N 49 L I. DISPOSICIÓNS XERAIS - Consellería do Medio...

No 49 L Venres, 11 de marzo de 2005 DIARIO OFICIAL DE GALICIA 4.219

I. DISPOSICIÓNS XERAISPRESIDENCIA

Lei 2/2005, do 18 de febreiro, de pro-moción e defensa da calidade alimentariagalega.

Exposición de motivos

Galicia caracterizouse historicamente por ser oberce dun moi amplo repertorio de produtos alimen-tarios de indubidable calidade, cun prestixio aléndas súas fronteiras, pois proxectáronse ao exterior,en gran medida, grazas ao labor realizado polos gale-gos emigrantes, que actuaron como auténticosembaixadores, ao propagaren o noso riquísimo patri-monio gastronómico e cultural.

É precisamente un obxectivo básico desta lei ofomento e a posta en valor destes produtos alimen-tarios cunha calidade diferenciada, co potenciamen-to das denominacións xeográficas de calidade, comoas denominacións de orixe ou as indicacións xeo-gráficas protexidas, ou doutras figuras de protecciónda calidade, como os produtos da artesanía alimen-taria, a agricultura ecolóxica ou a produción inte-grada; obxectivo que repercutirá de xeito positivono desenvolvemento económico das zonas rurais, enmoitos casos con serios problemas de despoboa-mento.

Pero, ademais, trátase de darlles resposta ásdemandas cada vez maiores dos consumidores -sobretodo despois das crises alimentarias vividas en Euro-pa nos últimos anos- que exixen do mercado queofreza produtos de calidade contrastada. Neste sen-so, a lei, á parte de potenciar as referidas figurasde protección da calidade, coas garantías de controladicional que a elas lles son inherentes, estableceobrigas de carácter xeral para todos os operadoresalimentarios, co obxecto de que se garanta a tra-zabilidade ou rastrexabilidade de toda a produciónalimentaria da comunidade autónoma, en liña cosfundamentos recollidos no Libro branco sobre segu-ridade alimentaria, que se viron plasmados, polasúa vez, no Regulamento (CE) núm. 178/2002, doParlamento Europeo e do Consello, polo que se esta-blecen os principios e os requisitos xerais da lexis-lación alimentaria, se crea a Axencia Europea deSeguridade Alimentaria e se fixan procedementosrelativos á seguridade alimentaria.

Por outra banda, a lei establece unha serie dedereitos e deberes que afectan os operadores ali-mentarios, a prol de crear un marco de competencialeal entre eles, e regula ademais un réxime de infrac-cións e sancións que unifica a actual dispersión denormas existentes na materia.

En definitiva, esta lei trata de favorecer a segu-ridade alimentaria e establécelles obrigas aos ope-radores conducentes a garantir as calidades e a tra-zabilidade dos produtos así como a promover a cali-

dade dos alimentos producidos e comercializadosno territorio da comunidade autónoma, tratando deque esta calidade se consiga a través dunha com-petencia en pé de igualdade entre os operadoresalimentarios.

Ademais, no ámbito de potenciación da calidadeda produción alimentaria galega, esta lei prevé acreación do Instituto Galego da Calidade Alimen-taria, Ingacal, coa intención de que sexa o instru-mento básico de actuación da Xunta de Galicia enmateria de promoción e protección da calidade dosprodutos acollidos ás distintas denominacións xeo-gráficas ou a outras figuras de protección da calidadediferencial.

Este instituto, que se crea como ente de dereitopúblico, pretende ser unha eficaz ferramenta deapoio á actividade dos consellos reguladores. E éque o exercicio das funcións propias dos consellosreguladores supón un labor de notable complexi-dade. Se a isto lle unimos que o desenvolvementoeficaz destas funcións constitúe o factor que carac-teriza a credibilidade das distintas denominaciónsxeográficas de calidade, hai que concluír que estesórganos precisan ter unha estrutura eficiente de fun-cionamento desde a súa creación, necesaria ademaispara cumpriren as exixencias que lles impón a nor-mativa aplicable. A necesidade desta estrutura, porforza custosa, é unha importante pexa para o axeitadofuncionamento de moitos dos actuais consellos regu-ladores e limita a posibilidade de creación de novasdenominacións xeográficas para produtos que, cum-prindo todos os requisitos que a normativa exixepara acadar esta condición, non contan cun númeroabondo de produtores e elaboradores que sirva paramanter a devandita estrutura.

Deste xeito, o Instituto Galego da Calidade Ali-mentaria podería asumir, nos casos que fose nece-sario, os labores de control e certificación así comooutros servizos de apoio á xestión dos consellos.

Noutra orde de cousas, o Instituto Galego da Cali-dade Alimentaria nace con vocación de ser un ins-trumento para a catalización da actividade de inves-tigación e desenvolvemento tecnolóxico no eido ali-mentario, que supla os déficits que nesta materiase producen na nosa comunidade autónoma, debidos,polo xeral, á escasa dimensión da nosa industriaagraria e alimentaria, coa que colaboraría acti-vamente.

Este texto legal dítase ao abeiro das alíneas 3e 4 do artigo 30.1º do Estatuto de autonomía paraGalicia, que lle outorga á nosa Comunidade Autó-noma competencia exclusiva, de acordo coas basese coa ordenación da actuación económica xeral ea política monetaria, en materia de agricultura egandaría así como de denominacións de orixe, estaúltima en colaboración co Estado.

No devandito marco competencial aprobáronse osreais decretos 4189/1982, do 29 de decembro, sobretraspaso de funcións e servizos do Estado en materiade denominacións de orixe, e 2165/1994, do 4 de

4.220 DIARIO OFICIAL DE GALICIA No 49 L Venres, 11 de marzo de 2005

novembro, sobre traspaso de funcións e servizos enmateria de defensa contra fraudes e calidade agroa-limentaria.

A lei estrutúrase en seis títulos, e no título primeiroestablécese o obxecto e o seu ámbito de aplicación,que afectará a todas as fases da produción, a trans-formación e a comercialización dos produtos alimen-tarios que se realicen no territorio galego, esten-déndose o termo «alimentario» tanto aos produtosdestinados á alimentación humana -incluídos o viño,as bebidas espirituosas e mais os produtos da pesca,a acuicultura e o marisqueo- coma aos destinadosá alimentación animal.

No título segundo recóllense os dereitos e os debe-res dos operadores alimentarios, a prol de crear unmarco de competencia leal.

Entre os dereitos recóllense os relativos á pro-tección dos intereses económicos, a indemnizaciónou reparación dos danos e perdas sufridos, a infor-mación correcta sobre as características das materiase dos elementos para a produción e a comercia-lización alimentarias e mais a audiencia previa noprocedemento de elaboración de disposicións xeraisque afecten directamente os intereses dos operadoresalimentarios.

Polo que respecta aos deberes, estes poderíansesintetizar na suxeición aos preceptos desta lei, evi-tando e denunciando calquera forma de fraude, adul-teración, abuso ou neglixencia que poña en perigoos intereses xerais, económicos ou sociais do sectoralimentario, axustando a súa actividade á elabora-ción de produtos conformes coas normas, dentro dunmarco de libre competencia.

O título terceiro está dedicado ás distintas figurasde calidade diferenciada. O seu primeiro capítulorecolle os obxectivos da lei en relación co fomentodesas figuras. E o segundo refírese ás denominaciónsxeográficas de calidade e configura os seus órganosde xestión -os consellos reguladores- como corpo-racións de dereito público, con personalidade xurí-dica de seu, autonomía económica e plena capa-cidade de obraren para o cumprimento das súas fun-cións, que tamén se recollen neste mesmo capítulo.Así mesmo, neste capítulo establécese a titularidadepública dos nomes das denominacións xeográficasde calidade e determínase o seu réxime de pro-tección.

O terceiro capítulo deste título terceiro está dedi-cado á artesanía alimentaria, de tal xeito que asactividades artesanais relacionadas coa elaboraciónde alimentos se desvencellan do ámbito de apli-cación da Lei 1/1992, do 11 de marzo, reguladorada artesanía de Galicia, xa que estas actividadespresentan unhas características moi diferenciadasdo resto das previstas por esa lei, o que as fai mere-cedoras dun desenvolvemento normativo autónomo.

En relación con esta materia, a lei pretende póren valor a gran cantidade de produtos alimentariosque son elaborados na nosa comunidade por peque-

nas empresas que, utilizando procesos produtivosrespectuosos co medio ambiente, lle garanten ao con-sumidor un produto final individualizado, de cali-dade e cunhas características diferenciais, co empre-go de materias seleccionadas, unha elaboración tra-dicional e mais unha senlleira presentación, e quese obteñen grazas ás pequenas producións contro-ladas pola intervención persoal do artesán.

Dentro destes produtos artesáns, a lei regula taméndúas categorías específicas, como son os produtos«da casa» ou «caseiros» -elaborados con materiasprimas da propia explotación- e «de montaña» -ela-borados en zonas así cualificadas pola normativaaplicable-, e establece unha protección para todosestes apelativos.

O derradeiro capítulo deste título establece a crea-ción dunha marca, ao abeiro da lexislación xeralsobre a materia, da que a Xunta de Galicia teráa súa titularidade e que poderá ser utilizada porprodutos alimentarios que posúan unhas caracterís-ticas de calidade diferenciada e que se elaborasenbaixo controis específicos.

Este distintivo poderá ser utilizado nos produtosacollidos ás distintas denominacións xeográficas decalidade, nas especialidades tradicionais garantidas,nos produtos da artesanía alimentaria, nos da agri-cultura ecolóxica e mais nos da produción integrada.Con isto preténdese crear unha imaxe de marcacomún que facilite a identificación dos produtos queposúan unhas características de calidade especí-ficas.

O título cuarto refírese ao Instituto Galego da Cali-dade Alimentaria, do que define os seus obxectivose funcións, as súas facultades, o seu réxime xurídicoe mais os seus órganos de goberno, e do que taménbosquexa o seu réxime económico, patrimonial e depersoal. Todo isto será obxecto de desenvolvementoregulamentario posterior.

O título quinto refírese ao aseguramento da cali-dade e ten como obxectivo, recollido no capítuloprimeiro, garantir a conformidade dos produtos ali-mentarios e establecer tamén un marco de compe-tencia leal entre os operadores do sector.

No capítulo segundo del establécense as obrigasque a este respecto lles corresponden aos operadoresalimentarios. Neste senso formúlase a necesidadedo establecemento dun sistema de control interno,que implica que en todas as industrias alimentariasdebe existir un sistema de documentación que per-mita definir as fases do proceso de elaboración egarantir o seu control, e débese establecer un plande control de calidade.

Así mesmo recóllese a obriga para os operadoresalimentarios de estableceren un sistema de rexistroe tratamento das reclamacións e de retirada dos pro-dutos non conformes.

Por último, neste capítulo recóllense todas as obri-gas conducentes a garantiren a trazabilidade dosprodutos alimentarios.


No capítulo terceiro deste título regúlanse as fun-cións da administración no que respecta á inspeccióne ao control, establecéndose o marco no que os órga-nos encargados destas funcións poden actuar paravelaren polo cumprimento das obrigas dos opera-dores alimentarios. Do mesmo xeito, recóllense osmecanismos necesarios para que os devanditos órga-nos poidan realizar con eficacia as tarefas que alei lles encomenda, sendo a inspección e o controloficial os elementos do sistema de aseguramento dacalidade que garanten a aplicación correcta da nor-mativa alimentaria a través da investigación dasinfraccións e das prácticas que poidan ser suscep-tibles de infrinxir a normativa.

En directa conexión co anterior, o capítulo cuartodeste título regula a adopción de medidas cautelarese preventivas, en especial as adoptadas como con-secuencia dos descubrimentos realizados pola ins-pección.

O título sexto desta lei regula a potestade san-cionadora, para o que recolle no seu primeiro capí-tulo a atribución da devandita potestade e no segundoo réxime de infraccións e sancións. En relación conisto último, hai que dicir que se fixo unha regulaciónexhaustiva, coa intención de incluír nun único textotodas as condutas que poidan prexudicar a calidadedos produtos ou a transparencia nos intercambioscomerciais. Con todo, débese destacar que desteréxime de infraccións e sancións se exclúen o viñoe os produtos vitivinícolas, aos que lles será apli-cable o contido na lexislación estatal e autonómicaespecífica.

Para rematar, a lei conta con nove disposiciónsadicionais, cinco disposicións transitorias, unha dis-posición derrogatoria e tres disposicións derradeiras,que se ditan para facilitar a súa aplicación.

Esta disposición foi sometida ao procedemento deinformación en materia de normas e regulamenta-cións técnicas e de regulamentos relativos aos ser-vizos da sociedade da información, previsto na Direc-tiva 98/34/CE, do Parlamento Europeo e do Consello,do 22 de xuño, modificada pola Directiva 98/48/CE,así como no Real decreto 1337/1999, do 31 de xullo,que incorpora estas directivas ao ordenamento xurí-dico español.

Por todo o exposto, o Parlamento de Galicia apro-bou e eu, de conformidade co artigo 13.2 (do Estatutode Galicia e co artigo 24 da Lei 1/1983, do 23 defebreiro, reguladora da Xunta e do seu presidente,promulgo en nome de El-Rei a Lei de promocióne defensa da calidade alimentaria galega.

TÍTULO IPrincipios xerais

Artigo 1. Obxecto.

Esta lei ten por obxecto:

a) Establecer normas que garantan a calidade dosprodutos alimentarios de Galicia e a súa conformi-dade coa normativa que lles é aplicable co fin de

asegurar a lealdade das transaccións comerciais ali-mentarias e a protección dos dereitos e os intereseslexítimos dos produtores agrarios, dos operadoreseconómicos e dos profesionais do sector, así comodos consumidores finais, no territorio de Galicia.

b) Establecer as obrigas dos operadores alimen-tarios de Galicia, regular a actuación de inspeccióne de control da administración autonómica e esta-blecer o réxime sancionador, en materia de calidadee conformidade alimentarias.

c) Fomentar e pór en valor as producións alimen-tarias de calidade da comunidade autónoma.

Artigo 2. Ámbito.

Esta lei aplicaráselles a todas as actuacións queen materia de calidade e conformidade da produción,a transformación e a comercialización alimentariasse realicen no territorio de Galicia.

Artigo 3. Definicións.

Para os efectos desta lei, enténdese por:

1. Produto alimentario: calquera produto ou subs-tancia, incluído o viño e as bebidas espirituosas emais os produtos da pesca, a acuicultura e o maris-queo, que se destine ou teña unha probabilidaderazoable de destinarse á alimentación humana, asícomo os produtos ou as substancias dedicadas á ali-mentación animal. Deste concepto exclúense:

a) As sementes.

b) Os medicamentos.

c) Os produtos fitosanitarios.

d) Os produtos zoosanitarios.

e) Os pensos medicamentosos.

f) Os alimentos infantís e dietéticos.

g) Os cosméticos.

h) O tabaco e os produtos derivados.

2. Materias e elementos para a produción e acomercialización alimentarias: calquera produto ousubstancia, materia prima, aditivo, produto inter-medio, produto acabado e outros produtos de adición,así como os envases, as etiquetas, os útiles, as ins-talacións, os documentos, as actividades e os servizosutilizados na produción ou na comercialización ali-mentarias ou con probabilidade razoable de utili-zarse. Terán tamén esta consideración os fertilizan-tes agrícolas.

3. Trazabilidade: a capacidade de reconstruír ohistorial dun produto alimentario ou dunha materiaou un elemento para a produción e a comerciali-zación alimentarias mediante un sistema documen-tado, que permita seguilo no espazo e no tempo emais coñecer, á vez, a identidade e a localizacióndos operadores que interveñen, así como as carac-terísticas cualitativas e as condicións de producióne de distribución do produto en cuestión, ao longode todas as etapas da súa produción, transformacióne comercialización.


4. Operador alimentario: toda persoa física ou xurí-dica que desenvolve, con ou sen ánimo de lucro,actividades relacionadas con calquera das etapasda produción, a transformación e a comercializaciónde produtos alimentarios. O concepto de operadoralimentario exclúe as persoas físicas ou xurídicastitulares de explotacións de produción primaria, agásno suposto dos inscritos en denominacións xeográ-ficas e noutros distintivos de calidade respecto dasobrigas inherentes á súa pertenza a elas.

5. Conformidade dun produto alimentario ou dunhamateria ou un elemento para a produción ou a comer-cialización: adecuación do devandito produto, mate-ria ou elemento ao establecido nesta lei e nas demaisnormas que lle sexan aplicables.

6. Etapas da produción, a transformación e a dis-tribución: calquera das fases que van desde a pro-dución primaria dun produto alimentario ou dunhamateria ou un elemento para a produción e a comer-cialización alimentarias, ata a súa comercialización,coa inclusión, en particular, das actividades de pro-dución, fabricación, elaboración, manipulación, pro-cesamento, preparación, tratamento, acondiciona-mento, envasado, embotellado, etiquetaxe, depósito,almacenamento, exposición, conservación, expedi-ción, transporte, circulación, importación, exporta-ción, venda ou subministración.

7. Comercialización: a posesión, o ter, o depósitoou o almacenamento para a súa venda, a oferta devenda ou calquera outra forma de transferencia oucesión dun produto alimentario ou dunha materiaou un elemento para a produción e a comerciali-zación alimentarias.

TÍTULO IIDos dereitos e deberes dos operadores alimentarios

Capítulo IDereitos dos operadores alimentarios

Artigo 4. Dereitos.

De acordo coa normativa xeral aplicable, son derei-tos básicos dos operadores alimentarios:

a) A protección dos seus lexítimos intereses eco-nómicos, e en particular a protección contra a com-petencia desleal.

b) A indemnización ou a reparación dos danosou das perdas sufridas polo funcionamento normalou anormal dos servizos públicos.

c) A información correcta, veraz e completa sobreas características das materias e dos elementos paraa produción e a comercialización alimentariasadquiridos.

d) A audiencia previa no procedemento de ela-boración das disposicións xerais que os afectendirectamente e a representación dos seus intereses.

Todo isto a través das asociacións, as organizacións,as agrupacións ou as confederacións de operadoresalimentarios.

Capítulo IIDeberes dos operadores alimentarios

Artigo 5. Deberes.

Os operadores alimentarios quedarán suxeitos aosrequisitos, as condicións, as obrigas e mais as pro-hibicións establecidas nesta lei e nas demais normasespecíficas que lles sexan aplicables, quedando enparticular obrigados a:

a) Asegurar e garantir que os produtos alimentariosou as materias e os elementos para a produción ea comercialización alimentarias cumpren coa lexis-lación vixente en materia de calidade e confor-midade.

b) Pór en coñecemento dos órganos competentescalquera forma de fraude, falsificación, alteración,adulteración, abuso, neglixencia ou algunha outrapráctica que induza a engano a outros operadoresalimentarios ou ao consumidor e prexudique ou poñaen perigo a calidade dos produtos alimentarios, aprotección do consumidor ou os intereses xerais, eco-nómicos ou sociais do sector alimentario.

c) Comunicarlle de inmediato á administración,así que sexa coñecida a circunstancia polo propiooperador, a comercialización de produtos alimen-tarios ou de materias e elementos para a producióne a comercialización alimentarias que el mesmocomercializase e que non cumpran a lexislaciónvixente en materia de calidade e conformidade.

d) Informar o receptor ou o consumidor sobre ascaracterísticas esenciais e as condicións de produ-ción e distribución dos produtos alimentarios ou dasmaterias e os elementos para a produción e a comer-cialización alimentarias.

Igualmente, asegurarán que a información relativaá etiquetaxe, a publicidade e a presentación, incluí-da a súa forma, aparencia ou envasado e os materiaisde envasado dos produtos alimentarios ou das mate-rias e os elementos para a produción e a comer-cialización alimentarias, non inducen a engano ninaos receptores nin aos consumidores.

e) Dispor dos elementos necesarios que demostrena veracidade e a exactitude das informacións faci-litadas ou que figuren na etiquetaxe, nos documentosde acompañamento, nos documentos comerciais, napublicidade e mais na presentación dos produtosalimentarios, das materias e os elementos para aprodución e a comercialización alimentarias quecomercialicen, así como dos produtos utilizados nasúa produción ou transformación.

f) Colaborar cos servizos de inspección.

g) Dispor dos sistemas que, para o aseguramentoda calidade e para garantir a trazabilidade dos pro-dutos alimentarios, se recollen no capítulo II do títu-lo V desta lei.


TÍTULO IIIFiguras de promoción da calidade alimentaria

Capítulo IFomento da calidade diferenciada

Artigo 6. Obxectivos.En materia de fomento da calidade diferenciada,

esta lei ten os seguintes obxectivos:a) Incentivar entre os operadores alimentarios o

emprego dos diferentes distintivos de calidade e daorixe.

b) Establecer medidas para favorecer as iniciativasde colaboración e interacción entre os operadoresalimentarios.

c) Contribuír á promoción destes produtos no mer-cado interno e internacional.

d) Preservar e valorar o patrimonio dos produtosalimentarios de Galicia e a artesanía alimentaria.

Capítulo IIDenominacións xeográficas de calidade

Artigo 7. Denominacións xeográficas.1. Para os efectos desta lei, entenderanse por deno-

minacións xeográficas de calidade as denominaciónsde orixe e as indicacións xeográficas protexidas regu-ladas no R (CEE) 2081/1992, do 14 de xullo; asdenominacións específicas e as denominacións xeo-gráficas de bebidas espirituosas ás que se refire oR (CEE) 1576/1989, do 29 de maio, e os viños demesa con indicación xeográfica e as distintas cate-gorías de viños de calidade producidos en rexiónsdeterminadas que se establecen no R (CEE)1493/1999, do 17 de maio, e mais na normativaconcordante.

2. En todo caso, ás distintas denominacións xeo-gráficas de calidade seralles aplicable a normativaxeral citada no apartado anterior.

Artigo 8. Protección dos nomes das denominaciónsxeográficas de calidade. Titularidade e uso.

1. Os nomes das denominacións xeográficas decalidade son bens de titularidade pública e non pode-rán ser obxecto de apropiación individual, nin devenda, alleamento ou gravame.

2. A protección outorgada por unha denominaciónxeográfica de calidade esténdese ao uso dos nomesdas rexións, as comarcas, os concellos, as parroquiase as localidades que compón a súa respectiva áreaxeográfica en relación con produtos da mesma ousimilar natureza.

3. A utilización das denominacións xeográficas decalidade e dos nomes aos que se refiren estará reser-vada exclusivamente para os produtos que teñandereito ao seu uso.

4. Non poderá negárselle o acceso ao uso da deno-minación, nin, polo tanto, a condición de membrodela, a calquera persoa física ou xurídica que o soli-cite e cumpra os requisitos establecidos na normativaaplicable, agás nos supostos de sanción firme navía administrativa por infraccións que leven apa-

rellada a suspensión temporal ou definitiva do usodo nome protexido.

Artigo 9. Ámbito da protección.

1. Os nomes de cada denominación quedarán pro-texidos fronte a un uso distinto ao regulado nestalei e nas normas concordantes.

2. A protección estenderase desde a producióna todas as fases de comercialización, presentación,publicidade e etiquetaxe, así como aos documentoscomerciais dos produtos afectados. A protecciónimplica a prohibición de empregar calquera indi-cación falsa ou enganosa en canto á procedencia,a orixe, a natureza ou as características esenciaisdos produtos no envase ou na embalaxe, na publi-cidade ou nos documentos relativos a eles.

3. Os nomes protexidos por unha denominaciónnon poderán ser empregados na designación, a pre-sentación ou a publicidade dos produtos que noncumpran os requisitos exixidos na denominación,aínda que tales nomes sexan traducidos a outraslinguas ou vaian precedidos de expresións como «ti-po», «estilo», «imitación» ou outras similares, ninaínda cando se indique a verdadeira orixe do pro-duto. Non poderán empregarse tampouco expresiónsdo tipo «embotellado en», «envasado en» ou outrasanálogas.

4. As marcas, os nomes comerciais ou as razónssociais que fagan referencia aos nomes xeográficosprotexidos polas denominacións unicamente poderánutilizarse en produtos con dereito á denominaciónda que se trate, sen prexuízo do previsto na normativacomunitaria nesta materia.

5. No caso de que unha mesma marca, nome comer-cial ou razón social sexa utilizada para a comer-cialización dun produto con denominación xeográ-fica de calidade e outro ou outros de similar especieque carezan da devandita denominación de calidade,deberase introducir na etiquetaxe, na presentacióne na publicidade destes produtos elementos abondosque permitan diferenciar de maneira clara e sinxelao produto con denominación do que non a ten, paraevitar, en todo caso, a confusión nos consumidores.

6. Sen prexuízo do que dispón o apartado anterior,a normativa propia de cada denominación xeográficade calidade poderá exixir que as marcas comerciaisque se utilicen nos produtos por ela amparados nonsexan utilizadas noutros de similar especie que nonestean acollidos á súa protección.

Artigo 10. Procedemento de recoñecemento dunhadenominación xeográfica.

1. Poderá solicitar unha denominación xeográficatoda organización, calquera que sexa a súa formaxurídica ou a súa composición, de produtores e/outransformadores interesados no mesmo produto agrí-cola ou alimentario ou, nos casos excepcionais, aspersoas físicas ou xurídicas.


2. Os solicitantes deberán acreditar a súa vin-culación profesional, económica e territorial cos pro-dutos para os que se solicita a inscrición, pola súacondición de produtores ou transformadores queexerzan a súa actividade no ámbito xeográfico dadenominación.

3. A solicitude efectuarase perante a consellaríacompetente verbo da natureza do produto do quese trate, da forma na que regulamentariamente seestableza.

Artigo 11. Regulamento dunha denominaciónxeográfica.

1. As denominacións xeográficas rexeranse por unregulamento, do que a Xunta de Galicia determinaráunhas bases xerais e que deberá establecer, polomenos, os seguintes aspectos:

a) O nome da denominación.

b) A definición expresa do produto que se vaiprotexer.

c) A delimitación da zona de produción e/ouelaboración.

d) As especies, as variedades ou as razas aptaspara produciren a materia prima.

e) As prácticas de cultivo, produción, elaboracióne transformación.

f) As características e mais as condicións da mate-ria prima, de ser o caso.

g) As características do produto final.

h) A estrutura de control e certificación.

i) Os rexistros.

j) O réxime de declaracións e controis para ase-gurar a calidade, a orixe e a especificidade dos pro-dutos amparados.

k) Os elementos específicos da etiquetaxe.

l) Os dereitos e as obrigas dos inscritos nosrexistros.

m) A constitución e a composición do conselloregulador.

n) A organización administrativa e o financiamentodo consello regulador.

Malia o anterior, as disposicións específicas esta-blecerán, para o caso dos regulamentos dos viñosda terra, os contidos mínimos que estes debenabranguer.

2. Os regulamentos das denominacións xeográficase as súas modificacións aprobaraos o conselleirocompetente verbo da natureza do produto do quese trate, a través do procedemento que establezaa Xunta de Galicia.

Artigo 12. Réxime xurídico dos consellos regu-ladores.

1. Os consellos reguladores das denominaciónsxeográficas do sector alimentario existentes no ámbi-

to territorial da Comunidade Autónoma galega cons-titúense como corporacións de dereito público ásque se lles atribúe a xestión das respectivas deno-minacións, coas funcións que determinan esta leie as normas regulamentarias que a desenvolvan, asícomo os seus respectivos regulamentos.

2. Os consellos reguladores teñen personalidadexurídica de seu, autonomía económica e plena capa-cidade de obraren para o cumprimento dos seus fins,e o seu funcionamento está suxeito ao réxime dedereito privado con carácter xeral, bardante dasactuacións que supoñan o exercicio de potestadespúblicas, nas que se someterán ás normas do dereitoadministrativo.

3. As competencias do consello regulador estaránlimitadas aos produtos protexidos pola denomina-ción, en calquera das súas fases de produción, acon-dicionamento, almacenaxe, envasado, circulación ecomercialización, e ás persoas inscritas nos rexistrosque a norma reguladora desa denominación esta-bleza.

4. A tutela administrativa sobre cada consello regu-lador exerceraa a consellaría á que lle correspondaen función da natureza do produto protexido.

A tutela comprenderá o control de legalidade dosactos e acordos dos seus órganos de goberno suxeitosao dereito administrativo, a resolución dos recursoscontra actos ditados no exercicio das súas funciónspúblicas e o control de legalidade das demais actua-cións que se prevexan nesta lei e nas disposiciónsque a desenvolvan.

5. Forman parte do consello regulador os produ-tores, os elaboradores e, de ser o caso, os comer-cializadores, inscritos nos rexistros correspondentesda denominación.

6. A constitución, a estrutura e o funcionamentodos consellos reguladores rexeranse por principiosdemocráticos. Estes aspectos determinaranse a tra-vés do desenvolvemento regulamentario oportuno,cumprindo en calquera caso o previsto nesta lei ena demais normativa de aplicación, e mantendo comoprincipio básico o seu funcionamento sen ánimo delucro e a representatividade dos intereses econó-micos dos distintos sectores que integran a deno-minación.

7. Os órganos de goberno dos consellos reguladoresserán o pleno, o presidente, o vicepresidente e cal-quera outro que se estableza no seu respectivoregulamento.

8. Corresponderalles aos consellos reguladores aorganización dos procesos de elección dos seus órga-nos de goberno, de acordo con principios demo-cráticos.

9. A consellaría competente verbo da natureza doproduto protexido pola denominación designará atadous delegados, que formarán parte do pleno convoz pero sen voto.


10. Para a contratación de persoal propio en réximelaboral, os consellos reguladores axustarán a súaactuación á Lei 10/1996, do 5 de novembro, deactuación de entes e empresas nas que ten parti-cipación maioritaria a Xunta de Galicia, en materiade persoal e contratación.

Artigo 13. Recoñecemento dos consellos regu-ladores.

1. Regulamentariamente estableceranse os requi-sitos formais e materiais e mais o procedemento derecoñecemento dos consellos reguladores.

2. O conselleiro competente verbo da natureza doproduto protexido pola denominación, se se cumprenos requisitos legais establecidos, ditará resoluciónde recoñecemento do consello regulador solicitado.

Artigo 14. Funcións dos consellos reguladores.

1. Son funcións dos consellos reguladores:

a) Xestionar os correspondentes rexistros de ope-radores da denominación.

b) Velar polo prestixio e o fomento da denomi-nación e mais denunciar, de ser o caso, calquerauso incorrecto perante os órganos administrativose xurisdicionais competentes.

c) Aplicar, de ser o caso e nos termos establecidosno artigo 15, os sistemas de control establecidospola normativa comunitaria e polos seus propiosregulamentos, referidos aos produtos, a calidade, ascircunstancias conducentes á certificación do pro-duto final e outros que correspondan.

d) Velar polo cumprimento das disposicións doscorrespondentes regulamentos.

e) Investigar e difundir o coñecemento e a apli-cación dos sistemas de produción e comercializaciónpropios da denominación, e asesorar as empresasque o soliciten e a administración.

f) Proporlle á consellaría competente verbo danatureza do produto as modificacións oportunas dosseus regulamentos.

g) Formularlle á consellaría propostas de modi-ficación, orientacións de intervención no sector,mesmo de cambios ou reformas normativas, e pro-postas de actuacións inspectoras.

h) Informar os consumidores sobre as caracterís-ticas de calidade dos produtos.

i) Realizar actividades promocionais.

j) Elaborar estatísticas de produción, elaboracióne comercialización dos produtos amparados, para usointerno e para a súa difusión e xeral coñecemento.

k) Xestionar as cotas obrigatorias que se establezanno regulamento da denominación para o seu finan-ciamento.

l) Formar e manter actualizados os rexistros deprodutores e elaboradores.

m) Expedir certificados de orixe e precintos degarantía, incluída a autorización das etiquetas e con-traetiquetas dos produtos amparados pola denomi-nación, sen prexuízo do establecido no artigo 15.

n) Autorizar e controlar o uso das etiquetas comer-ciais utilizables nos produtos protexidos, a travésdos servizos técnicos, naqueles aspectos que afectena denominación.

o) De ser o caso, establecer para cada campaña,con base en criterios de defensa e mellora da cali-dade, e dentro dos límites fixados polo regulamentode cada denominación ou polo correspondentemanual de calidade, os rendementos, os límitesmáximos de produción ou transformación ou cal-quera outro aspecto de conxuntura anual que poidainfluír nestes procesos.

p) Propor os requisitos mínimos de control aosque debe someterse cada operador inscrito en todase cada unha das fases de produción, elaboracióne comercialización e, de ser o caso, os mínimos decontrol para a concesión inicial e para o mantementoda certificación.

q) Colaborar coas autoridades competentes, en par-ticular no mantemento dos rexistros públicos ofi-ciais, así como cos órganos encargados do control.

r) Velar polo desenvolvemento sostible da zonade produción.

s) Elaborar, aprobar e xestionar os seus orza-mentos.

t) De ser o caso, cualificar cada anada ou colleita.

u) As demais funcións atribuídas pola normativavixente.

2. Para a realización das súas funcións dun xeitomáis racional, os consellos reguladores poderán asi-nar acordos co Instituto Galego da Calidade Ali-mentaria para a prestación dos servizos nos que odevandito instituto estea especializado.

3. Cando chegue ao coñecemento dun conselloregulador calquera presunto incumprimento da nor-mativa, incluída a propia da denominación, aqueldeberao denunciar perante a consellaría competenteverbo da natureza do produto protexido pola deno-minación.

4. Ademais do exercicio das funcións de carácterpúblico que lles atribúe esta lei e das que lles poidaencomendar e delegar a consellaría competente ver-bo da natureza do produto do que se trate, os con-sellos reguladores poderán levar a cabo toda clasede actividades que contribúan aos seus fins, pro-mover, participar ou relacionarse con toda clase deasociacións, fundacións e sociedades civís ou mer-cantís, así como con outras administracións públicas,establecendo os oportunos convenios de colabo-ración.


Artigo 15. Control e certificación.

1. O control e a certificación dos produtos ampa-rados por unha denominación xeográfica poderán serefectuados:

a) Por medio dunha entidade independente de con-trol que axuste o seu funcionamento aos requisitosestablecidos na norma internacional de calidadepara entidades de certificación de produto (NormaUNE-EN 45011 ou norma que a substitúa) e auto-rizada pola consellaría competente verbo da naturezado produto protexido pola denominación.

b) Por un órgano integrado no propio consello regu-lador, sempre e cando se cumpran os seguintes requi-sitos:

Primeiro.-Que se encontren axeitadamente sepa-rados os órganos de xestión dos de control ecertificación.

Segundo.-Que a actuación dos órganos de controle certificación se realice sen dependencia xerárquicanin administrativa respecto dos órganos de direccióndo consello regulador e baixo a tutela da consellaríacompetente verbo da natureza do produto protexido.

Terceiro.-Que se garanta a independencia do per-soal que realiza as funcións de control e certifi-cación, que deberá ser habilitado pola consellaríacompetente verbo da natureza do produto protexido,e a súa remoción deberá ser motivada e informadade xeito favorable por esta.

Para o cumprimento destes requisitos, o conselloregulador poderá subcontratar todas ou algunhas dasactuacións relacionadas coa certificación, co fin deasegurar a independencia e a imparcialidade dela.

A consellaría competente autorizará a composicióne o funcionamento destes órganos de control e cer-tificación, que deberán cumprir a Norma UNE-EN45011 ou a norma que a substitúa.

c) Polo Instituto Galego da Calidade Alimentaria,mediante o departamento correspondente integradona súa estrutura.

2. En calquera caso, a consellaría competente ver-bo da natureza do produto protexido poderalles efec-tuar aqueles controis complementarios que considereconvenientes tanto aos operadores coma aos órganosou ás entidades de control.

Artigo 16. Organización.

1. A composición e os membros dos consellos regu-ladores, as súas obrigas e mais a súa organizacióninterna serán as que determinen os seus propiosregulamentos, de conformidade coa regulación bási-ca que dite a Xunta de Galicia.

2. O conselleiro competente verbo da natureza doproduto do que se trate poderá autorizar un únicoconsello regulador para varias denominacións xeo-gráficas, de acordo coas peculiaridades organizativasde cada sector.

Artigo 17. Recursos dos consellos reguladores.

Para o cumprimento dos seus fins, os consellosreguladores poderán contar cos seguintes recursos:

a) As cotas que deberán aboar os seus inscritospolos conceptos e os importes que se determinennos seus propios regulamentos de acordo cos límitesque as disposicións específicas establezan.

b) As subvencións que poidan establecerse anual-mente nos orzamentos xerais das administraciónspúblicas.

c) As rendas e os produtos do seu patrimonio.

d) As doazóns, os legados e as demais axudas quepoidan percibir.

e) Os rendementos pola prestación de servizos.

f) Calquera outro recurso que lles correspondapercibir.

Artigo 18. Orzamento e memoria de actividades.

1. Os consellos reguladores elaborarán anualmen-te, dentro do primeiro trimestre do ano seguinte,unha memoria das actividades realizadas duranteo ano inmediatamente anterior e aprobarán o orza-mento de cada exercicio, así como a liquidaciónorzamentaria do exercicio pasado.

2. Os documentos mencionados no apartado ante-rior seranlle remitidos á consellaría competente ver-bo da natureza do produto amparado por cada con-sello regulador no prazo dun mes, contado desdea data da súa aprobación polo pleno, co fin de quesexan ratificados de conformidade coa súa adecua-ción ás disposicións normativas aplicables.

Artigo 19. Réxime contable.

1. Os consellos reguladores levarán un plan con-table, que será aprobado pola Consellaría de Eco-nomía e Facenda e ao que lle será aplicable, coassúas peculiaridades propias, o disposto no título V,capítulo II, do Decreto lexislativo 1/1999, do 7 deoutubro, polo que se aproba o texto refundido daLei de réxime financeiro e orzamentario de Galicia,e nas súas posteriores modificacións.

No plan contable reflectirase o movemento deingresos e gastos de xeito separado, así como todasaquelas modificacións que se produzan na súa situa-ción patrimonial. Anualmente confeccionarase ocorrespondente balance, no que se reflectirá a súasituación patrimonial, económica e financeira.

2. A Xunta de Galicia, a través da IntervenciónXeral da Comunidade Autónoma, poderá exercer ocontrol financeiro necesario sobre os gastos efec-tuados para a xestión das súas funcións.

3. En todo caso, a xestión económica e financeirae mais as contas dos consellos reguladores estaránsometidas ao control do Consello de Contas nos ter-mos previstos na Lei 6/1985, do 24 de xuño, regu-ladora do devandito órgano, e nas súas disposiciónsde desenvolvemento.


Artigo 20. Control da actividade dos consellosreguladores.

1. Os consellos reguladores están sometidos a audi-torías técnicas, económicas, financeiras ou de xes-tión, que serán efectuadas polo Instituto Galego daCalidade Alimentaria ou ben por outros órganos daXunta de Galicia ou por entidades privadas desig-nadas especificamente pola consellaría competenteverbo da natureza dos produtos amparados por cadadenominación.

2. Os consellos reguladores débenlle comunicará consellaría competente verbo da natureza dos pro-dutos protexidos a composición dos seus órganosde goberno e as modificacións posteriores que nestespoidan producirse. Débenlle comunicar igualmenteo nomeamento e, de ser o caso, o cesamento do seusecretario.

3. As consellarías competentes velarán porque secumpran as normas establecidas nesta lei para oadecuado funcionamento dos consellos reguladores.

4. As decisións que adopten os órganos de gobernodas denominacións cando exerzan potestades admi-nistrativas poderán ser impugnadas perante o con-selleiro competente verbo da natureza do produtoprotexido, no xeito e nos prazos establecidos naLei 30/1992, do 26 de novembro, de réxime xurídicodas administracións públicas e do procedementoadministrativo común.

5. Son nulos de pleno dereito ou anulables os actosdos consellos reguladores nos que se dea algún dossupostos establecidos nos artigos 62 e 63, respec-tivamente, da Lei 30/1992, do 26 de novembro, deréxime xurídico das administracións públicas e doprocedemento administrativo común.

Artigo 21. Incumprimento das obrigas dos con-sellos reguladores.

1. O incumprimento por parte dun consello regu-lador das obrigas de seu comportará que sexa aper-cibido para que corrixa a súa actuación.

2. No caso de non corrixir a súa actuación, o con-selleiro competente verbo da natureza do produtoamparado poderá suspender temporalmente, por untempo máximo de tres meses, os órganos de gobernodos consellos nas súas funcións e nomear unha comi-sión xestora, que exercerá a súas funcións namentresdure a suspensión.

3. O incumprimento das obrigas dos consellosreguladores ten carácter grave cando, do expedienteadministrativo instruído para o efecto pola direcciónxeral correspondente da consellaría competente ver-bo da natureza do produto do que se trate, quedepatente que concorreu reincidencia ou reiteración,mala fe, incumprimento deliberado ou perturbaciónmanifesta do interese público. O incumprimento gra-ve implica a suspensión temporal dos cargos do con-sello regulador por un período de entre tres e seismeses ou a súa suspensión definitiva.

4. A dirección xeral á que se refire o apartadoanterior designará unha comisión xestora namentresdure a suspensión temporal ou namentres non sexanelixidos novos órganos de goberno.

5. Determinaranse por norma regulamentaria osprocedementos aos que fan referencia os apartadosanteriores, nos que se preverá, en todo caso, aaudiencia ao consello regulador.

Capítulo IIIArtesanía alimentaria

Artigo 22. Obxecto.

A finalidade da regulación da artesanía alimentariaé a de recoñecer e fomentar os valores económicos,culturais e sociais que esta representa para Galiciae mais a de preservar e conservar as empresas arte-sanais que elaboran produtos alimentarios.

Artigo 23. Definicións.

1. Considérase artesanía alimentaria a actividadede elaboración, manipulación e transformación deprodutos alimentarios que, cumprindo os requisitosque establece a normativa vixente, están suxeitosa unhas condicións durante todo o seu proceso pro-dutivo que, sendo respectuosas co medio ambiente,lle garanten ao consumidor un produto final indi-vidualizado, de calidade e con características dife-renciais, obtido grazas ás pequenas producións con-troladas pola intervención persoal do artesán.

Para que unha actividade sexa recoñecida comoartesanal, esta deberá estar incluída na sección deactividades artesás alimentarias do Rexistro da Arte-sanía Alimentaria de Galicia, ao que se refire o arti-go 26 desta lei.

2. Artesán alimentario é a persoa que realiza algunhadas actividades relacionadas na sección correspondentedo Rexistro da Artesanía Alimentaria, ao que se refireo artigo 26, e que obtivese a correspondente carta deartesán.

Regulamentariamente estableceranse os requisitose as condicións para a obtención da carta de artesán.

3. Empresas artesanais alimentarias son aquelasque realizan unha actividade artesanal alimentariadas que figuren rexistradas na sección de actividadesdo Rexistro da Artesanía Alimentaria de Galicia eque cumpran as condicións que se relacionan aseguir:

a) Que os seus procesos de elaboración sexanmanuais, admitindo non obstante un certo grao demecanización en operacións parciais, e que, en todocaso, se orixine un produto final individualizado.

b) Que a responsabilidade e a dirección do procesode produción recaian nun artesán alimentario, quentomará parte directa e persoal na execución dotraballo.

c) Que a empresa cumpra unha serie de requisitos,que se definirán regulamentariamente, en canto aaspectos como o volume de negocio anual, o número


de empregados e a independencia respecto doutrasempresas que non cumpran os devanditos requisitos.

4. Produtos artesáns son aqueles que, elaboradospor empresas artesanais, se obtivesen de acordo cosprocesos de elaboración que para cada actividadese aproben na norma técnica correspondente.

As devanditas normas establecerán, en todo caso,o emprego de materias primas seleccionadas, a ela-boración tradicional e a senlleira presentación, quelle dan ao produto final unha calidade diferencial.

En calquera caso e para garantir a elaboracióntradicional, nos produtos para os que exista algunhadenominación xeográfica de calidade, a norma téc-nica correspondente exixirá que estes produtosestean acollidos á devandita denominación, ademaisdoutros requisitos específicos que se poidan esta-blecer.

Artigo 24. Produtos artesáns de montaña e casei-ros.

1. As empresas artesanais alimentarias localizadasen zonas de montaña, segundo a clasificación reco-llida na normativa comunitaria aplicable, e que uti-licen na elaboración dos seus produtos basicamentematerias primas procedentes desas zonas, ademaisde faceren mención á súa orixe artesá, poderán uti-lizar o apelativo «artesán de montaña».

2. As empresas artesanais alimentarias que uti-licen como base fundamental para a elaboración dosseus produtos materias primas procedentes da propiaexplotación agraria á que estean ligadas poderánfacer alusión a isto utilizando as mencións «artesánda casa» ou «artesán caseiro».

Artigo 25. Protección dos termos referidos á arte-sanía alimentaria.

Os termos «artesán», «artesanal» e outros análogossó poderán utilizarse na etiquetaxe, a presentacióne a publicidade dos produtos que cumpran os requi-sitos previstos nesta lei e nas normas que a desen-volvan.

Artigo 26. Rexistro da Artesanía Alimentaria deGalicia.

1. Créase o Rexistro da Artesanía Alimentaria,dependente da consellaría competente en materiade agricultura, para a inscrición das empresas e dosartesáns alimentarios que realicen unha actividadealimentaria das que figuren inscritas, pola súa vez,na sección correspondente deste rexistro.

2. Determinaranse por norma regulamentaria asnormas de funcionamento deste rexistro.

Artigo 27. Control e certificación.

O control e a certificación dos produtos que teñanos distintivos relativos á artesanía alimentaria debe-rán ser realizados polo Instituto Galego da CalidadeAlimentaria ou por outra entidade independente decontrol que axuste o seu funcionamento aos requi-sitos establecidos na norma internacional de cali-dade para entidades de certificación de produto

(Norma UNE-EN-45011 ou norma que a substitúa)e autorizada pola consellaría competente en materiade agricultura.

Artigo 28. Consello Galego da Artesanía Ali-mentaria.

1. Regulamentariamente crearase o Consello Gale-go da Artesanía Alimentaria, órgano colexiado confuncións referidas unicamente á actividade artesanalalimentaria e composto por representantes dos dis-tintos departamentos da Xunta de Galicia compe-tentes na materia, por representantes das organi-zacións sectoriais e por expertos na materia.

2. Son funcións do Consello Galego da ArtesaníaAlimentaria:

a) Estudar e propor actuacións relativas ao fomen-to, a protección, a promoción e a comercializaciónda artesanía alimentaria.

b) Estudar e propor as regulamentacións relativasás empresas e aos produtos artesanais alimentarios.

c) Estudar e proporlles modificacións aos requi-sitos e ás condicións para outorgar a carta de artesánalimentario.

d) Estudar e propor novas actividades artesanaisalimentarias.

e) Estudar e propor as condicións que regulen autilización na etiquetaxe, a presentación e a publi-cidade da expresión «artesanía alimentaria» e, enxeral, dos termos «artesán», «artesanal» e «arte-sanía», referidos a produtos alimenticios.

f) Calquera outra función que lle poida ser enco-mendada para o desenvolvemento do sector alimen-tario artesanal.

Artigo 29. Inventario de produtos alimentariostradicionais.

O inventario de produtos alimentarios tradicionaisé unha relación, que as consellarías competentesen materia de agricultura e pesca deben elaborare manter actualizada, dos produtos alimentarios típi-cos e tradicionais de Galicia, con independenciade que estean ou non protexidos, por medio dundistintivo referido á orixe e á calidade do produto.

O obxectivo principal deste inventario de produtosalimentarios tradicionais é o de preservar e reva-lorizar este patrimonio efectuando a súa caracte-rización e seguimento histórico.

Capítulo IVMarcas de calidade

Artigo 30. Marcas de calidade.

1. De conformidade coa lexislación xeral sobremarcas, a Xunta de Galicia creará e rexistrará marcaspara a súa utilización exclusiva en produtos alimen-tarios que destaquen por unha calidade diferenciadae como garantía da súa elaboración baixo controisespecíficos.


2. Tan só poderán facer uso do distintivo de marcana etiquetaxe, a presentación e a publicidade osprodutos que presenten unhas características dife-renciais entre os da súa mesma especie, tales comoos acollidos a denominacións xeográficas de cali-dade, especialidades tradicionais garantidas, pro-dutos da artesanía alimentaria, así como os produtosda agricultura ecolóxica e a produción integrada.

3. O distintivo desta marca de calidade e o pro-cedemento para a adquisición e a perda do dereitoao seu uso, así como as condicións deste, serán esta-blecidos pola consellaría competente en materia deagricultura.

TÍTULO IVInstituto Galego da Calidade Alimentaria

Artigo 31. Creación do Instituto Galego da Cali-dade Alimentaria.

1. Créase o Instituto Galego da Calidade Alimen-taria, Ingacal, como un ente de dereito público dosprevistos no artigo 12.1.b) do texto refundido daLei de réxime financeiro e orzamentario de Galicia,aprobado polo Decreto lexislativo 1/1999, do 7 deoutubro.

2. O instituto adscríbese á consellaría competenteen materia de agricultura.

Artigo 32. Obxectivos e funcións.

O Ingacal será o instrumento básico de actuaciónda Xunta de Galicia en materia de promoción e pro-tección da calidade diferencial dos produtos alimen-tarios galegos acollidos aos distintos indicativos decalidade.

Así mesmo, será obxecto do instituto a investi-gación e o desenvolvemento tecnolóxico no sectoralimentario.

En particular, correspóndelle ao Ingacal:

a) Actuar como medio propio da administraciónna execución de actividades especializadas pola súanatureza tecnolóxica e económica que sexan de inte-rese da Xunta de Galicia e que lle sexan encomen-dadas nos termos que se establezan regulamenta-riamente, nos seguintes grupos de materias:

Primeira.-Actuacións de control e certificación dosprodutos acollidos ás distintas figuras de protecciónda calidade alimentaria do ámbito da ComunidadeAutónoma de Galicia.

Segunda.-Promoción e defensa da calidade dosdevanditos produtos.

Terceira.- Prestación de todo tipo de servizos deasesoramento e xestión aos consellos reguladores dasdenominacións xeográficas de calidade e aos órganosde xestión doutras figuras de protección da calidadealimentaria.

Cuarta.-Investigación aplicada e desenvolvementotecnolóxico no sector alimentario de Galicia.

Quinta.-Investigación orientada cara á seguridadedas materias primas alimentarias, no que sexa com-petencia da administración agraria.

b) Promover e participar directamente nas ope-racións concretas de desenvolvemento nas que sedean as circunstancias de interese territorial ouestratéxico, insuficiente participación dos axenteseconómicos e necesidade de estruturar ou reestru-turar un ámbito produtivo vinculado ao sector ali-mentario e que lle sexan encomendadas nos termosque se establezan regulamentariamente.

c) Pór en valor as distintas actuacións tecnolóxicase investidoras incluídas nas anteriores alíneas ouas que deriven do acervo de coñecementos do ins-tituto, mediante as fórmulas axeitadas de divulgaciónou comercialización, así como as de participacióne imbricación dos distintos subsectores nas propiasactuacións del.

Artigo 33. Facultades do instituto.

No exercicio das súas funcións e para o cumpri-mento dos seus obxectivos o Ingacal poderá:

a) Realizar toda clase de actividades económicase financeiras sen máis limitacións que o dispostonesta lei e nas disposicións que lle sexan aplicables.Poderá subscribir todo tipo de contratos, prestar ser-vizos, outorgar avais dentro do límite máximo fixadona Lei de orzamentos xerais da Comunidade Autó-noma de cada exercicio, contraer préstamos e, asímesmo dentro dos límites que fixe a devandita lei,promover sociedades mercantís ou participar ensociedades xa constituídas e en entidades sen ánimode lucro.

b) Realizar e contratar estudos, asesoramentos etraballos técnicos.

c) Subscribir convenios con administracións públi-cas e empresas e institucións públicas e privadas.

d) Obter subvencións e garantías da ComunidadeAutónoma e doutras entidades e institucións públi-cas.

Artigo 34. Réxime xurídico.

1. O instituto axustará a súa actividade ao orde-namento xurídico privado, agás cando exercite potes-tades administrativas. Neste caso estará sometidoá Lei 30/1992, do 26 de novembro, de réxime xurí-dico das administracións públicas e do procedemen-to administrativo común, e ás demais normas admi-nistrativas de aplicación xeral.

2. Nas súas actividades de contratación axustaraseao previsto no texto refundido da Lei de contratosdas administracións públicas, aprobado polo Realdecreto lexislativo 2/2000, do 16 de xuño.

3. Así mesmo, seralle aplicable a Lei 10/1996,do 5 de novembro, de actuación de entes e empresasnas que ten participación maioritaria a Xunta deGalicia, en materia de persoal e contratación.


Artigo 35. Réxime económico.

1. Os recursos económicos do instituto son:

a) As consignacións orzamentarias que lle sexanasignadas polos orzamentos xerais da ComunidadeAutónoma.

b) Os ingresos que poida percibir pola prestaciónde servizos.

c) Os derivados de convenios, subvencións ou con-tribucións voluntarias de administracións, entidadesou particulares.

d) Os rendementos que xere o seu patrimonio.

e) Os créditos, os préstamos e as demais operaciónsfinanceiras que concerte.

f) Os rendementos económicos que lle produza avenda ou a cesión dos seus estudos, traballos téc-nicos e publicacións.

g) Os ingresos percibidos en concepto de taxase prezos públicos ou privados.

h) Calquera outro recurso que lexitimamente poidapercibir.

2. O réxime orzamentario, contable e financeirodo instituto axustarase ao disposto no Decreto lexis-lativo 1/1999, do 7 de outubro, polo que se aprobao texto refundido da Lei de réxime financeiro e orza-mentario de Galicia, e na demais normativa con-cordante.

Artigo 36. Patrimonio.

Constitúen o patrimonio do Ingacal:

a) Os bens e dereitos que adquira por calqueratítulo.

b) Os bens que lle adscriba a Xunta de Galicia.

Artigo 37. Órganos de goberno.

1. Os órganos de goberno do instituto serán o con-sello de dirección, o presidente, o vicepresidentee o director. Ademais crearase un consello asesor.

2. O consello de dirección estará composto porun número impar de membros, cun máximo de sete.O seu nomeamento e mais a disposición do seu cesa-mento corresponderanlle ao conselleiro competenteen materia de agricultura. Estará presidido polo pre-sidente ou, no seu defecto, polo vicepresidente doinstituto.

3. O presidente do instituto será, por razón doseu cargo, o conselleiro competente en materia deagricultura.

4. O vicepresidente será, por razón do seu cargo,o director xeral competente en materia de promocióne calidade agroalimentaria.

5. O director será nomeado e separado polo con-sello de dirección, por proposta do presidente, eo seu cargo será incompatible con calquera outraactividade pública ou privada nos termos previstosna lexislación.

6. Determinarase regulamentariamente a compo-sición do consello asesor, no que haberá represen-tación dos consellos reguladores das distintas deno-minacións de calidade, e tamén as súas funcións,entre as que se establecerán as seguintes:

a) Asesorar en materia de fomento, promoción eimpulso da calidade dos produtos alimentariosgalegos.

b) Impulsar e fomentar a colaboración entre osdistintos consellos reguladores e outros órganos dexestión das denominacións de calidade.

c) Asesorar en materia de incardinación das medi-das de promoción dos produtos alimentarios dedesenvolvemento rural, medioambiental, turismo,gastronomía, artesanía e cultural.

d) Emitir ditames sobre propostas que presentea administración, o sector ou os consumidores conincidencia na elaboración ou a calidade dos produtosalimentarios.

Artigo 38. Persoal.

1. O persoal do Ingacal poderá ser contratado enréxime de dereito laboral ou ser funcionario ou asi-milado ao servizo da administración da Xunta deGalicia adscrito ao instituto.

2. Pertencer ao consello de dirección non xerarádereitos laborais.

Artigo 39. Desenvolvemento regulamentario.

O Consello da Xunta de Galicia, por proposta doconselleiro competente en materia de agricultura,aprobará o regulamento do Ingacal e determinaráo momento de inicio de súa actividade. O citadoregulamento desenvolverá, cando menos e de con-formidade co previsto nesta lei, o réxime dos órganose mais a composición e as funcións destes, así comoo réxime económico, patrimonial e do persoal doinstituto.

TÍTULO VAseguramento da calidade alimentaria

Capítulo IObxecto e ámbito de aplicación

Artigo 40. Finalidades e ámbito de aplicación.

1. A finalidade do aseguramento da calidade ali-mentaria é garantir a conformidade dos produtos ali-mentarios e a competencia leal das transacciónscomerciais dos operadores alimentarios.

2. Este título aplicaráselles a todas as actuaciónsde control que, en materia de calidade e confor-midade da produción, a transformación e a comer-cialización, se realicen no territorio de Galicia.

3. O seu ámbito de aplicación esténdese a todasas etapas da produción, a transformación e a comer-cialización de produtos alimentarios e materias eelementos para a produción e a comercializaciónalimentarias.


4. Exclúense do ámbito de aplicación deste títuloos aspectos nos que interveña calquera compoñenteregulado por normas sanitarias, veterinarias ou rela-tivas á seguridade física das persoas ou dos animais,en particular as cuestións relacionadas coa saúde,o control microbiolóxico, a inspección veterinaria,o control de puntos críticos, o control de residuosen animais, carnes e vexetais, ou coa normativa sobresubstancias perigosas e medio ambiente.

5. Non teñen a consideración de produto alimen-tario, para os efectos deste título, ademais dos excluí-dos no artigo 3, os animais vivos e as plantas antesda colleita.

Capítulo IIObrigas dos operadores alimentarios

Artigo 41. Rexistro de Industrias Agrarias.

1. Os operadores alimentarios que participen nasfases de produción e transformación deberán ins-cribir as súas instalacións no Rexistro de IndustriasAgrarias, segundo as condicións e coas exenciónsque se establezan regulamentariamente.

2. A inscrición neste rexistro non exime da ins-crición naqueloutros que legalmente estean esta-blecidos.

Artigo 42. Sistema de control de calidade interno.

Para o cumprimento das obrigas previstas no arti-go 5 desta lei, os operadores alimentarios que par-ticipen nas fases de produción e transformacióndeberán ter á súa disposición:

a) Un sistema de documentación que permita defi-nir as fases do proceso de elaboración e garantiro seu control.

b) Un plan de control de calidade que prevexapolo menos os procedementos, a periodicidade e afrecuencia das tomas de mostras, as especificaciónse o destino dos produtos no caso de que non seaxusten á normativa. Este plan tamén deberá xus-tificar a necesidade ou non de que os operadoresdispoñan dun laboratorio de control.

Artigo 43. Sistema de reclamacións e retirada deprodutos.

1. Os operadores alimentarios deberán dispor dunsistema de rexistro e tratamento das reclamacións.

2. Igualmente deberán prever un sistema de reti-rada rápida dos produtos non conformes que se ato-pen no circuíto de distribución ou comercialización.O sistema deberá permitir coñecer con exactitudeo destino dos produtos que teñan que ser retirados,e antes dunha nova posta en circulación estes debe-rán ser avaliados de novo polo control de calidade.

Artigo 44. Aseguramento da trazabilidade dosprodutos.

1. A trazabilidade dos produtos alimentarios e dasmaterias e os elementos para a produción e a comer-cialización alimentarias deberase asegurar en todas

as etapas da produción, a transformación e acomercialización.

2. Os operadores alimentarios están obrigados aestableceren sistemas e procedementos adecuadose comprensibles da trazabilidade, os cales debenpermitir coñecer en todo momento a identidade ea localización dos subministradores e dos receptoresdos lotes ou das partidas de produtos alimentariose materias e elementos para a produción e a comer-cialización alimentarias cos que traballen, así comoas informacións relativas aos devanditos produtos,e en particular a súa identificación, a natureza, aorixe, os rexistros dos produtos, as característicascualitativas e mais as condicións de produción ecomercialización.

3. As informacións que non poidan ser verificadasnin contrastadas polo propio operador e polos ser-vizos de inspección e control non poderán ser incluí-das nos sistemas e nos procedementos de asegu-ramento da trazabilidade.

4. Os operadores alimentarios deberán ter á dis-posición dos servizos de inspección e control todaa información relativa ao sistema e aos procede-mentos de aseguramento da trazabilidade, así comoos datos que conteñan.

5. O sistema de aseguramento da trazabilidadeque deberán ter os operadores alimentarios conterá,sen prexuízo de normas sectoriais que sexan apli-cables, polo menos os seguintes elementos:

a) A identificación dos produtos.

b) Os rexistros dos produtos.

c) A documentación que acompaña o transportedos produtos.

Artigo 45. Identificación de produtos.

1. Os produtos alimentarios ou as materias e oselementos para a produción e a comercializaciónalimentarias acabados, susceptibles de seren comer-cializados con destino ao receptor ou ao consumidorfinal, deberán estar convenientemente identificadosmediante a etiquetaxe regulamentaria.

2. No suposto de produtos a granel, os operadoresestán obrigados á utilización de dispositivos físicosde identificación dos depósitos, silos, contedores oucalquera clase de envases que conteñan produtosalimentarios ou materias ou elementos para a pro-dución e a comercialización alimentarias. Esta iden-tificación farase dun xeito claro mediante unha rotu-lación ou unha marcaxe única, indeleble e inequí-voca e deberá quedar rexistrada e en correlacióncos rexistros aos que fai referencia o artigo seguintee, de ser o caso, coa documentación descritiva dosprodutos.

3. Está prohibido o depósito e/ou o almacenamentoen calquera instalación ou medio de transporte deprodutos non identificados.

4. Cando non conste claramente o destino dos pro-dutos detentados, en depósito ou almacenamento,


presumirase sempre que son para a súa venda, agásque poida demostrarse un destino ou unha finalidadedistinta.

Artigo 46. Rexistros.1. Os operadores alimentarios deberán ter actua-

lizado un sistema de rexistros para a conservaciónda información ou a contabilidade material dos pro-dutos alimentarios e das materias e os elementosque utilicen para a produción, a transformación ea comercialización alimentarias.

2. Os rexistros deberán ser suficientes e adecuadospara que en todo momento se poida dispor da infor-mación necesaria para poder correlacionar a iden-tificación dos produtos que hai nas instalacións coascaracterísticas principais destes produtos, e en par-ticular a identificación e o domicilio do subminis-trador ou do receptor, a súa natureza, a orixe, acomposición, as características esenciais e cuali-tativas, a designación e a cantidade.

3. Nos rexistros deben constar as entradas e assaídas de produtos alimentarios e as materias e oselementos para a produción e a comercializaciónalimentarias de cada instalación e mais as mani-pulacións, os tratamentos e as prácticas que sopor-taron.

4. O rexistro de produtos que procedan doutrasinstalacións reproducirá fielmente as característicasque consten no documento que acompaña o seu trans-porte ou na documentación comercial.

5. Os rexistros das operacións realizadas debe-ranse conservar durante cinco anos á disposicióndos servizos de inspección e control.

Artigo 47. Documentos de acompañamento.1. No caso de exencións da etiquetaxe regulamen-

taria, calquera transporte ou circulación de produtosalimentarios ou materias e elementos para a pro-dución e a comercialización alimentarias deberá iracompañado dun documento no que constarán osdatos necesarios para que o receptor ou o consumidorda mercadoría teña a adecuada e suficiente infor-mación. Este documento, como mínimo, deberáincluír a identificación e o domicilio do subminis-trador, as características principais do produto, enparticular a calidade, a natureza, a orixe, a com-posición, a utilización, a finalidade, a designación,a denominación, a categoría, a data de produciónou de caducidade, as instrucións de uso, as con-dicións de produción e distribución, e mais o nome,a dirección e a identificación do fabricante.

2. Os orixinais dos documentos de acompañamentode produtos recibidos e as copias dos documentosde acompañamento de produtos expedidos débenseconservar durante un período de cinco anos á dis-posición dos servizos de inspección e control.

3. Poderanse establecer regulamentariamenteoutros sistemas de identificación e codificación dosprodutos que substitúan os documentos de acom-pañamento dos produtos durante o seu transportee circulación.

Artigo 48. Prohibición de produtos non conformes.

1. Os produtos alimentarios ou as materias e oselementos para a produción e a comercializaciónalimentarias que non cumpran o establecido nestalei ou en normas específicas teñen a consideraciónde non conformes e, en consecuencia, non podenutilizarse ni comercializarse dentro do sector ali-mentario.

2. Os produtos non conformes poden ser obxecto,se procede, dunha inmediata regularización ou serdestinados a outros sectores diferentes do alimen-tario, de forma controlada, ser reexpedidos á súaorixe ou ser destruídos.

3. No suposto de que un produto alimentario ouunha materia ou un elemento para a produción ea comercialización alimentarias que pertenza a unlote, unha partida ou unha remesa concreta non sexaconforme, todos os produtos do mesmo lote, partidaou remesa teñen tamén a consideración de non con-formes, agás que o operador alimentario acrediteo contrario.

4. Os produtos non conformes identificaranse debi-damente con etiquetas ou rótulos que fagan refe-rencia á súa non-conformidade e estarán almace-nados de maneira separada e delimitada para evitara confusión cos produtos conformes.

5. As existencias, as entradas e as saídas de pro-dutos non conformes serán obxecto de rexistro deacordo co que dispón o artigo 46 desta lei.

6. Nos documentos de acompañamento dos pro-dutos non conformes farase constar expresamenteesta condición.

Artigo 49. Cumprimentos específicos.

1. Poderáselles exixir por norma regulamentariao cumprimento das obrigas que se establecen nestecapítulo, ou dalgunhas delas, aos titulares de explo-tacións do sector primario, para un produto, un sectorou unha actividade determinada.

2. Sen prexuízo dos requisitos específicos que esta-blezan disposicións de ámbito sectorial, as normasde desenvolvemento desta lei poderán determinarpara cada produto, sector ou tipo de operador o niveldas obrigas que se establecen neste capítulo, par-ticularmente en función da natureza e do risco espe-cial dos produtos ou as actividades, da complexidadedos procesos de transformación, da dimensión dooperador e mais do volume e da frecuencia dos inter-cambios de produtos.

Capítulo IIIDa inspección e do control

Artigo 50. A actuación inspectora.

1. A administración autonómica desenvolveráactuacións de control e de inspección sobre os pro-dutos alimentarios e as materias e os elementos paraa produción e a comercialización alimentarias, cofin de comprobar a súa adecuación á normativa


vixente en materia de produción e comercializaciónalimentarias.

2. As actuacións de inspección terán como obxec-tivo preferente o control:

a) Da calidade, a idoneidade e a publicidade dosprodutos alimentarios e das materias e os elementospara a produción e a comercialización.

b) Da lealdade das transaccións comerciais enmateria da produción e a comercialización alimen-tarias.

c) Da identidade e a actividade dos operadores.

d) Do adecuado uso das denominacións xeográficasde calidade e doutras figuras de protección da cali-dade diferenciada.

3. A actuación inspectora levarase a cabo:

a) En desenvolvemento de plans anuais de ins-pección.

b) En desenvolvemento de estratexias para fomen-tar a calidade dentro do sector alimentario.

c) Con motivo de denuncia, reclamación ou queixa.

d) Por propia iniciativa do persoal inspector.

Artigo 51. Do ámbito.

1. A consellaría competente en materia de agri-cultura da Xunta de Galicia velará polo cumprimentoda lexislación en materia de calidade e conformidadeda produción e a comercialización alimentarias entodas as fases de produción, transformación e comer-cialización, sen prexuízo do que estableza a nor-mativa específica en materia de disciplina de mer-cado e de defensa de consumidores e usuarios.

2. No suposto de que pola natureza das inves-tigacións ou polo tipo de infracción que se persigase considere necesario, poderase estender a inspec-ción e o control ao comercio ao retalle ou polo miúdoe aos mercados por xunto en destino, con comu-nicación ao órgano competente por razón da materia.

3. Estarán sometidos á inspección os produtos ali-mentarios e as materias e os elementos para a pro-dución e a comercialización, e en particular:

a) Os terreos, os locais, as oficinas, as instalaciónse o seu contorno, os medios de transporte, os equipose os materiais, nas diferentes fases reflectidas noapartado 1 deste artigo.

b) Os produtos semiacabados e os produtos aca-bados dispostos para a venda.

c) As materias primas, os ingredientes, os auxi-liares tecnolóxicos e os demais produtos utilizadospara a preparación e a produción de produtosalimenticios.

d) Os materiais e os obxectos destinados a entrarenen contacto cos produtos alimentarios.

e) Os procedementos utilizados para a fabricación,a elaboración ou o tratamento de produtos ali-mentarios.

f) A etiquetaxe, a presentación e a publicidadedos produtos alimentarios.

g) Os produtos e os procedementos de limpeza,desinfección, desinsectación, desratización ou cal-quera outro praguicida, e o mantemento.

h) Os medios de conservación.

Artigo 52. Funcións da inspección.

1. As funcións da inspección consisten en controlare inspeccionar a calidade e a conformidade dos pro-dutos alimentarios, e en concreto no seguinte:

a) Verificar os produtos acabados, as materias pri-mas, os ingredientes, os aditivos, as vitaminas, ossales minerais, os oligoelementos, os auxiliares tec-nolóxicos, os produtos intermedios e outros produtosque poidan utilizarse como compoñente.

b) Comprobar as condicións nas que se levan acabo cada unha das fases de produción, transfor-mación e comercialización e que teñan incidenciana calidade e conformidade dos produtos.

c) Controlar e inspeccionar a designación, a deno-minación, a presentación e mais as inscricións decalquera natureza dos produtos, os envases, as emba-laxes, os documentos de acompañamento dos trans-portes, as facturas, os documentos comerciais, apublicidade, os rexistros, a contabilidade, a docu-mentación e os sistemas de garantía da trazabilidade.

d) Establecer os correspondentes programas deprevisión que definan o carácter, a frecuencia e oscriterios das accións de control que deberán levarsea cabo nun período determinado.

e) Detectar e comprobar riscos de fraude, adul-teración, falsificación e prácticas non autorizadas,prohibidas, antirregulamentarias ou clandestinasdos produtos alimentarios, así como as condutas quepoidan afectar negativamente ou prexudiquen osintereses económicos do sector alimentario de Gali-cia ou dos consumidores.

f) Localizar os produtos alimentarios e as materiase os elementos para a produción e a comercializaciónalimentarias non conformes e impedir o seu accesoaos circuítos de comercialización.

g) Avaliar os medios e os sistemas de control inter-no utilizados polos operadores alimentarios para ase-gurar a execución correcta da súa actividade en cum-primento da regulamentación aplicable en materiade calidade e conformidade dos produtos.

h) Verificar a fiabilidade dos sistemas e os pro-cedementos de trazabilidade dos produtos utilizadospolos operadores alimentarios.

i) Impulsar o trámite das accións correctivas oupunitivas derivadas das presuntas infraccións detec-tadas nas accións de control.

2. Estableceranse por norma de carácter regula-mentario os sistemas de control e o procedementode actuación da inspección.


Artigo 53. Do acto da inspección.

1. A actuación inspectora consistirá nunha ou envarias das seguintes operacións: inspección, tomade mostras e análise, exame do material escrito edocumental, exame dos sistemas de control aplicadospolos inspeccionados e dos resultados que se des-prendan deles.

2. Os inspectores poderán acceder directamenteá documentación industrial, mercantil e contable dasempresas que inspeccionen cando o considerennecesario no decurso das súas actuacións.

3. Así mesmo, os inspectores poderán facer copiasou extractos do material escrito, informático e docu-mental sometido ao seu exame.

4. As operacións mencionadas nos apartados ante-riores poderanse completar no caso necesario:

a) Coas manifestacións do responsable da empresainspeccionada e das persoas que traballan por contada devandita empresa.

b) Coa lectura dos valores rexistrados polos ins-trumentos de medida utilizados pola empresa.

c) Cos controis, realizados polo inspector cos seuspropios instrumentos, das medicións efectuadas cosinstrumentos instalados pola empresa.

5. Unha vez realizadas todas as pescudas que coi-den oportunas, os inspectores estenderán unha acta,na que se fará unha detallada relación das condutase dos feitos que sirvan de base para o correspondenteprocedemento sancionador, de ser o caso.

6. A actuación inspectora axustarase ás prescri-cións establecidas legal e regulamentariamente.

Artigo 54. Do persoal inspector.

1. No exercicio das súas funcións, o persoal daadministración pública que realiza funcións inspec-toras ten a consideración de axente da autoridadee poderá solicitar a colaboración de calquera admi-nistración pública, das organizacións profesionaise das organizacións de consumidores. Así mesmo,poderá solicitar a axuda que precise das forzas ecorpos de seguridade.

Terá esa mesma consideración o persoal dos con-sellos reguladores que, estando habilitado pola con-sellaría competente verbo da natureza do produtoprotexido pola denominación, realice funcións deinspección e control.

2. Os inspectores están obrigados de modo estritoa cumprir o deber de segredo profesional. O incum-primento deste deber poderá dar lugar a respon-sabilidade disciplinaria.

3. As funcións inspectoras serán realizadas polopersoal que con esa consideración conste na relaciónde postos da consellaría competente en materia deagricultura, así como por aqueles que, en circuns-tancias excepcionais debidamente motivadas, deter-mine o conselleiro competente, sen prexuízo do esta-blecido no apartado 1 deste artigo relativo aos ins-pectores dos consellos reguladores.

4. Regularase por orde do conselleiro competenteen materia de agricultura o sistema de acreditacióndos inspectores de defensa contra fraudes e da cali-dade alimentaria.

A habilitación dos inspectores dos consellos regu-ladores será regulada por orde do conselleiro com-petente en función da natureza do produto do quese trate.

Artigo 55. Valor probatorio das actas de ins-pección.

De conformidade co disposto no artigo 137 da Lei30/1992, de réxime xurídico das administraciónspúblicas e do procedemento administrativo común,os feitos constatados polos inspectores que se for-malicen na acta terán valor probatorio, sen prexuízodas probas que en defensa dos respectivos dereitosou intereses poidan sinalar ou achegar os propiosadministrados.

Artigo 56. Obrigas dos inspeccionados.

Os titulares dos establecementos e os seus res-ponsables no momento da inspección están obrigadosa:

a) Consentir e facilitar as visitas de inspección.

b) Subministrar toda clase de información sobreos sistemas de produción, transformación ou comer-cialización e mais sobre as instalacións, os produtos,os equipos ou os servizos, e en particular sobre asautorizacións, os permisos e as licenzas necesariaspara o exercicio da actividade, e permitir que o per-soal inspector comprobe directamente os datosachegados.

c) Exhibir a documentación que sirva de xusti-ficación das transaccións efectuadas, tales como oscontratos, as facturas, os albarás e os demais docu-mentos exixidos legalmente, así como aqueles quesexan necesarios para determinar as responsabili-dades pertinentes.

d) Facilitar a obtención de copia ou a reproduciónda documentación citada nas alíneas anteriores.

e) Permitir que se practique a oportuna toma demostras ou que se efectúe calquera tipo de controlou ensaio sobre os produtos e bens en calquera fasede produción, elaboración, envasado, transporte,almacenamento ou comercialización.

f) Xustificar as verificacións e os controis efec-tuados sobre os produtos alimentarios.

Artigo 57. Dereitos dos inspeccionados.

Os inspeccionados teñen dereito a recorrer a unhacontraperitaxe das probas ou mostras tomadas nainspección, dentro do prazo e consonte o procede-mento que regulamentariamente se determine.

Así mesmo, no momento da inspección, poderánexixir a acreditación do inspector, obter unha copiada acta e efectuar alegacións no mesmo acto, reci-bindo sempre un tratamento respectuoso do persoalque realiza a inspección.


Artigo 58. Formación e recursos da inspección.A administración autonómica deberá velar polo

mantemento da formación continuada do persoal ins-pector e para que a dotación de recursos da ins-pección sexa a adecuada á función que ten querealizar.

Capítulo IVMedidas cautelares e preventivas

Artigo 59. Adopción.1. Naqueles supostos nos que existan claros indi-

cios de infracción en materia de calidade e con-formidade da produción e a comercialización ali-mentarias, o inspector, nos casos de urxencia e paraa protección provisional dos intereses implicados,poderá adoptar motivadamente as medidas caute-lares ou preventivas que coide oportunas, sen prexuí-zo das que poidan acordar os órganos competentespara incoar, instruír ou resolver o procedemento.

2. As medidas cautelares que adopte o inspectorfaranse constar na acta correspondente, así comoos motivos da súa adopción.

3. De adoptarse as medidas cautelares antes dainiciación do procedemento sancionador, no acto denotificación destas fixarase un prazo máximo deaudiencia ao interesado de tres días hábiles.

As medidas cautelares deberán ser confirmadas,modificadas ou levantadas no acordo de iniciacióndo procedemento, que deberá efectuarse dentro dosquince días seguintes á súa adopción.

En todo caso, as devanditas medidas quedarán senefecto de non iniciarse o procedemento no citadoprazo ou cando o acordo de iniciación non conteñaun pronunciamento expreso acerca delas.

4. En calquera caso, as medidas cautelares debe-rán ser proporcionadas á irregularidade detectadae manterse o tempo estritamente necesario para arealización das dilixencias oportunas ou, no supostode que a non-conformidade sexa corrixible, polo tem-po necesario para a eliminación do feito que motivoua actuación, o que deberá ser verificado polo persoalque realiza funcións inspectoras.

Estas medidas poderán ser alzadas ou modificadas,de oficio ou por instancia de parte, durante a tra-mitación do procedemento, e extinguiranse coa efi-cacia da resolución administrativa que poña fin aoprocedemento correspondente.

5. En particular, as medidas cauterales poderanseadoptar nos seguintes supostos:

a) Cando se vulneren de forma xeneralizada oslexítimos intereses económicos e sociais do sectoralimentario.

b) Cando se usen de xeito inadecuado os nomesprotexidos polas denominacións xeográficas e outrosdistintivos de calidade, así como dos sistemas deprodución ou elaboración ou outras indicacións fal-sas que non correspondan ao produto ou induzana confusión.

c) Cando exista fraude, adulteración ou prácticasnon permitidas nos produtos alimentarios ou nasmaterias e os elementos para a produción e acomercialización.

d) Se se comproba que se transportan ou comer-cializan produtos alimentarios ou materias e ele-mentos para a produción e a comercialización seno preceptivo documento de acompañamento ou queeste contén indicacións falsas, erróneas ou incom-pletas.

e) Cando existan indicios de risco para a saúdee a seguridade das persoas. Neste último caso dará-selles inmediato coñecemento ás autoridades sani-tarias.

Artigo 60. Tipos de medidas cautelares.

1. As medidas cautelares consistirán nunha ou envarias das seguintes actuacións:

a) A inmobilización de produtos alimentarios oumaterias e elementos para a produción e a comer-cialización alimentarias.

b) O control previo dos produtos que se pretendencomercializar.

c) A paralización dos vehículos nos que se trans-portan produtos alimentarios ou materias e elementospara a produción e a comercialización alimentarias.

d) A retirada do mercado de produtos alimentariosou materias e elementos para a produción e a comer-cialización alimentarias.

e) A suspensión temporal do funcionamento dunhaárea, un elemento ou unha actividade do estable-cemento inspeccionado.

f) A suspensión provisional da comercialización,a compra ou a adquisición de produtos alimentariosou materias e elementos para a produción e a comer-cialización alimentarias.

2. Ademais, para operadores inscritos en rexistrosde denominacións xeográficas ou outros distintivosde calidade, a medida cautelar poderá consistirtamén na suspensión temporal do dereito ao uso dadenominación, da marca ou do elemento identifi-cativo do que se trate.

3. Cando a presunta infracción detectada foseimputable a un órgano de control, poderase acordara suspensión cautelar do citado órgano e estable-cerase o sistema de control aplicable en tanto sesubstancia o procedemento sancionador.

4. As medidas cautelares poderán ser obxecto derecurso de alzada e posterior recurso contencio-so-administrativo.

5. Os gastos xerados pola adopción das medidascautelares serán por conta do responsable ou do titu-lar de dereitos sobre a mercadoría.


Artigo 61. Destino dos produtos sometidos á inmo-bilización cautelar.

1. Se o órgano competente para iniciar o proce-demento sancionador confirma a inmobilización cau-telar que prevé o artigo anterior, este comunicaralleno acordo de incoación ao responsable ou ao titularde dereitos sobre as mercadorías inmobilizadas quedispón dun prazo de quince días para optar poralgunha das seguintes operacións, en función dossupostos que motivaron a adopción da medidacautelar:

a) Regularizar e corrixir a non-conformidade dasmercadorías, coa súa adaptación á normativamediante a aplicación de prácticas ou tratamentosautorizados.

b) Regularizar e corrixir a non-conformidade dasmercadorías, coa adaptación da súa etiquetaxe e pre-sentación á normativa aplicable.

c) Destinar as mercadorías a outros sectores dife-rentes do alimentario, en particular para uso indus-trial, con exclusión da alimentación humana ou ani-mal, segundo corresponda.

d) Reexpedir ou retornar as mercadorías ao seulugar de orixe, logo da constitución dunha fianzaabonda que cubra a responsabilidade civil e a posibleinfracción.

e) Destruír as mercadorías ou mantelas en depó-sito, en tanto non se resolva o procedemento san-cionador. No suposto de que non haxa infracción,a administración procederá a indemnizar o intere-sado, tras a declaración de responsabilidade.

2. Con anterioridade á confirmación da inmobi-lización cautelar, o responsable ou o titular de derei-tos sobre as mercadorías inmobilizadas poderasedirixir ao órgano competente para iniciar o proce-demento, co obxecto de que lle facilite as opciónsás que pode optar respecto delas.

O órgano competente, mediante resolución moti-vada, comunicará as opcións que procedan de entreas especificadas no apartado 1 deste artigo.

3. A execución das opcións ás que fan referenciaos apartados 1 e 2 deberá ser verificada polo persoalinspector da consellaría competente en materia deagricultura.

4. Na resolución motivada á que fai referenciao apartado anterior ou no acordo de incoación, deser o caso, o órgano competente decidirá subsidia-riamente o destino das mercadorías inmobilizadaspara o suposto de que o responsable ou o titulardestas non opte, no prazo outorgado para o efecto,por ningunha das especificadas singularmente.

5. O órgano competente poderá ordenar o levan-tamento da medida cautelar de constatarse que asmercadorías inmobilizadas foron regularizadas ouque se lles deu un dos destinos especificados sin-gularmente, sen prexuízo da sanción que puidese,de ser o caso, corresponder.

6. Os gastos xerados por estas operacións seránpor conta do responsable ou titular de dereitos sobreas mercadorías.

Artigo 62. Medidas cautelares respecto de produtosperecedoiros.

No caso de produtos alimenticios de difícil con-servación no seu estado inicial ou de produtos pere-cedoiros, o delegado provincial da consellaría com-petente en materia de agricultura poderá ordenara venda en pública poxa do produto retido. O importeda venda depositarase nunha conta á disposicióndo delegado provincial. Cando na resolución se indi-case a inexistencia de infracción, devolveráselle oproduto ao interesado ou o seu valor no caso deter sido poxado.

Artigo 63. Multas coercitivas.

No suposto de que o operador alimentario non realiceas actividades ordenadas pola inspección ou non apli-que as medidas cautelares que se lle impón, o órganocompetente para confirmar a medida cautelar poderáimpor multas coercitivas de ata 3.000 euros cunhaperiodicidade de tres meses ata o cumprimento totaldas obrigas impostas.

TÍTULO VIDa potestade sancionadora

Capítulo IAtribución da potestade

Artigo 64. Atribución da potestade sancionadora.

1. Correspóndelle á administración da Comuni-dade Autónoma de Galicia a potestade sancionadoraen materia de calidade e conformidade da producióne a comercialización alimentarias, que exercerán osórganos administrativos que a teñan atribuída.

2. O órgano competente para resolver, logo da tra-mitación do correspondente procedemento, sancio-nará as infraccións en materia de calidade e con-formidade da produción e a comercialización ali-mentarias detectadas no ámbito territorial da Comu-nidade Autónoma de Galicia.

Capítulo IIInfraccións e sancións

Artigo 65. Infraccións administrativas.

1. Constitúe infracción administrativa en materiade calidade e conformidade da produción e a comer-cialización alimentarias e de control alimentario cal-quera acción ou omisión tipificada nesta lei ou nou-tras disposicións legais aplicables.

2. O viño e mais os produtos derivados da uvae do viño, e en particular o vinagre de viño, a augar-dente de bagazo e o mosto, quedan excluídos doréxime de infraccións e sancións regulado nesta lei,xa que lles é aplicable o contido na normativa estatale autonómica específica.

Artigo 66. Tipificación de infraccións.

As infraccións administrativas en materia de cali-dade e conformidade da produción e a comercia-lización alimentarias e de control alimentario cla-sifícanse en leves, graves e moi graves.


Artigo 67. Infraccións leves.

Son infraccións leves:

1. Non presentar o certificado acreditativo da ins-crición oficial da empresa, a industria, o estable-cemento, a instalación, o local, o medio de trans-porte, a actividade, o produto alimentario ou a mate-ria ou o elemento para a produción e a comercia-lización alimentarias, cando fose obrigatoria adevandita inscrición, ou non exhibilo no correspon-dente local na forma establecida legalmente.

2. Non presentar dentro dos prazos marcados asdeclaracións establecidas na normativa alimentariaou a súa presentación defectuosa, cando estas sexanobrigatorias pola normativa.

3. Non ter á disposición, sen causa xustificada,a documentación dos rexistros, cando fose requiridapara o seu control en actos de inspección.

4. As inexactitudes ou os erros en rexistros oudeclaracións cando a diferenza entre a cantidadeconsignada e a correcta non supere un 15% destaúltima e isto non afecte a natureza, a calidade, ascaracterísticas, a composición, a procedencia ou aorixe dos produtos. Esta porcentaxe reducirase ao5% no caso de declaracións ou rexistros relativosa produtos con algunha denominación xeográfica ououtra figura de protección da calidade.

5. As inexactitudes, os erros ou as omisións dedatos ou informacións na etiquetaxe, os documentosde acompañamento, os documentos comerciais, osrexistros, a rotulación, a presentación e a embalaxedos produtos alimentarios ou das materias e os ele-mentos para a produción e a comercialización ali-mentarias, cando estas inexactitudes, erros ou omi-sións non afecten a súa natureza, identidade, cali-dade, características, composición, procedencia ouorixe.

6. Non ter actualizados os rexistros, cando nontranscorrese máis dun mes desde a data na que debeupracticarse o primeiro asento non reflectido, sempree cando os asentos non rexistrados poidan xusti-ficarse mediante outra documentación.

7. Non comunicar ou non inscribir as modificaciónsdos datos xa declarados das explotacións e as indus-trias agrarias e alimentarias, en particular as rela-tivas ás ampliacións ou reducións substanciais, otraslado, o cambio de titularidade, o cambio de domi-cilio social ou o pechamento.

8. Non ter identificados os depósitos, os silos, oscontedores e calquera clase de envase de produtosa granel ou a súa identificación de maneira non claraou sen marcaxe indeleble e inequívoca, e, de sero caso, non indicar o volume nominal ou outras indi-cacións previstas na normativa aplicable.

9. Aplicar tratamentos, prácticas ou procesos demaneira diferente á establecida, sempre e cando nonafecten a composición, a definición, a identidade,a natureza, as características ou a calidade dos pro-dutos alimentarios ou das materias ou os elementos

para a produción alimentaria e mais cando non entra-ñen riscos para a saúde.

10. A validación ou a autenticación dos documen-tos de acompañamento ou dos documentos comer-ciais sen estar autorizados polo órgano competenteou a ausencia de validación ou autenticación candoeste trámite sexa obrigatorio.

11. A falta de habilitación ou autorización paralevar os rexistros cando este trámite sexa preceptivo.

12. O incumprimento das obrigas adicionais ásxerais de calquera operador que establezan as nor-mas reguladoras das denominacións xeográficas ououtras figuras de protección da calidade, en materiade declaracións, libros de rexistro, documentos deacompañamento e outros documentos de control.

13. A discrepancia entre as características reaisdo produto alimentario ou da materia ou o elementopara a produción e a comercialización alimentariase as que ofreza o operador alimentario, cando serefiran a parámetros ou elementos dos que o contidoestivese limitado pola regulamentación aplicable eo seu exceso ou defecto non afecte a propia natureza,a identidade, a definición regulamentaria, a cali-dade, a designación ou a denominación do produto,ou cando as diferenzas non superen o dobre da tole-rancia admitida regulamentariamente para o pará-metro ou o elemento do que se trate.

14. Non dispor dun sistema de rexistro e tratamentodas reclamacións e de retirada de produtos nonconformes.

15. A falta de autorización para etiquetar nossupostos nos que esta autorización sexa preceptivaou de que as indicacións que consten non sexanas autorizadas.

16. Non denunciarlle á autoridade competente cal-quera forma de fraude, alteración, adulteración, abu-so ou neglixencia que prexudique ou poña en perigoa calidade dos produtos, a protección do consumidorou os intereses xerais, económicos ou sociais do sec-tor alimentario.

17. O incumprimento das medidas cautelares sem-pre e cando se trate de incumprimentos meramenteformais non tipificados como graves.

18. A subministración incompleta de informaciónou documentación necesarias para as funcións deinspección e control administrativo.

19. En xeral, o incumprimento das instrucións quesobre a súa actividade emanen das administraciónscompetentes en materia de defensa da calidade daprodución alimentaria e mais dos requisitos, as obri-gas ou as prohibicións establecidas nas normas rela-cionadas coa produción e a comercialización ali-mentarias, incluído o transporte, sempre e candose trate de infraccións meramente formais non pre-vistas nos artigos seguintes.


Artigo 68. Infraccións graves.

Son infraccións graves:

1. O exercicio de actividades relacionadas con cal-quera das etapas da produción, a transformación oua comercialización de produtos alimentarios ou mate-rias e elementos para a produción e a comercia-lización alimentarias sen estaren autorizados e, deser o caso, debidamente inscritos, ou cando as acti-vidades non estean previstas na mencionada auto-rización ou esta fose cancelada.

2. A falta de inscrición dos produtos, as materiasou os elementos na forma que para cada un delesse establecese.

3. O incumprimento das cláusulas da autorizaciónou dos requisitos exixibles así como dos termos pre-vistos nela.

4. Non comunicarlle de inmediato á autoridadecompetente desde o seu coñecemento a comercia-lización de produtos, materias ou elementos que noncumpran coa lexislación en materia de calidade econformidade.

5. Non dispor ou non levar un sistema de controlde calidade interno.

6. A falta de datos no sistema de aseguramentoda trazabilidade, como a identidade dos subminis-tradores e dos receptores de produtos, así como asinformacións relativas a eses produtos, como a súaidentificación, natureza, orixe, características cua-litativas e condicións de produción e distribución.

7. A falta de calquera dos elementos regulamen-tarios no sistema de aseguramento da trazabilidade,como a identificación, os rexistros e a documentaciónde acompañamento dos produtos, así como a faltade sistemas e procedementos de trazabilidade quesexan axeitados, comprensibles e postos ao día.

8. A posesión ou a venda de produtos a granelsen estar autorizados para iso, así como de subs-tancias non autorizadas pola lexislación específicaaplicable ou das que se carece de autorización paraa súa posesión ou venda.

9. A posesión de maquinaria ou instalacións nonautorizadas nas dependencias das industrias agrariase alimentarias.

10. O depósito de produtos non identificados encalquera instalación ou medio de transporte.

11. A omisión na etiqueta da razón social res-ponsable.

12. A instalación ou a modificación das industriasagrarias e alimentarias con incumprimento das dis-posicións vixentes en materia de regulación dasdevanditas industrias.

13. A falta de rexistros, libros de rexistro comer-ciais, talonarios matrices de facturas de venda oudoutros documentos establecidos polas disposiciónsvixentes, ou a falta de lexibilidade ou comprensi-bilidade da información que constase ou a súa xes-tión defectuosa.

14. Non conservar durante o período regulamen-tario os orixinais dos documentos de acompañamentode produtos recibidos e as copias dos documentosde acompañamento de produtos expedidos.

15. Non ter realizada unha anotación nos rexistroscando tivese transcorrido máis dun mes desde a datana que regulamentariamente se debeu practicar oucando, ao non transcorrer o devandito período detempo, o asento ou os asentos non rexistrados nonpoidan xustificarse mediante outra documentación.

16. Non conservar os rexistros durante o tempoestablecido regulamentariamente.

17. A imposibilidade de correlacionar os produtosque hai nas instalacións coas características prin-cipais destes produtos que constan nos rexistros ena documentación de acompañamento ou, de ser ocaso, na documentación comercial, así como quenon consten as entradas e as saídas dos produtos,nin as manipulacións, os tratamentos e as prácticasque sufriron.

18. As inexactitudes, os erros ou as omisións dedatos ou informacións na etiquetaxe, os documentosde acompañamento, os documentos comerciais, osrexistros, a rotulación, a presentación e as emba-laxes, cando esas inexactitudes, erros ou omisiónsafecten a natureza, a identidade, a calidade, ascaracterísticas, a composición, a procedencia ou aorixe dos produtos.

19. A imposibilidade de demostrar a exactitudedas informacións que consten na etiquetaxe, os docu-mentos de acompañamento ou os documentos comer-ciais, así como dos produtos utilizados na súa pro-dución ou transformación.

20. Non presentar ou presentar fóra do termo esta-blecido as declaracións que deban realizarse en rela-ción coa execución de prácticas de elaboración etratamento de determinados produtos, así como terinexactitudes, erros ou omisións nestas declaracións,cando estes feitos afecten a natureza, a calidade,as características, a composición, a procedencia oua orixe dos produtos consignados.

21. As inexactitudes ou os erros nos rexistros ounas declaracións establecidas na normativa alimen-taria cando a diferenza entre a cantidade consignadae a correcta supere un 15% desta última ou cando,non superándoa, afecte a natureza, a calidade, ascaracterísticas, a composición, a procedencia ou aorixe dos produtos. Esta porcentaxe reducirase ao5% no caso de declaracións ou rexistros relativosa produtos con algunha denominación xeográfica ououtra figura de protección da calidade.

22. A modificación da verdadeira identidade dosprodutos alimentarios ou das materias e os elementospara a produción e a comercialización alimentariasmediante a falsificación dos datos ou documentosque servisen para identificalos.

23. A comercialización de produtos ou materiase elementos para a produción e a comercialización


alimentarias sen a etiquetaxe correspondente, osdocumentos de acompañamento, os documentoscomerciais, a rotulación, a presentación, as emba-laxes, os envases ou os recipientes que sexan pre-ceptivos, ou que a información que conteñan induzaa engano aos seus receptores ou consumidores.

24. A utilización na etiquetaxe, os envases, asembalaxes, a presentación, a oferta ou a publicidadedos produtos alimentarios ou das materias e os ele-mentos para a produción e a comercialización ali-mentarias de indicacións, razóns sociais, nomes oudenominacións comerciais, expresións, signos, mar-cas, símbolos, emblemas, denominacións, designa-cións, cualificacións, clases de produto, indicaciónsda orixe ou a procedencia, indicacións sobre o sis-tema de produción ou elaboración que:

a) Non correspondan ao produto e/ou que, polasúa similitude fonética, gráfica ou ortográfica, poi-dan inducir a confusión, aínda que estean precedidospolos termos «tipo», «estilo», «xénero», «imitación»,«sucedáneo» ou outros semellantes.

b) Non correspondan á verdadeira identidade dooperador.

c) Non correspondan ao verdadeiro lugar de pro-dución, fabricación, elaboración, envasado, comer-cialización ou distribución.

d) Non poidan ser verificados.

Todo o anterior enténdese sen prexuízo do esta-blecido na alínea 1 do artigo 69.

25. A aplicación de tratamentos, prácticas ou pro-cesos que non estean autorizados pola normativavixente ou de xeito diferente ao establecido, a uti-lización de materias primas que non reúnan os requi-sitos mínimos de calidade establecidos na normativavixente ou a adición ou a subtracción de substanciasou elementos, cando calquera destas operaciónsafecten a composición, a definición, a identidade,a natureza, as características ou a calidade dos pro-dutos alimentarios ou das materias e os elementospara a produción e a comercialización alimentarias.

26. As defraudacións nas características dos pro-dutos alimentarios ou das materias e os elementospara a produción e a comercialización alimentarias,en particular as relativas á identidade, natureza,especie, composición, contido, designación, defini-ción regulamentaria, calidade, riqueza, peso, volumeou cantidade, exceso de humidade, contido en prin-cipios útiles, aptitude para o uso ou calquera outradiscrepancia que exista entre as características reaisdo produto alimentario ou da materia ou o elementodo que se trate e as que ofreza o operador alimentario,que non estean comprendidas no suposto da alínea13 do artigo 67.

27. A negativa ou a resistencia a subministrar datosou a facilitar a información requirida polos órganoscompetentes ou os seus axentes, para o cumprimentodas funcións de información, vixilancia, investiga-ción, inspección, tramitación e execución nas mate-

rias ás que se refire esta lei, así como subministrarinformación inexacta ou documentación falsa, e entreelas as seguintes accións:

a) Non permitir o acceso aos locais, as instalaciónsou os medios de transporte.

b) Non permitir que se tomen mostras ou se rea-licen outro tipo de controis sobre os produtos.

c) Non xustificar as verificacións ou os controisefectuados sobre os produtos postos en circulación.

d) Non proporcionar no momento da inspeccióntoda a documentación, datos e informacións que opersoal da administración pública que realiza fun-cións inspectoras necesite para levar a cabo as súasfuncións de investigación, e non permitir a súacomprobación.

e) Non proporcionar no prazo dado polo persoalque realiza funcións inspectoras as informacións quese requiran.

f) Non achegar a documentación requirida polopersoal que realiza funcións inspectoras no momentoda realización da inspección ou non achegar a docu-mentación requirida no prazo sinalado.

28. A manipulación ou a disposición en calqueraforma, sen contar coa autorización do órgano com-petente, de mercadorías intervidas cautelarmente.

29. O traslado físico de mercadorías intervidascautelarmente sen autorización do órgano compe-tente, sempre e cando non se manipulen os precintose as mercadorías non saísen das instalacións ondeforon intervidas.

30. A expedición por parte dos órganos de controle certificación das distintas figuras de protecciónda calidade ou de etiquetaxes con indicacións facul-tativas, de certificados ou informes nos que o seucontido non se axuste á realidade dos feitos, asícomo a realización de ensaios, probas ou inspecciónsde forma incompleta ou con resultados inexactos,por unha insuficiente constatación dos feitos ou poladeficiente aplicación de normas técnicas.

31. A reincidencia na mesma infracción leve noúltimo ano. O prazo comezará a contar desde o díaseguinte a aquel no que a resolución adquira firmezana vía administrativa.

Artigo 69. Infraccións moi graves.

Son infraccións moi graves:

1. A utilización, cando non se teña dereito a iso,de indicacións, nomes comerciais, marcas, símbolosou emblemas que fagan referencia aos nomes pro-texidos por unha denominación xeográfica ou poroutras figuras de protección da calidade alimentariaou que, pola súa similitude fonética ou gráfica cosnomes protexidos ou cos signos ou emblemas carac-terísticos, poidan inducir a confusión sobre a natu-reza, a calidade ou a orixe dos produtos, aínda quevaian acompañados dos termos «tipo», «estilo», «xé-nero», «imitación», «sucedáneo» ou outros análogos.


2. Non introducir nas etiquetas e na presentacióndos produtos alimentarios os elementos abondos paradiferenciar claramente a súa cualificación e pro-cedencia, co fin de evitar confusión nos consumi-dores, derivada da utilización dunha mesma marca,nome comercial ou razón social na comercializaciónde produtos incluídos nunha determinada denomi-nación xeográfica ou outro indicativo de calidadee noutros que non o están.

3. A indebida posesión, negociación ou utilizaciónde documentos, precintas, etiquetas ou outros ele-mentos de identificación propios das denominaciónsxeográficas ou doutras figuras de protección da cali-dade alimentaria, así como a súa falsificación.

4. A falsificación de produtos ou a venda de pro-dutos falsificados, sempre e cando non sexan cons-titutivas de delito ou falta.

5. A manipulación, o traslado ou a disposición,sen autorización, de mercadorías intervidas caute-larmente, se se violan os precintos ou se as mer-cadorías saen das instalacións onde foron intervidas.

6. As infraccións graves que, en todo ou en parte,sexan concorrentes con infraccións graves á norma-tiva sanitaria ou que servisen para facilitalas ouencubrilas.

7. As infraccións graves que supoñan a extensiónda alteración, a adulteración, a falsificación ou afraude para realizar por terceiros aos que se llesfacilita a substancia, os medios ou os procedementospara realizalos, encubrilos ou enmascaralos.

8. A transmisión, sexa a título oneroso ou gratuíto,a industrias agrarias e alimentarias de produtos ali-mentarios ou materias ou substancias non permi-tidas.

9. As infraccións cometidas polos órganos de con-trol aos que se refire a alínea 30 do artigo 68, candodestas resulte un dano moi grave e inminente paraas persoas, a flora, a fauna ou o medio ambiente.

10. A negativa absoluta á actuación dos servizospúblicos de inspección.

11. As coaccións, ameazas, inxurias, represalias,agresións ou calquera outra forma de presión ao per-soal da administración e dos consellos reguladoresque realiza funcións de inspección e aos instrutoresdos expedientes sancionadores.

Artigo 70. Concorrencia de infraccións.

Cando concorran dúas ou máis infraccións impu-tables polos mesmos feitos a un mesmo suxeito, ealgunha delas sexa medio necesario para cometeroutra, imporase como sanción conxunta a corres-pondente á infracción máis grave.

Artigo 71. Responsabilidade das infraccións.

1. Serán responsables das infraccións tipificadasnesta lei as persoas físicas ou xurídicas que, poracción ou omisión, participasen nelas.

2. Presumiranse responsables das infraccións enprodutos envasados, etiquetados ou pechados conpechamento íntegro os seguintes:

a) A firma ou a razón social que figure na etiquetaou nos documentos de acompañamento, ben nomi-nalmente ou ben mediante calquera indicación quepermita a súa identificación certa, agás que sedemostre que a persoa que ten o produto no seupoder o falsificou ou non o conservou correctamente,sempre e cando na etiquetaxe se especificasen ascondicións de conservación.

b) Tamén será responsable o elaborador ou o fabri-cante que non figura na etiquetaxe ou nos docu-mentos de acompañamento, de se probar a coni-vencia. No suposto de que se falsificase a etiquetaxeou os documentos de acompañamento, a responsa-bilidade corresponderalle a quen realizase a fal-sificación.

c) Quen comercialice produtos non conformes, seda etiquetaxe ou dos documentos de acompañamentose deducise directamente a infracción.

d) Se o produto envasado non levase os datos nece-sarios para identificar o responsable, de conformi-dade co disposto na normativa vixente, será con-siderado responsable quen comercializou o produto,agás que se puidese identificar o envasador, senprexuízo da responsabilidade que lle correspondaá persoa que o teña no seu poder.

3. Presumirase responsable das infraccións en pro-dutos a granel ou envasados sen etiqueta ou candona etiqueta non figure ningunha firma ou razón socialquen os teña no seu poder, agás cando se poidaidentificar de maneira certa a responsabilidade dunposuidor anterior, e sen prexuízo da responsabili-dade que lle corresponda ao actual.

4. Das infraccións cometidas por persoas xurídi-cas, incluídos os consellos reguladores das deno-minacións xeográficas e os órganos de control e cer-tificación, serán responsables subsidiariamente osadministradores ou os titulares deles que non rea-lizasen os actos necesarios que fosen da súa incum-bencia para o cumprimento das obrigas infrinxidas,que consentisen o incumprimento por quen delesdependa ou que adoptasen acordos que fixesen posi-ble tales infraccións.

5. Así mesmo, serán responsables subsidiariamen-te os técnicos responsables da elaboración e do con-trol respecto das infraccións directamente relacio-nadas coa súa actividade profesional.

6. Tamén terá esta consideración o transportistaque leve as mercadorías sen a documentación ade-cuada, cando se probe a súa conivencia co res-ponsable.

7. A responsabilidade administrativa polas infrac-cións reguladas nesta lei será independente da res-ponsabilidade civil ou penal que, de ser o caso,poida exixirlles aos seus responsables, sen prexuízode que non poidan concorrer dúas sancións candose aprecie identidade de suxeito, feito e fundamento.


8. Nas infraccións nas que participase máis dunhapersoa, física ou xurídica, a responsabilidade serásolidaria.

Artigo 72. Sancións.

1. A comisión de infraccións que figura nesta leipoderá dar lugar ás seguintes sancións:

a) Multa desde 500 ata 2.000 euros no caso deinfraccións leves, e esta cantidade poderase superarata acadar o valor dos produtos obxecto da infracción.

b) Multa comprendida entre 2.001 e 30.000 eurospara as faltas graves, e esta cantidade poderase supe-rar ata acadar o 5% do volume de vendas dos pro-dutos obxecto da infracción correspondente ao exer-cicio económico inmediatamente anterior ao da ini-ciación do procedemento sancionador.

c) Multa comprendida entre 30.001 e 300.000euros para as faltas moi graves, e esta cantidadepoderase superar ata acadar o 10% do volume devendas dos produtos obxecto da infracción corres-pondente ao exercicio económico inmediatamenteanterior ao da iniciación do procedemento san-cionador.

2. Nos supostos de infraccións cualificadas comograves ou moi graves, cometidas por persoas inscritasnos rexistros de denominacións xeográficas, marcasou outras figuras de protección da calidade alimen-taria, cando as actuacións realizadas ocasionasenun grave prexuízo ou desprestixio á denominación,marca ou figura de protección, a autoridade á quelle corresponda resolver o expediente poderá acor-dar, como sanción accesoria, a suspensión temporaldo dereito ao uso da devandita denominación, marcaou figura da que se trate, ou a baixa definitiva dosseus rexistros.

A suspensión temporal comportará a perda dodereito a etiquetas ou a outros documentos propiosda denominación, durante un período máximo detres anos, de tratarse dunha infracción cualificadacomo grave. De tratarse dunha infracción moi grave,poderase impor a suspensión temporal por un prazomáximo de cinco anos ou a baixa definitiva.

A baixa implicará a exclusión do infractor dosrexistros e, como consecuencia, a perda dos dereitosinherentes á denominación ou marca.

3. A contía das sancións poderá ser actualizadapor decreto do Consello da Xunta despois de trans-correr tres anos desde a entrada en vigor desta lei.As actualizacións posteriores poderanse realizaranualmente cando as circunstancias económicas esociais o requiran.

4. A autoridade á que lle corresponda resolvero expediente poderá acordar como sanción accesoriao comiso ou a destrución da documentación de pre-sentación do produto, do material de identificacióndeste, así como da mercadoría adulterada, falsifi-cada, fraudulenta ou non identificada e daquela quepoida supor un risco para as persoas, os animaisou os vexetais. Serán por conta do infractor os gastos

que orixinen as operacións de intervención, depósito,comiso e destrución da mercadoría, incluída aindemnización ao propietario da mercadoría comi-sada cando este non sexa o infractor.

5. Poderáselle impor tamén como sanción acce-soria á empresa responsable o pagamento das aná-lises necesarias para comprobar a infracción inves-tigada.

6. Nos supostos de infraccións graves, o Conselloda Xunta poderá decretar, por acordo motivado, opechamento temporal do establecemento, da insta-lación ou do servizo onde se cometeu a infracción,polo prazo máximo de dous anos, sen prexuízo, entodo caso, do pagamento do salario ou das indem-nizacións que procedan e das medidas que se poidanarbitrar para a súa garantía, de acordo co establecidono artigo 53 da Lei 31/1995, do 8 de novembro,de prevención de riscos laborais. No caso de infrac-cións moi graves, o período máximo será de cincoanos.

7. Non terá o carácter de sanción a clausura, opechamento, o cesamento, a suspensión ou ainterrupción temporal das actividades empresariais,das instalacións, dos locais ou dos establecementosque non teñan as autorizacións administrativas ouos rexistros preceptivos mentres no se cumpran osrequisitos exixidos.

Tampouco terá carácter de sanción a retirada, cau-telar ou definitiva, das canles de produción ou dis-tribución daqueles produtos que sexan subminis-trados por establecementos que carezan da precep-tiva autorización.

8. Por razóns de exemplaridade e sempre que con-corra algunha das circunstancias de risco ou danoefectivo para os intereses económicos do sector ali-mentario, reincidencia en infraccións graves ou moigraves ou acreditada intencionalidade na comisióndas infraccións, a autoridade que adopte a resolucióndo procedemento sancionador poderá acordar quese fagan públicas as sancións impostas, sempre ecando adquirisen firmeza na vía administrativa,acompañadas do nome da empresa e das persoasnaturais ou xurídicas responsables, con expresa indi-cación das infraccións cometidas.

Os devanditos datos publicaranse no Diario Oficialde Galicia, no boletín da provincia na que radicasea empresa, no Boletín Oficial do Estado de ser aempresa infractora de ámbito estatal ou internacionale mais nos medios de comunicación que se con-sideren oportunos.

9. As sancións previstas nesta lei serán compa-tibles coa perda ou retirada de dereitos económicosprevistos na normativa comunitaria.

Artigo 73. Órganos competentes.

1. O órgano competente para incoar os expedientessancionadores será o delegado provincial correspon-dente da consellaría competente en materia de agri-cultura onde o operador teña o seu domicilio ou


razón social, agás no suposto de que teña o seu domi-cilio fóra da comunidade autónoma, e neste casoa incoación realizaraa o delegado do ámbito terri-torial onde se detectase a infracción.

O delegado provincial que corresponda encomen-daralles a instrución dos expedientes aos servizosprovinciais que procedan.

2. Os órganos competentes para a imposición desancións polas infraccións cometidas en materia decalidade e conformidade da produción e a comer-cialización alimentarias, reguladas nesta lei, serános seguintes:

a) Os delegados provinciais da consellaría com-petente en materia de agricultura, para as infracciónsleves no seu grao mínimo.

b) O director xeral competente en materia deindustrias e calidade agroalimentaria, para asdemais infraccións leves e para as infraccións gravesno seu grao mínimo.

c) O conselleiro competente en materia de agri-cultura, para as infraccións graves nos seus graosmedio e máximo.

d) O Consello da Xunta de Galicia, para as infrac-cións moi graves, así como, de ser o caso, para opechamento temporal do establecemento, da insta-lación ou do servizo.

Artigo 74. Apercibimentos.

Se como consecuencia dunha inspección se com-proba a existencia de irregularidades, o delegadoprovincial da consellaría competente en materia deagricultura poderá advertir a empresa no senso deque corrixa os defectos detectados nun prazo deter-minado, sempre e cando non estivese advertida noúltimo ano por un feito igual ou similar e no casode que a irregularidade puidese ser constitutiva uni-camente de infracción leve.

Artigo 75. Multas coercitivas.

1. No suposto de que un infractor non cumprisecoas obrigas impostas como sanción ou o fixese deforma incompleta, poderánselle impor multas coer-citivas, coa finalidade de que cumpra integramentea sanción imposta. Imporanse cunha periodicidadede seis meses ata o cumprimento total da sancióná que se refiren, e o seu importe non poderá sersuperior a 3.000 euros.

2. Estas multas serán independentes e compatiblescoas sancións pecuniarias impostas pola infraccióncometida.

Artigo 76. Graduación das sancións.

1. Para os efectos da súa graduación, as sanciónsdividiranse en tres tramos iguais do seguinte modo:

1) Infraccións leves:

a) Tramo inferior: de 500 a 1.000 euros.

b) Tramo medio: de 1.001 a 1.500 euros.

c) Tramo superior: de 1.501 a 2.000 euros.

2) Infraccións graves:

a) Tramo inferior: de 2.001 a 11.333 euros.



3) Infraccións moi graves:

a) Tramo inferior: de 30.001 a 120.000 euros.



2. Para a determinación concreta da sanción quevai imporse, dentro dos tramos asignados a cadatipo de infracción, tomaranse en consideración osseguintes criterios:

a) A existencia de intencionalidade ou de simpleneglixencia.

b) A reiteración, entendida como a concorrenciade varias irregularidades ou infraccións que se san-cionen no mesmo procedemento.

c) A reincidencia, por comisión no termo de tresanos de máis dunha infracción da mesma natureza,cando así se declararase por resolución firme. Esteprazo comezará a contar desde que a resoluciónadquirise firmeza na vía administrativa.

d) A natureza dos prexuízos causados aos ope-radores alimentarios, en particular o efecto prexu-dicial que a infracción puidese causar sobre a saúdeou os intereses económicos dos consumidores, osprezos, o consumo ou, de ser o caso, o prestixiodunha denominación xeográfica ou doutra figura deprotección da calidade.

e) O volume de vendas ou de produción e a posiciónda empresa infractora no sector.

f) A extensión da superficie de cultivo ou o volumee valor das mercadorías ou dos produtos afectadospola infracción.

g) A contía do beneficio ilícito obtido pola comisiónda infracción, do que o seu importe non poderá sersuperior á sanción imposta.

h) O recoñecemento e a emenda das infracciónsantes de que se resolva o correspondente procede-mento sancionador.

i) A falta dos controis e das precaucións exixiblesna actividade, no servizo ou na instalación da quese trate.

j) O grao de incumprimento dos apercibimentosprevios.

k) A xeneralización nun sector determinado dunmesmo tipo de infracción.

3. Malia o recollido no apartado anterior, a contíada sanción poderase minorar motivadamente, enatención ás circunstancias específicas do caso, can-do a sanción resulte excesivamente onerosa.


4. Os criterios de graduación recollidos no apar-tado 2 non poderán utilizarse para agravar ou atenuara infracción cando estean contidos na descriciónda conduta infractora ou formen parte do propio ilí-cito administrativo.

5. A resolución administrativa que recaia deberáexplicitar os criterios de graduación da sanción tidosen conta, de entre os sinalados nos apartados ante-riores deste artigo. Cando non se considere relevantepara estes efectos ningunha das circunstancias enu-meradas nos devanditos apartados, a sanción impo-rase no grao mínimo no seu tramo inferior.

Artigo 77. Proporcionalidade e efectividade dasanción.

A imposición das sancións pecuniarias farase demaneira que a comisión das infraccións non resultemáis beneficiosa para o infractor que o cumprimentodas normas infrinxidas, sempre de acordo co prin-cipio de proporcionalidade e coa debida adecuaciónentre a gravidade do feito constitutivo da infraccióne a sanción por impor.

Artigo 78. Perda do dereito á obtención de axudas.

A comisión de infraccións moi graves levará apa-rellada a perda, durante o prazo dun ano seguinteá firmeza da resolución na vía administrativa, dodereito a obter axudas da administración públicada Comunidade Autónoma de Galicia.

Artigo 79. Prescrición e caducidade.

1. As infraccións leves ás que se refire esta leiprescribirán ao ano, as graves aos dous anos e asmoi graves aos tres anos. O termo da prescricióncomezará a correr desde o día no que se cometesea infracción. A prescrición interromperase desde omomento no que o presunto infractor teña coñece-mento da iniciación do procedemento.

2. Cando exista toma de mostras, as actuaciónsda inspección entenderanse rematadas despois deter practicada a análise inicial.

As solicitudes de análises contraditorias e diri-mentes que fosen necesarias interromperán o prazode caducidade ata que se practiquen.

3. As sancións leves reguladas nesta lei prescri-birán ao ano de ter adquirido firmeza, as gravesaos dous anos e as moi graves aos tres anos.

Artigo 80. Procedemento sancionador.

1. As infraccións tipificadas nesta lei serán san-cionadas logo da tramitación do procedemento san-cionador de carácter xeral, regulamentariamenteestablecido por decreto da Xunta de Galicia, res-pectando as peculiaridades específicas que para estamateria se regulen.

2. O prazo máximo para resolver e notificar a reso-lución expresa que poña fin ao procedemento seráde dezaoito meses, contados desde a data de iniciodo procedemento administrativo sancionador, quecorresponde coa data do acordo de incoación. Des-pois de transcorrer este prazo sen que se notificase

a resolución, producirase a caducidade deste, coarquivo das actuacións.

No caso de que un procedemento se suspenda ouse paralice por causa imputable ao interesado,interromperase o cómputo do prazo para resolver.

3. Cando se producise a prescrición da infracciónou a caducidade do procedemento, o titular do órganocompetente na materia poderá ordenar a incoacióndas oportunas dilixencias para determinar o graode responsabilidade do funcionario ou dos funcio-narios causantes da demora.

4. De apreciarse, namentres se tramita o proce-demento sancionador, a posible cualificación dosfeitos como constitutivos de delito ou falta, a admi-nistración trasladaralle as actuacións ao ministeriofiscal e deixará en suspenso o procedemento admi-nistrativo unha vez que o correspondente órganoxudicial incoase o proceso penal que corresponda,sempre que exista identidade de suxeito, feito e fun-damento. De ter a administración coñecemento deque se segue un procedemento penal polo mesmofeito, suxeito e fundamento, esta debe suspendera tramitación do procedemento sancionador.

A sanción penal exclúe a imposición de sanciónadministrativa. No caso de que non se estimase aexistencia de delito ou falta, pódese continuar oexpediente sancionador, se procede, de conformi-dade cos feitos que a xurisdición penal consideraseprobados.

5. No suposto de iniciarse o procedemento san-cionador como consecuencia de resultados, este ana-líticos, se o inculpado non acepta eses resultadospoderá solicitar a realización de análises contradi-torias da maneira que se estableza regulamenta-riamente.

Artigo 81. Procedemento abreviado.

No suposto de infraccións cualificadas como levese de estaren os feitos recollidos na acta correspon-dente ou de deducírense da documentación recollidapola inspección ou dos resultados das análises, oexpediente poderase instruír mediante procedemen-to abreviado, que se establecerá regulamentaria-mente.

Disposicións adicionais

Primeira.-En todo o non previsto nesta lei e entanto non se regulen as normas que a desenvolvanou complementen, será aplicable a normativa auto-nómica e estatal relacionada coas materias que regu-la, sempre e cando non se opoña ao establecido nela.

Segunda.-Facúltase o Consello da Xunta para quepor norma de carácter regulamentario establezanovas figuras de protección da calidade agroali-mentaria.

Terceira.-Estableceranse protocolos entre os dife-rentes departamentos da Xunta de Galicia compe-tentes nas materias relacionadas co obxecto destalei co fin de coordinar os controis e os sistemas


de información para garantir a trazabilidade dos pro-dutos alimentarios e o cumprimento da normativaaplicable.

Cuarta.-As normas contidas nesta lei aplicaransesen prexuízo do disposto na lexislación sobre dis-ciplina de mercado e de defensa dos consumidorese usuarios.

Quinta.-As disposicións desta lei, e en concretoas relativas ao procedemento de recoñecemento, osregulamentos e mais o control e a certificación dasdenominacións xeográficas, así como ao réxime xurí-dico, o recoñecemento, as funcións, a organización,os recursos, o réxime sancionador e os demais pre-ceptos referidos aos consellos reguladores, seranlleaplicables á produción agraria ecolóxica.

Sexta.-Do mesmo xeito esta lei seralle aplicableá regulación do réxime sancionador da produciónintegrada.

Sétima.-Os produtos artesáns alimentarios produ-cidos e elaborados legalmente noutras comunidadesautónomas do Estado español ou noutros estadosmembros da UE e dos países AELC, partes con-tratantes no Acordo sobre o espazo económico euro-peo (EEE), de acordo cunha normativa oficial espe-cífica de artesanía alimentaria, poderanse comer-cializar no territorio da Comunidade Autónoma deGalicia baixo esa mesma denominación.

Co fin de evitar confusión nos consumidores, esadenominación deberase completar coa menciónexpresa da norma legal reguladora do país ou dacomunidade autónoma de orixe do produto, de xeitoque lle permita ao comprador coñecer a devanditaorixe e distinguilo doutros produtos.

Oitava.-Aos órganos de xestión dos viños de cali-dade con indicación xeográfica seralles aplicableo contido nesta lei no tocante aos consellos regu-ladores.

Novena.-No ámbito territorial da ComunidadeAutónoma de Galicia, o órgano administrativo aoque se refire o artigo 69 da Lei 17/2001, do 7 dedecembro, de marcas, competente para autorizar osregulamentos de uso de marcas de garantía aplicadasa produtos alimentarios será a consellaría con com-petencias en materia de agricultura ou de pesca,segundo sexa a natureza agraria ou pesqueira doproduto.

Malia o anterior, a utilización nos produtos ali-mentarios de calquera marca colectiva ou de garantíaque inclúa no seu nome signos xeográficos relativosao territorio da Comunidade Autónoma galega requi-rirá, para a autorización do seu uso, informe favo-rable da consellaría competente verbo da naturezado produto do que se trate.

Disposicións transitorias

Primeira.-Os operadores alimentarios terán un prazode dous anos desde a entrada en vigor desta lei paraadaptar o seu réxime de aseguramento da calidadeás exixencias contidas nos seus artigos 42 a 47.

Segunda.-Os artesáns e mais os talleres artesanaiscon actividades relacionadas coa produción alimen-taria inscritos nas seccións II e III do Rexistro Xeralde Artesanía de Galicia inscribiranse de oficio noRexistro da Artesanía Alimentaria de Galicia regu-lado no artigo 26 desta lei, con sometemento plenoás obrigas e ás condicións que estableza a normativade desenvolvemento desta lei en materia de artesaníaalimentaria. A tramitación das inscricións serágratuíta.

Terceira.-Para as infraccións cometidas antes daentrada en vigor desta lei, o procedemento sancio-nador rexerase pola normativa anterior.

Cuarta.-No prazo de dous anos desde a publicacióndesta lei, os actuais regulamentos das denominaciónsde calidade, así como os seus consellos reguladores,deberanse adaptar á súas previsións.

Quinta.-Namentres non se establezan as cotasinternas definitivas, os consellos reguladores con-tinuarán a aplicar os importes que teñan establecidosconsonte a lexislación anterior.

Disposición derrogatoria

Única.-Quedan derrogadas cantas disposicións deigual ou inferior rango se opoñan, contradigan ouresulten incompatibles co disposto nesta lei.

Disposicións derradeiras

Primeira.-A Xunta de Galicia ditará todas as dis-posicións necesarias para o desenvolvemento e acorrecta aplicación desta lei.

Segunda.-A Lei 1/1992, do 11 de marzo, regu-ladora da artesanía de Galicia, e as disposiciónsque a desenvolven non serán aplicables en materiade artesanía alimentaria, que se rexerá polo esta-blecido nesta lei e na normativa específica que adesenvolva.

Terceira.-Esta lei entrará en vigor o día seguinteao da súa publicación no Diario Oficial de Galicia.

Santiago de Compostela, dezaoito de febreiro dedous mil cinco.

Manuel Fraga IribarnePresidente

CONSELLERÍA DA PRESIDENCIA,RELACIÓNS INSTITUCIONAISE ADMINISTRACIÓN PÚBLICA

Decreto 40/2005, do 10 de marzo, poloque se declara loito oficial en Galicia conmotivo do cabodano dos atentados terro-ristas perpetrados en Madrid o 11 de mar-zo de 2004.

Para manifestar o sentimento e solidariedade dopobo galego con motivo do primeiro cabodano por

N 49 L I. DISPOSICIÓNS XERAIS - Consellería do Medio...

Documents

Transcript of N 49 L I. DISPOSICIÓNS XERAIS - Consellería do Medio...