independente” baten bar-nean, aurrean ditugun arazo guz-tiek jarraituko lukete.

Kapitalismopean, burgesiarenmenpe, hau espainiarra, euskal he-rritarra edo frantziarra izan, ez da-go aukerarik Euskal Herriaren es-kubide demokratikoak beren osota-sunean lortzeko, horien artean au-todeterminazio eskubidea eta lu-rralde batasuna. Sistema kapitalis-ta bera da munduko nazio askokuneren batean izan zezaketen subi-ranotasun apurra suntsitzen ari de-na. Ez da posible subiranotasun po-litikoa kapitalaren diktaduraren oi-narripean.

Autodeterminazio eskubidea etalurralde batasuna sistema kapita-

listaren aldean erabat ezberdinaden marko politiko eta ekonomikobatean bakarrik ase daitezke era-bat. Aldarrikapen demokratikohauen aldeko borrokak arrakastaizan dezan, beharrezkoa da gizarte-aren aldaketa sozialistari lotuta jo-atea eta honen motorra Euskal He-rriko langile klasea izatea Estatuespainiarreko, Estatu frantziarrekoeta Europako klaseko anai-arrebe-kin batera.

Horregatik, funtsezkoa da ezkerabertzaleak sozialismoaren bande-ra altxatzea inoiz baino indar han-diagoarekin. Ezker abertzaleak lan-gile klasearengan eta gazteriaren-gan bakarrik izan behar du kon-fiantza, hauen borroka gaitasune-an. Ezker abertzaleak gehiengoa-ren babesa politika iraultzailea de-fendatuz irabazi behar du, eta ira-baz dezake: langile klasearen bata-suna mota guztietako zatiketengainetik; autodeterminazio eskubi-dearen defentsa eta konplexurikgabe enpresa handien eta bankarendesjabetzea planteatuko lukeenprograma sozialista, langileok gu-re izerdiarekin sortzen dugun abe-rastasuna biztanleriaren gehien-goa, enpleguak, hezkuntza, osasu-na, hizkuntza, kultura eta gure fa-milien etorkizuna defendatzekoizan dadin. Gizakiaren sormenguztia erabiliko lukeen alternatibahorren izena sozialismoa da, etabera da Euskal Herriaren beneta-ko askatasuna errealitate bilakatudezakeena.

16

EUSKAL HERRIA SOZIALISTA

Dokumentu honetako sozia-lismoari buruzko ataleanzati hauek daude, besteak

beste: “Bere proiekzio sozialistan,

Ezker Abertzaleak oso argi daukazer ez duen izan nahi, eta, sozialis-ta izanik ere, ez hain argi zer izanbehar dugun espazio ideologiko ho-rretan. Ez dugu “ezker zaharra”izan nahi, ezta herri klaseei traizio

egingo dien indar politiko errefor-mista bat ere. Bi espazio horien ar-tean garatu nahi dugu gure sozia-lismo eredua” (...) “Ezker Abertzale-ak inoiz ez du onartu, eta orain ereez du onartzen, Historiak gainditudituen metodoak, garabideak etaazterketak erabiltzen dituen sozia-lismo eredu bat” (...) “Aurreko eta-pan, orduko konfigurazioaren ondo-rioz, independentzia eta sozialis-moa denbora plano berean kokatze-ak ez zigun kontraesanik sortzen.Gaur egun, ordea, komenigarriaizango litzateke helburuak argitzea

‘Ezker Abertzalearenegokitzapena’

argitalpenaren harira

12. ORRIAN JARRAITZEN DU

Sozialismoa Euskal Herria Sozialista

Askapen nazionalareneta sozialismoaren aldekoborroka ezin dira bereizi

Pasa den otsailean Sortuk abiatutako Iratzar FundazioakEzker Abertzalearen egokitzapena dokumentuaargitaratu zuen. Orain arte Ezker Abertzaleak

independentziaren eta sozialismoaren aldeko borrokabatera zihoazela defendatu du, baina dokumentu

honetan independentziari lehentasuna ematen zaio.Gure ustez, ordea, sistema kapitalistarekin amaitzeak

lehentasuna izan behar du honek sortzen dituenzapalkuntza nazional eta sozialarekin amaitzeko.

Era berean, euskal burgesiarekin aliatuta, lehendabiziindependentzia lortzearen planteamentua desegokia

dela defendatzen dugu.