126. zenbakia (2013ko maiatza)

24
a rtzape 126. zenbakia - 2013ko maiatza GETARIARRON TOPAGUNEA Konpondutako Lan Hitzarmena ] KENPOKO TXAPELKETA HERRIAN GARBIKETA MUNDIALA EKIMENA ] ArgiKeta mailaz igo da; aurten bai!

description

 

Transcript of 126. zenbakia (2013ko maiatza)

Page 1: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

artzape126. zenbakia - 2013ko maiatza

GE

TA

RIA

RR

ON

TO

PA

GU

NE

A

Konpondutako Lan Hitzarmena] KENPOKO TXAPELKETA HERRIAN

GARBIKETA MUNDIALA EKIMENA ]

ArgiKeta mailaz igo da;

aurten bai!

Page 2: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

]

Page 3: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

artzape126. zenbakia

2013ko

maiatza

[argitaratzailea] Gure Txeru Elkartea [koordinazioa] Izaskun Urbieta [maketazioa]

Monika Uzkiza [lan taldea] Izaskun Larrañaga, Nerea Kamio, Garazi Iribar, Eider Iribar, Izaro Uzin,

Alain Inza, Unai Mateos, Haritz Esteban, Iker Alberdi, Amaia Iribar, Josune Urresti, Amets Etxabe, Jon

Ander de la Hoz, Aitor Irigoien, Beñat Gereka, Mikel Mugika, Markos Aizpurua Getaiko Gaztetxea,

Elan-Euskadi GKE, David Zaipirain eta Aritz Iribar [kolaboratzaileak] Kepa Iribar eta Joxi Erauskin

[argazkiak] Artzape [publizitatea] Artzape [inprimaketa] Gertu [tirada] 1170 ale

[lege gordailua] SS-504/01 [ISSN] 1578-469X

Getariako Udalak, Foru Aldundiak eta Eusko Jaurlaritzak diruz lagundutako aldizkaria

artzapeEskualtxeta kulturguneaKrixketaneko Iturrigaina

Tel.: 943 00 05 [email protected]

2013ko maiatza artzape-3

Gure Txeru Elkartea

]3/Aurkibidea

]4/Berrikuntza

]5/Txapakalezka - Artzapetik begira

]6 -7/Zer berri - Bi hitzetan

]8-11/Elkarrizketa: Ketaren igoera

]12-13/Argazki-txokoa: Antxoaren bueltan

]14-15/Erreportajea:Eguneko zentroaren kasua

]16/Harritarten txutxupeka

]17/Getaiko gaztetxea

]18/Historiaren katebegiak

]19/Errezeta - Literatur txokoa

]20/Iritzia

]21/Elan- Euskadi

]22/Agenda

]23/Hari tartian - Zorion Agurrak - Telefonoak - Guardiak

] bertsotan / Getaiko Bertso EskolaAmets batek mila buelta

jadanik dago beteta

urte guztiko lanaren fruitu

benjondeizuela keta

Doinua: Oihaneko pagoak blai

Page 4: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

acebook orria zabaldu dugu

Artzape aldizkariak digitalizaziorako pauso txiki bat eman du eta Facebook orria zabaldu du.

Maiatzaren 21ean jaio zen eta pixkanaka eguneko albiste laburrak bertara igoko ditugu.

Orrialdea atsegin dutenen kopurua ere hazten doa eta hemendik eskerrak eman nahi dizkiogu gure

jarraitzaile guztiei.

Artzape aldizkaria

F

Zure gutuna Artzapen argitaratzea nahi baduzu,Txeruko postontzian utzi, Eskualtxetara ekarri [email protected] helbidera bidali zure izen-abizenekin. Gutunak gehienez 200 hitz izanbeharko ditu eta luzeagoak direnak mozteko eskubidea izango du Artzapek. Ez dugu testu iraingarririk onartuko eta Artzapek ez du bere gainhartuko argitaratzen diren iritzien gaineko erantzukizunik.

] berrikuntza

Page 5: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

2013ko maiatza artzape-5

Kepa Iribar

] artzapetik begiratxapakalezkaAitor Irigoien, Beñat Gereka eta Mikel Mugika]

Egunkaria ireki eta… hara! Izen ezaguna bertan! Idazle bat genuen gure artean, libu-rua argitaratu berria zuena, eta guk oraindik gure omenalditxoa egin gabe! Eta idaz-leaz gain, poeta…idazleen artean ia desagertzear dagoen espezie bitxi hori. Guk ezinizan diogu aukera honi pasatzen utzi eta espezie hau ezagutzeko asmotan egin duguhitzordua berarekin.

“Islak” darama izen bezala Aitor Irigoeinen lehen liburuak. Eta zein hobeto gu baino,gure txoko hontatik, liburu honi publizitate pixkat egin eta “Best Seller” bat sortzeko.

1.-Orain arte baloiari ostikoka ibilitako gaztea… poeta bihurtu zaiguk:

Esaera bat baduk, “mens sana, in corpore sano”. Batetik gorputza forman izateko,beti jardun izan nauk futbolean eta orain korrika eta bestetik burua fresko izateko ereidaztea gustatu izan zaidak, lasaitu eta ongi sentiarazten zidak. 2010-11 urteetanidatzi nian hau eta momentu haietan gauza asko nizkian barruan eta kontatzekogogoa sentitu nian. Liburu hau duk emaitza

2-.Sentitzen diagu baina oraindik ez diagu liburua irakurri. Zer duk “Islak”?

Japoniar olerkiak izango bahituan bezala, 120 poemaz osatutako liburua duk. Libu-rua, hiru zatitan zegok banatua: egusentia, arratsa eta ilunabarra , eta bizitzan bezelamomentu onak egon ohi dituk, egunsentia; erdi-purdikoak, eguzkia jeisten deneaneta momento ilunak, eguzkirik ikusten ez duken momentuetan bezala. Istorio biogra-fikoak, gizarte gaiak…momentuko sentimenduen islak dituk.

3-.Hiru zati dizkik liburuak: egusentia, arratsa eta ilunabarra.

Aitor non dabil gustoragoen?

Ni beti gustoroen egusentian baina gau-txoriak gaituken aldetik, gauez ere gustoraibili izan ohi gaituk. Baina hirurak alderatzeko, hirurak bizi beharra zagok.

4.-Zer kontatuko diok Hasier Etxeberriari?

(Barreak) Ez diat uste ni hara joateko moduan nagoenik baina idaztea gustatzen zai-dak eta liburu honekin amets bat egi bihurtu diat. Ilusio eta poz handia izan dukniretzat eta egia esan behar badiat, hau idatzi nianetik, ez diat beste olerkirik idatzi.

5-. Emaiguk esklusibaren bat. Beste proiekturik buruan?

Aspalditik diat eleberri bat idatzeko asmoa bizitzak ematen dizkiken aukeren ingu-ruan. Izenburua eta zirriborro bat ere eginak zeuzkeat baina denbora gehiago behardiat.

6-.Dedikatu hiek liburua Artzapeko irakurleei:

Lehenik eta behin eskerrik asko Artzape bezalako proiektu bat posible egiteagatik etagure zorakeriak idazteko aukera emateagatik eta bestetik eskerrik asko liburu hauaukeratzeagatik, nuen dena eman diat eta bertan. Espero gustoko izatea.

Bidea

Bizitzak berekin ditu une gozoak etagaziak, poza eta tristura, negarra eta irri-farra. Mundu honetan bizitzeko ditugunurteak txanpona baten modukoak dira:bi aurpegi dituzte. Banaezina da, batzu-tan alde batera jotzen du, besteetan bes-tera.

Ondo gaudenean “normaltzat” jotzeaeta zerbait okertzen denean “guri ger-tatu behar” pentsatzea ez dut gustoko.Esan bezala, dena baita jaiotzen gare-nean hasten dugun bidearen parte. Bide horretan zehar goazela gure kon-trolpean ez dauden hainbat gertaerajazotzen dira. Horien aurrean ez dagozer eginik, une askotan zehar guk ezindugu aukeratu zer gertatuko den, halagertatzen da eta kitto! Gertaera horienaurrean zer egin neurri batean dagogure esku: denok ez dugu gaitasun edoindar bera egoera baten aurrean erant-zun ahal izateko, ahal duguna egitendugu.

Baina bizitzako beste une askotan, gureesku dago ze bide jarraitu. Egunero hart-zen ditugu erabakiak, gehienetan bere-biziko garrantziarik ez dutenak (pentsaohetik jaikitzen garenetik gauera artezenbat erabaki hartzen ditugun!). Bizigaren urteetan zehar, ordea, badira hain-bat erabaki oso garrantzitsuak direnak,gure izatearen norabidea batera edo bes-tera eramango dutenak, eta batzutanbai, badago bigarren aukerarik, bainabesteetan zein bide hartu hautatzekounea bakarra izaten da. Noski erratzengarela askotan, guztioi gertatu izanzaigu hori, batzutan damua ere sentitudezakezu, baina beti aurrera egin behar.

Gizakion ezaugarria da hausnarketa,pentsatzea, erabaki bati alde onak etatxarrak ikustea, eta azkenik, erabakiahartzea. Esan bezala, batzutan oker.Hori gerta daiteke, bai, nire ustez gizakigaren aldetik pekatu larriagoa dena,behin okerra egindakoan ez ikastea da,zer dagoen ongi eta zer gaizki ez antze-matea, eta ondorioz, oker batetatik ezikastea.

Page 6: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

6- artzape @topagunea.com

] getarian zer berri?

Valen Garcia Rodriguez

azpeitiarrak irabazi du

Elkano 500 logo lehiaketa

Apirilaren 26an batu ziren Elkano 500 logo lehiaketako epaimahaikideak eta ber-tan erabaki zuten zein izango zen irabazlea: Valen Garcia diseinatzailea.Guztira 17 lan aurkeztu ziren eta epaimahaikideen esanetan aukeraketa ez zenerraza izan. Lan oso landuak eta onak aurkeztu ziren baina azpeitiarraren sinple-tasunak gainerako lanei aurre hartu zion. “Logotipoaren helburua Vitoria ontzia-ren irudia sintetizatzea izan da” aipatu du irabazleak.

Arlo honetan eskarmentu handiko pertsona dugu Garcia. Hainbat lehiaketetansaridun, finalista edo irabazlea izan da. Diseinua eta argazkigintza dira bere dizi-plinak. Besteak beste logotipo hauek berak eginikoak dira: "La Vera" eskualdekoa,Extremadurako Filosofia eta Letrak Fakultatekoa, Zamorako "Fundación Vinos"fundaziokoa, eta Ordiziako 750. urteurrenekoa. Logotipoez gain, zenbait sari jasoditu kartelen eta ardo etiketen diseinuan, bai eta zenbait argazki lanetan ere.

Aurkeztutako logoekin erakusketa bat antolatuko du Udalak.

Squash/

padel

finala

Kenpoko txapelketa herrian

Maiatzaren 11ean Euskal Herriko etaGipuzkoakoKenpo txapelketa jokatu zenSahatsaga Kiroldegian. Goizean teknifi-kazio kurtso bat eskaini zen bertaratuziren guztiegi eta arratsaldean berriz,lehiari ekin zitzaion. Bertan izan geni-tuen kirol hau praktikatzen dituzten 3getariarrak; Mikel Lorenzo, Urtzi Laz-kano eta Ekaitz Zimmerman. Lehenen-goak 7 garaipen, bi 2. postu eta hiruga-rren bat lortu zituen berari dagokiongerriko marroi eta beltzean. Lazkanokaldiz, 4 garaipen, bi 2.. postu eta 4 hiru-garren postu bereganatu zituen. Amait-zeko Zimmermanek bi 2. postu eta beste2 hirugarren lortu zituen bere lehen lehiaizan zen honetan. Zorionak hiruoi!

Maiatzaren hasieran jokatu zenGetariako squash/padel txapelketaSahatsaga kiroldegian. Bi partidaizan ziren eta bertatik atera zen aur-tengo txapelduna eta txapeldunor-dea. Irabazlea Jon Aranguren izanzen. Bigarren postuan aldiz MikelGarrastazu geratu zen. Azkenik,hirugarren eta laugarren sailkatuakIosu Larrazabal eta Jokin Alkortaizan ziren, hurrenez hurren.

Antxoa

eguneko

istilua

Maiatzaren 9an aurreko asteburukogertakarien inguruan mintzatu zenGetariako Udala. Agerraldian elkar-tasun osoa adierazi zion gau horre-tan zauritutako pertsonari eta harenfamiliari. Era berean ahalik eta laste-rren osatzea eta bere ohiko bizitzarainolako arazorik gabe bueltatzeaopa zion.Aldi berean, larunbateko indarkeriaadierazpena eta beste edozeinindarkeria arbuiatzen dutela adie-razi zuten. Kasu honetan jai giroagaiztotu eta bizikidetza eragozteabesterik ez zen lortu.Amaitzeko, herritarroi dei eginzigun elkarbizitzaren balioa liskareta ezin ulertuen gainetik jar deza-gun, hori baita azken egunetan gureherria asaldatu duen gertakariabezalakoak errepika ez daitezenmodurik eraginkorrena.

Page 7: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

Surfrider fundazioak eta beste hainbat eragilek bultzatuta, tartean Getariako Udalaeta Gaztetape Surf Taldea, maiatzaren 11ean Getariako Orrua eta Zumaiako San-tiago hondartzak garbitu ziren. Itsasoa eta itsasbazterrak garbi izatea eta ahalik etakutsadura gutxien isurtzea izan da ekimen honen helburua.Kontzientziazio kanpaina honetan hainbat pertsonek hartu zuten parte. HelduenekOrrua garbitzearen ardura hartu zuten. Egurrak eta plastikoak izan ziren gehienjaso zituzten hondakinak.Santiagoko hondartza haurren esku geratu zen. Nahiko garbia aurkitzen zenez,atzean dagoen padura eta dunak garbitzeari ekin zioten. Eguna ongi amaitzeko,barbakoa egin zuten.

Eskolako Agenda 21

Iturzaeta Herri Eskola “EskolakoAgenda 21eko” proiektuan murgildutadago. Zortzigarrena dute ikasturte hone-takoa.2012-2013 ikasturtean landu duten gaiaZARATA izan da. Ikasleek herriko diag-nostikoa burutu dute, eta hobetu beha-rreko puntuak identifikatu eta horiekbideratzeko proposamenak aurkeztudituzte. Horretarako, ikasgeletan zeinherriko kaleetan ariketa ezberdinaklandu dituzte.Maiatzaren 17, Udal Batzar Aretoan,ikasleek landutakoa udalari aurkeztueta zenbait proposamen planteatu ziz-kioten .

Plazaratutako proposamenak, besteakbeste, honakoak izan dira: Auto etamotoen ihes tutua ondo dagoen kontro-latzea; bozina ez jotzeko seinaleak jart-zea; ibilgailuak polikiago ibiltzekoaztertzea (polikiago ibili ezkero zaratagutxiago); trafikoaren zarata ekiditekozuhaitzak eta isil-panel indartsuak ipint-zea; ordu txikietan elkarte, taberna etagazteen lokaletan soinua kontrolatzea;herrian egiten diren obretan ahal denneurrian zarata eta ordutegia kontrolat-zea; zaborra biltzeko kamioia eta garbit-zaileen makina, egunaren hasieran isile-nak pasatzea; zaborra biltzekokamioiaren ordutegia: beranduago has-tea.Alkateak erantzun zien aurkezturikoproposamenei, eta hauetako zenbaitkontuan hartuko direla azaldu zien.Bilkura amaitu zenean hamaiketakoederra dastatu ahal izan zuten bertanizan ziren guztiek.

Informazioa gehiago:Tel. 943 896024

[email protected]

] bi hitzetan

“Garbiketa Mundiala”

ekimena egin zen Orruan

2013ko maiatza artzape-7

Isidro Deuna eguna ospatu

zuten Meagan

Maiatzaren 15ean ospatzen da Isidro Deuna eguna; baserritarren festa, alegia. Geta-riako Meaga auzoko jaiak izaten dira eta egun horretaz gain, asteburuan zehar ereospakizunetan egoten dira. Aurten, aurreko asteburuan hasi zuten festa eta maiat-zaren 15ean bertan amaitu. Beti bezala, giro ezin hobean igaro zituzten jaiak nahizeta eguraldiak askorik ez lagundu. Meza, adinduen bazkaria, erromeria, auzoenarteko herri kirolak… Denetarik izan zuten umorez eta pozik pasatzeko jai hauek.Amaitzeko, urtero bezala, Getariako Meaga auzoko bizilagunek erretiratu den auzo-tar bat omendu dute; Agustina Larrarte.

Page 8: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

8- artzape @topagunea.com

Izaskun Urbieta ] Elkarrizketa

Ketaren igoera“Ateak zabalik ditugu jende berriarentzat,

eta batez ere herritarrentzat”

Gorengoen Maila izena duen mailan jokatu duzue urte hone-

tan. Nola laburtuko zenukete denboraldi bikain hau?

Beñat Gereka: Kirol arloari dagokionez, denboraldia tentsiozbeteta joan da egia esan. Hasieratik sailkapenean goiko postu-tan jarri ginen eta hor mantentzea zen gure helburua. Ondo-rioz, “presio” moduko bat izan dugu, atzekoek ez harrapatueta pasatzeko ideia horrekin… Baina beno, emaitzak lagunduegin gaituzte. Hala ere, egia esan ez dugu partidarik izan errazirabazi dugunik.Taldeari dagokionez aldiz, oso giro ona izan dugu eta horrekemaitzetan ere lagundu du, jakina.Aitor Garmendia: Nahiko erregularrak izan gara denboraldiosoan. Tartean beherakada bat izan genuen baina berriro erre-kuperatu ginen.Mikel Mujika: Bigarren itzuliaren erdialdean izan genuenbeherakada hori. Bizpahiru partida galdu genituen jarraian,tartean gure aurkaririk zuzenenaren aurka; Antzuola.Aitor Garmendia: Bost partidatik bakarra irabazi genuen,baina jokalarien artean bilera moduko bat egin genuen elkarmotibatzeko eta berriro goruntz hasi ginen.

Zer gertatu zitzaizuen tarte horretan?

A.G.: 5 partida horietan 2 galdu genituen jarraian, beste 2 ber-dindu eta bat irabazi.B.G.: Normala ere bada. Zaila da beti ongi ibiltzea.

M.M.: Hori da. Hala ere jokalari kopuruagatik ongi ibili gara.Entrenamenduero 20 bat pertsona izan gara eta hori ariketakegiteko eta entrenatzeko lagungarria izan da. Lesioek erelagundu gaituzte aurten, eta txartelekin ere ongi ibili garaA.G.: Talde batek ezin du denboraldi guztian beti goian ibili.Tarteka beherakada hauek normalak dira.B.G.: Bartzelona batek ere partidak galtzen ditu!

2007an sortu zen Getariako Keta Futbol Taldea. Denbora

gutxian maila lehiakorrenetara igo zarete.

M.M.: Bai. Hurrengo denboraldian Gipuzkoako mailarik altue-nean jokatuko dugu. Hurrengo maila, 3. maila deitzen dena,Euskadi mailakoa da.B.G.: Egia esan, nahiko azkar igo gara, bai.M.M.: Ketaren lehenengo urtea Gipuzkoako mailarik baxue-nean ibili ginen. Talde berri bat sortzerakoan hasieran, derrigo-rrez, mailarik baxuenean jokatzen hasi behar da. Urte hartan iaigotzekotan izan ginen. Igoera fasea jokatu genuen baina hiru-garren postuan geratu ginen. Beste multzoko hirugarrenarenaaurka azken partida jokatu genuen biotatik zein igoko zen jaki-teko baina penaltietan galdu egin genuen.Hurrengo urtean erraz igo ginen mailaz (orain arte jokatuduguna). Gure multzoan lehen postuan amaitu genuen liga etaberaz, igoera lortu genuen.

Partida baten faltan lortu zuten mailaz igotzea Ketako mutilek. Hurrengo denboraldian

Erregional Ohorezko mailan jokatuko dute; 3. mailara igotzeko gainditu behar den azken

oztopoa da. Denboraldi ahaztezin honi buruz eta taldearen etorkizunaz hitz egin dugu

Aitor Garmendia, Mikel Mujika eta Beñat Gereka jokalariekin.

Mikel MugikaBeñat Gereka

Aitor Garmendia

Page 9: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

] Elkarrizketa / Ketaren igoera

2013ko maiatza artzape-9

Kategoria honetan aldiz, lau denboraldiz egon gara. Taldearen7. urtean, hurrengo denboraldian, Erregional Ohorezko mailanjokatuko dugu.

Gorengoen mailan beraz 4 urtez ibili zarete.

M.M.: Bai. Lehenengo urte hartan sailkapeneko erdialdetikpixka bat gorago amaitu genuen liga. Bigarren urtean pixka batokerrago ibili ginen eta iaz, mailaz igotzeko borroka horretanibili ginen azken unerarte. Azkenean laugarren bukatu genuenbaina puntu bat gutxiagorekin bakarrik. Aurten lortu dugu.Lehenengo biak igotzen dira eta partida baten faltan, bigarrenpostua matematikoki gurea da.

Gaur egungo ikuspuntutik, nola gogoratzen dituzue orain

hastapen horiek?

B.G.: Garai hartan ez genekien zenbaterainoko dimentsioa edonoraino iritsiko ginen talde modura. Zelairik ere ez genuen ezentrenatzeko ezta jokatzeko ere, eta imajinatzea ere kosta egitenzitzaigun. Nik jokatu genuen lehenengo partida hura oraindikgogoan dut.M.M.: Berezia izan zen. Herrian ezer ere ez egotetik, talde bategotera pasa zen!B.G.: Tontakeriak ematen dituzte baina izena asmatzea, kami-setak egitea, armarri bat sortzea… dena egin behar zen.M.M.: Lehenengo urte hartan 100 bazkide lortu genituen. Jen-dearen bultzada, herritarrena naiz ingurukoena, dendena, uda-letxearena, babesleena … ikaragarrizkoa izan zen.

Iaz mailaz igotzeko borrokan egon ostean, aurtengo helbu-

rua hain zuzen kategoriaz igotzea izan zen hasieratik?

B.G.: Egia esan bai. Arantza hori geratu zitzaigun eta aurtenlortu nahi genuen.A.G.: Berez aurreko urtean ere helburua hori izan zen. Entre-natzaile berria etorri zen, Txema Rauleaga, aurten ere gurekinibili dena, eta berak hasieratik mailaz igotzeko helburua izanzuen.B.G.: Iazko taldeko azken afarian hurrengo urtean udaletxekobalkoian egongo ginela esan genuen eta begira, lortu dugu!

M.M.: Mailaz igotzeko talde sendoa dugula pentsatzen zuenentrenatzaileak hasieratik eta indarrak horretan jarri ditugu.Partida baten faltan lortu duzue mailaz igotzea. Erraza izan da?B.G.: Lehen aipatu dut ez dugula partida errazik izan eta egiaesan, mailaz igotzea lortu genuen partida hura denboraldikoerrazenetakoa izan behar zuena, konplikatu egin zitzaigun.Egoerak eta urduritasunak gainditu egin zigun, ez ginen taldebat izan.M.M: Beasainen aurka jokatu genuen eta beraiek maila galduzuten.A.G.: Azkenean partida guztiak dira zailak. Ez da lehenengomailan bezala Bartzelonak azkeneko sailkatuari erraz irabaztendiola.B.G.: Edonork irabazi ahal dio edonori.53 gol alde eta 36 aurka. 17 garaipen, 6 berdinketa eta 7 partidagaldu dituzue. Zein izan da zuen sekretua?B.G.: Sekretu handiena taldean dago. Eta ez naiz entrenamen-duengatik soilik ari, ondorengo afari merienda, afari etaparrandetan baizik. Hor sortu dugu talde eder bat gero funtzio-natzen duena.M.M.: Koadrila moduko bat gara.A.G.: Bai, giro ona daukagu eta hori igartzen da zelaian.M.M.: Datuei begiratuz, egia da sailkapeneko goi postuetanibili garen taldeetatik beharbada okerrenetariko estatistika gukdugula.A.G.: (barrez) Partidak irabazteko adina gol sartuditugu behintzat! Askotan gol bakarrarengatik irabazi dugu,azken minutuan justuan sartuta.

“ Sekretu handiena

taldean dago”

Page 10: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

10- artzape @topagunea.com

] Elkarrizketa / Ketaren igoera

Nolako futbola egiten duzue?

Hirurak barrez: Ahal dena!!!M.M.: Nahiko erasokorra egia esan. Ezker hegaleko jokalariak7 gol sartzeko… Erdilariek ere aurrera begirako jokoa egitendute.A.G.: Defentsan segurtasuna dugu eta aurrean kalitatea. Erdila-riek ere joko ona egiten dute. Horrez gain, eta titularrez aparte,aulkian daudenak ere jokalari garrantzitsuak eta kalitatezkoakdira.M.M.: Aldaketak egiten direnean, garrantzitsua da jokalari batkendu eta beste bat sartu dela ez igartzea. Horrek kalitatea ber-matzen du eta baita jokoa ere.A.G.: Partida batetik bestera, batean titular jokatu duenahurrengoan aulkian egon eta bere partez beste batek jokatzea,eta jokoan eraginik ez izatea eta berdin mantentzea ere ona izanda taldearentzat.

Txema Rauleagaren bigarren urtea izan da zuen entrenat-

zaile gisa. Aurretik, egun Realeko lehen taldean jokatzen

duten jokalari batzuen entrenatzaile ere izan zen.

A.G.: Bera ere jokalari izan zen Sansen.M.M.: Bai, uste dut Realarekin partida bat ere jokatu zuela,baina Sansen ibili zen urte batzuetan.A.G.: Gero entrenatzaile izatera pasa zen, gaur egun Realeanjokatzen duten jokalari batzuena hain zuzen: Mikel Gonzalez,Markel Bergara…M.M.: Mikel Aranburu eta beste batzuena ere izan zen guztihauek kadeteak zirenean. Hauek entrenatzetik Zarauzko taldeaprestatzera pasa zen. Gu han ibiltzen ginenean gure entrenat-

zailea izan zen eta guk galdetu genion iaz ea nahi zuen gure-gana etorri. Egia esan izan dugun entrenatzailerik onenetari-koa da. Asko ikasi dugu.B.G.: Aspalditik ezagutzen genuen eta konfiantza horren ondo-rioz ongi moldatu gara berarekin.Getarian futbol zelairik ez duzue. Arazoa izan al da hori?B.G.: Berez ez da arazoa izan, baina taldearen etorkizunaribegira herrian futbol zelairik ez izatea arazo bihurtu daiteke.Zelairik gabe, oso zaila ikusten dut kluba jarraitzea. Azkeneanarazoak sortzen baitira klubaren barnean beste mailako taldeaksortzeko.M.M.: Futbol zelairik gabe oso zaila da txikiekin entrenatzenhastea edo talde berri bat sortzea. Harrobia lantzea zaila da etahorrek talde nagusian eragina du, jakina, atzetik ez baitatorinor.A.G.: Ados nago ni ere. Etorkizunerako herrian zelaia izateaegokiagoa da.B.G.: Jubenilen taldea sortzeko zorian egon ginen aurten, bainaazkenean beraiek ez zuten nahi izan. Bestalde, guk hemendikeskerrak eman nahi dizkiogu Orioko taldeari. Urte hauetanederki portatu dira gurekin.

Zelairik ez, baina hortxe duzue frontoia. Txikitatik bertan

futbolean asko jardundakoak izango zarete. Zein oroitzapen

dituzue?

B.G.: Makina ordu pasa ditugu bai!A.G: Frontoian baino gehiago, nik plazan eta bertako “porteritxikitan”.M.M.: Egia da, bai.B.G.: Getariako frontoiak badu horrelako gauza berezi bat.Gaur futbolean ikusiko dituzu batzuk, bihar euskal dantzak,etzi txakolin dastaketa… Oso berezia da niretzat.A.G.: Herriari frontoia kendu eta zati garrantzitsu bat joan egi-ten da.

Zarauztar asko dituzue taldean. Zein iritzi duzue horren

inguruan?

B.G.: Ez dugu zalantzarik denok getariarrez osatutako talde batnahi dugula. Hasieran asko ginen herrikoak.M.M.: Hamaikako osoa getariarrez osatuta jolastera ere iritsiizan gara. Baina pixkanaka jendea uzten joan da. Ikasketakdirela, lana edo futbolean jokatzeaz aspertu egin dela… Milaarrazoi daude.B.G.: Horregatik da garrantzitsua futbol zelaia herrian izatea.

“Aulkian daudenak

ere jokalari

garrantzitsuak eta

kalitatezkoak dira”

Ospakizunak zelaian hasi ziren champagne eta guzti.

Ketan jokatzen duten bost getariarrak garaipena ospatzen.

Page 11: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

2013ko maiatza artzape-11

] Elkarrizketa / Ketaren igoera

Txikitatik jarraikortasun bat emateko tal-deari herriko jokalariekin. Jubenilen tal-dea horregatik sortu nahi genuen. Hor-tik talde nagusira pasatzeko, baina ez daposible izan.A.G.: Nik egia esan nahiago dut mailabaxuago batean jokatu baina getariargehiagorekin, gutxiagorekin eta mailagorago batean baino.B.G.: Gu zain gaude herritarrak gure tal-dera etortzeko. Hori bai, ez dugu inorbere jatorriagatik baztertuko. Gurekinjokatu nahi badu, aurrera.

Denentzat ateak zabalik ditugu, etaherritarrentzat bereziki.

Zaleen animoak denboraldi osoan izan

dituzue…

M.M.: Bai, eta asko eskertzen da. Etxeannahiz kanpoan izan ditugun partidetanpubliko asko izan dugu. Gurasoak, lagu-nak…A.G.: “Keta Hools” taldea ere badugu!B.G.: Behineko jende gehiena izan dugu.Facebook-eko orrian ere ehundik gorajarraitzaile ditugu.

Zein izan da urte honetako partidarik

ahaztezinena?

B.G.: Igoera lortu genuen partida bereziaizan zen, jakina.M.M.: Atzetik joan eta irabazi ditugunakere ahaztezinak dira.A.G.: Derbiak ere partida politen

barruan sartzen ditugu.

Nola ospatu zenuten igoera?

M.M.: Hasieran zelaian bertan hasigenuen festa eta gero aldageletan jarraitugenuen.A.G.: Entrenatzailea busti eta gauzatipiko horiek egin genituen. Argazkipolitak daude zelaikoak eta aldageleta-koak.M.M.: Gero herrira etorri ginen eta uda-letxeak ongietorri bat zuen prestatutaguretzat. Aurrena kalejiran ibili ginenGazte Alaikoekin eta gero udaletxekobalkoira igo ginen.A.G.: Afaria izan genuen gero Mariñelakelkartean. Ederra afaria izan genuen, etaederki pasa genuen abesten. Giro ezinhobea. Polita izan zen.M.M.: Zerbait ospatu behar denean ongipasatzen da!

Zer espero duzue hurrengo denboral-

dian? Saltoa handia izango da?

B.G.: Saltoa igarriko da bai.M.M.: Herri handietako lehenengo tal-deak dira asko eta bertako edo ingurukojokalari onenak izaten dituzte.A.G.: Saltoa egongo da baina nik ez dutuste horren gaizki ibiliko garenik. Mailahonetan ondo ibili gara eta bestean ereongi ibiltzeko gai garela pentsatzen dut.Ez dut esaten sailkapeneko goialdeanibiliko garenik, baina sufritu ere ez duguegingo. M.M.: Hori espero dugu behintzat.

Herritarrei bereziki deialdia egiten diete Ketan jokatzen hasteko. Norbaitek futbolean ibili nahi badu

edota laguntzera etorri ateak irekita izango ditu taldean. Horrez gain eskerrak eman nahi dizkiete urte

hauetan laguntzen egon diren pertsona, denda, babesle, taberna eta entitate guztiei.

Zelaian ospakizunak amaitu ondoren, festak herrian jarraitu zuen.

LABURREAN

JOKALARI GUSTOKOENA:

Beñat Gereka: Mikel Aranburu.Mikel Mujika: Kovacevic eta Xabi

Alonso.Aitor Garmendia: Karpin.

FUTBOLERAKO TOKI BAT:

Beñat Gereka: Herriko frontoia.Mikel Mujika: Herriko frontoia.

Aitor Garmendia: Plazako “porteri txikiak”.

KETAREKIN HELBURUA:

Beñat Gereka: Taldeak berak etorkizunean irautea.

Mikel Mujika: Herrian futbol zelaiaeduki eta bertan jokatzea.

Aitor Garmendia: Hurrengo denboraldian Astin, 0-5.

FUTBOLEAN MOMENTU ON BAT:

Beñat Gereka: Taldekideekin egindako afariak.

Mikel Mujika: Keta bezala jokatugenuen lehen partida. Nahiz eta 0-4galdu hunkigarria izan zen. Jende

pila bat etorri zen Getariatik.Aitor Garmendia: Igoera lortzea.

FUTBOLEAN MOMENTU TXAR BAT:

Beñat Gereka: Inor ez. Nahiz eta txikiak ginenean mailaz jaitsi urteren

baten.Mikel Mujika: Iaz 7-8 hilabetez

jokatu gabe egon nintzenean.Abduktoreko muskulua puskatu

nuen.Aitor Garmendia: Lesioak

orokorrean. Aurten adibidez hilabetejokatu gabe egon naiz.

Page 12: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

12- artzape @topagunea.com12-artzape @topagunea.com

Antxoaren bueltanMaiatzeko lehen asteburuan herriko arrainik prezia-tuenetariko bat dastatzeko aukera ezin hobea izangenuen. Antxoa eguna ospatu zen eta hala, antxoahainbat erara prestatuta jan genuen herritarrok, nahizkanpotik etorritako bisitariek.Txakolina eta eguraldi onaren laguntzarekin, giroaparta izan zen hiru egunetan kalean zehar.

Ostiralean antxoaren inguruan lana egiteagatik seipertsona omendu zituzten: Kaia-Kaipe JatetxekoAndoni Arregi eta Maria Rosa Larrañaga, ElkanoJatetxeko Pedro Arregi eta Mari Jose Artano eta MirenIribar eta Belen Mendizabal arrain saltzaileak.

Igandean berriz, arrantzaleek bedeinkazioa egin zutenudaran arrantza ona izan dezaten eskatuz.

Argazkiak:

Artzape aldizkaria

] argazki txokoa

Page 13: 126. zenbakia (2013ko maiatza)
Page 14: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

14- artzape @topagunea.com

Izaskun Urbieta] Erreportajea

Uztailaren 7an sartuko da indarrean Lan Erreforma berria,Espainiar Estatutik datorren hitzarmen berria, alegia. Zer supo-satuko duen horrek? “Hilean 450 € gutxiago eta urtean 200ordu gehiago lan egitea, beste hainbat gauzen artean” adierazidute Getariako Eguneko zentroko langileek. Horren aurreanmobilizazioetan hasi ziren duela pare bat hilabete. “Hitzarmenberririk ez bagenuen adosten automatikoki Lan Erreformaberria ezarriko ziguten” esan dute. Horregatik, iazko azarotikgutxi gorabehera hitzarmen duin baten alde hasi ziren lanean.

Eguneko zentroa Adegi patronalaren barnean sartua dago etaBiharko enpresak kudeatzen du. Hala, izaera pribatukoenpresa bat da. Lan baldintzen inguruan hasi zirenean lanean,hasieratik patronalaren aldetik oztopoak aurkitu zituzten.“Biharko enpresak trabak jartzen zizkigula pentsatzen genuenhasieran, baina konturatu gara patronalaren aldetik zetorrelaarazo dena”.

Gipuzkoako Eguneko zentro eta Zaharren egoitzetan otsaila-ren 27an, 28an eta martxoaren 1ean greba egin zuten baina gau-zak ez ziren nahi bezala atera. Ordutik borrokan dihardute etanahiz eta Getariako kasuan gauzak bide onetik atera, batzukoraindik greban jarraitzen dute. “Maiatzaren lehenengo asteanbeste 5 eguneko greba egin zen baina guk ordurako konponduegin genuen”.

Biharko enpresa Adegi patronalaren irizpideetatik kanpogeratu eta langileekin akordio batera iritsi zen apirilaren 26an;bost eguneko greba hasi baino lauzpabost egun lehenago. “Sin-dikatuek abisua pasa ziguten esanez gu kudeatzen gaituenenpresak aurreakordio bat sinatu zuela eta ez genuela grebarikegin behar maiatzean”. Hitzarmen hau lortu duen lehenenpresa izan da Biharko. “Beste herri batzuetan beste enpresabatzuk kudeatzen dituzte Eguneko zentroak eta Zaharrenegoitzak eta horiek oraindik greba mugagabean daude”.

Langile borrokaren garaipena:

Eguneko zentroaren kasua

Krisi garai honetan batez ere langileen eskubideak zapaltzen direla aipatzen da

komunikabideetan, kalean eta edozein txokotan. Lan Hitzarmen berriek eskubide eta

aurreko akordio asko ezerezean uzten dituzte, eta horren aurka grebak hasi dira nonahi.

Azken boladan Eguneko zentroak eta Zaharren egoitzak izan dira nahaspila honen

epizentro. Getarian Eguneko zentro bat daukagu eta nahiz eta akordio batera iritsi,

eskubideen bermeak bete zitezen lan egin dute.

Page 15: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

2013ko maiatza artzape-15

Hitzarmen honen bidez orain zein egoeratan dauden galdet-zean argi esaten dute “gauzak dauden bezala ikusita, lan bal-dintza duinak ditugula iruditzen zaigu. Gure erabiltzaileekmerezi duten bezala zaintzeko aukera ematen digu”. Pozikdaude lortutako helburuarekin, “beti gehiago nahi izaten da,baina lan mundua nola dagoen ikusirik pozik egoteko moduangaude”. Horregatik, egindako borrokarekin harro daude. “Penamerezi izan digu”.

Bigarren etxea

Hiru emakumek egiten dute lan Getariako Eguneko zentroan;Alaznek, Begoñak eta Eneritzek. Goizeko 9:30etatik arratsal-deko 18:00etara egoten da irekita, astelehenetik ostiralerabitarte. Erabiltzaile kopurua gehienez 10 pertsonakoa da bainabatzuetan gutxiago ere egoten dira.

Beharren arabera antolatzen dute eguna eta bertan pertsonahelduak zaintzeaz gain, hainbat ekintza, ekimen eta lanketaburutzen dituzte beraiekin. “Gure helburua etortzen direnakahal bezain ondo zaintzea eta etxean egongo balira bezala sen-tiarazten saiatzea da”.

Baina langileen lana ez da soilik zaharren zaintzara mugatzen.“Kasuan kasuko zaintza bereziak egiten ditugu, gimnasia,ekintza bereziak, memoria lantzeko ariketak, esku lanak, jola-sak, eta abar”.

Inoiz bertaratu direnek ikusiko zuten etxeko helduenek zeinondo pasatzen dituzten orduak bertan. Irribarre goxoarekinelkar agurtzen dira hurrengo egunera arte. Gauzak ongi egitenari diren seinale, ezta?

“Lan mundua nola dagoen ikusirik

pozik egoteko moduan gaude”

] Erreportajea / Konpondutako Lan Hitzarmena

“Etxean egongo balira

bezala sentiarazten

saiatzea da

gure lana”

Page 16: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

16- artzape @topagunea.com

] harritarten txuxupeka / herri eskola

Eskolatik kanpo egiten diren ekintzak beti dira ondo etorriak.Eguneroko errutinatik at gelditzen direlako izango ote?Oraingo honetan Getarian bertan izan dugu aukera ekintzaberria egiteko.

Museoan harrera egin zigun gure gidaria izango zenak, hau da,Anak. Borobilean eserita zein zen saioaren helburua garbi adie-razi zigun. Proiektua “Haritik tiraka” izena du eta Balentzia-gak erabili zituen dekorazio motak, arretaz begiratu behargenituen.

Hasi ginen jantzi batzuen aurrean gelditzen eta komentarioakjarraitzen konturatzen hasi ginen zein estanpatu erabiltzenzituen. Artista getariarrak oso egokiak eta batzuetan ausartakaurkeztu zituen.

Ondoren tailerra gelara abiatu ginen. Denbora asko ez genue-nez azkar ibili behar ginen. Anak eredu batzuk erakutsi zizki-gun eta lanean hasi ginen. Lauko taldetan eserita bakoitzakbere irudimenari ekin zion. Diseinua egin, moztu eta kola ema-nez norberak bere estanpatua sortu zuen. Gure eskulanazharro, etxera joan ginen.

Eskolan jarraipena eman genion. Paretetan paper txuri handiakjarri eta museoan egindako tanpoiak tenperaz pintatu etaestanpazio lanetan aritu ginen. Eskola dotore gelditu zaigu.

5. maila

AURTEN ERE BALENTZIAGA MUSEORA

Page 17: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

] getaiko gaztetxea

Hilabete hontan ere ez gatoz esku hutsik. Negu guztian gelditu gabe aritzen bagara ere, udaberriko lehen eguzki printzekin bizi-poza areagotzen zaigu, eta hilabete honetan izan dugun konpainia paregabearekin zer esanik ez!

Ganorax taldearen eskutik lau aktore gaztek, Iñigo Aranbarri zuzendariak lagunduta, ‘Zeoze o ze!’ antzezlan polita aurkeztu zigu-ten hilaren bukaeran. Xumea baina barruraino heltzen den horietakoa. Ez zuten gauza askorik behar izan, gure oholtza txikia,dozena bat argi, artea eta lanerako gogoa. Azken hauek garrantzitsuenak. Arratsalde ederra pasarazi ziguten beraien talentuare-kin, entsalada eta patata-tortila baten truke.

Euren birako azken antzezlana zen, berezia haientzat, eta hemendik zorterik onena opa diegu beraien ibilbideetan. Egia esan, gus-tua ematen du horrelako jende jatorrarekin topo egiteak. Zaletasunekin disfrutatzen duen jendea eta gozarazi beste helbururik ezduena, xoxen anbiziotik urrun.

Gaur egungo gizarteari begirada bat botaz badirudi dirua irabaztea dela pertsona ororen bizitzako helburu nagusietako bat, etaziur aski hala izango da, halaxe erakutsi digutelako. Sortzen garenetik hasi eta egunean-egunean, uneoro gaude begiratzen, ent-zuten, sentitzen…ikasten. Konturatu ala konturatu gabe, etengabe mezuak jasotzen goaz, errealitatea era batera edo bestera ikus-tera lagunduko diguten mezuak, eta noski, heziketa honetan zerikusi handia dute gure inguruneak eta bertan parte hartzenduten pertsonek: familiatik hasi eta etxe behean dagoen okindegiko langileraino.

Askotan esaten dugu hezkuntzaren zamarik garrantzitsuena ikastetxeek daramatela, ikusgarriena berau delako, agian. Joan denhileko eztabaida taldean hauxe izan genuen mintzagai eta beste hainbeste aipamenen artean aipatu genuen ikastetxeek hez-kuntza sistema bat (egokia ala ez) praktikan jartzen dutela, sistema bera ere gobernuan dagoenaren menpe dagoela eta ikasgelabarrukoa, handik kanpora gertatzen dena bezain garrantzitsua dela.

Hilabete honetan hezkuntza sistemak zeresan handia eman badu ere (sistema egokia den ala ez, zer aldatuko genukeen, irakas-leen jarrerak, azterketak, sistema alternatiboak…), aho-batez onartu genuen eskolaz kanpoko hezkuntza ere sakonki landu beha-rreko gaia dela. Beraz, badakizue… astindu burmuinak eta azaldu hurrengo hitzordura!

GETAIKO GAZTE ASANBLADA

Gaztetxeko ekintzak

Hazi eta hezi

Page 18: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

18- artzape @topagunea.com18-artzape @topagunea.com18- artzape @topagunea.com

] historiaren katebegiak / Udaletxeko artxiboetatik ...

18-artzape @topagunea.com

Indarrean dauden ohiturak betikotzat jotzen ditugu maiz. Kosta egiten ziagu mundua, gure gertuko mundua ere, nolakoa zengogoratzea. Horrek aldaketen aurrean ezinegon handia sortarazten digu. Horrela, egunero egiten ditugun gauza txikiak betihorrela izan direla pentsatzen dugu. Eta gauzak nolakoak ziren ez dugu gogoratzen ondo. Horrelakoetan, baina, artxiboak gor-detzen duen informazioa lagungarria da. Artxiboa ez baita alferrik herri-gogoa. Hau dela eta, udal aktak miatu ditugu, Gipuzkoanaztoratzen duen gaiaren bueltan gure ohiturak hobeto ezagutu nahian. Bai, zabor bilketaz ari gara. Nola biltzen zen zaborraGetarian? Zeintzuk dira atzean geratu diren erantzunak? Agian, etorkizunera begiratzeko balioko du atzera begiratzeak.

Izan ere, gizarte industrialak gero eta hondakin gehiago sortzen du. Hiri guneetan gero eta jende gehiago pilatzen da. Eta zabo-rra biltzeko modua errotik aldatu da azken 45 urteotan. 45 urte bete duen getariar askok zaborrak biltzen duen kamionea non hus-ten zen oroituko du berehala. Egun inork gutxik onartuko zuen, baina, zaborra amildegitik behera itsasora botatzea. Arrantzaleekere Zaborra Lehorrera leloa barneratu zuten. Herri memorian dauden aldaketak dira horiek.

Artxiboak horrelako aldaketen testigantza gehiago eskeintzen ditu. Horra hor 1974ko apirila-maiatzeko bandoa: zaborrak plasti-kozko ontzietan ateratzeko eta soil-soilik udalak prestatutako txokoetan uzteko agindu zen orduan. Hilabete batzuk lehenagoa,ordea, 1973ko abenduan, zabortegiaren horma altxatzeko agindu zuen udalak berak, auzokoek zaborra noiznahi eta nolanahibotatzen zuten seinale. Urte horren hasieran ere, zaborraren inguruko portaera okerrak jaso ziren udaletxean.

Hazkunde industrialaren adirazle honek beste adar bat izan zuen Getarian: 1968an Butronzulon erraustegia egiteko proposa-mena, hain zuzen ere. Hau da: zaborra erretzea ez da oso irtenbide berria, beste mende batekoa baizik. Butronzulokoa Oñati-Arra-sateko labea hartzen zuen eredu. Labe honen ospea, gainera, Kataluinako Mataró herrira heldu zen, ABC egunkariak 1964ko ekai-nean jaso bezala.

Funtsean, zaborraren gaiaren inguruan ere, artxiboak herrian izandako bilakeraren berri ematen digu. Sasoian sasoiko erantzuneta proiektuak izan direla erakusten digu, eta ohiturak ez direla ezerezatik sortu erakutsi ere.

Butronzulo

Page 19: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

2004ko maiatza artzape -19

- Ahuakate bat- 1/2 tipulina- 2 koilarakada limaedo limoia- Gatza- Tomate bat- Martorri (Zilantro)gustura- Nacho Bio naturalak

2011ko maiatza artzape-19

] literatur txokoa / Izaskun Larrañaga] moniren errezeta

“Ni, Vera”GUAKAMOLEA

Idazlea: Itxaso Martin,

(Donostia, 1981)

Argitaletxea: Elkar

Urtea: 2012

Orrialdeak: 208

Egiteko era:

Tipulina eta tomatea xehatu.Ahuakatea erditik moztu eta mugituhezurra ateratzeko. Barruko mamiaatera koilarakada batekin.Ahuakate mamia sardexka batekinzapaldu pure bat egin arte eta lima edolimoiaren zukuarekin nahastu. Tipu-lina eta tomatea gehitu eta gatza gus-tura bota.Martorria ( zilantroa ) oso xehatutagehitu; kontuz, zapore handia du eta!

Plater batean guakamolea jarri etanachoekin jateko prest

Orain aste gutxi oparitudidaten liburu bat aurkez-teko asmoz natorkizue hila-bete honetan. Itxaso Martinidazle gaztearen lehen elebe-rria aurkeztuko dizuet: “Ni,Vera”. Gaztea izanik, ongiezagutzen dituen bi arlo lotuditu idazleak bertan: emaku-meak eta psikiatria. Eleberria bi zatitan banatzenda; baita bi garai ezberdine-tan ere. Istorio aldaketekinbatera, protagonistak erealdatu egiten dira. Lehe-nengo zatiko protagonistaMartina izeneko neska gaz-tea da. Ez da ongi sentitzen;eromena gainean duela sen-titzen du. Zehazki zer gertat-zen zaion ez digu esaten,baina hainbat sentsazioarraro ditu: kaleari beldurra,bakarrik egoteak sortzendion ezintasuna, haluzina-zioak… Bigarren zatiko pro-

tagonista Vera, Martinarenbirramona, da. Istorioa lehe-nengo pertsonan kontatzendigu, hau da, berak zuze-nean bizitakoa. Honek erezoramen eta psikiatrikoare-kin izan du harremana: era-gindako abortu baten ondo-rioz, bekatari sentitu eta bereburuz beste egiten saiatuondoren, zoroetxean sartubaitzuten. Bi emakume, bi gari ezber-din, baina antzeko arazoak.Gaixotasunak aldatu ezarren, gaixoak eta gaixoakzaintzeko moduak, urteenarabera, aldatuz joan direlaerakutsi nahi izan digu idaz-leak. Bi gai ongi uztartudituen lana. Artzape aldizkariak uzten didan

txoko honetaz aprobetxatuz,

eskerrik beroenak liburu interes-

garri hau oparitu didanari.

Mila esker!

Osagaiak:

On egin!!

Page 20: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

20- artzape @topagunea.com20- artzape @topagunea.com

Celebrity-ak komunikabideetan

] iritzia / Joxi Erauskin

Duela hainbat urte amerikar batek burutapen bat izan omenzuen: egunkari bat albiste onekin argitaratzea. Mundu ezkorraari zirela egiten komunikabideak eta zergatik ideia hori ezaldatu errotik. Baina bere ideia martxan jarri zuenean, ez omenzuen denbora gehiegirik iraun egunkariak. Jendea ez omenzegoen albiste onak irakurtzeko, eta porrot egin zuen.

Horrelako zerbait gertatzea ez da harritzekoa. Azken inkestabatzuen arabera, gaur egun % 92ak uste omen du komunikabi-deek gehiegi aireratzen dituztela albiste txarrak eta, ondorioz,% 56ak nahiago omen du informatuta ez egotea, zeren eta gerozeta zailagoa delako albiste on bat aurkitzea egunkarietan, irra-tian eta telebistan. Albiste ezkorrak, oro har, ordena honetansailkatu dituzte: ekonomia (% 98), politika (% 93) eta gizartea(% 58). Baina, egia esan, daukagun errealitate gordina aurreanedukita, nola eman albiste onak.

Ikusi besterik ez dago, krisi ekonomikoan murgilduta gaudene-tik besterik ez dugu entzuten. Astero, egunero eta aldiorokomunikabide guztiak mezu ezkorrak ematen ari zaizkigu.Noski, ez da txantxetarako gertatzen ari dena, nola gure ingu-ruan hala mundu osoan: gerrak, gatazkak, borrokak, emaku-meenganako biolentzia, etxeak kentzeak, langabezia… Halere,hor bukatuko balitz dena, hor nonbait. Baina ez! Ondoren, ter-tulianoak agertzen dira, guzti horri errematea emateko.

Tertulianoak Aznarren garaian jarri ziren modan euskaldunenaurka. Orain zerbait “demokratizatu” badira ere, telebista etairrati guztietan daude. Batez ere, politika-ekonomia eta bihot-zeko prentsari buruzko tertuliak bihurtu dira telebistako for-matu arrakastatsuenak, gaur egungo krisiaz baliaturik; eta ter-tuliano asko kazetari edo beste zerbait izatetik celebrity-akizatera iritsi dira. Esan dezagun, telebistako izar bihurtu direla.Dirutza ordaintzen diete eta non nahi agertzen dira, goizez,arratsaldez eta gauez, eguneko gai garrantzitsuez iritzia ema-ten.

Nortzuk dira tertuliano hauek, ordea? Ze eginkizun betetzendute? Garai batean, orain baino gutxiago beharbada, baina egi-ten ziren eztabaidak serioak izaten ziren, eta jende aditua etajantzia eramaten zuten horretarako; hitz-egin beharreko gaiariburuz zekiena eta hizketan ere maila ematen zuena. Orain,aldiz, askotan mailarik ematen ez duen jendea agertzen da,aurpegi handia izateaz gain, askotan ospetsua delako. Edozeingaiaz hitz egiteko ausardia dute, nahiz eta zipitzik jakin ez.

Askok ideia handirik gabe ahoa bete hitz darabilte mundukoarrazoiaren jabe izango bailiran. Ongiaren eta gaizkiaren gaine-tik baleude bezala mintzatzen dira. Eta iritzia eman beharreandotrina irakasten dutela dirudi. Okerrena da gai serioak jorratubeharrean hutsalkerian erortzen direla, arinkeriaz arituz; etagai garrantzitsuak ikuskizun bihurtzen dituzte.

Mass medien oinarrizko eginkizunak beharko lukete izan:informatzea, komunikatzea, heztea, sozializatzea eta entretenit-zea, bereziki ikuslegoari gaiaren inguruan ikuspegi zabala etaorekatua azalduz; gero bakoitzak libreki bere argudioak izanditzan gai baten inguruan. Zer lortzen dute, ordea, mota horre-tako tertulianoekin? Jendea distraitzea, denbora galduaraztea,errealitatea sinplifikatzea, ikuspen zatitua emanez. Ikuskizunpartzialak azaltzen dituzte eta informazioa filtratzen dute. Orohar, jendearen iritzia bideratzen dute, eta beti baikorrak ezdiren baloreak, sinesmenak eta jokabideak ezartzen dituzte.Kontua da komunikabide guzti horiek audientzia baino ezdutela bilatzen, eta horretarako prest daudela edozertarako.Badakigu mundua albiste txarrez josita dagoela, baina komuni-kabideek zerbait gehiago egin lezakete hori gainditzeko, suapiztu ordez.

Page 21: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

] elan-euskadi

Joan den apirilaren 14an, Venezuelanhauteskundeak izan ziren. Hauteskun-deen emaitzak inkestek esaten zutenabaino askoz ere estuagoak izan ziren:Madurok %50’66 atera zuen eta Caprile-sek %49’071.Egun batzuk lehenago, chavista hauta-gaiak oposizioko hautagairi emaitzakdirenak direlakoak onartzeko proposa-mena egin zion. Caprilesek ezetz erant-zun zion. Hau da, oposizioak bazeukanemaitzak ez onartzeko estrategiarik.Hauteskundeen emaitza estuak laguntzahandia eman zion oposizioari planaabian jartzeko. Beraz emaitzak ezagutubaino lehen Capriles hedabideetanagertu zen iruzurra gertatu zela esanez.Helburua oso argi geratu zen : boliba-riar prozesuari zilegitasuna kendu iru-zur susmoa zabalduz. Hau horrela iza-nik, Venezuelako prozesu sozialistainstituzioetan zein ekonomian eta gizar-tean ibilbiderik gabe geratuko zen.EEBBetako Estatu Departamentuaren tri-kimailuen estrategietarako, hedabideak,beti bezala, funtsezkoak izan dira.Gehienek, modu sotil eta ez hain sotilez,iruzurraren tesia onartu zuten edobehintzat iruzur susmoa zabaldu zuten.Beti bezala, hedabideek “neutraltasuna”eta “objetibotasuna” nahastu zituztenfuntsezko datuak eman gabe:- Venezuelako hauteskundeetako sistemaeredugarria da. Nazioarteko behatzaileguztiek hauteskunde prozesuaren gar-

dentasuna azpimarratu dute. - Venezuelako Consejo Nacional Electoral

CNEk Kontu-ikuskapena egin zuenkonstituzioak agintzen duen bezala, hauda %54 botoen kutxak errebisatzen diraboto elektronikoak eta kutxetan daudenbotoak berdinak direla konprobatzeko.Nazioarteko behatzaile eta adituek bada-kite halako portzentajeak ez duela akat-sik.- Capriles hautagaiak bultzatutako bor-tizkeriak 8 hildako eragin zituen (cha-vistak guztiak), eta anbulatorioak etaalderdi sozialistaren egoitzak erre ziren.Halako estrategia aurrera ateratzekohedabide eta kazetari morroiak beharrez-koak dira eta Venezuelan ez ezik EuskalHerrian ere gustura egin zuten lana.Horietako bat Jesus Torquemada RadioEuskadiko “ nazioarteko analista “ dela-koa izan da. Bere analisietan , Torquema-dak El Pais egunkarian agertzen direntopiko eta gezurrak besterik ez dituerrepikatzen. Adibide batzuk:-“Los chavistas estrechan el cerco informativo

a la oposición” 2013/03/13. Analisi hone-tan Torquemadak Globovisión telebistadefendatzen du noski. “Nazioartekoanalista” honek jakin beharko luke Glo-bovisión itxita egongo zela Europakoedozein herrialdetan errepublikako pre-sidentearen kontrako magnizidioa eskat-zeagatik, behin baino gehiagotan gai-nera.-“Henrique Capriles no es un fascista, como

se empeña en repetir una y otra vez Nicolás

Maduro...Henrique Capriles es el candidato

de la oposición venezolana, ha llevado una

campaña excelente...” 2013/04/17. Zer dafaxista bat Torquemada? Badakizu nonzegoen Henrique Capriles 2002ko apiri-lean? Jakin ezazu, Capriles Kubarenenbajada setiatzen ari zela eta gero ile-galki miaketa egitera sartu zela chavistaburuzagiak harrapatzeko asmoz. Capriles hautagaiak soldaten %40 igot-zea agindu zuen, baina noski, zuretzathau ez da populismoa, populismoa bes-teek egiten dute. Zuretzat hau “hautes-kunde kanpaina ezin hobea” da.-Apirilaren 19an, irratiko bere analisianzera adierazi zuen: “ Se han producido

enfrentamientos y parece que hay más muer-

tos en el bando chavista”. Lotsagarria! Zure hautagai demokratikoak kaleakpizteko deialdia egin zuen, hedabidepublikoek prentsaurreko horretara sart-zeko baimenik ez zuten izan, deialdihorretan hain zuzen ere. Hildako guztiak chavistak izan ziren etaez ziren gertatu enfrentamenduen ondo-rioz planifikazio zehatz baten ondoriozbaizik.

Faxismoa George Lukasek planteatuzuen bezala arrazoiaren suntsiketa bes-terik ez da, hain zuzen ere Venezuelanegiten saiatzen ari direna. Hala ere,gaurko faxistek makilatzaile finak etagezur zabaltzaileak behar dituzte.

EEBBen estrategia: Iruzur susmoa zabaldu.Behar diren morroiak.

Page 22: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

] ekaineko agenda

22-artzape @topagunea.com

] Emanaldiak[Ekainaren 15a, larunbata]

IKASTURTE BUKAERAKOJAIA: Jaialdia, jokoak, tailerrak eta bazkaria.Antolatzailea: ZanbukaGuraso Elkartea.

[Ekainaren20a, osteguna]

MUSIKA-ESKOLAKO IKASLEEN IKASTURTEBUKAERAKO JAIALDIAOrdua: 18:30etan.Lekua: Berdura plazan.

] 50. urteurrena[Ekainaren29a, larunbata]

DANTZA eta MUSIKAIKUSKIZUNAPartehartzaileak: Gure Txeruko dantza taldea,Musika Banda, ParrokikoAbesbatza, Musika Eskolakoabesbatza, Arrai Nastuabatukada, Eñaut Elorrieta,Ines Osinaga.Ordua: 22:30ean.Lekua: Balentziaga museoan.

] ErakusketakPINTURA TAILERREANEGINDAKO LANEN ERAKUSKETA.GURE TXERUK ANTOLATUTAKO ESKULANEN TAILERREANEGINDAKO LANEN ERAKUSKETA.

] Festak[Ekainaren 24a, astelehena]

“SAN JUAN” FESTAK: Balenziaga kaleko jaiak.

] Kirolak[Ekainaren 1a, larunbata]

“FLOREN MEMORIALA” III. FUTBITO TXAPELKETAren FINALA.

[Ekainaren 16a, igandea]

GURE TXEKUKO XXXV.ESKUZ PILOTAREN FINALAK.Mailak: txikiak, benjaminak,alebinak.Lekua: Herriko frontoian.Ordua: 12:00etan.

[Ekainaren21a, ostirala]

EMAKUMEEN BINAKAKOVIII. PALA TXAPELKETArenFINALA.

Gure Txeru elkarteak antola-tuta, SALBATORE DEUNAXVI. PILOTA TXAPELKETAfederatuentzat (kadeteak,jubenilak eta 22 urtetik behe-rakoak).

UDA 2013: BELA, PIRAGUISMOA,SURFA, SUP, URAZPIKOIHARDUERAK, IGERIKETA,FRONTENIS, SPINNING,AEROBIC.

Izen-ematea eta informazioa:

Udaletxean eta Liburutegian.

] Getaiko

gaztetxea[Ekainaren25a, asteartea]

EZTABAIDA TALDEA.Ateak zabalik denentzat!Lekua: Gaztetxea.Ordua: 20:00etan.

Ostegunero, 19:30ean,ASANBLADA.

] KZ guneaEkaineko ordutegia: Ikastur-tea bukatu arte17:00etatik20:00etara, ondoren goizez.Begiralearen ekaineko

bisitak: ekainak 11 eta 25 ,09:00etatik 13:00etara.Lekua: Kultur Etxeko lehensolairua

] Omenaldia[Ekainaren 2a, igandea]

ZAHARREN OMENALDIA-Kalejira, Meza Nagusia,Musika Bandak eta Abesbatzak eskainitako kontzertua, bazkaria, dantzaldia …

Antolatzailea: Guraso elkartea.

] Dokumentala[Ekainaren 5a, asteazkena]

“IÑIGO CABACAS, CRONICA DE UNAHERIDA ABIERTA” dokumentalaren emanaldia.

Ordua: 19:00etanLekua: Harralden.Antolatzailea: Harritartenblai kultur elkartea.

] Dantzariak[Ekainaren 9a, igandea]

DANTZARI TXIKI EGUNALesaka, Urretxu, Lezo etaGetariako Gure Txeruko dantza taldeen emanaldiakalez kale.

Ordua: 12:00etan.Antolatzailea: Gure TxeruElkartea.

] Odol emaileak[Ekainaren 20a, osteguna]

Ordua: 19:00etatik 21:00era.Lekua: Getariako OsasunZentroa.Antolatzailea: Gure TxeruElkartea.

] Irteerak[Ekainaren 16a, igandea]

MENDI IRTEERA. KOSTAKO 2. ETAPA

] Gaglo

gaztelekua[Ekainaren 1a, larunbata]

TOPAGUNEA

[Ekainaren 2a, igandea]

SING STAR TXAPELKETA

[Ekainaren 7a, ostirala]

TOPAGUNEA

[Ekainaren 8a, larunbata]

KARTA TXAPELKETA

[Ekainaren 9a, igandea]

TOPAGUNEA

[Ekainaren 14a, ostirala]

UDARA KOLAGEAK I

[Ekainaren 15a, larunbata]

BROTXEAK

[Ekainaren 16a, igandea]

UDARA KOLAGEAK II

[Ekainaren21a, ostirala]

GAZTE BATZARRA: UDARA

[Ekainaren 22a, larunbata]

TOPAGUNEA

[Ekainaren 23a, igandea]

PIN-PON MISTO TXAPELKETA

[Ekainaren 28a, ostirala]

TOPAGUNEA

[Ekainaren 29a, larunbata]

KAXA DEKORAZIOA

[Ekainaren 30a, igandea]

TOPAGUNEA

Ordutegia: ostirala, 17:00-20:00 // larunbata, 16:30-19:45// igandea, 16:30-20:00etan.

FULDAIN farmaziaren

zaintza egunak: ekainaren

10etik 16ra

( biak barne)

Page 23: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

Udal bulegoa ..........943 896 024

Faxa ................943 140 190

e-mail: [email protected] ..............943 140 432

Kirol-portua ............943 580 959

Taxiak

Javier ..............607 720 242

Carlos ..............607 403 498

Udaltzaingoa ..........943 896 146

Liburutegia ............943 896 147

Anbulatorioa ..........943 140 653

Botika ....................943 140 441

Herri Eskola.......943 140 729

SOSdeiak ............................117

Kofradia ................943 140 200

Telefono interesgarriak

KULTURA SAILAK DIRUZ LAGUNDUTAKO HEDABIDEA

Norbait zoriondu nahi izanez gero,argazkia bere testutxoarekin

Txeruko postontzian utzi edo eta [email protected] bidali.

Gogoratu! bazkideok doandaukazue eta bazkide ez zaretenok

4 € ordaindu beharko dituzueargazki bakoitzagatik.

Sandra ErceMaiatzak 30

Zorionak prexioxa!Urtzi eta familia, Exekiel, Moni eta Illarin partez.

Muxu haundi bana.

Miuccia Prada moda etxearen eskutik El Gran Gatsby filmak hogeigarren hamar-kadara eraman gaitu. Aldaketen garaira. Garaiko mugimendu gehienek modanaztarna utzi zuten, moda ulertzeko modua sakonki aldatuz. Berrikuntza nabarietako bat,edertasunaren arloko negozio txikiak industria handibilakatzea izan zen, geroz eta garrantzi gehiago hartu zuelarik itxurak.

Tendentzia berriak, garaiko izarrek markatzen zituzten komunikabideen bitartez;honela, aldizkariek indar handia hartu zuten. Clara Bow aktore famatua, hainbatVoguetako azala izan zen.

Artistak erreferente izanik, ohiturak ere beraien garapena jasan zuten. Emaku-meak leku publikoetan alkoholdun edariak edaten hasi ziren baita hauentzat dant-zalekuetako ateak zabaldu ere.

Hamarkadaren erditik aurrera, ehun gardenak nagusitu eta soinekoen luzeralaburtu zen, jaken garrantzia handituz. Arropen koloreak ere nagusi ziren, nahizargazkietan, zein filmetan ezin ikusi.

Gaur egun, berriro aldaketa hain handia ikusi ahal izateko, berrogei urtez zainegon beharko genuke eta beste mundu gerra bat igaro. Sortez gizarteak horrelakomugimendurik jasan gabe apurka eboluzionatzen duela dirudi.

]hari tartian / Aritz Iribar ] zorion agurrak

20´s

Page 24: 126. zenbakia (2013ko maiatza)

ZINEA

Diana Vreeland. Una mirada educada. Dokumentala.Vogue eta Harper’s Bazaar aldizkarien editore buru izan-dakoaren bizitza.Noiz: ekainak 6.Ordua: 19.00etan.Sarrera: doan.

Como robar un millon. Hubert de Givenchyren jantziakikus daitekeen filmea.Noiz: ekainak 14. Ordua: 19:00etan.Sarrera: Doan.

ERAKUSKETABalenciagaren amets bat. Balenciaga eta zinearen artekoharremana uztartzen duen argazki erakusketa.Noiz: ekainaren 21tik urriaren 13ra.Non: Aldamar Jauregia.Inaugurazioa: ekainak 21, 20:00etan.

TAILLERRAK

Helduentzako tailerrak:

Noiz: Ekainaren 16a eta 30a.Ordutegia: 11:00-14:00.Prezioa: 25€Inskripzioak: 943 00 88 40 edo [email protected] gehiago: www.cristobalbalenciagamuseoa.com

Familientzako bisita-tailerrak:

Data: Ekainaren 8a eta 23a.Ordutegia: 11:00-13:00. Prezioa: 5€ umeak eta 10€ helduak.Inskripzioak: 943 00 88 40 edo [email protected] Informazio gehiago: www.cristobalbalenciagamuseoa.com

JARDUNALDIAFashion Code Event. Arropa diseinuak babestearen garrantziari buruz diharduko duen jardunadia eta merkatuan dauden neurriak.

Abokatuak,enpresariak eta disenatzaileak elkartuko dira.Non: Anizdun aretoan.Noiz: ekainak 15.Ordua: egun guzia, 09:30etik 18:30era.Prezioa: 30 euro (bazkaria barne).

HITZALDIA

Spastor disenatzaileen eskutik hit-zaldi praktikoa.Non: Anizdun aretoan.Noiz: ekainak 26. Ordua: 17:30.Prezioa: Doan.