Lan Modularra ( ikusmen urritasuna)

28

Lan modularra (2014-2015 ikasturtea)

Egileak: Taldea:

Irastorza, Jon Hirukien taldea (14. Taldea)

Lariz, Nagore

Ugalde, Maialen

Urruzola, Aintzane

28


AURKIBIDEA

1. SARRERA ................................................................................3-4 or.

2. LAN PROZESUAREN DESKRIBAPENA…………………5-22 or.

2.1. Gaiari buruzko teoria………………………………………………...5-7 or.

2.2. Ikusmen urritasuna duten haurren hezkuntza………………………..8-10 or.

2.3. Kasu praktikoak……………………………………………………...10-22 or.

2.3.1.Eskola batera bisita (IBT..CRI)………………………………..10-17 or.

2.3.2. ONCE Elkartea………………………………………………...18-19 or.

2.3.3.Gaiaren inguruko esperientzia eta elkarrizketa…………………20-22 or.

3. HAUSNARKETA………………………………………………23 or.

4. ONDORIOAK…………………………………………………..24-25 or.

5. BIBLIOGRAFIA………………………………………………..26-27 or.

6. ERANSKINAK………………………………………………….28-31 or.

28


1. SARRERA

Azken lau hilabete honetako lan modularrari ekiteko ordua iritsi zaigun honetan, urritasunen

eta konkretuki ikusmen urritasunaren inguruan daukagun ezagutza kaskarraz ohartzeko aukera

izan dugu. Hau aberasteko asmotan lana, ikusmen urritasunaren inguruan egitea erabaki dugu.

Ikusmen urritasunaren mundua oso zabala denez eta lanean dugun horri kopuruak ematen ez

duenez, gu itsutasunaren inguruan bakarrik zentratuko gara. Horretarako, arlo honetan lan egiten

duten elkarte (ONCE, IBT...) ezberdinen inguruan eta urritasun hau duten pertsonetan zentratuko

gara.

Gure helburua eta asmoa, ikusmen urritasunak dituen aukerak eta arlo honetan lan egiten

duten erakundeak ezagutaraztea da. Hori dela eta, ONCE eta IBT elkarteak erabiliko ditugu

adibide gisara eta honen barruan ikusmen urritasuna duen pertsona bati elkarrizketa bat egingo

diogu. Gaiaren inguruan azalpen txiki bat emate aldera, ONCE eta IBT elkarteak ikusmen urritasun

ezberdinak dituzten jendearentzako osatutako elkarteak dira.

Gaia aukeratzeko garaian, hainbat arrazoi izan ditugu kontuan. Hala nola, honako hauexek

dira:

Ikusmen urritasuna ondo ezagutzea.

Ikusmen urritasuna duen ikasle bat izan ezkero nola esku hartu.

Ikusmen urritasuna, haur hezkuntzako haurrekin modu dinamiko batean nola landu

aztertzea.

Ikusmen urritasuna, ikastetxean nolako tokia duen aztertzea (unitate didaktikoetan

emozioak azaltzen diren, ikastetxeko proiektuetan azaltzen diren,…).

Lan hau aurre joan ahala, honako puntu hauek aztertzen joango gara eta gaiaren inguruko gure

ezagutzak handituko ditugu. Espero dugu, gaiaren inguruan ditugun gure zalantza eta

ezjakintasunei aurre egitea eta lan txukun eta erakargarri bat eratzea.

28


Honetarako, eskema bat jarraituko dugu. Eskema horretako atalei dagokionez, lehenengo

atala lanari buruzko sarrera bat izango da. Ondoren, atal teorikoa eta atal praktikoaren inguruan

arituko gara. Atal teorikoari dagokionez, ikusmen urritasunaren informazio eta teoria pixka bat

sartuko dugu. Atal praktikoari dagokionez berriz, ONCE elkartea, IBT.CRI zentroa eta ikusmen

urritasuna duen pertsona baten elkarrizketa sartuko ditugu. Gero, guk egindako hausnarketak ere

tarte bat izango du, gai honen inguruan lan egin ondoren daukagun iritzia,… eman ahal izateko.

Azkenik eta lanari bukaera emateko, ondorio, proposamen eta irtenbideen inguruan mintzatuko

gara. Lana burutzeko erabili ditugun iturri ezberdinek ere izango dute lekua eta horretarako

lanaren amaieran bibliografia bat txertatuko dugu.

28


2. LAN PROZESUAREN DESKRIBAPENA

2.1. Gaiari buruzko teoria.

Ikusmen urritasunaren definizioa.

Ikusmen Urritasunak ikusmenaren zorroztasunean eta ikus-eremuan muga bat izatea

adierazten du, hau da, zehaztasun oso kontrastatuak urrunetik bereizteko garaian muga bat

izatea da. Honen aurrean hainbat eragile bereiz ditzakegu: argitasuna, distantzia, kontrastea

etab.

Ikusmen urritasun kontzeptuaren barne, bi talde bereiztu behar dira:

Itsuak diren pertsonak: ikusmen arrastorik ez dutenez beren inguruarekin

harremanak izateko beste zentzumenak erabiliko dituzten pertsonak.

Itsutasunera iritsi gabe, ikusmenaren egituran eta funtzionamenduan

alterazioren bat duten pertsonak, ikusmen arrastoa gordetzen dutenak.

(Anbiopalikoak)

Bi hauen artean, alderdi esanguratsuak eta desberdinak daude.

Pertsona itsuen kasuan, hauek informazioa falta dute, hau da, ezin dute inguruko ezer

hauteman, ingurunearekin harremanak izateko beste zentzumenen bidez baliatzen dira.

Gainera, ez daukate imitaziorako gaitasunik, eta gizakiok imitazioaren bidez gauza asko

ikasten ditugu.

Ikusmenaren inguruan alterazioren bat duen pertsona batek aldiz, nahiz eta

informazio aldaketa batzuekin izan informazioa jasotzen dute. Hala eta guztiz ere, esan behar

da, horregatik askotan gauzak interpretatu eta akatsak egiten dituztela. Bitxia bada ere,

pertsonak jarrerarengatik edota jantzien kolore biziengatik bereizten dituzte eta ez aurpegiko

28


ezaugarriengatik.

Pertsona hauek, itsuek ez bezala, hondakinezko ikusmena dutenez, pertzepzio

mailako laguntza handia dauka mugitzeko eta espazioan orientatzeko. Itsuek ordea,

mugikortasunarekin espazioaren antolaketarekin eta autonomiarekin zailtasun handiak izaten

dituzte. Izan ere, oreka arazoak, muskuluen garapen eskasa, koordinazio eskasa, izaten

dituzte besteak beste.

Gure lana egiterako garaian, pertsona itsuetan zentratzea erabaki dugu, izan ere,

interesgarria eta gogorra iruditzen zaigu beraien bizitza eta besteei honen berri eman nahi

diegu. (Mondragon Unibertsitatea, d.g.)

Ikusmen urritasunaren etiologia.

Ikusmen urritasuna dutenek, jatorri ezberdinak izan ditzakete, sortzetikoak edo

eskuratuak. Guztira hiru taldeekin aurkitzen gara: jaio aurrekoa, jaiotzarekin lotutakoa eta jaio

ondorengoa.( Argoiztiar, d.g.)

1. Jaio aurretikoa: Amaren sabelean gene, mutazio edo malformazio baten ondorioz

gaizki ikustea.

2. Jaiotzarekin lotutakoak: Erditzean arazoak direla eta edo haur goiztiarra izatean

aukera nahiko daude haurra ikusmenean urritasuna sortzeko.

3. Jaio ondorengoa: Jaio ondoren, kornearen zauriarekin eta erretinaren

desplazamenduarekin aurki daitezke. Honez gain, ohitura txarrengatik,

traumatismoengatik edo infekzioengatik ikusmen urritasuna sortzea.

28


Ikusmen urritasunaren ezaugarriak.

Ikusmen urritasuna duen haurraren ezaugarri nagusiena honako hau da: ikus

pertzepziorik ez edukitzea. Honen ondorioz, eta batez ere hezkuntza eremua ez bada hona

egokitzen, ezaugarri bereziak izan ditzake hainbat arlotan, besteak beste: (Mondragon

Unibertsitatea, d.g.)

1. Adimenaren alderdian: ume itsuak hezkuntza zailtasunak izaten ditu, imitazioa

egiteko ezintasuna eta kanpo ingurunearekiko motibazio falta dela eta.

2. Hizkuntzaren garapenaren alderdian: orokorrean, nahiz eta salbuespenaren bat

edo beste egon, esan dezakegu ikusmen urritasuna duten pertsonek ez dituztela

ezberdintasun esanguratsuak ikusleekin konparatuz hizkuntzaren garapenean.

Baina batzuetan agertzen diren kasu batzuk, honako hauek dira:

Hitz edo esaldi batzuk esatean erabiltzen ditugun keinuen faltan.

Berbalismoa, hau da, hitzak erabiltzea inplikatuta dagoen kontzeptua

erabili izan gabe.

3. Orientazioaren eta mugikortasunaren arloan: menpekotasuna da itsu batek

pairatzen duen arazorik larriena. Jaiotzaz itsua den haurrak hasiera-hasieratik

egiten dio aurre menpekotasunari. Ondo ikusten duten ikaskideekin alderatuta,

itsuak diren edo ikusmen urritasun larriak dituzten haurrek beranduago garatzen

dute espazioaren antolaketa antzemateko gaitasuna, esate baterako, hurbiltasuna,

ordena, objektuen arteko tartea, etab.

28


2.2. Ikusmen urritasuna duten haurren hezkuntza

Hezkuntzako orrialdean aurki dugunez (2012), ikusmen urritasuna duten haurrek beste

haurren hezkuntza eskubide berbera dituzte. Horregatik, ikasle guztientzako kalitatezko hezkuntza

bidezkoa eta justua eraikitzen laguntzeko konpromisoa eta jarrera dakartza hezkuntza inklusiboak.

Haur eta gazte guztiekin du lotura. Inklusioa prozesu jarraitua da. Prozesu horren bidez, haur eta

gazte guztiek, bazterkeriarik gabe, eskolara joan ahal izatea, eta eskolan parte hartzea eta

arrakasta izatea lortu nahi dugu.

Munduko hezkuntza sistema guztiek egin behar diote aurre haur eta gazteei kalitatezko‐

heziketa bat emateko erronka handiari. Nazioarteko erakunde, konferentzia, adierazpen eta

gomendio guztiek esaten dute hezkuntza sistemek hezkuntza inklusioaren bidea ibili behar dutela‐ ‐

kalitatezko heziketa bat emateko, hau da, heziketa bidezkoagoa eta ekitate handiagokoa lantzeko.

Hezkuntza sisteman eta ikastetxeetan ikuspegi hau indartzeko, ‐ Eskola Inklusiboaren

esparruan Aniztasunari erantzuteko Plan Estrategikoa abiarazi da. Planak bat egiten du UNESCOk

sustatzen duen hezkuntza inklusiboaren jardun ildoarekin; izan ere, erakunde horrek 2015. urtean‐

bete nahi du pertsona guztiei kalitatezko hezkuntza inklusiboa emateko konpromisoa.

Europar Kontseiluak ahalmen urritasunak dituzten pertsonen bizi kalitatea hobetzeko‐ ‐

egindako 2006 2015erako Ekintza Planaren zutabeak dira gomendio horiek. Hauexek dira plan‐

horren helburuak:

1. Pertsona guztiek, ahalmen urritasunaren mota eta maila edozein dela ere, hezkuntza‐

jasotzeko berdintasuna dutela bermatzea, bai eta nortasuna, talentua, sormena eta

gaitasun edo trebetasun intelektualak eta fisikoak ahalik eta gehien garatzen dituztela ere.

2. Ahalmen urritasunak dituzten pertsonek eskolatze arrunta dutela bermatzea, eta agintari‐

eskudunek ahalmen urritasunak dituzten biztanleen premiak betetzeko hezkuntza‐ ‐baliabideak ezartzea bultzatzea.

28


3. Ahalmen urritasunak dituzten pertsonei, edozein adin dutela ere, bizitza osoan zehar‐

laguntzea eta baliabideak ematea ikas dezaten; eta ikasketa faseen arteko bidea eta ikastetik‐

lan egiterako bidea erraztea.

4. Hezkuntza sistemako maila guztietan, haur eta adin txikienetatik hasita, ahalmen‐ ‐urritasunak dituzten pertsonen eskubideekiko errespetuzko jarrera garatzea.

Honi gehituz, hezkuntzako Lege Organikoak, "Ekitatea hezkuntzan” izeneko II. tituluan, 1.

kapituluan, adierazten du “Hezkuntza laguntzaren berariazko premia duten ikasle" izango direla‐

honako hauek:

• Ezgaitasun edo trastorno baten ondorioz hezkuntza premia bereziak behar dituztenak

• Ikaste prozesuan zailtasunak dituztenak

• Goi mailako gaitasunak dituztenak

• hezkuntza sistemara berandu txertatuak

• Kondizio pertsonal edo historial akademikoaren araberakoak

Hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleak

Hezkuntzari buruzko Lege Organikoaren 73. artikuluan esaten denez, "Ezgaitasunak edo

jokabide-nahaste larriak izateagatik eskolatze-aldi batean edo eskolatze osoan berariazko

hezkuntza-laguntzak edo hezkuntza-arretak behar dituztenak dira hezkuntza-premia bereziak

dituzten ikasleak".

Hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleek muga nabarmenak dituzte; beste ikasleek ez

bezalako mugikortasun funtzionala, buruko funtzioa, egokitze-jarrera, ikusmena edo entzumena

dute. Horregatik, beste hezkuntza-proposamen bat behar dute, aparteko laguntza pedagogikoa

edo/eta curriculum-neurriak dituena.

Plan Estrategiko honek “Ezgaitasunaren funtzionamendua” deritzon eredua erabiliko du.

Eredu hori Osasunaren Mundu Erakundeak proposatu zuen Ezgaitasunaren eta Osasunaren

28


Funtzionamenduaren Nazioarteko Sailkapenean (FNS) (Osasunaren Mundu Erakundea, 2011)

Norbanakoaren funtzionamendua definitzen du eredu horrek, norbanakoaren eta bere inguruaren

arteko elkarrekintza oinarri hartuta.

Kontuan hartu behar dugu ahalmen-urritasunak dituzten ikasleek zer laguntza eta zenbat

laguntza behar duten ahalik eta normalen bizi daitezen. Ezinbestekoa da erakundeetako eta

komunitateetako eragileak elkarlanean aritzea.

2.3. Kasu praktikoak.

2.3.1. IBT-CRI zentroa

IBT-CRI-ren berezko izena, “Ikusteko urritasuna duten ikasleak hezkuntzan barne hartzeko

baliabidetegia” da.

Eusko Jaurlaritzako hezkuntza sailak bere baitan duen organismo publikoa da IBT-CRI,

1980tik gaur egun arte, heziketa zentroekin elkarlanean dabilena, ikusmen-urritasuna eta

itsutasuna duten ikasleen inklusioa lortzeko asmotan.

Donostiako IBT-CRI-ko lan taldea, irakasle ibiltariek osatzen dute eta heziketa-mailan

ikusmen-urritasuna duten ikasleen inklusioa lortzea helburu dute.

Bilakaera:

IBT-ren historia orain dela 30 urte hasten da. 80. hamarkada baino lehen, dagoeneko

28


baziren ikasle bat edo beste ikusmen urritasuna zutenak. Haur hauei irtenbide bat eman eta

integratu ahal izateko, Itsuen Guraso Elkartea (AGI) sortu zen 1980an (gaur egun oraindik ere

laguntzak ematen jarraitzen duen elkartea da), eta IBT-ren sorreraren arrazoia ere hauxe bera izan

zen. Garai honetan, Donostiako Zuhazti eskolan gela bat izatea lortu zuten. Normaltasun horren

bila borrokan, LOGSE legearen etorrerarekin batera, haur hauek eskola arruntetan eskolaratuak

izan behar zutela zehaztu zen. Legeak hori zehaztu bazuen ere, haur hauek eskola arruntetan

egoten ziren baina askotan gela berezietan. Hau hautsi nahian, gaur egun, oraindik ere borrokan

ari dira, haur hauek gela arrutetan egon daitezen, gela berezietara ateratzeko beharrik izan gabe

(lanketa berezien kasuan izan ezik).

Beranduago, 1984ean Itsuen baliabidetegia (IBT-CRI) sortu zen, berau Eusko Jaurlaritzaren

Hezkuntza Sailaren menpe dago, erakunde publikoa da, eta AGI-ren helburuak bereganatu zituen.

Giza baliabideak:

Ikusmen-urritasuna duten haurrei laguntzen dieten 15 teknikarik, zuzendariak eta 2

transkribatzaile / adaptatzailek osatzen dute Gipuzkoako Itsuen Baliabidetegiko lan-taldea. Hauek,

beti haurren zentro horretako irakasleekin elkarlanean aritzen dira beraien helburua lortu ahal

izateko. Helburu hori, ikusmen urritasuna duten haurrei edo haur itsuei gizarteratzen eta

eskolatzen laguntzea da. Beraien lan esparrua, 0 urtetatik hasi (jaiotzean duten patologiaren

arabera, hilabeteekin ere hartzen dituzte haurrak arreta goiztiarraren bidez lehenbailehen

emateko laguntza) eta hezkuntza maila guztiak egin artekoa da (lanbide heziketa aukeratzen

dutenen kasuan, hau bukatu arte ematen zaie laguntza), unibertsitatekoak izan ezik (nahiz eta

unibertsitateetan %5 plaza gordeta izan beraientzat). Era berean, Pertsona Helduen Hezkuntzaz

(EPA) eta Hizkuntza-Eskola Ofizialez ere arduratzen dira, eta ikasleon ikastetxe edo zentroei doan

laguntzen diete. Hala ere, kasu batzuetan, ikasketa hauek bukatu baina lehen alta ematen zaie

beraien borondatea dela eta.

Beraien lan egiteko moduari dagokionez, haurrak bertakoak badira, hau da, Donostiakoak

badira, bertan duten zetroan artatzen dituzte. Urruneko kasuetan aldiz, beraien zentro

propioarekin hitz egin eta eskolara bertara joaten da IBT-ko espezialista bat. Hala ere, normalean

28


HHko etapan eta beraien ikaste prozesuaren zehar laguntzaile bat izaten dute hezkuntzatik bidalia

(hezkuntzako langile espezialista tituluduna). Gaur egun, haur itsu batek bere ikasketa prozesuan

dituen laguntzaile, tutore eta irakasleak braillera jakitea miraritzat hartzen da.

HHko etapan, orokorrean oraindik ere haur txikiak direnez, gela arruntean lan egiten dute

gela berezien beharrik gabe. Hala ere, etapa honetatik aurrera, IBT-ko laguntza hori handituz

joaten da beharraren arabera (5 saio astean).

Behin derrigorrezko eskola bukatuta, unibertsitatera joateko aukera egiten dutenen

artean (nahiz eta gutxi izan) ohikoena zuzenbide edo fisioterapia ikasketak egitea izaten da. Izan

ere, logikari begiratzen badiogu, ez luke zentzu handirik izango itsu batek medikuntza ikasketak

egin eta biharko egun batean gaixo bat operatzen aritzeak.

Nahiz eta guk eskola prozesuari buruz hitz egin, behin hemendik aterata lan munduan ere

arazo asko izaten dituzte. Honela gaur egun, 2 itsu egongo dira lanean ONCEko kupoiak saltzen,

nahiz eta hau beraien azken aukeretako bat bezala izan. Errealitateak ahala bultzatuta, gaur egun,

pertsona hauek lan munduan sartzea oso zaila izaten dute, ez bada ONCE bezalako edo halako

pertsonekin lan egiten duten enpresa batean.

IBT-k eskaintzen duena:

GURASO ETA IKASTETXEARI AHOLKULARITZA ESKEINTZEA: Itsumenak eta ikusmen

urritasunek familian eta eskolan duen eragina.

Ikaslearen heziketa prozesuan lanean diharduten PROFESIONALAK KOORDINATZEA.

IKASLEEI LAGUNTZA ZUZENA eskaintzea ohiko ikastetxeetan, ikusmen urritasunak

oztopatzen dituen ikas-prozesuetan.

Laguntza goiztiarra

Braille irakur-idazketa kodearen irakaskuntza

Braille irakur-idazketa kodea irakastea.

Ikusmen urriari dagokion material zehatza erabiltzen irakastea.

Orientazioa eta mugikortasuna, Eguneroko Bizimodurako trebetasunak eta gizarte-

28


trebetasunak lantzeko teknikak irakastea, nork bere autonomia areagotzeko.

Itsuentzako eta ikusmen urria dutenentzako teknologia berriei buruzko informazioa eta

aholkularitza eta teknologiok erabiltzen irakastea.

Hezkuntza ibilbidearen inguruko aholkularitza eta orientazioa.

Ikusmena berriro heztea: ikusmen-hondarra aprobetxatzea, optikaren laguntzaz edo

laguntzarik gabe

Lanbide orientazioa eta aholkularitza.

IKASMATERIALAK EGOKITZEA ETA TRANSKRIBITZEA.

Pedagogia, teknologia, informatika eta oftalmologia mailan ematen diren aurrerapenak

IKERTU, EGUNERATU eta EGOKITU.

IBT-ra iristeko moduak:

Zerbitzua doakoa eta publikoa da, eta bertara iristeko zenbait bide daude:

BERRITZEGUNEAK: irakasleek ikusmen-arazoak antzemateen dituztenean, zonaldeko

Berritzeguneari eskatuko dio esku hartzeko, Berritzeguneak ikaslea ebaluatu dezan.

OSAKIDETZA: Oftalmologia zerbitzuaren bidez, Hezkuntza Sailaren eta Osakidetzaren

arteko hitzarmenari esker, Itsuen Baliabidetegiak (I.B.T.) eskaintzen duen zerbitzuaren

berri ematen zaie laguntza behar duten familiei.

O.N.C.E.: erakunde horrek Euskal Herrian ez du hezkuntza-eskumenik. Beraz, Hezkuntza

Sailarekin elkarlanean ari da sinatutako hitzarmen bati esker, eta familiak beraiengana

jotzen dutenean, I.B.T.-k eskaintzen duen zerbitzuaren berri ematen diete.

A.G.I.: Haur Itsuen Gurasoen Gipuzkoako Elkarteak IBT-k eskaintzen duen zerbitzuaren

berri ematen du.

Familia: Haurra eskolatuta ez dagoenean, familia jarriko da harremanetan zerbitzuarekin

zuzenean.

28


IBT-k duen materiala:

Eusko Jaurlaritzarekin eta ONCE-rekin duen konbenioa dela eta, eskolarako eta etxerako

behar duten materiala eskaintzen diete, izan ere, gaur egun, material hauek erostea oso garestia

baita. Hau hola izanik ere, gehiago behar den kasuetan, IBT-n bertan duten materialetatik

mailegatzen dute. Daukaten material aukeraren artean honako hauek daude:

IDAZKETARAKO TRESNAK ETA OSAGARRIAK

Braille sistemaren ikaskuntza errazten

PERKINS MAKINA

Braille sisteman idazteko makina

Ipuina braillez berridatzita, koloredun marrazkiekin. Itsu diren eta

ikusmen murriztua duten haurrentzat

Testu liburua braillez (interpunto)

Marrazteko tresnak eta marrazkia erliebean egiteko osagarriak. Eskolan

erabiltzeko.

28


Braille hiztuna. Idazteko tresna elektronikoa eta informaziora sartzeko

bidea. Sistema horren bidez, testuak bildu, prozesatu eta editatu ahal

dira.

Braille linea.

Idazketarako eta informazioa eskuratzeko tresna elektronikoa. Braille

terminal bezala jokatzen du PZ rako pantaila aztertzaileekin.

Orientatzeko eta mugitzeko makila.

Xakeko jolas egokitua

Testura ezberdinetako ipuinak.

Erliebean dauden marrazkiak kopiatzeko sistema.

IBT-k egiten den esku hartzea:

28


Esku hartzeari dagokionez, IBT-ko espezialistak, haurrekin lan egiteaz gain, beste talde

batzuekin ere lan egiten dute, hala nola, gurasoekin, irakasleekin… Honela, elkarlanean arituz,

haurraren ikaste prozesua errazagoa izan dadin saiatzen dira zereginetan eta egin beharretan

lagunduz:

Gurasoak: Dakigun bezala, gurasoek beraien haurrak babesteko ohitura dute, hori dela

eta, IBT-ek formakuntza ezberdinak eta aholkularitza zerbitzua eskaintzen dizkie gurasoei.

Irakasleak: Irakasleekin beti koordinazio bat mantentzen da, astean behin bilera bat

eginez, honela haurrak dituen gaitasunen arabera curriculuma egokituz. Metodologiari

dagokionez, metodologia zehatz bat ez dagoenez, dagoena egokitzen saiatzen dira.

IBT-ko profesionalei dagokienez, irakasle bakoitza haur berberarekin urtebete

baino gehiago egoten saiatzen da, atxikimendu harremana sor dadin. Hala eta guztiz ere,

profesional bakoitza 4 urtetik behin aldatu egiten da, izan ere, konfiantza kontuak direla

eta ez baitzaie pertsona berarekin denbora luzez egotea komeni, honela ez balitz, denbora

luzez haurra irakasle berdinarekin egonez gero bere erreferente bakarra bihurtzen da,

gainontzeko tutore eta irakasleek indarra eta autoritatea galduaz.

Haurra edo ikaslea: Normalean, ikaste prozesu motelagoa izaten dute, pairatzen duten

gabezia dela eta. Honi aurre egiteko, HH-e lanketa handia egiten da, memoria eta beste

hainbat gai landuz ( haur “normalak” bezala haur hauetan ere denetik dago, azkarragoak,

motelagoa… beraz, honek ere ikaskuntzan zerikusia izango du). Honekin batera, esan

behar da, oso garrantzitsua dela ikasle itsuekin orden bat eramatea (beraien kokapena

errazteko). Egiten den lanketaren ondorioz, HH-tik normalean, haurrak idazten eta

irakurtzeko gaitasuna lortzen dutela esan daiteke. Hau honela izan dadin, ikasle hauei

besteei bezala esperimentatzen utzi behar zaie, bere ikasketa prozesuan ondo dagoena

ikasi ahal izateko eta baita gaizki dagoena ere. Lehen aipatu dugun bezala, motrizitatea

lantzea oso garrantzitsua da haur hauentzako. Ikusmena ez dutenez, normalean beste

zentzumenak askoz garatuago dituztela ateratzen dira (haurraren arabera).

28


Lehen adierazi dugun bezala, eskolan ematen diren gai ezberdinak kontuan izan

behar dira. Arrazoi hau medio, erabiltzen diren materialak unean lantzen ari diren

gaiarekin lotura izan behar dute, eta ikusmena ez den beste zentzumenak lantzeko aukera

ere eskaini behar dute.

Honez gain, IBT-ren esku hartzea ez da eskola esparrura bakarrik zentratzen,

haratago joaten da, hau da, haur hauek beraien egunerokotasunean behar dituzten

hainbat arlo ere lantzen dituzte (lokarriak lotu, beraien aurpegia garbitu…). Orokorrean,

bizitza “normal” bat egiteko beharrezkoak dituen baliabideak eskaintzen zaizkie.

Honetaz aparte, IBT eta beste elkarte ezberdinetatik, sentsibilizazio kanpaina

ezberdinak egiten dira. Honela, hiru taldeez aparte, bizitza honetako talde handienak

(gizarteak) laguntza emateko gabezia duten pertsonei. Hau lortu ahal izateko IBT-ri

laguntza ematen dienen artean, honako hauek daude:

Hezkuntza Saila

Gipuzkoako Ikusmen Urria Dutenen Elkartea

Centro de Investigación, Desarrollo y Aplicación Tiflotécnica (O.N.C.E.)

Catálogo Publicaciones de Servicios Sociales (O.N.C.E.)

CREENA

Bisita gidatuaren esperientzia pertsonala:

IBT- CRI egindako bisitan, Urtzirekin elkartu ginen. Urtzi bertako irakaslea eta informatikoa

da eta bertan bizi izan dituen esperientzia kontatu dizkigu. Berari esker, IBT-ren inguruan genituen

ezagutzak handitu egin dira eta lan hau egiteko aukera eman digu. Emandako informazioarekin

batera hainbat bitxikeria kontatu dizkigu, baita nolako esku-hartzea hartu behar dugun, zer jarrera

http://www.pnte.cfnavarra.es/creena/

http://www.once.es/serviciosSociales

http://cidat.once.es/

http://www.agielkartea.org/

http://www.hezkuntza.net/

28


duten gurasoek, ikasleak, irakasleak…

6 urte daramatza lanean, baina lana egiteaz gain, berak ere ikusmen arrasto bat daukala

adierazi zigun. Urtzik lanean daraman denboran, ikusmen urritasuna duten ume kopurua handitu

egin da nabarmen; orain dela 6 urte, 80 bat ikasle zeuden, gaur egun, berriz, 130 ikasle inguru

daude. Horietatik 11 ume erabat itsuak dira eta soilik bi 2 HH- ko haurrak dira. Berak momentu

honetan 9 haurrekin ari da lanean.

2.3.2 Once

Zer da ONCE fundazioa?

ONCE-k, 1988an sortu zuen ONCE Fundazioa, desgaitasuna duten pertsonekin lankidetzan

aritzeko eta haiek gizarteratzeko. Merkaturatzen dituen ausazko jokoekin bildutako diruaren

ehuneko handi bat erabili zuen fundazioa abian jartzeko. Espainiako itsuen eta itsutasuna ez den

beste desgaitasun batzuk dituztenen arteko elkartasuna mamitu zen horrela.

Gaur egun, lau milioi lagun baino gehiago dira Espainian desgaitasunen bat dutena. ONCE

Fundazioak bi helburua ditu:

Desgaituak laneratzea, prestakuntza eta enplegu programen bitartez.

Desgaituen irisgarritasun unibertsala lortzea.Kontzeptu horren barruan sartzen da

inguruneak, produktuak eta zerbitzuak ezagutzeko, haietaz gozatzeko eta haiek

erabiltzeko aukera, baita «guztiontzako diseinua» ere.

Erakunde gubernamentala da; hainbat ministeritza eta ONCEren artean osatutakoa. Bere

helburu sozialen eta aldaketa sozial, politiko eta ekonomikoen aurrean egokitze progresiboaren

alde egiten duena. Denbora honetan ONCE Fundazioak pertsona desgaituentzako 80.000 lan postu

sortu ditu.

28


ONCE fundazioak, hainbat zerbitzu ezberdin eskaintzen ditu: Gizarte zerbitzuak,

itsutasunaren prebentzioa, autonomia pertsonala, hezkuntza munduan barneratzea, gortasun-

itsutasuna, prestakuntza eta enplegua, kultura, kirola eta gizarte ongi izatea.

Hala eta guztiz ere, gure kasuan hezkuntza munduan barneratzeari emango diogu

garrantzia, izan ere, gure lanaren oinarritako bat baita.

ONCE fundazioak, hezkuntza munduan barneratzeari dagokionez, honako lan hau egiten

du: ONCE erakundeak hezkuntza eredu barneratzailea bultzatzen du, erakundeko kide diren haur

itsuek Espainiako edozein eskola edo institututan ikasteko aukera izan dezaten. Hori horrela, gaur

egun % 98k jasotzen dute hezkuntza normalizatua. ikusmen desgaitasuna duten 7.500 ikasle

inguru joaten dira eskola arruntetara.

Dena dela, ONCEren talde espezifikoetako 500 profesional ingururen laguntza jasotzen

dute gaztetxoek, ikasketa prozesua erraztu eta ikasgelan erabat integratzeko material irisgarria

eskainiko dizkietenak. Laguntza hori irakasleei, ikaskideei eta familiei ere eskaintzen diete, guztiak

baitaude hezkuntza prozesuan sartuta.

Ikusmen desgaitasuna duten haurrentzako eta gazteentzako irakaskuntza bereziak biltzen

dituen prestakuntza ONCEren erreferentziazko bost zentroren bitartez egiten da. Zentroak

Madrilen, Bartzelonan, Pontevedran, Sevillan eta Alacanten daude. Hezkuntza Baliabideen

Zentroak (CRE) izena dute eta arautu gabeko prestakuntza zikloak eskaintzen dituzte, lan

merkatuaren eskakizunen araberakoak, edo, bestela, haur edo gazte gor-itsuentzako irakaskuntza

espezializazioa.

Braillearen irakaskuntza, egokitutako informatika-ekipoen erabilera, ikasketa-teknikak,

orientazioa eta mugikortasuna, gizarte gaitasunak eta abarrek osatzen dute ikusmen desgaitasuna

duten ikasleek jasotzen duten heziketa espezifikoa. (ONCE, 2015)

Bisitan izandako esperientzia pertsonala:

28


Gure bisitari dagokionez, esan behar dugu ordu beteko Saioa izan zenez, eman ziguten

informazioa nahiko orokorra izan zela.

Saioa, hezkuntza baliabideei lotua zegoen, esate baterako, ukimenezko ipuinak, braillez

idatzitako eduki liburuak, usaimenezko errotulagailuak, forma ezberdinetako ahokatze jokoak

(puzzleak…). Honekin batera, idazmakinak (braille), egokitutako ordenagailuak, mugikorrak

( ahotsen bidez erabiltzen direnak (hoberena iphone) , horrekin batera gaur egun badago aukera

bat, mugikorrean sartzeko liburua eta gero mugikorrak kontatzen dituela.

2.3.3 Gaiaren inguruko gure esperientzia

Lehen aipatu bezala, orokorrean gaiaren inguruan genituen ezagutzak eskasak ziren, baina

gure bizitzan zehar entzun izan dugu urritasun honen inguruko zerbait. Honez gain, taldeko bik,

haur hezkuntzako goi mailako zikloan irakasgai moduan izan genuen “Brailea”.

Ikasturte hasi aurretik, urduritasun handi helarazten zigun gaiak, izan ere, ez genuen aurretik

honen inguruko informazio askorik eta ez genekien zer ikasiko genuen, baina esan behar dugu,

ikasgaia oso interesgarri eta baliagarri izan zela gure bizitzarako. Izan ere, ikasgai honen bidez

balore ezberdinak eskuratu genituen, ikusmen urritasuna dutenekiko sentsibilizazioa landu

genuen…

Irakasle bera ere itsua izateak, ikasgaia oraindik eta gehiago bizitzea ekarri zigun baita mundu

hau hobeto ulertzen ere. Garai haiek gogoraraziz, Santi gure irakaslearekin gogoratu gara eta bere

kasua aztertzea eta lanean txertatzea erabaki digu, guzti honi aberasgarritasuna eta errealismo

puntua emateko. Baina, bere kasua azaldu baino lehen, berak irakatsitako hainbat jarduera

garrantzitsu aipatuko dizkizuegu gure ezagutzak noraino iristen diren ikus dezazuen.

Ikasturtearen lehen zatia teoriari eskaini genion gehien bat, izan ere, beharrezkoa da oinarri

minimo bat izatea mundu hau bere hasieratik ondo ulertzeko. Behin egoeran kokatu, momentu

batez ikusmena kendu ez gero zein galduak sentitzen garen biziarazi zigun, baita ze garrantzi gutxi

ematen diogun daukagunari, ez daukagunaz kexatuz.

28


Honetarako, jarduera ezberdinak egiten genituen, baina guri gehien gustatu zaizkigun atalak bi

izan dira: irakurtze eta idazte prozesua, eta leku batetik bestera mugitzearen.

- Irakurtze/ idazte prozesu honetan ezinbestekoa izan genuen, pertsona itsuen alfabetoa

idaztea, egia da hasiera batean zaila egin zitzaigula, baina erabiltzearen poderioz hizkiak

buruz ikasten joan ginen. Orain erabilera faltagatik ia guztiak ahaztu zaizkigu, baina oso

interesgarria izan zen, hori bai ez genuen begiak itxita irakurtzen, nahiko lan izaten genuen

ikusmenarekin irakurtzen. Alfabetoak honako itxura hau du:

6 puntu hauek konbinatuz osatzen dute alfabetoa eta ondoren irakurri al izateko altuera pixka bat

ematen diote puntuei.

- Leku batetik bestera mugitzeko bi modu ikasi genituen; batetik bi lagunen artean, batak

bestea gidatzen zuen eta bestetik, makilaren bidez. Egia da, hau ere hasiera asko kostatu

zitzaigula, baina pixkanaka berak emandako argibideekin herrian barrena mugitzea lortu

genuen inork ezer apurtu gabe. Honela ibiltzen ginen:

28


Hau guztiaz gain, beste hainbat gauza ere irakatsi zizkigun Santik, egoera gogorrei aurre nola

egin adibidez. Honetarako bere kasu erabili zuen, izan ere, elkarrizketa esan digun moduan, bera

gaztea zela gelditu zen itsu ( begi bat guztiz itsua eta bestean %10 ikusten du), buruko tumore

baten ondorioz eta honek bizitza goitik bera aldatu zion, gustuko zituen gauzak egiteari utzi behar

izan zion eta gauza beste modura egin behar baitzituen, adibidez, asko gustatzen zitzaion gidatzea,

baino ikusmenik gabe ezin du gidatu. Berak azaldu digun moduan, honelako aldaketek asko

markatzen gaituzte, baina inoiz ez zaie borroka irabazten utzi behar.

Aldaketa honi aurre egin ahal izateko, ezinbesteko izan zuen ingurukoen laguntza eta

gertutasuna, izan ere, guztiz autonomo izatetik ezin zuen bere kabuz ia ezer egin eta besteekiko

dependentzia handia sortu zitzaion. Egoera zailak igaro zituela argitu digu, baina ingurukoen

laguntza eta animoekin apurka-apurka gauzak ikasten joan zen eta 24 urte geroago, ia gauza

guztiak berak bakarrik egin ditzakela ziurtatu du, nahiz eta oraindik gauza batzuetan laguntza

behar.

Bide luze honetan, lehen aipatu dugun ONCE fundazioaren laguntza jaso zuen, hala nola,

idazten eta irakurtzen ikasteko, bastoia erabiltzeko… berak argitu digunez, ONCEren laguntzari

esker, fisioterapia ikasi zuen eta gaur egun, bertatik bizi. Honez gain, Tolosako Inmakulada

ikastetxean irakaslea da eta ikusmen urritasunaren inguruan hitzaldiak eman ohi ditu.

Arlo pertsonalak ukituz, ezkonduta dago eta bi seme ditu. Honekin azaldu digu, nahiz eta

urritasun bat izan gainontzeko pertsonak bezalako dela eta ez ikusteak ez diola familia bat izateko

aukerarik kendu. Hori bai, asko botatzen du beraien aurpegi ikustea eta beraiekin zenbait jolasetan

jolastea.

Azkenik, gizartearen inguruan ari zaigu hizketan, esan digunez, gizarteak aurrera pauso

handiak eman ditu, baina orain lan handia egin behar dela uste du, batez ere, autobus paradetan,

bankuetan eta anbulatoriotan. Hala ere, ez du esperantza galtzen, etorkizunean gauzak

eboluzionatzen joango direla, izan ere, bere ustez, itsuak ondo ikusiak daude gizartean eta lan

asko egiten da beraien ongizaterako.

Hau guztia eta gehiago eskaini digu Santik ikusmen urritasunaren inguruan, eranskinetan

txertaturik uzten dugu elkarrizketa osoa eta berari eskerrak ematea bakarrik gelditzen zaigu,

emandako laguntzagatik.

28


3. HAUSNARKETA

Lan hau egin behar genuela aurkeztu zigutenean, gaiaren aukeraketa egin genuen. Guk ez

geneukan oso garbi zein gai aukeratu baina itsuen munduaren inguruko ezagutza falta eta

interesak argi utzi zigun ikusmen urritasuna landuko genuela. Behin gai hau aukeratuta, ONCE

elkartean barneratzea erabaki genuen, ustez gertuko gaia zelakoan eta ezagutza geneukalakoan.

Hala eta guztiz ere, lana egiten joan garen heinean, konturatu gara guk uste baino mundu

zabalagoa dela eta honen inguruko gure ezagutzak nahiko eskasa zela (ikusmen urritasunaren

inguruan lan egiten duten elkarte garrantzitsuagoak badaudela, ONCE ez dela hezkuntzaz

arduratzen,…).

Behin lanari ekin ondoren, eta puntu honetara iritsita, gure lana eta daukagun informazio

berria kontuan izanik, kritika bat egin nahi dugu. Lanean eta elkarrizketan jaso dugun

informazioarekin, esan dezakegu, azkeneko urte hauetan aurrerapausoak egon direla. Adibidez,

alde batetik, aurretik txertatu dugun bezala, CRI zentroko Urtzi kideak esan zigunez:

“Aldaketak eman dira gai honen inguruan eta ematen ari dira. Baina orain

artekoarekin ez da nahikoa, borrokan jarraitu behar daukagu.”

Hala eta guztiz ere, nahiz eta aldaketa hauek eman, oraindik urritasuna, eta konkretuki

ikusmen urritasuna, ez dago guztiz gizarteratua eta normalizatua. Gure lanaren eta CRI-k

planteatzen duenarekin elkarlanean gure nahia egoera hau aldatzea da. Horretarako, zerbait

sartu!!!

Hori dela eta, lanean proposatutako CRI eta ONCE elkartearen eta hauek lan egiten duten

ingurua, ezin hobea iruditu zaigu ikusmen urritasuna azaltzeko, eta bide batez, ikusmen urritasuna

duten pertsonenganako hurbiltasun bat lortzeko. Honekin, espero dugu orain dela 30 urtetik hona

bezala egoera aldatuz joatea eta normalizazio batera iristea. Hala eta guztiz ere, jabetzen gara

egoera hau aldatzeko norbanakoa eta gizartea aldatu behar direla. Baina elkarlanean jarraituz eta

28


halako elkarteen laguntzaz aldaketa horiek lortuko dira.

28


4. ONDORIOAK

Egokitu zaigun lan modularra egitea ez da erraza izan. Nahiz eta lan hau egiten dugun

lehenengo aldia ez izan, zalantza asko izan ditugu eta betiko nerbioak ere hor egon dira. Hasieran,

ideia bat behar genuen lana hasteko, baina nahiko erraza izan zen aukera, azkenean, ikusmen

urritasunaren gaiaz ez gara asko mintzatzen, eta honi aurre egin nahian ikusmen urritasuna

aukeratzea erabaki genuen. Gaia bagenuen, beraz, baina oso zabala eta honen barruan

konkretatzea behar genuen, egin behar genuen lanak gure graduko asignaturekin zerikusia izan

behar zuela kontuan izanik. Baina, hori ez zen nahikoa, gure lana berria eta ezberdina izatea nahi

baikenuen.

Ikasturtearen bigarren lau hilabetean, pentsatzen hasi ginen, eta ideia pare bat buruan

eduki ondoren, azkar erabaki genuen zein izango zen. Gure erabakia beraz, ikusmen urritasuna

izan zen, eta honen barnean ONCE fundazioa izan zen, gai honen inguruan fundaziorik ezagunena

baitzen. Lana aurrera eraman ahala eta ideia ona izan arren, beste zenbait arlo kontuan izan behar

genituela ohartu ginen, adibidez, garrantzitsuenetako bat CRI zentroa kontuan izatea.

Esan behar dugu, lan asko dakarrela halako gai zabal baten inguruan lan bat egiteak,

alderdi asko izan behar baitira kontuan eta honek arazo bat baina gehiago sortu dizkigu lana

egiteko garaian. Aurretik aipatu bezala, lan hau egiteko garaian gaia oso zabala denez arazoak izan

ditugu eta denbora gutxi izan dugunez, ez dugu nahi adina ikertzerik izan. Jabetzen gara lan hau

hobeto egin daitekeela baina denbora kontuan izanda ezin izan dugu gehiago ikertu.

Gure ideia, funtsean ona da, baina konturatu gara, zein garrantzitsua den ideiak argi eta

garbi izatea eta lanaren estruktura on bat egitea. Hori horrela ez bada, lana egiterakoan zalantza

eta zailtasun gehiago agertzen baitira.

Ideia lantzerakoan ere garrantzitsua da informazio egoki eta garrantzitsu bat izatea, baina

28


aldi berean ordea, informazio gehiegi pilatzen da eta gero lanean hasterakoan zailtasunak

agertzen dira. Hortaz, gure ustez lan on bat egin ahal izateko ez da ideia on bat izatean bakarrik

zentratzen.

Bukatzeko, zenbait erabaki hartzea kosta bazaigu ere, oso gustura aritu gara lanean.

Interesgarria iruditu zaigu lan modularra egitea eta gaiaren inguruan gure lan propio bat sortzea.

Taldeko kideen artean konfiantza hartuz, lana banatuz eta denon artean hitz eginez, alderdi

ezberdinak aztertu ondoren erabakiak hartu ditugu. Hortaz, lanaren alderdi positiboarekin

geratzen gara, agian, etorkizun hurbil batean gure lanean zerbaitetarako balioko duela uste

baitugu.

28


28


5. BIBLIOGRAFIA

AISIA (Urtxintxaren webgunea).

Hartua: 2014ko urriaren 15n.

Erabilgarri: http://www.aisia.net

ARGOIZTIAR (Arreta goiztiarraren web gunea)

Hartua: 2015/02/19

Erabilgarri: https://argoiztiar.wordpress.com/2011/03/17/ikusmen-urritasuna/

HEZKUNTZA (Hezkuntza sailaren web gunea)

Hartua: 2015/03/25

Erabilgarri:http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.eus/r43573/es/contenidos/informacion/

dg_publicaciones_innovacion/es_escu_inc/adjuntos/

16_inklusibitatea_100/100011e_Pub_EJ_Plan_diversidad_e.pdf

HIK HASI (HIK HASI aldizkaria).


Erabilgarri: http://www.hikhasi.eus

IBT-CRI (Ikusmen urritasuna duten ikasleak hezkuntzan barne hartzeko Baliabidetegia).


Erabilgarri: http://www.crigipuzkoa.com/atencion-temprana.php

http://www.crigipuzkoa.com/atencion-temprana.php

http://www.hikhasi.eus/

http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.eus/r43573/es/contenidos/informacion/dg_publicaciones_innovacion/es_escu_inc/adjuntos/16_inklusibitatea_100/100011e_Pub_EJ_Plan_diversidad_e.pdf



https://argoiztiar.wordpress.com/2011/03/17/ikusmen-urritasuna/

http://www.aisia.net/

28


MONDRAGON UNIBERTSITATEA/HUHEZIKO FAKULTATEA (Irakasleentzako gida)

Hartua: 2015/03/30

Erabilgarri: https://irakasleentzakogida.wordpress.com/urritasunak/ikusmen-urritasun

ONCE (Organización Nacional de Ciegos Españoles).


Erabilgarri: http://www.once.es/new

http://www.once.es/new

https://irakasleentzakogida.wordpress.com/urritasunak/ikusmen-urritasun

28


6. ERANSKINAK

ELKARRIZKETA

1. ¿Desde cuándo y por qué motivo eres ciego?

En el año 1991 tuve un tumor en la cabeza, por el que fui intervenido quirúrgicamente tres

veces. Tras la tercera operación caí en coma pero al final conseguí darle la vuelta a la situación.

El tumor me dañó los nervios ópticos que comunican los ojos con la corteza cerebral y por

ello me afectó a la visión. Desde entonces veo muy poco y con gran dificultad. Por el ojo derecho

no veo nada y por el izquierdo tan solo un 10%.

2. ¿Cuántos años llevas ciego?

Como he dicho fui intervenido del tumor en el año 1991, por lo que llevo 24 años viendo

mal. Contando con que en la actualidad tengo 44 años más de la mitad de mi vida me la he pasado

viendo mal.

3. ¿Cómo llevaste el cambio de ver a no ver?

Al principio, cuando perdí la vista fue todo bastante complicado. Realmente dependía de

todos para hacer cualquier cosa. Era bastante frustrante. Lo que es verdaderamente importante

para afrontar una cosa así es tener un entorno positivo y potente. Gracias a Dios yo lo tenía. Esto

es lo que hace que salgas pronto del agujero donde la vida te ha metido.

Es cierto que todas las personas que sufren un proceso traumático como es perder la vista

caen en depresión. El entorno es el que te ayuda a salir de dicha depresión. También juega un

papel importante la personalidad que tenga cada uno. En mi caso creo que fue más por el entorno

que por mi forma de ser.

28


Es cierto que ante una situación como la que pasé mucha gente culpabiliza a la vida, a Dios

o a yo qué sé su mala suerte por haber tenido un tumor. En mi caso nunca me hice la pregunta

famosa de “¿Por qué me ha tocado a mí?”. Al contrario, mi pregunta era “¿Y por qué a mí no y a

otro sí?”. Es absurdo lamentarse, porque el pasado no se cambia por lamentarse.

4. ¿Recibiste alguna ayuda de algún centro como la ONCE?

Cuando perdí la vista me afilié a la ONCE. Allí me enseñaron el Sistema Braille para poder

leer y escribir. También aprendí el funcionamiento de aparatos tecnológicos para ciegos. Hay unos

programas de ordenador basados en soporte sonoro, y ordenadores específicos para ciegos que

utilizan el sistema braille.

De todo lo que me ha ofrecido la ONCE, lo que me resulta más importante es la

rehabilitación que hice para aprender a moverme con un bastón.

Gracias a la ONCE pude estudiar la carrera de Fisioterapia en la escuela universitaria de la

ONCE en Madrid.

La ONCE me ha puesto los materiales necesarios para poder trabajar, como son el

ordenador de ciegos y el programa de voz para el PC.

5. ¿En qué cambió tu vida?

Mi vida ha cambiado, no cabe duda. Antes podía hacer cosas que ahora ya no las puedo

hacer. Una de ellas es conducir. Me encantaba conducir. Es una de las cosas que más me cuesta

aceptar. Otra cosa que me da bastante frustración es no poder montarme en bici y acompañar a

mis hijos por el bidegorri.

El tema del cine también se ha visto afectado por mi falta de visión. Depende del tipo de

película que sea me cuesta mucho trabajo seguirla. Prefiero las pelis en las que hay mucho

diálogo, porque las de acción mejor las dejamos…

6. ¿Qué límites tuviste en tu proceso de aprender? ¿Y ahora en tu proceso de enseñar?

28


Al principio me costó mucho aprender el Braille. Me resultó bastante complicado todo lo

referente a la movilidad. Me daba mucho miedo enfrentarme a la sociedad y al entorno ayudado

únicamente con un bastón de ciego. Es muy duro.

Hasta que me acostumbré a mi nueva situación hacía frente a todo desde una mentalidad

de persona vidente, y no como invidente. Un ejemplo es como cuando llenamos el agua del grifo y

sale turbia. Hay que dejar que repose un rato para que la suciedad caiga al fondo y de nuevo

aparezca el agua cristalina. Cada persona necesita un tiempo diferente para que su agua se vuelva

transparente. Una vez que asimilé mi situación y me di tiempo, creo que todo fue más fácil.

7. ¿Cómo te resuelves hoy en día?

Gracias a mi rehabilitación se puede considerar que soy una persona bastante capacitada.

La nueva tecnología en aparatos (relojes parlantes, despertadores, termómetros con voz y un

sinfín de artículos más), así como programas informáticos e impresoras me hacen la vida más

agradable.

En el tema de movilidad y medios de transporte no tengo problema. Me manejo bien con

trenes y autobuses. También es cierto que si me dicen que me llevan en coche ¡genial! Es lo que se

llama la ley del mínimo esfuerzo.

8. ¿Qué dificultades tienes en el día a día?

Me suele costar trabajo encontrar cosas cuando no están en su sitio o cuando no me

acuerdo dónde las he puesto.

Tampoco es fácil para mí reconocer los colores de la ropa. En ocasiones he salido de casa y

me he dejado dada alguna luz.

El tema de los autobuses es algo complicado, porque no sé qué autobús es el que se

acerca. Lo mejor es preguntar.

Me suele ayudar ir contando los pasos que hay, por ejemplo, desde la esquina hasta la

tienda de informática donde voy. Cosas así.

9. ¿Crees que la sociedad de hoy día está preparada para los ciegos? ¿Qué cambiarías?

28


Cada vez se tiene más en cuenta a las personas con problemas en la vista: señales

acústicas en los semáforos, indicación de paradas por voz en los trenes, etc.

Lo que propondría sería que en todos los medios de transporte existiera una información

por voz de las paradas, hacia dónde va ese autobús, o en qué andén sale el tren tal o cual.

Otra cosa que cambiaría es que en los ambulatorios pusieran los marcos de las puertas de

color diferente al de la pared, para que personas con poca visión pudieran encontrarlas más fácil.

La KUTXA debería mejorar bastante su accesibilidad para ciegos, sobre todo en sucursales

con varias ventanillas. El ciego no sabe a cuál dirigirse. Por no saber no sabe ni el número del turno

que le ha tocado.

Otra cosa que me quema mucho es tener que hacer carrera de obstáculos por la calle.

Cuando paso por delante de las fruterías tengo que esquivar las cajas de frutas que ponen en las

fachadas. Los bares sacan terrazas con mesas y sombrillas que es una locura, por no decir esa

mesita típica con dos sillitas para los fumadores, justo al lado de la puerta del bar. En fin, es una

locura para un ciego.

10. ¿Qué visión tiene la sociedad sobre los ciegos?

Los ciegos en general son bien vistos por la sociedad. Creo que los ven como gente

capacitada. Me imagino que habrá quien los mire con lástima o pena, sobre todo gente mayor. En

fin, para todos los gustos.

Por desgracia todavía mucha gente relaciona a persona que va con bastón de ciego con

ciego total y vendedor de cupones. No se plantea que hay restos visuales y que se pueden dedicar

a otras cosas.

11. Si por un momento te dan la opción de ver ¿qué te gustaría ver?

Lo primero que me gustaría ver es la cara de mis hijos. Luego a mi mujer y al resto de mi

familia.

12. ¿En qué trabajas?

Soy fisioterapeuta y profesor.

28


Lan Modularra ( ikusmen urritasuna)

Documents

Transcript of Lan Modularra ( ikusmen urritasuna)