rebisti Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1 EugAZ...6. Mailako ikasleek, DBHko eta...

12
editoriala ETORRI, EZAGUTU ETA PARTE HARTU! iritzi artikulua ZAINTZA LANAK erreportaia ONDARROAKO HEZKIDETZA EGITASMOA elkarrizketa NEKANE LASARTE, KANTARIA ETA MARGOLARIA agenda ONDARROAKO JABEKUNTZA ESKOLA 2015-2016 Eu g AZ Az.25 Emakumeenganako indarkeriaren kontrako eguna ONDARROAKO UDALAREN BERDINTASUN ARLOKO ALDIZKARIA 4.zk • 2015eko azaroa Ondarroan, 2006-10-01

Transcript of rebisti Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1 EugAZ...6. Mailako ikasleek, DBHko eta...

Page 1: rebisti Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1 EugAZ...6. Mailako ikasleek, DBHko eta Batxilergokoek, urtero 6 edo 4 ordutako tailerrak jasotzen di - tuzte; adinaren arabera gai ez

editoriala ETORRI, EZAGUTU ETA PARTE HARTU!iritzi artikulua ZAINTZA LANAK

erreportaia ONDARROAKO HEZKIDETZA EGITASMOAelkarrizketa NEKANE LASARTE, KANTARIA ETA MARGOLARIAagenda ONDARROAKO JABEKUNTZA ESKOLA 2015-2016

EugAZ

Az.25Emakumeenganako indarkeriaren kontrako eguna

ONDARROAKO UDALAREN BERDINTASUN ARLOKO ALDIZKARIA

4 . z k • 2 0 1 5 e k o a z a r o a

Ond

arro

an, 2

006-

10-0

1

rebisti_Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1

Page 2: rebisti Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1 EugAZ...6. Mailako ikasleek, DBHko eta Batxilergokoek, urtero 6 edo 4 ordutako tailerrak jasotzen di - tuzte; adinaren arabera gai ez

ETXELILAEmakumeen TopalekuaArtibai, 3 • 94 613 40 [email protected]

Jendaurreko ordutegia:martitzenetik barikura, 16:30-20:30

OndarroakoUdalaETXElIlA

Emakumin Topaleku

Aldizkari hau zure etxe, bulego, lantoki, establezimentuan… jaso nahi izanez gero, jarri gurekin kontaktuan.

Bestela herriko toki ezberdinetan aurkituko gaituzu! IZENA: HELBIDEA: POSTA ELEKTRONIKOA:

Ondarroako Udalaren BerdintasunSailak argitaratua. Testuen erabilerabaimentzen dugu, baina iturria aipatu beharko duzu.Lege Gordailua: BI-1111-2014Erredakzioa:Graziana Xarra, Agurne Bikandi Aiz-purua, Maravillas Lanberto, JuleneAzpeitia, Rosa Baltar Cabo, Katalinade Erauso, Etxelila, Polixene Trabudua.Koordinazioa:Udal Berdintasun SailaMaketazioa:11barri/ Nekane Akarregi

$

EdiToriALA

Etorri, ezagutueta parte hartu!

Kaixo denoi! Ikasturte berriarekin batera, martxan hasi dira berriro ekimenezberdinak. Datozen hilabeteetan ikastaro, hitzaldi, antzerki,

tailer… ekimen ugari izango ditugu gai ezberdinei buruz.Eta interesatzen zaizkizuen guztietan parte hartzeko

gonbita luzatu nahi genizueke!

Espazio dinamikoaeta irekia da Etxe-lila, enpatia sor-tzeko topagunea,ikasteko eta infor-mazioa eman-ja-

sotzeko tokia, jabekuntzasareak sortzeko espazioa,eta emakumeen berdinta-suna, askatasuna, partaide-tza eta presentzia sustatze-ko espazioa. Martxan jarrizenetik, asko izan gara ber-taratu garenok ezagutzera.

Proiektuak aurrera dara-man urte gutxi hauetan erre-ferentziazko gunea bilakatugara emakumeen eta gizo-nen berdintasunaren aldekoborrokan. Euskal txoko ez-berdinetatik hurbildu da jen-dea, eta munduko txokoezberdinekin elkarlaneangabiltza.

Bertoko nahiz kanpoko,

bakoitzak bere txokoa etabere gustuen araberakoerabilera eman dioguhemen aurki daitezkeen es-pazio, ikastaro, hitzaldi ez-berdinei. Ez duzu oraindikezagutzen? Etorri eta eza-gutu konpromisorik gabe,zuretzat ere badago espa-zioa eta! Helburua, bat egi-teko gune bat izatea da,eztabaidatzeko eta gogoetaegiteko. Buruan darabilgunhori ere egin ahal da Etxeli-lan, herritarroi bururatzenzaizkigun proiektuak aurreraeramateko gunea badelako.

Gazte, heldu ero zaharegon; bertoku betidanik,

herrire etorri barri edota al-boko herriku ixan; gixo-nezko sentiu, andrazko

erota beste mile aukeretakobat. Danok zaze ongietorri-xak. Animatu parte hartzea!

EugAZ

rebisti_Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 2

Page 3: rebisti Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1 EugAZ...6. Mailako ikasleek, DBHko eta Batxilergokoek, urtero 6 edo 4 ordutako tailerrak jasotzen di - tuzte; adinaren arabera gai ez

Etorri, ezagutueta parte hartu!

Zaintzalanak

• Etxelila

IriTzi ARTikulua 8

EugAZZ

aintza lanek zeresan handiaematen dutenkontua dira,normalean edo-nori ukitzen dio-

tenak modu batean edobestean. Hau da, lehen mai-lako eta orokorra izan be-harko lukeen eztabaidagaiadugu. Kuestio familiar/per-tsonal diren modu berean,jendarteari osoki eragitendiotenak ere badira. Gizartezerbitzuen mahaian, zainke-tak garrantzi eta buruhaustehandiak sortzen dituzte.Umeen zaintzaren adin-tar-tea ez da askorik aldatu.Baina pertsona nagusien ka-suan, bizitza esperantzarenluzapenarekin eta ongizateestatuaren ezarpenaz, zain-tzeko adin tartea asko luzatuda.

Gure jendar-tean, zaintzalanak emaku-mearekin lo-turik egonizan da.

Modu honetan zainketalanak, jendartean lanarenbanaketa generoaren ara-bera egin ostean emaku-meei egotzi zaizkieFamilia-emakume-zaintzalotura honetatik abiatuta,menpekotasun egoeran ko-katzen ditu emakumeak gi-

zonekin alderatzean. Zain-ketaren banaketa soziala,lan-merkatuaren banaketa-rekin bat ez datorrelarik ere,bi egiturak elkarloturik ager-tzen dira. Estatuko gizartezerbitzuek, politika publikoe-kin, oraindik ere, generoare-kin loturiko usteak etapentsamoldeak mantentzeaeragiten du. Honela soilikuler daitezke, zaharren egoi-tza edo haurtzaindegietakolangile artean emakumeaknagusi izatea, esaterako.

Antzina modukomunitarioanegina, gauregun zerbitzupublikoek, zeinpribatuek es-

kaintzen dute. Zaintza mer-kantilizatu izanak ordea,genero berdintasun ikuspe-gitik ezkorrak diren egoerakez ditu hobetuarazi. Ikusibesterik ez dago gaur egu-nean zaintza lanetan zeinkolektibo nagusitzen den:emakume gazte latinoame-rikarrak. Euren senideak

zaintzeari utzi eta bertoraetorriz, inolako lotura afek-tibo gabeko batenbat zain-tzera. Emakumelatinoamerikarrok, zaintza-ren kate globalak ditugu.Mundu globalizatu honetan,etxeko batenbat zaintzeramunduko beste puntatik da-torkigu. Zaintza horretan,kultura, hizkuntza, genero-erlazioak, etorkin-bertokoestatusa, etab. nahastendira. Nahasmen horretatik,etorkina menpeko dago:zaindu behar duenarekiko,emakume denez jasanbehar duenarekiko eta etor-kina denez ere badu nahiko.

Zaintza kontu fa-miliar/komuni-tario izatetikorokor/publikoizatera igarodelarik ere,

menpekotasun batzuk man-tendu egin dira. Eta men-peko izaten oraindik ereemakumeak izaten jarrai-tzen dute.

rebisti_Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 3

Page 4: rebisti Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1 EugAZ...6. Mailako ikasleek, DBHko eta Batxilergokoek, urtero 6 edo 4 ordutako tailerrak jasotzen di - tuzte; adinaren arabera gai ez

Hezkidetzak, per-tsona bakoitza,genero rol eta es-tereotipoetatik ateta bere gaitasuneta ezaugarrien

arabera heztean datza. Pertso-nen autonomia eta nortasunagaratuz, jendarte parekideago,justuago eta sexismorik gabekobatera bidean. “

Esan bezala, egitasmo honenhelburu nagusia herriko ikaste-txeetan berdintasunean oinarri-tutako hezkuntza bultzatzea da.Proposatzen den eraldaketa ho-netarako, ezinbestekoak diraparte hartzaileen konpromisoazgain, ikuspegi integrala izateaeta gaia zeharkakotasunez lan-tzea.

Hezkidetza zeharkakotasunezlandu behar da balioen transmi-sioa arlo guztietatik ematen de-lako; lantzen diren gai etaedukietan, hizkera eta jarreretan,harremanak eraikitzeko momen-tuan edo lanak banatu eta anto-

latzeko orduan. Honetarako ezin-bestekoa da formazio jarrai etairaunkorra jasotzea.

Ikuspegi integrala izatea, he-rriko ikastetxe guztiak eta haueninguruko komunitatea kontutanizatea suposatzen du. Ikasle, ira-kasle, guraso, zein jantoki eta es-kolaz kanpoko hezitzaileek partehartzen dute programa honetan.Baina jakin badakigu, ikastetxe-etatik kanpo ere espazio hezitzai-leak badaudela eta horretarakoezinbestekoak dira Ondarroakoemakume eta mugimendu femi-nistak egiten duten lanarekin ko-ordinazioa

Ikastetxeetako ordezkariak,arloko zinegotziak eta teknika-riak, eta proiektuko hezitzaileak,Hezkidetza Batzordean elkartzendira; bertan, proiektuaren pro-gramazioa, jarraipena eta balo-razioa bideratzen dira. Urtero laneremu bat definitzen da Hezkide-tza Batzordetik, 2015-16 ikasturtehonetan, aniztasuna da lantzenari garen gai zentrala. Jendarte

anitz bat irudikatu nahi dugu, nongenero eta sexu identitate ezber-dinek edo familia eredu askotari-koek lekua izango duten.

Ikasturtea, lantzen ditugun gaieta mugimendu feministaren-tzako esanguratsuak diren hirudataren arabera antolatzendugu. Azaroak 25, Emakumeen-ganako indarkeriaren kontrakoeguna; Martxoak 8, Emakumeennazioarteko eguna; eta azkena,ekainak 28, Sexu askapenerakoeguna. Ikastetxeekin batera datahauen inguruan lanketa bereziaegiten da.

EGITASMOKO PARTAIDEAK• Irakasleek, aurrez aipatu-

tako daten arabera, urtean 3 for-mazio saio izaten dituzte. Saiohauen helburua bikoitza da; aldebatetik irakasleek hezkidetza for-mazio jarraitua jaso eta eurenlan jardunerako gakoak beren-ganatzea; bestetik, data esan-guratsuen inguruan ikaste-txeetan egingo den lanketa pres-

4

Ondarroako Hezkidetza Egitasmoa, Udaleko ber-dintasun sailetik eta herriko ikastetxeekin, hezki-detza modu egonkor eta eraginkor bateangaratzeko asmoarekin jaio zen 2009-2010 ikas-turtean. 7 urte hauetan zehar, ikastetxeen pre-miei, zein herriko errealitateari erantzuteko,aldatuz joan den programa da. Gaur egun, Biz-kaiko Urtxintxa Eskolaren bitartekaritzarekin, 2 he-zitzaile ari dira programaren dinamizazio lanetan.

ondarroakohezkidetzaegitasmoa

ErrEPOrTAiA 2015eko azaroa • 4.ZK •gEugAZ

rebisti_Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 4

Page 5: rebisti Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1 EugAZ...6. Mailako ikasleek, DBHko eta Batxilergokoek, urtero 6 edo 4 ordutako tailerrak jasotzen di - tuzte; adinaren arabera gai ez

tatzea. Programak irakasleei zu-zendutako aholkularitza zerbi-tzua ere eskaintzen du.

Aurten, azaroak 25ari begira,maitasuna eta indarkeriaren ar-teko korapiloak askatzen saia-tuko gara, harreman eta maita-sun eredu osasuntsuak sustatuz.

• Lehen Hezkuntzako 5. eta6. Mailako ikasleek, DBHko etaBatxilergokoek, urtero 6 edo 4ordutako tailerrak jasotzen di-tuzte; adinaren arabera gai ez-berdinak landuz: Bizikidetza etaelkarrerantzunkizuna, harremanafektibo sexualak, lanbide orien-tazio ez sexista…

Azaroak 25 aurreko astehauetan, 3. DBHko ikasleekinEmakumeen Aurkako Indarkerialandu da. Genero rolen eraiketa-ren, botere harremanen eta in-darkeria sexistaren elementuezberdinak identifikatzeaz gain,mutil eta neskekin bakarkakolana egin da gai honen aurreanjarrera garatzeko.

Batxilergoko ikasleek ere izandituzte saioak azken egunetan,

kasu honetan, neskek “autode-fentsa feminista” tailerra egindute eta mutilak rol maskulinoa-ren eraiketaz eta honek dakar-tzan ondorioez aritu dira. Saiohauen osagarri, Batxilergokoikasleek 2 hitzaldi jasotzen di-tuzte ikasturtean zehar.

• Azken urteetan prestakun-tza arloko hutsune batzuk bete-tzen saiatu gara; Institutuko HaurHezkuntzako goi mailako zi-kloko ikasleek saioak izan dituztehezkuntza eremuko eragileizango diren heinean. Eta aurtenlehenengoz, Erizaintzako ikas-leek ere saio bat jasoko dute.

• Ikastetxeetako jantokiko etaeskolaz kanpoko hezitzaileekere formazioa jaso dute azkenurtean. Haien lan eremua kontu-tan hartuz, praktika hezkidetzai-lerako baliabideak eskaintzea dahelburua: Hizkuntza eta jolas ezsexistak edo Indarkeria sexistaidentifikatzeko gakoak.

• Gurasoengana heltzeko as-moarekin, eta aurreko urteetakosaiakerak kontutan hartuta, aur-

ten abenduko lehen astean ikas-tetxeen kanpoaldean “jolas etajostailu ez sexisten” gaineko in-formazioa zabaltzeko dinamiza-zio bat dago prestatuta.

Azken urteetan, ikastetxeetanegiten den lana herrira eta kaleraateratzeko pausua eman da.Horren adibide da iaz martxoa-ren 8an Etxelilan antolatu zen“Ondarroako Emakume esangu-ratsuak” erakusketa. Kontrakobidea ere egiten da, herriko eza-gutzak, Ondarroako emakumeeta mugimendu feministaren az-tarnak ikastetxeetara eramanezadibidez. 6. mailako ikasleek,martxoak 8aren inguruan az-tarna hauek ezagutzeko ibilbidebat egiten dute.

Garatzen doan egitasmoa dahau, urtez-urte eremu zabala-goa betetzen duena. Eskerrakeman ikastetxeei duten konpro-miso eta egiten duten lanagatik.Hala ere, ikastetxeetatik haragonorbanako bakoitzak du eralda-ketarako giltza, beraz, jantzi be-taurreko moreak eta ekinhezkidetzari.

Harremanetarako:[email protected]: https://hezkidetzaonda-rroa.wordpress.com/

5

rebisti_Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 5

Page 6: rebisti Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1 EugAZ...6. Mailako ikasleek, DBHko eta Batxilergokoek, urtero 6 edo 4 ordutako tailerrak jasotzen di - tuzte; adinaren arabera gai ez

6 2015eko azaroa • 4.ZK • gEugAZAZkEN berriAK

EMAKUMEENMUNDU MARTXAEUSKAL HERRIANIZAN DA

Pasa den urrian, Emaku-meen Mundu Martxa eus-kal herri ezberdinetatikpasatu da. Martxan jarrai-tuko dugu denak askeizan arte zioen martxak etahorretan ari gara. Martxoa-ren 8tik urriaren 17ra bitar-tean izan da aurtengoEmakumeen Mundu Mar-txa. Kurdinstanen hasi, ber-tako emakumeen borrokenlekuko, eta Europa ia osoazeharkatu ostean, EuskalHerrian igaro du. Gure es-kualdetik pasa ez arren, eki-men berezia izan dakarabanaren iritsiera, Euro-pako hainbat eta hainbatherrialderi testigua hartudiogulako, emakumeen es-kubideen alde gelditu ezdadin.

“Gure gorputzak , gure terri-torioak” lemapean, lau ar-datzetan banatuta etorridire aldarrikapenak: • «Sistemarteko indarkeria»Euskal Herrian ere gure egi-teko nagusietako bat indar-keria sexistari aurre egiteaizan delako, hala nola erail-keten aurreko protokoloakmartxan jarriz edo salake-tak eginez; • «Bizitzaren iraunkorta-suna», argi dugulako krisideitzen dioten honetanemakumeok pairatzendugun indarkeria eta preka-rietatea handiagoa dela,eta alternatibak ere baditu-gulako, zehazki, bizitza er-digunera ekartzen dituztenpolitikak aldarrikatu nahi di-tugulako; • «Gorputzak eta sexualita-teak» lantzen ditugu, hainzuzen, badakigulako guregorputzetan inskribatzen di-rela esanahi eta indarkeria

asko, baina badakigulako,gainera, gure gorputzakeraldaketarako arma erebadirela, hala, desirez, les-bianismoaz, transexualita-teaz... ere mintzatu nahidugulako; eta• «Sarean lan egitea etaaniztasuna kudeatzea», argidugulako helburu nagusie-tako bat emakume eta fe-ministak saretu eta batzeadela, indar gunea dela haubera, eta espazio ireki etaanitza izatea nahi dugula. Horregatik, guk ere, pertso-naren osotasuna, anizta-suna, eskubideak etaaskatasunak errespetatuakizan daitezen, EmakumeenMundu Martxari atxikimen-dua eman nahi izan diogubere helburuekin elkarta-suna adieraziz!

Info gehiagorako:http://emakumeenmundumartxa.eus

rebisti_Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 6

Page 7: rebisti Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1 EugAZ...6. Mailako ikasleek, DBHko eta Batxilergokoek, urtero 6 edo 4 ordutako tailerrak jasotzen di - tuzte; adinaren arabera gai ez

INDARKERIA MATXISTAREN AURKAKO MANIFESTAZIOA

Indarkeria matxistaren aurkakomanifestazioa izan da pasaden Azaroaren 7an MadridenZoritxarrez, azkenaldian berridexente agertzen dira indarke-ria matxistaren inguruan: erail-ketak, bortxaketak, erasoaketab. 2015 urte honetan, indar-keria matxistak erailak 74 izandira, udaran soilik 37 emakumeeta 8 adingabeko erail dituzte.Larritasun egoera hau salatueta instituzio ezberdinei konpro-miso erreala exijitzeko manifes-tazioa burutu zuten pasa denAzaroaren 7an Madriden. Lau-rehun talde feministek deitua,lehen estatu mailako manifes-

tazioa izan da aurtengoa.Hogei mila pertsonatik gorabertaratu ziren indarkeria ma-txistaren aurka zeudela adie-razteko. Era berean, 1/2004kolegea erreformatzeko eta hone-tan indarkeria mota ezberdinenisla erreala izan dezan eskatudute. Info gehiagorako: http://marcha7nmadrid.org/

HitzaldiaIndarkeria matxistari

komunikabideetan ematenzaion erabilerari buruzko

hitzaldia egongo da PikaraMagazineko koordinatzaileJUNE FERNANDEZen eskutik:Etxelilan abenduaren 2an,19:00etan, UXU Emakumeen

taldeak antolatuta

EMAKUMEENTOPALEKU BERRIA

MUTRIKUN

Mutrikun Emakumeen To-palekua ireki zuten urriarenhasieran, San Agustin ka-leko 10. zenbakian aurki-tzen da. Hitzari egindakoadierazpenen arabera:“Aurrerantzean hori izangoda topalekua. Gure nahia,jatorri, izaera, ideia eta adinezberdinetako emakumeakbertan biltzea da, eta etor-kizunean zerbait aberatsasortzea”. Toki finko batenbeharra zutela azaldu duteeta orain, lortu dutela, hi-tzaldiak, tailerrak eta beste-lako ekintzak egingo dituztebertan.

ZOIXONAK IOANA, NAGORE ETA ARANTZA!

Emakume kirolarien artean errefe-

rente ederrak dauzkagu herrian

arlo ezberdinetan aritzen direnak.

Ioana Osa (argazkian, korrikan),

Nagore Elu eta Arantza Burgoari

(biribiletan) zorionik beroenak

eman nahi dizkiegu euren erron-

kak lortu izanagatik. Irailean, Iro-

man proba gainditzea lortu zuen

Ioanak Mallorcan, eta ez edonola:

bere kategorian 8.en bukatu zuen.

Bizkaiko triatloi zirkuituan Arantza

Burgoa txapeldun izan zen eta

Nagore Eluk 3.en egin zuen! Zorionak hiruroi!

Argazkia: NEREA BEDIALAUNETALea-Artibai eta Mutrikuko Hitza

rebisti_Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 7

Page 8: rebisti Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1 EugAZ...6. Mailako ikasleek, DBHko eta Batxilergokoek, urtero 6 edo 4 ordutako tailerrak jasotzen di - tuzte; adinaren arabera gai ez

Nondik datorkizu artista grina? Betidanik egon naiz marrazkiakegiten. Txikitan, eskolan, ez nintzengaizki portatzen baina beti distrai-tzen nintzen marrazten. Eta gero, 15urtetik hasita hasi nintzen gutxikamarrazketako teknika ezberdinenikasketekin: akuarela, pastela, erre-tratuak egiten, oihalak marrazten,

etab. Gero abesten ere aritu nin-tzen, eta gauza biekin batera ezinnuenez, ba pintatzeari nolabait utzieta abeslari bezala garatu dut erenire bizitza; momentu libreren batizaten nuenean, niretzat hartzennuen, pintatzeko. Garai hartan,abesten hasi eta solista bezalakontratatu ninduten talde bateneuskal kantuak kantatzeko eta Pa-risetik hasi ginen Europa osoraemanaldiak egiten.

Garai hartan, hemen falangistek“Compañia de danzas” zutenenantzera, Aranburuk, beste aldean,Biarritzen euskal dantzari eta kan-tariz osatutako konpainia munta-tzeko ideia izan zuen. Nik solistabezala abesten nuen, a capella;han, gortinen aurrean, ni bakarrik,dantzariak emanaldi batetik bes-tera prestatzen ziren bitartean. Horhasi nintzen. Eta Parisen ginelaemanaldi baten, gizon bat hurbilduzitzaidan eta txartel bat emanzidan, esanez bere emaztea niezagutzeko pozarren egongo zela.

Eta bikote honen garrantzia han-dia?Handik hilabete batzuetara deitunien eta bisitan joan nintzen Pa-risko etxe hartara. Honela ezagutunuen artista bikote hau, senarrapintorea eta emakumea musikaria;instrumentu asko jotzeaz gainkantu irakaslea ere bazen. Familiahorretan sartu nintzen berehala eta12 urte eman nituen, astean 5 egu-nez, kantu ikasketa artistikoa buru-tzen. Bertan gauza asko erakustenzizkidaten, eta nik abesten nituen

kantu euskaldunekiko interesapiztu zitzaien. Emakumeak, euskalpiezak bere programatik kendunahi bazituen ere, azkenean sartuegin zituen ni temati nintzelako era-kutsiaz euskararen egoera mugazbestalde kezkagarria zela.

Eta pintura...?Urte horietan guztietan aprobetxa-tzen nuen bestalde, pintorearekinegoteko, bere estudioa ikusi, Parisaldeko erakusketak ikusteko… ni-retzako entretenimendurik onena!Eta kantatzera joaten ginen hiriguztietan museoetara joateko mo-mentua aurkitzen nuen: bai Berli-nen, bai Londresen, Holandan,Italian, Irlandan, Bruselan, Belgi-kan, Parisen etab. Gainera, aitakegindako paleta eta koloredun ma-letak beti bidaiatu du nirekin lekuguzti horietara.

Abestea eta pintatzea, bi gau-zak betidanik egon dira nire bar-nean, bi sorkuntza moduakbetidanik izan dira nireak. Eta pa-sioa, gaua heldu orduko milakaideia berri etortzen zitzaizkidan.

Eta bueltatu zinen …Eta 12 urte pasata Donostiarabuelta egin nuenean, abeslari be-zala hartu zidaten berehala. Ema-naldi ederrak egiten genituen sasoihartan. Laudorio ederrak hartu ge-nituen. Niretzat oso garrantzitsuaizan zen hori. Bizitzan atzera begi-ratu eta: emanaldi guztiak hordaude, kritikak eginak ere beti diraongi etorriak eta aberatsak haz-teko, errekonozimendu publikoak

8 2015eko azaroa • 4.ZK • gEugAZELkArriZkETA

Nekane Lasarte • KANTARIA ETA MARGOLARIA

Nekane Lasarte da bera, Ondarroako Toxuneko familia handiko parte, Donostian jaioaorain dela 85 urte, eta zer nolako artista! Gerran hazi izana ume batentzako gauzagogorra da eta bizipen gogorrak ekarri ditu gogora. Gerra umea, amarekin Frantzia

aldera ihes egina. Erakusketa aretoan bere artelanen erakusketa ederra jarri zigun etaberarekin egoteko aprobetxatu genuen. Hemen kontatutakoaren zati bat.

rebisti_Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 8

Page 9: rebisti Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1 EugAZ...6. Mailako ikasleek, DBHko eta Batxilergokoek, urtero 6 edo 4 ordutako tailerrak jasotzen di - tuzte; adinaren arabera gai ez

gEugAZ • 4.ZK • 2015eko azaroa • 9

egin izan dizkidate eta niretzat horipausu garrantzitsua izan da, nirelanaren balorazio publikoa. Behingogoan dut, erregea etorri zela etacoctel bat egin ziotela Azkoitian. Niizan nintzan aukeratua errezitaldiaburutzeko abeslari guztien artean.Eta hor zeuden: Oteiza, Txillida,Nestor Basterretxea, Garaikoetxea,Labaien, Etxenike, Leizaola, Baran-diaran, Lafitte, Mitxelena… euskaljendarteko ordezkari gehienak, etani han, errezitatzen...

Beti jendarte onaren inguruan?Baina kartzelara ere joan izan naizabestera, zigor handienak zituztenpresoak zeuden lekura. Euskal mu-sikari eta kantugintzari buruzkoikerketa sakonak burutu genituensasoi hartan; bi disko atera geni-tuen, bat oso arrakastatsua Ale-maniako eta Estatu Batuetakokritika ederrekin. Grabazio bat egingenuen Suitzan, baina hemengokomunikabideek ez zioten garran-tziarik eman. Bizitza betea izan dut,betea baino gehiago geldirikgabea! Eta orain ere ez!

Eta nolakoak zirengarai horiek?Ba urte haietanemakumeok oztopoasko genituen; gauregun ere bai, bainagarai hartan jendarteaoso itxia zen.

Gainera pertso-nalki, bueltatun i n t z e netxera etae g o e r aez zenerraza.

Itsusia omen zen herrian sepa-ratutakoa izatea.

Bi gizon izan nituen, bata fran-tsesa eta bestea andaluziarra. Se-paratua nintzenez, ezin atera,goizean mezatara amarekin, geroarratsaldean ere errosariora ama-rekin, meriendatu eta aitarekin kar-tetan; astelehenetik larunbateraarte lanera eta oso kontrolatuta la-netik segituan etxera joateko. Osoegoera itogarria zen niretzat. Horriaurrera egiteko etxebizitza bathartu nuen, tailerra jarri nuen lo-gela batean gauzak egin eta sal-tzeko eta honek askatasunpertsonala eman zidan.

Beraz, zure pasioak erabili zeni-tuen aurrera egiteko?Nire adibide pertsonaletik haragonahi dut esan, galdetzen didate-nean ea nondik ateratzen dudanindarra… kuraia erantzun ohi diet.Zeren bizitzan zehar agertzen zaiz-kizun oztopoei aurre egiteko baliodu, bestela nola egin aurrea ozto-

poei? Norberak indarraaurkitu behar du, ba-

koitzak dagokiont o k i a neta gu

nahikoak gara konturatzeko zeinegoerak ez diren onargarriak.

Kantatzeak niri asko balio izandit. Diziplina eta grina asko beharda kanturako baina gero atera etajendearen poza eta txaloak entzu-tea, hori kriston estima izan da ni-retzat, oztopoak gainditzekolaguntza eman izan dit. Eta estimahori ez dugu galdu behar. Bizitzanizango dira momentuak oztopoakaurkituko ditugunak, baina inda-rrak atera beharra ditugu egoerahorretatik atera eta ihes egiteko.Emakumeok betidanik izan duguborroka gurekin, bizitza aurreraateratzeko.

Eta batez ere, izan behar da ku-raia gustuko dugun hori egiteko bi-zitzan, bestela zer daukagu? Ezindigute pertsonalitatea kendu.

Amaitzeko …Behin kazetari batek proposatuzidan nire bizitzaz idazteko bainauffff…! Ba, dauzkat, bi ez! Hirutomo eder egiteko beste!

ELKARRIZKETA

rebisti_Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 9

Page 10: rebisti Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1 EugAZ...6. Mailako ikasleek, DBHko eta Batxilergokoek, urtero 6 edo 4 ordutako tailerrak jasotzen di - tuzte; adinaren arabera gai ez

2015eko azaroa • 4.ZK • gEugAZ

Indarkeria sexistak milaaurpegi, mila ahots, milaadierazteko forma eta es-parru ditu; hemen, EuskalHerrian eta baita mun-

duan. Botere harremanetanoinarritzen den egiturazko in-darkeriaren erabilera da. Fisi-koa, psikologikoa, afektiboa,sexuala edo ekonomikoa izandaiteke. Eta forma ugari izanditzake: irainak, mespretxuak,umilazioak, baimenik gabeegiten diren ukitzeak, jazar-pen sexuala, kolpeak, bortxa-ketak, hilketak…

Gogoan izan dezagun,• Emakume guztion eskubi-dea da indarkeriarik gabe

bizitzea.• Ongi maite gaituenak ongimaite gaitu, eta errespetuz jo-katuko du gurekin. Ez onartu-

tratu txarrik.• Konfiantzako

norbaiti zergertatzen zai-

gun esatea ona da: lagunbati, gure familiako norbaiti,auzokide bati, edo profesionalbati… Lagun gaitzake.• Emakume asko gaude edoegon izan gara zure egoeranzoritxarrez.

Indarkeria sexistak lehen mai-lako arazo politiko, sozial,ekonomiko eta kulturala iza-ten jarraitzen du guretzat.Azaroaren 25aren harira go-goratu nahi dizuegu, Onda-rroako Udalak «Generoindarkeriaren eta sexu era-soen biktima diren emaku-meei arreta hobeaemateko»udal protokoloaduela (nahiduenak eskuragarri du uda-leko web orrialdean). Honenxedea, biktimei laguntza etababesa ematen ari direnerakunde publikoen artekokoordinazioa hobetzea da.

Guztiokbaitaukaguzer egin honenaurrean: sortu di-tzagun aniztasuneaneta eskubide berdintasu-nean oinarritutako harremanosasuntsuak! Izan zure bizi-tzaren jabe!

ONDARROAKO UDALA ETA UDAL

BERDINTASUN KONTSEILU KIDEOK

10

Azaroak 25:Emakumeenganakoindarkeriarenkontrako eguna

DEIALdIA

EMAKUMIN

KONTRAKO

INDARKEIXA

GEHIXAUAIK

EZ!

rebisti_Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 10

Page 11: rebisti Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1 EugAZ...6. Mailako ikasleek, DBHko eta Batxilergokoek, urtero 6 edo 4 ordutako tailerrak jasotzen di - tuzte; adinaren arabera gai ez

11

EMAKUMIN

KONTRAKO

INDARKEIXA

GEHIXAUAIK

EZ!

AZAROAN• 25, eguaztena/ 19:00/ alamedan

EMAKUMEEN KONTRAKOINDARKERIA GEHIAGORIK EZ!

KONTZENTRAZIOA

• 25, eguaztena/ 20:00/ Bide OneranEL CAIRO 678 ZINE EMANALDIA.

Debalde.

• 29, domeka/ 19:00/ BeikozinanETENIK GABEKO ISURIA? ANTZERKIA

Antolatzailea: UXU Emakumeen taldea,Traman&Brix Antzerki taldea

eta Txo! Antzerki kolektiboa

ABENDUAN• 2, eguaztena/ 19:00/ etxelilan

INDARKERIA MATXISTAKOMUNIKABIDEETAN

HITZALDIAHizlaria: JUNE FERNANDEZ

(Pikara Magazinea)Antolatzailea:

UXU Emakumeen taldea

• 18, barikua/ 19:00/ etxelilanMACHOMARIS ANTZERKIA

Laguntzailea: Ondarroako Gixon taldea

• 19, zapatua/ 13:00/ alamedanWOMEN IN BLACK EKINTZA.

Etorri beltzez jantzita.

rebisti_Maquetación 1 23/11/15 14:30 Página 11

Page 12: rebisti Maquetación 1 23/11/15 14:29 Página 1 EugAZ...6. Mailako ikasleek, DBHko eta Batxilergokoek, urtero 6 edo 4 ordutako tailerrak jasotzen di - tuzte; adinaren arabera gai ez

ON

DAR

ROA

2015

-201

6Emakumeentzako jabekuntza eskola

euskal estatugintzafeminista eta feminismoaren oinarri politiko eta filosofikoak

Irakaslea: Jule Goikoetxea Mentxaka (EHU-ko irakaslea) Iraupena: 8 ordu, 4 orduko 2 saioEgutegia: apirilak 15 eta 16 (barikua eta zapatua) Ordutegia: Barikuan, 17:00-21:00, eta zapatuan, 10:00-14:00Matrikula: 5 € euro

adiskidetasuna etaelkarlaguntza

Irakaslea: Mari Luz Esteban (EHUko irakasle eta ikertzailea) Iraupena: 3 orduko saio 1 Egutegia: Martxoak 19 (zapatua) Ordutegia: 10:00-13:00 Matrikula: 5€ euro

FEMINIsmOA

EMAkuMEENOsASUna

cartografias delcuerpo y de las emociones: empoderamiento

Irakaslea: Flavia Aconetani (Antropóloga) y Bea A. Herranz (Politóloga)Iraupena: 4 orduko saio 1 Egutegia: urtarrilak 22 (barikua) Ordutegia: 16:30-20:30 Matrikula: 5€ euro Gazteleraz.

zorupelbikoalantzen

Irakaslea: Nagore Basterra Berridi (Fisioterapeuta eta osteopata)Iraupena: 8 ordu. Ordu beteko 8 saio Egutegia: Martitzenetan/ urtarrilak 19 eta 26, otsailak 2, 16 eta 23; eta martxoak 1, 8 eta 15Ordutegia: 18:30-19:30 Matrikula: 10 € euro

orientazioa mendian

Irakaslea: Tontxu Ruiz de Larrinaga (Goi Mendi Eskolako begiralea)Iraupena: 12 ordu.6 orduko 2 saio Egutegia: apirilak 23 eta 24 (zapatua eta domeka) Ordutegia: 9:00-15:00 Matrikula: 5 € euro

argazkilaritzatailerrra

gerrak euskal literaturan

Irakaslea: Iratxe Retolaza Gutierrez (Literatura irakaslea)Iraupena: 8 ordu, 4 orduko 2 saioEgutegia: otsailak 26 eta 27 (barikua eta zapatua) Ordutegia: Barikuan, 17:00-21:00, eta zapatuan, 10:00-14:00Matrikula: 5 € euro

Dinamizatzailea: Itziar Bastarrika Madinabeitia Iraupena: 16 ordu. 4 orduko 4 saio Egutegia: barikuetan, apirilak 22 eta 29, eta maiatzak 6 eta 13Ordutegia: 17:00-21:00 Matrikula: 10 € euro

kulturAbirdefiniTZEA

munduko EmAkumeAk elkartAsunean etA elkartRukeAn

zer idazten zutenemakume australiarrek xx. mende hasieran?

Irakaslea: Isa Castillo (Skolastika) Iraupena: 8 ordu, 4 orduko 2 saioEgutegia: maiatzak 6 eta 7 (barikua eta zapatua) Ordutegia: Barikuan, 17:00-21:00, eta zapatuan, 10:00-14:00Matrikula: 5 € euro

mujereslatinoamericanas,economia de la vida,¿el buen vivir?

Irakaslea: Ana Murcia Guevara (El Salvadorreko Las Dignasekoa)Iraupena: 8 ordu, 4 orduko 2 saioEgutegia: otsailak 19 eta 20 (barikua eta zapatua) Ordutegia: Barikuan, 17:00-21:00, eta zapatuan, 10:00-14:00Matrikula: 5 € euro Gazteleraz.

eromenariirakurketa feminista bat

habilidades paraencontrar o cambiar de trabajo

Irakaslea: Mertxe Arratibel Ibarruri (Kiribil Kolektiboa)Iraupena: 16 ordu, 2 orduko 8 saioEgutegia: Eguenetan, urtarrilaren 28tik martxoaren 17ra Ordutegia: 18:00-20:00 Matrikula: 10 € euro Gazteleraz.

Irakaslea: Itxaso Martin Zapirain (Antropologoa) Iraupena: 8 ordu, 4 orduko 2 saioEgutegia: abenduak 11 eta 12 (barikua eta zapatua) Ordutegia: Barikuan, 17:00-21:00, eta zapatuan, 10:00-14:00Matrikula: 5 € euro

EmAkumeEn nortasunA etAsubjEtibotAsuna

kOMuNIkAZIOA

ETXELILAn

rebisti_Maquetación 1 23/11/15 14:30 Página 12