Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)
Click here to load reader
Transcript of Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)
![Page 1: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/1.jpg)
OSASUNA ETA IMMUNITATE-SISTEMA
BIOLOGIA ETA GEOLOGIA DBH 3. MAILA
BERRIO-OTXOA IKASTETXEA 2015-2016
![Page 2: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/2.jpg)
1. Osasuna eta gaixotasuna
Osasun-kontzeptua aldakorra izan da urteetan zehar
![Page 3: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/3.jpg)
“Inongo gaixotasunik ez duen jendea”
OME (1948): ongizate fisikoa, burukoa eta soziala gehitzen dizkio definizioari. Osasun fisikoa Osasun mentala Gizarte- eta
ingurumen- osasuna
Gure aparatuen, sistemen, geneen… funtzionamenduarekin loturik.
Emozioak kontrolatzearekin, autoestimuarekin, konfiantzarekin lotua.
Gizarte-baldintzekin (bakea, elikadura, hezkuntza, berdintasuna…) eta ingurunearen baldintzekin (arnasten dugun airea, edaten dugun ura, elikagaiak…) lotua
Bizi-funtzioak normaltasunez betetzea edo ez.
Eguneroko jarduerak sentitzeko, pentsatzeko eta egiteko modua; eta estres-egoerei aurre egitekoa.
Baliabide iraunkorrak izateak edo ez, pobrezia larrian egoteak… gure osasunean eragiten du.
![Page 4: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/4.jpg)
Eta gaixotasuna?
Gure organismoaren alterazioa, osasun-galera eragiten duena.
Kontuan hartu behar dira:
- Arrazoi eragilea(k)- Sintomak- Seinaleak
Orduan, diagnostikoa egiten dute medikuek, eta tratamendua agintzen dute.
![Page 5: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/6.jpg)
Gaixotasunen sailkapena
Kalteturiko zonaren arabera
Denboraren arabera
Infekziosoak diren edo ez
Arnasbideetakoak, digestio-
aparatukoak, kardiobaskularrak,
endokrinoak…
Akutuak (denbora laburra)
Kronikoak (denbora luzea)
Infekziosoak (gure organismora sartzen diren
mikroorganismo patogenoek
eragindakoak, hala nola, birusak, bakterioak,
onddoak eta protozooak)
Ez-infekziosoak
![Page 7: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/7.jpg)
2. Gaixotasun infekziosoen transmisioaElementua Azalpena
Agentea Gaixotasuna eragiten duen mikroorganismo patogenoa
Iturria Mikroorganismoa dagoen lekua
Bektorea Mikroorganismoa pertsonari kutsatzen dion animalia (gehienetan artropodoak: euliak, eltxoak…)
Ostalaria Infekzioa harrapatzen duen pertsona (mikroorganismoak ostalariaren gorputzaren oztopo fisikoak zeharkatu ditu)
![Page 8: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/8.jpg)
Malariaren kate epidemiologikoa
Elementua Azalpena
Agentea Plasmodium falciparum protozooa
Iturria Zonalde beroetako oihanak (garai euritsuetan maizago)
Bektorea Anopheles gambiae eltxo emea
Ostalaria Malaria harrapatzen duen pertsona
![Page 9: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/9.jpg)
Transmisio motakZuzenekoa (zuzeneko kontaktu fisikoarekin)
Zeharkakoa(kutsatutako elementuen bidez, lurzorua, airea, ura, elikagaiak, bektoreak…)
![Page 10: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/10.jpg)
Ostalariaren organismoan sartzeko ateakLarruazaletik
Arnasbideetatik
Digestio-aparatutik(kutsatutako elikagaiak / urak)
Genitaletatik
![Page 11: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/11.jpg)
3 definizioEndemia Gaixotasun bat lurralde batean ohikoa izatea
Epidemia Leku batean gaixoenkopurua azkar handitzen denean
Pandemia Herrialde askotara barreiatu den epidemia
![Page 12: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/12.jpg)
3. Immunitate sistema. Mikrorganismoen kontrako defentsak
Gorputz osoan zehar. 1. Sarrerako oztopoak
3 defentsa-mekanismo 2. Erantzun immunitarioez-espezifikoa 3. Erantzun immunitarioespezifikoa
![Page 13: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/13.jpg)
1. Sarrerako oztopoak
![Page 14: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/14.jpg)
2. Erantzun immunitario ez-espezifikoa
Ezaugarriak
1. Mikroorganismo patogenoek sarrerako oztopoak gainditu dituzte (ehunetan sartu dira)
2. Leukozito edo globulu zuri batzuek parte hartzen dute (fagozito bihurtzen dira): - Monozitoak - Neutrofiloak
3. Erantzuna beti da berdina mikroorganismo guztiekin
![Page 15: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/16.jpg)
Pausoak:
1. - Zauritik sartu m.o.ak - Kapilarrak dilatatu (odol gehiago)2. - Kapilarrak iragazkorrago - Odola atera - Ingurua handitu - Monozitoak atera3. - Monozitoak eta neutrofiloak fagozito bihurtu
4. - Fagozitoek pseudopodoekin m.o.ak harrapatu eta barruan fagozittu (suntsitu)
![Page 18: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/19.jpg)
3. Erantzun immunitario espezifikoa
- Patogenoak aurreko bi defentsa-mailak gainditzean aktibatu
- Helburua mikroorganismo horiek gorputz osora ez sakabanatzea
- Linfozito espezifikoek (zelula linfatikoak)
![Page 20: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/20.jpg)
Nola gertatzen da prozesua?
Linfozitoek ANTIGENOAK bereizten dituzte (mikroorganismoaren mintzeko substantzia eta partikulak, gure organismoarentzat arrotzak direnak)
Orduan erantzun espezifikoa hasten da
![Page 21: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/21.jpg)
Bi linfozito mota nagusi:- T linfozitoak: infektatuta dauden zelulen
antigenoak ezagutu eta suntsitzen dituzte. Gainera, B linfozitoak aktibatzen dituzte.
- B linfozitoak: antigorputzak (proteina espezifikoak) sortu, antigenoak ezagutu eta neutralizatzeko.
![Page 22: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/22.jpg)
![Page 23: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/23.jpg)
![Page 24: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/24.jpg)
T linfozitoak, aktibatu ostean, zatitu, eta ZITOTOXIKO bihurtzen dira (zelula infektatua suntsitzen dute)
B linfozitoak zatutu eta PLASMA-ZELULA bihurtzen dira (antigenoa neutralizatzeko antigorputz gehiago sortu
![Page 25: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/25.jpg)
Oroimen-linfozitoak
Aurrez emandako erantzun immunitario batean sortutako linfozitoak, bizitza guztian irauten dute
Organismoan m.o. berdin bat sartzean, azkar antzeman eta neutralizatu, gaixotasuna agertu baino lehen
Immunizatuta
![Page 26: Osasuna eta sistema immunologikoa (dbh 3)](https://reader038.fdocuments.ec/reader038/viewer/2022102416/588402a01a28ab884b8b5d21/html5/thumbnails/26.jpg)
Zenbait bideo interesgarri
Fagozito bat bakterioak irenstenhttps://www.youtube.com/watch?v=BDr44vLNnPYMalariaren kate epidemiologikoahttps://www.youtube.com/watch?v=OEDhe4MPEMcImmunitate erantzuna (ingelesez)https://www.youtube.com/watch?v=jcdCDYtdBB4Sistema immunologikoa sinpleki (Redes)https://www.youtube.com/watch?v=HEY3dUh2dTMImmunitate sistema sakonago https://www.youtube.com/watch?v=HEY3dUh2dTM