Conxunto m™nimo b⁄sico de datos sociosanitarios CMBD-SS · Na atención primaria, o...

CMBD-SSConxunto mínimo básico de datos sociosanitarios

Estudio Descritivo en Centros de Persoas MaioresAno 1999

CoordinaciónIsauro Gómez Tato

EditaXunta de Galicia, Consellería de Sanidade e Servicios SociaisSecretaría Xeral, Subdirección Xeral do P rograma de Atención Sociosanitaria

TítuloConxunto mínimo básico de datos sociosanitariosEstudio descritivo en Centros de Persoas Maiores

Data de edicción. Novembro 2000

ColaboraciónsAmeijeiras Álvarez, Francisco JoséDuncan, ElaineFernández Lamas, SaraRibot Margarit, JoanRubio Vidal, Mª JoséSalinas Buján, María PilarTaboada Vázquez, Antonio

Equipos de valoración funcional do Resident Assessment InstrumentCancelas López, InésCastro Amil, CarmenDiéguez García, Mª TeresaMartínez Quindimil, FernandoMartínez Rodríguez, Mª TeresaPaz García, MercedesPérez Martín, JavierSobrino Mosquera, FranciscoVidal Torres, JuanaVillar Blanco, Concepción

ISBN

onxunto mínimo básico de datos sociosanitarios

CMBD

4

Prólogo

Prólogo

Conxunto mínimo básico de datos sociosanitarios

CMBD-SS

5

Ante a perspectiva de entrada no novo milenio, a preocupación por dar servicios de calidade é unobxectivo prioritario de calquera organización. Se ademais estes servicios se dirixen ás persoas maio-res e supoñen proporcionar coidados que impliquen un grao óptimo de satisfación e benestar en per-soas maiores institucionalizadas en centros públicos da nosa comunidade, é un deber e unha res-ponsabilidade.

Para dar un servicio de calidade hai que partir da realidade e coñece-la situación que queremos mello-rar. Neste sentido, desde o ano 98 a Consellería de Sanidade e Servicios Sociais puxo en marcha unsistema de información denominado Conxunto Mínimo Básico de Datos Sociosanitarios (CMBD-SS). Isto supón un paso decisivo no estudio das necesidades e mellora da calidade asistencial. A tra-vés dunha valoración funcional cun instrumento internacionalmente recoñecido como é o ResidentAssessment Instrument (RAI), que se utiliza de forma sistemática nas residencias de tipoloxía asisti-da e aproveitando a experiencia e competencia dos seus profesionais sanitarios, realizáronse estudiostransversais descritivos, desde o ano 98, nos centros de válidos e mixtos. Os resultados do estudiorealizado o pasado ano son os que teño o gusto de presentar.

Neste estudio preséntanse as características funcionais das persoas maiores que están nos centros danosa comunidade, estudio que nos permitirá sen dúbida coñecer a súa evolución, os seus déficits ouproblemas desde o punto de vista do seu estado de saúde. No estudio realizado no presente anoincluíuse xa todo o instrumento RAI, o que nos proporcionará no futuro unha valoración integraltanto funcional como social.

A complexidade dos datos, a súa recollida, a dificultade que entraña a informatización deles e a súaanálise, así como a posta en marcha deste complexo sistema de información non sería posible sen ungrande esfor zo de todos os departamentos desta consellería, tanto da Dirección Xeral de ServiciosSociais como do SERGAS, a través dos departamentos de Información Sanitaria e Informática daSecretaría Xeral, e da propia Subdirección Xeral do Programa de Atención Sociosanitaria. Este estu-dio é o primeiro en publicarse como resultado da implantación do CMBD-SS, e hano seguir sendúbida moitos outros, xa que supón unha importante fonte de datos tanto para o profesional asis-tencial, social, como para o xestor e planificador de servicios, sexan sociais ou sanitarios, na andadu-ra da mellora continua de calidade.

José María Hernández Cochón

Conselleiro de Sanidade e Servicios Sociais


CMBD

6

ÍNDICE


CMBD-SS

7

Introducción e xustificación 8-9

Conxunto mínimo básico de datos sociosanitarios 12-13

¿Qué é o Resident Assessment Instrument Nursing Home? 15

¿Qué é o Resources Utilization Groups? 20

Os indicadores de calidade 26

Metodoloxía do traballo 32-33

Análise dos datos 36-37

Conclusións 94

Conclusión final 98

Bibliografía 100

Anexos 102-103

Introducción e xustificación

Con x u n t o m í n i m o b á s i c o d

8

9

e xustificación

i c o d e d a t o s s o c i o s a n i t a r i o s

Introducción

A calidade de vida na vellez é unha constante precupación para as persoas maiores e para os seus familiares pró-

ximos.

Nos últimos tempos, os programas de intervención na saúde (hipertensión, alimentación sa, vacinacións), a

concienciación das persoas maiores de acadar unha boa independencia para os vindeiros anos e a mellora das

prestacións sociais e económicas amosan unha realidade esperanzadora para o cidadán. Posto que os cambios

demográficos son inevitables e, consecuencia diso as enfermidades da vellez se fan presentes, para asegurar que

os anos de vida gañados sexan saudables, o principal impacto de actuación debe dirixirse cara á prevención

coma o mellor camiño para acada-lo obxectivo de envellecer na casa con saúde.

Na atención primaria, o desenvolvemento de aptitudes persoais saudables, a creación de ambientes favorables,

os reforzamentos das accións comunitarias e a reorientación dos servicios sanitarios e sociais deben estar diri-

xidos a conseguir un maior nivel de autocoidado e unha mellor detección de factores de risco.

No ámbito institucional deberán desenvolverse servicios especializados que garantan a calidade asistencial,

incluído o proceso de inicio na rehabilitación e asegurando a continuidade de coidados.

É polo tanto imprescindible delimitar, asumir e coordina-las responsabilidades sanitarias e sociais sobre estes

cidadáns e calquera iniciativa debe partir obrigatoriamente da integración da asistencia, da coordinación dos

10


CMBD

Introducción e xustificaciónIntroducción e xustificación

coidados e da orientación cara ó mantemento da persoa maior, coa menor dependencia posible, ben sexa no

seu domicilio ou nas diferentes institucións.

Pode ser útil recordar que, no momento actual, a esperanza de vida ó nacer en Galicia é de 74 anos para o home

e de 81 para a muller, cunha tendencia á alza mantida, e que as persoas maiores son as que xeran unha maior

demanda médico-sanitaria, sexa cal sexa o parámetro que se utilice como índice: visita ó médico de atención

primaria; ingresos ou reingresos hospitalarios; estancias hospitalarias máis prolongadas; consumo de medica-

cións; maior número de patoloxías crónicas ou invalidantes, así como pluripatoloxías nun mesmo proceso.

Ademais a persoa maior caracterízase por se-lo paciente que require un maior tempo de atención, así como por

presentar problemas que necesitan dunha asistencia multidisciplinar.

O establecemento dunha ponte entre os servicios sanitarios e sociais, o potenciamento dos servicios e da aten-

ción inter e multidisciplinar, como mellora da calidade na atención, son obxectivos prioritarios da Consellería

de Sanidade e Servicios Sociais, creándose para iso unha estructura administrativa co rango de Subdirección

Xeral, que desenvolve o Programa de Atención Sociosanitaria.

Este obxectivo de coordinación en todo o relacionado coa área de persoas maiores cobra unha especial impor-

tancia. Dende hai dous anos a Dirección Xeral de Servicios Socias, o Programa de Atención Sociosanitaria e o

Servicio Galego de Saúde, levan traballando fundamentalmente co fin de conseguir dous obxectivos:

Mellora-la calidade asistencial dende o punto de vista sanitario e social nos centros residenciais da comu-

nidade.


11

CMBD-SS

Introducción e xustificaciónIntroducción e xustificación

Establecer canles de comunicación e coordi-

nación entre a área social e a sanitaria.

Dirección Xeral de Servicios Socias

Programa de Atención Sociosanitaria

Servicio Galego de Saúde

Consunto mínimo básico de datos sociosanitarios

Co n x u n t o m í n i m o b á s i c o d

12

13


Conxunto mínimo básicode datos sociosanitarios

Todo proceso de cambio e de coñecemento dos diferentes modelos de intervención pasa necesariamente porunha primeira fase: a análise da realidade. En función dos resultados obtidos, iniciaranse os programas máisaxeitados co establecemento dunha estratexia de cambio cara a acada-los obxectivos fixados.

A cultura de intervención sanitaria, desde hai moitos anos, utiliza os sistemas de información co fin de for-mular obxectivos asistenciais e mellora-las diferentes prestacións ó cidadán. Utiliza a análise dos diferentes pro-cesos e, en función deles, establece os custos e a asignación dos recursos tanto humanos coma materiais e eco-nómicos dunha maneira coordinada e axeitada.

Os servicios sociais teñen unha cultura de recollida de información e de análise dos datos pero estes só funda-mentalmente de intervención social. Nos últimos anos, obsérvase unha preocupación de determinados secto-res sociais por recoller ademais datos doutro tipo de necesidades das persoas maiores que axuden a determinaros niveis de dependencia. Datos que indican unha necesidades de atención multidisciplinar, que ben podería-mos definir coma ATENCIÓN SOCIOSANITARIA.

O primeiro paso, polo tanto, foi acadar un instrumeto de avaliación consensuado polos diferentes profesionaisdo ámbito social e o sanitario que permitise recolle-la información necesaria para pondera-las necesidades asi-tenciais e de coidados das persoas maiores.

Froito deste traballo e co apoio do Servicio Galego de Saúde iniciouse a implantación, nos centros de persoasmaiores dependentes da Dirección Xeral de Servicios Socias, dun sistema de información que permitise coñe-ce-los diferentes procesos e os perfís sanitarios e sociais das persoas maiores que se atopan acollidos nalgunhadas residencias da terceira idade da Administración autonómica.

14

Con

xunt

o mín

imo

básic

o de

datos

socios

anita

rios

unto mínimo básico de datos sociosanitarios

CM

Conxunto mínimo básico de datos sociosanitariosConxunto mínimo básico de datos sociosanitarios

Este sistema de información, que denominamos Conxunto Mínimo Básico de Datos

Sociosanitarios (CMBD-SS), consta dos seguintes elementos:

Unha recollida estandarizada de datos administrativos

Un instrumento de avaliación da dependencia da persoa maior, Resident

Assessment Instrument Nursing Home (RAI-NH-)

Un aplicativo para a análise e clasificación dos usuarios en sistema de "case mix",

chamado Resources Utilization Groups na súa versión III (RUG III)

Os indicadores de calidade

C M B D - S S

15


CMBD-SS

As persoas admitidas nas residencias xeralmente sono a causa de problemas funcionais debidos a deterioraciónfísica, cognitiva ou outros factores relacionados. Con frecuencia a capacidade de manter un bo nivel de inde-pendencia está limitada, emerxendo a necesidade dunha axuda de terceiras persoas para que esta capacidademanteña un alto grao de autonomía funcional.

Proporciona-los recursos necesarios para atender esta necesidade asistencial, é un labor complexo e estimulan-te. Require experiencia clínica, capacidade de observación e competencia na valoración de tódalas disciplinas,co obxectivo de elaborar plans de coidados individualizados para cada un dos residentes. A identificación dasdependencias e a identificación das necesidades de coidados, preséntase polo tanto como a peza fundamentaldo entramado asistencial.

As intervencións que se realizarán, polo tanto, nas residencias teñen un alto compoñente de atención sociosa-nitaria integrada, onde o compoñente sanitario se amosa de elevada intensidade, capaz de responder de manei-ra adecuada ás intervencións necesarias de coidados, terapias e rehabilitación. Ó lado destas, esixencias priori-tarias para o residente, colócanse outras de igual importancia: as de vertente social, centrada na prevención e aconsecución no máximo nivel posible de reintegración social e de independencia. Só é posible acadar ditosobxectivos, sanitarios e sociais, se a intervención vai precedida dunha adecuada avaliación multidimensionalindividualizada, realizada por un equipo multidisciplinar, ou interdisciplinar, onde tódolos estamentos profe-sionais que prestan os coidados estean reflectidos.

Na xeriatría moderna, o modelo de asistencia está baseado na avaliación multidimensional: unha metodoloxíade investigación que a través dunha ampla variedade de test, medicións e escalas, se combina coa normal cla-sificación gnosolóxica das patoloxías, permitindo un coñecemento máis profundo e integral da persoa maior,en particular do plano funcional.

A análise da literatura no campo da avaliación funcional, ofrece unha ampla variedade de instrumentos queson seguramente idóneos, pero resultan específicos e sectoriais. Para a saúde física está dispoñible a relación tra-dicional de problemas médicos detectados e os síntomas das enfermidades. Para a habilidade funcional utilí-zanse desde hai tempo a escala de Katz ou ADL (Activity of Daily Living), que examina a capacidade para rea-liza-las tarefas cotiás (comer, lavarse, vestirse, ir ó baño, autonomía nos desprazamentos e continencia) e a esca-la de Lawton ou IADL ( (Instrumental Activity of Daily Living), que avalía a independencia nas habilidadessociais (comprar, realizar tarefas domésticas..). Para a saúde mental hai numerosas escalas de avaliación, entreas cales a máis extendida no uso é o Mini Mental State , que serve para avalia-la esfera cognitiva e a GeriatricDepression Scale para a esfera afectiva e humor. Por último, os factores sociais e ambientais valóranse nas dife-rentes estructuras ou soportes sociais.

¿Qué é o Resident AssessmentInstrument Nursing Home(RAI-NH-)?

16

CMBD


¿Qué é o Resident Assessment Instrument Nursing Home?¿Qué é o Resident Assessment Instrument Nursing Home?

Esta multiplicidade de instrumentos suscitou a necesidade dunha ferramenta global que valorase as áreas pro-blemáticas da persoa maior ingresada nas diferentes institucións e que incluise tamén as súas capacidades resi-duais, xunto ás preferencias e o grao de implicación nas diferentes actividades. Esta necesidade resolveuse coaelaboración do Resident Assessment Instrument Nursing Home (RAI-NH), desenvolvida nos EEUU no ano1987, coa finalidade de mellorar e facer máis homoxéneo o traballo das residencias nese país.

O RAI-NH é un instrumento de avaliación multidimensional global, baseado no estado funcional da persoam a i o r, que serve para guia-lo avaliador na adquisición de informacións precisas sobre as capacidades e necesida-des dos residentes, detectando os problemas que deben ser tidos en consideración á hora de planifica-los coida-dos dunha forma individualizada, sendo o seu obxe c t i vo fundamental.A) Instrumento de avaliación do residente.

É un conxunto de elementos de screening do estado funcional e clínico que constitúe a base da avaliación glo-bal. Os ítems estandarizan a comunicación sobre os problemas e as condicións do residente no centro. O ins-trumento consta de máis de 500 ítems que deben ser cubertos ou analizados no ingreso do residente na insti-tución (entre os 14 e 21 días, despois do período de adaptación) como norma xeral. Posteriormente deberánrealizarse avaliacións trimestrais co fin de facer un seguimento dos plan de coidados, ou ben cando a situaciónda dependencia do residente sufra un cambio significativo, tanto se empeora coma se mellora, e que impliqueunha nova planificación

A) Instrumento de avaliación do residente.

B) Secuencias que identifican problemas (SIP).

O intrumento RAI-NH, componse de

17

CMBD-SS



Datos xerais administrativos................................................................19 ítems

Sección 1 Estado cognitivo....................................................................................9 ítems

Sección 2 Comunicación/Patróns auditivos ............................................................1 ítem

Sección 3 Patrón de estado de ánimo e comportamento......................................15 ítems

Sección 4 Patróns de actividade ............................................................................4 ítems

Sección 5 Función física e problemas estructurais..................................................8 ítems

(onde se mide a capacidade para realiza-la

actividade e a axuda que necesita para realizala)

Sección 6 Continencia nos últimos 14 días ..........................................................11 ítem

Sección 7 Estado da pel ......................................................................................15 ítems

Sección 8 Diagnósticos de enfermidade. ..........................................................................

Problemas de saúde ............................................................................52 ítems

Sección 9 Estado oral / nutricional........................................................................7 ítems

Sección 10 Tratamentos especiais e procedementos ..............................................27 ítems

(e a valoración das terapias da linguaxe,

ocupacionais, físicas, psicoterapias,

rehabilitación respiratoria e recreativa)

Para unha maior operatividade o instrumento está dividido nas diferentes áreas de avaliación en base ós patrónsfuncionais, configurando as diferentes seccións, interrelacionadas entre si para a planificación dos coidadosmediante os SIP.

A amplitude do instrumento e a dificultade que suporía implantalo na súa totalidade nos centros residenciaisnun primeiro momento, fíxonos reconsideralo e comeza-la implantación do sistema de valoración coa parcia-lidade do instrumento que o sistema RAI utiliza para a valoración trimestral (207 ítems), recollendo os ítemsnecesarios para agrupa-los residentes en case-mix (Resource Utilization Groups III), outro dos obxectivos daimplantación do CMBD-SS. Para maior información achégase o instrumento utilizado na avaliación no anexoI.

As seccións que se valoraron polo tanto co instrumento foron:

(máis a codificación diagnóstica segundo

a CIE-9-MC 3ª edición)



CMBD

18

B) Da escala de avaliación, podemos obter uns ítems determinados que debidamente secuenciados nos indí-can problemas estructurais ou funcionais do residente.

Estes ítems, coñecidos como marcadores, diríxennos á aplicación dos plans de coidados mediante as "secuen-cias que identifican problemas" (SIP). Estas son esquemas estructurados que axudan a identifica-los proble-mas sociais, médicos e funcionais, que xa están presentes ou existe unha maior probabilidade de que aparezan.Os SIP constitúen a base da elaboración do plan de coidados individualizado, obxectivo fundamental do ins-trumento de avaliación.

A xeración do plan de coidados debe ser realizada polo equipo intredisciplinar co fin de evitar, se é posible, oempeoramento das condicións do residente e o incremento do seu grao da dependencia. É importante non sóa solución dos problemas sociosanitarios senón a prevención da discapacidade.

A súa elaboración debe estar baseada non só nos problemas identificados, senón nas características peculiares,capacidades e necesidades do propio residente e nos servicios que achega á institución. Cando o plan de coi-dados nace dun estándar de boa práctica clínica, vóltase práctico e representa a mellor aproximación para pro-porcionar calidade de asistencia e afronta-las necesidades cotiás dun residente.

O instrumento utilizado na avaliación permite a obtención dos marcadores e a elaboración de plans de coida-dos para os seguintes problemas: deterioración cognitiva-demencia; presencia de alteracións no estado deánimo; problemas de conducta; alteración do estado nutricional; deshidratación; úlceras e incontinencia.

En resumo podemos concluír que:

Unha boa valoración funcional do residente mediante o instrumento Resident Assessment

Instrument segue un procedemento circular.

Considera a cada residente na súa complexidade de ser humano con características e capacidades

únicas.

Fracciona a avaliación do residente en áreas funcionais diferentes co obxectivo de obter un coñe-

cemento o máis completo posible do seu estado funcional (escala de valoración -RAI-).



CMBD-SS

19

Agrega a información recollida co fin de identifica-los posibles problemas (marcadores).

Proporciona unha identificación dos problemas potenciais a través da observación das causas e riscos

que se poderían xerar e da modalidade en que poden ser afrontados, permitindo elaborar un plan de

coidados individualizado co obxectivo final de lle proporcionar ó residente o máximo nivel de inde-

pendencia e benestar psicosocial posible (secuencia que identifican problemas -SIP-)

Seguimento da capacidade funcional e da evolución do residente mediante novas valoracións fixa-

das en períodos de tempo, ou cando se produza unha modificación significativa do estado de saúde

do residente, tanto se empeora coma se mellora, permitindo adaptar ou modifica-lo plan de coida-

dos.

nova valoración plan de coidaddos

S I P

indicadores

escala de valoración


CMBD

20

¿Qué é o ResourcesUtilization Groups?Cando se planifican os coidados, o importante é saber qué tipo de residentes temos e qué carga de traballopodemos esperar deles e non o tipo da institución (válidos / asistidos). Esta variará moito entre instituciónsaínda coa mesma denominación ou localización xeográfica.

Para cuantifica-los cambios en coidados xeriátricos, necesítase desenvolver medios distintos dos da medicinatradicional baseados en diagnósticos e tratamentos. A medicina xeriátrica ten un contido identificable máis aláca outras especialidades médicas. É aquí onde os coñecementos das profesións están máis integrados e úsansepara alixeira-las cargas, en comparación con moitas outras especialidades, nas que os profesionais simplemen-te son un complemento das profesións médicas. É recoñecido que un enfoque multidisciplinar do residenteancián é moi superior.

Para a planificación, polo tanto, débense recoller datos sobre os residentes de forma fiable e exacta. Todos estesdatos poden ser daquela analizados e presentados como base na toma de decisións e planificación de coidados.

Dende o traballo orixinal de Sidney Katz (Katz, 1963), o sistema de actividades da vida diaria (AVD) utilizousena descrición e clasificación dos residentes.

Unha recente revisión dos "case-mix", mostrou que tódolos sistemas de clasificación usados nas residencias uti-lizaban as AVD, os coidados de enfermería e os tratamentos especiais como variables do "case-mix".

A maioría dos sistemas tamén consideraban o estado mental e de comportamento do residente, e moitos delesinclúen o diagnóstico. Tamén se demostrou que cando se usan niveis intermedios dentro dunha actividadeAVD en vez de só unha dicotomía (dependente / independente) se mellora a explicación de variacións do usode recursos e da planificación. Actualmente considérase necesaria unha escala de medida de ADL de 4 puntospara unha mellor predicción do tempo de coidados.

Este punto de análise deu lugar a que durante a pasada década se publicara un número considerable de siste-mas "case-mix" para residencias. O obxectivo de construcción da maioría destes sistemas foi desenvolver gru-pos de residentes homoxéneos e mutuamente excluíntes, baseándose en características clínicas similares, queexplicasen o uso de recursos "por día". Os recursos medidos ó construí-los sistemas de "case-mix", foron na súamaioría os tempos de enfermería dedicada ó coidado do residente informados polo mesmo persoal.

Outros estudios fan referencia á atención directa e á incapacidade funcional do residente, observando que atendencia era que canto máis dependente era, maior cantidade de recursos requiría. Tamén se observaron varia-cións nos tempos de asistencia dependentes do diagnóstico e das AVD. Por outra banda, observouse que men-

21

CMBD-SS


tres os residentes con trastornos cognoscitivos e de comportamento, pero con boa condición física, gastan máisrecursos ca aqueles sen trastornos deste tipo, os residentes con demencia severa con alta dependencia AVD,reciben menos recursos ca aqueles non afectados de demencia.

En 1984, B.E. Fries e L.C. Cooney, cunha metodoloxía e obxectivos similares ós DRG (case mix de hospitais,baseados no proceso asistencial e a estancia), desenvolveron os Resource Utilization Groups (RUG) , tomandocomo medida de consumo de recursos o tempo de dedicación relativa do staff a cada enfermo. Establecéronsenove grupos nos que se utilizaban como marcadores tres variables funcionais, segundo o grao de dependencia,en vestirse, deambulación e comer e unha cuarta variable segundo precisase o residente monitorización para aentrada ou non de líquidos (RUG I).

Máis adiante, en 1988, incorporan unha dobre estructura de clasificación. A primeira clasificación consta decinco categorías diferentes maiores, decrecentes en canto ó custo e excluíntes entre si: rehabilitación intensa,coidados especiais, residentes clinicamente complexos, alteracións da conducta graves e funcións físicas redu-cidas. O segundo nivel de clasificación era a medida da funcionalidade en varias actividades da vida diaria: aseo,comida e transferencia cadeira-cama (RUG II).

Posteriormente, desdóbrase a categoría da rehabilitación noutras tres, dependendo do tipo de tratamento apli-cado: terapia física, ocupacional ou logopeda, constituíndo o RUG-T 18, que a través de 20 grupos explicaríao 55% do custo total diario.

Actualmente, a versión RUG-IIII é a máis usada en todo o mundo, e desenvolvida por Fries BE et al. en 1994.

O sistema RUG-III estructúrase en 7 categorías xerárquicas, clínicamente ben definidas e mutuamente excluín-tes: rehabilitación (con catro subcategorías), tratamentos extensivos, coidados especiais, complexidade clínica,deterioración cognitiva, problemas do comportamento e dependencia de funcións físicas.

Estas categorías subdividense en 2- 10 subgrupos cada unha mediante un índice de AVD, e mediante un suma-torio de puntuacións de catro delas - comida, aseo, traslado e mobilidade na cama - divídense ata 44 gruposRUG. Para unha subdivisión máis elaborada das categorías, recórrese a usar tamén signos de depresión, núme-ro de atencións e o uso de técnicas de rehabilitación (cadro I).

¿Qué é o Resources Utilization Groups?¿Qué é o Resources Utilization Groups?



CMBD

22

MOI ALTA RVH

REHABILITACIÓN ESPECIAL

INTENSIDADE DE REHABILITACIÓN

TRATAMENTOS EXTENSIVOS

COIDADOS ESPECIAIS

CA1 CA2

COMPLEXIDADE CLÍNICA

DEPRESIÓN

ÍNDICE AVD

IA1 IA2 IB2 IB1

DETERIORIZACIÓN COGNITIVA

4-5 IB

4-5 IA

BA1 BA2 BB1 BB2

PROBLEMAS DO COMPORTAMENTO

4-5 BB

4-5 BA

PE2

DEPENDENCIA FÍSICA

8-13 RVB

4-7 RVA

1SE1

2SE2

3+ SE3

7-13 SAA

14-16 SSB

17-18 SSC

ALTA RH 8-11 RHB

4-7 RHA

12-14 RHC

15-18 RHD

17-18 CD

11-16 CC

6-10 CB

4-5 CA

CB1 CB2 CC1 CC2 CD1 CD2

0-1 2+ 0-1 2+

0-1 2+

Nº ACTIVIDADES

ÍNDICE AVD

Nº ACTIVIDADES

ÍNDICE AVD

Nº ACTIVIDADES

ÍNDICE AVD 16-18

PE 11-15

PD 9-10 PC

6-8 PB

4-5 PA

PE1 PD2 PD1 PC2 PC1 PB2 PB1 PA2 PA1

0-1 2+

0-1 2+ 0-1 2+ 0-1 2+ 0-1 2+ 0-1 2+

14-18 RVC

MEDIA RM 16-18 RMC

8-15 RMB

4-7 RMA

BAIXA RL 12-18 RLB

4-11 RLA

Nº TRATAMENTOS

ÍNDICE AVD

Cadro I



CMBD-SS

23

ESQUEMA DE CLASIFICACIÓN DOS RUG-III.

Para o desenvolvemento do RUG-III mediuse o consumo de recursos de máis de 10.000 residentes mediantea determinación do tempo empregado na atención directa ou indirecta de cada residente polo persoal de sala,terapeutas e asistentes sociais (ponderando os tempos segundo o grupo de cada categoría profesional) e enga-dindo os custos das visitas médicas e servicios auxiliares empregados para cada residente.

As variables que se escolleron para a clasificación debían ser fiables, estables co paso do tempo, difícilmentemodificables, ter un significado clínico completo e non estar baseadas nos servicios proporcionados. Os gru-pos así formados recollen aproximadamente entre o 50-60% das variacións no uso diario de recursos.

Finalmente elaborouse un índice case-mix entre os valores 0,39 e 3,68 para cada un dos 44 grupos, baseadono total dos recursos utilizados. O índice case-mix da mostra normalizouse a 1,00. Así un "case-mix índice"(CMI) de 0,39 representa un residente que consume o 39 % dos recursos diarios consumidos pola media deresidentes en coidados mentres que un CMI de 3,68 representa un residente que consume máis de 3,6 vecesos recursos dun residente medio. (Táboa I).

Este sistema de agrupación de residentes está sendo utilizado nos centros de longa estancia xeriátricos dosEstados Unidos, e foi experimentado aceptablemente por outros países europeos. En España, existen expe-riencias piloto en Cataluña e noutros centros xeriátricos de maneira illada, fundamentalmente co RUG-T18.

A oportunidade e a elección do sistema de clasificación RUG-III na nosa Comunidade como sistema de clasi-ficación de usuarios nos centros de media e longa estancia, veu determinada por:



CMBD

24

1. As agrupacións de residentes son excluíntes e reproducibles.

2. Achegan unha explicación significativa dos custos asistenciais entre un 50-60%.

3. Os grupos son homoxéneos pero sen ser excesivos, polo que a manexabilidade é fácil.

4. Inclúen criterios clínicos, de diagnóstico, de dependencia e de coidados.

5. Forman parte dun instrumento de avaliación que facilita a planificación

individualiza da de coidados.

6. Asigna a cada grupo ou residente un índice (CMI). Este índice multiplicado pola

estancia no período de isovaloración (tempo no que o residente permanece co

mesmo CMI), establece unha cifra que denominamos "Producto de Atención

Sociosanitaria" (PASS), que pode ser un bo indicador do custo para o

financiamento.

7. Promove o interese para a mellora da calidade asistencial.

8. É un instrumento fiable como sistema de información.

RUG III



CMB-SS

25

grandes grupos grupo

Rehabilitación especial

Tratamentos extensivos

Coidados especiais

Complexidade clínica

Deteriorización cognitiva

Problemas do comportamento

Dependencia física

RHA RHB RHC RHD RLA

RLB RMA RMB RMC RVA RVB

RVC SE1 SE2 SE3 SSA SSB

SSC CA1 CA2 CB1

CB2 CC1 CC2

CD1 CD2

IA2 IA1

IB2 IB2

BA2 BA1

BB1 BB2

PA2 PA1

PB1

PB2

PC2 PC1

PD2 PD1

PE1

PE2

4_7 8_11 12_14 15_18 4_11

12_18 4_7

8_15 16_18 4_7 8_13

14_18

7_13 14_16 17_18 4_5 4_5 6_10 6_10 11_16 11_16 17 _18 17 _18 4_5 4_5

6_10 6_10 4_5 4_5

6_10 6_10 4_5 4_5 6_8 6_8 9_10 9_10

11_15 11_15 16_18 16_18

1 2

3 ou máis

Non Si

Non Si

Non Si

Non

Si 0_1

2 ou máis 0_1 2 ou máis 0_1 2 ou máis 0_1 2 ou máis 0_1

2 ou máis 0_1 2 ou máis 0_1 2 ou máis 0_1 2 ou máis 0_1

2 ou máis

2,14 2,29 2,47 2,83 1,31 1,52 1,74 1,95 2,52 2,65 3,01 3,68 1,62 2,44 3,61 1,18 1,33 1,45 0,65 0,73 0,89

1,02 1,06 1,11 1,24

0,46 1,34

0,73 0,56

0,41 0,8

0,53 0,72

0,39 0,79

0,52 0,62

0,71 0,65

0,91 0,78

0,92 1,02 1,07

Táboa I


CMBD

26

Os indicadores decalidadeMellora-la calidade da asistencia nas residencias da terceira idade foi un dos principais motivos despois da cre-ación do sistema RAI e a calidade segue sendo un aspecto central do seu desenvolvemento.Sen embargo, defi-nir e medi-la calidade da asistencia nunha residencia é unha tarefa complexa. A valoración completa do resi-dente, codificada a través do formulario, proporciona un conxunto de información estandarizada recollidaperiódicamente que facilita o seguimento do residente e da residencia ó longo do tempo, pero transformar estainformación en indicadores de calidade que reúnan os criterios necesarios de validez, utilidade, estabilidade evalor predictivo é un dos principais desafíos actuais neste ámbito.

DESENVOLVEMENTO DOS INDICADORES

Como primeiro paso nesta dirección, no ano 1990 na Universidade de Wisconsin EEUU, Zimmerman et al.empezaron a traballar no desenvolvemento duns indicadores de calidade derivados de determinados ítems doRAI-NH. Inicialmente xerouse unha lista de 175 indicadores referentes ás seguintes 12 áreas de coidados:

accidentes

seguimento clínico

eliminación e continencia

nutrición e alimentación

uso de medicamentos psicotrópicos

capacidade sensorial e comunicación

perfís emocionais e patróns de comportamento

capacidade cognitiva

control de infeccións

capacidade física

calidade de vida

coidados da pel

27

Con

xunt

o mín

imo

básic

o de

datos

socios

anita

rios


MBD-SS

A continuación, estes 175 indicadores potenciais estudiáronse respecto ós seguintes criterios:

a Á validez.

b Á utilidade do indicador.

c Á estabilidade e ó valor predictivo da información.

Refírese ó problema de se o indicador mide o que se cree que mide, e

o que se quere que mida. Así por exemplo, para medi-la calidade da

comida en térmos do seu valor nutritivo, non sería válido un indicador

baseado simplemente en se os residentes baixan de peso, dado que hai

moitos factores que inflúen na perda de peso aparte do valor nutritivo

da comida.

Un indicador podería ser válido pero non útil se non hai moita posibilida-

de de intervención por parte da residencia. A incidencia de caídas, por

exemplo, é un indicador de calidade válido e útil, dado que se poden pre-

vir unha porcentaxe das caídas. A incidencia de cancro de estómago, en

cambio, sería válido como indicador dentro dun grupo de indicadores de

calidade relacionados coa morbilidade e mortalidade, pero como non hai

ningunha intervención preventiva que poida emprega-la residencia, non

sería un indicador de calidade útil.

Un problema inherente a un sistema de indicadores de calidade é que a información

recollida é información sobre o pasado, cando o que realmente interesa é información

acerca do futuro. No momento de contratar servicios, tanto a Administración coma os

familiares e os residentes mesmos queren información fiable sobre que centros lle van

proporcionar servicios e coidados de maior calidade. Se de mes en mes os indicadores

de calidade de cada centro soben e baixan de forma descoidada, non se pode sacar nin-

gunha conclusión acerca da calidade relativa deles. A estabilidade e o valor predictivo

dos indicadores dependen de atopar factores que se poidan medir, que cambian de

forma predecible segundo cambia a calidade dos coidados prestados, e que non sexan

demasiado sensibles a factores alleos ou a acontecementos esporádicos.

Despois dun proceso de análise empírica, revisión clínica e estudios piloto, os 175 indi-

cadores quedaron en 30, que cobren as 12 áreas orixinariamente definidas (Táboa II).

Os indicadores de calidadeOs indicadores de calidade



CMBD

28

INDICADORES DE CALIDADE

Incidencia de fracturas novas

Prevalencia de caídas

Prevalencia de transtornos de comportamento que afectan ós demais

Prevalencia de síntomas de depresión

Prevalencia de depresión sen tratamento antidepresivo

Uso de novo medicamentos ou máis distintos

Incidencia de deteriorización cognitiva

Prevalencia de incontinencia urinaria ou intestinal

Prevalencia de incontinencia urinaria ou intestinal ocasional ou frecuente sen un plan de aseo

Prevalencia de sondas vesicais

Prevalencia de impatación fecal

Prevalencia de infeccións urinarias

Prevalencia de uso de antibióticos/anti infecciosos

Prevalencia de perda de peso

Prevalencia de alimentación por sonda

Prevalencia de desidratación

Prevalencia de residentes encamadados

Incidencia da deteriorización de AVDs de perda tardía

Incidencia da deteriorización no rango de movemento

Falta de instrucción/prácticas de habilidades ou rango de movemento en residentes non independentes en canto a mobilidade

Prevalencia de uso de medicamentos antipsicóticos, na ausencia de psicosis ou trastornos relacionados

Prevalencia de dose diaria de antipsicóticos por riba da recomendada nos protocolos

Prevalencia do uso de ansiolíticos/hipnóticos

Prevalencia do uso de hipnóticos máis de dúas veces nos últimos 7 días

Prevalencia de uso de calquera benzodiacepina de longa duración

Prevalencia de uso diario de suxeicións físicas

Prevalencia de escasa ou ninguna actividade

Falta de acción correctiva en relación con problemas sensoriais ou de comunicación

Prevalencia de úlceras de presión grao 1-4

Diabete insulino dependente sen coidados dos pés

Táboa II



CMBD-SS

29

Como se pode ver, algúns indicadores miden a prevalencia dun problema, é dicir, a porcentaxe de residentesque ten o problema nun determinado momento, mentres que outros miden a incidencia, ou cantos casos novosdo problema se detectan nun período de tempo.

Tamén se poden dividi-los indicadores en medidas de proceso e medidas de resultados. Así, a prevalencia douso de antipsicóticos ou a falta dun programa de coidados dos pés refírense a procesos, non nos din nada direc-tamente sobre o estado de saúde do residente, senón que nos falan da forma de traballar da residencia; men-tres que a incidencia de fracturas ou a prevalencia de infeccións urinarias son medidas de resultados.

Finalmente, pódense aplica-los indicadores a nivel de residentes individuais ou ben a nivel da residencia entei-ra para ve-lo cadro global.

APLICACIÓN DOS INDICADORES

Neste momento, tódolos indicadores desenvolvidos son indicadores negativos, é dicir, sinalan áreas de posiblesproblemas de calidade e non áreas de boa calidade. Hai que interpretalos con precaución dado que están aíndaen vías de desenvolvemento e tamén porque dependen, obviamente, da fiabilidade dos datos dos cales se deri-ven. Os indicadores de calidade, como o seu mesmo nome indica, dannos unha indicación de posibles áreasde mellora, pero en cada caso hai que estudiar máis a fondo a situación na residencia en cuestión antes de con-cluír que hai un problema real e que este problema é susceptible ó cambio.

Un aspecto importante da aplicación dos indicadores é a cuestión dos limiares de aceptabilidade dos proble-mas sinalados. Aínda que estaría ben que ningún residente padecera ningún dos problemas recollidos na táboa,actualmente un certo nivel de problemas deste tipo é bastante inevitable na poboación en cuestión. Houbointentos de desenvolver limiares para os indicadores a través de grupos Delphi de profesionais experimentados,utilizando os niveis actuais nas residencias da súa zona como punto de partida xunto co seu xuízo profesionalconsensuado, respecto ós niveis aceptables e inaceptables de determinados problemas nunha residencia. Esteslimiares, que sinalan porcentaxes mínimas e máximas de residentes afectados polo problema, axudan a orien-tarse acerca de cál sería o nivel de calidade inaceptablemente malo (indicador de calidade por riba do limiarmáximo) ou un nivel de calidade excelente (indicador de calidade por debaixo do limiar mínimo).

No momento de aplica-los indicadores de calidade ós datos dunha residencia tamén hai que ter en conta osproblemas non atribuíbles á residencia e as variacións no nivel de risco en distintas poboacións. Se un residen-te ingresa na residencia con 3 úlceras ou unha infección urinaria, estes problemas non amosan a calidade doscoidados da residencia senón a calidade dos coidados no lugar de procedencia. Por esta razón, exclúese da aná-lise calquera residente que leve menos de 3 meses ingresado. En canto ás variacións entre poboacións, pódeseargumentar que os limiares aceptables deberían depender das características da poboación diana. Hai residen-cias que por toda unha serie de razóns teñen unha elevada porcentaxe de residentes moi dependentes e non se



CMBD

30

pode esixir, por exemplo, que o número de persoas encamadas sexa tan reducida coma noutra. Aínda que esteargumento ten a súa lóxica, por outra parte pódese considerar que é simplemente unha maneira de xustificarque as persoas que teñan maior problemática é inevitable que estean en peores condicións polo que o limiarmostre unha mala calidade, así que axusta-los indicadores por grupos de risco é algo que non sempre está xus-tificado.

O FUTURO

O Hebrew Rehabilitation Center for the Aged, xunto coa Universidade de Michigan, Abt Associates e o Centerfor Gerontology and Health Care Research na Universidade de Brown, EEUU están traballando nun proxecto decatro anos financiado polo HCFA para revisa-los indicadores actuais e desenvolver indicadores adicionais. Opropósito do proxecto é elaborar indicadores válidos e recomendar limiares estandarizados para distinguir cen-tros de boa calidade de centros que están en risco de problemas de calidade. Estudiarase detidamente a cues-tión das poboacións de alto risco para desenvolver limiares variables para aqueles indicadores que os precisen etamén o desenvolvemento de indicadores positivos, que fan resaltar procesos e resultados beneficiosos para osresidentes.



CMBD-SS

31


32

C on x u n t o m í n i m o b á s i c o d

Metodoloxía do traballo

33


do traballoMetodoloxía

Dende o ano 1997, a Dirección Xeral de Servicios Sociais xunto coa Subdirección Xeral do Programa deAtención Sociosanitaria, da Consellería de Sanidade e Servicios Sociais, e a Subdirección Xeral de InformaciónSanitaria do SERGAS, vén traballando na implantación do sistema de información denominado ConxuntoMínimo Básico de Datos Sociosanitarios (CMBD-SS), nas residencias de persoas maiores.

No momento actual, este sistema de información, vénse realizando dunha maneira cotiá nas grandes residen-cias asistidas e mixtas públicas da Comunidade dende finais de 1998, tanto nas de xestión propia (residenciaasistida da terceira idade de Oleiros -A Coruña; residencia asistida de Vigo; residencia mixta TorrenteBallester - A Coruña), como nas de xestión externa (residencia asistida de Laraxe - A Coruña e residenciaasistida de Castro de Rei -Lugo). Case dous anos despois, a análise dos diferentes datos estableceu unha comu-nicación bidireccional entre os servicios centrais e os xestores e profesionais dos centros, dando lugar a unhavisión diferente da prestación dos servicios e da asistencia. Neste momeno trabállase na estandarización dosíndices de calidade e da elaboración e homoxeneidade dos rexistros.

Unha vez posto en marcha este programa nos grandes centros, e vista a súa utilidade, considerámo-la conve-nencia de face-las valoracións daqueles residentes que se atopaban nas residencias denominadas como "válidas"da Consellería, unha poboación de máis dun millar de usuarios. As dificultades para inicia-lo programa nestescentros e o feito de que os cambios da dependencia dos usuarios e as súas necesidades asistencias son menosfrecuentes, non xustificaban unha avaliación cotiá polo esforzo que supón obte-la a información cos paráme-tros do RAI dun xeito continuado o que nos levou a realizar unha actuación estratéxica diferente. Deste xeito,co programa denominado Proxecto de investigación, formouse un equipo multidisciplinar de traballadoresdas áreas médica e de enfermería, dos centros residenciais asistidos con ampla experiencia no sistema de infor-mación, para realiza-la avaliación anual da totalidade dos residentes nestes centros.

34


CMBD

Metodoloxia de traballo

Metodoloxia de traballo

No ano 1998 o proxecto realizouse po 1ª vez, sendo analizados os datos e corrixidas aquelas dificultades e errosatopados. A experiencia repetiuse no ano 1999. A rigorosidade dos datos e a fiabilidade dos mesmos polaampla experiencia dos equipos de valoración, aconsellaron facer este documento pola importancia e relevanciaque teñen de se-la primeira vez que se aporta tanta información do estado de saúde e da dependencia funcio-nal das persoas maiores acollidas en institucións no noso país.

Unha vez recollida a información da avaliación co RAI-NH, e mecanizados os datos no programa soporte(Aplicación para a facturación e seguimento de residentes -MICA SOFT‚ 1998), os datos foron analizados poloaplicativo RUG-III (desenvolvido pola propia Consellería), e o paquete estatístico SPSS.

A información obtida desta maneira ten unha grande utilidade, sendo a primeira vez que se obtén unha infor-mación tan completa dos residentes acollidos nos centros públicos da Consellería cun mesmo instrumento,dunha maneira uniforme e fiable xa que o equipo de valoración foi entrenado para iso, mantendo a unifor-midade dos criterios na súa actuación nun período de tempo limitado, xa que foron realizados no último tri-mestre do ano, obtendo desta maneira unha foto fixa dos centros.

35


CMBD-SS

Metodoloxia de traballoMetodoloxia de traballo

Para unha mellor comprensión do estudio antes de continuar, debe-mos face-las seguintes puntualizacións:

1. O instrumento de avaliación utilizado consta de 207 ítems, sub-dividido en 10 seccións. No resumo do estudio non facemos unhaexplicación de tódolos ítems, senón daqueles que consideramosteñen un maior interese. O instrumento Resident As s e s s m e n tInstrument Nursing Home, utilizado polos centros, apórtase comoanexo I.

2. A avaliación foi realizada polos profesionais que conformaron osequipos de investigación, que figuran no anexo II.

3. Os residentes avaliados non corresponden ó 100% dos acollidosnos centros debido a que no momento de acudir ó centro o resi-dente podía estar no seu domicilio, ausente por outra causa ounegarse a aportar información xa que é voluntario polo que nestecaso a avaliación considerouse non válida. Achégase tamén comoanexo III a listaxe das residencias, o número de prazas e o númerode avaliacións en cada unha delas.

4. Analízanse e descríbense os datos xerais da mostra en conxunto,aportándose os datos da totalidade do instrumento, en porcentaxedos residentes e da totalidade anexo IV.

5. Posto que non existen estudios na nosa xeografía desta índole,considerámo-lo estudio coma o inicio dunha serie de traballos deinvestigación co instrumento, polo que non se pode facer unha aná-lise comparativa axeitada, facendo simplemente algún comentarioque consideramos como sobresaínte respecto ós datos comparativosdoutros estudios similares publicados.

36

Co n x u n t o m í n i m o b á s i c o d

Análise dos datos

37

dos datos

Para unha mellor comprensión do documento, nas páxinas seguintes analízanse algúns dos ítems máis sobre-saíntes. O gráfico mostra os valores obtidos da totalidade das valoracións feitas no proxecto, en porcentaxes.Xunto a ela, hai unha pequena explicación do seu significado.

Agás os datos xerais demográficos da mostra, idade, estancia media e sexo que se distribúen polas diferentesresidencias sinaladas no gráfico cun código, o nome da residencia atópase no anexo III, os gráficos da mostrapreséntanse de maneira global.

Os datos da análise atópanse no anexo IV.


Análise

Análise dos datosAnálise dos datos

D ATOS XERAIS DA MOSTRA38

A maior incapacidade do home, o

maior "coidado domiciliario pola súa muller", a maior incidencia da mortali-

dade en idade temperá dos homes, e a maior frecuencia de mulleres en idades

maior de 80 anos, explican a maior presencia de mulleres nas resi-dencias que de homes, reflectindo ademais o que ocorre na poboación

xeral nestes tramos de idade.

De maneira xeral podemos dicir que dous de cada tres residentes sonmulleres, vendo ademais que estas son máis vellasque os homes, tal como vemos nas gráficas seguintes.

DISTRIBUCIÓN DA MOSTRA E SEXO


DATOS XERAIS DA MOSTRA 39

20 80

27,27 72,73

38,89 61,11

55 45

39,78 60,22

46,48 53,52

62,5 37,5

42,55

36 64

30,61 69,39

41,46 58,54

35,9 64,1

50,6 49,4

48,72 51,28

40 60

40,54 59,46

28,48 71,52

44

37,69 62,31

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

T3625

T3617

T3614

T3611

T3606

T3605

T3211

T3209

T3208

T3207

T2713

T2707

T2706

T2701

T1519

T1518

T1512

T1503

TOTAL

56

57,45

MULLERESHOMES

No eixe das ordenadas figura o código da residencia avaliada

DISTRIBUCIÓN DA MOSTRA E SEXO


MEDIA D E IDADE E SEXO P O R RESIDENCIA40

75,72

78,75

72

74

76

78

80

82

84

72

74

76

78

80

82

84

86

T36

25

T36

17

T36

14

T36

11

T36

06

T36

05

T32

11

T32

09

T32

08

T32

07

T27

13

T27

07

T27

06

T27

01

T15

19

T15

18

T15

12

T15

03

TOTA

L

MULLERES HOMES

76,9

79,07

76,33

81,55

76,15

77,5

82,36

79,62

80,63

79,05

78,73

82,32

75,96

77,51

79,1880,23

82,29

No eixe das ordenadas figura a idade dos residentes

Aquelas residencias con idade

“máis xove” son as que levan prestando asistencia recentemente. “A residen-cia envellece cos residentes e por suposto co persoal”.

A idade media dos residentes é de 80,61 anos, 78,6 para os homes e 81,9 para

as mulleres, cun rango máximo de 98,3 (99,5 homes e 99,4 mulleres) e unha

idade mínima de 60 anos indistintamente do sexo.

A idade media por sexo e residencia reflíctese no gráfico seguinte:

MEDIA DE IDADE E SEXO POR RESIDENCIA

MEDIA DE IDADE E SEXO POR RESIDENCIA

M E D I A D E I D A D E E S E XO P O R R E S I D E N C I A 41


MULLERES HOMES TOTAIS MULLERES HOMES AMBOS

1.454.604 806.764 2.261.368 1.876,9 1.594,4 1.521,48 DÍAS DÍAS

ANOS 5,1 4,4 4,2

TOTAL DE ESTANCIAS/SEXO ESTANCIA MEDIA/SEXO

No total de estancias sinálanse o total de días pasados nas residencias por tódo-

los residentes da mostra ata o 1 de novembro de 1999, data tamén tomada para

as valoracións.

Que o 99% dos residentes estean na residencia e o

seu ingreso fora programado, parece sinalar unha boa xes-

tión do procedemento e un cumprimento axusta-

da da lexislación vixente.

D ATOS XERAIS DOS Í T E M S42


C AU S A D E I N G R E S O

0,3

0 50 100

vía xudicial prioridade social programado

0,9

98,8

C AU S A D E I N G R E S O

Unha porcentaxe do 10% de residentes

proceden doutra residencia da terceira idade, e un 64% dun domici-

lio sen soporte, o que nos sitúa nun 75% de residentes que non tiñan

un apoio familiar axeitado que permitira permanecer na súa casa.

A alta porcentaxe de persoas sen apoio no seu domicilio é un factor precipitante

de ingreso nos centros, polo que se estima necesario a intervención de

todalas administracións co fin de potencia-la asisten-

cia domiciliaria dado o progresivo avellentamento da poboa-

ción galega.

D ATOS XERAIS DOS Í T E M S 43


P ROCEDENCIA DO RESIDENTE

0

10

21,4

63,6

20 40 60 80

residencia3ª idade

domiciliocon soporte

domiciliosen soporte

P ROCEDENCIA DO RESIDENTE

Neste apartado trátase de determina-la capa-cidade do residente para recordar, pensar coherentemente e orga-niza-las actividades diarias de autocoidado. Estes ítems son facto-

res cruciais para moitos plans de coidados.

Solicítaselle ó residente que describa un acontecemento recente (curto prazo)

ou algo do seu pasado (longo prazo).

Unha terceira parte presentan alteracións da memoria,

resultado similar ós estudios da poboación galega. (Mateo et col.,

1989)

PATRÓNS COGNITIVO S44


A LT E R ACIÓNS DA MEMORIA

9,1

0 10 20 30

27,5

longo prazo curto prazo

A LT E R ACIÓNS DA MEMORIA

Valora-la capaci-

dade do residente respecto á toma de decisións nas actividades davida diaria.

As decisións tomadas polo residente foron razoables e consecuentes(reflectindo o seu estilo de vida, valores, cultura, etc.) nun 78%. O residen-te por tanto é capaz de organiza-la súa rutina diaria e toma deci-sións de forma consciente, razoable e organizada.

Chama a atención que nun 13% a súa capacidade para a tomade decisión atopase con dificultade, cifra a ter en conta

nos vindeiros anos pola posibilidade dunha maiorcarga asistencial do centro.

PATRÓNS COGNITIVO S 45


C A PACIDADE CO G N I T I VA PARA A TOMA DE DECISIÓNS

5,16,9

0

gravemente alteradamoderadamente alterada

algunha dificultadeindependente

50 100

9,6

78,5

C A PACIDADE CO G N I T I VA PARA A TOMA DE DECISIÓNS


O obxectivo deste ítem é deter-mina-la capacidade do residente para expresar ou comunicarrequirimentos, necesidades, opinións, problemas urxentes, outer unha conversa social, xa sexa a través da fala, linguaxe de signos ou

combinación de ambos.

PATRÓNS DE COMUNICAC I Ó N46

C A PACIDADE PARA DARSE A ENTENDER

Atopámonos aquí con alomenos un 17% dos usuarios con certas dificul-tades para comunicarse co resto da xente, o que producecerto illamento.

A utilización de programas tendentes a mellorar estacapacidade debería ser un dos obxectivos dos centrosasistenciais.

PATRÓNS DE COMUNICAC I Ó N 47


1,9

0 50 100

3,4

11,1

83,6

raramente, nunca se dá a entender

ás veces dáse a entender

normalmente dáse a entender

dáse a entender

C A PACIDADE PARA DARSE A ENTENDER


Os síntomas do estado dehumor constitúen un problema importante e adoitan estar asociados aunha morbilidade significativa. Factores asociados a estes trastornos

poden ser unha adaptación deficiente ó centro, unha alteración funcional,

resistencia ou abandono do coidado diario, incapacidade para participar nas

actividades, a deterioración cognitiva ou unha maior sensibilidade á dor física.

E S TADO DE ÁNIMO E PATRÓNS DE COMPORTA M E N TO48

E S TADO DE ÁNIMO TRISTE E ANSIOSO

As cifras resultantes da mostra (22%) sinalan unha prevalencia maiorcá da poboación normal (15%), pero similares ás aportadas polos dife-

rentes estudios realizados en residencias da terceira idade,

26% -30%. (Calcedo Barra, 1996).

E S TADO DE ÁNIMO E PATRÓNS DE COMPORTA M E N TO 49


non alterado alterado

74,9% 22,1%

E S TADO DE ÁNIMO TRISTE E ANSIOSO

Neste epígrafe valórase o comporta-mento do residente, nos últimos 7 días, en relación a algúns aspec-

tos. Identificámo-la presencia e frecuencia de comportamentos problemáticos

que causan molestias ós residentes ou ó persoal, incluíndo aqueles que son

potencialmente perigosos para o entorno, aínda que o persoal e os residentes se

adaptaran a eles.

A posibilidade de recoñecer e documentar un problema comportamental do

residente mediante o CMBD-SS proporciona unha base para a avaliación e pla-

nificación de coidados para mellora-los problemas comportamentais.

Valóranse aspectos como a deambulación (móvese sen propósito

racional identificado, o residente parece alleo ás súas necesidades ou á súa segu-

ridade), a verbalidade agresiva, a agresividade física e o compor-

C O M P O RTA M E N TO PRO B L E M Á T I C O50


CO M P O RTA M E N TO PRO B L E M Á T I CO

tamento social inadecuado. Este último comportamento é o corres-

pondente ó gráfico.

Os datos mostran que o 4% dos residentes mostran algunha destasaccións unha ou máis veces o día, sendo este problema o máis fre-

cuente sinalado nas valoracións efectuadas.

A presencia dun 5% de residentes que teñen algún tipo de deterioración cog-

nitiva e as dificultades de comprensión ou de comunica-

ción, explicarían este ítem, o que, por outra parte, obri-ga a unha maior atención do usuario.

C O M P O RTA M E N TO PRO B L E M Á T I C O 51


3,43

94,69

100

80

60

40

20

0

1,01

non se manifestou

manifestouse menos dunha vez ó díamanifestouse unha vez ó día ou máis

CO M P O RTA M E N TO SOCIAL INADECUA D O

Este ítem ten por obxectivo a identifica-ción daquelas persoas nas que a inactividade pode ser unhacomplicación nas súas vidas.

Nas persoas maiores o "sesteo" e a inactividade é moi frecuente, pero esta xera

unha serie de problemas osteomusculares, de sobrepeso, do estado de ánimo…

o que diminúe a calidade de vida e a súa participación na actividade social da

residencia.

Polos datos da mostra, podemos dicir que os nosos anciáns non pre-sentan unha maior inactividade que a que sepodería considerar normal para súa idade.

PATRÓNS DE AC T I V I D A D E52


TEMPO QUE ESTÁ DESPE RTO

PATRÓNS DE AC T I V I D A D E 53


95,595,2

58,2

1009080

70

6050

40

30

2010

0

á mañá ó mediodía á tarde

TEMPO QUE ESTÁ DESPE RTO


Determina-la realización do autocoidado por parte do resi-

dente para as actividades da vida diaria. Neste apartado, farase unha dobre

valoración para cada actividade, por un lado o grao de independencia para

realiza-las actividades da vida diaria e por outro, o nivel de axuda que precisa

para desenvolve-las devanditas actividades (carga asistencial).

F U N C I O N A M E N TO FÍSICO E PROBLEMAS ESTRU C T U R A I S54

1. Independente.

2. Supervisión.

3. Asistencia limitada / parcial.

4. Asistencia ampla.

5. Dependencia total.

9.-A actividade non tivo lugar .

As actividades da vida diaria básicas avalían a capa-cidade da persoa para realiza-las transferencias;para vestirse; para a deambulación, comer; uso doaseo, hixiene persoal e bañarse. As persoas incapa-ces de realiza-las, xeralmente requirirán ser atendi-dos de 12 a 24 horas ó día polos seus coidadores.

A capacidade para realiza-la actividade valórase damaneira seguinte:

O B X E C T I VO :

F U N C I O N A M E N TO FÍSICO E PROBLEMAS ESTRU C T U R A I S 55


Su p e rvisión, estimulación ou dar ánimos.

O residente moi implicado na actividade, recibiu asistencia físicapara guia-lo movemento dos membros ou outras axudas.

O residente recibe asistencia con soporte de peso ou re a l i z a c i ó ntotal da actividade por parte doutra persoa algunha vez durante osúltimos 7 días.

Realización total da actividade por parte doutra persoa durantetodo o período dos últimos 7 días. Dáse por tanto unha absolutan o n - p a rticipación do residente en tódolos aspectos da definiciónda Actividade da Vida Diaria (AVD).

Esta dobre valoración identifi-ca áreas deficitarias que nonson evidentes nas avaliaciónst r a d i c i o n a i s . I d e n t i f i c a - l a srazóns das dependencias éimprescidible para un bo trata-mento e potencial rehabilita-dor, así como a identificacióndos servicios necesarios eofertados para unha mellororganización e planificaciónda actividade residencial.

En canto á axuda facilitada, rexistrarémo-lotipo e maior axuda prestada ó residente entódolas quendas ó longo dos últimos 7 días,para cada unha das AVD, da seguintemaneira:

Ningunha axuda física, nin de preparación material.

Axuda só para a preparación do material.

Axuda física dunha persoa.

Axuda física de dúas ou máis persoas

A actividade non tivo lugar .


Teremos en conta como se move o residenteentre superficies. Por exemplo: cara/desde a cama, cadeira, cadeira de

rodas ou posición de pé.

Chámano-la atención que un 9% dos residentes, ou ben non realizaronesta actividade ó longo dos últimos 7 días (suponse logo que están

encamados) ou ben que son dependentes para esta actividade.


T R A N S F E R E N C I A S

independentesupervisiónasistencia parcial

asistencia ampladependencia totala actividade non tivo lugar

90 88,9

0,9 3,4 2,3 4,6 0,2

80706050403020100

CÓMO REALIZA A ACTIVIDADE




A porcentaxe de residentes independentes é dun 89%, mentres que apoboación anciá xeral no domicilio, manifes-ta ser independente para esta actividade nun94%. (Eiroa Patiño, 1994)

ningunha axudaaxuda só para a preparaciónaxuda dunha persoaaxuda de 2 ou máis persoasa actividade non tivo lugar

88,7

0,88,3

0,22,1

9080706050403020100

AXUDA FACILITADA PARA A ACTIVIDADE



Valórase a capacidade para vestirse correctamente,abrocharse, quitar toda a roupa, incluíndo poñer e quita-la/as prótese/s.

Un 80% dos residentes maniféstanse independentes para estaactividade, sendo a porcentaxe de persoas que necesitan axuda o resto, aínda

que sexa para parte desta actividade. Na poboación maior que se atopa no seu

domicilio esta actividade é independente para un 91% deles. Outros estudios

indican que esta dependencia é maior nas persoas maiores de 80


V E S T I R S E

9080,6

2,5 6,3 3,8 6,60,1

80706050403020100




V E S T I R S E

anos, chegando ata un 11.3% nas mulleres (Rodríguez Cabrero, 1999) e

incrementándose coa idade.

Esta deterioración na actividade adquírese axiña, o que engadido ó maior enve-

llecemento da poboación residencial, pode indicarnos que

nos anos vindeiros aumentará a necesidadeasistencial.



9080706050403020100

80,6

2,4

15,5

1,3 0,1



V E S T I R S E

Valórase a capacidade do residente para mover-se nos distintos espacios do centro, incluso se o residente estánunha cadeira de rodas, valórase a posibilidade da súa inde-pendencia.

Esta valoración móstrase nunha porcentaxe similar ó da poboación de persoas

maiores no domicilio, cunha idependencia no 90% dos usuarios, reflectindo

a característica dos centros analizados onde os usuarios son considerados como

"válidos".



D E A M B U LAC I Ó N

90100

90,4

1,3 2,7 1 3,6 1

80706050403020100


asistencia ampliadependencia totala actividade non tivo lugar

COMO REALIZA A ACTIVIDADE


A deambulación é a antepenúltima actividade da vida diaria que se perde, por

norma xeral, sendo a primeira que xeralmente se perde a capacidade para o

baño, logo vestirse e o uso do aseo. A continencia e a alimentación son as últi-

mas que se perden e as que xeran unha maior carga de coidados. ( Kane, 1993).



90,6

0,96,6

0,9 1

90100

80706050403020100




Como bebe ou come o residente, independentemente da

súa habilidade, é un indicador que nos mostra a gravidade e adeterioración do usuario xa que é a última das actividades davida diaria que se perden.



CO M E R

90100

8070605040302010

0


asistencia ampliadependencia totala actividade non tivo lugar

92,6

2,3 1,8 1,1 2,2


CO M E R

Un 5% da mostra non son independentes para realiza-la actividade,

necesitando a axuda dunha persoa para levala a cabo. Na poboación

anciá no seu domicilio, un 3% maior de 65 anos necesita axudapara esta actividade, mentres que a porcentaxe sobe o

10% nos maiores de 80 anos (Eiroa, 1994).



90100

80706050403020100


90,9

4,3 4,7 0,2


CO M E R


Valórase como utiliza o cuarto de baño (ou ben

ouriñal de asento, cuña, ouriñal), como se move dentro / fóra do aseo, lávase,

cambia os cueiros ou manexa a sonda ou a ostomía, axústase a roupa.

O uso do aseo, pérdese en terceiro lugar a medida que a dete-rioración se fai máis patente, polo que non é de estrañar que a por-


U S O D O A S E O

90

83,6

1,7 4,3 3,7 6,40,3

80706050403020100




USO DO ASEO

centaxe de persoas que non son independentes ou que necesiten axuda sexa

maior que nas AVD vistas ata o momento, tendo que recibir axuda alomenos

dunha persoa un 14% dos usuarios, o que supón un total

de 180 residentes.



9083,7

212,6

1,4 0,3

80706050403020100



USO DO ASEO


A valoración da capacidade paramante-la propia hixiene, incluíndo peitea-lo cabelo, cepilla-los dentes,

afeitarse, maquillarse, lavar e seca-la cara, as mans e perineo (excluíndo baños

e duchas) faise neste apartado.

O coidado do aspecto externo é unha das accións que debe-ría coidarse máis nun centro residencial polo que supón sela pri-

meira imaxe que un familiar ou visitante leva do centro. Tamén é certo que


HIXIENE PE R S OAL E BAÑO

9080,8

3,4 3,5 6,9

66,1

2,211,6

16,1

8070

60504030

20100

independiente asistencia ampladependencia totalasistencia parcial

hixiene baño



xunto co baño (un 66% da mostra son independentes, mentres que o

33% necesitan axuda para realizalo) son os primeiros indicadoresexternos dun índice de deterioración e de necesidades de coi-dados.

Na poboación xeral no domicilio esta actividade precisa axuda nun 14% nos

maiores de 65 anos, e no 30% nos maiores de 80 anos.

Os nosos resultados acadados non amosandiferencias.



9080706050403020100

ningunha axudaaxuda só para a preparaciónaxuda dunha persoaaxuda de 2 ou máis persoas

hixiene baño



81,1

3,2

14,4

1,2

66,7

1,3

26,9

5


CONTINENCIA NOS ÚLTIMOS 14 DÍAS68

Neste apartado faise unha valoración do autocon-trol de continencia tanto vesical como intestinal,así como dos aparatos e programas relacionados.Valórase de acordo co grao de continencia en:

continente normalmentecontinente

ocasionalmentecontinente

frecuentementecontinente

incontinente

90100

90,2

1,8 1,1 1,45,7

89,2

8,9 8 8,29,8

80706050403020100

CONTINENCIA INTESTINAL CONTINENCIA VESICAL

Continente Control completo de vexiga ou intestinal.

Normalmente continente Episodios de incontinencia unha vez por semana ou menos (vexiga);menos dunha vez por semana (intestinal).

Ocasionalmente incontinente Non diariamente (vexiga);unha vez por semana (intestinal).

Frecuentemente incontinente Existe algún control (vexiga);dúas ou tres veces por semana (intestinal).

Incontinente.


CONTINENCIA NOS ÚLTIMOS 14 DÍAS 69

En réxime de institucionalización a incontinencia vesical acércase ó 35% (na

nosa mostra ó 30%) sendo menor a intestinal e sendo esta a penúltima capa-

cidade que se perde.

Sen embargo a importancia deste ítem vén determinada polaposibilidade de facer programas de autocontrol que melloreno grao de incontinencia, diminúen o uso de cueiros (o 25% dos

residentes utilízano) ademais de sinala-la calidade da pres-

tación do servicio dependendo dos programas de rehabili-

tación da función instaurados.

Unha persoa que presenta unha incontinenciaimportante ten unha serie de problemas adicio-nais tanto no plano físico como psíquico.

Dende o punto de vista médico, relaciónase cunmaior número de úlceras na rexión perineal einfección no tracto urinario.

Dende o punto de vista psicolóxico, ocasiona unmaior número de problemas e sentimentos devergonza o que contribúe notablemente ó illa-mento e á depresión.

As úlceras por presión mantida son unproblema común no coidado dos maiores con mobilidade limi-tada. A maior parte delas prodúcense nos de máis de 70 anos e a impor-

tancia desta patoloxía radica na gravidade das complicacións, incrementán-

dose a mortalidade ata un 50%.

E S TADO DA PE L70


Ú LCERAS POR PRESIÓN


E S TADO DA PE L 71

0

20

40

60

80

100

98,5

0,7 0,5 0,2

non hai úlcerasnon hai úlceras

non hai úlcerasúlceras grao 1

No noso estudio non hai presencia de úlceras xa que estamos a falar

de xente con boa mobilidade. Sen embargo o seu interese

en amosalo radica en que é un dos indicadores de calidade

recoñecido en tódolos estudios deste tipo.

Ú LCERAS POR PRESIÓN

E S TADO DA PE L72


Os pro c e s o sinvolutivos da pel, a maior frecuencia de enfermidades, inxesta de medi-

camentos, alteracións na nutrición, etc, fan que este tecido protector ede defensa teña unha maior debilidade e presencia de patoloxias

propias, o que obriga a facer unha boa valoración do seu

estado e das lesións, aínda que a presencia de alteracións

non amosa ser alta (20%).

PRESENCIA DOUTROS PROBLEMAS OU LESIÓNS DA PE L

80% 20%

NON SI

PRESENCIA DOUTROS PROBLEMAS OU LESIÓNS DA PE L

E S TADO DA PE L 73


Da mesma maneira que a pel, os pés sonunha porta frecuente de infeccións, ben pola presencia de diabete,

por exemplo, ou pola grande dificultade que presenta para o usuario o seu coi-

dado. A presencia de programas de prevención de lesións neles son un bo indi-

cador da calidade asistencial do centro. Na nosa mostra, aínda que os coidados

preventivos se aplican, chama a atención a baixísima por-

centaxe de residentes que teñen callos ou unllas coidados

polo podólogo (só o 1%).

COIDADOS DOS PÉS

80% 20%

NON SI

99% 1%

NON SI

COIDADOS DOS PÉS


O obxe c t i vo d e s t e s

ítems e dos seguintes é identifica-la presencia de enfermidades ouproblemas de saúde que afecten o estado actual da persoa res-

pecto da súa capacidade para as AVD, estado cognitivo, tratamentos médicos,

comportamento e/ou risco de morte.

D I AGNÓSTICOS DE ENFERMIDADES E PRO B L E M A S74

ENFERMIDADES DO CORAZÓN E CIRC U LAC I Ó N

arteroesclerosecoronaria

arritmias cardíacas

insuficienciacardíaca

hipertensión

hipotensión

enferm. vascularperiférica

presencia deenfermidade

8,4

9,4

8,4

33,8

1,1

0 5 10 15 20 25 30 35

13

7,3

ENFERMIDADES DO CORAZÓN E CIRC U LAC I Ó N

D I AGNÓSTICOS DE ENFERMIDADES E PRO B L E M A S 75


As patoloxías máis frecuentes no noso medio nas persoasmaiores de 65 anos son as que afectan ó aparello cardiocircu-latorio. Os diferentes estudios acadan cifras de 43,1% (Fort et col 1995),

56,7% (García Bermejo ,1997) , sendo a nosa cifra de 55,3%.

Entre as diferentes patoloxías é a presencia de hipertensión arterial a máis sig-

nificativa (34% no noso estudio), xunto coa enfermidade vascular periférica e

a arterioesclerose.

A importancia deste grupo de enfermidades na avaliaciónnon só vén determinada pola alta presencia, senón tamén porque

con frecuencia na persoa maior as manifestacións son diferentes ás considera-

das como normais, e o sedentarismo pode ocultalas, ademais deagravalas, presentando unha maior morbilidade e mortalidade no momento

no que afloran á superficie.

Por outra parte, o consumo de medicamentos por estas patoloxí-as acércase ó 65% dos doentes nunha mostra de pacientesdomiciliarios (García Bermejo,1997), situación que incrementa ocusto da asistencia, polo que unha maior actividade

física e programas preventivos de saúde (alimentación)

móstranse como a peza fundamental do "reloxo da vida".


As enfermidadesneuropsiquiátricas, fundamentalemnte a demencia senil, cunha relación

directa coa idade (75-79 anos: 5,7%; 80-84: 13%. Plan galego de aten-

ción o enfermo de Alzheimer e outras demencias. 1999), a enfermidade de

Parkinson e os trastornos ansioso depresivos, (7,8%, Fort et col 1995) con-dicionan unha serie de acontecementos que poderían considerarse

como normais do envellecemento: maior enlentecemento do razoamento cog-

nitivo; diminución da mobilidade, da comunicación, producindo noanciá unha deterioración que supón a máxima expresión dasenectude na que o individuo se sente obrigado a vivirposuíndo só o que un foi e obrigado a acepta-lo que ó redordel están facendo os demais, ó mesmo tempo que rexeita todoo que significa de novo para el.


ENFERMIDADES NEUROLÓXICAS E PSIQU I Á T R I C A S

enfermidade de Alzheimer

outras demencias

enfermidadede Parkinsonhemiplexía /hemiparesia

ansiedade

depresión

trastorno bipolar

2,1

7,3

3,1

1,2

12,5

0 2 4 6 8 10 12 14

4

6,8

ENFERMIDADES NEUROLÓXICAS E PSIQU I Á T R I C A S



Nos residentes esta situación moitas veces agrávase dado que o illamento dafamilia, do seu contorno xeográfico o dos seres máis achegados, provoca oinicio de cadros depresivos, enmascarados con outras patoloxías, edificultan a súa integración no centro.

Neste contexto, a presencia de programas dirixidos a "ocu-par" o tempo de lecer, amósase como caseimprescindible en tódolos centros co fin de evitar na

medida do posible a presencia de problemas mentais.

Outras enfermidades que presentan unha fre-

cuencia maior e que nalgún momento precisan dos coidados, ou intervención

médica, son: enfermidade pulmonar 18,1%, (32% García Bermejo); diabe-

te 19% (33% I.Fort); osteoporose 9,6%; artrite e artrose 8,3% ( 34%,

García Bermejo).

Así mesmo destacaremos que o 15% dos residentes non declaran ter enfermi-

dade que requira dunha planificación dos coidados.



OUTRAS ENFERMIDADES

EPOC

cataratas

glaucoma

alerxia

anemia

artrose e artrite

cancro

diabete

distiroidismo

osteoporose

infección urinaria

tuberculose

hepatite vírica

ningunha enfermidade

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

17,5

14,7

3,5

7,6

4,3

9,8

5,9

1,7

1

0,5

0,5

11,5

15

18,8

OUTRAS ENFERMIDADES

Temos que sinalar que máis que a incidencia das diferentes patoloxías no grupo

de estudio, interésanno-las peculiaridades da súa presentación, maior severida-

de no curso, a cronicidade, as secuelas e as invalideces que orixinan, polo que

a análise deste ítem débese facer no seu con-xunto coa análise das actividades da vida dia-ria e directamente co grupo de idade.



O obxectivo deste ítem é sinala-los problemas ou

síntomas específicos que afectan ou poidan afecta-lo estado funcional ou de

saúde do residente e identificar factores de risco de deterioración funcional, ó

longo dos últimos 7 días.

O retraemento (estreñimento), constitúe un problema de grandeimportancia entre a poboación anciá, tanto pola súa incidencia,

complicacións e a miúdo a tendencia á cronicidade, como pola incomodidade

e ansiedade que xera. En persoas maiores ingresadas esta sintomatoloxía atópa-

se nun 30% (no noso estudio 27%) aínda que as incidencias son



P ROBLEMAS DE SAÚDE

05

10 15 20 25 30 35 40

27,2

4,5

35,7

9,4 9,4 14,2

31,9

P ROBLEMAS DE SAÚDE

moi variables dependendo da utilización de laxantes ououtros métodos e incluso da propia opinión do residente.

O seguinte síntoma a ter en conta é a dor. A dor crónica incapaci-

ta máis que o cancro ou as cardiopatías e o custo é máis elevado. É ademais a

queixa máis frecuente na medicina xeral e a causa de que a xente consuma máis

medicamentos. A alta incidencia de enfermidades reumatolóxicas e as caracte-

rísticas climáticas da nosa comunidade, poderían explica-lo alto índice de resi-

dentes que se queixan de dor articular - 36% fronte o 18% dos estudios-.

Este alto índice pódenos facer reflexionar sobre a necesidade de poten-cia-los medios dedicados á rehabilitación funcional, máxime

cando estamos a estudiar unha poboación relativamente nova dentro da tercei-

ra idade.

Identificar problemas ou determinadas conductas que afecten ou poidan afec-

ta-lo estado xeral do residente, detectando así posibles factores de risco que

cheguen a implicar unha deterioración funcional que

podería ser evitada é o obxectivo funcional destes ítems.



É amplamente coñecido que unha dasdificultades principais no coidado do enfermo é a malnutri-ción, non só por defecto senón tamén por exceso. Os estudios dinnos que a

institucionalización de por sí xa produce nunha alta porcentaxe de residentes

(70%) unha deficencia na alimentación, polo que o control desta é de suma

importancia cara a previr determinadas enfermidades infecciosas, dermatolóxi-

cas, dixestivas... etc., que aparecen cando esta malnutrición está presente.

E S TADO ORAL / NUTRICIONAL82


E S TADO ORAL / NUTRICIONAL

Aínda que as cifras acadadas no estudio non son importantes, o 8% dos resi-

dentes teñen unha perda de peso do 5% ou máis nos últimos 30 días (8,3%nunha mostra de anciáns domiciliarios segundo o estudio de García Bermejo),

este é un dos indicadores máis importantes da calidade asis-tencial dunha residencia e moitas veces a porta de entradadoutros problemas se cabe máis severos, polo

que o seu indicador debería mellorar en tódolos centros.

E S TADO ORAL / NUTRICIONAL 83


deixa o 25% dos alimentos

quéixase do sabor das comidas

perda de peso

12,2

17,7

8

E S TADO ORAL / NUTRICIONAL

O 65% dos residentes foron vistos polo médico alomenosunha vez nos últimos 30 días, e o 63% non cambiou ouvariou o seu tratamento.

En canto á frecuencia das visitas médicas, esta cifra dobra a obtida nun estudio

da nosa poboación, (Fernández Merino, 1998), onde indica que o 32,5%das persoas maiores visitaron nos últimos 14 días o médico deatención primaria, aínda que a utilización total do servicio, médico e

T R ATA M E N TOS ESPECIAIS E PRO C E D E M E N TOS NOS ÚLTIMOS 30 DÍAS84


0 1 2 3 4 5

35 31,917,3 7,5 3,5 1

T R ATA M E N TOS ESPECIAIS E PRO C E D E M E N TOS NOS ÚLTIMOS 30 DÍAS

nº de visitas médicas

enfermería, chega ó 66%, dándonos entón unha cifra igual. ¿Poderiamos con-

cluír polo tanto que a utilización dos servicios de saúde polos residentes váli-

dos é igual ó consumo daqueles que se atopan no seu domicilio?.

A presencia de enfermidades crónicas proba-blemente inciden notablemente na poucavariabilidade nos cambios de fármacos.

T R ATA M E N TOS ESPECIAIS E PRO C E D E M E N TOS NOS ÚLTIMOS 30 DÍAS 85


64,9

25,2 7,1 2 0,6 0,2

nº de cambios no tratamento

0 1 2 3 4 5


O índice de Katz das actividades da vida diaria (AVD) é un dosmellor coñecidos e estudiados. A medición esixe unha avaliacióndicotómica de seis funcións das AVD (en orde decrecente de depen-dencia): bañarse, vestirse, ir ó aseo, trasladarse, continencia e ali-mentación.

En varios estudios, Katz e os seus colaboradores, demostraron quehai unha progresión natural tanto na perda de capacidades das AVDcomo no retorno das capacidades durante a recuperación ou arehabilitación. (Kane 1993).

En canto á avaliación, puntúase como independentes aquelas per-soas que son capaces de realiza-la actividade sen axuda.

Este índice agrupa os residentes en 8 grupos en función da inde-pendencia ou dependencia funcional.

ÍNDICE DE KATZ. DEFINICIÓN E GRU P O S .86

9%2%

2%2%

7%

20%

4%

54%

Aínda que no noso estudio, o instrumento RAI non utiliza de manei-ra directa a escala de avaliación do índice de Katz, este pódeseextraer dos diferentes ítems e en especial daqueles que avalían ofuncionamento físico. Dada a importancia desta escala e a súaampla difusión nos diferentes medios xeriátricos, expoñemos nográfico os nosos datos.


O 54% dos residentes pertencen ó

grupo A do índice de Katz, é dicir, son

independentes para as actividades da

vida diaria, frecuencia menor que a

achegada no estudio domiciliario de

Peregrina Eiroa (72,7%).

Chama a atención que o 17% dos resi-

dentes (grupos E, F, G, e H) presentan

unha dependencia de moderada a grave

(o 10% nos maiores domiciliarios),

para case tódalas funcións ava l i a d a s

neste índice, que non se explican polas

características da mostra (residencias de

válidos). Este indicador debería ser ava-

liado por separado ou polo menos mere-

cedor dun estudio máis amplo (relación

coa idade, tempo de estancia na residen-

cia, sexo, tipo de residencia...).

De calquera maneira o interese de amo-

sar esta escala de avaliación, vén deter-

minada pola posibilidade de obtela coa

valoración do residente mediante o

Resident Assessment Instrument (RAI).

ÍNDICE DE KATZ. DEFINICIÓN E GRU P O S . 87

A. Independente para alimentarse, ser

continente, desprazarse, ir ó servicio,

bañarse e vestirse.

B. Independente para todas estas funcións

menos unha.

C. Independente para todas excepto para

bañarse e outra función adicional máis.

D. Independente para todas excepto para

bañarse, vestirse e outra función adicional.

E. Independente para todas excepto para

bañarse, vestirse, ir ó servicio e outra

función adicional.

F. Independente para todas excepto para

bañarse, vestirse, ir ó servicio, desprazarse

e outra función adicional.

G. Dependente para as seis funcións.

H. Dependente para alomenos dúas funcións,

pero non clasificable como C, D, E ou F.

Lembremos que o sistema RUG-III agrupa os residen-tes en 7 categorías xerárquicas clínicamente ben defi-nidas e mutuamente excluíntes: rehabilitación, trata-mentos extensivos, coidados especiais, complexidadeclínica, deterioración cognitiva, problemas do compor-tamento e dependencias físicas.

Estas categorías, pola súa vez, subdivídense en 2-10subgrupos cada unha mediante un índice das AVD emediante un sumatorio de puntuacións de catro AVD:comida, aseo, traslado e mobilidade na cama. Paraunha subdivisión máis elaborada das categorías, recó-rrese a usar tamén signos de depresión, número deatencións e o uso de técnicas de rehabilitación, dandolugar finalmente a 44 grupos RUG, no que cada undeles explicaría un consumo de recursos diferente.

Non é obxecto deste documento explicar dunhamaneira detallada cada un dos 44 grupos, polo que amostra tan só se presenta coa distribución nos 7 gran-des grupos.

O SISTEMA RUG III E A SÚA DISTRIBU C I Ó N88



Vemos que a maior parte dos residentes entran dentro do grupo RUG de

menor carga de coidados, 80,5%, e dentro desta do subgrupo PA1(89%),

o que significa que son independentes para calquera actividade e non xeran

maior carga asistencial que a necesidade de proporcionarlles un medio e lugar

de vida. Debemos fixarnos sen embargo naqueles residentesque teñen unha complexidade clínica(10,1%) ou deterioración cognitiva (7,3%), residentes

que teñen unha maior necesidade de coidados.

O SISTEMA RUG III E A SÚA DISTRIBU C I Ó N 89

OS GRANDES GRUPOS RU G90


90 80,5

1,67,310,1

0,40,10,1

80

70

60

50

40

30

2010

0

rehabilitación especial

tratamentos extensivos

coidados especiais

complexidade clínica

deteriorización cognitiva

problemas do comportamento

dependencia física

OS GRANDES GRUPOS RU G

OS GRANDES GRUPOS RU G 91


1,49 1,72

4,31

4,01

88,65

PE1 + carga asistencial

- carga asistencial

PD1

PC1

PB1

PA1

OS GRANDES GRUPOS RU G


No apartado anterior falabamos de que o sistema de clasificación RUG III non só servepara agrupa-los residentes, senón que tamén é un instrumento que mide a calidadeasistencial dunha maneira indirecta. A permanencia de residentes en grupos suscepti-bles de rehabilitación e a maior deterioración dos residentes sen unha causa que o xus-tifique (maior idade, incidencia dunha epidemia…), serven como referente para a aná-lise asistencial.

Sen embargo, os diferentes ítems do sistema RAI teñen unha serie de indicadores decalidade, facilmente medibles, baseados fundamentalmente na prevalencia e inciden-

OS ÍNDICES DE CALIDADE 92

0

1

2

3

4

5

6

INFE

CC

. URI

NAR

IAS

ALIM

ENT

ACIÓ

N S

ON

DA

SON

DAS

VES

ICAI

S

EN

CA

MA

DO

S

ÚLC

ERAS

8

7

9

1,48

0,16 0,55

1,01

0,16

inferiorsuperior

residencias

OS ÍNDICES DE CALIDADE 93


0

10

20

30

IMPA

CTA

CIÓ

N F

ECAL

50

40

60

77,6

14,83

inferiorsuperior

residencias

TRAS

T. C

OM

PORT

A.

INC

. FEC

AL O

U V

ESIC

AL

INC

ON

. SEN

PLA

N

0,78

cia de problemas que xeran unha planificación de coidados, polo tanto unha carga asis-tencial.

Estes indicadores supoñen un punto de partida para a nosa rede asistencial, xa quenun corte transversal, poderiamos establecer uns mínimos a par-tir dos que a asistencia pode ser medible e avaliable tanto demaneira individual como no conxunto dos centros.


CMBD

94

Conclusións

Conclusións

95

CMBD-SS

A detección dos problemas de saúde e a prevención das enfermidades e discapacidades naspersoas maiores, son obxectivos principais de todo plan de saúde. A utilización de instru-mentos de medida é un dos métodos elixidos para conseguilo.

O mellor modo de medi-la saúde da persoa maior é determina-la súa capacidade funcionale de adaptación ós problemas da vida cotiá, pois o estado funcional será un factor da evolu-ción e do prognóstico, se cabe, de maior importancia que o diagnóstico da enfermidade.

A determinación da capacidade funcional deberá ser achegada por unha valoración onde osdiferentes profesionais que xeran os coidados do maior, teñan responsabilidade na planifica-ción e onde a interdisciplinariedade sexa un obxectivo.

I.- O instrumento Resident Assessment Instrument Nursing Home (RAI-NH), demostrou enamplos estudios que cumpre estes obxectivos, téndose detectado no proxecto de investigación otraballo interdisciplinar, polo que consideramos que é un instrumento apto para a súa implan -tación definitiva nos centros residenciais da terceira idade co fin de impulsar e potencia-lo tra -ballo en equipo.

A valoración da poboación residencial mediante o instrumento RAI-NH, permitiu ter unhaimaxe fixa do estado de saúde dunha ampla poboación institucionalizada e a súa compara-ción cos estudios existentes.

II.- Os resultados indícannos que non existen grandes diferencias na saúde, salvo se cabe unhamaior porcentaxe nas discapacidades das actividades da vida diaria en relación con aquelessuxeitos non institucionalizados. Esta maior porcentaxe é necesario tela en conta polas propiascaracterísticas dos residentes valorados, persoas maiores "independentes", podendo a curtoprazo condicionar negativamente a prestación asistencial.

Por outra banda, a non existencia de actividades rehabilitadoras que prevexan ou diminúanas discapacidades, poden agrava-lo problema. Considérase polo tanto necesario que dalgunhamaneira se inicien nos diferentes centros programas específicos de rehabilitación ou readapta -ción de funcións, tendo en conta que un dos obxectivos destes centros debería se-la prevencióndas discapacidades e da deterioración.


CMBD

96

Segundo a Organización Mundial da Saúde, como mellor se mide a saúde dos maiores é entermos de función. O instrumento de valoración RAI, inclúe unha valoración ampla dasactividades da vida diaria, non só da capacidade para poder realizalas senón tamén a axudaque precisa para ela. Posto que estamos a falar de usuarios válidos, cabería esperar que amaior parte deles foran independentes para calquera destas actividades. Sen embargo, temosque matiza-lo seguinte:

Existe unha alta porcentaxe de maiores que necesitan axuda para poder levantarse da cama,8%, porcentaxe maior que a poboación non institucionalizada,

un 20 % necesitan axuda para vestirse,

o 8% teñen algunha dificultade para a deambulación,

un 5% precisa axuda dunha persoa para comer,

o 17% presenta algún tipo de dificultade para usa-lo aseo,

o 20% non son independentes para súa hixiene persoal,

o 30% precisa dunha axuda ampla para realiza-lo baño.

III.- Estes datos indícannos que entre un 17 e un 20% dos residentes non son indepedentes namaioría das actividades da vida diaria.

Tendo en conta a idade media dos residentes, 80 anos, e a escasa actividade rehabilitadora, omáis probable é que esta cifra (20%) tenda a incrementarse nos anos vindeiros.

Unha análise desta poboación dependente, das súas discapacidades e das posibles causas, consi -déranse necesaria para unha mellor planificación dos recursos.

A maioría das nosas persoas maiores carecen de dentes, presentan lesións na pel e teñen unhaimportante perda nos órganos dos sentidos. Sen embargo poucos deles refiren espontanea-mente estas circustancias cando se lles pregunta polas enfermidades que padecen, polo que

97

CMBD-SS

poden non coincidir os criterios do profesional sanitario e da persoa maior.A valoración do residente co instrumento RAI é realizada por un profesional sanitario e,obrigatoriamente, os datos que se recollen teñen que estar reflectidos no historial clínico,polo que o anotado é o real. Esta veracidade dos datos asegura que o estudio da prevalenciadas diferentes enfermidades é a que realmente existe, polo que temos unha imaxe moi boacomo indicador da saúde dos centros.

IV.- No estudio da prevalencia das diferentes enfermidades máis comúns para este grupo deidade, non atopamos diferencias coas diferentes publicacións existentes.

V.- O alto índice de persoas que din ter "dor articular", 36%, fainos pensar na necesidade defacer un estudio máis detallado das posibles causas e dos programas de intervención que se levana cabo.

Un dos obxectivos formulados para a introducción do sistema de valoración da capacidadefuncional mediante o instrumento RAI, é a posibilidade de clasifica-los residentes en gruposque consumen os mesmos recursos mediante o agrupador RUG III. Esta agrupación achegaademais un perfil dos coidados que necesitan os residentes e polo tanto define dalgunhamaneira o tipo de residencia ou centro estudiado.

VI.- O 80% dos residentes son agrupados mediante o sistema RUG no grupo denominado depen -dencia física, correspondente ó que ten un menor índice na carga de coidados, dentro dos setegrandes grupos no que se distribúen o sistema de clasificación.

Dentro deste grupo, o 90% deles están no subgrupo PA1, é dicir, co índice na carga de coida -dos máis baixo.


CMBD

98

Conclusión final

Conclusión final

99

CMBD-SS

Aínda que tradicionalmente o persoal sanitario e social avalía as necesidades dos individuose intentan proporcionárlle-los servicios que necesitan, non existía un instrumento comúnconsensuado que puidese reflectir dalgunha maneira a característica da poboación asisten-cial. Por outra banda, o coñecemento da saúde dos nosos maiores baseábase en determina-das experiencias e traballos illados.

No pesente estudio, tratamos de inicia-los pasos cara a unha visión máis obxectiva da reali-dade asistencial dos centros de persoas maiores, tendo demostrado sobradamente a utilida-de do instrumento, as posibilidades da súa utilización e a información que facilita. É por isoque:

A. O apoio na implantación do instrumento de avaliación debe de facerse dende tódolos sectoresadministrativos para a súa consolidación.

B. É necesario fomenta-la participación dos diferentes profesionais dos centros residenciais namellora do instrumento, e no uso do mesmo por canto amosa ser un método bo para a planifi -caión dos coidados e da xestión.

C. Profundizar na utilización do instrumento, a curto prazo, significa ter información, polotanto poder planificar dunha maneira axeitada. Coñece-lo que temos e preve-lo que pode suce -der significa, a longo prazo, utilizar ben os recursos de tódolos cidadans.

D. A ampla e importante información obtida mediante o instrumento RAI, as posibilidades queofrece para a planificación dos recursos e a potenciación do traballo interdisciplinar, fixeron queno proxecto de investigación do ano 2000 sexa a totalidade do instrumento o utilizado, e dereferencia, para a avaliación dos centros residenciais de persoas maiores.

Mellora-los coidados, responder ás demandas dos usuarios, planificar axeitadamente e ade-cua-la xestión ós recursos é unha obriga da administración e un dereito dos usuarios, xa queos recursos son limitados e a calidade de vida dos nosos maiores é unha prioridade. OResident Assessment Instrument Nursinhg Home, e os proxectos de investigación como oexposto neste documento, poñen o seu gran de area no complexo mundo da asistenciasociosanitaria.


CMBD

100

Análisis previo de datos de centrossociosanitarios de Cataluña. Sistema Rai.1993.

CALCEDO BARBA, ALFREDO. La depre-sión en el anciano. Doce cuestiones fun-damentales. Fundación Archivos de neuro-biología. Madrid 1996.ISBN.- 84-921418-0-8

EIROA PATIÑO, PEREGRINA. A Terceiraidade en Vigo. Información epidemiolóxi-ca básica para a planificación da provi-sión de servicios dirixidos á terceiraidade no Concello de Vigo. Tese Doctoral.Decembro, 1994.

FERNÁNDEZ MERINO, Mª DEL CARMEN.Autopercepción de salud y mortalidad enuna cohorte de personas mayores de 65años. Estudio de seguimiento en unacomunidad rural gallega. Tesis doctoral.1998

FORT; I. M ESCUER; F. BENAVENTE; OSANZ; C. CERVERA; M. MIGUELEZ; J.CUNILL. Característiques de les personesingressades l'últim trimestre de 1992 enuna unitat de llarga estada. 4t Simposid'adtención Sócio-sanitária. Barcelona 1995

Bibliografia

Bibliografía

101

CMBD-SS

G A R C I A BERMEJO, S.; K. LEKUBEANGULO; A. ANDIKOETXEA AGORRIA; M.SOLAR BARRUETA B E Ñ A Y A .OLASKOAGAARRATE. Atención Primaria.Vol. 20. Núm. 5. 30 de septiembre de 1997

KANE; ROSALIE A., KANE, ROBERT L.Evaluación de las necesidades en losancianos. S.G. Editores. ISBN: 84-87621-1-2. 2. Enero 1993

KARON SL, ZIMMERMAN DR. Using indi-cators to structure quality improvementinitiatives in long - term care. Qualitymanagement in healthcare 1996, 4(3), 54-66

M A RTIN GRACZYK, A.; C. MART Í NTRAPERO Y M. TORIJOS TO R R I J O S .Úlceras por presión. Prevención y trata-miento.- Gertairia .ISBN.-. 84-7982-000-4.

M ATEOS ÁLVAREZ, R.; RODRÍGUEZLÓPEZ, A. Estudio de epidemiología psi-quiátrica en la Comunidad Gallega.Colección Saúde Mental. ISBN. 84-453-0065-2

PHILIPS CD; ZIMMERMAN D; BERNABEIR; JONSSON PV. Using the ResidentAssessment Instrument for qualityenhancement in nursing homes.AgeAgeing. 1997 Sep;26 Suppl 2:77-81.

Plan galego de atención ó enfermo deAlzheimer e outras demencias. ComisiónAsesora de psicoxeriatría. ISBN. 84-453-2544-2.

RANTZ MJ; PETROSKI GF ET AL. Settingthreshholds for MDS Quality Indicatorsfor Nursing Home Quality improvementReports. The joint commission journal onquality improvement 1997, 23(11):602 -611.

RANTZ MJ; PETROSKI GF ET AL. Settingthreshholds for MDS Quality Indicatorsfor Nursing Home Quality improvementReports - an update. The joint commis-sion journal on quality improvement2000, 26 (2): 101-110.

RIBERA, J.M; F VEIGA; M. TORRIJOS.-Enfermería Geriátrica. Internacional deediciones y publicaciones. S.A. 1991

RODRIGUEZ CABRERO, GREGORIO. Laprotección social de la dependencia.IMSERSO. 1999

S E G U R A NOGUERA, J.M.; N. BASTIDABASTÚS; N MARTÍ GUADAÑO Y M RIBAROMEVA. Atención Primaria. Vol 19. Núm.7.30 abril 1997

ZIMMERMAN DR; KARON SL E T A L .Development and testing of nursinghome quality indicators. Health CareFinanc Rev. 1995 Summer;16(4):107-27.


CMBD

102

Anexos

103

CMBD-SS

Anexos

104

Con

xunt

o mín

imo

básic

o de

datos

socios

anita

rios


CM

Anexo 1. Formulario RAIAnexo I. Formulario RAI

AVALIADOR RESPONSABLE(nome, data e sinatura)

MÉDICO RESPONSABLE(nome, data e sinatura)

TERAPEUTAS RESPONSABLES(nome, data e sinatura)

DATOS ADMINISTRATIVOS01- Centro

02- Residente

03- Data de nacemento

04- Sexo

05- Residencia

06- Código postal

07- Financiamento

08- Achega do residente

09- Data de ingreso

10- Circunstancia de ingreso

11- Procedencia do residente

12- Unidade

13- Data de saída

14- Circunstancia de saída

15- Destino á saída

16- Días de reserva de cama

17- Data de valoración actual

18- Data de valoración anterior

19- Tipo de valoraciónCMBD-SS (RAI 1.0) . Copyright interRAI/Corporation, Washington D.C

CONSELLERÍA DE SANIDADE ESERVICIOS SOCIAISDE GALICIA

Programa deAtenciónSociosanitaria

SECCIÓN 2. PATRÓNS DE COMUNICACIÓN

CAPACIDADEPARA DARSEA ENTENDER

29.- Expresa o contido da información decalquera forma posible

1= Dáse a entender2= Normalmente dáse a entender;dificultade para atopa-las palabras3= Ás veces dáse a entender. A súacapacidade limítase a peticións concretas4= Raramente/nunca se dá a entender

SECCIÓN 1. PATRÓNS COGNITIVOS

COMATOSO

MEMORIA

ORIENTACIÓNTEMPOROESPACIAL

CAPACIDADECOGNITIVAPARA TOMARDECISIÓNSCOTIÁS

20.- Estado vexetativo persistente/estadode consciencia non valorable.0 = NON1 = SI (Pasar á sección 5)

Capacidade para recorda-lo aprendido oucoñecido (0 = NON / 1 = SI)

21.a.-Memoria a curto prazo normal -parece recordar despois de 5 minutos22.b.-Memoria a longo prazo normal -parece recorda-lo pasado remoto

Marcar todo o que o residente poidarecordar normalemte ó longo dos últimos7 días . (0 = NON / 1 = SI)

23.a.- Estación actual24.b.-Situación do propio cuarto25.c.- caras e nomes do persoal26.d.- De que el/ela se atopa nunharesidencia27.e.- Non recorda ningunha das anteriores

a.

b.

a.

b.

c.

d.

e.

Dirección Xeral de Servicios Sociais

28.- Decisións tomadas respecto ós laboresda vida diaria

1=Independente- decisiónsrazoables/coherentes2= Independencia modificada- algunhasdificultades só en situacións novas3= Moderadamente alteradas decisiónspouco apropiadas; require habitualmentesupervisión ou estímulo.4.- Gravemente alteradas- nunca/ raramentetoma decisións

105

Con

xunt

o mín

imo

básic

o de

datos

socios

anita

rios

MBD-SS

Anexo 1. Formulario RAIAnexo I. Formulario RAI

CMBD-SS (RAI 1.0) . Copyright interRAI/Corporation, Washington D.C

COMPORTAMENTOPROBLEMÁTICO

Código para o comportamento nos últimos7 días:1 = Este comportamento non se manifestounos últimos 7 días2 = Deuse este tipo de comportamentomenos dunha vez ó día3 = Deuse este tipo de comportamentounha vez ó día ou con máis frecuencia

41.a.- DEAMBULADOR (móvese sen propósito razoadoidentificado)42.b- VERBALMENTE AGRESIVO(ameazas, berros ou insultos)43.c.-FÍSICAMENTE AGRESIVO(bate, empurra, rabuña ou abusasexualmente doutros)44.d.- COMPORTAMENTO SOCIALINADECUADA/TRASTORNADO(emite sons perturbadores, fai moito ruído,berros, actos de autoagresión, íspese enpúblico, furga nas pertenzas de outros,manipula/arrebola comida ou feces, etc.)

d.

a.

b.

c.

SECCIÓN 4. PATRÓNS DE ACTIVIDADE

TEMPO QUEESTÁESPERTO

Ó longo dos últimos 7 días, indique osperíodos en que o residente estivo espertoa maior parte do tempo; (non sesteabamáis dunha hora en cada un dos períodos (0 = NON / 1 = SI)

45.a.- Á mañá (dende que esperta ata oxantar)46.b.- Ó xantar (dende o xantar ata amerenda)47.c.- Á tarde (dende a merenda ata a horade deitarse)48.d.- Ningunha das anter iores

a.

b.

c.

d.

SECCIÓN 3. ESTADO DE ÁNIMO E PATRÓNS DECOMPORTAMENTOESTADO DEÁNIMOTRISTE OUANSIOSO

PERSIS-TENCIA DAALTERACIÓNDO ESTADODE ÁNIMO

Marque o aplicable ó longo dos últimos30 días( 0 = NON / 1 = SI)

30.a.-Expresións verbais de sufrimento(tristeza, sensación de que nada tenimpor tanc ia , pena , inut i l idade ,desesperanza)

SIGNOS EVIDENTES (OBSERVABLESDE SUFRIMENTO)31.b.- Choro, xemido emocional, suspiros,falta de alento32.c.- Axitación motora como pataleo,retorcedura de mans33.d.- Preocupación obsesiva pola sáude34.e.- Pensamentos recorrentes sobre amorte35.f.- Pensamentos/accións suicidas36.g.- Deixa de comer ou de toma-lamedicación37.h.- Abandono do seu coidado persoal,actividades recreativas, i l lamento38.i.- Espertar prematuro con mal humor39.j.- Ningunha das anteriores

40.- O estado de tristeza ou de ansiedadeinvade a vida diaria ó longo dos últimos 7días - non se lle estimula facilmente, "nonse anima".

"0 = NON / 1 = SI"

b.

c.

a.

d.e.f.g.h.i.

j.

106

Anexo I. Formulario RAI

Con

xunt

o mín

imo

básic

o de

datos

socios

anita

rios


CM

Anexo I. Formulario RAI


DEAMBULA-CIÓN

Móvese entre a súa habitación e o corredorcontiguo do seu mismo piso. Se utiliza cadeirade rodas, ten autosuficiencia unha vez nacadeira de rodas.

VESTIRSE Vístese, abróchase e quita tódalas pezas deroupa, incluíndo como pon ou quita próteses

SECCIÓN 5. FUNCIONAMENTO FÍSICO EPROBLEMAS ESTRUCTURAIS

REALIZACI-ÓNINDEPEN-DENTE DASACITIVIDA-DES DAVIDADIARIA(AVD)

(A)

Codifica-la realización do autocoidado poloresidente ó longo de tódalas quendas, ó longo dosúltimos 7 días, das AVDs.

1 = INDEPENDENTE. Sen axuda ninsupervisión do persoal OU axuda/supervisión dopersoal subministrada 1 ou 2 veces durante osúltimos 7 días.2 = SUPERVISIÓN. Supervisión, estimulaciónou dar ánimos subministrados 3 ou máis veces ólongo dos últimos 7 días OU supervisión (3 oumáis veces) e asistencia física só 1 ou 2 vecesdurante os últimos 7 días.3 = ASISTENCIA LIMITADA/PARCIAL. Oresidente moi implicado na actividade, recibiuasistencia física para guia-lo movemento demembros ou outra axudas SEN soster peso en 3ou máis ocasións OU asistencia limitada (3 oumáis veces) e unha asistencia maior 1 ou 2 vecesnos últimos 7 días.4 = ASISTENCIA AMPLA. Durante a realizaciónde parte da actividade, o residente recibiu unhaasistencia do seguinte tipo:

• Asistencia con soporte de peso 3 ou máis veces.• Realización total da actividade por partedopersoal (3 ou máis veces) durante parte (peronon todos) dos últimos 7 días.

5 = DEPENDENCIA TOTAL. Realización totalda actividade por parte do persoal durante tódoloperíodo dos 7 días.9 = A ACTIVIDADE NON TIVO LUGAR

AXUDAFACILITADAPARA ASAVD

Codificar para a maior axuda prestada en tódalasquendas, ó longo dos últimos 7 días. Éindependente da clasificación do residente narealización por si mesmo das actividades da vidadiaria (AVD).

1 = Ningunha axuda física, nin de preparacióndo material2 = Axuda só para a preparación do material3 = Axuda física de 1 persoa4 = Axuda física de 2 ou máis persoas9 = A actividade non tivo lugar

(B)

MOBILIDADENA CAMA

Móvese cara a/desde posición tumbado,vólvese dun lado ó outro e cambia a posicióndo corpo na cama

TRANSFERENCIAS

Móvese cara á ou desde cama, cadeira, cadeirade rodas, a bipedestación (excluíndo cara aou desde o aseo ou baño)

(B)(A)

COMER Como o res idente come e bebe(independentemente da súa habilidade)

USO DOASEO

Utiliza o cuarto de baño (ouriñal, cuña),móvese dentro/fóra do aseo, lávase, cambiaos cueiros, axusta a roupa ou cambia a sondaou a ostomía.

HIXIENEPERSOAL

Mantén a propia hixiene, incluíndo peitearse,cepilla-los dentes, barbearse, maquillarse,lavar e seca-la cara, as mans e perineo(excluíndo baños e duchas)

BAÑARSE Como toma o residente o baño ou a ducha e se move dentro/fóra da bañeira/ducha(excluíndo lavado de costas e cabelo)Os códigos para a autorrealización:1= Independente. Non precisa asistencia.2= Supervisión. Só asistencia de supervisión.3= Asistencia limitada só á trasferencia.4= Asistencia física en parte da actividade dobaño.5= Dependencia total.9= A actividade non tivo lugar.Para a axuda aplicarémo-lo código que reflictaa MÁXIMA AXUDA, empregando a mesmaescala que nas outras AVD.

107

Con

xunt

o mín

imo

básic

o de

datos

socios

anita

rios

MBD-SS

Anexo I. Formulario RAIAnexo I. Formulario RAI


SECCIÓN 6. CONTINENCIA NOS ÚLTIMOS 14 DÍAS

Continencia intestinal: Categorías de autocontrol de continencia.Codifique a actuación do residente ó longo de tódalas quendas.1= CONTINENTE. Control completo ó longo de tódalasquendas.2= NORMALMENTE CONTINENTE. Menos dunha vez porsemana.3= OCASIONALMENTE INCONTINENTE. Unha vez porsemana4= FRECUENTEMENTE INCONTINENTE. Dúas ou tresveces por semana.5= INCONTINENTE. Todo ou case todo o tempo.

APARELLOS EPROGRAMAS

Sinalar aparellos e programas utilizadospolo residente.(0= NON/ 1 = SI)67.a.- Calquera programa de control deesfínteres.68.b.- Colector externo.69.c.- Sonda vesical permanente.70.d.- Sonda vesical intermitente.71.e.- Nunca utilizou ouriñal de asento(cuña)/ouriñal.72.f.- Utiliza braga- cueiro/compresas.73.g.- Irrigación/enemas.74.h.- Ostomía.

75.i.- Ningunha das anteriores.

CONTINENCIAINTESTINAL

65.- Control do movemento intestinalcon dispositivo ou programa decontinencia intestinal se son empregados.

Continencia vesical: Categorías de autocontrol de continencia.Codifique a actuación do residente ó longo de tódalas quendas.1= CONTINENTE. Control completo ó longo de tódalasquendas.2= NORMALMENTE CONTINENTE. Episodios deincontinencia unha vez por semana ou menos.3= OCASIONALMENTE INCONTINENTE. Dúas ou máisveces por semana, pero non diariamente.4= FRECUENTEMENTE INCONTINENTE. Tende a serincontinente diariamente, pero existe algún control (por ex. naquenda de día).5= INCONTINENTE. Múltiples episodios diarios.

CONTINENCIAVESICAL

66.- Control da función urinaria da vexiga(se gotea, volume insuficiente para traspasa-la roupa interior), con aparellos (sonda)ou programas de continencia, se sonempregados.

Cód

b.

c.

d.e.f.g.h.i.

a.

Cód

SECCIÓN 7. ESTADO DA PEL

ÚLCERASDE ESTASE

76.- Lesión aberta producida por unhacirculación pobre nas extremidadesinferiores (0= NON / 1= SI)

Cód

ÚLCERASPORPRESIÓN

77.-Codifica-lo grao máis alto de úlcerapor presión:

1= Non hai úlceras por presión2= Grao 1. Zona de arroibamentopersistente na pel (sen ruptura), nondesaparece ó retira-la presión.3= Grao 2. Perda parcial do espesor dascapas da pel, que se presenta clínicamentecomo unha abrasión, ampola ou chagapouco profunda.4= Grao 3. Perda total da pel, quedandoexpostos os tecidos subcutáneos, preséntasecomo unha chaga profunda con ou sentecido fundido adxacente.5= Grao 4. Perda total da pel e tecidosubcutáneo, expoñendo músculo e/ou óso.

Cód

Cód

HISTORIADE ÚLCERAPORPRESIÓNSANDADAS/RESOLTAS

78.- O residente tivo previamente algunhaúlcera por presión que foi sandada/resoltanos últimos 90 días

(0 = NON/ 1 = SI)

PRESENCIADOUTROSPROBLEMASOU LESIÓNSDA PEL

Sinala-la presencia dalgunha das seguinteslesións (0 = NON/ 1 = SI)79.a.- Pel insensible á dor, presión80.b.-Abrasións, rozaduras81.c.-Queimaduras (2º ou 3º grao)82.d.-Feridas cirúrxicas83.e.-Incisións, cortes (feridas incisas noncirúrxicas)84.f.- Pel con outras lesións abertas a partede úlceras de estase/presión ou cortes85.g.- Erupcións86.h.-Ningunha das anteriores

b.

c.

d.e.f.g.h.

a.

COIDADOSDOS PÉS

Marcar todo o que se aplique ó residenteó longo dos últimos 30 días87.a.- Coidados preventivos ou protectoresdos pés (zapatos especiais, almofadas,separadores de dedos, etc).88.b.-Coidado de callos ou unllas (últimos90 días)89.c.-Curas/Vendaxes, con ou senmedicación tópica90.d-Ningunha das anteriores

b.

c.

d.

a.

108

Con

xunt

o mín

imo

básic

o de

datos

socios

anita

rios


CM



PRO

BLEM

AS

DE

SAÚ

DE

Marcar tódolos problemas ousíntomas específicos ocorridos ó longodos últimos 7 días(0= NON / 1 = SI)

135.a.- Retraemento136.b.-Diarrea137.c.-Vertixe/mareo138.d.-Impactación fecal139.e.-Febre140.f.-Alucinacións/ilusións141.g.-Hemorraxia142.h.-Dor articular143.i.-Dor. O residente quéixase dedor ou da mostras de dor diariamenteou case diariamente144.j.-Broncoaspiracións ó longo dosúltimos 90 días145.k.-Disnea146.l.-Síncope (desmaio)147.m.-Vómitos148.n.-Edema

149.-o. Ningunha das anteriores

a.

b.

c.

d.

e.

f.

g.

h.

i.

j.

k.

l.

m.

n.

o.

Indicar só códigos CIE-9-MC 3ª ediciónen castelán doutras enfermidadesrelacionadas co estado actual do residentee tendo en conta as mesmas premisas queno apartado anterior

129.a.- Código CIE-9-MC 3ª Edición.

130.b.- Código CIE-9-MC 3ª Edición.

131c.- Código CIE-9-MC 3ª Edición.

132.d.- Código CIE-9-MC 3ª Edición.

133.e- Código CIE-9-MC 3ª Edición.

134.f- Código CIE-9-MC 3ª Edicíon.* Consultar anexo con códigos CIE-9máis frecuentes

ENFE

RM

IDA

DES

CORAZÓN/CIRCULACIÓN

91.a.- Arterioesclerose coronaria92.b.- Arritmias93.c.-Insuficiencia cardíaca94.d.-Hipertensión95.e.-Hipotensión96.f.-Enferm. Vascular periférica97.g.- Outra enferm. Cardiovascular

NEUROLÓXICAS

98.h- Alzheimer99.i.- Outra demencia100.j.-Afasia101.k-Accid. Cerebrovascular (ACV)102.l.-Esclerose múltiple103.m.-Parkinson104.n.Hemiplexia/hemiparesia105.o.-Tetraplexia

PULMONAR

106.p.Enfisema/asma/EPOC107.q.-Pneumonía

PSIQUIÁTRICA/ESTADO DE ÁNIMO

108.r.-Ansiedade109.s.-Depresión110.t.- Trastorno bipolar

SECCIÓN 8. DIAGNÓSTICOS DE ENFERMIDADE. PROBLEMASDE SAÚDE

Enfermidades relacionadas co estado actual do residente con respecto ácapacidade para as AVD, estado cognitivo, estado de comportamento,os tratamentos médicos e/ou risco de morte. Non incluír diagnósticosantigos que foran resoltos ou non afectan a capacidade do residente ouo plan de coidados (0=NON/1=SI)

u.

v.

w.

x.

y.

z.

SENSORIAIS

111.u.-Cataratas112.v.- Glaucoma

OUTRAS

113.w.-Alerxias114.x.-Anemia115.y.-Artrite/Artrose(CIE-9)116.z.-Cancro117.aa.-Diabetemellitus118.bb.- Enfermidadeterminal119.cc.-Distiroidimo(CIE-9)120.dd.-Osteoporose121.ee.-Fractura(CIE-9)122.ff.-Septicemia123.gg.-Infección dotracto urinario nosúltimos 30 días124.hh.-Parálisecerebral125.ii.-Infección porVIH126.jj.- Tuberculose127.kk.- Hepatitevírica

128.-ll.Ningunha dasanteriores

OUTROSDIAGNÓSTICOS CIE-9-MC

h.

i.

j.

k.

l.

m.

n.

o.

p.

q.

r.

s.t.

a.

b.

c.

d.

e.

f.

g.

gg.

ll.

aa.

bb.

dd.

ee.

ff.

cc.

gg.

hh.

ii.

jj.

kk.

a.

b.

c.

d.

e.

f.

PROBLEMASNUTRICIONAIS

Sinala-la presencia dalgún dosseguintes problemas.(0 = NON / 1 = SI)

151.a.-Quéixase do sabor demoitas comidas.152.b.-Deshidratado/líquidosinsuficientes.153.c.-Non consumiu todosou case tódolos líquidosadministrados ó longo dosúltimos 3 días154.d.-Quéixasehabitualmente de fame155.e.- Deixa o 25% ou máisdo alimento sen comer namaioría das comidas(2 de cada 3)156.f.- Ningunha dasanteriores.

Cód

150.- Perda de peso (p.ex. 5%ou máis nos últimos 30 díasou 10% nos últimos 180 días)(0 = NON / 1 = SI)

PERDADE PESO

a.

b.

c.

d.

e.

f.

SECCIÓN 9. ESTADO ORALNUTRICIOANAL

109

Con

xunt

o mín

imo

básic

o de

datos

socios

anita

rios

MBD-SS



Núm

206.-Número de visitasmédicas para examina-loresidente ó longo dos últimos30 días, ou desde o ingreso sefai menos de 30 días.

(Mínimo 0, Máximo 99)

VISITASMÉDICAS

READAPTACIÓNERESTAURACIÓNDEFUNCIÓNS

Rexistre o número de días que sesubministrou ó residente cada unha dasseguintes prácticas de readaptación erehabilitación de enfermería cunhaduración igual ou superior ós 15 minutosdiarios, ó longo dos últimos 7 días(Mínimo, 0; Máximo, 7).

194.a.-Mobilización activa195.b.-Mobilización pasiva196.c.-Axuda para a instalación de próteseou órtese197.d.-Orientación á realidade198.e.-Remotivación199.f.-.Ensinanza e práctica de andar oumobilización200.g.-Ensin. e práctica de vestirse ouacicalarse201.h.-Ensinanza e práctica de comer oudeglutir202.i.-Ensinanza e práctica de traslados203.j.-Ensin. e práctica de curas deamputacións204.k.-Ensin. e práctica de comunicación205.l.-Outras ensinanzas e prácticas (*)(*) Especificar cales

b.

c.

d.e.f.g.h.i.

j.

a.

k.

l.

COIDADOSESPECIAIS

Marque os tratamentos ou terapiasespeciais que o residente recibiuDENTRO OU FÓRA do centro nosúltimos 14 días.157.a.-Quimioterapia158.b.-Radioterapia159.c.-Diálise160.d.-Aspiración161.e.- Coidados de traqueostomía162.f.- Medicación intravenosa163.g.-Transfusións164.h.-Osixenoterapia165.i.-Nutrición parenteral/Líquidos IV166.j.-Respirador/ventilador167.k.-Alimentación por sonda168.l.-Outros (*)169.m.-Ningunha das anteriores

(*) Especificar: Medicación oral, MI,subcut., etc.

a.

SECCIÓN 10. TRATAMENTOS ESPECIAIS E PROCEDEMENTOS

b.c.d.e.f.g.h.i.j.k.l.m.

TERAPIAS A.-Número de días en que se lle administrou 10minutos ou máis de terapia individual. 1 díxito:(-Mínimo, 0; máximo, 7-)B.-Minutos de terapia individual nos últimos 7días (tanto de máis como de menos de 10minutos). (-Mínimo, 0; máximo, 9999-)C.-Número de minutos de terapia de grupo nosúltimos 7 días. (-Mínimo, 0; máximo 999-)D.-Número de persoas participantes no grupo deterapia. (-Mínimo, 0; máximo, 99-)

Tipos de terapia:

a.-Da linguaxe e a fala, servi-cios de foniatría e logopediab.- Terapia ocupacionalc.-Terapia físicad.-Psicoterapia (calquera profesional especializado)e.- Rehabilit. respiratoriaf.-Terapia recreativa

(MANUALDESDE OITEM 170 ó193)

DCBA

Núm

207.-Nos últimos 30 días oudesde o ingreso se fai menosde 30 días, ¿cantas veces omédico cambiou otratamento?. Non incluí-lasconfirmacións decontinuidade sen cambio detratamento.

Marque 0 se non se cambioue máximo de 20

CAMBIOS DETRATAMENTOMÉDICO

a.b.c.d.e.f.

CMBD

110

Anexo II. Equipos de investigación


Membros dos equipos de avaliación do proxecto de investigación do ano 99

Equipo ADon Francisco Sobrino Mosquera. (Médico).Dona Mercedes Paz García. (Enfermeira)Dona Inés Cancelas López. (Enfermeira).

Equipo BDon Javier Pérez Martín. (Médico)Dona Mª Teresa Martínez Rodríguez. (Enfermeira)Dona Concepción Villar Blanco. (Enfermeira)Dona Mª Teresa Diéguez García. (Enfermeira)Dona Juana Vidal Torres. (Enfermeira)

Equipo CDona Carmen Castro Amil. (Enfermeira)Don Fernando Martínez Quindimil. (Enfermeiro)

Anexo 2. Equipos de investigación

CMBD-SS

Anexo 3. Residencias de persoas maioresAnexo III. Residencias de persoas maiores

111

T1503 Carballo A Coruña Válido R. 3ª Idade de Carballo 26 25 96,15

T1518 A Pobra do A Coruña Válido R. 3ª Idade da Pobra 52 37 71,15

Caramiñal

T1519 Santiago A Coruña Válido R. Fogar da 3ª Idade 85 75 88,24

T1512 Ferrol A Coruña Válido R. 3ª Idade de Ferrol 142 158 82,72

T2707 Lugo Lugo Válido R. de Anciáns A Milagrosa 50 39 78,00

T2713 Monforte Lugo Válido R. 3ª Idade de Monforte 42 41 97,62

T2706 Lugo Lugo Mixta R. As Gándaras 193 180 93,26

T2701 Burela Lugo Válido R. 3ª Idade de Burela 92 78 84,78

T3207 Bande Ourense Mixta R. 3ª Idade de Bande 23 49 98,00

T3211 Castro Ourense Válido R. 3ª Idade de Castro 32 32 100,00

Caldelas Caldelas

T3209 O Carballiño Ourense Válido R. 3ª Idade de Carballiño 53 47 88,68

T3208 Barbadás Ourense Válido R. Fogar Virxe Dos Milagros 82 125 80,13

T3625 Crecente Pontevedra Mixta R. San Pedro 30 45 100,00

T3607 Pontevedra Pontevedra Mixta R. Virgen del Camino 98 93 94,90

T3614 Ponteareas Pontevedra Válido R. 3ª Idade de Ponteareas 38 36 94,74

T3611 A estrada Pontevedra Válido R. 3ª Idade de Estrada 40 40 100,00

T3605 Marín Pontevedra Válido R. 3ª Idade de Marín 80 71 88,75

T3617 Vigo Pontevedra Válido R. 3ª Idade de Vigo 160 110 68,75

Anexo 4. Datos do análiseAnexo IV. Datos do análise


CMBD

112

MOSTRA

Nº TOTAL 1.281

SECCIÓN 1- PATRÓNS COGNITIVOS

SEXO NTotal %THomes 506 39,5

Mulleres 775 60,5

IDADE NTotal %T

<65 anos 48 3,7

65-70 anos 97 7,6

71-75 anos 198 15,5

76-80 anos 293 22,9

81-85 anos 321 25,1

86-90 anos 227 17,7

91-95 anos 84 6,6

>95 anos 13 1,0

E S TA N C I A STotal estancias. Días 2.261.369

Estancia media. Días 1.756

Media de anos 4,83

C A PACIDADE COGNITIVAPARA A TOMA DE DECISIÓNSDA VIDA DIARIA

NTotal %TIndependente 1005 78,5

Algunha 123 9,6dificultade

Moderadamente 88 6,9alterada

Gravemente 65 5,1alterada

C AUSA DE INGRESONTotal %T

Programado 1.266 98,8

Prioridade 11 0,9social

Vía xudicial 4 0,3

M E M O R I A NTotal %TMEMORIA- Curto prazo

Alterada 352 27,5

MEMORIA- Longo prazo

Alterada 116 9,1


P RO C E D E N C I ANTotal %T

Domicilio sen 815 63,6soporte

Domicilio con 274 21,4soporte

Residencia da 128 10,03ª idade


113

CMBD-SS

C A PACIDADE PARA DARSEA ENTENDER

NTotal %T

Dáse a entender 1071 83,6

Normalmente 142 11,1dáse a entender

Ás veces dáse 44 3,4a entender

Raramente/ 24 1,9nunca se dá aentender

C O M P O RTA M E N TO P RO B L E M Á T I C OD E A M BU LA D O R

NTotal %T

Non se 1258 98,20manifestou nosúltimos 7 días

Deuse 9 0,70este tipo decomportamentounha vez ó día

Deuse 14 1,09este tipo decomportamentounha vez ó díaou con máisfrecuencia

VERBALMENTE AG R E S I VONTotal %T


Deuse 44 3,43este tipo decomportamentounha vez ó día


SECCIÓN 2- PATRÓNS DE COMUNICACIÓN

E S TADO DE ÁNIMO TRISTE EA N S I O S O

NTotal %T

Expresións 960 74,9verbais desufrimento,tristeza,sensación deque nada tenimportancia,pena,inutilidade

SECCIÓN 3- ESTADO DE ÁNIMO EPATRÓNS DE COMPORTAMENTO



CMBD

114

C O M P O RTA M E N TO SOCIALI N A D E C UA D O /T R A S TO R N A D O

NTotal %T


Deuse 15 1,17este tipo decomportamentomenos dunhavez ó día


FISICAMENTE AG R E S I VONTotal %T


Deuse 6 0,47este tipo decomportamentomenos dunhavez ó día


T R A N S F E R E N C I A SNTotal %T

Independente 1136 88,7

Supervisión 12 0,9

Asistencia 43 3,4limitada/parcial

Asistencia 29 2,3ampla

Dependencia 59 4,6total

A actividade 2 0,2non tivo lugar

axuda facilitada

Ningunha axuda 1136 88,7

Axuda só para 10 0,8a preparación domaterial

Axuda de 1 106 8,3persoa

Axuda de 2 27 2,1ou máis persoas


Como realiza a actividade

SECCIÓN 4- PATRÓNS DE ACTIVIDADE

SECCIÓN 5- FUNCIONAMENTOFÍSICO E PROBLEMAS ESTRUCTURAIS

TEMPO QUE ESTÁD E S PE RTO NTotal %TA mañá 1220 95,2

Ó mediodía 745 58,2

Á tarde 1224 95,5


115

CMBD-SS

D E A M BU LAC I Ó NNTotal %T


Supervisión 17 1,3





axuda facilitada







V E S T I R S ENTotal %T


Supervisión 32 2,5





axuda facilitada









CMBD

116

C O M E RNTotal %T


Supervisión 30 2,3




A actividadenon tivo lugar

axuda facilitada para a actividade







USO DO ASEONTotal %T


Supervisión 22 1,7












Anexo 4. Datos do análise.Anexo IV. Datos do análise

117

CMBD-SS

B A Ñ A R S ENTotal %T


Supervisión 28 2,2







Axuda só para 17 1,3a preparacióndo material





HIXIENE PE R S OA LNTotal %T


Supervisión 43 3,4














CMBD

118

CONTINENCIA INTESTINALNTotal %T

Continente 1156 90,2

Normalmente 20 1,6continente

Ocasionalmente 14 1,1incontinente

Frecuentemente 18 1,4incontinente

Incontinente 73 5,7

Ú LCERAS POR PRESIÓNNTotal %T

Non hai úlcera 1262 98,5

Úlceras grao 1 9 0,7



Úlceras grao 4

CONTINENCIA V E S I C A LNTotal %T

Continente 886 69,2

Normalmente 88 6,9continente

Ocasionalmente 103 8,0incontinente

Frecuentemente 79 6,2incontinente

Incontinente 125 9,8

SECCIÓN 6- CONTINENCIANOS ÚLTIMOS 14 DÍAS

SECCIÓN 7- ESTADO DA PEL

A PA R E L LOS E PRO G R A M A SNTotal %T

267 24,3

Utiliza cueiros/compresas

COIDADOS DOS PÉSNTotal %T

496 38,7496 38,7

14 1,1

Coidado de callos ou unllas

Coidados preventivos ou protecto-res dos pés

PRESENCIA DOUTROS PRO-BLEMAS OU LESIÓNS DA PE L

NTotal %Tsí 1026 80,1

Anexo 4. Datos do análise.Anexo IV. Datos do análise

119

CMBD-SS

NTotal %T

NTotal %T

107 8,4

120 9,4

Arritmias cardíacas

107 8,4

Insuficiencia cardíaca

433 33,8

Hipertensión

14 1,1

Hipotensión

166 13,0

Enfermidades va s c u l a res periféricas

166 13,0

Outra demencia

40 3,1

Enfermidade de Parkinson

15 1,2

Hemiplexía/hemiparesia

51 4,0

Depresión

87 6,8

Trastorno bipolar

224 17,5

ENFERMIDADESPULMONARESEnfisema/epoc

160 12,5

ENFERMIDADESPSIQUIÁTRICAS E ESTADODE ÁNIMOAnsiedade

94 7,3

Outras enfermidades docorazón/circulación

27 2,1

ENFERMIDADESNEROLÓXICASEnfermidade de Alzheimer

ENFERMIDADES DOCORAZÓN ECIRCULACIÓNarterioesclerose coronaria

NTotal %T

188 14,7

45 3,5

Glaucoma

97 7,6

OUTRAS ENFERMIDADESAlergias

55 4,3

Anemias

125 9,8

Artrose e artrite

76 5,9

Cancro

22 1,7

147 11,5

Osteoporose

13 1,0

Infección urinaria

7 0,5

Tuberculose

Hepatite vírica

6 0,5

Ningunha das anteriores

192 15,0

241 18,8Diabete

OUTRAS ENFERMIDADESDistroidismo

ENFERMIDADESSENSORIAISCataratas

SECCIÓN 8- DIAGNÓSTICOS DEENFERMIDADES, PROBLEMAS DESAÚDE



CMBD

120

NTotal %T

349 27,2

Retraemento

58 4,5Diarrea

457 35,7

Dor articular

121 9,4

Dor

120 9,4

Disnea

182 14,2

409 31,9

Edema

Ningunha das anteriores

PROBLEMAS DE SAÚDE

NTotal %T0 832 64,9

1 323 25,2

2 91 7,1

3 25 2,0

4 8 0,6

5 2 0,2

CAMBIOS NO TRATAMENTOMÉDICO NOS ÚLTIMOS30 DÍAS

SECCIÓN 9- ESTADOORAL/NUTRICIONAL

SECCIÓN 10- TRATAMENTOSESPECIAIS E PROCEDEMENTOS

PERDA DE PESONTotal %T

102 8,0

NTotal %TQueixase do sabor de moitascomidas

227 17,7

156 12,2

Deixa o 25% ou máis dos alimen-tos sen comer na maioría dascomidas

PROBLEMAS NUTRICIONAIS

NTotal %T0 449 35,0

1 409 31,9

2 222 17,3

3 96 7,5

4 45 3,5

5 13 1,0

6 8 0,6

7 1 0,1

8 4 0,3

10 12 0,9

12 2 0,2

14 2 0,2

20 2 0,2

30 15 1,2

NÚMERO DE VISITASMÉDICAS PARA EXAMINA-LORESIDENTE Ó LONGO DOSÚLTIMOS 30 DÍAS


121

CMBD-SS

%TPrevalencia de úlceras 1,48por presión (2.4-7.7)

Prevalencia de encamados 0,16(2.1-5.0)

Prevalencia de sonda 0,55vesicais (2.1-6.5)

Prevalencia de 0,16alimentación por sonda(2.3-6.4)

Prevalencia de infeccións 1,01urinarias (2.5-8.5)

Prevalencia 0,78de impactación fecal(0.5-3.4)

Prevalencia trastornos do 6,09comportamento(9.9-24.0)

Prevalencia incontinencia 6,95fecal ou vesical(26.8-49.7)

Prevalencia Incon. fecal 0,78ou vesical ocasionalmenteou frecuentemente senplan de aseo (5.9-18.7)

NTotal %TRehabilitación 1 0,1especial

Tratamentos 1 0,1extensivos

Coidados 5 0,4especiais

Complexidade 129 10,1clínica

Deterioración 94 7,3cognitiva

Problemas do 20 1,6comportamento

Dependencia 1031 80,5física

NTotal %TA 698 54,49

B 254 19,83

C 93 7,26

D 23 1,80

E 23 1,80

F 20 1,56

G 117 9,13

H 53 4,14

DISTRIBUCIÓN GRANDESGRUPOS RUG

INDICADORES DE CALIDADE

ÍNDICE DE KATZ

Conxunto m™nimo b⁄sico de datos sociosanitarios CMBD-SS · Na atención primaria, o...

Documents

Transcript of Conxunto m™nimo b⁄sico de datos sociosanitarios CMBD-SS · Na atención primaria, o...