UKAL HIK AGINAIZAN ALDIZKAIA 30. zk. · 30. zk. 2016ko otsailaren 15a, astelehena UKAL HIK...
39
30. zk. 2016ko otsailaren 15a, astelehena EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA 2016/655 (39/1) XEDAPEN OROKORRAK HEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKA ETA KULTURA SAILA 655 AGINDUA, 2016ko otsailaren 11koa, Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kulturako sailburuarena, zeinen bidez arautzen baita Lanbide Heziketako Heziketa Zikloetarako sarbidea. Euskal Autonomia Erkidegoko Autonomia Estatutuaren arabera, Euskal Autonomia Erkidegoak du irakaskuntzaren gaineko eskumena –irismen, maila eta gradu guztietan eta modalitate eta espezialitate guztietan–, orobat aintzat hartuta Konstituzioaren 27. artikulua eta hura garatzen duten lege organikoak, Konstituzioaren 149.1.30.a artikuluak Estatuari esleitzen dizkion ahalme- nak, bai eta haiek betetzeko eta bermatzeko beharrezko goi-ikuskapena ere. Bizialdi Osoko Ikaskuntzari buruzko urriaren 10eko 1/2013 Legearen 4. artikuluan adierazten da Eusko Jaurlaritzak behar diren neurriak hartuko dituela hauek bultzatzeko: a) Herritarrek haien bizialdi osoko ikaskuntzaren ibilbidea eraiki dezaten sustatzea, aintzat hartuz hezkuntza-sistemaren barnean zein hortik kanpo eskuratutako prestakuntza; xedea da herritarren eskumenak eskuratu, eguneratu, osatu eta zabaltzea, garapen pertsonala, soziala eta profesionala indartuz. b) Erraztasunak ematea ikasketak goiz utzi zituzten gazte zein helduei ikasketei berriz ekin die- zaien eta horiek osa ditzaten, eta helduei haien ikaskuntzarekin jarraitu ahal dezaten. c) Ikaskuntza-ibilbide malguak sustatzea, irakaskuntza-mailen arteko konexioak hobetuz, bate- tik besterako pausua erraztuz, baita heziketa eta lanaren artekoa ere, eta beharrizan eta interes pertsonalei egokitutako heziketa-ibilbideen konfigurazioa ahalbidetuz. Hezkuntzari buruzko maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoaren 41. artikuluan, «Sartzeko eta onartzeko baldintzak», arautzen da Oinarrizko Lanbide Heziketako heziketa-zikloetatik erdi-mai- lako eta goi-mailako zikloetarako sarbidea. Hezkuntza-kalitatea hobetzeari buruzko abenduaren 9ko 8/2013 Lege Organikoaren hirugarren xedapen gehigarriak ezartzen du lege organiko hori indarrean sartu aurreko tituluak eta ikasketak dituzten ikasleentzako heziketa-zikloetarako sarbidea. Uztailaren 29ko 1147/2011 Errege Dekretuaren III. kapituluan zehazten da hezkuntza-sistemako lanbide-heziketarako sarbidea. Otsailaren 26ko 32/2008 Dekretuak ezartzen du Euskal Autonomia Erkidegoko hezkuntza-siste- mako lanbide-heziketaren antolaketa orokorra, Hezkuntzari buruzko maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoaren bosgarren kapituluan eta Hezkuntza-sistemako lanbide-heziketaren antolaketa oro- korra ezartzeko uztailaren 29ko 1147/2011 Errege Dekretuan xedatuaren arabera. Halaber, haren 17. bis artikuluan zehazten dira Lanbide Heziketako heziketa-zikloetara sartzeko probetan onartua izateko irizpideak. Heziketa-zikloetarako sarbidea arautua dago Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketako sail- buruaren 2008ko apirilaren 13ko Aginduan, zeinen bidez arautzen baita Lanbide Heziketako heziketa-zikloetarako sarbidea eta egokitzen baita arautegi berrira. Horren ondorioz, honako hau
Transcript of UKAL HIK AGINAIZAN ALDIZKAIA 30. zk. · 30. zk. 2016ko otsailaren 15a, astelehena UKAL HIK...
30. zk.
2016ko otsailaren 15a, astelehena
EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016/655 (39/1)
XEDAPEN OROKORRAKHEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKA ETA KULTURA SAILA
655AGINDUA, 2016ko otsailaren 11koa, Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kulturako sailburuarena,
zeinen bidez arautzen baita Lanbide Heziketako Heziketa Zikloetarako sarbidea.
Euskal Autonomia Erkidegoko Autonomia Estatutuaren arabera, Euskal Autonomia Erkidegoak du irakaskuntzaren gaineko eskumena –irismen, maila eta gradu guztietan eta modalitate eta espezialitate guztietan–, orobat aintzat hartuta Konstituzioaren 27. artikulua eta hura garatzen duten lege organikoak, Konstituzioaren 149.1.30.a artikuluak Estatuari esleitzen dizkion ahalme-nak, bai eta haiek betetzeko eta bermatzeko beharrezko goi-ikuskapena ere.
Bizialdi Osoko Ikaskuntzari buruzko urriaren 10eko 1/2013 Legearen 4. artikuluan adierazten da Eusko Jaurlaritzak behar diren neurriak hartuko dituela hauek bultzatzeko:
a) Herritarrek haien bizialdi osoko ikaskuntzaren ibilbidea eraiki dezaten sustatzea, aintzat hartuz hezkuntza-sistemaren barnean zein hortik kanpo eskuratutako prestakuntza; xedea da herritarren eskumenak eskuratu, eguneratu, osatu eta zabaltzea, garapen pertsonala, soziala eta profesionala indartuz.
b) Erraztasunak ematea ikasketak goiz utzi zituzten gazte zein helduei ikasketei berriz ekin die-zaien eta horiek osa ditzaten, eta helduei haien ikaskuntzarekin jarraitu ahal dezaten.
c) Ikaskuntza-ibilbide malguak sustatzea, irakaskuntza-mailen arteko konexioak hobetuz, bate-tik besterako pausua erraztuz, baita heziketa eta lanaren artekoa ere, eta beharrizan eta interes pertsonalei egokitutako heziketa-ibilbideen konfigurazioa ahalbidetuz.
Hezkuntzari buruzko maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoaren 41. artikuluan, «Sartzeko eta onartzeko baldintzak», arautzen da Oinarrizko Lanbide Heziketako heziketa-zikloetatik erdi-mai-lako eta goi-mailako zikloetarako sarbidea.
Hezkuntza-kalitatea hobetzeari buruzko abenduaren 9ko 8/2013 Lege Organikoaren hirugarren xedapen gehigarriak ezartzen du lege organiko hori indarrean sartu aurreko tituluak eta ikasketak dituzten ikasleentzako heziketa-zikloetarako sarbidea.
Uztailaren 29ko 1147/2011 Errege Dekretuaren III. kapituluan zehazten da hezkuntza-sistemako lanbide-heziketarako sarbidea.
Otsailaren 26ko 32/2008 Dekretuak ezartzen du Euskal Autonomia Erkidegoko hezkuntza-siste-mako lanbide-heziketaren antolaketa orokorra, Hezkuntzari buruzko maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoaren bosgarren kapituluan eta Hezkuntza-sistemako lanbide-heziketaren antolaketa oro-korra ezartzeko uztailaren 29ko 1147/2011 Errege Dekretuan xedatuaren arabera. Halaber, haren 17. bis artikuluan zehazten dira Lanbide Heziketako heziketa-zikloetara sartzeko probetan onartua izateko irizpideak.
Heziketa-zikloetarako sarbidea arautua dago Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketako sail-buruaren 2008ko apirilaren 13ko Aginduan, zeinen bidez arautzen baita Lanbide Heziketako heziketa-zikloetarako sarbidea eta egokitzen baita arautegi berrira.
Horren ondorioz, honako hau
30. zk.
2016ko otsailaren 15a, astelehena
EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016/655 (39/2)
XEDATZEN DUT:
1. artikulua.– Zuzenean sartzea.
Lanbide-heziketako ikasketetarako sarbidea izango dute Hezkuntzari buruzko maiatzaren 3ko 2/2006 Lege Organikoaren 41. artikuluan zehaztutako eskakizunak eta abenduaren 9ko 8/2013 Lege Organikoaren hirugarren xedapen gehigarrian xedatua betetzen dituzten pertsonek.
2. artikulua.– Proba bidez sartzea.
1.– Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Sailak ebazpen bidez iragarriko du erdi-mailako eta goi-mailako heziketa-zikloetara sartzeko proba; deialdia urtean behin egingo du, gutxienez, eta bertan zehaztuko du non eta noiz egingo den.
2.– Sarbide-proba horretan parte hartzeko, eskabidea aurkeztu beharko da.
3.– Sarbide-probak prestatzeko, ebaluazio-irizpideak ezartzeko, horiek kalifikatzeko eta sal-buespenak onartzeko, ebaluazio-batzordeak eratuko dira zenbait ikastetxe publikotan, eta lanean diharduten bigarren hezkuntzako katedratikoen kidegoetako karrerako funtzionarioek, bigarren hezkuntzako irakasleek eta lanbide-heziketako irakasle teknikariek eta irakasleek osatuko dituzte batzordeok.
a) Hauek osatuko dute ebaluazio-batzorde bakoitza:
– Lehendakaria, ikastetxeko zuzendaria izango da.
– Lau kide, lehen aipatu irakasle-kidegoetakoak; horietako bat izango da idazkaria.
– Probaren ezaugarriek hala eskatzen dutenean, ebaluazio-batzordeek proposatu ahal izango dute pertsona laguntzaile espezialistak izendatzea Derrigorreko Bigarren Hezkuntzan edo Batxi-lergoan edo Heziketa Zikloetan irakasten diharduten irakasleen artetik.
b) Probak egiten dituzten ikastetxeetako ebaluazio-batzordeen lehendakariek izendatuko dituzte batzorde horien kideak.
4.– Ebaluazio-batzorde bakoitzak proben ebaluazioko akta bakarra jasoko du erdi-mailako zikloetarako eta hautazko akta bat goi-mailako zikloetarako, baita ikasleei dagokien egiaztagiria ere (I., II., III. eta IV. eranskinak), eta ikastetxeko idazkariak zainduko ditu kalifikazioen aktak.
5.– Probak euskaraz nahiz gaztelaniaz egin daitezke, eta ikasleek hautatuko dute zer hizkun-tzatan egin nahi duten.
6.– Probak eta ebaluazio-irizpideak komunak izango dira ikasle guztientzat, eta Heziketa eta Ikaskuntzako Zuzendaritzak zehaztuko ditu.
7.– Hezkuntza-ikuskaritzak gainbegiratuko eta aholkatuko du prozesu guztia.
3. artikulua.– Erdi-mailako heziketa-zikloetan sartzeko probak.
1.– Erdi-mailako heziketa-zikloetarako sarbide-proben helburua da egiaztatzea ikasketa horiek probetxuz egin ahal izateko beharrezko ezagutza eta gaitasunak.
2.– Erdi-mailako zikloetara sartzea ahalbidetzen duen Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako Graduatu titulurik edo bestelako titulurik edo ikasketarik ez duten eta ziklo horiek ikasi nahi dituz-ten pertsonentzako dira proba horiek.
30. zk.
2016ko otsailaren 15a, astelehena
EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016/655 (39/3)
Bide honetatik iristeko, gutxienez 17 urte beteak izan behar dira proba egiten den urtean berean.
3.– Oinarrizko Hezkuntzaren curriculuma zehaztu eta Euskal Autonomia Erkidegoan ezartzeko dekretuan ezarritako gaitasunei buruzkoak izango dira erdi-mailako heziketa-zikloetara sartzeko probak. Erdi-mailako heziketa-zikloetara sartzeko probek hiru atal izango dituzte:
Probaren atala Konpetentzia Erreferentziako ikasgaiak Azterketa-kopurua
Hizkuntzalaritza Hizkuntza- eta literatura-komunikazioa.
- Gaztelania eta Literatura edo Euskara eta Literatura
– Atzerriko hizkuntza (Ingelesa edo Frantsesa)
- Azterketa 1
– Azterketa 1 Arlo soziala Arlo soziala eta zibikoa - Geografia eta Historia - Azterketa 1
Zientifiko- teknologikoa
Matematika eta oinarrizko konpetentziak zientzian eta teknologian
Matematika – Biologia eta Geologia – Fisika eta Kimika Teknologia
- Azterketa akarra
4.– Hauek dira erdi-mailako zikloetara sartzeko probetan aurreikusitako salbuesteak:
1) Probaren atal zientifiko-teknologikotik salbuestea: profesionaltasun-egiaztagiri bat dutenen-tzat edo konpetentzia-unitatearekin zerikusia duten erdi-mailako titulu baten 2 modulu gaindituak dituztenentzat.
2) Probaren zati zientifiko-teknologikotik salbuestea: gutxienez, lanaldi osoko urtebeteko lan-bide-esperientzia edo baliokidea kreditatzen dutenentzat. Egoera hori justifikatzeko, agiri hauek aurkeztu beharko dira:
Lan-esperientzia egiaztatzeko, agiri hauek aurkeztu beharko dira:
a) Soldatapeko langileak:
Batetik, Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorraren, Itsasoko Gizarte Institutuaren edo kide diren mutualitatearen ziurtagiria, zeinetan jasotzen baitira enpresa, lanbide-kategoria (kotizazio-tal-dea) eta kontratazio-aldia, eta, bestetik, lan-kontratua edo esperientzia lortu duten enpresaren ziurtagiria, zeinetan espresuki jaso beharko baita kontratuaren prestazio-aldien iraupena, garatu-tako jarduera eta jarduera hori egin duen denbora-tartea.
b) Langile autonomoek edo norberaren konturako langileak:
Batetik, Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorraren edo Itsasoko Gizarte Institutuaren ziur-tagiria, Gizarte Segurantzan dagokion erregimen berezian alta egindako aldiena, eta, bestetik, garatutako jardueraren deskribapena eta jarduera hori zenbat denboraz egin duen.
c) Borondatezko langileak edo bekadunak:
Erakundearen ziurtagiria, zeini laguntza eman baitiote. Bertan, hauek jasoko dira espresuki: egindako jarduerak eta funtzioak, horiek zein urtetan egin dituzten eta zenbat ordu eskaini dioten guztira.
Lan-esperientziatik salbuesteko, ez da beharrezkoa izango zer arlo profesionaletan lan egin den zehaztea, ziklo guztietarako proba bera delako.
30. zk.
2016ko otsailaren 15a, astelehena
EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016/655 (39/4)
3) Helduek hemen zerrendatutako bigarren hezkuntzako eremuetakoren bat gainditu izana, kasu bietan IV. moduluko III. graduari dagozkionak:
– Komunikazioaren eremua: hizkuntzalaritzaren ataletik salbuestea.
– Arlo sozialaren eremua: arlo sozialaren ataletik salbuestea.
– Eremu zientifiko-teknologikoa: atal zientifiko-teknologikotik salbuestea.
4. artikulua.– Goi-mailako lanbide-heziketako heziketa-zikloetara sartzeko probak.
1.– Goi-mailako heziketa-zikloetako sarbide-proben helburua da egiaztatzea aurkezten diren pertsonek badutela Batxilergoko helburuek eskatzen duten behar beste heldutasun, eta egin nahi duten ziklorako beharko dituzten berariazko ezagutzak ere badituztela.
2.– Goi-mailako zikloetara sartzea ahalbidetzen duen Batxilergoko titulurik edo goi-mailako zikloetara sartzea ahalbidetzen duen bestelako titulurik edo ikasketarik ez duten eta ziklo horie-tako bat ikasi nahi duten pertsonentzako dira proba horiek.
Bide honetatik iristeko, gutxienez 19 urte beteak izan behar dira proba egiten den urtean berean.
3.– Proba honek bi atal izango ditu:
– Atal komuna: hautagaiek goi-mailako lanbide-heziketako ikasketak egiteko duten helduta-suna eta egokitasuna baloratuko da, baita arrazoitzeko ahalmena eta idatzizko adierazpena ere. Batxilergoko Gaztelania eta Literaturako edo Euskara eta Literaturako, Atzerriko Hizkuntzako eta Matematikako oinarrizko edukiei buruzkoa izango da.
– Atal espezifikoa: dagokion eremu profesionaleko oinarrizko gaitasunak baloratuko dira, eta egin nahi den ziklorako behar diren ezagutza espezifikoei buruzkoa izango da.
Probaren atala Erreferentziako edukiak Azterketa-kopurua
1– Atal komuna – Ezagutza instrumentalak
– Gaztelania eta Literatura edo Euskara eta Literatura – Matematika – Atzerriko hizkuntza (Ingelesa edo Frantsesa)
- Azterketa 1 – Azterketa 1 – Azterketa 1
2– Atal espezifikoa – Eremu profesionaleko ezagutzak
– VI. eranskinaren arabera (proposatutako hiru gaietatik bi aukeratu)
. – 2 azterketa
4.– Hauek dira goi-mailako zikloetarako sarbide-probetan aurreikusitako salbuesteak:
1) Probaren atal espezifikotik salbuestea honako hauek:
1.– Aurkezten den aukeran barne hartutako familiaren bateko profesionaltasun-ziurtagiri bat dutenak, bi kalifikazio-mailakoa edo goragokoa.
2.– Aurkezten den aukeran sartutako familiako lanbide-arloren batekin zerikusia duten lan-espe-rientzia egiaztatzen dutenak, lanaldi osoko urtebeteko lan-esperientzia edo baliokidea, gutxienez.
Egoera hori justifikatzeko, agiri hauek aurkeztu beharko dira:
Lanbide- edo heziketa-historia justifikatzea.
30. zk.
2016ko otsailaren 15a, astelehena
EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016/655 (39/5)
Lan-esperientzia egiaztatzeko, agiri hauek aurkeztu beharko dira:
a) Soldatapeko langileak:
Batetik, Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorraren, Itsasoko Gizarte Institutuaren edo kide diren mutualitatearen ziurtagiria, zeinetan jasotzen baitira enpresa, lanbide-kategoria (kotizazio-tal-dea) eta kontratazio-aldia, eta, bestetik, lan-kontratua edo esperientzia lortu duten enpresaren ziurtagiria, zeinetan espresuki jaso beharko baita kontratuaren prestazio-aldien iraupena, garatu-tako jarduera eta jarduera hori egin duen denbora-tartea.
b) Langile autonomoek edo norberaren konturako langileak:
Batetik, Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Orokorraren edo Itsasoko Gizarte Institutuaren ziur-tagiria, Gizarte Segurantzan dagokion erregimen berezian alta egindako aldiena, eta, bestetik, garatutako jardueraren deskribapena eta jarduera hori zenbat denboraz egin duen.
c) Borondatezko langileak edo bekadunak:
Erakundearen ziurtagiria, zeini laguntza eman baitiote. Bertan, hauek jasoko dira espresuki: egindako jarduerak eta funtzioak, horiek zein urtetan egin dituzten eta zenbat ordu eskaini dioten guztira.
3.– Egindako aukerarekin zerikusia duen goi-mailako ziklo bateko gaitasun-unitatearekin zeri-kusia duten bi modulu gainditu dituztenak.
Pertsona batek aukera bateko sarbide-proba gainditua duenean, beste aukera guztien atal komunetik salbuetsiko da.
5. artikulua.– Proben ebaluazioa eta kalifikazioa.
1.– Erdi-mailako sarbide-probetarako, V. eranskinean jasotako irizpideen arabera ebaluatuko da proba, eta, goi-mailako sarbide-probetarako, VII. eranskinean jasotakoen arabera.
2.– Zenbaki bidez (0-10) emango da atal bakoitzaren kalifikazioa. Probaren amaierako nota kalkulatzeko, gutxienez, lau puntu lortu behar dira atal bakoitzean, eta, kasu horretan, puntuazio horien batez besteko aritmetikoa egingo da, bi dezimalekin adierazia, eta bost puntu edo gehia-goko kalifikazioa positiboa izango da.
Probaren atal bat salbuesten bada, ebaluatutako atalekin aterako da bataz besteko nota.
Onartua izateko, hiru ataletatik salbuesteak bost puntuko kalifikazioa izango du.
3.– Goi-mailako heziketa-zikloetara sartzeko sarbide-proba gainditzeak, Estatuaren lurralde osoan izango du balioa.
Baldin eta proba osorik gainditzen ez bada, gainditutako atal(ar)en kalifikazioa hurrengo bi deial-dietarako gordeko da, eta, horretarako, horren berri ematen duen egiaztapen-agiria egingo da.
Probak gainditu dituzten baina lortutako kalifikazioak hobetu nahi dituzten ikasleek berriz egin ahal izango dituzte probok, aurreragoko deialdi batean. Kasu horretan, baina, ezin izango dute salbuespen gehiago eskatu.
4.– Proba gaindituz gero, ziurtagiri bat emango da. Ziurtagiri horrek balioko du bertan adierazi-tako zikloak ikasteko, eta ziklo horietan onartzeko prozeduretan parte hartzea ahalbidetzen duen agiria da; dena den, horrek ez du esan nahi automatikoki onartuko denik ikasketa horietarako, eta, beraz, ezartzen diren onarpen-irizpideen mende geldituko da hautagaia.
30. zk.
2016ko otsailaren 15a, astelehena
EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016/655 (39/6)
Probaren azken nota islatuko dute ziurtagiriek, eta, probaren atal guztietatik salbuetsiz gero, «salbuetsia» agertuko da.
6. artikulua.– Proban onartua izatea.
1.– Erdi-mailako eta goi-mailako heziketa-zikloetara sartzeko probetarako deialdia iragartzeko ebazpenaren bidez, gehieneko pertsona-kopurua ezarri ahal izango du Heziketa eta Ikaskuntzako Zuzendaritzak, eta kopuru hori proba egitean onartuko da: baldin eta eskaria eskaintza baino handiago bada, hurrengo atalean adierazitako onartzeko irizpideak aplikatuko dira eskakizunak betetzen dituzten eskabideak onartzeko prozeduran, eta hemen zehazten den lehentasun-orde-nari jarraikiz:
a) Sarbide-probaren atalen bat gaindituta edukitzea Euskal Autonomia Erkidegoan, eta nota horren indarraldiaren barruan egotea.
b) Bizitokia Euskal Autonomia Erkidegoan izatea.
c) Berdinketa hausteko irizpidea, zeina dagokion deialdian zehaztuko baita.
2.– Ezingo da sarbide-probetan erkidego batean baino gehiagotan batera eta ikasturte berean parte hartu.
XEDAPEN IRAGANKORRA
Bakarra.– Onartutako proba-atalaren kalifikazioari eusteko eskubidea indarrean duten pertso-nei, hurrengo bi deialdietan, kalifikazio hori gordeko zaie, eta taula honen araberako indarraldia izango du:
ERDI-MAILAKOA
Aurreko proba Egungo proba
Soziolinguistika atala Hizkuntzalaritza atala eta arlo soziala atala Matematika atala Atal zientifiko-teknologikoa Atal zientifiko-teknikoa Atal zientifiko-teknologikoa
GOI-MAILAKOA
Aurreko proba Egungo proba
Atal komuna Atal komuna Atal espezifikoa Atal espezifikoa
XEDAPEN INDARGABETZAILEA
Indarrik gabe geratzen da Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kulturako sailburuaren 2008ko apirilaren 13ko Agindua, zeinen bidez arautzen baita Lanbide Heziketako Heziketa Zikloetarako sarbidea.
30. zk.
2016ko otsailaren 15a, astelehena
EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016/655 (39/7)
AMAIERAKO XEDAPENA
Agindu hau Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu eta biharamunean jarriko da indarrean.
Vitoria-Gasteiz, 2016ko otsailaren 11.
Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kulturako sailburua,CRISTINA URIARTE TOLEDO.
I. ERANSKINAANEXO
HEZIKETA ZIKLOETARA SARTZEKO PROBEN EGIAZTAGIRIA
CERTIFICACIÓN DE PRUEBAS DE ACCESO A CICLOS FORMATIVOS
Nik, …………………... jaunak/andereak, Heziketa Zikloetara Sartzeko Proben Epaimahaiko idazkaria naizenez, honako hau
Don/a………………………….., Secretaria/o del Tribunal de las Pruebas de Acceso a Ciclos Formativos
EGIAZTATZEN DUT CERTIFICO
Heziketa Zikloetara sartzeko …………………………-(e)an (egunak) egindako proben ebaluazio-aktan jasorik geratu denez,
Que, según consta en el Acta de Evaluación de las Pruebas de Acceso a Ciclos Formativos celebradas los días …………..,
jaunak/andreak Don/Doña
Kalifikazio hauek lortu dituela: ha obtenido las siguientes calificaciones:
(nota - data - autonomia) (nota - fecha - autonomía)
Sozio-linguistikako zatia……….. Matematikako zatia…………………Zientzia-teknologiako zatia…….. GUZTIRA………………………...
Parte lingüística: …………. Parte Social: ……………….... Parte Científico-Tecnológica:…………. GLOBAL: …………..
Kalifikazio OROKORREAN 5 edo gehiago lortzeak edozein Erdiko Mailako Heziketa Ziklo ikasteko aukera ematen dio.
La calificación GLOBAL igual o superior a 5 le permite cursar cualquier Ciclo Formativo de Grado Medio
………….n, 20..ko …………aren… …….(e)an En …………., a ….. de …………………. de 20..
O.E. /VºBºEpaimahaiburua / El Presidente
La Secretaria del Tribunal/Epaimahaiko idazkaria
Zigilua / Sello
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/8)
II. ERANSKINAANEXO II
HEZIKETA ZIKLOETARA SARTZEKO PROBEN EGIAZTAGIRIA
CERTIFICACIÓN DE PRUEBAS DE ACCESO A CICLOS FORMATIVOS
Nik, …………………... jaunak/andreak, Heziketa Zikloetara Sartzeko Proben Epaimahaiko idazkaria naizenez, honako hau
Don/a………………………….., Secretaria/o del Tribunal de las Pruebas de Acceso a Ciclos Formativos
EGIAZTATZEN DUT CERTIFICO
Heziketa Zikloetara sartzeko ………………………….. ean (egunak) egindako proben ebaluazio-aktan jasorik geratu denez,
Que, según consta en el Acta de Evaluación de las Pruebas de Acceso a Ciclos Formativos celebradas los días …………..,
jaunak/andreak Don/Doña
kalifikazio hauek lortu dituela:
ha obtenido las siguientes calificaciones: (nota - data - autonomia) (nota - fecha - autonomía)
Zati komuna……….. Zati berariazkoa…………………GUZTIRA………………………...
Parte común: …………. Parte específica: ……………….... GLOBAL: …………..
Kalifikazio OROKORREAN 5 edo gehiago lortzeak Lanbide Arloetako Goiko Mailako Heziketa-ziklo hauetan ikasteko aukera ematen dio.
La calificación GLOBAL igual o superior a 5 le permite cursar los Ciclos Formativos de Grado Superior de las familias de:
………………. ……………….
………….n, 20..ko …………aren… …….-(e)an En …………., a ….. de …………………. de 20..
O.E. /VºBºEpaimahaiburua / El Presidente
La Secretaria del Tribunal/Epaimahaiko idazkaria
Zigilua / Sello
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/9)
III. ERANSKINAANEXO III
HEZIKETA-ZIKLOETARA SARTZEKO PROBEN EBALUAZIO-AKTA ACTA DE EVALUACIÓN DE LAS PRUEBAS DE ACCESO A CICLOS FORMATIVOS
Erdiko Maila / Grado Medio
KALIFIKAZIOAK / CALIFICACIONES
Hurrenkera zk. Izen-abizenak
Sozio-linguistika
z. Matematika z.Zientzia-
teknologia z. GUZTIRA Nº
Orden Nombre y apellidos P.
Lingüística P. Social P. Científico-tecnológica GLOBAL
1 2 3 … … …
Akta honek …. ikasle ditu. Azkena …………………………………………. da Este acta comprende ……….alumnos, finalizando con …………………………………..
………….n, 20..ko …………………aren… ……(e)an, Epaimahaiko idazkaria
El / la secretario/secretaria del tribunal, en …………., a ….. de …………………. de 20….
O.E. /VºBº Epaimahaikideak Epaimahaiburua / El Presidente Vocales
Zigilua /Sello
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/10)
IV. ERANSKINAANEXO IV
HEZIKETA-BIZIKLOETARA SARTZEKO PROBEN EBALUAZIO-AKTA ACTA DE EVALUACIÓN DE LAS PRUEBAS DE ACCESO A CICLOS FORMATIVOS
Goiko Maila …. Aukera / Grado superior, opción ….
KALIFIKAZIOAK / CALIFICACIONES Hurrenkera
zk. Izen-abizenak Z.Komuna Z.Berariazkoa GUZTIRA Nº Orden Nombre y apellidos P.Común P. Específica GLOBAL
1 2 3 … … …
Akta honek …. ikasle ditu. Azkena …………………………………………. da Este acta comprende ……….alumnos, finalizando con …………………………………..
………….n, 20..ko …………………aren… …….an, Epaimahaiko idazkariaEl / la secretario/secretaria del tribunal, en …………., a ….. de …………………. de 20..
O.E. /VºBº Epaimahaikideak Epaimahaiburua / El Presidente Vocales
Zigilua /Sello
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/11)
V. E
RANS
KINA
ERDI
MAI
LAKO
HEZ
IKET
A-ZI
KLO
RAKO
SAR
BIDE
-PRO
BAK
EBAL
UATZ
EKO
ERR
EFER
ENTE
AK
HIZK
UNTZ
A- E
TA L
ITER
ATUR
A-KO
MUN
IKAZ
IORA
KO K
ONP
ETEN
TZIA
Konp
eten
tzia
hon
en x
edea
da
hizk
untz
aren
era
bile
ra, b
ai a
hozk
oa z
ein
idat
zizk
oa, b
ai e
rreal
itate
a ad
iera
zi, i
nter
pret
atu
eta
uler
tzek
o eg
inda
koa,
bai
jaki
ntza
era
ikitz
eko
eta
kom
unik
atze
ko e
gind
akoa
, bai
eta
pen
tsam
olde
a, e
moz
ioak
eta
jarre
rak
anto
latu
eta
nor
bera
k er
regu
latz
eko
egin
dako
a er
e.
Konp
eten
tzia
ren
alde
rdi h
auek
azt
ertu
ko d
itu p
roba
k
Pent
sam
endu
ak, e
moz
ioak
, biz
ipen
ak e
ta ir
itzia
k ad
iera
ztek
o tre
beta
suna
; irit
zi k
ritik
oak
eta
etik
oak,
eta
idei
ak s
ortz
eko
trebe
tasu
na; j
akin
tza
egitu
ratz
eko
eta
disk
urts
oari,
nor
bera
ren
ekin
tzei
eta
egi
teko
ei
kohe
rent
zia
eta
kohe
sioa
em
atek
o tre
beta
suna
.
Asko
tarik
o ko
mun
ikaz
io- e
ta s
orku
ntza
-asm
oko
test
u-m
otak
bila
tzen
, ule
rtzen
, osa
tzen
eta
era
biltz
en la
gunt
zen
duen
treb
etas
una.
Hiz
kunt
za-k
omun
ikaz
ioko
eki
ntze
tako
, elk
arriz
kete
tako
, ira
kurk
etet
ako,
idaz
kete
tako
eta
aba
rreko
xed
eak
eta
helb
urua
k au
kera
tzek
o et
a ap
likat
zeko
treb
etas
una.
Hiz
kunt
zari
eta
hare
n er
abile
ra-a
raue
i bur
uzko
hau
snar
keta
rako
treb
etas
una;
hor
rek
bera
riaz
eska
tzen
du
hizk
untz
a be
hake
tara
ko e
ta a
zter
keta
rako
tres
natz
at h
artz
eko
ahal
men
a iz
atea
.
«GAZ
TELA
NIA
ETA
LITE
RATU
RAED
O E
USKA
RA E
TA L
ITER
ATUR
A»IK
ASG
AIA
EBAL
UATZ
EKO
IRIZ
PIDE
AK
1
Info
rmaz
io ja
kina
k at
era
eta
egia
ztat
u et
a ho
rien
helb
urua
iden
tifik
atu,
idei
a or
okor
ra e
ta b
igar
ren
mai
lako
idei
ak o
ndor
iozt
atu,
eta
info
rmaz
ioa
nola
ant
olat
uta
dago
en b
erei
zi.
Hau
etar
ako
gai d
en ja
kite
ko e
zarri
da:
o
info
rmaz
io z
ehat
za a
tera
tzek
o, e
rabi
litak
o hi
tzez
bes
tela
koek
in a
dier
azita
. o
ze
nbai
t itu
rrita
ko in
form
azio
a eg
iazt
atze
ko.
o
test
u ba
ten
gai n
agus
ia e
ta b
igar
ren
mai
lako
gai
ak id
entif
ikat
zeko
; gai
nera
, ez
ditu
esp
lizitu
rik d
aude
n en
untz
iatu
etan
soi
lik e
zagu
tuko
, tes
tuan
erre
pika
tzen
dire
n in
form
azio
etat
ik e
re
ondo
riozt
atu
beha
rko
ditu
. o
in
form
azio
bat
en e
ta a
dier
azpe
n ba
ten
elem
entu
en a
rteko
lotu
ra e
zartz
eko.
o
id
eiak
ant
olat
zeko
tekn
ikak
apl
ikat
zeko
. o
ez
auga
rri s
eman
tikoa
k, le
xikoa
k, s
inta
ktik
oak
eta
graf
ikoa
k er
abilt
zen
jaki
teko
eta
hor
iez
balia
tzek
o.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/12)
HIZK
UNTZ
A- E
TA L
ITER
ATUR
A-KO
MUN
IKAZ
IORA
KO K
ONP
ETEN
TZIA
2
Nar
razi
oa e
gin,
aza
ldu,
esp
likat
u, la
burb
ildu
eta
iruzk
inak
egi
n, id
eiak
gar
bi a
ntol
atut
a; e
ta e
nunt
ziat
uak
lotu
eta
koh
esio
natu
tako
sek
uent
zia
linea
lak
sortu
; bet
iere
, gra
mat
ika-
eta
orto
graf
ia-a
raua
k er
resp
etat
uz.
Hau
etar
ako
gai d
en ja
kite
ko e
zarri
da:
o
test
uak
idaz
teko
, zuz
en a
ntol
atut
a et
a es
aldi
ak lo
tuta
koh
esio
natu
tako
sek
uent
zia
linea
l bat
ean.
o
ge
rtaer
ak e
ta b
izip
enak
gar
bi k
onta
tzek
o et
a ho
riei b
uruz
ko ir
uzki
nak
egite
ko, b
aita
test
uak
bere
kab
uz s
ortz
eko
ere.
o
te
stu
bate
n la
burp
enak
, sin
tesi
ak, i
ruzk
inak
egi
teko
eta
test
u ho
riek
osat
zeko
; bat
ez e
re, a
zalp
en-te
stue
na e
ta e
duki
a ik
aste
a he
lbur
u du
ten
test
uena
. o
la
n-pr
oiek
tuak
aza
ltzek
o et
a ho
rien
ondo
rioak
jaki
nara
ztek
o.
o
test
u id
atzi
ak b
ehar
bez
ala
aurk
ezte
ko, o
rtogr
afia
- eta
gra
mat
ika-
arau
ak k
ontu
an h
artu
ta.
Gom
endi
oak:
Giz
arte
ko, p
oliti
kako
edo
kul
tura
ko g
aur e
gung
o ge
rtaer
ei b
uruz
koa
izan
beha
r du
prob
ak, i
kusp
untu
oro
eta
hor
ieng
anak
o ja
rrera
des
berd
inak
ona
rtzen
ditu
zten
ak.
3
Hiz
kunt
zari
buru
zko
ezag
uera
k et
a hi
zkun
tzar
en e
rabi
lera
-ara
uak
aplik
atu,
test
u id
atzi
ak u
lertz
eko
sortz
en d
iren
araz
oei a
urre
egi
teko
eta
test
u ho
riek
osat
zeko
eta
ber
rikus
teko
.
Hau
etar
ako
gai d
en ja
kite
ko e
zarri
da:
o
hizk
untz
ari b
uruz
ko e
zagu
erak
eta
har
en e
rabi
lera
-ara
uak
erab
iltze
ko, l
otur
a ba
itu te
stua
k ul
ertz
eare
kin,
osa
tzea
reki
n et
a be
rriku
stea
reki
n.
4
Hiz
kunt
za e
rabi
li ah
al iz
atek
o, b
ehar
rezk
o hi
zkun
tza-
term
inol
ogia
jaki
n.
Hau
etar
ako
gai d
en ja
kite
ko e
zarri
da:
o
oina
rrizk
o te
rmin
olog
ia ja
kite
ko e
ta e
rabi
ltzek
o, g
ram
atik
a-ja
rdue
reta
n, a
zalp
enak
eta
arg
ibid
eak
jarra
itu a
hal i
zate
ko.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/13)
HIZK
UNTZ
A-KO
MUN
IKAZ
IORA
KO K
ONPE
TENT
ZIA
(ATZ
ERRI
KO H
IZKU
NTZA
) (IN
GELE
SA E
DO F
RANT
SESA
)
Hain
bat e
rem
utan
, hal
a no
la h
arre
man
per
tson
alen
eta
hez
kunt
zare
n er
emue
tan,
ere
mu
akad
emiko
an, p
ublik
oan
edo
kom
unika
bide
enea
n iza
ten
dire
n di
skur
tso-
trebe
tasu
nekin
dag
o er
lazio
natu
ta a
tzer
riko
hizk
untz
aren
arlo
ko k
onpe
tent
zia. A
tzer
riko
hizk
untz
a ba
t eza
gutz
eak
ikasle
aren
hez
iketa
oso
ari e
ragi
ten
dio,
bes
te h
izkun
tza
batz
ueta
ko h
iztun
enga
nako
er
resp
etua
, int
eres
a et
a ha
iekik
o ko
mun
ikazio
a bu
ltzat
zen
baitu
, kul
tura
rteko
kon
tzie
ntzia
pizt
en, e
ta g
ai e
ta a
razo
oro
korra
k ul
ertz
en la
gunt
zen.
Prob
aren
bid
ez n
eurtu
beh
arre
ko k
onpe
tent
ziar
enal
derd
iak
Test
u er
raza
k ul
ertu
eta
idaz
teko
abi
lezia
izat
ea, b
ehar
izan
ez g
ero,
hizt
egi e
ta b
este
kon
tsul
ta-o
bra
batz
ueta
tik h
izkun
tza-
info
rmaz
ioa
esku
ratu
z.
Test
u er
raz
bate
n et
a el
karri
zket
a ba
ten
idei
a or
okor
ra e
ta in
form
azio
gar
rant
zitsu
ena
norb
erak
bak
arrik
ate
ratz
eko
abile
zia iz
atea
.
Atze
rriko
hizk
untz
ako
oina
rrizk
o hi
zteg
ia e
ta o
inar
rizko
gra
mat
ika-e
gitu
rak
ezag
utze
ko g
aita
suna
izat
ea, k
omun
ikazio
aren
zer
egin
a er
razt
eko:
idei
ak tr
ansm
ititu,
bes
teek
in h
arre
man
ak iz
an...
«ATZ
ERRI
KO H
IZKU
NTZA
»IK
ASG
AIA
EBAL
UATZ
EKO
IRIZ
PIDE
AK
1
Info
rmaz
io z
ehat
zak
ater
atze
a et
a ko
ntra
stat
zea
eta
zer h
elbu
ru d
uten
iden
tifika
tzea
, gai
nag
usia
eta
big
arre
n m
aila
koak
zei
n di
ren
ondo
riozt
atze
a, e
ta in
form
azio
a no
la a
ntol
atu
den
bere
iztea
.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o in
form
azio
zeh
atza
bes
te h
itz b
atzu
ekin
ate
ratz
eko.
o
iturri
bat
etik
bain
o ge
hiag
otat
ik da
toze
n in
form
azio
ak k
ontra
stat
zeko
. o
test
u ba
teko
gai
nag
usia
eta
big
arre
n m
aila
koak
iden
tifika
tzek
o; h
orre
tara
ko, e
spliz
ituki
ager
i dire
n en
untz
iatu
ak z
ein
dire
n ja
kitea
z ga
in, e
rrepi
katz
en d
iren
info
rmaz
ioet
atik
ere
ondo
riozt
atze
ko g
aita
suna
edu
ki be
har d
a.
o id
eiak
ant
olat
zeko
tekn
ikak
aplik
atze
ko.
o se
inal
e se
man
tiko,
lexik
o, s
inta
ktiko
eta
gra
fikoa
k er
abiltz
en ja
kin e
ta p
robe
txua
ate
ratz
eko.
2
Kont
atu,
aur
kezt
u, a
zald
u, la
burtu
eta
kom
enta
tzea
, ide
iak
argi
ant
olat
uta
eta
enun
tzia
tuak
seg
ida
linea
l koh
esio
dune
tan
ondo
uzt
artu
ta, g
ram
atika
- eta
orto
graf
ia-a
raua
k er
resp
etat
uz.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o te
stu
erra
zak
idaz
teko
, esa
ldia
k, k
ohes
iona
tuta
ko s
egid
a lin
eale
tan,
ond
o an
tola
tuta
eta
lotu
ta.
o eg
intz
ak e
ta e
sper
ient
ziak
argi
kon
tatu
eta
iruz
kintz
eko,
eta
test
u pr
opio
ak s
ortz
eko.
o
oina
rrizk
o la
burp
enak
, sin
tesia
k, ir
uzkin
ak e
ta te
stu-
heda
pena
k eg
iteko
, ber
eziki
aza
lpen
ekoa
k et
a ed
ukia
k ika
stek
o ba
lio d
uten
ak.
o id
atzit
ako
test
uak
beha
r bez
ala
aurk
ezte
ko, o
inar
rizko
orto
graf
ia- e
ta g
ram
atika
-ara
uak
bete
ta.
Gom
endi
oak:
Azte
rket
an, g
izarte
-, po
litika
- edo
kul
tura
-gau
rkot
asun
eko
gaia
k ja
rtzea
kom
eni d
a, ik
uspe
gi e
ta ja
rrera
bat
bai
no g
ehia
go iz
atek
o m
oduk
oak.
3
Hizk
untz
ari b
uruz
ko e
zagu
tzak
eta
hizk
untz
a er
abiltz
eko
arau
ak a
plika
tzea
, tes
tu id
atzia
k ul
ertz
eko
eta
test
uak
idat
zi et
a be
rriku
stek
o.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o hi
zkun
tzar
i bur
uzko
eza
gutz
ak e
ta e
rabi
lera
-ara
uak
erab
iltzek
o, te
stu
erra
zak
uler
tu, s
ortu
eta
ber
rikus
tear
i dag
okie
nez.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/14)
MAT
EMAT
IKAR
AKO
KONP
ETEN
TZIA
Zenb
akia
k, h
orie
n oi
narri
zko
erag
iketa
k, m
atem
atika
-sin
bolo
ak e
ta m
atem
atika
ko a
dier
azpe
n- e
ta a
rrazo
itze-
mod
uak
erab
iltzek
o et
a lo
tzek
o tre
beta
suna
da,
bai
info
rmaz
ioa
sortz
eko
eta
inte
rpre
tatz
eko,
bai
erre
alita
teko
ald
erdi
kua
ntita
tibo
eta
espa
ziale
i bur
uzko
eza
guer
a ar
eago
tzek
o, b
ai e
gune
roko
bizi
tzak
o et
a la
neko
ara
zoei
irte
nbid
ea e
mat
eko.
Konp
eten
tzia
ren
alde
rdi h
auek
azt
ertu
ko d
itu p
roba
k
Info
rmaz
ioa,
dat
uak
eta
argu
dioa
k ar
gi e
ta z
ehat
z in
terp
reta
tzek
o et
a ad
iera
ztek
o tre
beta
suna
.
Oin
arriz
ko m
atem
atika
-ele
men
tuak
(as
kota
riko
zenb
akia
k, n
eurri
ak,
sinbo
loak
, el
emen
tu g
eom
etrik
oak,
eta
b.)
ezag
utze
ko t
rebe
tasu
na,
eta
horie
k eg
uner
oko
bizit
zako
ego
era
erre
al e
do s
imul
atue
tan
erab
iltzek
o, b
ai e
ta a
rrazo
itze-
proz
esua
k ab
iara
ztek
oa e
re, a
razo
ak k
onpo
ntze
ko e
do in
form
azio
a lo
rtzek
o.
Mat
emat
ika-e
lem
entu
ak e
ta -a
rrazo
ibid
eak
erab
iltzek
o tre
beta
suna
, beh
ar iz
atek
otan
, egu
nero
ko b
izitz
ako
araz
oei a
urre
egi
teko
. Hor
renb
este
z, e
goer
a ho
riek
iden
tifika
tzek
o, p
robl
emak
eba
ztek
o es
trate
giak
ap
likat
zeko
, eta
, esk
ura
dago
en in
form
azio
a oi
narri
har
tuta
, erre
alita
tea
kalku
latz
eko,
adi
eraz
teko
eta
inte
rpre
tatz
eko
tekn
ika e
gokia
k au
kera
tzek
o ah
alm
ena.
Arra
zoib
ide
mat
emat
ikoak
ule
rtzek
o et
a m
atem
atika
-hizk
untz
an a
dier
azte
ko e
ta k
omun
ikatz
eko
trebe
tasu
na, l
agun
tza-
tresn
a eg
okia
k er
abilit
a, e
ta m
atem
atika
-jakin
tza
best
e ja
kintz
a-m
ota
batz
uekin
bat
era
erab
ilita,
egu
nero
ko b
izitz
an a
ger d
aite
zkee
n as
kota
riko
egoe
ra k
onpl
exue
i irte
nbid
e eg
okia
em
atek
o.
Zenb
akia
k, h
orie
n oi
narri
zko
erag
iketa
k, m
atem
atika
-sin
bolo
ak e
ta m
atem
atika
ko a
dier
azpe
n- e
ta a
rrazo
itze-
mod
uak
erab
iltzek
o et
a lo
tzek
o tre
beta
suna
, ba
i inf
orm
azio
a so
rtzek
o et
a in
terp
reta
tzek
o, b
ai
erre
alita
teko
ald
erdi
kua
ntita
tibo
eta
espa
ziale
i bur
uzko
eza
guer
a ar
eago
tzek
o, b
ai e
gune
roko
bizi
tzak
o et
a la
neko
ara
zoak
kon
pont
zeko
.
Alda
gaie
n ar
teko
erla
zioak
era
biltz
eko
eta
haie
k ta
ulen
, gr
afiko
en e
ta e
redu
mat
emat
ikoen
bita
rtez
adie
razt
eko
trebe
tasu
na,
ekon
omia
rekin
, gi
zarte
arek
in e
do n
atur
arek
in z
eriku
sia d
uten
fen
omen
oak
desk
ribat
u, in
terp
reta
tu, a
urre
ikusi
eta
azal
du a
hal i
zate
ko. E
duki
horie
k eg
oera
bat
adi
eraz
teko
dau
den
mod
uekin
lotu
ra d
ute:
aho
z, z
enba
kiz, g
eom
etria
bid
ez e
do h
itzez
-hitz
ezko
adi
eraz
pen
bate
n bi
dez
baita
ad
iera
zpen
bat
bes
te h
izkun
tza
bate
ra it
zultz
eko
mod
uekin
ere
. Hal
aber
, fun
tzio
-mot
a ja
kin b
atzu
en e
zaug
arria
k be
reizt
eko
gai iz
atea
lortu
nah
i da,
ben
etak
o eg
oere
n er
edua
k ez
artz
eko
helb
uruz
.
Esta
tistik
a et
a au
sazk
o fe
nom
eno
erra
zak
erab
iltzek
o tre
beta
suna
, es
perie
ntzia
ren
eta
esta
tistik
a-da
tuak
(ta
ulak
eta
gra
fikoa
k) e
rabi
lita;
horre
la,
esta
tistik
aren
bid
ez e
man
dako
info
rmaz
io e
z-os
oak
eta
gehi
egike
riak,
eta
, bes
tald
e, g
ezur
rak,
jarre
ra k
ritiko
a du
tela
azt
ertz
eko.
«MAT
EMAT
IKA»
IKAS
GAI
A EB
ALUA
TZEK
O IR
IZPI
DEAK
1
Zenb
aki-
eta
erag
iketa
-mot
ak e
ta h
aien
pro
piet
atea
k er
abili,
info
rmaz
ioa
biltz
eko,
ald
atze
ko e
ta tr
ukat
zeko
, eta
, hor
rela
, egu
nero
ko b
izitz
ako
prob
lem
ak e
bazt
eko.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o ka
lkulu
ak e
gite
ko m
odu
egok
ia e
rabi
ltzek
o: b
uruz
, ida
tziz
edo
kalku
laga
ilua
erab
ilita;
eta
lortu
tako
em
aitz
ak k
oher
ente
ak e
ta z
ehat
zak
dire
n eb
akitz
eko.
o ze
nbak
iak
egoe
rak
eska
tzen
due
n m
odua
n ad
iera
ztek
o: h
amar
tarra
k, z
atiki
ak e
ta id
azke
ra z
ient
ifikoa
n.
o ze
nbak
i-mot
ak a
lder
atze
ko, o
rden
atze
ko e
ta a
dier
azte
ko: o
soak
eta
arra
ziona
lak
o ze
nbak
i oso
en e
ta a
rrazio
nale
n bi
dez
adie
razit
ako
info
rmaz
ioa
inte
rpre
tatz
eko.
o
zenb
aki o
soko
eta
ham
arta
rreko
era
gike
ta a
ritm
etiko
ak e
gune
roko
test
uing
urue
tan
aplik
atze
n ja
kitek
o.
2
Enun
tzia
tu b
atea
n em
anda
ko p
ropi
etat
ea e
do e
rlazio
a ad
iera
zi, h
izkun
tza
alje
brai
koa
erab
ilita.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o be
neta
ko e
goer
a ba
t dag
okio
n m
atem
atika
-hizk
untz
ara
alda
tzek
o, h
ura
uler
tu a
hal iz
atek
o et
a in
form
azio
geh
iago
lortu
aha
l izat
eko.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/15)
MAT
EMAT
IKAR
AKO
KONP
ETEN
TZIA
3
Lehe
n m
aila
ko e
ta b
igar
ren
mai
lako
eku
azio
ak e
ta e
zeza
gune
ko e
kuaz
ioak
pla
ntea
tzea
eta
eba
ztea
esk
atze
n du
ten
egun
erok
o bi
zitza
ko p
robl
emak
eba
tzi.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o m
atem
atika
-est
rate
giak
eta
-tre
snak
era
biltz
eko,
ara
zoei
irte
nbid
ea e
man
aha
l izat
eko
hain
bat t
estu
ingu
ruta
n.
o eg
uner
oko
bizit
zako
ego
era
bat e
man
da, p
robl
ema
bat p
lant
eatz
eko
eta
mat
emat
ika-e
zagu
erak
apl
ikatz
eko,
hur
a eb
atzi
ahal
izat
eko.
o
egoe
ra p
robl
emat
ikoei
aur
re e
gite
ko, e
kuaz
ioak
eta
pro
portz
io z
uzen
ak e
ta a
lder
antz
izkoa
k pl
ante
atut
a et
a ha
iek
ebat
zita.
o
inte
rese
kin, d
esko
ntue
kin, e
rreka
rgue
kin, e
peka
ord
aint
zeko
ero
sket
ekin
eta
ant
zeko
ekin
zer
ikusia
dut
en a
razo
ak k
onpo
ntze
ko.
4
Irudi
laue
n pe
rimet
roa,
aza
lera
eta
ang
elua
k, e
ta g
orpu
tz g
eom
etrik
oen
bolu
men
ak ir
itzira
kal
kula
tu e
ta k
alku
latu
, neu
rri-u
nita
te e
gokia
era
bilita
.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o go
rput
z ge
omet
rikoe
n ad
iera
zpen
laua
k lo
rtzek
o et
a er
abiltz
eko:
pris
mak
, pira
mid
eak,
zilin
droa
k, k
onoa
k, e
sfer
ak e
ta p
olie
dro
erre
gula
rrak.
o
geom
etria
-noz
ioak
egu
nero
ko b
izitz
ara
aplik
atze
ko, e
spaz
ioak
eta
bol
umen
ak n
eurtu
ta.
o eg
uner
oko
egoe
reta
n, a
zale
rak
eta
bolu
men
ak ir
itzira
kal
kula
tzek
o et
a ho
riek
aplik
atze
ko.
o iru
di la
uak
(zuz
enkie
n bi
dez
eta
zirku
nfer
entz
ia-a
rkue
n bi
dez
zeha
ztut
a) e
ta g
orpu
tz g
eom
etrik
oen
bolu
men
ak (p
rism
ak, p
iram
idea
k, z
ilindr
oak,
kon
oak
eta
esfe
rak)
kal
kula
tzek
o fo
rmul
ak
iden
tifika
tzek
o et
a ap
likat
zeko
, oin
arriz
ko ir
udia
k em
anda
eta
, hor
rela
, ing
uruk
o iru
di la
uen
azal
era
kalku
latu
aha
l izat
eko.
5
Esta
tistik
a-in
form
azio
a os
atu
eta
hura
inte
rpre
tatu
, era
bilita
ko ta
ulak
eta
gra
fikoa
k eg
okia
k di
ren
kont
uan
hartu
ta; e
ta p
aram
etro
ak g
arra
ntzit
suak
dire
n ed
o ez
azt
ertu
.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o es
tatis
tiket
an o
hiko
ak d
iren
kont
zept
uek
emat
en d
uten
info
rmaz
ioa
ater
atze
ko: b
iztan
leria
, lag
ina,
bat
ez b
este
ko a
ritm
etiko
a, m
oda.
Med
iana
eta
bar
reia
dura
. o
info
rmaz
io h
ori g
uztia
inte
rpre
tatz
eko;
hal
a, e
gune
roko
ger
taer
ei b
uruz
ko ir
izpid
eak
sortu
eta
era
baki
ak h
artz
eko
mod
uan
izate
ko.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/16)
ZIEN
TZIA
ETA
TEK
NOLO
GIAK
O OI
NARR
IZKO
KON
PETE
NTZI
A
Ingu
rune
fisik
oare
kiko
elka
rrera
gine
i erre
para
tzen
die
kon
pete
ntzia
hon
ek, i
ngur
une
fisiko
aren
nat
ura-
alde
rdie
i zei
n gi
zakie
n ek
intz
aren
ond
orio
zko
alde
rdie
i. Ha
la, k
onpe
tent
zia h
onek
au
kera
em
aten
du
gerta
karia
k ul
ertz
eko,
ger
taka
rien
ondo
rioen
aur
reiku
spen
ak e
gite
ko, e
ta n
orbe
rare
n et
a ga
iner
ako
perts
onen
eta
izak
i bizi
dune
n ba
ldin
tzak
hob
etze
ko e
ta
kont
serb
atze
ko ja
rdue
rak
egite
ko. A
zken
fine
an, k
onpe
tent
zia h
onek
ask
otar
iko tr
ebet
asun
ak iz
atea
esk
atze
n du
, ego
kitas
unez
, aut
onom
iaz
eta
ekim
enez
jard
utek
o bi
zitza
ko e
ta
jakin
tzak
o as
kota
riko
erem
utan
(osa
suna
, eko
izpen
-jard
uera
, kon
tsum
oa, z
ient
zia, t
ekno
logi
a-pr
ozes
uak,
eta
b.),
eta
mun
dua
inte
rpre
tatz
eko.
Hor
rek
guzt
iak
hau
eska
tzen
du:
ger
taka
riak
jakin
tza
zient
ifikoa
ren
erem
u an
itzen
ikus
pegi
tik a
zter
tzek
o be
har d
iren
oina
rrizk
o ko
ntze
ptua
k et
a pr
intz
ipio
ak a
plika
tzea
.
Konp
eten
tzia
ren
alde
rdi h
auek
azt
ertu
ko d
itu p
roba
k
Bizit
zare
n et
a gi
za ja
rdue
ren
eusk
arri
den
espa
zio fi
sikoa
eza
gutz
en d
uen,
bai
esk
ala
hand
ian,
bai
ger
tuko
ingu
rune
an, e
ta b
ere
baita
n bi
ltzen
ditu
en in
guru
ko e
spaz
ioar
ekiko
elka
rrekin
tzar
ako
trebe
tasu
na; h
ala
nola
, esp
azio
an m
ugitz
eko
eta
espa
zioko
obj
ektu
ekin
eta
obj
ektu
hor
iekik
o ko
kape
nare
kin lo
tuta
ko a
razo
ak k
onpo
ntze
ko tr
ebet
asun
a.
Ingu
rune
an p
erts
onen
pre
sent
ziak,
ase
ntam
endu
ak e
ta ja
rdue
rak,
per
tson
ek z
er a
ldak
eta
egite
n di
tuzt
en in
guru
nean
, eta
ald
aket
a ho
rien
ondo
rioz
zer p
aisa
ia s
ortz
en d
iren
dakie
n. H
orre
kin b
ater
a, ik
asle
ak
ikusi
beha
r du
garra
ntzi
hand
ikoa
dela
gar
apen
aren
onu
rak
giza
ki gu
ztie
ngan
a he
lara
ztea
, nat
ura-
balia
bide
en k
onts
erba
zioa
berm
atze
a, e
ta m
undu
-mai
lako
elka
rtasu
nari
eta
bela
unal
dien
arte
ko e
lkarta
suna
ri eu
stea
.
Giza
gor
putz
aren
, nat
urar
en e
ta g
izone
k na
hiz
emak
umee
k na
tura
rekin
dut
en h
artu
-em
ana
nola
ko d
en ja
kin b
ehar
du;
izan
ere
, bid
e em
aten
du
mod
u ar
razio
nale
an a
zaltz
eko
zer-n
olak
o on
dorio
ak d
ituzt
en
asko
tarik
o bi
zimod
uek,
eta
, hal
aber
, auk
era
emat
en d
u bi
zitza
fisik
o et
a in
tele
ktua
l osa
sung
arria
izat
eko,
nat
ura-
eta
giza
rte-in
guru
ne o
sasu
ngar
rian.
Ingu
rune
fisik
oa u
lertz
en e
ta h
ari b
uruz
ko e
raba
kiak
hartz
en la
gunt
zen
dute
n el
emen
tuak
era
biltz
en d
ituen
; bai
ta g
iza ja
rdue
rak
ingu
rum
enea
n, o
sasu
nean
eta
per
tson
en b
izi-k
alita
tean
era
gite
n di
tuen
ald
aket
ei
buru
zko
erab
akia
k ha
rtzen
ditu
en e
re.
Irten
bide
tekn
ikoak
pla
nifik
atze
arek
in e
ta h
orie
n er
abile
rare
kin z
eriku
sia d
uten
treb
etas
unak
, egu
nero
ko b
izitz
ako
eta
lan-
mun
duko
pre
mie
i era
ntzu
teko
, eko
nom
ia- e
ta e
ragi
nkor
tasu
n-pr
intz
ipio
ei ja
rraitu
z.
Pent
sam
endu
zie
ntifik
oa e
ta te
kniko
a ga
ratz
eko
eta
aplik
atze
ko tr
ebet
asun
ak, j
asot
zen
den
info
rmaz
ioa
inte
rpre
tatz
eko,
aur
reiku
spen
ak e
gite
ko e
ta e
raba
kiak
ekim
enez
eta
aut
onom
ia p
erts
onal
ez h
artz
eko
bide
em
aten
bai
tute
; iza
n er
e, e
rem
u zie
ntifik
o et
a te
knol
ogiko
ko a
urre
rape
nek
erag
in e
raba
kigar
ria d
ute
perts
onen
, giza
rteen
eta
nat
urar
en b
izi-b
aldi
ntze
tan.
«BIO
LOG
IAET
A G
EOLO
GIA
–FI
SIKA
ETA
KIM
IKA»
IKAS
GAI
AKEB
ALUA
TZEK
O IR
IZPI
DEAK
1
Ener
giar
en k
ontz
eptu
kua
litatib
oa e
rabi
li, in
guru
ko a
ldak
etet
an z
er z
ereg
in d
uen
azal
tzek
o. H
orre
z ga
in, e
nerg
ia b
erriz
taga
rrien
eta
ez-
berri
ztag
arrie
n itu
rriek
giza
rtean
eta
ingu
rum
enea
n du
ten
garra
ntzia
eta
ond
orio
ak e
zagu
tu.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o en
ergi
a ko
ntze
ptua
eta
har
k al
dake
tak
erag
iteko
aha
lmen
a lo
tzek
o, k
ausa
eta
efe
ktua
ren
arte
ko lo
tura
kon
tuan
har
tuta
. o
ener
gia
berri
ztag
arrie
n m
odua
k et
a itu
rriak
eta
ez
berri
ztag
arrie
na h
aute
mat
eko,
bai
ta h
orie
n ab
anta
ilak
eta
desa
bant
aila
k et
a ho
riek
lortz
eak,
gar
raia
tzea
k et
a er
abiltz
eak
erag
iten
ditu
zten
ar
azo
nagu
siak
zein
dire
n ja
kitek
o.
o en
ergi
aren
kon
tser
bazio
-prin
tzip
ioa
haut
emat
eko
eta
hura
zen
bait
adib
ide
erra
zeta
n ap
likat
zeko
. o
ener
gia
aurre
ztea
k et
a en
ergi
a ga
rbia
k er
abiltz
eak
etor
kizun
irau
nkor
ra lo
rtzek
o du
ten
garra
ntzia
ule
rtzek
o.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/17)
«BIO
LOG
IAET
A G
EOLO
GIA
–FI
SIKA
ETA
KIM
IKA»
IKAS
GAI
AKEB
ALUA
TZEK
O IR
IZPI
DEAK
2
Prob
lem
a er
raza
k eb
atzi,
tenp
erat
urar
en e
ta h
aren
neu
rket
aren
, ore
ka e
ta d
esor
eka
term
ikoar
en, b
eroa
k go
rput
zeta
n di
tuen
efe
ktue
n et
a hu
ra b
arre
iatz
eko
mod
uare
n ko
ntze
ptue
i bur
uzko
eza
gutz
ak
erab
iliz.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o be
roar
en g
arra
ntzia
eta
har
en a
plika
zioak
ule
rtzek
o.
o fe
nom
eno
term
ikoak
azt
ertz
ean,
ber
oa e
ta te
nper
atur
a be
reizt
eko.
3
Izak
i bizi
dune
n bi
zi-fu
ntzio
ekin
zer
ikusia
dut
en a
lder
diak
inte
rpre
tatu
, eta
nut
rizio
-, ha
rrem
an- e
ta u
galke
ta-p
roze
suet
an a
ldag
ai ja
kinek
dut
en e
fekt
ua in
terp
reta
tu.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o iza
ki bi
zidun
en b
izi-fu
ntzio
ak h
aute
mat
eko
eta
haie
n ar
teko
lotu
ra e
zartz
eko.
o
izaki
auto
trofo
en e
ta h
eter
otro
foen
elik
adur
etan
dau
den
alde
ak id
entif
ikatz
eko.
o
ugal
keta
-mot
ak e
ta h
aien
eza
ugar
riak
haut
emat
eko.
o
harre
man
-funt
zioan
esk
u ha
rtzen
dut
en o
inar
rizko
ele
men
tuak
iden
tifika
tzek
o.
o ek
osist
ema
bate
n os
agai
ak e
ta h
orie
n ar
teko
har
rem
anak
iden
tifika
tzek
o.
o iza
ki bi
zidun
en p
roze
suet
an g
erta
tzen
dire
n al
dake
tak
eta
Lurra
ren
dina
mika
aza
ltzek
o, e
rraz
ikust
en d
iren
ondo
rioak
eta
guz
ti.
4
Alde
rdi f
isiko
ek, p
sikol
ogiko
ek e
ta s
ozia
lek
osas
unea
n er
agin
a du
tela
jakin
, eta
bizi
mod
uak
eta
zient
zia b
iom
ediko
en e
karp
enak
gar
rant
zia d
utel
a ba
lora
tu, g
aixo
tasu
nak
preb
enitz
eko
eta
bizi-
kalita
tea
hobe
tzek
o.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o or
gani
smoa
k di
tuen
funt
zioen
arte
ko lo
tura
eza
rtzek
o, e
ta o
sasu
nean
era
gin
hand
ien
dute
n fa
ktor
eak
haut
emat
eko,
bizi
mod
uak,
esa
tera
ko.
o ga
ixota
suna
ri au
rre e
gite
ko g
orpu
tzak
ditu
en d
efen
tsa-
mek
anism
oekin
zer
ikusia
dut
en k
ontz
eptu
ak h
aute
mat
eko.
o
osas
unar
ekin
eta
gai
xota
suna
ren
preb
entz
ioar
ekin
zer
ikusia
dut
en k
ontz
eptu
ak h
aute
mat
eko,
eta
azk
en h
orie
k os
asun
ean
dute
n ga
rrant
zia b
alio
este
ko: u
galke
ta, s
exua
litate
a, o
hitu
ra
toxik
oak,
arik
eta
fisiko
a et
a el
ikadu
ra.
«TEK
NOLO
GIA
»IK
ASG
AIA
EBAL
UATZ
EKO
IRIZ
PIDE
AK
5
Mat
eria
l tek
niko
en o
inar
rizko
eza
ugar
riak
eta
haie
n m
erka
tarit
za-a
uker
ak d
eskr
ibat
u: z
ura,
met
alak
, pla
stiko
zko
mat
eria
lak,
zer
amika
zkoa
k et
a ha
rrizk
oak;
eta
hor
iek
guzt
iak
ohiko
era
bile
reta
n id
entif
ikatu
.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o m
ater
iale
n pr
opie
tate
mek
aniko
ak, e
lekt
rikoa
k et
a te
rmiko
ak h
aute
mat
eko.
o
prop
ieta
te h
orie
n et
a oh
iko o
bjek
tuak
egi
teko
mat
eria
len
aplik
azio
aren
arte
ko lo
tura
eza
rtzek
o.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/18)
6
Obj
ektu
eta
sist
ema
tekn
iko e
rraza
k ad
iera
zi bi
stak
eta
per
spek
tibak
era
bilita
, eta
oin
arriz
ko n
orm
aliza
zio-ir
izpid
eak
aplik
atut
a.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o ob
jekt
u er
raza
k pr
oiek
zio d
iedr
ikoan
adi
eraz
teko
: aur
retik
o bi
sta,
goi
tiko
bist
a et
a pr
ofila
. Bai
ta h
orie
k hi
ru d
imen
tsio
tan
adie
razt
eko
ere,
esk
u hu
tsez
ko m
arra
zket
a eg
inez
, zei
n m
arra
zket
a-tre
snak
era
biliz
, ara
utut
ako
akot
azio
- eta
esk
ala-
irizp
idee
i jarra
iki.
7
Zirk
uitu
ele
ktrik
oak
adie
razi,
ben
etak
o eg
oera
bat
em
anda
, eta
eza
ugar
riak
beha
r bez
ala
adie
razit
a.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o sin
bolo
ego
kiak
erab
ilita
haue
k ad
iera
ztek
o: te
ntsio
a, k
orro
ntea
, erre
siste
ntzia
, pot
entz
ia e
ta e
nerg
ia e
lekt
rikoa
o
neur
riari
eta
mag
nitu
deen
kal
kulu
ari b
uruz
ko k
ontz
eptu
ak e
ta p
rintz
ipio
ak e
rabi
ltzek
o.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/19)
ARLO
SOZ
IAL
ETA
ZIBI
KOAR
EN K
ONPE
TENT
ZIA
Konp
eten
tzia
hon
ek a
uker
a em
aten
dio
ikas
lear
i zer
giza
rte-e
rreal
itate
bizi
due
n ul
ertz
eko,
lank
idet
za-ja
rdue
rak
egite
ko, b
izikid
etza
lant
zeko
, eta
her
ritar
tasu
n de
mok
ratik
oa g
izarte
ani
tz b
atea
n er
abiltz
eko.
Ha
labe
r, gi
zarte
a ho
betz
en la
gunt
zeko
kon
prom
isoa
hartz
eko
auke
ra e
man
go d
io. K
onpe
tent
zia h
onek
ask
otar
iko ja
kintz
ak e
ta tr
ebet
asun
kon
plex
uak
biltz
en d
itu, b
ehar
rezk
oak
dire
nak
ikasle
ak g
izarte
an
parte
har
dez
an, e
raba
kiak
har d
itzan
, ego
era
jakin
etan
nol
a jo
katu
hau
ta d
ezan
eta
egi
ndak
o ha
utue
n ar
dura
har
dez
an.
Konp
eten
tzia
ren
alde
rdi h
auek
azt
ertu
ko d
itu p
roba
k
Egun
go g
izarte
en e
zaug
arria
k ul
ertu
beh
ar d
itu ik
asle
ak, g
ero
eta
anitz
agoa
k di
rela
eta
bila
kaer
a-pr
ozes
uak
bizi
ditu
ztel
a. H
orre
z ga
in, m
undu
an z
ehar
reko
kul
ture
k gi
zate
riare
n bi
laka
erar
i eta
aur
rera
bide
ari
egin
dio
ten
ekar
pena
bal
ioet
si be
har d
u ika
sleak
, eta
giza
rteko
par
taid
e de
la s
entit
u be
har d
u.
Kole
ktib
oen
arte
ko d
esbe
rdin
tasu
nak
balio
este
ko tr
ebet
asun
a, e
ta h
aien
eta
, ber
eziki
, em
akum
ezko
en e
ta g
izone
zkoe
n ar
teko
esk
ubid
e-be
rdin
tasu
na o
nartz
eko
gaita
suna
.
Herri
tarta
sun
aktib
o et
a in
tegr
atza
ilera
ko ja
rrera
izat
ea ik
asle
ak; i
zan
ere,
giza
rte d
emok
ratik
oei e
uste
n di
eten
bal
ioak
, oin
arria
k, a
ntol
akun
tza-
mod
uak
eta
funt
ziona
men
dua
nola
koa
den
eta
horie
k ul
ertz
ea
eska
tzen
bai
tu.
Dem
okra
zia, a
skat
asun
a, b
erdi
ntas
una,
elka
rtasu
na, e
rant
zunk
idet
asun
a, p
arta
idet
za e
ta h
errit
arta
suna
ren
kont
zept
uei b
uruz
ko h
ausn
arke
ta k
ritiko
a eg
iteko
treb
etas
una,
ber
eziki
erre
para
tzen
dio
la
nazio
arte
ko h
itzar
men
etan
, Esp
aini
ako
Kons
tituz
ioan
eta
aut
onom
ieta
ko le
gedi
etan
jaso
tzen
dire
n es
kubi
deei
eta
bet
ebeh
arre
i; ha
labe
r, ho
riek
erak
unde
ek n
ola
aplik
atze
n di
tuzt
en e
re e
rrepa
ratu
ko d
io
ikasle
ak.
«GEO
GRA
FIA
ETA
HIST
ORI
A»IK
ASG
AIA
EBAL
UATZ
EKO
IRIZ
PIDE
AK
1
Map
a ba
tean
adi
eraz
ten
den
info
rmaz
ioar
en e
dukia
inte
rpre
tatu
.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o m
apa
bate
an to
kiak
edo
espa
zioak
kok
atze
n ja
kitek
o.
o ko
orde
natu
geo
graf
ikoko
ak/d
atua
k er
abiltz
eko.
o
lege
nda
eta
sinbo
logi
aren
bita
rtez
adie
razit
ako
espa
zioar
i bur
uzko
info
rmaz
ioa
lortz
eko.
2
Mun
duko
, Eus
kal H
errik
o, E
urop
ako
eta
Espa
inia
ko in
guru
ne fi
sikoa
osa
tzen
dut
en o
inar
rizko
ele
men
tuak
(oz
eano
ak e
ta it
saso
ak, k
ontin
ente
ak, e
rlieb
e-un
itate
ak e
ta ib
aiak
) m
apa
bate
an
koka
tu, e
ta e
spaz
io ja
kin b
atea
n na
gusi
dire
n ez
auga
rriak
hau
tem
an.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o M
undu
ko, E
urop
ako
eta
Espa
inia
ko m
apa
fisiko
en o
inar
rizko
ele
men
tuak
jakit
eko.
o
map
ek a
dier
azte
n di
tuzt
en e
lem
entu
ak e
spaz
ioan
kok
atze
ko, e
ta lu
rrald
e ba
koitz
ean
nagu
sitze
n di
ren
elem
entu
ak a
dier
azte
ko.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/20)
ARLO
SOZ
IAL
ETA
ZIBI
KOAR
EN K
ONPE
TENT
ZIA
3
Plan
etak
o na
tura
-ingu
rune
nag
usia
k os
atze
n di
tuzt
en e
zaug
arri
fisiko
nab
arm
enen
ak (e
rlieb
ea, k
lima,
ura
k et
a el
emen
tu b
ioge
ogra
fikoa
k) a
lder
atu,
ber
eziki
Eus
kal H
errik
oak;
hal
aber
, hor
iek
espa
zioan
kok
atu
eta
giza
tald
eei e
skai
ntze
n di
zkie
ten
auke
rekin
lotu
ra e
zarri
.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o Eu
skal
Her
riko,
Esp
aini
ako,
Eur
opak
o et
a m
undu
ko n
atur
a-in
guru
ne n
agus
iak
espa
zioan
hau
tem
atek
o et
a ko
katz
eko.
o
bere
n ar
tean
des
berd
inak
dire
n pa
isaia
geo
graf
ikoek
osa
tzen
ditu
zten
eza
ugar
ri fis
iko n
agus
iak
oina
rri h
artu
ta, n
atur
a-in
guru
ne n
agus
ien
ezau
garri
ak z
ehaz
teko
eta
hor
iek
bere
iztek
o,
elka
rrekin
tzar
en a
rabe
ra.
o na
tura
ingu
rune
ak e
ta h
orie
k es
kain
tzen
ditu
zten
bizi
mod
u-au
kera
k lo
tzek
o.
4
Giza
jard
uera
k na
tura
-ingu
rune
an e
ragi
ten
ditu
en in
pakt
uen
hain
bat a
dibi
de id
entif
ikatu
eta
hor
iek
azal
du, b
eren
arte
ko k
ausa
k et
a ef
ektu
ak a
zter
tu, e
ta in
pakt
u ho
riek
gutx
itzek
o be
hark
o lir
atek
een
neur
riak
eta
jarre
rak
adie
razi.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o ze
nbai
t ing
urum
en-a
razo
larri
hau
tem
atek
o, b
atez
ere
nat
ura-
ingu
rune
aren
eza
ugar
riekin
lotu
ra z
uzen
a du
tena
k (u
r-esk
asia
, bas
oen
gale
ra, k
lima-
alda
keta
, eta
b.).
o in
guru
men
-ara
zo n
agus
ien
kaus
ak e
ta h
orie
k er
agin
ditz
aket
en e
fekt
uak
lotz
eko;
hal
aber
, hor
iek
hobe
tze
alde
ra —
zient
ziare
n, te
knol
ogia
ren,
kon
tsum
o ar
dura
tsua
ren.
... b
itarte
z—
gauz
a da
itezk
een
ekin
tzak
adi
eraz
teko
. o
erlie
bear
en, u
ren,
klim
atol
ogia
ren,
pai
saia
-uni
tate
en...
eza
ugar
rien
arte
ko lo
tura
eza
rtzek
o, e
skua
lde
mai
lan
zein
mai
la g
loba
lago
an; h
alab
er, g
iza e
kintz
ak e
ragi
ten
ditu
en a
razo
jakin
ak
zein
dire
n ad
iera
ztek
o.
5
Eusk
al H
errik
o, E
spai
niak
o, E
urop
ako
eta
mun
duko
ere
mu
geoe
kono
miko
ak e
ta k
ultu
rala
k id
entif
ikatu
.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o Eu
skad
iko e
ta E
stat
u es
pain
iarre
ko lu
rrald
e-an
tola
kunt
za, e
gitu
rare
n oi
narri
zko
alde
rdia
k et
a po
litika
- eta
adm
inist
razio
-ant
olak
untz
a no
lako
a de
n ja
kitek
o; e
ta E
urop
ar B
atas
unek
o kid
e de
la ja
kitek
o.
o Es
pain
iako
aut
onom
ia-e
rkid
egoa
k et
a ho
rien
hirib
urua
k no
r ber
e m
apa
politi
koan
kok
atze
ko.
o Es
pain
iako
lurra
lde-
orde
nam
endu
a zu
zent
zen
dute
n er
akun
deak
iden
tifika
tzek
o, e
ta, h
alab
er, h
aien
par
taid
etza
Eur
opar
Bat
asun
ean.
6
Ekon
omia
-jard
uere
k et
a no
rban
akoa
ren
porta
erek
era
gite
n di
tuzt
en in
guru
men
-ond
orio
ak is
latz
en d
ituen
kas
uren
bat
des
krib
atu.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o ga
rape
n ira
unko
rra b
ultz
atze
n du
ten
mod
uak
eta
ingu
rum
ener
ako
kalte
garri
ak d
iren
mod
uak
bere
iztek
o.
o es
pazio
a ha
rtzea
k et
a us
tiatz
eak
ingu
rum
enea
n er
agin
ditz
akee
n ar
azoa
k ha
utem
atek
o.
o in
guru
men
a ba
best
eko
daud
en p
lant
eam
endu
ak e
ta p
olitik
ak z
ein
dire
n ja
kitek
o.
o in
guru
men
aren
kal
itate
a ho
betz
e al
dera
eta
gar
apen
irau
nkor
ra b
ultz
atze
n la
gunt
zen
dute
n ek
intz
a et
a po
litika
jakin
ak e
zagu
tzek
o.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/21)
ARLO
SOZ
IAL
ETA
ZIBI
KOAR
EN K
ONPE
TENT
ZIA
7
Giza
rte-g
erta
karie
i bur
uzko
info
rmaz
ioa
lortz
eko
eta
bere
n ar
teko
lotu
ra e
zartz
eko
hain
bat i
turri
era
bili
(gra
fikoa
k, k
rokis
ak, g
aika
ko m
apak
, iru
diak
, itu
rri id
atzia
k), e
ta a
tera
tako
ond
orio
ak b
ehar
be
zala
ant
olat
uta
eta
uler
tzek
o m
odua
n ko
mun
ikatu
.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o tre
sna
graf
ikoak
eta
kar
togr
afiko
ak b
ehar
bez
ala
erab
iltzek
o.
o gr
afiko
ak e
ta g
aika
ko m
apak
irak
urtz
eko
eta
inte
rpre
tatz
eko;
hor
iek
kom
unika
bide
etan
age
rtzen
dire
n an
tzek
o za
iltasu
na e
do e
rraza
goak
izan
go d
ira.
8
Aldi
eta
ger
taer
a ga
rrant
zitsu
ak e
ta p
roze
su h
istor
iko n
agus
iak
denb
oran
eta
esp
azio
ak k
okat
u, e
ta h
istor
ia-a
ldia
mun
duan
, Eus
kal H
erria
n, E
spai
nian
eta
Eur
opan
iden
tifika
tu; h
orre
tara
ko,
hala
ber,
Hist
oria
azt
ertz
eko
erab
iltzen
dire
n oh
iko k
onbe
ntzio
ak e
ta k
ontz
eptu
ak a
plika
tu.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o kr
onol
ogia
-eta
pa e
ta -a
ldi n
agus
iak
haut
emat
eko.
o
aldi
bere
kota
suna
- eta
ald
aket
a-no
zioak
ule
rtzek
o, e
ta e
tapa
bat
etik
best
era
pasa
tzea
era
gite
n du
ten
unea
k et
a pr
ozes
uak
uler
tzek
o; e
ta n
ozio
hor
iek
XVIII
. men
detik
gau
rdai
noko
bi
laka
era
hist
oriko
an a
plika
tzek
o.
9
Ger
taer
a et
a pr
ozes
u hi
stor
iko g
arra
ntzit
suen
kau
sak
eta
ondo
rioak
iden
tifika
tu, b
eren
arte
ko lo
tura
eza
rri e
ta g
erta
era
sozia
lak
asko
tarik
o ka
usek
era
gite
n di
tuzt
ela
ikasi.
Haue
tara
ko g
ai d
en ja
kitek
o ez
arri
da:
o ge
rtaer
a ed
o pr
ozes
u hi
stor
iko g
arra
ntzit
su b
atea
n er
agite
n du
ten
fakt
orea
k ad
iera
ztek
o.
o ge
rtaer
a hi
stor
ikoet
an e
sku
hartz
en d
uten
kau
sen
izaer
a, b
eren
arte
ko lo
tura
eta
hie
rark
ia h
aute
mat
eko;
eta
hor
iek
epe
labu
rrean
zei
n lu
zean
era
gite
n di
tuzt
en o
ndor
ioak
hau
tem
atek
o.
o m
undu
an g
erta
tu d
iren
alda
keta
han
diak
eta
gat
azka
k de
skrib
atze
ko —
garra
ntzit
suen
ak, b
atik
bat—
, egu
ngo
mun
dua
hobe
to u
lertu
aha
l izat
eko.
o
gaur
egu
n gi
zone
zkoe
k et
a em
akum
ezko
ek d
ituzt
en a
razo
nag
usia
k de
finitz
eko,
eta
hor
iekik
o se
ntib
erat
asun
ezko
jarre
ra e
raku
stek
o.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/22)
VI. ERANSKINA
GOI MAILAKO HEZIKETA-ZIKLORAKO SARBIDE-PROBAREN BERARIAZKO ZATIRAKO LANBIDE-ARLOEN ETA ERREFERENTZIA-IRAKASGAIEN MULTZOAK
AUKERAK ETA FAMILIA PROFESIONALAK BATXILERGOKO ERREFERENTZIA-IRAKASGAIAK
A AUKERA
• Administrazioa eta kudeaketa • Merkataritza eta marketinga • Ostalaritza eta turismoa • Gizarte- eta kultura-zerbitzuak
• A aukerako irakasgaiak: o Enpresa-ekonomia o Filosofia o Geografia
B AUKERA
• Informatika eta komunikazioak • Eraikuntza eta obra zibila • Fabrikazio mekanikoa • Instalazioa eta mantentzea • Elektrizitatea eta elektronika • Zura, altzaria eta kortxoa • Itsas arrantza (Akuikultura-produkzioa
Zikloa izan ezik) • Arte grafikoak • Garraioa eta ibilgailuen mantentzea • Ehungintza, jantzigintza eta larrugintza • Irudia eta soinua • Energia eta ura • Erauzteko industriak • Beira eta zeramika • Arte eta artisautza
• B aukerako irakasgaiak: o Marrazketa teknikoa o Industria-teknologia o Fisika
C AUKERA
• Kimika • Gorputz- eta kirol-ekintzak • Itsas arrantza (akuikultura-produkzioa) • Nekazaritza • Elikagaien industria • Osasuna • Irudi pertsonala • Segurtasuna eta ingurumena
• C aukerako irakasgaiak: o Lur eta Ingurumen-zientziak o Kimika o Biologia
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/23)
VII. ERANSKINA
GOI MAILAKO HEZIKETA-ZIKLORAKO SARBIDE-PROBAK EBALUATZEKO ERREFERENTEAK
ZATI AMANKOMUNA
GAZTELANIA ETA LITERATURA EDO EUSKARA ETA LITERATURA
KOMUNIKAZIOA • Ahozko hizkuntza eta idatzizko hizkuntza. • Hizkuntza-mailak.
o Estandarra, lagunartekoa eta jasoa.
TESTU-TIPOLOGIA. • Diskurtso-barietatea.
o Deskripzioa. o Narrazioa. o Azalpena. o Argudioa. o Instrukzioa.
• Gai-eremua o Zientifiko-teknikoa: dokumentu teknikoak eta testu zientifiko dibulgatzaileak. o Kazetaritzakoa: informazio-testuak (notizia) eta iritzi-testuak. o Administratiboa: gutunak, eskaerak eta instantziak.o Humanistikoa: historia- eta filosofia-testuak, maila dibulgatzailean. o Literarioa: poesia-, drama- eta nobela-testuak.
TESTU-ULERMENA. • Irakurketa. • Eskemak eta laburpenak sortu: ideia-hierarkia. • Komunikabideetako eta eskolako (hizkuntza ikaskuntzan) eta gizarteko (hizkuntza
erakundeekiko harremanetan) testuen iruzkina.
TESTU-EKOIZPENA ETA -EGITURA. • Gaiaren batasuna eta progresioa, koherentzia eta egokitasuna. • Testu-kohesioa: kohesio-mekanismoak.
o Esaldiak, paragrafoak eta lokailuak. o Lexikoa eta semantika: sinonimoak, antonimoak, denotazioa eta konnotazioa,
lokuzioak eta esaldi eginak. o Ortografia-zuzentasuna. o Estiloa eta aurkezpena.
GRAMATIKA. • Perpaus konposatuaren morfosintaxia.
o Subjektua: izen-multzoa. Nukleoa eta osagarriak. o Predikatua: aditz-multzoa. Nukleoa eta osagarriak.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/24)
ATZERRIKO HIZKUNTZA (INGELESA EDO FRANTSESA)
EDUKI FUNTZIONALAK
• Pertsonak, objektuak, egoerak eta prozesuak deskribatu eta horiek alderatu. Definizioak formulatu.
• Gertaerei buruzko informazioa eskatu eta osatu. Hura laburbildu. • Gaur egungo, iraganeko eta etorkizuneko gertaerak eta jazoerak narratu. • Nozio hauek adierazi: existentzia eta inexistentzia, egotea edo ez egotea, eskuragarritasuna
edo eskuraezintasuna, gaitasuna edo ezintasuna, kantitatea, neurria eta pisua. • Ziurtasuna eta zalantza adierazi. Gertaera bat posible edo ezinezkoa, probablea edo ez-
probablea, beharrezkoa edo nahitaezkoa/debekatua, beste gertaeraren baten ondorio logikoa den adierazi.
• Iritzia, sentimenduak, interesa, nahiak, poza, adostasuna edo desadostasuna adierazi. Damutu, barkamena eskatu eta barkatu.
• Instrukzioak eskatu eta eman. Ekintzaren bat iradoki, aholkatu eta gomendatu. • Zerbait gauzatzeko gonbitea egin. Baimena eskatu/eman/ezeztu, zerbait/norbaitek zerbait
egiteko. • Norbaitek egindakoaz edo esandakoaz galderak egin eta informazioa osatu. • Zerbait /norbaitek zerbait egiteko duen asmoa, desioa edo erabakia adierazi. • Norbaitek egindakoaz edo esandakoaz galderak egin eta informazioa osatu. • Zerbait egiteko asmoa, desioa, nahia edo erabakia adierazi. Zerbait egiteko bere burua
eskaintzea eta ukatzea.
GAI-ARLOAK
• Nork bere informazioa, itxura fisikoa, izaera, familia, lagunak, interesak, etab. • Lanbideak eta lanak: lan-motak, tokia, prestakuntza, baldintzak, diru-sarrerak, etab. • Etxebizitza: egoera, motak, altzariak, zerbitzuak, etab. • Hezkuntza, irakasgaiak, eskolatzea. Aisia: zaletasunak, kirolak, musika, prentsa, zinea,
antzerkia, etab. • Bidaiak eta garraiobideak: oporrak, hotelak, hizkuntzak. • Gizarte-harremanak: gonbiteak, korrespondentzia, etab. • Osasuna, ongizatea eta ingurumena: gorputz-atalak, gaixotasunak, istripuak eta osasun-
zerbitzuak. • Dendak eta erosketa-guneak; janariak eta edariak, arropa, prezioak, neurriak. Zerbitzuak:
posta, telefonoak, banketxeak, polizia, etab. • Tokiak eta herrialdeak: elementu geografikoak, orientazioak eta distantziak.
º
MATEMATIKA
ARITMETIKA ETA ALJEBRA Zenbakizko multzoak
• Zenbaki arrunten, osoen eta arrazionalen multzoak. Eragiketak. • Zenbaki irrazionalak. • Zenbaki errealen multzoa. Zenbaki errealen zuzena. Ordena. Balio absolutua. Distantzia.
Tarteak.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/25)
• Zenbaki konplexuak: Zenbaki konplexuen premia. Zenbaki konplexuen idazkera eta haien arteko eragiketak.
• Kopuruen iritzira kalkulua eta hurbilketa. Eten eta biribildu. Erroreak. • Proportzionaltasuna. Magnitude zuzenki eta alderantziz proportzionalak. • Berreketak eta erroak. • Idazkera zientifikoa. Idazkera zientifikoko eragiketak. • Logaritmo hamartarrak. • Kalkulagailuaren erabilera.
POLINOMIOAK • Ezezagun bakarreko adierazpen polinomikoak. • Zenbakizko balioa. • Eragiketak polinomioekin. • Ruffini-ren algoritmoa. Hondarraren teorema. • Polinomio baten erroak eta faktorizazioa. • Sinplifikazioa eta eragiketak zatikizko adierazpen errazekin.
EKUAZIOAK • Ezezagun bakarreko lehen mailako eta bigarren mailako ekuazioak. • Erro osoko ekuazio polinomikoak. • Ekuazio irrazional soilak. • Ekuazio esponentzial eta logaritmiko soilak.
• 2 edo 3 ezezaguneko ekuazio-sistemak o Ekuazio-sistema linealak. Sistema baliokideak. o Sistema bateragarriak eta bateraezinak. o Sistema baten emaitza: determinatua eta indeterminatua. Sistema-ebazpena, Gauss-
en metodoa erabilita. o Problema-ebazpena, sistemak planteatuta.
GEOMETRIA • Angelu bat radianetan. • Angelu baten arrazoi trigonometrikoak. • Formula eta eraldaketa trigonometrikoen erabilera, triangeluak eta askotariko problema
geometrikoak ebazteko. • Bektore libreak planoan.
o Eragiketak. o Biderkadura eskalarra. o Bektore baten modulua.
• Zuzenaren ekuazioak. o Zuzenaren posizio erlatiboak. o Distantziak eta angeluak. o Problemen ebazpena.
• Toki geometrikoaren ideia planoan. Konikoak.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/26)
FUNTZIOAK ETA GRAFIKOAK
• Funtzio baten adierazpen aljebraikoa, taulen edo grafikoen bidez.
o Funtzio baten ezaugarri globalak.
o Funtzioen erabilera problemak ebazteko, eta fenomeno sozialak eta ekonomikoak interpretatzeko.
• Interpolazio eta estrapolazio lineala. Aplikazioa egoera errealetan.
• Aldagai errealeko funtzio errealak: funtzio polinomikoen, arrazional soilen, balio absolutuen, zati osoen, trigonometrikoen, esponentzialen eta logaritmikoen sailkapena eta oinarrizko ezaugarriak.
• Funtzio baten domeinua, ibilbidea eta muturrak.
• Funtzio-eragiketak eta konposizioa.
ESTATISTIKA ETA PROBABILITATEA Dimentsio bakarreko estatistika deskribatzailea
• Aldagai diskretuak eta jarraituak. • Datuak zenbatu eta aurkeztu. Tarte-balioak eta klase-markak zehaztu. • Maiztasun-taulak, barra- eta sektore-grafikoak osatu eta interpretatu. Maiztasun-histogramak eta
-poligonoak. • Ohiko zentralizazio- eta sakabanatze-parametroak kalkulatu eta horiek interpretatu: batez
bestekoa, moda, mediana, ibilbidea, bariantza eta desbideratze tipikoa.
Probabilitatea
• Ausazko esperientziak. Gertaerak.
• Maiztasuna eta probabilitatea.
• Probabilitate bakuna eta konposatua.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/27)
BERARIAZKO ZATIA
A AUKERAKO IRAKASGAIAK
ENPRESA-EKONOMIA
EKONOMIA: ALDERDI NAGUSIAK.
• Ekonomia eta sistema ekonomikoak. • Estatua eta autonomiak. Aurrekontu Orokorrak eta Politika Fiskala. • Oinarrizko ekonomia-magnitudeen eta -adierazleen kontzeptuak: KPIa, BPGa, NPGa,
inflazioa, jarduera-tasa eta langabezia-tasa.
ENPRESA
• Enpresa-kontzeptua, eta haren helburuak eta funtzioak. • Enpresa-motak: sailkapen-irizpideak. Izaera juridikoaren araberako enpresa-sailkapena. • Enpresaren antolaketa: organigrama. • Enpresaren dimentsioa eta kokapena.
ENPRESAREN ONDAREA. AZTERKETA EKONOMIKOA ETA FINANTZA-AZTERKETA
• Ondarea: kontzeptua, sailkapena eta azterketa. • Urteko kontuak. Kontzeptua eta egitura. • Ondarearen azterketa. Ondare-egoerak. Laneko kapitala. • Finantza-azterketa. Finantziazio-iturriak. Finantza-errentagarritasuna. • Azterketa ekonomikoa. Errentagarritasun ekonomikoa. Lokagunea. • Inbertsioen azterketa. Hautaketa-irizpideak (BEGa, Barne-errendimenduaren tasa,
Berreskuratze-denbora).
ENPRESAREN JARDUERA-ARLOAK
• Hornikuntza- eta ekoizpen-arloa. Hornikuntza: inbentarioaren kudeaketa, izakin-kostuen sailkapena, eskabide-puntuaren eredua. Ekoizpena: ekoizpen-kostuak. Produktibitatea.
• Merkataritza-arloa. Merkatua: kontzeptua eta motak. Merkatuaren segmentazioa. Marketing-mixaren faseak.
• Giza baliabideen arloa. Giza baliabideetarako sailaren funtzioak.
FILOSOFIA
GIZAKIA: PERTSONA ETA GIZARTEA
• Dimentsio biologikoa: eboluzioa eta hominizazioa. o Gizakiaren filogenesia eta ontogenesia. o Nerbio-sistema eta sistema endokrinoa. o Herentzia, ingurunea eta garapena. Animalia- eta giza portaera.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/28)
• Dimentsio psikologikoa. o Arreta eta pertzepzioa. o Memoria eta ikaskuntza. o Motibazioa eta afektibitatea. o Hizkuntza, adimena eta sormena. o Gizabanakoaren portaera.
Nortasunaren nozioa. Teoriak. Gizabanakoen arteko desberdintasunak: neurria eta esanahia.
• Dimentsio soziokulturala: norbanakoa eta izaki soziala. o Gizarte-portaera. Sozializazioa.
Pertsonen arteko harremanak eta gatazka. Taldeak eta gizarte-psikologia.
o Naturaren eta kulturaren arteko tentsioa. o Subjektuak munduarekiko duen hizkuntza-erlazioa eta sinbolo-erlazioa.
FILOSOFIA MORALA ETA POLITIKOA
• Ekintza moralaren oinarriak: askatasuna eta erantzukizuna. • Teoria etikoak egungo gizartearen erronken aurrean: zoriontasuna eta justizia. • Herritartasunaren eraketa filosofikoa: hasiera eta filosofia-oinarriak. • Gizarte- eta kultura-aniztasuna.
o Kulturaren eragina: kultura-desberdintasunak gizarte-portaeran, prozesu kognitiboetan eta nortasunean eta afektu-bizitzan.
o Kultura desberdinen bizikidetza gizarte anitzean. o Pertsonen arteko desberdintasunek, desberdintasun ekonomikoek edo sozialek
eragindako bazterketak gaitzetsi.
DEMOKRAZIA ETA HERRITARTASUNA
• Estatu demokratiko eta zuzenbidezkoaren filosofia-oinarriak. • Estatu demokratiko eta zuzenbidezkoa definitzen duten moduak eta ezaugarriak. • Eskubide-berdintasuna eta aniztasuna. Herritarrek nork bere gisara erabakitako aukerak
errespetatu eta horiek aztertu, jarrera kritikoa erakutsita. • Botere politikoaren jatorria eta haren legitimitatea. • Demokrazia mediatikoa eta herritartasun globala. • Globalizazioa: ondorioak harreman politikoetan eta gizarte-harremanetan.
o Herritarren arteko harremanak, botere ekonomikoa eta botere politikoa. • Ikaskuntza herritar aktibo izateko aldaketa-prozesu gisa.
o Ikaskuntzaren egitura eta estrategiak. o Jarrerak, arauak eta balioak gizarte-bizitzan.
GEOGRAFIA
ESPAZIO GEOGRAFIKOA
Espazio geografikoaren nozioa eta ezaugarriak: � Natura-ingurunearen elementuak: erliebea, klima, landaredia eta hidrografia. � Paisaia. � Zonalde geografikoak. � Giza jarduerak.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/29)
Informazio eta adierazpen geografikorako tresnak: � Kartografikoak. � Estatistikoak. � Dokumentalak.
Espazioaren kokapena eta banaketa aztertzeko nozioak: � Tokiaren orientazioa eta mugaketa. � Koordenatuak eta eskalak.
EUROPA ETA EUROPAKO BATASUNA
Europa: � Erliebea eta hidrografia. � Klima eta landaredia. � Ingurumenaren egoera eta ingurumenari eragiten dioten Europako Batasuneko politikak.
Europako Batasuneko lurraldeak eta gizartea: � Biztanleria. � Immigrazioak eragindako inpaktua. � Europako Batasuneko alderdi sozioekonomiko orokorrak eta bertako Estatu kideena.
Eskualdeen arteko desberdintasunak: � Eskualdeetako politikak eta lurralde-kohesioa. � Europako hiri-sistema handiak: Arku Atlantiarra eta Europako Dortsala.
Europan integratzeko prozesuaren etapak: � Europako Erkidegotik Europako Batasunera.
Europako Batasuneko lurralde- eta erakunde-egitura:� Europako Batasuneko erakundeak: Europako Kontseilua, Europako Parlamentua, Europako
Batzordea, Justizia Auzitegia. � Europako legeria. � Europako politikak: soziala, industriari eta ingurumenari eta garraioari buruzkoak eta
eskualdeetako politikak.
Espainia Europako Batasunean: � Aurrekari historikoak. � Integraziorako faktoreak. � Gaur egungo egoera eta etorkizuna.
NATURA ETA INGURUMENA ESPAINIAN ETA EUSKAL HERRIAN
Espainiako eta Euskal Herriko ingurumenaren ezaugarri orokorrak: � Geologia- eta morfologia-aniztasuna. � Klima. � Hidrologia eta landaredia.
Espainiako eta Euskal Herriko natura-multzo handien barietatea: � Elementu geomorfologikoak. � Egitura-elementuak. � Klimatikoak eta biogeografikoak.
Espainiako eta Euskal Herriko natura eta ingurumena: � Egoera, baldintzatzaileak eta arazoak. � Espazio naturalen babesa.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/30)
ESPAZIO GEOGRAFIKOA EKONOMIA-JARDUERETAN, ESPAINIAN ETA EUSKAL HERRIAN
Lehengaiak eta energia-iturriak.
Faktore sozioekonomikoak Espainian eta Euskal Herrian: � Gaur egungo egoera eta etorkizuna. � Espainia eta Euskal Herria ekonomia globalizatuan.
Landa-espazioak: � Landa-jardueren aldaketa eta dibertsifikazioa, eta horrek izan duen isla askotariko espazio-
tipologietan. � NPBk Euskal Herriko eta Espainiako nekazaritzan duen eragina. � Nekazaritza iraunkorra. � Nekazaritzako, abeltzaintzako eta basogintzako ustiapenak. � Arrantza-jarduera. � Arrantza-eskualdeak eta ustiatutako espezieak.
Industria-espazioak: � Industria-kokapena. � Espainiako eta Euskal Herriko industriaren egungo lurralde-joerak.
Zerbitzu-espazioa: � Espainiako ekonomiaren hirugarren sektoreranzko prozesua. � Zerbitzuen heterogeneotasuna eta horrek eragiten duen lurralde-inpaktua. � Garraioa eta komunikazioa. � Merkataritza. � Hirugarren sektorea Euskal Herrian.
Turismo-espazioak: � Espainiako eta Euskal Herriko turismo-garapenaren faktoreak. � Eskualde turistikoen tipologia. � Turismoak espazioan eragiten duen inpaktua.
Garapen iraunkorraren printzipioak. Garapen ekonomikoa eta ingurumenarekiko eta gizartearekiko errespetua.
GIZA BALIABIDEAK ETA ESPAINIAKO ETA EUSKAL HERRIKO ESPAZIOAREN ANTOLAKETA
Euskal Herriko eta Espainiako egungo demografiaren egitura: � Biztanleriaren banaketa. � Aldaketa sozialak eta ekonomikoak eta horiek herritarrengan duten eragina. � Gaur egungo immigrazioaren fenomenoa.
Espainiako eta Euskal Herriko urbanizazio-prozesua:� Hiri-hazkundeko ereduak. � Hiri-fenomenoaren konplexutasuna. � Hiri-morfologia. � Hiri-funtzioak eta lurzoruaren erabilera. � Hiriko ingurumen-arazoa.
Espainiako eta Euskal Herriko lurralde-antolaketa 1978ko Konstituzioan: � Autonomien Estatua: jatorria, prozesua eta mapa autonomikoa. � Autonomia erkidegoetako oinarrizko geografia-ezaugarriak.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/31)
Lurraldeen arteko desorekak: � Autonomia erkidegoen arteko espazio-kontrasteak:
Desberdintasun demografikoak Desberdintasun sozioekonomikoak. Eskualdeen arteko desoreka Espainian eta Euskal Herrian.
B AUKERAKO IRAKASGAIAK
MARRAZKETA TEKNIKOA
Ariketa praktikoetan nahitaezkoa izango da behar bezalako emaitza grafikoa lortzea, doia eta zehatza; horretarako, trazaduraren teknikak eta ohiko metodoak erabiliko dira, eta beste batzutan eskuz egingo dira erregelak, eskuaira eta kartaboia, konpasa, transportadorea, kurbetarako erregela eta antzeko tresnak erabilita.
Probako alderdi teorikoak edo praktikoak eduki hauei buruzkoak izango dira:
MARRAZKETA GEOMETRIKOA
• Funtsezko trazadurak planoan. Elkarzutasuna. Paralelotasuna. • Eragiketak zuzenkiekin, proportzionaltasuna eta erdibitzailea. • Eragiketak angeluekin, erdikaria, angeluak zirkunferentzian eta arku kapaza. • Triangeluen eraikuntza. • Poligono erregularrak. Trazadurak. • Mugimenduak planoan: simetria, translazioa eta biraketa. • Homotezia, antzekotasuna eta baliokidetasuna. • Potentziaren eta potentzia-ardatzaren kontzeptuak praktikan aplikatu, problemak ebazteko. • Tangentzien trazadura. • Konikoen trazadura.
GEOMETRIA DESKRIBATZAILEA
• Adierazpen-sistemen oinarriak. • Sistema diedrikoa:
o Puntua, zuzena eta planoa adieraztea. o Paralelotasuna eta elkarzutasuna. o Elkarguneak eta distantziak. o Eraispena, biraketa eta plano-aldaketa. o Benetako magnitudeak. o Azal poliedrikoak eta biraketa-azalak adieraztea. o Poliedro erregularrak adieraztea.
• Sistema axonometrikoa: o Axonometria ortogonala: Isometrikoa. Dimetrikoa. Trimetrikoa. Eskala axono-
metrikoak. Pieza soilak adieraztea, haien bistak abiapuntu hartuta. o Sistema axonometriko Isometrikoa: o Eskala isometrikoak eta sistemaren planoen benetako magnitudeak eta haiekiko
paraleloak.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/32)
o Sistemaren planoko zirkunferentziak eta irudi geometrikoak eta haiekiko paralelo direnak adieraztea.
o Piezak adieraztea, haien bistak abiapuntu hartuta. o Irudi poliedrikoak eta biraketa-irudiak marraztea. o Ebakidurak dituzten piezak adieraztea, barnealdeko zatiak ikusi ahal izateko.
• Axonometria zeiharra: Cavaliere perspektiba: o Sistemaren elementuak: Murrizketa-koefizientea eta φ (fi) angelua.
• Sistemaren planoko zirkunferentziak eta irudi geometrikoak eta haiekiko paralelo direnak adieraztea.
• Irudi lauak eta bolumen soilak adieraztea, haien bistak abiapuntu hartuta.
NORMALIZAZIOA • Pieza eta multzo soilen krokisak. • Lerro normalizatuak eta eskalak. • Bisten adierazpen normalizatua. Sistema europarra eta amerikarra. • Gutxieneko bista egokiak eta nahikoak hautatzea. • Akotazioaren, ebakiduraren, sekzioaren eta hausturaren oinarrizko arauak. • Elementu normalizatuak adieraztea (hariak, alakak...)
INDUSTRIA-TEKNOLOGIA
BALIABIDE ENERGETIKOAK• Energia-iturri primario nagusiak lortzea, eraldatzea eta garraiatzea. • Energia-kontsumoa. Energia-unitateak, energia azaleratzeko moduak • (mekanikoa, elektrikoa, termikoa, kimikoa, irradiatzailea eta nuklearra). • Energia-iturri berriztagarriak: hidraulikoa, eguzki-energia, eolikoa, etab. • Berriztagarriak ez diren energia-iturriak: Ikatza, petrolioa, gas naturala, uranioa, etab. • Energia aurrezteko teknikak: Energiaren erabilera arrazionala. Energia aurrezteko funtsezko
printzipioak. Energia aurreztea etxebizitzetan, industrian eta zerbitzuetan.
MAKINAK ETA MAKINEN ELEMENTUAK• Makinen printzipioak: Makinaren kontzeptua, lana, potentzia, energia erabilgarria, pare motorra
eta errendimendua. • Motor termikoak. Lau eta bi alditako motor alternatiboa: zatiak eta funtzionamenduaren
printzipioa. • Motor elektrikoak. Korronte zuzeneko eta alternoko motorrak: Osaera eta funtzionamenduaren
printzipioa. • Makinen elementuak: Elementu transmisoreak, transformatzaileak eta mugimenduaren
osagarriak.
ZIRKUITUAK• Zirkuitu elektrikoak. Funtsezko parametroak. Ohm-en legea. Potentzia elektrikoa. Joule-ren
efektua. Oinarrizko konexioak: seriea, paraleloa eta mistoa. Zirkuitu generiko baten eta etxeko eta industriako oinarrizko zirkuituen elementuak: Babesekoak eta kontrolekoak: konmutagailuak, errealak eta kontaktoreak. Zirkuituen adierazpen eskematizatua. Zirkuitu elektrikoen sinbologia. Planoen eta eskemen interpretazioa.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/33)
• Zirkuitu pneumatikoak. Oinarrizko elementuak: konpresorea, metagailua, lehorgailua, irazgagailua, erregulatzailea, lubrifikagailua. Abiarazteko, erregulatzeko eta kontrolatzeko elementuak. Adierazpen sinbolikoa. Oinarrizko zirkuituak.
SISTEMA AUTOMATIKOAK ETA KONTROLEKOAK• Sistema automatikoak eta kontrolekoak. Kontrol-sistema eta hura osatzen duten elementuak.
Sistema automatiko baten egitura. Multzoen diagrama. • Elektronika digitaleko zirkuituak: Zenbaki-sistema bitarra eta hamaseitarra. Boole-ren aljebra.
Ate logikoak. Konbinatorioko eta sekuentziako oinarrizko zirkuituak.
MATERIALAK. MATERIALEN ERRESISTENTZIA• Material garrantzitsuenak. Metalikoak: ferrosoak eta ferroso ez direnak. Metalikoak ez direnak:
Plastikoa, zura eta ehuna. Propietateak eta aplikazioak. • Esfortzu-motak. Tentsioa. Elastikotasuna. Hooke-ren legea. Trakzio-entsegua. Esfortzua edo
lan-tentsioa. Segurtasun-koefizientea. • Esfortzu sinpleen erresistentzia. Trakzioa. Konpresioa. Ebakidura. Bihurdura. Makurdura. • Tratamendu termikoa. Tenplaketa, iraoketa, suberaketa eta normalizatua. Helburua eta
ezaugarri orokorrak.
FISIKA
MAGNITUDE ESKALARRAK ETA BEKTORIALAK. o Fisikan erabiltzen diren oinarrizko magnitude eskalarrak eta bektorialak. o Indarrak. Indarrak grafikoki adieraztea. Indar konkurrenteen konposizioa. Indarren
oreka.
ZINEMATIKA. o Magnitude zinematikoak: desplazamendua, abiadura eta azelerazioa. o Higidura zuzen uniformea eta uniformeki azeleratua.o Tiro bertikala eta horizontala. o Higidura zirkularra, higidura zirkular uniformea eta higidura uniformeki azeleratua.
Kontzeptuak: abiadura angeluarra eta azelerazio angeluarra.
DINAMIKA. o Dinamikaren legeak. o Lana, energia eta potentzia. Energia zinetikoa eta potentziala. o Energia eta higidura-kantitatea. Energia-kontserbazioaren eta higidura-kantitatearen
printzipioak. o Marruskadura-indarrak. Marruskadura-koefizientea. o Grabitatea. Grabitazio unibertsalaren legea. Lurreko eremu grabitatorioa.
ELEKTRIZITATEA. o Karga elektrikoen arteko indarrak. Coulomb-en legea, grabitazio unibertsalaren
legearekin dituen antzekotasunak eta desberdintasunak. o Kontzeptuak: eremu elektrikoa, lan elektrikoa eta potentzial-diferentzia. o Korronte zuzena. Korrontearen intentsitatea. o Erresistentzia elektrikoa. Ohm-en legea eta Joule-ren efektua. Aplikazioak. o Sorgailu elektrikoak. o Gaitasun elektrikoa. Kondentsadoreak. o Erresistentziek eta kondentsadoreek esku hartzen duten serieko zirkuituak, paraleloak
eta mistoak aztertzea.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/34)
ELEKTROMAGNETISMOA o Magnetismoa. o Elektrizitatearen eta magnetismoaren arteko lotura. Oersted-en esperimentua eta
Faraday-en esperimentua. o Korronte alternoaren kontzeptua. Korronte alternoaren sorgailua eta korronte
alternoaren erabilera.
• BIBRAZIOAK ETA UHINAK.
o Uhinen ezaugarriak eta uhin-motak. o Uhin harmoniko baten ekuazioa. o Uhin-fenomenoak. o Argiaren uhin-izaera: egoera uhin elektromagnetikoen espektroan. o Argiaren izaera korpuskularra: fokuak.
C AUKERAKO IRAKASGAIAK
LURREKO ETA INGURUMENEKO ZIENTZIAK
Ingurumenaren kontzeptua. o Sistemen teoriarako hurbilketa. Lurra, sistema handia. Ingurumena, sistema gisa.
Gizakia eta ingurumena. o Baliabide berriztagarriak eta berriztagarriak ez direnak. o Arrisku naturalak eta eragindakoak. o Ingurumen-inpaktuak eta hondakinak.
Ingurumenari buruzko informazio-iturriak.
LUR-SISTEMAK
• Atmosfera. o Egitura eta osaera. o Atmosferaren funtzio arautzailea eta babeslea. o Klima eta eguraldi atmosferikoa. Klima-arriskuak. Klima-aldaketa. o Atmosferarekin zerikusia duten baliabide energetikoak. o Atmosferaren kutsadura.
• Hidrosfera. o Uraren balantzea eta uraren zikloa. o Kontinenteetako urak: ezaugarriak eta dinamika orokorra. o Ozeanoetako urak: ezaugarriak. o Ur-baliabideak: erabilerak, ustiapena eta inpaktuak. o Uraren kutsadura.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/35)
• Geosfera. o Egitura eta osaera. o Lurraren energia-balantzea. o Barne-geodinamika eta harekin zerikusia duten arriskuak. o Kanpo-geodinamika. Isurketa-sistema eta ibai-sistemak, eta horiekin zerikusia duten
arriskuak eta prebentzio-neurriak. o Geosferaren baliabideak eta haren erreserbak. Hura ustiatzeak eragiten dituen
inpaktuak.
• Ekosfera.o Ekosistema: osagaiak eta elkarrekintzak. o Ekosistemetako organismoen arteko erlazio trofikoak. Biomasa eta produkzio
biologikoa. o Karbonoaren, nitrogenoaren, fosforoaren eta sufrearen ziklo biogeokimikoak. o Ekosistema denboran: segida, auto-erregulazioa eta atzera egitea. o Biosfera baliabide gisa. o Biosferan eragindako inpaktuak: baso-soiltzea eta bioaniztasunaren galera.
Biodibertsitate-galeraren kausak eta ondorioak.
• Fasearteak. o Lurzorua interfase gisa Kontzeptua, osaera, egitura eta ehundura. o Prozesu edafikoak. Lurzoru-motak. o Lurzoruaren horizonteak ezagutzea, esperimentuen bidez. o Lurzoruaren higadura, kutsadura eta degradazioa. o Basamortutzea. Aurre egiteko neurriak. o Lurzoruak duen garrantzia balioestea eta basamortutzearekin zerikusia duten arazoak. o Itsasbazterreko sistema. Higadura eta pilaketa. o Kostaldearen morfologia. Kostalde hareatsuak eta harritsuak. Itsas inguruko
hezeguneak eta haien garrantzi ekologikoa. o Itsasbazterraren baliabideak eta hura ustiatzeak eragiten dituen inpaktuak. o Interfaseen garrantzia balioestea, baliabide-iturri eta oreka ekologikoa bultzatzen
dutelako, eta hura babestearen garrantzia.
INGURUMENAREN KUDEAKETA Ingurumen-arazo larrienak. Planetaren egoera aztertzeko adierazleak. Ingurumen-inpaktuaren azterketa. Lurralde-antolamendua. Natura-guneen babesa.
KIMIKA
TEORIA ATOMIKO-MOLEKULARRA o Substantzia elementala, konposatuak eta nahasteak. o Lege ponderalak. Lavoisier, Proust. o Substantzia kimikoaren-kantitatea: mola. o Gasen legeak: Boyle-Mariotte, Gay-Lussac, egoeraren ekuazioa, gas idealen ekuazioa. o Konposizio ehundarra. Formula enpirikoa eta molekularra.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/36)
EREDU ATOMIKOAK. o Eredu atomikoak. o Bohr-en atomoa. Eredu kuantikoa. o Zenbaki atomikoa, zenbaki masikoa, isotopoak.
SISTEMA PERIODIKOA. o Taula periodikoa. Elementu adierazgarriak. o Propietate periodikoak: elektronegatibitatea.
LOTURA KIMIKOA. o Lotura ionikoa. o Lotura kobalentea: polarra eta apolarra. Lewis-en teoria. o Lotura metalikoa. o Konposatuen propietateak, beren arteko loturen arabera. o Lotura-moten eta elementuek taula periodikoan duten kokapenaren arteko lotura.
PRODUKTU KIMIKOAK ETA HAIEN DISOLUZIOAK. o Formulazio eta nomenklatura ez-organikoa, sistematikoa eta Stock-ena, konposatu
bitarretan eta hidroxidoetan, peroxidoetan izan ezik. o Disoluzioak. Kontzeptua. o Disoluzioen kontzentrazioa adierazteko moduak: % pisuan eta bolumena, molaritatea
eta zatiki molarra.
MATERIAREN ALDAKETAK ERREAKZIOETAN. o Erreakzio kimikoak, ekuazio kimikoak. o Azidotasuna, basikotasuna, pH-a. o Erreakzio-motak: neutralizazioa, redox-a (hidrogenoaren desplazamendua), errekuntza. o Ekuazio kimikoen doitzea: gutxi gorabeherakoa eta ekuazioak. o Estekiometria: kalkulu ponderalak eta bolumetrikoak.
KARBONOAREN ATOMOA ETA HIDROKARBUROAK. o Konposatu organikoak. o Substantzia organikoen egitura. o Hidrokarburoak. Alkanoen, alkenoen eta alkinoen formulazioa. Bentzenoa.
TALDE FUNTZIONALAK. o Funtzio oxigenatu nagusiak: alkoholak, aldehidoak, zetonak, azido karboxilikoak,
eterrak eta esterrak. o Funtzio nitrogenatu nagusiak: amidak, nitriloak.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/37)
BIOLOGIA
BIZIAREN OINARRI BIOLOGIKOAK.
Biziaren oinarri fisiko-kimikoa: • Materia bizidunaren konposizioa:
o Bioelementuak. o Biomolekulak (berehalako printzipioak): Inorganikoak: ura eta gatz mineralak.
Organikoak: gluzidoak, lipidoak, proteinak, azido nukleikoak eta biokatalizatzaileak (entzimak, hormonak eta bitaminak).
ZELULAREN ANTOLAMENDUA ETA FISIOLOGIA.
• Zelula: egitura eta funtzioa. Antolamendu-ereduak prokariotoetan eta eukariotoetan.
• Zelula eukariotoa: o Zelula-osagaien funtzioak. o Funtzio zelularren azterketa. Ziklo zelularraren oinarrizko alderdiak. o Mintzen eginkizuna truke zelularretan: iragazkortasun hautakorra. o Metabolismoa, sarrera: Katabolismoa. Anabolismoa. Bi horien xedea. Oinarrizko
alderdiak ulertzea. ATParen eta entzimen zeregina. o Arnasketa zelularra, esanahi biologikoa, bide aerobioaren eta anaerobioaren arteko
aldeak. o Zatiketa zelularra: Mitosia. Meiosia.
GIZA ANATOMIA ETA FISIOLOGIA.
• Gizakiaren nutrizio-prozesuak: o Digestio-aparatua, digestio- eta xurgapen-mekanismoak, arnas-aparatua eta
arnasketaren fisiologia, substantzien garraioa, odola eta aparatu kardiobaskularra, iraitz-sistema, iraizketa-prozesuak eta gernuaren osaera.
• Koordinazio funtzionalerako sistemak: o Nerbio-sistema, nerbio-bulkadaren transmisioa. Sentimen organoak. Sistema
endokrinoa. Lokomozio-aparatua.
• Giza ugalketa.
GENETIKA.
• Karaktere hereditarioen transmisioa. o Genetika mendelianoa. Geneak eta herentziaren teoria kromosomikoa. Genotipoa eta
fenotipoa. Dominantzia eta errezesibitatea. Bitarteko herentzia eta kodominantzia. Sexuari lotutako herentzia.
• Kode genetikoaren ezaugarriak eta garrantzia. o DNAren azterketa, informazio genetikoaren eramaile gisa. Gene kontzeptua. Beren
transmisioaz arduratzen diren mekanismoak eta aldaketak. Transkripzio- eta itzulpen-prozesuak.
• Ingeniaritza genetikoa
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/38)
MIKROBIOLOGIA.
• Mikroorganismoak: o Kontzeptua eta sailkapena. Horien bizitzeko moduak. Gizakientzat eragile kaltegabe,
onuragarri edo kaltegarri gisa. Gaixotasun infekziosoak.
• Mikroorganismoak industria-prozesuetan: o Botika, osasuna, elikagaien industria. Mikroorganismoek elikagaietan aldaketak
eragiteko duten garrantzia. Intoxikazio-arazoak. Erabilera eta manipulazioa zenbait arlotan, garrantzi soziala eta ekonomikoa.
• Birusen azterketa, informazio-unitate gisa.
o Haien oinarrizko egitura eta funtzionamendua.
IMMUNOLOGIA.
• Immunitatearen kontzeptua: o Organismoaren defentsa gorputz arrotzen aurrean. Antigenoaren kontzeptua.
• Immunitate-motak o Naturala eta eskuratua. o Zelularra eta humorala. o Funtzio immunologikoa duten organo eta zelulak (makrofagoak, B eta T linfozitoak).
• Antigorputzen egitura eta funtzioa. o Sistema immunologikoaren ekintza-mekanismoak, sarrera.
• Sistema immunologikoaren gaixotasunak. o Autoimmunitatea. o Alergiak o Immunoeskasiak: HIESa eta sistema immunean dituen eraginak.
• Immunologiaren aplikazioak medikuntzan: o Serum- eta txerto-fabrikazioa. o Organo-transplanteak.
• Teknika immunilogikoak.
30. zk.EUSKAL HERRIKO AGINTARITZAREN ALDIZKARIA
2016ko otsailaren 15a, astelehena
2016/655 (39/39)
