guztiok kazetari. Udaz-kenarekin batera eta he-rriko festen oihartzunaoraindik isildu ez denean,agindu bezala, hona eskuartean danbolin aldizkaria-ren lehen zenbakia. Berri-paperen garaia amaitu da.Hogei bat orrialdeko hile-betekaria argitaratzenhasteko erronkari eran-tzuna (3. orrialdean jarraitzen du)

2000ko urr ia

0 1 zb.

emen zure publizitatea hemenure publizitatea hemen zure pu-lizitatea hemen zure publizitateaemen zure publizitatea hemenure publizitatea hemen zure pu-lizitatea hemen zure publizitateaemen zure publizitatea hemenure publizitatea hemen zure pu-lizitatea hemen zure publizitateaemen zure publizitatea hemenure publizitatea hemen zure pu-lizitatea hemen zure publizitateaemen zure publizitatea hemenure publizitatea hemen zureublizitatea hemen zure publizi-atea hemen zure publizitatea he-

men zure publizitatea hemen zure

3

04 Bota erantzuna!

05 Enbido! Gai librean

06 Saharako haurrak

gure artean

08 Herriko festak

argazkitan

12 Jardunian Artiako

Juanita Errexil

14 Gurean... Holandako

ibilerak

15 Danbolin-zulo

16 Atzera begira

18 Porru salda

19 Agenda etazerbitzuak

en pu-tateaen pu-tateaen pu-tateaen pu-tatea

menureblizi-a he-

n zurearg i tara tza i l ea : Danbolin Zulo elkartea. Kultur Etxea. Gurutze z/g. 20740 Zestoa (Gipuzkoa) Telefonoa: 943 14 71 23. danbo l in : Edurne Korta,

Marce Tena, Olaia Salegi, Manuel Arregi, Ainhoa Subinas, Jon Artano, Nagore Telleria, Margari Eizagirre, Mailu Odriozola, Joxeba Larrañaga, Urko Can-seco. d ise inua e ta maketaz ioa : Eneko Aristi. l aguntza i l eak : Lidia Aveiro (argazkiak), Fernando Arzallus, Zestoako Bertso Eskola, Migel Santa-maria (ilustrazioa). i npr imateg ia : Gertu (Oñati). l ege gorda i lua :

(azaletik dator) ematen hasi gara. Kazetari talde gazte bat danbolin aldizkariaren bizkarrezurrafinkatzen ari da. Baina gazteak eta ez hain gazteak, helduak eta ez hain helduak, zaharraketa ez hain zaharrak guztiak beharko dira saihets hezurrak behar bezala finkatu eta gorpu-tza osatzeko.

Herri aldizkaria egiteko asmotan abiatu gara, eta ez talde baten aldizkaria egiteko as-motan. Orrialde hauetan herriko informazioa banatu nahi genuke, baina baita informazioabanatzeko bidea jarri ere. Herritar bakoitza informazio iturri eta informazio banatzailebihurtzea da gure helburua. Badakigu hori azken bururaino eramatea oso zaila dela, ia ezi-nezkoa, baina ahaleginaren faltan ez dadila geratu.

Orrialde hauetara herritar asko ekarri nahi ditugu, baina bestalde, herritar asko ipininahiko genituzke informazioa ematen, iritzia plazaratzen, bertsoak paperean iltzatzen, ar-gazkiak kaleratzen, iragarkiak eta publizitatea ezartzen.

Horregatik diogu Guztiok kazetari. Gure aldizkariaren bidez informazioa trukatu nahidugu herritarron artean.

Lehendabiziko zenbaki honek, abiapuntua markatuko duen alea izan nahiko luke. Ira-kurtzeko ez ezik ikusteko ere bada, argazki asko sartu baititugu. Itxura denez, herri jaienbiharamonak gure idazlumak herdoilduta utzi ditu, eta hurrengorako koipeztatze on batenpremian daude, nonbait. Baina ez dio axolarik, hurrengo aletik aurrera joango gara danbolinaldizkariari hezurdura osatzen eta denon artean nahiko genukeen erako informazio bideafinkatzen.

Gizakiak lehen pausoak balantzaka ematen dituen bezala, guk ere urrats zalantzatiakemanez ekin diogu ibilbideari. Gure aldizkariaren oinarrizko idazkera euskara batuaizango bada ere, zestoarrez idatzitako orrialdeak ere badatoz. Ez dakigu zer harrera izangoduten. Diseinu aldetik ere, kutsu berritzailea duenik ezin uka. Hitz egin bezate irakurleeketa herritarrek!

Auzoei, merezi duten eta behar duten trataera ematea da gure beste erronketako bat. Eaguztion artean tajuzko zerbait lortzen dugun.

Esanak esan, eginak egin, denon artean aurrera atera dezagun danbolin!

ñ

4

pintada. Ez ezazu esan paretari jarduten diozula, eta denek entzungoregiten dizutela, eta inork ez zaituela konprenitzen eta bla bla bla.

Hemen daukazun hau pintadak egiteko pareta da, eta zuretzat jarri dugu.Zure zakurra besteren batek harrapatu duela eta protesta egin nahi duzula,aparkatzeko tokirik ez dagoela eta kokoteraino zaudela, bazkalondoko kulux-karen defentsa egin nahi duzula, edo etxe aurreko farolak ez duela argirik egi-ten eta barruak hustu beharrean zaudela. Ba, idatzi hemen zure pintada. Ho-rrela ez du haizeak eramango. Bidali zure gutuna Kultur etxera, Danbolin-zuloelkartera danbo l in aldizkariaren izenean eta hurrengo alean hementxe ikusikoduzu.

danbo l in

Sasta-rrain adibi-dez, eta Bai-nuetxia.BestelaZestu ber-tan, ba eli-za? Portuikeztaka ta,eztakit pa.

ainaramorcuende

19 urte

Eztakitpa, Bainue-txia eo, fa-mosua daez? Holakozeoze.

axunaranburu

59 urte

Oaintxejarri diazulan earra.Ekain aldiaeo ez pa,bestela eztota, ezto tokipolittik.

domingomayo

jubila-tua

Harra-patze na-zu... Sasta-rrain aldia,haitzuluakhan daude-lako, ta geoba, Akua taAizarna.

juanitaaranguren

57 urte

Ibaña-rrita, bistaoso polittakdazka. Bes-tela hemeninguruan be-tikua, Sasta-rrain, bidiandon presatxiki hori tagero, Plaza,Gurutzia, ti-pikuak dia-nak.

esti korta23 urte

anpotar batei Zestuako ze toki erakutsiko zeniyoke?k

Ireta,ikustekonola ai dangaltzen.Tristuraemateulakoauzo txiki-yak galtzenai dialako tahain auzopolittaizanda...

jokinolaizola

40 urte

5gai librean. Doinua: Pello JoxepeAma Birjinen amaiera daZestuarrentzat latzena,hauekin guri amaitzen zaiguopor, uda eta dena,lanera deituz berriro eredatorkigu udazkena,Danbolineko ale hau deguadibide garbiena.

Osane Larrañaga Muguruza

e

hem

en z

ure

publ

izita

tea

hem

en z

ure

publ

izi-

tate

a he

men

zur

e pu

bliz

itate

a he

men

zur

e p

ubliz

itate

a he

men

zur

e pu

bliz

itate

ahe

men

zure

pub

lizita

tea

hem

en z

ure

publ

izita

teanbidoa.Herriko festak igaro ondoren eguna

mozten doan neurrian, denoi nolabaiteko tristura sar-tzen zaigu barrenean. Udazkena, bere izenak dioen be-zala, uda bukatu denaren seinale gisa hartzen dugu,eta honekin batera urte sasoi honek eman dizkigunmomentu on eta atseginak haizeak eraman balitu be-zala sentitzen gara. Gainera, oporrak bukatu eta berri-ro ohiko martxan, betiko buruhauste eta kontuetara i-tzuli beharrak ez gaitu oso baikor sentiarazten.Dena den, uzta garaia den honetan aurrera jarraitu be-har dugunez, gure inguruan ditugun gauza positiboak

jaso beharko ditugu, ezta?Hortaz, ez gaitezen gera bu-rumakur, baditugu udazkenhonetan egin ditzakegunzenbait gauza-eta: esatera-ko, mendi buelta ederrak e-man, herriko inguruneakeskaintzen digun kolore etafruituak dastatuz; beti geureburuan darabilzkigun, eta i-noiz praktikan jartzen ez di-tugun proiektu eta iniziati-

ba berri horietan behingoz parte hartu; udan zehar aldebatera bazterturik utzi ditugun zenbait zaletasun be-rreskuratu; egunerokotasunaren detaile soilak balora-tzen saiatu; eta, orokorrean, sasoi honek bereak dituenezaugarriekin bat egin eta indar berriz geureganatu.Beraz, animo eta ez lo gelditu. Bizi udazkena!!!!!

Ongi etorri danbolin!!

Izaskun Larrañaga Bergara

6

dena berria, bitxia eta ikusgarria irudituzaio. Gauzak horrela, etxean hartu duenPaloma Aranbarrik eta honen alaba Bea-triz Zubiak kontatutakoan oinarrituz, go-rabehera eta pasadizo xelebre ugarirenprotagonista izan dela esan beharko ge-nuke, eta horretan Islem eta Biga-renpare ibili dela.

Antxelmo Astiazaranek Saharakohaur hauen etorrerak bi helburu nagusiizan dituela aipatu du: “Alde batetik bizi-modu hau zer den ikusi, eta bestetik osasunarazoak konpondu.” Biga-k, salbuespenaksalbuespen, ez zuen gure egunerokotasu-nera moldatzeko zailtasun gehiegi aur-kitu: iturria ireki bai, baina batzuetan ix-tea ahaztu egiten zitzaion, Maitek “¡quevale dinero!” esanez gogoraraziko bazionere...

Islem-ek Arroa Behean igaro du opo-rraldia, Iñaki Segües eta Mª Jesus Egaña-ren etxean. Azken honen arabera “Islemparrandazalea zen, gauez ateratzea gustatzenzitzaion, batez ere.” Islem-en izaera deskri-batzeko eskatzean lau berezitasun azpi-marratu nahi izan ditu Mª Jesusek: “Osokariñosoa, ona, alaia eta zuzena.” Eta bere

Taseilam Babba, Islem eta Biga saha-rarrak Oporrak Bakean 2000 proiektua-

ren bidez etorri zaiz-kigu, eta bi hilabetezauzo zein herrigunekoegun beroei ohikoaden baino itxura exoti-koagoa eman diete.

Babba, Islem etaBiga uztailaren 10eaniritsi ziren Euskal He-rrira, Zestoara. Bi mu-tilentzat, Islem etaBiga-rentzat alegia,aurtengo hau ez dagisa honetako lehenbizikipena izan. IslemSizilian egona da,baita Santanderren ereduela bi urte. Biga be-rriz, bi aldiz Galiziarajoateko izan zuen au-keraz baliatu zen.Babba-rentzat ordea,uztailaren 10etik irai-

laren 8ra arte iraun duena bere lehen ir-tenaldia izan da, eta, besteei ez bezala, ia

Mendebaldeko Sahara eta EuskalHerria ehunka kilo-metrok eta kulturadesberdinek bana-tzen badituzte ere,horrek ez du bi he-rrialdeak egitasmosolidario baten au-rrean elkartzea era-gotzi. Izan ere, aur-tengo udan Zestoa-ko herriak senidetu-rik ia zortzi urtedaramatzan Tichla-ko hiru haurren bi-sita jaso du.

7

ustez, Tichla-ko gaztetxo honek gure ar-tetik Sahara aldera eraman duen oroitza-penik kuttunena DonostiakoAste Nagusira trenez joan, suartifizialak ikusi eta barrake-tan jolastu zireneko gau hartakoa izangoda, ziurrenik, hala esaten baitzuen Islem-ek berak: “¡Qué noche más bonita, la másbonita de todas!”

Elkarrekin igarotako egunez oroi-tzean, oraindik begiak malkoz betetzenzaizkio Paloma Aranbarriri, umezaleamorratua baita. Proiektuan esku-har-tzeko arrazoia barne-bultzada bat izanzela aitortzen du: “Egunkarian irakurrinuenarekin batera Izaskun asistentarenganajoan nintzen, eta esan nion ume bat edo bihartzeko prest nengoela.” Bere alaba Bea-triz Zubiak, bere aldetik, Babbaren izae-rari buruzko zenbait alderdi nabar-mendu ditu: “Oso behatzailea, osoerreserbatua eta oso kariñosa zen. Ez zuengauzak nolaegin behar zi-ren galdetzen,guri ikusi os-tean egiten zi-tuen.” Palo-mari ume haugehien zerktxunditu zuengaldetzean be-rehala eran-tzun digu:“Berarentzatitsasoa izan dagauzarik ikus-garriena. Uralo que más.”Baina horrezgain, denakerakartzenzuen Babbatxikiarenarreta: argiak,oheko izarengoxotasunak,telefonoarenhotsak...

Honenguztiaren in-guruan, ume sahararrak denboraldi ba-tez gure etxeetan jasotzeari dagokioneanalegia, zenbaiten pentsamolde-aldaketabeharrezko jotzen du Maite Kortak: “En-tzun izan dut kritika hori: Erraz ekartzendira horiek baina... Nahiz eta jendeak horiesan, iruditzen zait esperientzia hau umeen-tzako ez dela kaltegarria.” Maitek horrelakoegitasmoetan parte hartzean, beharreandauden herrialdeei eskua luzatzeko bidebat ikusten du, guk baino zori txarrago-koa izan dutenei bizitzeko indarra hela-

razteko aukera aproposa. Izan ere, hauenbizi-kalitatea hain eskasa izanik, urtean

zehar euren gaitz askok hansendabiderik ez duela ikusi-rik, bi hilabetez gure artera

etorri eta, besteak beste, osasun- arazoakkonpontzeak ez dirudi kaltegarria izandaitekeenik.

Antxelmo Astiazaranek hango egoerabertatik ikusteko aukera izan du: “eska-leak bezala bizi dira”. Lur haietako pobre-ziaren adierazgarri gisa aipa dezagun,adibidez, han ez daukatela ez telefono-rik, ezta argindarrik ere. Babba, Islem etaBiga-ren kasuan telefono bat aurki deza-keten leku hurbilena ordu eta erdi ingu-rura dago, Tindouf-en (Aljeria). Bainabeste zenbait saharrarek hamalau-hama-sei orduko ibilbidea egin beharko luketehurbileneko telefonoa topatzeko.

Irailaren 8an Tichla-rantz abiatzeabeste aukerarik izan ez zuten Babba, Is-

lem eta Biga-k atsekabezutzi zituzteneuren euskalsendiak etabaita EuskalHerria beraere. Hala ere,azaro aldeanZestoatik ha-rantza anto-latzekotanden bidaiak,telefonoz ezbezala, au-rrez aurre el-karren berriizateko au-kerari ateakzabalik utzidizkio. Ikus-teko gera-tzen da2001.ekoudan haursahararhauek, nahizbeste batzuk,Zestoara eto-

rriko diren ala ez. Aurtengo esperien-tziak behintzat, herriaren informaziofalta eta egitasmoaren aldeko bultzadanahiko ahula agerian utzi ditu. Denadela, Oporrak Bakean 2000 proiektuarenarrakastak datorren urteko kanpainareninguruan interes eta parte hartze handia-goa eragin ditzakeela pentsa daiteke.

Olaia Salegi Urbieta

zer galdu du Amabirjinak? Herribazkarirako mangera. Urik gabe ez ze-goen Lajarian eguzki galdatan egoteriketa batzuk Kale Okerrean bazkaldu zu-ten, Arkupetan besteek... Denak itzala-ren peskizan.

.Tiobiboak eta autotxokeak kirolde-gi atzean egon dira, umerik ez dute-nek jakin dezaten.

.Txurreroak ez dira Gabonak artegelditu.

.Plazako berbena. Musikoentzakotokia aldrebesa dela eta, plazako hon-darra pasakailerik gabe gelditu da.Lastima.

10

barraren atzetik .Festa guztiak ospakizun eta alaita-sunerako uneak izaten dira. Irailean gure herrian ospatu di-ren festak ez dira gutxiago izan. Bost egunean zehar herrikobazter eta txoko guztiak irri eta festa giroak kutsatu zituen,herriko biztanle eta bisitari guztiak bereganatu zituelarik.Festa guztietan, ordea, batzuk ongi ibil daitezen beste batzuklan egin behar izaten dute. Euskal Herriko edozein herritanbezala, gurean ere, badira askotan oharkabean pasatzen zaiz-kigun langile berezi batzuk: zerbitzariak edo kamareroak di-ra. Ordu ugari barra baten atzean edo jangela bateko ma-haien artean. Jendea alai dagoen bitartean batzuk lanean,festa giroan murgildu ezinik, ordu gutxi barru berriro laneraitzuli behar dutelako eta oso nekatuak egoten direlako.

Zenbait jenderen ile hartzeak eta, inoiz baita, mesprexuargiak ere jaso ohi ditugu; batzuk, festetan daudenean, zer-bitzariei edozein modutan hitz egiten baitiete, askotan mo-du txarrean, lagunen aurrean ondo gelditu nahian edo.

Zerbitzari lanetan jarduten dutenen artean, bada espe-zie berezi bat: tabernako barraren atzean bizi dira eta festakdira beren ingurune hautatua, kamarero profesionalak dira.Hamar edari batera ateratzeko gai diren pertsonak, jendea-ren aurrean beldurtu beharrean.

Euskal Herriko edozein herritan gertatzen den bezala,gure herrian ere halatsu gertatzen da. Festa hauetan tabernabatean lan egin ondoren bizi izandako esperientzien ondo-rengo kontakizuna duzue honako hau.

Kontakizun hau kamareroen inguruan joan bada ere,beste langile ugariri buruz ere gogoeta berdintsuak egin dai-tezke: udaletxeko langile, pailazo, musika-talde, kaleko sal-tzaile... Festetan lan egin behar duten guztiei beren lana e-rraztuz gero denok irabaziko genuke, eta, orduan, oroitzapenonak izango ditugu festak aipatzen dizkiguten bakoitzean,batik bat festetan lanean aritzea tokatu izan zaigunok.

Gogoan izan, festetan badela ahaztu ezin daitekeen kas-ta bat: festa langileak! Ondo pasa hurrengo festak ere!

Urko Canseco Alkorta.

12uanita Errexil: 11-12 urte nazkanetikBainutxian lanian. Eta tarte hortanbi udara bakarrik faltatu naiz.danbolin: Aurten ordia faltau dezu.J.E: Aurten hasi nitzan abrilian eta

eon nitzan egun batzutan. Baina direktoria'rebazijuan eta dezidittu nun ni re jutia.

d: Majina bat laguneiaittu diyot nik :"kaka itia re errexadek, baina han etor-tzeittuk madrileñomordua Zestuko Bai-nuetxea eziñian!"...J.E: Ur honek ittendu, este... kakaguriaazkarregi in batzuei.Eta ber dana bainogeyo hartzen badue,porke batzutan igualmedikuak esan bibaso hartzeko ta lauigual hartzen dittujendiak...d: Sobredosiya ordu-an...J.E: Bai ba!, ta orduanlarrittu iten dia etaaskotan eztia allea-tzen alleatu ber duentokira je, je eta erte-tzen diyoe bidian.d: Hori sekula ikusial dezu zuk?J.E: Bai ikusi det, as-kotan gainea! Oinhori ez da pasatzenporke ondo kontro-lauta dakae medi-kuak. Ta ez diyoe la-gatzen ber danabaino geyo hartzen.Ur horrei eztiyouematen ber dun ai-nako estimaziyua.Bertan dakaunabeine ezteu estima-tzen. Ur hau da ona

estreñimientuantzat, gibelantzat... eta gauzaaskotako.d: Zuk ze esangozu ba. Bizi osua hemen la-nian... ingo eztezu ba propaganda.J.E: Ez, ez, ez! propaganda in du jendiakbeak. Porke honea etorri da toki guztiyetati-kan jendia: hasi Mejiko, Kuba, Madri, portu-gesa, bertakua Euskal Herritikan, ta daneti-kan. Zeozeatik eote zian bostehun da seirehun

jardunian Juanita Errexil . Artia baserriyan jayua

mila beatzirehunda hoetahamabiyan. Hotsein di-

younian kamixoitan omentzeon, baina halare "di-

da batian" preparaukoala esan diu. Seittuan jetsi da

ataira, ta arpeiko makillaje arrastuatik antz eman

diyou bai, "di-da" batian indula. "Azkar ibiltzen

ohittuta nao-ta. Gainea ixpiluan denbora gutxi pa-

satzet, porke asko pasa ezkeo igual defektuak ikus-

teia!". Han azaldu da dotore-dotore jantzita gure

Juanita. Elkarrizketa ittea Bainutxea jun gea -noa

bestela!?-, fotografiyak ateatzeko nahiko lan izan

deu, danak Juanita agurtzia nahi zuenda... Azke-

nian bea hasi da jardunian guk galdau aurretik.

J

13

pertsona Bai-nutxian. Taaparte herriguztiko etxepartikularrakeote zian be-teta. Ta gaineanik hori osoondo dakitporke nere ai-tta zan malete-rua. Ta orduanetzeon ez ko-txeikan ta ezerre. Trenian etortze zan dana.Eta zauen beste hamar bat hotel. Ta danakirikita ta danak beteta... ura dakau, oso ona!d: Hainbeste urtian Bainutxia asko aldaukozan?J.E: Bai, baina Bainutxia ez da aldatu. Aldatugea geu eta epoka bizimoduanak. Aldauinda baina geuk aldau deu.d: Baina Bainutxia bea're aldau da. Alamedabota zuenian pena hartuko zendun ba?J.E: Bai, Alameda bota zuen... inundaziyuakizantzian, nik ezautu nittun biyak, eta intzitttuen galera haundiyak, eta estropeatuzuen asko.d: Noiz izantzian?J.E: Izantzan bat ba... mil novecientos... ike-ragarriya izantzan autubusarena. jendiaemantzun eta eundukua, ene! Eta bigarrenamil novecientos ochenta y tres. Agostuan,hoetahiruan. Pena izan da botatzia bainaoso ederki geldittu da hotelantzat. Kalea ju-tia ez dakan edadutuantzat, holakuak askodauez, jarri dittue pasio ederrak, jardinak,frontoia...d: Berriz propaganda iten Juanita!J.E: Ez, egiya! Ni ai naiz egiya esaten. Esate-tenak ertetzen dit barrutikan, eta egiyak ba-karrik ertetzen du barrutikan. Lengo aldianpolitta geldittu da.d: Kanpotarra mordua ezautuko zendun ba?J.E: Asko, klase guztiyetakuak. Edadetutakoseñora batekeskribittu zia-na're ekarridet: "A Juanita:Eres Juanita,clásica, ama-ble, distin-guida..." Bil-boko señorabat zan, An-gela. Hogei ur-tian baino ge-yuan etorrizan hau. Hil-tzan arte. Asko

estimatze nin-dun. Esate ziengaixki ohittutanazkala. Bainaneu're gustoa bi-latze nitzan hayeigustua inda.d: Juergazale xa-marra're baomentzea.J.E: Bai, ni naizoso alegria.Juerga itteko ez

tet gauza asko ber, porke gainea gustatze zatjuerga herriyan. Bixtan. Ez ixkutuan je, je,je... batzuk bezela. Kopa bat hartu ber baet,hartzet bixtan.d: Halare garai baten baino parranda gutxiyobotakoittuzu oain?J.E: Bai, gutxiyo itteittut, baina itteittut noi-zian behin. Oso lagun onak dazkat. Mutilzarbatzuk e bai. Ehiztayak dia, ta ekartzen dueehiza're, eta itten due galeperra preparau.Guk exeri ta jan. Guri asko gustatze zakuporke bestela kozinan eunero in ber izatedeu.d: Zu hain guapa izanda Bainutxian berroeta-hamaka urtetan inor ez al tzaizu errondanibili, kortejatzekotan o?J.E: Baaai. Kortejatzia nahi zuen askoek,baina beti izan nahiz oso seriyua gauza ho-yetan. Inor ezta engañatu ber, ta pausua har-tzeako nik banakiyen nere bihotzak ze agin-tze zian. Bi nobiyo euki dittut eta bimaittetasun. Beste danak lagunak izan dia...hoyek gauza seriyuak dia.d: Zure edadeko jendiak esan dit, kanpota-rrakin-da, erderaz beayek baino hobeto mol-datze zinala.J.E: Bueno hala tokau zait eta erderaz ondoingoet. Baina telebistakuak esantzien euske-raz oso ondo ittenulad: Izan e telebistan ta holakotan geyena atea-tzean zestuarra zu izango zea ba?

J.E: Bai, nei ateadie behintzat lauo bost aldiz. As-paldi baten Ma-drikuak e bai.d: Honezkeo es-karmentu haun-diya orduan...J.E: Bueno, ikus-tezu ze naturalnaizen. Beti ha-laxe izan naiz, tahalaxe segiukoethil arte, eztetnahi kanbiyatzia.

gurean . Hasteko, eskerrak eman beha-rrean gaude Holandara joatea posible egin duten guztiei. Ideia oraindela urte eta erdi hasi zen martxan. Gau batean Kultur Etxean bildu gi-nen eta guraso batek proposatu zigun Belgikara joatea. Guk oso urrutiikusten genuen, baina gure gogoa, nahia eta ilusioa piztu zituen eta la-nean hasi ginen. Kirol Patronatoan eskaera egin genuen, kiroldegikotaberna ireki Poligoxo izenarekin bataiatuz, zozketak, bertsolariak... Bi-dean sortu ziren arazoei aurre egin genien gure arteko harremanaksendotuz.

Urte osoan hainbeste lan egin eta gero, uzta ona jasodugula esan behar. Izan ere, bidaia zoragarria egiteaz gain, esperien-tzia ezin hobea izan dela aitortu behar dugu. Giro bikaina izan dugugure artean.

Astebete eskas izan arren, leku ugari ikusi genuen.Amsterdam, Brujas... aho zabalik utzi gintuen kostaldeko Volen Damherriak ere. Ezin albo batera utzi Holandako hiriburuan bizitako espe-rientzia zoragarria; bere zazpi kanalak txalupa batean zeharkatu geni-tuen, kalerik famatuenak ikusiz.

Txapelketari dagokionean, beste herrialdeetan ere osomaila altua dutela argi geratu da. Frantzia eta Ameriketako taldeakizan genituen aurkari eta puntu bategatik gelditu ginen kanpoan. Ira-bazi ez arren, merezi izan du honelako esperientzia bat bizi izanak,besteak beste, lagun asko egin ditugulako txapelketari es-ker. Beste talde euskaldun batekin topo egin genuen, eibar-tarrak ziren (Eibarko mutil gazte talde bat). Haiek gu bainozorte hobea izan zuten finalera iristean; finalean argi geratuzen etxekoen garra. Euskaldunak bezelakorik ez dagoelamunduan erakutsi ge-nuen eta Euskal He-rriko janaria bainohobeagorik ere ez da-goela inon. Ezin duguahaztu inola ere gi-dari lanetan gurekinibili zen Sandy la-guna. Txapelketan la-guntzaile izan ge-nuen, oso lagun eginginen eta berari eskergure bidaia honetanleku ugari ezagutuahal izan ditugu. Eu-rodisney famatua erebisitatu genuen, ber-tan egun oso bat iga-roaz. Hemen erabatzoratu eta ezin kon-trolaturik ibili ginen, baita arduradun batzuk ere; orduan banatu etatalde txikiak egitea erabaki genuen

Amaitzeko, lehen esan bezala, mila esker egindako la-nagatik. Hau guztia ez zen posible izango hainbat jenderen laguntza-rik gabe. Eskerrak, bereziki, Zestoako Kirol Bazkunari, Bertso eskolarieta Zestoako hainbat herritarri. Gure eskerrik beroenak talde osoari.

Mila esker ZestoaZestoako Nesken Futbol Taldea

holandako gure ibilerak

hem

en z

ure

publ

izita

tea

hem

en z

ure

publ

izi-

tate

a he

men

zur

e pu

bliz

itate

a he

men

zur

e p

ubliz

itate

a he

men

zur

e pu

bliz

itate

a he

men

15

anbolin-zulo . Zazpi bizitza ez dituela katuak baka-rrik. Denbora asko ez dela, Zabalatarren zakurrak, Ukok, balkoiko barandara aterazuen bere burua pasiara. Airoso asko zebilen, baina ibilbide erdian laprast egin etalaugarren pisutik behera erori zen. Ikusi zutenek ezin zuten sinistu ere egin, ez baitzi-tzaion ezer gertatu. Oraindik, trapezistei konpetentzia egiten segitzeko sei bizitza gel-ditzen zaizkio.

Usainak ez du hegan egiten nonbait. Zestoako mendizale kuadrila hegazki-netik bota egin zuten kiratsa zeriela esanda. Andeetan gailurrik gailur ibili

eta etxera bidean ziren, baina ez zela haien lurrinak baretuko zituen baleko

desodoranterik eta bota egin zituzten aireplanotik. Biharamuneko hegaldia hartu

behar izan zuten. Overbooking-a.

ddaannbboo ll iinn ii zzeennaarr ii bbuurruuzzNondik dator? Nolatan jarri zaio izen hori? Ez al zegoen beste izenik? Hona ja-rraian inora ez garamatzaten zenbait argibide, ezertarako balioa ez duten hainbatesplikazio..Hiztegiari begirada bat botatzen badiogu, hona zer dakarren:

danbolin. iz. 1. MUS. Txistuaren edo xirularenlagungarri, besotik zintzilikaturik zotz bakar batez jotzen den danborra, ohikoa baino luzeagoa eta meharragoa. 2. Gaztainak erretzeko danbor-formako galdara zilindrikoa. Suari alde kurbatua erakusten diola zintzilik jarri eta ahotik biradera-moduko pieza batez birarazten da..Baina izen honen inguruan beste zerbait ere topatu dugu:

Danbolin-zulo: Zestoatik Pagiora bidearen eskuinaldera dagoen koba. Zeramikaeta ugaztunen zein hegaztien hezurrak aurkitu zituzten. Brontze Arokoak eta Bur-din Arokoak dira..Gauzak nahasten hasita zerbait gehiago ere esan daiteke:Danbolin: XIX. mendean Zestoako baserri batean bizi zen gizon bat. Ertxiña ingu-ruan larrean ibiltzen ziren artaldeetatik ardiak lapurtu, hil eta Danbolin-zulo kobangorde eta zezina egiten omen zuen. Ardiak, nonbait, kobazulotik kanpo hiltzen zi-tuen eta odol-arrastoei jarraituz topatu omen zuten Danbolinek Danbolin-zulon zeu-kan jakitokia. Horrelaxe gelditu zen agerian bere bekatua eta finkatua bere izena:Danbolin. Kontatzen denez, Danbolin delako jaun honek bere baserriari su eman o-men zion eta bere burua baserria erretzen ari ziren garren artera botatzen saiatu o-men zen. Jendeak eragotzi zion horrelakorik egitea.Jakina, norbaitek gauza gehiago ere esango lituzke, ez dugu zalantzarik egiten. Be-raz, nondik norakoa da Zestoako aldizkariari ipini dioten izena? Asmazak! Asma-zan!

d

16

azte askok ezomen daki goiko monumentu edo oroitarrihorren zergatia. Beste bi argazkieibegiratuta, antzeman daiteke, nolabait, zergertatu zen Zestoan 1953ko urriaren15etik 16ra bitarteko gauean.

atzera begira

17

tamalez, asteazken arratsaldeko seietan atera zen Donostiako Gipuzkoa Plazatik,“La Guipuzcoana” lineako autobusa, egunero hiriburua eta Azkoitia lotzen ditue-na. Euri-ekaitza hain zen ikaragarria egun hartan, bidaiari batzuk 35 plazako au-tobus hartan etorri ordez, Donostian bertan gelditzea erabaki zuten. Kostaldean e-gundoko euri-jasa ari zuen, gelditu gabe, baina hala ere, autobusak ondo egin zuen

Zestoa ingururainoko bidea. Han sortu zen, ordea –Iraeta pasa eta berehala– lehen korapi-loa; hasiera batean ez zirudien gauza larria, baina hortik etorri ezbehar eta drama beldur-garria. “La Guipuzcoana” autoak gelditu egin behar izan zuen, motorra ureztatu egin zi-tzaiolako; berrogei bat zentimetroko urak hartua zuen ordurako errepidea. Autobusaren gi-daria, jabea eta bi zestoar autobusa utzi eta laguntza eske joan ziren Zestoara, ea han erre-molke bat lortzen zuten egoera latz hartatik ateratzeko. Nahiko lanak izan zituzten herriraoinez iristeko, urez beteta zegoen-eta errepi-dea. Zestoan taxi bat hartu, eta harekin hur-bildu ziren autobusa zegoen lekura. Ezin i-zan zuten, ordea, ibilgailura hurbildu, ordu-rako oso gora egin bait zuen uholdeak: auto-busaren erdi alderaino iristen zen ura.Ilunduta zegoen, eta horregatik egoera o-raindik eta zailagoa zen. Nolanahi ere, arris-ku eta ausardia handiz, lortu zuten autobu-sa sokaz lotzea eta errepidean finkatzea. Ho-rri esker bost pertsonak lortu zuten handikirtetea, arrisku handiarekin bazen ere. Ezbe-harra ez zen urruti. Autobusaren barruan,uholdearen beldurragatik kanpora ateratzeraausartu ez zirenak, jabetzen hasi ziren hil-tzeko zorian zeudela. Haien artean 17 urte-

ko neskatxa bat zegoen, Maria Asuncion Arrue de Pablo,Donostiatik “Jesus y Maria” ikastetxera zihoana, eskolakouniforme eta guzti. Hura izan zen, beharbada, beste inorbaino lehen, halabeharraz jabetu zena. Deskriba ezineko e-mozioa eta larritasunean, baina izpiritu katoliko eta etsipenhandienarekin, Arrosario Santua errezatu zuten denek, be-ren azken esperantza Probidentziaren esku uzten zuten bi-tartean, eta gazte heroiko eta pairamen izugarrizko batzuk,jada heriotzara zigortuta zeuden bidaiariak salbatzeko aha-leginak egiten zituzten bitartean. Ahalegin horretan hil zi-ren Jose Olaizola eta Jose Uria Iraetarrak. Gertatu zen han beste detaile dramatiko bat ere, eta ho-rrek denok kontsolatzen gaitu, bidaiari denak santu gisahil zirela sinestu dezakegu eta. Maria Asuncion Arruek,berak zeraman gurutzea eman zien bidaiariei, banan-bana,muin emateko. Lehenengo Jaunartzean oparitutakoa o-men zen, eta lehenengo aldiz omen zeraman Ikastetxera;nonbait, beti Donostian bere familiakoekin uzteko ohitu-ra zuen. Denerako denbora izan zuten bidaiari erruka-rriak, ostegun goizeko ordu biak arte luzatu baitzen dramaeta herio malapartatu hura; une hartan, korronte izuga-rriaren indarrak eten egin zituen autobusari eusten zietensoka ahulak eta ez zen inor salbatzeko esperantza txikie-nik ere gelditu. Hamasei pertsona hil ziren autobusean itota. (garai hartako aldizkari batetik moldatua eta euskaratua).

Onddoak erraz azaldu eta ugaritzen dira hanketan. Hankak ondo ez le-hortzea, oinetako itxiegiak erabiltzea edota galtzerdi sintetikoak izan dai-tezke eragiletako batzuk. Bestelako arrisku faktoreak ere badira, izerdia,gorputzaren pH-arekin bat ez datorren jaboia, ahulezia edo diabetea izandaitezke hauetariko batzuk. Onddoei aurrea hartzeko edo behin azalduezkero, hankak lehenbailehen sendatzeko, hona hemen aholku batzuk:. Oinak egunero garbitu, behin edo bitan, pH azidozko jaboi batekin. Oinak ondo lehortu toalla batekin, fuerte sakatu gabe eta, batez ere, be-hatz artean arreta berezia jarriz, ile lehorgailu batekin, adibidez.. Ez erabili toalla bera oinak eta gorputza lehortzeko eta, ahal bada, ba-koitzak berea eduki.. Galtzerdiak egunero aldatu, behin edo bitan. Beti fibra naturalezkoakaukeratu.. Ahalik eta oinetako arinenak erabili, larruzkoak, arnasa hartzen uztendutenak.. Oinetakoak sarri aldatu.. Oinak izerdituta edukitzea ez da komeni.. Ez ibili hanka hutsik leku publikoetan.. Kirola egin eta gero beti-beti garbitu eta ondo lehortu oinak.. Oinak airetan edukitzea komenigarria da, eguzkitan.. Onddoen kontrako tratamentua egiten ari bazara, bukatu arte segi, bes-tela berriro azalduko baitira.

Nagore Olazabal Arzallus. podologoa

a al zenekiennoiz jarri zituzten le-henengo trafiko sei-naleak Espainiko es-tatuan? 1933an. Ha-mabi seinale besterikez zituzten jarri. “E-zin da pasa”-ko seibiribil gorri eta nora-bideko beste sei gezi.

... zergatik ezduten aktoreek horizjantzi nahi izaten?Moliere horiz jantzitahil zelako tranpaldogainean 1673an.

... Australiandagoela errebueltarikgabeko trenbide zatiluzeena? NullarborPlain-eko Trans-Aus-tralia trenbideak 478kilometroko zuzen-gunea du.

... K.a. 776anantolatu zituztelagrekoek lehen JokoOlinpikoak? Jokoenartean abiadura las-terketa, luzera jauziaeta disko nahiz txa-balin jaurtiketa zeu-den.

Futbolak emandako ostikadak.“Esango dizuet zerpasako den: edozergauza gerta daiteke”Roy Atkinson (Atleti-ko Madrileko entre-natzaile izandakoa)

“Partidak bi zati izanditu eta bietan osogaizki aritu gara”Brian Horton (Oxfordtaldeko entrenatzai-lea)

b

19

20:10/20:40/21:10larunbata eta abuztukoastegunak: 9:30/12:55/15:10/16:40/18:40/20:40igande eta jaiegunak:18:40/20:40enpresa: la guipuzcoana

zestoa-azpeitiaastegunak:6:15/6:45/7:15/8:15/9:15/10:15/11:15/12:15/13:15/14:15/15:15/16:15/17:15/18:15/19:15/20:15/22:15asteburua eta jaiegunak:6:50/7:30/8:30/10:30/11:10/12:30/13:10/14:30/16:30/17:10/18:30/19:30/21:30

zestoa-zarautzastegunak: 6:50/8:35/10:50/13:35/15:20/18:20asteburua eta jaiegunak:15:50/18:20/20:20enpresa: la guipuzcoana

zestoa-zumaiaastegunak: 6:40/7:20/8:25/9:20(1)/10:20/11:20/12:20/13:20/14:20/15:20/16:20/17:20/18:20/19:20/20:20/21:20asteburua eta jaiegunak:7:35/9:35(1)/10:35/11:55/12:35/13:55/14:35/16:35/17:55/18:35/20:35/21:35/22:15enpresa: euskotrenoharra: (1) Aizarnazabale-tik pasatzen da:

zestoa-zumarragaastegunak: 6:45/8:15/1:15/12:15/14:15/16:15/18:15/19:15asteburua eta jaiegunak:7:30/8:30/10:30/12:30/14:30/16:30/18:30/19:30enpresa: euskotren

azpeitia-eibar-bilboastegunak: 6:30/13:00/18:30larunbatak: 9:30/14:30/18:30igande eta jaiegunak:9:30/19:30enpresa: pesa

zestoa-bilbo-leioaastegunak: 6:25/7:10/13:10enpresa: piper unibertsi-tarien elkargoa

itzultzeko

donostia-zestoaastegunak: 7:50/8:50/11:05/12:05/13:05(1)/14:05(1)/15:05/17:30/18:30(1)/19:30(1)/20:00(3)/20:30larunbatak eta abuztukoastegunak: 8:50/12:15/14:30/16:00/18:00/20:00igandeak eta jaiegunak:18:00/20:00

enpresa: la guipuzcoanaoharrak: (1) eskola egune-tan “este”tik pasatzen da:(3) eskola egunetan soilik.

azpeitia-zestoaastegunak: 6:50/7:50/9:00/10:00/13:10/14:00/15:10/16:10/18:45/19:45larunbatak eta abuztukoastegunak: 7:50/10:00/13:40/15:10/16:10/19:15igande eta jaiegunak:15:10/19:15enpresa: la guipuzcoana

azpeitia-zestoaastegunak: 6:30/7:10/8:15/9:10/10:10/11:10/12:10/13:10/14:10/15:10/16:10/17:10/18:10/19:10/20:10/21:10asteburua eta jaiegunak:7:25/9:25/10:25/11:45/12:25/13:45/14:25/16:25/17:45/18:25/20:25/21:25/22:05enpresa: eusko tren

zarautz-zestoaastegunak: 7:15/9:00/11:15/14:00/16:00/18:45asteburu eta jaiegunak:16:30/19:00/21:00enpresa: la guipuzcoana

zumaia-zestoaastegunak: 6:00/6:30/7:00/8:00/9:00/10:00/11:00/12:00/13:00(1)/14:00/15:00/16:00/17:00/18:00/19:00/20:00/22:00asteburu eta jaiegunak:6:35/7:15/8:15/10:15/10:55/12:15/12:55(1)/14:15/16:15/16:55/18:15/16:55/18:15/19:15/21:15enpresa: euskotrenoharra: (1) aizarnazabale-tik pasatzen da:

zumarraga-zestoaastegunak: 7:35/9:30/11:30/13:30/14:30/15:30/17:30/19:30/20:30asteburu eta jaiegunak:8:45/9:45/11:45/13:45/15:45/17:45/19:45/20:45enpresa: euskotren

bilbo-eibar-azpeitiaastegunak: 10:30/14:30/21:00larunbatak: 9:30/14:30/18:30igandeak eta jaiegunak:9:30/12:30/21:00enpresa: pesa

leioa-bilbo-zestoaastegunak: 12:55/14:00/18:00/19:00/20:00enpresa: piper unibertsi-tarien elkargoa.

07 larunbataIlargi erdi taldeak, Donostiara iritsiko den

"2000. urteko emakume-martxa"rako deia egin du.

18 asteazkenaEgun honetan hasita eta astero-astero mus txa-

pelketa San Juan egoitzako kafetegian. Urrian hasita, hileko azken asteetan musika- esko-lak kontzertua egingo du egoitzan.

22 igandeaPerretxiko erkusketa-lehiakeya, larunbat eta

igandean bildutako perretxikoekin.

29 igandeaUrola Kostako odol emaileen urteroko Batzar

Nagusia Zestoan. Eguerdian meza, eta 14:30etanbazkaria Arocenan. 25 emanalditik gora egindakoemaileei dominak emango zaizkie.

UR rian zeharHasi dira Itxaropena dantza taldeare ikasta-

roak. Bertakoek esan digute, 6 urtetik 90era bitar-teko jendea pozik hartuko dutela.

Bertso eskolakoek ere ekin diote ikasturte be-rriari. Jon Maia maisuarekin zita, asteartero da21:00etan Kultur Etxean.

Hilabete honetan jokatuko den GipuzkoakoBinakako Pala Txapelketan zestoarrak aritukodira. Eskuz eta binaka ere jardungo dute zestoa-rrek, nagusien 1go mailan.

Gimnasiako eskeintzak: Arroa Behean, asteleheneta asteazkenetan egingo dute gimnasia, 11:30etan.Zestoan, astelehen, asteazken eta ostegunetan21:30etan. Eta erretiratuek, astelehen, astearte etaostegunetan 22:00etan.

Urriak 2an hasiko da aerobik ikastaroa.

osasunaanbulategia 14 72 31farmazia 14 70 06gurutze gorria 81 32 97anbulantzia 22 22 22dya 81 38 49anbulantzia 46 46 22larrialdiak 112

komunikabideakdv berri emailea 14 71 33

ikastetxeakZestoako herri eskola 14 79 77/14 70 57betharram 81 16 68ikasberri 15 12 46iraurgi 81 02 10urola ikastola 15 02 28

garraioakeusko tren 15 06 77la Guipuzcoana 81 11 59pesa 21 26 99piper u. elkartea 85 25 87

taxiakPatxi Arregi "lopene" 14 78 48joxe mª olaizola (uztapi-de) 14 74 76

farmaziakurriaren 16tik 22raaseginolaza (azpeitia)tel: 14 04 41 tel: 81 13 50urriaren 25etik 29raotaño (zumaia) gurrutxaga plaza, 4 tel: 86 11 04

okindegien txandakurriak 12 Romanaurriak 15 Apategiurriak 22 Ertxinurriak 29 Romanaazaroak 1 Apategiazaroak 5 Ertxinazaroak 12 Romana

autobusakjoateko

zestoa-donostiaastegunak:7:02(1)/8:00(1)/8:20(3)/9:12(1)/10:12/13:22(1)/14:12(1)/15:22/16:22/18:57(2)/19:57(2)larunbatak eta abuztukoastegunak:8:00/10:12/13:52/15:22/16:22/19:27igandeak eta jaiegunak:15:22/19:27enpresa: la guipuzcoanaoharrak: (1)eskola egune-tan “este”tik pasatzen da:(2) sarrera amaratik: (3)eskola egunetan soilik

zestoa-azpeitiaastegunak: 8:30/9:30/11:45/12:45/13:45/14:45/15:45/18:10/19:10/

zerbitzuak.Era-kunde edo toki publikoakUdaletxea 14 70 10/Udaltzaingoa 14 70 10Kultur etxea 14 71 23Jubilatu eta pentsiodu-nen elkartea 14 70 91san juan egoitza 14 70 19sastarrain b. esk. 14 81 15gizakia helburu 14 80 69parrokia 14 70 01postetxea 14 76 21suhiltzaileak 15 13 13zerga bulegoa 81 13 68inem 14 04 02urkome 81 65 00lapatx zabortegia 81 55 05kiroldegia 14 79 42ertzaintza 85 10 00

gendaaç