Ekonomia XVI eta XVII. mendeetan

XVI. ETA XVII. MENDEKO XVI. ETA XVII. MENDEKO EKONOMIAEKONOMIA

• Egileak: Ainhoa Diez, Markel Juaristi, Mikel Serrato eta Gorka Gorosarri

GAITEGIAGAITEGIA

1. Amerikaren konkista eta antolaketa.2. Ekonomiako eta gizarteko aldaketak.3. Ekonomiaren aldaketak. Merkantilismoa.4. Hego eta Erdialdeko Amerika XVII.

mendean.

1. AMERIKAREN KONKISTA ETA 1. AMERIKAREN KONKISTA ETA ANTOLAKETAANTOLAKETA

AMERIKAREN KONKISTA ETA ANTOLAKETAAMERIKAREN KONKISTA ETA ANTOLAKETA

• Kolonek Amerika 1492an aurkitu zuen. Amerikako lurraldeen konkista gehienak 1519 eta 1540 urteen bitartean egin ziren. Konkistatzaile famatuak: Hernán Cortés, Francisco Pizarro, Orellana... XVIII mendera arte, Espainiako monarkiak Amerikan zituen lurrak ``Indiak´´ deitu zituen.


• Kolonek Amerika 1492-an aurkitu zuen. Aurkikuntzen fasea amaitu ondoren, XVI. mendean, espainolak Amerika kontinenteko lurrak esploratzen eta konkistatzen hasi ziren. Konkista gehienak 1519 eta 1540 urteen bitartean egin ziren. Konkistatzaile handiak: Hernán Cortés (Kubatik abiatu eta Mexiko konkistatu zuen), Francisco Pizarro (Peru menderatu zuen inken inperioaren barruko krisia aprobetxatuz)… XVIII mendera arte, Espainiako monarkiak Amerikan zituen lurrak ``Indiak´´ deitu ziren. Espainolek Ameriketan ustiatutako baliabide nagusia meatzaritza izan zen.


• Eskema

2. EKONOMIAKO ETA GIZARTEKO 2. EKONOMIAKO ETA GIZARTEKO ALDAKETAKALDAKETAK

EKONOMIAKO ETA GIZARTEKO ALDAKETAK

• XVI. mendean, Europako ekonomia nekazaritzan oinarrituta zegoen. Amerika aurkitu zenean, merkataritza garatu eta hasierako kapitalismoa sortu zen, Amerikan meategiak ustiatzen hasi zirelako.

EKONOMIAKO ETA GIZARTEKO ALDAKETAKEKONOMIAKO ETA GIZARTEKO ALDAKETAK

• XVI. mendean, Europako ekonomia nekazaritzan oinarritzen zen. Europako ekonomiaren garapenaren eraginez, hasierako kapitalismoa edo merkataritza kapitalismoa sortu zen, merkataritzaren garapenaren ondorioz. Burgesia hiriguneetan nagusitu zen. XVI. mendeko noblezia baliabide ekonomiko desberdinetako pertsonek osatzen zuten. Gizarteko gainerako taldeen bizi baldintzak okertu ziren XVII. mende aldera. Nekazariek altxamenduak egin zituzten. Hirietan pobreziak gora egin eta eskale asko agertu ziren.

EKONOMIAKO ETA GIZARTEKO ALDAKETAKEKONOMIAKO ETA GIZARTEKO ALDAKETAK

• Eskema

• Non eta noiz: Europan, XVI. mendean.

• Zer: Ekonomia nekazaritzan oinarritu eta Mundu Berria aurkitu zenean merkataritza garatu.

• Nola: • Zergatik: Metal preziatuen eta espezien kantitateak gora egin zuen.

Amerikako koloniak Europan egiten ziren produktuak saltzeko erabiltzen ziren.

• Zertarako: Merkataritza garatzeko.

Aldaketa ekonomikoa

Hasierako kapitalismoa

Europako ekonomiaren garapenaren eraginez

Lehenengo kapitalak sortu Jabeak: Burgesak

Ordainketa eta kreditu mota ezberdinak

Ordaindukoa Kanbio-letraZorra data jakin batean ordaintzekokonpromisoa.

Kantitate bat data batean eta beste hiribatean ordaintzeko idatzizko promesa.

erabiltzeko arrazoiak

Txanponen pisua

Garraiatzeko zailtasuna

Diru nahikorik ez egotea

Gizarteko aldaketa

Aldaketa handiak

arrazoiak

Aurkikuntza geografikoengatik

Kapitalismoaren sorrera eta gorakadagatik

Gainerako taldeak

Hirietan pobrezia

Eskaleak agertu

Nekazarien altxamenduak

Gizartea estamentutan zatituta

Kleroa

Herri xehea

Noblezia

Baliabide ekonomiko desberdinetako pertsonek osatu

Hiriguneetako burgesia

Noble bihurtu nahi zuten

Lurrak eta tituluak erosita Ezkontza

bidez

Biztanleriaren %10a

3- EKONOMIAREN ALDAKETA

• Ekonomian aldaketak egon ziren itsasoko nabigazioa, esklaboen trafikoa, merkataritzarako teknika berriak, protekzionismo ekonomikoa, bullionismoa... eta abarrekoei esker.

EKONOMIAREN ALDAKETA

XVII.mendean zehar itsasoko nabigazioa aintzakotzat hartzeko moduan garatu zen, aldi hartako aurrerakuntza teknikoei esker.

– Ameriketako koloniekin egiten zen merkataritzak gora-beherak izan zituen (adibidez, metal preziatuak gero eta gutxiago heltzen ziren), eta 1640an heldu zen minimora. Ondorioz bide berrien bila jo zuten Afrikara eta Asiara.

Europatik ehunak, ardoa... esportatzen ziren, eta horri esker ekonomiak gora egin zuen eta burgesak aberastu ziren.


• Europaren eta munduko herrien arteko merkataritza-trukeak pribilegiodun konpainien esku zeuden. Merkataritzako teknika berriak agertzeari (maileguak) eta finantza erakundek zabaltzeari (burtsak eta bankuak) esker merakataritzaren gorakada etorri zen. 1608. Urtean, Amsterdanen sortu zen lehen burtsa eta urtebete geroago bankua, eta horrela ekonomiaren hiriburu bihurtu zen.

Merkantilismoa XVI. mendean sortu zen. Teorian eta praktikan zen, teorian bi era zeuden: - Bullinismoa: metal preziatuen pilaketa. - Protekzionismo ekonomikoa: helburuak asko produzitzea, gutxi erosi eta nahikoa burua hornitzeko. Praktikan hainbat eredu sortu ziren: a- frantsesa, nekazaritza bultzatu, zergak handitu...


Ekonomiaren Aldaketa

XVII.m. mundu osoaMerkataritza

kapitalismoarensorrera

Merkataritza garapena

Merkantilismoa: politika ekonomiko berria

Itsasoko

Nabigazio

garatu

1640an

Bide berriak

esklabuak espezieak

Holandesak kontrolatu

Monarkia absolutuen denbora

Teoria eta praktika

Bi eratako erabakiak

Bullonismoa Protekzionismo ekonomikoa

herrien arteko trukeak

Truke berriak

burtsak

maileguak

bankuak

HEGO ETA ERDIALDEKO AMERIKA XVII.MENDEAN

• Holandesek, Inglesek eta Frantzesek Amerikan zeuden espanolei eraso zieten eta horrela hauek lurrak galdu zituzten.

Gizartean eta ekonomian aldaketak egon ziren XVII. Mendean.

HEGO ETA ERDI AMERIKA XVII.MENDEAN

• Espainolek eta Portugesek Ameriketako lurrak banatu behar zituztenean, Holandesek, Inglesek eta Frantzesek hauei eraso zieten XVI. eta XVII. mendean zehar, eta azkenean hauek lur batzuk hartu zituzten beraientzat.

XVII.mendean aldaketa asko egon ziren Amerika espainiarrean:– Gizartea: gero eta heterogeneoagoa, kreole izenekoek

(Amerikan jaiotako espainolak) kargu politiko eta adminiztralak hartu zituzten eta biztanlearen gehiengoa indigenek eta esklaboek betetzen zituzten.

Gizartea gero eta heterogeneoagoa, kreolek (Amerikan jaiotako espainolak) kargu politiko eta adminiztralak hartu zituzten eta biztanlearen gehiengoa indigenek eta esklaboek betetzen zituzten.


Ekonomia: Lurjabetza handiak sendotu (plantazioak) eta hauengatik bultzatu zen azukre eta tabakoaren... produkzioa. Eta Europarekin handitu egin zen amerikar merkataritza. Mehatzaritza oso garrantzitzua zen Amerikaren ekonomian.


HEGO ETA ERDIALDEKO AMERIKA XVII. MENDEAN

Kanpoko mehatxuak

Espainolek eta portugesek lurrak banatu

Ez egon ados

HolandaFrantzia

Inglaterra

Guyana

Hispainola uharteak

Bermudak...

Guyana

Gizarteko eta ekonomiako aldaketa

Gizartea

Heteroge-neoagoa Kreolak

Kargu politiko eta administralak hartu

Biztanle gehiena

Indigenak eta mestizoak

ekonomia

Baserriko jabetzak handitu

Azukrearen, tabakoaren.. Produkzioa biltzatu

Europarekin merkataritza sendotu

Mehatzaritza oso garrantzitzua amerikako ekonmian

Ekonomia XVI eta XVII. mendeetan

Documents

Transcript of Ekonomia XVI eta XVII. mendeetan