KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4....

35
Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009 1 KALIGRAFIA: PENTSATUZ ETA EGINEZ 2. SEKUENTZIA DIDAKTIKOA: LETRA LARRIETATIK XEHEETARA IZENA ETA ABIZENA: _______________________________________________

Transcript of KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4....

Page 1: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

1

KALIGRAFIA: PENTSATUZ ETA

EGINEZ

2. SEKUENTZIA DIDAKTIKOA: LETRA LARRIETATIK XEHEETARA

IZENA ETA ABIZENA:

_______________________________________________

Page 2: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

2

2. SEKUENTZIAREN HELBURUAK:

1. Arlo kognitibo-emozionala. Letra larrietatik xeheetarako urratsa egitean umeek letra xeheei buruz zer uste duten (zer esaten duten) aztertu nahi da: zer iruditzen zaien zaila, zergatik… Asmoa da beren zailtasunak ahoz adieraztea, beldurrak agertzea, egiten dituzten “akatsak” ozen esatea…

2. Arlo motorra (praxia, emaitza). Letra xeheak nola egiten dituzten aztertu nahi da: noranzkoa zein den, zenbat zatitan egiten duten letra bakoitza (idaztresna zenbat aldiz altxatzen den), inbertsiorik dagoen, letra zatiak gehitzen edo gutxitzen diren…

3. Arlo kognitibo-motorra. Letrak egitean zer neurritan diren kontziente aztertu

nahi da; haurrek egiten dutena aztertuz, hausnartuz, mugimenduen kontzientzia zenbaterainokoa den jakin nahi da. Kontzienteago izate horrek lagundu egingo die ziurrenik mugimenduak hobetzen.

4. Arlo soziala. Taldearen (elkarrekintzaren) ekarpenaren onurak aztertu nahi

dira: 5. Letra xeheen onurak azaldu (larriekin baino denbora gutxiago behar da idazteko, nahiz eta hasiera batean horrela izan ez), eta trantsizioko aldian larriak eta xeheak tartekatzea normala dela adierazi. 6. Letra bat egiteko alternatiba bat baino gehiago aurkeztu, eta loturari eta ulergarritasunari begira aukeran eman (x, z, k, b adibidez). Umeek ez dakite zer letra mota komeni zaien testua argiago gelditzeko eta lotura errazagoak izateko, modu ekonomikoan idazte aldera.

12 egun (7 familia; egun batean hausnartu, eta beste batean fitxa egin)

Page 3: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

3

II. EBALUAZIO-PROBA: FORMA

(SEKUENTZIA DIDAKTIKOEN AURRETIK EGITEKO) IZENA: ABIZENA: 1. IDATZI ZURE IZENA LETRA LARRIZ. ONDOREN, XEHEZ.

IZENA: ___________________________ ___________________________ IDATZI ZURE ABIZENA LETRA LARRIZ. ONDOREN, XEHEZ.

ABIZENA: __________________________ ___________________________ 2. IDATZI ABEZEDARIOA XEHEZ. A ____________ N ____________ B ____________ Ñ ____________ (C) __________ O ____________ D ____________ P ____________ E ____________ (Q) __________ F ____________ R ____________ G ____________ S ____________ H ____________ T ____________ I ____________ U ____________ J ____________ (V) __________ K ____________ (W)___________ L ____________ X ____________ M ____________ (Y) ___________ Z ____________

Page 4: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

4

3. ABEZEDARIOKO ZER LETRA XEHE IRUDITZEN ZAIZKIZU ERRAZENAK? ZERGATIK? PENTSATU PIXKA BAT ETA IDATZI. ______________________________________________________________________ 4. ZER LETRA XEHE IRUDITZEN ZAIZKIZU ZAILENAK? ZERGATIK? PENTSATU PIXKA BAT ETA IDATZI. ______________________________________________________________________ 5. ZENBAT ERA EZAGUTZEN DUZU LETRA XEHE HAUEK EGITEKO? SAIATU a, b, k, p, s, z LETRAK HAINBAT MODUTAN EGITEN. A_____________________________________________________________________ B_____________________________________________________________________ K_____________________________________________________________________ P_____________________________________________________________________ S_____________________________________________________________________ Z_____________________________________________________________________ 6. EGIN O LETRA XEHEA: ________ BIRIBILAREN ZEIN PUNTUTATIK (GOITIK, EZKERRETIK, BEHETIK, ESKUINETIK) HASTEN DUZU O LETRA ETA ZEIN NORANZKOTAN EGITEN DUZU?

BEHETIK

GOITIK

EZKERRETIK

ESKUINETIK

Page 5: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

5

ERLOJUAREN ORRATZEN NORANZKOAN

BESTE ALDERA 7. EGIN EZAZU B LETRA XEHEZ: _____________ ZER ITXURA DAUKA?

L XEHEA DIRUDI (behia jarri beharrean lehia jarri duela dirudi)

B XEHEA DIRUDI 8. EGIN P XEHEA: ________. NOLAKOA DA ZURE p LETRAREN MAKILA?

LABURRA (n DIRUDI)

ERTAIN-LUZEA 9. NONDIK HASTEN DUZU x LETRA?

EZKERRETIK (1) ESKUINETIK (2) 10. EGIN u LETRA XEHEA: ________ ORAIN, EGIN v LETRA XEHEA: ________ DESBERDINTZEN AL DIRA ZURE u ETA v LETRAK?

EZ BAI

Page 6: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

6

ZERTAN? _____________________

11. ZENBAT MUGIMENDUTAN EGITEN DUZU k LETRA?

HIRU MUGIMENDUTAN

BI MUGIMENDUTAN 12. IRAKASLEAK ESAN DU IDAZKERA HORI EZ DELA ULERTZEN. ZER IRUDITZEN ZAIZU? ZER HOBETU BEHARKO LUKE?

Almandozetik etorri gara ama eta biok. ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________

Page 7: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

7

1. FAMILIA Egun 1:

GATAZKA KOGNITIBOAK

1. KONTURATU ZARETE INOIZ LETRAK FORMAREN ARABERA FAMILIAKA MULTZOKATU DITZAKEGULA?

(1. familia) O, A, D, G, C, Q (2. familia) E, L, B, F, H (3. familia) N, Ñ, M, P (4. familia) R, S, X, Z

(5. familia) U, Y, V, W (6. familia) I, J, K, T

2. NOLA EGITEN DITUZU LETRA BIRIBIL HAUEK XEHEZ?

O ____________ G ____________

A ____________ C ____________

D____________ Q _______ 3. AZTER DITZAGUN A, O, D, G ETA ERDERAZKO C ETA Q LETRA XEHEAK. ZERGATIK ESAN DEZAKEGU FAMILIA BAT OSATZEN DUTELA? ______________________________________________________________________

4. HONA HEMEN BIRIBILDUN XEHEEN FAMILIA

Pentsatu pixka bat (errepikatu letra bakoitza koadernoan behar duzun beste

aldiz):

Page 8: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

8

5. EGIN EZAZU O LETRA XEHEZ: _____________ ZEIN NORANZKOTAN EGITEN DUZU o LETRA?

ERLOJUAREN ORRATZEN NORANZKOAN

BESTE ALDERA

6. BIRIBILAREN ZER PUNTUTATIK HASTEN DUZU o LETRA ?

BEHETIK

GOITIK

EZKERRETIK

ESKUINETIK

7. IDATZI A LETRA XEHEZ: _____________ IDAZTRESNA ALTXATZEN DUZU BUZTANA JARTZEKO ALA DENA JARRAIAN IDAZTEN DUZU?

ALTXATU JARRAIAN

8. BEGIRATU ZER GERTATZEN DEN a, g, d EDO q LETRA, EZKERRETIK HASTEN BADUZU, GOIAN HASTEN BADUZU EDO ERLOJUAREN ORRATZEN NORANZKOAN EGITEN BADUZU. BUZTANA NOLA JARTZEN DIOZU? ___________________________________

Page 9: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

9

9. ZER GERTATZEN DA BIRIBILAK EZ BADITUGU IXTEN, HAU DA, IREKITA UZTEN BADITUGU?

(patata) ______________________________________________________________________ 10. ZER GERTATZEN DA A LETRA XEHEARI EZ BADIOGU BUZTANA JAISTEN?

(txalupa) ______________________________________________________________________ 11. ZER GERTATZEN DA O LETRARI KIRIBILA OSO BEHEAN EGITEN BADIOGU?

(orraztu) ______________________________________________________________________

12. HOBERENA DA GOIAN ESKUINEAN HASI ETA ERLOJUAREN KONTRAKO NORANZKOAN EGITEA. BIRIBILA ITXITA, GAINERA. FORMA HAUEK BULTZATUKO DITUGU.

Page 10: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

10

2. eguna

Gogoratu atzo ikusi genuela a, o, d, g, c, q familia. Eskuinetik hasi eta ezkerrerantz bira egitea zen hoberena. Saia zaitez gaur ere. ADI! BIRIBILAREN ESKUINETIK HASI, EZKERRETARANTZ JOAN

ETA BIRIBILA ITXI.

ADI! NAHI BADUZU O LETRARI KIRIBILA EGIN DIEZAIOKEZU. HORI BAI, GOIKO ALDEAN EGIN ETA TXIKIA IZAN BEHAR DU.

Honela ez! 1. BIRPASATU PUNTUTXOAK:

2. MARKATIK HASITA, ZUK EGIN o, a, d, g, c eta q:

Page 11: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

11

3. ZUK BAKARRIK EGIN o, a, d, g, c eta q: ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________

4. OSATU HITZ HAUEK, o, a, d edo g LETRAK ERABILIZ:

BAT b t HAMAR h m r ZERO zer HOGEI h ei LAU l u MILOIA mil i BOST b st DOZENA zen ZAZPI z zpi ZENBAKIAK zenb ki k

5. OSATU JANARI HAUEN IZENAK, o, a, d, g, c edo q LETRAK ERABILIZ:

LARANJA l r nj TOMATEA t m te MADARIA m ri ONDDOA n

ROSQUILLA r s uill

AZALOREA z l re = COLIFLOR lifl r PIPERMINA pipermin = GUINDILLA uin ill

TIPULA tipul = CEBOLLA eb ll

Page 12: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

12

2. FAMILIA

3. eguna

GATAZKA KOGNITIBOAK

1. NOLA EGITEN DITUZU ZUK LETRA HAUEK XEHEZ?

E ____________ B ____________

L ____________ H ____________

F ____________

2. AZTER DITZAGUN E, L, B, F, H LETRA XEHEAK. ZERGATIK ESAN DEZAKEGU FAMILIA BAT OSATZEN DUTELA? ______________________________________________________________________ 3. HONA HEMEN KIRIBILA GOIAN EDUKI ETA EZKERREKO ALDETIK HASTEN DIREN LETRA XEHEAK (e LETRAK IZAN EZIK, BESTE GUZTIEK GOIKO PARTEA DAUKATE).

4. EGIN EZAZU E LETRA XEHEZ: _____________ NONDIK HASTEN DUZU? EZKERRETIK HASTEN AL DUZU ALA ESKUINETIK (BEHETIK)? EZKERRETIK

ESKUINETIK (BEHETIK)

5. EGIN EZAZU B LETRA XEHEZ: _____________ ZER ITXURA DAUKA?

l LETRA DIRUDI (behia jarri beharrean lehia jarri duela dirudi)

Page 13: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

13

b DIRUDI 6. EZKERRETIK ESKUINERA IDAZTEN DUGUNEZ, EZKERRETIK HASIKO DITUGU LETRA HAUEK, ETA, AURRERAGO LOTURAK LANDUKO DITUGUNEZ, FORMA HAUEK BULTZATUKO DITUGU.

Page 14: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

14

4. eguna

Gogoratu atzo ikusi genuela 2. familia. Ezkerretik hasiko ditugu, eta mugimendu jarraitu batean egingo. 1. BIRPASATU PUNTUTXOAK:

Page 15: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

15

2. GEZITIK HASITA, ZUK EGIN e, l, h, b eta f LETRA XEHEAK:

3. ZUK BAKARRIK EGIN e, l, h, b eta f LETRA XEHEAK: ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ 4. OSATU ANIMALIA HAUEN IZENAK, e, l, f, h edo b LETRA XEHEAK ERABILIZ:

JIRAFA jira a HIPOPOTAMOA ipopotamoa

LEMURRA murra ELEFANTEA ant a

ERRINOZEROA rrinoz roa LOROA oroa

ia oia BEHIA LEHOIA

Page 16: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

16

3. FAMILIA

5. eguna GATAZKA KOGNITIBOAK

1. NOLA EGITEN DITUZU ZUK ARKUAK DITUZTEN LETRA HAUEK XEHEZ?

N ____________ M ____________

Ñ ____________ P ____________

2. ZERGATIK ESAN DEZAKEGU FAMILIA BAT OSATZEN DUTELA n, ñ, m, p LETRA XEHEEK? ______________________________________________________________________

3. NONDIK HASTEN DUZU n LETRA?

BEHETIK GOITIK

4. ZURE M XEHEAK n DIRUDI?

BAI

EZ

5. ZURE N XEHEAK m DIRUDI?

BAI

EZ

6. p LETRA EGITEKO IDAZTRESNA ALTXATU EGITEN AL DUZU? HAU DA, BI ZATITAN EGITEN AL DUZU?

ALTXATU

JARRAIAN

Page 17: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

17

7. NOLAKOA DA p LETRAREN MAKILA?

LABURRA (n DIRUDI)

ERTAIN-LUZEA

8. GARRANTZITSUA DA GOITIK HASI ETA ARKUAK ZENBATZEA. GARRANTZITSUA DA BEHETIK GORA ETA JARRAIAN EGITEA ARKUA(K). BESTELA, ONDO EZ ULERTZEAZ GAIN, MANTSOAGO IDAZTEN DA. GUK LETRA MOTA HAUEK HOBETSIKO DITUGU.

Page 18: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

18

6. eguna

Gogoratu atzo ikusi genuela 3. familia. Goitik hasiko ditugu letra hauek, arkuak zenbatu, dena jarraian egin. Hobeto ulertuko dira horrela letrak; argiago geldituko dira.

1. BIRPASATU PUNTUTXOAK:

2. MARKATIK HASITA, ZUK EGIN n, ñ, p eta m LETRA XEHEAK:

3. ZUK BAKARRIK EGIN:

______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________

Page 19: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

19

4. OSATU NESKA-MUTIKO HAUEN IZENAK ETA EUSKAL JANTZIEN IZENAK, n, ñ, m edo p LETRAK ERABILIZ:

IÑIGO I igo GARBIÑE Garbi e

1

1. TXAPELA txa ela 2. ALKANDORA alka dora 3. PRAKAK rakak 4. LEPOKO ZAPIA le oko za ia 5. PATRIKA atrika 6. GONA go a

7. MANTALA a tala

8. ESPARTINAK es arti ak

1 Zarauzko Udalak Zarauzko Euskal Jaien 75. urteurreneko “Herri janzkera” (1999) liburuxkatik ateratako irudia.

Page 20: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

20

4. FAMILIA

7. eguna GATAZKA KOGNITIBOAK

1. NOLA EGITEN DITUZU LETRA HAUEK XEHEZ?

R ____________ X ____________

S ____________ Z ____________

2.ZERGATIK ESAN DEZAKEGU FAMILIA BAT OSATZEN DUTELA r, s, x ETA z LETRA XEHEEK? ______________________________________________________________________

3. NONDIK HASTEN DUZU x LETRA XEHEA?

EZKERRETIK (1) ESKUINETIK (2)

4. HARI FORMA AL DAUKA ZURE r LETRAK?

BAI

EZ

5. NOLAKOA DA ZURE S XEHEA? R XEHEA DIRUDI PUNTA BAT DAUKA GOIAN EDO ARGI ULERTZEN DA

Page 21: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

21

6. ZURE Z XEHEA NOLAKOA DA, LABURRA EDO LUZEA?

LABURRA

LUZEA

z LUZEA EGITEN BADUZU, z EDO j DIRUDI?

j DIRUDI

z DIRUDI 7. BEGIRATU LETRA BEREZIEN FAMILIA HONI. GARRANTZITSUA DA ANGELUAK EGITEA ETA x ESKUINEKO ALDETIK HASTEA.

Page 22: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

22

8. eguna

Gogoratu atzo ikusi genuela 4. familia. Angeluak egin, eta x letra eskuineko aldetik hasi.

1. BIRPASATU PUNTUTXOAK:

2. MARKATIK HASITA, ZUK EGIN r, s, x eta z LETRA XEHEAK:

3. ZUK BAKARRIK EGIN:

______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________

Page 23: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

23

4. OSATU HITZ (ONOMATOPEIA) HAUEK, r, s, x edo z LETRA XEHEAK ERABILIZ:

ZIRIMIRI i i mi i PLISTI-PLASTA pli ti - pla ta

XUXURLATU u u latu KOXK EGIN ko k egin

ZIRTI-ZARTA i ti - a ta ZAR-ZAR a - a

ÑIR-ÑIR ñi - ñi ZURRUT EGIN u t egin

RUT PURRUT ut pu ut IXIL-IXILIK i il i ilik

Page 24: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

24

5. FAMILIA

9. eguna

GATAZKA KOGNITIBOAK

1. NOLA EGITEN DITUZU ZUK LETRA HAUEK XEHEZ?

U ____________ V ____________

Y ____________ W ____________

2.ZERGATIK ESAN DEZAKEGU FAMILIA BAT OSATZEN DUTELA u, y, v ETA w LETRA XEHEEK? ______________________________________________________________________

3. DESBERDINTZEN AL DIRA ZURE U ETA V XEHEAK?

EZ BAI

EZ BADIRA DESBERDINTZEN, ZER EGIN DEZAKEZU ULERGARRI UZTEKO?

U HONELA EGINGO DUT ________ V HONELA EGINGO DUT _________

4. Y XEHEA NOLA EGITEN DUZU?

BI EDO HIRU ZATITAN (IDAZTRESNA ALTXATUZ)

JARRAIAN

5. W XEHEA NOLA EGITEN DUZU?

BI ZATITAN

JARRAIAN

Page 25: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

25

6. BEGIRATU FAMILIA HONI: u, y, v, w. GARRANTZITSUA DA v LETRARI MARRATXO BAT EGITEA BUKAERAN, u LETRATIK DESBERDINTZEKO. w-RI ERE MARRATXOA EGITEA GARRANTZITSUA DA, u-REKIN EZ NAHASTEKO. y ETA w JARRAIAN EGITEN BADIRA, IDAZTRESNA ALTXATU GABE, AZKARRAGO IDAZTEN DA. (GAINERA BALITEKE ONDO EZ ULERTZEA). GUK LETRA FORMA HAUEK LANDUKO DITUGU.

Page 26: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

26

10. eguna Gogoratu atzo ikusi genuela 5. familia. Garrantzitsua da v letrari marratxo bat egitea bukaeran, u letratik desberdintzeko. w-ri ere marratxoa egitea garrantzitsua da, u-rekin ez nahasteko. y eta w jarraian egiten badira, idaztresna altxatu gabe, azkarrago idazten da. (Gainera baliteke ondo ez ulertzea).

1. BIRPASATU PUNTUTXOAK:

2. MARKATIK HASITA, ZUK EGIN u, v, w eta y LETRA XEHEAK:

3. ZUK BAKARRIK EGIN:

______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________

Page 27: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

27

4. IDATZI HERRIALDEON IZENAK, U, V, W edo Y XEHEAK ERABILIZ:

emen Bots ana YEMEN BOTSWANA

S azilandia SWAZILANDIA

Tai an Zimbab e TAIWAN ZIMBABWE

Mala sia MALAYSIA

T alu TUVALU

K ait Eslo enia KUWAIT ESLOVENIA

Page 28: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

28

6. FAMILIA

11. eguna

GATAZKA KOGNITIBOAK

1. NOLA EGITEN DITUZU ZUK LETRA HAUEK XEHEZ?

I ____________ T ____________

J____________ K ____________

2.ZERGATIK ESAN DEZAKEGU FAMILIA BAT OSATZEN DUTELA i, j, t ETA k LETRA XEHEEK? ______________________________________________________________________ 3. PUNTUA JARTZEN AL DIEZU i ETA j-ri?

EZ BAI

4. MAKILA HORIZONTALA JARTZEN DIOZU t LETRARI?

EZ BAI

5. k LETRA NONDIK HASTEN DUZU?

BEHETIK GORA

GOITIK BEHERA

Page 29: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

29

6. k LETRA ZENBAT MUGIMENDUTAN EGITEN DUZU?

HIRU MUGIMENDUTAN

BI MUGIMENDUTAN

7. k LETRAREN MAKILA BERTIKALAK UKITZEN AL DITU BESTE MAKILAK?

EZ

BAI

8. GARRANTZITSUA DA LETRA FAMILIA HAU GOITIK HASTEA. k-REN KASUAN, BESTE TRAZUAK UKITU BEHAR DU MAKILA BERTIKALA. BESTELA, EZ DA ONDO ULERTUKO LETRA. GAINERA, k HAU BI MUGIMENDUTAN EGITEN BADUGU, AZKARRAGO IDATZIKO DUGU (ZENBAT ETA GEHIAGO ALTXATU IDAZTRESNA, GELDIROAGO, MANTSOAGO IDAZTEN DUGU).

Page 30: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

30

12. eguna Gogoratu atzo ikusi genuela 6. familia. Garrantzitsua da letra familia hau goitik hastea. k-ren kasuan, beste trazuak ukitu behar du makila bertikala; letra ez da ulertuko ondo, bestela. Gainera, k hau bi mugimendutan egiten badugu, azkarrago idatziko dugu (zenbat eta gehiago altxatu idaztresna, geldiroago, mantsoago idazten dugu). 1. BIRPASATU PUNTUTXOAK:

2. MARKATIK HASITA, ZUK EGIN I, J, K eta T LETRA XEHEAK:

3. ZUK BAKARRIK EGIN:

______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________

Page 31: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

31

4. IDATZI MITOLOGIAKO IZEN HAUETAN FALTA DIREN LETRAK:

BASAJAUNAK basa auna GALTZAGORRIAK gal zagorr a TARTALO ar alo ITSAS LAMIAK sas lam a KIXMI xm SORGINAK sorg na IRATXOAK ra xoa OLENTZERO Olen zero

Page 32: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

32

II. EBALUAZIO-PROBA: FORMA (IKASITAKOA EBALUATZEKO)

IZENA: ABIZENA:

1. IDATZI ZURE IZENA LETRA LARRIZ. ONDOREN, XEHEZ.

IZENA: ___________________________ ___________________________ IDATZI ZURE ABIZENA LETRA LARRIZ. ONDOREN, XEHEZ.

ABIZENA: __________________________ ___________________________ 2. IDATZI ABEZEDARIOA XEHEZ. A ____________ N ____________ B ____________ Ñ ____________ (C) __________ O ____________ D ____________ P ____________ E ____________ (Q) __________ F ____________ R ____________ G ____________ S ____________ H ____________ T ____________ I ____________ U ____________ J ____________ (V) __________ K ____________ (W)___________ L ____________ X ____________ M ____________ (Y) ___________ Z ____________

Page 33: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

33

3. ABEZEDARIOKO ZER LETRA XEHE IRUDITZEN ZAIZKIZU ERRAZENAK? ZERGATIK? PENTSATU PIXKA BAT ETA IDATZI. ______________________________________________________________________ 4. ZER LETRA XEHE IRUDITZEN ZAIZKIZU ZAILENAK? ZERGATIK? PENTSATU PIXKA BAT ETA IDATZI. ______________________________________________________________________ 5. ZENBAT ERA EZAGUTZEN DUZU LETRA XEHE HAUEK EGITEKO? SAIATU a, b, k, p, s, z LETRAK HAINBAT MODUTAN EGITEN. A_____________________________________________________________________ B_____________________________________________________________________ K_____________________________________________________________________ P_____________________________________________________________________ S_____________________________________________________________________ Z_____________________________________________________________________ 6. EGIN O LETRA XEHEA: ________ BIRIBILAREN ZEIN PUNTUTATIK (GOITIK, EZKERRETIK, BEHETIK, ESKUINETIK) HASTEN DUZU O LETRA ETA ZEIN NORANZKOTAN EGITEN DUZU?

BEHETIK

GOITIK

EZKERRETIK

ESKUINETIK

Page 34: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

34

ERLOJUAREN ORRATZEN NORANZKOAN

BESTE ALDERA 7. EGIN EZAZU B LETRA XEHEZ: _____________ ZER ITXURA DAUKA?

L XEHEA DIRUDI (behia jarri beharrean lehia jarri duela dirudi)

B XEHEA DIRUDI 8. EGIN P XEHEA: ________. NOLAKOA DA ZURE p LETRAREN MAKILA?

LABURRA (n DIRUDI)

ERTAIN-LUZEA 9. NONDIK HASTEN DUZU x LETRA?

EZKERRETIK (1) ESKUINETIK (2) 10. EGIN u LETRA XEHEA: ________ ORAIN, EGIN v LETRA XEHEA: ________ DESBERDINTZEN AL DIRA ZURE u ETA v LETRAK?

EZ BAI

Page 35: KALIGRAFIA PENTSATUZ ETA EGINEZ Forma - UPV/EHU · nondik hasten duzu n letra? behetik goitik 4. zure m xeheak n dirudi? bai ez 5. zure n xeheak m dirudi? bai ez 6 ... espartinak

Irune Ibarra Kaligrafia: Pentsatuz eta eginez 2 17/09/2009

35

ZERTAN? _____________________

11. ZENBAT MUGIMENDUTAN EGITEN DUZU k LETRA?

HIRU MUGIMENDUTAN

BI MUGIMENDUTAN 12. IRAKASLEAK ESAN DU IDAZKERA HORI EZ DELA ULERTZEN. ZER IRUDITZEN ZAIZU? ZER HOBETU BEHARKO LUKE?

Almandozetik etorri gara ama eta biok. ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________