hemen negua gatoz - Langile Ikastola · 2 hemen gatoz 55. zenbakia. 2012ko otsaila 55. zenbakia....

2012ko neguahheemmeenn

ggaattoozzhheemmeennggaattoozz

GelaburuakEkintza batzordea Agenda 21 IrteerakEskola KirolaPsikomotrizitateaPedagogia mailaz maila

LLAANNGGIILLEEiikkaassttoollaa

32 hheemmeenn ggaattoozz 55. zenbakia. 2012ko otsaila 55. zenbakia. 2012ko otsaila hheemmeenn ggaattoozz

Langile ikastolaren historia ezin daulertu gurasoen partehartzerikgabe. Sorrera bera ere ezingo

genuke beste modu batera ulertu.Hori horrela, ama eta aita asko eta

asko dira modu batera edobestera kolaboratu dutenak eta

kolaboratzen ari direnak. Guztien partehartzea benetangarrantzitsua den eta izan denarren, une honetan eskuartean

duzun aldizkari hau zuenetxeetara iritsi izanaren “errudun”

izan den pertsonetako batieskerrak eman nahi dizkiogu. Joxe

Mari, urte askotan egindakoisilkako lanak merezi duen

eskertzea helarazi nahi dizugu.

La historia de Langile ikastoladesde sus inicios no se podríaconcebir sin la participaciónde las madres y padres.Sois muchas y muchosquienes de un modo u otrocolaboráis y habéiscolaborado.La participación de todos es yha sido igual de importante,pero en este momentoqueremos agradecer a quiendurante muchos años ha sidouno de los “culpables” de quela revista que tienes entremanos haya llegado hastavuestras casas. Joxe Mari, mila esker!

2. EDITORIALA

3. AURKIBIDEA

4. GELABURUEN TXOKOA

6. EKINTZA BATZORDEA

• ANGEL AZKONArekin SOLASEAN

8. PEDAGOGIA GAIAK:

• AGENDA 21

• IRTEERAK ikastolako hezkuntza proiektuan

• ESKOLA KIROLA

• PSIKOMOTRIZITATEA

20. PEDAGOGIA MAILAZ MAILA

HHEEMMEENN GGAATTOOZZ NNEEGGUUAA 22001122eeddiittoorriiaallaa

CAMBIO EN LA DIRECCIONLas componerntes del equipo directivo delcurso 2011/2012 son:Directora: Maritxu SanzJefe de Estudios: Marijo LazabalSecretaria: Ixiar Izagirre

COMPONENTES DE LA COMISION DE GELABURUSMantiene como objetivo que haya un repre-sentante mínimo por curso, y si hay uno porgela mucho mejor.

Este curso hay 27 gelaburus y tres coordi-nadores.

HH2: faltan 2HH3: Hay 3 y falta 1HH4: CompletadoHH5: CompletadoLH1: CompletadoLH2: Hay 3 y falta 1LH3: Hay 3 y falta 1LH4: Hay 2 y faltan 2LH5: No hay ninguno LH6: Hay 3 y falta 1

Grupo de coordinadores: Aritz (HH3), Urtzi(LH2) eta Ekhi (HH5)

PARTICIPACION DE LAS FAMILIASEstan llegando propuestas desde las gelas,cosa que se agradece.

Por otro lado, con el fin de que la partici-pación sea mayor y más activa estamoshaciendo un trabajo que os haremos llegar.

CURSO 2011/2012 : 1. TRIMESTRERepresentantes de distintas comisiones hanido informando de sus objetivos e intencionespara este curso: Sortzen-ikasbatuaz, Euskara,Pedagogia, Ekintza y Azpiegitura.

Ampliación del comedor de LaubidietaPara el 19 de octubre había que tener hechoel Proyecto de Ejecución (7000-7500 euro). ElAyuntamiento ha manifestado que no tienedinero para hacerlo en este momento; y elGobierno Vasco no está dispuesto a pagar el100% del costo.

Cierre de las puertas de Laubidieta por las tardesDesde el curso pasado ha habido problemascon grupos de jóvenes en los patios de la ikas-tola (destrozos, discusiones con las limpiado-ras…), y se decidió dejar abierta sólo la puertapequeña a partir de las 17:00. No todo elmundo ha estado de acuerdo con esta medi-da, por lo que se ha seguido hablando..

La concejal de Educación del Ayuntamien-to ha informado que estas actuaciones inade-cuadas se están produciento en todos los cen-tros escolares de Hernani, y se considera quese debe de tomar una decisión común.

Actuaciones que se llevan a cabo mientrasno haya una decisión común:

• Mantener los focos encendidos hasta las22.30 de lunes a viernes, y hasta las 23:00los fines de semana. Así como los de la par-te derecha del edificio nuevo.

• La puerta nueva que da hacia la carreterala cerrará la limpiadora a las 17:45.

• En febrero de 2012 se valorará de nuevola situación, tomándose la decisión perti-nente.

Petición de transporte de dos alumnos de HPBTras mucho insistir, al final la Delegación deha hecho cargo de dicho transporte.

ALDAKETA ZUZENDARITZAN Azken hiru ikasturte hauetan zuzendaria izanden Esteban Garmendiak bere postua utzi etaMaritxu Sanzek hartuko du.

2011/2012 ikasturterako zuzendaritza tal-dea honela geldituko da:Zuzendaria: Maritxu SanzIkasketa burua: Marijo LazabalIdazkaria: Ixiar Izagirre

GELABURUEN BATZORDEAREN OSAKETAAurtengo helburua ekipo guztietan, gelaburubat ziurtatzea eta, ahal dela, gela bakoitzeanbat egotea izango da.

Gaur egun 27 gelaburu daude eta hirukoordinatzaile.

HH2 2 faltaHH3 3 daude (1 falta da)HH4 OsaturikHH5 OsaturikLH1 OsaturikLH2 3 daude (1 falta da)LH3 3 daude (1 falta da)LH4 2 dago (2 falta dira)LH5 Ez dago gelabururikLH6 3 daude (1 falta da)

Koordinatzaile taldea: Aritz (HH3), Urtzi(LH2) eta Ekhi (HH5) gurasoek parte hartukodute taldean ikasturte honetan (hirugarrenzikloko koordinatzailea falta da).

GURASOEN PARTE HARTZEAIkasturte honetan geletatik datozen ekarpenakareagotzen ari dira eta poztekoa da.

Bestalde, gurasoen parte hartzea indartzekolan bat burutzen ari dira gelaburuen taldeanbeste eremu batzuetan ere gurasoen presen-tzia areagotzeko.

2011/2012 IKASTURTEA: 1. HIRUHILABETEKOAAurtengo ikasturtea hasi denetik, zenbaitbatzordetako kideak pasa dira gelaburuetatikbatzorde bakoitzaren egitasmoaren berri ema-teko: Sortzen-Ikasbatuaz batzordea, Euskarabatzordea, Pedagogia batzordea, Ekintzabatzordea eta Azpiegitura batzordea.

Laubidietako jangela handitzeaUrriaren 19rako exekuzio proiektua egin beharzenez (7.000-7.500 euro) Udalak Delegazioakduen jarrera ezagutzeko premia zuen, aurtendirurik ez baitu. Hala ere, Udalak proiektuadiruz laguntzeko eskaera onartu du. IkastolakDelegazioarekin bilera egin zuen proiektuareki-ko duen jarreraren berri izateko, denbora epe-ak ere mugatuak baitira.

Azkenean, Udalak ez du dirurik aurten etaherri osoan irizpide berdina, ez diskriminatzea,erabili dute. Ondorioz, ezezko erantzuna emandu.

Delegazioak ere ezezko erantzuna eman du.Ez dago %100 ordaintzeko prest.

Arratsaldean Laubidietako atea ixteaSartzen direnek sortzen dituzten arazoak ekidi-teko aurreko urtean 17:00etan ateak ixtea era-baki bazen ere, salto egin eta sartu egiten dira.Guraso batzuk kexatu egin dira ixteko orduhorrek arazoa konpontzen ez duelako eta era-bilpen ona egiten dutenen kalterako besterikez dela esanez.

Udaletxeko Hezkuntza Batzordeko zinego-tziak emandako informazioaren arabera herri-ko ikastetxe guztietan ematen ari da egoerabera eta ordenantza bat egitea erabaki dabatzordean, ikastetxe bakoitzak eramangodituen ekarpenak kontutan hartuta.

Hainbat proposamen onartu eta martxanjarri dira besterik lortu arte:

• Fokoak piztuta egongo dira iluntzen hastendenetik 22.30era bitartean, astegunetan;astebukaeretan, iluntzen denetik 23:00akarte.

Eraikuntza berriaren azpiko eskuin aldeko-ak ere.

• Hemendik aurrera, erdiko atea eraikinberriko garbitzaileak itxiko du, 17:45ean.

• 2012ko otsailean, bitartean gertatutakoa-ren balorazioa egin eta, horren baitan, ate-ak irekitzea ala ez erabakiko da

HPBko bi ikasleen garraioaGelaburu koordinatzaileen bileran planteatueta onartu egin zen. Alde batetik, astero Dele-gaziora gutun bat bidali izan da ikasle horiengarraioa eskatuaz, OOGren izenean, Adminis-trazioaren ardura baloratzen baitugu. Azkene-an lortu egin da.


ggeellaabbuurruuaakk

Cita algunos datos relevantes detu biografía...Tengo 55 años y nací en Pam-plona. Estudié Bellas Artes enBilbao, aunque abandoné losestudios antes de acabarlos.

Durante todos estos años,me he dedicado a trabajos rela-cionados con el arte, y he parti-cipado en varias exposiciones.

Viví en Hernani entre los

años 1990 y 1997. Fui padre dela ikastola Langile y, como tal,participé en diversos talleres.

Participé también en el gru-po de teatro. En aquella épocaaprendí euskara.

Recuerdo que compartíataller con otros pintores delpueblo. La verdad es que guar-do buenos recuerdos de aque-llos años.

¿Qué tipo de trabajo artístico tegusta más?Tengo facilidad para las obras deescultura. Me gusta modelar,hacer talla. Visualizo con facili-dad todo lo relacionado con elespacio. También se me danbien el dibujo y la pintura.

¿Cómo fueron tus comienzos, yqué camino has recorrido duranteestos años ?De pequeño sentía una granpasión por el dibujo, y mi fami-lia me apoyó en todo momento.Durante cinco años estudié enun internado. Allí cogía tizas y,utilizando un alfiler, daba formaa la tiza. Así, conseguía hacerpequeñas esculturas de distintosreyes de la Historia.

Más adelante, empecé aesculpir en escayola. A los 15años me presenté en un concur-so a nivel estatal, y conseguí elprimer premio. Al año siguientevolví a presentarme al mismocertamen; por segunda vez con-secutiva, gané el primer premio.

A los 16 años empecé a pintar.En la universidad, inicié los

estudios de Bellas Artes en Bil-bao, estudios que abandonétranscurridos tres cursos.

El primer trabajo que realicécomo profesional fue la comparsade gigantes y cabezudos a peti-ción del ayuntamiento de Irurzun.Posteriormente me han hechobastantes encargos. Yo destacaríalos trabajos realizados para el gru-po de danza Argia: máscaras,muñecos de guiñol, un dragón…También realicé dos cabezudospara el ayuntamiento de Hernani.

Esta comisión se encarga deorganizar y coordinar activi-dades tanto a nivel de laikastola como a nivel de Hernani.

Uno de los apartados princi-pales de los que se hace cargoes el de las “Fiestas” : Udazkenfesta, Santo Tomás, Navidad,Caldereros, Carnaval, Korrika,Euskal Jaiak, el día de la Ikastola,Preludio Txikia…

Como se ve, son actividadesen las que participa mucha gen-te; los componentes de la comi-sión reciben el apoyo inestima-ble de muchos voluntarios dediversa índole (familias, profeso-res, gente que ha pasado por laikastola…)

Otro apartado del que seocupa es el de la edición y distri-bución de nuestra revista

“Hemen Gatoz”. Este tambiénes un trabajo que se realiza enequipo.

Por último, también seencarga de la venta de los calen-darios de “Seaska”.

Esta claro que es una comi-sión en la que la colaboraciónde tod@s es indispensable, porlo que os animamos a formarparte de ella.

Aipatuiguzu zure bio-grafiako datu batzuk...55 urte ditut, eta Iru-ñean jaioa naiz. ArteEderrak ikasi nituen,nahiz eta bukatu gabe utzinituen. Bizitza osoan Arte Ede-rrekin zerikusia duten lanetanaritu naiz.

Hernanin bizi izan nintzen1990–1997 bitartean. Langileikastolako guraso izan nintzen,eta bertan ikasleekin tailerretanibili nintzen, baita ikastolakoantzerki taldean ere. Orduanume zirenak gaur egun gurasoizan daitezke. Gainera, urtehaietan euskara ikasi nuen, etabeste margolari batzuekin bate-ra tailer bat genuen. Egia esan,garai hartako oroitzapen politakditut.

Gaur egun Nafarroako herritxiki batean bizi naiz, Goldara-tzen.

Zein lan mota duzu gogokoen?Eskulturarako erraztasuna dut.Modelatzea, taila egitea gustukodut. Espazioarekin zerikusia due-na erraz bisualizatzen dut.Marrazteko eta margotzeko ereerraztasuna dut.

Beste lan batzuetan ere aritunaiz, eraikuntzan, esate baterako.

Zein ibilbide egin duzu artistabezala? Nola murgildu zinen arte-aren munduan?Txikitatik oso marrazki zalea nin-tzen, eta nire familian zorionezindartu egin zidaten zaletasunhori. Bost urte egin nituen bar-netegi batean ikasten, eta ber-tan hasi nintzen klarionarekintailak egiten. Klarionak hartu

eta, jostorratzezlagundurik, historiakoliburuetan agertzenziren erregeen eskul-turak egiten nituen.

Handiago nintzela,"Porcelanas del Norte"lantegia etxetik gertugenuen, eta beraiekzakarretara botatakoeskaiola zatiak hartueta forma emanezeskulturak egitennituen.

15 urte nituelaeskaiolaz eskultura han-diagoak egiten hasinintzen, eta estatu mai-lako lehiaketa batean

parte hartu nuen. Bi urtetan segi-dan hartu nuen parte, eta bietanlehen saria irabazi nuen.

16 urte nituela, margotzenhasi nintzen.

Unibertsitatera joateko adinanuela, Arte Ederrak ikastea erabakinuen, eta Bilbon aritu nintzen 3urtez. Bukatu baino lehen, bertanbehera utzi nuen.

Profesional mailako nire lehenlana Irurtzungo udalerako eginda-ko buruhandi eta erraldoien kon-partsa izan zen, duela 28 urte.Geroztik toki askotatik deitu dida-te. Nik Argia dantza taldearentzategindako lanak aipatuko nituzke:txotxongiloak, maskarak, heren-sugea… Hernanirako bi buruhan-di egin nituen duela 2 urte.

Gabonetakoeskean ateratzengareneaneramaten dugunolentzeroa osohondatutazegoela eta berriaegin da. AngelAzkonak egin du.

El “olentzero” con el que recorremos las calles el día24 de Diciembre estaba muy estropeado, y seencargó a Angel Azkona que hiciera uno nuevo.

Batzorde honetatik ikastolamailako eta herri mailakohainbat ekintza antolatueta bideratzen dira.

Atal nagusietako bat “festak”osatzen dute : Udazken festa,Santomasak , Gabonak, Kaldere-roak, Ihauteriak, Korrika (toka-tzen den urtean), Euskal Jaiak,Ikastola eguna, Preludio Txikia…

Ikusten den bezala, ekintzagehienak jende kopuru dezenteabiltzen duten ekitaldiak dira, eta

batzordekideek ikastolako bestepartaide ugariren beharra izatendute, baita laguntza jaso ere:familiak, irakasleak, bertatikpasatako hainbat ikasle, gurasoeta irakasle ohiak ere, eta herri-ko beste hainbat bolondres.

Beste atal bat “HemenGatoz“ aldizkariaren ardura da.Hemen ere lan anitz ugarirekintopatzen da: idatziak osatu,zuzenketak egin, argazkiak prestizan, inprimatzera eraman aurre-

tik antolatu… Guzti hau antola-tzeko garaian batzordekidezgain, hor izaten dira irakasleakidatziak osatzen edota argazkiakantolatzen, gurasoak zuzenkete-tan laguntzen, eta baita inpri-matzera eraman aurreko antola-keta egiten ere.

Azkenik, “Seaska”ko egutegiensalmentaren ardura ere badu.

Beraz, ikusten duzuen bezalajende askoren parte-hartzearekinaurrera doan batzorde bat da.


EEkkiinnttzzaa bbaattzzoorrddeeaa

Angel Azkonarekin elkarrizketa

Entrevista con Angel Azkona

el tema del AGUA, y conocerálas intenciones que tenemos decara a este curso.

Nuestra ikastola tiene unentorno privilegiado, y nosotrosnos ocuparemos a partir deenero de conocerlo mejor, ytambién de mejorar su cuidadoy conservación.

A continuación, estudiare-mos mejor el patrimonio natu-ral que tenemos en Hernani, ypropondremos ideas a nuestraescuela y al Foro Municipal,para conservarlo mejor.

También anal izaremos ladiversidad cultural existente ennuestra ikastola, conoceremosotras costumbres e idiomas, y,por supuesto, haremos quenuestra cultura e idioma ocu-pen su lugar en el mundo.

Algunos grupos, como losde tercero, ya han estado tra-bajando de lleno en el tema dela biodiversidad de las aves,han ido a verlas de cerca, hanaprendido a diferenciarlas, cui-darlas…

Los de quinto curso hanconocido los diferentes tipos deárboles de la ikastola y de losparques de Hernani.

El resto de grupos iremostrabajando a lo largo del cursodiferentes aspectos del tema, ynos esforzaremos en conocer ymejorar la biodiversidad cultu-ral y natural entre todos.

La diversidad es un tesoro.Cuidemos nuestro entorno,nuestra cultura y nuestro idio-ma, respetando también el res-to de culturas e idiomas.

En este proyecto, estos seisúltimos años hemos traba-jado sobre temas diferen-tes: durante los cursos 2005-06y 2006-07, LA MOVILIDAD; en2007-08 y 2008-09, LOS DESE-CHOS y EL CONSUMO; y losúltimos dos cursos, 2009-10 y2010-11, el tema del AGUA.

Este año hemos comenzadocon un nuevo tema en Agenda21: LA BIODIVERSIDAD.

El tema es muy amplio, yeso nos ofrece la oportunidadde abordarlo desde diversasvertientes: la protección de labiodiversidad natural, así como

la diversidad cultural.Para sensibilizarnos sobre el

tema, empezamos por decorarel “txoko berdea” con póstersen los que se puede leer estapalabra en diferentes idiomas.

La nueva corporación muni-cipal ha tomado el tema conilusión, y nos ha invitado a unpleno extraordinario el día 25de enero de 2012.

Acudiremos los representan-tes de los diferentes centroseducativos de Hernani. Apartedel saludo de bienvenida, elayuntamiento responderá a laspeticiones que le hicimos sobre

Aurreko sei urteetanproiektu honetan gai des-berdinak jorratu ditugu:2005-06 eta 2006-07 ikasturtee-tan, MUGIKORTASUNA; 2007-08 eta 2008-09 ikasturteetan,HONDAKINAK eta KONTSU-MOA; 2009-10 eta 2010-11ikasturteetan, URA.

Aurten gai berri bati ekin dio-gu Agenda 21ean : BIOANIZTA-SUNAri.

Gaia oso zabala da, eta auke-ra ezberdinak ematen dizkigu,bai naturaren aberastasuna zain-tzeko ekintzak bideratzeko, etabaita gure inguruko kultur aniz-tasuna lantzeko ere.

Gaia girotzeko, “txoko ber-dea” apaintzen hasi gara, etahizkuntza ezberdinetan bioaniz-tasuna nola adierazten den azal-du dugu.

Udal berriak ere gogoz hartudu gaia, eta 2012ko urtarrilaren25erako, udalbatza berezi batera

gonbidatu gaitu. Bertan, partehartzen dugun ikastetxeetakoordezkariei ongi etorria emateazgain, iaz URA gaiaren inguruanegin genizkion eskaerei eran-tzungo die, eta gai berriaz ditu-gun asmoak ezagutzeko aukeraizango du.

Gure ikastolak inguru ederrakditu. Horiek zein egoeratan dau-den, eta beraien zaintza nolahobetu aztertzeko aukera izangodugu urtarriletik aurrera.

Ondoren, Hernaniko lurretandugun ondarea aztertuko dugu,eta hori hobeto babesteko zeregin genezakeen proposatukodugu, bai gure eskolan eta baitaUdal Foroan ere.

Ikastolan bertan dugun kul-tur aniztasuna ere aztertukodugu. Besteen ohiturez eta hiz-kuntzez gauzak ikasiko ditugu,eta, noski, gure altxorra den hiz-kuntza eta kultura mundurazabalduko dugu.

“Lasciate ogni speranza,voi ch´entrate” idatzi zuenDantek infernuko atean,“Utzazue esperantza guz-tia, zuek, hona sartzenzaretenok”.

Ekintza batzordeko ate-an ez du horrelakorik jar-tzen, baina egia da bertansartzen dena ez dela hainerraz ateratzen: irakasleeidagokienez ekintza batzor-dea sartzera kondenaturikdagoena hantxe egoten dainfernu hartara eramanduten pekatu guztiengatikordaintzen ez duen bitarte-an; batzordean gaudenguraso eta izeben kasuabestelakoa da:

Hasteko, Kaldereroak,Ihauteriak, Ikastola eguna,Olentzero eta beste hain-bat ekintza antolatzekohilean bitan edo biltzen daEkintza Batzordea, jaibakoitzaren egunaren bez-pera jo ta fuego aritzekoeguna izaten da, jai egunairixtean goizean goiz horgaude mandatuak ematenedo txintxo-txintxo lanean,egun bukaeran nekatuak,hobetu daitezkeen gauzakpaper zatiren batean edo-zein eran apuntatuak etaondo atera diren gauzakospatzen… Gauza asko egi-teko eta lan handia. Zeruairabazia… ez ba…

Egiok laguntza deabrua-ri, emango dik infernualanguntza sari.

Bolada bat infernuan ezdago ba gaizki.

Eta lekua badago.

Ainhoa Pineda

Zenbait mailatan, gaiak betebetean harrapatu ditu. Horrela,hirugarren mailakoek hegaztienaniztasunari buruz asko ikasidute lehen hiruilekoan, eta zen-bait txori bertatik ezagutu etabereizteko aukera izan dute. Bos-

garren mailakoak, berriz, ikastolainguruan dauden zuhaitzak eza-gutzeko aukera izan dute.

Beste mailetakoak, ikasturteanzehar gai honen inguruan besteatal batzuk jorratuko ditugu.Denon artean, gure kultur eta

natur aniztasuna hobetzeko etaerrespetatzeko ahaleginak egingoditugu. Aniztasuna aberastasunada. Zaindu dezagun gure natura,zaindu dezagun gure kultura etahizkuntza, beste kultura eta hiz-kuntzak erespetatuz.


PPeeddaaggooggiiaa ggaaiiaakkEEkkiinnttzzaa bbaattzzoorrddeebbaarrrruuttiikk Agenda 21 2011-12

Bioaniztasuna

Agenda 21 2011-12Biodiversidad

Langile ikastolako HezkuntzaProiektuak, nolako eskolanahi dugun hausnarketa egi-tean, hauxe dio gure eskolakoezaugarri honen zergatia azaltze-rakoan: “Eskola bere inguru zeha-tzean txertatua egongo da. Hor-men itxitasuna apurtuz errealitate-aren bila kalera irtengo gara, gureesperientzia aberastu eta osatzebidean jarri dezaketen zenbaitbitartekoren bila”.

Inguruan txertatutako eskolagaren heinean, bi ikuspegi txerta-tzen saiatu gara gure ibilbidean:alde batetik, ikasleei ikasketa pro-zesuetan errealitatea ezagutzekobitartekoak eskaintzea; bestetik,gurasoen partaidetza bultzatuzeta herriko kultur ekintzetan partehartuz, ikastetxean egiten denakaleratzea.

Ikasleen ikasketa prozesua erre-alitatean txertatzeko ahaleginean,irteerei hasiera hasieratik emandiegu garrantzi handia ikastolan.Izan ere, bizitzaren eremu batbezala ulertu izan dugu eskola,eta, neurri horretan, gertakizuneniturrira joan beharrean gertatugara askotan, edo adituekin zuze-neko harremanetan jartzea inte-resgarria izan da zenbait gai lan-tzerakoan. Ikasitako gauzen leku-kotza izateak ikaslea beste dimen-tsio batean jartzen duela kontura-tu gara; horregatik, errealitateaezagutzetik abiatuz, bizitzarenikasgaiak bizitzarekin lotzen saia-tzen jarraitzen dugu oraindik ere.

Irteerek ikastolan duten garran-tzia aurrekontuetan islatzen da.Horregatik material pedagogiakoa-ren trataera dute ikastolako gas-tuen barruan, eta, irteera motarenarabera, ikastolak portzentaia des-berdina ordaintzen du.

IRTEERAK ZERTARAKO?Hauexek dira helburuak, hiru

multzotan banatuta:• Ikasgaiei lotutako informazioa

esperientziaren bidez erejasotzeko.

- Ikasleak errealitate sozial etakulturalarekin harremane-tan jarriko dituzten ekin-tzak bultzatuz.

- Eskolen arteko esperien-tziak trukatzea bultzatuz.

- Jarduera mota desberdinakeskaini, denoi aukerakzabalduz.

- Eskolaren ibilbidean zeharjarduera batzuk sistemati-zatu, ikasle guztiek aukeraanitzak izan ditzaten.

• Ikasleen harremanak sendo-tzeko eta autonomia gara-tzen laguntzeko.

- Ikasleen harremanak zabal-du eta sendotu.

- Irakasleei eta ikasleei elkar-bizitzarako aukera ezberdi-nak eman.

- Beste heldu batzuekin mol-datzen ikasi.

- Behaketarako lagungarriakizango diren beste batzueniritziak jaso.

- Talde handi bateko kideakgarela sentiarazi:. Beste leku eta egoera

batzuetan eroso sentitzenikasi.

. Beste batzuekin konparti-tzen ikasi.

. Besteekin lan egiten ikasi.• Ingurua behatzeko eta eza-

gutzeko.

ZEIN BITARTEKOREKIN?• Bisitak eginez eta jasoz.• Bidaiak eginez, horietako

batzuetan gaua etxetik kan-po pasatuz.

Porque concebimos la escue-la como un lugar integradoen su entorno, el ProyectoEducativo de Langile recoge laimportancia que tienen paranosotros/as este objetivo en elproceso educativo de nuestrosalumnos y alumnas.

La importancia de las salidasse refleja también en los presu-puestos de la ikastola, dondeson consideradas como partedel material pedagógico.

Tres son los objetivos princi-pales que recogen nuestrasrazones para salir del aula ysumergirnos en el entorno en elque vivimos, para aprender tam-bién desde la propia vivencia:

1. Recoger datos de la reali-dad sobre los temas que se tra-bajan en clase.

2. Fomentar las relacionesentre los alumnos/as y el desa-rrollo de la autonomía.

3. Observar y conocer elentorno.


PPeeddaaggooggiiaa ggaaiiaakk

IRTEERAK ikastolako hezkuntzaproiektuan

LAS SALIDAS un lugar privilegiadoen nuestro proyectoeducativo

MAILA EGUNEKO IRTEERAK* GAUA PASATZEKOAKHH2 Herriko parkeetara

HH3 Herriko parkeetara, Oriora inguruko herri batera, liburutegira…

HH4 Herriko parkeak eta eskola ingurua ezagutzera Adunara eta Oriora

HH5 Zinemara, antzerkira, herria ezagutzera, Hondarribira eta Astizerainguruko herriren batera

LH1 Zinemara, antzerkia, Basondora Piraten etxera (Pasaia) eta Arantzara

LH2 Zinemara, Zientzia museora, liburutegira, antzerkira Arotz-eneara (Etxarri-Larraun) eta Beirera

LH3 Zinemara, antzerkira, hondartzara, Plaiaundira, Baratze Baserri eskolara Eurekara (lurra eta eguzkia), Andoainen bide eta Astizeraheziketako saio praktiko bat egitera

LH4 Donostiara (hiriburua ezagutzera), Zuhatza irlara (Ulibarri-Ganboa)tren museora (Azpeitia),Urnietako ontzi fabrikara (hondakinen gaia dela eta),antzerkira, Pasaiako portura

LH5 Etxeberri auzoko parkera, Pagoetako parke naturalera, Urduñaraantzerkira, herriko parke botanikora; ipuin kontalaria,zinema, antzerki eta bertso emanaldira;txotxongilo jaialdira (Tolosa),eskalada egitera (Donostiako Pio Baroja kiroldegira)

LH6 Arantzazu (Baketik), antzerkira, zinemara, Busturia (Urdaibai ekosistema)musika emanaldira, txotxongilo jaialdira (Tolosa), Arlanzonera (Burgos) Meabera (Santa Ageda),Astigarragako araztegira

* FFeessttaakk ddiirreellaa eettaa ((OOlleennttzzeerroo,, KKaallddeerreerrooaakk,, IInnaauutteerriiaakk)),, hheerrrriikkoo aauuzzooeettaarraa eettaa hheerrrriigguunneerraa mmaaiillaa gguuzzttiiaakk jjooaatteenn ddiirraa..

2011-2012 IKASTURTEKO IRTEEREN AGENDA

Kirol batzordetik, benjaminmailan (3. eta 4. mailan)aurreko ikasturtean presta-tu eta aurten gauzatutako alda-keta batzuei buruz informazioaeman nahi dizuegu.

Urtetako gure esperientziatikabiatuta, proiektu berri hau mar-txan jartzea interesgarria irudituzitzaigun. Eskola kirolaren egi-tasmoa maila honetan pedago-gia aldetik hobetzerik bagenuelaikusi genuen:

– Gure jardueran entrena-menduen eta partiduen arteandesoreka zegoen, bi atal haueidenbora berdina eskaintzenzitzaielako (alde bakoitzari%50), eta bien arteko loturak

ondo zehaztu gabe zeuden.– Entrenamenduetan kirola

zen nagusi, eta askotan adinhauekin lotuta dagoen arlomotrizeak gutxi zaindutageneuzkan.

– Arlo pedagogikoari konpe-tizioari baina garrantzi gehiagoeman nahi genion.

Hau ikusita, Hernaniko kirolbatzordean lanean jardun etaantolakuntza berri batean lanegiten hasi ginen. Aurten anto-laketa berria gauzatu egin da.

Alde batetik, 3 ikastolakokoordinatzaileak (Langile, Urumeaeta Elizatxo) elkartzen dira, astebakoitzeko entrenamenduetanzer landuko den antolatzeko.

Larunbatean, berriz, astean zeharlandutakoa praktikan jartzendute. Kirol bakoitzari (futbola, sas-kibaloia eta rugbya) 6 aste ema-ten diogu, eta partiduak 3. eta 6.astean gauzatzen dira. Gainerakolarunbatetan, aste horretako kiro-larekin lotura daukaten jolasakegiten ditugu. Larunbateko talde-ak nahasten saiatzen gara, ikasto-len arteko interakzioa lortzeko etakirolen alderdi ludiko eta pedago-gikoak azpimarratzeko.

Aldaketa hauek guztiak mar-txan jarri ondoren, sistemaberriak dauzkan onurak eta ara-zoak ikusteko garaian gaude,baina esan dezakegu emaitzare-kin pozik gaudela.

Gure psikomotrizitate prak-tika jolas eta ekintzaautonomoan oinarritzenda. Ikasleek nahi duten jolashura egin dezakete, eta “ezin daminik egin” da arau bakarra jola-sean aritzerakoan. Espazio etadenborazko mugen barnean,helduaren begirada behar dutehaurrek –segurtasuna eta legea-ren irudi alde batetik, eta jolase-rako laguntzaile bestetik– egitenari direnaren errekonozimendubila. Horrela, saioetan, uneanuneko jolasak egiten dituzte,norbere gorputzaren ingurukojolasetatik hasi, 2 urteko geletan,eta jolas sozialak egiteko heldu-tasuna lortzen duten arte 5, 6eta 7 urtekoetan. Ibilbide hone-tan haur bakoitzaren “egotekoera” errespetatzen da, eta ema-ten diren aldaketei jartzen zaiearreta.

Bergarako UNEDeko Luzaropsikomotrizitate eskolak antola-tzen ditu bi urtean behin Psiko-motrizitate jardunak Gasteizen.Oraingo honetan aurkeztendizuegun hitzaldia pasa berriden urteko azaroan egindakoe-tan jasotakoa da.

Hizlaria, Mirtha Hebe Choc-kler argentinarra, Fonoaudiolo-gian eta Psikologian doktorea,Pikler Loczy nazioarteko elkarte-ko lehendakariordea eta psiko-motrizista. Hitzaldian tratatzekogaia, “Mugimenduaren sorrera,eta honek subjektibotasuna erai-kitzerakoan duen garrantzia”.

Aipatu, gaiak duen egunero-kotasunak eraman gaituelahitzaldi hau aukeratzera. Aldebatetik Budapest-eko Loczy insti-tutoan azken 60 urteotan egin-dako lana asko ari delako zabal-tzen gure inguruko haur eskole-tan, “modan” dagoela esan dai-teke. Bestetik, gure eguneroko-tasunean oso sartuta ditugunhainbat ohiturari buruz gogoetaegiteko aukera bat delako.

Esan, baita ere, hitzaldian gaiasko ibili zituela esku artean hiz-lariak, guztiak hemen adierazinahi dugun hari edo ardatzareninguruan.

Gasteizko Europa aretoa jen-dez lepo zegoen hitzaldia haste-rako: irakasle, hezitzaile, psiko-motrizista eta haurrekin laneangabiltzan beste hainbat profe-sional.

GalderakGalderak eginez hasi zen aditua:zein dira haur txiki baten bizi-tzan izaera eta “aprendizaiak”eraikitzeko arrastoa uzten dutenuneak? Zein aldaketa ematendira eraikitze honetan? Zein diraaldaketa hauek baldintzatzendituzten faktoreak?

Honi erantzuteko, oinarrizko-

arekin hasi zen: hasiera hasieranematen dira lehen loturak. Kalita-te bereziko une labur eta ihesko-rrak izaten dira, jaiotzen direnunetik beretik egiten dute haurreklotura. Segurtasun emozionalada lehen urratsa, kalitatezkolotura bat eraikitzea: bestearengorputzak haurrarenean uztendituen erlazio markak, eutsitakobizkarrean edo begiradan...Honek haurtxoari lehenengoz iza-naren froga ematen dio; bestea-ren begiradan badela sentitzenduenean, bestearen desioan, bes-tearen hitzetan, bestearengandikjasoa, eta hau guztia haurra beraden bezala, eta ez izan beharlukeen bezala.

Garrantzi handia duen galde-ra luzatu zuen gero, haurrekinharremanetan gauden guztiokegin beharrekoa (profesional etafamilia), eta eskuhartze moduaguztiz baldintzatuko duena: zernolako haurra lagundu nahidugu hazten?

Bereizketa handi bat egitendu hemen doktoreak: alde bate-tik, erreakzio haurrak daude, esa-nekoak, besteen nahierara mode-latuak eta haien menpeko, auto-nomiarik gabekoak… Bestetik,ekimenezko haurrak ditugu, mun-duari irekiak, esploratzaileak, beremugen jabe direnak… Ezbairikgabe, guk haur mota honen aldeegiten dugu apustua.

Abiapuntu honek, era inplizi-toan, adituak hainbatetan erre-pikatu zuenera garamatza: hau-taketa etiko eta epistemologikobat dago honen guztiaren atze-an. Hau da, alde batetik, nolakohaurra lagundu nahi dugun haz-

La comisión de deporte deLangile Ikastola, en colabo-ración con la comisión dedeporte escolar de Hernani,hemos realizado una serie decambios en la organización deldeporte escolar de categoríabenjamin (3º y 4º). Con estoscambios, hemos querido reforzarlos aspectos pedagógico, lúdicoy de integración que ofrece eldeporte escolar en estas edades.

Por un lado, los coordinado-res de deporte escolar de las tresikastolas se reúnen para diseñarlos entrenamientos de la sema-na a partir de juegos relaciona-dos con el deporte trabajado esetrimestre, y dichos juegos seponen en práctica los sábados.Los equipos son citados de tresen tres, y se mezclan para favo-recer la interacción entre ikasto-las. Si cada deporte tiene seissábados para practicarlo, solo el3º y el 6º se juegan partidos.

Estamos todavía en fase deexperimentación, pero estamoscontentos con los resultadosobtenidos.



Eskola Kirola Psikomotrizitate praktikariburuzko jardunak Gasteizen

Deporteescolar

Haurrek “aretoa” aipatzean jartzen dituzten

begiei erreparatzea besterik ez dago, haientzat

une eta esperientzia berezia dela ikusteko.

Gure hezkuntza proiektuan eta, ondorioz, ikastolanlantzen dugun metodologian, psikomotrizitateak(Haur Hezkuntza eta LHko lehen zikloan egiten dugu)garrantzi handia duela denok badakigu. Haurrek“aretoa” aipatzean jartzen dituzten begieierreparatzea besterik ez dago, haientzat une etaesperientzia berezia dela ikusteko.

ten hausnartzeak, nolako pertso-na helduak nahi ditugun pentsa-tzea dakar, eta, ondorioz, nolakogizartea nahi dugun etorkizune-an. Bestalde, pertsonak jaiotzazgeroztik, lehen aipatutako bal-dintzak egokiak badira, esplora-zio autonomoan egiten ditugulagarapena eta aprendizaia pen-tsatzeak ere, hautaketa egiteragaramatza (gure ikastolan eginaduguna).

Helduok antolatzen ditugunbaldintza objektiboen multzoada aurrerantzean haurraren izae-ra alde batera edo bestera era-mango duena. Egunerokotasu-nean, haurrarekin egiten ditu-gun manipulazioak, haurrareninguruan antolatu eta prestatzenditugun elementuak, espazioa,denbora, arropa, objektuak…

Motrizitatearen garapena1946. urtean sortu zuen Loczyinstitutoa Emi Pikler pediatrak,2. mundu gerratik ihes egindakoumeak jasotzeko asmoarekin.Budapesteko institutu honetan,haur ezezagun hauen zaintzakzekartzan zailtasunei aurre egite-ko, eta Piklerrek familiekin lane-an jasotako esperientziaz balia-tuz, Loczy-ko langileek haurrenzaintzen profesionalizaziorantzjauzi handia egin zuten. Sorrera-tik lau mila bat haur pasa diraegoitzatik, eta bertan osatutakolanak, eguneroko behaketazehatzean oinarritu denak, mun-duko hainbat lekutan izan duoihartzuna.

Motrizitatearen garapenarierreparatu zion nagusiki Loczyinstitutuan egindako lanak.Orain arte ez bezala, eguneroematen diren egoeretan haurra-rekin egiten dugun guztiarenikerketa zehatza da, Chocklerrenhitzetan: ez da fede kontua, jabe-tze enpiriko bat baizik. Behaketazehatza egin dute han, haur txi-kienek ere egiten dituzten mugi-mendu, ekintza eta saiakerei zen-tzu bat emanez, eta ibilbidea osa-tuz. Munduko haur guztiek egitenduten ibilbidea, bakoitzak bereerritmoan… Motrizitatea gara-

tzeko “programa” berezkoadugu, geneetan dago; horibakarrik ez, mugimenduak aska-tasunez bizitzeak, gure ekintza-ren “jabe” izateak, protagonis-moa ematen digu, eta geureidentitatea sortu eta sendotuondorioz. marrazkia

Lehen ekintza autonomoakhasiera hasieratik egiten dituhaurrak, begirada finkatzenduen unetik hasten da esplora-zio jarduna; horrela adieraztendu Chocklerrek: ezagutzeko etaesploratzeko pultsioa biologikoada, bizidun guztiengan dagoena.Haurtxoak, beraz, beregan duekintza autonomorako gaitasu-na, eta oinarrizkoak diren bal-dintza afektiboak egokiak badi-ra; haurrak bere motrizitateabizi, ekin eta hobetu egiten du,ez bakarrik mugitu edo objek-tuak hartzeko, baizik eta froga-tzeko, ezagutzeko, ulertzeko,komunikatzeko, azken fineanizateko eta pentsatzeko.

Ibilbidea haurra ahozgoraetzanda dagoenean hasten da.Haurra “uzteko” modu hau daabiapuntu naturala. Moduhonetan bizkarraren ardatzasentitzen duela, burua, besoaketa hankak mugitzeko askatasu-na dauka. (&)

Berehala hasiko da begiradaalde batera edo bestera gida-tzea, eta inguruan dituenobjektuekiko interesa sortukoda ondorioz. Haurrak ez duoraindik nahiko indar buruarieusteko.

Mugimenduak hasieran erre-flexu bortitzak dira, gorputzadarren tentsio osoaren eta dis-tentsioaren artean mugitzen da.Pixkanaka bi mutur horien arte-an higiduren antolaketan hastenda, begiaren eta eskuaren artekolotura sortzen da, eta ingurua

deskubritzeko gaitasuna ondo-rioz. Prestaketa aldi bat da hauhaur txikiarentzat, grabitazioindarrari aurre egiteko modurikekonomikoena, bere gorputzarenadarrak elkartzeko aukera eman-go dion euskarri sendoa, zioenadituak.

Bere bidean aurrera doala,pausoz pauso, heldutasuna etaesperientzien kalitatea medio,mugimenduak antolatzen hasikoda, eta gorputz adarrak jaso etaalbokako posturak sortuko dira.Ikuspuntu berri bat, aukeraberriak eskaintzen dituena.

Segurtasun osoz ematen dupausoa, ahozgora egindako guz-tiak eman dion segurtasuna etaikerketarako aukera berriak ireki-ko dizkiona. Tarteka kaxkarrekotxikiak hartzen ditu, eta espe-rientzia hori oso baliagarria izan-go zaio aurrerantzean kontuanizateko.

Halako batean ahuspez jar-tzen da haurra. Dagoeneko hel-dutasun tonikoa edo muskularrahandia da, eta modu honetan,esfortzu handiz bada ere, buruajaso dezake. Hauxe dio hizlariakpauso berri hauei buruz: egotekomodu honetara, berriro albokaeta ahozgora jartzeko aukerabaduela sentitzen duenean iristen

da haurra, joan-etorria ikertzendu, gero eta ziurtasun handiagozaurrera egiteko.

Esertzera iritsi baino lehengorputza kokatzeko eta espazio-an mugitzeko modu ugariak era-biltzen ditu hemendik aurrera.Emozionaturik argazki batzueibegira hala zioen Chocklerrek:aldi honetan sortzen dira tripodezoragarri hauek, gorputzaren dis-tribuzio toniko garatu hau, hau-rrari benetako disponibilitateaeskaintzen diotena bere jardunautonomoan. (&)

Hainbat saiakera egin etagero, orpoen gainean eseriegingo da haurra berez, lur gai-neko oinarria asko murriztuz eta,modu autonomoan iritsi baldinbada, ziurtasun nabariarekin.Ziurtasun honek orekaren gaita-suna barneratua duela adieraz-ten du, eta oreka hori galtzekosaiakera txikiak egin ditzake,besoa luzatuz zerbait hartzeko,esate baterako.

Orekaren barne sentipenakekintzarako prest gaudela sentiarazten digu; oreka (zentzu fisi-koan) galtzeko arriskuan egoteak,aldiz, izua edo segurtasun falta.Haurtxoa bakarka esertzera iris-ten denean, etengabe orekarekinjolasean aritzen da, pixkanaka etamodu kontrolatuan galduz, berri-ro errekuperatuko duela ziur.Honela zioen irakasleak: orekarenbarne sentsazioa pertsonala da,ez da kanpotik eskatu daitekeenzerbait, nerbio sistema osoa etasistema endokrinoa daude joko-an… Oreka behartuta galtzearenatzean erortzeko beldurra dago.Egoera honetan ezin da pentsatu,gorputzean tentsioa sortzen da,

krispazioa giharretan, gorputzarenahalegin guztia egonkortasunaberreskuratzen erabiltzen dugu;hau da haurtxoei gertatzen zaienagaraia baino lehen zutik jartzenditugunean, egin ezin duten zer-bait egitera erakarriz.

Espazioan kokatzeko moduhauek guztiak aukera handiakematen dizkiote haurrari objek-tuen manipulazioan; ondorioz,asko aberastuko da eskuaren etabegiradaren arteko koordina-zioa, adituaren hitzetan garapenintelektualarekin oso lotua dago-en gaitasuna. (m&)

Hemendik aurrerako ibilbi-dea, lur gaineko oinarria pixka-naka murriztuz, bertikaltasune-rantz egiten du haurtxoak. Gor-putzaren koordinazioa eta inda-rra handiak dira jada, eta postu-ra barneratuak ematen dion

segurtasunetik abiatuz, zailtasunhandiko ekintzak burutzera iritsi-ko da haurra. Posturaren segurta-sunak gorputzaren ekintzarekikoprestutasuna dakar, eta motrizita-tearen heltze prozesu autonomobaten ondorioa da. (&)

Loczy institutuaren egoeralarria aipatu zuen gero. Hunga-ria osoan ematen ari den priba-tizatzeko prozesu baten ondo-rioz, diru laguntzarik gabe gel-ditzeaz gain, eraikina eta lekua-rekiko interes espekulatibo han-


Orekaren barne sentsazioa pertsonala da, ez

da kanpotik eskatu daitekeen zerbait, nerbio

sistema osoa eta endokrinoa daude jokoan…

Ibilbidea haurra ahozgora etzanda dagoenean

hasten da. Hau da abiapuntu naturala. Burua,

besoak eta hankak mugitzeko askatasuna du.


dia dago: Loczy institutoa hilzo-r ian dago… Han egindakolanak, aldiz, bizirik dirau, mun-duan zehar sortutako sarearenbitartez.

Helduon lekuaZaintzen duen helduarekin egi-ten du apego lotura haurrak.“Apegoa” ezinbestekoa da,behar biologiko bat da, genee-tan dagoena: apegorik gabe ezinda subjektua sortu. Honekin bate-ra, esploratzeko joera da gizakionbeste ezaugarri bat. Bi ezaugarrihauek kontrakoak dira bere izae-ran: apegoak heldua eta haurraelkartu egiten ditu. Haurraren gor-putzeko tonua jaitsi egiten da, eki-mena gelditu. Inguruaz interesa-tzeko senak, berriz, gorputza akti-batu egiten du, eta hau, haurrakapegoari esker duen segurtasune-tik egin dezake.

Ekintza autonomoa emandadin, zenbait baldintza izanbehar dira kontuan: alde batetik,baldintza fisikoak; eta, bestetik,subjektiboak, edo helduon jarre-ra haurra ekimenean dagoenean.

Baldintza fisikoen artean,espazioa, arropak, jostailuak,lurra eta denbora aipatu daitez-ke. Espazioak, haurrak egitendituen ohiko mugimenduak bai-no zabalxeagoa izan behar du,eta lurrak, goxoa baino ez bigui-na, kuxin edo oinarri bigunegiekhaurrak egiten duen indarra xur-gatzen dute, mugimendua zaila-goa eginez. Arropak, erosoak,inguruko gauza eta jostailuenga-nantz lasai mugitu ahal izateko.

Haurtxoen inguruan saldu etaerabiltzen diren gailu, zintzilikai-lu, seaskatxo, takataka eta hain-bat tresneria kritikatu zituenhitzaldian zehar. Batzuk, mugi-mendua eragozten dutelako;besteak, haurrak berez lortu ezdituen posturak aurreratzendituztelako; besteak, beti gorabegira edo alboka egoterabehartzen dituztelako… Etagogorra bota zuen gero haingurea dugun txupeteari buruz:naturak txupetea bezalako “apen-dizea” behar izan balu, sortua

izango zuen honez gero. Haurtxo-ek lehenik eskuetako hamar txupe-te erabiltzen dituzte, eta geroxea-go hanketako beste hamar, hogeiguztira. (&)

Denborari ere garrantziaeman zion hizlariak: haurrarenuneak bereak dira, ez helduare-nak. Ahalegina egin behar duguhaurraren erritmora egokitzeko,hartzen dituen erabakien zainegoteko.

Eguneroko bizitzan haurrenesperientziak globalak dira: janz-terako unean, adibidez, haurraksubjektu bezala kokatzen dira,mugimenduetan, adimenean (gor-putz eskema), gauzekin erlazioan,eta batez ere, bestearekin harre-manean. “Beste” hau haurra eki-mena duen izaki baten moduanhartzen duen pertsona da, beredenbora eta arreta eskaintzen dio-na. Umea ulertzeko modu hauhaurrarenganako begirada motabat da, helduok egiten dugunaukera, txikia bere gaitasuneanonartzen duena, eta ez falta zaionguztian, noizbait helduko den hel-dugabea bezala.

Haurrak manipulatzekomoduak duen garrantziari buruz,trebetasuna abiadurarekin lotuohi dela komentatu zuen entzulebatek galderen atalean: nolabaloratzen den haurrak azkar jan-tzi, garbitu edo jaten ematekoabilidadea, helduok erabat eginezaskotan oso txikitatik beraiekaurreratu eta lagun ditzaketen

mugimendu edo ekintzak.Haurrak egiten duenak badu

logika bat, eta helduoi dagokiguulertzen saiatzea: elkar ezagutzebat da, helduok gure behaketarenbitartez haurrak egiten dituenadierazpenak interpretatzen ditu-gu hasieratik, bereziki adierazpenmotrizak. Gero egoera desatsegi-nak identifikatzen ditugu, halanola tentsioak, sustoak, mugitzetraketsak… Helduok, gure molda-eran, egoera hauek ekiditeko aha-legina egiten dugu. Hau komuni-kazio modu bat da.

OmenaldiakHitzaldi osoan zehar “omenaldi”asko egin zituen Choklerrek, jar-dun hauek eskaintzen ziotenaukeraz baliatuz.

Lehenik “artista” izenezbataiatu zituen bere esperien-tzian behatutako hainbat pertso-na: haurrekin jardunean hainbesteerakutsi digutenak, zientzialariekdeskribatu eta kategorizatu bainolehen, giza izaeraren berezitasunasenaz ulertu dutenak. Hauek era-kutsi didate haur psikismoarenoinarrizko egitura jaiotzez dialogi-koa dela, pentsamendu eta haus-narketarako gaitasuna badela,erronkak hartzekoa, hipotesiakegin eta komunikatzekoa, ezagutueta harritzekoa, hasieratik, jaio-tzen direnetik. Oinarrizko egituraedo “programa” hau gero hiz-kuntza ahalbideratzen duena da,eta askoz geroago hizkuntzapentsamenduaren egituramoduan erabiltzea.

Artisten artean kokatze dubaita ere Bernard Aucouturier,ikastolan egiten dugun psikomo-trizitatearen sortzailea: oso gor-putz teoriko interesgarria sortubadu ere, artista handi bat daAucouturier, batez ere haurrekinaritzen denean. Berari “artez”

ateratzen zaiona ikertu eta teori-zatu egin du gero, eta jarrera sis-tema bat erakutsi digu, aretoanjolasean ari denean, haurrababestu eta laguntzeko, bere eki-mena mugatu gabe.

Wallon eta Vigotsky izan zirenteorikoen artean hizlariak berezi-ki omendu zituenak. Lehena,modu ulergaitzean gaur egunahaztua dena mundu akademi-koan: psikomotrizitatearen aita,emozioak, gorputza eta psikismo-aren artean duen zubi funtzioazaritutako lehena, eta nor izanarenkontzientziaren sorreran “beste-ak” duen garrantzia ikertu zuena.Doinu kritikoaz, “adimen emo-zionalak” badituela ia ehun urteesan zuen, AEBn ideia berribaten moduan hainbeste saldubadute ere azken aldian.

Vigotskyri buruz, besteakbeste, bere “garapenerako ere-mu hurbila” kontzeptuaz min-tzatu zen, ideia honi buruz egi-ten diren irakurketa okerrak kriti-katuz: bada helduaren paperahaurrarengandik “tiratzea” delapentsatzen duenik, kanpotikaurreikusitako eremu horretarapasa ahal izateko haurra; okerdabiltza, baina: geure lana ingu-ruko baldintzak antolatzea da,haurrek beraien kabuz emandezaten pausoa.

Zaharrak diruditen arren egu-nerokotasun handia duten gal-dera eta ideiak, gure ikastolansorreratik eskuartean ibili izanditugunak. Diskurtso honek har-tzen dituen haurren adina 0-2urtekoa izan arren, oinarrizkoabiapuntu bera dugula esandezakegu, haurra ekintzako sub-jektu gisa ulertzeko era.

ITURRIAK:

- Psikomotrizitate jardunetakograbaketak

- “Hik Hasi” 150 zkia.

- “Una mirada adulta sobre elniño en acción”;

Agnès Szanto Feder.

Tanto en el proyecto edu-cat ivo de la ikastolacomo en la metodologíaque del mismo emana, la psi-comotricidad tiene una granimportancia.

Nuestra práctica se basa enla actividad y juegos autóno-mos, los alumnos pueden jugara lo que deseen mientras se res-pete la principal norma durantela sesión: que no se puede hacerdaño. Bajo la mirada del adulto -como figura segurizante y deautoridad- que interpreta el sen-tido de la acción del juego,nuestros niños-as realizan accio-nes que responden a sumomento madurativo, a losrecursos que en cada edad pue-dan poner en acción. Se respetapor tanto la forma de estar (ser)de cada uno, poniendo la aten-ción en los cambios que se pro-ducen durante el it inerariomadurativo.

La escuela de psicomotrici-dad “Luzaro”de la UNED organi-za bianualmente las jornadasque recientemente se han cele-brado en el palacio Europa deGasteiz. La conferencia que serecoge es un resumen de loexpuesto por una de las ponen-tes durante toda una jornada.

Mirtha Hebe Chockler esargentina de origen. Doctoraen fonoaudiología y psicologíaes vicepresidenta de la asocia-ción internacional Pikler-Loczyy es también psicomotricista. ElTítulo de la conferencia: “Elorigen del movimiento y suimportancia en la formación dela subjetividad”.

Nos parece un tema deactualidad por un lado por quenos permite reflexionar a cercade ciertos hábitos que tene-mos muy integrados a la horade tratar con los niños-as demuy temprana edad (antes delos 2 años) y por otro, por que

se refiere al trabajo realizadodurante los últimos 60 años enel instituto Loczy de Budapestpor la doctora Pikler y su equi-po, trabajo que está siendodivulgado y puesto en prácticaen gran número de las escuelasinfantiles de nuestro entorno.

PreguntasLa conferenciante empezó plan-teando preguntas que debemoshacernos los adultos responsa-bles de bebés y niños-as.

¿Cuáles son las situacionesque marcan a los niños-aspequeños y condicionan laconstrucción de los aprendizajesy la subjetividad? La primeracondición es la seguridad afecti-va suficiente que empieza a for-marse a través de los primerosmomentos de comunicaciónentre el adulto y el bebé: “esasmiradas que crean momentosfugaces pero de gran intensidaden las que el bebé se reconoceen la mirada del adulto.”

La pregunta que sigue es degran importancia ya que condi-c ionara nuestra forma deacompañar e intervenir es decirnuestra mirada sobre el bebé:¿“Que tipo de niño-a quere-mos ayudar a crecer?” La res-puesta a esta pregunta implicaotras de mayor amplitud, ¿Quétipo de personas queremos? Yconsecuentemente: ¿Qué tipode sociedad queremos para elfuturo?

La doctora hace una distin-ción fundamental. ¿Queremosniños-as de acción, abiertos almundo, exploradores y cons-cientes de sus límites; o porotro lado queremos niños-asde reacción, obedientes,modelados en el deseo deladulto y dependientes de él,sujetos s in autonomía? Sinduda nosotros nos decantamospor los primeros.


Haurtxoek lehenik eskuetako hamar txupete

erabiltzen dituzte, eta geroxeago hanketako

beste hamar, hogei guztira.


X Jornadas de Práctica Psicomotriz en Gasteiz

de ser las gimnasias para bebés,entrenamiento de movimientos,utillería como taca-taca, anda-dores, cojines para sentarse…

El lugar del adultoA los adultos nos toca garantizarlas condiciones para que se deeste itinerario de forma autóno-ma y en libertad de movimien-to. Las condiciones son de dostipos, subjetivas y objetivas.

Las primeras se refieren a laseguridad afectiva necesariapara que el bebé se sienta segu-ro, recogido, escuchado. Es ladisposición genética para el ape-go, que aunque se oponga a lapulsión exploradora, son dosfuerzas necesarias e iterdepen-dientes en el proceso de madu-ración. Una buena relación favo-rece la seguridad para la acciónautónoma y esta cuando se res-peta repercute en la calidad dela relación.

En cuanto a las condicionesobjetivas podemos hablar delespacio que tiene que ser algomayor que lo que abarca elbebé en sus movimientos. Elsuelo tiene que ser plano y sua-ve, pero firme. Una base muymullida disipa la fuerza queemplean los niños-as para

moverse. La ropa, el pañal…que no dificulten la libertad demovimiento. Evitar los objetos oaparatos que lleven al bebé aposturas que todavía no hanconseguido por si mismos o quedificulten el movimiento (tacata-ca, tumbonas, colgantes que“les cuelgan” en la mirada…).

El tiempo es importantetambién. “Los tiempos del bebéson suyos, no son para el adul-to, hay que respetarlos, esperarlas respuestas sin adelantarse,acompañarlo en su ritmo, sinapuro…” Los tiempos para elbebé son infinitos, tanto en pla-cer como en displacer, el bebéno sabe que pasará, ni cuandosucederá.

A raíz de una pregunta deuna asistente, criticó también latendencia a valorar positivamen-te las “rápidas” manipulacionescon bebés en ámbitos profesio-nales y domésticos. Manipula-ciones en las que no se tiene encuenta más que el tiempo a lahora de vestir al bebé, tambiénla cantidad al darle de comer…sin respetar lo que el bebé ha“aprendido” ya a través de lasdistintas situaciones cotidianasque ocupan tanto tiempo en lavida del bebé.

A lo largo de toda la confe-rencia hizo homenajes a distin-tos autores, tanto conocidoscomo anónimos.

Entre los conocidos destacara Wallon y Vigotsky, olvidadosen círculos académicos injusta-mente y por razones de índoleideológica. El primero es elpadre de la psicomotricidad yautor que teorizó sobre laimportancia de las emocionescomo “bisagra” entre lo orgáni-co y lo psíquico (la inteligenciaemocional tan en boga hoy endía), y el segundo como autorentre otras cosas del conceptode “zona de desarrollo próxi-mo”, mal interpretado enmuchas ocasiones como el lugarhacia el que tenemos que “tirar”de los niños-as en vez de crearlas condiciones para que accedapor sí mismo a dicha zona.

Hizo homenaje también a losartistas anónimos que a lo largode su experiencia en numerososlugares del planeta han sido lafuente de inspiración en su tra-bajo: “artistas que en su labordiaria con bebés me han ense-ñado el arte de lo humano a tra-vés de las miradas, la ternura, laespera, el reconocimiento delbebé como sujeto activo…”.

También hizo mención deBernard Aucouturier, el creadorde la práctica psicomotriz querealizamos en la ikastola, comoante todo un artista y maestro:“él ha teorizado lo que le salíacomo arte a la hora de acompa-ñar a niños y niñas en su juego;nos ha enseñado un “sistemade actitudes” en el acompaña-miento”, actitudes de escucha,de espera, de segurizar sin inva-dir de respeto a la acción endefinitiva”.

Fuentes:

- Grabaciones de conferencias.

- “Hik Hasi” nº 150

- “Una mirada adulta sobre elniño en acción”;

Agnès Szanto Feder.


Todo ello nos lleva a haceruna elección de orden ético yepistemológico, elección queimplica un modelo de sociedady una forma de entender cómoaprenden y crecen los niños-as.

EL desarrollo de la motricidadEn 1946 la doctora Emi Piklerfunda en Budapest el institutoLoczy para atender a los niñoshuérfanos que huían de la pos-guerra. Allí están realizando des-de entonces un trabajo deobservación, teorización y profe-sionalización de los cuidados delbebé.

El desarrollo de la motricidades uno de los aspectos centralesen el trabajo de Loczy. Piklerdescubrió el programa genéticofisiológico del desarrollo postu-ral autónomo basado en lamaduración y las leyes del equi-librio. También investigó sobrecual era la pedagogía del respe-to de cada pequeño detalle decada instante en la vida de losniños-as.

Se plantea la pregunta de sihay que enseñar la motricidad alos bebés. La conclusión es quelos humanos poseemos en nues-tro ser (genes) un programa porel que si las condicionesambientales subjetivas (afecti-vas) y objetivas (físicas, materia-les) son suficientemente buenas,

desarrollamos de manera autó-noma un itinerario que va desdela posición tumbada boca arriba(decúbito dorsal) a través de losestadíos intermedios hasta laprogresiva verticalización delcuerpo. Es un recorrido quehacemos todos los humanos porigual y en el que la diferenciaestá en los ritmos de adquisiciónde las diferentes posturas o deltiempo de permanencia en cadafase del recorrido.

El itinerario comienza tumba-do boca arriba. Es la posturanatural a partir de la que el bebéempieza a explorar sus posibili-dades motrices. No sostiene lacabeza por sí mismo pero sipuede orientarla a ambos ladosampliando su campo de visión ypudiendo así interesarse por losobjetos que le rodean. Los vio-lentos reflejos primarios en lasextremidades van poco a pocosiendo controlados por el bebéa través de una progresiva regu-lación del tono muscular paraobedecer a los deseos explorato-rios innatos. Es una fase de pre-paración que se basa en lamejor manera de hacer frente ala fuerza de la gravedad y poderintegrar las partes inconexas delcuerpo a través de la acción.

Progresivamente y desde lamayor madurez física empiezanlas posturas laterales, una nuevavisión con una nueva disponibi-lidad para la exploración.

Cuando las condiciones demaduración son suficientes yestán bien probadas las posturasintermedias el bebé se pone

boca abajo por sí solo. Lo hacecuando está seguro de podervolver a posturas anteriores. Esaún muy grande el esfuerzopara sujetar la cabeza, pero pue-de descansar en posturas previascuando le parezca.

Poco a poco irán pasandopor gran cantidad de manerasde ponerse en función de unamayor disponibilidad para laacción hasta que llegan a sentar-se, sobre los talones primera-mente. Cuando en bebé alcanzaesta posición por si mismo lohace sin necesidad de apoyospara sostenerse. Si el bebé essentado antes de tiempo utilizatoda su energía en mantenerseasí y permanece temeroso decaer. En esta situación no puedevolver a posturas anteriores conlo que van surgiendo malestar ycrispaciones a nivel corporalademás de una gran limitaciónpara la actividad autónoma.

En adelante el recorrido avan-za hacia una progresiva reduc-ción de la base de sustentaciónhacia la verticalización. La coor-dinación de las partes del cuerpoy la fuerza son ya maduras y des-de la seguridad que le da albebé la interiorización de susposturas adquiridas de maneraautónoma llegan a realizar accio-nes de gran complejidad. Todoeste proceso de acción autóno-ma es la base para la formaciónde la subjetividad, de la concien-cia de ser. En palabras de la con-ferenciante: “el niño vive, ejercey perfecciona su motricidad nosólo para moverse, desplazarse opara tomar objetos sino paradescubrir, experimentar, cono-cer, comunicar y aprender, esdecir para ser y para pensar pen-samientos…”

Señaló Chockler que desdeeste enfoque pierden la razón

Las condiciones subjetivas se refieren a la

seguridad afectiva necesaria para que el bebé

se sienta seguro, recogido, escuchado...

Desde este enfoque pierden razón las gimnasias

para bebés, entrenamiento de movimientos,

utillería como taca-taca, andadores, cojines...

Si las condiciones son buenas, desarrollamos de

manera autónoma el camino de estar tumbado

boca arriba a la verticalización del cuerpo.


Bidebietara etorri ginen,Meabe han utzita. Hementxegaude pozez zoratzen, hemen-go txikitasunaren zabalean.

Hainbat ekintza indartsuaipatzera goaz, egunerokotasu-nari garrantzirik kendu gabe:

• Udazkenean, ordua aldatubaino lehen, Hondarribira joanginen, Elkano Aterpetxean biegun igarotzera. Eguraldia lagungenuela, zenbat itxasontzi ikusigenituen!!!!!!!!! arrantzontziak,oihalontziak, txalupa txikiak,itxas-motorrak.... Airean ere,hainbat hegazkin lurreratzeneta aireratzen.

• Azaroan ere, motxilan baz-karia hartu eta Hernanin zeharibili ginen bertako eskultura,auzo, kale, parke... behatuz etajakinmina piztuz.

• Abenduan, piano-jole batzetorrela Laubidietara eta berta-ra hurbildu ginen. Gela bat ego-kitu zuten horretarako, pianoaeta guzti. 83 ume, irakasleak etahezitzaileak sartu ginen bertan;piano-joleak nahi zuena eginzuen gurekin: abesti erritmikobat ikasi genuen, animali batzukimajinatu musikaren arabera,oraintxe denak ixilik, oraintxedenak kantari...

• Gainera, Laubidietan ere,ikuskizun musikatua ikusi etaentzun genuen, "Olentzero etairatxoen jauntxoa" pelikulako per-tsonai batzuk etorri ziren: MariDomingi, Iratxoa, Mari Teilatu-koa. Dantza asko egin genuen.Norbait ere, beldurtu zen.

• Abenduaren 21ean, gura-soek prestatutako txistorra jangenuen. Goxo-goxoa zegoen.

• Abenduaren 23an, Olen-tzero etorri zen Meabera etadenok, bera agurtzera joanginen.

Hemos empezado el curso enBidebieta y nos hemos adaptadoadecuadamente, a este pequeñolugar y a la vez extenso.

Hemos realizado muchas acti-vidades extraordinarias, ademásde las cotidianas: Nos fuimos aHondarribia, al albergue Elkano,a pasar dos días. Nos acompañóel tiempo e hicimos muchas acti-vidades al aire libre, vimosmuchos barcos, aviones, parquesetc...

Además, en noviembre, conla comida en la mochila recorri-mos varias calles, barrios, par-ques... de Hernani. Vimos lasesculturas que tenemos, árbolespeculiares...

En diciembre, fuimos a Laubi-dieta, a escuchar y jugar con unmúsico; hicimos muchas activi-dades y estuvimos encantadoscon él.

También subimos a Laubidie-ta a ver un musical animado conlos personajes de la película"Olentzero eta iratxoen jaun-txoa": Mari Domingi, Iratxoa yMari Teilatukoa. Bailamos y escu-chamos cuentos.

El día 21 de diciembre, comi-mos txistorra preparada por lasmadres y padres voluntarias/os.

El día 23 de diciembre, vino elOlentzero a Meabe. Todos/as fui-mos a saludarle.


PPeeddaaggooggiiaa mmaaiillaazz mmaaiillaa

Gabonak

Bai, bai, baiLehen, orain eta geroZu zara gure olentzero!Abenduaren 23an Olentzero

dator ikastolara. Urduri gaudeOlentzero ikastolan lehen aldizikusiko dugulako.

Estamos un poco nerviososporque el 23 de diciembre ven-drá Olentzero a la ikastola.

Bi urtekoak

Joan den azaroaren 10ean,Hernani Institutuko lau ikaslerenbisita jaso genuen. Institutuandenbora libreko begirale ikaske-tak ari dira egiten. Gureganaetortzearen arrazoia praktika saiobat egitea zen. Hiru urteko ikasle-ekin egin nahi izan zuten, eta tal-de bakoitzean bi ikasleren ekar-pena jaso genuen: “Otsoa etahiru txerrikume”en ipuina konta-tu ziguten, eta, ondoren, jolasbatzuk egin genituen elkarrekin.

Guk beraiekin primeran pasa-tu genuen, nahiz eta otso mal-tzurraren kontuekin, une bate-an, urduri jarri ginen.

Saioa bukatzeko, zer hobe!,gaileta goxo batzuk ekarri zizki-guten eta, noski, bapo jarriginen.

El pasado 10 denoviembre nos visi-taron cuatro alum-nas del Instituto deHernani que estánestudiando paraconvertirse en moni-toras de tiempolibre. Como tienenque hacer prácticas,dos chicas visitarona cada grupo, y noscontaron el cuentode “Los tres cerdi-tos”. Luego toma-

mos parte en algunos juegos.Y, para acabar, nos trajeron

unas galletas, que, cómo no,estaban riquísimas.

Hiru urtekoak

Ikasturte honetan, lau urteko-ak lagun berriekin topatu garagelan. Gure artean hobeto elkarezagutzeko irteerak egin dituguinguruko parkeetara. Bertan,jolastu, hamaiketakoa egin etaoso ondo igaro genuen goiza.

Udazkena iristearekin batera,gure pasilloan erakusketa batantolatu dugu, udazkeneko frui-tu eta hostoekin. Urtaroari agu-rra emateko, udazken festaospatu genuen. Basoan ginelazirudien, aurten denon lagun-tzarekin hosto pila bat biltzealortu baitugu.

Orain Olentzero etortzekoirrikitan gaude.

Este curso, los alumnos decuatro años nos hemos encon-trado con nuevos amigos en elaula. Hemos realizado algunassalidas a los parques de alrede-dor para conocernos mejor. Noslo pasamos muy bien jugando, ypudimos hacer también elhamaiketako.

Al llegar el otoño, hemos

preparado una exposición conlas hojas y los frutos propios dela temporada. Para despedir elotoño, organizamos una granfiesta. Con la ayuda de todos,hemos recogido muchas hojas,y parecía que realmente estaba-mos en el bosque.

Ahora esperamos con muchailusión la llegada de Olentzero.

Lau urtekoak

Bost urtekoak

Oraingo honetan lehen mailako ikasleokipuin bat idaztea pentsatu genuen.

Ikasle asko garenez eta lau taldetan banaturik gaude-nez, lana zatitzea erabaki genuen. Hau da, talde bakoitzakipuinaren zati bat idatziko zuen. Zati bakoitza gelako ikasleguztion artean erabaki eta adostutako lana izan da.

Lehenengo taldeak hasiera eman zion ipuinari, biga-rren taldeak eta hirugarren taldeak berriz, jarraipena etalaugarren taldeak, azkenik, amaiera idatzi zuen.

Ipuina argitaratzeko eta nahi duenak irakurtzeko etagozatzeko prest dago.

Los alumnos de primero pensamos escri-bir un cuento entre todos.

Dada la cantidad de alumnos y el estar divi-didos en cuatro aulas, repartimos el trabajo. Encada aula escribimos una parte del cuento.

El primer grupo le dio comienzo al cuen-to, el segundo y tercer grupo le dieron conti-nuidad y por último el cuarto grupo escribióel final.

Ahora el cuento está preparado parapublicarse, quien quiera leerlo y disfrutarlo.

Aspaldi-aspaldian, hiru bake-ro bizi ziren. Hiru bakero hauekbeste hiru sorginekin maitemin-duta zeuden.

Bakeroak basoko baserr ibatean bizi ziren, eta sorginakbasoko kobazuloan. Bakeroekzuhaitzak mozten zituztenbasoan.

Egun batean sorginak basoanjanari bila ari zirela (masustak,marrubiak, onddoak,...) bakero-ekin egin zuten topo. Sorginakzintzoak eta politak ziren. Elka-rrekin topo egitean harriturikgelditu ziren denak eta bakeroeksorginak agurtu zituzten:

- Kaixo, nortzuk zarete?- Gu Irati, Ainara eta Nala

gara. Nortzuk zarete zuek?- Gu Ander, Jon eta Ekain

gara eta bakeroak gara.Elkarrekin hitz egiten egon

ondoren, sorginek hiru bakeroakgauean kobazuloan egingozuten festara gonbidatu zituz-ten. Gonbidapena onartu etabakoitza bere zereginetara abia-tu zen.

Sorginak kobazuloa apain-tzen hasi ziren globoekin, hosto-ekin, koloretako zintekin,...Bakeroak berriz lanean geratuziren basoan zuhaitzak mozten.

Lanean ari zirela bat-bateansoinu bat entzun zuten. Kontura-tu zirenerako basurde bat ondo-an zuten beraiek jateko prest.Korrika batean hiru bakeroakzuhaitzaren gainera igo ziren.

Hantxe egon ziren gaua hel-du zen arte.

Ilargirik gabeko gaua zenez,ez zen ezer ikusten. Denbora

asko isil-isilik egon ondoren,basurdeak alde egingo zuelako-an, zuhaitzetik jaistea erabakizuten.

Halako batean, ondokosasien aldetik soinuren batsomatu zuten eta bat-batean,basurdea atera zitzaien berriroere! Hiru bakeroak, etxeko bideahartu eta korrika hasi ziren.

Bitartean gure sorginak koba-zuloa apaindu eta beraien bolamagikoetan etorkizuna begira-tzen ari ziren.

Horretan zeudela, bat-bateanbakeroak eta basurdea agertuzitzaizkien beraien boletan.Berehala laguntzera joatea era-baki zuten eta erratzak hartu etaziztu batean aireratu ziren.

Iristean, erratzak hartu etabasurdea ederki jipoitu ondorenigela bihurtu zuten. Bakero giza-rajoak beldurra gainetik ezinkenduz eta arnasa hartu ezinikzeuden. Ur pixka bat edan eta

lasaitu ondoren, etxeko bideanjarri ziren.

Hurrengo egunean, sorginekerratzak hartu, bakeroek zaldiakgurdira lotu eta herriruntz abia-tu ziren festarako janaria eroste-ra. Basotik zebiltzala, oihubatzuk entzun zituzten, kantumoduko batzuk. Poliki-polikihurbildu eta indioen kanpamen-du batekin topo egin zuten.Beraien ondotik pasa beharzuten herrira iristeko, baina ezzuten bidezidorrik ikusten.

Baina Nala sorginak buruta-zio bat izan zuen!

-Eta zergatik ez dugu magiapixkat egiten?

- Ze magia egin nahi duzu,Nala?- galdetu zuen Ainarak.

- Ba, , zaldiak, gurdia etabakeroak airean eramango ditu-gu eta horrela indioek ez gaituz-te ikusiko.

- Bai, bai! Oso ideia ona izanduzu Nala!- esan zuten denek,

Eta horrela egin zuten. Hitzmagiko batzuk esan, eta denakairetik pasa zuten indioen kanpa-mendua eta herriruntz abiatuziren. Han, festarako behar zituz-ten janariak eta edariak erosi,patata frijituak, goxokiak, palo-mitak, ogitartekoak, zumoa...eta gurdian gorde zituzten.

Etxerako bidea hartu zutene-an, sorginak nekatuta zeudenezgurdian joan ziren bakeroekinbatera. 20 minutu pasa ondo-ren, urrutian sorginen kobazuloaikusi zuten eta denak pozezzoratzen jarri ziren. Iritsi orduko,festarako prestaketekin hasiziren: edariak hozkailuan sartu,patata frijituak plateretan jarri,globo batzuk puztu....eta hainondo moldatzen zirela ikusita,denak batera bizitzea erabakizuten.

Hala bazan edo ez bazan, sardadila kalabazan, eta atera dadilaLangileko plazan.


LH1


SORGINAK ETA BAKEROAK

Aurten konturatzerakopasatu zaigu hiruhile-

koa. Piszina dela, udazkena goza-tzea dela, edo Zientzia museoa,Olentzeroren zain jarri garadagoeneko. Jope! A ze martxa!

Zentzumenen gaia ere landudugu, eta ostiral arratsaldetangurasoen laguntzarekin tailerrakantolatu ditugu. Lau taldeetakoneska-mutilak nahasturik ibilidira, eta datorren hiruhilekoanantolamendu beretsuan sakon-tzen joango gara.

Aldi berean, urtarrilean hasi-ko dugu 6. mailakoekin irakurke-ta tutorizatua esaten dioguna,txikien eta handien artean biko-teak osatuz irakurketa saioakgauzatzeko, motibazio eta erre-fuertzo izan dadin irakurketamodu atseginean landuz.

Pelikula bat ere ikusi duguBiterin, eta laster antzerki batikusteko aukera izango duguDonostian. Gure artean osoondo pasatzen dugu ikastolan.Lan asko egiten dugu, eta askojolasten gara.

Beno, lagunak, Eguberri jaiakondo pasa, eta Olentzerori idatzieskutitza. Urte berri on!!!!

Estamos acabando el trimes-tre, y parece que fue ayer cuandocomenzamos el curso. Entre lapiscina y la motivación del traba-jo en el aula, llegamos al Olentze-ro. ¡¡Jopé!! También hemos disfru-tado de los talleres de los viernescon la colaboración de los padresy madres, que nos están enseñan-do muchas cosas (coser, trabajarcon material de desecho, danza,ajedrez...). Al mismo tiempo,hemos visto una película en Bite-ri, y pronto iremos a ver un teatroen Donostia. En enero comenza-mos el proyecto de “la lecturatutorizada” con los grupos de 6ºcurso de Laubidieta. Formaremosparejas entre los chavales/as de 2ºy los de 6º para leer.

Hemos trabajado y jugadomucho, y nos lo hemos pasadobien en la ikastola.

Bueno, amigos y amigas, a versi tenéis suerte con el Olentzero.Urte berri on!!!!

LH2

2555. zenbakia. 2012ko otsaila hheemmeenn ggaattoozz

En primero, conocimos lasplantas del recinto de la ikastola;en segundo, los peces; y ahora,en tercero, ya que nos tocaencargarnos de las AVES, estamostrabajando a tope en este tema.

Desde comienzos de curso,estamos intentando conocermás a fondo las aves que encon-tramos a nuestro alrededor:migratorias, de paso, autócto-nas, las que se alimentan desemillas y plantas, peces, insec-tos y otros invertebrados, etc.

Con la ayuda de diversas per-sonas, estamos aprendiendomuchas cosas sobre estas espe-cies, que no nos resultan tanlejanas.

En la visita que realizamos alparque ecológico de Plaiaundi,vimos ejemplares de Martín Pes-cador, patos silvestres, cormora-nes y muchas otras especies. ¡Lopasamos genial utilizando losprismáticos!

Pero también en la ikastolatenemos una gran cantidad deaves… Una de las veces que sali-mos de observación, vimospalomas, gorriones, petirrojos,etc. ¡Qué colorido más bonito elde estos pájaros!

Por otra parte, Esteban nostrajo varias aves de paso paraque las viéramos de cerca, y,sobre todo, para explicarnoscómo las cogían ellos cuando

eran niños. Nos contó cosasmuy curiosas.

Y no hay que olvidarse dePUNKI… Esta ninfa, que llevaaños en nuestro pasillo, la tene-mos que cuidar entre todos, ynos turnamos para darle decomer y beber, y también paralimpiar su casita. ¡No sabéiscómo nos lo agradece con suscánticos!

En las últimas semanas, cadauno de nosotros ha escogido unpájaro y lo ha dibujado. Des-pués, hemos expuesto todos losdibujos en nuestro pasillo. Haquedado muy bien, y hemosañadido MENSAJES A FAVORDEL EUSKARA.

Para acabar, cada clase hareunido información sobre tresaves autóctonas, para contarlescosas sobre ellas a los alumnosde segundo. Así, ellos tambiénconocerán este tesoro que lestocará cuidar el próximo curso.

1. mailan, ikastola eremukolandareak; 2. mailan, arrainak;eta orain, 3. mailan gaudenhonetan, gure ardura nagusiaHEGAZTIAK direla kontuan iza-nik, buru belarri ari gara lanhorretan.

Ikasturtea hasi genuenetik,gure inguruan aurki ditzakegunhegazti desberdinak hobeto eza-gutu nahian gabiltza. Hegaztimigratzaileak, pasekoak, bertanurte osoan aurki ditzakegunak,hazi eta landareak, arrainak,intsektuak eta bestelako ornoga-beak jaten dituztenak, etab.

Hainbat pertsonaren lagun-tzaz, asko ikasten ari garagugandik hain urrun ez daudenespezie hauei buruz.

Plaiaundiko parke ekologi-kora eginiko bisitan, Martinarrantzalea, Lertxuntxoak, Ler-txunak, Basahateak, Ubarroiak,Eiderra, Kopeta-zuriak eta abarluze bat ikusi ahal izan genuen.Ederki ibili ginen prismatikoakbegietan!

Baina, ez pentsa, ikastolanbertan ere baditugu hegaztiugari! Gure inguruan behaketaegitera atera ginen batean, gariberdantza askatu eta txantxan-gorriak, usoak, txolarreak, etab.

ikusteko aukera izan genuen, etabaita putzu handiaren ondoandagoen kaiolako Txirriskila, Kar-naba, Txoka eta Txorruak ere. Aze kolore politak dituzten haue-tako hegazti askok!

Honekin batera, Estebanekpaseko txori kantariak ekarri ziz-kigun ikastolara, gertutik ikusgenitzan, eta, batez ere, berahaurra zenean hauek nola harra-patzen zituzten azaltzeko. Osogauza bereziak kontatu zizkigun.

Bestetik, ezin PUNKI ahaztu!Gure pasilloan urteak darama-tzan ninfa honen zaintza guztio-na da, eta txandaka-txandakajaten eta edaten emateaz, etabere etxea garbitzeaz, ardura-

tzen gara. Ez dakizue nola esker-tzen digun bere kanta ederrekin!

Azken asteetan, berriz, bakoi-tzak hegazti bat aukeratu etahonen marrazki bat osatu du,eta gure pasiloan zehar jartzekoaukera izan dugu. Ederki geratuzaigu, hegaztiek ematen dizki-guten EUSKARAREN ALDEKOmezuz gainezka.

Azkenik, gela bakoitzak ingu-ruan arruntak diren hiru hegazti-ren inguruko informazioa bildu,eta 2. mailakoei kontatzekoprestatu du. Hauek ere, hurren-go ikasturtean hegaztiak zain-tzea beraien ardura izangodenez, bertan dugun altxorraezagutu dezaten.

24 hheemmeenn ggaattoozz 55. zenbakia. 2012ko otsaila

LH3



Hola. Otra vez estamos aquílos alumnos de 4º. Desde quecomenzamos el curso, en sep-tiembre, hasta el día de hoy,hemos trabajado muchas cosasen Ingurune, y os las vamos acontar a continuación.

El año pasado, cuando está-bamos en 3º, trabajamos la his-toria del pueblo de Hernani:conocimos sus rincones y algu-nas curiosidades. Este curso,por lo tanto, hemos dado unpasito más, y hemos trabajadomucho para conocer nuestraprovincia.

Para empezar, situamos Gui-púzcoa dentro del País Vasco, ycómo se distribuye en 7 zonas

o comarcas. Hemos aprendidocuáles son los pueblos máshabitados, y que el más impor-tarte es San Sebastián, su capi-tal, con 185.506 habitantes. Elpueblo con mayor superficie esOñate, con 108 km2, y el pue-blo de menor superficie es Ara-ma, con 1,3 km2.

También hemos aprendidocuáles son los ríos y los montesmás importantes de Gipuzkoa.

Para trabajar estos temas,hemos realizado varias excursio-nes: primero fuimos a la playade la Concha, a darnos un bañoy a jugar con la arena. Otro díafuimos al puerto de Pasajes, adar una vuelta en barco.

Unos días más tarde fuimosa conocer la capital, dando unbuen paseo por ella. Hicimosuna pequeña encuesta en laParte Vieja, para más tarde ir acomer al monte Urgull.

En noviembre, hemos esta-do en Miramón, viendo y pin-tando las maquetas que estánexpuestas. Otro día, dos gru-pos hemos ido al monte Ada-rra. Allí pudimos ver algunosanimales. Los otros dos gruposirán otro día.

Como podéis ver, no hemosparado en este primer trimes-tre. Nos lo hemos pasado muybien, y hemos aprendidomucho. Hasta otra.

Kaixo, lagunak.Hemen gaitu-zue 4. mailako ikasleak ikasturtehonetan ere. Irailean hasi gine-netik hona, ingurune arloan lan-du duguna kontatuko dizuegu.

Joan zen ikasturtean, 3. mai-lan, herriaren gaia landugenuen: Hernaniko historia eza-gutu eta zenbait leku eta bitxi-keria ezagutu genituen. Aurten-go ikasturtean, berriz, urrats batgehiago eman dugu, eta bizigaren herrialdeko historia, anto-laketa eta zenbait leku ezagu-tzen ari gara.

Hasteko, Gipuzkoako kokale-kua Euskal Herriaren barruan,

zazpi eskualdetako banaketa.Herri populatuenak zeintzukdiren ikasi dugu; garrantzitsue-na, Donostia hiriburua, 185.506biztanlerekin. Lur azalera han-diena Oñatik du, 108 km2rekin,eta txikiena, Aramak, 1,3km2rekin.

Gipuzkoako ibai eta mendinagusiak ere ikasi ditugu.

Gai hori lantzeko hauek izandira egin ditugun irteerak: has-teko, Kontxara joan ginen iraile-an, bainu bat hartzera eta hon-darrarekin jolastera; beste egunbatean, Pasaiako portua ezagutueta itsasontzian ibili ginen.

Handik egun batzuetara,Gipuzkoako hiriburua ezagutzera

joan ginen, eta ibilaldi ona egingenuen Donostian barrena.Ondoren, Alde Zaharrean sartugienen, 4ko taldetan, eta hiriariburuz galdeketa sorta egingenion jendeari. Ondoren, Urgu-llera joan ginen bazkaltzera.

Azaroan, Miramoneko make-tak ikustera eta marraztera joanginen. Beste egun batean, bi tal-de Adarra mendira joan ginen.Besabin astoa ikusi genuen, etabetizuak goian. Beste bi taldeakhurrengo egunen batean joangogara.

Ikusten duzuenez, lehenengohiruhileko honetan ongi pasa-tzen eta asko ikasten ari gara.Hurrengo arte.


LH4



Euskarak aspaldidanik izanditu erasoak, eta, historia pixkabat jakiteak, agian, dugun altxorpreziatu hau gehiago zaintzenlagun diezaguke.

XVIII. mendean Frantziakoeta Espainiako monarkiak berenmintzairen aldeko politika zorro-tzagoa egiten hasi ziren. Horrenarabera, agindupean zituztenlurralde guztietako biztanleekezagutu eta erabili behar zutenfrantsesa ala espainola, berenhizkuntzen kaltetan. Espainiakoerregeak agindutakoaren ildotik,eskoletan erdara bakarrik erabil-tzeko agindua eman zen, etabaita argitalpenetan edo konta-bilitate liburuetan ere.

Egoera honetan, euskararenkontrako diskurtsoa nagusituz etafinkatuz joan zen, eta, honi aurreegin nahian, defendatzaileak etagoresleak plazaratu ziren, ManuelLarramendi gipuzkoarra buru.Honekin batera, Joanes Etxeberrisendagile lapurtarra eta AgustinKardaberaz gipuzkoarra ere arituziren lan honetan. Mendearenbukaeran iraultza piztu zen Pari-sen, eta horrek ondorio larriakekarri zizkion euskarari Iparralden.

Geroztik hona, euskara gal-tzen joan da. 60ko hamarkadan,ikastolen bultzadari esker, egoe-ra itxaropentsuagoa sortu zeneuskararentzat, baina gaur egunerabileran dago koska, euskarajakin arren, euskara erabiltzenduen jendearen kopurua oso txi-kia baita.

Guzti honengatik ospatzendugu urtero abenduaren 3anEuskararen Eguna, euskararenegoera normalizatu gabe dagoe-lako oraindik.

Aurten, 6. mailako ikasleekirratsaio berezi bat antolatudugu 5. mailakoekin batera. Eus-kararen inguruko esapideak ida-tzi ditugu, eta baita testu batzukere. Jarraian horietako testu bat.Honekin, gure hizkuntzarenegoeraren aurrean dugun senti-pena azalduko dugu.

Los ataques que ha sufrido eleuskara a lo largo de la historiahan sido muchos. Quizás, elconocer un poco la historia nosayude a cuidar un poco másnuestra lengua. En el siglo XVIII,las monarquías española y france-sa empezaron a practicar unapolítica favorable a sus lenguas, elcastellano y el francés, en detri-mento del resto de las lenguasque se hablaban en aquella épo-ca, entre ellas el euskara. Una delas medidas adoptadas fue laprohibición de utilizar en lasescuelas cualquier lengua que nofuera el castellano o el francés. Enesta época, el euskara tuvo fer-vientes defensores tales comoJoanes Etxeberri, Manuel Larra-mendi y Agustín Kardaberaz. Des-de entonces, el euskara ha idoperdiendo terreno, y no es hastala década de los 60, con el floreci-miento de las ikastolas, cuandoempieza a recuperarse. Pero hoyen día es muy poca la gente queutiliza esta lengua habitualmente,y, desgraciadamente, el euskarasigue estando en la UCI, es decir,entre las lenguas en peligro deextinción. Por eso, seguimos cele-brando cada año el Día del EUS-KARA, porque nuestra lengua estatodavía muy lejos de vivir unasituación normalizada.

Aquí tenéis algunos de los tra-bajos que hicimos para este día, através de los cuales mostramosnuestro sentir.

NAHI GENUKE HIZKUNTZAPOLIT HAU BABESTU

ZEREN AZKEN ALDIANDAGO NAHIKO ESTUEUSKARAZ DAKIENAK

AITZAKIRIK EZTUONIK ATERATZEA

DAGO GURE ESKUdiren, edota zein landare landa-tu behar diren ikusi beharra…Baina, aizue, dotorea geratzenari da. Bai jauna!

Zer iruditzen gure progra-ma? Ez da lan makala izan!

Eta Gabonen inguruan,badakizue zer tokatzen den:mantalak, txapelak, gonak, blu-soiak… Dena oreatzera atera.Abenduaren 24rako zita jarrigenuen, Laubidietan, kale bueltaegiteko.

Besterik gabe, hurrengoraarte.5. mailako ekipoa.

Kaixo irakurle orori. Hemen-txe gaituzue, urteroko moduan,zuei gure berri emateko asmoz.

Hasi behar dugu esanez, aur-tengo ikasturtean aldaketanabarmena egin dugula, 3.ziklora pasatu garelako, beste bigela eraikin berrian txertaturikdaudelako. Gelaz gela, tailerreztailer, mugimendu handia dugu-lako, irakasle asko ezagutu ditu-gulako, 6. maila oso gertudugulako… Eta beste hainbatarrazoi ezberdinengatik ere bai.

Hala eta guztiz ere, gogotsuekin diogu ikastolako azken ziklohonen hasierari. Lan egitekoprest gaude, eta jadanik lehenhiruhilabetekoaren bukaeraraheldu gara. Aurrerago emangodizuegu oraingo aldaketa horie-tako baten berri.

Bitarte honetan, hainbatekintza egin ditugu geletik kan-po: hasiera batetan, irakasle etaikasleak hobeto ezagutzeko,herrian barrena irteera ezberdi-nak egin genituen. Ondoren,zenbait antzezlan ikusi dituguBiterin. Bai ingelesez eta baitaeuskaraz ere.

Aurten ere Jon eta Ramonudaltzainak izan ditugu gurekin

Bide Heziketako ikastaroan. Lan-daretzaren gaiarekin lotuta,Artelatzeko Elik Atarrabiyo par-kera eraman gintuen bertakolandareak ezagutzera.

Azaroaren bukaeran, ohitura-ri jarraituz, Titirijai, nazioartekotxotxongilo jaialdian, izan ginen.Abendu inguruan Xabier Lizasopianistaren bisita izan genuen,urtero lez. Bere pianoarekin eto-rri zitzaigun goiz batetan, Klasi-koa klasean programarenbarruan. Hainbat entzunaldi,jolas eta ipuin kontatu zizkigun

Europako pianista klasikoeninguruan. Betiko moduan, beregoxotasun horrekin, musikarenhistoriaren bidaian murgildugintuen…

Gelatik kanpo, baina ikastola-ko eremuaren barruan, besteardura bat dugu aurten gure ira-kasle baten eta hainbat guraso-ren ardurapean. Baratza lantzenhasi gara, eta aizue, ez da lanmakala! Belar txarrak kenduzbaratza garbitu beharra, lurraribuelta eman beharra, garaihonetan zein hazi erein behar

Iepa, amigos.Aquí estamosde nuevo, pero esta vez conmuchos cambios en nuestroequipo de quinto.

Estamos en el tercer ciclo dePrimaria, y el funcionamiento esdiferente: tenemos más profeso-res, más aulas para compartir…Pero, al final del trimestre, pode-mos decir que hemos trabajadoy nos hemos centrado bien.

El principio de curso ha teni-do mucho movimiento, y así escomo lo hemos terminado.Durante este tiempo, hemosrealizado diversas actividadesfuera del recinto escolar: teatro,marionetas, etc. Dentro de laescuela, hemos tenido al pianis-ta Xabier Lizaso, nos han acom-pañado también los municipalesJon y Ramón…

Dentro de la escuela, aunquefuera del aula, trabajamos en otraactividad bajo la responsabilidadde un maestro y diversos padres:la huerta. En ella, debemos teneren cuenta qué productos se plan-tan o se siembran en cadamomento del año. Pero bueno,de esto hablaremos más tarde.

Llegan las vacaciones, y, comotodos los años, tenemos una citapendiente. El día 24 de diciembrequedamos, como todos los años,para dar una kalebuelta cantandolos villancicos ensayados.

Ya veis lo ajetreado que vasiendo el curso.

Después seguiremos contan-do más cosas. Hasta pronto.


LH5 LH6


3155. zenbakia. 2012ko otsaila hheemmeenn ggaattoozz 30 hheemmeenn ggaattoozz 55. zenbakia. 2012ko otsaila

Santa Ageda

Kaldereroak

hheemmeenn ggaattoozz 55. zenbakia. 2012ko otsaila

Gabonak

hemen negua gatoz - Langile Ikastola · 2 hemen gatoz 55. zenbakia. 2012ko otsaila 55. zenbakia....

Documents

Transcript of hemen negua gatoz - Langile Ikastola · 2 hemen gatoz 55. zenbakia. 2012ko otsaila 55. zenbakia....