Mundu mailan bakerako heziz

9
Mundu mailan bakerako Mundu mailan bakerako heziketa hezituz heziketa hezituz 2007 - Daniel Gibert

Transcript of Mundu mailan bakerako heziz

Page 1: Mundu mailan bakerako heziz

Mundu mailan bakerakoMundu mailan bakerako heziketa hezituzheziketa hezituz

2007 - Daniel Gibert

Page 2: Mundu mailan bakerako heziz

Gaur egun, gatazkak, bidegabekeriakGaur egun, gatazkak, bidegabekeriak eta liskarrak egoteko arrazoiak.eta liskarrak egoteko arrazoiak.

Lurraldea

Mundu honetan, lurraldearen jabetzagatazka askoren zergatia da.Adib. Mendebaldeko Saharan dagoen gatazka edo Israeldarren eta palestinarren arteko gatazka.

Ekonomi-ezberdintasunak eta pobretasun-burtsak

Munduko 3 pertsona aberatsenek, herrialde txirotuenek eta bertako 614 milioi biztanleek batzen dutenNPGa (Nazio-Produktugordina) gainditzen dute.

Baliabideak

Energi-baliabideak hegoaldean daude...iparraldeko enpresak zuzenduta.

Etniko eta erlijio - interesak

Erlijioa eta aniztasun etnikoa berez ez dira gatazkak egoteko arrazoiak; beren buruaren onurarako gorrotoa asmatzen dutenen interesak bai ordea.

2007

- D

anie

l Gib

ert

2007

- D

anie

l Gib

ert

2007

- D

anie

l Gib

ert

2007

- D

anie

l Gib

ert

Page 3: Mundu mailan bakerako heziz

Gaur egun, gatazkak, bidegaberiakGaur egun, gatazkak, bidegaberiak eta liskarrak egoteko arrazoiak. Eskubide falta

Heriotza-zigorra da bihozgabeko eta zigor krudelena.Bizitza eskubidearen urraketa da.Ezin da demostratu, heriotza –zigorrak delinkuentzia saihesten duenik.

Pobreziak, emakume aurpegia du

“Bizitzako arlo guztietan, emakumeek gizonekiko berdintasuna bermaturik izatea ezinbesteko pausua da GGEEak errealitate unibertsala izateko”Shirin Ebadi.Bakearen Aldeko Nobel Saria.

Armen salmenta eta militarismoa

Urtero, ohizko armek, gutxienez , 300.000 pertsona akabatzen dituzte eta beste asko, biolentzia armatua dela eta, hiltzen dira, zaurituak izaten dira, derrigorrezko lekualdaketak pairatzen dituzte, daukaten guztia galtzen dute.

Gosea, pobrezia eta gaisotasunak

GIBa / HIESa:Pobretasunetik sortu eta sustatzen da.Bazterketa eta diskriminazioa eragiten du.Bizi iraupena gutxiagotzen du-Garapena eta aurrerapena lermatzen dute.

Soldaduak!Armak gora Apuntatu!

ARRTiro egin!

ARR

Tira etxera.Desarmea bukatu da.

EZHERIOTZA-ZIGORRARI

Ozea

nia

Karib

e

Afrikak

o iparra

lde

eta Eki

alde E

rtaina

Europa

mende

balde

eta erd

ialdea

Asia

ekial

dea

Ipar A

merik

a

Europa

ekiald

e eta

Asia e

rdialde

a

Latin

oame

rika

Asiak

o hego

alde

eta he

goekia

ldea

Afrik

ako S

aha-

ra he

goald

ea

40´3 milioi lagun bizi dira munduan GIB birusarekin Afrikako Sahara hegoaldea da epidemiak gehien jo duen zonaldea.

2007

- D

anie

l Gib

ert

Page 4: Mundu mailan bakerako heziz

Ingurumenaren hondamena

Ingurune-baliabideen etengabeko urritasunak, hala nola edateko urak eta nekazaritza-lurrak, gatazkak eta gudak sortzen dituzte.

Biztanleria errefuxiatua, etorki-nak eta gutxiengo jazarleak

“Jazarpena jasanez gero, edozein pertsonak babesa bilatzeko eskubidea du, eta bera disfrutatzeko edozein lurraldetan” Giza Eskubide Deklarazio Unibertsala. 14. artikulua.

Zenbat kosta dezake mundua konpontzeak?Gizakien beharrak eta ingurugiroko arazoak gainditzeko programa ezberdinen osoko gastua, gastu militarrarekin parekatuta

Lurraren higadura prebenituEnergia garbi eta berriztagarriaKanpo zorra ezeztatuUr edangarriaz hornituBiztanleria orekatuOzonoaren kapa suntsiketa geldituDeforestazioa geldi arazi

Beroketa globala aurrikusiEuri azidoa aurrikusiAnalfabetismoarekin amaituEtxebizitzaz hornituOsasun laguntzaz hornituGosea eta desnutrizioarekin amaitu

lauki guztien batuerak urteko gastu militarren osoko balioa adierazten du : USAko miloi 1 $

Mundu mailako elkarte batean bizi gara, nire hurkoari min ematen dionak, nahiz eta 10 mila kilometrotara bizi, niri ere hunkitzen dit, eta ondorioz, lan egin behar dut. Hori dela eta, bakerako heziketa, garapen eta elkartasunaren aldeko heziketa da.

Gaur egun, gatazkak, bidegaberiakGaur egun, gatazkak, bidegaberiaketa liskarrak egoteko arrazoiak.eta liskarrak egoteko arrazoiak.

Kuadro bakoitzak urteroko mundu mailako gastuaren %0,1 adierazten du.

Page 5: Mundu mailan bakerako heziz

Bizi garen merkatuen gizarte honetan, kontsumitzaile bezala eskatzen zaigu iritzia.Ez zaigu ordea, eskubide osoko hiritar bezala eskatzen.

Hiritartasunerako heziketak, aukera berri bat eskaini behar dio, zaharkituta dagoen politika ordezkaritza-sistemari, non, askori eragiten dizkiguten erabakiak, gutxi batzuen menpe dauden.

Gatazken eral-daketa ezbiolen-torako heziketa

Hiritar kritiko eta partehartzaile-rako heziketa

Matematikako ekuazio erraz batek jakinarazten du, herri

baten demokrazia maila bertako herritarren parteharze maila

neurtzen dela.Desobedientziarako heziketa

Zapalketa eta justizia eza sustatzen duten estrukturekin parte hartzen denean, beharrezkoa da, bitartekari bezala ulertutako, desobedientzia.

Tamalez, kritika eta kexua arazo bezala ikusi izana, desobedientziarako eredu falta dagoelako da (Ghandi, Luther King,... bezala)

“Kritika eta kexua, gizarte antolatu baten bizitza demokratikoaren oinarriak dira eta ez, eraso egin eta baztertu beharreko arazo desatseginak” Günter Betz.

2007

- D

anie

l Gib

ert

Bake heziketarako eremuak:Bake heziketarako eremuak:mundu mailaren garapenerako heziketa mundu mailaren garapenerako heziketa

2007

- D

anie

l Gib

ert

Page 6: Mundu mailan bakerako heziz

Kulturartekotasunerako heziketak, baliabide eraginkor bat izan nahi du, anitza eta demokratikoa den gizarte bat lortzeko. Non kultura, hizkuntza, ohitura eta sinismen ezberdinetako jendeak, bakean elkarrekin bizi eta leku geopolitiko bera duen.Berdintasuna, elkartasuna, tolerantzia, ezberdintasunaren errespetua eta kultura aniztasunari estimu eta onarpena dira, gaiak barneratzeari zentzua ematen dioten baloreak.

“Garapena, era honetara ulertuta; hazkunde ekonomikoa eta enplegu sorrera, pobrezia eta honi laguntzen dioten gizarte-bazterketa prozesuak, bizi egoerak, baserri-giroan batez ere, herrialdeen arteko geroz eta handiago diren ezberdintasun larriagotzea geldiaraztea eta hauen artean, bidezko nazioarteko giro ekonomikoaren ezarpenari laguntzea, etab.”Antonio Monclús y Carmen Saba

Kulturartekotasunerako Heziketa

Zapalduta daudenen herrialdeekin elkartasun eta garapenerako Heziketa

Desarmerako Heziketa

Egungo egoera:

Arma ekoizle handienen artean –Estatu Batuak eta Errusia-, izaera militarreko su-armen ekoizpena handiagotzen ari da.

Urtero, zortzi milioi su-arma berri inguru egiten dira.

Munduko hiru herrialdek (Nigeria, Letonia eta Hegoafrika) baino ez dute, armak eta konfi skatutako hauen soberak suntsitzeko politika.

Eskola-ume talde batek, gerra-jolasak gozokien ordez aldatu zituen.(Argentina)

Bake heziketarako eremuak:Bake heziketarako eremuak:Mundu mailaren garapenerako heziketa Mundu mailaren garapenerako heziketa

Page 7: Mundu mailan bakerako heziz

Gainontzeko pertsonen alde ekimenak bultzatzea, arduratzea suposatzen du. Ondorio erabilgarriak ditu, ez da intelektuala soilik. Dena ematen du gainontzekoengatik, besteen babesa eta ongizateagatik.

Egun dauden urraketen salaketa

SOS Arrazakeriak, Frontera Sur 1995-2006. Informearen bitartez, etorkinen eskubide guztiak defendatzen ditu.“379 itzulketa irregular dokumentatuek pertsona bakoitzaren historia ikusezin bihurtu nahi dute eta “Atzerritar legean” espainiar lurraldea zapaltzen duten unetik aplikagarriak zaizkien eskubide eta aitortutako bermeak ukatu nahi dizkiete hala nola, abokatu baten laguntza, osasun laguntza eta interpretea “

GGEEen babesa

“Giza eskubideen aldeko ezjakintasun eta gutxiespenek, gizatasunaren kontzientziarako laidozko giza-ekintza basatiak eragin dituzte..” Giza Eskubideetako Nazioarteko Deklarazioa

GGEEk duten egoeraren ezagu-tza eta ulermena

Gazte eta haurrekin eskoletan, oinarrizko bezala balore hauek landu, Tolerantzia eta Bakerako Heziketa eta Balore Heziketarako testuinguruan Giza Eskubideetarako Heziketa.

GGEE eta bakearen aldeko balo-reetan oinarritutako kulturaren sustapena eta zabalketa

Nazioarteko ulermena eta giza eskubidetarako Heziketa

Bake heziketarako eremuak:Bake heziketarako eremuak:Mundu mailaren garapenerako heziketa Mundu mailaren garapenerako heziketa

Page 8: Mundu mailan bakerako heziz

Horretarako, aitortze moduan,taldeko oroipena beharrezkoa da; gertatu zirela, ez zela bidezkoa izan eta halakorik ezin dela errepikatu gogoratzeko.

MEMORIA BARNERATZAILEAKNormalean, aurka dauden taldeak, memoria kohesionatuak etabaztertzaileak egiten dituzte: berezko kaltea aldarrikatzen da, baina besterena gutxietsi edo saihesten da.“Sufrimenduaren moral berdinketa sortu behar da” Desmond Tutú, gotzain anglikanoa eta Bakerako Nobel Sariduna; Hegoafrikako Adiskidetze eta Egiarako Komisioaren presidentea.

BIKTIMENTZAKO LAGUNTASUN IRTENBIDEAKEgileen, gertakizunen onarpena, baita, egia, gizarteko alderdi sozial bezala onartzera laguntzen duten ekimenak ere. Biktimen duintasuna suspertzea, lagundu, psikologia-laguntzarako egitasmoak, oroipenak, ...

Hartu beharreko irtenbideak

Sekulako biolentzia bizi den egoera eta testuinguruak (gudak, terrorismoa, gatazka belikoak) biktima kopuru handia gertatu eta gizarte sareak talka larria izan duen lekuan, sufrimenduari aurpegia eman eta biolentzia espirala moztu beharra dago; Urraketen inguruko ikerketa, kalteen aitorpena, bizirik irten diren eta familiakoei atentzioa; justizia eta berradiskidetzeari heldu;eta giza akordio berrien sorkuntza.

ZIGORGABETASUNAK EZ DU LEKURIK IZAN BEHAR Berradiskidetzerako oztopo bat da, legeak justizia ezaren aurrean arduragabe jokatzen duenez jendeak, justizia bere kabuz bilatzera, bultzatzen du.

ERAGINDAKO KALTEAREN ONARPEN ETA KONPONKETAKaltea arindu eta moralki eta ekonomikoki ordainketa egin. Jendea beldurrik gabe bizi ahal izatea, izan daiteke lehenengo ordainketa modua da.

Nola adiskidetzen da herrialde bat daukan errealitatearekin?

Bere historia ahazten duen herrialde bat, errepikatzera behartuta dago.Bere historia ahazten duen herrialde bat, errepikatzera behartuta dago.

Nazioarteko ulermena eta giza eskubidetarako Heziketa

Bake Heziketarako Eremuak:Bake Heziketarako Eremuak: Mundu mailaren garapenerako heziketaMundu mailaren garapenerako heziketa

Page 9: Mundu mailan bakerako heziz

Bakeola EDE Taldeko Gatazketarako bitartekaritza zentroa 

Bizkaiko egoitza  Simón Bolivar 8b 48010 Bilbao Tel. 94.400.99.99 Faxa: 94.400.99.98 Helbide elektronikoa: [email protected]  Gipuzkoako egoitza  Heriz pasealekua 82 20008 Donostia Tel. 943.21.71.55 Helbide elektronikoa: [email protected] 

     www.bakeola.org