117. zenbakia (2012ko ekaina)

24
a rtzape 117. zenbakia - 2012ko ekaina GETArIArrON TOPAGUNEA MANEX BIKUÑA ]IBON UDABE sUrflArIA UDArAN PIrAGUA IKAsTArOAK] Ba al dakigu zer den?

description

 

Transcript of 117. zenbakia (2012ko ekaina)

Page 1: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

artzape117. zenbakia - 2012ko ekaina

GE

TA

rIA

rr

ON

TO

PA

GU

NE

A

MANEX BIKUÑA]IBON UDABE sUrflArIA

UDArAN PIrAGUA IKAsTArOAK]

Ba al dakigu zer den?

Page 2: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

]

Page 3: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

artzape117. zenbakia

2012ko ekaina

“Asko daki zaharrak, erakutsi beharrak”.

[argitaratzailea] Gure Txeru Elkartea [koordinazioa] Izaskun Urbieta [maketazioa]

Monika Uzkiza [lan taldea] Izaskun Larrañaga, Amaia Iribar, Ane Azkue, Josune Urresti, Amets Etxabe,

Irantzu Ezenarro, Jon Ander De La Hoz, Aitor Irigoien, Beñat Gereka, Mikel Mugika, Getaiko Gaztetxea

eta Elan-Euskadi GKE, Markos Aizpurua, Aritz Iribar, Getaiko eskola, Xabier Alberdi eta Suso Perez

[kolaboratzaileak] Joxi Erauskin eta Xabier Insausti [argazkiak] Artzape [publizitatea] Artzape [inprimaketa] Gertu

[tirada] 1170 ale [lege gordailua] SS-504/01 [ISSN] 1578-469X

Getariako Udalak, Foru Aldundiak eta Eusko Jaurlaritzak diruz lagundutako aldizkaria

artzapeEskualtxeta kulturguneaKrixketaneko Iturrigaina

Tel.: 943 00 05 [email protected]

2012ko ekaina artzape-3

Gure Txeru Elkartea

]5/Txapakalezka:

Elkarrizketan: Josu Mugika

]6-7/Getarian zer berri?

Getaria UEMAko partaide

Bertso saioa Artzaperen alde]8-11/Erreportajea:

Zero Zabor

]12-13/Argazki-txokoa:

san Juanak

]14-15/Elkarrizketa:

Manex Bikuña

]23/Hari tartean:

Balentziagaren haritik

Page 4: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

Herritar guztiak berdinak Artzaperentzat

utunetako arauak dio, 200 hitzetakotestuak publikatuko direla. Baina 200hitz baino gehiagoko bat heltzen bada,eta lekua baldin badago, dagoen bezalapublikatzen da tartea dagoelako; aldizbestegutunak baldin badaude, 200 hitzetaramugatzen dira. Apirileko eta maiatzekoaleetan esaterako, bi gutun luzeagoakjoan dira. Izan ere apirilean lekua zegoeneta maiatzean gutuna 200 hitzetaramugatuta ere, ez zegoen gehiago jart-zeko tokirik. Ondorioz, bi gutun publi-katu gabe geratu ziren. Horren aurreankexa egon da esanez herritar guztiak ezdirela berdinak Artzaperentzat eta bat-zuren alde egiten dugula. Horregatikargi uztea nahi dugu Artzaperentzakoherritar guztiak berdinak direla eta iritziezberdinetako gutunak onartu izandirela beti, eta onartzen jarraituko ditu-gula.

Artzape aldizkaria

Urtebete Udal Gobernuan: ametsa egia bilakatzen

asa den ekainaren 11n, Bildukohautetsiok urtebete burutu genuen Geta-riako Udal Gobernuan. Ilusioz, gogozeta itxaropenez beteriko 2011ko maiat-zean, Getarian historia egitea lortu, etahauteskundetan herriak abertzale etaezkertiarren indar metaketaren aldekohautua egin zuen, elkarlanaren eta alda-ketaren aldekoa. Getaria berria eta etor-kizun hobea hautatu zituen herriak, etagure aldetik arduraz eta pozez ekingenion halako erronka garrantzitsuari.Getariako herriari bihotzez eskerrakeman nahiko genizkioke, halako aukerabat ematearren.Gure jardunean, hauteskunde kanpai-nan aurkeztutako Herri Programa izandugu oinarritzat. Gure xede estrategikoagarbi izan dugu: denon artean Getariaeta Euskal Herri berri bat eraikitzea,ondorengo balioak sustatuz: euskal-duna, justizia soziala, parekidetasuna,aniztasuna, parte hartzea, ongizatea…

Gauzak beste era batera egin daitezkeelaazpimarratzen genuen duela urtebetehauteskunde garaian; ordutik hona, horiposible dela erakusten ari gara. Nahigenituen egitasmo denak ezin izanditugu gauzatu aurten, baina (gutxie-nez) beste hiru urte ditugu aurretik, etapixkanaka gauzak aurrera aterako dira. Gurekin elkarlanean aritu den Aralaralderdiari eta laguntza handia emandiguten udaletxeko langile taldeari ereeskerrak eman nahiko genizkieke.Beraiek gabe, ez zelako hau dena posibleizango. Hemendik aurrera ere lanean jarraitukodugu, betiko ilusioaz, gogoaz eta kon-promisoaz. Denon artean herri hobeagobat lortzea posible delako!

Getariako Udal Gobernua

]Zure gutuna Artzapen argitaratzea nahi

baduzu, Txeruko postontzian utzi, Eskualtxetaraekarri edo [email protected] helbidera bidalizure izen-abizenekin. Gutunak gehienez 200 hitzizan beharko ditu eta luzeagoak direnak moztekoeskubidea izango du Artzapek. Ez dugu testuiraingarririk onartuko eta Artzapek ez du bere gainhartuko argitaratzen diren iritzien gaineko erant-zukizunik.

gutunak

G

SARIA

Musika

bandak

eskeinitako

liburua

ZER EGINGO ZENUKE ARTZAPEK DUEN KRISI

EKONOMIKOTIK ATERATZEKO?

artzapeMaiatzeko irabazlea: Imanol Ibarmia

Aurreko alean akatsa izan genuen eta Aitor Irigoenen iritzi artikuluan honako parrafo hau falta zen:

Bitartean, diru publikotik milioiak bideratzen zaizkie bankuei; fraudea burutu dutenei “amnistia fiskala” eskaini nahi zaie; errentaaltuenen ondarea zein nazioarteko transferentzia finantzarioak zergapetzeari uko egiten zaio…Politika fiskala aldatzea ezinbes-tekoa da, enpresek eta errenta altuek ere dagozkien zergak osorik ordaindu ditzaten. Hainbat ikerketen arabera, mozkinen %10soilik aitortzen baitute, gainontzeko %90, banketxeen laguntzaz, paradisu fiskaletara bideratuz. Enpresari, banketxe eta klase poli-tikoaren arteko aliantzaren jokoa da. Merkatu ekonomiarena. Kaltetuak izan ez garen bitartean, gurtu dugun sistemarena. Amait-zeko, Botswanara itzuliz, hainbat datu interesgarriak iruditu zaizkit. 1855-1966 artean protektoratu britainiarra izan ostean,1966an independentzia eskuratu zuen, munduko estatu txiroenetarikoa zela. Ordutik, garapen ekonomikoan, hezkuntzan zeinosasunean urrats garrantzitsuak eman ditu. Estatu kolperik izan ez duen Afrikako herrialde bakarra bada. Eta, Espainiako esta-tuak 2011n, monarkia mantentzeko 59.284.890 € (segurtasuna, zaintza, eta garraioak kontuan izan gabe) gastatu zituen bitartean,Botswanako herritarrek ez zuten arlo horretan zentimorik gastatu... Botswana Errepublika baita. Zer pentsatua eman beharkoligukeen datua da.

P

lehiaketa]Promosamen guztien artean egingo da

liburuen zozketa.

Bidali erantzuna

[email protected] edota utzi

erantzuna gure erantzungailuan

943 00 05 48 zenbakian.

Oharra]

Page 5: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

2012ko ekaina artzape-5

Xabier Insausti

Artzapetik begira

Getariako igorlea

Gutunak ez zeukan igorlerik. Garainhartan, Espainiatik albiste tragikoak bes-terik ez ziren ailegatu Parisera. Bihotzaestutu zitzaion barruan. Aztoraturikireki zuen gutuna. Kartzelatik idaztenziola. Badaezpada ez ziola esaten norenbidez bidaltzen zion gutuna. IgorleaGetarikoa zen eta laguntza eskatzenzion, kartzelatik ateratzeko.” Baina nijostun erbesteratu bat besterik ez naiz.

Zer egin dezaket?” Kartzelan sartuzutela zioen, “por conducta sexual des-viada”; berak ondo ulertuko zukeelazertaz ari zen.

Behetik bururaino hotzikara bat igo zit-zaion. Jarraitu zuen gutuna: baina minhandiena eman ziola herriko lagunakberaren aurka deklaratu izanak “Guar-dia Civil”aren aurrean. Bai, pentsatuzuen, ondo ulertzen zaitut.

Berak ere erbestera joan behar zuen. Betisaiatu zen politikatik at mantentzea.

Nahiz eta bere sinpatia errepublikare-kiko inoiz ez zuen ezkutatu; nobleziare-kin nahiko harremanak estuak zituen.

Azken batean, bere bezero onenak hor-tik zetozen. Errepublikak bide horretatikzebilela bere izkutatuko tentsioak leunt-zeko, uste zuen.

Erantzun, ez erantzun ibili zen egun bat-zuk, Iturri Txikiko pasartea burutik ezinkendu. Ohean bueltaka eta bueltaka, loezin egin.

Azkenean, ez zuen erantzun. Eta askodamutu zitzaion gero hori, bereziki giza-rajoak nola bukatu zuen jakitean.

TxapakalezkaAitor Irigoien, Beñat Gereka eta Mikel Mugika]Errealarentzat Aranbururenak suposatu duen bera suposatu du KetarentzatIosu Mugikaren azken partiduak: Kapitain handiaren agurra. Urte luzez futbo-lean aritu ostean, pasa den maiatzean etapa hori atzean utzi zuen Iosuk, hun-kituta, taldekide, zuzendari, entrenatzaile eta zaletuen txalo artean. Ziur, ordea,lehen urratsetatik orain arte bezala, hemendik aurrera ere Ketaren alde laneanburu-belarri, dena ematen, jarraitu duela.

Hainbeste urtetan berarekin hainbeste gauza elkarbanatzeak ematen digunkonfiantza medio, gure galderen artean jokoz kanpo gera dadin ahalegindugara, baina ez da erraza halako jokalari tinko bati gailentzea…Baloi bati ostiko emateak zenbat poz eta burukomin ematen dituen e…Ba bai, egia da, baina pozak askoz gehiago izaten dira, zalantzarik gabe.

Zubieta, lezama… eta Getaiko frontoia zer?Herriko jokalarien maila ona ikusita, nik uste ez genukela aipatu horien inbi-diarik izan behar.

Giro pixka bat jartzearren… zer sentitzen da etxeko bigarren jokalari onenaizatean?Kalitate mailan bigarrena izango naiz bai, baina gogo eta insistentziagatiklehena naizela esango nuke (barre txikia, anaiari begiratuz).

Zer da zuretzat Getariako Keta… bi hitzetan?Familia eta ilusioa.

Zer esango zenioke handitan Ketan jokatu nahi duela dioen gaztetxoari?Batetik, eskerrak eman, taldeari segida eta jarraipena emango liokeelako; bes-tetik, bere ilusio hori gainontzekoei zabaltzeko.

Nola ikusten duzu Ketaren etorkizuna? Proiektu berririk esku artean?Datorren denboraldian bi talde berri izango ditugu: jubenil mutilen taldea etainfantil neskena. Hau oso pauso garrantzitsua eta handia izango da guretzat.Etorkizunari itxaropentsu begiratzen diot, baina herrian futbol zelairik gabe,ilun samarra izango da.

Zure ibilbideari dagokionez, futbolak eskaini dizun unerik onena?Hiru esango nituzke: Keta lehen aldiz zelairatu zen partidua; maila igoera lortugenuen unea; Ketarekin sartu nuen lehen gola (Keta 1-Tolosa 0).

Oso zaila egingo zaizun galdera bat: zelai gaineko uneak, edota dutxetanbizitakoak?Zelai gainean, dugun giroarekin eta konplizitatearekin geratzen naiz; dutxeta-tik, berriz, bertako harreman “estuarekin”, momentu onetan zein txarretan…

Iturzaeta, Zarautz KE, Antoniano KE, Biyok, Itsaso Taberna, Irizabal Arrai-nak, Ametsa-saiaz, Keta… Talde guzti hauetan ikasi duzun garrantzit-suena?Ilusioa eta gogoa edukiz gero, dena posible dela, guztia lor daitekeela.

Elk

arr

izke

tan

: J

osu

Mu

gik

a

Page 6: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

Ekaineko lehen asteburuan Gaztekutxa surf txapelketa jokatu zen Zarauzko ure-tan. Hainbat kategoriatan banatu zen proba: Open, Master eta Senior. Getariarrokbi mailatan izan genuen partaidetza. Hala, Manex Bikuña gaztea laugarren pos-tuan geratu zen Open mailan. Senior kategoriari dagokionez aldiz, Ibon Udabekbigarren amaitu zuen.

Esker berezia generoarengaitik:Eskurak (masaje bat), Harralde

tabernak (pizza bat), eta Izarrik

(gosaria).

6- artzape @topagunea.com

] getarian zer berri?

Getaria UEMAko partaide

Ibon Udabe surflaria berriro ere onenen artean

UEMA eguna ospatu zen hilaren 9an, Goizuetan. Bertan, Getaria eta beste hainbatherri UEMAko (Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea) partaide bihurtu ziren.Guztira, bost herri berri izendatu ziren egun hartan; hala nola Getaria, Igantzi,Oñati, Mañaria eta Ondarroa.Egun osoko festa izan zen eta hainbat ekitaldi burutu ziren: haurrentzako jolasak,artisau azoka, dantzariak, musikariak, herri bazkaria, ...

Artzape saria

Musika BandarenCD-a kaleanda

Getariako Bandak 100. urteurrenadela eta CD-a kaleratu du. Salgaidago dagoeneko Goiko Izarrin,Harritarten, Mahastin, Taxkon etaTurismo Bulegoan.

Diskaren prezioa 5 eurokoa da etaliburua eta diska erosi ezkero, 6euroren truke lor daitezke. Bestalde,Artzape aldizkariak bost CD zozke-tatuko ditu, bat hilabetero, partehartu nahi duen bazkide ororentzat.

Txoko honetatik, eskerrik asko Ban-dari Artzaperi CD-ak helarazteaga-tik.

Maiatzeko irabazlea:Alaine Iribar

Eskerrik asko parte hartzaile guztiei.

Argazkian senior mailako lehen lau sailkatuak: Julen Elkoro, Ibon Amatriain, Ibon Udabeeta Eneko Alberdi.

Page 7: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

Urtero bezala, aurten ere Getarian piraguismo hastapen ikastaroak eskainiko dira.Astebeteko ikastaroak izango dira eta egunero ordu t ´erdiko saioak emango dira.Berrikuntza bezala, aurten, piragua alokairua ere egongo da. Zerbitzu hau Mal-korbe hondartzako kantina-txiringitoak kudeatuko du.Ikastaroak uztailaren 23tik aurrera eta abuztu osoan zehar Getariko Malkorbe hon-dartzan egingo dira. Goizeko txanda 10:00etan eta 11:30etan izango da. Arratsalde-koa aldiz, 15:00etan, 17:00etan eta 18:30etan.Bestalde, uztaila eta abuztuan zeharkaldiak planteatuko ditugu Euskal Herriko urtxoko ezberdinak ezagutu eta hastapen ikastaroa egin dutenei jarraipena eskaint-zeko.

Izen ematea Getariako turismo bulegoan eman beharra dago, eta ikastaroko pre-zioa 47 eurotakoa izango da.Kaxkardi kirol errekreatibo elkarteak blog berria du. Nahi izanez gero hemen duzuehelbidea www.kaxkardi.blogspot.com.

Aurreko atalean hasitako ildoari jarrai-tuz, hondakinaren gaiarekin jarraitukodugu.Hondakinen arazoa deritzonak mun-duan nagusitu den kudeaketa-ereduandu jatorria. Hondakin-kopuru ikaraga-rriak sortzen ditugu, eta gainera nahas-tuta, zabor bihurtuta, biltzen ditugu.Horri sistema lineala deitu izan zaio.Hau da, ustiatu kontsumitu bota, ustiatukontsumitu bota, ustiatu kontsumitubotaSistema horretan, materialek norabidebakarrean egiten dute bidaia. Bidaia horinatura ustiatuz material horiek eskurat-zean hasten da. Eraldatu, merkaturatu,kontsumitu eta zabor bilakatzean bukat-zen da materialen bidaia. Natura etenikgabe ustiatzen da lehengaiak lortu ahalizateko. Produktuak kontsumitu ondo-ren, zabor bihurtu eta pilatu egiten dira.Geroz eta natur baliabide gutxiago dago,eta geroz eta zabor eta kutsaduragehiago sortzen da. Materialen berres-kurapena, dagoen kasuetan, anekdoti-koa da. Mundu mugatu batean, mun-duak mugarik edukiko ez balu bezalajokatzeak ez dauka etorkizunik.Sistema linealaren ondorioak: Ohiko zabortegiak: hondakinak naha-sian jasotzen dituztenez, ondorengo ara-zoak sortzen dituzte, besteak beste:Kiratsa, gas-isuriak eta izurriteak: zabornahasiak gai organikoa usteltzen edukit-zen duenez, inguru zabalean kiratsaegoten da. Gainera berotegi-efektua era-giten duen metanoa isurtzen du airera.Tratatu gabeko gai organiko horrek ani-malien izurriteak ere eragiten ditu: arra-toiak, kaioak…Lixibatuak: zabor nahasiak dauzkanlikidoek lixibatuak eragiten dituzte,lurra eta lurrazpiko ura kutsatuz.Auzotarrengan bizi-baldintza eskasak:kiratsak, izurriteak eta gainerako kutsa-durak inguruan bizi diren bizilagunenbizi-kalitatean eragiten dute.Espazio-arazoak: dentsitate handikoherrialdeetan bizi gara eta azalera han-dia behar da sortzen dugun zabor mor-doa pilatzeko.

Informazioa gehiago:Tel. 943 896024www.ihobe.net

[email protected]

] bi hitzetan

Udaran piragua ikastaroakKaxkardi taldearen eskutik

2012ko ekaina artzape-7

Bertso saioa Artzaperen aldeSan Juan festen bezperan, San Juanetako festa batzordeak bertso saioa antolatuzuen ekainaren 22an Artzaperen alde. 115 pertsona inguru gerturatu ziren bertaraeta bertsolariek saio bikaina osatu zuten. Hauek izan bertsolariak: Uxue Alberdi,Amaia Agirre, Agin Rezola eta Beñat Gaztelumendi. Hemendik eskerrak emannahi dizkiegu antolatzaileei, bertsolariei eta bertara hurbildu ziren guztiei!

fernando Txueka Getariako talaiatikFernando Txueka ginekologo getariarra Euskal Adiskideen Elkartego kide izen-datu dute. Hori dela eta, ekainaren 23an, elizan ospatu zen ekitaldian Txuekak“Juan Sebastian Elkano Talaiatik” idatzia irakurri zuen. Jende asko bildu zen etaGetariako abesbatzak “Gora Elkano” abestu zuen.

Page 8: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

8- artzape @topagunea.com

Izaskun Urbieta ] Erreportajea

Zer da Zero Zabor?

Naturan, bizitzaren zikloetan ez dago ezer soberan. Etengabe bizidunak hil eta gero haien hondakin guztiek bizit-zaren ziklo itxietan jarraitzen dute bizidun berriak sortuz edo daudenak elikatuz.

Zero Zabor Mugimenduaren helburua ekonomia zirkular bat eraikitzea da. Ahalik eta denbora gehienez erabilga-rri izateko diseinatu behar da produzitzen den guztia, eta ahalik eta ingurumen-kalte txikiena eragiteko.

Nazioarteko Zero Zabor Aliantzak definizio hau ematen du: «Zero Zaborrek esan nahi du produktuak eta proze-suak diseinatzea eta kudeatzea, hondakinen eta materialen toxizitatea eta kopurua sistematikoki saihestu etaezabatzeko»; ez erre, ez zabortegira bota. Hondakinen kopurua gutxitzea eta sortzen direnak berrerabili, kon-pondu, birziklatu eta konpostatzea da bidea. Eta birziklatu ezin diren produktuak berriz diseinatu behar dira, edomerkatutik atera. Hori da printzipio nagusia.

“Zabortegiak azken mendeko kontua dira. Zibilizazio batzuek piramideak eta katedralak utzi zituzten modura,gure zibilizazioak zaborra utziko du gure sistema okerraren lekuko”.

Egungo krisia ekologikoa eta gizarte balioena da, batez ere, nahiz eta komunikabideetan krisi finantzarioarekingure buruak bonbardatu.

Zero Zabor taldearen apostua garbia da.Ekologia eta ingurumena zaintzea giza-kion esku dago eta guztiok ahaleginakegin behar ditugu etorkizun garbi etaosasuntsua izateko. Zero Zabor taldearenmugimendua mundu osoan zehar zabal-duta dago. Horrela, Connettenek , ZeroZabor mugimenduaren sortzaileetakobatek, (kimika eta Toxikologia irakasleada Saint Lawrence Unibertsitatean (NewYork, AEB) Donostian emandako hitzal-diko zenbait adierazpen ekartzen ditugugogora:

“ Zero Zabor hobea da tokiko ekono-

miarentzat: lanpostu gehiago. ZeroZabor hobea da ingurumenarentzat etaosasunarentzat: toxiko gutxiago. ZeroZabor hobea da gure seme-alabentzat:itxaropen gehiago.”

“Nazioarteko Zero Zabor Aliantza, Erre-

suma Batuan hasi zen. Geroztik, hainbat

herrialdetara hedatu da: Gales, Katalu-nia, Belgika, Ingalaterra, Suedia, Bulga-ria, Estonia, Brasil... Eta baita EuskalHerrira ere. Egun Zero Zabor proiektu«interesgarrienak» Kalifornian eta Italiandaude”.

“ Herritarren erantzukizuna behar

dugu bukaerako partean (kontsumo

katearen bukaeran), eta erantzukizun

industriala hasierako partean (produk-

tuen ekoizpenean). Zaborra diseinuarazo bat da, arazo humano bat; naturakez du zaborrik sortzen. Industriari hauesan behar diogu: 'Ezin bada berrerabili,birziklatu edo konpostatu, industriak ezluke ekoiztu behar'”

“ Lehentasuna bilketa selektiboa ahalik

eta handiena izatea da. San Frantziskon(AEB) %78ko bilketa selektiboa dute etaItaliako, Euskal Herriko eta Kataluniakohainbat herritan %80ko bilketa selektiboagainditu dute.”

“ Aukera izan nuen, iazko urrian, Her-

naniko eredua ezagutzeko. Hunkitu

egin nintzen zintzilikarioekin eta jaso-

tako materia organikoaren kalitate

miresgarriarekin. Atez atekoa zikina etagarestia dela diotenak gezurretan aridira. Hondakinak nahastea, hori dazikinkeria. Errauste plantak ere zikinak

Page 9: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

] erreportajea] Zero Zabor

2012ko ekaina artzape-9

Europe Zero Waste mugimenduaren dekalogoa:

1. Jatorrian bereizi. Zero Zabor helburura iristeko, hondaki-

nak etxean bereiztea da lehen urratsa, , bilketa selektibo ego-

kia egiteko.

2 .Konpostatu. Zero Zabor mugimenduak garrantzi handia

ematen dio materia organikoa konpostatzeari; ahal bada,

norberak etxean edo bestelako modu deszentralizatuan egi-

teari. Materia organikoa lurrera itzultzen da hondakinen

kudeaketa sistematik ateraz eta lurrari bere gatz mineralak

itzuliz.

3.Birziklatu. Bereizita bildutako hondakinak birziklatzea da

laugarren gakoa. Birzikla daitezkeen hondakin guztiak birzi-

klatu behar direla defendatzen du mugimenduak.

4.Berrerabili eta konpondu. Badira berrerabil edo konpon

daitezkeen hainbat gai, eta horiek aprobetxatzera deitzen du

Zero Zabor mugimenduak; materialak hondakin bihurtzen

ez uztea da helburua.

5.Hondakin gutxiago sortu. Hondakinak gutxitzeko neu-

rriak funtsezkotzat dituzte, kontsumoa benetako beharretara

mugatuz.

6.Pizgarri ekonomikoak. Zero Zabor helburura hurbiltzeko

neurriak hartzen dituztenek pizgarri ekonomikoak izan

behar dituztela aldarrikatzen du mugimenduak, eta gehiago

kutsatzen dutenek gehiago ordaindu behar dutela.

7.Errefusa ikertu. Ahal den eta guztia murriztu, birziklatu

eta berrerabili ostean gelditzen diren hondakinen (errefusa-

ren) ikerketa bultzatu behar dela uste du mugimenduak;

errefus bihurtuko den gairik ez ekoizteko etorkizunean.

8.Industriaren ardura. Aurreko puntuari lotuta, industriari

eskatzen diote birziklatu edo berrerabili ezin diren gaiak ez

ekoizteko eta ingurumenarekin arduraz jokatzeko.

9.Aldi baterako zabortegiak. Zero Zabor helburura iritsi

bitartean aldi baterako zabortegiak beharko direla azaltzen

du mugimenduak. Inerteak botako lirateke zabortegi horie-

tara; kutsakorra izango ez den zaborra, alegia.

10.Atez ate bildu. Atez ateko bilketa hobesten du Zero Zabor

mugimenduak. Bilketa selektiboan %80tik gorako emaitzak

lor ditzakeela frogatu duen bakarra da oraingoz, eta funtsez-

koa da hondakinak bereizita biltzea birziklatzeko.

Getarian, errausketaren aurkako mosaikoa osatzen.

dira: airea zikina, eta errautsak zikinak”.

“ Zero Zaborrek kostu gutxiago ekartzen du. HewlettPackard eta Wall-Mart enpresek, esaterako, Zero Zaborhelburuak hartu dituzte. Londresko Olinpiar Jokoek ereZero Zabor Protokoloa jarri dute.”

“ Bosgarren zabor ontziaren aurrean atez ateko sistema

lehenesten dugu zalantzarik gabe. Oso garrantzitsua daorganikoaren purutasuna, gero egingo den konpostanekazaritzan erabili ahal izateko eta zikloa ixteko. Txalo-garria da adibidez Usurbilen lortzen ari diren organikoen

GIPUZKOAN HIrI HONDAKINEN EGOErAGipuzkoako Hiri Hondakinen Kudeaketa Plan Orokorra-ren berrikuspen proposamena eman berri du ezagutzeraGipuzkoako Aldundiak nazioarteko teknikariek eginik.

Proposatzen den sistemaren ezaugarriak:

Gure ekonomiak behar dituen material birziklagarriakberreskuratzeko azpiegiturak izango ditu. Eskualdebakoitzean konpostaje planta egongo da organikoarengarraioa minimizatuz. Hondakin guztiak tratatuko dira eta tratamendu toxikoak(erretzea) baztertzen dira.Lanpostu gehiago sortzen ditu eta deszentralizazioa dueredu: Ekonomi jarduera eta lanpostuak herrialde guztianzehar aktibatzen ditu, ez puntu bakarrean eta garraio gut-xiago behar denez, kosteak, energia gastua eta kutsaduramurrizten dira.

Azpimarratzekoa da plangintza honek bere osotasuneanbetetzen duela Europako legedia. Adibidez, atera berri denEuropar Parlamentuaren erabakia, non zabortegi kutsako-rrak 2014rako desagertu behar diren eta 2020rako birzikladaitekeen hondakinik ezin dela erre esaten dena.Zero Zabor filosofiarekin bat egiten du erabat plangintzak.Zubietan Hondakin organikotik metanoa ekoiztuko duenplanta bat; errefusa inertizatzeko beste bat (sistema fisi-koaz zati organikoa kenduz) eta ikerketa zentro bat erai-kiko dira. Plantak modularrak izango dira, beharretaraegokitzeko malgutasuna izan dezaten.

Page 10: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

10- artzape @topagunea.com

ZErO ZABOr GETArIAN

Zaborraren gaia puri-purian dago azken hilabeteetan. Erraus-ketaren aurka agertu dira batzuk, eta atez atekoaren alde egitendute. Beste batzuk birziklapenaren alde egiten dute, baina atezatekoa aplikatu gabe. Gipuzkoan Zero Zabor taldea sortu daeta Gipuzkoako hainbat herrietan ere bai. Getarian ere berrikisortu da, baina ba al dakizue zehazki zeintzuk diren taldehonen helburu nagusiak? Gai honen inguruan Getariako alder-diei euren iritzia zein den galdetu diegu. Hauek dira jaso ditu-gun erantzunak.

1) Zero Zabor filosofiak, planetaren etorkizunaz kezkatuta,bizitzeko ohiturak aldatzea proposatzen du, kontsumo etanaturaren zaintzan oreka bat lortzeko, ondorengo belaunal-dientzat etorkizun oparo bat bermatu ahal izateko. Ildo horretan, hondakinen arazoari ere irtenbide eraginkor batematearen beharra defendatzen du, Europar Batasunak plante-atzen duen hierarkiaren lehen hiru puntutan sakonduz: 1) hon-dakin kopurua murriztu, 2) berrerabilpena, 3) birziklapena(gaikako bilketaren bidez ahalik eta birziklapen tasa altuenaklortuz). Horren guztiaren xedea, zero zabor sortzea litzateke.Bilduk, hondakinen arazo larriaz jakitun, Zero Zabor filosofia-rekin guztiz bat egiten du.

2) Azken hamarkadetan zehar, hondakinen kudeaketa arazobihurtu da kontsumismo zoroaren eraginez, gero eta gehiagokontsumitzen, eta ondorioz hondakin gehiago sortzen joangarelako. Orain arteko ereduarekin, hondakinak baliabide gisatratatu, eta gaika bildu beharrean, dena nahastuta zabortegie-tara (edo bertsio modernoan erraustegira) bota izan da. Honeksortu du orain konpondu beharra dugun arazoa. Hondakinakzabortegietara eramanez, kutsadura maila jasanezina izango da(usaina, arratoiak …), eta errauste planta batera eramaten badi-tugu, berriz, gu denon osasuna arriskuan jarriko dugu, etabeharrezko azpiegiturak eraikitzen diru publikotik dirutza itze-lak xahutuko dira. Europar Batasunaren azken erabakiek erehorixe bera berresten dute, 2014rako zabortegi denak ixtea eta2020rako birzikla daitekeena ezin dela erraustegietan errezehaztu baitu. Gainera, errauskailuak arazoa ez du konpont-zen, areagotu baizik, sortzen diren errauts eta zepa toxikoek

zabortegi berezi eta arriskutsuak ere behar dituztelako, beraz,errauste planta batekin atzera egiten, aurrera egin beharrean.Horrenbestez, hondakinen kudeaketa eredua aldatzea ezinbes-tekoa ikusten dugu. Gauzak ondo egin ditzakegu. Eta konpon-bideekin erantzun arazoari.Ahalik eta birziklatze tasa handienak lortu behar ditugu. Etaazken urteetan, herrialde desberdinetan egon diren esperientziezberdinek erakutsi dute atez ateko sistemak emaitza oso onak(onenak) ematen dituela (%70-%80 birziklatze tasak). Horiegiaztatzen duten adibide asko aurki ditzakegu munduanzehar: Kalifornia (AEB), Italia, Herrialde Katalanak, EuskalHerriko hainbat herri …

3) Beste aukera, orain arte egin izan denarekin jarraitzea da,hau da, bosgarren edukiontziaren sistema. Baina orain arte izandituen emaitza kaskarrak hor daude: Getarian birziklatze tasa %25a soilik da; Urola Kosta eskualde-koa % 30a eta Gipuzkoakoa berriz, %33a. Beraz, Getariarenkasuan, honek esan nahi du hondakinen gainontzeko %75azabortegietara joan dela zuzenean, zati handiena birziklatuzitekeenean.Organikoei dagokionez, hondakinen gehiengoa (%40-60) orga-nikoa da, baina soilik %6a birziklatzen da. Getarian, familien%25 inguruk du bosgarren edukiontziaren giltza, baina emaitzaoso kaskarrak ematen ditu bilketa modu honek, bai kuantitati-boki, baita kualitatiboki ere.Honek guztiak, ingurumenean etadenon osasunean dituen ondorioez gain, Udalari diru irteerahandia suposatzen dio.

4) Argi eduki behar dugu, hondakinen arazoa herritar guztioksortua den heinean, konponbidea ere denoi dagokigula. Denokizan behar dugu konponbideen parte.Hala, ezinbestekoa iruditzen zaigu, lehenik eta behin, herrita-rrek informazioa edukitzea eta benetan dugun arazoaz kont-zientziatzea. Behin hori lortuta, herritar denok hartu beharkoditugu konpromisoak, eta gure eguneroko bizitzan jarrerakaldatzen eta pausuak ematen joan.

Bildun, herritarrengan sinesten dugu eta une oro saiatu garaparte hartzea bultzatzen, ahalik eta informazio gehien ematenherritarrei, eta beraien iritzia kontuan izaten, mahai irekiak osa-tuz. Hori horrela, datozen asteetan ingurumen mahai irekiaeratzeko asmoa dugu, eta herritar denak daude gonbidatutabertan parte hartzera.

Getarian emango den konponbidea denon artean adostukodugu, ahalik eta partaidetza handienarekin, eta Getariak dituenezaugarrietara egokitua izango da.

EAJk soilik 4 galderari erantzun dio:

4) Getariako EAJ/PNVk zabor bilketa kaleko edukiontzi edokontenedore bitartez egitekoaren aldekoa da eta bilketa sistemahau ahal den leku guztietara heltzeko eta hobetzeko lan egitekokonpromisoa du.

]erreportajea] Zero Zabor

3 AlDErDIEI EGINDAKO GAlDErAK1) Zein iritzi duzu “Zero Zabor” taldearen inguruan? Ba aldakizu euren filosofia zertan datzan?

2) Zero Zaborrek hainbat ideia eta aukera ematen dituzaborraren inguruan. Horietako bat, jakina, atez atekoareneredua da. Zein alde on eta txar aurkitzen dizkiozu sistemahoni?

3) Beste irtenbiderik ba ote dago, eta zein?

4) Zaborraren inguruan sentsibilizazio kanpainak egiteabeharrezkoa al da? Herritarren parte hartzea gakoa al da?

Page 11: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

2012ko ekaina artzape-11

]erreportajea] Zero Zabor

Edukiontzi sistemaren bitartez gipuzkoarrok zabor bilketaselektiboa ari gara bideratzen garbitasun eta erosotasun guztia-rekin. Izan ere, gipuzkoarrok 2010.urtean sistema honen bidezsortutakoaren %35 birziklatzea lortu genuen; eta are gehiago,Goierriko herri batzuetan %45 lortu zuten. Gipuzkoarrok jarraitu behar dugu prebentzio, birziklapen etakonpostaje programak garatzen Europako herrialdek lortzendituzten birziklapen eta konpostaje mailak lortu arte. Gureustez, guztion erronka eta konpromisoa izan behar du eta bidehonetan erakundeek zeregin nagusiena dute herritarren partai-detza eta inplikazioa bideratu ahal izateko.Baina, nola lortuko ditugu helburu hauek? Zalantzarik gabe,orain arte bezala, garbitasun eta erasotasun guztiarekin, zeren,herritarrok ondo ezagutzen eta erabiltzen dugu edukiontziensistema. Sistema honek ez du inposatzen zein egunetan etazein ordutan atera behar dugun zaborra; alderantziz, aukeraematen digu gure bizitzaren erritmoaren arabera kudeatzeko.

- Edukiontzi urdina: papera eta kartoia- Edukiontzi horia: ontziak (plastikozkoak, metalezkoak ...)- Edukiontzi iglu berdea: beira- Edukiontzi berdea: zabor orokorra- Edukiontzi marroia: materia organikoa

Edukiontzi marroia materia organikoarena da, gutxien zabal-dua eta erabiltzeko aukera izan duguna. Getarian, adibidez,soilik zortzi daude, eta iruditzen zaigu gehiago zabaldu eta jen-dearen inplikazioa garatu behar dugula zabor organikoen kon-postajea bideratu ahal izateko. Gipuzkoan orain arte lortudiren emaitzak izan badira materia organikoa kontuan hartugabe, garbi daukagu egungo erronka edukiontzi marroia mart-xan jartzekoarena dela eta konpostajeko tasak igotzen joatea.Getarian, gainera, pozgarria da ikustea nola kudeatu den edu-kiontzi sistema hau; bost edukiontzi hauetatik lau lurperatuakdaude eta gure kaleak txukunago eta garbiagoak mantentzekohelburuarekin bat eginez beste urrats bat bete dugula ustedugu.Gauzak horrela, gure apustua, orain arteko sistema bilketarenaldekoa da, aipatutako bost edukiontzien aldekoa, hain zuzenere. Sistema honek kaleetako garbitasunarekin batera gurebizitzaren erritmoak errespetatzen ditu, bilketaren kostu eko-nomikoak kontuan hartzen ditu eta ingurumenaren zaintzalortzen laguntzen digu. Azkenik esan, Gipuzkoako lurraldeak indarrean duen zabo-rren plan integralaren baitan kokatzen dela edukiontzien bitar-tez egiten dugun zabor bilketa. Eta, ondorioz, sistema honenbidez birziklapen eta konpostaje programak bideratzekoaukera ematen digula; jasangarriagoak izateko aukera, alegia.

1) Bai ondo ezagutzen dugu haien filosofia; izan ere, hurbilekojarraipena egiten ari gara egiten dituzten planteamenduei eta,gainera, bilera egin dugu bi taldeok duela gutxi. Oro har, batgatoz “Zero Waste” edo zero zabor filosofiarekin, iruditzen zai-gulako hondakina sortzen den gunean bereiziz gero oso txikiadela sortzen den zabor kopurua edo birziklatzea zaila egitenden erreus kopurua.

2) Hor dago, hain zuzen ere, zero zabor taldearekin dugundesadostasuna. Gure iritziz irakurketa oker bat egiten da zerozabor filosofia hondakinak jasotzeko ereduarekin lotzean; hauda, zero zabor = atez ate egiten da eta hori okerra da guretzat.Batetik, Zero Waste mugimenduak aditzera ematen duengisan, gauza bat da ahalik eta gehien birziklatzeko neurriakhartzea eta beste gauza bat helburu horietara heltzeko zer eginbehar dugun adostea.Gu sinetsita gaude Getaria moduko herri batean oso posibledela antzeko bilketa-kopuruetara heltzea guztion arteko estra-tegiak adostuta, birziklatzeko erraztasunak jarrita, herritarrakinformatuta eta kontzientziatuta eta egiten dugun bilketa-siste-maren jarraipen zorrotza eginda.

3) Orain aipatu dugun gisan, bai (horrela jaso genuen gure hau-teskunde programan). Batetik, argi utzi nahi dugu gaur egungosistema gainditu beharra dagoela, ez du balio, nahi duenak bir-ziklatzen duelako eta nahi ez duenak ez. Bosgarren edukiont-zia erabiltzen dugun herritarrok erakutsi dugu oso posible delagure etxean sortzen ditugun hondakinak etxean bereiztea etazabor-kopurua izugarri txikitzea. Erakusten ari gara posibledela, aurreko galderan aipatutako urratsekin uste dugu herri-tar guztiek etxean euren hondakinak birziklatzeko ohituraksortu behar ditugula, erraztasunak emanez eta informatuz. Etahorretarako, ezinbestekoa da hartzen ditugun neurrien jarrai-pena egitea, hori baita hain zuzen ere orain arte huts egin duengakoetako bat: hau da, edukiontziak jarri eta bakoitzak nahiduen gisan erabili izana.

Horrez gain, trataera berezia eskaini behar zaie hondakingehien sortzen dutenei, hala nola, denda, taberna, jatetxe etaelkarteei; haiekin elkartu eta neurri zehatzak adosteko.Getariako Aralar-Independenteak taldeak proposatu du Hon-dakinen mahaia sortzea, egungo sistema berrantolatzeko etahartzen diren erabakien jarraipena egiteko, betiere, herritarguztiak birziklatzera bultzatzeko eta gaur egungo kopuruakerrotik aldatzeko.

4) Ezinbestekoa da hori, baina gainera modu planifikatuan etairaunkorrean. Une honetan, badakigu gutxi gorabehera zenbathondakin jasotzen dituen bereizita herri bakoitzak, baina zergehiago dakigu?

Nola birziklatzen dira “brik” ontziak, zilarrezko papera, edu-kiontzi horira botatzen ditugun plastiko mota guztiak? Gukbereizten ditugun gai horietatik, zenbat birziklatzen dira bene-tan? Eta zer egiten da guk etxean bereizi baina birzikla ezin dai-tezkeen gaiekin? Zenbat tona dira horiek? Erre egiten dira? Erantzun zehatzik gabeko galdera batzuk baino ez dira horieketa benetan uste dugu zenbat eta informazio handiagoa etaobjektiboagoa izan orduan eta kontziente eta koherenteagoakizango garela.

Amaitzeko, Zero Waste filosofiari kasu eginez, hondakinakbiltzeko sistemarik egokiena herritarren ohituretatik hurbilendagoena eta herritarrengan aztoramendu gutxien sortzenduena da. Uste dugu gaur egun ditugun azpiegiturak hobetu,informazioa zabaldu, eta ahalik eta hondakin gehien bereiztekoestrategia adostu behar dugula, eta gero, hartutako erabakienjarraipena egin, hobetu beharrekoak etengabe hobetzeko.

Page 12: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

12- artzape @topagunea.com

San Juan festak asteburuan izan ziren aurtengoan. Ekai-naren 22an, ostiralez, hasi ziren Artzaperen aldekobertso saioarekin. Ondoren, eta lehenengo aldiz, Laxaldeeta Joseba Fuentes DJ-en emanaldia izan zen.

Hurrengo egunean, San Juan bezperan, festak egunosoan zehar iraun zuen; goizetik hasi eta goizalderarte.Tortila patata lehiaketa, Clown ekitaldia, Gure Txerukodantzak, txokolatada, ... ekintza ugari izan ziren. Afalos-tean, danborrada izan zen eta egunari erreferentzia egi-nez, sua egin zen. Jarraian, erromeria egon zen Izer, Ala-bier eta Lutxurdiorekin goizalderarte.

Igandean, festen azken egunean, auzoko hildakoenaldeko meza ospatu zen. Amaitzeko, eguerdian txisto-rrada Maitane Subijana eta Naiara Urresti trikitilariekgirotuta.

Argazki Txokoa

12-artzape @topagunea.com

san Juanak

Page 13: 117. zenbakia (2012ko ekaina)
Page 14: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

14- artzape @topagunea.com

Izaskun Urbieta ] Elkarrizketa

MANEX BIKUÑA:“Ilusioa badut egunen batean profesional izatera heltzeko,

badakit zaila dena eta horregatik, ikasketak egiten jarraitzeada nire lehentasunetako bat”

Zenbat urterekin hasi zinen surfean?Txikitatik hainbat kiroletan ibilitakoanaiz; esku pilotan, futbolean, … Bainaudako kurtso batean izan nuen lehenda-biziko kontaktua surfarekin. Zortzi baturte izango nituen. Gustatu egin zitzai-dan eta hortik aurrera kirol hau prakti-katzen hasi nintzen era jarraitu batean.

Nolatan hasi zinen surfa egiten? Zerkerakarri zizun?Etxean, aitak betidanik praktikatu izandu surfa eta niri ere dibertigarria irudit-zen zitzaidan eta horrek bultzatuta hasinintzen.

Gaztetape surf taldea du izena herrikosurf taldeak. Bertako partaide al zara?Bai, klubeko partaidea nahiz baina txa-pelketetara bakarrik joaten naiz. Hau da,kirol honetan indibidualki hartzen daparte, ez da zertan talde bateko partaideizan. Hasieran gurasoekin joaten nintzeneta orain entrenatzailearekin. Txapelkete-tara indibidualki aurkezten zara. Gero,bai Gipuzkoako, Euskadiko nahiz Espai-niako selekzioekin parte hartu izan dut,eta baita orain ere, talde modura. Horie-tan beste selekzio batzuen aurka lehiat-zen dugu.

Ba al dago Getarian surf zaletasunik?Bai, egon badago. Ez beharbada beste

herri batzuetan bezainbeste baina giroona dago. Surf taldea ere pertsona dezen-tek osatzen dugu eta adin guztietakoakgainera.

Zergatik surfa eta ez bodyboard-a?Txikitan bi modalitateak probatu nituenbaina ohola gehiago gustatu zitzaidan.Ez dakit, jostagarriagoa iruditzen zait. Bikirolak ezberdinak dira. Gainera, Geta-riako eta Zarauzko olatuak egokiagoakdira surfarentzat. Aldiz, Orioko edoZumaiako kostaldea hobeagoa da body-board-a praktikatzeko.

Nolakoak dira zure entrenamenduak?Astean bitan entrenatzen dut Zarautzen,uda nahiz negu. Normalean arratsaldekolauretan geratzen gara hondartzan. Ure-tara sartzen gara eta entrenatzaileak gra-batu egiten gaitu ondoren bideoan gureakatsak zuzentzeko edo bestela momen-tuan ere saiatzen da guri aholkuak ema-ten. Jarraian kiroldegira joaten gara, ber-

tan arlo fisikoa lantzen dugu bizikletarenbidez, korrika eginez, abdominalak lan-duz, ... Amaitzeko, igerilekura abiatzengara eta hankak, besoak, apnea (erresis-tentzia) lantzen dugu. Taldean entrenat-zen dut baina entrenatzaileak pertsonabakoitzari maila ezberdina exijitzen dio;adinaren arabera, pisua, gaitasun maila,etabar.

Txapelketa ezberdinetan hartzen duzuparte, beraz. Nola joan zaizu orainarte?Hasieran, 12 urtetik 16 urtera bitartean,Euskadi eta Espainia mailan lehiatzennuen. Normalean lehendabiziko lauretangeratzen nintzen. 16 urte betetzen dire-nean eta 21 urtera arte, bi zirkuitu hauekamaitu egiten dira eta Europako Zirkui-tuan hasten gara lehiatzen. Gaur egunjunior kategorian nago eta Europanzehar ibiltzen naiz. Zirkuitua Frantzian,Portugalen, Kanariar irletan eta EuskalHerrian ospatzen da. Nire emaitzarik

“Astean bitan entrenatzendut Zarautzen, uda nahiz

negu”

Getariak duen harrobi oparoari erreparatu diogu

oraingoan. Hainbat esparrutan abilak garela era-

kutsi izan dugu getariarrok historian zehar, eta

surfean ere gutxiago ez garela erakutsi nahi du

Manex Bikuña gazteak. 18 urte laster beteko

dituen mutiko ile hori honek surfa du afizio, eta

beharbada, ofizio bihurtzeko aukera izango du

etorkizun hurbil batean. Gogorik ez zaio falta eta

ilusio horrekin etorri zaigu Artzapera.

Page 15: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

2012ko ekaina artzape-15

] Elkarrizketa] Manex Bikuña

onena iaz lortu nuen Lacanau-n, 12. pos-tua. Aurtengo edizioan ere nahiko ongihasi naiz. Maiatzean Kanariar irletanlehiatu nintzen eta hurrengo jardunaldiauztailean izango dut Bretainian. Udaraosoan izango ditut txapelketak, zirkuituaamaitu arte. Jauzi handia dago 12-16 urte bitartetikoraingo junior kategoriara. Hasieranlagun arteko lehiaketa modukoak zirenbaina orain serioago hartzen da txapel-keta, diziplina handiagoa dago eta entre-namenduak ere bakoitzaren onena ate-ratzeko bideratuta daude. Kategoriahonetan oraindik gazteenetarikoa naizeta hori igarri egiten da.Bestalde, Euskadiko selekzioarekin partehartu izan dudanean, Europako bigarrenpostua lortzea izan da nire emaitzarikonena.

Orain sponsorrak lortu dituzu. Zeint-zuk? Garrantzitsua izango da eurenbabesa lortzea mundu honetan, ezta?Sponsorrak orain dela hiru urtetik nituenbaina orain eurekin kontratua sinatzealortu dut. Hainbat marken babesa dut:SOUL (oholak), ESSUS (surf denda),ALDER (surferako trajeak eta apainga-rriak), MANUAL (apaingarriak) etaGIPUZKOA (Foru Aldundia). Hauen

laguntza garrantzitsua da. Azken fineanmateriala ematen digute, baita dirulaguntzak ere (Gipuzkoa markak esate-rako bidaiak ordaintzeko diru laguntzakematen ditu). Gainera horrek norberarenmotibazioa handitzea suposatzen du,izan ere, hauek maila jakin bat izatea exi-jitzen digute. Bi urtetarako kontratuakizan ohi dira eta ondoren, emaitza onakizan ezkero, berritzeko aukera izatendugu.

Zaila al da surfetik bizitzea, eta etorki-zun batean gustatuko al zitzaizun hone-taz bizitzea?Txapelketatik bakarrik maila profesionalbatean bizitzea zaila da, bai. Oso surflariona izan behar duzu edo bestela, publizi-tate ona egin. Azkenean markei axolazaiena publizitatea egitea da, eta hortikirabaziak ateratzea. Bi motatako profe-sionalak daude: txapelketen bidez eurenmaila erakusten dutenak eta surf librea-ren bidez bizi direnak. Esaterako, bide-oak egiten dituztenak edo olatu handiakhartu eta ondoren hori dena saldu egitendutenak.Ilusioa badut egunen batean profesionalizatera heltzeko, badakit zaila dena etahorregatik, ikasketak egiten jarraitzea danire lehentasunetako bat. Saiatuko naizsurfarekin, eta nire onena ematen ahale-ginduko naiz, baina beti ere oinaklurrean ditudala, eta ez badut lortzen ezda ezer gertatuko.

Zein tokitan lehiatzea gustatuko zitzai-zun?Kaliforniako txapelketan parte hartzeaederra izango zen. Munduko zirkuitua-ren barruan sartzen da eta oso polita da.Txapelketa baino gehiago jaialdi batenmodukoa da. Skate-a, bizikleta, musika,bideo emanaldiak, ... kHainbat esparruedo modalitate elkartzen dira jaialdiakirauten duen egunetan.

surfean teknika ona izatea beharrez-koa da. Baina zein beste gaitasun izanbehar ditu surflari batek? Zein da zurebertuterik aipagarriena?Estrategia ona eramateak garrantzi han-dia du eta ni arlo horretan ongi moldat-zen naiz. Txanda asko horregatik pasaizan ditut. Teknikaz gain, estrategiari

garrantzia handia ematen diogu entrena-menduetan eta asko zaintzen dudanpuntua da hori. Txanda bakoitzean 4 sur-flari gaude eta jakin egin behar da besteeinoiz ez utzi olatu bat hartzen, adibidez.Fisikoaz edo teknikaz gain, mentalkiongi joan behar zara eta horrela aurka-rien portaerak kontrolatu, datozen olatu-rik onenak aukeratu, …

surfak bizitza aldatu al dizu? Hau da,igarri al duzu aldaketarik zure egune-rokoan: ikasketetan, lagun edo familiartean, parrandetan?Ez dakit, beharbada askorik ez oraindikbaina garrantzia ematen diot surfari.Ondorioz, txapelketa bat dudanean eznaiz parrandara irteten adibidez, edotalagunekin batzuetan gutxiago egotennaiz entrenamenduak edo lehiaketakdirela eta. Ikasketetan ere eragina izatendu bai, klase batzuk eta azterketak eregaldu izan ditudalako. Baina familia,entrenatzaile eta lagunen animoak dituteta hori pozgarria eta motibagarria daniretzat.

“Kategoria honetan oraindikgazteenetarikoa naiz”

“Hainbat markenbabesa dut”

Manex Bikuña Orruan surf egiten.

*Idolorik: John John Florence hawaiia-rra. Oso konpletoa da. Ez du errekurtsofaltarik, denean moldatzen da eta 19urte bakarrik ditu*Surferako toki bat: Mundaka.*Surflaria izango ez bazina … HeziketaFisikoko irakaslea.*Surfarekin lotutako momentu txarrik:

Negu honetan peronea puskatu nueneta hiru hilabetez egon naiz geldirik.Horretaz gain, txikitako oroitzapenmodura gogoratzen dutolatu handienazpian sartzen nintzenekoa; horrek izu-garrizko beldurra ematen zidan!*Surfarekin lotutako momentu on bat:

Iaz Lacanau-ko txapelketan egun Euro-pako hiru onenetan dagoen surflarimarrokiar bat kaleratzea. Izugarrizkomotibazio dosia izan zen niretzat.

MOTZEAN

Page 16: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

16- artzape @topagunea.com

] Harritarten txutxupeka / herri eskola

PIRAGUA IKASTAROA

Maiatzak 26an piragua ikastaroari hasiera eman genion. Mal-korben egiten da piragua ikastaroa. Kantina aldean dagoen atetxiki baten barruan gordetzen dute materiala: piragua, palak,txalekoak …. Arratsaldeko 14:45etan denok monitoreen zainginen. Monitoreak Unai eta Gorka izan dira.

Lehenengo egunean piraguan nola sartu, piraguaren parteaketa palak erabiltzen erakutsi ziguten eta ondoren uretara joanginen. Uretara sartzean lehenengo tuneleraino joan ginen (itsa-soz noski!), han tronkos lokos jokoa egin eta gero buelta hon-dartzara. Joko honetan, piragua guztiak Zarautzera begira jarrieta ondoko piraguari baineratik heltzean datza.

Hurrengo egunak ere dibertigarriak izan ziren eta horietakobat kontatuko dizuegu. Unaiek esan zigun piragua batean 7pertsona sartu eta bost segundotan ura ukitu gabe egongobaginen, txupatxus handia emango zigula. Bete genuen eginbeharra baina agur txupatxusa …. Azken egunean, denboraguztian jolasak egiten ibili ginen: uharte hondoratua, monito-rea hondoratzeko jokoa ….

Hasi baino lehen gogo asko genuen piraguan hasteko eta gureartean urduritasuna nabaria zen. Gero hasi ginenean oso gus-tura eta oso pozik baina amorrua, desesperazioa, nekea … sen-titzen da piraguak zuk nahi duzuna ez badu egiten. Eta nor ezzen beldurtu itsaso erdian piraguaz aldatu behar izan genue-nean????. Hala eta guztiz ederki pasa genuen.

Oso ondo pasa dugu eta zu ere apuntatzen bazara oso ondopasako duzu, ANIMATU PIRAGUAN IBILTZERA!!!

Iturzaeta eskolako 5.mailako ikasleak

Page 17: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

] getaiko gaztetxea

Artzapetarrok, beste hilabete batez ere hemen gara zuenganagerturatu asmoz. Honezkero jakingo duzue herria Salbatorejaietarako prestaketetan buru-belarri murgilduta dabilela, badaurtero legez gaztetxean ere ez dugu gutxiago izan nahi eta lan-tegi horrekin gabiltza azken asteotan.

Garaiak aldatzen doaz, urteen joan-etorria nabaria da eta ohitu-rak ere ez dira garai batekoen berdinak,eta horren adibide daazken urteotan gaztetxetik Salbatore jaiak herritartzeko apos-tua egin eta herritarren parte hartze nabaria lortzen dutenekintzak areagotu izana. Finean, zer dira jaiak herritarrik gabe?

Hori horrela, azken urteotan jaietako egunak nahiko finkatuakgeratu dira. Badaude egun, nolabait esateko, “instituzionala-goak”, nola Salbatore eguna edo lehorratzearena, bai eta eguninformalagoak ere, koadrila eguna kasu. Talde berean sar deza-kegu gazte eguna ere, non gaztetxeak zeresan nabarmenaduen, egun horren antolakuntza prozesua gure eskua geratzenbaita ia bere osotasunean. Hala, aurten ere gutxiago ezin zuenizan eta aurrez aipatu moduan, festen antolaketa orokorreanburu-belarri bagabiltza ere, ez dago sobera gaztetxeari dago-kionez egunik kuttunena hau dela baieztatzea.

Aurten hilaren 3an izango da gazte eguna, festen lehen egu-nean, eta festei hasera ona emateko asmoz hainbat ekitaldiantolatuak dira jada. Hasteko, eguerdiko kanpaikadak entzunbezain pronto txosna irekiera izango da, azken urteetan izanden eran, ohikoa bihurtzen ari den triki-poteo batek jarraipenaemango diolarik. Gero hain giro ederra izaten den bazkariherrikoia eta baltsa lasterketa izango ditugu, sari banaketatxosnetan izango delarik. Aipatu bazkarirako txartelak jada sal-gai jartzekotan garela eta sarreren zati bat hain egoera larriandagoen Artzape aldizkariarentzat izango dela. Iluntze alderabatukadak bere saioa eskainiko du herriko kaleetan zehar,eguna txosnetako kontzertuekin amaitzeko. Hiruzpalau taldekgozaraziko gaituzte oholtza gainetik, eta horietako bat, ia ziur,oholtzetara bueltan den SBA talde getariarra izango da.

Azkenik, esan azken urteetan herrian izan den festen ingurukoeskaera nabarienetakoa, hots, txosnen ordutegia luzatzearenalortua dela, baina horretarako txandak betetzeko jendea faltadela, eta horregatik koadrila ezberdinek txandaren bat edobeste hartzeko gonbita luzatu nahi dizuegu. Guztion arteanoraindik eta Salbatore jai hobeago batzuk lor ditzagun. Horiposible bada, behintzat.

GETAIKO GAZTE ASANBLADA

GAZTETXETIK

FESTAK DIRELA ETA

Page 18: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

18- artzape @topagunea.com18-artzape @topagunea.com18- artzape @topagunea.com

] Historiaren katebegiak / Xabier Alberdi eta Suso Perez

Askotan entzun izan ditugu gure etxeetan balea-arrantza delaeta getariarren eta zarauztarren artean sortutako gatazkeninguruko kontakizunak, bertsoak eta abestiak. Haurtzaroannork ez du bi herriotan abestu aldameneko herritarrei iseka egi-ten dien ondorengo kantatxo hau:

Zauztarrak (edo getaiarrak) txoruakbalia hiltzera

arpoi amots-amotsaharriai sartzera.

Bi herrien ezaugarri geografikoek elkarren artean zituzten des-berdintasun ikaragarriak izan ziren istilu hauen sorburu nagu-sia mendeetan zehar. Batetik, Getaria euskal kostaldeko portunatural onena zen, edozein urtarotan erabilgarria eta ekaitzgaraietan babes egokia eskaintzen zuena. Bestetik, Zarautz eus-kal kostaldeko porturik txarrena zen: apenas babesik gabekohondartza ireki eta zabal bat. Ondorioz, maiz zarauztarrakGetariako portura babes bila joan beharrean izaten ziren etagainera, Getarian ez bezala, hainbat arrantza mota eta sistemagaratzeko arazo handiak zituzten, batez ere udazken eta negupartean. Guzti honen ondorioa, betikoa: inbidiak, istiluak etaliskarrak.

Balea-arrantza gatazka sortzaile handia zen gainera. Batetik,lehenengo arpoia sartzen zionarentzat izaten zen irabazien zatihandiena eta honek lehia handia eragiten zuen. Bestetik ohikoazen bale berdinaren atzetik herri ezberdinetako arrantzaleakaritzea. Gainera oso ohikoa zen euskal kostaldean bale amakberen balekumearekin azaltzea eta horrelakoetan lehendabizibalekumea erasotzen zuten amak bere ondotik ihes egin ez

zezan. Maiz, ordea, tripulazio asko egokitzen zirenean, lehe-nengo iritsitakoek amari, hau da, handienari erasotzen zioten.Horrelakoetan, beranduen iritsitakoek balekumea erasotzenzuten, hau babesteko grinaz amak besteengandik ihes egin etaberegana gerturatzeko esperantzarekin.

Historian zehar getariar eta zarauztarren artean izandakogatazka sonatuenak 1763an eta 1878an gertatu ziren. Lehenkasuan balea ama eta baleakume bat agertu ziren Getaria etaZarautz artean. Bi herrietatik irten ziren marinelak bi baleenatzetik eta zarauztarrak lehenago iritsi eta amari hainbat arpoisartu zizkieten. Ondoren getariarrek balekumea erasotu zuten.Hura babesteko grinaz balea amak zarauztarren estatxa edobalesoka denak hautsi eta balekumearengana gerturatu zeneangetariarrek biak hil zituzten. Guztiaren emaitza bi herritarrenarteko auzia izan zen.

Mende bat beranduago, 1878an euskal kostaldean balea-arrantza sistema tradizionala erabiliaz harrapatu zen azkenbalearen inguruan piztu zen istilua. Oraingo honetan bi herrie-tako arrantzaleen artean konpainia egin zuten eta getariarreiegokitu zitzaien lehen arpoia sartzea. Dena den getariarrekasmatu ez eta zarauztarrek sartu zioten lehen arpoia, bainaazkenean estatxa eten eta getariarrek oriotarren laguntzarekinerrematatu zuten bale hori. Gatazka balea portura eramatekogaraian piztu zen. Zarauztarrek Zarautza eta getariarrek Geta-riara eraman nahi zuten eta azkenean Getariara ekarri zuten.Gatazka hau ere auzitegietara eraman zuten eta bitartean balea-ren hezurdura Donostiako udalak erosi zuen. Gaur egun ikusgaidago Aquarium-ean. Aurtengo udan Zarauzko malekoian ereikusgai egongo da balea-arrantzari buruzko erakusketa batean.

18-artzape @topagunea.com

GETARIARRAK ETA ZARAUZTARRAK

BALEA-ARRANTZAN HASERRE

Page 19: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

2004ko ekaina artzape -19

6 arrautza60 gr irina60 gr gurina120 gr azukrea0.5 l esneaKoilarakada batkanela hautsa

2011ko ekaina artzape-19

] literatur txokoa / Izaskun larrañaga] moniren errezeta [

VErA CANDIDAZDAKIDANAEsNE ErrEA

Idazlea: Veronique Ovaldé (Frantzia, 1972)Itzultzailea:

Alberto BarandiaranArgitaletxea: AlberdaniaUrtea: 2011Orrialdeak: 240

Egiteko era:

Esnea ireki eta ontzi batera bota.Jarraian, beste ontzi batean, arrautzakirabiatuta eta azukrea jartzen dira.Ondoren ontzi honetara gurina etairina botatzen dira eta dena ondomugitzen da. Esnea irakitan dagoe-nean gehitu eta mugitu gabe utzi 5minutuz; ondoren, iragazki (koladore)batetik pasa. Gurinarekin labeko bandeja igurtzi etaaurreko nahasketa gehitu. Ondorenhozten utzi. Behin hoztuta, masa haulaukietan moztu eta desmoldatu. Beste aldetik, zartagin bat hartu etaolio dezenterekin sutan jarri.Ahaztu gabe, aurretik egindako lau-kiak irina eta arrautza irabiatutik pasabi aldeak rebozatuz, eta jarraian frijitu.Bukatzeko, zartaginetik atera etakanela hautsa bota gainetik.

On egin!!!

Veronique Ovalde idazlefrantziarraren laugarren ele-berria aurkeztera natorkizueoraingo honetan, eta esanbeharra dago, idazle honekhainbat sari jaso dituela etaerrekonozimendu handikoadela.

Istorioa Karibean, koloniafrantsesa izandako Vatapunauharte asmatuan kokatzenda. Bertan familia baten patutristea kontatzen da. Prota-gonista nagusia Vera Can-dida da: 15 urterekin haur-dun geratu eta desio batekbere lurraldea uztera bultza-tuko du. Neurri txikiagobatean, baina garrantziare-kin, beste bi pertsonaia eza-gutuko ditugu. LehenengoaRose Bustamante, protago-nistaren amona, herriko putaizana eta emakumeen auto-

nomia irudikatzen duena.Eta bigarrena, Violette, VeraCandidaren ama, uhartetikihes egin eta kontinenteanbizi berri bat hastea ametsduen emakumea.

Hiru belaunaldi biltzen dituistorioak eta hirurek bizitzaaldaketa dute desio; konti-nenteko bizimoduak beraienetorkizuna aldatuko dutelauste dute, baina kontinenteraheltzen den bakarra gureprotagonista da.

Istorio gogorra da, batez ereidazleak hizpide hartudituen gaiengatik: abortua,gizonaren zitalkeria, etorki-nek jasaten dituzten gorabe-herak … Istorio latza, bainagaur egun, hainbat kulture-tan emakumeek duten bizi-moduaren isla.

Osagaiak:

Page 20: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

20- artzape @topagunea.com20- artzape @topagunea.com

NAfArrOA, 500 UrTE ETA GErO...

Gaztelako armadak Nafarroa inbaditu zuenetik 500 urte igarodiren honetan, ezinbestekoa da gogora ekartzea ekintza hark nafa-rren artean eragin zuen erresistentzia. Aspaldidanik zenbiltzangaztelarrak Nafarroaz jabetu nahian, makina bat ahalegin eta tri-kimailu erabiliz lurraldea mendean hartzeko. Ez zitzaien errazagertatu beren helburua, gudari ausartak aurkitu baitzituztenaurrean, amore ematen ez zutenak. Azkenean, ordea, lortu zutenberen nahia, indarrez.

Nafarrek azken hatsa Amaiurren eman zuten. Izan ere, Noaingobataila galdu ondoren, 1521ean, Amaiurko gazteluan gotortuziren 200 gudari, Gaztelako 10.000 soldaduz inguratuta, Nafarro-ako erresuma babesteko. Hilabeteak eman zituzten gazteluadefendatzen, baina azkenean gauzak zaildu egin ziren.

Amaiurko gaztelua toki estrategikoa zen Nafarroako erresuma-rentzat, Behenafarroaren eta Iruñearen artean kokatzen baitzen,eta igaroleku garrantzitsua zen. Bertan guda asko eman izan zirenantzina-antzinatik, Karlomagnoren soldaduen aurka burututakoaezagunena bada ere. Arrazoi horregatik Nafarroako erresumakbidali zituen gudariak Amaiurrera, leku erabakigarria eta garrant-zitsua zelako. Nafarroako erresumaren defentsarako azken heldu-lekua, hain zuzen ere.

Hala ere, lehen esan bezala, gertakari guzti haiek ez ziren gauetikegunera gertatu, baizik eta pixkanaka joan ziren egosten; euskal-dunon lurralde osoaz jabetu arte ez zuten etsi. Hori ikusteko databatzuk gogoraraztea ez legoke gaizki:

- 1054an Bureba galtzen du Nafarroak.- 1076ean gaur Errioxa gisa ezagutzen duguna konkistatu zuten.- 1200 aldera gaztelarrek Nafarroako mendebaldeko lurraldeakhartu zituzten indarrez (Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa), Gasteizkohiria bederatzi hilabetez setiatu ondoren.- 1460ean Sonsierraren txanda izan zen (Nafarroaren hegoaldekodefentsa gune garrantzitsua).

Azkenik, 1512ko uztaileko 21ean, Albako Dukea milaka soldadue-kin Burunda bailaratik sartu zen, aurrean harrapatzen zuen guz-tia suntsituz eta Nafarroa konkistatuz. Milaka nafar ausartek berebizia han utzi zuten, Nafarroaren askatasunaren defentsan. Datagehiegi, eraso armatu gehiegi, bere muga historikoetatik haragohedatzeko asmorik izan ez zuen herri batentzat.

Ordutik aurrera Gaztelak bere tropak Nafarroan eduki zituenokupazioa sendotzeko. Konkista horren ondorioak denborarekinnabarmenak izan ziren: esaterako, Gaztelako erregeordeen ahal-mena erabatekoa bihurtu zen; biztanleriari ezarritako errepresa-liak etengabeak izaten ziren; gizarteko eta elizako botereetan pix-kanaka atzerritarren eragina handituz joan zen... Hori gutxi balitz,soldaduek gehiegikeriak egiten zituzten, eta bertako herriekordaintzen zituzten okupazioko armadaren gastuak. Halere, den-bora guzti horretan konspirazio ugari eman zen gaztelarrenaurka, eta inoiz ez zen eta ez da onartu hura okupazioa ez zelaizan.

Bide batez, Nafarroako erresuma eta Euskal Herria terminoakargitzea ez legoke gaizki, orain sarri entzuten baitira “orain nafa-rrak al gaituk?” eta horrelako esaldiak. Bada, bai, Nafarroa antzi-nako gure estatu naturaltzat ulertu behar da, orain Euskal Herriadeitzen dugun lurralde berbera. Alde bakarra dago orduan esta-tua izan ginela Nafarroa izenarekin, eta orain berriro estatua eraikinahi dugula. Beraz, hor ez luke gaizkiulerturik egon behar.

Bestalde, pixka bat pentsatzen jarrita, orduan geu izaten utzi izanbaligute ez al ginen gaur egun beste egoera batean egongo? Gal-dera bat baino ez da. Agian, kasu horretan historia beste modubatera idatziko zen, ez dago esaterik, baina geure buruaren jabeizango ginen, behintzat, eta historia geure erara idatziko genuen.Gauza bat dago argi, 500 urte betetzen diren honetan, herri oso batetorkizunari begira itxaropentsu dagoela.

] Joxi Erauskin[

Page 21: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

] elan-euskadi

Haiti, lurrikaratik bi urte pasa ondorenHaiti suntsitu zuen lurrikaratik bi urteigaro dira eta hurbilekoengatik negaregiteaz gain Haitiko gizarte zibilekohainbat kolektibok (gehienbat desplaza-tutako pertsonek), eurek eta herrialdeakpairatzen duten egoera latza salatzendute.

Azken urteetako giza-hondamendi han-diena izan zenak -220.000 heriotza-gizarte espainiarretik hainbat GKEekkanalizatutako erantzun historikoa jasozuen. 132 milioi dolar baino gehiago jasoziren, neurri handi batean gizartearensolidaritateari esker. Hori horrela, lehenmomentuan berehalako laguntza huma-nitarioa eta ondoren herrialdearen gara-pena sustatzeko proiektuak garatzeaahalbidetu zen hainbat arlotan: osasuna,hezkuntza, ura, nekazaritza, kolerarenaurkako ekintzak, etorkizuneko honda-mendien aurretiazko babesa... Haitirekinkonpromisoak aurrera darrai; Garapene-rako eta Kooperazio InternazionalerakoAgentzia Espainiarrak (AECID) eman-dako diru-laguntza batzuk jaso dituzteGGKE batzuk herrialdean lan egitenjarraitzeko eta honen epe luzeko gara-pena sustatzeko.

Epe luzerako konpromisoa behar duteherrialdearen etorkizuneko garapenak

eta hondamendi berrien prebentzioak,erronka erraldoiak baitira. Beharrezkoada Haitiko gobernuaren koordinazio etalidertza handiagoa, baina baita hainbatherrialdek konprometitutako diru-laguntzak helaraztea eta efektibo egiteaere. Izan ere, orain arte, prometitutako4.600 milioietatik %43 bakarrik jaso dira.

Espainiari dagokionez, orain dela gutxikooperazioan gobernu espainiarrak ira-garritako murrizketek orain arte herrial-deak Haitin izandako rol nabaria (3.laguntza emailea da) jokoan dagoelaadieraz dezake, eta horrekin batera baita

Haitiko biztanleen oinarrizko beharriza-nak ere.Komunitate internazionalak Haitirenberreraikuntza prozesuan laguntzekoardura dauka, horrela herrialde honenepe luzerako garapena ziurtatzeko.Espero dugu helburu horretara bideratu-tako baliabideak interes ekonomikoetatikkanpo egotea eta politika internaziona-lean arlo komertzial, ekonomiko, migra-torio, eta ingurumen politikak aldatzea,pairatzen duen egoera latzaren aurreanherrialde hau indartu dadin.

Zifrak- Koordinakuntzako GKEek lortutako132 milioitik dagoeneko 72 milioi inber-titu dira osasun, hezkuntza, nekazaritza,eta hondamendien aurreikuspenerakoproiektuetan.- Bildutako diruaren %80 esku pribatue-tatik etortzeak gizarte espainiarrareneskuzabaltasuna erakusten du.- Gaur egun 520.000 pertsonak dirauteetxe gabe Haitin, kolera arriskua nabariada eta oinarrizko gizarte zerbitzuetaraheltzea oso zaila, gainera biztanleriaren%45ak ez du elikagai-segurtasunik.- NBEren arabera 2010 eta 2011 urteetanHaitira bidaltzeko konprometitu ziren4.600 milioi dolarretatik %43a bakarrikheldu da herrialde honetara.

Page 22: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

] Uztaileko agenda

22-artzape @topagunea.com

] Zinea

BalentziaganUztailean, bainu-modarekinlotura daukaten hiru peli-kula eskaini ditu Museoakpublikoarentzat.Pelikula bakoitzeko prezioa:3 €.[Uztailaren 13a, ostirala]

Escuela de sirenas (GeorgeSidney, 1944).[Uztailaren 20a, ostirala]

“Alta sociedad” (CharlesWalters, 1956).[Uztailaren 27a, ostirala]

“La cabaña” (Mark Robson,1957).

] Kaleko zinea[Uztailaren 28a, larunbata]

KALEKO ZINEA euskaraz: Ordua: 22:00etan.Lekua: Harritarte.

] KZ guneaUztaileko ordutegia:

Goizez, 10:00etatik 13:00etara.Abuztuan itxita.Kzguneko dinamizatzaileaegongo da: Arratsaldeetan (16:00-20:00).Lekua: Kultur Etxeko lehensolairua.

] IkastaroakPERKUSIO IKASTAROABATUKADA baten partaideizan nahi?Getarian batukada bat sortunahian gabiltza, printzipiozSalbatore jaietan ateratzeko!Festa Batzordeak ikastaro batantolatu du, Zo-zongó!! tal-deak gidatuta.Bi orduko lau saio izangodira (instrumentoak ezagutu,gorputz perkusioa landu etamusika zuzenean egitenhasi…)Egunak eta ordutegiak:

antolatzeko bilera datorrenostiralean, ekainaren 29anizango da, 18:00etan, musika

eskolan. Azaldu zaitez!

KZGUNEA, IKASTAROAKINFORMATIKAKO OINA-RRIZKO IKASTAROAKarpetak antolatzen ikasi,interneten nabigatzen etaemaila erabiltzen erakutsikozaie apuntatzen direnei.

[Uztailaren 2tik 6ra eta

9tik 13ra]

16:00-18:00 /// 18:00-20:00Ikastaroak astebetekoakizango dira, 10 ordu guztira.Izen ematea: Liburutegianedo telefono honetara deituz,943023692 [email protected](ekainean arratsaldez etauztailean goizez).

] Kirola[Uztailaren 21a, larunbata]

GETARIAKO XI. SALBATORE BIATLOIAEpea: uztailak 21 (11:00 arte),udaletxean

“UDA 2012” KIROL JAR-DUERETAKO KANPAINAIzen-ematea eta informazioa:

Turismo Bulegoan. (tel. 943 140957)

SALBATORE DEUNA XV.PILOTA TXAPELKETA Antolatzailea: Gure Txeru*** Salbatoretan txapelketarenFINALA jokatuko da.

] Hegoari begira

2012[Uztailaren21etik, 29ra]

HEGOARI BEGIRA 2012(XIV. EDIZIOA)Erakusketa eta bidezko mer-kataritzako produktuak sal-gai.ARGAZI ERAKUSKETA:“KALKUTA ONDOAN”-ekpreskaturiko erakusketa.Ordutegia: arratsaldeko 7eta-tik 9etara.Lekua: Gure Txeru aretoa. Antolatzailea: Elan Euskadi.

] Irteerak[Uztailaren 3a, asteaertea]

Gure Txeruk antolatuta, Txe-ruko dantzarientzat ATLAN-TIC PARKera EGUN PASA.Prezioa: 10€ (autobusa +sarrera).[Uztailaren 8a, igandea]

2012ko IBILALDIAK:Uztaileko irteera: LIZARRA-GAKO TUNELA – BERAIN –UNANU (20 Km.)

“KATXAPO” zikloturistenirteerak:[Uztailaren 1a, igandea]

Arantzazu ( 150 km.)[Uztailaren 8a, igandea]

Xoxoka ( 70 km.)[Uztailaren 15a, igandea]

Errezil ( 72 km.)[Uztailaren 22a, igandea]

Aduna ( 65 km.)[Uztailaren 26a, igandea]

Altzola ( 70 km.)

] Batzorde irekiak

[Uztailaren 2a, astelehena]

EUSKARA ETA KULTURAMAHAIAOrdua: 19:00etan.Lekua: udaletxeko bileragelan.

[Uztailaren 4a, asteazkena]

KIROL MAHAIAOrdua: 19:00etan.Lekua: udaletxeko bileragelan.

] Musika

Balentziagan[Uztailaren 21a, larunbata]

SOIRÉE JAZZ: Afaria eta jazakontzertua.Ordua: 21:00etan.Lekua: Cristobal BalenciagaMuseoan.

[Uztailaren 29a, igandea]

KONTZERTUA: SIMONEWHITE + NAICA. Ordua: 21:00etan.Lekua: Cristobal Balenciaga-Museoan.

Laguntzailea: GetariakoUdala / Calcuta Ondoan.

] GaztelekuaUdako ordutegia:

Astelehenetik ostiralera,10,30etatik 13.30etara.Arratsaldetan itxita eta abuztuosoa itxita.

[Uztailaren 2a, astelehena]

ABALORIO TAILERRA.[Uztailaren 3a, asteartea]

TENPERAK.[Uztailaren4a, asteazkena]

IRTEERA: ARCACHON.[Uztailaren 5a, osteguna]

KARTERA TAILERRA.[Uztailaren 6a, ostirala]

KARTA TXAPELKETA.[Uztailaren 9a, astelehena]

MUS TXAPELKETA.[Uztailaren 10a, asteartea]

TXAPAK.[Uztailaren11a, asteazkena]

SCALEXTRIC.[Uztailaren 12a, osteguna]

FRONTENIS.[Uztailaren 13a, ostirala]

SUKALDARITZA.[Uztailaren 16a, astelehena]

FIELTRO TAILERRA.[Uztailaren 17a, asteartea]

IRTEERA: ZARAUTZ.[Uztailaren18a, asteazkena]

GAZTE BILERA.[Uztailaren 19a, osteguna]

BOLEY PLAYA.[Uztailaren 20a, ostirala]

SUKALDARITZA.[Uztailaren 23a, astelehena]

NEZESERRAK.[Uztailaren 24a, asteartea]

IRTEERA: LEKAROZ.[Uztailaren25a, asteazkena]

IRTEERA: LEKAROZ.[Uztailaren 26a, osteguna]

PIN-PON.[Uztailaren 27a, ostirala]

AGURRA ASKIZUN.

Page 23: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

fUlDAIN farmaziaren

zaintza egunak: uztailak 1 , 30 eta 31.

zorion agurrak

Udal bulegoa ..........943 896 024faxa ................943 140 190e-mail: [email protected]

Kiroldegia ..............943 140 432Kirol-portua ............943 580 959Taxiak

segundo ..........607 720 242Jose Mari ..........607 403 498

Udaltzaingoa ..........943 896 146liburutegia ............943 896 147Anbulatorioa ..........943 140 653Botika ....................943 140 441 Herri Eskola.......943 140 729sOs deiak............................117Kofradia ................943 140 200

Telefono interesgarriak

KUlTUrA sAIlAK DIrUZ lAGUNDUTAKO HEDABIDEA

Norbait zoriondu nahi izanez gero,argazkia bere testutxoarekin Txerukopostontzian utzi edo [email protected] bidali.Gogoratu! bazkideok doan daukazueeta bazkide ez zaretenok 4 €ordaindu beharko dituzue argazkibakoitzagatik.

Kepa eta Markel Aldekoa

Uztailak 5 eta Abuztuak 1

Zorionak, bikoteHondartza zuen zain dago!

]Aritz Iribar [ Hari tartean

BAlENTZIAGArEN HArITIK

Cristobal Balentziagak, goiko irudiko ezkerraldean agertzenden kapela 1967.urtean diseinatu zuen. Marfil koloreko gazarrezegina, Sonsoles de Icaza Llanzolko markesaren ezkontzarako.Ezkontza egunean Sonsoles ez zen ausartu kapela janztera,beraz inoiz ez zen kaleratu. Balentziagak, kantauriar itsasgizo-nekiko erreferentzia handiak egin zituen modan kapel honentanikus dezakegun moduan.

Nicolas Ghesquìerrek, gaur egungo Balenciaga etxeko diseinat-zaileak, kapela ez kaleratzea pena bat zela eta bertsio berri bateginaz 2012ko udaberri-udarako kolekzioan kaleratu du. Zeresan handia izan du mundu osoan zehar Balentziagatiko ome-naldi honek. Ordutik aurrera Nicolas Ghesquìerrek, kolekzioorotan, diseinatzaile ospetsuaren jantzi edo osagarri ikonikoakbertsionatzen ditu.

Page 24: 117. zenbakia (2012ko ekaina)

Arg

azkia

: Iker A

lbe

rdi

“su

a! G

ab

on

eta

n txa

pa

n

eta

sa

n J

ua

ne

tan

pla

zan

"