Kapuko Aldizkaria-1. alea

28
22 Joxerra Garzia: Komunikatzen??? sinadura gonbidatua Kritika: Coffe & Cigarrettes Oscar eta Goya Sariak Ipar eskia zine txokoa bidaiak 08 12 solasean Sortu, eta beharbada gortu alea 01 Morley: «Nire xedea mezu sinpleekin eduki mamitsuak lortzea da» Vendetta: Pello Reparaz elkarrizketa «Larunbat eta igande goizetan paperezko egunkari artean gosaltzea bezalakorik ez dago» Street art eremu ikusezina Irratia, ahotsaren bidez guztion etxeetara Mikel Reparaz www.kapukoaldizkaria.tk 2011ko martxoa Athleticeko entrenatzaileari elkarrizketa Caparrós argazki kamerak Kontuz menpekotasuna sor dezakete! Kapuko aldizkaria (1. alea) www.kapukoaldizkaria.tk [email protected]

description

kapuko aldizkariaren 1. alea - 2011ko martxoa [email protected]

Transcript of Kapuko Aldizkaria-1. alea

Page 1: Kapuko Aldizkaria-1. alea

22Joxerra Garzia:Komunikatzen???

sinadura gonbidatuaKritika: Coffe & CigarrettesOscar eta Goya Sariak

Ipar eskiazine txokoa bidaiak

08 12 solaseanSortu, eta beharbada gortu

alea01

Morley: «Nire xedea mezu sinpleekin eduki

mamitsuak lortzea da»

Vendetta: Pello Reparaz

elkarrizketa

«Larunbat eta igande goizetan paperezko egunkari artean

gosaltzea bezalakorik ez dago»

Street art

eremu ikusezina

Irratia, ahotsaren bidez guztion etxeetara

Mikel Reparaz

www.kapukoaldizkaria.tk

2011ko martxoa

Athleticeko entrenatzaileari elkarrizketa

Caparrós

argazki kamerakKontuz menpekotasuna

sor dezakete!

Kapuko aldizkaria (1. alea) www.kapukoaldizkaria.tk [email protected]

Page 2: Kapuko Aldizkaria-1. alea

Kapuko gara: Ibon Urresti, Julen Hernandez, Julen Biguri, Nerea Reparaz, Gentza Garcia, Ainhoa Basarrate, Uxue Razkin, Aintzane Larrañaga, Ainhoa Elizalde, Txabi Alvarado, Iñigo Gonzalez, Unai Oiartzun, Leire Regadas, Samara Velte, Lohizune Amatria, Ane Zabala, Ander Barinaga-Rementeria, Peru Olaberria, Leyre Eguskiza, Joanes Segurola, Jone Aurtenetxe, Sara Matsutani, Aitziber Galletebeitia,Jon Altuna, Irati Aguirre, Ainara Arkotxa, Izaskun Moyano, Hodei Arrola, Andrea Zarate eta Endika Etxaide.Edukien arduradunak: Lohizune Amatria eta Nerea ReparazEuskara eta eduki zuzentzailea: Joanes SegurolaAdministrazio eta harpodetzen arduraduna: Uxue RazkinDiseinua eta Maketazioa: Ander Barinaga-Rementeria (debalde entertainment)Agendaren koordinazioa: Peru OlaberriaEskerrik Asko proiektua aurrera ateratzen lagundu diguzuen guztioi, bereziki: Joxerra Garzia, Jose Inazio Basterretxea, Iratxe Reparaz, Laura Matesanz, Ane Chueca, Mikel Reparaz, Ainhoa Fdz. de Arroyabe (GKZ Fakultatea), Joaquín Caparrós, Pello Reparaz, Morley, Cadena SEReko langileak, Jose Mari Goenaga, Antxoka Agirre, Toscana Ugalde, Irakutrezin aldizkaria, erreportaje eta bestelako albisteak egiten lagundu diguzuen guztioi eta zuri, mila esker.

Kapuko aldizkaria02

Ezezaguna dena, ezaguna bihurtzea da ko-munikazio ekintza guztien erronka. Eta Kapuko aldizkariaren erronka ere bada. Ezezagunak diren ideiak, objektuak, pentsamenduak…aditzera eman behar dira modu batean edo bestean. Publikoak produktu baten informa-zio guztia kudeatu behar du eta horretarako modu txukun batean aurkeztu behar zaio. Hau irakurtzen hasi aurretik, konturatuko zinen begi aurrean duzun produktua aldizkari bat dela. Baina irakurtzen jarraitu aurretik, gu hobeto ezagutzeko parada izan-go duzu. Ziur galdera hauek dantzan izan dituzula zure inguruan: nortzuk gara? Zer da Kapuko? Zein da gure xe-dea? Zer eskainiko dugu?

Hasteko, gu 1.mailako Ikus-entzunezko, Kazetaritzako eta Publizitateko graduetako ikasleak gara. Komunikazioaren arloan era-bat murgildu nahi dugun ikasleak, hain zuzen ere. Ikasten ari garena praktikan jartzea dugu helburu. Eta ez bakarrik praktikan jarri, ikas-ten ari garen hori, ongi trasmititu nahi diogu publikoari. Zer da, beraz, honekin lortu nahi duguna? Komunikatzea, komunikatzen dugu-nean disfrutatzea eta publikoarekin harrema-netan jartzea ezinbestean.

Helburuak zehaztu ditugula, ekin diezaiogun aldizkariaren izenaren esanahi misteriotsuari.

Zer da Kapuko? Komunikazio arloko graduen izenen silabak elkartuz lortu dugun izena da. KAzetaritza, PUblizitatea eta (Ikus-entzunezko) KOmunikazioa…Voilá!Gazteoi bideratutako aldizkaria da. Honetan, arlo hauek sakonduko ditugu; hala nola, mu-sika, kirolak, moda, bidaiak eta beste hainbat kontu.

Ziur hau irakurrita galdera hau bururatu zaizu-la: eta zergatik Kapuko irakurri?

Aldizkari hau sortu dugu gure jakintza teorikoak praktikara eramateko. Baina ez soilik ho-rregatik. Publikoa entretenitu nahi dugu guk gehien maite duguna egiten. Guk ikasi, hori praktikara eraman eta horre-kin, publikoa entretenitu. Hori da proiektu honi hasiera ema-teko bideratu dugun formula,

formula teorikoa. Baina, zer da funtsean, beste aldizkarietatik desberdintzen gaituena? Gal-dera honi erantzuteko, Kapuko osatzen duten ikasle batzuen hitzak jaso ditugu: «1.mailako ikasleak izanda, aldizkariak freskotasuna due-la esango nuke». «Gazteak gara eta gazteei bideratutako aldizkaria izango da». Hitz kable hauek nahastutua, esentzia fresko eta gaztea sortzen dugu, Kapukoren benetako esentzia.

Murgildu zaitez, beraz, guk eraiki berri dugun proiektu honetan!!!

Nor gara gu, zer gara gu

AzAleko ArgAzkiA: Julen HernAndez

logotipoA: irAtxe repArAz

editoriAleko irudiA:lAurA MAtesAnz

Page 3: Kapuko Aldizkaria-1. alea

Hurrengo alean...gehiago.

Gure webgunean eduki berriak (bideoak, argaz-kiak, albisteak...) eskegitzen joango gara: www.kapukoaldizkaria.tk

Kapuko Aldizkaria - Lehenengo [email protected]

www.kapukoaldizkaria.tk

Kapuko Aldizkarian argitaraturiko artikuluek ez dute zertan aldizkariaren iritziarekin bat etorri.Kapuko Aldizkaria by Kapuko Aldizkaria is licensed under a Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-LanEratorririkGabe 3.0

Unported License.Based on a work at www.kapukoaldizkaria.tk.

Permissions beyond the scope of this license may be available at [email protected].

1.

03Kapuko aldizkaria

aurkibidea1. alea

ElkarrizketaMikel Reparaz 04Eremu ikusezinaCadena Ser 06Sinadura gonbidatuaJoxerra Garzia 08Bost WAlbisteak 10Zine Txokoa 12MusikaPello Reparaz 14SareanArgazki kamerak 16Street artMorley 18KulturaJose Mari Goenaga 20BidaiakIpar-eskia 22KirolaJoaquín Caparrós 24Agenda 26

eta askoz gehiago sarean...www.kapukoaldizkaria.tk

Kapuko sarean:

Kapuko Telebista

Page 4: Kapuko Aldizkaria-1. alea

Kapuko aldizkaria04 elkarrizketa

Mikel Reparaz«Larunbat eta igande goizetan paperezko egunkari artean

gosaltzea bezalakorik ez dago»

kazetaria eta EITBko albistegietako nazioarteko burua

Mikel Reparaz kazetari nafarra (Arbizu, 1975) Euskal-dunon Egunkaria-n eta Nafarroako Diario de Noticias-en aritu zen Euskadi Irratiko korrespontsal izan aurretik. Prentsa idatzian eta irratian ez ezik, telebistan ere ibilbi-de luzea du kazetari nafarrak. Bere afizioak ofizio bilaka-tu dituela adierazi du Reparazek. Korrespontsal lanak oroitzapen onak ekartzen badizkio ere, EITBko albiste-gietako nazioarteko buru izatea gogoko duela adierazi du.

Zerk bultzatu zintuen Arbizu utzi eta munduan zehar ko-rrespontsal aritzera?Bizitzan inoiz ez dakizu zerk bultzatzen zaituen, nola irit-si zaren zauden lekura. Suposatzen dut faktore anitzek laguntzen dutela norberaren ibilbidea egiten. Nire ka-suan, literaturak eraman ninduen kazetaritzara. Txikita-tik izan dut idazteko zaletasuna, istorioak kontatzeko beharra, eta horrek ezinbestean kazetaritza ikasi eta praktikatzera eraman ninduen. Horri mapek eta bidaiek betidanik nigan eragin duten sorginkeria gaineratzen badiozu, esan nezake afizioa ofizio bilakatu zaidala, eta ez dago hori baino gauza handiagorik. Hala ere, egia aitortzea nahi baduzu, inoiz erabat pozik ez dagoen ho-rietakoa naiz ni.Hainbat urtez korrespontsal ibilita, zaila al zaizu orain bulego batean lan egitea?Bruselatik Bilbora etorri nintzenean korrespontsal itzulia-ren sindromea izan nuen, eta oraindik ere ez zait erabat sendatu. Badakizu, esaten da ez dela atzerrian korres-pontsal izatea baino lan askeagorik –ordutegirik gabe, jeferik gabe...–, eta erredakzioa espetxe bilakatzen dela itzultzen den korrespontsalarentzako. Hala ere, nire lana ez da erredakziora mugatzen, eta horrek behar dudan oxigenoa ematen dit. Bilbora itzuli nintzenetik etengabe ibili naiz nazioarteko albisteak kubritzen. Azkena, Gada-firen aurkako iraultza eta gerraren berri eman ahal izan dut Ras Ajdir Libia eta Tunisia arteko mugatik.Zure ibilbide profesionalean zehar irratian, zenbait egunkaritan eta telebistan aritu zara. Bat aukeratu be-har bazenu, zeinekin geratuko zintezke? Zergatik?Komunikazioaren mundua oso zabala da. Unibertso ho-rren barruan, nik kazetaritza aukeratzen dut, euskarrien gainetik. Kazetari izatea ez da ofizio bat soilik. Inguruan dugun mundua begiratu eta interpretatzeko modu bat da, egia etengabe bilatzea eta audientziari informazio zehatza eskaintzea, eta hori edozein euskarritan egin daiteke, papera edo irratia bezalako hedabide tradi-zionaletatik Twitter bezalako sare sozialetaraino.Azken hamar urteotan kazetaritzak bilakaera ikaraga-rria izan du. The New York Times, Berria, Radio Euskadi,

ETB edo El País dagoeneko ez dira egunkariak, telebistak edo irratiak. Denek eskaintzen dituzte bideoak, testuak, argazkiak, blogak, tweet-ak, audio korteak... Inportan-teena edukia da. Eta etorkizuneko kazetariak ezin du hori ahaztu.

Komunikazioaren munduan murgiltzeko, zer ezaugarri berezi behar dira?Komunikazioa kazetaritza baino askoz esparru zabala-goa da. Enpresa baten irudi korporatiboa diseinatzea komunikazioa da, gobernu bateko prentsa oharrak egi-tea komunikazioa da, publizitatea komunikazioa da, te-lebista kate baten sharea handitzeko inolako printzipio-rik gabe eduki lotsagarriak eskaintzea ere komunikazioa da. Horregatik, ez dago formula magikorik.Kazetaritzan, eta bereziki irrati edo telebistan, kazetari sena eta komunikazio ahalmena ezinbesteko ezauga-rriak dira, eta bien arteko oreka ezinbestekoa da. Leta-gin ikaragarria duen kazetari batek ez badaki albistea ongi komunikatzen, bere lanak ez du ezertarako balio. Aldiz, oso komunikatzaile on batek ez badu informazioa behar bezala eskuratu eta kontrastatzen, alegia gezu-rrak oso ongi kontatzen baditu, horrek ere ez du etorki-zun handirik mundu honetan.

testuA: nereA repArAz, iñigo gonzAlez etA leyre eguskizA

Arg

AzkiA

: e

itb.c

oM

»

“Afizioa ofizio bilakatu zait, eta ez dago hori baino gauza handiagorik”

“Kontatzen errazenak diren albisteak zeure begiz ikusten dituzunak dira”

Mikel Reparaz, kazetaria

Page 5: Kapuko Aldizkaria-1. alea

1.

05Kapuko aldizkariaelkarrizketa

Argia aldizkariari eskainitako elkarrizketa batean ze-nioen kazetariak «bokaziozkoak» edo «bakaziozkoak» direla. Zein esparrutan kokatzen duzu zure burua?Bokazioa profesioa odolean eramatea da. Ingurua ka-zetari begiekin ikustea eta pentsamendu kritikoa mu-garaino eramatea. Eta horrezaz gain, nire lagun batek esaten zuen bezala, munduaren aurrean txunditzeko ahalmena inoiz ez galtzea.Teknologia aurrerapenak etengabeak dira egungo gi-zartean. Pairatu al du kazetaritzaren munduak aurre-rapen teknologikorik? Hala bada, eragin positiboa ala negatiboa izan dute aurrerapen horiek?Ez dakit ona ala txarra den teknologiak kazetaritzaren-gan duen eragina. Aldaketak mugiarazten gaituen hei-nean, ona da eragin hori. Paperezko egunkariek eten-gabe ateratzen dituzte aplikazio berriak, albisteak iPad, iPhone, Galaxy edo dena delako gailuan irakurri ahal izateko. Berrikuntza horiek onak dira, betiere informa-zioaren kalitatea eta edukiak irizpide periodistikoen ara-bera onak diren heinean.Non hasi zenuen zure ibilbide profesionala? Gogoratzen al duzu zure lehenengo eguna?Erredakzio baten atea zeharkatu nuen lehenbiziko egu-na ongi gogoratzen dut. Nafarroako Diario de Noticias-en izan zen. Han egin nituen lehenbiziko praktikak. Hala ere, ordurako Iruñeko Euskalerria irratian saio bat egiten genuen gauean ikaskide batzuekin batera. Hala ere, nazioarteko kazetaritza lehenbiziko aldiz Balkanetan arnastu nuen, artean Nafarroako Unibertsitatean ikasle nintzela. Bosniako gerraren azken uneak ziren, eta Koldo Azkune lagunarekin motxila hartu eta gerraren ondo-rioak ondotik ezagutzera joan ginen.Korrespontsal bezala, albiste askoren berri emango ze-nuen. Zein albiste egin zaizu kontatzen errazena? Eta zailena?Kontatzen errazenak zeure begiz ikusten dituzunak dira. 2008ko abuztuan, esaterako, tanke errusiarrak Georgia inbaditzen ikustea Kremlinak muga zeharkatu zutenik behin eta berriz ukatzen zuen bitartean. Horren lekuko izan eta inolako zalantzarik gabe bertsio ofiziala gezur-tatu ahal izateak izugarrizko balioa du, eta era berean erraza da, zeure begiz ikusi duzulako.Zailenak, berriz, lehen eskuko informazioa erdiestea ezinezkoa denean. Albisteak balizko esaldiekin eman behar dituzunean: «Hau horrela eta horrela litzateke». G20ko buruzagiek Hego Koreako hiriburuan iaz egin zu-ten goi bileran Txina eta Estatu Batuen arteko dibisen gerra audientziari ongi esplikatzea ere ez zen batere erraza izan.Gero eta egunkari gehiagok egiten dute bertsio digita-laren aldeko apustua. Zer deritzozu egunkarien «digi-talizazioari» buruz? Bertsio digitalak paperezko edizioa ordezkatuko al du? Bateragarriak al dira biak?Momentuz bateragarriak direla erakusten du esperien-tziak. Hala ere, etorkizuna asmatzea ez da erraza. Aditu askok diote papera desagertuko dela, eta denek iPad eta antzeko gailuetan irakurriko ditugula albisteak, bi-

deoak eta argazkiak testuarekin batera eskuragarri izanda. Nik esan dezakedan bakarra da larunbat eta igande goizetan paperezko egunkari artean gosaltzea bezalakorik ez dagoela.APMko lehendakari den Fernando Gonzalez Urbane-jak esan berri du 2011. urtea kazetaritzarentzat okerre-na izango dela. Bat al zatoz adierazpen horrekin? Nola ikusten duzu zuk gaur egungo kazetaritza?Ekonomia hankaz gora dago, eta komunikazioaren munduak barru-barrutik pairatu du krisia. Batez ere au-rreko urteetan komunikazioaren boom estratosferikoa bizi izan dugulako: gidoilariak, kazetariak, publizistak, prentsa arduradunak... kontratu asko egin izan dira. Eta gero gainbehera dramatikoa etorri da. Komunikazio tal-de handien fusioek eta langileen kaleratze masiboek min handia egin diote gure sektoreari, eta hedabide publikoen aurrekontuetan ere zartakoa ikaragarria izan da. Lan merkatua lanposturik gabeko kazetariz gai-nezka dago orain, eta esan liteke 2011 ez dela urterik onena izanen. Baina baikor izan behar dugu. Gauzak ezin dira okerrera joan, ezinbestean hobetuko dira.Egun, EITBko albistegietako nazioarteko buru zara. Zer-tan datza zehazki zure karguak?Nire lana ETBko nazioarteko informazioa koordinatzea da. Nire lantaldearekin batera edukiak aukeratu eta lantzen ditugu, eta bestetik atzerrian diren korrespontsa-len koordinazioa egiten dut.Egiptok iraultza egin berri du Hosni Mubarak diktado-rearen aurka. Gaur egungo kazetaritzak ere aldaketa sakon baten beharra duela uste al duzu?Herrialde arabiarretan gertatzen ari denak agerian utzi du diktadoreek ez dutela zereginik komunikazioaren bo-terearen aurrean. Botere hori herriaren esku dagoenean –Facebook edo Twitterri esker–, askatasunerako bidea-ren erdia egina dago. Horregatik, Mubarak, Ben Ali eta Gadafi Internet eta komunikazioak eteten saiatu dira iraultza ate joka ikusi dutenean. Baina beranduegi zen ordurako.Baina sare sozialez gain, Al Jazeera eta Al Arabiya te-lebista kateen eraginak tesi baterako emanen luke. Erakusten baitu XXI. mendean ere kazetaritzak oraindik gauza handiak egin ditzakeela. Izan al duzu inoiz komunikazioaren munduan zuretzat erreferente izan den pertsonarik? Erreferente asko ditut, bai, eta gehienak ezezagunak publikoarentzako. Profesional izugarriekin lan egiteko aukera izan dut, eta horrek ez du preziorik.

»

Arg

AzkiA

: blo

gAk.c

oM/k

Ale

A

Page 6: Kapuko Aldizkaria-1. alea

06 eremu ikusezina

Irratia, ahotsaren bitartez guztion etxeetara

Kapuko aldizkaria

testuA: nereA repArAz

«Irratiak badu telebistak ez duen xarma berezi bat eta hark eskaini ezin dituen posibilitateak eskaintzen dizkigu» hitz horiekin erantzun du Cadena Ser irratiko soinu teknikari, Mikel Ramosek gaur egun irudiak hartu duen garrantziaren inguruan galdetu zaionean. Izan ere, ikus-entzunezko gizarte batean murgiltzen ari gara, non informazio orori itxura bat ematen zaion. Honen aurrean, irratian dabiltzanek hedabi-dea defendatzen dute, telebista bere gorenean badago ere, irratiak berezko «xarma» duela eta ez dela inolaz ere ozen irakurririko testutzat interpretatu behar adierazten dute.

Kapuko aldizkaria Cadena SER-ek Bilbon duen egoitzan izan da, Athleticeko partiduaren irrati bidezko erretransmisioa lehenengo pertsonan bizi eta aldizkariaren irakurleei xehetasun guztiz iritsarazteko. «Bizi jokaldi bakoitza, bizi Carrousel Deportivo!» entzun zitekeen esa-tariak entzuleak animatzen zituelarik. Bilboko futbol taldeak Mallorcan jokatutako partidua gaueko bederatziak arte hasten ez bazen ere, arratsaldeko zazpi eta erditarako irratiko teknikariak martxan zeuden. Izan ere, prestakuntzak lan handia du soinu aldetik.

Egoitzan bertan hainbat irrati kokatzen dira, guztiak talde me-diatiko berdinaren menpe aurkitzen baitira, besteak beste Cadena Dial, 40 Principales eta AS egunkaria. Cadena Ser-en, bi langunetan banatzen da espazioa. Alde batetik, erredakzioa dago, non kazetariek momentu oro esango dena prestatzen duten. Horietako batzuk aldi berean, esatari lana ere egiten dute. Hori da, hain zuzen ere, Iñigo Markínezen kasua batik bat, izan ere, Mallorcara bidaliriko irratiko kide den Ivan Martinekin batera, estatu guztira zabaldu zen futbol partidar-en erretransmisioaz arduratu ziren.

Erredakzioaz gain, soinuaz arduratzen diren estudio teknikoak ikus ziitezkeen. Bertan lanean zebiltzanek estudioek euren artean dituz-ten ezberdintasun teknikoak azaldu zizkiguten. Beste gainontzeko arlo-etan gertatzen den moduan, irratian ere digitalizazioa eman da. Estu-dioen itxuran ere antzematen da aldaketa. Estudio berrian aparailuek espazio gutxiago okupatzen duten bitartean, zaharrean, tresna eta botoiak ugariagoak dira, baina azken finean, funtzio bera betetzen dute biek. Soinuaz arduratzen diren teknikariek, aldaketak praktikota-sun handia ekarri duela adierazi zuten, erraztasuna dela digitalizazioak eskaintzen duen onurarik aipagarriena. Irratian, gainontzeko heda-bideetan gertatzen den lez, aparailu berrien beharra dagoela esan zuten, teknologiaren aurrerapenek lana erratzen dutela baieztu zuten aho batez.

“Digitalizazioarekin asko antze-maten da gauzak egiteko er-raztasuna, lehen ez geneukan azkartasuna daukagu eta soinu-aren kalitatea hobetu egin da”

Mikel Ramos,Cadena Ser-eko teknikaria

“Sarritan mezuak jasotzen di-tugu atzerritik, Argentinatik esaterako eta horrek poz handia ematen du”

Mikel Ramos,Cadena Ser-eko teknikaria

»

ArgAzkiAk: Julen HernAndez

Page 7: Kapuko Aldizkaria-1. alea

1.

07Kapuko aldizkariaeremu ikusezina

Soinu teknikariak erretransimisioan zehar txer-tatuko diren musika, melodia eta soinuak prestatzen dituzte. Aldez aurretik egiten da soinuen prestaketa hau. Teknikarietako batek adierazi zuen moduan, «inprobisazio lana ere bada». Izan ere, esatariak esango duena au-rreikusi behar dela zioen, momentu oro ipiniko den soinua aukeratzeko. Soinu teknikariaren eta estariaren artean lan harreman «estua» egon behar dela ziurtatu zuten eta euren ar-teko ulermenak erabateko behar duela izan.

Cadena Ser-en, gainontzeko irratie-tan bezala, puntualitatea oinarrizko faktorea da. Izan ere, programa bakoitzak dagokion orduan hasi eta amaitu behar du. Horrela ez izatekotan edo akatsen bat egotekotan, ko-nexioan arazoak gerta litezke. Izan ere, Bilboko Cadena Ser, Madrilen dagoen egoitza nagu-siarekin dago lotuta, eta programazioaren zenbait atal bertatik erretransmititzen dira.Lokutorioan, Iñigo Marquinez eta AS aldizka-riko kazetari bat zeuden; lehena Urtubi futbol taldeko jokalari ohia. Futboleko erretransimisioetan improbisazioa nagusit-zen da, horretarako noski, esatariek telebista bat dute aurrean une oro gertatzen dena ahotsaren bidez etxe guztietara helarazteko.

Ikus-entzunezko gizarte bat ez ezik, Internetek menperaturiko gizartea ere badugu hau. INEk eginiko ikerketa ba-ten ondorioz jakin da estatuko enpresen %94a Internet bidezko konexioaz baliatzen dela bere produktua saldu edota jende artean zabaltzeko. Modu berean, Cadena SER-ek ere Internet bidezko komunikazioari eusten dio programazioaren gehigarri edo osagarri gisa. Futbol partiden erretransimio baten kasuan, futbolzaleek Interneten bidez egiten dituzten apustuak komentatzen dituzte zuzenean. Horrez gain, jakina da sare sozialek berebiziko garrantzia hartu dutela, hori dela bide, Cadena SER-ek ere bere kontuak ireki ditu Facebook eta Twitter-en. Cadena SER-era egindako bisita honek argi uzten du, irratiak bizirik dirauela. Telebistak eta hedabide bisualek in-darra hartu badute ere, irratiak gainontzekoek eskaintzen ez dituzten erabilera posibleak ditu, bertako kazetariek adierazi zuten moduan, irratiak bi gauza batera egiteko aukera eskaintzen du. Entzule kopuruak behera egin badu ere, azken urteetan, irratiak beti jarraituko du programazioa berritzen eta egunerokotasunaren hoberena eskaintzen.

»

Page 8: Kapuko Aldizkaria-1. alea

Kapuko aldizkaria08 sinadura gonbidatua

Edozertarako eta edonola erabiltzen diren hitzek ez dute gero ezertarako balio izaten: zoriona, maitasuna, justizia… zenbat hala-ko hitz garai batean eder ez ote den hitz huts bihurtu, mamirik gabeko oskol ustel. Komunikazioa hitza ere, nire ustez, ederki legoke berez eder izan arren alferrik galdutako hitzen zerrenda horretan, bere ahizpa-arreba, neba-anaia eta lehengu-suekin batera noski: komunikatu, komuni-katzaile, komunikabide…Komunikaziotik oskola baino ez duten gau-zak izendatzeko erabiltzen dugula, alegia, komunikazio hitza. Batzuetan, barregarri gerta liteke: norbaiti tele-fonoz deitu eta norbait horren ahotsaren ordez haren morroi elektroni-koaren pi-pi-pi amorragar-ria entzuten dugunean, adibidez, komunikatzen ari dela esan ohi dugu, ondotxo dakigun arren batzuek egun osoa «ko-munikatzen» pasatuta ere ez dutela egunean zehar deus ere komunikatzen. Ari ariko dira, bai, baina ez komunikatzen. Komunikazio hitzaren beste sasi-erabilera batzuk, ordea, ez dira hain bar-regarriak. Komunikatzea eta jakinaraztea nahastea, esaterako, oker handia da; batzuetan nahi gabe egiten da okerra, ezjakintasun xaloz, baina beste batzuetan berariaz eta propio egiten dena: guk hori horrela dela sinestea mesede zaiolako nor-baiti. Nori? Sarri, egun osoa komunikatzen ez ezik bilduta pasatzen duen eskuzuri lep-atenteren bati. Eta ez, gutun bat (edo e-mail bat) bi-daltzea ez da komunikatzea, ez behintzat

gutuna edo e-maila bidali eta kito egiten bada. Izan ere, komunikatzea mezua bidali eta hor-konpon egitea baino askoz gehia-go da: hartzailearengana iristeko ahalegin ageriko eta frogagarriak bereizten du ko-munikazioa jakinarazpen hutsetik. Komunikazioan hartzailea baita gau-za guztien neurri eta irizpide. Hartzailea be-har bezala ezagutu gabe mezuak bidalt-zen diharduenak mezularitzan dihardu, ez komunikazioan. Bestalde, hartzailea aintzat hartu gabe beren mezua hedatu besterik egiten ez duten enpresei ez genieke komu-nikabide deitu behar, hedabide baizik.

K o m u n i k a z i o -arena omen den gure gi-zarte moduan, ez dago ez lanbiderik ez bestelako jar-dun esparrurik, ganorazko komunikazioaren premia ez duenik. Hori nekez ezta-baidatuko dizu inork. Teo-ria onartzea bat da, ordea, eta beste bat, oso bestela-koa, teorian onartutakotik atera beharreko ondorioak ateratzea.

Irakasleok, esaterako, ez dakit zinez sinesten ote dugu irakasle ona izateko ez dela nahikoa egokitu zaigun ikasgaiaz zer-bait (asko ez bada aski behintzat) jakitea, horrez gain nahitaezkoa dela dakigun hori komunikatzeko borondatea eta komunika-tu nahi duguna komunikatzeko gaitasuna edukitzea. Zertan ari gara? Ikasleekin komu-nikatzen ari al gara, ala ikasleek deitzen digutenean «komunikatzen» ematen dugu beti (geure baitan) bilduta gaudelako?

Komunikatzen??? Joxerra Garzia

Page 9: Kapuko Aldizkaria-1. alea

1.

09Kapuko aldizkariakalian gora, kalian behera (street art)

Telebista piztu eta iragarkien eta politikoen ad nauseam argu-dioen artean, pelikula bat ikusten geundela konturatzen gara; edo, auskalo, munduan benetan ger-tatzen ari dena. Eta kaleetan? Ka-leetan berdin. Edonon saturazioa pairatzen ari gara. Akaso ez da espazio publikorik geratzen? Ez! Coca-Cola-k parke zati bat erosi du letra gorriz tindatzeko, segu-ruenik iturriko ura Fontvella-k jarri du, eta, nork daki, agian, parkeko eserlekuak Ikea-k egin ditu. Satu-razioa edonon. Zorionez, zentzugabeko hitz jario horren aurrean alternatibak agertzen ari dira azkenen aldian. Baina nortzuk dira alternatiba ho-rien sortzaileak? Anonymous edota Wikileaks aipatu genitzake, burmuin garbiketaren arerio gisa. Baliteke Banksy ere horien artean egotea. Argi dagoena da kexat-zeko bide berria ez dela izena ematea. Egun, ideia dugu, ez pertsona.

Banksyk saturazioa satira bihurtzen du graffitien eta street artearen bidez. Banksyk ez du ospea bilatzen, edo bai? Kontua da anonimotasun horren atzean arma bat dagoela, mezu gogor eta zuzen batez gain, irudimena eta artea duena.

Horrela definitzen zuen Banksyk street artearen ideia pa-saden urtean egindako aitorpen batean:“16 urte nituela trenbide batean ezkutuan sartu eta talde graffite-ro baten (zeinen kide bakarra ni neu nintzen) inizialak idatzi nituen horma batean. Horren ostean gauza ikaragarri bat jazo zen; ez zen ezer gertatu. Nire atzetik ez

zen txakurrik etorri, zigortzeko as-moarekin Jainkoak bidalitako txi-mistarik ez ninduen txikitu eta nire ama ez zen konturatu etxean ez nengoela.

Gau hartan nahi nuena lor nezakeela konturatu nintzen. Eta «Sartzea debekaturik dago” idatzita duen kartelaren atzean dena bereizmen handiagoarekin gertatzen dela ohartu nintzen: adrenalinak ikusmena areagot-zen dizu, soinu txikiena ere esan-guratsua bilakatzen da, usaime-na areagotzen zaizu eta eskaleek edonon egiten dute kaka.

Delitutzat hartzen dute as-kok jabetza pribatuetan sartzea eta bertan margotzea. Baina, iza-tez, egunero-egunero marketing-ean adituak diren taldeek gure burmuinaren 30 cm²-ak indarrez hartzen dituzte. Estatus sozialare-kin eta zitalkeriarekin itsututa da-goen gizarte honek lortu ezinezko xedeak saltzen dizkigu, egoera horri erantzuteko graffitia egokia da. Hori da erregulaziorik gabeko merkatu libre baten ikuspuntua, merezi duen artea daukana. Eta agian batzuei denbora galtze ika-ragarria irudituko zaie, baina nori axola zaio haien iritzia: haien ize-na ez baitago idatzita hizki erral-doiekin hiriko zubian.

Lortu ezinezko xedeen merkatuaren parte gara, eta ba-tzuk, jadanik aspertuta gaude merkatu honen funtzionamen-duaz. Baina lasai, Banksyren tximi-noak dioen bezala: «Laugh now, but one day we’ll be in charge».

Informazio gehiago eskuratu nahi izanez gero, hemen kontsultatu:- The exit through the gift shop (Banksy, 2010)- Banksy Wall and Piece (Banksy, 2005)- Trespass: historia del arte urbano no oficial (Carlo McCornick, Marc & Sara Schiller, Ethel Seno, 2010)- www.banksy.co.ukEdo Kalian gora, kalian behera web-gunean galdetu: kaliangorabehera.blogspot.com

Banksy, anonimotasuna eta saturazioatestuA: Julen biguri

 

 

street art gehiago: Morley-ri elkarrizketa 18. orrialdean

Page 10: Kapuko Aldizkaria-1. alea

Kapuko aldizkaria10 5W

2015erako ‘tablet’-ak erabiliko ditu prentsa ida-tziaren irakurleen %25ak testuA: AinHoA bAsArrAte

Tabletak gadget jaioiberriak diren arren, hurrengo urteetan prentsa idatzian eragin handia izango duela aurreikusten da. Nieman Journalism Lab taldeak egindako ikerketaren arabe-ra, 2015. urtean prentsa idatziaren ohiko irakurleen laurdenak tabletak erabiliko ditu horretarako.

2011. urtea kazetaritzarentzat ‘okerrena’ izango dela adierazi du Madrilgo Prentsa Elkarteko lehendakariakLehendakariak azpimarratu du kazetaritzaren etorkizuna ‘Internet’ dela eta krisi ekonomikoak kazetaritza ‘gogor’ astindu duela testuA: iñigo gonzAlez

Hasi berri den urtea «kazetaritzarentzat okerrena» izango dela adie-razi du Fernando González Urbanejak, Madrilgo Prentsa Elkarteko (APM) lehendakariak. Era berean, kazetarientzat 2011.urtea «auke-ren urtea» izango dela esan du, eta kazetariei «aukerak bilatzeko» eta «kexak alde batera uzteko» eskakizuna egin die. Foro de la Nue-va Comunicación izeneko tribunan eman zuen hitzaldia APMko le-hendakariak, kazetaritzaren egungo egoeraren errepasoa egiteko baliatu zuena. Urbanejaren aburuz, «Internet» da «kazetaritzaren etorkizuna». Tes-tuinguru horretan, hedabideak «aldaketarako garaiz» daudela azpi-marratu du APMko lehendakariak. Gainera, egunkarien paperezko edizioaren desagerpena «inozokeria» dela adierazi du, ez duela iraungitze datarik. Era berean, kazetaritzan etikak duen garrantzia aipatu du Urba-nejak, etikak kazetaritza «fidagarriago» bilakatuko lukeela adieraziz. Ildo beretik, hedabideek trebetasun informatikoa eta marketing sena duten kazetariak behar dituztela azaldu du. «Kazetariak informatzeaz arduratu behar du, ez edukiak saltzeaz edo irakurleak entretenitzeaz».

Arg

AzkiA

: ApM

F. González Urbaneja, APMko lehen-dakaria

Garai ilunak idatzizko prentsarentzattestuA: AintzAne lArrAñAgA

2010a espero zena baino okerragoa izan da egunkarientzat. Izan ere, irabaziak %3.7 inguru gutxitu dira orokorrean, eta irakurleak ere asko murriztu dira azken urteotan. Krisia hasi zenetik kalte izu-garriak jasaten ari da idatzizko prentsa, eta 2007tik irabaziak %30 jeitsi dira, publizitate agentziek gehiago inbertitzen baitute beste euskarri batzuetan, hala nola, Interneten eta telebistan.

Internet gabe Twitter erabiltzeko aukera izan dute Egipton testuA: loHizune AMAtriA

Egiptoarrek Twitter Internetik gabe erabili ahal izateko Speak2Tweet zer-bitzua garatu dute Google eta Twitter konpainiek. Sistema honek telefono mugikorren bitartez bidalitako ahots eta testu tweet-ak zuzenean igotzen ditu sarera. Hosni Mubarak Egiptoko presidente ohiaren kontrako manifesta-zioak hasi eta berehala, Internetik gabe gelditu ziren herritarrak. Horren ondorioz, Google konpainiak sare sozialen erabilera errazteko modua bi-latu du.

bo

st w

Page 11: Kapuko Aldizkaria-1. alea

11Kapuko aldizkaria5W

2

Otsoaren hatsa, ez ahazteko filmatestuA: txAbi AlvArAdo

Jakiteagatik jende askok daki Gerra Zibilean jasotakoaren berri. Baina gutxiago dira gertaera horietaz hausnar-tu eta ondorioak ateratzen ausartu direnak. Laudioko (Araba) zenbait bizilagunek hala uste dute, eta horrega-tik, Otsoaren Hatsa laburmetraia grabatu dute, ez ahazteko. Laudioar talde horrek azaldu duenez, «espainiar estatu mailan egin dira Gerra Zibilari buruzko pelikulak, eta batzuk oso onak gainera». Baina, azpimarratu dutenez, Euskal Herrian ez da gai horri buruzko zinemagintza apenas landu. Hala, laburmetrai honekin beraien «ekarpentxoa» egin nahi izan dute. Film labur honetan, burdinazko gerrikoko gudari talde baten nondik norakoak kontatzen dira. Otsoaren arnasa geroz eta hurbilago daukate, eta elkarren arteko konfiantza eta elkarlana nahitaezkoa egingo zaizkie muturreko egoera horretan. Zinemaren munduan, aurretik zenbait saiakera egin dituzten arren, Otsoaren Hatsa grabatzeak aparte-ko zenbait zailtasun ekarri dizkie laudioarrei. «Ez dugu ahaztu behar hau akziozko eta gerrazko pelikula bat dela eta horrek eszenografia aldetik asko eskatzen dizu». Goikogane mendiko magaletan grabatu dute filma, ber-tan dauden gerrako lubakietan. Izan ere, historiarekiko fideltasun ahalik eta handiena mantendu nahi izan dute. Horretarako hainbat historialarirekin hitz egin eta garaiko dokumentu ugari kontsultatu dituzte, emaitza «duin» bat lortzeko asmoz, egileen esanetan. Gainera, esan beharra dago aurreko guztia be-raien poltsikoko diruarekin ordaindu dutela; diru-lagunt-zak, eskatu badituzte ere, jaso ez dituztelako. Filma martxoaren 11an estreinatu zuten Laudion, eta emanaldi horren ostean lana beste zenbait herri eta jaialditan proiektatzeko asmoa erakutsi dute.

Hedabide digital berri bat aurkeztu du kazetari talde batektestuA: iñigo gonzAlez

Ethic izeneko hedabide digitala aurkeztu dute komunikazioaren iraunkortasunean aditua den kazetari talde batek Madrilen. Hedabideak albistez jositako web orrial-dea eta plataforma digitala izango ditu, komunikazioaren garapen iraunkorra bultzatzeko xedearekin. Sortzaileek azaldu dutenez, hedabidean klima aldaketa eta pobreziaren aurkako gatazka bezalako arazoak landuko dituzte. Edizio digi-talaz gain, aldizkari bat ere aterako dutela baieztatu du plataformaren zuzendari den Pablo Blasquezek.

P. Blasquez

Gazteiraultza.info, Arabako gazte mugimenduaren ahotsa, abian testuA: txAbi AlvArAdo

Proiektu komunikatibo berri bat jaio da Araban, bertako gazteriak bere iritzi eta ideiak plazara ditzan. Ekimen berri honen bultzatzaileek esan dute egunero sistemaren soldatapeko komunika-bideetan gazteoi buruz entzun beharrekoez kokoteraino daudela, eta horri aurre egiteko modu bakarra gazteak beraien errealitatearen jabe izatea dela. Irratigintza, idatzizko kazetaritza eta bideo-aktibismoa bezalako alorrak landuko dituzte, isilarazten diren errealitate guzti horiek oihukatzeko. Gainera, edozein erakunde, alderdi edo insti-tuzioekiko independentzia bermatuko dutela nabarmendu dute.

Bakeroen pelikula bat grabatu dute ArabantestuA: txAbi AlvArAdo

Algo mas que morir filma grabatu dute Arabako Kuartango herriko inguruetan. Horrela, herriko bizilagun batzuk beraien txikitako ametsa bete dute, western generoko film bat grabatzea, hain zuzen ere. Tiroketak, mendekuak, maitasuna… denetarik dauka Kuartk Valley herrian girotutako pelikula honek. 5 urte igaro dira jada bakeroen istorio hau iruditan kontatzeko lehen urratsak eman zirenetik, eta muntaketa amaitu berri dutela, emaitza Gasteizko zenbait zinemetan erakusteko asmoa adierazi dute egileek.

Page 12: Kapuko Aldizkaria-1. alea

Kapuko aldizkaria12

1.

Mende laurden arrakastatsuatestuA: Ander bArinAgA-reMenteriA

Agusti Villaronga zinemagile kataluniarraren filma izan zen dudarik gabe, pasa den otsailaren 13an, Madrilen ospatu ziren Goya Sarie-tako filmerik sarituena. Atzean utzi zituen sariak irabazteko kiniela ge-hien zituzten filmeak: Alex de la Iglesia zinemagile bilbotarraren Bala-da triste de trompeta (3 Goya), Icíar Bollaínen También la lluvia (3) eta Buried (2).

Andreu Buenafuentek aurkezturiko hiru ordu inguruko ekital-dian hizpide izan ziren, bai Angeles González-Sinde (Espainiako Kul-tura ministroa) eta Alex de la Iglesia (Espainiako Zinema Akademiako zuzendaria). Lehenengoa onartu berri den Sinde Legea-ren sortzailea izateagatik eta bigarrena lege hau onartu ondoren, ahal bezain las-ter dimisioa aurkeztuko zuela esateagatik.

Euskaldunek ere presentzia izan zuten zeremonian, bai aur-kezle lanetan eta baita irabazle ere. Karra Elejalde gasteiztarrak Gizo-nezko Aktore Onenaren saria jaso zuen, Alberto Iglesias beteranoak, Jatorrizko Musikarik Onenarena eta Urko Garaik Buried filmean egin-dako lanagatik Soinu Onenaren saria. Maria Reyes Arias gipuzkoarrak gainera, Fikziozko Film Labur Onenaren Goya saria irabazi zuen Una caja de botones laburmetraiarekin.

4,5 milioi pertsona inguruk ikusi zuten TVE1 katean Teatro Real Antzokitik zuzenean eman zen gala.1.- Andreu Buenafuente, ekitaldiaren hasieran. 2.- Al-

berto Iglesias. 3.- Karra Elejalde. 4.- Urko Garai, Marc Orts, James Muñoz. 5.- Maria Reyes Arias.

1

23

4 5

ZINE TXOKOA

Sorpresa eta gorabeherarik gabeko 83. Oscarrak Black Swan eta The king’s speech izan ziren jaialdiko protagonista ukaezi-nak testuA: nereA repArAz

Sorpresarik gabeko Oscar sari banaketa izan zen azkenekoa, 83. edizioa hain zuzen ere. Oraingo honetan, Anne Hathaway eta James Franco akto-re gazteak izan ziren jaialdiaren aurkezle. Espero bezala, El discurso del Rey edo The king´s speech izan zen gaueko protagonista ukaezina. 12 izenda-penekin film sarituenen zerrendan buru bazen ere, 4 Oscar jaso zituen, ho-rien artean, film hoberenaren saria jaso zuelarik Steven Spielberg-en esku-tik. Inception filmak ere, 4 Oscar eskuratu zituen.Film britainiarrak pelikula hoberenaren Oscarra ez ezik, aktore hoberena-ren saria ere jaso zuen Colin Firth-en lan txukunagatik. Saria bere familiari eskertu zion eta bere aktore karrera «zenit»-era iritsi dela aitortu zuen urduri. Emakumezko aktore hoberenaren sariak aurretik espero zen bezala, Nata-lie Portan israeldar-estatubatuarraren eskuetan amaitu zuen Black Swan filmeko protagonistaren papel itzelagatik. 29 urteko gazteak bere lanbidea maitatzea aitortu zuen eta «eromena» hitzez deskribatu zuen, momentuan sentitutako sentimendua. Familiari bere laguntza eta pazientzia eskertuz utzi zuen eszenatokia.Film ez ingelesaren saria Urrezko Globoetan arrakasta izandako In a better world film danimarkarrak jaso zuen. Honekin batera, Biutiful film mexikarra 8 saritara izendatua zegoen arren, Oscarrik gabe amaitu zuen gaua. Baina badirudi, filmaren zuzendaria, González Iñárritu, konforme geratu zela, izan ere, jaialdia hasi aurretik gertatzen zena gertatuta ere «irabazle» sentitzen zela adierazi zuen.

Page 13: Kapuko Aldizkaria-1. alea

1.

13Kapuko aldizkariazine txokoa

Kritika: Coffe and Cigarettes

testuA: ibon urresti

Kafea eta zigarroak. Pertsonen arte-ko lotura eta hurbiltasunaren adiera-zle dira sarritan. Kafe-katilu bat, as-kotan, lagun, solasaldi eta sekretuen sinonimo da guretzat. Eguneroko plazer txikien apologia egiten duen filma da Coffe and Cigarettes. Kafe-katilu bat eta lagun arteko solasaldi batekin gozat-zera bultzatuko gaituzte pertsonaiek. Hala ere, lehen inpresioan, filmak guztiz zentzugabea dirudi. Pastazko betaurrekoak artearen inguruan ematen duten bermearen atzean izkutatutako beste maisulan uler-gaitz horietako baten usaina dario. Eta zine munduan halakorik badago ere, uste dut kasu honetan giza ko-munikazioaren inguruko hainbat on-dorio atera ditzakegula. Horretarako, Jarmuschek, elkarren artean itxuraz inongo lotura-rik ez duten laburmetrai ezberdinak tartekatzen ditu filmak irauten duen 95 minututan. Bi pertsonaia mahai baten inguruan. Kafea eta zigarroak. Itxu-raz, hori da istorioak lotzen dituen ar-gumentu komun bakarra. Bitartean Elvis Presleyren heriotzaren inguruko konspirazioak, Nikola Teslaren teoriak edota te ingelesaren prestakuntza egokia bezelako gai nahasi eta ez-berdinen inguruan hitz egiten dute pertsonaiek. Filma 2003an estreinatu ba-

zen ere, Jarmuschek 1986tik zera-man eszena eta pasarte ezberdinak filmatzen, azkenik 11 bineta laburrez osatutako collage bat egin arte. Ho-rrez gain, aktore zerrenda bikaina es-kaintzen digu film independente ho-nek: Roberto Benigni, Steven Wright, Bill Murray, Steve Buscemi, Cate Blan-chet edota Tom Waits, Iggy Pop eta Jack White musikariak esaterako. Aspektu teknikotik filmak ez du inongo konplexutasun berezirik, hare gehiago; sinpletasuna eta infor-maltasuna dira nagusi; zuri-beltzeko plano itxi eta kamera enkoadraketa finkoak mantenduz. Gure bizitzetatik ateratako eguneroko elementuak biltzen ditu Jarmuschek filmean, eta hauen in-guruan komunikatzeko gai izatearen garrantzia azpimarratzen du. Bada, pertsonaiek mantentzen dituzten elkarrizketak ez dute gai konkretu-rik jorratzen. Egunerokotasunean sortzen diren egoerak besterik ez dira, elkarrizketak momentuaren inertziaren menpe daudelarik. Hala ere, askotan guztiz hutsalak eta ab-surduak bilakatzen dira pasarteak.-Laster joan egin behar dut.. Dentis-tarenean txanda daukat. Baina ez dut joan nahi, ez zait gustatzen den-tista…-Steve. Nik denbora daukat. Denbo-ra asko!-Nire ordez joan nahi?

-Mila esker. Bai zure ordez joango naiz. Ederra! Komunikazio egoeretan denok inoiz izan ditugun oztopoak agertzen dira filmean zehar, hala nola; interes falta, bestea entzuteko ezintasuna, besteen erreakzioaren beldurra… No problem laburraren kasuan, bi lagunminen artean, ko-munikazio eraginkor bat ezartzeko ezintasuna eta zerbait konkretua adierazteko zailtasunak azaltzen dira. Film batek ematen digun kanpo-perspektiba aprobetxatuz, uste dut Coffe and Cigarettes-ek ko-munikazio eraginkor eta lasai batek giza harremanetan duen garrantziaz ohartarazi gaitzakela. Bada solasaldi on batek gaia agortu behar du, ez solaskideak. Agian ez da gure bizitza al-datuko duen filma, baina egune-roko plazer txikiez gozatzen eta bes-teen hitzetan arreta gehiago jartzen erakuts diezaguke. «Bizitzako gauza guztietan aurkitu daiteke plazerra ondo dastatzen jakinez gero», es-aten zuen Ganivetek.

«Hizlari on bat soilik hitzontzi bat izango da eta galduta egongo da, audientziaren bihotza eta gogoa bereganatzen ez baditu».

Wilson Mizner

Filma: Coffe and CigarettesUrtea: 2003Zuzendaria eta gidoia: Jim JarmuschAktoreak: Bill Murray, Tom Waits, Roberto Benigni...Herrialdeak: AEB, Japonia eta ItaliaIraupena: 95 min.Ekoiztetxeak: Asmik Ace Entertainment, BIM eta Smokescreen Inc.

Page 14: Kapuko Aldizkaria-1. alea

Kapuko aldizkaria14 musika - ELKARRIZKETA

Vendetta

Pello Reparaz«Bihotzak eskatzen diguna egin dugu momentu oro»

Arg

AzkiA

: M

yspA

ce.c

oM/p

ell

orepA

rAzMartxoaren lehenengoan kaleratu da Puro Infierno, Ven-

detta taldearen bigarren diskoa eta egun gutxiz kalean egon bada ere, talde horretako Pello Reparazek aurreiku-si bezala arrakasta handia izan du. Musika irakasle ikas-ketak egiten ari da, eta hurrengo urtean Italiara joango da Erasmus beka programaren bidez. Bertan egongo den arren, Puro Infierno biran zehar egingo dituzten kontzer-tu guztietan entzun ahal izango dira bere tronboi eta ahotsa, ez baitu bat ere galduko. Vendetta izena nondik dator? Kontaiguzu izen horren ja-torria, nondik sortu zen ideia..Estetikatik lirikara, kutsu italiar nabarmena du proiektu osoak. Eta hitzaren ezaugarri akustikoak ere kontutan har-tuz, izen borobila iruditu zitzaigun lehen egunetik.Noren ideia izan zen taldea osatzea? Nola bildu zineten taldearen partaideak?Skalariak taldearen geldiune ofiziala egin zen unetik, tal-dekide bila hasi ziren Luisillo eta Javiero. Talde horretako Ruben eta Enrikori proposamena luzatu zieten baiezkoa jasoz. Tronboi faltan zenbiltzan oraindik eta 17 urte nituela, bizitza baldintzatu zidan deia jaso nuen.Zein desberdintasun aurki daitezke Skalariakek egiten zuen eta Vendettak egiten duen musikaren artean?Hasteko, Skalariak taldean ez bezala, konposaketa lane-tan Javiero eta ni aritzen gara. Beste musika mota bat entzun izan dugu bizitza osoan zehar eta estilo oso ezber-dinentzat egin dugu lekua taldearen bi diskoetan. ‘Ska’ musikak abestien ardatza izaten jarraitzen du, baina fu-sioa gero eta nabarmenagoa da Vendettaren abestie-tan.Musikari dagokionez, beste musika talde jakinen baten eraginik al duzue?Zenbakaitzak dira entzun eta jarraitu izan ditugun taldeak. Musika asko entzuteak, errekurtso mugaezinak izatea dakar. Momentu oro bihotzak eskatzen diguna kaleratzen laguntzen digute errekurtso hauek. Hori da abestien egi-leon lana.Puro infierno da disko berriaren izena. Zein da bere jato-rria? Nondik eta nola sortu zen?Indar eta sendotasunak bezainbeste batzen gaitu festak. Ezinezkoa zaigu amorru bihozkada hori saihestea eta ho-nek sua bezalako kontzeptuetara garamatza. Hori dela eta bigarren disko honen izenburua: Puro infierno.Eta «sua» izango du diskoak? Zeintzuk dira dituen berezko ezaugarriak? Nolako berrikuntzak ekarriko dizkio taldea-ri?Indar handiko diskoa egin dugu. Indar handikoa eta oso anitza. Taldekide guztiok abesten dugu disko osoan zehar, era orotako estiloak nahasten dira eta diskoa egitean ez diogu inongo beldurrik izan jendearen iritziari (eta honek

testuA: loHizune AMAtriA

ez du esan nahi inporta ez zaigunik). Bihotzak eskatzen di-guna egin dugu eta herriaren bihotza parekoa bada, bat egingo dugu disko honetan ere.Aurreko diskoak The Selecter taldearen Everyday eta Jack Marshall-en The Munster abestien bertsioak zituen. Bertsi-orik bilduko al du disko berriak?Inola ere ez. 12 abestik osatuko dute disko berria, 12 abesti berrik. Vendettaren garaia da, %100ean.Bideoklip berria grabatu ahal izateko, 100 pertsona inguru-ren bila ibili zineten Internet bidez. Nondik sortu zen ideia? Animatu al zen jendea?Hasierako ideia bideoklipa Madrilen grabatzea izan zen (bertakoa baita, hau produzitu duen enpresa), baina gi-doia irakurri eta 100 estraren beharra zegoela ikusi genu-enean grabaketa Euskal Herrira mugitzea erabaki genuen. Benetan harrera ona izan zuen proposamenak eta bistan denez, baita emaitzak ere.Zeintzuk esango zenituzke direla disko berriaren eta aur-rekoaren arteko desberdintasunak?Musikalki indar eta konpaktutasun handiagokoa dela esan dezakegu. Lirikoki askoz landuagoa, eta ez horren es-plizitua. Bigarren disko hau da geure benetako apustua. Bi-garren disko hau da hasiera-hasieratik herriari eskaini nahi geniona. Milaka kilometro eta ehunka kontzertu bizkarrean ditugula, ongi ezagutzen dugu elkar eta Vendettak berez-ko itxura eta jarrera garatu ditu.Sarritan disko berrien inguruko entzuleen harrera aurrei-kustea zaila izaten da. Nola aurreikusten duzu zuk jasoko dutela entzuleek disko berria? Esan bezala, bihotzak eskatzen diguna egin dugu momen-tu oro eta herriaren bihotza parekoa bada, bat egingo dugu disko honetan ere.Eta nola aurreikusten duzu tourra?Orain arteko birak ikaragarriak izan dira, baina esan be-harra dago aurtengo bira aurreikuspen guztiak gaindit-zen ari dela. Ofizialak dira dagoeneko estatu osoan zehar »

Page 15: Kapuko Aldizkaria-1. alea

1.

15Kapuko aldizkaria

kontzertu datak. Gainera, aurten ere, Alemania eta Suitzara goaz, besteak beste, Latinoamerika eta Asiako hain-bat herrialderekin elkarrizketak irekiak daudelarik.Vendetta abestiak hain ezaguna den «papanamerikanoren» abestiaren zati bat du. Nolatan?Renato Carosone-ren Tu vuò fà l’americano abesti mitikoa dugu hori eta 2009an abesti horren zatitxo batekin kaleratu geunen Vendetta-ren presentazio abestia. 2010ean ‘papanamerikano’-ren bertsio berria argitaratu zen, udako abesti bilakatu zelarik. Nolabaiteko aurreikuspena izan zela esan dezakegu.Iruñan, San Ferminetan, gertatutakoak oihartzun handia izan zuela esan daiteke. Zer kontatu diezagukezu honen inguruan? Nolakoa izan zen jendearen jarrera? Iritzi pertsonala?Zentsura zuzenki bizi izan dudan lehen aldia izan da iazko San Ferminetakoa. Momentu hartan bertan Iruña osoko kaleetan burutzen ari ziren emanaldi guztien artean, geurea izan zen debekatua. Kontzertuaren aurreko egunean heldu zitzaigun mehatxua eta oso zuzen eta argia izan zen arren, ez genuen inolaz ere kontzertua bertan behera uzteko asmorik. Kalean jotzea debekatu zigutenez, emanaldia balkoi batetik eskaintzea erabaki genuen. Bide-gabekeri hura salatzeko, San Ferminetako kamiseta zuriaren ordez, kamiseta beltzez agertzea proposatu genien zaleei. 24 ordutan zabaldu zen mezua eta emaitza benetan ikaragarria izan zen. Benetan hunkigarria da herriaren babesa horren hurbil sentitzea.

»

testuA: AintzAne lArrAñAgA

Otsailaren 25ean ospatu zen lehenengo aldiz Lenimetalfest jaialdia eta bertan izan ziren, besteak beste, Gamora, Villa de Bilbao lehiaketako irabazleakBergarako gaztetxean Lenimetalfest izeneko jaialdia antolatu zuten otsailaren 25ean. Gaueko hamaiketan hasi zen festa honen lehen edizioa, eta Txapa irratiaren bitartez kontzertuak zuze-nean entzuteko aukera ere eskaini zuten gaztetxeko arduradunek. 13 Left to Die talde gasteiztarra izan zen metal gauari hasiera eman ziona. Boskote arabar-rak indar handiko kontzertua eskaini zuen eta laster berotu zuen giroa bertara gerturatutako guz-tien mesederako. Ingelesez abesten dute, eta euren kantak aurkezteaz gain, Clawfinger talde suediarraren bertsio ezinhobe bat ere eskaini zioten entzulegoari, Do What I Say, hain zuzen ere. Haien atzetik agertu ziren Bullets of Misery gernikarrak. Aurrekoek baino soinu gogorra-goak eskaini zizkioten publikoari, As I Lay Dying talde amerikarraren bertsio bat barne. Ahots in-dartsuak eta euskarazko hitzak izan ziren euren arrakastaren gakoa. Anfitrioi lanak egitea tokatu zitzaien Dark Code bergaratarrei. Arazo tekniko batzuk izan zituzten arren, ia ordubetez entzulego guztia saltoka jartzea lortu zuten death metal doinuak joaz. Talde gazte honek bere kanta propioak konposatzen dituen arren, Gojira, Lamb of God eta Trivi-um bezalako taldeen bertsioei ere tartea uzten diete. Ia ordubiak ziren gaueko protagonistek eszenara salto egin zutenean: Gamora, Villa de Bilbao lehiaketan irabazle suertatu den talde gipuzkoarra. Ikusmin handia piztu zuen talde honen present-ziak, eta ez zuten huts egin. Argi geratu zen zergatik irabazi duten aurretik aipatutako lehiaketa, eta euren metal doinuekin entzule-goa lepoa astintzera gonbidatu zuen Lezoko laukoteak. Festari amaiera emateko, DJ Lenimetal izan zen gaztetxea girotzen, metal gaua goizalderarte luzatuz.

Gau hartako kontzertuak entzun nahi izanez gero, interneten entzungai daude ondoko webgunean: http://blip.tv/file/4838888

musika

Metala nagusi Bergarako gaztetxean

Page 16: Kapuko Aldizkaria-1. alea

Kapuko aldizkaria16 sarean

KONTUZ: menpekotasuna sor dezakete!Kamera digital konpaktua boom so-zial bat izan da. Edozein leku turistikoan ehunka pertsona ikus daitezke kamera es-kuan dutelarik. Baina zer gertatu da azken aldian mundu bitxi honen inguruan? Zer dira Reflex digitalak eta nondik atera dira hainbeste? Bat erostekotan nabil, zein da hoberena? Kapuko aldizkariak bere irakurleei informazio guztia eskaini nahi die haiek aukera onena egin dezaten. Horretarako ikertzaile lanetan ibili gara.Lehen, argazki bat ateratzeko izugarrizko esfortzua egin behar zen. Gaur egun, al-diz, edozein kamerak du automatikoki enfokatzeko gaitasuna, baita flash-a ate-ratzearena ere. Argazki makina txiki hauei kamera konpaktuak deritze okupatzen duten espazio murritzagatik. Baina duela bizpahiru urtetatik Reflex munduak uste zena baina askoz gorago egin du.Reflex makinak edozein txunditzeko mo-dukoak dira. Mota, tamaina, nolakota-sun, eginkizun, prezio eta erabilgarritasun desberdinekoak daude. Hasi gaitezen saltseatzen:Reflex-ak zera dira: objektiboa alda dai-tezken makinak, hau da, hainbat eta hainbat objektibo desberdin daude ka-mera gorputz bakoitzeko. Baina kontuan izan behar da bateragarria izan dadin, gehienetan marka berdinekoak izan be-har dutela, bai gorputza bai objetiboa edo bestela adaptadoreak erabili. Bes-te alde batetik, makinaren aurrean da-goena jasotzen duen sentsorea konpak-tuetakoa baino handiagoa da. Azken ezaugarri honek irudiaren kalitatea asko hobetzen du.

Megapixelen gezurra Azken aldi honetan, ezusteko ugari eman dizkigute konpaktuek. Badira 10 Mp baina askoz gehiago dituztenak. Are gehiago, Kodak etxeak 50 Mp-eko sentsorea sortu berri du. Baina argazki baten kalitatea ez da Mp-ekin bakarrik neurtzen, baizik eta Mp hauek irakurtzen dituen sentsorea-ren tamainagatik. Horregatik, adibidez,

4,1Mp-eko Olympus µ-mini batek gaur egungo 8Mp-eko mugikorrak baina askoz ere argazki hobeak ateratzen ditu.

Baina beste alde batetik, prezioak konpa-ratuz jakin ahal izango dugu kamera bakoitzaren kalitatea. Aztertu dezagun:SONY DSC-W300 — 13Mp — 380€NIKON D3 — 12Mp — 4.700€CANON 5D — 12,8Mp — 3.000€

Nola da posible Sony-ak Mp gehiago iza-nez, prezioa 10 aldiz baxuagoa izatea? Mp horiek hartzen dituzten sentsorearen tamainagatik. Sony-ak txikiagoa du, be-raz, 25 cm-ko zabalerako argazki bat in-primatzerako unean, argazkiko granoak x70 handituko dira. Baina Nikon D3 edo Canon 5Daren sentsorea askoz ere han-diagoa denez, tamaina berdineko arga-zkia inprimatzeko, argazkiaren granoa x4 besterik ez da handituko. Tamaina nor-maleko argazkiak inprimatzerako unean, Sony eta Nikon/Canon arteko diferentzia ez da hainbeste nabarituko. Kartel publizi-tario erraldoi bat egiterako unean, ordea, bai.Reflex kamera baten bila nabil, zein eros dezaket?Lehenik eta behin esan beharra dago, kamera mota honek arruntak baina diru gehiago balio duela, baina ez beti kalita-te gehiago. Ez dira zailak erabiltzen, baina ondo ulertu behar da nola funtzionatzen duten. Honelako bat erosi baina lehen, pentsatu zertarako behar duzun makina hau. Lagun arteko momentuetan argaz-kiak ateratzeko, unibertsitaterako lanak egiteko edo era profesionalagoan era-biltzeko. Honek baldintzatuko du dena. Merkatuan produktu hauek egiten di-tuzten marka ugari daude, baina denak dira ezberdinak. Adibidez, Sony etxeak kontsumorako kamerak egiten ditu, aisial-dirako Reflex kamera arrunta bilatzen ari denarentzat apropos egina. Prezio guztie-takoak daude, 450 €-tik gora.

testuA: Julen HernAndez

Sony DSC-W300

Nikon D3

Canon 5D

Panasonic Lumix DCM-L1a

Nikon D700

Nikon D90

»

Page 17: Kapuko Aldizkaria-1. alea

17Kapuko aldizkariasarean

Beste alde batetik, Panasonic etxea dago. Hauek Lumix marka prestigiodunarekin bat egin dute oso emaitza onak lortuz. Pertson-alki aukera izan dut Panasonic Lu-mix DCM-L1a (7,1 Mp) probatzeko eta esperientzia ona izan da. Inoiz probatu dudan kamerarik gogor eta sendoena da, beldurrik gabe mendira eramateko modukoa. Pisutsua da baina kolpe askoren kontra ezer gertatuko ez zaiola ziurtatzen du. Etxe honek kamera klasikoen estetika retroarekin egiten ditu makina berriak, Leica fabrikatzaile alemanarekin ger-tatzen den bezala. Panasonic eta Lumix-en arteko ezkontzak mun-duko beste marka onenetariko bat hartzen du barnean, lehen aipatu dudan Leica prestigiotsua. Hauen etxekoak dira Panasonic-Lumix makinek erabiltzen dituzten izugarrizko lenteak. Emaitza hain da ona, non Panasonic eta Lu-mix-ek bere kamera gehienetan Leica lenteak dituztela.Baina argazki makinei buruz hitz egiterako unean, aipagarrienak Nikon eta Canon etxeak dira. Ur-tetik urtera, mundu mailako sari gehien irabazi dituzten bi marka dira, eta munduko kamerarik on-enak egiten dituzte. Ez da zaila horretaz konturatzea. Edozein ar-gazkilari prestigiotsuaren eskue-tan ikusten dira sarri marka hauek manifestazioetan, pertsonaia famatuen atzean, argazki ses-ioetan, CSI Miami telesailean … Batez ere, lau makina dira bene-tako diferentzia egiten dutenak besteekiko: Canon 1D, Canon 5D mark II (full frame bideo gra-bagailuarekin), Nikon D700 eta Nikon D3. Baina lau hauek badute arazo txiki bat, prezioa, 2000 € eta 6000 € bitartean daude. Gutariko gehienontzat erosteko ezinezkoa den zerbait. Beraz, kalitate eta prezioaren arteko erlazioan, zein da aukera hoberena? Kapuko Aldizkarian irakurleen-tzako informaziorik osatuena ematea da helburua. Hainbat ka-

mera esku artean izan ondoren, badugu irabazle argi bat. Nikon etxeak eskaintzen digun D90 (12,3 Mp) modeloa da. Aldizkariko lehen alean argitaratu nahi izan ditugu emaitzak (Caparrosi elkar-rizketa, Cadena SER-eko errepor-tajea…). Eta hainbeste gustatu zaigu, non jarraitzea espero du-gun. Kamera profesional batek eman ditzakeen funtzio guztiak eskaintzen ditu (baita D-Movie bideo grabagailua ere) baina prezio murritzago batean. Bideoa grabatzeko gaitasuna duen lehe-na ez da izan kamera hau, baina bai emaitza hoberenetarikoa lor-tu dituenak (prezioan hirukoizten duen Canon 5D mark II-aren on-doren). Argi eskasarekin argazki

nitidoak ateratzeko aukera emat-en du. Fokatze automatikorako 11 puntuek argazki guztiak ondo aterako direla ziurtatzen dute, mugituta atera gabe. Menu er-raza eta gama altuagoko D3-ak duenarekin konparatu daitekeen 3 pulgadatako pantaila izugar-ria. CMOS sentsore erraldoiak eta 12,3 Mp-aren ekilibrioak argaz-kilari profesionalenen aisialdiko kamera bihurtzen dute honako hau. Aipatu beharra dago gama profesionaleko D3 eta D300ak baina prezio murritzagoa duenez espektatibak ezin direla berdinak izan, hala ere, kalitate eta prezio-aren artean gaur egun ez dago kamera honi irabazten dionik. Kamera honekin batera, 18-105 mm-ko objektiboa atera du Nikon

etxeak, oraindik aukera hobea egiten duen osagarri bat. Prezio-az hitz egiterako orduan objektibo desberdinak erabiliz zenbateko diferentzia dagoen konturatuko gara. Objektibo arrunt batekin (18-55 mm) 970 € inguru balio du. Bestalde, objektibo sofistikatu-ago (18-200 mm) bat jartzen dio-gunean, prezioa ere igo egiten da 1.300 € arte. Prezio honetan ez dugu ezer hobea aurkituko, hala ere, aipatzeko modukoa da gama baxuagoan dagoen Nikon D5000. Hau probatzeko aukera ere izan dut, 500 € inguruan dabil eta oso ezohiko kalitatea eskaint-zen du esandako prezioan. Honek ere, D-Movie sistema barneratua du eta solasaldira ezer baina hobeto egokitzen den pantaila mugikor bat. Diru «gutxi» gastatuz emaitza ezin hobeak lortu nahi dituenarentzat biziki gomenda-tua.

Ondorio bezala, ondo egongo litzateke gogoraraztea argazki makina perfektua ez dela ex-istitzen, bakoitzaren beharren arabera doala dena. Eta Reflex makina bat edukitzea ez da er-raza, fokala, ISOa, abiadura, zuri balantzea, eta beste hainbat ezaugarri buruan eduki behar dira argazki bat atera nahi den uneoro. Beraz, ez baduzue kon-plikatu nahi, jo ezazue konpak-tuetara. Baina argazkietarako begia edukitzeaz gain, ikertzeko gogoa eta dirua baldin baduzue, oso esperientzia polita da kamera izatearena, asko ikasten baita.

Amaitzeko, gustatuko litzaidake zuen iradokizunak jasotzea: zer gustatu zaizuen, zer ez, hurrengo aleetako gaiak proposatzea eta abar. Beste alde batetik, edozein-en zalantzak argitzen prest gaude, idatz ezazue [email protected] gure helbide elektroni-kora eta ahal den heinean lagun-duko dizuegu.

»

Page 18: Kapuko Aldizkaria-1. alea

Kapuko aldizkaria18 street art - ELKARRIZKETA

Joseph Morley Petrick:«Nire xedea mezu sinpleekin eduki mamitsuak lortzea da»

Arg

AzkiA

k:

MiA

MM

orle

y.c

oMKalifornian bizi den artista bat baino gehiago da Morley.

Hitzei garrantzia eransten die, eta baita gure bizitzei ere. Monotonia apurtzeko aurkitu dezakegun aurpegirik jato-rrena da.

Noiz eta zergatik hasi zinen street artearen mugimenduaz interesatzen?Unibertsitatean ikasten hasi nintzenean piztu zen nire inte-resa. 2000-2004 urteetan zehar joan nintzen New Yorkeko Arte Bisualen Eskolara, eta zineman espezializatu nintzen. Iowan jaio nintzen, Estatu Batuetako landa eta nekazaritza aldea, eta hiri handira joaterakoan street artearen mun-duan zer gertatzen ari zen ikusteak begiak zabaldu nin-duen. Askok bezala, ikusi nuen lehen artista Shepard Fai-rey izan zen, eta bere Andre the Giant Has a Posse pega-tinen kanpaina (gero Obey lanean bihurtuko zena). Eta, mundu horretan murgiltzen ari zen bitartean, Neckface artista ere, nire unibertsitatean ikasten ari zena eta bere la-nak gero eta gehiago hiriko hormetan agertzen ari zirenak. Baimenik gabe lan egiten zuten artistak ikusteak bizitasuna ematen zidan eta gauza berdintsuak egiten hasi behar nintzela pentsatu nuen, beraz, pegatinetan aipu serigrafia-tuak jartzen hasi nintzen, geroxeago metroko eraikinetan jarriko nituenak. Unibertsitatea amaitu ondoren, zinemagintzan sar-tu eta berehala Hollywoodera mugitu nintzen. Hona etort-zea beste aldaketa handi bat izan zen niretzat. Zinema-gintzan, hainbat elementuk bat etorri behar dute pelikula bat egiteko, baina elementu nagusiena dirua da. Horrega-tik, nire adierazteko gaitasuna berriro erabiltzen hasi behar nintzen, inori ordaindu behar izanaren frustraziorik gabe, antzezteko aktorerik gabe, filmatzeko baimenik gabe, eta azkeneko emaitza ikusleei erakutsiko zien norbaiten be-harrik gabe. Nire kezka bakarra zen hortik jartzeko lanak egiteko abilezia artistikorik ez nuela. Nire abilezia idaztea eta filmatzea zen, ez margotzea edo irudikatzea. Beraz, lagunei postalak idazten hasi nintzen, mezu eta slogane-kin. Jendeak benetan gustuko zituela zirudien, eta behin baimena eskatu zidaten postaletako bat Pull My Daisy ize-neko denda batean jartzeko. Hori guztia nahikoa izan zen artelanak egin behar nituela erabakitzeko, nahiz eta mar-gotzeko gaitasunik ez izan. Erantzuten zidan jendeari opari bat egin nahi nion, beraz nire lanak hirian zehar jartzen hasi nintzen.

Zerk eraman zintuen hiriak «apaintzen» hastera?Hollywooden eta New Yorken bizi izanak; bertan publizi-tateak zenbatetaraino bonbardeatzen gaituen ikusi dut. Mingarria da zein neurritan kutsatzen duen gure bizitzak zerbait erostera bultzatzen gaituen zerbaitek. Korporazio

testuA: Julen biguri

erraldoiek nola edo hala gure kontzientziaren jabe dire-la konbentzitu gaituzte. Nire ustez artistaren lana opresio zorrotz honetaz askatzea da, beraz nire lana eskegitzeaz harro nago. Hainbeste mezu negatiboekin gure buruak jaten dituztela, zein da mezu positibo gutxi batzuk doan banatzearen kaltea?

Beste lanekin alderatuta zurea ezberdina da, ez dago kolorez beteta, baizik eta mezuez. Beti izan da horrela?Hasieran, miresten ditudan artistengatik nituen ezberdin-tasunak direla eta kezkatuta nengoen bitartean, ez-berdintasunak ontzat hartzen ikasi nuen. Kolorearen falta aukera estetiko eta praktikoa da. Egiten dudanarentzat hitz sinpleen boterea oso garrantzitsua dela uste dut. Jen-deak irentsi ditzakeen sentimendu sinpleak hartu eta haien bizitzan barneratu baino lehen, adimenaren inguruan hegan egitea nahi dut. Sentimendu horietaz distraitzea kontraproduktiboa izan daitekeela uste dut. Eta gainera, erabiltzen dudan fotokopiagailuak zuri-beltzean baino ez du inprimatzen, aukera askorik ez dut eta.

Zure lana hitz gutxitan deskribatuko bazenu?Nire xedea mezu sinpleekin eduki mamitsuak lortzea da.

Nola sentitzen zara zure lana ordu edo egun batzuk baino ez duela iraungo jakinda?Beti gazi-geza egiten da sortu berri duzun lan bat zakar-rean ikustea, baina horrelakoa da. Azkar ikasi behar izan dut horrek gogaitu ez nazan. Norbere lanak asteetan ze-har eskegita ikustea poztasun bat bada ere, behar dene-an baino ez dela eskegita egongo pentsatzea gustatzen zait. Aipua ikusi behar dutenek eta aipu horren beharra daukanak ikusteko aukera gal ez dezatela. Agian kartela kentzeko ordaindua denak baino ez du aipuaz gozatuko, baina niretzat nahikoa da.»

Page 19: Kapuko Aldizkaria-1. alea

1.

19Kapuko aldizkaria

» Zure lanak kentzen ikustea gero Ebay-n saltzeko nola sen-tiarazten zaitu?Eskertzekoa da. Norbaitentzat nire lanak gaizki ulertzea eta Ebay-n saldu ahal direla pentsatzea oso arraroa egiten zait. Hala ere, nire lagunen artelanak txikituta ikusteak frustra-zioa baino ez dit ekartzen. Txikia nintzenean, Hallowee-nen, ate aurrean gozoki katilu bat “bat hartu” kartelarekin jartzen zutenean bezala sentiarazten nau. Noski umeren batek ez du kartela kontuan hartuko eta katilua hustuko du. Guk, artelanak eskegitzen ditugunean, jendearen poza lortzeko da; eta berekoiren batek kentzen duenean guztiei kalte egiten die. Ez bakarrik katilua atea aurrean utzi duen familiari, baizik eta gozokirik hartzeko aukera ez du-tenentzat. Analogia hau agian ez da oso ulerkorra izango zuretzat. Kasu horretan, barkamena eskatzen dut.

Zein artistak du eragina zure lanetan? Zergatik?Gutxi batzuk dira miresten ditudanak. Street artearen mun-duan, Miranda July, Banksy, Mike Mills, C215, Shepard Fairey, JR Slinkachu eta Swoon miresten ditut. Adrian To-mine eta Craig Thompson komikigileak ere gustuko ditut. Musikak ere asko inspiratzen nau. The Mountain Goats, The Weakerthans, Atmosphere eta Death Cab For Cutie taldeek eragin asko dute nire lanetan. Era berean, horiek guztiak batzen dituena berezko minberatasuna dela uste dut. Artista gisa hitzeko jendea izan behar garela uste dut, gure akatsak erakutsiz, gure kexak, gure hutsak. Maite du-guna, beldurtzen gaituena, ditugun ametsak eta barrutik haserretzen gaituena. Horiek guztiak ez dira itzulpen lite-rarioak izan behar, baina artearen parte izan behar dira. Aske utzi behar ditugu norbaitek aurkitu, zaindu eta balo-ratu ditzan. Nire gauza guzti horiek kalean jartzea prozesua baino ez du azkartzen.

Informazio gehiago: IAMMORLEY.COM-en.

Street artearen mugimendua norbere burua adierazteko edo borrokatzeko tresnatzat hartzen duzu?Bietarako balio duela uste dut. Bizi garen kultura honetan, adierazteko borrokatu behar da. Iragarbideek gure burua garbitu dute kolonia iragarki bat margolan bat baino ge-hiago balio duela konbentzitu arte. Kriminalak bihurtu gai-tuzte eta gizarte arruntetik at gaudela pentsarazten diete besteei. Inor ez dago interesatuta zure burua adieraz de-zazun ordaintzen ez bazaituzte, eta gure bidea adieraztea da dakigun era bakarrean. Hala ere, niretzat, gizabide pixka bat erakustea oso garrantzitsua da. Ez dut eraikine-tan ezer ez jartzen ez badaude pixka bat zaharkituta, ma-terial birziklagarriak erabiltzen ditut eta beste artisten lanen gainean txikituta badaude soilik jartzen dut nirea. Jendeak kriminalak garela badio ere, ez du esan nahi balore etiko estandar batzuk ez ditugunik.

Eraginik izan al du internetek street artearen munduan?Era neurtezin askotan eragina izan duela uste dut. Nagu-siena, zeozer kalean jartzen badut eta argazki bat aterat-zen badiot, Internetera igo eginez gero, denbora askotan artelana ikusi dezakegula da, nahiz eta norbaitek horma-tik kendu. Ikusi ditudan artelan guztietatik oso gutxi kalean aurkitu ditut. Ia guztiak interneten ikusi ditut. Liburuak eta zineak primerakoak dira, baina ezin dute internetek bere-ganatu duen audientzia lortu. Zuk nire lan guztiak ikusi iza-nak internetek duen boterearen emaitza da.

Zergatik uste duzu street artearen mugimenduak hain pre-sentzia handia hartu duela azken urteetan?Nire aburuz, arte guztia elkarrekin adierazteko beharretik dator. Gu, gizaki gisa, sentitzen duguna beste batek ulertu eta berarekin lotu gintuzkela jakin behar dugu. Alderatu dezakedan egoera hurbilena hauxe da: kanpoko herrial-de batean zaudenean eta zure hizkuntza hitz egiten duen batekin topo egiten duzunean. Beste batek zuk sentitzen duzuna ulertzea poztekoa da, eta bientzat, bai artistarent-zat eta bai ikuslearentzat, harrigarria. Street artista gehie-nak opresio mota baten barnean jaio izan dira; eta Ame-rikan, gutxienez, korporazio handiek etekinik gabeko arte oro isiltzen saiatzen diren bitartean, street arteak gero eta artista gehiagorentzat errebindikatzeko bidea bilakatuko da.

Zer uste duzu street artearen komertzializazioari buruz? Normala da Mr Brainwash edo Shepard Faireyren kasua?Artistaren ikuspuntuaren arabera ezberdina dela uste dut. Mr Brainwash eta Shepard Faireyren kasuetan, haien prin-tzipioei eusten dieten bitartean, ez ditut epaituko street artea haien buruei laguntzeko bidetzat hartzen badute ere. Fairey jaunak bere printzipioei eusten diela dirudi, eta ingurune komertzial batean sartzeko hartu duen erabakia errespetatzen dut. Beste aldetik, Mr Brainwashen kasuan, anbibalentea naiz. Nahiz eta oso modan egon Mr Brain-washen gaitasun artistikoak kritikatzea, bere xedeak ko-lokan jarriko nituzke.

street art

Arg

AzkiA

: M

iAM

Mo

rle

y.c

oM

Page 20: Kapuko Aldizkaria-1. alea

Kapuko aldizkaria20 kultura

zinema zuzendari, ekoizle eta gidoigilea

Jose Mari Goenaga:«Printze Txikiaren kapitulu baten interpretazioa egin

eta istorio bat kontatu behar izan dugu»

testuA: loHizune AMAtriA

Gasteizeko Zinemastea jaialdian aurre-aurkeztuko da Jose Mari Goenagaren lan berria. EHUko Ko-munikazio eta Gizarte Zientzien Fakultatean azal-du duenez, lan berria Lander Camarero zuzendari bilbotarraren What about Columbus dokumenta-lean agertzen den laburmetraia da. Dokumentala, Printze Txikia liburuaren pasarte baten interpretazio desberdinak izango diren hiru laburmetraiez osatu-ta dago; izan ere, dokumentalak herrialde ezberdi-netako narrazio motak erakustea du helburu. «Ikusle bezala» betidanik gustatu izan zaio Goenagari zinema, hori dela eta, enpresaritza amaitu eta zinema ikasketak egin zituen 2000. ur-tean Saroben. 2001ean beste lau lagunekin Moriar-ti produkzio-etxea sortu zuen eta geroztik hainbat dokumental laburmetrai eta luzemetrai zuzendu ditu, 80 egunean luzemetraia (2010), Lucio doku-mentala (2007), Supertamp luzemetraia (2002), Sa-hara Marathon dokumentala (2004) eta Tercero B laburmetraia (2002) besteak beste. Inoiz ez zuen pentsatu zinema munduan arituko zenik eta kasua-litatea izan dela aitortu du. Lan talde bat osatzen dute, ekoizpen guztietan elkarrekin egiten dute lan eta hori ezinbestekoa dela uste du zuzendari ordi-ziarrak, «gure pelikulak ez dira peliculas de autor». Moriarti produkzio-etxeak dituen bi adar nagusiei jarraituz azkeneko hontan fikziozko labur-metrai bat egin dute Jose Mari Goenaga eta Aitor Arregik. 11 minututan, laburmetraiak, bi gizonen ar-teko laguntasun harremanean gertatzen den deso-reka erakusten du eta Arregiren lagun baten espe-rientzian oinarrituta dago. «Pritze txikiaren kapitulu baten interpretazioa egin eta istorio bat kontatu behar izan dugu», azaldu du Jose Mari Goenagak. Lan egiteko modu ezberdina izan dute azke-neko honetan. Goenagak argitu duenez, bakarrik kameren aurrean hitz egin zezaketen laburmetraiari buruz; izan ere, hiru laburmetraiez gain, ekoizleen bilerek ere osatuko dute What about Columbus dokumentala. Hasiera batean hemezortzi minutuko pelikula lortu zuten eta zazpi minutu kendu behar izan dituzte. Istorioa oso ongi ulertzen ez delakoan ekoizleek hamalau minutuko beste bertsio bat egin nahi dutela argitu du zuzendari ordiziarrak.

«Ateratzen zaizun estiloarekin fidela izan behar zara», iritzi du Goenagak eta hori dela eta bere la-netan ikusleak sentitzen duena kontuan hartzen du. Hitchcock bezala, «artisau on» bat izatea da bere helburu nagusia eta ikuslearengan asko pentsatzen saiatzen dela azaldu du. Orain arte egindako lanei esker hainbat sari irabazi ditu eta arrakasta hori bere lan egiteko moduarengatik izan daitekeela uste du.

Anarkista baten munduanItaliar ekoizle batek proposatu zien dokumentala egitea, Italian, Sahara Marthon dokumentala estreinatu zuten egu-nean. Ez zekiten ezer Lu-cio Urtubia anarkistaren istorioaz baina, informa-tu eta berarekin kontak-tuan jarri ziren. Berarekin izandako elkarrizkete-tatik Lucio dokumental arrakastatsua sortu zu-ten. D o k u m e n t a l a ideologia anarkistan zentratu beharrean, Lu-cioren pertsonalitatea erakustea izan dute hel-buru. Goenaga ez da anarkista eta ordura arte ez

Bere azken proiektuari eta aurretik egindakoei buruz mintzatu da Jose Mari Goenaga zinema zuzendari ordiziarra Leioan

J. M. Goenaga Leioan eman zuen hitzaldian

»

Arg

AzkiA

: d

ebAld

e

Page 21: Kapuko Aldizkaria-1. alea

1.

21Kapuko aldizkariakultura

Goenaga ez da anarkista eta ordura arte ez zuen inoiz benetako istorio bat kontatu, horregatik presio eta ur-duritasun handia izan zutela azaldu du. «Nik uste dut bera oso anarkista berezia dela, dokumentalean ere esaten du ez zaizkiola inoiz taldeak gustatu eta bere anarkismoak ez dauka funts ideologiko teoriko garbirik», esan du Goenagak. Zuzendariak argitu duenez, Luciori hasieran ez zitzaion asko gustatu emaitza baina Donostiako Zine-maldian aurkeztu zutenetik eta bereziki 2007ean Goya sarietara proposatu zutenetik pozik dago lanarekin. Lu-ciorentzat «berreaktibazioa» izan dela gehitu du Goe-nagak; izan ere, jubilatu berri zen eta geroztik hitzaldi asko eman ditu Euskal Herrian, Europan eta Hego Ame-rikan. Dokumentalak oso kritika onak jaso ditu eta zu-zendariak kritika negatiboak ahaztea nahiago badu ere, muntaia konplexuegia dela irakurri izan dutela azaldu du. Hala ere, ekoizleak oso pozik daude lortu-tako emaitzarekin.

»

Etxepare Euskal Institutua ofizialki jendaurrean aurkezteko ikuskizuna izan da

testuA: JoAnes segurolA

Euskara eta euskal kultura sustatzeko Etxepare Euskal Institutuak AT! ikuski-zuna aurkeztu zuen Bilboko Arriaga Antzokian. Euskal Herriko 25 idazlek, 28 aktorek, 7 musikarik eta 7 dantzarik parte hartu zuten Fernando Bernuések eta Mireia Gabilondok zuzendutako ikuskizunean.

Iñaki Salvador arduratu zen musika zuzendaritzaz eta Jon Maya koreografiaz. Aizpea Goe-nagak adierazi zuen, AT! ikuskizuna Institutuaren filosofiari erabat lotuta dagoela, eta elkarlana eta batasuna bultzatuz, euskal sortzaileen indarrra erakutsi ahal izateko balio duela. Ikuskizunean Bernardo Atxaga, Miren Gaztañaga, Ander Lipus, Itziar Lazkano, Ainhoa Aierbe, Kirmen Uribe eta Kukai dantza taldea parte hartu zuten, besteak beste.

AT! euskal kultura zabaldu eta sustatzeko proiektu da eta Institutuaren zuzendariak sor-mena eta Euskal Herrian egiten den artearen izpiritua bultzatu nahi dutela adierazi zuen. Liburua ere argitaratuko zuten eta Arriagan egin zen aurkezpena hasiera baino ez da izango, ondoren ikuskizuneko zatiak beste hainbat txokotan erakusteko asmoa baitute.

‘AT!’ da euskararen eta euskal kulturaren enbaxadore

Arg

AzkiA

k:

etxepA

rein

stit

utu

A.n

et,

tv

eu

skAd

i etA

Aiz

peAg

oen

Ag

A.c

oM

Arg

AzkiA

k:

Mo

riA

rti

Page 22: Kapuko Aldizkaria-1. alea

Kapuko aldizkaria22 bidaiak

Ipar eskia, neguko plan ederra testuA: AinHoA elizAlde

Lasaitasuna, natura eta ariketa fisikoa. Horiek dira hain zuzen Ipar Eskia definint-zen dituztenak, eta egun bizi garen mun-du ero honetatik ordu batzuez ihes egi-teko arrazoiak ere. Alpino Eski estazioen aglomerazioetatik alde egiteko aukera paregabea eskaintzen digu Ipar Eskiak eskiatzaileoi; mendian eta mendiarekin goza dezagun eta aire garbia arnas dezagun.

Hemen proposatzen dizkizuedan ateraldiak Euskal Herriko gazteok esku-ra ditugu guztiz: ekonomikoak dira eta pistak etxetik hurbil ditugu. Batetik, eski mota honetarako behar den ekipoa merkeagoa eta arinagoa delako. Beste-tik, esfortzu fisiko handia egiten denez, gorputza berehala berotzen da; eta eguraldiaren arabera, batzuetan, maile-kin eta kamiseta luze batekin aski izaten da. Fortfait-ak ere askoz merkeagoak dira, ez dira 10 eurotatik pasatzen, hau da, Alpinoan baino 30 euro merkeagoak! Gainera, Ipar Eskia dibertigarria da, txango baten esentzia izanik, eskiaren ki-rolarekin disfrutatzen duzulako.

Paisaiak sakonago gozatzen dituzu eta naturarekin harremanetan oso gertutik bizitzen duzu, eta ez lurretik 10 metrora dagoen teleaulkitik!

Iraupen eskia norberak nahi duen beza-lakoa izan daiteke: egunpasa elurre-tan, ibilaldi polita zuhaitzen artean, sa-soian segitzeko modua, erronka beren prestakuntza neurtu nahi duten kirolari-entzat, neguko entrenamendua txirrin-dularientzat, etab. Zuk ere nahi duzun bezala muntatu eta zeure erritmoan joan. Hori bai, hasi berria bazara, moni-tore batekin zenbait ordu pasatzea oso ongi letorkizuke! Erronkari Ibarreko pistetan aukera hori duzu. Prezioak kont-sultatzeko sar zaitez hemen: http://www.roncaleski.com/index.php?option=com_content&task=view&id=14&Itemid=27

gaztea, pobre eta ikasle bazara… zuretzako plana!Hi gazte! Ez beti dirua gorde asteburuan kañetan gastatzeko eta bilatu beste planen batzuk noizean behin! Nik he-men proposatzen dizuedana, bi larun-

bat gauetan aurreztutakoarekin posible da. Beraz, esaiezue bitan ezetz alko-holizatzeari, koadrilan botea jarri gaso-linarentzat eta mugitu!

Euskal Herriko ekialdeko azkeneko ibarrean murgilduko gara; non mugek bata bestearekin estropezu egiten duten, Nafarroa, Aragoi, Zuberoa, Bearne. Esaten da, baskoiek ibar ho-netan dutela jatorria; jende pirenaikoa, ibiltaria, ehiztaria. Erronkari Ibarrak badu bere historia, baina orain ez naiz horretan sartuko, lasai. Herri txiki eta lasaiak aurki-tuko dituzu, ehundik bostehun biztanle bitartekoak dira guztiak, ez gehiago. Du-ela hamarkada batzuk despopulazioa hasi zela; nire aitona haurra zenean, herri bakoitzak bere eskola zeukan, 40-50 ikaslerekin. Gaur egun, denak Erronkariko eskolan pilatzen dira eta ehun bat ikasle baino ez dira. Baina berriz ere, hori ez da kontua oraingoa. Zeuontzat asteburu edo egonaldi paregabea planeatzera nindoan!

Ibarra osatzen duten zazpi herriak bisi-tatzeko moduak dira, guztiak: Burgi lanbideen herria, Bidangoze sorgin-en herria, Garde Kamille hartzarena, Erronkari Julian Gayarre tenorearena, Urzainki, Izaba agian neguan turistikoena eta Uztarroze, mendian sartutako herria.

Lehenik eta behin, non lo egin ahal du-zuen jakin nahiko duzue, ezta? Hemen bakoitza ordaintzeko prest dagoenaren arabera da, edo bilatzen duen erosota-sunaren arabera ere. Eskaintzarik handi-ena landa etxeetan dago, herri guzti-etan dago baten bat. Prezioa 20 euro ingurukoa da pertsonako eta gaueko. Apartamentu oso bat hartzen da, lau, sei edota hamar lagunentzat. Hemen uz-ten dizuet Erronkari Ibarreko landa etxe guztiak agertzen diren linka. Egin zeuok kalkuluak. http://www.vallederoncal.es/landetxeak

Badituzue prezio horietatik dabilen hote-la ere Izaban, apartamentuak…baina ze ostia! Gazteak garela ta poltsikoan zulo bat daramagu beti! Dudarik gabe auke-rarik hoberena aterpetxea da. Gaua

Beharko duzuna:-Lagun koadrila bat, edo zure bikotea-Kotxea-Eskiatzeko arropa: mailak edo ure-tako txandala fina, kamiseta luze bat (termikoa bada hobe), forru bat, es-kularruak, eguzkitako betaurrekoak, galtzerdi lodiak, lepoan jartzeko buff bat eta eguzkitako krema.

»

Kontienda eta Arlas fondoan

Liza Anso Ibarra

Armaia aterpea

Page 23: Kapuko Aldizkaria-1. alea

23Kapuko aldizkariaarkatza xorrotx

12 euro inguru da eta hor dabilen giroa paregabea da. Ez dituzu “pijoterismorik” aurkituko, eta agian hitza asmatu egin dut, bai-na ulertu didazue…Hiru aterpe daude Ibarrean: bata Urzainkin, bestea Izaban eta hirugarrena Asolaze Kanpinean (Belagoan). Hemen uzten dizkizuet estekak: http://www.armaiaaterpea.com/eu/ http://www.campingasolaze.com/ Izabako Oxanea Aterpeak ez du web orrialderik, telefonoa uz-ten dizuet: 948 893153

Eskiak edo elur-erraketak alokatzeko zerbitzua Ferialeko eraiki-nean dago, Erronkari Ibarreko Mendi Zentruan. Eta lehen esan bezala, pista hauetan eskiatzeko fortfait-ak ez du 10 euro baino gehiago balio. Gainera, eguerdiko ordubeteta-tik aurrera prezio erdian jartzen da sarrera. Hemen uzten dizuet Erronkari Ibarreko eski pisten web-aren esteka: http://www.roncaleski.com/index.php?lang=eu Parean dugun Ibarrean, Zaraitzu Ibarrean, hain zuzen, Ipar Es-kiko pista ederrak dauzkagu ere. Abodi mendilerroaren ba-soan barrena eskiatuko duzu, pagadi eta izedi zaharren artean. Otsagabia herritik 13.5 km-tara aurkitzen dira, Larrauko errepide-an.

Euskal Herritik aterako gara, nahiz eta behin geureak izandako lekuak izan; nik bi leku gomendatzen dizkizuet: Arette (Bearne, Frantzia) eta Linza (Huesca, Espainia). Aretten 20km baino ge-hiagoko pistak daude, eta ez pentsa urruti dagoenik, Kontien-datik 5km-tara baino ez!

Linza Pirinioetan ezagutzen ditudan txokorik ederrenetarikoa da. Gainera, duela urte batzuk Ipar Eski pistak trazatu zituzten basoan barrena. Egunero joango nintzateke han ibiltzera. Ez du jende askok ezagutzen eta larunbat batean ez dituzu 30 kotxe baino gehiago aurkituko aparkalekuan. Benetako mendizale gi-roa dago han. Aterpetxo bat dago nahi duenak salda bero bat eskatu eta bere bokata suaren berotasunean jateko. Eta «salda beroa» eskatuta, jarriko dizute, jende euskalduna baita. Mendi-etan eta Ibarretan ez baitira mugak ezberdintzen.

»

sAMArA velte

Sortzaile gabiltza aspaldian. Sortu genuen Sor-tu, sortu nahi dugu beste herri bat eta sortu nahi dugu zalaparta pixka bat EHUko pasiloe-tan. Hori nahiko nuke nik, bederen, berripaper jaioberri honentzat: kritikarako tresna izan da-dila, ikasleon eskuetan lehertuko den sorme-nezko koktela. Sortu, zalantzak ere sortzen zaizkit, or-dea, jakinda beste inor ez dela animatu iritzia ematera. Eta ez da izango zer esana falta zai-gulako; kritika ez dakit, baina kexua, behint-zat, etengabea da ikasgeletan. Konplexuz betetako belaunaldia -edo belaunikoaldia- garela datorkit burura. Gure iritziak ezertarako balio ez duela saldu digute, eta guk bete-betean irentsi dugu gezur hori, biltzen duen plastikoa kendu ere egin gabe. Ziurrenik, iritzi artikulu bat idazteko eskatu izan digutenean, guztioi pasa izan zaigu burutik: «Nori axola zaio, ba, nik pentsatzen dudana?» Baina zu, irakurle, ari zara testu hau irakurtzen; eta, irakasleak behartu ez bazaitu behintzat, interesez ari zarela pentsatu nahiko nuke. Iritzia emateak arreta deitzen du, noski. Taldetik bereizi behar duzu eta zeure izenean soilik hitz egin, erantzukizunez. Eta horretara ere ez gaude ohituta, erakutsi digutenaren kontra-kontrakoa baita. Masara ezin hobeto egokitutako izakitxoak gara, eta badakigu nola jokatu arreta gehiegi ez emateko: barre-garriak izan, bai, baina ez gehiegi; berritsue-giak ez, baina ezta isilegiak ere... (hau neskon kasuan nabarmenagoa da, «señorita» on ba-ten ezaugarria baita diskretoa izatea). Zerbait berria sortzeko bide bakarra, ordea, ezohikotasunaren lurraldean barne-ratzea da. Nekez eragingo dugu barrerik ezaguna den txiste batekin. Eta aldizkari bat sortu bada, ikasleok hitza hartzeko beharra dugulako izango da, ez aurretik besteek esan dutena errepikatu edo, okerrago, isilik geldi-tu nahi dugulako. Edo hori pentsatu nahiko nuke, gutxienez: gure belaunaldiak badituela kezkak eta iritziak, Tuentira zein argazki igoko ote dugun pentsatzeaz gain. Eman diezaio-gun, bada, doinu goxoa berripaperari, zarata gehiegi egiteko beldurrik gabe. Ari den lumari ez baitzaio tinta lehortzen.

Sortu eta, beharbada, gortu

Page 24: Kapuko Aldizkaria-1. alea

Joaquin Caparros: «Entrenatzaileok mezu egokia bidaltzen jakin behar dugu»

Tate

fac

ilis

mo

do

lob

or

seq

uat

Kapuko aldizkaria24 kirola - ELKARRIZKETA

ArgAzkiA: Julen HernAndez

Joaquin Caparros (Utrera, Sevilla, 1955) Athletic Club futbol tal-deko entrenatzailea da. Gainera, kazetaritzako lehen mailako ikaslea da EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultatean. Elkarrizketa honetan bere aurtengo esperientziaren berri eman digu, Athleticen gaurkotasunari buruzko kontuak azaltzeaz gain.

Nola erabaki zenuen kazetaritza ikastea?Beno, ba betidanik gustatu izan zait komunikazioa. Nire ogibi-dea hobeto ezagutzen lagunduko didala uste dut, eta bide ba-tez, adinez nagusi garenoi etiketak jarri nahi dizkigutenen aurka egiten dut, erretiratuta gaudela diotenen aurka. Orandik ere ikasteaz gozatu dezakedala uste dut.Ikasketak eta entrenatzaile lanak uztartzea ondo al daramazu?Zaila da, baina lehenengo hilabete hauetan esperientzia oso ona izan da. Ni ilusioarekin nator, zuek bezala, egia esan ez dakit nork daukan ilusio gehiago, zuek edo nik (kar, kar)Zer nolako garrantzia du komunikazioak kirolean?Asko. Hedabide asko daude, asko idazten da, telebistako saio asko egiten dira, irratikoak… Beraz, entrenatzaileok mezu egokia bidali behar dugu. Egoera ondo kudeatzen saiatu behar dugu, jende asko dagoelako gure mezuei adi, eta baikortasuna edo ezkortasuna sortu ditzakegulako.Zer deritzozu hedabideek futbolari eskaintzen dioten denborari?Errentagarritasunarekin proportzionala dela uste dut, eta gaur egun, publizitateari dagokionean, errentagarritasun gehien ematen duena kirola da, eta batez ere, futbola. Horregatik in-bertitzen da gehien bertan, eta noski garrantzia izugarria ema-ten zaiola.Orain kazetaritza ikasten zabiltzala, kazetariekiko zenuen irudia aldatu al da?Ez, ez. Nik uste aurretik neukan ideia indartu dudala. Komu-nikabideak, enpresak, denek daukate lerrokatze jakin bat, eta zoritxarrez dena duala den une batean gaude. Cope eta SER irratian, El País eta egunkarietan… futbolarekin berdina ger-tatzen da Barcelona eta Real Madrilekin, horregatik pentsatzen dut gehiago ireki behar dela, eta jendeari aukeratzeko ahalme-na eman behar zaiola.Nola ikusten duzu taldearen egoera momentu honetan? Porrota izango al litzateke Europarako ez sailkatzea? Ez, inola ere ez, hiru hilabete falta direla ezin da horretaz hitz egin, porrot hitzak ezin du lekurik eduki kirolariaren bizitzan. Egin behar duena hobetzea da, lan egin, momentua bizi eta ber-dintasun handia dagoela jakin. Argi dago zorteagatik ez dela izango, taldeak egindako merituengatik baizik. Zer iritzi duzu Ander Herreraren fitxaketaren inguruan?Athleticen dinamikan sartzen den jokalaria da, etorkizun han-diko mutila, 21 urtez azpiko selekzioan dagoena Mikel, Iker eta Javi bezala, eta uste dut talentu eta etorkizun gehien duen fut-bolarietako bat dela.

Egia al da zale zuri-gorrien handitasunaz esaten den guztia?Bai, bai, bai. Jendeak sinisteko partidu batera eto-rri behar duela uste dut. San Mameseko giroa bizi-takoan ikusiko dute sentsazioa esaten dena baino handiagoa dela.Zure hurbileko etorkizuna Athleticen ikusten duzu?Ez dakit. Gu entrenatzaileok emaitzen mende gaude, nire kontratua aurten amaitzen da eta gainera hau-teskunde urtea da. Dena den, ez da kezkatu behar nauen zerbait, ez da ona, lanean kontzentratu behar naizela uste dut.Zer moduz zabiltza euskararekin?Bueno ba «bai, bai, si si» (kar, kar, kar). Zaila da, bai-na egia da arduratzen naizela, futbolariei galdetzen diet, prentsako arduradunei… Betebehar bat da za-lantzarik gabe, eta gustatuko litzaidake joaten naizen egunean euskara jakitea. Badakit zaila izango dela, baina gustatuko litzaidake, zuen kultura bat delako eta pentsatzen dut hemen gaudenontzat betebeha-rra delako.Partiduetan txiklea mastekatzeko duzun ohitura fa-matua da. Zer dela eta egiten duzu?Tentsioagatik da, ni ez naiz inoiz erretzailea izan, beraz txikletak urduritasuna kontrolatzen laguntzen dit.Bukatzeko, zer egingo zenuke entrenatzaile izango ez bazina?Entrenatzaile izango ez banintz komunikazioan lan egitea gustatuko litzaidake. Betidanik gustatu izan zait kazetaritzaren mundua, marketinga eta publizita-tearena, eta ziur hortik bideratuko nuela nire bizitza.

testuA: unAi oiArtzun etA gentzA gArciA

ArgAzkiA: Julen HernAndez

Page 25: Kapuko Aldizkaria-1. alea

Kapuko aldizkaria 25moda

Dior-ek John Galliano kaleratu duMartxoaren 1ean, Dior etxeak John Galliano disenatzailea kanporatuko zuela jakinarazi zuen. Dirudienez, Gallianok Parisko lokal batean zegoen bikote bati hitz iraingarriak, arrazistak eta antisemitak esan eta salatu egin zuten. Gainera, bideo bat argitaratu zen, non disenatzaileak bere jarrera eta hitzak berresten zituen. Antza denez, orain, Arizonako errehabilitazio klinika batean dago, eta Gallianok komunikatu batean bere jarrerarengatik barkamena eskatu du. Hala ere, Dior etxeak erabakia hartuta dagoela eta kanporatzea aurrera eramango duela dio. Oraindik ezezaguna da bere postua hartuko duen disenatzailearen izena.

Lady Gaga modelo lanetan aritu da ParisenBere estilista eta laguna den Nicola Fomichettirentzat desfilatu du Parisko mo-daren astean. Abeslaria estentsio hori luzeekin eta erretzen agertu da ibiltokian. Horrez gain, saioaren musika zuzendu du, eta bere diska berriko abestiak entzun ahal izan dira.

Kate Moss disenatzailerik gabe gelditu ote da?Kate Moss modeloak adierazi zuen John Galliano izango zela bere ezkontza soinekoaren disenatzailea. Baina momentu hartan oraindik ez zen Gallianoren gaineko polemika sortu. Kate Moss eta Galliano lagun minak dira eta Katek ez du oraindik gaiari buruz ezer esan. Askok diote Kate Moss disenatzailearen sal-batzailea izan daitekeela, baina zer egingo duen momentuz misterio bat da.

Gisele Bündchen eta H&M batera udaberrianModelo famatua H&Mko aurtengo udaberri-udako kanpaina publizitarioaren protagonista izango da. Hippy eta boho estiloko jantziak dira nagusi, sasoi ho-netako tendentzia nagusia izango direnak.

Bob ile estiloa tendentzia daBadator berriro ere bob estiloa. 60. hamarkadan Vidal Sassonek modan ja-rri zuen ile estiloa berriro jarri da modan, eta gaurko celebriti-ek bereganatu eta eguneratu egin dute. Katie Holmes, Rihanna, Victoria Beckham edo Keira Knightley izan dira beste batzuen artean ile estilo hau eramatera ausartu dire-nak. Arriskatu zaitez eta emaiozu zure ileari ukitu desberdin eta fresko bat!

Udaberriko makillajeaUdaberriarekin batera, kolore bortitz eta biziak heldu dira. Look oso naturalak eta freskoak eramango dira. Ezpainei dagokionez, larrosa kolorea nagusituko da bere bertsio bizienetan eta gloss-ek freskura emango diote aurpegiari. Begiei dagokionez, berriz, goizetan itzal argiak eramango dira. Horrela, gure begiradari argitasuna gehitzea lortuko dugu. Gauez ordea, begi keztatuak edo smoky eyes-ak eramango dira. Hori bai, neguan erabiltzen ziren tonu des-berdinak erabiliko dira. Beltza albo batera utziko da eta bioleta kolorea asko ikusiko dugu. Gauetan ere, begi metalizatuek protagonismo handia hartuko dute eta gero eta gehiago ikusiko ditugu. Beraz adi egon eta ez zaitez atzean gelditu!!

MODAlabur-labur

testuA: Ane zAbAlA

Page 26: Kapuko Aldizkaria-1. alea

1.

26 Kapuko aldizkaria

agendaMartxoak 24 (osteguna)- Gobierno Militar Trintxerpe - Donostia, Gipuzkoa / (Mogambo Aretoa 20:30)- XVI. Iparra-Hegoa ekitaldia. Bertso-poteoa eta bertso-afaria (Maialen Lujanbio, Amets Arzallus) / Se-gura, Gipuzkoa (19:30)Martxoak 25 (ostirala)- Bizardunak + KHAMUL Durango, Bizkaia / (Plateru-ena 22:00 Aurrez: 8€ Bertan:10€- 160 DEGREES FEST (Adrenalized, AID, Bajo Presión, Critikers, Godfarts, Misplace) / Leioa, Bizkaia (Udondo Gaztetxea, 20:00, 5€)- Governors + Rat-Zinger / Bilbo, Bizkaia (Deustuko Jaiak 22:30)- Brad Mehldau / Bilbo, Bizkaia (Bilboko Filarmonika Elkartea 20:00 6€)- Desguace Beni + Gertrunk / Bilbo, Bizkaia (Deustuko Gazte Lokala) - Bertso-afaria (Uxue Alberdi, Andoni Egaña) /Aizarnazabal, GipuzkoaMartxoak 26 (larunbata)- Zea Mays + Naut / Hondarribia, Gipuzkoa (Psilocy-benea Aretoa, 22:00, 5€)- Tote King + De la Hoja + 121 Krew / Gasteiz, Araba (Jimmy Jazz Gasteiz 20:00 Aurrez: 12€ Bertan: 15€)- Arizona Baby + Los Coronas / Bilbo, Bizkaia (Kafe Antzokia, 21:00, Aurrez:15€ Bertan:18€)- Ekialdeko gazteriaren VII. eguna (El trono de judas + Afu + Josu Jon Imas + Carrocerias Betoño + Dj makar-rak) / Irunberri, Nafarroa (00:00, 5€)- Bonded By Blood + Lazarus A.D / Bilbo, Bizkaia (San-tana 27, 20:00, Aurrez:15€ Bertan:18€)- Habeas Corpus + Ratzinger / Bilbo, Bizkaia (Bilborock 21:00, Aurrez:10€ Bertan:12€)- Willis Drummond + Hotel / Donostia, Gipuzkoa (Le Bukowski 20:00)- Su Ta Gar / Bermeo, Bizkaia (Kafe Antzokia, 22:00 Aurrez:10€ Bertan:12€) - Nafarroako bertsolari txapelketa. Finalaurrekoa / Eli-zondo, Nafarroa (Lur aretoa 17:30)- Bertso-bazkaria (Sebastian Lizaso, Andoni Egaña) Lizartza, Nafarroa (Elkartea)Martxoak 27 (igandea)- The Oscillation Gazteiz, Araba (Ibu Hots 20:30)- Bertso-saioa (Sebastian Lizaso, Andoni Egaña) / Az-peitia, Gipuzkoa (Zezen plaza)- Bertso-trama (Igor Elortza, Maialen Lujanbio, Jon Maia, Andoni Egaña) / Azpeitia, Gipuzkoa (San Agus-tin aretoa 18:00)- Bergarako Gaztetxeko ZineKluba (Bailar en la oscuri-dad) / Bergara, Gipuzkoa (Gaztetxea 18:00)- Herri-zinema (Libertarias) / Gazteiz, Araba (Judimen-diko Auzo Elkartea 18:00)

Martxoak 30 (asteazkena)- Ted Leo and The Pharmacists / Gasteiz, Araba (Ara-bako Unibertsitateko pabilioian 19:00)Martxoak 31 (osteguna)- HOSTOAK IKUSKIZUNA: KUKAI + OREKA TX + AMAREN ALABAK / Gasteiz, Araba (Pricipal antzokia, 20:00 .4,80 -18€ bitartean)- Ted Leo and The Pharmacists + Cordura / Bilbo, Bi-zkaia (Azkena aretoa 20:00 Aurrez: 12€ Bertan: 15€)- Asian Dub Foundation / Barakaldo, Bizkaia (Rockstar Aretoa, 20:30, Aurrez: 20€ Bertan: 24€)- Cobra + Trumbo / Gazteiz, Araba (Jimmy Jazz are-toa, 21:00)- Euria esan eta euria erortzea (Gaitzerdi - KABIA) / Bil-bo, Bizkaia (BBK aretoa, 20:00, Aurrez:14€ Bertan:18€)apirilak 01 (ostirala)- Arabataka 2011 / Gazteiz, Araba (Mendizabala) •11:00: Campuseko ikasleen arteko olinpia-dak. •13:30: Herri bazkaria. •15:30: Bertsolariak: Miren Amuriza, Ander Solozabal, Ekhi Erremundegi eta Unai Gaztelumendi. •17:00etatik Aurrera, kontzertuak: Maketa lehiaketako irabazlea Berri Txarrak Zea Mays Governors Esne Beltza Mendeku Itxua Tximeleta apirilak 02 (larunbata)- ATEKAROCK: VENDETTA + BERRI TXARRAK + KOP + SU TA GAR + GOSE / Leitza, Nafarroa (Kiroldegia 20:30 Aurrez:17€ Bertan:20€)- El Columpio Asesino Durango, Bizkaia (Plateruena 22:00)- Los Ginkas + Las Sfinters / Trintxerpe - Donostia, Gipuzkoa (Mogambo aretoa 21:00)- Envidia Kotxina / Bilbo, Bizkaia (Azkena aretoa 21:30)- Arabako bertsolari txapelketa 2011. Finala / Gazteiz, Araba (Printzipal antzokia 17:30)apirilak 03 (igandea)- Cancer Bats + Vera Cruz / Bilbo, Bizkaia (Azkena are-toa 21:00)-Bertso-jaialdia (Sebastian Lizaso, Aitor Mendiluze, Maialen Lujanbio, Anjel Mari Peñagarikano, Iker Zubeldia, Andoni Egaña Gai-jartzailea: Unai Elizasu) / Zegama, Gipuzkoa (Kiroldegia 18:00)apirilak 05 (asteartea)- José González / Bilbo, Bizkaia (Kafe Antzokia 21:00)Apirilak 06 (Asteazkena)- La Casa Fantom / Trintxerpe - Donostia, Gipuzkoa (Mogambo aretoa 20:30)

AgendAren koordinAtzAileA: peru olAberriA

agenda

Page 27: Kapuko Aldizkaria-1. alea

1.

27Kapuko aldizkaria

Bidali zure ekitaldia: [email protected].

http://kapukoaldizkaria.wordpress.com/agenda/

AgendAren koordinAtzAileA: peru olAberriA

apirilak 07 (osteguna)- CAPSULA vs. DAVID BOWIE / Bilbo, Bizkaia (Campos antzokia 21:00)apirilak 08 (ostirala)- WOMBAT FEST (ENTOMBED + VORTICE + LEGEN BELTZA + ADRIFT + NEILA + THE NEW MOGAMBO OLD SCHOOL STARS) / Durango, Bizkaia (Plateruena 21:00)- Angelus Apatrida / Bilbo, Bizkaia (Kafe Antzokia 21:30)- Giza Eskubideen IX. Zinemaldia / Donostia, Gipuzkoaapirilak 09 (larunbata)- Mamba Beat + Monoculture / Bilbo, Bizkaia (Kafe Antzokia 21:30)- Nafarroako bertsolari txapelketa. Finala / Iruñea, Na-farroa (Labrit pilotalekua 17:00)- Giza Eskubideen IX. Zinemaldia / Donostia, Gipuzkoa- Babiloniako Loreak / Barakaldo, Bizkaia (Barakaldo Antzokia 20:00)apirilak 10 (igandea)- Giza Eskubideen IX. Zinemaldia / Donostia, Gipuzkoa- Herri-zinema (Requiem por un sueño) / Gazteiz, Ara-ba (Judimendiko Auzo Elkartea 18:00)apirilak 11 (astelehena)- Giza Eskubideen IX. Zinemaldia / Donostia, Gipuzkoaapirilak 12 (asteartea)- Giza Eskubideen IX. Zinemaldia / Donostia, Gipuzkoaapirilak 13 (asteazkena)- Deerhunter + Lower Dens / Bilbo, Bizkaia (Kafe Antzo-kia 21:30)- Motorpsycho +Two Cow Garage / Bilbo, Bizkaia (Az-kena aretoa 21:00)- Giza Eskubideen IX. Zinemaldia / Donostia, Gipuzkoaapirilak 14 (osteguna)- La Pegatina / Atarrabia, Nafarroa (Totem aretoa 22:30 Aurrez:12€ Bertan:14€)- Giza Eskubideen IX. Zinemaldia / Donostia, Gipuzkoaapirilak 15 (ostirala)- Traktor + Antigua & Barbuda / Trintxerpe - Donostia, Gipuzkoa (Mogambo aretoa 21:30)- Giza Eskubideen IX. Zinemaldia / Donostia, Gipuzkoaapirilak 16 (larunbata)- New York Dolls Atarrabia, Nafarroa (Totem aretoa 22:00 Aurrez:27€ Bertan:30€)- Def Con Dos Barakaldo, Bizkaia (Rock Star aretoa 19:00)apirilak 17 (igandea)- NOFX + Teenage Bottle Rocket + Old Man Markley / Barakaldo, Bizkaia (Rock Star aretoa 19:00)Apirilak 21 (Osteguna)- Cruel Hand + Justa Venganza + Zartako + Cold Blood-ed / Barakaldo, Bizkaia (Edaska aretoa 21:00 10€)

apirilak 24 (igandea)- Herri-zinema (Los edukadores) / Gazteiz, Araba (Judi-mendiko Auzo Elkartea 18:00)

apirilak 26 (asteartea)- Red Dons + Wau y los Arrrghs / Trintxerpe - Donostia, Gipuzkoa (Mogambo aretoa 21:00)apirilak 27 (asteazkena)- The Dodos / Donostia, Gipuzkoa (Gazteszena 20:00)apirilak 28 (osteguna)- Potato + Soweto / Bilbo, Bizkaia (Kafe Antzokia 21:30Aurrez:10€ Bertan:12€)apirilak 29- Jay Jay Johanson / Donostia, Gipuzkoa (Gazteszena 20:30)apirilak 30 (larunbata)- Dropkick Murphys / Barakaldo, Bizkaia (Rock Star are-toa 19:30)- Horn Of The Rhino + Shisha Pangma / Bilbo, Bizkaia (Azkena aretoa 21:00)- Dead Meadow + Spindrift + Capsula / Trintxerpe - Donostia, Gipuzkoa (Mogambo aretoa 21:00)

Oharra: Kapuko Aldizkariak ez ditu bere gain hartzen ekitaldien programazioan egon daitez-keen aldaketak.

KontzertuakAntzerkia

Ikus-entzunezkoakBertsolaritzaErakusketak

DantzaHitzaldiak

KirolaBestelakoak

agenda

Page 28: Kapuko Aldizkaria-1. alea

Iboni, In Memoriam

Zure izatearibizia zerion; nola zapuztu leikehainbeste zorion?Nonahi zaudela ere,entzun zazu, Ibon,malko artean gurebihotzak zer dion.

Irailean hasi zenguretzat karrera:etorkizun eder batlantzeko aukera.Nahi genuen ikasita bizi topera…Martxoarekin denaamaitu ote da?

Ohi bezala, ixilik,egin duzu alde:zer egin behar duguIbon, guk zu gabe?Baina ez zara guztizaldendu, halare:lehen gurekin zeunden,orain gugan zaude.

Zure arrastoaridiogu eutsiko,negarrez bada ere,gogor eta tinko.Ez, guk ez zaitugu, ezsekula ahantziko,“Ibonen gelakoak”baikara betiko.