The Sevdalinka as Bosnian Intangible Cultural Heritage: Themes, Motifs, and Poetical Features

sevda-linka

sevdalinka

sevdalinka

sevdalija sevdalinka sevdalijasawd sevdah

sevdalinka

sevda-linka

sevdalinkasevdalinkas

sevdalinka

Professional paper Received: 7 January 2015 Accepted: 31 March 2015DOI: 10.15176/vol52no105UDK 821.163.4-1(497.6)

98

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

sevdalinkasevdalinka

sevdalija

sevdalinka

Sevdalinka na rubu dvaju dru�štvenih sistema

Sevdalinka, pesma feudalne gospode

sevdalinkas

sevdalinkas

sevdalinkas

Hercegovke i Bosanke. Sto najradije pjevanih �ženskih pjesama

,

Za gradom jabuka. 200 najljep�ših sevdalinki

sevdalinkasevdalinkas

Prilozi prou avanju na�ših narodnih pjesama

sawd sevdah

love amorous longing amorous ecstasy sevdalija

99

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

sevdalinkaOgled o sevdalinci

sevdah

sevdalinka

sevdalinka

sevdalinkaO poetskoj prirodi sevdalinke

sevdalinka

sevdalinka

sevdalinkasOp a enciklopedija

sevdalinka

Op a enciklopedija

100

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

Sevdalinka

Jugoslovenski knji�ževni leksikon

sevdalinka

sevdalinka

sevdalinka

sevdalinkaNarodna knji�ževnost

Re nik knji�ževnih termina

sevdalinkasevdah

sevdalinka

s

s

101

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

sevdalinka

sevdalinka

sevdalinka

sevdalinkasevdalinka

sevdalinkaEnciklopedija Jugoslavije

sevdalinka

102

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

Ali-pa�ša na Hercegovini, / Lijepa Mara na Bi�š u bija�še�…

sevdalinkaSevdalinka Alhemija du�še

sevdalinka

sevdalinka

Jugosloven-ska narodna lirika

sevdalinka

103

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

Ej, arnim okom kroz sr ali-pend�žer

Istorija srp-ske knji�ževnosti

sevdalinka

THEMES, MOTIFS AND POETIC FEATURES OF SEVDALINKA LOVE SONGS

sevdalinka

sevdalinkasevdalinka

Ple a su mu, kano u pejika, / Ruke su mu kano u berbera, / Brci su mu dva kan-ela zlatna, / B�’jeli zubi, dva niza bisera, / Biser usta, �še erna kutija, / Per in mu

je tura ibri�šima, / Dvije o i, dvije trnjinice, / Obrvice s mora pijavice.

104

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

U ruci mu sede li �šargija, / A u drugoj sajvat i nargila, / A ja mlada gledam sa pend�žera, / Na njemu mi o i ostado�še, / Pa ja stadoh kano ukopana.

sevdalinkaPoljem se vija Hajdar delija

Kom�šinice, boli me srda�šce Neighbor, My Heart AchesTisu u narodnih �ženskih pjesama �–

Beg Ali-beg ata ja�še Lord Ali-Bey Rides a Horse Narodne umotvorine (iz Dervente i okolice ve inom)

Mimo dvor mi mlado mom e pro eObasjala sjajna mjese inaPoljem se vija Hajdar delija

105

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

Ajko djevojko, i kose tvoje, / Tvoje me kose po polju nose!

sevdalinka

Ko je tebi tako ime nadio, / Hand�žar mu se u srda�šce zadio!

Nosi l�’ ona mrki fesi nad o im�’ / Nosi l�’ ona od d�žanfeza dimije, / Nosi l�’ ona ha-zna kolan od zlata, / Nosi l�’ ona od hakika nanule, / Je li ona k�’o �što ono kazuju.

Kolika je D�ženeti a avlija,Pole ela dva bijela goluba

106

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

Mene majka u kafezu dr�ži, / Da ne vidim sunca ni mjeseca, / Nit�’ bijela danka, nit�’ junaka.

Moj se dragi po avliji �šeta, / U izmama i u kal inama; / Da bih rekla da e po djevojku, / U njega je na blizu djevojka, / Njega sa mnom samo perda d�’jeli, / Da bih rekla da ide u vojsku, / Nema sada nigdje vojevanja.

Banjaluko i ravnine tvoje

Srce, du�šo, Pr�’jedor kapetane, / Jagluk u ti u ruhu don�’jeti, / A dukate pod bi-jelim vratom!

Bumbul pjeva u ru�ži rumenoj Jutros rano na vodicu pogjohBanjaluko i ravnine tvoje

107

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

Ku a ti je onkraj puta, / Na dan pro em po sto puta. / �Što ja du�šo vi�še pro em, / Tebe dragu rje e vi am!

Pisar ljubi kad se god probudi, / ullah ljubi, kad mu na um do e.

I onu bih etvericu dala, / Za onoga jedinog u majke, / I onog bih jedinoga dala, / Za onoga kojemu sam draga

Karan ilu, sitno sjemeSve jezero, sve zelenoNije moje lice za ullahaDa sam pa�ša udna zulum ara

108

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

Vazdan tu�ži drvlju i kamenju, / Mrkom vuku i morskom hajduku; / Kad ak�šamu, mraku i oblaku, / Kad jaciji, sjajnoj mjese ini, / Kad zorici, studenoj vodici: / Nek i voda moje jade znade, / Drag me ne e, a nedrag me ho e

Da Bog dade da mi bude vezir, / Da veziru posjedim na krilu, / Pa da budem vezirovo zlato!

Vazdan tu�ži lijepa djevojkaJe am jesam, a kari�šik n�’jesamSretna li mi godinica do e

109

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

Crne o i svakome su drage, / Meni mladoj omilile plave, / Jer su plave u dragoga moga.

.

Draga e surmu kupiti, / Draga e surmu podvu i, / Dragoj e surma ujisat�’, / Dragi e dragu sevdisat�’!

sevdalinka

sevdalinka

Sve si momke do jednoga, / Svojim licem primamila, / A divojke rasrdila, / Cr-nim okom i pogledom!

A moj dragi, moj biserli cvitu Muslimanske narodne pjesme, �–

U gori ru�ža procvala�Što se ono Travnik zapalio Narodne pjesme iz

BosneU divojke o i sokolove�Što s�’ na Mostar sinja magla svilaO djevojko karaka�šli

110

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

Uzor mi dragi ravnine

Te posij dragi, jadove, / Ako ti nikne �šenica, / �Šenu u, dragi, za tobom, / Ako ti nikne miloduh, / Miluj me, dragi, tvoja sam.

.

sevdalinka

Tri su vile kroz goru letile

sevdalinka Kolika je �šeher Banja Luka

The Bridge over the Drina

sevdalinka

Uzor mi dragi ravnineTri su vile kroz goru letileKolika je �šeher Banja Luka

The Bridge Over the Drina

111

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

Djevojka je livadu gojila .

E da Bog da, ljep�ši bolovao! / Ja ti mlada ponude nosila: / �Še er s mora, smokve iz Mostara, / I janjeta prije premaljetja, / Zeljanice prije kukavice, / Kara�šlame u medu kuane�…

Djevojka je livadu gojila

112

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

Ti si mene mlada prevarila, / Prevarila, u zlu ostavila, / Da Bog dao, zlo te susti-gnulo, / Kao �što je mene sustignulo!

Nije meni crna zemlja te�ška, / Nisu meni �šim�šir daske mra ne, / Nisu meni zeba-nije stra�šne, / Ve su te�ške divoja ke kletve

Nosi l�’ Fata od d�žamfeza dimije, / Nosi l�’ Fata od kadife jeleke, / Nosi l�’ Fata od sedefa papu e, / Ima l�’ Fata sad k�’o dosad prosaca?

Zna�š li mila, kad si moja bilaSine, Mujo, je l�’ ti zemlja te�ška?

113

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

sevdalinka

Ako sam ga okom pogledala, / Nisam njega srcem sevdisala!

O i moje svakog gledat mogu, / Ali srcem sevdisat ne mogu!

sevdalinka

Istrgoh stru ak sa zemlje

Tako ti neba i zemlje, / Ima�š li dra�žu od mene?

Oj Boga ti siva ptico sokoleNe udim se mraku ni oblakuUmori�’ se ru�že trgaju i

114

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

Imam ih devet i tebe, / Ti si mi, draga, najdra�ža!

�Što moj dragi za sunca ne do e, / �Što ne do e, da mi kahar pro e?

sevdalinka

Kad se prene, neka �še er bere, / Kad se budi, nek me mladu ljubi!

Pram tebi je �šerbe gorko, �še er gor iji, / Muhamede ti si sladak od sveg najsla i!

Istrgoh stru ak sa zemljeKamen gori, a biser govoriDa sam Bog d�’o kutija �še era

115

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

sevdalinka

Sultan�’ Selime, car gospodine! / Mo�že li biti riba bez vode, / riba bez vode, ptica bez gore? / I Banja Luka bez kadiluka, i �šeher Travnik bez vezirluka? / I Saraje-vo bez gaziluka, a ja djevojka bez a�šikluka?!

sevdalinka

sevdalinka

sevdalinka

Muhamede, �še er puceDjevojka vi e s visoka brda Meraklije

116

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

THE SEVDALINKA IN THE CULTURAL HISTORICAL CONTEXT WHAT KIND OF A PHENOMENON IS IT?

Sevdalinkas

sevdalinka

sevdalinka

sevdalinka

Kun�’ ga majko i ja u ga kleti, / Ali stani, ja u zapo eti: / Tamnica mu moja njedra bila�…

sevdalinka�’s

sevdalinkassevdalinkas

sevdalinka

117

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

sevdalinkas

sevdalinka

sevdalinka

sevdalinka

sevdalinka

REFERENCES AND SOURCES

Sevdalinka alhemija du�še

Bo�šnjaci i Hercegovci u islamskoj knji�ževnosti Prilog kul-turnoj historiji Bosne i Hercegovine

Ljetopis (1764�–1804)

] Bilten instituta za prou avanje folklora Sarajevo

Znakovi vremena

Istorija srpske knji�ževnosti

�Život i obi aji muslimana u Bosni i Hercegovini

118

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

Pravda

Subverzivne poetike. Tranzicija Knji�ževnost, Kultura, Ideologija.

Subverzivne poetike. TranzicijaKnji�ževnost, Kultura, Ideologija.

Untersuchungen zur Improvisation und Tradierung der Sevdalinka an Hand der sprachlichen Figuren

Srpske narodne pesme

Uporedna istra�živanja

Re nik knji�ževnih termina.

Pjesme i napjevi iz Bosne i Hercegovine

Narodna knji�ževnost

Za gradom jabuka. 200 najljep�ših sevdalinki

Usmena lirika Bo�šnjaka

101 sevdalinka

Novi izraz

Politika

Antologija narodnih lirskih pesama

Narodna knji�ževnost.

Das kroatisch-serbische Schrifttum in Bosnien und der Herzegowina: von den Anfängen im XI. bis zur nationalen Wiedergeburt im XIX. Jahrhundert

Pregled srpske knji�ževnosti

Izraz

Turcizmi u srpskohrvatskom jeziku

Hercegovke i Bosanke. Sto najradije pjevanih �ženskih pjesama.

Jugoslovenski knji�ževni leksikon

Manuscript sources

119

The as Bosnian Intangible Cultural Heritage

Tisu u narodnih �ženskih pjesama A Thousand Folk Fe-male

Muslimanske narodne pjesme, �–

Informant

SEVDALINKA KAO NEMATERIJALNA KULTURNA BA�ŠTINA BOSNE: TEME, MOTIVI I POETSKE ZNA AJKE

sawd