Laguntza gela

1

Argia

OSTADARRA

8

Euria eta eguzkia batera agertzean, ostadarra ikus dezakegu.

Hainbat koloretako arku handia da ostadarra.

Laguntza gela

2

Argia, eta nola hedatzen den 1- Argia higitu egiten da

Bonbila bat piztean, bonbilatik gelako toki guztietara joaten da argia. Argia HEDATU egiten da.

Argia norabide guztietan hedatzen da, zuzen eta oso abiadura handian.

P

It

Argia oso azkar higitzen da. 300.000 Km segundoko.

Argia norabide guztietan eta zuzen hedatzen da.

Argiak objektu batekin topo egitean sortzen dira

itzalak.

Laguntza gela

3

2- Argia eta objektuak

OBJEKTU motak

Objektu GARDENAK

Objektu ZEHARRARGIAK

Objektu OPAKUAK

Argiak erraz zeharkatzen ditu.

Argiaren zati batek baino ez ditu zeharkatzen.

Argiak ez ditu zeharkatzen.

Objektuen atzean itzala sortzen da.

Objektuen formak

lauso ikusten dira.

Objektuen formak ikusten dira.

Laguntza gela

4

3- Argiaren islapena Argiak, objektu opaku batekin topo egitean, talka egin eta

errebotatu egiten du. ISALPEN esaten zaio fenomeno honi.

4- Argiaren errefrakzioa

Objektu garden bat zeharkatzerakoan, argiaren norabidea aldatu egiten da. ERREFRAKZIO esaten zaio fenomeno honi.

Argiak errebotatu eta gure begietara heltzen da.

Argia objektu opaku batera iristen da.

Argia objektu garden batean sartzen da.

Argiaren norabidea aldatzen da SARTZEAN.

Argiaren norabidea aldatzen da ATERATZEAN.

Argiak talka egiten du.

opakua

Laguntza gela

5

Argia eta koloreak

1- Argiaren deskonposizioa Argi zuriak kristalezko prisma bat zeharkatzean, kolore guztietako argiak agertzen dira. ARGIAREN DESKONPOSIZIOA esaten zaio fenomeno honi.

Kolore guztietako argiz osatuta dago kolore zuria.

P

It

Argi zuria kolore guztietako

argiak

Kolore guztietako argiak nahasten baditugu, kolore zuria lortuko dugu.

Laguntza gela

6

2- Oinarrizko koloreak Hiru argi erabilita (GORRIA, BERDEA eta URDINA), beste kolore guztiak lor ditzakegu, baita kolore zuria ere.

GORRIA, URDINA eta BERDEA dira argiaren OINARRIZKO KOLOREAK.

P

It

OINARRIZKO KOLOREAK

GORRIA BERDEA URDINA

Laguntza gela

7

3- Objektuen kolorea Argia objektu batera iristen denean, parte bat ISLATU eta beste parte bat XURGATU egiten da.

Tomateak kolore guztien argia XURGATZEN du.

Argi GORRIA ISLATZEN du.

Objektu baten kolorea ISLATZEN duen argiaren KOLOREA da

P

It

Objektu ZURIEK kolore guztien argia islatzen dute.

Objektu BELTZEK argi guztia xurgatzen dute. Ez dute argirik islatzen.

Laguntza gela

8

Ariketak

1- Zergatik ezin da gertatu marrazki hauetan ageri dena? Azaldu.

2- Marraztu itzala.

3- Nola hedatzen da argia? Erantzun.

4- Lotu.

opakua

gardena

zeharrargia

1 2 3

Laguntza gela

9

5- Zein da gardena? eta, zein zeharrargia? Idatzi.

6- Idatzu Z zuzena bada, edo O okerra bada.

7- Egin X bat dagokion laukitxoan.

OPAKUA

ZEHARRARGIA GARDENA

EGURRA

Argiak 300.000 Km egiten ditu ordubetean.

Argia norabide guztietan hedatzen da. .

Objektu zeharrargiak argiak erraz zeharkatzen ditu.

Argia zuzen hedatzen da.

URA

PLASTIKOA

ISPILUA

KARTOIA

OLIOA

IZOTZA

KARTULINA

BURDINA

Laguntza gela

10

8- Irudi hauetatik zeinek adierazten du nola ikusten ditugun objektuak?

9- Begiratu marrazkia eta idatzi azpian dagokiona.

Azaldu zergatik den horrela.

10- Erreparatu argazkiari. Zer gertatzen da argiarekin? Azaldu.

Nola esaten zaio horri?

errefrakzioa

islapena

Laguntza gela

11

11- Erreparatu marrazkiari eta erantzun:

Argi zuria kolore guztietako argiz osatuta dago. Nola dakizu?

12- Esaldiak idatzi.

13- Margotu oinarrizko koloreen eskema hau.

argi.izpia

prisma

ostadarra

gorria

berdea

oinarrizkoak

urdina

Laguntza gela

12

14- Erantzun:

Zer kolore nahastu behar ditugu kolore hauek lortzeko?

HORIA

MOREA

ZURIA

15- Erantzun

Zer kolore du kolore bat ere XURGATZEN EZ DUEN objektuak?

Eta kolore bat ere ISLATZEN EZ DUEN objektuak?

16- Erantzun.

Zein koloretakoa izango da argi GORRIA ISLATZEN duen objektu bat?

Laguntza gela

13

17- Zergatik ikusten ditugu objektu hauek kolore hauetakoak?

18- Osatu testua.

Objektu BELTZEK argi zuria dute, eta

ez dute argirik .

Objektu ZURIEK argia islatzen dute.

xurgatu

xurgatu

islatu

islatu

islatzen

kolore guztien

xurgatzen

Laguntza gela

14

19- Osatu taula.

20- Osatu taula.

XURGATZEN

ISLATZEN

koloreak

objektuak

ARGIAREN OINARRIZKO KOLOREAK

gorria berdea urdina