Inaxio Tolosateatroaren bizitza, bizitzaren teatroa

19 9 9 k o u r t a r r i l a

75. zenb.

75. zbkia.herri aldizkaria

juan Belmonte, 29 beheatel.: 943 86 15 45faxa: 943 86 17 42email: baleike@topagunea.com

ArgitaratzaileaBALEIKE KULTUR ELKARTEA

Administrazio batzordeaEsther EtxeberriaXabier Azkue

Erredakzioa batzordeaEsther AizpuruaEguzki AgirrezabalagaAntxoka AgirreJuan Luis RomatetJosu WaliñoGorka Zabaleta

KoordinatzaileaJuan Luis Romatet

KazetariakAntxoka AgirreXabier Aizpurua

KolaboratzaileakMiriam Romatet, Jon Manzisidor,Xabier Aranguren, Jon Maia, JonSudupe, Esti Esteibar, DaniCarballo, Joxe Mari Llavori, InaxioTolosa, Inaxio Manterola, BelenGolmaio, Izaga Garzia, HaizeGalarraga, Koldo Landaluze, BeñatFernandez de Arroyabe, Luis MariAizpurua, Ihintz Linazisoro, JoseManuel Gonzalez Aramendi,Kontsumo Elkartea, Ludoteka,Natur Taldea

ArgazkiakBaleike

PublizitateaEsther Etxeberria

Diseinua eta maketazioaArgi Aizpurua

Hizkuntz zuzenketaImanol Azkue

BanaketaAndoni OrmazuriJ.J. Aizpurua

Publizitatea943 86 15 45 tel. (Esther)

InprimategiaAntza Inprimategia(Lasarte-Oria)

Tirada1.000 ale

Lege gordailuaSS-405/94

ISSN1136-8594

Baleikek ez du bere gain har-tzen aldizkarian adierazitako esa-nen eta iritzien erantzukizunik.

Argitalpen honen edizioko laguntzaile:

EUSKO JAURLARITZAGOBIERNO VASCO

aurkibidea

32001eko ur tar r i l a/75.zenb .

ze berri?:Bi zumaiar hil ziren anguletan ari zirela6

ze berri?:Bariantearen data berria7

ze berri?:Pedro Alberdi, Julene Azpeitia sariaren irabazle9Bazterbidenaturaren txokoa13

Kirolak:Mª Jose Zubia lehena Donostiako aerobic maratoian21Kultura:Anestesiako abeslariarekin elkarrizketa22Kontu-kontari:Luis Mujikarekin berriketan26

Olarru zopa18

Errutinara patineterik gabeAzken egunotan herriko kale nagusiak kolorez jantzi dituzten bonbillak itzali egin dira

dagoeneko eta dendetako eskaparateetako elur maluta artifizialak desagertu dira,

bat-batean, inolako arrazoi logikorik gabe, urtu egin balira bezala. Urtean behin

bakarrik etortzen diren lagun eta familiartekoek ere opariz betetako maletekin eta

gerri aldean pare bat kilo gehiagorekin alde egin dute, ingurukoak “datorren urtera

arte” triste batekin agurtu ondoren. Kale kantoiak mututu egin dira, Gabon kanten

diskoa egun batetik bestera deskatalogatu bailitzan, eta baita hustu ere, goiz partean parkeak zein jostailu denden pareko

espaloiak alaitu dituzten haur algarak eskoletako patioetan baino ez baitira entzuten orain. Merkataritza guneetako pasillo

luze eta frenetikoetako kartoizko “Zorionak” almazenetako txoko ilunetan enbalatuta daude dagoeneko, eta almendrazko,

txokolatezko, laranjazko, pasazko eta trufazko turroien apal amaigabeetan ez dago kanpai eta izarren irudi distiratsuen

inolako arrastorik.

Koloreetako bonbillak, plastikozko elur malutak, urte bukaeran baino agurtzen ez ditugun lagunak, artzain, gaztain eta ikatz

usaineko abesti eta koroak, mila zaporeko turroiak, intxaur, karamelo eta txokolatezko erregeez betetako burko zorro zuri

pisutsua arrastaka daramaten haurren oihuak... Giroan sumatzen zen urrezko ilusioa bat-batean desegin da, errutinara itzul-

tzeko garaia iritsi zaigun seinale.

Eta ni, patineterik gabe!

4 2001eko ur tar r i l a/75.zenb .

ZUMAIA MOTOR

Santixo auzoa, 22 Tel./Faxa: 143143

Alai auzategia, 2

Tel. 943 14 33 24

iritzia

bazterrak nahasten Erribera bluesGabonak, arratsaldeko 7ak. Erribera kalea jendez

gainezka dago. Olentzero, Erregeak, hitz batean opariak.

Halako batean airea musikaz betetzen da: din, dan, don,

din, dan, don, Eguberri on! Erribera kalea Hollywoodeko

dekoratu zoragarri bihurtu da. Ume, erosle eta

saltzaileak beren postuetan jarri dira eta Bob Fosse edo

Jerome Robbinsen burmuinetik sortutako koreografia

lantzeari ekiten diote. Patinetedun haurrak elkar

gurutzatzen hasten dira. Etxekoandreak bata bestea-

rekin erotismoz betetako dantzetan murgiltzen dira, eta

bitartean, zango luzedun neska gazteak dendetako

jabeekin batera mugitzen dira. Cabaret, West Side

Story… MUSIKALA!!!! Top! Gizon batek pasatzean nahi

gabe jo nau. Esnatu egin naiz. Ez dago dantzaririk. Dena

gezurra da. Ilusioa. Baina musikak jarraitzen du. Kalean

barrena noa. Din, dan, don. Camioren megafoniatik gabon

kantak barreiatzen dira. Gabon giroaz gozatzera

behartuta berriro ere. Ze ondo.

Eguzki Agirrezabalaga

hemerotekaLucia Lakarrari Ion Mayak eginiko elkarrizketa. Egunkaria, ‘barkatu

ama’ gehigarrian (2001-01-11)

Bizitzako alor gehienetan EEBBetatik datorrenari

jarraitzen diogu hemen. Dantzan ere bai?

Ez dut uste. EEBBek gehiago hartzen dute Europatik

alderantziz baino, estilo eleganteagoa baita hemengoa.

Ikusmolde aldetik, ordea, hemen asko dugu jasotzeko,

baina zail ikusten dut hori lortzea. (…)

Euskal Herrian ballet profesional bakarra dago, Biarri-

tzekoa. Hau izan daiteke euskal dantzariak bildu eta

munduan zehar aritzeko modua?

Arazoa da konpainia handietan dauden euskal dantzariek

kalitate handiko balletak uztea, eta oraindik zer izan

daitekeen ez dakizun nonbaitera joatea; dantzari onak

etorri arte zaila da konpainia ona izatea, eta konpainia

ona izan gabe zaila da dantzariak etortzea. (…)

Baina gazteak goiz hartuta. Zer egin behar da dantzariak

horren gazte Euskal Herritik ez joateko?

Lehenengo, eskola on bat antolatu behar da, gazteen

gaitasunak jasotzeko. Gazte horiek hezten hasi behar da,

horiek zaindu eta dantza eginarazi; horrela gazte horiek

estilo bat sortzen hasiko dira. Euskal estilo eta konpainia

bat izango genuke horrela.

Juan Luis Romatet

San Pedro, 4 Tel. 862387

Erribera kalea, 6Tel. 861155

52001eko ur tar r i l a/75.zenb .

Luxiano Pagaegi Bilbao

Udal arkitektoa

90ean hasi zen lan honetan Pasaian, Agustin Errea eta Jose

Luis Loinaz arkitektoekin batera duen estudioan, Euskadiko

Arkitekto Eskolaren bidez Zumaiako Udalarentzako aholkula-

ritza postua eskaini ziotenetik.

Berrogeita hiru urte ditu eta Markina-Xemeingoa da izatez,

baina Donostian bizi da. Arkitektura ikasketak Burgosen hasi

zituen eta Madril eta Donostian osatu.

Arkitektura eta hirigintza gaietan Udala informeen bidez

aholkatzea da bere zeregin nagusia, 800 bat informe eginak

omen ditu urte hauetan, eta gai hauen inguruan beste erakun-

deekin edo herritarrekin egiten dituzten bileretan ere parte

hartu ohi du.

Aholkularitzaz gain, zenbait proiektu ere diseinatu ditu

herrirako: Itzurungo hondartzako plataforma eta Narrondoko

pasealekua ‘Costas’-ek eskatuta, eta Gernika pasealekuko

kioskoa, Artadiko frontoiaren estaldura, eta Basadi-Aita Mari

pasealekua Udalak eskatuta. Arau osagarriak berrikusten ari

da lanean orain.

Herriak marraztea omen da bere lanetik gehien gustukoen

duena, eta jarraitu behar duten araudi zorrotzegia eta obra

guztietan sortzen diren interes gatazkak dira gehien

nekatzen dutena.

Herriko pertsona ezagun bati zeuek, Baleikeren ira-

kurleok, nahi dituzuen galderak egiteko aukera

eskaintzen du atal berri honek. Lehenengo hama-

bostaldian pertsonaiaren aurkezpena egingo dugu

eta bigarrengoan zeuek bidalitako galderei eran-

tzungo die berak. Luxiano Pagaegiri egin nahi diz-

kiozun galderak bidaltzeko: Aizpurua, Taosa,

Foronda edo Baleikeko buzoian, telefonoz

943861545 zenbakira deituaz. Eta posta elektroni-

koz baleike@topagunea.com helbidean.

pertsonaia

GaldeiozuGaldeiozu!

Antxoka Agirre

Goizeko seiak aldera eman ziotenabisua Ertzaintzari portuaren sarreraniraulita zegoen txalupa ikusi zutenherritar batzuek.

Familiaren abisua ere berehala jasozuten, ez zirela etxera azaldu etakezkatuta zeudela, eta txalupa topatu

ondoren Ertzaintzaren helikoptero bateta buzo batzuk, Ondarruko ItsasokoGurutze Gorria, eta herrikoUdaltzaingoa aritu ziren bilaketalanetan Itsasoko Sorospen Zentroakkoordinaturik.

Lehenengo gorpua goizeko 9’30etanagertu zen txalupa zegoen tokitikgertu, eta bigarrena orduerdi geroagoOrrua aldean.

Anguletako arrantzak dituen arriskuakezagunak dira, gauez egin behar baitaeta eguraldi nahasiarekin harrapatzenbaita gehien, eta ez da istripu batgertatzen den lenengo aldia, bainaalbisteak harridura sortu zuen, bianaiak esperientzia handiko arran-tzaleak baitziren, angulatan txikitatikibilitakoak eta larrialdian zegoen batibaino gehiagori lagundutakoak.Txalupa bera ere, ‘Urla’ izenekoa, ontziegokia zen, dezente handia, sei-zazpiurte baino gehiago ez zituena, etaerrebisioa arazorik gabe pasatu berriazuen.

Haize oso zakarra egin zuen egunhorietan, itsasoa ere nahasia zegoeneta dirudienez portuaren irteeranolaturen batek txalupa okertu etahaize kolpe batek irauli zuen.

Ceferino Urbietak 59 urte zituen,ezkongabea zen, eta Jose Manuelek 54urte zituen eta bi seme-alaba gaztezituen. Biak ezagunak ziren herrian etadezenteko kolpea izan da euren galera.

Biharamunean Artadiko elizan egin zenhileta elizkizuna, bertakoak baitziren,anaietako bat bertako soziedadekolehendakaria, gainera. Jendetza izanzen, tartean inguruko herrietako arran-tzaleak.

6 2001eko ur tar r i l a/75.zenb .

ze berri?

Bi anaiak bizia galduzuten anguletan ari zirelaDirudienez haizearen eraginez irauli zentxalupaUrtea albiste ezin tristeagoaz hasi zaigu herrian. Urtarrilaren

1eko goizaldera Ceferino eta Jose Manuel Urbieta Manzisidor

anaiak anguletan ari zirela txalupa irauli eta ito egin ziren.

Antxoka Agirre

Sahiesbide berrien eraikuntzarakoplangintza zabal bat eman du aditzeraDiputazioak plangintza berezi honenbidez azken urteetan Gipuzkoantrafikoak izan duen gorakadari aurreegin nahi dio. Urteak daramatzatehainbat udalek sahiesbidea eskatzen.Zarautzen egunero 10.000 ibilgailupasatzen dira erdigunetik, eta bestehainbeste gertatzen da Bergara,Astigarraga edo Hernanin. Zumaian ezda horrelakorik, baina urteak diraherria bitan banantzen duen errepi-deari sahiesbidea egin nahi zaiola.Hainbat data eman dira proiektuarenhasierarako, azkenengoa 1999a, bainagaur arte Diputazioaren onespenafalta zen.

Proiektu honek hamairu sahiesbideegitea aurrikusten du. Lehenengofasean Hernani, Astigarraga eta Berga-rakoak egingo dira 2000 eta 2002bitartean. Bigarren fase batean,2002tik 2004 bitartean egingo daZumaiakoa, Pasaia, Andoain, Urnieta,Orio, Zarautz, Ibarra, Zubillaga,Zaldibia eta Hondarribikoekin batera.

Trazatua kasik eginda dago. Sestraenpresa ari da 97tik honen gaineanlanean. Udalarekin harremanetan egondira hasieratik eta Txikierdi alderakoirteeraren inguruko xehetasun batzukbaino ez dira falta.

Hurrena proiektua gauzatu beharkoda, aurten bertan seguruenik, 2002anobrarekin hasteko.

Mendaro marinela, 1 Tel. 861 117 –143346

Juan Belmonte, 15 Faxa. 861330

G a l d o n a

ze berri?

72001eko ur tar r i l a/75.zenb .

2004a dasahiesbidearendata berria

Antxoka Agirre

98an Udalak “Basadiren Berrurbani-zaketa Proiektua” onartu zuen. Auzoaegin zenean material eskasa erabilizenez errepide eta espaloiek beheraegin zutela ikusi zen eta saneamendueta ur banaketarako sarean hausturakeragiten zituela horrek.

Proiektuan, ondorengoak ezarri zirenhelburu nagusitzat: lorzoruen etazerbitzuen azpiegiturak berritzea,(hoditeria guztia, argiteri sarea etatelefono sarea), etxe eta garajeetakosarreren berrantolaketa eta berde-guneen ezarpena.

Lanak Patxita Etxezarreta aldetikhasiko dira eta kiroldegi aldera egingodu, eta Narrondo ibaiaren ondokoespaloian bukatuko da.

Honela, berrurbanizatzeko eskaintzakaleratu zuen Udalak joan den urtean.Obra faseka egitekoa da eta ondoriozordainketa ere epeka egingo da:lehenengo urtean 44 milioi,bigarrenean 100, hirugarrenean 76,laugarrenean 66 eta bostgarrenean 27.

Lehen deialdi honetan, ordea, lehen

urterako ordainsaria bakarrik emanzuen jakitera Udalak eta lana ez duinork hartu nahi izan. Eskaintza etaeskariaren legea da: lan askorekindabiltza eraikitze enpresak eta milioikopuru jakin batetik beherako lanakez dituzte hartzen.

Aurten deialdi berria egingo dute,oraingoan lanak bere osotasunean 315milioi balio dituela azalduaz.Urtebeteko atzerapena ekarriko duhonek guztiak.

8 2001eko ur tar r i l a/75.zenb .

E. Gurrutxaga plazan

Erlojueta bitxidenda

Juan Belmonte, 6

ze berri?

Goikoren neurriakEztabaidak bere horretan dirau Goikoren neurrien inguruan. Duela aste batzuk Udalak lanak gelditu eginzituen berriro ere, neurketa batzuk egiteko. Neurketa horietan Patxanganeko eraikin berria egin zeneankonstruktorak erabilitako plano digitalizatu batzuen bidez oinarria 1’63 m2 handiagoa dela ikusi da. Gailurrarenaltuerari dagokionez konparaketa korapilatsuagoa da eta Udalak alde bien alegazioak entzun ondorenerabakiko du birjarpen helegitea deitzen zaion prozedura baten bidez. Bitartean, teilatuaren lanak bertanbehera gelditu dira neurri kautelazko neurri gisa, baina gainerakoek aurrera darraite Goikok oinarriko 1’63 m2

horiek Udalari erosiaz ez baitago arazo gehiago.

Eraikitzaileek dirua sobera

Antxoka Agirre

Xabier Mendiguren, Edorta Jimenez edo Karlos Linazasoro

bezalako irabazle ilustreak izan ditu Julene Azpeitia literatur

sariketak azken urteotan. Eta aurtengoa ere ez zaie atzean

geratzen. Pedro Alberdi eibartarrak Joseba Jaka beka, euskal

kulturgintzan banatzen den garrantzitsuena, jaso zuen duela

bi urte. Beka horren bidez egindako lana, ‘Satorra baino

sakonago’ izeneko saiakera, Ramon Saizarbitoriaren

‘Hamaika pauso’-rekin batera 70eko hamarkadako Euskal

Herriko giro politiko eta kulturalaren inguruan egin den

lanik onena kontsideratzen da.

Julene Azpeitia sarira aurkeztu duen ipuinean ere bide

bertsua hartzen du. ‘Gabriel Aresti Eibarren’ du izenburua

eta pertsonaia errealekin egindako fikzio bat da, urte

batzuetan Eibarren egin baitzuen lan Arestik.

Bigarren saria Fernando Morillo azpeitiarrak irabazi du,

‘Orion’ (konstelazioa) izenburua duen ipuinarekin. Bikote

baten harremana azaltzen du bertan mutilaren ikuspegitik.

Zumaiarrik onena, berriz, Imanol Azkue izan da, ‘Nik gutxi-

gutxi’ ipuinarekin.

Orohar, maila altua egon omen da, joan den urtean baino lan

gutxiago aurkeztu diren arren.

Mari Jose Olaziregi, EHUko literatura irakaslea, Arantxa

Urretabizkaia idazlea, Nerea Azurmendi ‘Zabalik’ aldizkariko

zuzendaria eta Joxean Agirre kazetaria izan dira epaima-

haikide. Sariak, berriz, hauek: lehenengoa 325.000 pzta. eta

bigarrena 150.000 pzta. Kutxak emandakoak eta zumaiar

onenarena 125.000 pzta. Zumaiako Udalak emandakoa.

ze berri?

92001eko ur tar r i l a/75.zenb .

Pedro Alberdikirabazi du XIII. Julene AzpeitiasariaZumaiar onenaren saria ImanolAzkuek

Argazkia: Andoni Canellada

Eneko Dorronsoro berriro irabazle

Zumaiako Bertso Eskolak antolatutako II. Bertso Astean

eman ziren jakitera Bertsopaper Lehiaketako irabazleen

izenak. Aurreko urteetan bezala, eta badirudi ohitura

bihurtzen ari dela, Eneko Dorronsoro izan da lehiaketako

irabazle, bera izan baita egin diren hiru ekitaldietan

irabazle. Lehen sariarengatik Enekok 30.000 pezetako

dirusaria, oroigarria eta txapela eraman ditu. Bigarren

postuan Jexus Iribar “Olalde” sailkatu zen. Honek 15.000

pezetako saria eta oroigarria eraman zituen. Bertsopaper

Lehiaketaren hirugarren ekitaldi honetako gaia

“Zumaiako txoko, bazter eta inguruneak” izan da. Guztira

sei lagunek hartu zuten parte lehiaketan eta sari bezala

“Bertsolari” aldizkariak argitaratutako liburu bana

eraman zuten etxera.

Xabier Aizpurua

Zer ikusten duzu goizetan ispilurabegiratzean?Zer zaila, ezta! Ez naiz gehiegi ikusten,gainera lotan nagoela begiratzen diotneure buruari, eta hobe horrela.

Oporretatik bueltan zer, lasaitutaetorri al zara?Bai, lasaiago bai behintzat, eskemakaldatu, beste gauza batzuk ikusi,burua beste toki batean jarri, hemengoarazoak ahaztu... ondo etortzen da bai!

Izan ere, udazken osoan lanpetusamar ibili zara.Bai, gure lana horrelaxe izaten da.Batzuetan bi urte zaude hor, ezer ereegin gabe, edo ezer gutxi egiten, etabat batean etortzen da lana eta...Pixka bat estabilizatuta egonez gero,esango nioke zerbaiti ezetz, baina,gauden bezela, ezin da hori egin.

Baina zuk zer nahiago duzu,antzerkia edo teatroa?Nik nahiago teatroa. Ez dakit desber-dintasuna zein den hitzen aldetik.

Antzerkia hitza berez aintzinatik etahizkuntza guztietan beti teatroa izanda. Antzerkia terminoa Sabino Aranakasmatua da, neologismo bat.Batzuetan neuk ere erabiltzen dut; eznago neologismoen kontra, bainaaukeran-aukeran nahiago dut teatroaerabiltzea antzerkia baino.

Bizitza teatroa dela iruditzen alzaizu?Bai, dudarik gabe. Teatroa betigezurra bezala hartzen dugu, bainaniretzat ez da gezurra. Nire ustez

10 2001eko ur tar r i l a/75.zenb .

elkarrizketa

Ez da bere emaztea kapelarekin nahastu zuen gizona; batzuk

txalo jotzen diote eta besteek Laurel eta Hardyrekin zerura

bidean jartzen; paketito arazoengatik agureek ez luketela

maitemindu behar ere pentsatzen du; eta guk Azpeititik bueltan

trapu zaharrak jantzi eta bere istorioak kontatzeko eskatu

diogu, bat bederen.

Argazkia: Aitor Bayo

Inaxio

Tolosa

zerbait adierazteko aukera da,adierazpen bat, itxura bat bainogehiago. Itxura bat hartzen da, bainabizitzan guztiok ditugun rolak ereitxuraldaketa berdinak dira, teatroaegiten dugu denok.

Azpeitiko topaketetara 5 obra ezber-dinekin joan zinen, gehiegitxo?Batek baino gehiagok hori esan du.Horrela tokatu da egoera, hasieranTxalo-rena eta Bederen 1-en Laureleta Hardy ziren, gero “Agureok...”atera zen eta aurkeztu genuen, horrela3 ziren iada. Zarzuelaren eskaintzaegin zidaten, eta hori ere zuzendunuen, eta azkenik Trapu zaharrarena.Nahiko ondo eraman dudala uste dut,ez dela izan itomen batean pasatakoudazkena.

Agureek zergatik ez lukete maite-mindu behar?Hori Castelao-ri galdetu beharkogenioke niri baino gehiago. Istorioakdio, maitemintzen diren agureeiheriotza etortzen zaiela, maitemintzendiren guztiei orokorrean. Hori beremundu fantastiko poetikotik ateratakozerbait dela uste dut. Baina bestehainbat gauza aurkezten dira horiaitzakiatzat hartuta.

Gainera obra honetan zumaiargehiagok ere hartzen dute parte.Bai, hor gertatu zen elenko handiazela eta beste paper koralago batzukzeudela, eta hor zumaiarrak etaZarauzko jendea hartu genuen.Horietan zumaiatik Goiz Eder Iturain,Bego Blanco eta Esti Korta; eta ustedut gainera oso ondo erantzun dutela.

Bonbina jantzi eta Laurel eta Hardyantzezteari ere ekin diozu.Bai, ni Oliver Hardy-ren papereannago, gizenarena egiten. Hemengehiago “el gordo y el flaco” bezalaezagutu zirenak, Paul Auster-en(idazlearen) joku eta istorioetakopertsonaia politak direla uste dut. Etaniretzat obra horietatik guztietatikkonpromiso handiena aktore moduanhor dago. Pentsatzen dut horixe delanire bidea eta hortik jo beharkonukeela. Apustu pertsonal handienahortik doa, Bederen 1 taldea berres-kuratu eta aurrera segi. Ez dut uste

gailurra denik obra hau, hasierako

istorio bat da.

Zer kontatzen digu obra honek,harrobi batean kokatzen da, ezta?Beno, berez ez da harrobia, ez dakigu

harri horiek nola iritsi diren horra, eta

kontua da harresi bat egin behar dela.

Paul Austerrek Oliver eta Hardy

egunerokotasunaren absurdoa eta

eguneroko martxa hori neurtu nahian

erabiltzen dituela uste dut. Gizakiok

izaten ditugun arrankeak, zalantzak

eta ezjakintasunak azaltzeko.

Harrobitik psikiatrikora, zoroarenaegiteko zoro punttu bat eduki beharda?“Emaztea kapelarekin nahastu zuen

gizona” antzezlanean ez dira zoroak

azaltzen, gaitz neurotikodunak baizik.

Hala ere, eroen edo gaixoen istorio bat

baino gehiago, burua harrigarria dela

adierazteko obra da. Sistema infor-

matibo bat dela dakigu, eta hortik

aurrera ezer gutxi jakin ahal izan

dugu, mende bat ikertzen igaro eta

gero. Hori da konklusioa. Komedia

puntu bat badu, baina ez da komedia;

kasu ezberdinak azaltzen dituen obra

da.

Euskal Herrian artistentzat indus-triarik ez dagoela errepikatzen dute,zergatik ez da garatzen?Nik uste dut arrazoi asko dagoela,

kontua da euskaraz ala erdaraz

antzeztu. Euskaraz oso lan mugatua

dago, eta, hala ere, ni urteetan bizi

izan naiz euskarazko antzerkia

egitetik, beraz ezin dut esan ez dela

posible. Nik uste dut, erakundeek ez

dutela sinetsi euskarazko antzerkian,

eta orduan gehiago joan dira

erdarazko merkatua bultzatzera. Eta

egia da erdarazkoa askoz-askoz-askoz

zabalagoa dela Euskal Herrian bertan

ere. Orain hemengo taldeetan dagoen

dinamikan, hemendik kanpo lan

gehiago egiten da bertan baino. Txalo,

Ttanttaka, Ados eta beste batzuk

hemengoak dira, euskal aktoreekin,

baina elebidunak. Bi bertsio egiten

dituzte eta batzuetan baita bertsio

bakoitzeko aktore paraleloak erabili

ere.

Gizonezkoenerropak

Zumbillo, 4 Tel. 861407

Basadi Auzategia, 9-A 2-B

Ingeleseko klaseak maila guztietanCambridgerako azterketak

Basadi, 2 Tel. 862373

San Telmo, 12Tel. 860760

Euskal artisten elite eta monopo-lioaz hitz egin al dezakegu?Euskal Herrian, Frantzian eta telebistaespainiarrean ere beti aurpegiberberak ikusten ditugu. Azkenengourteak izango dira aurpegi berri pilabat ikusi dugun aldia. Sentsazio batdela uste dut, eta hala suertatzendelako gorabeherak daude lanean.Orduan pertsona bat hasten da laneaneta lau lanetan dago jarraian, egongoda urte batzuk eta aldatu egingo datxanda. Nik esango nuke ez dagoelabeti jende bera. Goenkale-renfenomeno honekin, gertatu dena daaktore berriak harri azpitik ere ateradirela, nik ez nuen sekula pentsatukohainbeste jende ibiliko zenik munduhonetan.

Zu Goenkalen zer moduz sentituzinen?Ni oso gaizki sentitu nintzen. Ez daGoenkale-ri kritika egiteagatik, baina,teatroan zeuk zeure burua kontro-latzen duzun moduan, telebistan piezabat zera industria batean. Berdin diohobeto edo okerrago egin, askotan

gauza egitea da. Aurretik ez dagehiegi lantzen eta hasieratik herrenhasten baldin bazara, gero ezin zarazuzendu. Gainera pertsonaiaren ebolu-zioak ez dakizu nondik joko duen, etanirearen moduko erdibideko pertso-naiak ez dira izaten esker onekoak.Agian nire akatsa izan zen hasieratikpertsonaia ez definitzea. Hala ere,telebistan gauza gehiago egin ditut etaez da bereziki erakartzen nauen mediobat, eta ezta diru asko irabazten denaere, Euskal Herrian, behintzat.

Aprobetxatzen al da prestaturikoaktore jendea?Euskal Herrian badago prestaturikojendea eta agian beste lekuetan bainogehiago. Denetik egongo delapentsatzen dut, baina “maremagnum”handia dago. Kasu ezberdin askodaude eta faktore asko dira, ez daerreza era azkar batean aztertzea,konplexua da.

Teatroaz aparte musika, historia,literatura,...Boladak izaten ditut. Nik arrantzaleenikuspuntutik ikusten dut, antxoa

dagoenean antxoa, atuna dagoeneanatuna, eta ezer ere ez dagoeneanbarkoa pintatu edo zerbait egin beharda; horrela bizi garela uste dut.

Bukatzeko, zeure buruari egitendiozun galdera bat. Erantzunik?Traszendentalena izango litzateke, eamerezi duen bizitzea. Bizitza berakuestionatzea. Eta nire erantzunabaiezkoa da, merezi duela. Baina betiere galdetuaz zer baldintzatan, nolaeta zertarako.

12 2001eko ur tar r i l a/75.zenb .

OSABARNIZATUAK

Zoruen kutxilaketa eta barnizaketaParketa jartzea

Estazioko kalea, 12 Tel. 861412

* Etxeak eta dendak* Enpresa eta auzo lanak* Erropa garbiketa eta tintaketa Basadi,3-A

Tel. 861670

elkarrizketa

BurutazioakTunez: oporrakClownak: alaitasunaPardelak: haurrakTeloia: urduritasunaKlonazioa: aurkaEstreinua: arduraTolosa: neuKlarinetea: maitiaPipia: egurraUztailak 31: San InaxioAldapa: beheraBeltz berezia: baxoerdia

“Laurel eta Hardy zerurabidean” antzezlanarenirudiak.Aitor Bayo

MERTXE AIZPURUA

Etxezarreta, 6 Tel. 861078 Etxezarreta, 19 Tel. 862342

172001eko ur tar r i l a/75.zenb .

kezkatzen al zaitu behieroen arazoak

Gurtxune Abruza

Neregatik ez zait asko

inporta, baina nere

txikian hasten naiz

pentsatzen eta ordun

preokupatzen naiz.

Pentsu konposatuanata hori dena

kontrolatu behar da

eta soluzio bat emanbehar zaio.

inkesta

?Mentxu IsuskitzaPixkat bai, baina

apetxoegi hartzeke.Pentsatzen det

kontrol bat jartzeko

ondo etorriko dalakontu guzti hau.Kulpaik gabeko

jendiak ere pagatuko

du baina sustraitik

konpondu behar dagauza.

Eneko Aizpurua

Niri ez behintzat. Hori

jango bageniake igual

normalizatu ingo

ginan. Gobernuak

daka kulpa ez dielako

baserritarrei suben-

tzioik ematen gauzakondo iteko.

Aitziber Manzisidor

Ez dit asko preoku-

patzen. Nik jatendeten haragia

familiakoa da. Osabak

eta dazke ardiak.

Behia ez det askojaten.

Elisabete EsnalBildurtzen ari da

jende dana. Ja ez

dakigu ze jan, saldaik

ere ez deu hartzen.

Ministruak esan zun

txerriarekin egiteko

salda. Hori ez deu

inoiz egin, grasa asko

daka eta. Dimitituegin behar du

Ministra horrek.

Joxe Antonio Alberdi

Batez. Haragizalia

naiz, egunero jaten

deu. Kontu honegatik

ez det aldatzeko

asmoikan. Iruitzen

zait Euskal Herrian

badola kalitatea.

Momentuz problemikez deu izan.

Leire GarateEz gehiegi. Nere

amak esaten duekartzen dun

harategian ez dolaharagi txarrik.

Beorrek hasten dutelabehiak.

Edu Aristi

Batez etzatek preoku-

patzen. Oain arte ez

da problemaik eon

eta pentsuak beti

igualak izan dia. Gaitz

berri bat ateatzendan bakoitzian

preokupatzen hasi

behar izan ezkero,

arreglauta gaude.

18 2001eko ur tar r i l a/75.zenb .

Iraeta auzoa z/g20740 IRAETA - ZEST OA

Tel. 148082Faxa: 14812478 postakutxa

SANEAMENDUA - KALEFAKZIOA - GAS INSTALAKUNTZAK

GAS NATURALA - INPERMEABILIZATZEAK

ERAIKUNTZA LANAK - BAINUGELAK

SUKALDEKOALTZARIAK

taberna

Erribera kalea, 20

eguneroko bazkariak

XVI garren mendeko zumaiarren artean,

Martin Elkanori buruzko zenbait

xehetasun azaltzea aukeratu dut. Ez zen

jauntxo jaio, beste asko bezala erdi

mailako gizona zen, itsasoan behetik

hasi eta ahal zuenera iritsi zen.

Horra hor mende hartako gizon “arrunt”

baten historia.

1560ko hamarkadaren inguruan, Martin de Elkano,

marinel gisa hasi zen lanean, eta hainbat euskal

ontzitan itsasoratu zen (adibidez, 1562an Orioko nao

batean Flandesera egindako bidaiagatik soldata jaso

zuen). Itsasoan egindako diruarekin, 1570ko udaran

Santa Maria ontzia eraikitzeko 70.5 dukat aurreratu

zituen (ontziaren balioaren 6rena).

Zabra hau, burnia Andaluziara eramateko erabiltzen

zuten, 1574ean Llanes inguruan kortsario frantsesek

hartu zuten arte.

1572an beste zabra bat eraikitzeko adina dirua

bazuenez, (beti ere bazkideen laguntzaz) 70 tonako

Santiago izeneko ontziaren laurdenaren jabe egin zen,

bertan “Maestre” gisa jardun zuen. Ontzi honekin behin

baino gehiagotan Ternua, Azores eta Lisboarako bidaiak

egin zituen, Portugaleteko barran hondoratu zen arte.

Zoritxar hauek ez zituzten, nonbait, bere aberastasun

eta asmoak hondoratu, ontzi gehiago eraikitzeko

hainbat dukat izan baitzituen, aipagarriena SANTO

ESPIRITU (200 tonakoa), ontzi honen jabetzaren erdia

izan zuelarik (150 dukat eskatu behar izan zituen

prestamo gisa). 1585 urtearen hasiera zen.

Bere azken naoa izango zen, eta berarekin Getariatik

Sevillara, eta handik Indietarako bidaia egin zuen.

1581ean Zumaiako alkate aukeratu zuten (agindua

urtebetekoa izaten zen).

1586an Lisboan, “Garaitezin Armada” (Armada Inven-

cible) prestatzen ari ziren; bertan Bizkaiko Eskuadraren

GRANGUIN naoaren Maestrea izan zen. Guda horretan

bere bizitza eta bere konpainia osoarena galduko zen.

Emaztea eta 3-16 urte bitarteko sei seme-alaba utzi

zituen.

Bere anaia Juanes de Elkano ere, guda horretan

galduko zen, beste ontzi batean.

olarru zopa

Ze berri? Zarrak berri gaztien kontsolagarri.

Ba al daukagu zumaiarrok gure hizkera berezia? Bai, nik

pentsatzen det baietz. Euskaraz ari geranean ez degu

getaiarrak edo zarauztarrak bezela hitzegiten. Ezta

Debakoak edo Itziarkoak bezela ere.

Orduan esan liteke guk badegula gure hitzegiteko modu

berezia. Behin baino gehiagotan esan digute “hemen

zumaar idoluak” edo “hemen zumaixarrak”. Baina gure

hitzegiteko era hori edukita ere, egia da, gure inguruan

gero eta gutxiago entzuten ditugula “ekarri txun”, “jun

txuk”, “izerdi patsetan gatxabiltzan” “etorri diazela” eta

gure belarriak hain gustora entzuten dituen antzeko

esaldiak.

Eta hain zuzen ere gero eta gutxiago entzuten ditugulako,

galduko ote direnen beldurra sartu zaigu, eta horigatik,

Baleike herri aldizkariak gorde digun txoko hau aprobe-

txatu nahi degu hemendik aurrera gure herriko euskarak

dituen ezaugarriak jasotzeko, oraindik badaudelako

zumaiarrez ederki asko hitzegiten dakiten herritarrak.

Horien hitzak eta esaerak jasotzen saiatuko gera, ez

bakarrik jasota edukitzeko, baizik eta geuk ere erabiltzeko.

Herriko euskara aztertzeak herria bera

hobeto ezagutzeko aukera emango digu.

Zumaiako hizkeraren arrastoak

jarraitzea da gure asmoa eta

horretan ahaleginduko gera.

HistoriaInaxio Tolosa. Aktorea

Herri euskaraBelen Golmaio. Euskara teknikaria

Baltasar Etxabe, 5Tel. 943 14 31 35Urumea kalea z/g

Tel. 143058

192001eko ur tar r i l a/75.zenb .

Urola Kosta bailarako enpresa batek Komertzialbat behar du. (Ref. 44476/4)

• Baldintzak:GizonezkoaNeumatika, hidraulika ikasketak35 urtetik beherakoaUrola Kostan bizitzea• Eskeintzen da:Lan kontratuaBerehala hasteko

Donostiako enpresa batek Sukaldari bat behar du(Ref. 44218/1)

• Baldintzak:Eguneroko menuetan eta pintxoetan esperientziaAstelehenetik larunbaterako lanegunakGoiz eta arratsaldez• Eskeintzen da:Enplegu egonkorra. Berehala hasteko

Donostiako enpresa batek Teknikari komertzialbat behar du (Ref. 43728/1)

• Baldintzak:Elektrizitateko ingeniari teknikoaEuskaran jakile maila altua30 urtetik beherakoa

Donostiako enpresa batekInstalatzaile elektriko bat behar du(Ref. 43405/3)• Baldintzak:LH1 edo Ziklo ertainaOrdain sari ona. Berehala hasteko

Deba Goieneko enpresa batekPrentsa langile bat behar du (Ref. 44528/3)• Baldintzak:Goi mailako zikloa edo LH2Euskara ezaguerakDeba Goienan bizitzeaSei hilabeteko kontratua haseran etamugagaberako aukera

Eskaintza hauetako bat interesgarri gertatzen

bazaizu eta lortzeko aukera egin nahi baduzu,

gogoan hartu eskaintzaren erreferentzia eta

hautagai moduan sartua izatea eskatu

Zumaiako Institutoko Langaiko arduradunari

(943-860809 edo 943-860810)

Guztiok egin dugu bidaia bat edo beste sarearen bestaldera. Guztiok ezagutzen ditugu

Internet eta nabigatu bezalako kontzeptuak. Baina nondik hasi?

Internet-eko nabigatzailea zabaldu orduko, lehenetsita daukagun hasierako orria erakusten

zaigu. Normalean, MSN (www.msn.com), Terra (www.terra.es) edo Lycos (www.lycos.com)

bezalako atariak izaten dira. Atari hauen helburua, orrien erabiltzaileei behar duten guztia

eskaintzea da, berriak, jokoak, softwarea, posta elektronikoa, etab., erabiltzaileak bertatik

mugi ez daitezen. Baina kargatzeko denbora behar dute eta gainera beraiei interesatzen

zaiena bakarrik eskaintzen dizute.

Internet-en dagoen bilatzailerik onena ez da atari gisako web gunea, fondo txuriko web orri

soil bat baizik: Google du izena (www.google.com) eta honen bidez Internet-en dagoen edozer

aurkitzeko gai izango zarete. Esaterako, Yahoo (www.yahoo.com) izan zen Internet-eko lehen

bilatzailea eta gaur egun bere bilaketa motorra baztertu eta Google-en motorra erabiltzen du.

Nire gomendioa, hasierako orri bezala hau ezartzea da. Hurrengo batean azalduko dugu nola

egiten den hori.

LanpostuakBaleike berrian eskaini didaten txoko honetan, terapeutika

naturalari bruz hitz egiteko aukera eman didatenez, lehenik eta

behin, sendaera mota zabal eta interesgarri honetara gerturatze bat

emateko, bere oinarriak argitzea ezinbestekoa iruditzen zait.

Terapeutika naturala, sendatzeko era bat baino gehiago, bizitzeko era

bat da; bizimodu natural batek osasuna mantentzen du, eta ez du

trastornorik eratzen, horregatik, medikuntza naturalaren ikuspegitik,

gorputzari min eragiten diona ez da “gaixotasuna”, gorputzak gaixotasun

horri aurre egiteko garatuko dituen “babes mekanismoak” sortutako koadro

patologikoa baizik, hau da, sintomak. Horrela, ezingo gara gaixotasunaren

aurka borrokatu edo sintomak bakarrik sendatu. Gorputzean desoreka hau

sortu duten arrazoiak aztertuko ditugu eta giza gorputza osotasunean

landuko dugu, berau izan dadin gaixotasunaren aurka “babes mekanismoak”

lanean jarriko dituena.

Horretarako, ikuspuntu naturalistatik, elikadura orekatua ezinbestekoa da

osasuntsu mantentzeko (Hipocratesek zioen: “janaria izan bedi zure senda-

bidea eta zure sendabidea izan bedi elikadura”). Hala ere, beti baliogarriak

izan dakizkiguke sendabelarrak, buztinak, erlauntza produktuak, garbiketa

depuratiboak, konplexu bitaminikoak, aromaterapia, masaiak eta osteopatia,

reflexoterapia, akupuntura… Baita ere, eta gorputza bere osotasunean

hartuaz, oreka psikologikoa lortzen lagunduko diguten ekintzak: tai-chi,

erlajazioak, yoga…

Medikuntza naturalaIzaga Garcia. Dietista

Olarrua amarauneanJosu Waliño. Informatikoa

Juan Luis Romatet

Gabon jaiei amaiera Errege Egunakematen badio ere, kirol aldetik urtarri-laren 4an amaitu ziren Eguberri jaiakegun hartan jokatu baitzirenGabonetako Torneoaren azkenpartidak. Aurreko zenbakian aipatugenizuen bezala, hiru kirol motatanbanatzen da Lubaki Kiroldegianjokatzen den lehiaketa hau: aretofutbola, xakea eta aurten lehen aldizjokatu den paddel lehiaketa. Kirolhauetako batzuk arrakastatsuaksuertatu dira, beste batzuk, aldiz,parte hartzaileen aldetik beherakadanabarmena izan dute.

Urtea amaitzeko astebete inguru faltazela hasi ziren jokatzen Zumaiakokiroldegian aurtengo ekitaldiko lehenpartidak. Areto futbolari dagokionez,sei talde izan ziren izena emanzutenak. Aurreko urteko ekitaldiarekinparekatuz, beherakada nabarmenaizan da parte hartzaile aldetik, ohikoabaizen 12-15 talde inguru izateatxapela lortzen saiatzen zirenak.Ligaxka moduan jokatu ondoren, lauizan ziren finalerdietarako tartea lortuzutenak: Orbegozo autoak, ItzurunKafetegia, Axier Kirolak eta K.D.T.Urtarrilaren 3an final erdiak jokatuondoren, Axier Kirolak zumaiarrak etaOrbegozo autoak talde azpeitiarra izanziren finalerako txartela lortu zutenak.Hilaren 4an jokatu zen finala eta

bertan zumaiarrek irabazi zuten 5-2.Sailkapenean hirugarren postuaItzurun Kafetegiak lortu zuen K..D.T.ri8-5 emaitzarekin irabazi bait.

Arrakasta nabaria lortu du paddelekotorneoak. Aurten jokatzen zenlehenengo aldiz, eta dezenteko jakin-mina zegoen kirolzaleen artean, zernolako erantzuna izango zuen ezbaitzekiten. Hasiberriaren zortea edo,17 bikotek eman zuten izena kirolmota honetan. Ligaxkan partida ugarijokatu ondoren, finalerdiak jokatuziren. Finalera bi bikote sailkatu ziren:Xabier Etxabe zumaiarrak eta JonEtxebarria debarrak osatutakoa etaJose Urbieta eta Gorka Telleriazumaiarrek osatutakoa. Hiru setetarajokatu zen azken partidan, Etxabe-Etxebarria bikotea izan zen irabazlea6-0, 5-7, 6-4 emaitzarekin. Bi bikotehauen atzetik sailkatu ziren Iñaki

Aizpurua-Jokin Gorostola eta AntxonArrieta-Aitor Arakistain bikoteak.

Aurreki bi kirolak eguberri guztianzehar jokatu baziren, ez zen berdinagertatu xake txapelketarekin, urtarri-laren 3ko arratsalde euritsu bateanjokatu baizen Lubaki Jatetxean. 12izan ziren izena eman zuten lagunak.Bi taldetan banatu eta ligaxka moduanlehiatu ziren. Lehen lauren arteanfinalerdiak jokatu eta bi xake jokalariheldu ziren finalera. Partida gogorbatean, irabazle Fermin Laurobasuertatu zen. Bigarren postuan JuanJose Alfonso azkoitiarra sailkatu zeneta hirugarren postuan Jon Cuendeazkoitiarra. Laugarren postua MigelManterola zumaiarrarentzat izan zen.

Horrela amaitu zen aurtengo ekitaldia.Ez jende asko harmailetan, baina giroederra kirolarien artean. Gabon jaiakpasatzeko modu kuriosoa, alafede.

20 2001eko ur tar r i l a/75.zenb .

Urumea, 6 Tel. 862083Tel. 143379

olak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• ki

GabonetakoTxapelketak

Kiroldegianjokatu zenxaketxapelketa.

Xabier Aizpurua

Hizpide gutxi ematen duen kirola

izaten da normalean aerobica, baina

oraingo honetan Zumaian bertan sortu

zaigu albistea. Izan ere, Mª Jose Zubia

zumaiarrak erakustaldi ikusgarria egin

zuen Gabon aurretik Donostian,

belodromoan hain zuzen ere. Bertan,

Donostiako maratoiaren bezpera

girotze aldera hainbat kirol arropa

postu jarri ziren, prentsaurrekoa eman

eta maratoirako liderrak aurkeztu

ziren, eta baita aerobic maratoi bat

antolatu ere. Baina ez zen nolanahikoa

izan ekitaldia, gehienbat profesionalei

edo esparru horretan irakasle edo

aditu direnei zuzendutakoa baitzen.

Horrela, Mari Jose Zubia eta Mila

Odriozola bertaratu ziren, lehenak

Zarauzko Ametsa gimnasioan eta

bigarrena Zumaiako Lubaki kirol-degian aerobic klaseak ematearenarduradunak. Milak adierazi digunez“honelako jardunaldietan erakargarri-tasuna pizteko, edo jendea gehiagoanimatu eta motibatu dadin sariakematen dira batzutan.” Gipuzkoamailan honelako asko ez direla egitenesan digu ondoren, Lasarten behineginikoa eta Donostiako hau aipatudizkigu, eta berriz errepikatu digujende jakitunarentzako saioak direla,eta “horrek ariketa eta jolas zailagoeta konplexuagoak jartzea eta plante-atzea posible egiten du. Badaudebeste maratoi batzuk herrikoiakdirenak eta maila ertaineko jendeajoaten dena, baina hauetan nolabaitesateko parte hartzaileak selektoagoakdira”. Hala eta guztiz ere, guztira 110lagun bildu ziren tabla eta pausuakegitera, eta jardunaldiaren osteaneman zuen epaimahaiak bere hautua:Zubia bertako aerobiclaririk onenazela esan zuen. Hautaketa ez da

kaleratze sistemaz egiten, ardura-dunak jardunaldian zehar begiratzendute eta amaieran esaten dutenortzuek eman duten mailarik onena.Ea espero zuen galdetzean “lehiake-tetara zoazenenan beti ikusten duzuaukeraren bat irabazteko, eta Donos-tiako honetan neu izan nintzen”adierazi zigun.

Berak dioenez, gakoa disfrutatzeandago, batzuetan zeu irakasle zarela etabesteetan besteei jarraituaz.“Norberak jardunaldia koordinatubehar duenean, tabla prestatu etaikustean jendeak bereganatzen duelaeta gustura ari dela zuri segika, lorpenpertsonal handia da. Aldiz, zu partehartzaile moduan joatean, zeureerritmo propiora zoaz, eta zeureburuarekin ondo pasatzera”. Azkenikhonelako garaipenek aurrera jarrai-tzeko indarra eta motibazioa ematendutela esan zuen, baita lanean jarrai-tzeko orduan ere.

Basadi auzategia, 10 Tel. 861853

- Arrainak eta haragiak aukeran

- Eguneko menua

- Jangela klimatizatua

ARROPADENDA

Itzurun, 1 Tel. 143224

212001eko ur tar r i l a/75.zenb .

olak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak •• kirolak ••kiro

Mª Jose Zubiak Donostiako aerobic maratoia irabazi zuen

Eskubaloiko Euskadiko Kopa ZumaianUrtarrilaren 6an eta 7an jokatu zen Lubaki kiroldegian 2000/2001 denbo-raldiko Eskubaloi Kopa. Euskadiko Eskubaloi Federazioak antolatzen duentxapelketa honetan Euskal Herriko lau talde handiek hartu zuten parte:Bidasoak, Arratek, Barakaldo UPV-k eta Anaitasunak. Hilaren 6an jokatuziren bi finalerdiak: Bidasoa-Anaitasuna eta Arrate-Barakaldo. Bi taldeirabazleek, Bidasoak eta Barakaldo UPV-k, jokatu zuten igandean finalaleporaino beteta zegoen kiroldegian. Ez zuen zailtasun handirik izan taldeirundarrak Euskadiko Kopa hau etxera eramateko.

Argazkia. Euskaldunon Egunkaria

Haize Galarraga

-Nolatan hasi zinen Anestesiarekinabesten?Oreretako gaztetxean beraien telonero

jo ondoren, Beloki, Anestesiako

bateriarekin aurkitu nintzen astille-

rotako itsasontzi batean lanean. Berak

komentatu zidan nola abeslari baten

bila zebiltzan eta ea entsaioren batera

joango nintzen probatzera. Eta holaxe,

ni gustura geratu nintzen eta beraiek

ere bai.

-Gustora geratu al zarete diskoarengrabaketarekin?Bai, generalean denok gustura geratu

gara, nahiz eta beti ere gauza

batzuekin ez zaren guztiz gustura

geratzen. Beti bilatzen diozu zeoze

gero zertxobait aldatuko zenukeena.

Gainera, pixkat nazkatuta bukatzen

duzu kanta bakoitza hainbeste aldizentzunda. Anestesiaren presupuestoa-rekin hamar egunetan grabatu beharizan genuen diskoa eta, bueno, halaere, gustura geratu gara.

-Anestesiaren aurreko lanetatik zerkbereizten du Ultra-komunikatzen?Betiko estiloan jarraitzen du, bainabere nobedadeak ditu, zatimotelagoak, ahotsa hainbeste fortzatugabe. Nik uste dut aldaketa batbadagoela, bide berdina jarraitu gabebadaude bidezidor batzuk.

-Ze desberdintasun ikusten duzuAnestesiaren eta Atxantaruren lanegiteko eran?Argi dago, Atxantatu beti izan dalagun koadrila, serio eta ez serio,limite horretan ibili dena...kontziertoak baino bi egun lehenagoentsaiatzen eta horrelakoekin.

Anestesia, berriz, askoz ere serioagoada, nahiz eta bata dela ta bestea delanik batzuetan huts egin.

-Diskoa kalean edukita, noizko itxuraaldaketa bat, Marilyn Mansonenerara?Kontziertoetan neure buruari ebakiakegingo dizkiot puskatutako botilabatekin edo labana batekin. Nireimajina Anestesiaren musikarekinkonpatiblea dela uste dut, nahiz etakantatzera boletan ateratzea erepentsatuta daukadan.

-Eta diskoaren bukaera hori? Nondikatera duzue?Diskoaren bukaera “Sospechososhabituales” filmetik aterata dago. “Eznaiz existitzen” kantaren bukaerandago eta zati horretan, deabruakmunduari existitzen ez dela konben-tzitu zionekoa esplikatzen da.

22 2001eko ur tar r i l a/75.zenb .

Kale nagusia, 2 Tel. 861521Alai Auzategia, 14 behea

Tel: 943 14 31 12

Ortega y Gasset, 2

Tel: 943 86 22 06

kultura

Ibon Esteibarrek diska bat grabatu

berri du Anestesiako abeslari bezala. Atxanta-

turen mikrofonoa Anestesiarekin konpartitzen

duen abeslari honek, diskoen mundurako jauzia

eman du Ultra-komunikatzen lanarekin. Aneste-

siaren betiko hariari jarraituz, hard-core

oinarria metal ukituekin, Ibonek, bere aportazio

pertsonalak eman dizkio diskoari. Ultra-komuni-

katzen, parentesidun erritmo azkarrez eta

soinu indartsuz osaturik dago. Lan biribil

honetan, Anestesiak lehendik lantzen zituen

ahots gordinez gain, Ibonen garrasi luzeak eta

ahots lasaiaz abesturiko zatiak entzun

daitezke. Diskoaren gorabeheraz Ibonekin hitz

egin dugu.

Aita-Mari auzategia, 17Tel. 943 861569

Angeles Sorazu, 2

Tel. 143089

Erribera, 4 Tel./Faxa: 143422

* Eskola eta bulegorako materiala* Enkoadernazioak* Fax publikoa* Aldizkari eta opariak

kultura

232001eko ur tar r i l a/75.zenb .

Urtarrilak 25, ostegunaLa virgen de los sicarios

Zuz: Barbet SchroederAkt: German Jaramillo,Anderson Ballesteros, Juan DavidRestrepo.

Ez da batere erraza Barbet Schroeder zuzendarianonbaiten sailkatzea. Filma egiteko Fernando Vallejorennobela eztabaidatuan oinarritu zen eta, liburuan bezala,pelikulan Medellingo eguneroko errealitate latza azaltzenzaigu: kartelen boterepean eta kontrolpean bizi den hiria.

Filmean, German Jaramillo aktorea idazle bat izango da.Bere bizitza txepelari gatz pixkat ematea erabaki du etahorretarako Medellina itzuli da, 30 urtean kanpoan ibili etagero.

Protagonista, ordea, lehengo oroitzapenetan kateatutadago, eta Medellingo metropoli gainpopulatu eta erral-doiak gainez egin dio; drogarekin dabiltzan kartelaketengabe hiltzen dute. Inguru horretan murgilduta, sikariogazte batez maitemintzen da. Mutil horrekin batera, gizarteerrealitate lazgarri baten infernura jaitsiko da.

Schroeder-ek Hollywood-eko egitasmoak alde batera utzieta erronka berri honi ekin zion, bideo kamera digital baterabiliz. Oso giza erretratu berezia irudikatu zuen, maisu-tasunez, ezer ezkutatu gabe. Iazko Veneziako Mostran, filmhonek Senatuko Lehendakaritzako Urrezko Dominairabazi zuen.

KOLDO LANDALUZE.

Fitxa teknikoa

Liburua: Harry Potter eta sorgin-harria

Egilea: J. K. Rowling

Argitaletxea: Elkarlanean/Salamandra

Urtea: 2000

Magiaz beteriko liburua

Lau urte eskasetan fenomeno soziala bihurtu da

Harry Potter. Inongo argitaletxek argitaratu nahi ez

zuen liburu honen milioika kopia saldu dira mundu

guztian eta egun euskaraz ere aurki dezakegu bere

lehen abentura: Harry Potter eta sorgin-harria.

Magoa da Harry Potter. Hamar urte ditu eta

Hogwarts izeneko mago eskolan ikasi eta abentura

zoragarriak bizi ditu. Magiaz beteriko liburua da hau

zentzu guztietan: istorio magikoak ditu eta abentura

guztiak era magikoan kontatuta daude. Irakurlea

sorginduta uzten duen liburua da lehen orritik azkene-

raino, edozein adinetako irakurlea ordea: 0tik 99 urte

bitarteko haurrentzako erabat aproposa da liburua.

Euskaraz argitaratu den lehen abentura honek bere

segida laster ikusiko du liburu dendetan, udazke-

nerako espero baita Harry Potter-en bigarren liburua

euskaraz salgai jartzea. Ez galdu haurren modura

gozatzeko duzuen aukera zoragarri hau.

25

28

2

IPUINKONTAKETA Hiruki tadearen “Euskal ipuinak”6-10 urte bitarteko haurrentzat.

Osteguna 25, 17.30etan

Kultur Etxean

DONOSTIAKO AKORDEOIORKESTRA SINFONIKOARENKONTZERTUA.

Igandea 28, 13.00etan

Aita Marin

JULENE AZPEITIA IPUIN LEHIAKETAKO SARIBANAKETA

Otsailak 2, ostirala 19.00etan

Forondan

24 2001eko ur tar r i l a/75.zenb .

Amaiako plaza z/g Tel. 860959

Arrain etamariskoak

Barazkiak etaaurrez prestatutakojakiak

Zuloaga plaza, 1Tel. 862309

Pantxita Etxezarreta, 25 Tel. 862073

20NEUROLOGIARI BURUZKOANTZEZLANA AITA MARINTxalo antzerki taldeak “Emazteakapelarekin nahastu zuengizona”antzezlana taularatuko du.Peter Brook antzerkigile famatuakOliver Sacks-en lan bateanoinarrituta antzezlan obra honetanneurologi arazoak gaixoengansortzen dituzten egoerak azaldukodira. Ramon Barea zuzendaritzapeanariko diren aktoreek mediku zeingaixoen paperetan jardungo dute.Aita Marin arituko direnen arteanRamon Barea bera, Paco Sagarzazueta Inaxio Tolosa zumaiarra.

Urtarrilaren 20an, gaueko 10etan

Aita Mari zinean

INAUTERITAKO KARTEL LEHIAKETA2001eko inauteriak gainean ditugulaeta, kartel lehiaketaren besteekitaldi bat antolatu da. Lehiaketahau zumaiarrei dago zuzenduta.Bakoitzak gehienez DinA3 neurrikohiru lan aurkez ditzake, eta gaia etakarteleko testua “ZumaiakoInauteriak 2001” izango da. LanakForondan aurkeztu beharko diraotsailaren 5eko arratsaldeko 7akbaino lehen. Saria 60.000 pezetakoaizango da.

IKASTAROAKOinarrizko sukaldaritza: urtarrilarenamaieratik martxoa bitartean. Izenematea:

urtarrilaren 22tik 26ra

Forondan

EKITALDI BEREZIAKKultur irteerak: urtarrilak 27,otsailak 24 eta martxoak 31.Zumaiaren historia, artea eta natura-rekin zita. Ibilaldiaren irteera,goizeko 10etan Turismo bulegoan.Izen ematea, Forondan.

urtarrila

Kultur Etxea . . . . . . . . . . . . . . . . .943 861556 Kultur Etxea:Kiroldegia . . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 862021 astegunak: 9:30 - 14:00

Udaletxea . . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 865025 16:00 - 20:30

Gizarte zerbitzuak . . . . . . . . . . . . .943 862200 larunbatak: 9:30 - 13:00

Osasun zentroa . . . . . . . . . . . . . . .943 860862 Udaletxea:San Juan Egoitza . . . . . . . . . . . . . .943 861273 astegunak: 7:30 - 15:00

Pentsiodunen Egoitza . . . . . . . . . . .943 861700 larunbatetan itxita

Musika Eskola . . . . . . . . . . . . . . .943 861183 Gizarte zerbitzuak:Ludoteka . . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 143264 astegunak: 9:00 - 13:00

Tren Geltokia . . . . . . . . . . . . . . . .943 861127 Bake Epaitegia:Taxi Geltokia . . . . . . . . . . . . . . . . .943 861360 astegunak: 9:30 - 13:30

Bake Epaitegia . . . . . . . . . . . . . . .943 860067 Osasun Zentroa:Posta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 861500 astegunak: 8:00 - 17:00

Udaltzaingoa . . . . . .943 861870/943 143232 larunbatak: 9:00 - 17:00

Pilotalekua . . . . . . . . . . . . . . . . . .943 862172 Kiroldegia:Larrialdi zerbitzua . . . . . . . . . . . . .943 461111 astegunak: 7:00 - 14:00

Itsas Kiroldegia . . . . . . . . . . . . . . .943 143088 15:00 - 22:00

Txomin Agirre Euskaltegia . . . . . . .943 860348 larunbatak: 9:00 - 14:00

Turismo Bulegoa . . . . . . . . . . . . . .943 143396 15:30 - 20:00

Helduen Liburutegia . . . . . . . . . . . .943 862730 igandeak: 9:00 - 14:00

Haur Liburutegia . . . . . . . . . . . . . .943 860324

ZUMAIA DONOSTIA ZUMAIA BILBODONOSTIA ZUMAIA BILBO ZUMAIA

6:30 5:47 6:29 6:007:00 6:17 7:29 7:007:30 6:47 8:29 8:008:00 7:17 9:29 9:008:30 7:47 10:29 10:009:00 8:17 11:29 11:0010:00 8:47 12:29 12:0011:00 9:47 13:29 13:0012:00 10:47 14:29 14:0012:30 11:47 15:29 15:0013:00 12:17 16:29 16:0013:30 12:47 17:29 17:0014:00 13:17 18:29 18:0014:30 13:47 19:29 19:0015:00 14:17 20:29 20:0015:30 14:4716:00 15:1716:30 15:4717:00 16:1717:30 16:4718:00 17:1718:30 17:4719:00 18:1719:30 18:4720:00 19:1720:30 19:4721:00 20:1721:30 20:4722:00 21:1722:30 21:47

ZUMAIA AZKOITIA ZUMAIA DONOSTIAAZKOITIA ZUMAIA DONOSTIA ZUMAIA

6:00 (Azpeitiraino) 6:30 (Azpeititik) 6:30 (Larunbatetan) 7:30 (Larunbatetan)6:30 (Ospitaleraino) 7:00 7:00* 8:00*6:35 7:15 7:30 8:307:00 8:05 (Ospitaletik) 8:00* 9:00*7:15 (Ospitaleraino) 9:00 8:30 9:308:00 (Ospitaleraino) 9:15 (Ospitaletik) 9:00* 10:00*8:15 10:00 (Ospitaletik) 9:30 11:00*9:00 10:15 (Ospitaletik) 10:00* 11:3010:00 (Ospitaleraino) 11:00 10:30 12:00*10:15 (Ospitaleraino) 11:35 11:00* 12:3010:55 12:00 (Ospitaletik) 12:00* 13:00*11:00 12:15 (Ospitaletik) 12:30 13:3012:00 (Ospitaleraino) 13:00 13:00* 14:0512:15 (Ospitaleraino) 13:35 13:30 14:3012:55 14:00 (Ospitaletik) 14:00* 15:00*13:00 (Ospitaleraino) 14:15 (Ospitaletik) 14:30 15:3014:00 (Ospitaleraino) 15:00 (Ospitaletik) 15:00* 16:30 (Larunbatetan)14:15 (Ospitaleraino) 16:00 (Ospitaletik) 15:30 (Larunbatetan) 17:00*15:00 16:15 (Ospitaletik) 16:00* 17:3016:00 (Ospitaleraino) 17:00 16:30 18:00*16:15 (Ospitaleraino) 17:35 17:30 19:00*16:55 18:00 (Ospitaletik) 18:00* 19:3017:00 18:15 (Ospitaletik) 18:30 20:05*18:00 (Ospitaleraino) 19:00 19:00* 20:3018:15 (Ospitaleraino) 20:00 (Ospitaletik) 20:30 21:0019:00 (Ospitaleraino) 20:15 (Ospitaletik) 21:00 21:3019:15 (Ospitaleraino) 21:00 (Ospitaletik) 21:30 22:1520:00 21:15 (Ospitaletik) 23:00 22:3021:15 21:55 00:00 00:0022:00 01:00 01:00

02:00 02:0004:00 04:0005:00 05:00

06:00

252001eko ur tar r i l a/75.zenb .

* Autopistatik doaz

Grisean daudenak: larunbat, igande eta jaiegunetan

bakarrik.

Zuriz daudenak: larunbat gauetan bakarrik.

Grisean daudenak, astelenetik

ostiralera, lanegunetan

bakarrik.

Trenak Autobusak

Botiken turnoak

Telefono erabilgarriak Ordutegiak

Urtarrilak 20 eta 21.Zurutuza. Kale Okerra, 1. Zestoa. TEL: 943 147006

Urtarrilak 22tik 28raMutiozabal. Alai auzategia, z/g. Zumaia.TEL: 943 860022

Urtarrilak 29tik otsailaren 4raFuldain. Elkano kalea, 1. Getaria. TEL: 608 579232

Erribera kalea, 16Tel. 862517

* Eguneroko bazkaria

* Pintxo eta bokatak

* Koadrilentzako menu bereziak

* Kazuelitak eta plater konbinatuak

Basadi, 12 behea Tel. 861018

- Gida baimen guztiak ateratzeko

baimendua

- Praktika eta azterketak Azpeitian

- GURE HELBURUA: Gidari trebe

eta profesionalak egitea

Xabier Azkue

Zenbat urtekin hasi ziñan barbero?Hamalau urtekin juxtu. Beste urtebetepasa nahi nun eskolan, baiña aittakesate zian ezetz, bea bakarrik zeola etabeste urtebete hori laga in bihar izangendun Zestura jun gabe, ta harrezkeohamentxe segitu det.

Hamar urtekin hasi nitzan ni illuntzetanlaguntzen. Zapatuan nola jai itengendun arratsaldian eskolan, arratsaldeguztia lana izate gendun. Ordun ez zanafeitatzeko hoja hoiek, ta danabarbeian labanakin. Jai goizian laulagunek lana iten gendun, bizarrakendu ta bizarra kendu. Mezeta etortzezian ordun basarritarrak, goizeko seit’erditan izaten zan lehenbiziko meza,hiru Agur Marekin bukatzen zan ordunmeza, ta hirugarrena hasteako koruangoitik behera ta… Hiru barbei giñan guorduan, kale hontantxe. Angel Iruretabat; hurrenokua, berriz, estankuaIzpixueneko aurre hartan, JuanitoOlaizolana.

Oaindikan’e labanakin kentzen aldezu bizarra?Labana nei kenduazi in zien oain dalazortzi-hamar urte, derriorrian, ta hojajarri ziuten, porke ebakiya iten baldinbagendun beti erraminta batekin lanianpeligro haundiya zaola, odola, birusa ogauza txarra, ta igual ez gendula ondogarbituko ta… Leheno labanak igualhamar-hamabost urte aguantatzen ziunona tokatzen bazan. Zenbat bizarkendu! Ebakiya’re izate zan, grano batikutu zala ta odola geatu eziñikan da…Rarua izate zan holako gertatzia, baiñapeligrosua zan basarritarrak loguriakinetortzia, han labanakin ai zeanbitartian, sustuakin ebaki txiki bat tageo odola.

Aizarna’re jute omen ziñan, ezta?Bai, bai. Ostegun arratsaldian jutenitzan, bazkalduta. Aitta bakarrik

geatzen zan, da aurrena ite nittunmutikozkorrak, ta apaizak’e bai. Mokaubat iteko zortzirak beatzik aldianhotseiten zian amandriak gora tagoizeko ordu bi t’erdi aldea akabatzennitun lanak. Ohira jun da atzea geogoizeko zortzietako trenea Zesturaetortze nitzan oiñez, trena hartu tahonea. Hogeita bat urte in nittun hola.

Trenen orduak eta atian jartzia aspal-ditikan in dezun kontua al da?Eusko Tren jarri zan ezkeo. Erretiruahartu nunian pertsiana bajatu nun,fuera hoiek danak, ta kejatzen hasi zanjendia. Atzea pertsiana jaso eta osogustoa jendia horrekin. Metron resul-tauak’e jartze nitun, futbolekuak, Juliketa eskatuta. Neuk prepaatze nitun, tazai eoten zian, porke ordun ez zantelebisiuikan ta radiuakin beti izan detnik afizio haundia. Beti jakitzen nun zeordutan ematen zuen resultaua ta ra!,taberna eamaten nun pizarra beteta tadanak gustoa.

Zeure lana gustokua zendun?Bai, bai, ni berrize bizi biharkobanitzake mundu hontan, barbeiaapartuko nuke nik, ni enaix aspertubehiñez barbeian. Baiña bai majiña batordu pasau’re! Ta behiñe itxitzia ez zataplikatu, gaixoikan da hola ez. Eskerrakematen beti ibiltzen naiz ni ohira junda,gripiak’e beti nik zutik pasa nittun.

Pelotak iten ziñuzela’re aitu degu.Aitta eta biyok giñan bitartian pelotaasko in giñuzen, asko. Txandakahamen, lan pixkat falta ta, aukeragendunian benga! Ta geo gabeako itengiñuzen pelotak, hamar bat eo, danakgoma zintakin da eta geo narrua joste-akuan busti in bihar izate zan dana, etabustiyan iten zan dana geo, bustita eukipare bat orduan beratzen ontzi batianda geo gabian afaldu eta iten genduanorduntxe josi, lasai, bestela lagatzenbazendun ordu laurden batian edo

barbeian sartu zalako baten bat egunez,ez zun baliyo, goortu ite zan seituan.

Eta pelotan jokatu? Jai goizietan, baiña gero mendira emanniyon berriz. Pelotan eskutatikan miñhartze nun, beti beraa ite zan barbeian.Hiru jaian erreskan jokatzen baldinbanun geo beste bi-hiru jaitan geatu inbihar, ta handitu’re ite zan eskua tabarbeirako ez zan ona. Geo hasi nitzanmendira ta Erniyoa, ta Izarraitza taPagoeta ta asko. Oain jaiero jute naixElorriya.

Ze pesta klase izate zenduen garaibatian? Nei mendi erromeia gustatze zitzaten.Askota jute nitzan eta geo juntatzennitzan Aizarnako jendiakin: Asentzioegunian Endoia, Korpus Kristi egunianZiolarrea, oktabak Aittolan, SantaEngrazin santiyotan... Baiña erromeiagoizo akabatze zan, ez ziun utzitzen,illunakin batea, soiñu-jotzaillia’reorduntxe onenian-da... Nik zaharrenaezautu nun Zestuako sankristaua,Antxon Baltzola. Ta geo Elgeta;“Beltza” esate ziyuen; purua erretzezun kantidadia, ta beti okitze zitunzortzi-hamar bat puro. Geo etorri zanona, Aizarnan luistarrak-eta ekartzezuena, Migel Sagastume, Eibarko gaztebat.

Bukatzeko, Luis. Aspalditikan aldakazue arratsaldero jokuan itekoohitura? Hogeita hamahirutikan hogeitahamabost urtea damazkit nik jokua jutenaizela bazkalonduan. AurrenekoTxikito de Artadin hasi giñan; geoEtxabe Kuartonian bolada bat eukigendun; Geo Hotel Zumayan; hasigiñan Goikonea, ta urte askuan,eunero-eunero, jai ta aste, musian datutian: musian hirura, lau erregian,hamar duro, ta tutian seira. Ez dubehiñ’e horrek modaik galdu.

26 2001eko ur tar r i l a/75.zenb .

Luis Mujika

Barbeian alkartu gea, bere lantoki izandakuan. Ez dia horren-

beste urte itxi zala, baiña igual-igual dao dana, espillu azpian

labanak, ixerleku eta guzti. Oain dala 74 urte jaio zan Luis,

azken urtietan behintzat “Gutxi-gutxi” ere deittua; aitta Aizar-

nakua zun eta ama Iraetakua, baiña bea Zumaian jaiua da,

barbeian itxian bertan, gaiñea.

kontu-

kontar

i