26/03/2014

1

INVESTIGACIÓN

� proceso que consta dunha serie de pasos sucesivos (e ás veces recurrentes) e que pretende a resolución dun problema mediante a procura de datos pertinentes e a súa posterior análise e interpretación.

pregunta + datos + análisis + interpretaciónInvestigación

� A investigación educativa como disciplina nace a finais do século XIX.

� pode entenderse como a aplicación do método científico ao estudo dos problemas educativos, xa sexan de índole teórica ou práctica.

� Considéranse dous paradigmas posibles:

� A investigación formal� A investigación na práctica (practitioner research)

INVESTIGACIÓN FORMAL

� Finalidade: contribuír á pedagoxía das linguas, aportando ao profesorado información que poida utilizar para decidir QUE e COMO ensinar.

� Características:� O fenómeno a estudar é definido por unha persoa investigadora externa.

� A persoa investigadora toma “prestada” a clase de lingua para levar a cabo a súa investigación.

� A persoa investigadora solicita axuda do profesorado para realizar o estudo.

� Os resultados dan lugar a unha publicación que cumpre os requisitos solicitados nas revistas académicas

INVESTIGACIÓN FORMAL

� A investigación pode estar motivada por �Cuestións teóricas (por ex. As oportunidades para negociar o significado facilitan a aprendizaxe da L2?)

�Cuestións pedagóxicas (por ex. En qué medida o profesorado leva a cabo unha determinada metodoloxía)

�Cuestións tanto teóricas como pedagóxicas

LIMITACIÓNS DA INVESTIGACIÓN FORMAL

� No responden ás preocupacións inmediatas do profesorado.

� No chegan ao profesorado, que normalmente no le revistas académicas de investigación.

� No caso é chegar ao profesorado é mediante o modo top-down: piola mediación das persoas formadoras do profesorado.

26/03/2014

2

INVESTIGACIÓN PRÁCTICA ( PRACTITIONER RESEARCH)

� É levada a cabo por un profesor/a na súa propia aula:a) seguindo os principios da investigación na acciónb) baseada na exploración da práctica

� Está motivada sempre por unha preocupación pedagóxica

� A súa finalidade é permitir ao profesor/a:a) resolver un prblema que experimenta na súa función docente.

b) desenvolver un mellor coñecemento dalgúsn aspectos da xestión da aula de lingua.

CARACTERÍSTICAS DE INVESTIGACIÓN

PRÁCTICA

� Está focalizada nun determinado grupo-clase naque ensina o profesor/a

� É cuestionable se os resultados poden extrapolarse e ser publicados

� Xornadas /encontros pedagóxicos� Difusión de boas prácticas

PARADIGMAS DA INVESTIGACIÓN

EDUCATIVA

� o paradigma cuantitativo: � utiliza un método de análise causal, correlacional. � dálle máis importancia ao obxectivo, entendido como o medible.

� utiliza probas estandarizadas, test psicolóxicos, rexistros, cuestionarios, entrevistas, probas.

� o paradigma cualitativo:� utiliza un método de análise descritivo e interpretativo.

� móstrase máis interesado na comprensión.� Céntrase na linguaxe falada ou escrita. Pretende unha reconstrución da realidade. Utiliza técnicas de observación, entrevistas, gravacións, vídeos

INVESTIGACIÓN NA ACCIÓN

� Finalidade: mellorar a propia práctica.� É unha forma de autoreflexión, levada a cabo por un profesor –só ou en equipo- no seu propio contexto de acción.

� É local –específica dun contexto-� É práctica –dirixida a mellorar a ensinanza-� É sistemática –ten un conxunto de pasos de recollida e análise de datos-

� É reflexiva- require o exame de problemas da propia práctica e a evaluación da efectividade-

� É cíclica- identifica novos problemas e busca novas solucións.

FASES DA I-A

1. Identificar un aspecto/problema relevante para o contexto.

2. Recoller información relevante.

3. Traballar na posible solución establecendo un plan de acción.

4. Implementar o plan de acción.

5. Recoller datos para verificar se a solución do plan de acción é efectiva.

6. Se é necesario, revisar o plan de acción, proceder a 4 e 5

7. Avaliar os resultados

8. Formular novos problemas

FASES

� Responden ás preguntas: � cómo é? (descrición)� por qué é así? (explicación)� cómo debería ser? (situación desexable)

� Reflexión sobre un área problemática:por qué é así? (explicación)

� Formulación de hipóteses (diagnóstico)� Selección dunha hipótese� Planificación e aplicación dunha acción para verificar a hipótese

� Avaliación dos resultados� Identificación de novos problemas ou áreas problemáticas.

26/03/2014

3

ÁREAS PROBLEMÁTICAS

� Xestión da aula.� Adecuación dos materiais.� Dificultades nas actividades lingüísticas.� Motivación do alumnado.� …

FONTES DE DATOS

� Diario do profesor/a.� Gravacións.� Entrevistas.� Debates� Portfolio� O libro de texto, � Exames, � Determinadas actividades,

PREGUNTAS PARA A I-A

� O uso do galego na aula en actividades de grupo , axuda ao seu uso fóra da aula?

� Mellora a aprendizaxe da gramática as referencias a outras linguas coñecidas polo alumnado?

� ¿Ayuda a mejorar la pronunciación leer en voz alta?� ¿Estoy teniendo en cuenta la variedad de estilos de aprendizaje?

� ¿Es efectiva y justa la herramienta de calificación que uso para evaluar la competencia oral de mis estudiantes?

� ¿Ayuda el uso de los blogs a la adquisición de contenidos gramaticales?

� ¿Es la enseñanza por tareas más efectiva?� ¿Influye en la calidad de un texto tener un tiempo de preparación conjunta antes de escribirlo?

ACTIVIDAD DE REFLEXIÓN

Piensa en las actividades que hiciste en tu última clase.

¿Crees que fueron efectivas para la enseñanza?

¿Cómo sabes que tuvieron el efecto deseado?

� Elige una de las actividades que hiciste en el aula y escribe:

� ¿Cuál era el objetivo de esa actividad?

¿Cómo puedo saber si realmente esa actividad es

efectiva? � Imagina que quieres mejorar dicha actividad, ¿qué aspectos crees que necesitarías investigar?

� Atweh, B; Kemmis, S. y Weeks, P. (1998): ActionResearch in Practice: Partnerships for Social Justicein Education. Routledge, London.

� Casanova, M.; Gimeno, J; Pérez, A. y Torres, J. (Eds.) (2005. Quinta edición). John Elliott: La Investigación-Acción en Educación. Ediciones Morata, Madrid.

� O’Hanlon, C. (2003): Educational Inclusion as ActionResearch. Open University Press, Berkshire.

� Somekh, B. (2006): Action Research: a methodologyfor change and development. Open University Press, Berkshire.