ZENBAKI ZENBAKI ERROMATARRAKERROMATARRAK

ZENBAKI ZENBAKI ERROMATARRAKERROMATARRAK

Kultura klasikoaKultura klasikoa

Balioen taulaZenbaki arabiarrak

151050

1005001000

Zenbaki erromatarrakIVXLCDM

1. ARAUAZifra erromatar

baten eskuinean balio bera edo txikiagoa duen bat idazten bada, batu egiten dira zifra horien balioak.

Adibideak:    VI = 6  XXI = 21    LXVII = 67

2. ARAUA"I" zifra "V" edo "X" zifren

ezkerrean idazten bada, bi zifra horien balioari bat kendu behar zaio; 

"X" zifra "L" edo "C", zifren ezkerrean idazten bada, bi zifra horien balioari hamar kendu behar zaio;

Eta "C" zifra "D"edo "M" zifren ezkerrean idazten bada, bi zifra horien balioari ehun kendu behar zaio.

Adibideak:    IV = 4   IX = 9    XL = 40    XC = 90    CD = 400    CM = 900

3. ARAUAInoiz ezin da

errepikatu letra bat jarraian hiru bider baino gehiagotan zenbaki bat adierazteko.

Adibideak:    XIII = 13  XIV = 14    XXXIII = 33   XXXIV = 34

4. ARAUA"V", "L" eta "D" ezi

n dira errepikatu, balio horiek adierazten dituzten beste letra batzuk baitaude:

 "X", "C" eta "M".

Adibideak: X(ez VV) = 10 C (ez LL) = 100 M (ez DD) =

1.000

5. ARAUA

Bi zifren artean balio txikiagoko bat badago, haren balioa kendu behar zaio eskuinean duenari.

Adibideak:    XIX = 19 LIV = 54  CXXIX = 129

6. ARAUAZenbaki erromatarrak

milaz biderkatzeko haien gainean marra horizontal bat jartzen da.

Marra bakoitzako milaz biderkatu behar da.

Adibideak:   VI = 6.000XL = 40.000IX = 9.000.000

ARIKETAK EGITEKO• Arauak birpasatu eta ariketakhttp://www.gobiernodecanarias.org/educacion/3/WebC/eltanque/todo_mate/actividades5/tema1_P5/tema1_pr5.swfhttp://www.eskola20.org/sd/mat/sistemas_numeracion/modulos/eu/content_1_5.html

• Ariketa gehiagohttp://www.gobiernodecanarias.org/educacion/3/WebC/eltanque/todo_mate/actividades5/tema1_P6/tema1_pr6.swf