Egoitz Sanchez

Hegoi Santisteben

Ainhoa Soto

Unai Torre

Ainhoa Urtiaga

Nerea Virto

Miren Zorrozua

LH2-32G

2013/11/15

AURKIBIDEA

1. Sarrera.............................................................................................................2

2. Teknologia eta jatorria.....................................................................................2

3. Teknologia digitalak.........................................................................................2

3.1. Teknologia digitalak eta bere inpaktua gizartean eta hezkuntzan

3.2. Teknologia berrien alde positibo eta negatibo batzuk

3.3. Teknologia aldaketen ondorio posible batzuk

3.4. Sortutako hezkuntza arazoak (teknologia berriekiko)

3.5. Hezkuntzaren erronkak teknologia digital berriekiko

4. Hezkuntza iraultza...........................................................................................5

4.1. Zientziaren beharra hezkuntzan

4.2. Elkarrizketaren garrantzia gaur egungo gizartean

4.3. Irakaskuntza tradizionala gaur egun

5. Informazioaren gizartea...................................................................................11

6. Informazioa eta ezagutza................................................................................12

6.1. Ezagutzaren gizartea

2

1. Sarrera

Guri, "Informazioaren gizartea" gaia lantzea egokitu zaigu. Honetan, zenbait azpi-gai

aztertuko ditugu, informazioaren gizarteak hezkuntzan duen eragina, informazioa eta

ezagutza, teknologia berriak...besteak beste. Baina, hori landu aurretik, honen definizio

orokor bat eta jatorria aipatuko ditugu, batez ere, gaiaren testuingurua eta markoa

zehazteko.

2. Definizioa eta jatorria

Informazioa eta komunikazioaren teknologia modu masiboan erabiltzeak sortzen duen

ekoizpen eta truke sistemari esaten zaio informazioaren gizartea.

XX. mendearen azken urteetan gertatu da aldaketa, hau da, gizarte industriala izatetik,

informazio gizarte izatera pasatu gara, informazioa digitalizatu baita teknologia

informatikoaren erabileran oinarrituz.

3. Teknologia digitalak

Informazioaren gizarteari buruz hitz egiten dugunean, ezinbestekoa da teknologia

digitalei buruz jardutea, hauen erabilera baita gizarte honen ezaugarri nabarmenetariko

bat.

3.1 Teknologia digitalak eta bere inpaktua gizartean eta hezkuntzan

1. Informazioaren gizartea erronka eta haustura soziala arazo

Ikt-ek, ekonomian, komunikazio sistemetan, politika egiteko era eta

egunerokotasunean jokatzeko hainbat era eta gauzak egiteko moduak eraldatu dituzte.

Teknologia berri hauek gure egunerokotasunean aurki ditzakegu trafikoa kontrolatzen,

(semaforoak), dirua ateratzeko txartela, bizikletak alokatzeko sistemak, garraio

publikoetan ordaintzeko era eta abar.

Esan bezala, informazioaren gizarteak, globalizazioarekin lotura zuzena dauka eta hitz

hau ekonomia arloarekin erlazionatzen dugu, bere helburu nagusia, munduan

ekonomia zabal eta erregulatuaren ezarpena arintzea baita. Ondorioz, estatu garatuek

Ikt-en garapenaren alde egiten dute eta bere estrategiak, hazkuntzan dauden estatuei

zuzentzen dituzte, merkatu berriak bilatuz beraien produkzioa handitzeko.

Horrek esan nahi du informazioaren trataera eta jasotzeko eta eskaintzeko erak

aldatzen ari direla. Honen ondorioz, Afrika bezalako herrialde azpigaratuetara iraultza

teknologikoa iraultza industriala baino lehenago heldu dela esan behar da eta honek

ezegonkortasun ekonomiko handiak egotera eraman du.

3

Ezegonkortasun honi haustura digitala deritzo eta estatu garatu eta ez garatuen artean

zegoen haustura ekonomikoaren jarraipena baino ez da.

Ondorioz, lehen azaleratu den haustura digitalaren arazoak esparru ekonomikoarekin

lotura zuzena izan arren, hezkuntzarekin ere baduela esan beharra dago, bertan

ezartzen baititugu etorkizunekoen oinarriak.

Manuel Castells irakaslearen esanetan, informazioaren gizartean ikt-etan adierazgarri

den Internet baztertze faktore bat da. Izan ere, ez da nahikoa bertan nabigatzen

jakitearekin, baizik eta behar duguna non bilatzen jakin behar dugu baita ere; eta

horretan ez gaude hezita. Beraz, teknologia berriak izatea edo ez izateaz gain,

teknologi berri horiek erabiltzen edo kudeatzen jakin beharra dago.

2.Teknologia berriak hezkuntzan

Hezkuntza, herrien hazkuntza eta formakuntzan oso garrantzitsua da. Lehendabizi,

esan behar da, hezkuntzan Ikt-en presentzia gaur egun eguneroko kontua dela eta

honek eskaintzen dizkigun abantailak edota aukerak premia izatera heldu direla, bai

administrazioen lehentasunetan eta baita irakasleen formakuntzan.

Honi, dagokionez esan behar da, Ikt-en inguruan hartu behar diren erabaki guztiak,

hausnarketetan oinarriturik egon behar direla eta ez interes ekonomikoetan. Horrekin

batera, irakaslearen behar edo eskaeretara zuzenduta egon behar dira, eta ez

inposaketa baten. Dudarik gabe, Ikt hauek, hezkuntzaren ikaste-irakaste prozesuan

onurak ekartzen dituzte, baina aldaketa positibo horiek irakasleen onespena izan behar

dute beti.

3.2 Teknologia berrien alde positibo eta negatibo batzuk

Teknologia berriek ere, euren alde positibo eta negatiboak dituzte. Alde batetik,

pertsonen arteko komunikazioa errazteaz gain, haiei esker, gure ingurunetik kanpo

gertatzen dena jakin dezakegu nahi dugunean; hau da, edozein informazio dugu

eskuragarri. Hori dela eta, errealitatearen ikuspuntu ezberdinak, kultura desberdinak

eta abar ezagutu ditzakegu.

Bestetik, teknologiekiko guztiz dependienteak gara, hauek barik ez baikara ezer

egiteko gai. Horretaz gain, globalizazio prozesuan laguntzen dute, mendebaldeko

kultura besteen gainetik ezarriz, hau da, uniformismo kulturala gertatzen ari da. Aldi

berean, herrialdeen arteko ezberdintasun kulturalak eta ekonomikoak handitzen

dituzte. Azkenik, hauen "erruz", pribatasuna galdu dugu, eta indibiduo eta talde

sozialekiko kontrola areagotu egin dute.

3.3 Teknologia aldaketen ondorio posible batzuk

4

Honekin lotuta, New York-eko Neil Postman irakaslearen ideia batzuk erabiliko dira

puntu honetan teknologia aldaketen ondorio posible batzuk azaleratzeko.

1. Kulturak teknologiaren prezioa ordaintzen du.

Aldaketa teknologiko orok, abantaila eta desabantaila batzuk dakartza berarekin eta

abantailak ez dira beti desabantailak baino handiagoak, nahiz eta normalean

ekonomikoki onuragarriagoak diren. Gainera, aldaketa guzti hauek kulturan islatu

egiten dira zuzen-zuzenean.

2. Aldaketa teknologikoekin irabazle eta galtzaileak daude beti.

Teknologi berrien abantailak eta desabantailak ez daude populazio guztiari zuzenduta,

baizik eta sektoreka banatuta; hau da, batzuen bizi kalitatea hobetzen da, beste

batzuena txarrago bilakatzen den bitartean, eta ondorioz, haustura soziala

handiagotzea dakar honek.

3. Teknologia orok filosofia bat dauka.

Honekin esan nahi dena da, teknologia gure burua eta gorputza era baten erabiltzera

eramaten gaituela gure mundua kodifikatuz, gure zentzu batzuk handituz eta emozio

eta tendentzia intelektual batzuk alde batera utziz.

4. Aldaketa teknologikoa ekologikoa da.

Teknologia aldaketak asko dira eta batzuetan duten inpaktua aldaezina dela esan

dezakegu. Teknologi berrien erabilera arduragabearen ondorioz, kultura, errito eta

herrietako tradizioak aldatzea posiblea da.

3.4 Sortutako hezkuntza arazoak (teknologia berriekiko)

Teknologia berri hauek direla eta, hezkuntzan hainbat arazo sortu dira: analfabetismo

teknologikoa (formakuntza berria ez izateagatik), ondorioz, exijentzia formatibo berriak

daude,  dugun informazio kantitatea dela eta, egokia dena aukeratzen ez jakitea… Hau

da, aldaketa arinekiko egokitzapen eza dago hezkuntza sisteman, eta hori dela eta,

desajuste edo desfasea sortu da bertan.

3.5 Hezkuntzaren erronkak teknologia digital berriekiko

Oraintxe aipatutako guztia dela eta, hezkuntzak, hainbat erronkari egin beharko die

aurre. Horietako bat, teknologia berriak sisteman eta eskola-kulturan integratzea eta

curriculumaren eduki kulturalak birdefinitzea izan daiteke.

Horretaz gain, irakaskuntzaren metodo eta helburuak berreraiki beharko lirateke, eta

ikasle eta irakasleek rol berriak jokatu beharko lituzkete; izan ere, subjektu edo

indibiduo bakoitzak ikasten ikasi, informazioari aurre egiten jakin, teknologia berriak

5

erabiltzeko laboralki kualifikatu eta teknologiaren inplikazio politiko, ekonomiko,

ideologiko eta kulturalez kontzientzia hartu beharko luke.

Formakuntza ordenagailuen bitartez zabaltzea, hau da, teleformazioa sustatzea izango

litzateke beste erronketariko bat. Modu tradizionalean ikasi ezin dutenek, hau da, modu

presentzialean egon ezin direnek,  etxetik, lanetik eta beste hainbat tokietatik ikasteko

edo formatzeko aukera izan beharko lukete.

Azkenik, hezkuntza ez formalari dagokionez, alfabetizazio teknologikoa egin beharko

genuke garapen sozial eta komunitariorako, garapen teknologikotik kanpo dauden

talde eta komunitateek ere eskuragarri izan dezaten.

4. Hezkuntza iraultza

4.1 Zientziaren beharra hezkuntzan

Gaur egungo hezkuntza eta hezkuntzako liburuak, gizarte industrial batentzat

sortutakoak dira, eta ez daude gure gizartera egokituak. Hau da, gaur egun, inork ez

lituzke begiak operatu nahiko orain dela berrogei urteko teknikekin, laserrarekin egingo

bailukeen.

Esan bezala, hezkuntzan erabiltzen dugun metodoa, orain arte erabilitakoa da, nahiz

eta gaur egungo gizarteak, aurreko belaunaldiekin zer ikusirik ez izan. Beraz,

hezkuntza atzeratua dagoela esan daiteke.

Erabiltzen ari garen hezkuntza sistema, esperientziaren bidez egindakoa da, eta ez

arrazonamendu zientifiko batean oinarritua. Hau azaltzeko, mediku eta medizinarekin

egingo dugu konparaketa; ospitalera bagoaz eta medikuei gaixotasun bat sendatzeko

tratamendurik onenak zeintzuk diren eta gaur egun emaitza onenak ematen dituena

zein den galdetzen badiegu, badira erantzuna emateko gai. Baina eskola batera

bagoaz eta maisu-maistrei ikasgela antolatzeko zein modu dauden eta zein den gaur

egun emaitza onenak ematen dituena galdetzen badiegu, aldiz, ez dakite zehatz-

mehatz erantzuten.

Arazo honen errua irakasleena dela ematen duen arren, ez da haiena, instituzioena

baizik, ez dietelako behar beste jakintza zientifiko eman.

6

Zer eskatuko genioke mediku horri? Munduan jende askoren artean emaitza onenak

eman dituen teknika erabiltzeko gurekin, hain zuzen. Ez dugu nahi bere esperientzian

bakarrik oinarritzerik, baizik eta munduko mediku askorenean. Eta ez dugu nahi orain

dela 50 urte asmatutako metodoak erabiltzerik, baizik eta gaur egun punta-puntakoak

direnak.

Eskoletan hezteko eta irakasteko sistema bat jaso dugu, industrian oinarrituta zegoen

gizarte batengandik, zeinetan jendea lantegietan lan egiteko edo lan mekanikoak

egiteko prestatzen baitzen. Kasu honetan, errepikapenak eta memorizazioak

garrantzia zuten, eta hezkuntza sistema hori baliagarria zen gizarte horrentzat. Baina,

gaur egun, gizartea guztiz desberdina da, gizarte modernoa, zerbitzuen gizartea da eta

sortzen diren lanpostuak horri zuzenduak dira. Informazio mugagabea daukagu denon

eskura, eta honek dena aldatu du.

Eskolan erabiltzen diren metodologiek daukaten oinarria, esperientzia da: “orain arte

balio izan duenez, orain ere balio du”. Baina gizartea asko aldatu da eta

esperientziaren arrazoia ez da nahikoa, behintzat, belaunaldi hauetan hanka sartu nahi

ez bada. Beraz, orain duela berrogeita hamar urteko sistema berberak balio digula

onartzen badugu hanka sartze larria egingo genuke.

Hezkuntzak arrazoi zientifikoak behar ditu, zientziaren bidez onartutako metodologiak

eta sistemak behar ditu. Arrazoi zientifikoak erabilita sortu behar da hezkuntza sistema,

gaur egungo informazioaren gizarteari zuzendua.

Gaur egun hezkuntza modu zientifiko batean egin daiteke. Amaigabeak dira jadanik

erabiliak izan diren metodologiak eta sistemak, eta interneten nahiz ikertzaileen datu

baseetan aurkitu ditzakegu, denak izan dira erabiliak munduan, eta badakigu zeintzuek

ekiditen duten hoberen eskola porrota. Horregatik ez dago teknika zaharkituekin

jarraitu beharrik, metodo hobeak eta frogatuak badaudelako. Hori dela eta esaten

dugu, hezkuntza orain arte senak esaten zigunagatik egon dela eraikia, eta ez arrazoi

zientifikoek esaten zutenagatik.

Berrikuntza beharrezkoa da gai honetan, proposamen berriak beti direlako beharrezko.

Baina berrikuntzak ez du beti aurrera egitea esan nahi, zerbaitek berria izateak ez

baitu esan nahi aurrekoa baino hobea denik. Izan ere, asko izan dira berritzaile bezala

agertu diren metodologiak hezkuntzan baina praktikan emaitzarik lortu ez dutenak.

7

4.2 Elkarrizketaren garrantzia gaur egungo gizartean

Gaur egungo informazioaren gizarte honetan, esparru guztietan ematen diren

elkarrizketek paper garrantzitsua hartzen dute. Horren adibide garrantzitsua

hezkuntzan gertatzen dena da. Lehenago aipatu bezala,  gaur egungo hezkuntza-

sistema garai bateko gizarte industrializatuan eratu zen, beraz, guztiz tradizionala da

eta ez da gai  egungo gizarteari erantzuteko, hau da, zerbitzuetan eta informazioan

oinarritutako gizarteari. Izan ere, garai batean produktibitatera zegoen zuzenduta eta

ez norberaren sormena eta talentua garatzera.

Hezkuntza tradizional horretan, irakaslearen boterea ikasleen gainetik zegoen

ikasgelan eta honek irakasleak berak zuen autoritatea erakusten zuen. Horrek esan

nahi zuen, erabakiak hartzea irakaslearen eskuetan zegoela, ikasleek ez zutela ezer

erabakitzeko botererik eta gainera irakasle eta ikasleen artean ez zela informazio

trukaketarik ematen, hau da, elkarrizketak ez zuen gaur egun betetzen duen paper

garrantzitsua betetzen. Izan ere, irakasleak beraien ezagutza transmititzen zien

ikasleei eta hauek behin eta berriro errepikatuz ikasten zuten, hau da, prozesu lineal

batean ikasten zuten.

Gaur egun oraindik ere, eskola askok botere horren berreskurapenean dihardute,

baina negoziazioaren bidez egin beharrean beraien autoritatea inposatuz egiten dute.

Guzti hau denbora galtzea dela esan beharra dago. Izan ere, ikasleak eta irakasleak

maila berdinean egon beharko lirateke elkarbizitza egokia sustatzeko eta gelako giroa

egokia izateko eta ikasteko prozesu hori hain lineala ez izateko. Horretarako gaur

egungo gizarteak, elkarrizketa erabiltzea bultzatzen du esparru edo eremu guztietan:

ekonomian, politikan, hezkuntzan...eta elkarrizketaren bidez ahalik eta informazio

gehien jaso, elkartrukatu edo transmititu. Hain zuzen ere, hori da gaur egun

gizabanako guztiok nahi duguna eta egiten duguna, hau da, informazioa trukatu,

konpartitu, elkar-banatu, jaso, eman…

Irakaskuntza, bestalde, informazio-transmisioara dago bideratuta eta ikasketa

asimilazio prozesura eta horren errepikapenera. Eskoletan beraz, irakasleak tresna

ezinbestekotzat bihurtzen dira, ikasleek hauen bitartez izaten baitute errealitatearen

gaineko ezaguerarako sarbidea. Helburua, ahalik eta informazio gehien asimilatzea,

ikasketa ikasle bakoitzak memorizatzen duen informazio kantitatearen arabera eta

8

baita irakasleek transmititutako edukiekiko antz graduagatik ebaluatzea dira.

Adibide gisara, gaur egungo haurrak sarean dabiltza etengabe, informazio gehigarria

kontsultatuz, esanahiak bilatuz, ikasgelan emandakoaren inguruko informazioa

bilatzen… Izan ere, irakasleak emandako kontzeptu baten inguruan informazioa

gehiago bilatzen dute askotan, emandakoarekin konparazioak egiteko eta ikasgelara

beraiek bilatutakoa eramateko.

Bestalde, medikuarenera goazenean, esaterako, medikuarekin elkarrizketan jardutea

gustatzen zaigu eta dugun gaixotasunaren inguruan ahalik eta informazio gehien

jasotzea. Gero, etxera heldu eta internet erabiliz informazio gehigarria bilatzen dugu

sarritan; hala nola, gaixotasunaren nondik norakoak, sendagarriak edo sendaezinak

diren, tratamendu motak…

Laburbilduz esan beharra dago, informazioaren gizartean gizabanakoek gero eta

elkarrizketa gehiago eramaten dituztela aurrera, gaur egungo zein etorkizuneko

erabakiak hartzerako orduan. Gero eta buelta gehiago ematen dizkiogu gure buruari,

elkarrizketa eta hausnarketen bidez. Eta elkarrizketarako dugun joera honek, eragin

zuzena du ezagutza zientifikoaren sorreran.

4.3 Irakaskuntza tradizionala gaur egun

Jakin badakigu antzina, irakasleen esanei, ikasleek men egiten ziotela, baina gaur

egun, gizartea bestelakoa da. Eta ikasleek, ikasketen aurrean gogotsu agertzea nahi

badugu, lehenik eta behin, iraganean egiten zirenak iraganean utzi behar ditugu, izan

ere, gizartea aldatzen doan heinean, hezkuntza ere aldatu egiten da.

Irakaskuntza tradizionalaren barruan hausnartu beharreko beste alderdi bat,

asimilazioan, metaketan eta errepikapenean oinarritutako ikaskuntza da. Azterketetan,

gaur egun, memorizatu eta memorizatutako hori paper baten erreproduzitzeko

gaitasuna ebaluatzen da. Baina, honek ez du zentzurik, izan ere, ez du pertsona

horrek ulertu eta informazio hori erabiltzeko gai denik adierazten. Gainera, gaur

egungo lanetan, iturri desberdinak erabili ditzakegu arazoak ebazteko (internet).

Horregatik, gure ikasleek gizartean arrakasta izatea nahi badugu, gauzak beste modu

batean planteatzen hasi behar gara, informazioa memorizatzen baino, informazio hori

erabiltzen erakutsi behar diegu gure ikasleei.

9

Teruelen, adibidez, ikasgela digitalen programa bat dute. Ikasle bakoitzak ordenagailu

bat dauka, interneterako konexioarekin. Modu honetan, informazioa bilatu dezakete,

beste ikasleekin informazioa partekatu dezakete eta batera ebatzi ditzakete arazoak.

Hauek erabiltzeak, irakasleen eta gurasoen etengabeko prestakuntza eskatzen du.

Ordenagailua, jada, beharrezkotzat jotzen dute programa honetan murgildutako

ikasleek, kalean zein etxean ere. Etxeko lanen inguruan dudarik izan ezkero,

irakasleari txataren bidez galdetzen diote.

Eskola berrian landu beharreko beste aspektu bat, indibidualizazioa da. Izan ere,

saiatu behar gara elkarlana sustatzen.

4.3.1 Konduktismoa eta hezkuntza tradizionala

Hau hezkuntza praktikoan oinarritzen da. Sistema honetan, irakasleen lana,

kontzeptuak modu argi baten aurkeztea da eta ikasleena, kontzeptu horiek asimilatzea

eta ahalik eta antzeko errepikatzea. Ondo errepikatu ezkero kalifikazio onekin sarituko

lirateke. Horrez gain, konduktibismoaren ikuspuntua, indibiduala da, planteatzen dena

modu indibidualean ebaztekoak dira.

4.3.2 Konduktismoaren kritika eta ekarpenak gaur eguneko ikaskuntzari

Gaur egun memorizazioa, teknologia berriak direla eta ez da ikaskuntzaren faktore

garrantzitsuena. Are gehiago, teknologia berriak, memorizazioaren laguntza bat direla

esan dezakegu.

Hala ere, informazioaren biltegiratzeak garrantzi gutxiago izan beharko luke

informazioaren aukeraketa eta prozesamendua baino. Hau da, garrantzitsuena,

memorizatutako informazioa, noiz, zertarako eta zergatik erabili dezakegun jakitea da.

Gainera, sariek eta zigorrek gero eta garrantzi eta eraginkortasun gutxiago dute.

4.3.3 Ikaskuntza esanguratsuaren diseinu kosntruktibista

Errealitatearen ikuspegi subjektiboa.

Gizakiok errealitateari buruz egiten dugun eraikitze subjektiboari esker existitzen da

errealitatea bera. Horregatik, ikuskera konstruktibista, ikuspegi subjektibista baten

barruan kokatzen da.

10

Adibidez: egurrezko mahai bat ikusten dugunean, berehala datorkigu burura, lan

egiteko edo jateko leku bat dela. Baina beste kultura bateko jendeak sua egiteko balio

duela uste du. Hau da, errealitate horretan pertsona bakoitzak bere eraikitze

subjektiboa egiten du eta hori dela eta existitzen da errealitatea bera.

4.3.4 Ikaskuntzaren teoria konstruktibista

Ikaslea, errepikatu, bildu eta bereganatu egiten duen subjektu pasiboa izatetik bere

ezagutzak etengabe eraikitzen dituen subjektu aktiboa izatera igaro da.

Horrez gain, ikaslearen zentralizazioa ere aldatu egin da. Hau da, irakaslearen funtzio

nagusia, ikasleak modu nabarmen baten, lehen zituen ezagutzak eta ikasitakoak lotzea

bermatzea da.

Bi konstruktibismo mota bereizten dira:

Piagetena: adaptazioaren bitartez, bere eskema kognitiboak doitzen dituzte,

ingurumen eskakizunei erantzunez, hau, barnerapen eta egokitzapenaren

bitartez egiten da.

Irakaskuntzaren eta ikaslearen ikaskuntzaren ikuspegi konstruktibista

5. Informazioaren gizartea (diskurtsoak)

Informazioaren gizarteari buruzko ikuspegi komun bat izaten saiatu gara askotan, hala

ere, saiakera guztien ondorioz, oso nabarmenak diren bi ikuspegi izaten jarraitzen

dugu. Alde batetik, diskurtso merkantilista dago, eta bestetik, diskurtso kritiko politikoa.

Diskurtso merkantilista

Azkenengo hamarkadan, informazioak globalizazioa arintzea ekarri du.

Globalizazioaren ondorioz, merkatu neoliberala sortu eta eraiki da politika alde batera

utziz. Ikuspegi honen helburua, ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzea da

edozein arlotan, beraz, esan daiteke ikuspegi honen motorra dudarik gabe ekonomia

dela.

Informazioaren gizarteak teknologien iraultza ekarri du, eta teknologiek denboran zehar

hartzen joan diren garrantziaren ondorioz, gizartearen antolakuntzaren faktore nagusia

eta ezinbestekoa bihurtu dira.

11

Hau guztia kontuan harturik, teknologiez eta informazioaz baliatu behar gara

hoberenak izateko, izan ere, hoberenak izatea lortzen badugu, etekin eta

errendimendu handiagoa lortuko dugu.

Bestalde, ikuspegi honetan islatzen da nola informazioa daukanak boterea duela, izan

ere, pertsona horiek besteon aurretik doaz eta informazioa kudeatzeko eta banatzeko

ahalmena daukate.

Diskurtso kritiko- politikoa

Aurreko diskurtsoari guztiz kontrajartzen zaio. Honetan, nabarmentzen du nola

informazioa ez den kapitalismoaren interesei lotuta, baizik eta gizartearen beharretara

egokitua. Azpimarratzen du gizartearen erdigunea gizartea dela.

Informazioa gizarte eta gizaki guztien esku egon behar da, baina ez dugu bakarrik gure

esku izan behar; informazio hori kudeatzeko eta lantzeko askatasuna ere izan behar

dugu. Bukatzeko, aipatzen du nola informazioa ez den boterea daukatenen arabera

antolatuta eta kontrolatuta egon behar.

Honekin lotuta, bi diskurtso edo ikuspegi horietaz gain, teknozentrista (teknologia

digitalak, bere biztanleriarako ongizatea duen eta eraginkorra den gizarte baten

erremedio kontsideratzen ditu) eta apokaliptikoa (informazio eta komunikazio

teknologiek, modernitatearen ideal eta balioen, eta kulturaren eredu humanistaren

amaiera suposatzen dute) daudela aipatu beharra dago.

6. Informazioa eta ezagutza

Zer nola aldaketak ekarriko ditu teknologien erabilera masiboak? Teknologien mundu

berri honek, izugarrizko aldaketak suposatu ditu giza bizitzan, zehatzago esanda,

burmuinaren garapenean eta funtzionamenduan, garai baten inprentaren sorrerak

suposatu zuen bezala.

Gaur egun, teknologiaren arloan egin diren aurrerakuntzek, eragin handia izan dute

gizartea bere osotasunean ulertzeko orduan, baita kultura, eredu soziala, politika...

ulertzerakoan. Sortu dugun gizarte berri honetan, informazioa da, dudarik gabe,

elementurik garrantzitsuena. Izan ere, informazioaren trataera, produkzioa eta

hedapena dira gizartearen ardatzak eta informazioaren inguruan garatzen da

gizartearen esparru desberdinak (ekonomia, politika…)

12

6.1 Ezagutzaren gizartea

Askotan ez ditugu desberdintzen informazio eta ezagutza kontzeptuak eta batera

ulertzen ditugu, baina, funtsean, ez da horrela. Ezagutza ez da bakarrik informazioa

biltzea, tratatzea eta komunikatzea, hau da, askoz korapilatsuagoa da honen esanahia.

Informazioak, bera bakarrik, ez dakar ezagutzarik. Beraz, honako hau hurbilduko

litzaioke gehiago ezagutzaren benetako kontzeptuari <<Informazioa egoera

ezberdinetara egokitzea eta hura aplikatze jakitea>> baina, hala ere, hurbilketa

besterik ez da. Orduan, nola jakin genezake informazioa ezagutza bihurtu den ala ez?

Informazioa ezagutza bihurtzeko, beharrezkoa da, informazio hau martxan jartzea, hau

da, hura garatzea eta estrategia batzuen sekuentzia burutzea. Lehendabizikoa,

interesgarria den informazioaren hautaketa egin beharko genuke. Hori egin ondoren,

aurretik hautatutako informazio horren gaineko hausnarketa sakona eta analisia egin

beharko litzateke. Modu horretan esan genezake, landutako, hau da, hautatutako eta

hausnartutako informazio hori, ezagutza bihurtu dela.

Hausnarketa prozesu horretan, bi eratara egin daiteke. Batetik, informazio orokorretik,

zati txikienak ulertzea eta hauek barneratzea; eta, bestetik, zati txiki horiek abiapuntu

izanik, gai orokorrera edota informazio orokorrera ailegatzea.

Modu honetan eta bakarrik ildo hau jarraituta lortuko dugu “informazioaren gizartea”

deritzogun aro berri honetan, teknologia eta gizakion bizitza era egoki batean garatzea.

13