Inguru lehenengo proiektua

38
ZER EGINGO DUGU ORAIN: BAZKALDU EDO AFALDU?... URTEBETETZE AK LANDU! Haur Hezkuntza 2.miala/31 MATXINSALTOAK Miren Gabiña Herrero Onitza Garitaonaindia Malcolm Iker Diaz de Gereñu Aroa Jimenez Perez Oihane Diez Gonzalez Leire Jimenez Litago

Transcript of Inguru lehenengo proiektua

Page 1: Inguru lehenengo proiektua

ZER EGINGO DUGU ORAIN:

BAZKALDU EDO AFALDU?...

URTEBETETZEAK

LANDU!

Haur Hezkuntza 2.miala/31 MATXINSALTOAK

Miren Gabiña Herrero

Onitza Garitaonaindia Malcolm

Iker Diaz de Gereñu

Aroa Jimenez Perez

Oihane Diez Gonzalez

Leire Jimenez Litago

Page 2: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

1

0. AURKIBIDEA

1. SARRERA…………………………………………………………………………………………………….. 2. orrialdea

2. ESKOLARA BISITA……………………………………………………………………………………….. 3. orrialdea

3. LANAREN JUSTIFIKAZIOA……………………………………………………………………………. 7.orrialdea

4. MATERIAL DIDAKTIKOA DISEINATZEA…………………………………………………………. 8.orrialdea

• 1. JARDUERA: “Urtebetetzea” ipuina

• 2. JARDUERA: “Urtenbetetze” ipuinaren denbora segida

• 3. JARDUERA: Urtebetetzearen errutina

• 4. JARDUERA: Urtebetetzeen ospakizuna

• 5. JARDUERA: Urtebetetze kanta

• 6. JARDUERA: Bizitza argazkien segida

5. HAUSNARKETA………………………………………………………………………………………… 21. orrialdea

6. ERANSKINAK……………………………………………………………………………………………. 23. orrialdea

Page 3: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

2

1. SARERRA

Lan honen bitartez, haurrekin denbora nola landu dezakegun aztertu dugu.

Denboraren nozioa bereganatzea haurrek duten zailtasun orokor bat delako, eta hori kontuan

izanik, denbora zer den ikas dezaten jarduera didaktiko eta ludiko batzuk proposatzea da gure

helburua. Horretarako, denboraren gaian murgildurik landu beharreko kontzeptuak zeintzuk

diren zehaztu ditugu, bestalde, adituek denborari buruz zer dioten ere aztertu dugu, denbora

kronologikoa, historikoa, denboraren nozioa etab. Honekin lotuta, denbora lantzeko gure

inguruan zer nolako materialak aurki genezake ere aztertu dugu, horietako material batzuen

analisia ere eginik. Aipatzekoa da oso material politak aurkitu ditugula, umeei ikasteko eta

jolasteko aukerak ematen dizkieten joku, jolas, ipuin, puzzle... Gainera, eskola batera bisita bat

egiteko aukera izan genuen. Irakaslearekin solasaldi aberatsa izan ondoren, ikasitakoaren

hausnarketa bat egin dugu eta horren arabera, gure proiektua nondik bideratuko dugun eta

zer landu nahi dugun erabaki dugu.

Page 4: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

3

2. ESKOLARA BISITA

Atal honetan eskolara bisita egin ostean ateratako ondorioak azalduko ditugu. Eskolan

denbora lantzearen dinamika zelan burutzen duten aztertu dugu, eta hainbat datu desberdin

bildu ditugu:

Ermuako Eskola Barri ikastola joan gara, eta bertan bost urteko gela bisitatu dugu. Gela

hau, Haur Hezkuntzako bigarren zikloko hirugarren mailan kokatua dago eta denera 23 neska-

mutil dira. Gela antolakuntzari begira, umeak modulu ezberdinetan banatzen dituztela aipatu

zigun, normalean, modulu nagusienak 45 minutukoak izaten direlarik (adb: intentsiboa

(errutinak) tapizan eta txokoak).

Inguruaren ezaguerari begira, hurrengo gaiak jorratzen dituztela azaldu zigun:

gorputza, urtaro ezberdinak, sentimenduak, kultura aniztasuna, gabonak, ihauteriak, ura,

animaliak (proiektuka lan egiten dutenez, umeek dituzten interesen arabera antolatuko da),

oporrak, auzoa. Guzti hau borobiltzeko, material eta jarduera desberdinak erabiltzen dituztela

komentatu zigun, baita irteerak egiten dituztela ere.

Page 5: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

4

Gure asmoa, denbora zelan lantzen den aztertzea zela kontuan hartuta, klasean

lantzen zituzten hainbat jarduera azaltzea eskatu genion, izan ere, gelan egiten diren jarduera

askotan umeak denboraren kontzeptua ulertu eta barneratzeko aukera izaten dute.

Ondorengo hauek dira aipagarrienak:

1. Errutinen bidez, eguneroko ekintzak panel batean jartzen dira. Asteko egunen

panela da hau, eta egun bakoitzean eta momentu bakoitzean egin beharreko lanak

kronologikoki jartzen dira bertan. Era berean, asteko egunak lantzen direlarik,

goizeko jarduerak eta arratsaldeko jarduerak bereizten dira. Horrela umeak asteko

egunen kontzientzia, arratsalde edo goizaren kontzientzia hartzen doaz, bisualki

eta espazioan ordenaturik ikusteko aukera duelako. Ekintzen ordena ikusteko

aukera dute, lehenago eta beranduago kontzeptuak landuz.

2. Honez gain, hizkuntzaren bitartez “egunon”, “arratsaldeon” hitzekin, denboraren

gaia jorratzen da.

3. Psikomotrizitate gelan, saioa amaitu baino lehen, saioa bukatzeko 5 minutu falta

direla esaten zaie. Beraz, denbora mugatua bizitzeko aukera eta pasatzen den

denboraz konturatzeko aukera eskaintzen zaie.

Page 6: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

5

4. Eguraldiaren panelekin hainbat kontzeptu lantzen dituzte: egutegia, zenbakiak,

hilabeteak, urtaroak, zenbat egun falta dira urtebetetze edo jarduera

berezietarako, zenbat egun daude astean, zenbat egunetan egin duen eguzkia,...

Horrela, matematikak lantzeko (zenbakiak, denbora neurtzeko unitateak) aukera

dutelarik.

5. Gelan duten arrainaren bizi prozesuarekin, erritmo biologikoak beraien gorputzetik

kanpo bizi eta ulertzeko gai izango dira.

6. Musika geletan, erritmoa eta denbora lantzeko aukera dute abesti eta jolasen

bitartez.

Beraz, ikus daitekeenez, denbora kontzeptua globalki eta zeharka lantzen dute eta

eguneko jardueren errutinekin, umeek denbora kontzeptua barneratzen doaz, horretarako

material anitza (argazki belkrodunen panela, arbela digitala, abestiak, musika saioak, musika

tresnak) erabiltzen dutelarik.

Eskolara bisita egin ostean, umeekin denbora kontzeptua lantzeko zailtasun handiak

daudela konturatu ginen, eta beraiekin denbora era orokorrean lantzen zela ikusi genuen, izan

Page 7: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

6

ere, beraientzat denbora kontzeptua oso abstraktua baita. Hau dela eta, gauzak sarri

errepikatu behar direla jabetu ginen. Umeek ideiak barneratu arte sarri errepikatu behar dira

jarduerak, askotan errutinetan bihurtuz. Gainera, momentu oro haien bizitzekin eta

esperientziekin zuzenean lotura duten erreferentziak eman behar zaizkie. Erreferentzi hauek,

ekintza ezberdin eta espazio antolamenduarekin lotuta egongo behar direlarik. Azken finean,

“El tiempo y el espacio en la didáctica de las ciencias sociales” testuan esaten duen bezala,

haurrek, denbora nozioa hobeto barneratuko dute baldin eta haien bizi esperientzietatik

abiatzen bagara.

Beste alde batetik, gure proiektua IKT-rekin lotuta zuzena izan behar zuela jakinda,

gelan aurki genezakeen baliabide elektronikoetan ere fijatu ginen eta gelan bertan honako

tresnak aurkitu genituen: ordenagailua, CDrom.ak, interneteko atari ezberdinak, arbela

digitala, argazki kamara,... Nolabait, espero genuena aurkitu genuen ez zegoen berezitasun

handiko aparatu elektronikorik.

Baliabide tekniko eta elektroniko hauek, ekintza eta jarduera ezberdinak jorratzeko

erabiltzen dituzte irakasleek. Adibidez, CDrom-etan jolas ezberdinekin gai ezberdinak

jorratzen dira, hiztegia, ipuina, matematikak, musika, ingelesa... Arbela digitala gelatik kanpo

dago eta astean behin joaten dira honekin jarduera ezberdinak lantzeko.

Gustatuko litzaiguke aipatzea, irakasleak komentatu zigunaren arabera umeek baliabide

hauekiko duten jarrera oso ona dela, asko gustatzen baitzaizkie. Baliabide hauekin egindako

jarduerak, umeentzako oso motibagarriak dira eta beraien atentzioa piztu eta mantentzen

laguntzen dute.

Page 8: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

7

3. LANAREN JUSTIFIKAZIOA

Eskolara joateak denboraren inguruan diseinatutako materialak eta jarduerak egiteko

lagungarria izan zaigu, testuinguru erreal bat ikusteko aukera izan dugulako. Ikusitakoa, gure

proiektuaren oinarria izan da, eta bisita hori izan da gure abiapuntua jarduerak proposatzeko

momentuan.

Honez gain, gaur egun eskoletan egiten den lana ikusi eta ezagutzeko aukera izan

dugu. Errutinak zelan lantzen diren hurbiletik ikusteko aukera izan dugu, hala nola, egutegia,

eguraldia, prikomotrizitatean denbora mugatua...

Aipatu dugun bezala, laneko hainbat erabaki hartzerako orduan, eskolara egindako

bisitan oinarrritu gara eta gure proiektua burutzeko baldintzak zehazterakoan ere, bertan

ikusitakoa kontuan hartu dugu.

Denbora lantzeko jarduera gehienak egunerokotasunean oinarritzen zirela kontuan

izanda, urtebetzeakin lotutako proiektu bat sortzea pentsatu genuen, izan ere, urtebetetzea

bera eta honekin batera lotutako ohitura guztiak umeentzako oso garrantzitsuak direla

konturatu ginen. Beraz, hori guztia aprobetxatuz denbora lantzeko urtebetetzearen gaia

jorratzea oso egokia eta interesgarria iruditu zaigu.

Proiektua 5 urteko haurrei zuzentzea pentsatu dugu, alde batetik bisitatu dugun

eskolako haurrek 5 urte zituztelako eta beraz, jasotako informazio guztia zuzenean

aprobetxatu genezakeelako. Beste arrazoietako bat izan da, nagusiagoak direnez, gaitasun

gehiago dituztela jarduera konplexuagoak eta esanguratsuagoak egiteko. Izan ere,

urtebetetzeen gaia jorratzea nahiko konplexua izan daiteke eta denboraren gaia ere esan

dugun bezala oso abstraktua da. Hori guztiagatik egokiena 5 urteko haurrekin lan egitea dela

erabaki dugu. Proiektu honetan zehar planteatu ditugun jarduera guztiak beraz, bost urteko

haurrei zuzenduak egongo dira, haietako batzuekin hainbat moldaketa burutuko ditugularik.

Denera, sei jarduera proposatu ditugu: ipuin bat, ipuinaren segidak ordenatzeko jarduera bat,

hiru errutina eta kanta bat.

Page 9: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

8

4. MATERIAL DIDAKTIKOA DISEINATZEA

Goian azaldu dugun moduan, gure proposamen didaktikoa URTEBETETZEEN inguruan

izango da eta hauen inguruko ezaugarri asko jorratuko ditugularik. Modu honetan, umeek urte

naturalaren kontzientzia hartzea dugu helburu. Honez gain, umeek denboran zehar haien

gorputzak izan dituzten aldaketez jabetzea nahi dugu, baita denbora nozioak barneratzea eta

egoki erabiltzea ere. Denborarekin lotuak dauden helburuak jorratzeaz aparte (jarduera

konkretu bakoitzean espezifikoki landuko ditugularik), beste hainbat azpi helburu markatu

ditugu; matematika lantzea, hizkuntza gaitasuna lantzea...besteak beste.

Honetarako bost jarduera ezberdin planteatu ditugu: Lehenengo eta behin eta gaian

kokatzeko, umeei "Urtebetetzea" ipuina irakurriko diegu. Honekin lotuta, ipuineko

gertakizunen denbora-segira jarduera egingo dugu. Eta errutinetan zentratuz, lau errutina

mota landuko ditugu; egutegia (bertan urtebetetzeak, hileak, asteak, egunak… jorratuko

ditugu), urtebetetze ospakizuna (koroa eta marrazkia eginez), urtebetetze kanta eta haurren

bizitzako argazkien segida.

Ondoren, jarduera bakoitza banaka eta bertan erabiliko dugun materiala aztertuko dugu:

1- "URTEBETETZE" IPUINA

Jardueraren deskribapena

Umeak borobil erdi batean eseriko dira, irakaslea beraien

aurrean kokatuko delarik. Modu honetan, ume guztiek

ipuinaren irudiak ikusi ahal izango dituzte. Ipuina kontatzen

hasi aurretik, arauak guztion artean birgogoratuko dira,

hurrengo esaldiarekin: "begiak zabalik, belarrik erne, ahoa

itxita eta ipurdia eserita". Ondoren, irakasleak ipuina

irakurriko du, ahots tono egokiarekin eta erritmoa zainduz.

Garrantzitsua izango da, irakasleak "orain", "beranduago",

"gero", "azkenik",... bezalako denbora hitzekin ipuina

kontatzea. Ipuina irakurri ostean, irakasleak haurrei galderak

egingo dizkie: "zelan ospatzen duzue zuen urtebetetzea?",

"zer opari jasotzen duzue?"...

Page 10: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

9

Zertarako nahi dugu? Zer

nahi dugu egin material

honekin?

Batez ere, ipuina irakurri nahi dugu URTEBETETZEAREN gaiari

sarrera bat egiteko. Baita, urtebetzearen kontzeptua

barneratzeko eta ospakizun honen inguruko ohiturak

lantzeko.

Materialaren helburu

espezifikoak

1- Urtebetetzea eta honen inguruko ospakizuna lantzea

2- Denbora antolatzen lagunduko dizkien kontzeptuak

lantzea: "orain", "beranduago", "gero", "azkenik",...

Konpetentzia eta helburu

didaktikoak formulatu.

- Eguneroko jarduerek denboran duten segidaz jabetzea eta

jardueren iraupena intuizioz kalkulatzen hastea (lehenengo

zikloa1. bloke a: ingurune fisiko eta naturalarekiko

interakzioa)

- Denboraren joanean bizimoduan eta ohituretan gertatu

diren zenbait aldaketa identifikatzea (Lehenengo Zikloa. 3.

blokea: kultura eta bizitza gizartean)

�2. mailako helburua:

- Kide garen lehenengo gizarte-taldeak identifikatzea: familia

eta eskola. Era askotariko familia-ereduak, senidetasun-

harremanak, familiako kideak... (lehenengo zikloa 2. blokea:

bizitza ingurukoekin)

Noiz, zein testuingurutan

eta nork erabiltzeko?

Eskolan, gelako irakurketa txokoan denak borobilean eseriak

gaudelarik.

Erabiltzaileen rolak

definitu. Ikasleen

aktibitateak zeintzuk

izango dira?

Irakasleak irakurketa osena egiten duen bitartean, haurrak adi

eta isilik egongo dira. Ondoren, irakasleak interakziorako

galderak plazaratuko ditu eta haurrak parte hartuko dute.

Page 11: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

10

Edukinaren eskema edo

gidoia hiru aspektuak

kontutan harturik:

estetikoa, interakibitatea

eta edukin edukatiboa.

Estetikoki ez da ipuin oso erakargarria, irudiak oso

estereotipatuak egoteaz aparte koloreak ez dira

erakargarriak. Ipuinaren tamaina ere ez da egokia, oso txikia

baita. Honez gain uste dugu, orri bakoitzean elementu gehiegi

agertzen direla. Honek haurren atentzioa galarazi dezake.

Edukiak, esan bezala ez dira guztiz hezitzaileak, familia mota

bakarra adierazten baitu. Horregatik, irakasleak honi buelta

emateko tresnak erabili behar ditu, haurrei haien familien

inguruko galderak botaz eta hausnarketarako bideak

zabalduz.

Page 12: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

11

2- "URTEBETETZE" IPUINAREN DENBORA SEGIDA

Jardueraren deskribapena

Aurretik landutako "Urtebetetze" ipuina ardatza harturik,

irakasleak ipuineko irudiak kartulina txikietan erakutsiko dizkie

haurrei, bakoitzari ipuin osoa banatuz. Hauek, denbora segida

egokian ordenatu beharko dituzte bertan agertzen diren irudiak,

ipuineko gertakizunen ordenaren arabera. Horretarako, haur

bakoitza irudiak koloreztatzeaz aparte, moztu eta orden egokian

pegatu beharko ditu. Hau guztia aurrera eramateko, irakaslearen

laguntza edukiko dute. Galderak eginez eta aurretik landutako

denbora kontzeptuak azpimarratuz ("orain", "beranduago",

"gero", "azkenik",...) .

Zertarako nahi dugu? Zer

nahi dugu egin material

honekin?

Denboran, gauza batzuk lehenago eta beste batzuk beranduago

geratzen direla ulertzea nahi dugu. Eta bizitzan, gertakizun guztiek

orden bat jarraitzen dutela ikastea.

Materialaren helburu

espezifikoak

- Umeek denbora nozioak (hiztegia) ezagutzea eta egoki

erabiltzea.

- Psikomotrizitate fina lantzea.

Konpetentzia eta helburu

didaktikoak formulatu.

- Zenbait eginkizunek eta ziklok duten iraupena kalkulatzea

denbora-unitatetan (eguna, astea, urtaroak, urteak...), eta

eguneroko jarduerak denboran kokatzea (eguna, gaua, goiza,

arratsaldea, astea, jaieguna...). (bigarren zikloa. 1. blokea:

ingurune fisikoa: elementuak, harremanak eta neurria)

-Denboraren joanean bizimoduan eta ohituretan gertatu diren

zenbait aldaketa identifikatzea (3. blokea: kultura eta bizitza

gizartean)

Noiz, zein testuingurutan

eta nork erabiltzeko?

Gela orduan burutuko den jarduera da. Oraingoan, ikasleak

mahaietan egongo dira, materiala eskuragarri dutelarik.

Page 13: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

12

Erabiltzaileen rolak

definitu. Ikasleen

aktibitateak zeintzuk

izango dira?

Klasean, irakasleak azalpen txiki bat egin ostean ikasleek jarduera

burutuko dute.. Beti ere, irakaslearen laguntza eta gidaritzapean.

Ikasleak sormen lana aurrera eramango dute.

Edukinaren eskema edo

gidoia hiru aspektuak

kontutan harturik:

estetikoa, interakibitatea

eta edukin edukatiboa.

Aurretik esan dugun bezala, ipuineko irudiak ez dira oso politak

baina haurrek beraiek, haien irudimena eta sormena landuz

irudiak edertu ahal dituzte. Alde hezitzaileari dagokionez, irudien

segida egitean denboraren nozioa barneratzen joango dira.

Page 14: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

13

3- EGUTEGIAREN ERRUTINA

Jardueraren deskribapena

Urte osoko egutegi bat egin ostean, hile bakoitzean haur

bakoitzaren urtebetetzea agertuko da islatua argazki baten

bidez. Hilabete bakoitzaren hasieran, hile horretan bertan

urteak betetzen dituzten haurren birpasa egingo dugu. Modu

honetan hurrengo kontzeptu hauek lantzeko aukera edukiko

dugu: urtearen luzeera (12 hilatebe), hilabeteak (izenak),

asteak (7 egun). Hilabete bakoitzeko lehenengo egunean,

errutina berdina errepikatuko da: zein hilabetean gauden,

zenbat klase-kideek betetzen dituzten urteak, aurreko

hilabeteekin konparatu... Honekin jarraituz, urtebetetze egun

bakoitzean errutina konkretu batzuk landuko dira: koroa

egin, marrazkiak egin, abestu...

Zertarako nahi dugu? Zer

nahi dugu egin material

honekin?

Jarduera hau, haurrek denboraren nozioa gutxika

barneratzen joateko planteatzen dugu. Urtea, hilabeteak,

asteak, egunak lantzea helburuetako bat izanik. Hori

aprobetxatuz, matematika eta konparazioak (hizkuntzaren

bidez) landuko ditugu.

Materialaren helburu

espezifikoak

Haurrak denbora kronologikoan haien buruak kokatzen

jakitea eta aldi berean, denbora aurrera joan ahala

nagusitzen doazelaren kontzientzia hartzea. Beste helburu

batzuk, edo bigarren mailakoak matematika lantzea eta

hizkuntz komunikazio gaitasuna izango dira.

Konpetentzia eta helburu

didaktikoak formulatu.

- Zenbait eginkizunek eta ziklok duten iraupena kalkulatzea

denbora-unitatetan (eguna, astea, urtaroak, urteak...), eta

eguneroko jarduerak denboran kokatzea (eguna, gaua, goiza,

arratsaldea, astea, jaieguna...). (Bigarren Zikloa. 1. blokea:

ingurune fisikoa: elementuak, harremanak eta neurria)

- Eguneroko bizitzan zenbakiek duten balio funtzionala eta

zenbakien baliagarritasuna aztertzea eta horretaz jabetzea.

Page 15: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

14

(Bigarren Zikloa. 1. blokea: ingurune fisikoa: elementuak,

harremanak eta neurria)

Noiz, zein testuingurutan

eta nork erabiltzeko?

Kurtso osoan zehar landu beharreko jarduera da hau, batez

ere enfasia hilabete bakoitzeko lehen egunean egongo

delarik. Gelan bertan burutuko den jarduera da eta ikasleak

izango dira protagonistak, baina jarduera bideratzeko asmoz,

irakasleak galdera eragileak luzatuko ditu. Hilabete

bakoitzean, urteak betetzen dutenak protagonismoa hartuko

dutelarik.

Erabiltzaileen rolak

definitu. Ikasleen

aktibitateak zeintzuk

izango dira?

Hilabete horretan urteak betetzen dituen haurra/k

protagonista izango da/dira. Hala ere, guztien artean

jarduera hau eramango dute aurrera irakaslearen galderak

erantzunez. Irakaslea, jardueraren gidaria izango da.

Edukinaren eskema edo

gidoia hiru aspektuak

kontutan harturik:

estetikoa, interakibitatea

eta edukin edukatiboa.

Egutegia, estetikoki ahalik eta ederren eta erakargarrienen

osatzea da gure helburua. Honetan irakasleak nolabaiteko

ardura dauka, egutegia polito gera dadin. Aldi berean,

denbora jorratzeko tresna oso baliagarria eta hezitzailea dela

uste dugu. Honekin urte oso batean denborari lotuta eman

daitezkeen ezaugarriak landu ditzakegu.

Page 16: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

15

4- URTEBETETZEEN OSPAKIZUNA

Jardueraren deskribapena

Ume guztien artean, irakaslearen laguntzaz, urteak betetzen

dituen umearentzat, koro bat egingo dute. Irakasleak koroa

moztu eta zorionak hitza idatziko du, umeek apain dezaten :

gometsak jarri, margotu, ea …

Jarduera honekin batera, gelako ume guztiek urteak betetzen

dituen umearentzako marrazki bana egingo dute eta

irakasleak prestatutako karpetatxo batean, marrazki guztiak

sartu eta umeari oparituko dizkiote.

Zertarako nahi dugu? Zer

nahi dugu egin material

honekin?

Guk pentsatutako jarduera KOROA eta MARRAZKIAK egitea

da. Jarduera honekin urteak betetzen dituen umeari

garrantzia emango zaio guztion artean klasean berarentzako

koro polit eta erakargarri bat eginez. Bidali nahi dugun

informazioa honako hau da: urtebetetze eguna, egun berezia

dela eta berezia delako, ospatu egiten dugula.

Materialaren helburu

espezifikoak

Denbora pertsonala lantzeaz gain, umeak bizi duen

egozentrismo horretatik ateratzen languntzea.

Konpetentzia eta helburu

didaktikoak formulatu.

- Denboraren joanean bizimoduan eta ohituretan gertatu

diren zenbait aldaketa identifikatzea (Lehenengo Zikloa. 3.

blokea: kultura eta bizitza gizartean)

- Norberaren eta ingurukoen sentimenduak, emozioak,

bizipenak, lehentasunak eta interesak identifikatu eta

adieraztea. Norberaren sentimenduak eta emozioak

pixkanaka kontrolatzen ikastea.

Page 17: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

16

Noiz, zein testuingurutan

eta nork erabiltzeko?

Eguna hasten denean, umearen urtebetetzea dela

gogoraraziko diegu gelakideei. Koroa eta marrazkiak

egitearen jarduerak, gelako umeen urtebetetze egunetan

erabiliko ditugu, umeak festa horretan murgil daitezen.

Jarduera hau gelako ume guztien urtebetetze egunetan

egingo da.

Urteak betetzen dituena protagonista izango da; berari

egingo zaio bai koroa baita marrazkiak ere.

Erabiltzaileen rolak

definitu. Ikasleen

aktibitateak zeintzuk

izango dira?

Urteak betetzen duen haurra, egun berezi honetako

protagonista izango da, horregatik koroa eramango du

jantzita eta marrazkiak jasoko ditu opari bezala. Irakasleak

haurrak toki egokietan antolatzeko ardura hartuko du. Denek

materiala eskura eduki dezaten, irakasleak adi egon beharko

da. Haurrak orokorrean, jardueran parte hartuko dute

marrazkia eginez eta urtebetetzeko haurrari oparituz. Ekintza

guztiz parte hartzailea da hau.

Edukinaren eskema edo

gidoia hiru aspektuak

kontutan harturik:

estetikoa, interakibitatea

eta edukin edukatiboa.

Jarduera honetan, aurrekoan bezalaxe, irakasleak badu

nolabaiteko ardura haurraren koroa (jatorriz behintzat)

estetikoki polita izan dadin. Baina, noski gero haurrek beraiek

dekoratuko dutenez, haien sormenaren araberakoa izango

da. Estetikari dagokionez, erabiliko dugun materiala ahalik

eta politen eta erakargarrien erabiltzen saiatuko gara:

koloredun kartulinak, gometsak, aluminiozko

paperak,…Jarduera hau, oso hezitzailea dela uste dugu Haur

Hezkuntzako edozein ziklotan egiteko, azken finean urteak

betetzen duen haurrari opari sinple baina polit bat ematen

zaiolako.

Page 18: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

17

5- URTEBETETZE KANTA

Jardueraren deskribapena

Urtebetetze eguna den bakoitzean, hurrari Txirri, Mirri eta

Txiribitonen abestia abestuko zaio. Jarduera hau, haur

guztiekin egingo da, errutina bihurtuz. Kanta hau, bideo

formatoan egongo da.

Zertarako nahi dugu? Zer

nahi dugu egin material

honekin?

Jarduera honen helburua, haurrak, gutxinaka denboraren

nozioaz baliatzea da. Jarduera hau burutzerakoan,

urtebetetze egunari garrantzia eman nahi diogu eta honekin

batera haurrei transmititu nahi dieguna, urtebetetze eguna

berezia dela eta horregatik ospatu egiten dugula.

Materialaren helburu

espezifikoak

Haurrak denbora kronologikoa eta denbora pertsonala

lantzea. Bestetik, denbora pasa ahala, nagusitzen doazela

konturatzea. Kantarekin eta musikarekin batera, baita

denbora lantzeko aukera eduki dezakegu, erritmoa izango

delarik jarduera honetako beste ardatzetako bat.

Konpetentzia eta helburu

didaktikoak formulatu.

- Denboraren joanean bizimoduan eta ohituretan gertatu

diren zenbait aldaketa identifikatzea (Lehenengo Zikloa. 3.

blokea: kultura eta bizitza gizartean)

Noiz, zein testuingurutan

eta nork erabiltzeko?

Kurtso osoan zehar landuko dugu jarduera hau urtebetetze

eguna den bakoitzean eta ikasgelan aurkitzen diren guztiak

paper garrantzitsua beteko dute. Jarduera hau gelan

burutuko da, eta bertan aurkitzen diren guztiek, irakasle zein

ikasle, ZURI ZORIONAK abestia abestuko diote urteak

betetzen dituen haurrari..

Page 19: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

18

Erabiltzaileen rolak

definitu. Ikasleen

aktibitateak zeintzuk

izango dira?

Urteak betetzen dituen haurra protagonista izango da eta

beste guztiek bigarren paper batean geratuko dira.

Irakasleak, kanta eta dantza (egotekotan) ongi dinamizatu

beharko ditu. Haurrak kantatzera eta ongi pasatzera

animatuko dituelarik.

Edukinaren eskema edo

gidoia hiru aspektuak

kontutan harturik:

estetikoa, interakibitatea

eta edukin edukatiboa.

Oraingo honetan, IKT-ak erabili ditugu eta estetikoki oso

jarduera polit eta erakargarria da. Kanta bera, kolore eta

irudi ederrekin aurkeztuko dugulako bideo formatoan.

Page 20: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

19

6- BIZITZA ARGAZKIEN SEGIDA

Jardueraren deskribapena

Urteak betetzen dituen haurrak, bera txikia zeneko argazkiak

eramango ditu klasera. Posible bada, bere bizitzako urte

bakoitzeko argazki bana eramango du. Behin argazkiak

ekarrita, klasekideei hauen ganeko azalpenak emango dizkie,

kontuan izanda argazki horiek esanahi berezi bat edukiko

dutela haientzat.

IKT-en erabilpena egiteko, haurrek hain bizitzako argazkiak

urteak bete baino aste bete lehenago ekartzea pentsatu

dugu. Modu honetan, irakasleak bideo edo power point

xume bat egiteko denbora edukiko du. Horrela, argazkiak

digitalizatuak geratuko dira, eta hau guztien argazkiak

ordenadorean sartuak gera daitezke.

Zertarako nahi dugu? Zer

nahi dugu egin material

honekin?

Alde batetik, denbora aurrera doalaren nozioa barneratzea

eta batez ere, denbora aurrera pasatzeak haien gorputzean

aldaketak sortzen dituela (altuera, ilea, lodiera, aurpegiaren

forma,...) konturatzea. Bestetik, norberak bere bizitzako

hainbat aspektu adieraztea, egoera pertsonalen gaineko

azalpenak ematean, haurrek lotsak gainditzen dituztelako eta

elkar hobeto ezagutzen direlako. Hirugarrenik hizkuntza

lantzeko eta ahozko gaitasun komunikatiboa lantzeko aukera

egokia da.

Materialaren helburu

espezifikoak

Denborak gugan (bai fisikoki zein mentalki) sortzen dituen

aldaketak ezagutzea; pertsonen eboluzioaz ohartzea.

Page 21: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

20

Konpetentzia eta helburu

didaktikoak formulatu.

Izaki bizidunetan zenbait jokabide, funtzio, ezaugarri eta

aldaketa identifikatzea. Bizi-zikloa, jaiotzatik heriotzarakoa,

ezagutzen hastea. Izaki bizidunei buruzko usteak adieraztea.

(Lehenengo Zikloa. 2.. blokea: natura ezagutzen hastea)

- Eguneroko jarduerek denboran duten segidaz jabetzea eta

jardueren iraupena intuizioz kalkulatzen hastea (lehenengo

zikloa1. blokea: ingurune fisiko eta naturalarekiko

interakzioa)

Noiz, zein testuingurutan

eta nork erabiltzeko?

Ikaskide baten urtebetetzea den bakoitzean burutuko den

jarduera da. Klasean bertan burutuko da, eta protagonista

den ikaslea beste guztien aurrean jarriko da argazkiak

erakusteko eta azalpenak emateko. Beraz, jarduera honen

protagonista nabarmena urteak betetzen dituen haurra

izango da. Ondoren, beste haurrek galderak eta zalantzak

plazaratzeko tartea edukiko dute.

Erabiltzaileen rolak

definitu. Ikasleen

aktibitateak zeintzuk

izango dira?

Urteak betetzen dituen haurra protagonista izango da, beste

haurrak berriz entzute aktiboa egingo dute eta baita

galderen txanda denean, parte hartzeko aukera izango dute.

Kasu honetan, irakaslearen funtzioa moderatzaile bezala

agertzea izango litzateke.

Edukinaren eskema edo

gidoia hiru aspektuak

kontutan harturik:

estetikoa, interakibitatea

eta edukin edukatiboa.

Azken jarduera honetan ere IKT-ak erabiliko ditugu. Ikasle

bakoitzak, irakaslearen laguntzarekin bere argazkien bilduma

modu digitalean erakutsiko die beste klasekideei. Informazio

guzti hau ordenadorean gordeta geratuko delarik, etorkizun

batean edozein klase-kidek argazkiak berriro ikus ditzan eta

IKT-ekin interaktibitatea eduki dezan. Alde estetikoa zaindua

egongo da, eta horretaz irakaslea arduratuko da. Jarduera

guztiz hezitzailea dela uste dugu, denbora nozioa lantzeaz

aparte, IKT-en erabilpena ere jorratzen baitugu.

Page 22: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

21

5. HAUSNARKETA

Lan honen bitartez, denbora pertzepzioaren inguruko hainbat kontzeptu landu, garatu

eta ikasi ditugu, gero haur hezkuntzako ikasgeletan aurrera eramateko kapazak izateko

lagungarria izango zaizkigunak.

Gure ustez oso garrantzitsua da denboraren garrantzia transmititzea, eta haur

hezkuntzan bereziki lantzen hastea, nahiz eta 8-9 urte arte guztiz bereganatzen edo perzibitzen

ez duten kontzeptua izan arren. Proiektuarekin hasi ginenean, haurrei denbora nola

transmititu geniezaiokeen pentsatzen hasi eta lan zaila egin zitzaigun, inoiz ez garelako

horretan pentsatzen ipini. Azken finean, helduok guztiz barneratuta dugun kontzeptua da

denbora. Denek ongi dakizkigu orduak, minutuak, asteak, urteak… bezalako kontzeptuek zer

esan nahi duten eta inoiz ez diogu geure buruei galdetu gauza bakoitza zer den. Horregatik,

proiektuaren hasieran nahiko galduta ibili ginen ez genekielako zelan transmititu eta zelan

irakatsi denboraren pertzepzioa haur bati, baina gero egindako jardueren bitartez eta

irakurritako teoriaz baliatuz, pixkanaka- pixkanaka lanaren mamira heldu ginen, gure

proposamena modu egokian garatu arte.

Lehen esan dugun moduan, hasieran oso galduta geunden baina klasean landutako

kontzeptuak; hala nola, orduak, egunak, hilabeteak, urteak, oso lagungarriak izan dira proiektu

honi amaiera emateko, kontzeptu horien definizio gabe zailago izango litzateke aurrera

jarraitzea, buruan ez genukeelako izango kontzeptu horien benetako definizioa eta ikuspegia.

Aurreko kontzeptu guzti horiek kontuan izanda konturatu gara baliabide askorekin

landu ahal daitekeela denboraren pertzepzioa, beti ere umeen egunerokotasunera hurbiltzen.

Baliabideen artean ipuinak, kantak, filmak, marrazkiak, egutegiak….ditugu.

Aipaturiko baliabideak aukeratzerakoan kontutan izan behar dugu haurraren adinerako

egokiak izatea, funtzio didaktiko bat izatea eta garrantzitsuena, alde edo funtzio ludikoa

izatea, horrela umeek modu dibertigarri batean ikasteko aukera gehiago izango dute.

Laburbilduz, irakasgai honetan eta bereziki proiektu honetan landu duguna gure

etorkizunerako oso baliagarria dela uste dugu. Alde teorikoan soilik ez zentratzeak, baizik eta

alde praktikoa ere jorratzeak (denbora jardueren proiektua) izugarri lagundu digu ikasgai

Page 23: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

22

honetako edukiak barneratzeko, denboraren pertzepzioa bereganatzeko eta haur hezkuntzan

denborari lotutako zer nolako jarduerak proposatu dezakegun ikasteko. Oso garrantzitsua

ikusten dugu denboraren pertzepzioarekin haur hezkuntzan hastea, denbora pertsonala eta

historia bereziki bermatzen joatea.

Page 24: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

23

ERANSKINAK

Page 25: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

24

Ondoren aurkeztuko ditugun eranskinak, URTEBETETZEA lantzeko proiektuan zehar

aurrera eraman ditugun jardueren materiala agertuko da. Jardueraz jarduera, erabili ditugun

materiala txertatuta agertuko da.

1. JARDUERA: “Urtebetetze” ipuina

2.

Page 26: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

25

Page 27: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

26

Page 28: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

27

2. JARDUERA: “Urtebetetze” ipuinaren denbora segida

Urtebetetze Ipuina Nola ordenatuko zenuke ipuina?

Page 29: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

28

Page 30: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

29

3. JARDUERA: Egutegiaren errutina

Page 31: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

30

4. JARDUERA: Urtebetetzeen ospakizuna

���� URTEBETETZE KOROA:

Page 32: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

31

���� MARRAZKIAK

Page 33: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

32

Page 34: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

33

Page 35: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

34

5. JARDUERA: Urtebetetze kanta

ZURI ZORIONAK,

ON ONAK,

ZURI ZORIONAK,

ZORIONAK.

Urte bat gehiago

bete duzu gaur,

belarritik tira,

opariak jaso.

Tori zure tarta,

egizu putz, putz, putz...

kandela akabo.

Izan zoriontsu

gurekin batera.

Ondo pasa ezazu,

maite zaitugu eta.

Hemendik aurrera,

oraindik zuk, zuk, zuk...

asko bete itzazu.

Page 36: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

35

6. JARDUERA: Bizitza argazkien segida

HILABETEAK:

URTE 1:

Page 37: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

36

2 URTE:

3 URTE:

Page 38: Inguru lehenengo proiektua

Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezagutza. Begoña Molero./HH2,31. Taldea: Matxinsaltoak.

2012/2013 ikasturtea. Irakasleen Magisteritza Eskola, EHU.

37

4 URTE:

5 URTE: