Herri Ametsa ikastolaAunque no me es fácil cumplir con este cometido, me vienen a la mente muchos...

48
2019-2020 ikasturtea 1 Herri Ametsa ikastola 2019 - 2020 IKASTURTEA

Transcript of Herri Ametsa ikastolaAunque no me es fácil cumplir con este cometido, me vienen a la mente muchos...

2019-2020 ikasturtea 1

Herri Ametsa

ikastola2 0 1 9 - 2 0 2 0

I K A S T U R T E A

HERRI AMETSA IKASTOLA2

Aurkibidea

Sarrera ………………………………..............................................… 3 or.

Agurrak ………....…………………….............................................… 4 or.

Ongi etorriak …………....................................................……… 7 or.

Artikulu pedagogikoak …….....................................……… 8 or.

Eskola Jasangarria aintzatespena ……………………......… 10 or.

KEI ziurtagiria ………….................................................……… 11 or.

Ikasle ohiak ……………………………………............................… 12 or.

HIZPRO eta DET ……………….........................................… 14 or.

Agenda 21 ………………....................................................… 16 or.

Gure ikasleak …………………………………….......................… 18 or.

Geletako argazkiak ………………....................................… 20 or.

Langileen argazkiak ………………..................................… 34 or.

Zer berri? ……………….......................................................… 36 or.

Txapelketa eta gonbitea ……………………………….........… 36 or.

Gure artetik joandakoak ……………….........................… 37 or.

Interneteko aroan, literatura irakurtzea .................… 41 or.

Urteko ekintzak ………………..........................................… 44 or.

2019-2020 ikasturteA 3

Ohore handia izan da Ikastolak eman didana: Gabonen atarian guztion etxeetara iristen den aldizkariaren sarrera egitea.

Udazken euritsu eta aldapatsu honetan egiteko hau burutzea erraza egiten ez zaidan arren, burura datorkit, nire etxea izan zen honetan, bizi izan nituen pasadizo ugari. Bertan bizi, bertan ikasi eta orain bertako guraso. Etxea izan eta izango.

Inguruko auzoetako amets izan zen hura egia bihurtu zuten gure gurasoek eta pozgarria da gu orain amets horren parte izatea.

Ikasle izan nintzen, aitarekin batera Ikastolako zaintzaile, orain guraso. Erronka handia dut esku artean, nirea sentitzen dudan Ikastolako lehendakari izatearekin eta lan horretan guraso prestu eta profesional on ugariz inguratuta nago.

Gure gurasoek egin zuten modura, elkarrekin lanean, Herri Ametsa ikastolak, ditugun profesionalen eskutik, urtez urte segituko du gure seme-alabak hezten.

Goza ezazue, bada, urtero mimo handiz labean goxo-goxo prestatzen den aldizkariaz.

Herri Ametsa, mila esker bihotzez! Kristina Arbona – Ikastolako Lehendakaria

Ikastolako familiei:A las familias de la Ikastola:Ha sido un gran honor el concedido por la revista de la Ikastola que suele llegar a nuestros hogares en vísperas de Navidad.

Aunque no me es fácil cumplir con este cometido, me vienen a la mente muchos momentos vividos en ésta que fue mi casa. Viví aquí, estudié aquí y ahora soy madre de la Ikastola. Fue mi casa y lo seguirá siendo.

Nuestros padres y madres convirtieron un sueño en realidad y me complace formar parte de aquel sueño.

Fui alumna, guardián de la Ikastola junto a nuestro padre y ahora soy madre. Tengo un gran reto entre manos, ser la presidenta de la Ikastola que siento mía, y estoy rodeada de padres y madres dispuestos, como por buenos profesionales.

Al mismo modo en que lo hicieron nuestros padres y madres, rodeados por profesionales que educan a nuestros hijos e hijas, trabajando en común.

Disfrutad de la revista que se elabora todos los años con gran mimo.

HERRI AMETSA IKASTOLA4

Agurrak

Ane Izagirre empezó en la ikastola siendo muy joven, en septiembre de 1978. Por aquel entonces, la etapa de educación primaria se ubicaba en Intxaurrondo y después de estar dos años ahí, se trasladaron al barrio de Herrera y finalmente, a Mendiola. Recuerda este comienzo con muchos nervios y un poco de miedo, pero al mismo tiempo con mucha paciencia e ilusión, lo que derivó en una experiencia inolvidable. Después de este recorrido laboral, recomendaría a los recién llegados que tomen la enseñanza con tranquilidad y mucha paciencia, pero siempre con muchas ganas.

En estos momentos, se están dando muchos cam-bios sociales, por lo tanto, según Izagirre la enseñanza se debe adaptar a las nuevas realidades que vengan, siempre con ilusión, fuerza y mucho amor. En cuanto a la situación del euskera, cree que es necesario respon-der a sus necesidades, siempre con las prioridades cla-ras y haciendo uso de la lengua como instrumento y al mismo tiempo, como sentimiento, como un tesoro.

Desde aquellos primeros días han pasado 40 años y se siente muy afortunada por haber tenido la suerte de poder trabajar todo este tiempo en el mismo cen-tro y en este sentido, le gustaría agradecer a todos los compañeros que ha tenido, a las familias por haberle dado la oportunidad de trabajar con sus hijos, siempre le han transmitido mucha confianza y respeto, y sobre todo a sus alumnos, porque ellos le han enseñado a ver la vida desde otro punto de vista, ellos han sido sus mejores profesores.

Mila esker!

ANE IZAGIRRE //

Nola gogoratzen dituzu ikastolako lehen urteak?Ikastolan lanean 1978ko irailean hasi nintzen. Oso gaztea nintzen, nire euskara, etxekoa eta lagun artekoa zen, urduritasun handiz eta bel-dur pixka batekin etorri nintzen baina aldi be-rean ilusioa eta pazientzia ere ekarri nituen.

Intxaurrondoko etxabe batzuetan hasi nin-tzen, 3 urteko haurrekin, ez zen sarrera erra-za izan, baina poliki-poliki umeak ezagutzen, maitatzen, hezten ikasten hasi nintzen. Intxau-rrondon bi urte egon ondoren, Herrerara joan nintzen eta hemen hainbat urte pasatakoan, Mendiolara.Gogoan duzun gertaera edo pasadizoren bat?Gertaera asko bizi izan nituen: ateraldi ugari, bizipen ede-rrak, edozein gertaera festa bihurtuz, barre, kezka, hase-rreak, irudimena bazter guztietan, jolasak, ilusioa eta umeen inozotasun samurra.Zer izan da ikastolan gehien gozatu duzuna?Umeen artean aritzea beti atsegina egin zait eta asko go-zatu dut ipuinak kontatzen, musika lantzen eta orokorrean, jolasten.Gaur egun nola ikusten duzu ikastola? Eta etorkizuna?Ez dira garai onak, gizartearen aldaketa handiak eman dire-nez hauei egokitzea dagokigu, behar diren aldaketak egitea, lehentasunak ondo zehaztea, lan erritmoa baretzea, ilusioa, indarra eta maitasuna jarriz. Nola ikusten duzu euskararen egoera?Euskara guk daukagun altxorra da. Berriz ere beste era ba-tera aurre egitea dagokigu. Euskararen beharrei erantzuna eman behar zaio, helburu bat edo bi gehienera jarriz, bizita-suna emango diona, partekatzeko erreminta izan dadin eta elkarlanera eramango gaituena. Zein da ibilbide luze horretaz egiten duzun irakurketa orokorra?40 urtean leku berean lan egitea zorte handia izatea da. Es-kerrak eman behar diet guraso guztiei, beren umeekin lan egiteko aukera izan dudalako eta errespetuz eta konfiantzaz tratatu nautelako.

Ikasleei, mila esker bizitza era batera ikusten erakutsi dida-telako, beraiek izan direlako nire irakaslerik onenak.

Herri Ametsako langile guztiei ere eskerrik beroenak, egu-nerokotasunean desberdintasunean lan egiten ikasten la-gundu didatelako.Zer gomendio emango zenieke hasiberriak diren irakas-leei?Lasai hartzeko irakaskuntza, haurrei denbora emateko beren erritmoan aurreratzen joan daitezen eta umeen artean go-zatzeko jarrera garatzea.

Zer asmo duzu aurrerantzean?Ikastolak euskararen garapenari aurre egin behar dion be-zala, nik neuk bizitzak egunero ekarriko dizkidan aldaketa, gorabehera, bizipenei egokitzeko eta aurrera joateko keme-na izatea.

Mila esker denoi eta agur beroa!!!!

Arantza Berasategi eta Ane Izagirre

2019-2020 ikasturtea 5

ARANTZA BERASATEGI //

Nola gogoratzen dituzu Ikastolako lehen urteak?Herrerako familia euskaldun batean jaioa, berehala izan nuen Ikastolaren berri, bere hastapenetatik. Bertako ikas-lea izateko aukerarik ez nuen izan adinarengatik, zaharre-gia edo goizegi jaiota.

Gazte-gaztetatik Ikastolak antolatzen zituen ekintzetan parte hartu izan nuen: jaialdiak, txabolsotoak (patatak zuritzen), euskararen errefortzuak, or-dezkapenak… Ahizpa eta anaia han ari ziren lanean eta ni ere bertan lanean hastea jarraipen logikoa izan zen.Gogoan duzun gertaera edo pasadi-zoren bat?Elkarrekin hasi ginen Ane eta biok la-nean, urte berean, eta burura datorkit lehenengo urteetan astean behin gera-tzen ginela Ikastolan haurrentzako “fi-txak” ateratzen multikopistan. Kalko eta tinta artean ordu batzuk pasatzen geni-tuen fitxa xelebre batzuk ateratzen, zu-ri-beltzez eta zikin xamarrak, egia esan-da. Hain estua izan zen makinarekiko harremana, fotokopiagailuari multiko-pista deitu izan diodala bukaera arte.Zer izan da Ikastolan gehien gozatu duzuna?Urte onak izan dira, lanean jo eta ke baina ilusioz, gure la-nean sinesten eta Ikastola gure bizitzan oso sartua. Ikas-tolak nire euskalduntasuna bideratzeko eta garatzeko au-kera eman dit, gauza ederra benetan. Bestalde, lankideen konpainia eta laguntasuna nabarmena izan da.Zer gomendio emango zenieke hasiberriak diren ira-kasleei?Ez naiz oso iaioa aholkuak ematen baina hau esango nie-ke orain lanean ari direnei: ikasleen ondoan egon, gertu, ondo ezagutzeko, enpatia izateko eta zergatik ez, maita-tzeko. Lanean gozatu, disfrutatu eta kuriositatea eta ikas-teko gogoari beti eutsi.Zein da ibilbide luze honetatik egiten duzun irakur-keta orokorra?Zorte handia izan dut haurren familien aldetik konfiantza sentitu dudalako eta haurrek, ikasleek eman didatena, nola azaldu? Munduan ibiltzeko, harremanetarako edota elkarbizitzarako dudan ia jakinduria guztia beraiengandik jasoa dut; erakutsi egin baitidate zenbat pertsona mota, zenbat buru, pentsamolde, logika, emozio eta bizitzeko ikuspuntu diferente dauden.

Eskerrik asko denei!

Siendo parte de una familia vascoparlante de He-rrera, Arantza Berasategi conoció la Ikastola desde su origen y aunque no tuvo la oportunidad de ser alumna del centro, desde sus comienzos tomó parte en las diversas actividades que se organizaban. Años más tarde, al igual que sus hermanos, empezó a tra-bajar en la Ikastola.

Reflexionando sobre todos estos años, destacaría que han sido muy buenos, años de mucho trabajo y dedicación, siempre creyendo en los que hacían y con una vida ligada a la enseñanza y al centro. La Ikastola ha sido para ella una oportunidad para de-sarrollar su condición de euskaldun. Por otro lado, le gustaría destacar las amistades y relaciones que ha creado a lo largo de todos estos años. Se considera muy afortunada por haber recibido la confianza de las familias y el cariño de los niños. ¿Cómo explicar-lo? Ellos han sido los que le han enseñado a convivir, a desenvolverse en su día a día y sobre todo, le han mostrado que hay muchas maneras de pensar, sentir y vivir. Por todo ello, está inmensamente agradecida.

Mila esker!

HERRI AMETSA IKASTOLA6

Puy EScudERo // Nola gogorarazten dituzu ikastolako lehen urteak?Oso ongi hasi nintzen ikastolan lanean, ordezkapen bat egiteko hasi nintzen, urduri xamar eta ilusioz beterik. Oso oroimen ona daukat, nire lankideek asko lagundu zida-ten.Zer izan da ikastolan gehien gozatu duzuna?Umeen artean egotea eta beraiekin izandako harremana izan da ikastolan gehien gozatu dudana.Gaur egun nola ikusten duzu ikastola? Eta etorkizuna?Ikastola ongi ikusten dut, lan handia egiten ari da eta lan honekin etorkizuna oso ona izango dela iruditzen zait.Nola ikusten duzu euskararen egoera?Euskararen egoera zaila da, baina ez da inoiz erraza izan, euskara sustatzen eta erabiltzen jarraitu behar dugu. Umeekin eta helduekin euskaraz hitz egitea oso garran-tzitsua da.Zein da ibilbide luze honetatik egiten duzun irakur-keta orokorra?Nire lanaz asko gozatu dut, urteak oso azkar pasa dira eta oso gustura egon naiz urte guzti hauetan. Lan-talde eta lankide ezin hobeak izan ditut eta horrek asko errazten du lana.Zer gomendio emango zenioke hasiberriak diren lan-gileei?Hasiberri bati pazientzia gomendatuko nioke eta umeak entzutea ezinbestekoa dela, niri bi gauza hauek balio izan zaizkit urte guzti hauetan.Zer asmo duzu aurrerantzean?Hemendik aurrera, nire denbora ikasteko eta bidaiatzeko erabiliko dut, ikastaroak egin nahi ditut eta ahal ditudan herrialde eta kulturak ezagutu.

Mila esker denei!

Después de muchos años en la ikastola, Puy Escude-ro se despide con la sensación de haber disfrutado mucho de su trabajo, asegura que los años han pa-sado rápido y ha estado muy contenta. Afirma haber tenido mucha suerte con sus compañeras y esto, ha facilitado mucho su día a día. En todo este recorrido lo que más ha disfrutado ha sido con la relación con los jóvenes y niños, le han aportado mucho.

Mira hacia atrás y recuerda los primeros días en la ikastola, fueron jornadas de nervios e ilusión donde afortunadamente, recibió el apoyo de sus compañe-ras de trabajo. A lo largo de todos estos años han sido dos aspectos los que le han ayudado a aprender y a evolucionar como profesional y por lo tanto, re-comendaría a los recién llegados; por un lado, mucha paciencia y por otro lado, el escuchar a los estudian-tes.

En cuanto a la situación de la ikastola, considera que se está haciendo un gran trabajo en muchos sen-tidos, lo que traerá un buen futuro. Asimismo, la si-tuación del euskera es difícil, siempre lo ha sido, pero piensa que es imprescindible seguir fomentándolo y utilizándolo tanto con los estudiantes como con los adultos.

A partir de ahora, dedicará su tiempo libre a estudiar y a viajar ya que tiene interés por adquirir nuevos co-nocimientos y conocer nuevos países y sus culturas.

2019-2020 ikasturtea 7

AlEx chENlo // Donostian jaio nintzen, 1987ko apirilean. Hiru urterekin, Herri Ametsa ikastolan hasi nintzen eta duela hiru urte itzuli, irakasle gisan, ordea. Orain, nire irakasleak izanda-koak lankide ditut, baina tarte horretan gauza asko ger-tatu dira. Batxilergoa egin ondoren, Gasteizen Historiako lizentziatura egin nuen: karrerako azken urtea Italian egin nuen eta haren kulturan, ohituretan, hizkuntzan eta his-torian murgildu. Ikasle nintzenetik, argi nuen hezkuntzan lan egin nahi nuela, eta historia irakatsi: lizentziatura bu-katutakoan, Irakaskuntza Masterra egin nuen, lanbidea ikasteko eta horretan lan eginez.

Hasieran, Herri Ametsara itzultzea bitxia egin zitzaidan, denbora luzea iragan zelako ikasle izan nintzenetik eta dena oso aldatuta aurkitu nuen, bai barrutik, bai kan-potik, baina azkar moldatu nintzen, batez ere lankideei esker. Badirudi aspalditik itzuli nintzela, baina ez da hain denbora luzerik pasatu, moldaketa prozesua ona izan den seinale.

Irakaskuntzaz gain, kirolaren mundua beti gustatu izan zait, batez ere futbolarena. Duela bost urte futbolean jo-lasteari utzi nionean, mundu horretan entrenatzaile gisan hasi nintzen eta oraindik ere horretan jarraitzen dut.

Abesti ona entzutea, liburu ona irakurtzea, afari ona edo film ona ikustea lasaitzeko plan aproposak iruditzen zaiz-kit. Leku berrietako kulturak, hizkuntzak eta historia eza-gutzeak ere betetzen nau, halaber.

Hori esanda, Herri Ametsako etapa berri honetan ere, ilu-sio berarekin segitzea espero dut!

Nací en Donostia, en abril de 1987. Con tres años, empecé en Herri Ametsa y hace tres que volví, pero como profesor. Ahora, los que fueron mis docentes son mis compañeros, pero en ese lapso, han ocurrido muchas cosas. Al terminar el Bachillerato, me licencié en Historia, en Gasteiz. Hice el último año de la ca-rrera en Italia, adentrándome en su cultura, costum-bres, idioma e historia. Desde que era alumno, tuve claro que quería dedicarme a la enseñanza e impartir historia: terminada la licenciatura, cursé el Máster en Educación para hacer realidad ese deseo.

De regreso a Herri Ametsa, mi sensación inicial fue extraña, ya que había transcurrido mucho tiempo desde que había acabado mi etapa como alumno: la encontré muy cambiada, tanto por dentro como por fuera. Sin embargo, me adapté rápidamente, sobre todo gracias a la ayuda de mis compañeros. Pare-ce que volví hace mucho, pero solo han pasado tres años, prueba de que mi integración ha sido buena.

Aparte de la educación, siempre me ha gustado el mundo del deporte, sobre todo el fútbol. Cuando dejé de ser futbolista, comencé un nuevo ciclo, como entrenador, en el que aún continúo.

Escuchar una buena canción, leer un buen libro, una buena cena o ver una buena película son para mí opciones perfectas para relajarme. Conocer las cul-turas, idiomas y la historia de nuevos lugares es algo que me llena personalmente.

Dicho eso, espero afrontar esta nueva etapa en He-rri Ametsa con la misma ilusión de siempre.

Ongi etorriak

HERRI AMETSA IKASTOLA8

Artikulu pedagogikoakhEZkuNTZA INkluSIBoAHezkuntzan, inklusioa ikasleen aniztasunari erantzuten dion estrategia da, gazte bakoitzaren lan erritmoa erres-petatzen duena. Halaber, hezkuntza inklusiboak ikasle ba-koitzaren gaitasun eta indarguneak sustatzen ditu, haren hezkuntza-eskubideak bermatu eta konpetente izateko bidean laguntzen dio.

Hezkuntza inklusiboak IDUren printzipioak ditu oinarri, hots, Ikaskuntzaren Diseinu Unibertsalarenak. Diseinu uni-bertsalaren jatorria hirigintza da: hiri irisgarriagoak sortzea eta guztiontzako espazioak eraikitzea da diseinu mota ho-rren helburua. Gaur egungo hirietan, eskailera arruntak, arrapalak, eskailera nahiz arrapala mekanikoak zein igogai-luak aurkitzen ditugu eremu berean. Egitura horiek hiritar guztiok erabil ditzakegu, desgaitasunen bat izan ala ez.

Beraz, hiri eta herriak taxutu diren moduan, eskoletan egiten diren jarduerak ere molda daitezke. Jarduera ho-riek egiteko, ikasleei euren gaitasunen araberako aukerak eman dakizkieke, hau da, helburu didaktikoa guztientzat bera izanik, hura eskuratzeko askotariko bideak.

Aukera horiek sortzeko, hiru eremutan eragiten du hez-kuntza inklusiboak. Batetik, ikasleei inplikaziorako auke-rak zabaltzen zaizkie, euren interesa pizteko, ahaleginari eusteko eta autoerregulaziorako balio dutenak. Bestetik, errepresentazio-bide desberdinak eskaintzen zaizkie hau-rrei, askotariko hautabideak izan ditzaten, bai pertzepzio eta baita ulermen mailan ere. Azkenik, hainbat adierazpide jartzen da ikasleen esku, eta elkarreraginerako nahiz ko-munikatzeko moduak dibertsifikatzen dira.

Finean, desgaitasunen bat, behar berezia edota gaitasun handia duen gaztea izan, pertsona motibatu eta segurua heztea da inklusioaren xedea, baliabide egokiak aukeratze-ko gai den eta helburuei begira aritzen den ikaslea osatzea.

Hortaz, zein dira egin beharreko moldaketak helburu hori erdiesteko? Praktikan asko dira egin daitezkeen aldaketa edo egokitzapenak. Adibidez, testu idatziak irakurterraza-go bihur daitezke letra-tamaina handiagoa erabiliz, testuak sinplifikatuz, paragrafoetan ongi banatuz edota amaieran laburpena gehituz. Tipografia ere zaindu beharreko kontua da: letrakera lodia, tamaina desberdinak edo letra-mota anitzak balia daitezke. Era berean, bisualki lagungarri dira eskemak, ikonoak, irudiak eta simulazioak. Azken horiei deskribapena gehi dakieke eta hainbat aplikaziok irakur dezaten ahalbidetu. Halaber, entzuteko testuak erabil dai-tezke eta baita bideoak ere. Horiek guztiek azpititulu nahiz transkripzioak izan ditzakete. Horrez gain, testu orok izan beharko luke hiztegi eta glosategia, erabilitako terminoak azaltzeko. Bestalde, izan badira egitekoa amaitu eta lan-dutakoa gehiago sakondu nahi izaten duten ikasleak; ho-rientzako jarduera osagarriak eta azalpenak gehi daitezke.

Bukatzeko, ezin inguru digitala aipatu gabe utzi, edozein aldaketa, moldaketa eta egokitzapen egiteko ezinbestekoa zaigun euskarria baita. Irakasle eta ikasleek ordenagailuak darabiltzate geletan lan egiteko. Ikasmaterialaren euskarria plataforma digitalak direnez, oinarrizko ezagutzak dituen edonork edita dezake ikasmateriala eta aurretik aipatutako aldaketak geletara bideratu inolako zailtasunik gabe. Be-raz, irakasleak berak molda ditzake liburu digitalak ikasleen beharretara, testuak eraldatuz, argazki eta bideoak txerta-tuz, jarduerak gehituz eta kenduz, edota gelako ikasle zein talde bati ariketa zehatzak esleituz.

lA EducAcIÓN INcluSIVA En educación, la inclusividad es la estrategia que res-ponde a la diversidad y respeta el ritmo de cada joven. Asimismo, la educación inclusiva estimula los puntos fuertes de cada uno de los alumnos, garantiza sus de-rechos educativos y le ayuda en su camino a ser com-petente.

La educación inclusiva se basa en los principios del Diseño Universal de Aprendizaje (DUA). El origen de este diseño está en querer construir ciudades más ac-cesibles. Hoy en día, podemos encontrar rampas, es-caleras, escaleras mecánicas y ascensores en un mismo espacio, y todos podemos utilizarlos. Del mismo modo que se han adecuado los espacios en las ciudades, las actividades que se realizan en la escuela también se pueden adaptar a las necesidades de cada alumno.

La educación inclusiva incide en tres aspectos de la enseñanza: en las oportunidades de implicación de cada alumno, en los diferentes modos de representa-ción y en la variedad en los modos de expresión. El entorno digital facilita enormemente tanto el quehacer del alumno como el del profesor para crear estas dis-tintas posibilidades.

En último término, tanto si se trata de alumnos con discapacidad, con necesidades especiales o con altas capacidades, el objetivo de la inclusión es formar a jó-venes seguros y motivados, alumnos capaces de elegir los medios adecuados y trabajar con vistas a objetivos concretos.

2019-2020 ikasturtea 9

h EGIN PRoIEkTuAHaur Hezkuntzan hasitakoari jarraipena emanez, Lehen Hez-kuntzako lehen zikloan zenbait aldaketa eraman dira aurrera, Konfiantzaren Pedagogiaren bidetik.

Jakin badakigu, jolasa eta manipulazioaren bidez, ikasleak beraien gaitasunak aurkituz joaten direla eta horretarako es-pazio eta giro egokiak sortzea ezinbestekoa dela. Hori kon-tuan izanik, ikasturte honetan euskara eta matematikako txo-koak martxan jarri ditugu: hartarako, maila bereko bi geletako ikasleak elkartu egiten dira, giro natural eta aberatsean.

Gure helburua haur bakoitzak bere lekua izatea da, bakoi-tzak bere gaitasunak garatzea: ikasleen sormena, ekimena eta autonomia bultzatu nahi ditugu. Horregatik, irakasleok geure burua prestatzen segitzen dugu: enpatikoak izan nahi dugu, haurrak entzun eta errespetatu. Haiek bideratu behar ditu-gu, beraiek erantzuna aurkitu ahal izateko, ez guk dena egina eman.

Metodologia berri horrek, adimen askotarikoak garatzeko aukera emateaz gain, erritmo desberdinak errespetatuak iza-tea ahalbidetzen digu. Behaketaren bidez, haurren zailtasu-nak errazago identifikatzen ditugu eta talde txikietan ibiltzen direnez, zailtasun horiei aurre egiteko aukera handia ematen du. Era berean, proiektuetan lanean segituko dugu, Ikastolen Elkarteko Txanelako materiala erabiliz.

PRoyEcTo h EGINContinuando lo iniciado en Educación Infantil, se han lle-vado adelante varias modificaciones en Educación Prima-ria, enmarcadas en la Pedagogía de la Confianza.

Como bien sabemos, el alumnado va hallando sus ap-titudes mediante tanto el juego como la manipulación y, para ello, es necesario crear espacios y ambientes ade-cuados. Teniendo eso en cuenta, hemos puesto en mar-cha los rincones de euskara y matemáticas: así, el alum-nado de las dos clases del mismo nivel se junta, en un ambiente natural y enriquecedor.

Nuestro objetivo es que cada alumno tenga su lugar, que cada cual desarrolle sus aptitudes: queremos fomen-tar la creatividad, la iniciativa y la autonomía del alum-nado. Por ello, los docentes seguimos formándonos: de-seamos ser empáticos, escuchar y respetar al alumnado. Tenemos que encaminarlos, para que ellos puedan hallar la respuesta, no dar nosotros todo hecho.

Esta nueva metodología, además de posibilitar el de-sarrollo de inteligencias de varios tipos, facilita el respeto de diferentes ritmos. Mediante la observación, identifica-mos más fácilmente las dificultades del alumnado y, como trabajan en grupos pequeños, brinda una mayor opor-tunidad para enfrentarse a esas dificultades. Del mismo modo, seguiremos trabajando en proyectos, utilizando el material de Txanela, de la Federación de Ikastolas.

HERRI AMETSA IKASTOLA10

agenda 21berriz lortu dugu!

Pozik jaso dugu aurten, berriz, lau

urteren ondoren, Eskola Jasangarria aintzatespena. Eguneroko bizitzan egiten ditugun keinuek erakusten dute jasangarrritasunaren

aldeko guztion konpromisoa. Horregatik, ZORIONAK ikas-komunitate osoari!

Este año hemos vuelto a renovar la

certificación de “Escuela sostenible”, que pone de relieve el trabajo de toda la comunidad por una Educación Sostenible. ¡FELICIDADES a todos!

2019-2020 ikasturtea 11

HERRI AMETSA IKASTOLA12

Ikasle ohiakAINhoA GAllARdo AlkARRETA //Gure ikasle ohi Ainhoa Gallardo Alkarreta (Donostia, 1989) buru-belarri dabil Lasturren sortu duen Gailur zaldike-ta-eskolan, lanean. Zaldiak larrean utzi eta gurekin hitz bi egitera hurbildu da.

Gailur zaldiketa-eskola sortu duzu: noiztik zara zaldiza-le?7 urterekin hasi nintzen zaldi gainean. Betidanik sentitu dut kirol bat baino askoz gehiago dela, izan ere, animaliekin sor-tzen den harremana berezia da. Zaldiketa-eskola lasturko bailaran dago: zerk eraman zaitu hara?Zaldiketa eskola bat sortu nahi nuen, “hipikak” duen ikus-puntu elitista apurtu eta animaliekin natura-ingurunean esperientziak bizitzeko espazio bat eraiki. Bide horretan, 2012ko udan, Gailur Zaldiketa Eskolako lehen udalekuak antolatu nahi genituenean aurkitu genuen Lastur. Bertakoek besoak zabalik jaso gintuzten eta pixkanaka, forma ematen joan gara. Gaur egun, urte osoan ditugu zaldiak bertan eta Lasturko Aterpetxeko partaide naiz. Horrekin batera, familiei, eskolei edota taldei zuzendutako hainbat egitasmo burutzen ditugu, ostatua eta aisialdi ekintzak eskainiz. Gailurren zaldiketa-saioak mendi-ibilbideak eta poneye-kin jolastea eskaintzen duzue, besteak beste. haur eta gazteak gustura aritzen al dira? Zerekin gozatzen dute gehien?Haur, gazte zein helduak aritzen dira eskolan; bakoitzaren maila eta nahiaren arabera egokitzen dugu ekintza.

Zaldiketa saioak, ikasle taldearen adina eta mailara ego-kituak dira. Aldez aurretik, bakoitzak bere zaldia prestatu beharko du (eskuila pasa eta aulkia jarri). Pista itxi bat dau-kagu eta mendian ere asko ibiltzen gara, naturak eskaintzen dizkigun baliabideak aprobetxatuz.

Mendi ibilbidearena unean-unean hurbiltzen den jende askok aukeratzen duen ekintza da. Zaldiak oso lasaiak dira, lehen urratsak azaldu eta mendi buelta bat egitera abiatzen gara.

Azkenik, poneyekin jolastea txikitxoei zuzenduriko ekintza da. Haurrek sentsazio eta emozio berriak aztertu eta beren imajinazio eta sormena lantzeko aukera izango dute.Zure curriculumean ekinoterapian aditua zarela irakurri dugu: zer esan nahi du horrek? Gailur zaldiketa eskolan, zaldiekin lagunduriko terapiak bu-rutzen ditugu. Ekintza hauetan zaldia eta bere ingurunea aniztasun funtzionala duten pertsonen bizi kalitatea hobe-tzeko bitartekariak dira.

Terapia globala dugu helburutzat, pertsonaren garapena-ren esparru guztiak kontuan hartuz. Esparru emozionalean, emozioen ezagutza eta kudeaketa lantzen dugu, enpatia, eta abar. Esparru fisikoan, berriz, zaldiak transmititzen duen mu-

gimendu erritmikoa, berotasuna. Horrek haur edo gaztearen muskulatura guztia aktibatu eta erlaxa dezake. Psikomotrizi-tateari dagokionez, lateralitatea, koordinazioa eta erritmoa lantzen dira, besteak beste. Komunikazioa ere garrantzitsua da, bai animaliarekikoa eta baita terapeutarekikoa ere.heziketa Fisikoan espezializatutako irakaslea ere bazara: betidanik gustatu al zaizu kirola?Betidanik gustatu izan zait kirola. Kirolak bizitzan zehar on-gizatea bermatu didala esango nuke. Horregatik, unibertsi-tate-ikasketak aukeratzean, nire interesa piztu zuen espe-zialitatea izan zen, niretzako hain garrantzitsua den kirola hezkuntzarekin eta jolasarekin lotzen zituelako. herri Ametsa Ikastolako ibilbideaz zer oroitzen duzu? kontatuko al zeniguke pasadizoren bat?Herri Ametsan burututako ibilbideaz oso oroitzapen ona daukat. Pasadizoa… zenbat abentura izan ditugun mahaie-tan, lokatz artean, buztinezko figuratxoak egiten eta ipurdia-rekin aldapan behera jaisten! Hori bai gozamena! Euskarak zer leku du gaur egun zure bizitzan?Egunerokotasunean erabiltzen dudan hizkuntza da, bai etxean, bai bikotearekin eta baita lanean ere. Lagunartean hizkuntza aukera askotarikoagoa izaten da, baina badugu euskara erabiltzeko joera handia.

Nuestra exalumna Ainhoa Gallardo Alkarreta (Donostia, 1989) es profesora especializada en Educación Física. Comenzó a montar a caballo con siete años. Siempre ha sentido que es algo más que un deporte, ya que, según sus palabras, la relación que se crea con el animal es muy especial. Durante el verano de 2012, buscaban un lugar en el que organizar el primer campamento de verano ecuestre, y en Lastur les recibieron con los brazos abiertos. Las ac-tividades que proponen son aptas para niños, jóvenes y mayores, y se realizan tanto en recinto cerrado como en el monte. También se llevan a cabo terapias ecuestres, globales, que pretenden me-jorar la calidad de vida de personas con diversidad funcional. Por otro lado, en cuanto a su etapa en Herri Ametsa, Ainhoa recuerda lo bien que se lo pasaban jugando con el barro en Mendi Txiki.

2019-2020 ikasturtea 13

lEIRE RuIZ // Zertan ari zara?Algorri Interpretazio Zentroan nabil la-nean, ingurumen hezitzaile gisan, Zu-maia eta Deba bitarteko flyscha era-kusten. Gure lana gehienbat eskolei bideratuta dago; horregatik, ikasturtean zehar bisita gidatuak egiten ibiltzen gara.Nolatan hartu zenuen bide hori?Egia esan, korronteak eraman nau ber-tara: gauza batzuk aukeratu egin nituen eta beste batzuk baztertu. Betidanik gustatu izan zaizkit ingurumenarekin eta naturarekin zerikusia zuten irakasgaiak eta zer aukeratu oso ongi ez nekiela, Ingurumen Zientzietako ikasketak egi-ten hasi nintzen, eta ez naiz batere damutu.

Lana bilatzean, neure burua jendearekin harremanetan eta lau paretetatik kanpo ikusten nuen; beraz, hezitzaile lana bi-latzen hasi nintzen. Zorte handia izan nuela onartu behar da, beka baten bitartez lehen aldiz lan egiteko aukera eman zitzaidan eta, orduz geroztik, hemen segitzen dut.Erraz aurkitu al duzu lana?Lana topatzea lana da, gauza guztiekin gertatzen den mo-duan, mugitu egin behar duzu. Nik zorte handia izan nuen, “Lehen aukera” izeneko beka bat eman zidatelako eta lan munduan hasteko aukera ezin hobea izan nuelako: ezin naiz kexatu. Beka amaitu zenean, bertan segitzeko aukera izan dut eta pozik nabil. Pozik zaude hautatutakoarekin?Zoriontsu egiten nauen lana dut, egunero talde berri bat ezagutu eta haietaz asko ikasten dut. Egia da, gauza guztiak bezala, bere alde txarrak ere badituela: ordutegi aldakorra, lan ordu gutxi, jai egunetan lan egin behar da, eguraldiaren menpe gaude… baina atzera eginez gero, berriro bide bera aukeratuko nuke. Nola ikusten duzu zeure etorkizuna lan munduan?Nik uste dut garaiak aldatu direla: garai batean, betirako la-nak zeuden moduan, gaur egun ez da horrela. Nire kasuan, nork daki? Lanak betetzen nauen arren, bizimodu duina bi-latzea ez da hain erraza. Zer gogoratzen duzun gehien ikastolatik? Pasadizo di-bertigarriren bat kontatuko zeniguke?Ikastola garaia orokorrean mimo askorekin gogoratzen dut, Lehen Hezkuntzako oroitzapenak politenak dira. Batez ere txikitako lagunez gogoratzen naiz, oso momentu onak pasa ditugu haurtzarotik nerabe izatera aldatzen ari ginen bitar-tean. Batzuekin gaur egun oso harreman estua dut, betira-koa, esango nuke.

Aspaldian Ikastolaz pentsatu gabe egon eta gero, zaila egiten da momentu bat aukeratzea, baina gogora datorkit nire porrot garaia Marijorekin: zentratzea kostatzen omen zitzaidan eta horregatik etxeko lanak ikastolan eta etxean egindakoak etxean, burua ere ahaztu egiten zitzaidan (behin bizkar zakua etxean ahaztu nuen!). Horregatik nuen agen-dako oharren zatia bete-beteta eta paper gehiagoz osaturik.

Momentu hartan kostatu arren (berari niri baino gehiago, nire ustez), Marijori zor diot gauzak aldez aurretik antolatu eta ganoraz ibiltzea! Zein mezu bidaliko zenieke orain ikastolan dabiltzan ikasleei?Haiei ere, neure buruari esango nio-keen gauza bera esango nieke: Ikastola bizitzako fase txiki baino garrantzitsua dela eta horrela bizi dezatela. Orain momentuan ikasi eta gozatu, zeuen buruak hobeto ezagutu eta datorrene-rako, gogotsu prestatu.

Leire Ruiz está actualmente trabajando en el Centro de Inter-pretación de Algorri como educadora de medio ambiente en el flysch entre Zumaia y Deba. Su trabajo está encaminado prin-cipalmente a las escuelas; por ello, se ocupa de visitas guiadas durante el curso escolar.

Siempre le han gustado las asignaturas relacionadas con el en-torno ambiental y natural, y aunque no tenía muy claro qué estu-diar, comenzó con la carrera de Ciencias Ambientales y asegura no arrepentirse en absoluto.

La que tenía claro a la hora de buscar trabajo era tratar en la gente y fuera de cuatro paredes; por tanto, empezó a buscar tra-bajo como educadora. Tuvo la suerte de trabajar por primera vez gracias a una beca y actualmente sigue ahí, ya que le dieron la oportunidad de seguir trabajando al término de la beca.

Está feliz con su trabajo: todos los días conoce un grupo nue-vo y aprende mucho de ellos. Por otra parte, nos cuenta que los cambios de horario, las pocas horas, lo de trabajar en días festivos, depender del tiempo que hace…son aspectos a mejorar, pero asegura que, si volviera atrás, tomaría exactamente el mis-mo camino.

Recuerda con mucho mimo la época de la ikastola: los recuer-dos de Primaria son para ella los más bonitos. Se acuerda, sobre todo, de sus amigos; pasaron muchos momentos muy bonitos desde la infancia hasta la adolescencia. Tiene todavía una rela-ción muy estrecha con algunos, una relación para toda la vida. Aunque se le haga difícil elegir un sólo momento de la ikastola, recuerda su época de “fracaso escolar” con Marijo. Al parecer, le costaba centrarse, se dejaba los deberes en la ikastola y los que hacía en casa, se quedaban en casa; sólo le faltaba olvidar la ca-beza (¡una vez se le dejó hasta la mochila!). Es por ello que tenía la sección de notas de la agenda repleta y llena de papeles. Aun-que le costó mucho –según ella, seguramente fue más difícil para Marijo que para ella– dice que le debe a ella el saber organizarse antes y andar con más fundamento.

A los alumnos que hoy en día están estudiando en Herri Amet-sa les diría que la fase de la ikastola es corta pero, a la vez, muy importante. Que aprovechen el momento para aprender y disfru-tar, que se conozcan a sí mismos y que se preparen con ganas para el futuro.

HERRI AMETSA IKASTOLA14

HIZPRO eta DEt

Euskara hobetzeko bi maisulanGure hizkuntzari buruzko hainbat zalantza argitu nahi izanez gero, esteka hau oso-oso erabilgarria da: https://www.berria.eus/estiloliburua/. Gaiak askota-rikoak dira, gaurkotasunezkoak zein bestelakoak. Bere garaian, Euskaldunon Egunkaria zenean, paperean argita-ratu zituzten liburuetako eduki fina hobetu eta etengabe eguneratzen dute. Anitz urtez!

Hala ere, pantailako testuak bainoago, paperezko ohiko liburuak nahiago badituzu, Euskaltzaindiaren Euskara Ba-tuaren Eskuliburua (25 €, 556 orrialde) eskura ezazu: ma-kina bat puntu maisuki azaltzen ditu, adibide argiez jan-tzita. Dena den, bertsio elektronikoa ere eskura jarri dute:https://www.euskaltzaindia.eus/

Ea esaldi hauetako hanka-sartze eta trakeskeriak ikusten dituzun!● Euskadik aurrera darrai.● Adimen froga bihar izango da.● Etxe hartan istiluak eman dira.● Ere joan gaitezke hondartzara.● Legebiltzarreko alderdi desberdinak bat etorri ziren bozketan.● Alderdi hark, bere aldetik, erabakia gogor gaitzetsi du.● Maisu horrek gaizki irakasten du, andereino hark gaia bikain

ematen duen bitartean.● Gauza berdina gertatu zait.● Tutorea bilduta dago.● Izebak oso ongi sukaldatzen du.● Gaur nire zorionak dira!● Orain ezin dizut esan: beranduago esango dizut.● Hiruhileko honetan sei bilera burutuko ditugu.● Uda on bat pasa!● Eta abar luze bat!

dos obras de arte para mejorar nuestro euskaraUn enlace utilísimo para quien tenga dudas sobre la lengua vasca: https://www.berria.eus/estiloliburua/. Presenta todo tipo de temas como, por ejemplo, de ac-tualidad, mejorando el brillante contenido de los libros que editaron en la época de Euskaldunon Egunkaria y actualizándolo continuamente. ¡Que no decaiga!

Pero si prefieres el libro tradicional de papel a los textos de las pantallas, te recomendamos el manual Euskara Batuaren Eskuliburua de Euskaltzaindia (25 €, 556 pá-ginas): explica maravillosamente diversos puntos, con ejemplos claros. También puede consultarse online: https://www.euskaltzaindia.eus/

2019-2020 ikasturteA 15

HERRI AMETSA IKASTOLA16

dagoeneko ongi dakizuen moduan, Eskolako Agen-da 21 ekimenak hiri eta herrien egoera hobetzea du helburu, eskolatik abiatuz, ekonomiaren, ingurume-naren eta gizarte politiken arteko oreka bilatu asmoz. Aurtengo gaia ez da, ez, ahuntzaren gauerdiko eztula, geurean, klima-aldaketaren inguruan ari baikara la-nean.

Larrialdia! Berotegi-efektua eta klima-aldaketa

Gizakion eraginez, CO2 ugari isurtzen da airera eta at-mosferan biltzen da. Kutsadura geruza bat sortzen ari ga-renez, eguzki-izpien irteera eragozten dugu. Horri bero-tegi-efektua deitzen zaio. Beraz, lurra gaixotzen ari gara, lurrak sukarra du.

Sukar horrek zuzenean eragiten dio Lurreko klimari. Gure eraginaren ondorioz, klimak jasaten dituen aldaketak az-kartu eta areagotu egin dira eta hainbat fenomeno modu bortitzagoan gertatzen ari dira. Poloetan, tenperaturak igo eta izotza urtzen ari da. Leku beroetan, lehorteak bortitzagoak dira orain. Lehen lehorte zein uholdeak gu-txitan gertatzen ziren tokietan, orain fenomeno horiek ohiko bilakatu dira.

Ondorioak murritz ditzakegu!

Klima-aldaketa bertan da, ez dago zalantzarik. Baina, zer egin dezakegu haren ondorioak murrizteko?

● Etxeko argiztatze sarea berritu edo egokitu.● Energia berriztagarriak lehenetsi.● Garraio publikoa erabili.● Ahalik eta hondakin gutxien sortu.● Birziklatu.● Ontziratutako produktuak ez erabili.● Bertako dendetan eta bertako produktuak erosi.● Plastikozko poltsak saihestu.● Erabilera bakarreko produktuak ez erosi.

agenda 21garapen jasangarriaren alde!

2019-2020 ikasturteA 17

Agenda 21 como bien sabemos, la Agenda 21 Escolar pretende mejorar la situación de pueblos y ciudades, partiendo de la escuela, y buscando el balance entre la econo-mía, el medio ambiente y las políticas sociales. Por ello, el tema que tratamos este año en la Ikastola es el CAMBIO CLIMÁTICO.

¿Cómo podemos hacerle frente y minimizar sus consecuencias?

● Renovando los sistemas de iluminación.● Dando prioridad a las energías renovables.● Utilizando el transporte público.● Produciendo la menor cantidad de residuos posible.● Reciclando.● Evitando el uso de productos envasados.● Comprando productos kilómetro 0.● Evitando usar bolsas de plástico.● Evitando comprar productos de un solo uso.

Eta zer egingo dugu Ikastolan?

Urtero bezala, gure PATRuIlA BERdEA bildu dugu eta haiekin Ikastolako dIAGNoSTIkoA osatuko ditugu. Ikastolari dagokion EkINTZA-PlANA prestatuko dugu eta bertan adierazitako helburuak lortzen saiatuko gara. Donostiako diagnostikoa ere beteko dugu eta egindako azterketaren araberako ESkAkIZuNAk egingo dizkiogu udalari. Haien berri maiatzean emango dizuegu. Ez galdu gure blogean argitaratzen ditugun berriak!

Bisita ezazu: http://agenda21herriametsaikastola.blogspot.com/

Eta gogoratu, BARAtZeARI buruzko berriak hemen dituzula:

https://herriametsakobaratzea.blogspot.com

Aurtengo berrikuntza, IRAEs taldearen bloga:

https://iraesherriametsa.blogspot.com/

HERRI AMETSA IKASTOLA18

Gure ikasleak

dBhko NoA GuEdES, SARA BEITIA, NoRA ARTANo eta MAYA CIVANTOS gimnastekin solasean //Noak, Sarak, Norak eta Mayak gimnastika erritmikoa egiten dute: lehenengo biak donosti GEkn aritzen dira eta Nora eta Maya, berriz, Izar Lekun. Azaroaren 9an, Espainiako Txapelketan parte hartu zuten, Iruñean, Na-varra Arenan.

Sarak esan digu Ikastolan hasi zirela gimnastika egiten, 5 urte zituztela. Bera amak bultzatu omen zuen eta asko gus-tatu zitzaionez, horretan jarraitzen du. Norak dio lurrean zilipurdika ibiltzea oso gogoko zutela, ez zirela geldirik egoten, eta gimnastikak mugitzeko aukera ematen ziela.

Astean lau egunetan entrenatzen dutela eman digu adi-tzera Noak, 2 edo 3 orduz. Beretzat, malgutasuna lantzea da gogorrena, baina aparatua hartzen dutenean, mazoak, errazago aritzen dira, gusturago. Sara, Nora eta Noa ma-zoekin aritzen dira, eta Maya, berriz, zinta eta pilotekin. Mayak adierazi digu denbora asko eskatzen duen kirola izan arren, gogobetegarria dela.

Kirola eta ikasketak uztartzeko oso ordenatua eta ardura-tsua izatea ezinbestekoa dela deritzo Norak. Jolas-garaiak edo jangelako denbora-tarteak erabili behar dituzte lanak egiteko, arratsaldetan astirik ez baitaukate.

Azarokoa ez da izan Espainiako Txapelketan parte hartu duten lehen aldia, baina oraindik esperientziak zirrara sor-tzen duela esan digute: lekua handia dela, jende andana dagoela, epaileak, eta abar, baina aitortu digute ez direla sekula kikiltzen. Mayak adierazi digu beretzako aurtengoa

3. aldia izan dela eta urduri jartzen dela oraindik, baina txapelketa hasten denean, kontzentratu, eta urduritasuna kontrolatzeko gai dela. Horrek ikastolarako ere balio diola esan digu, aurkezpenak dituenean, lotsa eta nerbioak kon-trolatzen dituelako.

Etorkizuneko asmoei dagokienez, laurek jarraitzeko asmoa dutela adierazi digute. Badakite ikasketek baldintza deza-ketela haien etorkizuna, baina euren taldeetan badaude unibertsitatean ari diren ikasleak, eta bi gauzak egiten di-tuztela aipatu digute. Noak dio jarraitzeko asmoa duela, adinak edo gorputzak gelditzeko esaten dioten arte.

Nos hemos reunido con Noa Guedes, Sara Beitia, Nora Ar-tano y Maya Civantos para hablar de la afición que les une, la gimnasia rítmica.

Las cuatro comenzaron de muy jovencitas, con 5 años, en la Ikastola. Entrenan duro: 2 o 3 horas, 4 días a la semana, y compiten los fines de semana. Nos dicen que para po-der compaginar los estudios y su afición, es imprescindible ser responsable y organizada. Deben trabajar en los recreos para poder llevar al día sus estudios, ya que salen tarde de los entrenamientos.

Dicen que es muy emocionante la experiencia de com-petir en un campeonato estatal. Suelen ser instalaciones grandes, hay mucha gente y muchos jueces. Pero ellas no se amilanan. Aunque se pongan nerviosas al principio, las cuatro coinciden en que cuando se concentran, los nervios desaparecen. Esto les vale también para controlar los ner-vios en la Ikastola, cuando deben hacer presentaciones, por ejemplo.

Por ahora, mientras continúen en la ESO y su cuerpo se lo permita, quieren seguir entrenando y compitiendo. El tiempo y los estudios dirán si podrán seguir practicando el deporte que les apasiona.

Maya Civantos Nora Artano Sara Beitia Noa Guedes

2019-2020 ikasturtea 19

lAukoTE NAFARRA: Berako Aimar, Andde, Ekain eta oierrekin hizketan //

DBH 3. mailako Ekain Zabala, Andde Maritorena, Oier La-saga eta Aimar Saroberekin bildu gara, Berako gure ikasle berriekin, izan ere, Berako Labiaga Ikastolan ikasten ja-rraitzeko aukerarik ez, eta geurera etortzea erabaki dute. Hala, egunero egiten dituzte Bera eta Donostia arteko 34 kilometroak, autoz. Andderen amak ekartzen ditu, eta baita arratsaldero eraman ere. “Astizken eta ortziltan, aldiz, lehenago amaitzen dugunez, nire aitak eramaten gaitu etxera” zehaztu digu Ekainek. Ez da bide luzea eta berriketan edota abestiak entzuten pasatzen dute ordu erdia. Azterketaren bat badute, berriz, errepasatzeko ere probesten dute denbora.

Epe laburrean lagun asko egin dutela iruditzen zaigula adierazi diegu eta gelakideekin ongi konpontzen dire-la. Baietz esan digute, ez zaiela zaila iruditu Donostiako neska-mutilekin harremanak sortzea. “Bestelako arropa daramagu, horixe da desberdintasun handiena” diosku Aimarrek, “guk kirol-arropa eramaten baitugu soinean egunero”. Nafarren hizkera ere desberdina da. “Hasieran, harrituta sumatzen genituen” esan digu Anddek, “baina ohitu direla esango nuke”. “Guri ere egokitu zaigu euskara batuan aurkezpenen bat egitea, Bio-Geon esaterako, eta zaila egiten zaigun arren, moldatzen gara” aitortu digu Oierrek.

Ikasketei dagokienez, Chromebookak erabiltzea izan da beraientzako berrikuntza nagusia. Berako Labiaga ikas-tola izanik, EKI metodologia ezaguna zaie ikasle nafarrei: “EKIrekin ongi moldatzen gara: ebaluazioa berdin-berdina ez bazen ere, konpetentziaka baloratzea ez da berria gure-

tzat” esan digu Ekainek. “DBH 3. maila ez da erraza; Fisi-ka-Kimika eta Gaztelania dira ikasgairik zailenak niretzat” aitortu digu Aimarrek. “Eta iaz Teknologian ez genuen az-terketarik egiten!” zehaztu du Oierrek.

Etorkizunari dagokionez, Herri Ametsan amaitu ondoren, Irunen edo Donostian bertan jarraituko dutela esan digu-te laurek. Ekainek goi-mailako heziketa-zikloa egin nahi du, aitak bezala, trenak eraikitzen lan egiteko. Oierrek, berriz, sukaldari izan nahi luke eta Anddek harakin. Aima-rrek familiako negozioari jarraipena eman nahi lioke eta Sarobe Okindegian lan egin. Zorterik onena opa diegu laurei!

Hemos hablado con nuestros nuevos alumnos de 3º de la ESO de Bera: Ekain Zabala, Andde Maritorena, Oier Lasaga y Aimar Sarobe. Terminada su andadura en la Ikastola Labiaga de Bera, han decidido continuar su for-mación con nosotros. Para ello, recorren todos los días en coche los 34 kilómetros que separan ambos mu-nicipios. Aprovechan ese tiempo para hablar, escuchar música e incluso repasar para los exámenes.

Nos afirman con rotundidad que ni su forma de vestir más deportiva ni su precioso “euskalki” han sido óbice para poder hacer buenos amigos y amigas, ya que en este corto periodo de tiempo han establecido nuevas y bonitas relaciones.

La principal novedad en lo que se refiere a los es-tudios ha sido el tener su propio Chromebook. Hasta ahora han estudiado con el método EKI, así que dicen estar acostumbrados a la evaluación por competencias. En cuanto al futuro, vaticinan que, tras acabar en Herri Ametsa, seguirán estudiando cerca, en Irun o Donostia.

HERRI AMETSA IKASTOLA20

Haur Hezkuntza

1

Geletako argazkiak

2

2019-2020 ikasturtea 21

Haur Hezkuntza

3A

3B

HERRI AMETSA IKASTOLA22

Haur Hezkuntza

4A

4B

2019-2020 ikasturtea 23

Haur Hezkuntza

5A

5B

HERRI AMETSA IKASTOLA24

Lehen Hezkuntza

1A

1B

2019-2020 ikasturtea 25

Lehen Hezkuntza

2A

2B

HERRI AMETSA IKASTOLA26

Lehen Hezkuntza

3A

3B

2019-2020 ikasturtea 27

Lehen Hezkuntza

4A

4B

HERRI AMETSA IKASTOLA28

Lehen Hezkuntza

5A

5B

2019-2020 ikasturtea 29

Lehen Hezkuntza

6A

6B

HERRI AMETSA IKASTOLA30

DBH

1A

1B

2019-2020 ikasturtea 31

DBH

2A

2B

HERRI AMETSA IKASTOLA32

DBH

3A

3B

2019-2020 ikasturtea 33

DBH

4A

4B

HERRI AMETSA IKASTOLA34

HHko irakasleak

DBHko irakasleak

LHko irakasleak

Orientazio departamendua

Hezkuntza bereziko laguntzaileak Zuzendaritza taldea

Ikastolako langileak

2019-2020 ikasturtea 35

Jangelakoak

Autobusetakoak

Idazkaritzakoak Gestio batzordea

Mantenu eta garbitasunekoak

HERRI AMETSA IKASTOLA36

Zer berri?

Gonbidapena

2019-2020 ikasturtea 37

Musika-gela eraberrituaMusika-gelaren itxura berria ikusi al du-zue? Gela txukun eta modernoa da orain gure areto eraberritua, molde ederrekoa, ikus-entzunezko jarduerak burutzeko leku goxoa.

Urtero bezala, gure txoko hau eskaini nahi diegu Ikastola komunitatean gure artetik joan direnei.

La antigua aula de música se ha conver-tido en una moderna y acogedora sala para realizar actividades audiovisuales.

MIKEL SODUPEIkasle ohia

Besarkada bero bat haien senitarteko eta lagunei.

Nuestro más sentido pésame a todos sus familiares y amigos.

Beti gogoan izango zaituztegu.

MIRENTXUandereñoa

MARIBEL ARITZITURRI

andereñoa

Gure artetik joandakoakComo todos los años, queremos aprovechar esta ocasión para despedir a los miembros de nuestra comunidad educativa que han fallecido.

HERRI AMETSA IKASTOLA38

P4kUrriaren 2an, DBH 4ko Ainhoa Agirre, Irati Villaverde, Josu Amilibia, Iñaki Ezeiza eta Iñigo Mora ikasleak eta Izaro Aranburu irakaslea Donostia International Physics Cen-terrek antolatutako Passion for Knowledge ekitaldira joan ziren, hainbat eskolatako gazte askorekin batera. Zazpi No-bel Saridun gonbidatuta zeuden eta, besteak beste, Astro-fisikaz, Kosmologiaz, Fisika Kuantikoaz, Botanikaz, bioma-terial adimendunez eta Paleoantropologiaz hitz egin zen. Moderatzaile lanean Pedro Miguel Etxenike jardun zen.

Irakasleari bezala, bost ikasleei ere, aho batez, oso inte-resgarria iruditu zitzaien. Bat datoz aitortzean ikertzaileek haiekin oso harreman ona agertu zutela, hots, biziki adis-kidetsuak eta gozoak izan zirela: puntako zientzialari ospe-tsuak ez ezik, pertsona oso atseginak ere badirela erakutsi zuten. Bestetik, etorkizunean zientzialariak izateko eta ha-lako ikasketak egiteko bihotz eman zieten, nahi dutena eta atsegin zaiena ikasteko.

Galderak egiteko aukera izan zuten, halaber, haien biziez, zientziaz eta gai orokorrez: beti-beti oso modu adeitsuan erantzun zieten, zientzietan aritzera bultzatuz.

El pasado 2 de octubre, las alumnas Ainhoa Agirre e Irati Villaverde, de 4º de ESO, y sus compañeros Josu Amilibia, Iñaki Ezeiza e Iñigo Mora, acompañados por la profesora Izaro Aranburu, asistieron al encuentro Pas-sion for Knowledge, organizado por Donostia Interna-tional Physics Center, junto con varios jóvenes de va-rios centros escolares. El acto contó con siete personas invitadas, galardonadas con sendos Premios Nobel, y se habló, entre otras cuestiones, de Astrofísica, Cosmo-logía, Física Cuánticoa, Botánica, biomateriales inteli-gentes y de Paleoantropología. Pedro Miguel Etxenike actuó como moderador.

Tanto a la profesora como a los cinco alumnos, a todos les pareció muy interesante. Coinciden en señalar que los científicos tuvieron con ellos un trato excelente, muy amistoso y amable, demostrando ser no solo investiga-dores de altísimo nivel, sino que también personas muy agradables. Por otra parte, animaron a todo el mundo a ser científicos y a realizar estudios en ese ámbito, en lo que deseen y sobre lo que les guste.

Tuvieron ocasión de hacerles preguntas, tanto biográ-ficas, sobre las ciencias o sobre temas generales: les respondieron en todo momento muy atentamente, ani-mándolos siempre a que continúen sus estudios en la rama de las ciencias.

2019-2020 ikasturtea 39

Ikastolako Festa Eguna Ikastolako Festa Eguna beti da berezia. Ikasturte amaiera pozga-rria. Bukaeraren seinale alaia. Festa pasata, badakigu gutxi falta zaigula udako opor luzeak izateko. Eta lasai gaude. Lagun giroan. Eta lanean!!! Lan handia egiten baita egun hau aurrera ateratzeko.

Zeinen pozgarria izan den gurasoak jo ta su lanean ikustea!

El día de la fiesta de la ikastola siempre es divertido, lúdico y emocionante, pero este año la comisión lo ha vivido de una forma muy especial. La implicación y el trabajo de las familias ha sido especta-cular.

Mila esker, bihotzez, festa disfrutatzen dugun guztion partez.

HERRI AMETSA IKASTOLA40

El curso de euskera para padres y ma-dres ya está en marcha. Asier Razkin y sus alumnos se reúnen todos los mar-tes y jueves, de 14:45 a 16:15. ¡Ánimo y enhorabuena a todos!

Gurasoentzako euskara ikastaroaGurasoentzako euskara ikastaroa abian da. Ikasturte hasieran, urtero bezala, HIZPROk ikastaroan parte hartzeko gonbitea luzatu zien ikastolako guraso eta aitona-amonei. Ikastaroa martxan da: astearte eta oste-gunetan biltzen dira ikasleak Asier Razkin irakaslearekin ordu eta erdiz, 14:45etatik 16:15etara. Bejondeizuela eta animo!

Txapelketa

2019-2020 ikasturtea 41

INTERNETEko ARoAN, lITERATuRA IRAkuRTZEADaniel Cassany eta Consuelo Allué

Maiz aurpegi larriak ikusten dizkiegu entzule ditugun irakasle, guraso, liburuzain eta pedagogoei, euskarri digitalez, eraman-garriez, tabletez, iPadez, irakurgailuez, mugikor adimentsuez edo beste edozein gailu digitalez ari garenean. Urduri eta sa-rri triste begiratzen digute, honelako zerbait aditzera emanez: “Hau zorte txarra, nirea! Hain maite ditudan liburuak, orain ken-du egingo dizkidate! Zer gertatuko da literaturarekin?”.

Ez da ezer gertatuko. Lehen bezala literatura irakurtzen se-gituko dugu, agian era dibertigarriago, sormenez beteago eta askotarikoagoan. Gure mezua argia da: gure aurrean zabaltzen ari diren aukera aberats horiek guztiak arakatuko ditugu, jakin-minez baina zuhurrak eta kritikoak izanez, eta gehiago diberti-tuz, gehiago ikasiz eta literatura gehiago irakurriz, gaur-gaurko, tableten eta gizarte sareen garai honetan.

1. Ardoa eta botilakEdozein motatako literatura irakurtzen jarraituko dugu, elitekoa zein herrikoia, ospe handikoa eta aitortua edo kontsumozkoa, haur eta gazteentzakoa nahiz helduentzakoa. Eskoletako hau-rren artean, irakurtzeko jarduera garrantzitsua da, bai eskolan, bai eskolatik kanpo, eta tresna digitalek paperezko liburuak or-dezkatu arren, hori ez da aldatuko.

Neska-mutilek Oraindik ere Altxorraren uhartea edo Char-lie eta txokolate lantegia irakurriko dituzte, Harry Potter seriea nahiz Ilunabarra, Eraztunen jauna, Poe edo Lovecraft, Frankens-tein eta Drakula, eta fantasiazko, abenturazko edo hedabideek zein sare sozialek berehala ospetsu bilakatuko duten beste edo-zein generotako edozein lan.

Tresna digitalak iritsieraren ondorioz, ez dirudi irakurketa asko aldatuko denik. Tormesko itsumutila, Zelestina, Maitasun Onaren liburua, Iliada, Odisea, Mila gau eta bat gehiago eta On Kixote Mantxakoa berdin irakurriko ditugu geure sareari lotu-tako pantaila kolore-aniztunean, edo tinta elektronikoko geure irakurgailuan. Are gehiago, gure telefono mugikorrean ere ira-kurri ahal izango ditugu –azalera hain txikian begiak eta hatzak mugitzeko bista eta eroapen nahikoa baldin badugu–.

Argi dago euskarazko zein gaztelaniazko literatura kanona –eta edozein hizkuntzarena– bera izaten jarraituko duela. Geure idazle buruek (Atxaga, Murakami, Grass, García Márquez, Ga-leano) beren lanak argitaratzen segituko dute, luzeagoak zein laburragoak, bertsio digitalean nahiz paperezkoan, bakoitzak nahi bezala irakur ditzan. Lapurretak, musikaren streamingak (Spotify) edo Internet bidezko salmentazko web-orriek (iTunes, Amazon) ez badute musikaririk hil, literatura sormenak ere ez du, tresna digitalak iritsi izanaren ondorioz, behera egingo edo desagertuko.

Laburbilduz, ez ditzagun botilak eta ardoa nahas. Internetek edukiontzi berriak ekarri ditu, ekoizpen- eta banaketa-modu berriekin. Literaturaren irakurketa aberastu egiten da, askotari-ko eta konplexuago bilakatzen da.

2. Zer aldatu da? Zalantzarik gabe, kopatik, edalontzitik, botilatik edo zahatotik ez da berdin edaten; hori dela eta, tresna digitalek irakurketa nola aldatzen duten aztertu behar dugu. Artikulu honen helbu-

INTERNETEKO AROAN, LITERATURA IRAKURTZEA

Daniel Cassany y Consuelo Allué

Con frecuencia vemos caras serias a los profesores, familiares, bibliotecarios y pedagogos con los que conversamos, al hablar de soportes digitales, portátiles, tabletas, iPads, libros electróni-cos, teléfonos inteligentes o de cualquier dispositivo digital. Nos miran nerviosos y a menudo tristes, como queriendo decir “¡Qué mala suerte tengo! ¡Mis queridos libros, ahora me los quitarán! ¿Qué pasará con la literatura?”.

No va a suceder nada. Seguiremos leyendo literatura como antes, quizás de un modo más divertido, más completo en cuan-to a lo creativo y más plural. Nuestro mensaje es claro: examina-remos todas las provechosas oportunidades que se nos abren, con curiosidad, pero con juicio y espíritu crítico y divirtiéndonos y aprendiendo más, así como leyendo más literatura, en la época actual de las tabletas y de las redes sociales de hoy día.

1. El vino y las botellasVamos a seguir leyendo todo tipo de literatura, de élite o popular, prestigiosa y reconocida o más popular y de consumo, para niños y jóvenes o para adultos. Es una práctica lectora importante en la población escolar, tanto dentro como fuera de la escuela, que no va a cambiar porque se sustituyan los libros de papel por los dispositivos digitales.

Los chicos seguirán leyendo La Isla del Tesoro o La fábrica de chocolate, la serie de Harry Potter o Crepúsculo, El señor de los anillos, Poe o Lovecraft, Frankenstein y Drácula.

No parece que esta práctica lectora cambie mucho con la lle-gada de los dispositivos digitales. Seguiremos leyendo Lazarillo, La Celestina, El libro del buen amor, La Iliada, La Odisea, Las mil y una noches y El Quijote en nuestra pantalla multicolor y conec-tados a la red o en nuestro ebook de tinta electrónica. Incluso lo podremos leer en nuestro teléfono –si tenemos vista suficiente y paciencia para mover los ojos y los dedos por una superficie tan pequeña–.

Está claro que el canon literario castellano o en euskera –y el de cualquier otra lengua– va a seguir siendo el mismo. Nuestros autores de cabecera (Atxaga, Murakami, Grass, García Márquez, Galeano) van a seguir publicando sus obras, más o menos largas, en versión digital y en papel, para que cada uno la lea como quiera. Si la piratería, el streaming musical (Spotify) o las webs de venta en línea (iTunes, Amazon) no han matado a los músicos, tampoco la creación literaria disminuirá o se perderá por la llega-da de los dispositivos digitales.

En definitiva, no confundamos las botellas con el vino. Inter-net ha traído nuevos recipientes, con nuevos sistemas de produc-ción y distribución, más rápidos y eficaces. La lectura literaria se enriquece, se diversifica, se vuelve más compleja.

2. ¿Qué cambia? Sin duda, no se bebe del mismo modo con una copa, un vaso, una botella o una bota, por lo que debemos analizar cómo cam-bian la lectura los dispositivos digitales. No es el propósito de este artículo recopilar toda la oferta tecnológica que tenemos hoy a nuestro alcance, ni mucho menos establecer una compa-rativa de funciones y limitaciones. Solo vamos a destacar cuatro grandes grupos de cambios y posibilidades:

HERRI AMETSA IKASTOLA42

rua ez da egun geure esku daukagun teknologiaren eskaintza osoa biltzea, are gutxiago gaitasunak eta mugak parekatzea, saltoki baten katalogoa lirudikeelako. Soil-soilik, aldaketei eta aukerei lotutako lau talde handi nabarmenduko ditugu:

1- Idazlanera iritsi eta haren barnean nabigatzea. Tresna bakoi-tzaren berezitasunak alde batera utzita, irakurgailu digitalari es-ker zera egin daiteke:

a) erabiltzaile bakoitzaren desiraren arabera, pantailako letren neurria eta kontrastea handitu edo txikitu, geure ikusmena-ren zorroztasun, eguneko ordu nahiz argiaren orientazioa-ren arabera;

b) orrialdea bertikalki edo horizontalki jartzea erabaki, irakur-ketaren egoeraren arabera (bulegoan, besaulkian, ohean, etab.);

c) testu osoa birmoldatu eta lanaren orrialdeen kopurua bir-kalkulatu, aukeratu den letra neurriaren eta orrialdearen for-matuaren arabera;

d) testuan zehar elkarreraginezko moduan mugitu, aipu bate-tik bukaerako bibliografiaraino eta oin-oharretaraino joa-nez, baita irakurketa alde batera utzi ere, beste zerbait egi-teko, eta orrialde berberera itzuli;

e) testuko edozein zati, luze edo laburra, aurrez xedatutako hainbat kolorez markatu, eta halako kategoria bat esleitu (esaldi garrantzitsuak, hizkuntza akatsak, itzulpen desego-kiak, hitz ezezagunak);

f) testuaren gaineko ohar nahiz iruzkinak idatzi eta haiek gor-de edo helbide elektroniko edo telefono batera bidali, eta

g) testuan, hitz edo esamoldeen araberako bilaketak egin eta zati azpimarratu edo guk egindako iruzkin guztietan zehar nabigatu.

Hori dela eta, tresna digitalez maiz egiten diren kritikek ez dute funtsik (hots, ez dagoela azpimarratzerik, ezin dela marjinetan oharrik idatzi, ez daitekeela ikurrik edo punturik ezarri edo libu-rua hainbat girotan erabili: lanean, hondartzan, zelaian, bidaie-tan, eta abar).

2- Idazlanetik haratagoko hizkuntza, artea edo kulturari buruz-ko datuak kontsultatzea. Irakurtzen ari garenean irakurgailu di-gitala sareari konektatuta badago, honako zeregin hauek egin ditzakegu:

a) bilatu DRAEn, CLAVE hiztegian, Elhuyarren data-basean, Wordreferencen edo Sareko edozein hiztegi-baliabide-tan ulertzen ez dugun termino baten esanahia edo geure ama-hizkuntzarako itzulpena bilatu;

b) Googleren itzulgailu automatikoa erabili edo bestelako ba-liabide linguistikoak (morfosintaxi analizatzaileak, testuen corpusak) gramatikari bereziki dagozkion zalantzak argitze-ko (aditz baten ñabardurak, esamolde baten erabilerak, eta abar);

c) kulturari buruzko daturen bat Wikipedian, entziklopedian kontsultatu edo arteaz, historiaz… informazioa ematen duen baliabide edo web batean begiratu, etab.;

d) irakurtzen ari garen eleberriko edo poemako kokalekuetako mapak nahiz argazkiak Google Earthen bilatu;

e) era askotako kalitatezko hainbat biltegitan, idazlanari buruz-ko kritikak, laburpenak eta iruzkinak bilatu: egileen erakun-deen hiztegia, ikasleentzako laguntza web-orriak (patata-

1- Acceder a la obra y navegar en su interior. Prescindiendo de las particularidades de cada dispositivo, un lector digital permite:

a) aumentar o reducir el tamaño y el contraste de la letra en la pantalla a gusto del usuario, según nuestra agudeza visual, hora del día, orientación de la luz;

b) elegir entre disponer la página en vertical u horizontal, según la situación de lectura (despacho, butaca, cama, etc.);

c) reordenar todo el texto y recalcular el número de páginas de la obra, a partir del tamaño de letra elegido y del formato de página;

d) moverse interactivamente por el texto, saltando de una cita a la bibliografía final o a las notas de pie de página, e incluso abandonar la lectura para hacer otra tarea y regresar a la mis-ma en la página en que se abandonó;

e) marcar con colores diferentes y preestablecidos cualquier fragmento breve o largo del texto y atribuirle una categoría (frases importantes, errores lingüísticos, mala traducción, pa-labras desconocidas);

f) escribir notas o comentarios sobre el texto y guardarlos o en-viarlos a alguna cuenta de correo o teléfono, y

g) hacer búsquedas por palabras o expresiones en el texto y na-vegar por todos los fragmentos subrayados o los comentarios que hemos elaborado.

Por ello, resultan totalmente injustificadas las críticas que se ha-cen a menudo a los dispositivos digitales de que no permiten subrayar, tomar notas en los márgenes, poner señales o puntos o utilizar el libro en diferentes ambientes (laboral, playa, campo, desplazamientos, etc.).

2- Consultar datos lingüísticos, artísticos o culturales más allá de la obra. Si nuestro dispositivo de lectura está conectado a la red mientras leemos, podemos hacer tareas como:

a) buscar en el DRAE, el diccionario CLAVE, la base de datos de Elhuyar, Wordreference o cualquier otro recurso léxico en línea el significado o la traducción a nuestra lengua materna de algún término que no entendamos;

b) usar el traductor automático de Google u otros recursos lin-güísticos (analizadores morfosintácticos, corpora de textos) para resolver dudas de tipo más gramatical (los argumentos de un verbo, los usos de una expresión, etc.);

c) consultar algún dato cultural en Wikipedia, enciclopedia o al-gún otro recurso o web informativo de arte, historia, etc.;

d) buscar en Google Earth mapas e incluso fotos de los lugares en los que se esté desarrollando la acción de la novela o el poema que estamos leyendo;

e) buscar críticas, resúmenes y comentarios de la obra en varios repositorios, de muy variada calidad: diccionario institucional de autores, webs de ayuda para alumnos (patatabrava.com, elrincondelvago.com);

f) buscar fotos y vídeos de los personajes o hechos menciona-dos en la obra, en Flickr, YouTube u otros repositorios

3- Creación de fanfic, historias realistas y secuelas. Mención aparte merecen las webs y foros que fomentan la producción de litera-tura digital vernácula, en los que los chicos inventan secuelas, precuelas, parodias y versiones alternativas de aventuras nuevas y viejas, con sus héroes favoritos, sean originarios de la literatura, del cómic, del videojuego o del cine y la televisión.

2019-2020 ikasturtea 43

brava.com, elrincondelvago.com); f) idazlanean ageri diren pertsonaia zein ekintzen argazkiak

eta bideoak bilatu, Flickrren, YouTuben edo beste biltegi ba-tzuetan.

3- Fanfic-en, istorio errealisten eta ondorioen sortzea. Aipamen berezia merezi dute tokian tokiko hizkuntzaz eginiko literatu-ra digitalaren ekoizpena bultzatzen duten web-orrialdeek eta foroek, non, neska-mutilek abentura zahar eta berrien ondo-rioak, aurrekariak, parodiak eta bertsio alternatiboak asmatzen dituzten, literaturako, komikiko, bideo-jokoko edota zinema eta telebistako beren heroi gogokoenak erabiliz.

Hor zabaltzen diren aukera didaktikoak, egungo baliabideei etekina aterata, amaigabeak dira, sortzaileak; halaber, harriga-rriak.

Ezbairik gabe, ez dugu uste testura iristeko, datu osagarriak begiratzeko edo oinarrizko idazlanari material osagarriz janzte-ko aukera teknikoen multzo zabal eta askotariko hori literatura irakurtzeko kaltegarriak direnik, kontrakoa baizik.

3. dena ez da ezin hobeaZenbait jende ezkorragok tresna digitalen bidezko irakurketa-ren hainbat desabantaila azpimarratzen ditu. Haien esanetan, hainbeste baliabide teknologiko, erakargarri eta orijinalek –beti eta nonahi eskuragarri–, finean irakurle gazteari arreta gala-razten diote: argazkiak bilatzeko, mezuei erantzuteko, bideoak ikusteko edo musika entzuteko, idatziaren haria galtzen du. Ez dira, ez, tentaldi berriak, zinema, telebista eta musika hemen baitzeuden, Internet iritsi aurretik; Sareari eta multimediako tresna digital horiei zera gertatzen zaie: haietara edozein une eta lekutan jotzeko aukerek irakurketari egiten dioten setio eta lehia emendatu dutela.

Gisa berean, argudiatzen da (Carr 2011) online egiten den jarraiko irakurketa zatikakoak, elkarreragileak eta azkarrak ira-kurtzeko geure ohiturei eragin egiten diela. Hain zuzen ere, idazlan bera hainbat orduz irakurtzeko ohitura galtzen ari omen gara, ehunka eta ehunka orrialde patxadaz eta eroapenez ira-kurtzekoa. Eta pixkanaka-pixkanaka, batzuek “irakurketa sako-nean” delakoaren gaitasun kognitiboa galtzen ari omen da gure burua.

Gibel solasaGure ustez, tresna digitalek orain arte izan dugun papereko eta liburuko literaturaren irakurketa gizentzen, aberasten eta osa-tzen dute. Sareari lotuta dauden tramankulu elektronikoek lite-ratura lanak sofistikatzen dituzte eta testura iristeko, hizkuntzari eta kulturari buruzko datuak kontsultatzeko, modu anitzeko do-kumentazioa bilatzeko, irakurle kideen arteko iritziak trukatze-ko, irakurri den idazlanean abiatutako sormen pertsonalerako… aukera berriak sortzen dituzte. Internetek irakurtzeko eta lite-raturaz gozatzeko sustagarri gehiago eskaintzen ditu, liburuak eta paperak baino.

Zer egin behar du eskolak aldaketa horiekin guztiekin? Bada, paperezko liburuaren azken garaietako irakurleak dinamizatze-ko eta prestatzeko jokabide beretan segitu, aurreko proposa-menak gehituz zabaldu. Ez da larritu behar gailu berriak –mu-gikorrak, esku-telefonoak, tabletak– iritsi direlako: jendarteratu ahala, salneurri eskuragarria badute eta ikasgela eta etxeetara heldu ahala, txertatuz joanen gara. Izan ere, funtsezkoa denak –testuak, ulermenak, interpretazioak– bere hartan baitirau; are gehiago, berpiztu egiten da.

Las posibilidades didácticas que se abren aquí, con el apro-vechamiento de los recursos tecnológicos actuales son infinitas, creativas y hasta sorprendentes.

Sin duda, no creemos que este conjunto amplio y diverso de posibilidades técnicas de acceso al texto, de consulta de datos complementarios o de creación de materiales complementarios a la obra básica resulten perjudiciales para la lectura de literatura, sino más bien lo contrario.

3. No todo es perfecto Algunas voces más pesimistas destacan varios inconvenientes de la lectura con dispositivos digitales. Dicen que tantos recursos tecnológicos, atractivos y originales –que están disponibles siem-pre y en todas partes–, acaban distrayendo al lector joven, que pierde el hilo del escrito para buscar fotos, responder mensajes, ver vídeos o escuchar música. Por supuesto, no son tentaciones nuevas, puesto que el cine, la televisión o la música han estado aquí antes que la llegada de Internet; lo que ocurre con la red y con esos dispositivos digitales multimedia es que las posibi-lidades de acceder a ellos en cualquier momento y lugar han provocado un incremento del asedio y la competencia que hacen a la lectura.

También se argumenta (Carr 2011) que la práctica continua-da de la lectura en línea, fragmentaria, interactiva y rápida, tie-ne efectos en nuestros hábitos lectores. En concreto, estaríamos perdiendo el hábito de leer durante varias horas seguidas una misma obra, de leer con tranquilidad y paciencia cientos y cien-tos de páginas. Y poco a poco nuestra mente estaría perdiendo la capacidad cognitiva de lo que algunos denominan “lectura en profundidad”.

Epílogo Creemos que los dispositivos digitales engordan, enriquecen y complementan a la lectura literaria con papel y libro, que hemos tenido hasta ahora. Los cachivaches electrónicos y conectados a la red sofistican las obras literarias y crean posibilidades nue-vas de acceso al texto, consulta de datos lingüísticos o culturales, búsqueda de documentación multimodal, intercambio de opinio-nes entre lectores afines, creación personal a partir de la obra leída, etc. Internet ofrece más estímulos para leer y para disfrutar de la literatura que el libro y el papel.

¿Qué debe hacer la escuela con todos estos cambios? Pues continuar con las mismas políticas de dinamización y formación de lectores de las últimas épocas del libro con papel, ampliar con la incorporación de las propuestas anteriores. No hay que an-gustiarse con la llegada de los nuevos artefactos lectores, sean portátiles, móviles o tabletas: a medida que se popularicen, que tengan precio accesible y que lleguen a las aulas y a los hogares, las iremos incorporando. Porque lo que es esencial –el texto, la comprensión, la interpretación– permanece intacto e incluso re-verdece.

Bibliografia CARR, Nicholas. (2011) Superficiales. ¿Qué está haciendo Internet con nuestra mente? Madrid: Taurus. CASSANY, Daniel (2011) En_línia: llegir i escriure a la xarxa. Barcelona: Graó. Versión castellana: En_línea: leer y escribir en la red. Barcelona. Anagrama.

2012, septiembre.

HERRI AMETSA IKASTOLA44

2019-2020 ikasturtea 45

HERRI AMETSA IKASTOLA46

2019-2020 ikasturtea 47

HERRI AMETSA IKASTOLA48

herri Ametsa IkastolaGuardaplata Bidea, 28

20016 doNoSTIATel.: 943 39 35 20 - 943 39 24 21

Fax: 943 40 40 90Emaila: [email protected]

www.herriametsa.eus

Herri AmetsaI k a s t o l a

Herri Ametsa Ikastola

KEI