programen gida ikastetxeentzat - crana.org · ONA Industria Gráfica S.A. Lege-Gordailua:...

NafarroakoIngurumen ArlokoBaliabide ZentroaFUNDAZIOA

Ingurumen hezkuntzakoprogramen gida ikastetxeentzat

(erakundeak, baliabideak, jarduerak eta ekipamenduak Nafarroan)

AurkezpenaN

afarroako Gobernuko Ingurumen, Lurraldearen Antolamendu eta Etxebizitza Departamentuak eta Hezkuntza

Departamentuak proposaturik, Nafarroako Ingurumen arloko Baliabide Zentroa Fundazioak bere gain hartu

zuen gidaliburu hau argitara emateko lana, Nafarroako erakunde publikoek nahiz pribatuek eskola-

komunitatearentzat egiten dituzten Ingurumen Hezkuntzako Programen eskaintza guztiak agiri bakar batean biltzeko.

Horrela, irakasleek eskura dute erakundeek eskainitako programa bakoitzaren gaineko argibide osoa eta gaurkotua

biltzen duen materiala.

Gida honek ingurumen hezkuntzako programa batzuk aurkezten ditu, hainbat erakundek bultzatuta. Zehazki, erakunde

sustatzaile bakoitzaren ingurumen hezkuntzako programari dagokion argibidea dakar: edukiak, ekipamenduak,

jasotzaileak, erabiltzen dituzten hizkuntzak, eskura dagoen materiala eta izena emateko prozedura.

Nafarroan jadanik finkatuak dauden ingurumen hezkuntzako programa horiez gain, ikastetxeentzat erabilgarri izan

litezkeen beste baliabide batzuk ere bildu nahi izan ditugu, bakoitzak bere programazioan ingurumen hezkuntza lantzeko.

Beraz, gidaliburu hau honela dago osatua atalez atal:

• Ingurumen hezkuntzako programak.

• Ingurumen arloko dokumentazio eta argibide zentroak.

• Museoak eta beste interpretazio zentro batzuk.

• Baserri eskolak.

• Bestelakoak.

Argitaratzailea:

Nafarroako IngurumenArloko Baliabide ZentroaFundazioaEsker onak:

Nafarroako IngurumenArloko Baliabide ZentroaFundazioak eskertu nahi dugida hau egitekoinformazioa eman duten entitateen laguntza.Laguntza teknikoa:

Isabel Ibarrola ManterolaDiseinua eta maketazioa:

Heda ComunicaciónIrudiak:

Carlos GarcíaImprimatzailea:

ONA Industria Gráfica S.A.Lege-Gordailua:

NA-2395/2005

AurkibideaIngurumenhezkuntzakoprogramak

Ingurumen arlokodokumentazio etaargibide zentroak

Museoak eta besteinterpretaziozentro batzuk

Baserri eskolak

Bestelakoak

5

26

27

28

28

Ingurumen hezkuntzako programak

Gidan ingurumen hezkuntzako programak erakundesustatzaileen arabera ageri dira. Saiatu gara txukun,argi eta zehatz biltzen erakunde bakoitzak eskainitakoprograma guztien edukiak, ekipamenduak, materialaketa abar. Horrez gain, gidan ere ageri dira zerhezkuntza ziklorentzat pentsatuak dauden programaeta jarduera guztiak, argibiderako eta harremanetarakohelbideak, hizkuntza… bai eta beste datu jakingarribatzuk ere, izen ematea errazteari begira.

Gure Sustraiak aterpea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

Astizko aterpea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

Oibarko Energia Berriztagarrien Gela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

Iruñeko Udala. Energia Agentzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Iruñeko Udala. Hezkuntza Alorra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

Iruñeko Udala. San Pedroko Ingurumen Heziketarako Museoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Lizasoko kontzejua. Orgiko hariztia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Iruñerriko Ibai-Parkearen Partzuergoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

Nafarroako Energia Hidroelektrikoa Korporazioa. EHN (ACCIONA Taldea) . . . . . . . . . . . . . . . 14

Astitzko Kobak S.M. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

Ingurumen Zuzendaritza Nagusia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Escur, S.M. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

Nafarroako Kutxa Fundazioa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

Nafarroako Ingurumen arloko Baliabide Zentroa Fundazioa. NIBZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

IDES Fundazioa. Landa Turismoko Zentroa. Beireko aterpetxea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

Ilundaingo Haritz-Berri Fundazioa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

Iruñerriko Mankomunitatea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

Jurramendiko Mankomunitatea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

Nilsa. Navarra de Infraestructuras Locales, S.A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Erreka Turismo Zerbitzuak, S.M. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255

Edukiak Ekipamenduak Norentzat Hizkuntzak

Baserriko koadernoa.

Baratzeko koadernoa.

Landa koadernoa.

Tel.: 948 32 81 [email protected]




Bai

Bai

Bai

Bai

E R A K U N D E S U S T A T Z A I L E A H A R R E M A N E T A R A K O

Gure Sustraiak Aterpea

PROGRAMA: Gure Sustraiak baserri eskolako ingurumen hezkuntzako jarduerak ikasleentzat eta helduentzat

Etxaldea programaIngurumenaz sentsibilizatzea eta haren aldeko begirunea sustatzea.Baserriko abereak ezagutzea.Baserria eta abereak mantentzen ikastea.Ikasleek etxean jaten dituzten elikagai batzuen jatorria jakitea.Konpost egitea baratzean erabiltzeko.

Baratzea programaIngurumenaz sentsibilizatzea eta haren aldeko begirunea sustatzea. Lurraren aldekointeresa sustatzea, bizi iturria den aldetik, eta lurra ez hondatzeko jarrera piztea.Baratzea mantentzen ikastea.Ikasleek etxean jaten dituzten elikagai batzuen jatorria jakitea.Elikagai freskoak eta osasungarriak kontsumitzeko garrantzia aintzat hartzea.Natur baliabideek nekazaritza mantentzeko duten garrantzia aintzat hartzea.

Haritza programaNatur ingurunea ezagutzea.Ingurumenaz sentsibilizatzea eta haren aldeko begirunea sustatzea.Inguruneko animalien eta landareen aldeko begirunea sustatzea.Paisaian ikus daitezkeen ezaugarriak ezagutzea.Ollarango eta Nafarroako gainerako eskualdeetako ekosistemen funtzionamendua ulertzea.Ekosistemen osagaiek ekosistemaren beraren biziraupenerako duten garrantzia ulertzea.

Baserri eskolakobaratze ekologikoa.

Ollarango hariztia etaGure Sustraiakaterpeko gela.

Baserri eskola, ingurukohaztegiak eta OllokoGure Sustraiak aterpea.

Bai

Bai

–

–

6

Santo Tomas k, z/g | 31172 Ollo | NafarroaTel.: 948 32 81 64 | Faxa: 948 32 82 55web: www.guresustraiak.comE-posta: [email protected]

Bai

Bai

Bai BaiBai Bai Bai

Bai BaiBai –Bai

Gazt. Eusk.Haur H. Lehen H. DBH

Eskura dagoenmateriala

Argibidea eta izen ematea

Energia programaIkasleek ulertzea gure eguneroko bizitzarako energiaz dugun beharra.Energia berriztagarria erabiltzeko beharraz sentsibilizatzea, ingurumenari on egiten diolako.Energia lortzeko bideak ikustea.Energia moten alde onez eta txarrez konturatzea.Energia aurreztearen aldeko jarrera piztea.

Energia berriztagarrikoinstalazioa BaserriEskolan bertan.

Bai BaiBai Bai BaiBisitak – EgonaldiakBisita goizez edo arratsaldez. Monografikoa, aukeratu behar. Egunbeteko bisita: monografikoa, aukeratu behar.Egonaldiak: 2, 3 eta 5 egun.Kanpaldiak:- Eguberriak - Inauteriak- Aste Santua - Uda

50 lagunentzakoaterpetxea

Izena emateko datak:Urte osoa.

7

PROGRAMA: Ingurumen hezkuntzako eskola-programa, hezkuntza sektore formalarentzat, Guraso Elkarteentzat eta talde antolatuentzat

Edukiak Ekipamenduak

Astizko aterpea.

Astizko aterpea.

Astizko aterpea.

Astizko aterpea.

Astizko aterpea.

Astizko Aterpea

Norentzat Hizkuntzak

Karst gelaBidaia lurpeko mundura.Saguzarrak, gure adiskideak.Espeleologia.

Etnografia gelaEtnografia gela.Baserri eguna.Mariren altxorra (mitologia).Herri kirolak.

Historiaurreko gelaHistoriaurreko gela.Bizi historiaurrea.Historiaurreko bideak.Historiaurreko tailerrak.

Ekologia gelaEkologia gela.Ekologia tailerra.



Oharrak:Programen diseinua eta kudeaketa:Troska Ingurumen Hezkuntzarako Elkartea.

Argibideak:Paketea: ostatua + IHko jardueren programaEgonaldi antolatuak, luze-laburragoak.www.turismoruralnavarra.com/astitzwww.alberguesnavarra.com/astitz

Bai Bai Tel.: 948 50 41 85Faxa: 948 60 47 [email protected]

Tel.: 948 50 41 85Faxa: 948 60 47 [email protected]




Bai Bai Bai

Bai BaiBai Bai –

Bai Bai– Bai Bai

Bai Bai– Bai –

Kanpaldien antolaketaAsteburuko programak, guraso elkarte eta talde antolatuentzat.

Bai Bai– Bai Bai



Aralarko ingurumen heziketa eskola.


San Pedro kalea, z/g | 31879 Astitz | NafarroaTel.: 948 50 41 85 | Faxa: 948 60 47 14E-posta: [email protected]: www.alberguesnavarra.com/astitzWeb: www.troska.org

Leatxeko errepidea, z/g | 31460 Oibar | NafarroaTel.: 948 87 72 30 - 656 582 108E-posta: [email protected]: www.comarcasanguesa.com


Oibarko EnergiaBerriztagarrien Gela


Oharrak:Ordutegiak eta jarduerak alda daitezke taldeen beharren arabera. EnergiaBerriztagarrien Gelak otorduak eta beste hezkuntza jarduera batzuk kudeatzenditu Mendi Behera inguruan (kulturalak eta naturalak).

Argibideak: www.focesdelcamino.com

PROGRAMA: Zatoz energia berriztagarriak ezagutzera


Oibarko Energia Berriztagarrien Gela.EHNko parke eolikoa.


Energia iturriakBisita ”Berritu zure energia” erakusketara.Saiakuntza haizearekin.Bisita gidatua Oibarko parke eolikora.

“Berritu zure energia”erakusketa.“Berritu zure energia” DVDa.“Energia berriztagarriakNafarroan” DVDa.Material didaktikoa: “Energiaiturriak”.

[email protected]: 948 87 72 30Tel: 656 58 21 08

Bai Bai– 3.zikloa

–




EHNko biomasa planta.

Iberdrolako minizentralhidroelektrikoa.

EHNko biomasa planta. Bai Bai

[email protected]: 948 87 72 30Tel: 656 58 21 08

[email protected]: 948 87 72 30 Tel: 656 58 21 08

[email protected]: 948 87 72 30 Tel: 656 58 21 08

– – Batxilergoa etaheziketazikloak

Bai Bai– – 1.zikloa

Bai Bai– – 2.zikloa

Energia eta bere eraldakuntzaBisita ”Berritu zure energia” erakusketara.Saiakuntza eguzkiarekin.Bisita gidatua Zangozako biomasa plantara.

Energia ete bere kontserbazioa:Bisita “Berritu zure energia” erakusketara.Saiakuntza urarekin.Bisita gidatua Galipentzuko minizentral hidroelektrikora edobisita gidatua Oibarko parke eolikora.

Energia berriztagarriak:Bisita “Berritu zure energia” erakusketara.Saiakuntza eguzkiarekin (termikoa/fotovoltaikoa).Bisita gidatua Zangozako biomasa plantara.

Berritu zure energia”erakusketa.“Berritu zure energia” DVDa.“Energia berriztagarriakNafarroan” DVDa.Material didaktikoa: “Energia etabere kontserbazioa”.

Berritu zure energia”erakusketa.“Berritu zure energia” DVDa.“Energia berriztagarriakNafarroan” DVDa.Material didaktikoa: “Energiaberriztagarriak”.

Berritu zure energia”erakusketa.“Berritu zure energia” DVDa.“Energia berriztagarriakNafarroan” DVDa.Material didaktikoa: “Energia etabere eraldakuntza”.

8

9

Kale Nagusia, 20- behea | 31001 IruñaTel.: 948 22 95 72 | Faxa: 948 21 26 79E-posta: [email protected]: www.pamplona.es


Iruñeko Udala.Energia agentzia

PROGRAMA: Aurkitu energia eta konta ezazu


Programa honetan datza: tailerrak ikastetxean bertan egiten diraeta helburu nagusia da ingurumenaren aldeko jarrera egokiak etaerrespetagarriak sustatzea. Horretarako, heziketa etasentsibilizazioa baliatzen dira, energia aurreztu etaeraginkortasunez erabiltzen ikasteko, eta energia berriztagarriakere lantzen dira.

Bai Bai Irakaslearentzako koadernoa.Ikaslearen koadernoa. (Iruñeko Udala – IruñekoUdalaren Energia Agentziaren aretoak).

Iruñeko UdalaEnergia agentzia.Kale Nagusia, 20 – behea.Tel.: 948 22 95 [email protected]

– 5. - 6. –




Izena emateko datak:ekaina - urria.

Oharrak:Tailerrek ordu eta erdiko iraupena dute eta helburu dute ikasleak energiari etaingurumenari loturiko kontuetan sentsibilizatzea. Programa 2001az geroztik egitenda eta Iruñeko 4.000tik gora ikaslek parte hartu dute.

Argibideak: Programak hiru jarduera hauetan izena emateko aukera ematen du; Energiaagentziaren tailerra, bisita EHNk Erreniegan duen parke eolikora eta, azkenik,mugikortasun iraunkorraren aldeko tailerra, Iruñerriko Mankomunitateak emana. www.pamplona.es

Labirinto jokoa.Eguzki hegazkina eta autoa.Ikastetxeari emandako eguzki-kita.Horma-irudiak.Adierazleen fitxak.Hainbat eratako materiala.Marrazketa eta margoketa gaiak.Etxean lantzeko galdetegiak.

PROGRAMA: Iruña berdea: lorategiei buruzko azterketa


Iruñeko Udala.Hezkuntza alorra


Iruña berdeaTakonera, Ziudadela, Yamaguchi, Media Luna eta Biurdana arteanaukeratu behar da.

Kudeatzailea: Erreka Turismo Zerbitzuak S.L.Tel.: 948 22 15 06



Oharrak:Gehienez 25na ikaslez osaturiko taldeak monitore bakoitzeko. Iraupena: ordu etaerdi. (1) Iruñeko 6. mailako taldeak / (2) Iruñeko lehen hezkuntzako beste mailabatzuk / (3) Iruñeko ikastetxeak / (4) Iruñetik kanpoko ikastetxeak.

Argibideak: Baita, frantsesez, ingeleraz eta italieraz ere.

Bai Bai Iruña berdea liburua.

Iruña berdea liburua.

Iruña berdea liburua.

Tel.: 948 22 15 06

Tel.: 948 22 15 06

Tel.: 948 22 15 06

– 6. (1) –

Bai Bai– Bai (2) Bai (3)

Bai Bai– Bai (4) Bai (4)






10

PROGRAMA: Iraunkortasunaren aldeko heziketa


San Pedroko IngurumenHeziketarako Museoa. 3. gela.

Iruñeko Udala.San Pedroko IngurumenHeziketarako Museoa


Nafarroako faunaNafarroan dauden animaliak eta beren ekosistemak.Animalien soinuen interpretazioa.

Errotazar kalea, z/g | 31014 IruñaTel.: 948 14 98 04 | Faxa: 948 12 37 21E-posta: [email protected]


Bai Bai Animalien siluetak dituztenfitxak.Margoak.CDa: animalien soinuak.

Argibidea eskura dagoIruñeko udalaren web orrikoMuseoaren ikonoan:www.pamplona.net etaMuseoan bertan.Izena emateko, Museoarekinharremanetan jarri behar da.

Bai Bai –


Bai Bai Marraztu eta margotzekomaterial didaktikoa.Bilketa sailkaturakoedukiontziak.Atrezo hondakinak.

Bai Bai –

San Pedroko IngurumenHeziketarako Museoa.

Ezagutu MuseoaBisita gidatua Museoaren 8. aretoetara. Banakako jarduera: aztarna ekologikoaren kalkulua eta energia eraginkortasunezerabiltzeko adibide bat.

Bai Bai 1. fitxa. Ingurumenaren alderdiorokorrak: giza eraginak etakonponbideak.2. Fitxa, Aztarna ekologikoa.

– Bai Bai





Energia tailerra: eguzki-helikopteroaEguzki-energiarekin dabilen prototipo bat egitea, materialbirziklagarriaren bidez eraikia.

Bai Bai Plantillak.Motoreak.Eguzki-plakak.

– Bai –


Ibai kutsaduraren tailerraIbaia nola kutsatzen den erakusten duen partaidetza-simulazioaeta horrek berekin dakartzan ondorioak, errekan bizi den izakibaten ikuspegitik.

Bai Bai Plantillak.1. fitxa: non bizi da Marucha?

– Bai –


Zarata bihurtzen den soinuaSoinuari buruzko esperientziak eta hartatik ezagutza zientifikoakeskuratzea, joko elkarreragileen bidez.

Bai Bai Joko elkarreragileak.Landako fitxak.Mapak.Sonometroa.

– Bai Bai


Energia tailerra: eguzki-labeaEguzki-labe bat egitea, botatzekoak diren materiala erabilita.

Bai Bai Plantillak.Bota daitekeen materiala.

– – Bai


Garapen iraunkorra eta Tokiko Agenda 21Sormenezko dinamikak, ikasleak garapen iraunkorrerantzbideratzen dituzten kontzeptuak eta jarrerak lantzeko; horrela,ikasleek bere eginen dute lelo hau: “Orokorrean pentsatu, tokian-tokian jardun”, Iruñeko Agenda 21aren ezaugarria, alegia.

Bai Bai 5. Fitxa. Adierazleak.– – Bai

Izena emateko datak:Ikasturtean.Ordutegia: Asteartetik larunbatera: 10:00 – 13:00 eta 16:00 – 18:00 (ekaina,uztaila eta abuztua: 17:00 – 19:00). Igande eta jaiegunetan: 10:00 – 13:00. Bisitagidatuetarako aldez aurretik hitzordua eskatu behar.

Oharrak:Bisitak ingeleraz eta frantsesez ere eskaintzen dira. Halaber, jarduerakbatxilergorako eta gradu erdiko nahiz goi graduko heziketa zikloetarako eskaintzen dira.

Argibideak: www.pamplona.net eta San Pedroko Ingurumen Heziketarako Museoareneskola-kanpainaren eskuorrietan.

11

Kontsumoa eta hondakinakBilketa sailkatuan dauden edukiontzi motak, erabilera eta garrantzia.Txotxongilo baten bidez azaltzen dira hondakinen kudeaketa txarrakingurumenari ekartzen dizkion arazoak eta, hondakinak moduarduratsuan tratatuta, hobetu egiten dugula gure ingurunearekindugun harremana. Bukatzeko, asmoen adierazpena egiten da.

12

Kuartelenea EtxeaSan Simon karrika, 37 | 31977 LizasoTel.: 948 30 53 00 | Faxa: 948 30 53 00E-posta: [email protected]


Lizasoko Kontzejua.Orgiko hariztia

Izena emateko datak:Eskola Buletinean argitara emandako eskola datetan (udazkeneko kanpainak: iraila. Udaberriko kanpainak: martxoa).

Oharrak:Materialak eskatzeko, jarri harremanetan fitxa honetan ageri diren telefonoekin edoposta elektronikoekin. Ikasleen bisitarako Unitate Didaktikoa Haur Hezkuntzarakoeta Lehen Hezkuntzako 1. ziklorako moldatzen ari gara, horiek baitira hona gehienetortzen diren eskola-ikasleak. Larraintzarko ikastetxearekin antolatzen ditugunekintza bereziak hemengo beste ikastetxearentzat ere presta litezke: Jauntsaraskoikastetxea (Basaburua). Larraintzarko ikastetxearekin egindako jarduerak LehenHezkuntzako haurrentzat izan dira oraingoz, baina beste mailetako ikasleentzat ereegin litezke.

Argibideak: Eskola Buletinean.* Ele bitan (baina zati batzuk ez daude euskaraz).Ingeleraz ere bisita gidatuak daude.

PROGRAMA: Ingurumen Hezkuntza eta Sentsibilizazio Programa Orgiko Hariztiaren Natur Erreserbaren Eremuan


Orgiko ibilbideak.


Ikasleendako bisita gidatuakOihaneko ekosistema, fauna eta landaredia, geologia, historia,erabilerak (tradizionalak eta gaur egungoak).

Bai Bai Unitate Didaktikoa (LehenHezkuntzako 2. zikloa eta DBH).Landa koadernoa.Jardueren fitxak.

GARRAPO S.L.Tel.: 948 305300Tel.: [email protected]

GARRAPO S.L.Tel.: 948 305300Tel.: [email protected]

Bai Bai Bai




Itsuendako ibilbide interpretatiboaAuto-gidatua edo Orgiko gidari batek lagundurik(ikasleek ere jarduera horretan parte har dezakete)

Oihaneko ekosistema, fauna eta landaredia, beste zentzumenakerabilita (entzumena, usaimena, ukimena).

Adin guztietako bisitariguztiak, baina bereziki

diseinatua dago ikusmenurritasuna dutenentzat.

300 metroko ibilbide moldatua,soka gidariaz eta braillezdauden kartelez hornitua.

Bai*Bai* Braillez dauden kartelak etaitsutasuna simulatzekomozorroak.

PROGRAMA: Iruñerriko Ibai-Parkearen Partzuergoaren Ingurumen hezkuntzako programa


Iruñerriko Ibai-Parkearen Partzuergoa


Ibaiaren ekologiari buruzko jolas hezigarrien tailerra.

Barañaingo etorbidea, 22 behea | 31008 IruñaTel.: 948 17 69 28E-posta: [email protected]: http://nilsa.tracasa.es/indice.aspx


Izena emateko datak:Gomendatzen dugu izena ematea gutxienez jarduera egin baino hilabete lehenago.Izena emateko ordutegia: astelehenetik ostiralera, 9:00etatik 14:00etara.

Oharrak:Azaldutako programa guztiak zabalik daude helduen talde antolatuentzat eta taldeespezializatuentzat (bisita instituzionalak, talde profesional interesatuak,…) baieta ikasle taldeentzat ere: erdi eta goi mailako prestakuntza zikloak, lanbidehastapenerako programak.Garrantzitsua da eskuorria begiratzea edo heziketa taldearekin harremanetanjartzea (Arbuniés y Lekunberri Asociados S.L.), jarduera bakoitzean gehienezzenbat lagunek parte har dezaketen jakiteko eta/edo jardueren iraupena jakiteko.

Argibideak: http://nilsa.tracasa.es/principal.aspx?m=7* Parkearen Partzuergoak uzten ditu txirrindulak, kaskoak eta xirak

(halakorik behar bada).

Bai BaiBai Bai Bai

Ibilbidea txirrindulaz, parkea deskubritzeko*. Bai Bai Ibilbidea txirrindulaz parkeadeskubritzeko, eskuorriinterpretatiboa: “ibaia betiguztion kontua izan da”.

– – Bai

Ibilaldi gidatua eta paisaia behatzea Burlatako ur-biltegitik.

Bai Bai– 2. eta 3.zikloak

Bai

Jolas tailerra + txirrindula. Bai Bai– – Bai

Jolas tailerra + paisaia. Bai Bai– 2. eta 3.zikloak

Bai




Arbuniés y LekunberriAsociados SL.Tel.: 948 [email protected]



13

14

Diseinua eta garapena: EHN eta FIRA taldeaIratxe Monasterioa k., 3 | 31011 IruñaTel.: 948 26 32 25 | Faxa: 948 26 37 61E-posta: [email protected]

E R A K U N D E S U S T AT Z A I L E A H A R R E M A N E T A R A K O

Nafarroako EnergiaHidroelektrikoa Korporazioa.EHN (ACCIONA Taldea)

Izena emateko datak:Ikasturte hasieran, urriaren 15a bainolehen, jardunaldi berriztagarrientzat etaLanda Koadernoen bidezko bisitentzat.Dibulgazio bisitetan, ikasturte osoan, 15 egun aurretik.

Oharrak:Programa bideratua dago energia iturri berriztagarriak erabiltzeak dakartzanabantailak azaltzera. Halaber, gogoeta sustatzen du kontsumo arduratsuaren,eraginkortasun energetikoaren eta garapen iraunkorraren artean dauden loturez.Bisiten edukiak energiari, energia sortzeari eta erabiltzeari loturiko kontuaklantzen ditu hainbat arlotatik begira: ingurumena, teknologia, paisaia etagizartea.

Argibideak: Programa hau eskaintzen ari gara 1994-95 ikasturtetik aurrera. Beraz, hamarekitaldi horietan, 2004ko irailera arte, guztira 66.215 eskola-ikaslek etairakaslek parte hartu dute, 1.053 bisita izan dira instalazioetara eta 936eskola-saio eman dira. Jarduerak egiten dira Ikastetxearenprogramazioarentzat egokienak diren datetan. Jardunaldi berriztagarriak eta Landa Koadernoen bidezko bisitak. Taldeekinbatera ingurumen arloko bi hezitzaile joaten dira. Ikasleak gehienez 45 diramutiletan eta 50 nesketan, eta gutxienez 2 irakaslek joan behar dute.Iraupena: 2 ordu eta erditik 4 ordu eta erdira, bisita lekuaren arabera.Dibulgaziorako bisitak. Gehienez 55 ikasle. Ordu 1etik 2 ordura, zerbisitatzen den kontuan hartuta.

PROGRAMA: Berriztagarriak: iraunkortasunerako energia


Eolikoa: Erreniega, Guerinda,Izko.Biomasa: Zangozako planta.Fotovoltaikoa: Tuterako planta.Biodiesela: Caparroso planta.Aerosorgailuen fabrikazioa:Ingetur, Barasoain.


Bisita gidatuak iturri berriztagarriak erabilitaenergia sortzen duten instalazioetara

Hiru bisita mota:Jardunaldi berriztagarriak, bisita 2 instalaziotara egun berean.Bisita parke eoliko batera, Landa Koadernoa erabilita.Dibulgaziorako bisitak edozein instalaziotara.

Bai Bai Ikasleentzat:- Landa Koadernoak.- Zabalgarri informatiboak.Irakasleentzat:- Koadernotxo informatiboak.

FIRA taldea– 3. zikloa DBHko 1. – 4.mailak.

Batxi-lergoa

Lanbidehezike-

takozikloak




PROGRAMA: Aralarko karst abentura. Aralarko erraiak denon eskura. Lurrazpiko ekosistemaren ezaugarriak eta berezitasunak


Ikusentzunezkoa.

Astitzko Kobak S.M.


Lurrazpiko mundua Aralar mendian

Plazaola, 21 | 31870 Lekunberri | NafarroaTel.: 948 50 72 05 - 680 660 774E-posta: [email protected]: www.mendukilo.com


Bai Bai Aralar mendiari buruzkounitate didaktikoa.

Bai Bai Bai

Kobazuloaren replika.Lurrazpiko ekosistemaren bereizitasunak:biotopoa eta biozenosia

Bai Bai Biotopo eta biozenosiarenunitate didaktikoak.

Bai Bai Bai

Eskura dagoen materiala


Gazt. EuskHaur H. Lehen H. DBH

[email protected]: 680 660774


Karstaren maketa.Exokarsta eta endokarstaren arteko erlazioestua, erraz apur daitekeen oreka

Bai Bai Jorratutako gaiak lantzekounitate didaktiko ezberdinak.

Bai Bai Bai

Ibilbide gidatu interpretatiboaMendukiloko kobazuloturistikora.

Lurrazpiaren mirariak


Izena emateko datak:Irailaren 15etik aurrera. Mendukiloko natur eskolak hilabete hauetan garatuko ditu bere programak: urria-azaroa / otsaila, martxoa, apirila, maiatza eta ekaina.

Oharrak:Programa nagusiak 2:30'-3 ordutako iraupena du eta ondorengo azpiataletanoinarritzen da:• Kobazuloko harrera etxera bisita ikusentzunezkoa ikusteko (14').

Ikusentzunezko honek Aralarko mendizerran kokatzen gaitu, erreferentzi bezalaMendukiloko lezea hartuz.

• Kobazuloaren replika: harrera etxearen gela bat, lurrazpia balitz bezala girotuaeta atondua dago. Bertan, kobazuloan beha daitezkeen formazio geologikoezberdinak (estalaktitak, estalagmitak, koladak, zutabeak, banderak, gours-ak...), berauetan bizi den fauna (saguzarrak eta troglobioak) eta gizakiaksorrarazten dituen arazoak aurkezten zaizkigu.

• Karstaren maketa: etxearen ertz batean, exokarsta eta endokarsta erakustendizkigun maketa bat ikusteko aukera izanen dugu. Bertan formazio ezberdinaketa kanpoaldearen nahiz lurrazpiaren arteko erlazio estua behatzeko paradaizanen dugu. Lurrazalean burutzen diren ekintza guztiek bere eragina dutelurrazpian eta alderantziz. Kanpoaldearen eta barrualdearen artean oso errazeraldatu daitekeen oreka bat badago. Dolinak, sumideroak, iturburuak, lenaredo lapiazak, surgentziak, lakuak... beha daitezke. Maketa interaktibo bat da.

• Harrera etxetik irten eta kobarako bidean, exokarsteko zenbait osagai ikustekoaukera izanen dugu (dolinak, lenar edo lapiazak...).

• Mendukiloko kobazulo turistikora bisita: gidatutako eta zaldain flotakorrennahiz argi dinamikoen bitartez atondutako ibilbide interpretatibo baten bidez,bisitariek harrera etxean aipatutako osagaiak eta formazio geologikoak ikustekoparada izanen dute. Ibilbideak 1h-ko iraupena du gutxi gorabehera.

Programa eta ekintza guztiak hezkuntza maila ezberdinetara moldatzeaz gain,klasean garatzen diren gaiekin elkarlotuak daude

Argibideak: Eskainitako programez gain, ikastetxeak eskatzen badu, unitate didaktiko berriakere eskaini genitzake gelaren beharretara moldatuta. Programak behar den bezalagaratzeko, gehienez 40 ikaslez osaturiko taldeak onartzen ditugu.

15


IngurumenZuzendaritza Nagusia

PROGRAMA: Ingurumen Hezkuntzako Ekipamendua

Las Cañasurtegikobehatokia.

– Bai Bai

Edukiak Ekipamenduak Norentzat

Haur H. Lehen H. DBH

Eskura dagoen materiala

Tel.: 696 83 08 98


Bai Bai

Pitillaskoaintzirakobehatokia.

– Bai Bai Tel.: 619 46 34 50Bai –

– Bai Bai Bai Bai

Gazt. Eusk

Hizkuntzak

Izena emateko datak:Udazken-neguko kanpaina: irailaren 2. hamabostaldia.Udaberriko kanpaina: otsailaren 15etik martxoaren 15era.

IrunberrikoNaturarenInterpretazioZentroa.

Tel.: 948 88 08 74

Tel.: 948 89 06 41

Tel.: 948 47 53 17

Unitate didaktikoak.Ikus-entzunezko bitartekoak.Erakusketa iraunkorra: informazioa emateko panelak, argazkiak.

Ikus-entzunezko bitartekoak.Erakusketa iraunkorra: informazioa emateko panelak, argazkiak.

– Bai Bai Bai Bai

– Bai Bai Bai Bai

Tel.: 948 59 24 21

Tel.: 948 38 24 38


Bai Bai Bai Bai Bai

– Bai Bai Bai Bai

OtsagabikoNaturarenInterpretaziozentroa.

ErronkarikoNaturarenInterpretazioZentroa.

BertizkoJaurerriaren Natur Parkea.

Urbasa-AndiakoNatur Parkea.

Oharrak:Izen emateak telefono bidez egin behar dira.Badira irakasleen eskura dauden ikasmaterialak eduki eta ekipamendu guztietarako.Zehazki, eskura daude helbide honetan: www.crana.org

Argibideak: “Eskola Buletinean”. Nafarroako Ingurumen arloko Baliabide Zentroaren web orrian: www.crana.org

Kudeaketa: Gestión Ambiental-Viveros y Repoblaciones de Navarra.Aita Adoain k., 219 behea | 31015 Iruña | Tel.: 948 38 24 38 | Faxa: 948 38 23 91E-posta: [email protected] | web: http://www.gavrn.comPitillasko Aintziraren Behatokia, kudeaketa: Pitillasko Udala.Tel.: 948 74 50 05 | Faxa: 948 74 52 75

16


Unitate didaktikoak.Ikus-entzunezko bitartekoak.Informazio zentroko erakusketa iraunkorra: informazioaemateko panelak, argazkiak.Borda Seberinoko Interpretazio alorreko erakusketairaunkorra: informazioa emateko panelak, argazkiak,objektuak.

Unitate didaktikoak. Ikus-entzunezko bitartekoak.Material optikoa: prismatikoak, teleskopioak, telekamara.Erakusketa iraunkorra: informazioa emateko panelak.Informazio eta dokumentazio zentroa.

Unitate didaktikoak. Ikus-entzunezko bitartekoak.Material optikoa: prismatikoak, teleskopioak, telekamara.Erakusketa iraunkorra: informazioa emateko panelak.Informazio eta dokumentazio zentroa.

Ekosistema hezeen fauna eta landaredia.Gune naturalen kontserbazioa: Naturgune babestuak.Klima, erliebe, lurzorua.Ekosistema heze baten historia eta erabilerak.

Gune naturalen kontserbazioa: Naturgune babestuak.Klima, erliebe, lurzorua.Ekosistema heze baten historia eta erabilerak.

Harkaitzetako fauna eta landaredia.Gune naturalen kontserbazioa: Naturgune babestuak.Nafarroako Aurrepirinioen arroetako klima, erliebea, lurzorua.Nafarroako Aurrepirinioen arroetako paisaia eta erabilerak.

Pirinioetako oihaneko fauna eta landaredia: pagadi/izeidia.Gune naturalen kontserbazioa: Naturgune babestuak.Nafarroako Pirinioetako klima, erliebea, lurzorua.Nafarroako Pirinioetako paisaia eta erabilerak.

Fauna eta landaredia Nafarroako Pirinioetan: mendi-pinuko bazkalekuaketa oihanak.Erabilerak ekosistema horietan, bazkalekuak, abeltzaintza.Gune naturalen kontserbazioa: Naturgune babestuak.Nafarroako Pirinioetako klima, erliebea, lurzorua.Nafarroako Pirinioetako paisaia eta erabilerak.

Oihan atlantikoko fauna eta landaredia.Gune naturalen kontserbazioa: Naturgune babestuak, erabilera etakudeaketa Natur Parke batean.Nafarroako Kantauri aldeko klima, erliebea, lurzorua.Nafarroako Kantauri aldeko paisaia eta erabilerak.

Urbasa-Andia mendietako fauna eta landaredia: oihanak, soilak etaharkaitzak.Erabilera tradizionalak Urbasa-Andian: oihanaren eta bazkalekuenerabilerak. Beste erabilera tradizionalak.Gune naturalen kontserbazioa: Naturgune babestuak, erabilera etakudeaketa Natur Parke batean.Urbasa-Andia: Klima, geologia eta erliebe karstikoa. Lur-azpia.Urbasa-Andia mendien historiaurrea. Monumentu megalitikoak:trikuharriak, tumuluak, iruinarriak.


PROGRAMA: Astialdiko jarduerak taldeentzat


Bai Bai [email protected].: 948 55 50 22Faxa: 948 55 17 45

Bai Bai Bai

Iratxe Monasterioa, z/g | 31200 Lizarra | NafarroaTel.: 948 55 50 22 | Faxa: 948 55 17 45E-posta: [email protected]

Escur, S.M.

Uraren zikloari buruzko ingurumen programak





Oharrak:Jarduerak 20nako taldetan egiten dira.

Argibideak: Ingurumen programez gain, naturan ere astialdiko jarduerak egiten dira:espeleologia, piraguismoa, eskalada, BTT, txangozaletasuna. e.a.

17

PROGRAMA: Campus Neptuno


Blanca de Navarra udalekuaHondarribian.

Nafarroako Kutxa Fundazioa


Modalitatea: 3 edo 5 egunPadura, arrantza, landazabala eta itsaslabarrak. Era berean,kultura eta tradizioak.

Karlos III.a, 8 (Lehen solairua) | 31002 IruñaTel.: 948 20 82 08


Izena emateko datak:Urritik martxora arte zabalik, bete arte.

Oharrak:Programa martxotik ekainera egiten da.* Programa horrekin elkarlanean aritzen da Nafarroako Gobernuko

Mendi Zerbitzua.

Bai Bai Unitate didaktikoak. Nafarroako Kutxa Fundazioaeta SedenaTel.: 948 20 82 08

– 5. eta 6.maila

1. eta 2.maila




PROGRAMA: Campus Urbasa


Urbasako Bioitza kanpina.


Modalitatea: 3 edo 5 egunMorfologia, fauna, landaredia, uraren zikloa, gizakiarenpresentzia eta klima.

Bai Bai Unitate didaktikoak. Nafarroako Kutxa Fundazioa,Artelatz eta SedenaTel.: 948 20 82 08

– 5. eta 6.maila

1. eta 2.maila




PROGRAMA: “Apadrina un árbol” kanpaina*


Kanpaina honen helburua da ikastetxeek bere gain har dezatelaegokitu zaien lursaila, basoberritzeko, eta gutxienez hiru urtezarduratu daitezela lursaila mantentzeaz.Zehazki, goiz edo arratsalde batez, ikasleak Erreniegara joaten dira,oihanei eta zuhaitzei buruzko ezagutzak eskuratzeko, bai etamendiko suteek kiskali duten hegoaldeko mendi hegalalehengoratzeko ere.

Bai Bai Unitate didaktikoak. Nafarroako Kutxa Fundazioaeta SedenaTel.: 948 20 92 08

– 5. eta 6.maila

1. eta 2.maila




Izena emateko datak:Azaroaren 15era arte, ikasturte bakoitzean.

18

PROGRAMA: Gizarte eta heziketa arloko neurriak, energia aurreztu eta eraginkortasunez erabiltzeko


Nafarroako Ingurumen arlokoBaliabide Zentroa (NIBZ).

Nafarroako Ingurumenarloko Baliabide ZentroaFundazioa (NIBZ)


Energiak batuzErakusketa: energia aurreztu eta eraginkortasunez erabiltzekoteknologiak. “Kontsumo murriztu, ongizatea hobetu”.

Aita Adoain kalea, 217 – behea | 31015 IruñaTel.: 948 14 08 18 | Faxa: 948 12 32 35E-posta: [email protected]: www.crana.org



Oharrak:* EUSKARAZ BISITA GIDATUAK EGITEN DIRA.Erakusketa ibiltaria Nafarroako toki erakundeen aretoetan paratzen da.

Argibideak: Ikus “dokumentazio zentroak” atala.Era berean, web orrian:www.crana.org

Bai * Eskuorria, energiari buruzkotxostena, ikus-entzunezkoa.Unitate didaktikoa.

Tel.: 948 140818Faxa: 948 [email protected]

Tel.: 948 140818Faxa: 948 [email protected]

– Bai Bai

Energia eta aldaketa klimatikoaEnergia aurrezteari eta eraginkortasunez erabiltzeari buruzkoerakusketa.

Bai * Eskuorria, kartela, ikus-entzunezkoa.

– Bai Bai




Nafarroako Ingurumen arlokoBaliabide Zentroa (NIBZ).

19

Carrera de Aragón k., 1 | 31393 Beire | NafarroaTel.: 948 74 00 41 | Faxa: 948 71 22 11E-posta: [email protected]: www.beire.com


IDES Fundazioa. Landa Turismoko Zentroa.Beireko aterpetxea


Oharrak:3-4 orduko tailerrak, 2 eguneko programak, 3 eguneko programak, hainbategunetako kanpaldiak, Guraso Elkarteendako programak.

Argibideak: Txus Rey.

PROGRAMA: Ingurumen Hezkuntzako Zentroa – Artisautza Zentroa.


Baratza eta mahastia.


Baratza Bai Bai Baratzeko materiala. [email protected].: 948 74 00 41

Bai Bai –

Mahastia jabetzan.Mahats bilketa Bai Bai Prentsa.Hainbat material.Web.

Bai Bai –

Alberqueko finka eta Pitillasko aintzira.

Inguruko natura ezagutzea Bai Bai Dokumentazioa.Hainbat material.Web.

Bai Bai –

XIV. mendeko instalazioak.Erriberriko gaztelua eta inguruko herriak.

Erdi Aroa ezagutzea Bai Bai Dokumentazioa.Gela moldatuak.Hainbat material.Web.

Bai Bai –

Alberqueko instalazioak. Eltzegile-tornua.Artisau taldea.

Tailerrak:Buztingintza.Birziklapena.Artea eta natura.Arte hastapena.Herri jokoak.Euskal mitologia.Munduko artisauak.Historia topagunea.

Bai Bai Tailerrak garatzeko materialak.Web.

Bai Bai –




20

Unidades didácticas

- Bai -

Bai Bai

Bai Bai

Bai Bai

BaiBai -

Haur H. Lehen H. DBH


Haritz Berri baserri eskolaTel.: 948 33 90 04


Bai Bai

Gazt. Eusk

PROGRAMA: Ingurumen Hezkuntzako Ekipamendua Haritz Berri Baserri Eskola


Harrera gela.Baserria: hainbat ukuilu eta etxeko abereak dituzten parkeak.

Animalien fitxak.

Baserriko koadernoa ikasle parte hartzaileentzat.Animalien fitxak.Animalien inbentarioa.




Nafarroako Rural Kutxako bulegoak

Harrera gela.Baserria.Biltegiak, tresnak, museoetnografikoa, inkubagailua, e.a.Erlezaintza gela.

Harrera gela.Ibilbide seinaleztatuak, etxola-aterpea, baso didaktikoa.Tailerrak egiteko gelak.

40 lagunendako aterpetxea.Baserria, baratzeak, tailerrak.Ikus-entzunezko materiala.Haurrendako parkea.Kirol eremua.

Ilundaingo Haritz-Berri Fundazioa

Norentzat

- Bai - Bai Bai

Baratzeko koadernoa ikasleentzat.Bai Bai

- Bai - Bai Bai


40 lagunendako aterpetxea.Baserria, baratzeak, tailerrak.Ikus-entzunezko materiala.Haurrendako parkea.Kirol eremua.

Baserriko, baratzeko eta basokokoadernoak parte hartzaileentzat.

Bai Bai - Bai Bai

Kanpaldiko koadernoa ikasle parte hartzaileentzat.

- Bai - Bai Bai

Hizkuntzak

Bisitak baserriraEtxeko abereak, sailkapena, elikadura, ekoizpenak, zainketak...

Baserriari buruzko jardunaldi monografikoakEtxeko abereak, sailkapena, elikadura, ekoizpenak, zainketak...Erlezaintza. Kandela tailerra.Baserriko lanak: tresnak, museo etnografikoa, inkubagailua, e.a.

Baratzeari buruzko jardunaldi monografikoaNekazaritza ekologikoaren oinarriak.Baratzezaintza.Baratzeko beste produktu batzuk: fruta-arbolak, mahastia, landareapaingarriaren mintegia, baso mintegia, hazitegiak.Ogia egiteko tailerra.

Basoari buruzko jardunaldi monografikoaBasoa, natur ingurunea.Sendabelarrak. Pomada egiteko tailerra.

Egonaldiak baserri eskolan2 edo 3 eguneko egonaldiak mantenu osoan, ikastetxeekinadostu beharreko programa garatzeko, gai monografikoaklantzeko: baserria, baratzea, basoa.

Udako kanpaldiak

Argibidea eta aurre inskripzioa:Irailaren 1etik 30era. Tel.: 948 339004, 9etatik 14etara.Posta elektronikoa: [email protected]

Udako kanpaldietarako: Ekainaren 1a baino lehen, Nafarroako Rural Kutxako bulegoetan.

San Juan kalea, z/g | 31192 Ilundain | NafarroaTel.: 948 33 90 04 | Faxa: 948 33 90 88web: www.granjaescuela-haritzberri.com E-posta: fundació[email protected]: [email protected]

Oharrak:Programa guztiak Ilundainen egiten dira (Aranguren ibarra), Nafarroako Rural Kutxak babesturik.Beste baliabide batzuk: liburutegia edo ingurumen arloko baliabide zentroa, herri kiroletarakomateriala, museo etnografikoa, energia berriztagarrietarako materiala (panel termikoak ur berosanitariorako, panel fotovoltaikoak artzain elektrikoetarako eta urmaeleko motorrarentzat, eguzki-sukaldea).Material batzuk propio eginak daude gure programetan parte hartzen dutenentzat (baserriko,baratzeko, basoko, kanpaldiko koadernoak, animalien fitxak) eta beste batzuk jende guztiarentzat dira.

Argibideak:www.granjaescuela-haritzberri.com


Basoko koadernoa.Ilundaingo basoa (koadernoa).Ilundaingo landaredia (liburua).Ibilbideak Aranguren ibarrean(liburua eta planoak).

Harrera gelaBaratze ekologikoa, berotegiak,ernetze landarea eta hazienbiderketa, fruta-arbolak,mahastia, baratzeko bestelandare batzuk.Tailerrak egiteko gelak.

21

22

PROGRAMA: Ingurumen heziketa arduraz jokatzeko


Iruñerriko Mankomunitatea


Ura, hornidura eta saneamenduaTratamendua.Portaera arduratsuak, erabilera eragingarria.Bisita gidatuak.

Mankomunitatea: Chinchilla jeneralaren kalea, 7 | 31002 IruñaIngurumen Heziketarako programa: Imaz anaien k, 1 | 31002 IruñaTel.: 948 42 31 94 - 948 42 32 85 | Faxa: 948 42 32 20E-posta: [email protected] | [email protected]: www.mcp.es


Izena emateko datak:Ikasturtean izen ematearen hurrenkeran.Irailaren 1etik urriaren 31ra, Iruñerriko ikastetxeentzat, ikastetxean bertan jasotakoeskabide fitxaren bidez.

Oharrak:Jarduera bereziak daude Mankomunitatean sarturiko herrietako ikastetxeentzat.

Argibideak: Jarri harremanetan Jose Alzueta edo Marta Vitalekin. IruñerrikoMankomunitatearen Ingurumen Heziketarako Programa.

Bai Bai Unitate didaktikoak.Bideoak.Ekipamendu didaktikoainstalazioetan.Eskuorriak eta hiruorrikoak.

MankomunitatearenIngurumen HezkuntzakoProgramaTel.: 948 42 31 94www.mcp.es

Bai Bai Bai

Eskualdeko Hiri Garraioaren Autobusa.

Hiri garraioa eta mugikortasun iraunkorraTailerrak ikastetxean.

Bai Bai Unitate didaktikoak.Programaren bideoak.Garraioaren maleta.

– Bai Bai




Hiri Hondakinak TratatzekoZentroa. Gongora.

Bai Bai– Bai BaiZaborrak eta birziklapenaTratamendua.Kontsumo arduratsua.Bisita gidatuak.Kanpainak.Tailerrak ikastetxean.

Unitate didaktikoak.Bideoak.Papera birziklatzeko papera.Gidak eta hiruorrikoak.

Iturriak: Eugiko urtegia etaArtetako iturburua.Edateko Uren Araztegia:Urtasun eta Egillor.Mendillorriko ur-biltegiak.Arazuriko Hondakin UrenAraztegia.Interpretazio Zentroak.

Antso Azkarra k, 6 | 31200 Lizarra | NafarroaHondakin eta Ingurumen ArloaTel.: 948 55 27 11 | Faxa: 948 55 44 39E-posta: [email protected]: www.montejurra.com


JurramendikoMankomunitatea


Argibideak: www.montejurra.com

PROGRAMA: Sentsibilizazioa eta argibidea hiri hondakinen birziklapenari buruz


Interpretazio zentroa.


Bisita gidatua: Hiri Hondakinak Birziklatzeko

eta Konpost egiteko Planta

Bai – Material grafikoa. www.mancomunidadontejurra.comTel.: 948 55 27 11Faxa: 948 55 44 39

Bai Bai Bai

Panelak.Erakusketa ibiltaria Bai –Bai Bai Bai

Argibide estatikoa.Beste batzuk.

Informaziorako materiala Bai –Bai Bai Bai




23

Barañaingo etorbidea, 22 behea | 31008 IruñaTel.: 948 17 69 28E-posta: [email protected]: http://nilsa.tracasa.es/indice.aspx


Nilsa. Navarra de InfraestructurasLocales, S.A.

PROGRAMA: Ingurumen hezkuntzako programa hondakin urak arazteari buruz


Nafarroa osoko Hondakin Uren Araztegiak (Arazurikoaizan ezik).


Ikasleendako bisita gidatuak: Hondakin Uren Araztegiak

Bai Bai Hondakin urak arazteariburuzko material didaktikoa.Horma-irudi hezigarria urariloturiko ohiturei etaportaerei buruz.Hondakin uren araztegieiburuzko fitxa teknikoak.Hondakin uren araztegieiburuzko fitxa-laburpenak.

Arbuniés y LekunberriAsociados SL.Tel.: 948 21 01 31E mail: [email protected]

– Bai Bai

Nafarroa osoko Hondakin Uren Araztegiak (Arazurikoaizan ezik).

Haur hezkuntzako ikasleendako bisita tailerrak:Hondakin Uren Araztegiak

Bai BaiBai – –




Izena emateko datak:Komeni da izena ematea jarduera egin baino hilabete lehenago.Izena emateko ordutegia: astelehenetik ostiralera, 9etatik 14etara.

Oharrak:Talde antolatuendako hondakin uren araztegietarako bisita gidatuak heldueizuzenduta daude.Ikastetxeetako bisitak zabalik daude erdi eta goi mailako Lanbide Heziketara etaLanbide hastapenera. Komeni da heziketa taldearekin harremanetan jartzea (Arbuniés y LekunberriAsociados SL), hainbat gauza argitzeko: bisiten iraupena, gehienezko bisitarikopurua eta beste datu interesgarri batzuk.

Argibideak: Hondakin urak arazteari buruzko material didaktikoa honela osaturik dago:irakasleendako orientabide koadernoa, ariketa fitxategia eta informaziorakodokumentu bat. DBHko lehen ziklora bideratua dago, baina irekia da eta aurrekonahiz ondoko ikas mailetarako ere egokitu daiteke.

24

PROGRAMA: Errege Bardea, natura eta gizakiak


Erreka Turismo Zerbitzuak, S.M.


Errege Bardea

Curia kalea, 18 behea | 31001 IruñaTel.: 948 22 15 06



Oharrak:Gehienez, 25eko taldeak monitore bakoitzeko. Iraupena: egun osoa.

Argibideak: Era berean, frantsesez eta ingeleraz.Erreka Turismo Zerbitzuak S.L.k ere bestelako hezkuntza programak eskaitzen ditu:“El juglar de la Navarrería”, “A la sombra de las murallas”, “Pamplona, capital del Reino”.

Bai – Ariketak, jarduera bitarteanegiteko.

Erreka Turismo zerbitzuak, S.L. Tel.: 948 22 15 06

– Bai Bai




25

26

Ingurumen arloko dokumentazio eta argibide zentroak

Nafarroako Ingurumen arloko Baliabide ZentroaDokumentazio zentroa eta liburutegia.Aita Adoain kalea, 217 behea-31015 Iruña (Nafarroa)Tel.: 948 14 08 18

Iruñerriko MankomunitateaImaz anaien kalea, 1 - 31002 Iruña (Nafarroa)Tel.: 948 42 31 94

Ilundaingo Haritz-Berri FundazioaSan Juan kalea, z/g – 31192 Ilundain (Nafarroa)Tel.: 948 39 03 76

Zentro horiek dokumentazio-baliabideez horniturik daude, hala nola:liburutegia, bideoteka, artxibategia, ludoteka, e.a. Gainera, eskuraere badituzte horiek guztiak kontsultatzeko behar diren bitartekoak,ekipoak eta lekuak.

Besteak beste, zentro horien helburua da hezkuntza proiektuendiseinuari eta esperimentazioari laguntzea. Beraz, bereziki bideratuakdaude irakasleentzat, bai eta ikastetxeetan, elkarteetan eta abarretaningurumen hezkuntza landu nahi duten lagun guztientzat ere.

Museoak eta beste interpretazio zentro batzukAtal honetan bildu ditugun ekipamenduetan ez dahezkuntza programarik eskaintzen, baina oso baliabideinteresgarriak dituzte (ekipamenduak, jarduera eskaintza,e.a.), ikastetxeek landu ditzaten. Esaterako: leizeak,museoak eta era askotako gaiak jorratzen dituztenmuseoak.

Ardo Ekologikoaren Interpretazio GelaLizarra-Logroño errepidea,4. km.31241 Iguzkitza (Nafarroa)Tel.: 948 55 40 83

Ezkurdi Erlezaintza museo-etxea.Ezkurdi etxea31799 Eltso / Lizaso (Nafarroa)Tel.: 948 30 66 19

Nafarroako Mahastia eta Ardoa Erakusketa ZentroaTeobaldoen plaza, 1031190 Erriberri (Nafarroa)Tel.: 948 74 07 54

Lur azpiko Uren eta ArtetakoIturburuaren Ingurumen arlokoInterpretazio Zentroa.Artetako iturburua31172 Ultzurrun (Nafarroa)Tel.: 948 42 31 00

Arazuriko Hondakin UrenAraztegiko InterpretazioZentroa Arazuriko araztegia31170 Arazuri (Nafarroa)Tel.: 948 42 38 93

Urdazubiko leizeak31711 Urdazubi (Nafarroa)Tel.: 948 59 92 41

Zugarramurdiko leizeak31710 Zugarramurdi (Nafarroa)Tel.: 948 59 91 70

Zubietako errota ekomuseoaLeitzako errepidea31746 Zubieta (Nafarroa)Tel.: 948 45 19 26

Itzandegia. Orreagako bisitarien zentroa31650 Orreaga (Nafarroa)Tel.: 948 79 04 42

Urdazubiko errotaSan Salbatore k, s/n31711 Urdazubi (Nafarroa)Tel.: 948 59 92 51

Olletako irin-errota.Guerindako parke eolikoak

31495 San Martín Unx (Nafarroa)Tel.: 948 22 94 22

Nafarroako Unibertsitateko Natur Zientzien MuseoaZientzien fakultatea.Irunlarrea campusa, z/g31009 Iruña (Nafarroa)Tel.: 948 42 56 46

Almadiaren MuseoaPlaza de la Villa, 131412 Burgi (Nafarroa)Tel.: 948 47 71 53

Erronkariarren MuseoaIzarjentea k, 131417 Izaba (Nafarroa)Tel.: 948 89 32 63

Castejongo Trenbidearen Museoa31590 Castejon (Nafarroa)Tel.: 948 81 43 25

Kabila Enea Gaztaren Museoa Zabalea k, z/g31418 Uztarroze (Nafarroa)Tel.: 948 89 32 36

Larrasoañako Museo Etnografikoa.El Proceso de las CosasBastagilleta etxea31630 Larrasoaña (Nafarroa)Tel.: 948 26 71 06

Azkoiengo Museo EtnografikoaIrurtzun k, 67, 2. solairua31350 Azkoien (Nafarroa)Tel.: 948 75 05 43

Iruñeko Erresumako MuseoEtnografikoa (Arteta)San Salvador k, 18(Fantikorena etxea)31172 Arteta (Nafarroa)Tel.: 948 32 80 34

“Jorge Oteiza” Baztango Museo EtnografikoaPuriosenea etxea31700 Elizondo (Nafarroa)Tel.: 948 58 15 17

Erronkari Ibarreko Museo Etnografikoa Izarjentea auzoa, 2731417 Izaba (Nafarroa)Tel.: 948 89 33 07

Ramón y Cajalen museo sortetxea50686 Petilla Aragoikoa (Nafarroa)Tel.: 948 88 81 07

Iruñeko PlanetarioaAntso Ramirez z/g31008 Iruña (Nafarroa)Tel.: 948 26 26 28

27

Baserri eskolakBaserri-eskolak eta ekoizpen ekologikorako ustiategiak edozentroak. Zuzeneko esperimentazioaren bidez, berezikimotibagarriak dira.

Bestelakoak Atal honetan ageri diren ekipamenduen helburua daikasleak landa ingurunera hurbiltzea, horrela bizipenenbidez, nekazaritza nahiz abeltzaintza ezagut ditzaten.

28

CPAEN-NNPEK, Nafarroako Nekazal ProdukzioEkologikoaren Kontseilua.Erakunde hori Nafarroako abeltzaintza eta nekazaritzaekologikoko produktuen ekoizpena, elaborazioa etabanaketa kontrolatu eta ziurtatzeaz arduratzen denerakundea da. Nafarroan 700 lagun ari dira produktuekologikoak ekoizten, elaboratzen eta banatzen, etahorietako batzuek eskola-ikasleen bisitak hartzen dituzte.

Argibidea: NNPEKSanduzelai etorbidea, 81 solairuartea, esk.31012 IruñaNafarroaTel.: 948 17 83 [email protected]

Haritz Berri Baserri EskolaSan Juan kalea, z/g31192 IlundainNafarroaTel.: 948 39 03 76 / Faxa: 948 33 90 [email protected]://www.granjaescuela-haritzberri.com

Granja Didáctica NaturaliaSanta Elena k, 731191 Ezkirotz (Galar)NafarroaTel.: 948 31 84 [email protected]

Gure Sustraiak aterpetxeaSanto Tomas k, z/g31172 OlloNafarroaTel.: 948 32 81 [email protected]

Babeslea:Laguntzailea:Argitaratzailea:

programen gida ikastetxeentzat - crana.org · ONA Industria Gráfica S.A. Lege-Gordailua:...

Documents

Transcript of programen gida ikastetxeentzat - crana.org · ONA Industria Gráfica S.A. Lege-Gordailua:...