077 (2001eko otsaila

22
multa zaparrada angulazaleei

description

[Multa zaparrada angulazaleei] [Bake jardunaldiak Maria eta Josen] [Pedro Alberdi: konbertsoaren fedearekin idazten dut] [Lubaki: lehen urtearen balantzea] (+377)

Transcript of 077 (2001eko otsaila

Page 1: 077 (2001eko otsaila

multa zaparradaangulazaleei

Page 2: 077 (2001eko otsaila

77. zenb.herri aldizkaria

juan Belmonte, 29 beheatel.: 943 86 15 45faxa: 943 86 17 42email: [email protected]

ArgitaratzaileaBALEIKE KULTUR ELKARTEA

Administrazio batzordeaEsther EtxeberriaXabier Azkue

Erredakzioa batzordeaEsther AizpuruaEguzki AgirrezabalagaAntxoka AgirreJuan Luis RomatetJosu WaliñoGorka Zabaleta

KoordinatzaileaJuan Luis Romatet

KazetariakAntxoka AgirreXabier Aizpurua

KolaboratzaileakMiriam Romatet, Jon Manzisidor,Xabier Aranguren, Jon Maia, JonSudupe, Esti Esteibar, DaniCarballo, Joxe Mari Llavori, InaxioTolosa, Inaxio Manterola, BelenGolmaio, Izaga Garzia, HaizeGalarraga, Koldo Landaluze, BeñatFernandez de Arroyabe, Luis MariAizpurua, Ihintz Linazisoro, JoseManuel Gonzalez Aramendi,Kontsumo Elkartea, Ludoteka,Natur Taldea

ArgazkiakBaleike

PublizitateaEsther Etxeberria

Diseinua eta maketazioaArgi Aizpurua

Hizkuntz zuzenketaImanol Azkue

BanaketaAndoni OrmazuriJ.J. Aizpurua

Publizitatea943 86 15 45 tel. (Esther)

InprimategiaAntza Inprimategia(Lasarte-Oria)

Tirada1.000 ale

Lege gordailuaSS-405/94

ISSN1136-8594

Baleikek ez du bere gain har-tzen aldizkarian adierazitako esa-nen eta iritzien erantzukizunik.

Argitalpen honen edizioko laguntzaile:

EUSKO JAURLARITZAGOBIERNO VASCO

aurkibidea

32001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

ze berri?:Inauteriak 20019

ze berri?“Bakea Zabaltzen” jardunaldiak8

ElkarrizketaJulene Azpeitiako irabazlearekin10

Olarro zopa18Kirolak:Kiroldegi berrituaren lehen urtea20Kultura:Mendi astea22

Bazterbide:Sesiarte eta Agiro 13

Page 3: 077 (2001eko otsaila

begirada izoztuakGau hartan ez genuen hondartzan lo egin, aurreko gauean haize haundia zebilela, eta

behingoatik autoan ere moldatuko ginela. Beraz autoa hondartza parean aparkatu eta

bertan geratu ginen. Goizeko bederatziak aldera esnatu nintzen, eta begiak zabaldu

orduko urrutitik zetorren oihua entzun nuen....”Patera bat!! Patera bat! Oaintxe ailegatu

da, eta gainezka dator”. Ez nekien artean ametsetan nengoen, edo ni autotik lehen bait

lehen ateratzeko aitzakia malturren bat ote zen. Berehala esnatu nintzen, Tarifako haize-eroak eman zidan astinduarekin, eta

oihua etorri zeneko lekura begiratu nuenerako, koadrila osatuta zegoen zodiakaren inguruan. Tarifako arrantzaleek guk baino

lehenago ikusi zuten zodiaka, eta bestetan bezala, zodiaka jasotzera joan ziren. Askotan egiten omen zuten, egunero-egunero

iristen zela pateraren bat, eta guardia zibila azaltzen ez bazen, ba beraientzat hartzen zutela zodiaka. Baina egun hartan

goardia zibilak aurrea hartu zieten, patroiak kuartel pare-parean utzi zituen. Abuztua zen, eta hotz egiten zuen Tarifako

hondartzan, baina haize hotzenak baino gehiago izoztu ninduen blai eginda eta pausorik emateko gai ez ziren 25 lagun haien

begiradak. Mina eta etsipenaren begiradak.

4 2001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

Erribera kalea, 6Tel. 861155

iritzia

bazterrak nahasten Antxoka Agirre

Gautxorien Kexa

Duela urte batzuk Zumaia Bizirik-ekoek betaurreko

ilunak zeramatzan hontz baten irudia atera zuten

parrokiko fokoak zirela eta. Ez da ordea antzeko arazoak

dituen gautxori bakarra.

Neu ere gustora ibiltzen naiz gauean. Goizetan ni baino

pare bat ordu beranduago esnatzen zait neurona eta

gauetan bixi-bixi egoten da, telebista ikusi, zerbait

irakurri edo trago bat hartzera irteteko gogoarekin.

Paoleko buelta hori ere dezentetan egin izan dut, haize

pixka bat hartzeko. Baina portuko barrako fokoekin

egiten dut topo. Gautxori gehiago ere ibiltzen da, eta

orain arte guztiei berdina entzun diet, molestatu baino ez

dutela egiten. Estetikoki itsusiak dira, kostaldeko karre-

teratik gauez zatozela Aste Santutako prozesio tetriko

hoietako bat ematen baitu barrak, eta praktikoki ere ez

dute zentzu handirik, batere fokorik gabe primeran

ikusten baitziren ilunabarrak, zeru izartuak, kostaldea,

herria eta ikusi beharreko guztiak. Alderantziz, foko zahar

horiekin ez da bi metrora ere ikusten, begietan jo eta

itsutu egiten dute.

Itzalita diru bat aurreztuko litzateke argindarrean.

Esther Aizpurua

gutunaPulpo aldeko lagunei erantzuna

Aurreko Baleike batean irakurri genuenaren ustez “argi

misteriotsuak” ez dira ez izarrak ezta gizonak egindako

sateliteak ere.

Iluntzen duenean hegomendebaldean ikusten den

“izarra”, Artizarra da (Venus) eta ez da izar bat planeta

bat baizik. Orain aktibitate fase handian dago , horre-

gatik ikusten da ain disdiratsu. Barne planeta bat da

bigarrena ain zuzen, bere tamaina gu bizi garenaren

antzekoa delarik, hau da 12.000Km diametrokoa gutxi

gora behera.

Askizu gainekoak ere planetak dira, gehien disdiratzen

duena Jupiter da, eguzki sistemako planetarik handiena

da eta bestea berriz Saturno bere eraztunengaitik

famatua.

Tripode gainean jarritako teleskopio edo prismatiko

arrunt batzuekin Saturnoren eraztuna ikus daiteke gau

argitsuetan, baita Jupiterren sateliteak ere.

Nola desberdindu begirada batez izarrak eta planetak?

Planeten disdira fijoa da, izarren disdira berriz intermi-

tentea da.

Gai honen berri zerbait gahiago nahi izanez gero jar

zaitezte kontaktuan:

ZUMAIAKO NATUR TALDEA

HARATEGIKO KALESTUA 1

Page 4: 077 (2001eko otsaila

E. Gurrutxaga plazan

Erlojueta bitxidenda

52001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

Ba al dago Jadarre inguruak txukuntzeko asmorik? (R.L.S.Jadarre)

Printzipioz Jadarren bertan ez da proiektu zehatzik aurri-

kusten, baina auzotarrek hutsuneren bat (eserleku edo

arbolen beharra, barandila aldatu beharra) atzemango

balute ez dut uste arazorik egongo litzatekeenik eskariei

erantzuteko.

Gero han ondoan, Jadarretik Maria eta Jose ikastetxera

pasealeku bat badago aurrikusia. Egin dituzten etxe

berrien aurrean egin da lehenengo zatia, eta Ortiz eta

Etxe-Ona erretiratzen direnean egingo da gainerakoa.

Pasealeku ederra izango da, 10 metro inguruko zabale-

rarekin, eta Maria eta Jose ondoan egingo den parke

batetara iritsiko da.

Gazteentzako etxebizitzak egiteko asmorik ba al du Udalak? (H.M)Gazteentzako espreski gordetako etxebizitzarik ez dago.

Udalak egingo dituenak Babes Ofizialeko Etxebizitzak

GaldeiozuGaldeiozu!

dira, eta etxe hauetan sartzeko erreztasunak izan

ditzakete gazteek, irabazien baremo baxu bat eskatzen

baita eta gazteek normalean diru gutxi izaten baitute.

Bere kabuz moldatzen diren adinekoentzako etxebizitza

tutelatuak aurrikusten dira, zahar-etxean sartu baina

egokiagoa eta ekonomikoagoa baita, baina gazteen

arazoa ez da asko landu.

‘Viva España’ko lur sailean zer egin behar dute? Noizko? (J.M.P)Berrantolaketak Juan Belmonte eta Ardantza bidek

kasik angelu zuzenean bat egitea ekarriko du gelditzen

den tokian Amaiako plaza heren bat zabalduaz. Orain

fabrika dagoen tokian etxe batzuk egingo dira, oraingo

etxeekiko oinezkoentzako kale batek banatua, eta

barrenean frontoi txiki bat izango duen plazoleta

batekin. Noizko da ez dakidana. Zelaiatarren eta

Udalaren arteko auzia aurten aterako dela zihurra, baina

ez dakit errekurtsorik gelditzen ote den.

Luxiano Pagaegi BilbaoUdal arkitektoa

Page 5: 077 (2001eko otsaila

Antxoka Agirre

Jesus Agirrezabalaga Arbustain MotorElkarteko lehendakariak dioenez untziez profesionalen erreglamenduaren18. artikuluan oinarritu dira multahauek ezartzerakoan. “Multak ez diraanguletan ibiltzeagatik, baiak, angule-tarako erabiltzen diren salabardohaundi horiek eramateagatik baizik”argitzen du. Erreglamendu honeknonbait untzi ez profesionalentzat bipotera eta sei amu bakarrik onartzenditu, erreminta profesionalak erabiliazgero falta larritzat jotzen du 25.000tik100.000 pzta bitarteko multarekin, etabaiak erreminta profesionaltzathartzen dituenez JaurlaritzarenArrantza Saileko Ispekzioak multa jarridie Zumaia eta Orioko hainbat untziri.

Angulazaleei multak ez zaizkiebidezkoak iruditzen, batetik inongoaurreabisurik gabe etorri direlako eta

bestetik legea bera zentzurik gabeadelako. “Arazoa hemen Asturiaskolegea aplikatzetik dator. Hanangulazale profesionalak daude etaafizionatuek konpetentziarik ezegiteko neurri hau jarri zuten. Kontuada hemen ez dela inoiz profesionalikegon, eta erreglamendu horiaplikatuta lortzen duten bakarraohitura zahar bat harriskutan jartzeadela” esplikatzen du.

Multa asko izan dira, bai Zumaian etabai Orion eta bi herrietako angula-zaleek Jaurlaritzara jotzea erabakizuten bilera bat egin ondoren.“Normalean politikoekin ezin da hitzegin, ez dakite lapa amuarekin edosalabardoarekin harrapatzen ote denere eta ez gaituzte ulertzen. Bainaoraingoan zortea izan dugu, IosuIglesias tokatu zaigu, ArrantzakoZuzendaria, eta dezente dakiengizona” komentatzen du.

Jaurlaritzak, multen kontu honekin,sektorea erregularizatzeko astindu bateman nahi izan duela ikusten duJesusek. “Multei buruz ez zuten askohitz egin nahi. Falta arinera jeistensaiatuko zela esan zigun, baina ezzegoela bere esku. Garrantziahaundiagoa ematen zioten enbarkazioguztientzat paperak egiteari” dio.“Azken hiru lau urteetan oso gutxiharrapatu da baina joan den urteankolpe sonatu batzuk eman ziren Orion,30 eta 20 kilotako harrapaketak, dirupixkat mugitu zen, eta dena erregula-rizatua dutenez hau ere erregularizatuegin nahi dute” jarraitzen du.

Anguletan ibiltzen den jende guztiarenzerrenda bat egin beharko litzateke,untziari segurtasunerako gutxienekobaldintza batzuk eta aseguru bateskatu eta kuporen bat ezarri.

Jesus erregularizazioaren aldekoa da,“oso txalupa eskasak ibiltzen dituztebatzuk, harriskutsua da hori, etakolpeak daudenerako aseguruak erebeharrezkoak dira” dio berak, bainahau egiteko zailtasunak izango dituzte-lakoan dago. “Angula oso aldakorra da.Hiru astetan batere harrapatu ez etazorretan sartzen zara, gastu bat eginbehar baita untzia prestatzen etagasoiletan, eta gero egun bateanharrapatutakoarekin kubritzen duzudena. Horrela, kupoa ateraldiko,ilargiko edo hilabeteko jarri ezberdinada, eta kopurua bera ere zehaztekozaila da” esplikatzen du.

Multen inguruan zer egin eta erregula-rizazioaren zirriborro bat proposa-tzeko bilera izan zuten hilaren 11anitsas-kiroldegian Orio, Agina, Zarautz,Getaria eta Zumiako angulazaleek.Gero, berriro ere Jaurlaritzara jokodute.

6 2001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

ze berri?

25.000tik 100.000pezetara bitarteko multakangulazaleeiSektorearen erregularizazioa bilatzen duJaurlaritzak

Page 6: 077 (2001eko otsaila

ze berri?

72001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

‘Adams Nomad’Izen hori jarri diote ontziolan egin duten azken ontziari. Urtebetez jardun dute

ontzia egiteko lanetan eta 1.800 milioiko inbertsioa behar izan da horretarako.

Hona hemen neurriak: 60 metro luze, 13’30 metro zabal eta 25 metro altu.

Pisua: hutsik, 800 tona; kargatuta, berriz, 1.100 bitartekoa. Bi garabi dauzka,

bata 45 tonakoa eta bestea 25ekoa, eta motorrak ere bi, bakoitza 1.500 zaldi

indarrekoa.

Urazpiko hoditeria konpondu eta berritzeko ontzia da, lan horretarako behar den

teknologia aurreratuenekin hornitua: satelite bidez orientatzen da eta

urpekuntzi txiki bat ere badarama barrenean. 54 laguneko tripulazioa eramango

du, horietatik 44 urpekariak eta gainerakoak makinista, kapitaina, sukaldaria...

Pertsiar itsasoan ibiliko da Bahametako ikurrinarekin.

EAk bere proiektupolitikoa aurkeztudu Oxforden

Otsailak 9an EAk marko politiko be-

rri baterako proposamena aurkeztu

zuen Oxforden. Onintza Lasa EAko

exekutibako kidea izan zen hizlaria

eta proposamena jasotzen zuen libu-

ruxka bat ere banatu zen.

Hitzaldian zehar liburuxka horretan

aipatzen ziren puntuak jorratu zituen.

Lehenengo puntuan, bazterketa eta

mugarik gabeko elkarrizketa, indar-

keriarik eza eta euskal gizartearen

borondatearen errespetua jarri zituen

gatazka konpontzeko metodotzat.

Bigarrengoan, berriz, Estatutuaren

markoa itun agortu bezala azaldu

zuen eta hirugarrengoan marko kons-

tituzionalaren defizit demokratikoak

aipatu zituen.

Autodeterminazio eskubidea, euskal

lurraldeen arteko artikulazio politiko

askea, erreferendum lotesleak egite-

ko ahalmena eta euskal hiritartasu-

na aukeran edukitzeko eskubidea jo

zituen marko berrirako gutxienezko

oinarritzat.

Negoziaziotik ezer lortzen ez bada,

aldebakarreko soberania deklarazio

bat egin eta nazioarteko gatazka sor-

tzearen aldeko azaldu zen. EAren hel-

burua Europan integraturiko euskal

estatu baten sorrera dela azpimarra-

tu zuen eta marko berrirako erakun-

deak ere proposatu zituen.

Goikoren birjarpen helegitea erabaki duUdalak

Ondoko etxeetako auzokoek, Goikoren neurriekin ados ez zeudela-eta birjarpen

helegite bat tarteratu zuten Udalaren aurrean. Udalak bi aldeen informe tekniko-

juridikoak entzunda Goikoren egungo neurriak arau osagarrien barruan daudela

onartu arren, lizentziak ematen zituenekin bat ez datoztela erabaki du. Horrela,

miradoreak metro erdikoa behar du metro batekoa beharrean eta alero batek

ere hamar zentimetro motzagoa behar du. Altueraren inguruan zegoen arazo

handiena Goiko zaharraren neurriak ziren, alde bakoitzak neurri ezberdina zuela

baitzion. Azkenean gailurrak egin dena baino 40 zm beherago behar duela

erabaki du Udalak.

Erabaki hau ordea ez da exekutiboa, Goikoren jabeek Udalaren aurrean erreku-

rritzeko aukera baitute. Gero bi aldeek azken erabaki hori epailearen aurrean

aurkezteko aukera izango dute. Eraikina beraz, oraingoz, bere horretan

geldituko da.

Page 7: 077 (2001eko otsaila

Antxoka Agirre

Hilaren hasieran bakearen ingurukojardunaldi batzuk antolatu zituztenZarauzko hiru ikastetxe erlijioso etaZumaiako Maria eta Jose ikastetxeak.Zumaian hilaren 7 eta 8an hitzaldi banaeman ziren. Lehenengo eguneanJosAnton Artze olerkaria eta Jose MariaSetien Donostiako Gotzain ohia izanziren hizlari.

Artzek olerki errezitaldi luze bat emanzuen, bakearen inguruko ikuspegiintimista eta erlijiosoa eskainiz. Behineta berriro errepikatutako ‘leit motiv’aklaburbildu zuen haren mezu nagusia:“bere baitan bakean denak bakezkutsatzen ditu denak”.

Setien, berriz, ohar batekin hasi zen:batzuek elizak erlijiora mugatu beharduela esan arren, bere ustez euskalelizak eskubidea du gatazka honiburuzko iritzia emateko. Egoerarierrepaso bat eman zion ondoren.Lizarrako garaitik hasi zen, bertandenak ez egon arren, irtenbide posiblebat planteatzen zuela aipatuz. Bestetik,su-etenak esperantza ekarri zuelaazpimarratu zuen.

Gaur egungo egoerari dagokionez,analisi sakona egin zuen, faktore ugariaipatuz: ETAren ekintza bortitzek etaGobernuaren jarrerak eragindakobipolarizazio eta tentsionamendua,Madrildik abertzaletasunaren aurkaetorri den erasoa, PP-PSOE itunakindartu duen pentsamendu bakarrerakojoera eta bipolarizazioa, elkarrizketarenfalta eta abar. Egoera ilun horrenaurrean, Bakearen alde lan egitera

animatu zuen kristau komunitatea etahorretarako lau ideia azpimarratuzituen: sufrimenduaren aurrean ezindela paso egin; ezin dela etsipeneanerori; libre izan behar dela, alderdi etakomunikabideen manipulazioetatik iheseginez; eta kontzientzia hezi behar dela,besteak beste hezkuntzaren bidez.

Bigarren egunean Elkarriko JonanFernandez eta Gesto por la Paz-ekoIxiar Aspuruk eman zuten hitzaldia.

Jonanek iragana, oraina eta etorkizu-naren inguruan antolatu zuen berehitzaldia. Iragana eta orainaldia bihitzetan definitu zuen: lehenengoaitxaropentsua eta bigarrengoa iluna.Etorkizunari buruz, berriz, itxaropentsuazaldu zen, “labirinto” sindromea nagusi

izan arren, euskal gizarteak heldutasunmaila altua duela argudiatuz. Elkarrikantolatu behar duen Bake Konferentziaere aipatu zuen.

Ixiar Aspuruk, bere aldetik, hainbatproposamen egin zizkien hiritar etapolitikariei: bakearen aldeko mobilizaziopluralak bultzatzea, biktimekiko hurbil-tasuna eta elkartasuna adieraztea, etaindarkeriaren aurka legea aplikatzea,baina helburu gisa bergizarteratzeabilatuz. Azkenik, politikarien parte-hartze aktiboa eskatzea ere aipatu zuen,Euskal Herriaren aniztasuna onartuzelkarrizketak bultza ditzaten.

Jendetza hurbildu zen bi jardunal-dietara, 200 lagun inguru lehenengoan,eta 150 inguru bigarrenean. Antola-tzaileek, bakearen alde lan egiteko taldeirekiak sortzeko ideia eman zutenezagutzera, eta nahi duen guztiak ateakzabalik dituela azpimarratu.

8 2001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

Alai auzategia, 2

Tel. 943 14 33 24 Juan Belmonte, 6

ze berri?

Lizarrako akordioa eta su-etena

Lizarrak eta su-etenak piztutako giro eta itxaropen hura desagertu egin dira, eta lehen

baino okerrago gaudela pentsatzen du batek baino gehiagok. Badirudi inkomunikaziora

itzuli garela, etsipenak jota. Egoera horren aurrean hitz egiteko mahai-inguru bat anto-

latu da otsailaren 21erako. Bertan izango dira hizlari Joxerra Garzia, Emilio Lopez Adan

“Beltza” eta Antton Mendizabal. Bi gai hartuko dira ardatz gisa: Lizarrako akordioa eta

su-etena. Antolatzaileek ahalik eta iritzi gehien jaso nahi dituzte eta parte hartzera gon-

bidatzen zaituztete. Ekitaldi hau arratsaldeko 7etan izango da Oxford aretoan.

Bake jardunaldiak Mariaeta Josen

Page 8: 077 (2001eko otsaila

Urte berri batez gainean dituguInauteriak. Herriko festa garrantzi-tsuenak ez izan arren, xarma bereziaduten jaiak. Hilaren 23an hasi eta26an amaituko dira, ostiraletik astele-henera. Ohi bezala, Udaleko Kulturaeta Turismo sailak festen egitarau batkaleratu du. Hala ere, noski, bakoitzakbere programa propioa presta dezake.

Inauteri jaiak otsailaren 23an hasikodira. Egun horretan, egitarauaridagokionez, ekitaldi bakarra aurkitukodugu, arratsaldeko 4.30etan BehekoPlazan izango den herriko ikastetxeeninauteri festa eta haur berbena.

Larunbatean jarraituko dute festek.Arratsaldeko 4etan Ludotekan MarselMagoak ikuskizun bat eskainiko du eta

jarraian jaialdia izango da haurren-

tzako. 18.30etan Rustic Arlanzon Band

taldeak dixieland doinuez buztiko ditu

herriko kaleak. Beste musika batzuk

nahiago dituenak Gaubela taldearen

dantzaldian izango du Beheko Plazan

arratsaldeko 7etatik gaueko 10etara.

Musikak jarraipena izango du

Turutarra txarangaren kalejirarekin.

Gaztetxoek ere izango dute beraien

festa propioa, gaueko 11etatik 2ak

bitartean Gazte Festa izango baita

Oxford aretoan.

Igandean eguerdirarte jai izango da.

13.00etan Goloka taldeak “Sorginak”

izeneko kalejira eskainiko du.

Festetako gai nagusiak, musikak,

arratsaldean jarraituko du Zumai

txarangaren musika saioarekin.

Festei amaiera astelehenean emango

zaie. Egun horretan azken urte

hauetan hain ezagun eta famatu egin

diren Takolo, Pirritx eta Porrotx

pailazoak izango dira. Arratsaldeko

4.30etan eta Odieta pilotalekuan

“Parrandan” ikuskizuna eskainiko

dute.

Hau da, besteak beste, inauterietako

prestatuta dagoen egitaraua. Izango

dira beste ekitaldi batzuk (Taber-

netako mozorro lehiaketa, Udal

Musika Bandaren kontzertua, etab.)

baina oraindik ere guztiz finkatu gabe

aurkitzen dira hau idazteko orduan.

Ondo pasa ezazuela inauteriak!

92001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

Zumaia Fitur-enBadira jada urte batzuk Zumaiak Medrileko Fitur feria garrantzitsuan herriak

dituen baliabide turistikoak erakusten dituela. Badirudi guztiz beharrezkoa

bihurtu dela aisialdirako eskaintzen ditugun aukerak kanpora atera behar izatea.

Horrela, urtarrila eta otsailaren artean Madrilen ospatzen den azoka honetan

erakutsi izan da Zumaian ditugun “altxor” turistikoak.

Eusko Jaurlaritzak azokan zuen standean ezarri Zumaiak, eskualdeko beste herri

batzuekin batera, erakusmahaia. Herriko hotel eta nekazal etxeen liburuskekin

batera, eskualdeko udalek eratutako pakete turistikoa saltzen saiatu dira

Madrileko azokan. Ez dirudi azken hilabeteotan Euskal Herria jasaten ari den

gatazkak eragin oso handia izan duenik, standera hurbildu den jende ugariak

interes handia erakutsi du eta. Jende arrunta baino gehiago turismo agentzietako

langileak izan dira erakusmahaira hurbildu direnak.

Madrileko azokaren ondoren, Bartzelonako turismo azoka ospatuko da laister.

Bertan ere izango dute Zumaiako eskaintzaren berri.

Inauteriak2001

Zumaian

Page 9: 077 (2001eko otsaila

Antxoka Agirre

Zer kontatzen du “Gabriel Aresti Eibarren”ipuin honek?Duela hamar bat urte, Juan SanMartinen liburuan irakurri nuenGabriel Aresti 66an Eibarko fabrikabatean aritu zela lanean , eta ni eibar-tarra izanik txokatu egin ninduen,

ordura arte ez bainuen horrelakorikentzun.

Gerora, birritan irakurri dutArestiren biografia, idazlebezala ez ezik, pertsona bezalaere harrigarria baitzen, etaazkena irakurri nueneanEibarren egin zuen urte eta

erdiko egonaldi horren inguruaninbestigatzen hasi nintzen.

Ikusi nuen oraindik existitzenduen enpresa batean Rocandioren

tailerrean aritu zela lanean, ofizinis-taburu, merkataritza kontableabaitzen ofizioz, eta aste barruaEibarren ostatu hartuta pasabehar izaten zuela emaztea etahiru alabak Bilbon utzita. Gero,aldi berean, Euskaltzaindiako

Urgazlea ere bazen, lehiaketa literariomordo batean hartzen zuen parte,bronkak alde guztietan, aldizkariliterario guztietan artikuluak...

Eta horixe kontatu nahi izan dutipuinean: Arestik Eibarren zeramanbizitzako egun bat.

Errealitatetik abiatu zara fikzioa egiteko.Zenbat dauka ipuinak batetik eta bestetik?Garai hartako Zeruko Argia bateanIbon Sarasolak Arestiren ‘Harri etaherri’ defendatuaz idatziriko artikulubat topatu nuen, eta ipuinak zehazkikontatzen duena zera da: ajearekindagoen goiz batean artikulu horrekArestiri sortzen dion zirrara. Gero,garai hartako beste zenbait datu ereazaltzen dira, Eibarren igoera bigarrenmailara, esaterako, hemeroteketantopatutakoak. Eta Juan San Martin dapertsonaietako bat, Arestiren lagunaeta nire aitaren kintakoa; harek esanzidan lantokia eta ostatua non zeuden.

Asmatutakoa Arestiren intimitatea da.Bere pentsamenduak, bere erreak-zioak... Baina honetan ere bereazalean jartzen saiatu naiz.

Espero al zenuen saria irabaztea?Ez nekien zer espero. Izan ere, holakonarrazio bat batzuentzat ipuinarenmugetatik kanpo egon daiteke,entsegu edo biografia bezala. Epaima-haikoen arabera izaten da hori etazortea izan dut, zumaiakoei gustatuegin zaie, nonbait. Oso pozik nagosariarekin.

Duela bi urte Joseba Jaka beka, euskalkulturgintzako saririk garrantzitsuene-takoa, eman zizuten entseguen alorrean‘Satorra baino sakonago’ lanagatik. Idazlekontsagratutzat hartu behar al zaitugu?Ez dakit ba. AEK-ko irakasle naiz ni,baina idatzi ere asko egiten dut etaazkenaldion baita argitaratu ere...

Bestalde, idazleen zirkuito horietatikaparte antzean ibili izan naiz beti.Bilbon ez dago euskarazko argitaletxeeta aldizkaririk, zentroa Donostiainguruan dago. Orain, sariekin, pixkat

elkarrizketa

Eibartarra da izatez, Bilbon

bizi da aspaldian, baina

umetatik urtero etorri izan da

Zumaiara udatiar bezala,

asteburuero ere bai askotan,

eta koadrila dauka bertan.

‘Handitzen naizenean’ nobela,

‘Nire kalea’ haurrentzako

(Lizardi saria), eta ‘Satorrak

baina sakonago’ entsegua

(Joseba Jaka saria)

argitaratu ondoren Julene

Azpeitia XIII. lehiaketako lehen

saria irabazi du “Gabriel

Aresti Eibarren” ipuinarekin.

PedroAlberdi

“Konbertsoaren fedearekin idazten dut”

Page 10: 077 (2001eko otsaila

mugitu beharra izan dut, baina ez dakit

muturra sartzea gehiegi komeni ote

zaidan.

‘Satorra baino sakonago’ eta ‘Gabriel ArestiEibarren’ bietan Franco hil aurreko urtehorietako giroa jorratzen duzu. Zein da garaihorretara zaramatzan lotura?Beste gauza batzuen artean, nik uste

garai hartako bekatuak garbitzeko modu

bat dela.

Izan ere, etxean euskaraz egin arren,

oso giro erdalzale eta pijoan pasa nituen

nire lehen gaztaroko urteak. Fraileetan

ikasi nuen eta giro hori zegoen, antieus-

kalduna, neure lagunak ere halakoak

ziren, fribolo samarrak, eta nik beste bat

gehiago izan nahi nuen.

Hamazortzi urterekin, Franco hil zen

urtean, Bilbora joan nintzen ikasketen-

gatik eta beste mundu bat deskubritu

nuen. Euskalzaletasuna eta konpromiso

politikoak zituen jendearekin nahasi

nintzen eta flipatuta gelditu nintzen.

Ikasketak utzi eta AEK-ko irakasle sartu

nintzen, eta urte batzuk geroago euskal

filologia egin nuen.

Konbertsoaren fedea deitzen zaio horri,

badakizu, txikitan oso elizkoiak direnak

gero ez dira elizara sartu ere egiten.

Fede horrekin ikasi nuen filologia, eta

gerora, literatura eta historiarekin

jolasean hasi naizenean, fede horrekin

jarraitzen dut.

Saizarbitoriaren ‘Hamaika pauso’k

Eibarren galdu nituen urte haiek berres-

kuratzeko bidea ireki zidan. Gustatu,

hemeroteketan sartu eta garai hartan

murgildu nintzen buru-belarri. Halaxe

egin nuen ‘Satorra baino sakonago’:

egunkarietatik eta zeruko argian gehien

inpaktatzen ninduten notizia etapasarteak hartu eta haiei buruz idatzi.

Proiektu berririk bai?Ez. Bi edo hiru hilabete daramatzatatsedenean, baina nik uste lasteretorriko dela zerbait.

Zeure bigarren herria Zumaia omen da.Bai, hamar bat urte nituela hasi ginenfamilia hona uda partean etortzen etaordutik ez dut hutsik egin. Duela urtebatzuk etxea ere erosi genuen etaordutik asteburuero etortzen gara, edoia asteburuero, umeak baitira agintzendutenak.

Zer moduzkoa da Zumaia bigarren herribezala?Guretzat kriston kontrastea da. Bilbodena asfaltua da eta dena erdara, etahemen, berriz, mendia, itsasoa, eta giroaere, oso ezberdina da. Gainera,kanpokoa izanik bertako koadrilabatekin ateratzen naiz, eta hori zortehaundia da.

Konplemento polita dira Bilbo etaZumaia. Bietako bakarra aukeratubeharra izanez gero dezente galdukonuke.

Hainbeste urtetan hona etorrita ondoezagutuko duzu herria. Zumaiako nori buruzedo zeri buruz egingo zenuke ipuin bat?Ez nuke esan behar, baten batek ideialapurtzeko arriskua baitago. Baina,bueno, egin liteke, ‘Gabriel ArestiEibarren’ bezala, Txomin AgirreZumaian, edo Nemesio Etxaniz Artadin(urtebete egin zuen bertako apaizbezala). Zuloaga, Ortega y Gasset...pertsonaia asko daude interesgarriak.Halako jendea, beste giro batzuetatikzetorrena, ipini Zumaian, nahasi herrikogaraiko errealitatean eta listo.

Kale nagusia, 2 Tel. 943 861521

Zumbillo, 4 Tel. 943 861407

Aita-Mari auzategia, 17Tel. 943 861569

Zuloaga plaza, 1Tel. 943862309

Page 11: 077 (2001eko otsaila

Merkatari Elkartearen zozketa

Azken urteotan bezala, Zumaiako Merkatari Elkarteak

zozketa bat egin zuen Gabonetan. Bost sari banatzeko

asmoa izan zuten, hiru 50.000 pezetakoa eta bi 25.000

pezetakoa. Izan zuten diot, zeren 50.000 pezetako sari

hauetako baten jabea ez da azaldu. Beste lau sariak

hilaren 2an banatu ziren Foronda Kultur Etxean izan zen

ekitaldi batean. 50.000 pezetako sari bana jaso dutenak

Itziar Odriozola eta Olatz Arrieta izan dira. 25.000

pezetako saria jaso dutenak, aldiz, Arantza Erkiaga eta

M. Luisa Pikabea. Argazkian lau saridunak eta elkarteko

lehendakaria dituzue.

12 2001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

Alai Auzategia, 14 behea

Tel: 943 14 31 12

Ortega y Gasset, 2

Tel: 943 86 22 06

laburrak

Imanol Azkuek beste sari batBolada ederrean dabil Imanol Azkue; izan ere, 2000ko amaieran Lasarteko lehia-

ketan 1. saria eta Julene Azpeitian zumaiar onenarena jaso ondoren, jakin berri

dugu Ondarroako Agustin Zurikarai ipuin lehiaketan ere 1. saria eskuratu duela.

Ipuinak “Egunerokoa ez den buelta” izena du eta 140.000 pezeta jasoko ditu

haren ordainetan. Zorionak Imanol!

Santa Agedabezperako eskea

Iaz egin bezala, aurten ere taldea

osatu eta “limosna” eskean ibili zen

otsailaren 4an, baserriz baserri. Jon

Maia aritu zen koplari eta inguruetako

baserrietako buelta egin ondoren,

herrian ere jardun zuten kantari.

Argazkia Pikoten ateratakoa da.

Page 12: 077 (2001eko otsaila

Basadi Auzategia, 9-A 2-B

172001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

Nori itxiko zenioke

ahoa

inkesta

?Iker Alfonso Pascual

Euskararen aurka

dagoen jende guztiari.

Azken aldi honetanAEK eta halako

erakundeak kritikatzen

eta zapaltzen aridirelako.

Virginia Santobeña

Maisuei, plastadagehiegi ematen

dutelako eta penko

asko jartzen dizkigu-telako

Eider AzkueZuei, gehiegi hitz

egiten duzuelako.

Ane Osa

Galdera zaila da. Ez

zait ondo iruditzen

inorri ahoa iztea.Adierazpenaskatasuna.

Mertxe Argintxona

Uuuuuuuuh!!! Que

fuerte! Ahoa itxi igual

iñorrei ere ez, bainadiskutitu jende

mordoarekin.

Mmm… politikoguztiekin.

Imanol Urbieta

Gehiegi hitz egitenduen edozeini.

Gainera uste det

denok hitz egiten

dugula gehiegi. Nere

buruari askotan.

Page 13: 077 (2001eko otsaila

18 2001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

Amaiako plaza z/g Tel. 943 860959

Zumayako Udal-Etxean

“Zumayako Udal-etxean”. Bilbon 1927an argitaratu zen

izenburu horrekin liburutxo bat; bertan, Etxegarai´tar

Bonifazio Jaunaren euskaltzain-sareran irakuri ziran

itzaldiak agertzen dira. Lehenik eta behin, Bonifazio

Etxegarai nor zen jakiteko, bere bizitzaren laburpena

azalduko dizuet:

Zumaian jaio zen 1878an, jurista lanbidez

(Euzkadiko Epaitegi Goreneko lehendakaria 1937an) eta

idazlea: euskara, etnologia eta historia sakonki ikertu zituen.

Olerkiak ere idatzi zituen (Bi txoriyak), eta hizlari trebea izan

zen. Euskaltzain osoa izan zen 1925etik 1956ra bitartean.

Bere sarrerako hitzaldia Zumaiako Udaletxean egin zuen

“Euskal eriko etxen izenak” izenburupean:

Euskaltzain jaunak:

Lan au egin dedan bitartean oñazea eta miña laguntzat euki

ditut: asieran, Karmelo, anai on, irakasle idegabeko, erakusle

jakintsua, ilberia zan; bukaeran Karmentxo, nere alaba

laztan, maitalari, pozkora (alaia), zerura igo da. Malkoak eta

zotiñak maiz autsi dute orain irakurtzera nijoan itzaldia eta

naigabearen samintasunak nere buruaren argi makalak

ilunpetu ditu.

Gaur nere jaioteri maite-maite onetara nator eta emen

beritzen dira neretzat oroipen neketsuak. Bakar-bakarik

gelditu naiz; guztiak, guraso, anai-areba, nere aurzaroa

zaindu zuten guztiak joan ziran; batzuek or Aritokieta’ko

Amaren itzalpen donean daude. Apaizatia* agurgari

(Erretore), ontzale arduratsu Manuel Beobide jauna joan zan;

Domingo Agire idazle bikaiñ-bikaiñetakoa, biotz-biotzeko

adiskidea ere bai... ¡Eta ainbat aurjolas lagun! Otoitz sutsu

bat eriotzeak gugandik banatu zituenentzat, Agur samur bat

nere eritar guztientzat.

Sarrera hunkigarri horren ondoren, Euskal Herriko etxeen

zerrenda luzea agertzen da. Horien artean nire harridura piztu

duena Zumaiako “Sagastipola” kaleko baserriaren izenaren

jatorria da; izan ere, nonbait ez du zer ikusirik sagarrondoa-

rekin, baizik eta “Sebastopol” hirian gertatu zen guda

ospetsuarekin, eta erabileraren poderioz euskal izenaren

itxura hartu du!!.

Hitzaldiari sarrera “Elias Arospe Zumaya´ko Endore*

Jaunak”(*Alkate) eman zion, eta “Eramon Intzagarai

eusakaltzain jaunak egin zion erantzumena”

olarro zopa

Nolakoa zan Zumaia orain dala 65 bat urte?

Beti gustatzen zaigu herriko kontuak jakitea, eta gehien bat,

aurreko garai hura bizi zutenei orduan zer egiten zan

galdetzea.

Guk ere bagenuen jakinmina eta horixe galdetu genion San

Telmo kalean jaio eta hortxe inguru horretan bizi dan Porra-

janeko Erramun Manterolari.

Erramun, nolakoa zan Zumaia dala 65 urte?Erramunek ez zuen denbora asko galdu pentsatzen, eta hauxe

esan zigun.

“ Guantxe bezelakotxia, igual tzamarra, guain bakizue, auek

eta bestiak eta dana mejorauta dabe, baña barkuak beintzat

danak belakuak tzian, bueno, gexen bat beintzat. Muimentu

aundixa eoten tzan, batzuek arrantzakuak zian, gexenak, baña

komertziantiak e bazeben.

Amen, azkenengo barkua izan tzana San Telmo zan, Ustakio

Aldalur patroia, oso egokixa. Barku ari baaldakizue ze esate

zixoen? “la paloma del Cantabrico”, azkarra oso, oso azkarra

San Telmo barkua.

Ta orduan barko danak beleruak tzian, batzuek bazeben kalde-

ramakinak, baña oso gutxi. Ta orduan etzeon automoilik,

orduan zaldi bat kotxe bat zan, dana olaxe izate zan...

Orduan etzeon gaur bezela, banatxiak eta jun. Asko ganbiatu

da gauza. Guain, obeako al da? Ez takit ba, oneako o

txarreako ze izan leiken ba. Ba, eztakit... Ta epokak ala izaten

dia, ta ura bea ere etzan txarra e ?

Orduan baaldakizue zer tzan? Ardorik ez, bueno ardua bai baña

diruik ez.

Aitu: akordatu gabeko eunik ez, baña eran

gabeko eun asko, akordatu gabeko eunik

granuik ez, baña eran gabeko asko.

Beste gañuntzian ondo, diruik ez baña

jendia ona, eran da… baña ondo

jendia ta ona.

HistoriaInaxio Tolosa. Aktorea

Herri euskaraBelen Golmaio. Euskara teknikaria

Page 14: 077 (2001eko otsaila

Urumea kalea z/g

Tel. 943 143058

San Telmo, 12Tel. 943 860760

192001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

Urola kostako enpresa batek bulegoteknikoko arduraduna behar du.(Ref: 44659/1)

• Baldintzak:

Urola Kosta edo inguruan bizitzea.

Bi urteko esperientzia.

Ingeniari teknikoa.

• Eskaintzen da:

Berehala hasteko.

Kontratu mugagabea egiteko aukera.

Urola Erdialdeko enpresa batek tornu arruntekolangilea behar du. (Ref: 45195/3)

• Baldintzak:

Urola Erdialdean edo inguruan bizitzea.

• Eskaintzen da:

1.820.000 pezetako ordainsari gordina.

Berehala hasteko.

Tolosako enpresa batek elektrizista behar du.(Ref: 44898/3)

• Baldintzak:

Maila ertaina edo LH1 elektrizitatea

• Eskaintzen da:

3. mailako ofizial lanetan aritzea.

Berehala hasteko.

Ordainsari ona.

Eibarko enpresa batek marketing-eko teknikariabehar du. (Ref: 45157/3)

• Baldintzak:

Diplomatua edo lizentziatua izatea.

Marketing ezaguerak.

Kalitate ezaguerak (ISO 9000)

Eskaintza hauetako bat interesgarri gertatzen bazaizu eta

lortzeko aukera egin nahi baduzu, gogoan hartu eskaintzaren

erreferentzia eta hautagai moduan sartua izatea eskatu Zumaiako

Institutoko Langaiko arduradunari (943-860809 edo 943-860810)

Lanpostuak

Elikadura orekatuaren oinarriak

Elikadura orekatua ezinbestekoa da osasuntsu mantentzeko, eta ahal

den heinean gaitz eta gaixotasun askori aurre egiteko. Elikaduraz hitz

egitean, asko luza gaitezke, baina labur azaltzearren, oinarri garran-

tzitsuenak aipatuko ditut.

Janariek, gorputz funtzionamenduan parte hartuko duen energia lortzeko,

elikagai (nutriente) ezberdinak dituzte: karbohidratoak, lipidoak eta

proteinak (gainera, ezinbestekoak diren bitamina, mineral, zuntz eta ura).

Janarien elikagai horiek, gure digestio aparatuan kaloriatan neurtzen diren

energia bihurtu eta odolera pasatzen dira. Janari guztiek elikagai horien

nahasketa dute, proportzio ezberdinetan; horregatik da hain garrantzitsua

“denetik” jatea eta behar ditugun energi kaloriak elikagai ezberdinen elika-

garrietatik etortzea, beti ere proportzio egokietan. Horretarako, dietetikan

“elikadura orekatuaren piramidea” erabiltzen da.

Egunero jan beharrekoak:

Gainera, 1 1/2 – 2 litro ur.

Medikuntza naturalaIzaga Garcia. Dietista

Aurrekoan Internet-eko atariei buruz hitz egin genuen, baina Interneten dauden atari nagusiez hitz

egin nahi nizuenez erdal atarietara mugatu nintzen. Baina Internet ez da ingelesa bakarrik,

euskarak ere badu bere presentzia. Lan interesgarriak egiten dira euskaraz, eta horien artean

euskal atariak ere badaude, noski. Euskarazko lehen ataria gasteiztar gazte batek sortutako Kaixo

(www.kaixo.com) izan zen. Atari horretako edukiak euskaraz zein gaztelaniaz aurkituko dituzue.

Horren antzekoa da Ataria izenekoa (www.ataria.com). Badaude ordea, berezko bilatzailea garatu

duten atariak: Jalgik (www.jalgi.com) euskarazko hitzak lematizatzen dituen bilatzailea du, eta

eibartar talde batek sortutako Aurki (www.aurki.com) izenekoak, euskal edukiak aurkitzeko

egokitutako bilatzailea du. Orain beste talde bat atari berri bat prestatzen ari da. Atari horrek

Xerka (www.xerka.com) du izena eta oraindik proba fasean dago, baina itxura denez eduki

gehienak Aurki eta beste atari batzuetatik hartutakoak dira. Horiez guztiez gain, Interneten badago

beste bilatzaile azkar bat, Google-ren antzekoa baina emaitzaren hizkuntza mugatzeko aukera

ematen dizuna. Fast (www.bos2.alltheweb.com/customize.php3) da bilatzaile horren izena, eta

bilaketako aukeretan euskaraz bakarrik bilatzeko ezarri daiteke, edo nahiago baduzue euskaraz,

katalanez eta ingelesez, adibidez. Proba ezazue, oso interesgarria da eta.

Olarroa amarauneanwww.josuwaliño.com Informatikaria

Grasak,azukre, gozokiak

Esnekiak(2 razio)

Ahal den gutxien

Olioa (2-3 kutx)

Fruitu lehorrak (razio 1)

Berdurak(2 razio)

Proteinak*(2 razio)

Zekaleak: ogi integrala, arroza, pasta,zekale malutak, muesli…

(4 razio)

Frutak(2-3 razio)

Oharrak*: haragi proteina oso

gomendagarria ez denez,

egoskariak, arrautzak, arraina…

jan ditzakegu (adibidez:

egoskaria+zekalea,

ilarrak+arroza,

gazta+intxaurrak…). Esnea hobe

begetala bada. Beste esnekiak,

tolerantziaren arabera.

Page 15: 077 (2001eko otsaila

20 2001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

Antxoka agirre

Igerilekuak 99ko ekainean ireki zituenbere ateak, oraindik ere Kiroldegiarengestioa Udalaren esku zegoela. 99kourrian eman zitzaion Kirolzer enpresarigestioa, eta instalazioak azaroan bukatubazituzten ere urrian bertan ekinzitzaion kurtso berriari makinengimnasioa, hidromasajea, sauna, etaaerobik, judo eta joga ikastaroakmartxan jarrita. Kanpoko pistak, bipadle-koak eta tenisekoa, joan denurteko ekainean ireki zen, futbol zelaiberria irailean, eta azkenik rokodromoahil honetan bertan estreinatzen da.

Ikus daitekeen bezala nahikoa lan etasaltsa izan dute, baina jendearenerantzuna ere tamainakoa izan da.Lehen ikasturtean, urritik urrira 2200bazkide egin dira eta joan den urritikhona beste 500. “Berrikuntzekin aukeraezberdinak zabaldu dira, eta egia esanneurri haundi batean normaltzat hardaiteke igoera hau” dio Franek.“Herriko biztanlegoaren %32ª daZumaian polikiroldegiko bazkide, etabeste herrietan dauden antzeko kirol-degiek ere biztanlegoaren %25 edo%30ª izan ohi dute” ematen du konpa-raketarako erreferentzia gisa.

Kopuruari dagokionean ez ezik kualita-tiboki ere dezenteko aldaketak emandira Kiroldegiaren erabiltzaileeidagokionean. “Lehen bi talde bakarrikzeuden. Batetik federatuena etabestetik kirola fuerte samar egitenzutenena, 500-600 bazkide. Orainedonork erabil ditzakeen instala-kuntzak ditugu, lesio batekin dagoenaere ibili daiteke igerilekuan adibidez,eta bazkideen abanikoa ere zabalduegin da 2 urtetatik 70 urtetara etaedozein intentsitateko ariketetara.”kontatzen du.

Lehen urtearen balantzea Kirola egitea moda-modan jarri da herrian. 8.400 biztanletatik

2.700-ek izena emana dute kiroldegian, baita oso aspaldian

edo inoiz egin gabeak ere, eta igerilekua, aerobika eta

gimnasioa lepo dabiltza. Kiroldegiko arduradunak, noski, oso

pozik ezarri diren instalakuntza eta ikastaro berriek izan duten

erantzuna ikusita, baina aldi berean hobekuntza batzuk burutu

nahian, guztiok kabituko bagara.

Arg

azki

a: A

itor

Bay

o

Page 16: 077 (2001eko otsaila

JUSTAtaberna

Erribera kalea, 20

eguneroko bazkariak

kirolak

212001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

ZerbitzuakIgerilekua da publiko zabalena duenzerbitzua, eta baita ikastaro gehienakeskeintzen dituena ere: Haurrek etahelduek igerian ikastekoa, eta estiloakhobetzekoa. Guztiak ere astean bizpairuegunez. Akuagim-a ere, aerobikauretan, proba bezala jarri dute martxan,eta dezenteko arrakastarekin. “Osokirol konpletoa da, aerobika eta pisti-naren bertuteak batzea lortzen baitu:entretenitu eta gorputz guztia lantzea”komentatzen du Franek.

Aerobika bera eta makinen gimnasioadira igerilekuarekin batera arrakasta-tsuenak. Lehenengoa Eva Nasarrerengaraietan bezain ondo ari da funtzio-natzen, “egunero goiz eta arratsaldedaude klaseak eta guztira 130 batpertsona apuntatu dira” dio Franek etabigarrengoan ere, ikastarorik egon ezarren, jendetza ibiltzen omen da egunguztian zehar.

Jendez eskasago dabilen zerbitzurenbat aipatzekotan mantenurako gimnasiaseinalatzen du Franek. “Bi ikastarodauzkagu. Lehenengoa arinagoa, estira-mentu batzuk, abdominalak... xuabe-xuabe. Bigarrena gimnasia egin nahi baibaina nola egin ez dakienarentzat, edobakarrik egiten aspertu egitendenarentzat. Hauek fuerte ibiltzen dira,gimnasia, pesak, areto futbola e.atxandakatuaz. Badabil jendea, 30an bat

edo, baina iruditzen zait potentziatubeharra dagoela jende asko baitago,makinetan esaterako, asmatu ezindaibiltzen dena, eta hasteko behintzatmonitore baten laguntza izatea komeni-garria da” esplikatzen du Franek.

Kanpoko pistak eta futbol zelaia eredezente erabiltzen omen dira.“Eguraldiak agintzen du hor. Udaranjende asko ibili zen, tenis ikastaroak ereeman genituen, baina neguan lasai-xeago” dio. Gainerantzean lehendikzeuden ikastaroak mantendu egitendira: judoa, yoga, eta jubilatuentzakogimnasia.

HobekuntzakKexu gutxi izan omen dituzte, oroharbalorazio positiboak, eta gustora daude,baina jendearen erantzun positibo horiizan da hain zuzen momentu honetanduten arazo nagusia, zenbait zerbi-tzuren masifikazioa ekarri diena.

“Makinen giimnasioa eta aerobikazenbaitetan motz samar gelditzen diraoso demanda altua baitute. Batipathasieran, jende guztia ordu beretsuetanetortzen zen eta saturatu egiten ziren,baina gero jendeak ikasi du etabanatuaz joan da” dio.

Makinen gimnasioari dagokioneanhanditze proiektu bat dute aurtenbertan egin beharrekoa. “Harmailen

goian dagoen korridorea itxi eta oraingogimnasioarekin bat egitea da ideia.Makina kardiobaskularrak (korrikaegiteko zinta, bizikleta ergometroa etaeskailerak) dira demanda haundienadutenak eta holako bospasei kabitukodirelakoan gaude” esplikatzen du.

Luzera begira, bazkidetzek gorajarraitzen badute behintzat, eraikinafutbol zelaia eta kiroldegiaren artean,Aita Mari auzategi aldera dagoenhutsunera zabaltzea litzateke irten-bidea. Aerobika eta makinentzakogimnasio berri bana jarriko genituzke,bakoitza solairu batean” dio. Bainaoraindik ez da ideia bat baino.

Pistaren zorua ere aurten aldatukodute, hamazazpi urte ditu eta gastatuadago dagoenekoz, eta hidromasaiarigainezkabide berri bat jarriko diote,oraingo sistemak ez baitu ondo funtzio-natzen.

Prezio politikarekin ere dezentekopolemika egon zen hasera batean, bainabadirudi ur hauek ere baretu direla.“Bazkideek egin zituzten eskari batzukonartu egin ziren. Esaterako, bazkideegin aurretiko matrikula kendu egin daeskatu bezala eta diru arazoak dituzte-nentzako prezio bereziak zuzenean ezbada ere Udaleko Gizarte Zerbitzuenbidez lortzeko modua jarri da. Gero, nikuste prezio globalarenak bereabantailak ere bazituela ikusi dela,karnet bakarrarekin zerbitzu askoeskeintzen baitira” esplikatzendu.Urteko bazkidetza hilean 2.270 pztakostatzen da. 22 urtetik beherakoekmerkexeago dute eta 14 urtetikbeherakoek erdi prezioan. Familien-tzako bono bereziak ere badaude etabaita hilabeteko eta hamabostegunetako bazkidetzak ere. Ikastaroakaparte ordaintzen dira, baina bazkide-entzako beherapenekin.

Page 17: 077 (2001eko otsaila

22 2001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

Baltasar Etxabe, 5Tel. 943 14 31 35

kultura

Juan Luis Romatet

Pentsa dezagun 2001 urtean gaudelaeta mendi tontorrera teletransporta-zioaren bidez heldu behar dugula:makina batean sartu, botoi bati emaneta berehala mendiaren puntanjartzen garela. Ez dakit, milurte berriahelduta, ez da logikoa orain ehun urtebezala ibiltzea mendira igotzeko, bainahala da, eta hori egiaztatzeko, hemendugu aurtengoan ere Inda MendiMendi Bazkunak antolatzen duenMendi Astea.

Jada zazpigarren ekitaldia betetzen duaste honek, eta aurreko urteetanbezala, diapositiba emanaldiak etaerakusketa batez osatuta egongo da.Ziur mendia maite dutenek ez dutelahuts egingo.

Mendi Astea hasteko, Jose RamonAgirreren erakusketa bat izango da.

Kutxaren esku dagoen erakusketahonek “Pirinioak harmonian” izena dueta otsailaren 15ean zabalduko da etamartxoaren 5a arte egongo da ikusgaiForonda Kultur Etxean. KantauritikMediterraneora luzatzen diren haransakon eta gailurren paradisu honetan,herri, kultura eta hizkuntza aniztasunhandia daukagu, eta hori guztiarenatzean mendikate dotorea. Hainbatmendi, herri eta jenderen irudiak diraprotagonistak erakusketa honetan.

Erakusketarekin batera, diapositibaemanaldi batzuk ere izango dituguikusgai aurtengoan, bost hain zuzenere, guztiak Foronda Kultur Etxean.Lehenengoa otsailaren 19an izango daeta protagonistak Ameriketako MendiHarritsuak izango da. Igor Mendiza-balek emnago du eta izenburua,berriz, “Goxerri, izotza Rocosetan” da.Bigarren emanaldia otsailaren 20anizango da. Egun horretan Adolfo

Madinabeitiaren “Amin Brakk.Namkor” emanaldia izango da ikusgai.Egun bat geroago, otsailaren 21eanJosu Ulaciaren “Wall en Cochamó”diapositiba emanaldia ikusteko aukeraizango da. Ostegunean, hilaren 22an,Jose Ramon Agirreren “Pirineoakharmonian” ikus-entzunezoa eskainikoda. Erakusketan zintzilikatu direnargazkiez gain, beste ehunka irudiikusteko aukera izango da, guztiraordubete inguruko emanaldia. Azkendiapositiba emanaldia otsailaren 23anizango da Kultur Etxean. Egunhorretan Felipe Uriarte mendizaleezagunak “Hiru handiak” izenekobilduma eskainiko du.

Horiek izango dira aurtengo MendiAste honetan ikusi ahal izangoditugunak. Orain, zuen esku dagomendiaren zirraraz gozatu edo asfal-tozko lautadan gelditzea. Zeuekaukeratu.

Mendi Astea 2001

Page 18: 077 (2001eko otsaila

kultura

232001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

Otsailak 22, ostegunaLa Ducha (1999)

Zuz: Zhang YangAkt: Zhu Xu, Pu Cun Xin

Jatorrizko bertsio azpititulatua.

Zhang Yang zuzendari gaztea Txinako zinema independen-tetik dator. Spicy Love Soup (1997) filmaren arrakastarenondoren, pelikula honekin bere karrera erabat sendotuzuen; izan ere, berari esker hainbat sari jaso zituen: Donos-tiako Zinemaldiko zuzendari onenaren zilarrezkomaskorra, Torontoko Zinemaldiko Nazioarteko KritikarenSaria eta Rotterdameko Zinemaldiko Ikusleen Saria,besteak beste.

Denbora gutxian Txinak izugarrizko aldaketak ezagutuditu. Filmaren hasiera-hasieratik dutxa, ohiko bainera-rekin kontrajarrita, aldaketa horien adierazle izango da,hau da, tradizioaren eta modernitatearen (garapen ekono-mikoaren) arteko aldearena. Ekialdeko kulturetan bainupublikoak gaur egun oraindik oso errotuta daude.Bainuaren erritualak, hain zuzen ere, Pekingo bainupubliko batzuetan izango diren gizarte eta famili harre-manak islatzeko balioko du. Bainu horretako nagusiaagure bat da eta seme buruz atzeratua zaindu behar izatendu. Egun batean, ordea, Txinako eskualde garatuenetikbeste semea etorriko zaio. Gertaera horretatik abiatuta,oso istorio hunkibera eta bizitasunez betea abiatuko da.Zhang Yang zuzendariak istorio honetan gorputz eta arimaazaltzen ditu, sentiberatasunez gainezka eta afektibita-tezko konplizitateak ezarriz; horrela, “bosgarren belau-naldiko” zinemagileen bideari jarraitzen dio. Lan haubizitzaren aldeko kantua da, antzinako zenbait ohituraberreskuratu beharraren alde, erloju madarikatua hordagoela ahazteko.

KOLDO LANDALUZE

Fitxa-teknikoa

Izenburua: Habiak

Abeslaria/taldea: Anari

Urtea: 2000

Argitaletxea: Esan Ozenki

Anariren esfortzu berriaOrain 2-3 urte Anari Alberdi abeslari azkoitiarrak

harridura sortu zuen bere lehen diskoarekin. Ordura

arte Euskal Herrian asko jorratu gabeko estilo batez

lagunduta, Anarik kantu ederrez betetako lana

kaleratu zuen. Maitasun arazoak, sexualitatea, hitz

batean, emozioak ziren Anariren kantu bitxi haietan

aurkitzen genituenak. Aurretik estiloa aipatu dut.

Estilo gordina batzuetan, beroagoa besteetan, baina

egia antzeman daiteke bere estiloan. Hemen ez,

baina Estatu Batuetan eta Britainia Handian bakarlari

ugarik uztartzen dituzten gaiak eta musika mota

batzen zituen Anarik lehen disko hartan.

Orain, Durangoko Azokarekin batera, Anarik bigarren

diskoa kaleratu du. “Habiak” du izena eta hamaika

kanta entzun daitezke bertan. Lehen diskoarekin

alderatuta, gordintasun puntua galdu egin du agian,

baina galera hori letren kalitate hobekuntza eta

kantuek izan dituzten moldaketengatik aldatu ditu.

Hammond organoa, zerra melodikoa, txeloak,

biolinak, etab. entzun daitezke lan berri honetan.

Anariren laguntzaileei dagokienez, Bap!-eko kide

izandako Drake eta Mikel Abrego eta Dut-eko Xabi

Strubell aurki daitezke “Habiak” honetan. Ruper

Ordorika, Kaki Arkarazo eta beste hainbat musikari

izan ditu kolaboratzaile. Kanta gehienak Anari

berarenak dira, nahiz eta Jon Maiak eta J. Luis

Zabalak letra batzuk idatzi. Hori bai, Joseba Sarrio-

naindiari hitz bat baino gehiago lapurtu omen dizkio.

Anarik lehen diskoan sortu zituen itxaropenak

egiaztatu egin ditu “Habiak” honekin. Ez da gutxi.

Page 19: 077 (2001eko otsaila

24 2001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

otsaila

LAUREL ETAHARDY ZERURABIDEANTeatroak berriroere tartea izangodu Zumaiako kultureskaintzan. Bi obrainteresgarri izan

ditugu azken asteotan Aita Marizinean eta hilaren 23an ikustekoaukera izango duguna ez da atzeangeratuko. Ostiralean, gaueko 10etanBederen 1 taldeak “Laurel eta Hardyzerura bidean” obra taularatuko du.Bi aktorek, Patxi Santamaria etaInazio Tolosak antzeztutako lanhonetan Paul Auster idazlearenunibertsoa antzeman daiteke. Teatro-arekin gozatzeko beste aukera ezinhobe bat.

22osteguna

ZINE FORUMSAIOA

“La ducha”22:15etan

10larunbata

ANTZERKI SAIOAAdos taldearen

“ManolitoGafotas”22:00etan

23ostirala

22:00etan

Aita Mari zinean

GAUR ERE BETIKO JOLASAKErakusketa erakargarria ikustekoaukera izango dugu hilaren 18tikaurrera Oxford aretoan. Kulki taldeakegur pusketekin, txapekin, papera-rekin eta egunero erabiltzen denedozein gauza edo materialekinegindako jostailuak aurkeztuko dituErribera kaleko aretoan. Betikojolasak, batzuk ia ahaztutakoakgogoraraziko zaizkie ume eta helduei.Ekimen honen bitartez, jostailuakerraz egin daitezkela zabaldu nahi da.

agenda

KORRIKA KULTURALABadator Korrika. Bi urtean behinEuskal Herri guztia zeharkatzen duenekimena uda atarian helduko daZumaiara. Aurretik hainbat ekitaldiantolatuko dira Korrikari ongietorriaemateko. Jada martxan dira hauantolatzeko batzordeak (asteaz-kenero gaueko 9tan elkartzen diraeuskaltegian) eta laister hasiko diraospatzen Korrika Kulturalaren lehenekitaldiak. Ekimen honen barne,otsailaren 16an ipuinkontaketa batizango da Oxford aretoan. Heldueizuzendutako ekitaldi honetan JoxeMari Karrerek “Kondoi bakoitzakbere historia dauka” eta “Haragimingain gehi emakume ipuinak”izeneko istorioak kontatuko dizkigu.Ipuinkontaketa gaueko 10etanizango da. Horretaz gain martxoaren1ean zine emanaldi berezia izango daAita Mari zinean. Gaueko 10:15etan“Jone igo zerura” pelikulaeuskalduna eskainiko da.

MARTXOA

Page 20: 077 (2001eko otsaila

Kultur Etxea . . . . . . . . . . . . . . . . .943 861556 Kultur Etxea:Kiroldegia . . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 862021 astegunak: 9:30 - 14:00

Udaletxea . . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 865025 16:00 - 20:30

Gizarte zerbitzuak . . . . . . . . . . . . .943 862200 larunbatak: 9:30 - 13:00

Osasun zentroa . . . . . . . . . . . . . . .943 860862 Udaletxea:San Juan Egoitza . . . . . . . . . . . . . .943 861273 astegunak: 7:30 - 15:00

Pentsiodunen Egoitza . . . . . . . . . . .943 861700 larunbatetan itxita

Musika Eskola . . . . . . . . . . . . . . .943 861183 Gizarte zerbitzuak:Ludoteka . . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 143264 astegunak: 9:00 - 13:00

Tren Geltokia . . . . . . . . . . . . . . . .943 861127 Bake Epaitegia:Taxi Geltokia . . . . . . . . . . . . . . . . .943 861360 astegunak: 9:30 - 13:30

Bake Epaitegia . . . . . . . . . . . . . . .943 860067 Osasun Zentroa:Posta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 861500 astegunak: 8:00 - 17:00

Udaltzaingoa . . . . . .943 861870/943 143232 larunbatak: 9:00 - 17:00

Pilotalekua . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 862172 Kiroldegia:Larrialdi zerbitzua . . . . . . . . . . . . .943 461111 astegunak: 7:00 - 14:00

Itsas Kiroldegia . . . . . . . . . . . . . . .943 143088 15:00 - 22:00

Txomin Agirre Euskaltegia . . . . . . .943 860248 larunbatak: 9:00 - 14:00

Turismo Bulegoa . . . . . . . . . . . . . .943 143396 15:30 - 20:00

Helduen Liburutegia . . . . . . . . . . . .943 862730 igandeak: 9:00 - 14:00

Haur Liburutegia . . . . . . . . . . . . . .943 860324

ZUMAIA DONOSTIA ZUMAIA BILBODONOSTIA ZUMAIA BILBO ZUMAIA

6:30 5:47 6:29 6:007:00 6:17 7:29 7:007:30 6:47 8:29 8:008:00 7:17 9:29 9:008:30 7:47 10:29 10:009:00 8:17 11:29 11:0010:00 8:47 12:29 12:0011:00 9:47 13:29 13:0012:00 10:47 14:29 14:0012:30 11:47 15:29 15:0013:00 12:17 16:29 16:0013:30 12:47 17:29 17:0014:00 13:17 18:29 18:0014:30 13:47 19:29 19:0015:00 14:17 20:29 20:0015:30 14:4716:00 15:1716:30 15:4717:00 16:1717:30 16:4718:00 17:1718:30 17:4719:00 18:1719:30 18:4720:00 19:1720:30 19:4721:00 20:1721:30 20:4722:00 21:1722:30 21:47

ZUMAIA AZKOITIA ZUMAIA DONOSTIAAZKOITIA ZUMAIA DONOSTIA ZUMAIA

6:00 (Azpeitiraino) 6:30 (Azpeititik) 6:30 (Larunbatetan) 7:30 (Larunbatetan)6:30 (Ospitaleraino) 7:00 7:00* 8:00*6:35 7:15 7:30 8:307:00 8:05 (Ospitaletik) 8:00* 9:00*7:15 (Ospitaleraino) 9:00 8:30 9:308:00 (Ospitaleraino) 9:15 (Ospitaletik) 9:00* 10:00*8:15 10:00 (Ospitaletik) 9:30 11:00*9:00 10:15 (Ospitaletik) 10:00* 11:3010:00 (Ospitaleraino) 11:00 10:30 12:00*10:15 (Ospitaleraino) 11:35 11:00* 12:3010:55 12:00 (Ospitaletik) 12:00* 13:00*11:00 12:15 (Ospitaletik) 12:30 13:3012:00 (Ospitaleraino) 13:00 13:00* 14:0512:15 (Ospitaleraino) 13:35 13:30 14:3012:55 14:00 (Ospitaletik) 14:00* 15:00*13:00 (Ospitaleraino) 14:15 (Ospitaletik) 14:30 15:3014:00 (Ospitaleraino) 15:00 (Ospitaletik) 15:00* 16:30 (Larunbatetan)14:15 (Ospitaleraino) 16:00 (Ospitaletik) 15:30 (Larunbatetan) 17:00*15:00 16:15 (Ospitaletik) 16:00* 17:3016:00 (Ospitaleraino) 17:00 16:30 18:00*16:15 (Ospitaleraino) 17:35 17:30 19:00*16:55 18:00 (Ospitaletik) 18:00* 19:3017:00 18:15 (Ospitaletik) 18:30 20:05*18:00 (Ospitaleraino) 19:00 19:00* 20:3018:15 (Ospitaleraino) 20:00 (Ospitaletik) 20:30 21:0019:00 (Ospitaleraino) 20:15 (Ospitaletik) 21:00 21:3019:15 (Ospitaleraino) 21:00 (Ospitaletik) 21:30 22:1520:00 21:15 (Ospitaletik) 23:00 22:3021:15 21:55 00:00 00:0022:00 01:00 01:00

02:00 02:0004:00 04:0005:00 05:00

06:00

252001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

* Autopistatik doaz

Grisean daudenak: larunbat, igande eta jaiegunetan

bakarrik.

Beltzez daudenak( ): larunbat gauetan bakarrik.23:00

Grisean daudenak, astelenetik

ostiralera, lanegunetan

bakarrik.

Trenak Autobusak

Botiken txandak

Telefono erabilgarriak Ordutegiak

Otsailak 3 eta 4.Fuldain. Elkano kalea, 1. Getaria. TEL: 608 579232

Otsailaren 5etik 11eraOtaño. Eusebio Gurrutxaga, 4. Zumaia.TEL: 943 861104

Otsailaren 12tik 16raAjuria. Harategiko kalea, 2. Getaria. TEL: 943 861304

Page 21: 077 (2001eko otsaila

26 2001eko o tsa i l a k 16/77.zenb .

Basadi, 12 behea Tel. 943 861018

Orain 60 urte, 1941eko otsailaren 15ean 20 bat lagun hilziren Zumaian, Bilbotik Donostiara zihoan trenak izan zuenistripuaren ondoren. Donostiara gaueko 9tan heldu beharzuen trena ia hiru orduko atzerapenarekin zebilen. Egunhartan sekulako ekaitzarenpean zegoen kostaldea. Bilbontxikizioak izan ziren eta Santanderren haizeak berpiztuzuen sute batek hiria kiskali zuen. Halako eguraldiarekinohikoa zen bezala, argi indarrak hutsune batzuk izanzituen. Hori, eta noizbehinka bidean aurkitzen zirenzuhaitz eta habeak kentzea izan ziren atzerapenarenarrazoi nagusia. Gaueko 11ak inguruan makina eta 10-12bagoiz osatutako konboia geltokitik atera eta tren zubira-rantz bideratu zen. Bertan, berriro argi indarrak pott egin

eta trena zubiaren erdian gelditu zen. Une hartan sekulakohaize bolada bat izan zen, eta konboia osatzen zituenbagoiak trenbidetik atera eta, batzuk uretara, besteakbidearen alboko lubetara bota zituen. Gau beltza zela eta,oraindik ere beldur handiagoa pasa zuten bagoien barruangeratu zirenek. Istripuaren berri izan eta berehala, jendeugari hurbildu zen zubi ingurura bagoietatik gorpuak etazaurituak ateratzen laguntzeko. Guztiria 20 bat lagun izanziren hilak istripuaren ondorioz, eta 120 inguru zaurituakgertatu zirenak. Ia hildako denak ibaiara erori ziren hirubagoietan suertatu ziren. Garai hartako egunkari denetaneman zen istripuaren berri. Istripua, eta ateratakoargazkiak, Zumaiako historiaren zati bihurtu dira.

Orain 60 urte…

kontarikon

tu

Page 22: 077 (2001eko otsaila