FEMINISTOK PLANTO EGIN GENUENEKOA ISPILUAK MISILEN KONTRA INOREN LURRALDEAN BAGARA

...+

EUSK

AL H

ERRI

KO B

ILGU

NE

FEM

INIS

TARE

N B

ERRI

PAPE

RA |

EKAI

NA

201

8 emaraunIR

AKU

RRI

ZABA

LDU

BI-7

60-2

017

aurkibideaaurkibidea

ema(H)itzaAurkibidea

Herrien txokoa

Erreportaia

Irudia

Askatu mataza

Saretik

Kolaborazioa

Kuleroen kaxa

2

3

4

7

8

10

11

12

erantzun

IKASIGOZATU

makumeak* gara, transak*, butch-ak, maritxuak,

bollerak, kaskarinak, arrazak markatutako gorputzak, aniztasun

funtzionalekoak... Sexualitatearen disidenteak gara, bazterretako

bidaiariak, identitate periferikoak.

Gure hautua eta praktika politikoengatik erasotzen, erailtzen edota geure buruaz beste

egitera kondentatutakoak gara, familia nuklearra, jabetza pribatua eta eredu heteropatriarkal-kapitalista

kuestionatu eta praktika sexual hegemonikoak irudipenaz iraultzen ditugunak, eredu hertsien desobedienteak gara,

sexualitatearen disidenteak gara, bazterretako bidaiariak, identitate periferikoak gara eta... Hemen gaude!

E

Egungo ekarpen ekonomikoez gain, beste asko landu eta lortzeko asmoarekin sortzen dugu kanpaina hau. Euskal Herriko Bilgune Feministaren proiektuari hauspoa ematea erabakitzen baduzu idatzi: bulegoa@bilgunefeminista.eus – era.

ekaina2

Igaro den martxoaren zortzian, emakumeok* planto egin genuen! Hona

hemen Euskal Herriko txoko desberdinetan data honen baitan egindako

ekimenen argazki bilduma xumea. GORA BORROKA FEMINISTA!!!

herrien

txokoa

ekaina3

erreportaiaerreportaiaBAI

#;PARTEKATU eztabaidatu

DEFENDATU

IspIluAK mIsIlEN KoNtrAFEmINIstoK gErrArI plANto!

spilu baten boterea

Ispiluak eta irudimen handia erabili zituzten Greenham Common kanpalekuko aktibistek, euren mugimenduaren kriminalizazioari erantzuna eman nahian-edo, militarren aurrean jarri eta bortizkeria nork erabiltzen zuen erakusteko. Soldadu eta poliziak desorekatzeko balio omen zuen eta ez zen hura izan, beren lorpen bakarra... kanpaldi desobedientea 1981ean hasi zen, bertako base militar baten atarian, han ekoizten zuten armagintzari aurka egiteko. 36 lagun hasi ziren ekimenean parte hartzen baina urtebete beranduago 30 000 emakumek* inguratu zuten basea, 23 kilometroko giza-katea eginez eta horrekin batera hedabide guztien arreta erakarriaz. Horrela lortu zuten eztabaida politikoa mahai gainean jarri eta base hori bertatik ateratzea. Euren aldarrikapenak, bakearen aldekoak, lurraren aldekoak eta azken finean, etorkizun hobearen aldekoak izan ziren.

Hala hasi zen oroitu berri dugun maiatzaren hogeita lauaren ospakizuna eta 1982. urtean, NATO-ren kontra emakumeek burututako borroken oroimenean, Bakearen aldeko Emakumeon Nazioarteko Eguna hasi zen gogoratzen. Bereziki, aurretik aipatu bezala, Greenham-en egindako protesta eta ekintzetan parte hartutako ekintzaileen memorian.

Hala ere, Greenham-ekoa ez zen emakumeek* burututako gerraren aurkako aldarrikapen bakarra. Izan ere, urteak dira gerren eta armagintza negozioen arbuiatzea aldarrikatzen ari garela eta greenham-kideek egin zuten bezala Wipnet-kideek (Women in Peacebuilding) ere egin zuten bidea, Liberian oso protestaldi jendetsuak burutu zituztela, gerraren kontra eta bake akordioen alde. Saiatu eta lortu ere egin zuten. Izan ere, 2003. urtean, aurretiaz egindako protestaldi eta momentuan bertan egindako presioen bidez eraman zituzten garaiko politikariak elkarren aurrean eseri eta gatazka politikoaz hitz egitera. Goian aipatutako adibideei, gainera, munduko herri askotan aurrera

eramandako Women in blackeko eta mugimendu feministak egindako borrokak ere gehitzen zaizkie, beste askoren artean.

Euskal Herrian, berriz, mugimendu feministak lehenengo urratsak eman zituen duela hainbat urte, NATO-ri uko egin genionean. Aipatutako protestak historiaren momentu desberdinetan mantendu ziren (Golkoko gerra, Bosniako gerran gure gorputzek pairatutako bortxaketa masiboak edota Afganistango inbasioa salatuz, nahiz Ongi Etorri Errefuxiatuak bezalako dinamiketan ikuspegi feminista bermatuz…). Betiere, antimilitarismoan, internazionalismoan eta elkartasunean oinarritutako ikuspegi batetik. Beraz, joan den abenduaren 16an, gure

I

Participation dictionary. Wipnet-eko partaideak, aldarrikapen deialdi batean

ekaina4

erreportaiaerreportaiaBAI

#;PARTEKATU eztabaidatu

DEFENDATU

oinordekoen lekukoa hartu eta Bilboko portutik arma bidalketen arduradunak salatu genituen. Eremu desberdinetatik egindako presioaren ondorioz, aipatutako jarduera Santanderreko portura eraman dute, arma-bidalketa Euskal Herritik kanpora ateratzea lortu dugularik. Edonola ere, zoritxarrez, hemen arma-ekoizpen handia egoten jarraitzen du, ardurak banatu gabe daude eta sistema patriarkal, kolonialista eta arrazistaren arrastoak aurki ditzakegu nonahi.

Hau ere feminismotik aldarrikatu behar, ala?

Gerrak, kolonialistak, h e t e r o p a t r i a r k a l a k , inperialistak, arrazistak, klasistak eta kapitalistak dira eta, hortaz, feminismoaren behar eta oinarrizko aldarrikapenekin talka egiten dute aurrez aurre. Feminismoak, inolaz ez duelako nahi, emakumeok, gure gorputzak eta gure lurraldeak zapaltzen dituen eredu sozialik.

Gerrek suntsiketa dakarte eta beraz, feminismotik aldarrikatzen dugun bizitza jasangarriaren kontra doaz. Gainera, gerretan h e t e r o p a t r i a r k a t u a esponentzialki biderkatzen da infinitura arte eta emakumeon aurkako muturreko biolentzia, suntsiketa estrategiaren parte bihurtzen da.

Armada edozein gizarteren erakunde patriarkal garrantzitsuenetariko bat bezala har daiteke eta, horrekin batera, gizon-emakume dikotomiaren berezko desberdintasunen a d i e r a z g a r r i e n e t a r i k o a :

boterearen hierarkizazioa, buruzagia eta bere dominazioa gurtzea, obedientzia, biolentzia fisikoa, kritikotasun falta, “mutilen” zirkulu itxia, eta abar. Indarrean eta agresibitatean oinarritutako maskulinitate eredu hau gazteen artean handitzen ari den erreferentzia da, askotan arrazismoari batzen zaiona banden eraketan, adibidez.

Beraz, gerra, gatazkak eta militarizazioa sistema kapitalista eta patriarkaletan naturalizatutako biolentziaren adierazpenak dira, berauen dominazioa mantentzeko medioak. Are gehiago, militarizazioak patriarkatuaren rolen banaketa islatzen du: maskulinitatearen kontzeptua biolentzia eta armekin erlazionatzen da, emakumeek gizonen eta armen babesa behar duteneko ideian islatzen dena. Modu honetan, gaur egungo rol eta genero sistema muturreraino eramaten da.

Gainera, emakumeek betidanik pairatu dituzte gerraren gaitzak psikologikoki, sozialki,

ekonomikoki eta fisikoki. Izan ere, emakumeen bortxaketa masiboak gerraren parte integrala izan dira. Emakumeak eta haien gorputzak gerra-harrapakin gisa hartuak izan dira batzuetan, besteetan txanpon-truke, gerlariaren atseden edota gudu-zelai gisa, eta abar. Kasu hauetan guztietan, emakumea objektu-mailara beheratua izan da eta gizonaren jabetzatzat hartua.

Gerretan kapitalismoa eta patriarkatua bateratzen dira. Ezin dugu ahaztu interes ekonomikoak direla gerrak eta euren makinaria guztia mantentzen dituztenak. Elite ekonomikoak Estatuekin batera aritzen dira herrien eta emakumeon gaineko kontrola mantentzeko. Azken hau, besteak beste, patriarkatuak bizirauteko biolentzia behar duenaren erakusgarri da.

Gerrek lurra suntsitzen dute eta, horrenbestez, herritarren baliabide eta mantenu gaiak zapuzten dituzte. Horrela, pobrezia ekonomikoa areagotzen da,

Topatu. Bilboko portuan, Santurtzin, pasa den abenduan egindako ekimena

ekaina5

erreportaiaerreportaiaBAI

#;PARTEKATU eztabaidatu

DEFENDATU

m e n d e b a l d e a r e n g a n a k o menpekotasuna handitzen delarik. Gertakari hau enpresa eta transnazional handiek haien mesederako erabiltzen dute, gobernu eta instituzioen isiltasuna dutela medio. Kolonialismo basati honen areagotzea dela eta, emakumeak menpekoago bihurtzen gara eta gure gorputzen eta lurraldeen kontrako bortizkeria handitzen da, gure bizitokian bizitzea arriskutsua izatera hel daitekeen arte.

Gainera, gerrek dakartzate: bortxaketen areagotzea, emakume deserrituak eta giza trafikora eta salerosketara behartutako neskak; migrazio-tasa handia, gehienbat emakume errefuxiatuak direlarik; etxe barneko indarkeria gatazka armatuen zehar eta ondoren handitzen da; aurrekontu militarrek zerbitzu

publikoetarako (osasuna, hezkuntza, gizarte-segurantza, etxebizitza, ingurumenaren babesa…) inbertsioak gutxitzea eragiten dute.

Eta, honen aurrean, zer?

Alde batetik, gure lurraldean armagintzak duen presentziarekin amaitu behar dugu eta SENER, ITP eta SAPA moduko enpresak desagertu edo jarduera aldatu behar dute. Haien teknologiarekin armen fabrikazioan parte hartzen dute milaka pertsonen heriotza eraginez. Zentzu honetan, gastu militarren bukaera amaitzea ere erabat beharrezkoa da, eta honekin arma-erosketarako, base militarren instalazioetarako, armadaren mantenurako eta bere azpiegituretarako erabilitako aurrekontu publikoen erabileraren bukaera.

Gaur egungo armagintza enpresei alternatibak bilatzea eta proposamen kolektiboak egitea izango litzateke, beraz, ondorengo urratsa.

Bigarrenik, parte hartze parekidea behar dugu bai gatazken prebentzio eta kudeaketa garaian bai gatazkek dirauten bitartean zein berauen ondoren, emakumeon* eta gizonen arteko desoreka apurtuz eta denok maila berean arituz. Honi lotuta, garrantzitsua da, gerretan emakumeok pairatutakoaren onarpena eta baita urteetan bakearen alde egindako lanarena ere; hain justu historikoki esleitu zaigun biktima paperarekin amaitzeko eta gure gorputzen gainean eragiten den bortizkeriari ahotsa jartzeko.

Transnazional edo nazioarteko enpresen papera salatzen jarraituko dugu, herri osoen suntsiketa, biztanle zibilen sarraskia eta hauen defendatzaileak kriminalizatzen dituena, gatazkei etekin ekonomikoa ateratzeko. Gobernuen manipulazioa, axolagabetasuna eta baliabide naturalen kontrola (petroleoa, ura, mineralak...) ere aipatzekoa da, euren ardura politikoei ihes eginez. Beharrezkoa da, hortaz, ardurez hitz egiten hasi eta ardurok kolektiboki banatzea.

Azkenik, hezkuntza herrikoia eta bakerako hezkuntza sustatzen duena hezkuntza sistema bat pentsatzen jarraituko dugu. Hau da, biolentzia eta jarrera sexistak goraipatzen ez dituen sistema solidarioa eta jakina, hezkidetzan oinarritutakoa, ezinbestean.

ekaina6

IRUDIA: IxONE - EzAKIMAK // FB: RUA IxONE + EzAKIMAK // INST: EzAKIMAK_ // 7BARBARIE@GMAIL.cOMekaina7

askatu matazaaskatu matazaTerra de ningú proiektuaren aurkezpen desberdinak burutu genituen apirilean. Aukera hori baliatuta hurbildu ginen Gasteizera, bertako mahai-inguruaren zizka-mizkak zuekin elkarbanatzeko asmotan. Has gaitezen bada, mataza askatzen!

mArtA JorBA (gatamaula)

Zein beharretik sortzen da Terra de ningú argitalpena?

Mugimendu independentista eta sozial asko borroka zehatzetan baino ez dira zentratzen. Baina guk argi daukagu hiru ardatzek zeharkatzen gaituztela eta ez garela soilik herri gisa zapalduak; patriarkatua eta kapitalismoa ere hor daudela. Beraz, mundu hauek guztiak elkartu behar genituen arazoa sistemikoa delako, estrukturala. Baina feminismotik egiten dugun lana ez da hainbeste antzematen eta horregatik sentitu genuen errealitate hau ikusaraztearen beharra.

Bestalde, burujabetzaz ari garenean, ez dugu soilik herri askapenaz hitz egiten, ekonomia, andaluziar-fobiaz, gorputzaz, sexualitateaz... ere ari gara. Ikuspegi hauek barnebiltzen saiatu gara liburu honetan. Horregatik gonbidatu ditugu anarkistak, antimilitaristak, mugimendu sozialetako emakumeak, akademizistak, kolektiboak, norbanakoak... Azkenean berrogeita hamar pertsonek baino gehiagok hartu dute parte liburuan ikuspegi orokor eta errealago batez hitz egiten hasteko. Beraz, proiektu hau ez da liburu soil bat, asmo bat da, askapen prozesu batean ikuspegi feminista bermatzeko modua. Azken finean, anitzak gara eta errealitate horri erantzuteko modu bat ere izan da Terra de ningú.

Garrantzitsua da ikuspegi honetatik aritzea, eredu hegemonikoak, arrazistak, kolonialistak, patriarkalak... ez erreproduzitzeko.

mArINA sAgAstIZABAl (Bilgune Feminista)

Zergatik eta zertarako behar dugu burujabetza feminista prozesu bat emakumeok*? Eta nola ezaugarrituko zenuke prozesu hori?

Emakumeok* burujabetza feminista behar dugu askeak izateko. Jardunbide dinamiko, adostu eta elkarlanean egindakoa eta maila indibidual nahiz kolektiboa uztartuko dituen prozesuaz ari naiz. Gure gorputzak eta gure herria aintzat hartuko dituen bideaz, bereizi ezinak diren bi aspektu baitira biak. Hau da, ezin dugu nazioa aldarrikatu bizitza alde batera utziz eta alderantziz. Azken finean, erabakitzeko gai diren pertsonak behar ditugu, erabakitzeko gai den herri bat eraiki nahi badugu.

Horretarako herritarrok boterea eta feministok lidergo kolektiboak behar ditugu. Zentzu honetan mugimendu indartsu bat, aliantza sendo eta egonkorrez osatutakoa eta politikoki aitortuak izatea funtsezkoa da bai erakundeen partetik baita mugimendu sozial eta sindikalen partetik ere. Horretarako bizitza duinaren definizioa sortu eta horren aurrean posizio politikoak hartzea dagokigu, kaleratzeen eta pribatizazioen aurka egotea, abortuaren alde

borrokatzea... Hori da azken finean burujabetza feminista, borrokarako marko komun bat eskaintzen digun bitartekoa baina borroka eta erantzun desberdinak barnebiltzen dituena.

mErAl ÇIÇEK (Kurdish Women´s relation office) - Kurdistan

Zuen antolakundean emakumeen ahalduntzea abiapuntua da intzidentzia politikoa lortzeko. Mugimenduan eragiteko gaitasuna erreala da?

Zalantzarik gabe. Gure lurraldean emakumeak lider izatea gauza naturala da. Emakume kurduen mugimendua guztiz autonomoki antolatzen da askapenerako mugimendu kurduaren baitan. Horrek esan nahi du, emakumeok erabaki propioak hartzen ditugula. Geure egitura propioak ditugu, egitura mistoekiko paraleloak. Gainera, egitura misto guztietan %50ean gaude ordezkatuta. Beraz, parte hartze eta ordezkaritza parekideak ditugula esan daiteke, portzentaia edo zenbaki soil batetik harago doana eta erabat kualitatiboa ere badena.

Gaur egun lortu duguna emakumeen mugimenduak, mugimendu orokorraren barruan egin duen hogeita hamar urteko borroka erradikalaren bidez eskuratu dugu. Hala izan da, baina ez da erraza izan, noski. Amaigabea

ekaina8

den prozesu sakon baten bidez lortu dugu gaur egun daukaguna.

mArÍA roVIrA (Cup)

Errepresio bortitza bizi duzue erresistentzia baketsua erabili baduzue ere. Nola eragin dizue horrek, emakume* izanik? Nola kudeatu duzue beldurra?

Erresistentzia baketsua erabiltzea intuitiboa izan zen baina Espainiar estatuaren erantzuna ikustean ulertu genuen, gure erantzuna bortitza izatea bilatzen ari zirela, gu kriminalizatzen jarraitu ahal izateko.

Testuinguru honetan emakume pilo bat hurbildu zaigu eta lekua aurkitu dute processean. Urriaren batean Bartzelonan koordinazio eta antolaketa lan handiak hartu genituen emakumeok. Hala ere kazetariak etorri eta gizonak ateratzen ziren medioetan, sarritan eurak antolaketan egon ez baziren ere. Behin ere, gure lanaren aitorpen faltari arreta jarri behar diogu, beraz. Bestalde, egun horretan biolentzia oso handia izan

zen. Poliziaren interbentzioak erabat matxistak izan ziren, ukipenak, igurzteak, irain eta umiliazio sexistak... eta horren ostean etorri zen emakumeon hitza zalantzan jartzea eta genionaren inguruko kuestionamendua.

Urriaren lehenengoa eta gero jendea kontzientzia hartzen hasi zen eta konturatu ginen beldurra kudeatzen hasteko garaia heldu zitzaigula. Beraz, zaintza-asanbladak egin genituen, bizitakoa analizatzeko, elkarri besarkatzeko... negar pilo bat egin genuen.

AINHoA EtXAIDE (lAB)

Zein puntutan ikusten duzu Euskal Herriko burujabetza prozesua?

Nahi eta ezin batean gaude: Erabakitzeko eskubideaz hitz egiten dugu baina ez gara ohartzen bazterketa sozialean dagoen jendeak ez duela erabakitzeko eskubiderik. Esaten dugu demokratikoki erabakiko dugula baina gutxiengo bati begirako estrategia daukagu. Gainera, badakigu ezin dugula

libre eta demokratikoki erabaki, kapitalaren menpe gaudelako. Hau da, estrategia horiek behar ditugu, noski, baina argi dago birdefinitu behar ditugula.

Bestalde, emakume* asko ari da azkenaldian kalera ateratzen, eredu guztiz desberdina aldarrikatuz eta hau izango da, hain zuzen, burujabetza prozesu baten emaitza. Honek garbi erakusten du mugimendu feminista izan beharko dela subjektu nagusia prozesu horretan, trantsiziorako duen joeragatik, mobilizaziorako duen gaitasun eta indarragatik eta planteamenduak zaharkituta geratzen direnean, galdera zahar horiek, erantzun berriekin ihardesteko daukan ohituragatik.

Beraz, esan dezakegu, osagai guztiak ditugula mahai gainean baina burujabetzaz asko hitz egiten den honetan, eztabaida baliagarri gutxi daude. Hots, subjektu ezberdinek (feministak, gazteak, pentsiodunak...) osatutako mahai konstituienteak falta dira, herri eztabaida antolatuak.

Argazkiak: Halaklik (Hala Bedi). Ezkerretik eskumara: Ainhoa, Maria, Marta, Meral eta Marina

ekaina9

lternatiben Herria, jendarteak, eragile sozial eta sindikalek bizitzaren sostengua erdigunean jarriz, aldarrikatzen dugun herri ereduaren erakusleiho izateko programa da. Kapitalismoaren sistematik harago, eskubide sozialak bermatzen dituen sistema soziopolitikoa eraikitzeko mobilizazioa da.

Aurten bi Alternatiben Herri izanen dira: Iruñean, ekainaren 2an, Karta Sozialak deituta; eta Baionan, urriaren 6 eta 7an, Bizi! mugimenduak deituta. Iruñekoa dugu, beraz gertuen eta horretaz arituko gara jarraian:

Lau auzo desberdin aurkituko ditugu bertan: Arragoa, AuzoEKOnomia, Bizi anitz eta duinak, Burujabetza eta Herriak eta lurra.

Arragoak, kultura, hizkuntza, hezkuntza eta herri izaera edukiko ditu ardatz eta zenbait proiektu erakutsiko ditu, jendearen parte-hartze aktiboaren bidez lor dezakeguna erakusteko: euskara sustatzen ari diren enpresen esperientziak, ikasle euskaldunak, eskola jantoki autogestionatuak, euskara ikastaroa, euskara planak, Iruñeko dendari zein artista euskaldunak, ipuin kontalariak…

AuzoEKOnomian, berriz, pertsonak ardatz eta helburu dituzten alternatiba ekonomikoak bultzatuko dira. Bertan, ekonomia, ikuspuntu ezberdinetatik landuko da: feminista, jasangarritasunaren eta burujabetzarena, gazte eta jubilatuen egoerak eta giza talde desberdinen ekonomia ereduak... Zentzu berean, hainbat sektore landuko dira: elikadura, eraikuntza,

industria, zerbitzuak, etab. Gainera, hornidura laburreko ekoizpen kateak bultzatuko dira.

Bizi anitz eta duinen auzoan, ikuspegi intersekzional batetik arituko gara, askotariko zapalkuntza eta biolentziek elkar eragiten dutela ulertuta: arrazismoa, matxismoa, kapitalismoa, helduen boterea, lodifobia, LGTBfobia, aniztasun funtzionalaren aurkako diskriminazioa… Sistema honen aurrean alternatiba indibidual zein kolektiboak eraikitzen ari garen identitate, gorputz eta proiektuak ezagutuko ditugu, elkarren arteko zubiak eraikitzeko.

Burujabetzan, pertsonak erdigunean jartzen dituen gizarte justuago baten aldeko gizarte-eraldaketa proposatzen da. Eskubide demokratikoak eta sozialak lortzeko bideak ireki eta eztabaidak plazaratu eta eta gizarte-eraldaketa bideratzeko prozesuak landuko direlarik.

Herriak eta lurrak, bizi eredu berrien erakusleiho eta engranaje nahi du izan eta bertan, elikagaiak eta energia kontsumitzeko zirkuitu berriak, auzolanaren kulturaz herrietan berpizten ari diren ekimen burujabeak, bizitza hiritar eta herritar sostengarri baterako tresnak, mugikortasunean, hondakinen kudeaketan,elikaduran… etab. ikusi eta saretu ahalko ditugu.

Plan hoberik bururatzen al zaizu?

saretiksaretik

AAltErNAtIBEN HErrIA

ekaina10

z ginen berun artean jaio, baina nire ama ahizpaz erditu zen egunean gurutzatu genuen ospitalean Miguel Angel Blancoren gorpu oraindik erdi hilotza. Ez ginen hazi kale grisetan, baina urtarrileko manifestazioekin betetzen genituen urteak (amaren altzoan edo lepo gainean, ahizparen eskutik ondoren, kuadrillako lagunekin konturatu orduko). Ez ginen usteldu espetxean 30 urtez, baina beti izan genuen poliziaren begirada zorrotza belarri atzean. Ez ginen sasira joan, baina amak negar egiten zuen mobilizazio batera joaten ginen bakoitzean, eta gure kuadrilako batek urtean behin zita zuen kanposantuan amaren lehengusu zinegotzia hil zutela gogoraratzeko. Izan zitekeen kuadrilako beste bat hilerrian, bizia galdutako gudari bati omenaldia egiten, eta hildakoaren arreba alboan, urteroko txalaparta-agurra-lore sorta-euskogudariak erritu errutina bihurtua urtebetez gehiagoz bizitzen. Ez ginen ezkutuko zitetara joan, ez genuen bizkartzainen itzalik izan arrastaka, baina ezagutu ditugu Puertora autobusean bidaia eternalak egiten dituzten ama horien nekeen zimurrak. Ezagun dugu semea hil zutenetik burua altxa ezinda azokara doan amaren gorpuzkera. Sumatzen dira zamak. Harri ginen, eta ari ginen, horra gure genealogia.

Ama horrek ezagun zuen Guardia Zibilaren burrunba

hotsa goizaldeko 5:00etan. Besteak ireki zuen postontzia, eta jaso zuen harentzat ez zen bala bat. Alaba txikia histeriak jota esnatu zen poliziaren laser gorria kopetan zuela, eta, erdian jarrita, esan zien haren amak: ¡A mi hija no la tocais!” (ez duzue nire alaba ukituko!). Batek eta besteak hartu zituzten neurri pentsaezinak inor segika ez zutela segurtatzeko. Yoyes hil zuten. Arreba batek urteak eman zituen haren anaia non zegoen jakin gabe, edo, agian bazekien, eta isilpean gorde zuen denbora luzean bere segurtasuna bermatzeko. Hango haren arreba bisita gabe gelditu zen azkenekoan esan zuelako ez zuela bularretakoa kenduko segurtasun arkua pasatzeko, eta beste hari alderdi politiko batetik deitu zioten errentagarritasuna ateratzeko. Alabari haginak hazi zitzaizkion, andereñoari esan zion ezin zituela egin etxeko lanak asteburu horretan, eta hazi zen, hazi zitzaizkion bularrak, jaitsi zitzaion hilerokoa, eta ez zion aitari bisita egin nahi. Itsasuko andre horrek etxe barruan sikatzen zituen galtzontziloak, inoiz gizonekin bizi ez, eta etxean gordeta 3 zituela inor konturatu ez zedin. Beste andre bat azaldu zen ETAren behin betiko su etena iragartzen aurpegia estalita, eta beste hark konpresak eskatu behar dizkio gizonezko funtzionarioari hilabetero. Maixabel Iparragirreren ahotsak iragarri zuen erakundearen amaiera. Harri ziren, ari ziren.

Eta ari du Aieten, ari du Baionan. Ari du Ajuriaenean, ari du Luhuson. Ari gara Baionan eta ari gara 10.000 lagun Parisen. Ari gara Valladolideko espetxera martxan, ari gara bisitan eta ari gara herrian, sindikatuan, alderdian. Ari gara elkarbizitza ariketetan. Ari gara Genevan eta ari gara Arnagan. Baina harri gara. Nun daude emakume horiek bake konferentzietan, hedabideetan? Harri diren egunkari azalak, harri diren prentsaurrekoak, harri diren errekonozimenduak, omenaldiak, elkarrizketa bat. Eta harri bat gehiago: “Bakea heldu da Euskal Herrira”. Eta beste bat: “Egun historikoa”. Eta oso ez-patriarkala aizue; 84 gonbidatu Arnagan, eta horietatik soilik 27 emakume. Eta mugimendu feministako kide bakarra. Baina Yoyes, Maixabel Lasa, Sara Majarenas, Idoia Lopez de Riaño, Oihane Errazkin, Maixol Iparragirre. Ari ziren, ari gara. Eta hala ere, eta gainera. Harri gara.

Eta trajedun gizon horiek ustezko lasaitasun egoera berriagatik topa egiten ari diren bitartean, guri, emakume gazteoi, genealogia horren zama erori zaigu gainera, harri baten moduan. Sumatu ditugu zimurrak, sumatu gorpuzkera nekatuak. Balak, laserrak, beldurrak, bidaiak, isiltasuna, lore sortak, negarrak, ausardiak, begiradak, bularrekoak, harriak dira. Eta hala ere, eta gainera, ari gara. Hau ez da gure bakea.

E(H)a(r)ri ginen, (H)a(r)ri gara

Maider Galardi

ekaina11

kuleroenKAXA

IRAKURRI ZABALDUBI-760-2017

Urtero zozketatzen dugu saski bat, martxoaren 8aren inguruan. Aurten, ohiko saski erotikoaren ordez emakume ekoizleek egindako produktu sorta aukeratu dugu eta hau da Donostiako Iratik eraman zuen otzara ederra, ondoko produktuez osatua, oraingoan:

- Ekotarriko ( janari prestatu ekologiko eta etxekoa)- Enjabonadas (Xaboi eta olioak)- Isusi gazta (Bizkaiko gazta)- La txika de la cerveza (garagardo artisaua)- Matarania (Bio olioa)- Obrador Elizaurre (gailetak eta goxokiak)- Olatxuko laboreak (Konpota eta mermelada ekologikoak)- Txaramela (Pasta ekologikoa)

Zorionak, Irati eta zozketako beste partaide guztiei berriz, zorte on hurrengoan eta mila esker zuen sostengu eta konfidantzagatik!