OS REIS CATÓLICOS

TEMA 8

El reinado de los Reyes Católicos

A MONARQUÍA AUTORITARIA DOS REIS CATÓLICOS

Monarquía Autoritaria.

Unión Dinástica.

Expansión Territorial.

Creación do Estado Autoritario.

Unión Dinástica.

Co matrimonio de Isabel I de Castela e Fernando II de Aragón en 1479 prodúcese unha unión persoal das Coroas ;ambos os reinos peninsulares

estreitan a súa colaboración aínda que se manteñen independentes. Aínda que será unha unión desigual.

Política exterior común.Goberno compart

ido

Manteñen as sus

instituciones e as suas leis.Manteñen as suas moedas.Manteñen as

sua organización territorial.

• A política exteriorA política exterior tivo dous obxectivos

prioritarios:- Illar Francia. Para iso deseñaron unha

rede de alianzas con Inglaterra, Portugal e o Sacro Imperio

- A expansión territorial. *En 1492 conquistaron Granada, que era o último reino musulmán da Península. *Ademais tomaron as illas Canarias, (1499)*Adquiriron territorios no norte de África. Melilla (1497) Orán (1509) Alxer (1510)*O reino de Navarra en 1512 incorporouse a Castela.*Mantiveron o imperio aragonés no Mediterráneo e ampliárono coa conquista de Nápoles en 1503.*Financiaron a expedición de Colón en busca dunha nova ruta ás Indias, que supuxo o descubrimento de América.

Expansión Territorial

Control dos territorios peninsulares: Granada e Navarra

Control do Norte de África: Melilla, Orán, Arxel e Buxía

Recuperación territorios Italiano: Cerdeña, Sicilia e Nápoles

Expansión Atlantica. Canarias e América

Política de Alianzas: Portugal, Inglaterra e Austria

Expansión Territorial

Sistemas de alianzas de los Reyes Católicos

Objetivo: Illar a Francia.

- Os obxectivos da súa política son:• A pacificación interna dos seus reinos • Reforzar a autoridade do poder real para iso creáronse os

seguintes organismos:*Os Consellos eran altos órganos consultivos de goberno,

que se reforzaron co Consello Real ou de Castela.*As audiencias e cancillerías. Eran altos tribunais de

xustiza cos que se pretendía acabar coa xurisdición señorial.

*O exército modernizouse e fixo permanente.*En Castela nomearon Corrixidores, que eran

funcionarios que impuñan as decisións dos reis nos municipios.

*Fundaron o Tribunal da Inquisición en 1478 para loitar contra as herejías. Esta institución creou un clima de terror e de intolerancia

relixiosa que culminou coa expulsión dos xudeus da Península en 1.492.

*Crearon tamén a Santa Irmandade, que se empregou para perseguir os delitos cometidos no campo.

A política interior

Monarquía Autoritaria.– Os RRCC levarán a cabo un proceso de

– concentración do poder político • nas súas mans mediante diferentes

mecanismos:

Reorganización da Facenda.

Creación dun exército permanente.

Reforma do Estado

Unificación relixiosaPasouse dun Estado Feudal a un Estado

Absolutista Aristocrático.

Estado Autoritario.

Reorganización da Facenda. Para levar a efecto os seus plans de control do Estado, os RRCC. Efectuaron unha reorganización da Facenda Real consistente en: Mellorar a administración das súas

propiedades obtendo así maiores rendas.

Recuperar terras e señoríos subtraídos polos nobres á Coroa.

Crear novos impostos -como a alcabala- co que obtiñan máis ingresos.

Facerse coas rendas das Ordes Militares.

A creación dun exército permanente era necesaria para os plans de expansión territorial dos monarcas como para contar cunha forza leal que lles permitise imporse sobre outras forzas políticas (nobreza, clero, cidades).

Creación dun exército permanente.

É permanente (non se disolve entre campaña e campaña como os exércitos medievais)É profesional (os soldados reciben unha paga por loitar).É de infantería (terzos) e está pertrechado con armas de fogo.

Estado Autoritario.

Crearon tamén a Santa Irmandade, que se empregou para perseguir os delitos cometidos no campo.

VIRREIS

Os RRCC. crearon ou modificaron substancialmente unha serie de organismos que lles permitiron controlar o poder político e concentralo nas súas mans.

Reforma do Estado.

ADMINISTRACIÓNCENTRAL

CONSELLOS AUDIENCIAS CORTES

ADMINISTRACIÓNLOCAL

CORRIXIDORES

ADMINISTRACIÓNTERRITORIAL

Organismos especializados

en determinados

temas.O máis

importante é o Consello

Real.Integrados por burócratas..

Altos tribunais do

civil e do criminal.Existiron

dous: Valladolid e

Selecta.

Delegados do Rei naqueles territorios

onde non está presente o soberano.Aragón,

Nápoles, etc.

REIS

Estado Autoritario.

Para aumentar a cohesión das poboacións dos seus estados e impor o novo modelo de Estado Autoritario os RR.CC. optaron pola Unificación Relixiosa.

Unificación religiosa.

Obrigatoriedade de conversión ao catolicismo de todos os seus súbditos.Expulsión das minorías relixiosas que se negaron á conversión (xudeus-1492).Implantación do Tribunal da Inquisición que velaba pola ortodoxia católica.

Estado Autoritario.

A organización económica e social

1. Castela: unha economía gandeira

2. A lenta recuperación da Coroa de Aragón

3. Os grupos sociais

08

Castela: unha economía gandeira

• Durante o reinado dos Reis Católicos, a economía castelá seguiu orientada cara á gandaría, fundamentalmente ovina.

• A la castelá continuou a ser o principal produto de exportación.

• A monarquía protexeu os intereses gandeiros, polo que se promulgaron leis que protexían a poderosa Mesta, a organización que agrupaba os gandeiros casteláns.

• A economía castelá recibiu o seu maior pulo a partir da colonización de América.

08

A lenta recuperación da Coroa de Aragón

• A crise da Baixa Idade Media diezmou a poboación da Coroa de Aragón e debilitou a súa economía.

• Para paliar a crise, o rei Fernando propiciou unha serie de medidas para revitalizar a economía dos seus reinos.

• Quixo poñerlle fin á conflitividade campesiña en Cataluña, decretando a Sentenza Arbitral de Guadalupe (1486), que aboliu algúns dereitos feudais no campo.

• En Cataluña promulgáronse leis para favorecer o comercio, a navegación e as manufacturas.

• En Aragón continuou o predominio da agricultura e reforzouse o réxime señorial.

Os grupos sociais• A nobreza e o clero constituían

as clases privilexiadas e posuían a maior parte da terra e dos rabaños.

• A nobreza aumentou o seu poder económico grazas á institución do morgado, que prohibía a venda do patrimonio familiar e obrigaba a deixarllo en herdanza ao primoxénito.

• A maioría da poboación integrábana campesiños sen terras.

• Nas cidades desenvolveuse unha burguesía dedicada a actividades comerciais e artesanais.

08

Humanismo e Renacemento en España

O Humanismo español

Os estilos arquitectónicos

08

O Humanismo español• A chegada da imprenta a España tivo lugar a

finais do século XV.

• O espírito humanista estivo representado en España por figuras como o gramático Antonio de Nebrija, que renovou os métodos de ensinanza das linguas clásicas. E Luis Vives que tamén renovou o ensino e á asistencia social

08

Os estilos arquitectónicos

• A arquitectura do Renacemento español, que se iniciou a comezos do século XVI, desenvolveuse en tres fases:

• Estilo plateresco. Baseábase na introdución de novos elementos decorativos en edificios góticos.

• Estilo clasicista ou purista. Introduciu os modelos arquitectónicos clásicos, como columnas, linteis e frontóns.

• Estilo herreriano. Caracterizábase pola ausencia decorativa, as liñas rectas e os volumes cúbicos, dando lugar a unha arquitectura espida, sobria e xeométrica.

08

PLATERESCO• Características• Muros almofadados• Cubertas de madeira con artesonado,

bóvedas de• canón con decoración…• Predominio da decoración: rosetóns,

medallóns,• escudos, cunchas…

Casa de las Conchas (1493-1517). Salamanca.

Escultura e pintura renacentistas en España

Unha escultura espiritualista

A pintura

O Greco

08

Unha escultura espiritualista Os escultores españois destacaron pola intensidade con que plasmaron os sentimentos relixiosos, buscando a representación da espiritualidade máis que a beleza. Os escultores traballaron sobre todo os retablos, os monumentos funerarios e as imaxes relixiosas. Destaca JUAN DE JUNI con obras como O enterro de Cristo e ALONSO BERRUGUETE con San Sebastian

08

A pintura• A pintura española estaba fondamente orientada

cara á relixiosidade, e os temas profanos e mitolóxicos resultaban escasos.

• O primeiro pintor castelán que amosou influencias renacentistas italianas foi Pedro Berruguete (século XV).

08

O Greco• O gran xenio da pintura

renacentista en España foi Doménikos Theotokópoulos, chamado O Greco.

• Na súa obra amosou unhas figuras tortuosamente alongadas e de aparencia fantasmagórica.

• O seu estilo era dramático e buscaba a expresión de sentimentos, que se facía evidente na utilización de cores frías e na complexidade das composicións.

08

O GRECO

Vida e obra do GRECO

FIN DO TEMA VIII

Fontes: PP de Pepe Giraldez e de Vicens VivesAdaptados por Santi Pazos