OINARRIZKO CURRICULUM DISEINUA

LORAZAINTZAKO TEKNIKARIA

2

Aurkibidea

1. Tituluaren identifikazioa. 1.1. Izena…………………………………………………………………………4 1.2. Maila………………………………………………………………………...4 1.3. Heziketa-zikloaren iraupena………………………………………………...4 2. Erreferentea (lanbide-perfila)…………………………………………………4 2.1. Gaitasun orokorra…………………………………………………………...4 2.1.1. Lanbide-gaitasunak……………………………………………...4 2.1.2. Erantzukizuna eta autonomia……………………………………5 2.2. Lanbide-burutzapenak eta lanbide-portaerak……………………………….5 2.3. Produkzio-prozesuko kokapena…………………………………………….7 3. Irakaskuntzak…………………………………………………………………7 3.1. Heziketa-zikloaren helburu orokorrak……………………………………...7 3.2. Lanbide-moduluak………………………………………………………….8 1 Lanbide moduloa. Nekazaritzako familia-ustiapenen antolamendua Eta kudeaketa ....................................................................................... 8 2 Lanbide moduloa. Lorategi eta berdeguneen ezarpena ..................... 13 3 Lanbide moduloa. Lorategi eta berdeguneak zaindu eta hobetzea ... 18 4 Lanbide moduloa. Landarezaintza .................................................... 22 5 Lanbide moduloa. Kontrol fitosanitarioko metodoak ....................... 26 6 Lanbide moduloa. Nekazaritzako instalazioak ................................. 30 7 Lanbide moduloa. Nekazaritzako mekanizazioa .............................. 34 8 Lanbide moduloa. Barruko lorezaintza eta lore-lanak ...................... 39 9 Lanbide moduloa. Agroteknologia ................................................... 42 10 Lanbide moduloa. Lan-taldeko harremanak ................................... 47 11 Lanbide moduloa. Lan-prestakuntza eta orientabidea .................... 49 12 Lanbide moduloa. Kalitatea eta etengabeko hobekuntza ................ 52 13 Lanbide moduloa. Lantokiko prestakuntza ..................................... 54 3.3. Heziketa-zikloaren sekuentziazioa eta denboralizazioa…………………...56 3.3.1. Iraupenak………………………………………………………56 3.3.2. Sekuentziazioa…………………………………………………57 4. Irakasleak…………………………………………………………………….57 4.1. “Lorezaintza” heziketa-zikloko lanbide-moduluetan irakaskuntza-atribuzioa duten

irakasleen espezialitateak…………………………………………………..57 4.2. Titulazioen baliokidetasunak irakaskuntzan aritzeko……………………...58 5. Irakaskuntzak emateko gutxieneko baldintzak………………………………58 5.1. Espazioak…………………………………………………………………..58 6. Konbalidazioak eta korrespondentziak……………………………………....59

3

6.1. Lanerako Lanbide Heziketarekin konbalida daitezkeen lanbide-moduluak...59 6.2. Lan-praktikarekin korrespondentzia izan dezaketen lanbide-moduluak……59

4

1. Tituluaren identifikazioa 1.1. Izena: "Lorezaintza". 1.2. Maila: Erdi-mailako Berariazko Lanbide Heziketa. 1.3. Iraupena: 2.000 ordu. 2. Erreferentea (lanbide-perfila) 2.1. Gaitasun orokorra Teknikari honi dagokion produkzio-sistemako lanbide-kualifikaziorako eskakizun orokorrak ondokoak dira: • Kanpoko eta barneko lorategiak ezarri, zaindu eta hobetzeko lanak egitea eta material

begetala eta lorezaintzako materiala merkaturatzea, segurtasun- eta higiene-baldintza egokiak betez eta natur ingurunea zainduz.. Beharrezkoak diren makina eta tresnak erabili eta mantentzea. Lorezaintzako enpresa txiki bat antolatu eta kudeatzea.

2.1.1. Lanbide-gaitasunak • Lorezaintzako lanei buruzko informazioa eta hizkuntza berezia zuzen interpretatzea, jardueraren xede

diren espazioen aldez aurreko ezagutzatik abiatuz. • Lorategiak ezarri eta zaintzeko, bere ardurapean dauden langileei agindu zehatz, zuzen, azkar eta

egokiak ematea. • Iristen zaizkion aginduak interpretatu eta agindu horien aplikazioa hobetuko duten zuzenketa txikiak

egin ahal izatea. • Lorezaintzaren berezko materiala, ekipoak eta erremintak erabili eta prestatzea, aldi berean hauek

mantendu eta konpontzeko lanak ere eginez. • Dagokion garaian landatu eta zaintzea, prozesu naturalak kontrolatuz, eta lorezaintzaren berezko

teknikak eta informazioa behar bezala aplikatzea. • Espezie begetal desberdinak ugaldu, hedatu eta landatzea, prozesuko teknika egokiak behar bezala

interpretatuz eta garatuz. • Mintegi eta negutegietako instalazio txikiak egitea, lorezaintzaren berezko teknologia eta informazioa

aplikatuz. • Instalazioetan, makinerian, ekipoetan eta lanabesetan izandako matxura baten aurrean edo baldintza

meteorologiko nahiz ingurune-baldintza txarretan hartu behar diren neurriak azkar erabakitzea, eta egin behar diren ekintzak egitea.

• Lorezaintzako enpresa txiki baten edo loradenda baten kudeaketa burutzea. • Produkzio-lanen ikuspegi orokor eta integratua izatea eta fase desberdinak erlazionatzea,

proposatutako helburuak kontuan hartuz eta helburu horiek lortzeko instalazio eta ekipo desberdinen funtzioa ulertuz.

• Bezeroei material begetalaren erabilerari eta premiei buruzko informazioa eta haien garapen eta mantentzerako baldintza egokiei buruzkoa ematea.

• Bere lanbidearekin zerikusia duten tekniketan gertatutako aldaketen ondorioz sortutako lan-egoera berrietara egokitzea.

• Bere lana garatzean komunikazio eraginkorrak mantentzea, bereziki horietaz arduratzen den lan-taldeko kideen artean koordinazio-maila handia eskatzen duten lanetan, lanean arazoak sortzen direnean aginduak eta informazioa interpretatuz, jarraibide argiak azkar sortuz eta lan-taldeko kideei laguntza eskatuz.

• Bere talde funtzionaleko kideekin etengabeko harremanak izatea. Horretarako, taldeari esleitu zaizkion helburuak lortzen lagunduko du eta gainontzekoen lana errespetatuko du, zeregin kolektiboen antolamenduan eta garapenean aktiboki parte hartuko du eta azaltzen diren zailtasunak gainditzeko lankidetzan jardungo du, betiere taldekideen eta bere ardurapean dauden langileen ideiekiko jarrera tolerantea azalduz.

5

• Problemak ebaztea eta erabaki indibidualak hartzea, ezarritako arauak bere eskumenaren barruan betez. Erabaki horien ondorio ekonomikoak edo segurtasunari dagozkionak garrantzitsuak direnean, kontsultatu egingo dituzte.

• Bere lanbidearen berezko tekniken esparruan eduki politeknikoko edota polifuntzionaleko ekintza-multzo bat autonomoki burutzea, horretarako ezarritako metodoak erabiliz.

2.1.2. Erantzukizuna eta autonomia Teknikari honi, goragoko maila duten teknikariek esleitutako funtzioen eta helburuen esparruan eta dagozkion lanerako arloetan, oro har, ondoko autonomia-gaitasunak eskatuko zaizkio: • Bere ardurapean dauden langileek egindako lana antolatu eta zaintzea. • Asistentzia kontrolatzea. Bere ardurapean dauden exekuzio-unitateei neurketa- eta kontrol-metodoak

aplikatzea. • Produkzio/exekuzio-orriak betetzea. • Burutzen dituen jardueretan eta berari dagozkion parametroetan izan daitezkeen desbideratze kualitatibo

eta/edo kuantitatiboak antzematea. • Bere eskumen-eremuan segurtasunean edo ingurumen-baldintzetan eragina duten egoera edo elementuak. • Natur ingurunea kontrolatzeko laginak hartzea eta jardueraren xede den espazioa seinaleztatzea. • Lorezaintza-proiektuak barne hartzen dituen material begetalak aukeratu eta ikuskatzea. • Instalazioak eta makineria prestatu, zaindu eta mantentzea. • Agente kaltegarriak zenbatu eta kontrolatzeko laginak hartzea eta haien kontrako tratamenduak aplikatzea. • Barne-lorezaintzako eta loradendetako lanak egitea eta horietarako materialak aukeratzea. • Lorezaintzako enpresa txiki bat kudeatu eta administratzea. 2.2. Lanbide-burutzapenak eta lanbide-portaerak Ondokoak dira profesionalak burutu eta/edo azaldu behar dituen burutzapen eta portaera esanguratsuenak: 1. Nekazaritzako familia-ustiapen bat antolatu eta kudeatzea • Ustiapen bat bere produkzio-jardueraren eta -helburuen arabera ezartzeko edo sartzeko aukera

baloratzea. • Ustiapenaren jarduera-plan orokorra antolatzea, helburuen eta dauden produkzio-baliabideen arabera. • Ustiategi bat sortzeko edo bertan hasteko beharrezkoa den dokumentazioa kudeatu, antolatu eta

betetzea. • Ustiategiko produktuak sustatu eta merkaturatzea, hauen exijentziei erantzunez eta dauden

baliabideak optimizatuz. • Ustiategirako materialen, produktuen, tresnen eta ordezkoen erosketa eta biltegiratzea kudeatu eta

antolatzea. • Hornitzaileekin eta bezeroekin negoziatzea, baliabideak erostean eta ustiategiko produktuak saltzean

abantaila handienak eskaintzen dituzten baldintzak bilatuz. • Lege-betebeharren eta ustiategiko produkzio-jardueren ondoriozko ekintzak dagokien denboran eta

moduan burutzea. • Norberaren eta laneko higiene- eta segurtasun-arauak aplikatzea eta natur ingurunea babesteko

arauak betetzea. 2. Lorategiak egin eta ezartzeko lanak burutzea. • Lorezaintza-proiektua tokian bertan zuinkatzea, plan orokorrean aurreikusitako jarraibideak behar

bezala interpretatuz. • Lur-eremua proiektua exekutatzeko prestatzea, makineria eta baliabide egokiak erabiliz.

6

• Ezarri behar den lorategiaren arabera, oinarrizko azpiegiturak osatzea eta ureztapen-instalazioak ezartzea.

• Lorategia osatzen duen material begetal guztia landatu, erein eta birlandatzeko lanak egitea. • Altzariak eta ekipamendua segurtasun- eta higiene-baldintzetan ezartzea. • Lorategia bere instalazioan amaituta gera dadin, oinarrizko zaintza-lan egokiak egitea. 3. Lorategiak zaindu eta hobetzeko lanak egitea. • Lorategia zaintzeko lanak egitea, espezie begetalak landatzeko eta mantentzeko teknika aurreratuenak

aplikatuz. • Planifikatutakoaren arabera, lorategiak egoera onean zaintzeko beharrezkoak diren garaian garaiko

hobekuntzak egitea. • Bere garaian zaintzeari utzitako lorategiak berritzeko lanak egitea. 4. Ustiategian landareak ugaldu, hedatu eta produzitzeko lanak/eragiketak egitea. • Haziak eta material begetala bildu, manipulatu, biltegiratu eta, hala badagokio, erostea beren

ugalketarako eta hedapen begetatiborako. • Lurra eta/edo substratu espezifikoak prestatzeko lanak egitea zuzenketa egokiak, desinfekzioa eta

ongarriztapena aplikatuz eta, hala badagokio, ikuskatuz eta laborearen arabera beharrezkoak diren makinak eta lanabesak erabiliz.

• Aukeratutako laborea ezartzea, espezie bakoitzarentzat egokiak eta espezifikoak diren ugaltzeko eta hedatzeko teknika egokiak erabiliz.

• Laboreak zaindu eta babesteko lanak egitea, teknika aurreratuenak erabiliz. • Ugalketa eta hedapen begetalean ekipo, erreminta eta material espezifikoak prestatu eta erabiltzea. • Aukeratutako ureztapen-sistema behar bezala instalatu eta erabiltzea, ezarriko diren laboreak kontuan

hartuz. • Landatutako produktuak bildu, garraiatu eta biltegiratzea, garai egokienaren eta merkatuko eskaeraren

arabera. • Negutegi sinpleak, tunelak eta lur-estalkiak instalatu eta mantentzea, material egokiak erabiliz eta

fabrikatzailearen argibideei jarraituz. 5. Kontrol fitosanitarioko eragiketak burutzea, ingurumena eta elikagaien osasuna zainduz. • Agente kaltegarrien eta espezie baliagarrien ziklo biologikoak kontrolatzea, kontrol-puntuak lursail

desberdinetako laboreetan jarriz. • Labore eta/edo abere desberdinen egoera fitosanitarioa kontrolatu eta erregistratzea, haietan eragina

duten agente kaltegarriak edo kalteak antzeman eta identifikatzeko neurriak antolatuz. • Agente kaltegarrien aurkako borroka integratua kontrolatu eta, hala badagokio, burutzea, produktu eta

dosi egokiak eta makineria egokia erabiliz. • Izurrien eta gaixotasunen aurkako tratamenduetan hartu behar diren babes- eta segurtasun-neurriak

aplikatzea. • Ingurumenean eta elikagaiekin erabiltzeko plagiziden aplikazioa kontrolatzea eta, hala badagokio,

burutzea, aldez aurretik ezarritako produktuak eta dosiak erabiliz. 6. Nekazaritza-ustiapeneko instalazioak, makineria eta ekipoak prestatu, erabili eta mantentzea • Hazkuntza- eta/edo produkzio-instalazioen eta -lokalen egokitzapena, garbiketa, desinfekzioa eta

intsektuak hiltzea kontrolatu eta ikuskatzea. • Ustiategiko makinen eta ekipoen lehen mailako mantentzea burutzea, horretarako eskatzen diren

oinarrizko mekanizazio-, soldadura- eta desmuntaia/muntaia-lanak eginez. • Ustiategiko traktoreak, makineria, ekipoak, instalazioak eta beste tresna batzuk prestatu eta

erabiltzea, programatutako zeregin/lanetan erabili eta bide publikoetan zirkulatu ahal izateko.

7

• Instalazioetako egonaldietan eta makinak, ekipoak eta erremintak erabiltzean segurtasun-arauak betetzea, arrisku pertsonalak eta orokorrak saihesteko.

2.3. Produkzio-prozesuko kokapena • Lanbide- eta lan-ingurunea Lanbide-irudi honek bere jarduera helburutzat produkzioa duten zentro eta enpresetan eta baso-zerbitzuen eta/edo lorezaintza-zerbitzuen sektorean garatu ahal izango du, batez ere: • Udalen eta Probintzietako Aldundien, Ministerioen eta bestelako erakundeen parke- eta lorategi-

zerbitzu publikoetan. • Lorezaintzako enpresa handietan. • Lorezaintzako eta loregintzako enpresa txikietan. • Hirigintzarekin eta dekorazioarekin erlazionatutako lanbide-jardueretan. • Aisialdirako erabiltzen diren hiri inguruko zonen kudeaketarekin erlazionatutako jarduerak. • Landare apaingarrien produkzioarekin eta hauek merkaturatzearekin erlazionatutako jarduerak. • Lorezaintzako produktuen ornamentazioarekin, loregintzarekin, aholkularitzarekin eta salmentarekin

erlazionatutako jarduerak. • Lorezaintzan aplikatutako ikerketa-zentroak. • Ingurune funtzionala eta teknologikoa Profesional honek enpresa txiki edo ertainetan burutuko du bere jarduera, autonomo gisa. Horrez gain, lorategiak eta parkeak ezarri, mantendu eta zaintzeaz arduratzen diren enpresa handietan ere gara dezake bere lana, lan-talde batean sartuta. • Lanbideak, ereduzko lanposturik garrantzitsuenak Lanbide-orientazioko helburua izanik, ondoren, tituluaren perfilean definitutako lanbide-gaitasuna eskuratu ondoren bete daitezkeen lanbideak eta lanpostuak aipatzen dira: • Landare apaingarrien mintegiko langile-buru. • Lorategi handi edo ertainen mantentzeko langile-buru. • Kirol-zelaien, soropilen eta belardien mantentzeko langile-buru. • Lorezaintza-enpresetan autonomo gisa. • Loregintza-enpresetan autonomo gisa. • Enpresa handi eta ertainetan lorezaintza-obretako arduradun. • Inausketetako, inausketa berezietako eta zuhaitz-ebakuntzetako langile-buru. • Mintegietako eta lorezaintza-enpresetako salmenta-agentea. • Ingurumen-hezkuntzako jardueretan laguntzaile. Egin ditzakeen espezializazioak: Teknikari honek, adierazi diren lanbide/lanpostuetan hastean, egokitzapen/prestakuntza-aldi bat behar du eskatzen zaion espezializazioa lortzeko. 3. Irakaskuntzak 3.1. Heziketa-zikloaren helburu orokorrak.

8

I. Lanbidearekin erlazionatutako informazio teknikoa hautatu, ulertu eta adieraztea, bere edukia aztertuz eta baloratuz eta terminologia eta sinbologia egokiak erabiliz.

II. Lorezaintzako proiektu bat exekutatzeko prozesuak aztertzea eta lanak egitea, burutzapen-teknika eta -baldintzak identifikatuz eta beharrezkoak diren makina eta ekipoekin erlazionatuz.

III. Prozesuak aztertu eta lorategiak eta berdeguneak kudeatu, hobetu eta zaintzeko lanak egitea, burutzapen-teknika eta -baldintzak identifikatuz eta makina eta ekipo egokiekin erlazionatuz.

IV. Landare apaingarriak produzitzeko prozesuak aztertzea eta lanak egitea, burutzapen-teknikak eta -baldintzak identifikatuz eta beharrezkoak diren makina eta ekipoekin erlazionatuz.

V. Barne-lorezaintzako eta loregintzako prozesuak aztertu eta lanak egitea, burutzapen-teknikak eta -baldintzak identifikatuz eta beharrezkoak diren makina eta ekipoekin erlazionatuz.

VI. Eragiketa desberdinak exekutatzean bere lanaren emaitzak baloratzea, ezarritako eskakizunak eta kalitatea zein mailatan betetzen diren egiaztatuz.

VII. Kontabilitateari, zergei eta lanari dagozkien gaietan legeria aplikatzea, bai eta laneko segurtasunarekin eta higienearekin erlazionatua ere.

VIII. Erabiltzaile-mailan aplikazio informatikoak erabiltzea, datuak lortu eta jakinarazteko eta kudeatzeko baliabide gisa.

IX. Enpresaren funtzionamendua erregulatzen eta baldintzatzen duen lege-, ekonomia- eta antolamendu-esparrua ulertzea, lan-harremanen ondoriozko eskubideak eta betebeharrak identifikatuz, ezarritako prozedurei jarraituz eta ager daitezkeen anomalien aurrean eraginkortasunez jokatuz.

X. Lan-baldintzek pertsonen, taldeen eta ingurumenaren segurtasunean eragin ditzaketen ondorioei dagokienez sentsibilizatzea, lana burutzeko baldintzak hobetzeko xedez, prebentziozko neurriak eta babes egokiak erabiliz.

XI. Makinen, ekipoen eta instalazioen segurtasun- eta higiene-gabeziaren ondorioak edo ekipoen manipulazioan pertsonen jarduerak izandako ondorioak aztertzea eta pertsonen, makinen eta ingurumenaren arriskuak minimizatzeko arauak eta neurriak aplikatzea.

XII. Landareen etsaiak kontrolatu eta identifikatzea, metodoak, hartu beharreko neurriak eta produktuak baloratuz eta natur ingurunean duten eragina minimizatuz.

XIII. Lanbidean aritzearekin erlazionatutako informazio- eta prestakuntza-bideak bilatu eta erabiltzea, sektorea ezagutu eta bertan sartzea ahalbidetzeko eta bere lanbide-gaitasunek eboluzionatu eta bertako teknologia- eta antolamendu-aldaketetara moldatu ahal izateko.

XIV. Ahozko, idatzizko eta keinuzko komunikazio eraginkorra ezartzea, informazio zuzena transmititu eta jasotzeko eta egoera gatazkatsuak konpontzeko, lan-harremanen eremuan nahiz, hala badagokie, lorategietako eta berdeguneetako bisitariekin gara ditzakeen harremanetan.

XV. Eremu edo sektore honetan garatu behar diren prozesuentzako irtenbideak ezartzen lagundu eta parte hartzea, ingurumenarentzako eragin negatiboak minimizatzeko moduan, eta bere lanbide-jardueraren bidez prozesuen etengabeko kalitate-hobekuntzan parte hartzea.

3.2. Lanbide-moduluak 1. lanbide-modulua. NEKAZARITZAKO FAMILIA-USTIAPENEN

ANTOLAMENDUA ETA KUDEAKETA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Nekazaritzako familia-ustiapen batek izan ditzakeen forma juridiko desberdinak aztertu eta, jarduera

ekonomikoaren eta dauden baliabideen arabera, egokiena adieraztea. 2. Nekazaritza-ustiapen baten jarduera-plan orokorra lantzea, dauden baliabideen arabera. 3. Nekazaritza-ustiategi bat martxan jartzeko eta honen jarduerak garatzeko beharrezkoak diren

dokumentuak aztertzea eta indarrean dagoen legeriaren arabera dokumentu horiek osatzea. 4. Nekazaritzaren sektoreko produktuak edo zerbitzuak sustatu, erosi eta merkaturatzeko modu

arruntenak aztertzea. 5. Produktuak kontrolatu, manipulatu eta biltegiratzeko prozedurak aztertzea eta inbentarioak egitea. 6. Lanean aplikatzen diren segurtasun- eta higiene-arauak aztertzea, natur ingurunea babesteko hartu

behar diren prebentzio-neurriekin erlazionatuz. b) Ebaluazio-irizpideak

9

1. Nekazaritzako familia-ustiapen batek izan ditzakeen forma juridiko desberdinak aztertu eta, jarduera ekonomikoaren eta dauden baliabideen arabera, egokiena adieraztean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Ustiategi bat eratzeko, bere forma juridikoaren arabera eska daitezkeen lege-baldintza minimoak

identifikatzea. • Nekazaritzako sektorearen eremuan izaten diren sozietate- eta elkarte-mota desberdinak deskribatzea. • Nekazaritzako familia-ustiapenaren kontzeptuak, ordezkaritza-organoak eta ezaugarriak azaltzea. • Lurraren edukitze-erregimenak azaltzea. • Nekazaritza-ustiapenaren forma juridiko desberdinentzat ezarritako zerga-erregimena deskribatzea. • Ustiapen baten eremu funtzionalak eta horien artean dauden erlazioak azaltzea. • Behar bezala karakterizatutako nekazaritza-ustiapen baten ezarpenari eta martxan jartzeari buruzko

suposizio praktiko bat oinarritzat hartuz: − Eskatutako dokumentuak behar bezala betetzea. − Eskatzen den dokumentazioa bideratzeaz arduratzen diren erakunde ofizialak identifikatzea. − Izan daitezkeen finantzaketa-bideak adieraztea. − Izan daitezkeen inbertsioak eta beharrezkoak diren produkzio-bideak deskribatzea.

• Administrazio publikoen (EB, administrazio zentrala eta autonomikoa) laguntza eta subentzio desberdinen ezaugarriak zehaztea.

2. Nekazaritza-ustiapen baten jarduera-plan orokorra lantzean, dauden baliabideen arabera, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Produkzio-sistemen eta -orientabideen esparru orokorra deskribatzea. • Produkzio-sektoreetan eragina duten Europako Batasuneko nekazaritza-politikaren faktoreak

identifikatzea. • Behar bezala karakterizatutako nekazaritza-ustiategi bateko jarduera-programa oinarritzat hartuz:

− Produkzio-orientabide egokiena deskribatzea. − Beharrezkoak diren eta programaren arabera egokienak diren giza baliabideak eta baliabide

materialak zehaztea. − Programatutako jardueren arabera egokiena den kudeaketa-programa integratua azaltzea. − Produkzio-jarduera bakoitzarentzat eska daitezkeen laguntzak eta subentzioak deskribatzea. − Jarduera espezifiko bakoitzarentzat izan daitezkeen merkaturatze-bide desberdinak adieraztea. − Erabaki egokiak proposatzea.

• Gastu aldakorrak eta finkoak eta balantze bateko "aktibo" eta "pasibo" kontzeptuak deskribatzea. marjina gordina, marjina garbia eta inbentarioa, horien arteko erlazioa zehaztuz.

• Nekazaritza-ustiategian gehien erabiltzen diren kontabilitate-prozedura sinplifikatuak deskribatzea. • Nekazaritzako enpresari autonomo baten betebeharrak zehaztea, dokumentuak eta izapideak

identifikatuz. 3. Nekazaritza-ustiategi bat martxan jartzeko eta honen jarduerak garatzeko beharrezkoak diren dokumentuak aztertzean eta indarrean dagoen legeriaren arabera dokumentu horiek osatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu • Nekazaritza-ustiategiaren produkzio-jardueran normalean erabiltzen diren oinarrizko dokumentuek

duten helburua azaltzea. • Indarrean dagoen legeriak ustiategi bat eratzeko eskatzen dituen izapideak aipatzea, hori bideratzeaz

arduratzen diren erakundeak eta eskatutako epeak adieraziz. • Gizarte Segurantzaren erregimenak eta honen prestazioak deskribatzea. • Nekazaritzako sektorean ohikoenak diren kontratu-mota desberdinen ezaugarriak deskribatzea. • Nekazaritza-ustiapenari eta betebehar ofizialei dagozkien estatuko, erkidegoko eta herriko zerga

zuzenak eta zeharkakoak eta tasak deskribatzea. • Produkzio-jarduera jakin baten eta aukeratutako forma juridikoaren arabera, nekazaritza-ustiapen

baten zerga-egutegia deskribatzea. • Nekazaritza-ustiategi bateko jarduerei aplikatzen zaizkien zerga-erregimena eta zergak azaltzea.

10

• Indarrean dagoen araudiaren arabera nekazaritza-ustiapen batean derrigorrez bete behar diren dokumentuak aipatzea.

• Suposatutako datu batzuk oinarritzat hartuz, ondokoei dagozkien dokumentuak betetzea: − Enplegu-eskaintza. − Laneko alta eta baja. − Gizarte Segurantzaren kitapena. − Kontratu-mota egokia. − Lan-istripuen eta lanbide-gaixotasunen partea.

• Kudeaketa teknikoa, ekonomiakoa, fiskala eta kontabilitateari dagokiona garatzeko eta dokumentuak bideratzeko, erabiltzailearen mailako oinarrizko pakete informatikoak aplikatzea.

4. Nekazaritzaren sektoreko produktuak edo zerbitzuak sustatu, erosi eta merkaturatzeko modu arruntenak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Nekazaritzako sektorean, produktu- edo zerbitzu-motaren arabera, normalean erabiltzen diren

sustapen- eta merkaturatze-bideak deskribatzea. • Sozietateak, produktoreen elkarteak, kooperatibak eta nekazaritzako beste asoziazionismo-modu

batzuk azaltzea. • Bezeroekin eta hornitzaileekin negoziatzeko oinarrizko teknika-printzipioak azaltzea. • Inbertsioaren, gastuaren eta ordainketaren artean eta diru-sarreraren eta kobrantzaren artean dauden

desberdintasunak zehaztea. • Nekazaritzako produktuak merkaturatzean izaten diren jarduera publiko desberdinak deskribatzea. • Nekazaritzako produktuen normalizazioa eta tipifikazioa deskribatzea. • Produktuen, baliabideen edo zerbitzuen eskaintza desberdinak oinarritzat hartuz, onena zein den

deskribatzea, ondokoen arabera: − Merkatuko presioak. − Entrega- edo exekuzio-epeak eta baldintzak. − Kalitatea. − Ordaintzeko eta deskontuak izateko baldintzak. − Bermea. − Salmenta ondorengo arreta.

• Familia-ustiapenean garatutako lanekin erlazionatutako pertsonei eta hornitzaileei ingurumena babesteko eta lan-segurtasuneko arauak zorrozki bete ditzaten eskatzea.

5. Produktuak kontrolatu, manipulatu eta biltegiratzeko prozedurak aztertzean eta inbentarioak egitean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Nekazaritza-ustiapen batean gehien erabiltzen diren biltegia kontrolatzeko sistemak deskribatzea. • Biltegiratze egokiaren, segurtasunekoaren eta minimoaren kontzeptuak azaltzea, hauen kalkuluan esku

hartzen duten aldaerak identifikatuz. • Inbentario-mota desberdinak deskribatzea eta hauetako bakoitzaren helburua azaltzea. • Nekazaritza-ustiapen batean erabiltzen diren biltegiratzeko sistema desberdinak azaltzea eta

bakoitzaren abantailak eta eragozpenak aipatzea. • Nekazaritzako produktuentzako normalean erabiltzen diren garraiabide desberdinak aipatzea eta

hauen ezaugarriak eta erabilera-baldintzak deskribatzea. • Nekazaritzako produktuen biltegietan gehien erabiltzen diren produktuak kargatu, deskargatu,

garraiatu eta manipulatzeko ekipoen oinarrizko ezaugarriak eta hauek erabili eta mantentzeko lanak deskribatzea.

• Indarrean dagoen araudiaren arabera, biltegi batek bete behar dituen segurtasun-arau orokorrak deskribatzea.

• Behar bezala karakterizatutako produktuen mugimendu- eta biltegiratze-kasu praktiko batean, ondokoak zehaztea: − Produktuak hartzeko eta biltegiratzeko espazioak. − Produktu bakoitzaren kokapena. − Manipulatzeko, kargatzeko, deskargatzeko eta garraiatzeko baliabideak.

11

− Biltegiratze-ahalmena. − Produktuen manipulazioan aplikatu behar diren segurtasun-baliabideak.

6. Lanean aplikatzen diren segurtasun- eta higiene-arauak aztertzean, natur ingurunea babesteko hartu behar diren prebentzio-neurriekin erlazionatuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Ingurumenaren gaineko eraginaren ebaluazioan esku hartzen duten parametro nagusiak deskribatzea. • Babestutako natur espazioen ezaugarriak azaltzea. • Natur inguruena babesteko aplikatu behar diren funtsezko arauen alderdiak azaltzea. • Instalazioek eta ekipoek bete behar dituzten baldintza higienikoak azaltzea. • Nekazaritza-ustiapeneko lanetan aplika daitezkeen pertsonen higienerako neurriak deskribatzea,

propietateak aipatzea eta babes pertsonalerako jantziak eta elementuak erabiltzeko modua azaltzea. • Pertsonen segurtasunerako materialaren erabilera-ezaugarriak eta -baldintzak azaltzea. • Zehaztapenak azaltzea eta babeserako ekipoen eta baliabideen berariazko osagaiak deskribatzea. • Ustiategiko produkzio-jardueretan sortutako produktuen hondakin kutsatzaileek ingurumenean

dituzten eraginak deskribatzea. • Hondakinak jaso, birziklatu, ezabatu eta arazteko oinarrizko teknikak azaltzea. • Nekazaritza-ustiategi batean ekipo eta lan desberdinei aplikatzen zaizkien segurtasun-arauen alderdi

garrantzitsuenak interpretatzea. • Ingurumenarekin erlazionatutako Europako Batasunaren laguntzen ezaugarriak deskribatzea. • Natur ingurunearekiko errespetuari buruz sentsibilizatzeko eta eragina minimizatzeko ekintza

pertsonalak eta kolektiboak prestatzea. • Natur ingurunea babesteko derrigorrezko eta borondatezko neurrien garrantzia justifikatzea. • Ingurumena babesteko arauak onartzea, nekazaritzako familia-ustiapenetako lanen garapenean

derrigorrezkoak diren elementu gisa. c) Edukiak I. multzoa: NEKAZARITZAKO FAMILIA-USTIAPENEN ERAKETA Prozedurazkoak: • Nekazaritza-ustiategiak martxan jartzeko beharrezkoak diren izapideak egitea eta helburu horretarako

dirulaguntzak eskatzea. • Produkzio-orientabideak aukeratzea. • Helburuen, baliabideen eta materialen arabera, nekazaritza-ustiategian neurriak ezartzea. • Inbertsioen eta giza baliabideen aurreikuspena. • Nekazaritza-ustiapenen forma juridiko desberdinen konparaziozko analisia. • Lan-kontratuak eta Gizarte Segurantzaren erregimeneko altak egitea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Nekazaritza-ustiapena eta bere testuingurua. Ereduak. • Forma juridikoak. • Lurraren edukitze-erregimena. • Nekazaritzaren sektoreko sozietateak eta elkarteak. • Produkzio-sistemak eta -orientabideak. • Europako Batasunaren nekazaritza-politika. • Gizarte Segurantzaren erregimenak eta hauen prestazioak. • Nekazaritzaren sektoreko kontratu-motak. • Zerga-erregimenak nekazaritza-ustiapenen forma juridikoen arabera. • Nekazaritzako jarduerentzako dauden dirulaguntzak. • Jarduera- eta ustiapen-proiektuak. • Nekazaritzako familia-enpresak eratzeko eta dirulaguntzak jasotzeko aukera izateko lege-baldintzak. • Nekazaritza-ustiapenentzako finantzaketa-bideak. • Nekazaritzako familia-ustiategiak eratzeko izapideak.

12

• Lanbide-esperientzia eta etengabeko prestakuntza: lanbide-promoziorako ibilbidea, birziklatzeko ohiko ikastaroak, ikastaro horiek ematen dituzten erakundeak, titulazioari lotutako unibertsitate-ikasketak eta unibertsitateaz kanpokoak.

• Ondorengo lanbide-gaitasunekin zerikusia duten lanbideak: lanpostuak, lan-baldintzak, sarbiderako betebehar berezienak.

Jarrerazkoak: • Ekimen pertsonala eta autogestioa positiboki baloratzea. • Jarduerak planifikatzeko metodoen erabilerarekiko sentsibilizazioa izatea. II. multzoa: NEKAZARITZAKO FAMILIA-USTIAPENEN ADMINISTRAZIO- ETA

ZERGA-KUDEAKETA ETA KONTABILITATEARI DAGOKIONA Prozedurazkoak: • Zuzeneko eta zeharkako zergei dagozkien dokumentuak kalkulatu eta betetzea. • Nekazaritza-ustiapenetan erabiltzen diren oinarrizko dokumentuak betetzea. • Kontabilitateko ohar sinpleak egitea. • Galeren eta irabazien balantzeak eta kontuak egitea. • Kudeaketa teknikoa, ekonomikoa, fiskala eta kontabilitateari dagokiona garatzeko eta dokumentuak

bideratzeko, erabiltzailearen mailako oinarrizko pakete informatikoak aplikatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Administrazio-dokumentuak. • Nekazaritzaren sektoreko hitzarmen kolektiboa. • Kontabilitate-motak. Kontabilitate-prozedurak. • Inbentarioak. Galeren eta irabazien balantzea eta kontuak. • Amortizazioak eta hauen ekonomia- eta kontabilitate-tratamenduak. • Nekazaritza-ustiapen batean marjina gordinen araberako kontabilitatea ezartzeko prozedurak. • Nekazaritza-jarduerei dagozkien zergak. • Zergen aplikazioari buruzko lege-araudia. BEZ, PFEZ, Ondarea, Ondorengoak, lege-zergak.

Kooperatiben, eraldakuntzako nekazaritza-elkarteen, taldeen eta sozietateen zerga-erregimena. • Nekazaritza-ustiapenentzako zerga-egutegia. • Nekazaritza-aseguruak.

Jarrerazkoak: • Dokumentuak betetzean edo balantzeak egitean egiaztapen-metodoak erabiltzeko interesa. • Nekazaritzako familia-ustiapenaren zerga- eta administrazio-betebeharrak eguneratuta izateko kezka. III. multzoa: NEKAZARITZAKO FAMILIA-USTIAPENEN TEKNIKA- ETA

MERKATARITZA-KUDEAKETA Multzo honek barne hartzen ditu amaierako 4., 5. eta 6. gaitasunekin lotutako edukiak. Aurreko kasuan bezala, lurrean bertan eta ustiategiaren titularrak burututako eguneroko eta aldizkako jarduerekin erlazionatutako edukiak barne hartzen ditu. Prozedurazkoak: • Ustiapenaren kudeaketarako erabakigarriak diren faktoreen arabera komenigarriena den eskaintza

zehaztea. • Bezeroei arreta eskaintzeko eta nekazaritzako produktuak saltzeko teknikak aplikatzea. • Produktuak biltegiratu eta kudeatzea. • Hondakin-produktuak jaso eta biltegiratu, birziklatu eta ezabatzea. • Hondakinak ezabatzean segurtasun- eta higiene-arauak aplikatzea eta ingurumena errespetatzea. • Hondakinen eta azpiproduktuen ezabaketak ingurumenean duen eragina ebaluatzea.

13

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Nekazaritzako produktuak merkaturatzeko teknikak. • Nekazaritzako produktuen normalizazioa eta tipifikazioa. • Saltzeko, negoziatzeko eta bezeroari arreta eskaintzeko teknikak. • Inbentarioak. • Biltegiratze-sistemak. • Biltegi-motak. • Merkantzien kokapena. • Makineriaren, instalazioen eta ekipoen baldintza higieniko orokorrak. • Nekazaritza-lanen arriskuak eta ezbehar-kopurua. • Pertsonak, instalazioak eta makinak babesteko neurriak. • Ingurumenaren babesari buruz aplika daitekeen araudia. • Hondakinak eta hondakin-produktuak. • Nekazaritzako produkzio-prozesuek ingurumenean duten eragina. • Delitu ekologikoa.

Jarrerazkoak: • Nekazaritza-ustiapenei dagozkien ingurumenari buruzko arauak errespetatzeko eta betetzeko jarrera. • Nekazaritza-ustiapenei dagozkien segurtasunari eta higieneari buruzko arauak errespetatu eta betetzea. • Hondakinen birziklatzea positiboki baloratzea. 2. lanbide-modulua. LORATEGI ETA BERDEGUNEEN EZARPENA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Lorezaintza-proiektu bat zuinkatzeko behar diren lanak aztertzea, bere ildoak interpretatuz. 2. Lorategi bat ezartzeko prestatu behar diren lanak antolatzea, makineria eta baliabide egokiak erabiliz. 3. Azpiegitura-obren ezaugarriak aztertzea (drainatzeak, ureztapenak, bideak, urmaelak, zubiak),

lorezaintza-proiektu batek behar dituen kalitatezko baldintzetan. 4. Lorategi bateko elementu begetalak ezartzeko teknika egokiak planifikatzea. 5. Lorategiko altzarien eta ekipamenduaren ezaugarriak eta instalazio-prozesua aztertzea, segurtasunari

eta higieneari dagokienez indarrean dagoen beharrezko araudiari jarraituz. 6. Lorategi bat entregatzeko zaintzeko lanak aztertzea, proiektuaren baldintza-pleguari jarraituz. 7. Lorategi bat ezarri eta zaintzeko lanetarako ingurumenari dagokion araudia interpretatzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Lorezaintza-proiektu bat zuinkatzeko behar diren lanak aztertzean, bere ildoak interpretatuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Plano bat irudikatzeko sistemak deskribatzea (eskalak, kotak, sinboloak, azpiegiturak, elementu

begetalak, altzariak eta ekipamendua). • Tokian bertan neurtzeko metodoak azaltzea. • Neurtzeko tresna desberdinak zenbatzea. • Tokian bertan zuinketa-puntuak seinaleztatzeko baliabide desberdinak zenbatzea. • Behar bezala karakterizatutako lorategi baten zuinketa-suposizio batetik edo kasu erreal batetik

abiatuz: − Lorategiaren estiloa identifikatzea. − Planoa bere elementu guztiekin interpretatzea. − Lur-eremuaren ezaugarri topografikoak eta edafologikoak identifikatu eta erlazionatzea. − Zuinketarako behar diren materialak eta baliabideak identifikatzea. − Zuinketaren fase desberdinak zehaztea (lur-mugimendua, azpiegiturak, elementu arkitektonikoa,

landaketak). − Zuinketa sekuentzialki egitea.

14

2. Lorategi bat ezartzeko prestatu behar diren lanak antolatzea, makineria eta baliabide

egokiak erabiliz. • Lur-eremuan sasiak kentzeko eta garbitzeko sistemak deskribatzea. • Lur-eremua prestatzeko lan bakoitzarentzat egokiak diren makina, erreminta eta baliabideak aukeratu

eta haiekin behar bezala lan egitea. • Lur-eremua garbitu, landu eta prestatzeko lanen sekuentzia zehaztea. • Material begetala ezartzeko lur-eremuak bete behar dituen baldintzak ebaluatzea. • Lur-eremuan bertan edo lorategi batean ezartzeko suposizio praktiko batean:

− Kasuan kasuko lanentzako sekuentzia zehaztea. − Lan bakoitzarentzako egokiak diren makineria eta baliabideak zehaztea. − Makinak prestatzea eta, hala badagokio, lan bakoitzari egokitutako makineria eta erremintak

erabiltzea. − Lan egokiak deskribatu eta, hala badagokio, burutzea.

• Une oro pertsonen eta lanaren segurtasun-neurriak aplikatzea. 3. Azpiegitura-obren ezaugarriak aztertzean (drainatzeak, ureztapenak, bideak,

urmaelak, zubiak), lorezaintza-proiektu batek behar dituen kalitatezko baldintzetan, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

• Lorategian izan daitezkeen instalazio eta azpiegitura desberdinak deskribatzea. • Lorezaintzan erabiltzen diren ureztapen- eta drainatze-sistema desberdinak deskribatzea. • Ureztapen-sistemen eta drainatze-sistemen osagaiak identifikatu eta beren funtzionamendua azaltzea. • Ureztapen-uraren analisi batean, haren kalitatea interpretatzea. • Finka bateko kasu erreal batean edo lorategi bateko ureztapen- eta drainatze-azpiegiturako suposizio

praktiko batean: − Lorategia ureztatzeko ur-premiak kalkulatzea. − Ur-ebakuaziorako drainatze-sarea kalkulatzea. − Ureztapena eta drainatzea instalatzeko jarraitu behar diren urratsak ezartzea. − Ureztapen- eta drainatze-instalazioa egin eta bere funtzionamendu ona egiaztatzea.

• Lorategi bateko argiztapen-sarearen ezaugarriak deskribatzea. − Lorategi batean erabil daitezkeen argiztapen-mota desberdinak deskribatzea. − Argi-elementu desberdinak identifikatu eta erabileraren arabera sailkatzea.

• Materialen kalitatea egiaztatzeko laginak hartzeko sistemak azaltzea. • Lorategi bateko bide-mota desberdinak, beren eraikuntzan erabiltzen diren materialak eta beren

ezaugarriak deskribatzea. • Zubien, hormatxoen eta urmaelen azpiegiturak eta beren eraikuntzan erabiltzen diren materialak eta

baliabideak deskribatzea. • Ondo karakterizatutako azpiegitura-suposizio praktiko batetik abiatuz:

− Lorategi bateko bideen eraikuntzan erabiltzen diren makina, erreminta eta baliabideak hautatzea. − Lorategiko bideak eta bestelako azpiegiturak eraikitzeko behar diren lanak modu sistematizatuan

deskribatzea. − Lorategi bateko bideak eraikitzeko behar diren lanak modu sekuentzialean deskribatzea. − Une oro pertsonen eta lanaren segurtasun-neurriak aplikatzea.

4. Lorategi bateko elementu begetalak ezartzeko teknika egokiak planifikatzean

ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lorategi bateko elementu eta multzo begetal desberdinak sailkatzea. • Lorategi batean erabiltzen diren espezie begetalen ezaugarriak identifikatzea, beren merkaturatze-

forma desberdinak eta espezie bakoitzarentzat eskatutako kalitate-arauak deskribatuz. • Lorategi bateko espezie begetalen landaketa- eta/edo ereite-sistema desberdinak deskribatzea. • Zuhaitz apaingarri handiak birlandatu, garraiatu, landatu eta ondoren zaintzeko sistemak deskribatzea. • Lorategi bateko zuhaitzak eta zuhaixkak hautatzeko erabili diren irizpideak eta eskatzen diren kalitate-

arauak deskribatzea.

15

• Zuhaitz- eta zuhaixka-espezieak behar bezala landatzeko jarraitu behar diren urratsak azaltzea. • Lorategi bateko ereintzan erabiltzen den nahasketa osatzeko soropil-espezie egokienak hautatzea,

haietako bakoitzaren portzentaia zehaztuz. • Lorategi batean (soropila barne), behar bezala ezarritako espezie begetalen ezarpeneko kasu erreal

batean edo suposizio praktiko batean: − Ezarpen-lanak antolatu eta sekuentziatzea. − Lan bakoitza exekutatzeko behar diren baliabideak eta makineria hautatzea. − Lur-eremua landaketarako edo ereintzarako prestatzeko lanak burutzea. − Zuhaitz eta zuhaixkak landatzea eta soropilak ereitea, makineria eta erreminta egokiak erabiliz eta

agindu teknikoak betez. − Landaketa edo ereintzako ureztapen-premiak kalkulatu eta zona bakoitzeko ureztapen-sistemak

programatu edo maneiatzea. − Landatutako sailak eta soropilak mantentzeko lehen lanak egitea, lehen ebaketara arte, makina eta

erreminta egokiak erabiliz. − Sortutako landaketa eta soropiletan izurri, gaixotasun eta belar gaiztoen kontrako lehen kontrolak

eta babes-neurriak aplikatzea. 5. Lorategiko altzarien eta ekipamenduaren ezaugarriak eta instalazio-prozesua

aztertzean, segurtasunari eta higieneari dagokienez indarrean dagoen beharrezko araudiari jarraituz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

• Lorategi bateko oinarrizko altzariak eta ekipamendua azaltzea. • Lorategi bateko oinarrizko altzariak eta ekipamendua osatzen dituzten elementuak identifikatzea eta

beren ezaugarriak deskribatzea. • Altzariak eta ekipamendua ezagutzeko jarraitu behar diren urratsak deskribatzea. • Lorategi bateko altzarien eta ekipamenduaren instalazioarekin erlazionatutako kalitate-, segurtasun-

eta higiene-arauak interpretatzea. 6. Lorategi bat entregatzeko zaintzeko lanak aztertzean, proiektuaren baldintza-pleguari

jarraituz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lorezaintzako proiektu baten baldintza-plegua interpretatzea. • Lorategi bat entregatzeko izan behar duen kontserbazio-egoeran ez egoteko arrazoiak zehaztea. • Lorategi baten zaintza-suposizio batean:

− Elementu desberdinen egoera modu sistematikoan ebaluatzea, eraikita daudenean eta entregatu aurretik.

− Mantentze-plana ezartzea, lorategiko elementuen (begetalak edo ez) egoera ona bermatzeko moduan.

− Ezarritako baldintza teknikoak betetzen direla egiaztatzeko sistema deskribatzea. 7. Lorategi bat ezarri eta zaintzeko lanetarako ingurumenari dagokion araudia

interpretatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lorategiak ezarri eta zaintzeko lanei dagokien ingurumenari buruzko araudia azaltzea. • Lorategi bat ezarri eta zaintzeko lanek sortarazi ditzaketen kalte ekologikoak eta ingurumen gaineko

eragina deskribatzea, bai eta haiek saihestu eta zuzentzeko teknikak ere. • Tokiko kasu erreal batean edo behar bezala karakterizatutako lorategi baten ezarpen- eta zaintza-

suposizio praktiko batean: − Lanen burutzapenak eragindako inpaktu eta kalte ekologikoa zehaztea. − Haiek zuzentzeko neurri egokienak proposatzea. − Ingurumenari buruzko legeria zein mailatan betetzen den ebaluatzea.

c) Edukiak I. multzoa: LORATEGI BAT EZARRI AURREKO LANAK

16

Prozedurazkoak: • Lorategi, parke eta bestelako berdeguneen diseinu-planoak interpretatzea. • Proiektuaren planoetan neurketak egitea eta obrako plano bat lortzea. • Lur-eremua zuinkatu eta prestatzeko eragiketak eta baliabideak jasoko dituen planning bat egitea,

beren iraupena zehaztuz. • Obrako planoan irudikatutako elementuak tokian bertan zuinkatzea, neurtzeko eta seinaleztatzeko

tresna egokiekin. • Lorategiaren egoeraren azken planoa eraikitzea, elementu eta azpiegitura guztiekin, hala badagokio,

jatorrizko planoarekiko egin diren aldaketa guztiak adieraziz. • Lorategiz hornitu behar diren zonen aurrekontuak egitea. • Lur-eremua sasiz garbitu eta lorategian komeni ez diren elementu guztiak kentzea. • Proiektuan zehaztutako neurketa eta jarraibideen arabera, makineria egokiarekin lurrak mugitu eta

berdintzea. • Lur-eremuak ezarpen on baterako behar diren baldintzak betetzen dituela egiaztatzea. • Lorategia ezarri aurreko lanen ondorioz ingurumenean izandako eraginak eta kalte ekologikoak

ebaluatu eta zuzentzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lorezaintzako proiektuak: jasotzen dituzten dokumentuak eta informazioa. • Lorezaintzaren historia. Gaur egun arteko lorezaintza-estiloen eboluzioa. • Berdegune-motak eta hauen ezaugarriak. • Planoen irudikapena: sistemak, oinarriak, arauak, eskalak, sinbologia. • Zuinketa-metodoak: zuinkatzeko eta seinaleztatzeko printzipioak, tresnak eta baliabideak. • Lur-eremua garbitzeko makineriaren eta erreminten motak eta ezaugarriak. • Lurra prestatzeko makineriaren motak eta ezaugarriak. • Makineriaren errendimenduak. • Lurzoru-motak eta beren ezaugarriak. • Lurzorua egokitzeko lanak. • Ingurumenari buruzko legeria. • Segurtasunari eta higieneari buruzko araudia lanean. Jarrerazkoak: • Ingurumenari buruzko arauak errespetatu eta betetzea. • Erremintak eta makinak erabiltzean segurtasun- eta higiene-arauak errespetatu eta betetzea. • Garatzen ari den lanarekiko une oro erantzukizuna izatea. • Zuinketa-lanetan zorroztasunez eta zehaztasunez aritzea. • Lanak antolatu eta exekutatzean autonomiaz aritzea. • Planoak txukun eta garbi egitea. II. multzoa: LORATEGI BATEKO ELEMENTUEN EZARPENA Prozedurazkoak: • Lur-eremua zuinkatu eta prestatzeko beharrezko eragiketak eta baliabideak jasoko dituen planning bat

egitea, beren iraupena zehaztuz. • Drainatzearen, argiztapenaren eta bideen sarea eta bestelako azpiegiturak proiektua zehazki betez eta

bertan definitutako kalitateekin egitea. • Lorategi baten ureztapen-premia kalkulatzea. • Uraren analisia interpretatzea. • Ureztapen-instalazioak egitea, proiektuan zehaztutako trazatu eta materialekin. • Ureztapen- eta drainatze-sistemek behar bezala funtzionatzen dutela egiaztatzea. • Kalitatea egiaztatzeko azpiegituren eraikuntza-elementu desberdinen laginak hartzea. • Lurzoruari buruzko analisiaren emaitzak interpretatzea. • Lurrei ekarpen eta/edo zuzenketa egokiak egitea. • Lur-eremua makineria eta erreminta egokiekin lantzea, goldatzeko, azalatzeko, errefinatzeko,

berdintzeko eta arrastelatzeko lanak barne.

17

• Aurreikusitako material begetala identifikatzea, indarra, garapena, osasun-egoera, forma eta aurkezpena ezarritakoari lotzen zaiela egiaztatuz.

• Ezarritako irizpideei jarraituz, landaketarako zuloak irekitzea. • Zuhaitz- eta zuhaixka-espezie desberdinak landatzea, sakontasunari, dimentsioei, landaketa-markoei,

lurraren trinkotasunari, landarearen finkapenari, ongarriztapenari eta zurkaitzak jartzeari dagozkien argibideak kontuan hartuz.

• Lerrokadurak, irudiak eta masak osatuz egindako landaketak zuinketaren arabera egin direla egiaztatzea.

• Soropila ereiteko espezieak hautatzea eta hazien nahasketa/dosi-proportzioak kalkulatzea. • Proiektuan ezarritako harea botatzeko, berdintzeko, ereintzak estaltzeko eta trunkoa pasatzeko lanak

eginez, zelaiak eta soropilak ereitea. • Soropila naszentzia on baterako behar den ur-kantitatearekin ureztatzea. • Lehen ebakialdia une eta altuera egokietan egitea. • Proiektuan ezarritako urteroko loredun eta/edo lore bizikordun landarea hautatzea, uniformetasuna,

tamaina, indarra, kolorea, osasun-egoera eta aurkezpena egiaztatuz. • Ezarritako landare-tarteen arabera, urteroko landareak eta/edo landare bizikorrak landatzea. • Lorategiko altzariak eta ekipamendua identifikatzea, indarrean dauden segurtasun- eta higiene-arauak

betetzen dituztela egiaztatuz. • Lorategiko altzariak eta ekipamendua instalatzea, proiektuaren zehaztapenei jarraituz eta kokapena

zuzena dela egiaztatuz. • Erabilitako obra-unitateak proiektuan zehaztutakoekin bat datozela egiaztatzea. • Lorategia ezartzeko lanen ondorioz ingurumenean eragindako inpaktuak eta kalte ekologikoak

ebaluatu eta zuzentzea. • Sektorearekin erlazionatutako pertsona, enpresa edo erakundeetatik datorren informazioa erabiltzea. • Lanbideek eta lan-munduratzeko prozedurek ezaugarri dituzten datuak biltzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Ureztapen- eta drainatze-sistemen motak, osagaiak, kalitateak, funtzionamendua eta kalkulu-

printzipioak. • Argiztapen-instalazioak: argiztapen-elementuen motak eta lorezaintzan dituzten erabilerak. • Saneamenduaren eta edateko uraren sarearen osagaiak eta ezaugarriak. • Lorategietako bideak: funtzioak, motak, ezaugarriak eta materialak. • Urmaelak, igerilekuak, zubiak, hormak eta bestelakoak: funtzioak, motak eta lorezaintzan dituzten

erabilerak. • Lorategiko altzariak: motak, funtzioak, materialak eta beren kalitatea. • Lorategiko elementu begetalen taldeen izenak eta sailkapena: hostozabalak, koniferoak, zuhaixkak,

igokariak, soropildunak, urteroko belarkarak eta belarkara bizikorrak, erraboilakarak, uretakoak, palmazeoak, lodiak.

• Talde bakoitzeko espezie begetal nagusien izenak eta sailkapena. • Espezie begetalen eskakizun agronomikoak. • Talde eta espezie begetal desberdinen lorezaintza-erabilerak. • Espezieak hautatzeko irizpideak. • Kalitate-arauak. • Lorezaintzan erabiltzen diren espezie begetalen merkaturatzea. • Espezie begetalen landaketa: beharrezkoak diren eragiketak, zuloen neurriak, landare-tarteak,

landatzeko teknikak eta baliabideak. • Landaketa-egutegiak. • Azpiegiturak eta elementu begetalak ezartzeko makineria espezifikoak. Ezaugarriak eta

errendimenduak. • Espezie begetal handiak birlandatzeko, garraiatzeko eta landatzeko sistemak. • Ingurumenari buruzko legeria lorategiak ezarri eta zaintzeko lanetan. • Ingurumenean izandako eragina: lorategiak ezarri eta zaintzeko lanetan eragin daitezkeen kalte

ekologikoak. Kalteak saihesteko edo minimizatzeko neurriak. Eragina eta kalteak zuzentzea. • Segurtasunari eta higieneari buruzko araudia lorategiaren ezarpenarekin erlazionatutako lanetan. Jarrerazkoak:

18

• Interes profesionalak eta norberaren gaitasunak kontrastatzea ahalbidetzen duen informazioa lortzeko interesa.

• Erremintak eta makineria erabiltzean segurtasun- eta higiene-arauak errespetatu eta betetzea. • Aurrerapen teknologikoekiko interesa. • Uraren erabilera arrazionalarekiko sentsibilizazioa. • Instalazioen funtzionamenduaren egiaztapen desberdinetan zorrozki jokatzea. • Autonomia lanen antolamenduan eta exekuzioan. III. multzoa: LORATEGI BAT ENTREGATU ARTE ZAINTZEKO LANAK Prozedurazkoak: • Lorezaintza-proiektu baten baldintza teknikoen plegua interpretatzea. • Lorategiko elementuen, begetalak direnen nahiz ez direnen, egoera ona bermatuko duen mantentze-

plan sistematiko bat egitea. • Instalatu ondoren behar bezala funtzionatzen ez duten lorategiko elementu ez begetalak aldatu edo

konpontzea. • Zaintza-lanei, inausketari, ureztapenei, tratamendu fitosanitarioei, zurkaitzak jartzeari, kirurgiari,

hutsarteak jartzeari eta beste batzuei dagokienez, elementu begetalak entregatu aurretik mantentzeko lanak burutzea.

• Lorategia entregatzeari ekin aurretik, lorezaintza-proiektuan eskatzen diren baldintza teknikoak betetzen diren ala ez azkenean egiaztatzea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lorezaintza-proiektuen baldintza teknikoen pleguak. • Patologia begetala eta prebentziozko eta/edo sendatzeko tratamenduak. • Belar gaiztoen zientzia eta belar gaiztoak ezabatzeko tratamenduak. • Lorategia zaintzeko lanak eta eragiketak. • Lorategia zaintzeko makineria eta erreminta espezifikoak. • Zaintza-lanen eta -eragiketen errendimenduak. • Lorategia zaintzeko lanetan ingurumenari buruzko legeria. • Lorategia zaintzeko lanei dagokienez, segurtasun- eta higiene-araudia. Jarrerazkoak: • Produktu fitosanitarioen erabilerari dagokionez, ingurumenari buruzko arauak errespetatu eta betetzea. • Lanean segurtasunari eta higieneari buruzko araudia errespetatu eta betetzea. • Lana garatzean kalitatearekiko konpromisoa. 3. lanbide-modulua: LORATEGI ETA BERDEGUNEAK ZAINDU ETA HOBETZEA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Lorategi bateko mantentze-prozesuak aztertzea, kontserbazio-egoera onean mantentzeko behar diren

eragiketak zehaztuz. 2. Lorategi bat osatzen duten elementuak berritzeko premiak eta landatutako sail berrien premiak

zehazteko faktoreak aztertzea. 3. Lorategi baten zaintza etena izan denean bertako elementu begetalen egoera ona berreskuratzeko

prozesua aztertzea. 4. Lorategi bat ezarri eta zaintzeko lanentzako ingurumenari dagokion araudia interpretatzea. b) Ebaluazio-irizpideak

19

1. Lorategi bateko mantentze-prozesuak aztertzean, kontserbazio-egoera onean mantentzeko behar diren eragiketak zehaztuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lorategi bat bere helburuaren arabera mantentzean lurra zaintzeko lanak sailkatzea. • Lorategi bat zaintzeko praktika desberdinak berau osatzen duten espezie begetalekin erlazionatzea. • Lorategi batean erabiltzen diren landare nagusiak deskribatzea, landaketen forma, hauen burutzapena

eta ondorengo zaintzak ezarriz. • Landareetan kalteak eragiten dituzten eragileen aurkako prebentziozko eta kontroleko plan bat

ezartzea, alderdi ekologikoak eta indarrean dagoen segurtasunari eta higieneari buruzko araudia kontuan hartuz.

• Espezie begetalak ureztatzeko behar den ur-kantitatea eta -kalitatea zehaztea, ureztapen-dosiak eta -maiztasuna kalkulatuz.

• Soropil edo zelai bat mantentzeko lanak deskribatzea. • Lorategi bat zaintzeko erabiltzen diren makineria, erremintak eta lan-tresnak sailkatzea, beren

helburuaren arabera. • Lorategi bateko elementu begetalak, azpiegiturak, altzariak eta ekipamendua zaintzeko egutegi bat

ezartzea. • Lorategi bat osatzen duten espezie begetalen inausketa-teknika espezifikoak deskribatzea. • Laneko segurtasun- eta higiene-neurriak identifikatzea eta hauek zein neurritan betetzen diren

baloratzea. 2. Lorategi bat osatzen duten elementuak berritzeko premiak eta landatutako sail berrien premiak zehazteko faktoreak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lorategi batean dauden landareen ordez beste batzuk jartzea zehazten duten faktoreak deskribatzea. • Espezie berriak landatzeko nahiz lehen zeudenak berriz landatzeko lan-tekniken eta -prozeduren

ezaugarriak deskribatzea. • Espezie begetalen berrezarpena zehazten duten parametroak baloratzea. • Espezie begetalen berrezarpen-prozesu desberdinak deskribatzea. • Lurrean bertan espezie begetalen landaketa-planoko elementu desberdinak identifikatzea. • Lanean segurtasun- eta higiene-neurriak aplikatzea. 3. Lorategi baten zaintza etena izan denean bertako elementu begetalen egoera ona berreskuratzeko prozesua aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lorategiaren plano bat interpretatzea, bere elementu guztiak seinaleztatuz. • Berrezarpen-proiektu bateko baldintza teknikoen plegua interpretatzea. • Lorategi bat osatzen duten elementu guztiak, begetalak nahiz ez-begetalak, inbentariatzeko datuak

hartzeko sistema bat deskribatzea. • Lorategi bateko elementuak zaintzeko prozedurak deskribatzea. • Lorategi baten narriaduran eragina duten arrazoiak deskribatzea. • Lorategi baten berriztapenari buruz, tokian bertan burututako proiektu erreal batean edo behar bezala

zehaztutako suposizio praktiko batean: − Lorategi bat berritzeko lanak sekuentzialki zehaztea (azpiegiturak, ureztapenak, drainatzeak,

argiztapena, ekipamenduak, altzariak eta elementu begetalak). − Berriztapen-lan bakoitza egiteko behar diren giza baliabideak kalkulatzea. − Berriztapen-lanak egiteko behar diren makineria, erremintak, materialak eta baliabideak hautatzea. − Makineria behar bezala erabiltzea. − Berritutako lorategia zaintzeko mantentze-egutegi bat egitea. − Lanean segurtasun- eta higiene-metodoak aplikatzea eta hauek zein neurritan betetzen diren

baloratzea. 4. Lorategi bat ezarri eta zaintzeko lanentzako ingurumenari dagokion araudia interpretatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

20

• Lorategiak ezarri eta zaintzeko lanei dagokien ingurumenari buruzko araudia azaltzea. • Lorategi bat ezarri eta zaintzeko lanek sortarazi ditzaketen kalte ekologikoak eta ingurumen gaineko

eragina deskribatzea, bai eta haiek saihestu eta zuzentzeko teknikak ere. • Tokiko kasu erreal batean edo behar bezala karakterizatutako lorategi baten ezarpen- eta zaintza-

suposizio praktiko batean: − Lanen burutzapenak eragindako inpaktu eta kalte ekologikoa zehaztea. − Haiek zuzentzeko neurri egokienak proposatzea. − Ingurumenari buruzko legeria zein mailatan betetzen den ebaluatzea.

c) Edukiak I. multzoa: LORATEGI EDO BERDEGUNE BATEN HOBEKUNTZA ETA

ZAINTZA PLANIFIKATZEA Prozedurazkoak: • Lorategi bateko elementu begetalak, azpiegiturak, altzariak eta ekipamendua zaintzeko egutegi bat

egitea. • Tokian bertan, espezie begetalen landaketa-plano bateko elementu desberdinak identifikatzea. • Lorategiaren planoak eta krokisak egitea. • Lorategi edo berdegune bat berritzeko proiektu batean, prestatzeko, zaintzeko eta mantentzeko lanak

sekuentziatzea. • Lorategia osatzen duten elementu begetal eta ez-begetal guztien inbentarioa egitea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lorategi baten mantentzean lurra prestatzeko lanak. • Lorategi baten planoak eta krokisak, seinaleztapenak eta interpretazioak. • Lorategiak mantendu eta zaintzeko behar diren materialak eta baliabideak. • Lurren kalitatea eta hauen zaintza. • Beharrezkoak diren makinak, erremintak eta tresnak. • Lorategia osatzen duten elementu begetalen eta ez-begetalen inbentarioa egiteko datuak hartzeko

sistema. • Lorategiaren narriaduran eragina duten arrazoiak. • Lorategi bat berritzean ezartzen diren instalazio berriak: ureztapenak, drainatzeak, bideak, urmaelak,

igerilekuak, kirol-pistak, zubiak eta bestelakoak. • Lorategi bat berritzean ezartzen diren azpiegitura berriak: saneamendua eta ur edangarria, argiztapena,

iturriak, paper-ontziak, eserlekuak, haurrentzako jolasak. • Txorkoak, ubideak eta jardinerak. Jarrerazkoak: • Planoak, krokisak eta egutegiak egitean, txukuntasun eta garbitasunagatik kezkatzea. • Erabili behar diren materialak, tresnak eta produktuak aurreikusteko interesa izatea, alferreko kostuak

saihestuz. II. multzoa: EGITURA ETA ELEMENTU BEGETALAK MANTENDU ETA

ZAINTZEKO LANAK Prozedurazkoak: • Espezie begetalak ureztatzeko behar den ur-kantitatea eta -kalitatea zehaztea, ureztapen-dosia eta

-maiztasuna kalkulatuz. • Berritu, zaindu edo mantendu behar den lorategia osatzen duten landare nagusiak karakterizatzea,

landatzeko modua, beharrezkoak diren baliabideak eta ondorengo zaintzak ezarriz. • Soropil edo zelai bat mantentzeko lanak programatu eta deskribatzea. • Beren helburuaren arabera, lorategi bat zaintzeko erabiltzen diren makina, erreminta, tresna, material

eta baliabideak.

21

• Espezie begetalak berritzeko prozesuen analisia. • Berriztapen bateko lan desberdinak modu sekuentzialean zehaztea (azpiegiturak, ureztapenak,

drainatzeak, argiztapenak, ekipamenduak, altzariak eta elementu begetalak). • Lorategi bat mantendu eta kontserbatzeko tratamenduen eta zaintza-lanen egutegia egitea. • Landareek jasaten dituzten agente kaltegarriak eta kalteak identifikatzea. • Lorategia mantendu eta zaintzeko lanak egitea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lorategi bat eta osatzen duten espezie begetalak zaintzeko praktika desberdinak. • Lorategia osatzen duten espezie begetalak inausteko teknika espezifikoak (zuhaitzak, zuhaixkak eta

gorakariak). • Lorategi batean dauden landareen ordez beste batzuk jartzea zehazten duten faktoreak. • Landaketak, berriak nahiz lehengoak berriz ezartzea, egiteko lan-moduak eta ezaugarri teknikoak. • Zuhaitz eta zuhaixketan hutsarteak betetzeko eta zurkaitzak jartzeko teknikak. • Lorategi bateko elementuak zaintzeko teknikak. • Inausketetan erabiltzen diren makineria, erremintak, tresnak, materialak eta produktuak. • Lore-taldeak: landaketa eta laborantza-teknika berriak. • Harri-hondarrak eta bizikorrak: garbiketa, hutsarteak betetzea, inausketa, udako kimaketak eta

ongarriztapen espezifikoak. • Soropilak: ezarri, landatu, mantendu eta zaintzeko teknikak. Makina eta erreminta espezifikoak. Jarrerazkoak: • Makineria kontuz eta behar bezala erabiltzea. • Egin beharreko eragiketa bakoitzean ordenari eta metodoari jarraitzeko kezka izatea, behar bezala

amaituta utziz. • Dirua alferrik galtzea eta landareei kalteak eragitea saihesteko, produktuak eta makinak ondo eta

zuzen dosifikatu eta erregulatzeak duen garrantzia baloratzea. III. multzoa: LORATEGIZ HORNITUTAKO GAINAZAL BAT BERRITU ETA

ZAINTZEKO ERABILTZEN DIREN GIZA BALIABIDEAK, OSASUN-BALIABIDEAK ETA EKOLOGIARI ETA INGURUMENARI DAGOZKIEN BALIABIDEAK ARRAZIONALIZATZEA

Prozedurazkoak: • Landareetan kalteak eragiten dituzten eragileen aurkako prebentzio- eta kontrol-plan bat egitea,

alderdi ekologikoak eta indarrean dagoen segurtasun- eta higiene-araudia kontuan hartuz. • Lorategiz hornitutako gainazalak mantendu eta zaintzean, segurtasun- eta higiene-arau horiek

aplikatzea. • Lorategi bat zaindu eta hobetzeko edo berritzeko jarduera batean ingurumenean izandako eragina eta

sortutako kalteak zehaztea. • Ingurumenari buruzko legeria zein neurritan betetzen den ebaluatzea. • Lorategi bat berritzeko lan bakoitza egiteko, behar diren giza baliabideak kalkulatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lorategi bat zaindu eta hobetzeko lanek ingurumenean izan dezaketen eragina eta kalte ekologikoak. • Lorategi bat berritzeko edo zaintzeko jarduera batek eragin ditzakeen kalteak saihesteko edo

zuzentzeko teknikak. • Lorategiak berritzeko ingurumenari buruzko araudia. • Lorategiak berritzeko segurtasun- eta higiene-araudia. Jarrerazkoak: • Lorategiak berritu eta mantentzeko segurtasun- eta higiene-arauak betetzean duen garrantziaz

ohartzea. • Eskura dauden giza baliabideak arrazionalki erabiltzea.

22

• Hobetzeko eta zaintzeko jarduera batean ingurumenean izaten den eragina minimizatzeko kezka. 4. lanbide-modulua: LANDAREZAINTZA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Landareen ugalketan erabiltzen den landare-materiala bildu, manipulatu eta zaintzeko prozesuak

aztertzea. 2. Landareak kalitate-baldintza onetan lortzeko, lurzorua eta laborantza-ingurunea prestatzeko prozesua

aztertzea. 3. Eskatzen diren produktuak, materialak eta instalazioak aukeratuz, ugalketa- eta hedapen-teknikak

aztertzea. 4. Landareak mantendu eta babesteko beharrezkoak diren lanak aztertzea. 5. Produktuak zaindu eta banatzeko, bilketa, aukeraketa eta biltegiratzea aztertu eta planifikatzea. 6. Babesteko eta behartzeko instalazioetan landarezaintza-teknikak aztertzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Landareen ugalketan erabiltzen den landare-materiala bildu, manipulatu eta zaintzeko prozesuak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Landare-manipulazioko teknikak deskribatzea. • Landare-materialaren osasun-egoera deskribatzea. • Landare-materiala bildu, prestatu eta zaintzeko prozesua azaltzea. • Landarezaintzarako landare-materiala lortzeko suposizio praktiko batean:

− Ereintzarako edo ugalketarako beharrezkoak diren hazien eta landare-materialaren pisua eta kantitatea kalkulatzea.

− Landare-materialaren hornikuntza-iturriak aukeratzea. − Landare-materiala erabili eta zaintzeko baldintzak azaltzea. − Erabiltzen den landare-materiala zaintzeko baldintza egokiak deskribatzea.

• Ahal den neurrian, ugalketa-materiala aukeratu eta biltzeko prozesu desberdinak burutzen direneko landare-ingurunea errespetatzea.

• Landare-materiala biltzeko lanetan nahiz desinfektatzeko produktu toxikoak erabiltzean, segurtasun- eta higiene-arauak betetzea.

• Landare-materiala biltzeko erabiltzen diren erremintak zaindu eta mantentzea. 2. Landareak kalitate-baldintza onetan lortzeko, lurzorua eta laborantza-ingurunea prestatzeko prozesua aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu:

• Lurzoruak eta substratuak desinfektatzeko metodoak eta produktuak deskribatzea. • Lurzorua edo laborantza-ingurunea prestatzeko erabiltzen diren teknikak eta baliabideak deskribatzea. • Substratu gisa erabiltzen diren produktuak identifikatzea. • Behar bezala karakterizatutako laborantza-ingurune baten prestaketa-suposizio praktiko batean:

− Burutu behar diren oinarrizko lanak adieraztea. − Desinfektatzeko, medeatzeko eta ongarritzeko produktu egokiak aukeratzea. − Burutuko diren lan desberdinetarako ekipoak, materialak eta makineria aukeratu eta deskribatzea. − Erabiliko diren produktuen dosiak eta kantitateak kalkulatzea. − Produktu-nahasketak prestatzea. − Burutuko diren lan desberdinentzako sekuentzia egokia ezartzea.

• Laborantza-ingurunea prestatzeko erabiltzen diren produktuak, erremintak eta makineria zaindu,

mantendu eta biltegiratzea.

23

• Lan desberdinak burutzean, produktu toxikoak nahiz erremintak eta makineria erabiltzean segurtasun- eta higiene-arauak betetzea.

• 3. Eskatzen diren produktuak, materialak eta instalazioak aukeratuz, ugalketa- eta hedapen-teknikak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Landare-manipulazioko teknikak deskribatzea. • Hazitegi-sistema desberdinen eta hazia prestatzeko moduaren arabera ereintza-lanak azaltzea. • Argi eta garbi identifikatutako ugalketa-suposizio praktiko batean:

− Aplikatu behar den ugalketa-mota aukeratzea. − Ereintza-mota aukeratzea. − Burutu behar diren lan desberdinetarako behar diren ekipoak, materialak, makineria eta

instalazioak aukeratu eta deskribatzea. − Ereiteko, adar-aldaxkak sartzeko, aldaxkak sartzeko, belauntzeko, txertatzeko eta "in vitro"

ugalketak egiteko behar diren lanak burutzea. • Material eta produktu arriskutsuak erabiltzean segurtasun- eta higiene-arauak betetzea. • Erabiltzen diren erremintak, makineria eta produktuak behar bezala zaindu eta biltegiratzea. 4. Landareak mantendu eta babesteko beharrezkoak diren lanak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Laboreak mantentzeko lanak deskribatzea. • Laboreak mantentzeko burutu behar diren lanen sekuentzia aproposa deskribatzea. • Labore jakin bati buruzko suposizio praktiko batean:

− Beharrezkoak diren ongarrien eta produktu fitosanitarioen dosi eta kantitateak kalkulatu, prestatu eta aplikatzea.

− Belar gaiztoen, izurriteen eta gaixotasunen mota desberdinak identifikatzea. − Aplikatu behar diren mantentze-lanak aukeratzea. − Hala dagokionean, inausteko, birlandatzeko eta xahutzeko teknikak aplikatzea. − Kasu bakoitzean beharrezkoak diren ekipoak, materialak, erremintak eta makineria aukeratu eta

deskribatzea. − Labore-espezie bakoitzarentzat egokiena den ureztatze- eta fertirrigazio-sistema aukeratu eta

erabiltzea. • Landareak mantendu eta babesteko beharrezkoak diren ekipoak, erremintak eta makineria zaindu eta

mantentzea. • Landareak mantendu eta babesteko erabiltzen diren produktu toxikoak nahiz erremintak eta makineria

erabiltzean segurtasun- eta- higiene-arauak betetzea. 5. Produktuak zaindu eta banatzeko, bilketa, aukeraketa eta biltegiratzea aztertu eta planifikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Produktuak biltzeko data eta egoera egokiak zehaztu eta justifikatzea. • Produktu desberdinak biltzeko teknika desberdinak azaltzea. • Produktuak aukeratzeko ezarri diren kalitate-arauak adieraztea. • Produktu desberdinen ingurumen-baldintzak eta biltegiratze-sistemak deskribatzea. • Burutuko diren lan desberdinei dagokien segurtasun- eta higiene-araudia azaltzea. • Produktu desberdinak manipulatzeko eta ontziratzeko lanak azaltzea. • Produktu desberdinak biltzeko, aukeratzeko eta biltegiratzeko erabiltzen diren makinek, ekipoek eta

erremintek egiten dituzten lanak identifikatu eta/edo azaltzea. • Produktuak biltzeko erabiltzen diren erremintak eta makineria zaindu eta mantentzea. • Produktuak biltzeko egiten diren lanetan segurtasun- eta higiene-arauak betetzea. • Produktuen aurkezpena garbia izan dadin interesa izatea. 6. Babesteko eta behartzeko instalazioetan landarezaintza-teknikak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu:

24

• Laboreak babestu eta behartzeko instalazio desberdinak identifikatu eta deskribatzea. • Zonako klimaren eta labore-motaren arabera, berotegiak, tunelak eta lur-estalkiak deskribatzea. • Babes-mota desberdinak eraikitzeko materialak eta baliabideak deskribatzea. • Laboreak babesteko planoak eta instalazioak interpretatzea. • Laboreak babesteko instalazioak eraiki eta mantentzeko prozesuak barne hartzen dituen lanak

deskribatzea. • Klimari, egiturari eta materialei dagozkien parametroak instalatuko den laborearekin erlazionatzea. • Berotegietako kontrol- eta automatizazio-gailuen funtzionamendua eta erabilera azaltzea. • Ingurumena zaintzeko arauak betetzea, erabilgarriak ez direnean estalkien eta lur-estalkien

plastikozko materialak birziklatuz. • babesteko eta behartzeko instalazioak eraikitzeko lanetan segurtasun- eta higiene-arauak betetzea. c) Edukiak I. multzoa: LANDARE-MATERIALA AUKERATU, BILDU ETA ZAINTZEA

Prozedurazkoak: • Haziak biltzea. • Produktuen haziak lortzea. • Haziak prestatzea (lehorketa, heltzea, geruzapena, tratamenduak). • Pisuaren arabera hazien kopurua kalkulatzea. • Mintegi batean landare-amak aukeratzea (landare-kopurua, plangintza, mentuak, mentagaiak). • Adar-aldaxkak prestatzea. • Adar-aldaxkak zaintzea. • Meristemo-mota desberdinak lortzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Landare-materiala bildu, prestatu eta zaintzeko prozesua. • Landare-amak aukeratzeko irizpideak. • Landare-materiala aukeratzeko prozedurak. • Landare-osasunaren kontzeptua. • Mintegi bateko landare-amek derrigorrez bete behar duten indarrean dagoen araudia.

Jarrerazkoak: • Mintegi bateko landare-amen landare-osasunari buruzko araudia betetzea. • Landare-materiala biltzeko lanetan eta haziak eta adar-aldaxkak desinfektatu eta prestatzeko produktu

toxikoak erabiltzean, segurtasun- eta higiene-neurriak hartzeko interesa izatea. • Landare-materiala biltzeko erabiltzen diren erremintak behar bezala erabiltzea.

II. multzoa: LANDAREZAINTZARAKO BEHAR DIREN BALIABIDEAK

Prozedurazkoak: • Ongarriak eta medeagarriak kalkulatzea. • Desinfekzio baterako behar diren produktu-kantitateak kalkulatzea. • Traktorea gidatzea eta lanabesak krokatzea. • Makineria erabili eta mantentzea. • Substratuak nahastea. • Ureztapen-ekipoak mantentzea. • Planoak interpretatu eta berotegiak eta tunelak eraikitzea. • Lur-estalkia prestatzea. • Ernetze-mahai bat eraikitzea. • Sustraitzeko larrain bat prestatzea. • Instalazioen maneiua eta mantentzea.

25

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lurzoru-mota desberdinak. • Ongarriak eta medeagarriak. • Lurzoruen eta substratuen desinfekzioa. Produktuak. • Traktorearen, makineriaren eta mintegian erabiltzen diren lanabesen ezagutza. • Substratuak. Motak eta nahasketak. • Tratamendu-ekipoak. • Ureztapen- eta langarreztatze-ekipoak. • Fertirrigazio-ekipoak. • Ureztapen-sistemaren bidezko tratamenduak. • Produktu hormonalak. • Itzalpeak eta itzalez estaltzeko sare-motak. • Berotegi- eta tunel-motak. • Estaldura-materialak. • Lur-estalki-motak. • Edukiontzi- eta bilgarri-motak. • Ernetze-mahaiak. • Adar-aldaxkak sustraitzeko larrainak. Jarrerazkoak: • Produktu toxikoak erabiltzean nahiz erremintak eta makineria erabiltzean, segurtasun- eta higiene-

arauak betetzea. • Hondakin-materiala biltegiratu eta birziklatzeari buruzko araudia betetzeko interesa izatea.

III. multzoa: LANDAREAK UGALDU, MANTENDU, BILDU ETA

MERKATURATZEKO LANAK Prozedurazkoak: • Lurra prestatu eta konfiguratzeko beharrezkoak diren lanak egiteko, lanabes desberdinak erabiltzea. • Proportzio eta nahasketa desberdinekin substratuak nahastea (eskuz edo nahasgailu automatiko bidez),

osagaien uniformetasuna lortzen saiatuz. • Ongarritzea. • Medeapenak egitea • Lanak ordena logikoan sekuentziatzea. • Haziak ereiteko prestaketa-suposizio praktikoak egitea. • Haztegiak egitea. • Aldaxkak sartzea. • Belaunketak egitea. • Txertaketak egitea. • "In vitro" erako laborantzak egitea. • Espazio babestuetan eta aire zabalean landare-ugalketak egitea. • Tratamendu fitosanitarioak egitea. • Estalki bidez ongarritzea. • Ureztapenak egitea (mota desberdinak). • Fertirrigazioak egitea. • Zaintza-lanen bidez nahiz herbizida eta lur-estalkien bidez laboreak belar gaiztorik gabe mantentzea. • Erakuntza-inausketak egitea. • Birlandatzea eta xehatzea. • Produktuak bildu, manipulatu eta ontziratzeko lanak egitea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lurra prestatzeko metodoak. • Substratu-nahasketak. • Lurzoruak eta substratuak desinfektatzeko teknikak. • Laboreen arabera ongarritzeko teknikak.

26

• Medeatzeko teknikak. • Lurzorua prestatzeko lanen sekuentziazioa. • Landare-ugalketarako teknikak (aldaxkak sartzea, belauntzea eta txertatzea). • Ereiteko lanak. • Hazia prestatzeko metodoak. • Haztegiak, oinarria, erretiluak eta edukiontziak. • Aldaxkak prestatzeko metodoak. • Aldaxkak sartzeko larrainak. • Meristemo-laborantzen oinarriak. • Laboreak mantentzeko lanak. • Laboreak zaintzeko lan desberdinen sekuentziazioa. • Bilketa-egutegia. • Bilketa-motak (sustrai soilak, kaperarekin). • Merkatuko aurkezpen-motak. • Merkaturatze-bideak. • Eskaera-orriak. • Kontserbazioa eta garraioa.

Jarrerazkoak: • Produktu toxikoak nahiz erremintak eta makineria erabiltzean segurtasun- eta higiene-arauak

betetzeko interesa izatea. • Produktuak merkaturatzeko aurkezpena garbia izatea baloratzea. • Ingurumena zaintzeko arauak betetzeko sentsibilitatea izatea, plastikozko estaldura-materialak, lur-

estalkiak, erretiluak eta edukiontziak birziklatuz eta, erabilgarriak ez direnean, makinerien olioak ere birziklatuz.

5. lanbide-modulua: KONTROL FITOSANITARIOKO METODOAK a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Beren osasun-egoera eta kontrolatzea ahalbidetzen duten borroka-metodoak ebaluatuz, laboreetan

kalteak eragiten dituzten agente biotikoak eta abiotikoak aztertzea. 2. Ezarrita dauden segurtasun-arauak betez, laboreen osasun-egoera hobetzeko agente kaltegarriak

kontrolatu eta borrokatzeko prozedurak programatzea eta, hala dagokionean, burutzea. 3. Produktuen toxikotasuna hartu behar diren prebentzio-neurriekin erlazionatuz, osasun-produktuak

erabili eta manipulatzen diren bitartean derrigorrez aplikatu behar diren segurtasun- eta higiene-arauak aztertzea.

b) Ebaluazio-irizpideak 1. Beren osasun-egoera eta kontrolatzea ahalbidetzen duten borroka-metodoak ebaluatuz, laboreetan kalteak eragiten dituzten agente biotikoak eta abiotikoak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Gure ingurune geografikoan ohikoenak diren osasun-intereseko espezieen ezaugarri morfologikoak

eta ziklo biologikoak aztertzea. • Agente kaltegarriak sailkatzea, beren habitata eta laboreetan gehien eragiten dituzten kalteak, herri-

mailan nahiz estatu-mailan, deskribatuz. • Sintomatologia eta kalteak agente eragilearekin erlazionatzea. • Agente kaltegarrien (biotikoak) aurkako borroka-baliabideen argibide nagusiak aztertzea, haien

osaeraren eta erabilera-moduaren arabera. • Laboreetan kalteak eragiten dituzten agente abiotikoak identifikatu eta deskribatzea. • Laginak hartzeko prozedurak eta prestaketa deskribatu eta, hala dagokionean, burutzea, laborategira

bidaltzeko.

27

• Behar bezala karakterizatutako lurrean egindako edo behar adinako informaziotik abiatutako kasu praktiko batean: − Beharrezkoa den osasun-informazioa aukeratzea. − Osasun-kontrola egiteko puntu esanguratsuenak aurkitzea. − Zenbaketa- eta laginketa-puntuek bete behar dituzten baldintzak ezartzea. − Definitutako edo behatutako fenologiaren arabera, kaltea eragin duen agentea ondorioztatzea. − Ezarritako programaren arabera, zenbaketa- eta landa-fitxak behar bezala betetzea.

• Agente biotiko eta abiotiko kaltegarrien mota desberdinak eskuz nahiz informatikoki identifikatzea. 2. Ezarrita dauden segurtasun-arauak betez, laboreen osasun-egoera hobetzeko agente kaltegarriak kontrolatu eta borrokatzeko prozedurak programatzean eta, hala dagokionean, burutzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Borroka integratuan erabiltzen diren osasun-produktuen argibideak eta osaera azaltzea, horietako

bakoitzarentzat espezifikoena den aplikazio-mekanismoa azalduz. • Gure lurralde-eremuan maiz erabiltzen diren tratamendu-ekipo, -makina eta -tresnen osaerak eta

eragiketa-prozedurak deskribatzea. • Borroka-metodoak erlazionatzea ahalbidetzen duten irizpideak aztertzea eta, aztertutako agente

kaltegarriaren motaren arabera, tratamenduaren aplikazio-sekuentzia programatzea. • Lursail baten laneko plan orokorretik abiatuz, laboreen osasun-maila onari eusteko behar diren

jarduerak planifikatzea. • Lur egoki batean edo agente kaltegarrien aurkako borroka-plan bat programatzeko behar den

informaziotik abiatuz: − Dokumentazio teknikoa interpretatu eta beharrezkoak diren produktu eta baliabide osagarriak

aukeratzea. − Laborean eragina duten agente kaltegarrien sintomak ikusmenez ikusita ezagutzea. − Zehaztutako egoera fenologikotik abiatuz, produktu egokiena eta hau aplikatzeko une egokiena

aukeratzea, bere toxikotasunaren, segurtasun-epearen eta eragile kaltegarriaren aurkako eraginkortasunaren arabera.

− Fauna baliagarrian izan dezakeen eragina, kostua eta tratamenduaren iraupena ebaluatzea. − Saldak prestatu eta ekipoak erabiltzeko prestatzea, fabrikatzailearen zehaztapenei eta informazio

teknikoari jarraituz. − Lurrean tratamendu-metodo eta -prozedura desberdinak aplikatzea. − Aplikatutako tratamendua eta honen exekuzioan gertatutako gorabeherak euskarri egokian

erregistratzea. • Biltegiratzeko toki itxietan eta hiri-espazioetan agente kaltegarrien aurkako borrokarako eta osasun-

kontrolerako benetako estrategiak burutzea ahalbidetzen duten aldagai bereizleak aztertzea. − Biltegietako eta hiri-espazioetako agente kaltegarri nagusien ezaugarri biologikoak identifikatu eta

deskribatzea. − Biltegietan eta hiri-espazioetan erabiltzen diren borroka-metodo eta -prozedura desberdinak

azaltzea. − Hiri-inguruneetan agente kaltegarrien aurkako borroka eta kontrola programatzea, pertsonengan

duten eragina eta aplikatu behar diren segurtasun-denborak baloratuz. 3. Produktuen toxikotasuna hartu behar diren prebentzio-neurriekin erlazionatuz, osasun-produktuak erabili eta manipulatzen diren bitartean derrigorrez aplikatu behar diren segurtasun- eta higiene-arauak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Babes-ekipoen eta -baliabideen zehaztapenak azaldu eta osagai espezifikoak eta aurreikusten diren

arriskuak deskribatzea. • Izan daitezkeen jarduera-esparruen eta irizpide ekologikoen arabera, osasun-produktuen kategoria

toxikologikoak bereiztea eta hauen arrisku-egoerak adieraztea. • Produktuen toxikotasunari edo arrisku-mailari buruzko informazioa haien manipulazioan hartu behar

diren babes-neurriekin erlazionatzea. • Osasun-produktuen manipulazio desegoki baten suposizio praktiko batean:

28

− Toxikapen-kasuetan laguntza-zentro ofizialak noiz eta nola erabili behar diren adierazi eta deskribatzea.

− Istripu-kasuan lehen sorospeneko eta oinarrizko zaintzako tekniken aplikazioa simulatzea. − Aplikatu behar diren lehen sorospeneko teknika nagusiak azaltzea.

c) Edukiak I. multzoa: LABOREENTZAKO KALTEGARRIAK DIREN AGENTEAK Prozedurazkoak: • Laboreetan kalteak eragiten dituzten agente abiotikoak identifikatzea. • Laboreentzako kaltegarriak diren ugaztun-espezieen sailkapen morfologikoa. • Laboreentzako kaltegarriak diren hegazti-espezieen sailkapen morfologikoa. • Laboreentzako kaltegarriak diren artropodo-espezieen sailkapen morfologikoa. • Laboreentzako kaltegarriak diren molusku-espezieen sailkapen morfologikoa. • Laboreentzako kaltegarriak diren nematodo-espezieen sailkapen morfologikoa. • Laboreentzako kaltegarriak diren onddo-espezieen sailkapen morfologikoa. • laboreentzako kaltegarriak diren bakterio eta birusen sailkapena. • Laboreentzako kaltegarriak diren landare fanerogamoen sailkapen morfologikoa. • laborean behatutako kalte-motaren eta hori eragin duen agentearen arteko lotura. • Laboreentzako kaltegarriak diren agenteen kontrola planifikatzea. • Lagin begetalak bildu eta prestatzea laborategira bidaltzeko. • Laboreen osasun-egoera ebaluatzea. • Tratamenduen premiak kalkulatzea. • Poteratutako elikadura-produktuentzako kaltegarriak diren agenteak sailkatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Agente abiotikoak: identifikazioa eta sintomatologia. • Izurriak, gaixotasunak, belar gaiztoak: Definizioak. Kontzeptuak. Ezaugarriak. • Ugaztun kaltegarriak: Espezieak. Ziklo biologikoak. Eragindako kalteak. • Hegazti kaltegarriak.: Espezieak. Ziklo biologikoak. Eragindako kalteak. • Molusku kaltegarriak: Espezieak. Ziklo biologikoak. Eragindako kalteak. • Artropodo kaltegarriak: Espezieak. Ziklo biologikoak. Eragindako kalteak. • Onddo kaltegarriak: Espezieak. Ziklo biologikoak. Eragindako kalteak. • Bakterioak eta birusak: Espezieak. Ziklo biologikoak. Eragindako kalteak. • Banerogamo parasitoak: Espezieak. Ziklo biologikoak. Eragindako kalteak. • Belar gaiztoak: Landare-taldeak. Ezaugarriak Eragindako kalteak. • Laboreentzako kaltegarriak diren agenteak kontrolatzeko metodoak: Motak. Ezaugarriak.

Erabilgarritasuna. • Laboreentzako kaltegarriak diren agenteak kontrolatzeko material eta produktuak. • Laboreen osasun-egoera: behatu beharrezko ezaugarriak. Abisu- edo arrisku-mailak. Tratamendu-

premiak. • Biltegiratutako elikadura-produktuentzako kaltegarriak diren agenteak kontrolatzeko metodoak. Jarrerazkoak: • Laborategira bidaltzeko material begetala bildu eta prestatzean kontu handiz aritzea. • Agente kaltegarrien kontrola egitean tinkotasunez, arduraz eta pazientziaz aritzea. • Laboreen osasun-egoeraren ebaluazioan inplikatzea. • Laboreetan kalteak eragiten dituzten agenteak identifikatzean saiatzea eta arduraz aritzea. II. multzoa: BORROKARAKO ETA KONTROLERAKO BALIABIDEAK Prozedurazkoak: • Borroka eta kontrolerako zeharkako metodoak sailkatzea.

29

• Borroka eta kontrolerako metodo mekanikoak sailkatzea. • Agente kaltegarriei aurre egiteko baliagarriak diren laborantza-praktikak sailkatzea. • Agente kaltegarrien aurkako borrokan eta kontrolean erabiltzen diren produktu kimikoak sailkatzea. • Produktu fitosanitarioak aplikatzeko sistemak sailkatzea. • Agente kaltegarrien aurkako borroka biologikoko eta borroka integraleko metodoak sailkatzea. • Laborearen ezaugarrien, bere garapen-egoeraren, kaltea eragin duen agentearen eta honen

larritasunaren arabera prozedura egokiena aukeratzea. • Laborearen egoeraren, garaiaren eta agente kaltegarriaren garapenaren arabera, tratamendua

aplikatzeko unerik egokiena zehaztea. • Laboreen tratamenduentzako egutegia planifikatzea. • Tratamenduko produktuak manipulatzea. • Tratamenduko produktuak manipulatzean eta tratamendu fitosanitarioak aplikatzean babes-ekipo eta

-materialak sailkatzea. • Babes-ekipo eta -materialak egiaztatu eta mantentzea. • Haztegietan tratamenduak aplikatzea. • Aplikatutako tratamenduek zonako fauna baliagarrian izan duten eragina ebaluatzea. • Desinfektatzeko eta intsektuak eta arratoiak hiltzeko tratamenduetarako lokala prestatzeko aldez

aurretik hainbat lan egitea. • Elikagaiak manipulatzeko lokaletan arratoiak hiltzeko tratamenduak aplikatzea. • Elikagaiak manipulatzeko lokaletan desinfekzio- eta intsektuak hiltzeko tratamenduak aplikatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Zeharkako borroka-metodoak: Motak. Ezaugarriak. Aplikazioa. • Borroka-metodo mekanikoak: Motak. Ezaugarriak. Aplikazioa. • Zaintza-praktikak: Laborantza-lanak. Ureztapenak eta drainatzeak. Garnata-landarea. • Borroka kimikoa:

− Arratoi-pozoiak eta garnata pozoituak. − Intsektizidak. Akarizidak. Helizidak. − Nematizidak. Kriptogamizidak. Bakterizidak. Herbizidak.

• Produktuen jarduera-metodoak. − Kontaktua. Irenstea. Zurgatzea. − Mistoak. Sistemikoak. − Barne-traslokazioa.

• Toxikotasuna. Fitotoxikotasuna eta hondakinezko ekintza. • Segurtasun-epea. • Borroka biologikoa: Kontzeptua. Metodoak. Ezaugarriak. • Fauna baliagarria: harrapariak. Parasitoak. Bestelakoak. • Borroka integrala: Kontzeptua. Metodoak. Ezaugarriak. Aplikazioak. • Tratamenduak aplikatzeko sistemak.

− Hautseztapena. Ihinztapena. lainoztapena edo atomizazioa. − Fumigazioa. Aerosolak. Injekzioa. − Garnatak. Erakargarriak. Uxagarriak. − Tratamendu-motak. − Erabatekoa. Partziala. − Puntuala edo lokalizatua. − Prebentziozkoa. Sendagarria.

• Tratamendu-salda edo -soluzioak. • Tratamendurako egutegia. • Tratamendu-produktuak maneiatzean hartu beharreko neurriak. • Babes-ekipo eta -materialak. • Babes-ekipo eta -materialak mantendu eta kontserbatzeko lanak. • Arratoiak hiltzea: produktuak. Metodoak. • Desinfekzioa eta intsektuak hiltzea: produktuak. Metodoak. • Erregistro fitosanitarioa. • Tratamendu-produktuak manipulatzean eta burutzean segurtasun- eta higiene-arauak. • Tratamendu-produktuekin intoxikatutako kasuetarako jokabide-arauak.

30

Jarrerazkoak: • Produktuen etiketak kontuz eta arretaz irakurtzea. • Segurtasun- eta higiene-arauak zorrozki betetzea. • Tratamenduak aplikatzean segurtasun-epeak zorrozki errespetatzea. • Produktuak kontu handiz aukeratzea eta toxikotasun urria dutenei eta ingurumenarentzako erasokorrak

ez direnei lehentasuna ematea, fauna baliagarria erabiliz. • Babes-ekipo eta -materialak aukeratu eta maneiatzean zorroztasunez aritzea. III. multzoa: APLIKAZIOKO MATERIALA Prozedurazkoak: • Tratamendurako aparatu ihinztatzaileak sailkatzea. • Ihinztagailuak osatzen dituzten zatien analisia. • Tratamendu bakoitzarentzat ihinztagailu-mota egokiena aukeratzea. • Tratamendurako aparatu hautseztatzaileak sailkatzea. • Hautseztagailuak osatzen dituzten zatien analisia. • Tratamendu bakoitzarentzat hautseztagailu-mota egokiena aukeratzea. • Produktua gas-eramaile baten bidez bultzatzen duten tratamendu-aparatuak sailkatzea. • Produktua gas-eramaile baten bidez bultzatzen duten tratamendu-aparatuak osatzen dituzten zatien

analisia. • Tratamendu bakoitzarentzat, produktua gas-eramaile baten bidez bultzatzen duten tratamendu-aparatu

egokiena aukeratzea. • Fumigazio-tratamenduetarako beharrezkoak diren aparatu eta materialak sailkatzea. • Fumigatzaileak osatzen dituzten zatien analisia. • Injekzio-bidezko tratamenduetarako beharrezkoak diren aparatu eta materialak sailkatzea. • Produktuen injekziorako aparatuak osatzen dituzten zatien analisia. • Tratamendu-aparatuen kontrol- eta segurtasun-mekanismoak egiaztatzeko eragiketak egitea. • Tratamendu-aparatuak maneiatzeko eragiketak egitea. • Tratamendu-aparatuak mantentzeko eragiketak egitea. • Igorritako produktu-dosia kalibratzeko bultzada-sistemak erregulatzea. • Produktuaren irteera-iragazki edo -toberak kalibratzea, tratamenduaren iraupenera moldatzeko. • Intoxikazio-suposizio batean, lehen laguntzetako teknikak aplikatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Ihinztatzeko aparatuak: Motak. Ezaugarriak. Zatiak. Funtzionamendua. Aplikazioa edo erabilera. • Hautseztatzeko aparatuak: Motak. Ezaugarriak. Zatiak. Funtzionamendua. Aplikazioa edo erabilera. • Gas-bultzadako aparatuak: Motak. Ezaugarriak. Zatiak. Funtzionamendua. Aplikazioa edo erabilera. • Fumigazio-ekipoa: aparatuak edo tresnak. Materialak. • Injekzio-aparatuak edo injekzio-ekipoak: Motak. Ezaugarriak. Zatiak. Funtzionamendua. Aplikazioa

edo erabilera. • Desinfekziorako aparatu edo instalazioak. • Lehen laguntzetako teknikak. Jarrerazkoak: • Segurtasun- eta higiene-arauak zorrozki betetzea. • Tratamenduak aplikatzean segurtasun-epeak zorrozki errespetatzea. • Produktuak kontu handiz aukeratzea eta toxikotasun urria dutenei eta ingurumenarentzako erasokorrak

ez direnei lehentasuna ematea, fauna baliagarria erabiliz. • Babes-ekipo eta -materialak aukeratu eta erabiltzean zorroztasunez aritzea. 6. lanbide-modulua. NEKAZARITZAKO INSTALAZIOAK a) Amaierako gaitasunak

31

Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Nekazaritzako instalazioak egokitzeko, garbitzeko, desinfektatzeko eta parasitoak hiltzeko premiak

aztertzea. 2. Premien arabera eta hondakinen ezabaketa egoki baten arabera programatuz, nekazaritzako

instalazioak prestatzeko, garbitzeko desinfektatzeko, parasitoak hiltzeko eta egokitzeko lanak burutzea.

3. Elektrizitate-, ur- eta aireztatze/girotze-instalazioen lehen mailako (erabilerari dagokionez) mantentze-lanak burutzea, behar adinako segurtasunarekin.

4. Nekazaritzako instalazioetan segurtasun- eta higiene-arauak aztertzea, lan-egoerei egokituz eta natur ingurunea zainduz.

b) Ebaluazio-irizpideak 1. Nekazaritzako instalazioak egokitzeko, garbitzeko, desinfektatzeko eta parasitoak hiltzeko premiak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Nekazaritzako instalazio-mota desberdinak deskribatzea. • Nekazaritzako instalazioen osagaiak behar bezala deskribatzea. • Mantentze-lan nagusiak azaltzea, eskatutako zehaztapen teknikoak kontuan hartuz. • Behar bezala karakterizatutako benetako edo suposatutako instalazioak oinarritzat hartuz:

− Egokitzapen eta higiene berezia behar duten zonak eta elementuak identifikatzea. − Aurreikus daitezkeen arazoak identifikatzea (hondakinen pilaketa, zikinkeria, butxadurak,

parasitoak, elementuen narriadura). − Produktuak, tratamenduak eta burutu behar diren lanak aukeratzea. − Garbitzeko, parasitoak hiltzeko, desinfektatzeko eta egokitzeko, esku-hartze-programa bat lantzea. − Aurreikusitako bolumenekin, ustiategiaren egoerarekin eta natur ingurunearen babesarekin bat

datozen hondakinen ezabaketa/aprobetxamendu-alternatibak proposatzea. • Ingurumenarekiko interesa erakustea, kaltegarriak ez diren produktuak eta tratamenduak aukeratuz. 2. Premien arabera eta hondakinen ezabaketa egoki baten arabera programatuz, nekazaritzako instalazioak prestatzeko, garbitzeko desinfektatzeko, parasitoak hiltzeko eta egokitzeko lanak burutzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Instalazioen eta hauen erregulazio- eta kontrol-gailuen funtzionamendua eta aplikazioak azaltzea. • Instalazioek funtziona dezaten beharrezkoak diren prestaketak, egokitzapenak eta elementu-aldaketak

egitea. • Behar bezala identifikatutako instalazio bat erabiltzeko kasu praktiko jakin batean:

− Instalazio bat martxan jartzeko, elementu desberdinak prestatzea. − Instalazioa abiaraztea eta geldiaraztea. − Kontrol- eta erregulazio-elementuen funtzionamendua frogatzea. − Garbiketa-lanak une eta baldintza egokietan egitea. − Pertsonen segurtasunerako neurriak aplikatzea. − Instalazioa behar bezala erabiltzea.

• Aplikazio praktikoetan erabiltzen diren ekipo eta produktuak prest jarri eta prestatzea. − Behar bezala erregulatzea. − Horien funtzionamendurako beharrezkoak diren hornidurak aukeratzea (erregaia, ura, produktuak). − Garbitzeko, desinfektatzeko edo bestelako produktuen kantitatea eta dosia kalkulatzea. − Garbiketa-lanak une eta baldintza egokietan egitea.

• Erabiltzen diren ekipo eta teknikak behar adinako intentsitate, txukuntasun eta trebetasunarekin erabiltzea, eskatzen diren higiene-baldintzak lortuz.

• Nekazaritzako instalazioetan erabili ohi diren garbitzeko, desinfektatzeko, egokitzeko eta parasitoak hiltzeko ekipo eta produktuak identifikatzea.

• Ekipo eta produktu egokiak garbitzeko, desinfektatzeko, egokitzeko eta parasitoak hiltzeko lan bakoitzarekin erlazionatzea.

• Garbitzeko produktu eta ekipoak erabiltzean segurtasun-arauak betetzea.

32

• Ingurumena zaintzea, kaltegarriak ez diren produktuak erabiliz. • Ingurunearekiko interesa erakustea, hondakinak ezabatzeko neurri berriak proposatuz eta aztertuz. 3. Elektrizitate-, ur- eta aireztatze/girotze-instalazioen lehen mailako (erabilerari dagokionez) mantentze-lanak burutzean, behar adinako segurtasunarekin, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Instalazio bat martxan jarri edo geldiarazi aurretik egin behar diren azterketak aipatu eta azaltzea. • Elektrizitate-, ur- eta aireztatze/girotze-instalazioen osagaiak deskribatzea. • Lehen mailako mantentze-lan nagusiak azaltzea, eskatzen diren zehaztapen teknikoak kontuan hartuz. • Nekazaritzako instalazio batean beharrezkoak diren aireztatze/girotze-baldintzak deskribatzea (granja,

berotegiak, biltegiak). • Langile kualifikatuak behar dituzten mantentze-lanak identifikatzea. • Simulazioko elektrizitate-instalazio batean, konponketa- eta mantentze-lanak burutzea:

− Konponketa- eta mantentze-eragiketak exekutatzea. − Elektrizitate-elementu sinpleak muntatu eta desmuntatzea (argiak, entxufeak, etengailuak,

fusibleak). − Akastunak diren edo ez diren argiztapen-linea elektrikoak konektatu eta isolatzea. − Instalazioa abiaraztea eta geldiaraztea.

• Ureztatzeko edo edateko ura frogatzeko instalazioetan tutuak, balbulak, iragazkiak eta beste elementu sinple batzuk muntatu eta desmuntatzea.

• Erabiltzen diren ekipo eta teknikak behar adinako intentsitate, txukuntasun eta trebetasunarekin erabiltzea, eskatzen diren higiene-baldintzak lortuz.

• Ekonomiari nahiz ekologiari dagokienez, energia-kostuaz kontzientziatzea. • Ingurumenaren gaineko eragina minimizatuko duten energia alternatiboekiko (eolikoa, eguzki-

energia) eta teknologia berriekiko interesa erakustea. 4. Nekazaritzako instalazioetan segurtasun- eta higiene-arauak aztertzean, lan-egoerei egokituz eta natur ingurunea zainduz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Instalazioek bete behar dituzten segurtasun- eta higiene-baldintzak azaltzea. • Instalazioak erabiltzeko pertsonen segurtasun- eta higiene-neurriak deskribatzea. • Instalazioen funtzionamenduak ingurumenean duen eraginaren faktoreak identifikatzea. • Ingurumena babesteko neurrien (derrigorrezkoak eta borondatezkoak) garrantzia justifikatzea. • Instalazioetan ohikoenak diren arrisku-faktoreak eta -egoerak identifikatzea, arrazoiak aztertzea eta

ondorioak ateratzea. • Pertsonak babesteko jantzi eta elementuen propietateak aipatzea eta horiek erabiltzeko modua

azaltzea. • Instalazioak erabiltzeko segurtasun-neurriak identifikatzea. • Nekazaritzako instalazio baten erabilera-kasu praktiko batean:

− Funtzionamenduari dagokionez, aurreikus daitezkeen arriskuak identifikatzea. − Burutu behar diren lanei dagozkien jantziak eta babesak erabiltzea. − Erabiltzen diren ekipoak, instalazioak eta materialak behar bezala garbitzea. − Lanean eta lana amaitu ondoren higiene-arauak betetzea. − Ekipoak erabiltzean oinarrizko segurtasun-arauak betetzea. − Hondakinak ezabatzea, ingurumenarentzat kaltegarriak izan ez daitezen. − Istripu-simulazio batean lehen laguntzako eta sorospeneko teknikak aplikatzea. − Norberaren lan-ekipoa mantentzean zorrotza izatea.

• Segurtasun- eta higiene-neurriak ez betetzeak norberaren nahiz besteen osasunari eragin diezaiokeen kalteaz ohartzea.

• Instalazioen funtzionamenduak ingurumenean duen eragina minimizatzen duten aurrerapen teknologikoekiko interesa erakustea.

c) Edukiak

33

I. multzoa: NEKAZARITZAKO INSTALAZIOEN DESKRIBAPENA, ERABILERA ETA MANTENTZEA

Prozedurazkoak: • Egokitzapen eta higiene berezia behar dituzten zonak eta elementuak identifikatzea. • Aurreikus daitezkeen arazoak identifikatzea: hondakinen pilaketa, zikinkeria, butxadurak, infekzioak,

parasitoak, elementuen narriadura. • Produktuak, tratamenduak eta burutu behar diren lanak aukeratzea. • Garbitu, parasitoak hil, desinfektatu eta egokitzeko esku-hartze-programa bat egitea. • Aurreikusitako bolumenekin, ustiategiaren egoerarekin eta ingurumenaren babesarekin bat datozen

hondakinak ezabatu/aprobetxatzeko alternatibak proposatzea. • Instalazioaren funtzionamendurako beharrezkoak diren prestaketa, egokitzapena eta elementu-

aldaketa egitea. • Instalazioa abiarazteko elementu desberdinak prest jartzea. • Kontrol- eta erregulazio-elementuen funtzionamendu-probak egitea. • Pertsonen segurtasun-neurriak aplikatzea. • Aplikazio praktikoetan erabiltzen diren ekipo eta produktuak prest jarri eta prestatzea: erregulazio

zuzena. • Funtzionamendurako beharrezkoak diren hornidurak aukeratzea (erregaia, ura, produktuak). • Garbitzeko, desinfektatzeko edo bestelako produktuen kantitateak eta dosiak kalkulatzea. • Funtzionamenduari dagokionez, aurreikus daitezkeen arriskuak identifikatzea. • Burutu behar diren lanei dagozkien jantziak eta babesak erabiltzea. • Erabiltzen diren ekipoak, instalazioak eta materialak behar bezala garbitzea. • Lanean eta lana amaitu ondoren higiene-arauak betetzea. • Ekipoak erabiltzean oinarrizko segurtasun-arauak betetzea. • Hondakinak ezabatzea, ingurumenarentzat kaltegarriak izan ez daitezen. • Istripu-simulazio batean lehen laguntzako eta sorospeneko teknikak aplikatzea. • Produktu toxikoak eta arriskutsuak erabili eta biltegiratzea:

− Erregaiak eta produktu sukoiak, lubrifikatzaileak. • Lana behar adinako bizitasunez, txukuntasunez eta erabilitako ekipoak eta teknikak menderatuz

egitea, beharrezko higiene-baldintzak lortuz. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Nekazaritzako instalazio-mota desberdinak: animalientzako egonlekuak eta instalazioak, produkzio-

instalazioak, biltegiratze-instalazioak, elikagaiak prestatu eta banatzeko instalazioak, uztak, fruituak, barazkiak eta basoko produktuak biltegiratu eta kontserbatzeko instalazioak. Bestelako instalazioak eta tresneria.

• Nekazaritzako instalazioen osagaiak. • Eskatutako zehaztapen teknikoak kontuan hartuz, mantentze-lan nagusiak. • Instalazioen eta horien erregulazio- eta kontrol-gailuen funtzionamendua eta aplikazioak. • Instalazio bat abiarazi edo geldiarazi aurretik egin behar diren azterketak. • Garbitzeko, desinfektatzeko, egokitzeko eta parasitoak hiltzeko ekipoak eta produktuak eta

nekazaritzako instalazioetan ohikoenak diren nekazaritza-hondakinak ezabatzeko ekipo eta produktuak.

• Instalazioek bete behar dituzten higiene- eta segurtasun-baldintzak. • Instalazioen funtzionamenduak ingurumenean duen eraginaren faktoreak. • Instalazioetan ohikoenak diren arrisku-faktore eta -egoerak, hauen arrazoien analisia eta ondorioak

ateratzea. • Pertsonen babeserako jantzien eta elementuen propietateak eta erabiltzeko moduaren azalpena. • Instalazioak erabiltzeko segurtasun-neurriak. Jarrerazkoak • Ingurumenarekiko interesa izatea, ingurumenean ahalik eta kalterik txikiena eragingo duten

garbitzeko eta desinfektatzeko produktuak aukeratuz. • Garbitzeko produktuak eta ekipoak erabiltzean segurtasun-arauak betetzea. • Ingurunearekiko interesa erakustea, hondakinak ezabatzeko neurri berriak proposatuz eta aztertuz.

34

• Lan-ekipoaren mantentze zorrotza egitea. • Segurtasun- eta higiene-neurriak ez betetzeak norberaren nahiz besteen osasunari eragin diezaiekeen

kalteaz ohartzea. • Instalazioen funtzionamenduak ingurumenean duen eragina minimizatzen duten aurrerapen

teknologikoekiko interesa erakustea. II. multzoa: ELEKTRIZITATE-, UR- ETA AIREZTATZE/GIROTZE-

INSTALAZIOAK Prozedurazkoak: • Simulazioko elektrizitate-instalazio batean konponketa- eta mantentze-lanak burutzea. • Elektrizitate-elementu sinpleak muntatu eta desmuntatzea (argiak, entxufeak, etengailuak, fusibleak). • Akastunak diren edo ez diren argiztapen-linea elektrikoak konektatu eta isolatzea. • Instalazioa abiaraztea eta geldiaraztea. • Ureztatzeko edo edateko ura frogatzeko instalazioetan tutuak, balbulak, iragazkiak eta beste elementu

sinple batzuk muntatu eta desmuntatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Instalazio bat abiarazi edo geldiarazi aurreko azterketak. • Elektrizitate-, ur- eta aireztatze/girotze-instalazioen osagaiak: ur-instalazioak, nekazaritza-ustiategiko

elektrizitate-instalazioak, elektrizitate- eta energia-sorkuntza autonomoa. • Lehen mailako mantentze-lan nagusiak. • Nekazaritzako instalazio batean beharrezkoak diren aireztatze/girotze-baldintzak (granja, berotegiak,

biltegiak). • Langile kualifikatuak behar dituzten mantentze-lanak.

Jarrerazkoak: • Ekonomiari nahiz ekologiari dagokienez, nekazaritzako instalazioen mantentzeak eta erabilerak

eragiten duten kostu energetikoaz kontzientziatzea. • Ingurumenaren gaineko eragina minimizatuko duten energia alternatiboekiko (eolikoa, eguzki-

energia) eta teknologia berriekiko interesa erakustea. 7. lanbide-modulua: NEKAZARITZAKO MEKANIZAZIOA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Nekazaritza-ustiapeneko produkzio-helburuen arabera, makineria-premiak eta makina horien

egokitasuna aztertzea. 2. Nekazaritza-makineria trebetasunez erabiltzea, errendimendu onarekin eta segurtasun- eta higiene-

baldintzak betez. 3. Nekazaritza-ustiategiko makinen eta ekipoen funtzionamendua eta mantentze-premiak aztertzea,

eskatzen diren zehaztapen teknikoei jarraituz. 4. Nekazaritza-makinerian eta baso-lanetako makinerian mantentze-lanak, oinarrizko konponketak eta

egokitzapen errazak egitea, lantegiko materialak eta ekipoak erabiliz, beharrezkoa den trebetasunarekin eta modu garbi eta seguruan.

5. Eskuzko mekanizazio-ekipoak eta soldadura elektrikoko ekipoak behar bezala erabiltzea, lantegi batean eskatzen diren segurtasun-baldintzetan zehaztutako ezaugarriak lortuz.

6. Nekazaritza-makineria erabiltzeko segurtasun- eta higiene-neurriak aztertzea, horiek lan-egoerei egokituz eta ingurumena babestuz.

b) Ebaluazio-irizpideak

35

1. Nekazaritza-ustiapeneko produkzio-helburuen arabera, makineria-premiak eta makina horien egokitasuna aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Traktore-motak eta bestelako trakzio-ekipoak deskribatzea. • Traktoreen eta trakzio-ekipoen osagaiak deskribatzea. • Oinarrizko printzipio fisikoak (indarra, lana, potentzia, abiadura) nekazaritza-makinen ezaugarri

teknikoekin eta prestazioekin erlazionatzea. • Lanabes eta ekipo autoeragileak edo traktoreari akoplatuak eta horien osagaiak eta funtzionamendua

azaltzea. • Makinak eta lanabesak eta burutzen dituzten lanak ingurumenean duten eraginarekin erlazionatzea. • Behar bezala karakterizatutako produkzio-plan bat duen ustiapen baten kasuan:

− Aurreikusitako lanetarako beharrezkoak diren makinak aipatzea. − Makinen eta lanabesen ezaugarri teknikoak eta neurriak definitzea, lan-bolumena eta zonaren

ezaugarriak kontuan hartuz. − Traktoreen eta trakzio-ekipoen ezaugarri teknikoak, neurriak eta potentzia aukeratzea, produkzio-

planerako zehaztutako makina-multzoaren arabera. • Aurrerapen teknologikoekiko interesa erakustea, makineria berria eta lan-metodoak kontuan hartuz. • Ingurumena zaintzea, ahalik eta kalte txikiena eragingo dioten makinak eta ekipoak aukeratuz.

2. Nekazaritza-makineria trebetasunez erabiltzean, errendimendu onarekin eta segurtasun- eta higiene-baldintzak betez, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Nekazaritza-makina baten eragite-mekanismoak deskribatzea. • Fabrikatzailearen zehaztapenei jarraituz, nekazaritza-ekipo baten funtzio desberdinen eragite-prozesua

azaltzea. • Lan-baldintzen arabera, ekipoen erregulazio- eta doikuntza-prozedurak deskribatzea. • Nekazaritza-makinen eta -ekipoen erabileran bete beharrezko segurtasun-arauak azaltzea. • Traktore eta makinetan nolabaiteko konplexutasuna duten eragite-mekanismoak (aldi berekoak edo

sekuentzialak) trebetasunez eta zehaztasunez erabiltzea. • Lan-egoera erreal batean, makina edo ekipo bat erabiltzeko kasu praktiko batean:

− Eragite-elementuak eta horien funtzioa identifikatzea. − Lan-aldaera zuzenak zehaztea (abiadura, potentzia-eskaera, erregelaketak eta erregulazioak, lan-

ibilbideak eta -zirkuituak). − Eskatzen diren lan-aldaeren arabera, makina edo ekipoa erregulatzea eta, hala badagokio,

krokatzea. − Makinak trebetasunez erabiltzea, oinarrizko segurtasun-arauak aplikatuz eta eskatzen diren lan-

erritmoak eta -kalitateak lortuz. − Lan-gaitasuna, -errendimendua eta -eraginkortasuna kalkulatzea. − Lanak burutu ondoren, beharrezkoak diren doikuntzak proposatzea, lanaren emaitzak eta

segurtasuna hobetzeko. • Nekazaritza-makineria erabiltzean segurtasun-arauak betetzea. 3. Nekazaritza-ustiategiko makinen eta ekipoen funtzionamendua eta mantentze-premiak aztertzean, eskatzen diren zehaztapen teknikoei jarraituz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Nekazaritza-makineriei eta -ekipoei dagozkien mantentze-lan nagusiak eta horien maiztasuna

deskribatzea, eskatzen diren zehaztapen teknikoak kontuan hartuz. • Mantentze-lanak egiteko beharrezkoak diren ekipoak eta erremintak deskribatzea. • Nekazaritza-makineriaren mantentzean erabiltzen diren osagarrien, ordezko piezen eta materialen

(olioak, iragazkiak, erregaiak, transmisio-uhalak eta bestelakoak) ezaugarri garrantzitsuenak azaltzea. • Ezaugarri teknikoei nahiz erabilera-ekipoari dagokienez behar bezala karakterizatutako nekazaritza-

makina edo -ekipo batean: − Lehen mailako mantentzerako burutu behar diren lan nagusiak deskribatzea. − Mantentzerako beharrezkoak diren lantegiko ekipoak eta erremintak deskribatzea. − Lanen mantentze- eta erregistro-programa bat lantzea, ondokoak kontuan hartuz:

36

∗ fabrikatzailearen zehaztapenak ∗ karga eta makinaren lan-mota ∗ gertatutako gorabeherak, higadurak eta matxurak.

− Mantentze-programa burutzeko behar diren osagarriak, ordezko piezak eta materialak kalkulatzea. − Lantegi espezializatuetan egin behar diren konponketak edo hobekuntzak eta norberaren lantegian

egin behar direnak bereiztea. 4. Nekazaritza-makinerian eta baso-lanetako makinerian mantentze-lanak, oinarrizko konponketak eta egokitzapen errazak egitean, lantegiko materialak eta ekipoak erabiliz, beharrezkoa den trebetasunarekin eta modu garbi eta seguruan, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Mantentze-programa bateko argibideak interpretatzea. • Lantegiko erremintak eta tresnak lehen mailako mantentze-lanekin eta oinarrizko konponketa-lanekin

erlazionatzea. • Lantegiko erremintak eta ekipoak prestatu eta mantentzeko prozedurak azaltzea. • Nekazaritza-makina edo -ekipo baten lehen mailako mantentze-kasu praktiko batean:

− Une bakoitzean burutu behar diren mantentze-lanak zehaztea. − Lan bakoitza egiteko beharrezkoak diren erremintak, tresnak eta materialak aukeratzeak. − Aukeratutako erremintak trebetasunez erabiltzea. − Makinaren mantentze-lana burutu ondoren, ondo funtzionatzen duela egiaztatzea. − Mantentze-egunkari batean, burututako lanak eta antzemandako gorabeherak erregistratzea, lana

errepikatzeko gomendatzen den denbora adieraziz. − Segurtasun- eta higiene-arauak aplikatzea. − Mantentzearen hondakinak edo azpiproduktuak ezabatzea, higiene-arauak eta ingurumena

babesteko arauak betez. • Burututako lanaren kalitatearekiko interesa erakustea. 5. Eskuzko mekanizazio-ekipoak eta soldadura elektrikoko ekipoak behar bezala erabiltzean, lantegi batean eskatzen diren segurtasun-baldintzetan zehaztutako ezaugarriak lortuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Lantegiko erremintekin eta ekipoekin egin behar diren lanak deskribatzea (soldadura elektrikoa,

hariztatzea, ebaketa, karraskatzea, esmerilatzea, sistema mekanikoen muntaia eta desmuntaia). • Ebaketarako, eskuzko mekanizaziorako, hariztatzerako, muntaiarako eta desmuntaiarako ekipoak eta

beren aplikazioak erlazionatzea. • Ekipoek eta erremintek lantegian duten banaketa eta instalazioa deskribatzea, beren funtzionaltasuna

eta segurtasun- eta higiene-arauak betetzen dituztela ziurtatuz. • Piezak neurtzeko eta marratzeko prozedura desberdinak tresnekin erlazionatzea (zinta metrikoa,

kalibrea, galgak eta bestelakoak), horien funtzionamendua azalduz. • Soldadura elektrikorako ekipoen osagaiak eta horien funtzionamendua erlazionatzea. • Soldadura-prozedurak elektrodo eta material desberdinekin erlazionatzea. • Soldadura-motak (topekakoa, ezkutukoa, horizontala, bertikala) eta horien lan-prozedura azaltzea, lotu

behar diren materialen, beren lodieraren eta loturak izan behar dituen ezaugarrien arabera. • Karraskatzeko, ebakitzeko, zerratzeko, hariztatzeko, muntatu eta desmuntatzeko eta soldatzeko lanak

egitea inplikatzen duten elementu desberdinak doitzeko beharrezkoak diren eskuzko mekanizazio-kasu praktikoetan: − Aurreikusitako neurriak zehaztasun egokiarekin hartzea, neurketa-tresna behar bezala aukeratuz

eta kalibratuz. − Marraketa- eta markaketa-lanak egitea, horretarako ematen diren kotei egokituz. − Barneko eta kanpoko hariztatzeak egitea, horretarako behar diren materialak eta erremintak

aukeratuz. − Piezen akabera egokia izan dadin beharrezkoak diren karraskak eta esmerilatzaileak erabiltzea. − Mota eta tamaina egokiak dituzten erreminta eta ekipoekin sistema mekanikoak muntatu eta

desmuntatzea (giltzak, ateragailuak eta bestelako tresnak). − Burutuko den lanerako erabili behar diren lantegiko ekipoak behar bezala prestatu eta erabiltzea.

37

− Lotu beharreko materialen eta loturak izan behar dituen ezaugarrien arabera soldadura-prozedura egokiena aukeratzea.

− Lotura-zonak eta masarekiko kontaktu-puntuak behar bezala garbitzea. − Ekipoetan soldadura-parametroak (korrontearen intentsitatea) doitzea, materialen arabera. − Erabili behar den prozeduraren arabera, soldadura elektrikoko ekipoak behar bezala erabiltzea. − Mekanizazio- eta soldadura-prozesuan zehar segurtasun- eta higiene-arauak aplikatzea.

• Piezak soldatu eta mekanizatzeko lanak egitean kalitateari buruzko arauak betetzea. 6. Nekazaritza-makineria erabiltzeko segurtasun- eta higiene-neurriak aztertzean, horiek lan-egoerei egokituz eta ingurumena babestuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Nekazaritzako makineriak bete behar dituen segurtasun- eta higiene-baldintzak azaltzea. • Nekazaritzako makineria erabiltzeko pertsonen segurtasun- eta higienerako neurriak deskribatzea. • Nekazaritzako makineriaren funtzionamenduak ingurumenean duen eraginaren faktoreak

identifikatzea. • Ingurumena babesteko neurrien (derrigorrezkoak eta borondatezkoak) garrantzia justifikatzea. • Nekazaritzako makineria erabiltzean arruntenak diren faktoreak eta egoerak identifikatu eta horien

ondorioak ateratzea. • Pertsonen babeserako jantzi eta elementuen propietateak aipatzea eta horiek erabiltzeko modua

azaltzea. • Nekazaritzako makineria erabiltzeko segurtasun-neurriak eta tresnak identifikatzea. • Nekazaritzako makina edo ekipo baten erabilera-kasu praktiko batean:

− Bere funtzionamenduaren arriskuak identifikatzea. − Burutu behar diren lanentzako jantzi eta babes egokiak erabiltzea. − Erabiltzen diren makinak, ekipoak eta materiala behar bezala garbitzea. − Makinak eta ekipoak oinarrizko segurtasun- eta higiene-arauak betez eta ingurumenaren gaineko

eragin negatiboak minimizatuz erabiltzea. − Istripu-simulazio batean, lehen sorospeneko teknikak aplikatzea.

• Nekazaritzako makineria erabiltzeak duen arriskuaz ohartzea. • Pertsonen babeserako ekipoen mantentzean ordena eta garbitasuna baloratzea. • Lehen sorospeneko tekniken ezagutzarekiko interesa erakustea. • Ingurumena zaintzea, nekazaritzako makineria erabiltzeak ingurumenean duen eragina ezagutuz. • Ingurumena babesteko neurriak aplikatzeko interesa erakustea. c) Edukiak I. multzoa: TRAKTOREA ETA NEKAZARITZA-MAKINERIA ETA -EKIPOAK

ERABILI ETA MANTENTZEKO TEKNIKAK ETA PROZESUAK Prozedurazkoak: • Nekazaritzako traktorearen, makinen eta tresnen ezaugarri teknikoak eta neurriak zehaztea. • Produkzio-planerako zehaztutako makinen arabera, traktoreen eta trakzio-ekipoen ezaugarri

teknikoak, dimentsioak eta potentzia aukeratzea. • Traktore eta nekazaritza-ekipo edo -makina batean eragite-elementuak eta beren funtzioa

identifikatzea. • Lan-aldaera zuzenak erabakitzea (abiadura, potentzia-eskaera, erregelaketak eta erregulazioak, lan-

ibilbideak eta -zirkuituak). • Eskatzen diren lan-aldaeren arabera, hala badagokio, makina edo ekipoaren krokadura erregulatu edo

burutzea. • Behar diren makinak trebetasunez erabiltzea, oinarrizko segurtasun-neurriak aplikatuz eta eskatzen

diren lan-erritmoa eta kalitatea lortuz. • Lan-gaitasuna, -errendimendua eta -eraginkortasuna kalkulatzea. • Lanak burutu ondoren, beharrezkoak diren doikuntzak proposatzea, lanaren emaitzak eta segurtasuna

hobetzeko.

38

• Behar bezala karakterizatutako nekazaritzako makina edo ekipo baten lehen mailako mantentzea burutzeko egin behar diren lanak aipatzea.

• Mantentzerako beharrezkoak diren lantegiko ekipo eta tresnak zehaztea. • Mantentzerako eta lanak erregistratzeko programa bat lantzea. • Makinak mantentze-lanen ondoren behar bezala funtzionatzen duela egiaztatzea. • Mantentzearen hondakinak edo azpiproduktuak ezabatzea, higiene-arauak eta ingurumena babesteko

arauak betez. • Nekazaritzako makina edo ekipo baten funtzionamenduak dituen arriskuak identifikatzea. • Burutu behar diren lanetarako jantzi eta babes egokiak erabiltzea. • Erabilitako makina, ekipo eta materialak behar bezala garbitzea. • Istripu-simulazio batean lehen sorospeneko teknikak aplikatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Traktore-motak eta beste trakzio-ekipo batzuen motak. • Traktoreen eta trakzio-ekipoen osagaiak. • Oinarrizko printzipio fisikoen (indarra, lana, potentzia, abiadura) eta nekazaritza-makinen ezaugarri

teknikoen eta prestazioen arteko erlazioa. • Lanabes eta ekipo autoeragileak edo traktoreari akoplatuak eta horien osagaiak eta funtzionamendua. • Makina eta lanabesen eta burutzen dituzten lanek ingurumenean duten eraginaren arteko erlazioa. • Makinaria- eta ekipo-premiak nekazaritza-ustiapenean. • Fabrikatzailearen zehaztapenei jarraituz, nekazaritza-ekipo baten funtzio desberdinen eragite-

prozesua. • Segurtasun-arauak nekazaritza-makina eta -ekipoak erabiltzean. • Mantentze-lan nagusiak eta hauen maiztasuna, nekazaritza-makineria eta -ekipoetan. • Mantentze-lanak egiteko beharrezkoak diren lantegiko ekipo eta erremintak. • Nekazaritza-makineriaren mantentzean erabiltzen diren osagarrien, ordezko piezen eta materialen

(olioak, iragazkiak, erregaiak, transmisio-uhalak eta bestelakoak) ezaugarri garrantzitsuenak. • Oinarrizko mekanizazioa eta soldadura. • Lantegiko erreminta eta tresnen eta lehen mailako mantentze-lanen eta oinarrizko konponketa-lanen

arteko erlazioa. • Lantegiko erremintak eta ekipoak prestatzeko eta mantentzeko prozedurak. • Nekazaritza-makineria erabiltzean ohikoenak diren arrisku-faktoreak eta -egoerak eta horien

ondorioak. • Pertsonen babeserako jantzien eta elementuen propietateak eta erabiltzeko modua. • Nekazaritza-makineria erabiltzean hartu beharrezko segurtasun-neurriak.

Jarrerazkoak • Aurrerapen teknologikoekiko interesa erakustea, makineria berria eta lan-metodoak kontuan hartuz. • Ingurumena zaintzea, ahalik eta kalte txikiena eragingo dioten makinak eta ekipoak aukeratuz. • Nekazaritza-makineria erabiltzean segurtasun-arauak betetzea. • Lanean ordena eta garbitasuna zaintzea, lantegiko materialak eta ekipoak behar bezala funtzionatzen

eta txukun mantenduz. • Nekazaritza-makineria erabiltzeak suposatzen duen arriskuaz ohartzea. • Lehen sorospeneko teknikak ezagutzeko interesa izatea. II. multzoa: NEKAZARITZA-USTIAPENEKO LANTEGI BAT MANEIATZEA Prozedurazkoak: • Marraketa- eta markaketa-lanak egitea, horretarako ematen diren kotei egokituz. • Barneko eta kanpoko hariztatzeak egitea, horretarako behar diren materialak eta erremintak aukeratuz. • Piezen akabera egokia izan dadin beharrezkoak diren karraskak eta esmerilatzaileak erabiltzea. • Mota eta tamaina egokiak dituzten erreminta eta ekipoekin sistema mekanikoak muntatu eta

desmuntatzea (giltzak, ateragailuak eta bestelako tresnak). • Burutuko den lanerako erabili behar diren lantegiko ekipoak behar bezala prestatu eta erabiltzea. • Lotu beharreko materialen eta loturak izan behar dituen ezaugarrien arabera soldadura-prozedura

egokiena aukeratzea.

39

• Lotura-zonak eta masarekiko kontaktu-puntuak behar bezala garbitzea. • Ekipoetan soldadura-parametroak (korrontearen intentsitatea) doitzea, materialen arabera. • Erabili behar den prozeduraren arabera, soldadura elektrikoko ekipoak behar bezala erabiltzea. • Mekanizazio- eta soldadura-prozesuan zehar segurtasun- eta higiene-arauak aplikatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lantegiko erremintekin eta ekipoekin egin behar diren lanak (soldadura elektrikoa, hariztatzea,

ebaketa, karraskatzea, esmerilatzea, sistema mekanikoen muntaia eta desmuntaia). • Ebaketarako, eskuzko mekanizaziorako, hariztatzerako, muntaiarako eta desmuntaiarako ekipoak eta

beren aplikazioak. • Ekipoek eta erremintek lantegian duten banaketaren eta instalazioaren ezaugarriak, beren

funtzionaltasuna eta segurtasun- eta higiene-arauak betetzen dituztela ziurtatuz. • Piezak neurtzeko eta marratzeko prozedura desberdinak (zinta metrikoa, kalibrea, galgak eta

bestelakoak), horien funtzionamendua azalduz. • Soldadura elektrikoko ekipoen osagaiak eta horien funtzionamendua. • Elektrodo eta material desberdinen bidezko soldadura-prozedurak. • Soldadura-motak. • Metalezko materialak, burdinazkoak eta ez burdinazkoak. Ezaugarriak eta erabilerak. • Tratamendu termikoak. • Beste material batzuk: kautxua, plastikoak, zeramika eta beste batzuk. Jarrerazkoak: • Piezen soldadura- eta mekanizazio-lanetarako kalitate-arauak betetzea. • Segurtasun- eta higiene-arauak baloratzea. 8. lanbide-modulua: BARRUKO LOREZAINTZA ETA LORE-LANAK a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Barruko eremuak lorategiz hornitzeko proiektu bat exekutatzeko ildoak interpretatzea. 2. Lorategiz hornitutako barruko eremuak zaintzeko prozesuak aztertzea, horretarako eskatzen diren

irizpide teknikoei jarraituz. 3. Lore-lan desberdinak osatzeko prozesuak aztertzea, horretarako eskatzen diren teknikei jarraituz. 4. Lorezaintzako edo barne-dekoraziorako elementu begetalak edo ez-begetalak saltzeaz arduratzen den

establezimendu bateko produktuak sailkatu, biltegiratu, kontserbatu eta saltzeko lanak aztertzea. b) Ebaluazio-irizpideak 1. Barruko eremuak lorategiz hornitzeko proiektu bat exekutatzeko ildoak interpretatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Barruko eremuak lorategiz hornitzeko planoa interpretatzea, bere elementuak deskribatuz. • Dekoratuko den espazioaren ingurumenari dagokion egoera eta honek erabiliko diren landareetan

duen eragina ebaluatzea. • Barruko eremuak zein lorategi-motaz hornituko diren deskribatzea, beren helburua kontuan hartuz. • Barruko espazio baten koloreari, formei, bolumenei eta altuerei dagozkien teknika estetikoak

deskribatzea. • Barruko eremu bat lorategiz hornitzean erabiltzen diren espezie begetal nagusiak deskribatzea. • Lorategiz hornitzeko substratu egokiak identifikatzea, erabilitako landareen exijentzien arabera. • Ureztapen-sistema desberdinen ezaugarriak azaltzea. • Jardineren, lorontzien, iturrien, estatuen eta bestelako apainketa-elementuen ezaugarri espezifikoak

deskribatzea.

40

2. Lorategiz hornitutako barruko eremuak zaintzeko prozesuak aztertzean, horretarako eskatzen diren irizpide teknikoei jarraituz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lorategiz hornitutako barruko eremu baten mantentze-zaintza desberdinak berau osatzen duten

elementu desberdinekin erlazionatzea. • Lorategiz hornitutako barruko eremu batean gertatzen diren hutsarteak ezagutzea, hauek sortzea

eragiten dituzten faktoreak baloratuz. • Lorategiz hornitutako barruko eremu bateko elementu begetalak zaintzeko egutegi bat ezartzea. • Lorategiz hornitutako barruko eremu bateko elementu ez-begetalen narriaduran eragina duten

faktoreak zehaztea. • Elementu ez-begetalak konpontzeko edo berriz jartzeko jarraitu behar den prozesua azaltzea. 3 Lore-lan desberdinak osatzeko prozesuak aztertzean, horretarako eskatzen diren teknikei jarraituz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lore-lanetan erabiltzen diren material desberdinak sailkatzea. • Lore-sorten, lore-lanen eta hileta-lanen mota desberdinak deskribatzea, haiek lantzeko prozesua

zehaztuz. • Landare biziekin apainketa-konposizioak egiteko material egokiak hautatzea. • Landare biziekin konposizio desberdinak egiteko prozesua azaltzea. • Lore-lanak egin beharreko kasu batean:

− Material egokia hautatzea (loreak, terrina, belakia, burdin haria, berdeak). − Eskatutako lore-lana egitea.

4. Lorezaintzako edo barne-dekoraziorako elementu begetalak edo ez-begetalak saltzeaz arduratzen den establezimendu bateko produktuak sailkatu, biltegiratu, kontserbatu eta saltzeko lanak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Merkaturatzen diren zentroetan material begetalek dituzten mantentze-premiak deskribatzea. • Lorezaintzako edo barne-dekoraziorako elementuak saltzeaz arduratzen den establezimendu batean,

material begetalak eta ez-begetalak sailkatzea, behar bezala merkaturatzeko. • Barruko eremuak lorategiz hornitzeko landareak eta beste elementu batzuk merkaturatzeko

establezimenduekin erlazionatutako jardueretan, segurtasun- eta higiene-arauak azaltzea. c) Edukiak I. multzoa: BARRUKO EREMUETAN LORATEGIAK INSTALATU ETA MANTENTZEA Prozedurazkoak: • Barruko eremuak lorategiz hornitzeko proiektu baten nondik norakoak interpretatzea. • Planoak interpretatzea. • Landareak aukeratzean ingurumen-baldintzak ebaluatzea. • Barruko eremuetan erabiltzen diren espezie begetalak identifikatzea. • Substratu egokiak aukeratzea. • Substratu desberdinak erabili eta maneiatzea. • Drainak instalatzea. • Barruko eremuetan erabiltzen diren ureztapen-mota desberdinak instalatu eta erabiltzea. • Jardinerak, lorontzi handiak eta bestelako ontziak instalatzea. • Jardinera, lorontzi handi eta bestelako ontzietan landatzea. • Irizpide teknikoen arabera, lorategiz hornitutako barruko eremuak zaintzeko prozesuak aztertzea. • Barruko lorategiak instalatu eta mantentzeko zereginak sekuentziatzea. • Lorategiz hornitutako barruko eremuak mantentzeko zeregin desberdinak egitea. • Agente kaltegarriak antzeman, tratatu eta prebenitzea.

41

• Hutsarteak ezagutzea. Hauek eragiten dituzten arrazoiak baloratzea. Hutsarteak betetzea. • Lorategiz hornitutako barruko eremuetako elementu begetalak zaintzeko egutegi bat ezartzea. • Elementu ez-begetalen narriaduran eragina duten faktoreak zehaztea. • Elementu ez-begetalak berritu eta berriz jartzeko zereginak burutzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Plano baten elementuak. • Ingurumenari dagozkion baldintzak. Premiak. Kontrola. • Lorategiz hornitutako barruko eremu-motak. Erabilerak. • Barruko eremu bat lorategiz hornitzean kontuan izan beharreko elementuak: forma, kolorea,

bolumena, altuerak. • Barruko lorategietan erabiltzen diren espezie begetalak. Izenak. • Substratu-motak. Landare-mota bakoitzari dagozkion substratuak. • Ureztapen- eta drainatze-sistemak. • Hidroponia. • Lorategiz hornitutako barruko eremuetan erabiltzen diren elementu ez-begetalak. Ontziak, argiak,

iturriak, etab. • Lorategiz hornitutako barruko eremu bat mantentzeko lanak:

− Hutsarteak identifikatzea. Betetzea. − Zurkaitzak jartzea: konpondu eta betetzea. − Inausketak, udako kimaketak, zati lehorrak kentzea. − Landaketa berriak. − Ongarriztapenak: fertirrigazioa. − Hidroponia: laboreen aldizkako mantentzea. − Izurri eta gaixotasun espezifikoak: prebentziozko neurri eta sendatzeko neurri espezifikoak. − Ingurumen-baldintza. Kontrola.

• Landareen heriotza eragiten duten faktoreak. • Elementu ez-begetalen narriadura eragiten duten faktoreak. • Elementu ez-begetalak konpontzeko prozesuak. Jarrerazkoak: • Ondo burututako zereginak baloratzea. • Ingurumena errespetatzea. II. multzoa: LORE-LANAK EGITEA Prozedurazkoak: • Lore-lan desberdinak egiteko prozesuak aztertzea. • Lore-lanetan erabiltzen diren material desberdinak sailkatzea. • Lore-lanak egiteko materialak hautatzea. • Landare biziekin konposizioak egiteko materialak hautatzea. • Lore naturalak garraiatu eta manipulatzea. • Lore naturala kontserbatzea: lore freskoak, lore lehorrak. • Material desberdinak erabiltzea. • Lore-lan desberdinak egitea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lore-lanetan erabiltzen diren elementuak:

− Lore naturala (freskoa eta lehorra): espezieak eta barietateak. − Lore eta landare artifizialak. − Beste elementu batzuk.

• Lore-lanean erabiltzen diren materialak eta tresnak. • Landare biziekin konposizioak egiteko materialak hautatzean kontuan hartu beharreko faktoreak. • Lore-lan desberdinak egitean erabiltzen diren teknikak. • Lore freskoa edo lehorra garraiatu eta kontserbatzean kontuan hartu behar diren faktoreak.

42

Jarrerazkoak: • Edertasunarekiko eta harmoniarekiko sentsibilizazioa. • Ekin pertsonalaren balorazio positiboa. • Irudimenaren eta sormenaren garapena. III. multzoa: BARRUKO EREMUAK LORATEGIZ HORNITZEAN ETA/EDO

LOREZAINTZAN ERABILTZEN DIREN MATERIAL-MOTA DESBERDINAK MERKATURATZEA

Prozedurazkoak: • Lorezaintzako edo barruko eremuak lorategiz hornitzeko erabiltzen diren materialak saltzen dituen

establezimendu bateko produktuak sailkatu, biltegiratu, kontserbatu eta saltzeko lanak aztertzea. • Material begetalak eta ez-begetalak salmenta-zentroetan hartu eta sailkatzea. • Prezioen zerrendak egitea. • Material begetala kontserbatzea. • Establezimendu horietan egindako eragiketetan segurtasun- eta higiene-arauak aplikatzea. • Bezeroari arreta eta aholkuak eskaintzea. • Produktuak sustatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Produktu desberdinak hartu, sailkatu eta antolatzeko jarraibideak. • Material begetalaren mantentze-premiak. • Prezioak markatzean kontuan hartu behar diren faktoreak. • Barne-lorezaintzako eta/edo loregintzako produktuak merkaturatzen dituzten establezimenduetan

burututako jardueretan segurtasun- eta higiene-arauak betetzea. • Produktuen sustapenean eragina duten faktoreak. • Jadanik eginda dauden lore-lanak mantendu eta garraiatzea. Jarrerazkoak: • Antolamenduan metodoak eta jarraibideak erabiltzeak duen garrantziaz ohartzea. • Hiztegi eta intonazio egokia erabiltzeak duen garrantziaz ohartzea. • Segurtasun- eta higiene-arauak errespetatu eta erabiltzea. 9. lanbide-modulua: AGROTEKNOLOGIA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Labore desberdinen ur-premia, ureztapen-sistema desberdinak, ureztapen-sistema baten

elementuak eta erabilitako uraren kalitatea aztertzea. 2. Ongarri-mota desberdinen ezaugarriak eta horien banaketan erabilitako makineria,

ekipoak eta sistemak aztertzea. 3. Lurzoru-mota desberdinak eta horien ezaugarriak aztertzea, ezar daitezkeen laboreekin

erlazionatuz. 4. Lur-eremu bat neurtzeko eta zuinkatzeko beharrezkoak diren lanak aztertzea, aparatu

eta metodo egokienak erabiliz. 5. Landare-espezie desberdinen ezaugarri botanikoak (morfologikoak, fisiologikoak eta

sistematikoak) aztertzea. 6. Nekazaritzan eragin handiena duten meteorologia-fenomenoak, aldeko eraginak

areagotzeko hartu behar diren neurriak eta eragin kaltegarriak gutxitzeko hartu behar direnak aztertzea.

7. Natur sistemak babestu eta zaintzeko behar diren metodoak eta unitateak aztertzea. b) Ebaluazio-irizpideak

43

1. Labore desberdinen ur-premia, ureztapen-sistema desberdinak, ureztapen-sistema baten elementuak eta erabilitako uraren kalitatea aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu:

• Lurzoruan ur-maila ebaluatzeko erabiltzen diren prozedurak eta metodoak deskribatzea. • Sistema hidroponiko baten berezko oinarriak, lanak eta elementuak deskribatzea. • Ebapotranspirazioa kalkulatzeko behar diren materialak eta baliabideak identifikatzea,

metodo egokiena erabiliz. • Ureztapenerako ur-iturri desberdinak deskribatzea, kasu bakoitzean hori ustiatzeko

prozedura egokienak identifikatuz. • Ureztapen-sistema mugatu baten eta ihinztatze bidezko ureztapen-sistema baten

elementuak identifikatu eta deskribatzea. • Ureztapen-sistema desberdinak deskribatzea, suposizio desberdinetan egokiena

aukeratuz. • Suposizio praktiko batean, lurzoruaren, laborearen eta klimatologiaren ezaugarrien

arabera ureztapen-sistema egokiena aukeratzea. • Suposizio praktiko baterako, ureztapen-beharrak, -dosiak eta -maiztasunak kalkulatzea. • Aurreko suposizio praktikoan, erabiltzen den uraren kalitatea ureztapenerako egokia

dela zehaztea. • Ur-eskasiaren ondoriozko arazoak identifikatzea. • Ureztapenak ekartzen duen gehiegizko ur-kontsumoaren ondoriozko arazoen aurrean

jarrera bat hartzea. • Talde-lanean laguntzea eta parte-hartze aktiboa izatea. 2. Ongarri-mota desberdinen ezaugarriak eta horien banaketan erabilitako makineria, ekipoak eta sistemak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu:

• Ongarri-mota desberdinen eta hauen nahasketa egokienen ezaugarri nagusiak

deskribatzea. • Ongarriak banatzean erabiltzen diren materialak, ekipoak eta makineria identifikatzea. • Ongarriek lurzoruan duten jokabidea eta horiek landareari gehitzeko modua

deskribatzea. • Ongarriak eta nahasketak banatzeko sistema desberdinak deskribatzea. • Laborantza hidroponikoetan ongarriek duten garrantzia deskribatzea. • Ongarri-mota eta -dosi desberdinak aplikatzean lortutako emaitzak konparatzea,

benetako labore jakin bati buruzko datuak erabiliz. • Laborantza hidroponikoetan erabiltzen diren ongarriak eta laborantzaren fase

begetatiboaren arabera erabiltzen diren nahasketak aukeratzea. • Behar bezala identifikatutako laborantza-suposizio praktiko batean, elikagaien

(organikoen eta ez-organikoen) premiak kalkulatzea. • Behar bezala identifikatutako laborantza-suposizio praktiko batean, ongarria edo

nahasketa banatzeko sistema aukeratzea. • Behar bezala identifikatutako laborantza-suposizio praktiko batean, fertirrigazio bidez

aplikatu behar diren ongarri-nahasketak edo -motak, kantitatea eta unea kalkulatzea. • Ongarritzearen ondorioz ur kontinentaletan sortutako kutsadura-arazoekiko interes

handiagoa erakustea. • Talde-lanean laguntzea eta parte-hartze aktiboa izatea. 3. Lurzoru-mota desberdinak eta horien ezaugarriak aztertzean, ezar daitezkeen laboreekin erlazionatuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Lurzoru-mota desberdinak eta horiek sortarazten dituzten agente desberdinak

identifikatzea. • Lurzoruen ezaugarri fisiko, kimiko eta biologiko nagusiak deskribatzea.

44

• Lurzoruen ezaugarri fisikoak, kimikoak eta biologikoak hobetzeko, materia organikoak duen eragina identifikatzea.

• Lurzoruak aztertzeko laginketa-teknikak eta -metodoak deskribatzea. • Benetako kasu praktiko batean lurzoruaren ezaugarri fisiko-kimikoak identifikatu eta

baloratzea. • Benetako kasu praktiko batean lurzoru-mota zehaztea. • Lurzoruaren analisiaren emaitzak benetako kasu praktiko batean bertan ezarri

daitezkeen laboreekin erlazionatzea. • Lurzoru jakin batean burutu behar diren lanak zehaztu eta deskribatzea, labore jakin

baten ezarpena eta/edo hobekuntza bermatuz. • Lurzorua degradatzen duten laborantza-teknika jakin batzuekiko jarrera kritikoa

erakustea. • Kalkuluetan eta analisietan zehaztasunez jokatzea. 4. Lur-eremu bat neurtzeko eta zuinkatzeko beharrezkoak diren lanak aztertzean, aparatu eta metodo egokienak erabiliz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Planimetrian eta altimetrian erabiltzen diren parametro desberdinak deskribatzea. • Lur-eremu baten sestra-kurbak bere landaketa-diseinuarekin erlazionatzea. • Lurraren ezaugarri topografikoa eta edafologikoak identifikatu eta erlazionatzea. • Lurra neurtzeko eta zuinkatzeko behar diren materialak eta baliabideak identifikatzea. • Eskala-mota desberdinekin kalkulatu eta lan egitea. • Metodo sinpleen bidez eta eskatutako teknika grafikoekin egindako neurketaren emaitza

gisa lursailen planoak egitea. • Marrazketa-material eta material topografiko guztia baldintza onetan zaindu eta

gordetzea. • Aparatu topografiko desberdinak erabiltzea. • Talde-lanean laguntzea eta parte-hartze aktiboa izatea. 5. Landare-espezie desberdinen ezaugarri botanikoak (morfologikoak, fisiologikoak eta sistematikoak) aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Landare-zelularen zatiak deskribatu eta bakoitzaren funtzioak adieraztea. • Landare-ehun desberdinak identifikatu eta deskribatzea. • Landare-organo desberdinak identifikatu eta deskribatzea. • Landare-ehunen eta -organoen funtzio fisiologiko desberdinak deskribatzea. • Landare-espezie desberdinak sailkatzea. • Ibilbide jakin batzuetan, zonako espezie arruntenak identifikatzea. • Gure natur ingurunea errespetatzea eta, bereziki, landare-espezie babestuak

errespetatzea. • Natur ingurune hurbilena ezagutzeko interesa erakustea. 6. Nekazaritzan eragin handiena duten meteorologia-fenomenoak, aldeko eraginak areagotzeko hartu behar diren neurriak eta eragin kaltegarriak gutxitzeko hartu behar direnak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Zonako nekazaritzan eragina izan dezaketen meteoro-mota desberdinak deskribatzea. • Aldez aurreko aurreikuspenetan eta emaitzetan oinarrituz, epe laburrera meteorologia

aurreikustea ahalbidetuko duten meteorologia-mapak interpretatzea. • Meteorologia-fenomenoek laboreetan eragiten dituzten kalteak deskribatzea eta horiek

minimizatzeko prozedurak azaltzea. • Meteorologian erabiltzen diren unitate nagusiak eta meteorologia-datuak lortzeko

aparatuak, ekipoak eta informazio-sistemak deskribatu eta erabiltzea. • Klima-mota desberdinak deskribatzea. • Meteorologia-aurreikuspenak nekazaritza-lanen plangintzarekin erlazionatzea. • Ondoren interpretatzeko, meteorologia-aparatu desberdinen datuak biltzea.

45

• Klimatologia ondo bereizia duten tokietako azterketa klimatikoak interpretatzea. • Berotegi-efektua handitzen duten eta ozono-geruza suntsitzen duten jarduera

antropikoen ondorioez ohartzea. • Meteorologia-datuak hartzean zehaztasuna bilatzea. 7. Natur sistemak babestu eta zaintzeko behar diren metodoak eta unitateak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Natur sistema desberdinetan aplikatu behar den ingurumenari buruzko legeria

interpretatzea. • Zonako natur espezie interesgarrien ezaugarri nagusiak deskribatzea. • Natur ingurunea babesteko jarduerak deskribatzea. • Ingurumenaren gaineko eraginaren ebaluazioan esku hartzen duten parametro nagusiak

deskribatzea. • Natur espazioaren erabilera- eta kudeaketa-planen barruan kokatutako erabilerak eta

jarduerak azaltzea. • Natur sistema bat babesteko aplikatu behar diren arauen funtsezko alderdiak azaltzea. • Natur sistema bat babesteko borondatezko eta derrigorrezko neurriak identifikatzea. • Ibilbide jakin batzuetan, zonako natur espezie interesgarriak identifikatu eta baloratzea. • Natur ingurunearekiko eta natur ingurune hori babesteko arauekiko errespetua

erakustea. • Natur ingurunearekin erlazionatutako arazoak identifikatzea. c) Edukiak I. multzoa: FITOTEKNIA Prozedurazkoak: • Ureztapen-sistema desberdinak instalatu, mantendu eta erabiltzea. • Lurzoruaren, laborearen eta klimatologiaren ezaugarrien arabera, ureztapen-sistema

egokiena aukeratzea. • Ureztapenen premiak, dosiak eta maiztasuna kalkulatzea. • Laborantza hidroponikoetan erabiltzen diren ongarriak eta, laborantzaren fase

begetatiboaren arabera, erabiltzen diren nahasketak aukeratzea. • Ur-eskasiaren ondoriozko arazoak aztertzea. • Elikagaien (organikoak eta ez-organikoak) premiak kalkulatzea. • Ongarri edo nahasketa egokiena banatzeko sistema aukeratzea. • Benetako labore jakin batean ongarri-mota eta -dosi desberdinak aplikatzean lortutako

emaitzak interpretatzea. • Analisi edafologikoaren emaitzen eta lur-eremuan ezar daitezkeen laboreen arteko

erlazioak zehaztea. • Lurzoruan lanak egitea, labore jakin baten ezarpena eta/edo hobekuntza bermatuz. • Meteorologia-aurreikuspenak eta nekazaritza-lanen plangintza. • Meteorologia-aparatu desberdinen datuak biltzea eta ondoren interpretatzea. • Klimatologia ondo bereizia duten toki desberdinetako azterketa klimatikoak

interpretatzea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lurzoruaren ur-maila ebaluatzeko erabiltzen diren prozedurak eta metodoak. • Sistema hidroponiko baten berezko oinarriak, lanak eta elementuak. • Ebapotrasnpirazioa kalkulatzeko behar diren materialak eta baliabideak. • Ureztapenerako ur-iturriak eta hau ustiatzeko prozedura egokienak. • Ureztapen-sistema mugatu baten eta ihinztatze bidezko ureztapen-sistema baten

elementuak. • Ongarri-mota desberdinen eta hauen nahasketa egokienen ezaugarriak. • Ongarria banatzeko erabiltzen diren materialak, ekipoak eta makineria.

46

• Ongarriek lurzoruan duten jokabidea eta horiek landareari gehitzeko modua. • Ongarriak eta nahasketak banatzeko sistemak. • Ongarriak labore hidroponikoetan. • Lurzoru-motak, horiek sortarazten dituzten agenteak. • Lurzoruen ezaugarri fisikoak, kimikoak eta biologikoak. • Materia organikoa eta lurzoruen ezaugarri fisikoen, kimikoen eta biologikoen

hobekuntza. • Lurzoruen analisia egiteko laginketa-teknikak eta -metodoak. • Meteoroak eta nekazaritzan duten eragina. • Aldez aurreko aurreikuspen eta emaitzetan oinarritutako meteorologia-mapen

interpretazioa. • Meteorologia-fenomenoek laboreetan eragindako kalteak eta horiek minimizatzeko

prozedurak. • Meteorologian erabiltzen diren unitateak eta meteorologia-datuak lortzeko aparatuak,

ekipoak eta informazio-sistemak. • Sailkapen klimatologikoa.

Jarrerazkoak: • Ureztapenak ekartzen duen gehiegizko ur-kontsumoaren ondoriozko arazoen aurrean

sentsibilizatzea. • Ongarritzearen ondorioz sortutako ur kontinentalen kutsadura-arazoekiko interesa

erakustea. • Lurzorua degradatzen duten labore-teknika jakin batzuekiko jarrera kritikoa izatea. • Berotegi-efektua handitzen duten eta ozono-geruza suntsitzen duten jarduera

antropikoen ondorioz ohartzea. • Talde-lanean laguntzeko eta parte-hartze aktiboa izateko jarrera izatea. II. multzoa: LUR-NEURKETA Prozedurazkoak: • Eskala-mota desberdinekin kalkulatu eta lan egitea. • Metodo sinpleen bidez eta eskatutako teknika grafikoekin egindako neurketaren emaitza

gisa lursailen planoak egitea. • Aparatu topografikoak erabiltzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Planimetrian eta altimetrian erabiltzen diren parametroak. • Lur baten sestra-kurbak eta landaketa-diseinua. • Lurraren ezaugarri topografikoak eta edafologikoak. • Lurra neurtu eta zuinkatzeko behar diren materialak eta baliabideak.

Jarrerazkoak: • Topografiako eta marrazketako material guztia baldintza onetan gorde eta zaintzea. • Talde-lanean lagundu eta parte-hartze aktiboa izatea. III. multzoa: BOTANIKA ETA EKOLOGIA Prozedurazkoak: • Zonako espezie botaniko arruntenak ezagutzea. • Ibilbide ekologiko jakin batzuetan, zonako natur espezie interesgarriak identifikatu eta

baloratzea. • Ingurumenari buruzko problematika aztertzea. • Landare-ehun desberdinak identifikatu eta aztertzea. • Landare-organo desberdinak identifikatu eta aztertzea.

47

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Landare-zitologia. • Landare-histologia eta -organografia (morfologia eta fisiologia). • Landare-sistematika. • Natur sistema desberdinetan aplikatu behar den ingurumenari buruzko legeria. • Zonako natur espezie interesgarri nagusiak. • Natur ingurunea zaintzeko jarduerak. • Ingurumenaren gaineko eragina ebaluatzeko parametroak. • Natur espazioaren antolamendu- eta kudeaketa-planen barruan kokatutako erabilerak eta

jarduerak. • Natur sistema bat babesteko borondatezko eta derrigorrezko neurriak.

Jarrerazkoak: • Natur ingurunearekiko, landare-espezie babestuekiko eta ingurune hori babesteko

arauekiko errespetua izatea. • Natur ingurune hurbilena ezagutzeko interesa izatea. 10. lanbide-modulua: LAN-TALDEKO HARREMANAK A) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: 1. Lanbide-irudiari lotutako lan-jarduerak garatzean sortzen diren komunikazio-prozesuak

aztertzea. 2. Lan-jardueren garapenean eta ingurunean sortzen diren gatazka esanguratsuak saihestu

eta, hala badagokio, dagokion mailan eta bere gaitasunen eremuan ebazteko prozedurak ezartzea.

3. Lan-taldearen beharrak lan-eremuan proposatutako helburuekin integratuz eta koordinatuz, dagokion mailan eta bere gaitasunen eremuan, talde-lanean aritzeko prozedurak ezartzea.

4. Lan-bileretan parte hartzea, beraiek garatzen eta helburuak lortzen aktiboki lagunduta. 5. Lan-ingurunean, motibaziorako elementuak, prozesuak eta/edo teknikak aztertzea, lan-

giroa hobetzeko eta enpresaren helburuekiko konpromisoa areagotzeko.

b) Ebaluazio-irizpideak 1. Lanbide-irudiari lotutako lan-jarduerak garatzean sortzen diren komunikazio-prozesuak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu:

• Komunikazio-prozesu baten oinarrizko elementuak deskribatzea. • Komunikazio-prozesuaren etapak sailkatu eta karakterizatzea. • Komunikazioa eragozten duten oztopoak eta eragozpenak identifikatzea. • Aginduak jasotzeko suposizio praktikoetan horien edukia aztertzea, ondokoak bereiziz:

− heziketaren oinarrizko helburua, − hori burutzeko behar den autonomia-maila, − lortu behar diren emaitzak, − informatu behar diren pertsonak − aginduak betetzen diren ala ez nork, nola eta noiz kontrolatu behar duen.

• Zeregin, lan edo mugimendu jakin batzuen burutzapen praktikoa transmititzea, komunikazioaren eraginkortasuna egiaztatuz.

• Egoeren ahozko deskribapen zehatzarekiko eta hizkuntzaren erabilera zuzenarekiko interesa erakustea.

48

2. Lan-jardueren garapenean eta ingurunean sortzen diren gatazka esanguratsuak saihestu eta, hala badagokio, dagokion mailan eta bere gaitasunen eremuan ebazteko prozedurak ezartzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu:

• Kasu praktikoetan, gatazka bat sortarazten duten arazoak, faktoreak eta arrazoiak

identifikatzea. • Arazoen ebazpena bilatzean irmotasuna eta pertseberantzia erakustea. • Datuak eta iritziak bereiztea. • Norberaren eta besteen jarrerak arrazonamenduen eta argudioen bidez azaltzea edo

azaltzeko eskatzea. • Arazo bat ebazteko jarraitu den prozesua eta lortutako emaitzak txukun eta argi

azaltzea. • Negoziazio-egoera batean izan daitezkeen jokabide-motak eta horien eraginkortasuna

identifikatzea. • Talde bateko kideen arteko presioak eta interesak orekaz eta harmoniaz gainditzea. • Antolamendu bateko langileen eta zuzendaritzaren artean izan daitezkeen jarrera eta

interes desberdinak azaltzea. • Besteen iritziak errespetatzea, norberaren jarrera, pentsamendu edo ideiekin bat ez

datozenekiko jarrera tolerantea erakutsiz. • Une oro erantzukizunez eta koherentziaz jokatzea. 3. Lan-taldearen beharrak lan-eremuan proposatutako helburuekin integratuz eta koordinatuz, dagokion mailan eta bere gaitasunen eremuan, talde-lanean aritzeko prozedurak ezartzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu:

• Talde baten oinarrizko funtzionamendu-elementuak eta bere dinamika alda dezaketen

faktoreak deskribatzea. • Lan indibidualarekin konparatuz talde-lanak dituen abantailak azaltzea. • Talde-lanen estiloak aztertzea. • Lan-talde baten garapen-faseak deskribatzea. • Talde bateko kideen tipologia identifikatzea. • Lan-taldeen funtzionamenduan sortzen diren arazo arruntenak deskribatzea. • Taldean erabakiak hartzeko prozesua deskribatzea: parte-hartzea eta adostasuna. • Talde batean moldatu eta integratzea, kasu bakoitzaren arabera, lagunduz, zuzenduz edo

aginduak betez. • Lan-taldeen dinamizazio-teknikak aplikatzea. • Lan baten burutzapenean parte hartzea edo adostasuna behar duten erabakiak hartzean

parte hartzea. • Taldeak onartutako arauekin ados egotea.

4. Lan-bileretan parte hartzean, beraiek garatzen eta helburuak lortzen aktiboki lagunduta, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Bilera-mota eta -funtzio desberdinak deskribatzea. • Bilera bateko partaideen tipologia identifikatzea. • Bilera baten garapen-etapak deskribatzea. • Bilerak moderatzeko teknikak aplikatzea. • Nork bere ideiak modu argi eta laburrean azaltzea.

5. Lan-ingurunean, motibaziorako elementuak, prozesuak eta/edo teknikak aztertzean, lan-giroa hobetzeko eta enpresaren helburuekiko konpromisoa areagotzeko, ikasleak ondoko gaitasunak lortu behar ditu: • Motibazio-teoria nagusiak deskribatzea. • Motibazioa eta lan-ingurunean duen garrantzia zehaztea.

49

• Lan-ingurunean aplika daitezkeen motibazio-teknikak identifikatzea. • Lan-giroaren kontzeptua zehaztu eta motibazioarekin erlazionatzea. c) Edukiak I. multzoa: KOMUNIKAZIOA ERAKUNDEETAN

Prozedurazkoak: • Helburu batzuk lortzeko argibideak ahoz komunikatzea. • Komunikazio adierazkorra erabiltzea (oratoria - idazketa) • Komunikazio harkorra erabiltzea (entzutea - irakurketa)

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Komunikazio-motak eta komunikazio-prozesu baten etapak. • Eragozpenak eta oztopoak komunikazioan.

Jarrerazkoak: • Egoerak ahoz deskribatzean eta hizkuntza erabiltzean zuzen eta zorrotz jokatzea. II. multzoa: TALDE-LANA ETA LAN-BILERAK. MOTIBAZIOA. Prozedurazkoak: • Arazoak ebazteko eta erabakiak hartzeko ohiko metodoak aplikatzea. • Problema bat ebaztean burututako prozesua eta lortutako emaitzak modu ordenatuan

aurkeztea. • Taldeak dinamizatzeko teknikak aplikatzea. • Lan-bileren antolamenduan eta garapenean partea hartzea.

Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Negoziazioaren kontzeptua, elementuak eta estrategiak: arazoak ebazteko prozesua. • Talde-motak eta lanerako metodologia-motak. • Bilera-motak. Bilera talde-lan gisa. • Motibazioa: kontzeptuak eta printzipioak. • Lan-giroaren kontzeptua.

Jarrerazkoak: • Norbanakoa taldeko edo ekipoko zati moduan ikustea. • Norberaren ideiekin bat ez datozenekiko jarrera tolerantea izatea. • Adostasuna bilatzen irmotasunez aritzea. • Erabakiei dagokienez erantzukizunez jokatzea. 11. lanbide-modulua. LAN-PRESTAKUNTZA ETA -ORIENTABIDEA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Titulazioan adierazitako jarduera-eremuan, osasunean eragina izan dezaketen arriskurik ohikoenak

antzematea eta dagozkien babes- eta prebentzio-neurriak aplikatzea. 2. Simulatutako egoeretan, istripuaren lekuan berehalako oinarrizko osasun-neurriak aplikatzea. 3. Lan-kontratazio modalitateak eta norberaren konturako langile gisa lan-munduratzeko prozedurak

aztertzea. 4. Enplegua bilatzeko teknikak aztertzea, norberak dituen gaitasunak eta interesak eta lanbide-ibilbide

egokiena identifikatuz.

50

5. Lanaren lege-esparrua interpretatzea eta lan-harremanetatik ondorioztatzen diren eskubideak eta betebeharrak bereiztea.

b) Ebaluazio-irizpideak 1. Titulazioan adierazitako jarduera-eremuan, osasunean eragina izan dezaketen arriskurik ohikoenak antzematean eta dagozkien babes- eta prebentzio-neurriak aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Dagokion lan-eremuan ohikoenak diren arrisku-egoerak eta/edo -faktoreak identifikatzea. • Lanbidetik ondorioztatzen diren gaixotasunak, osasunerako kalteak eta lan-istripuak deskribatzea,

titulazioan adierazten diren jardueretan aritzean. • Sektorean aplikatu ohi diren babes- eta/edo prebentzio-teknikak deskribatzea. • Prebentzio- eta/edo babes-ekintzarako teknika orokorrak dagokion lan-eremuan ohikoak diren arrisku-

egoera eta/edo -faktoreekin erlazionatzea. • Enpresaren barruan nahiz enpresatik kanpo segurtasun-arloan eskumena duten organoak

identifikatzea. • Sektoreko ohiko kontingentzietara egokitutako suposizioetan aplikatu behar diren prebentzio- eta/edo

babes-neurriak zehaztea. • Arriskuen prebentzioan laguntzea. • Segurtasun- eta higiene-arauak eta ingurunea babesteari buruzkoak errespetatzea, titulazioan

adierazitako jardueretan aritzean. • Prebentzioa osasunerako kalteak saihesteko baliabide gisa baloratzea. 2. Simulatutako egoeretan, istripuaren lekuan berehalako oinarrizko osasun-neurriak aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lesioak bizitzan sor dezaketen arrisku-mailaren arabera sailkatzea. • Ekintza- edo protokolo-prozesua azaltzea, lan egitean gertatu ohi diren lesio eta/edo istripuen aurrean. • Lesionatu batzuk edo asko izanez gero, esku hartzeko garaian lehentasuna identifikatzea, lesioek berez

bizitzan sor dezaketen arrisku-mailaren arabera. • Aurreko kasuan izandako lesioen arabera aplikatu beharreko neurrien sekuentzia identifikatzea. • Oinarrizko osasun-teknikak burutzea (arnasketa artifiziala, inmobilizazioa, bihotz-masajea,

lekualdaketa eta abar), ezarritako protokoloak aplikatuz. • Istripurik gertatuz gero berehala eta eraginkortasunez jokatzea. • Lan koordinatua kontingentziak konpontzeko metodo eraginkorrena dela kontuan hartzea. 3. Lan-kontratazio modalitateak eta norberaren konturako langile gisa lan-munduratzeko prozedurak aztertzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Dagokion produkzio-sektoreko lan-kontratazio modalitate desberdinak deskribatzea, horien

ezaugarriak iraupenaren, ordainsariaren eta/edo bestelako aldagai garrantzitsuen arabera azalduz. • Zerga-betebeharrak eta Gizarte Segurantzak ezarritakoak deskribatzea, norberaren konturako langile

gisa. • Autonomo bati dagozkion enpresa- edo lanbide-jarduerak martxan jartzeko garaian parte hartzen

duten erakundeak adieraztea, kasu bakoitzean egin beharreko tramiteak azalduz. • Lan-munduratzeko bide posible gisa norberaren konturako lana eta besteren konturakoa kontrastatzea,

kasu bakoitzari dagozkion inplikazioak aztertuz eta norberaren interesen arabera horietako bat aukeratuz.

• Inprimaki ofizialetan, moduluen edo koefizienteen araberako estimazio objektiboaren erregimeneko zerga-betebeharrei eta Gizarte Segurantzari buruzko dokumentazioa betetzea, hain zuzen ere norberaren konturako langile gisa finkatzearen ondorioz.

• Inprimaki ofizialetan norberaren konturako langile gisa aritzeko beharrezko dokumentuak betetzea. • Egon daitezkeen finantzaketa-iturriak, dirulaguntzak eta/edo abantailak ezagutzea, langile autonomo

gisa lanean aritzeko.

51

4. Enplegua bilatzeko teknikak aztertzean, norberak dituen gaitasunak eta interesak eta lanbide-ibilbide egokiena identifikatuz, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lortutako gaitasun, jarrera eta ezagutzetatik eratorritako balio profesionala identifikatzea. • Norberaren interesak eta motibazioak definitzea, hala badagokio, sexuaren araberako baldintzak eta

beste izaera batekoak saihestuz. • Dagokion eremuko lan-eskariaren baldintzak interpretatzea, lortutako balio profesionalarekin

erlazionatuz. • Lan-munduratzeko aukerak izan ditzakeen zonako prestakuntza-eskaintzari eta enpresa-ehunari

buruzko informazio-iturriak erabiltzea, enplegu-eskaintzarekiko dituen iguripenei lotuta enpresaren datuak eta informazioa lortuz.

• Prestakuntza-premia osagarriak ondorioztatzea, dituen enplegu-aukerak zabaltzeko eta/edo behin enplegua lortu ondoren aberastasun profesionala lortzeko.

• Prestakuntza-ibilbideak ezartzea antzemandako beharren arabera. • Enplegua lortzeko teknikak prestatzea, elkarrizketak egitea, testak betetzea eta abar bezalako

simulazioen bidez. • Enplegu batean aurkezteko eta/edo eskaria egiteko dokumentuak lantzea. • Behar profesional gisa, prestakuntza zabaldu eta jarraitzeko ekimena izatea. 5. Lanaren lege-esparrua interpretatzean eta lan-harremanetatik ondorioztatzen diren eskubideak eta betebeharrak bereiztean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lan-zuzenbidearen oinarrizko iturriak azaltzea (Konstituzioa, Langileen Estatutua, Europako

Batasunaren Arteztarauak, Hitzarmen Kolektiboa eta abar), dagozkion eskubideak eta betebeharrak bereiziz.

• Negoziazio kolektiborako bideak deskribatzea, negoziatu ohi diren aldagai garrantzitsuenak adieraziz: soldatak, segurtasuna eta higienea, produktibitatea eta abar.

• Besteren konturako langileentzako Gizarte Segurantzaren prestazioak eta betebeharrak identifikatzea. • Gizarte Segurantzaren prestazioak suposizio desberdinetan oinarrituz kalkulatzea. • Oinarrizko soldata-agiriak suposizio desberdinetan oinarrituz formalizatzea, horietan agertzen diren

kontzeptuak interpretatuz (soldata gordina, PFEZ atxikipena, Gizarte Segurantzaren kuotak eta abar). • Suposizio desberdinetan oinarrituz hartzekoen likidazioak kalkulatzea, agertzen diren kontzeptuak

interpretatuz. • Inprimaki ofizialetan PFEZren aitorpen sinpleak betetzea, lortutako errendimendu desberdinak

identifikatuz eta zerga-zorra kalkulatuz. • Gerta daitekeen lan-baldintzak negoziatzeko egoera batean besteen iritziak errespetatuz. c) Edukiak I. multzoa: SEGURTASUNA ETA OSASUNA Prozedurazkoak: • Segurtasun- eta higiene-arloan eskumena duten organismoak identifikatzea. • Arriskuen prebentzioa: prozedurak. • Lesioen arriskuaren arabera esku hartzea: lehentasunen identifikazioa eta aplikatu beharreko neurrien

sekuentziazioa. • Zaurituen ebakuazioa eta laguntza: antolaketa. • Oinarrizko osasun-teknikez baliatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lanbide-gaixotasunak, osasunari egindako kalteak eta lan-istripuak: arriskuaren araberako sailkapena. • Babes-teknikak eta/edo prebentzio-teknikak lanean. • Lesioak: bizitzarentzat duten arriskuaren arabera sailkatuta. • Lehen laguntzak. • Ingurumena eta industria- edo zerbitzu-prozesuak.

52

Jarrerazkoak: • Istripuen aurrean erantzun azkarra eta eraginkorra ematea. • Segurtasun- eta higiene-arauak eta ingurumenaren babesari buruzkoak errespetatzea eta betetzea. • Lanbidearen jardunean ingurumena babestearen aldeko konpromisoa hartzea. • Prebentzioa osasunean kalterik ez izateko modurik eraginkorrena dela baloratzea. • Arriskuen prebentzioan eta kontingentzien aurrean parte hartzea, lan-taldean integratuz. II. multzoa: LAN-ESPARRUA Prozedurazkoak: • Banako enpresa bat sortzeko dokumentazioa betetzea. • Norberaren konturako lanean zerga-betebeharrei buruzko dokumentazioa nahiz Gizarte Segurantzaren

dokumentazioa betetzea. • Egon daitezkeen finantzaketa-iturriak, dirulaguntzak eta/edo bestelako abantaila batzuk ezagutzea,

norberaren konturako lanean jarduteko. • Lortutako gaitasun, jarrera eta ezagutzetatik eratorritako balio profesionala identifikatzea eta

norberaren interesak eta motibazioak definitzea. • Dagokion lanbide-eremuan dagoen lan-eskariaren baldintzak interpretatzea eta prestakuntza-premiak

ondorioztatzea. • Enpresa-ehunari eta prestakuntza-aukerei buruzko informazio-iturriak erabiltzea. • Bere hasierako prestakuntza osatuko duten prestakuntza-ibilbideak ezartzea. • Enplegua lortzeko teknikak prestatzea eta dokumentuak lantzea. • Gizarte Segurantzaren eta INEMen prestazioak kalkulatzea. • Hartzekoen likidazioak interpretatzea eta kalkulatzea. • Oinarrizko soldata-agiriak interpretatzea eta formalizatzea. • Errendimenduak identifikatzea eta zerga-zorra kalkulatzea PFEZen. • Norberaren konturako lana eta besteren konturako lana konparatzea. Gertakariak, kontzeptuak eta printzipioak: • Lan-kontratazioaren modalitateak: ezaugarriak. • Zerga-betebeharrak eta Gizarte Segurantzak ezarritakoak norberaren konturako lanean. • Autonomo batek enpresa- edo lanbide-jarduera bat martxan jartzeko zer erakundetara jo behar duen

eta egin beharreko tramitazioaren eskema zein den. • Lan-zuzenbidearen oinarrizko iturriak: Konstituzioa, Langileen Estatutuak, Europako Batasunaren

Arteztarauak, Hitzarmen Kolektiboa eta abar. • Negoziazio kolektiboa: Gizarte Segurantzaren eta INEMen prestazioak eta hauekiko betebeharrak,

besteren konturako lanean. • Lanbide-esperientzia eta etengabeko prestakuntza: lanbide-promoziorako ibilbidea, birziklatzeko

ohiko ikastaroak, ikastaro horiek ematen dituzten erakundeak, titulazioari lotutako unibertsitate-ikasketak eta unibertsitateaz kanpokoak.

Jarrerazkoak: • Norberaren interesak definitzeko garaian adin, sexu eta bestelako baldintzei buruz gogoeta egitea. • Dagokion lanbidean aurrerapen teknologikoek eskatutako prestakuntza lortzeko prest egotea. • Gizarte- eta ekonomia-ingurunetik informazioa lortzeko ekimena izatea. • Lanean hastearen ondorioz beste pertsona batzuekiko edo organismoekiko sortzen diren betebeharrak

betetzea. • Lan-harremana zuzentzen duten arauak errespetatzea. 12. lanbide-modulua. KALITATEA ETA ETENGABEKO HOBEKUNTZA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu:

53

1. “Kalitatearen” kontzeptua, esanahia eta bilakaera historikoa aztertzea, tituluari dagokion lanbide-sektore edo -eremuari dagokionez bereziki.

2. Kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak eta hauen funtzioak eta alderdirik bereizgarrienak aztertzea, lanbide-jarduera edo -burutzapenari lotuz.

3. Lanbide-eremu edo -sektoreari lotutako prozesu edo funtzio esanguratsuetan kalitatea etengabe hobetzeko proiektu edo ekintzetan parte hartzea.

c) Ebaluazio-irizpideak 1. “Kalitatearen” kontzeptua, esanahia eta bilakaera historikoa aztertzean (tituluari dagokion lanbide-sektore edo -eremuari dagokionez bereziki), ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Kalitatearen kontzeptuaren bilakaera historikoa deskribatzea, tituluari dagozkion jarduera

esanguratsuei eta sektoreari lotuta. • Erabateko Kalitateko eredu baten oinarrizko funtsak eta printzipioak identifikatzea. • Europako Erabateko Kalitateko ereduaren bereizgarriak diren funtsezko alderdi eta elementuak

identifikatzea.

2. Kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak eta hauen funtzioak eta alderdirik bereizgarrienak aztertzean (lanbide-jarduera edo -burutzapenari lotuz), ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Bere lanbide-eremuari dagokionez, kalitatea ziurtatzearen helburuak identifikatzea, arauen beharrak

ondorioztatuz. • Kalitatea ziurtatzeko arauen (Europakoak bereziki) edukia interpretatzea. • Prozesuetan kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak bere lanbide-eremuko jarduerarik

esanguratsuenekin lotzea. 3. Lanbide-eremu edo -sektoreari lotutako prozesu edo funtzio esanguratsuetan kalitatea etengabe hobetzeko proiektu edo ekintzetan parte hartzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Suposizio erreal edo simulatuetan:

− Esku-hartze eta hobekuntzarako aukera-arloak identifikatzea. − Oinarrizko kalitate-erremintak erabiltzea. − Lanbide-harremanen hobekuntzan eta jardueren garapenean inplikatzeko azturak hartzea. − Etengabeko hobekuntzan oinarritutako soluzioetan esku hartzea. − Etengabeko hobekuntzan oinarritutako eta bere lanbide-eremu edo -sektoreari lotutako soluzio edo

planak ezartzearen emaitzak ebaluatzea. c) Edukiak • “Kalitatearen” kontzeptuaren bilakaera historikoa deskribatzea, tituluari dagozkion jarduera

esanguratsuei eta sektoreari lotuta. • Erabateko Kalitateko eredu baten oinarrizko funtsak eta printzipioak identifikatzea. • Europako Erabateko Kalitateko ereduaren bereizgarriak diren funtsezko alderdiak eta elementuak

identifikatzea. • Bere lanbide-eremuari dagokionez, kalitatea ziurtatzearen helburuak identifikatzea, arauen beharrak

ondorioztatuz. • Kalitatea ziurtatzeko arauak (Europakoak bereziki) interpretatzea. • Kalitatea ziurtatzeko aplika daitezkeen arauak eta Ibilgailuen mantentzeko sektoreko prozesu eta

jarduerarik esanguratsuenekiko loturak identifikatzea. • Tituluari dagokion lanbide-gaitasunaren prozesu edo jarduera esanguratsu baten edo batzuen

datuetatik eta gainerako aldagai deskribatzaileetatik abiatuta eta guztia sektoreko balizko enpresa batean kokatuta: − Esku-hartze eta hobekuntzarako aukera-arloak identifikatzea.

54

− Oinarrizko kalitate-erremintak erabiltzea. − Harremanetan eta jardueren garapenean hobekuntza pertsonaleko jarrerak eta azturak hartu eta

ezartzea. − Bere mailan, etengabeko hobekuntzan oinarritutako soluzioetan esku hartzea. − Etengabeko hobekuntzan oinarritutako eta bere lanbide-eremuari lotutako soluzio edo planak

ezartzearen emaitzak ebaluatzea. 13. lanbide-modulua. LANTOKIKO PRESTAKUNTZA a) Amaierako gaitasunak Lanbide-modulu hau amaitzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: 1. Lorategi bateko lurra prestatzeko eta elementuak ezartzeko lanetan parte hartzea. 2. Lorategi bateko elementu begetalak eta ez-begetalak mantentzeko lanetan parte hartzea. 3. Mintegi bateko lurra prestatzeko, laboreak hedatzeko, landatzeko eta mantentzeko lanak egitea. 4. Makinak, ekipoak eta instalazioak gidatu eta erabiltzea eta horiek erabiltzeko prest edukitzeko lanak

egitea, segurtasun- eta higiene-baldintza egokietan. 5. Landare eta/edo lore naturalekin nahiz artifizialekin osatutako barne-dekorazioa egin eta mantentzea. 6. Segurtasunari, higieneari eta ingurumenari buruzko arauak eta prozedurak aplikatzea. 7. Lantokian arduraz jokatzea eta enpresako harreman tekniko-sozialen sisteman integratzea. b) Ebaluazio irizpideak 1. Lorategi bateko lurra prestatzeko eta elementuak ezartzeko lanetan parte hartzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lorategiko elementu guztiak berriz planteatzea, material egokiak hautatuz. • Lurra prestatzeko makineria, lanabes eta erreminta egokiak erabiltzea. • Lorategiko elementu begetalak ezarritako planaren arabera erein eta/edo landatzea. • Lorategia baldintza-pleguan ezarritako ezaugarriekin entregatzeko, lehen mailako lanak egitea. 2. Lorategi bateko elementu begetalak eta ez-begetalak mantentzeko lanetan parte hartzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lurra zaintzeko lanak burutzea lorategiko elementu begetalak mantentzeko. • Lorategiko elementu begetalen inausketak eta/edo udako kimaketak egitea, irizpide teknikoak

aplikatuz. • Lorategiko zona desberdinak ureztatzea, une eta dosi egokietan. • Landareen osasun-egoera onerako kontrol eta tratamendu fitosanitario egokiak burutzea. • Soropil edo zelaietan belarra moztea, egurastea, areatzea, harea botatzea eta ongarritzea. • Zuhaitzak eta zuhaixkak ezarritako prozeduraren arabera berritzeko lanak burutzea. • Lorategi bateko elementu ez-begetalak berriz jarri eta mantentzea. 3. Mintegi bateko lurra prestatzeko, laboreak hedatzeko, landatzeko eta mantentzeko lanak egitean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Mintegiko lanak egiteko, makineria, lanabes eta erreminta egokiekin lan egitea. • Hazteko laboreak mantentzea, ongarrituz, ureztatuz, lurra landuz, zurkaitzak jarriz, inausiz eta kasu

bakoitzean tratamendu egokienak aplikatuz. • Ugalketa begetatiboak eta hazi bidezkoak egitea, ondoren beharrezkoak diren birlandaketak eta

xehaketak eginez.

55

4. Makinak, ekipoak eta instalazioak gidatu eta erabiltzea eta horiek erabiltzeko prest edukitzeko lanak egitean, segurtasun- eta higiene-baldintza egokietan, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Erabilerari buruzko gidaliburuak edo argibideak interpretatzea eta erabiliko diren lan-eragintza eta -

prozedura zuzenak eta makinak, ekipoak eta instalazioak prestatu eta mantentzeko lanak identifikatzea.

• Produkzio-zonak, -ekipoak eta -makinak garbitu eta desinfektatzea, ekipo, prozedura eta produktu egokiak erabiliz.

• Ondoko lanak burutzea: − Ekipoak eta instalazioak funtzionatzen hasteko prestatzea. − Martxan jarri eta geldiaraztea. − Produktu eta ekipo osagarri egokiak prestatzea. − Martxan jarri eta geldiaraztearen ohiko kontrolak egitea. − Programa automatikoen karga edo abioa egitea. − Makinak, ekipoak eta instalazioak erregulatu eta prest jartzea.

• Makinak eta ekipoak mantentzeko lanetan parte hartzea: − Koipeztatzea. − Mailak egiaztatzea. − Iragazkiak, olioak eta ohiko mantentzeko beste elementu batzuk aldatu eta berriz jartzea.

• Produkzioaren helburuen arabera, egiten diren lanen errendimendua eta kalitatea kontrolatzea. • Makinak, ekipoak eta instalazioak segurtasun- eta higiene-baldintzetan trebetasunez erabiltzea. • Makinen, ekipoen eta instalazioen erabileran, lortutako emaitzak, langilearen segurtasun- eta higiene-

baldintzak eta ingurumena babesteko modua hobetuko dituzten hobekuntzak proposatzea. 5. Landare eta/edo lore naturalekin nahiz artifizialekin osatutako barne-dekorazioa egin eta mantentzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Jardinerak beharrezkoak diren elementuekin eta hautatutako espezieekin prestatzea. • Lore-lanak egitea, material egokia hautatuz. • Elementu begetal eta ez-begetalak zaindu eta mantentzea. 6. Segurtasunari, higieneari eta ingurumenari buruzko arauak eta prozedurak aplikatzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Lan bakoitzean beharrezkoak diren babes indibidualerako jantzi eta ekipoak hautatu eta erabiltzea,

lanaren arriskuekin erlazionatuz. • Enpresan dauden instalazio eta ekipoekin loturiko arriskuak identifikatzea. • Instalazioak mantentzeko ezarritako segurtasun-arauak azaltzea. 7. Lantokian arduraz jokatzean eta enpresako harreman tekniko-sozialen sisteman integratzean, ikasleak ondoko gaitasunak lortu beharko ditu: • Txanda-aldaketa egitean, aurrekoaren informazio guztia jasotzea eta norbera lanpostuan egon den

bitartean jasotako informazio guztia hurrengoari jakinaraztea. • Jasotzen dituen aginduak trebetasunez interpretatu eta betetzea eta garatzen duen lanaz arduratzea, une

bakoitzean pertsona egokiarekin komunikatuz. • Une oro barne-prozedura eta -arauekiko errespetuzko jarrera izatea. • Bere jarduerak produkzio-sisteman eta lantokian dituen ondorioak aztertzea. • Produkzio zuzenari buruzko arauak betetzea, lana ondo egiten duela erakutsiz, zereginak

lehentasunaren arabera burutuz eta lana zentzuzko denboran amaituz. • Bere lan-eremua behar bezain txukun eta garbi mantentzea. c) Edukiak

56

Ikastetxeak “lan-egoeretan” kokatutako jarduera gisa finkatuko ditu edukiak, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak argitaratutako Lantokiko prestakuntza lanbide-modulua diseinatzeko curriculum-esparruaren arabera. 3.3. Heziketa-zikloaren sekuentziazioa eta denboralizazioa 3.3.1. Iraupenak Lanbide-modulua Oinarrizko

iraupena Iraupen finkoa

1. Nekazaritzako familia-ustiapenen antolamendua eta kudeaketa 90 ordu 100 ordu 2. Lorategi eta berdeguneen ezarpena 204 ordu 250 ordu 3. Lorategi eta berdeguneak zaindu eta hobetzea 100 ordu 120 ordu 4. Landarezaintza 175 ordu 210 ordu 5. Kontrol fitosanitarioko metodoak 115 ordu 140 ordu 6. Nekazaritzako instalazioak 90 ordu 100 ordu 7. Nekazaritzako mekanizazioa 170 ordu 205 ordu 8. Barruko lorezaintza eta lore-lanak 100 ordu 105 ordu 9. Agroteknologia 160 ordu 210 ordu 10. Lan-taldeko harremanak 60 ordu 60 ordu 11. Lan-prestakuntza eta -orientabidea 60 ordu 60 ordu 12. Kalitatea eta etengabeko hobekuntza 40 ordu 40 ordu 13. Lantokiko prestakuntza 336 ordu 400 ordu GUZTIRA 1.700 ordu 2.000 ordu 1. Ikastetxe bakoitzak curriculum-proiektua bere gizarte- eta ekonomia-ingurunera eta

ikasleen ezaugarrietara egokitzeko, ikastetxeek beren esku izango dute guztizko ordutegiaren %15 ─kasu honetan 300 ordu─ eta ordu-kopuru hau lanbide-modulu desberdinetan banatu ahal izango dute, baldin eta irakaskuntza desberdinak eskaintza oso baten parte badira.

Horrenbestez, modulu bakoitzerako ezarritako oinarrizko iraupena errespetatu egin beharko da eta aurrerago azalduko diren irizpideen arabera gehitu ahal izango da.

2. Irakaskuntzak eskaintza partzial bateko parte badira, iraupen finkoa ezarri da modulu

bakoitzerako eta ezin izango da aldatu. 3. Moduluen behin betiko iraupenek, hau da, ikastetxeak berak esleitu behar duen

denbora banatu ondoren, heziketa-zikloak irauten dituen 2.000 orduak osatu beharko dituzte guztira.

4. Ikastetxeetako curriculum-proiektu desberdinetan oreka egokia gordetzeko asmoz,

eskaintza osoko modalitatea jarraitzen duten irakaskuntzek ondoko zehaztapena errespetatu beharko dute: lanbide-moduluek ezin izango dute oinarrizko iraupena 64 ordu baino gehiagotan gehitu, Lorategi eta berdeguneen ezarpena, Landarezaintza, Nekazaritzako mekanizazioa eta Agroteknologia moduluak izan ezik, hauek, bidezko hartzen bada, 96 ordutan gehitu ahal izango dira-eta.

5. Ikastetxean bertan garatu beharreko Lantokiko prestakuntza lanbide-moduluko fase

desberdinen iraupenek ez dute ikastetxeak modulu honetarako ezartzen duen behin betiko iraupenaren %10 gainditu behar.

57

3.3.2. Sekuentziazioa Heziketa-zikloaren sekuentziazioan: 1. Eskaintza osoan: • Lantokiko prestakuntza moduluaren iraupenaren %65 gaitasun-atalei loturiko modulu

guztien irakaskuntzak amaitu ondoren eman beharko da. • Ikastetxe bakoitzak heziketa-ziklo honi hasiera emateko aukeratzen dituen moduluak

kontuan izan gabe, modulu horien artean honako hauek egon beharko dute: Agroteknologia eta Nekazaritzako mekanizazioa.

2. Eskaintza partzialean: • Lantokiko prestakuntza modulua heziketa-zikloa osatzen duten gainerako moduluak

egiaztatu direnean (ondorio horretarako finkatutako bide desberdinen bidez) soilik eman beharko da.

4. Irakasleak 4.1. “Lorezaintza” heziketa-zikloko lanbide-moduluetan irakaskuntza-atribuzioa duten irakasleen espezialitateak a) Lanbide Heziketako irakasle teknikoen kidegoan “Nekazaritzako produkzio-eragiketak eta -ekipoak” espezialitatea duten irakasleek ondoko lanbide-modulu hauek irakats ditzakete: • Lorategi eta berdeguneak ezartzea • Lorategi eta berdeguneak zaindu eta hobetzea • Landarezaintza • Nekazaritzako instalazioak. • Nekazaritzako mekanizazioa. • Barruko lorezaintza eta lore-lanak. b) Bigarren Irakaskuntzako irakasleen kidegoan “Nekazaritza-produkzioko prozesuak” espezialitatea duten irakasleek ondoko lanbide-modulu hauek irakats ditzakete: • Nekazaritzako familia-ustiapenen antolamendua eta kudeaketa. • Kontrol fitosanitarioko metodoak. • Agroteknologia. c) Bigarren Irakaskuntzako irakasleen kidegoan “Lan-prestakuntza eta -orientabidea” espezialitatea duten irakasleek ondoko lanbide-modulu hauek irakats ditzakete: • Lan-taldeko harremanak • Lan-prestakuntza eta -orientabidea. • Kalitatea eta etengabeko prestakuntza. d) Heziketa-ziklo bereko beste lanbide-moduluren bat irakasten duten a) eta b) ataletan adierazitako espezialitatea duten irakasleek ondoko modulua ere irakats dezakete:

58

• Lantokiko prestakuntza. 4.2. Titulazioen baliokidetasunak irakaskuntzan aritzeko 4.2.1. "Nekazaritza-produkzioko prozesuak" espezialitateari dagozkion lanbide-moduluak irakasteko, doktore-, ingeniari-, arkitekto- edo lizentziatu-tituluen eta ondoko tituluen arteko baliokidetasuna ezartzen da irakaskuntzan aritzeko: • Nekazaritza-ingeniari teknikoa (espezialitate guztiak) • Baso-ingeniari teknikoa (espezialitate guztiak) 4.2.2. “Lan-prestakuntza eta -orientabidea” espezialitateari dagozkion lanbide-moduluak irakasteko, doktore-, ingeniari-, arkitekto- edo lizentziatu-tituluen eta ondoko tituluen arteko baliokidetasuna ezartzen da irakaskuntzan aritzeko: • Enpresa-zientzietan diplomatua. • Lan-harremanetan diplomatua. • Gizarte-lanean diplomatua. • Gizarte-hezkuntzan diplomatua. • Administrazio eta kudeaketa publikoan diplomatua. 5. Irakaskuntza hauek emateko gutxieneko baldintzak 5.1. Espazioak Apirilaren 30eko 777/1998 Errege Dekretuko 19. artikuluaren arabera, "Lorezaintza” erdi-mailako Lanbide Heziketako heziketa-zikloak ondoren adierazitako gutxieneko espazioak eskatzen ditu dekretu honek definitzen dituen irakaskuntzak emateko. Prestakuntza-azalera Azalera

20 ikasle (m2) Erabilera-maila

(%) Gela balioanitza ........................................................................ 40 40 Analisi-laborategia ................................................................... 60 15 Nekazaritza-lantegia ................................................................. 120 15 Laboreen azalera (1) ................................................................. 1 ha 30 (1) Espazio honek ez dute derrigorrez ikastetxean kokatuta egon behar. “Erabilera-mailak” ikasle-talde batek oinarrizko irakaskuntzak irakasteko espazioa zenbat orduz okupatzea aurreikusten den adierazten du; alabaina irakaskuntza hauen guztizko iraupenarekiko ehunekoetan adierazten da. Horrenbestez, ikastetxeek curriculumaren guztizkoa ezartzeko definitzen dutenerako orientagarria da. “Erabilera-mailak” onartutako marjinan, heziketa-ziklo bereko edo beste ziklo batzuetako edo beste hezkuntza-etapa batzuetako beste ikasle-talde batzuek okupatu ahal izango dituzte ezarritako prestakuntza-espazioak. Dena dela, prestakuntza-espazioei lotutako ikaskuntza-jarduerak (erabilera-mailak adierazitako okupazioarekin) antzeko beste prestakuntza-jarduera batzuetarako erabilitako azaleretan ere burutu ahal izango dira.

59

Identifikatutako prestakuntza-espazio desberdinak ez dira zertan itxitura bidez bereizi behar. 6. Konbalidazioak eta korrespondentzia 6.1. Lanerako Lanbide Heziketarekin konbalida daitezkeen lanbide-moduluak • Nekazaritzako familia-ustiapenen antolamendua eta kudeaketa • Lorategi eta berdeguneak zaindu eta hobetzea • Landarezaintza • Nekazaritzako instalazioak. • Nekazaritzako mekanizazioa. • Kontrol fitosanitarioko metodoak. 6.2. Lan-praktikarekin korrespondentzia izan dezaketen lanbide-moduluak • Lorategi eta berdeguneak zaindu eta hobetzea • Landarezaintza • Nekazaritzako instalazioak. • Nekazaritzako mekanizazioa. • Kontrol fitosanitarioko metodoak. • Lantokiko prestakuntza • Lan-prestakuntza eta -orientabidea.