RCEME Bizkaia

Gernu maskuriko minbizia Bizkaian. 1986-2012.

2016ko lehen hiruhilabetekoaren txostena

Bizkaiko Zaintza Epidemiologikoaren Unitatea 2016/03/22

(ICD-O-III: C67)

Urotelioko kartzinoma (H&E)

Gernu-maskuriko minbizia Bizkaian

INTZIDENTZIA

Euskadiko Minbizi Erregistroa (RCEME) ezarri zenetik, datu osotuez eskuragarri dugun urtera arte, hau da 1986tik 2012ra arte, Bizkaiko biztanlerian 8234 gernu-maskuriko minbizi erregistratu dira.

Tumore gaiztoen sexuen arteko banaketari dagokionez 6961 (%85) gizonezkoengan diagnostikatu dira eta beste 1273ak (%15) emakumeengan.

Bizkaian gernu maskuriko minbizi gaiztoak 2012. urtean erregistratutako minbizi guztien %6 ziren; gizonezkoengan minbizien %8 eta emakumezkoengan %3.

2012ean intzidentzia tasa gordina gizonengan 64,05 kasu/100.000ko izan zen, eta 14,96 kasu/100.000ko emakumezkoengan. Intzidentziaren bilakaera goranzkoa izan da sexu bietan: gizonezkoen % 1,40 Urteroko Aldatze Portzentajeaz (UAP) 1994tik; eta emakumezkoak, %5,57 UAPaz, 1996tik.

TG: Tasa Gordina; TE: Tasa Estandarizatua (Europar populaziora); UAP: Urteroko Aldatze Portzentajea

Beste herrialdeekin konparatzeko Europako populazioari doitu dira tasak. Bizkaiko tasa estandarra 42,02 kasu/100.000 biztanleko da gizonezkoengan eta 7,77 kasu/100.000 emakumeengan zen 2012an. Bizkaiko tasok Europako herrialdeekin konparatuta agertzen ditugu hurrengo grafikoan.

0

20

40

60

80

0

100

200

300

400

19

86

19

87

19

88

19

89

19

90

19

91

19

92

19

93

19

94

19

95

19

96

19

97

19

98

19

99

20

00

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

kasuak x 100 000 kasu kopurua

Gernu-maskuriko tumoreak. Intzidentziaren bilakaera Bizkaian 1986tik 2012ra. RCEME

kasuak C67 Emakumeak kasuak C67 GizonakTG C67 Emakumeak TG C7 GizonakTE C67 Emakumeak TE C67 GizonakJoin-Point joera Emakumeak Join-Point joera Gizonak

UAP C67 Gizonak %+1,40 UAP C67 Gizonak %+1,40

UAP C67 Emakumeak %+5,57

UAP C67 Emakumeak %+5,57

Gernu maskuriko (C67) minbizien intzidentzia. Europako herrialdeetako tasak eta Bizkaikoak

Tasa estandarrak 100 000 biztanleko; adin guztiak. Gizonak Emakumeak

Iturria: EUCAN (IARC/OME). 2012rako intzidentzia proiekzioak. Erreferentzia-populazioa: Europa. Bizkaiko datuak: RCEME (2012)

Hurrengo mapetan Europan gernu-maskuriko minbizien 2012rako estimatutako intzidentzi tasen banaketa agertzen dugu.

Gizonak Emakumeak

iturria: EUCAN (MOE). 2012rako intzidentzia-proiekzioak. Tasa Estandarrak (erreferentzia populazioa: Europa).

Bizkaiko Tasa Estandarrek, munduko populazioari doitzean hurrengo datuak ematen dituzte 2012rako: 27,38 kasu / 100.000 biztanleko gizonengan eta 5,25 kasu / 100.000 biztanleko emakumeengan. Hurrengo Mapetan intzidentzi tasak herrialdeka agertzen dira.

60 50 40 30 20 10 0 10 20

Belgium

BIZKAIA

Malta

Denmark

Hungary

Spain

Norway

Germany

Switzerland

Cyprus

Portugal

Italy

Czech Republic

Austria

Iceland

Poland

Croatia

FYR Macedonia

European Union (27)

Slovenia

Bulgaria

Slovakia

Sweden

Latvia

Serbia

Europe

Romania

Greece

Lithuania

Albania

Luxembourg

Montenegro

Ireland

Finland

Netherlands

Estonia

France

Belarus

Bosnia and Herzegovina

Ukraine

Moldova

Intzidentzia - Gizon Hilkortasuna Gizon Intzidentzia - Emakume Hilkortasuna Emakume

Munduko eta Europako intzidentzia mapak

Gernu-maaskuria (C67) Gizonak Emakumeak

Iturria: GLOBOCAN (OME). 2012rako intzidentzia proiekzioak.Erreferentzia-populazioa: Munduko Pop.l

Bizkaian bertako espazioaren araberako banaketa aztertzeko Erakunde Sanitario Integratuekiko (ESI) kalkulatu ditugu tasak. Zenbaki txikiez ari garenez tasak nahiko aldakor agertzen dira; tasen ezegonkortasuna leuntzeko azken bost urteko bataz bestekoak erabili ditugu hurrengo mapetan.

Gernu-maskuriko minbiziak ESIen arabera

Tasa estandarizatuak. Azken bost urteetako batezbestekoa (2008-2012) Gizonak Emakumeak

Iturria: RECEME. 2008-2012 tasa estandarizatuen urteroko batez bestekoak.Erreferentzia-populazioa: EAE ESIetan bertan, tasen bilakaera aztertzeko ere bost urteko batez bestekoak erabili dugu. Hurrengo grafikoetan agertu bezala tasak goranzko joera izan dute 90. Hamarkadatik aurrera, bai gizon zein emakumeengan. ESIen arteko alderaketa egitean agertzen den desberdintasun esanguratsu bakarra, Barrualdeko ESIko gizonengan ematen da aztertutako azken bosturtetakoan(2008-2012); bertan tasak Bizkaiko beste ESIenak baino txikiagoak dira. Emakumeen kasuan azken aldiko tasak Bilboko ESIan, beste ESIekiko nabarmentzen dira, baina ez modu estatistikoki esanguratsuan.

RCEME - Euskadiko Minbizi Erregistroko datuak; Tasa ± desbideratze estandarra; Tasa estandarizatuak, bosturteko bataz bestekoa: erreferentzi populazioa: EAEko gizonezkoak 1988-2012 (EUSTAT)

RCEME - Euskadiko Minbizi Erregistroko datuak; Tasa ± desbideratze estandarra; Tasa estandarizatuak, bosturteko bataz bestekoa: erreferentzi populazioa: EAEko emakumeak 1988-2012 (EUSTAT)

Hurrengo grafikoan RCEMEn erregistratutako Bizkaiko gernu-maskuriko minbizienez banaketa azaltzen da adin taldeen arabera. Gizonezkoen kasuan 50 urtetik aurrera tasa espezifikoak etengabe gorantz doaz adinarekin batera. Emakumeagan adin nagusienetara arte ez da antzematen hazkuntza handirik.

*Adin taldeko tasa espezifikoak, erregistratutako azken bost urteko tasa espezifikoen batez bestekoa.

0102030405060708090

1988-1992 1993-1997 1998-2002 2003-2007 2008-2012

kasuak x 100.000

+ (%95 KT)

Bosturteko ernu-maskuriko minbizien intzidentzi tasak (C67). Erakunde Sanitario Integratuak. Gizonak. 1988-2012 bilakaera.

Bizkaia Barrualdea Ezkerraldea-Enkarterri Uribe Bilbo Barakaldo-Sestao

0

5

10

15

20

25

1988-1992 1993-1997 1998-2002 2003-2007 2008-2012

kasuak x 100 000

+ (%95 KT)

Bosteurteko gernu-maskuriko minbizien intzidentzi tasak (C67). Erakunde Sanitario Integratuak. Emakumeak. 1988-2012 bilakaera.

Bizkaia Barrualdea Ezkerraldea-Enkarterri Uribe Bilbo Barakaldo-Sestao

0

100

200

300

400

500

600kasuak 100.000 biztankeko

Gernu-maskuriko minbizia Bizkaian, adin-taldekiko banaketa. Adin-taldeko tasa espezifikoak 2008-2012* RCEME

Gizon Emakume

TOPOGRAFIA

Gernu-maskuriko minbizietan kokapen zehatza ez da egokiro erregistratu da azken urteetan aurreko

urteetako datuak arbuiatu eta erregistratutako azken bosturtekoarenak erakusten ditugu hurrengo

grafikoan.

2008tik 2012ra RCEMEk Bizkaian

erregistratutako gernu -maskuriko

minbizietatik, erdia baino gehiago aurreko

edo atzeko hormetan kokatzen dira; beste

bosten bat gainjarritako lesioak dira.

HEDADURA, DIFERENTZIAZIOA ETA TUMOREEN MORFOLOGIA

Minbizi gaiztoen hedadura aztertu dugunean ez ditugu in situ-ak kontuan hartu. Euskadiko Minbizi Erregistroan, RCEMEn, hedaduraren informazioa 1995tik jasotzen da. Erregistratutako azken bost urteetako datuak aurkezten ditugu, hauek baitira aldagai hauetarako kalitate hoberenaz jasotakoak.

Hedadura

Gernu-maskuriko minbizia(C67); hedadura RCEME 2008-2012. Bizkaia

2008tik 2012ra erregistratutako gernu-maskuriko minbizien hedadura datua aztertu egin da. Diagnosian minbizien %78aren hedadura kokatua da, hau da organoan bertan mugatua; %8ak hedadura erregionala du, hau da inguruko organoak edota gongoilak inbaditu ditu; %5an diagnostiko unean barreiatuta daude, hau da metastasiekin; eta %9an ez da hedadurarik erregistratu.

BARREIATUA; 116; 5%

ERREGIONALA; 162; 8%

EZEZAGUNA; 201; 9%

KOKATUA; 1652; 78%

Alboko horma 2.58%

ez zehaztua 1.36%

gainjarritako lesioa

19.57%

Trigonoa 1.31%

Atzeko horma 28.34%

Aurreko horma 32.61%

Uretereko zuloa 5.77%

Kupula 6.10%

Lepoa 0.14% Urakoa

2.21%

Gernu-maskuriko minbizien kokapena. Bizkaia 2008-2012

Diferentziazioa

Diferentziazio mailari dagokionean, muturreko mailak dira gutxien azaltzen direnak: ongi diferentziatuak eta ez diferentziatuak bakoitzak kasuen %3a da. Kasu gehienak edo neurrian diferentziatuak edo gutxi diferentziatu gisa erregistratzen dira, hauetako maila bakoitza kasuen %41a izan delarik. Datua jasotzeke izan da kasuen % 12an.

Morfologia

Gernu-maskuriko tumoreen morfologian nagusi dira zelula trantsizionalen neoplasiak, %85a, beste kasuek; %15, bestelako morfologiaz diagnostikatutakoak agertzen dira erregistratuta. Hurrengo taulan Bizkaian 1986tik 2012ra arteko tumoreen morfologia zehazten da.

C67 kokapenetako morfologia. RCEME Bizkaia 1986-2012

C67 Gernu maskuria 8237 %

800 Neoplasiak, BZG 703 8.53

801-804 Neoplasia epitelialak, BZG 140 1.70

805-808 Zelula eskatatsuen neoplasiak 293 3.56

812-813 Zelula trantzizionalen papilomak eta kartzinomak 6969 84.61

814-838 Adenokartzinomak 88 1.07

844-849 Neoplasia kistiko, muzinosoak eta serotsuak 14 0.17

856-857 Neoplasia epitelial konplexuak 6 0.07

880 Sarkomak eta ehun biguinen neoplasiak, BZG 5 0.06

889-892 Neoplasia Miomatosoak 8 0.10

893-899 Neoplasia konplexu mistoak eta estromakoak 10 0.12

912-916 Odol-hodietako neoplasiak 1 0.01 Kodeak GNS-O-3

Zelula trantzizionalen papiloma eta kartzinomak hurrengo banaketan agertu bezala sailkatuta erregistratu dira:

812-813 Zelula trantzizionalen papilomak eta kartzinomak 6969 %

81203 Kartzinoma trantzizionala 2122 30.45

81223 Kartzinoma trantzizional sarkomatoidea 140 0.02

81303 Kartzinoma papilar uroteliala 4820 69.16

81313 Zelula trantzizionalen kartzinoma, mikropapilarra 20 0.003 Kodeak GNS-O-3

BIZI-IRAUPENA

Bizi-iraupena, gutxieneko 5 urteko jarraipena dutenenak soilik aztertu egin da. Datuak ez dira heriotza kausarekiko espezifikoak, heriotza mota guztiak jasotzen dira.

5 urterako bizi-iraupena %50 baino zerbait altuagoa izan zen aztertutako urteetan, oso antzerakoa sexu bietan. Diagnosi urtearen arabera hobekuntzatxoa nabaritzen da zenbait eta hurbilagoa izan garaia.

EZ DIFERENTZIATU

A; 62; 3%

GUTXI DIFERENTZIATU

A; 879; 41%

NEURRIAN DIFERENTZIATU

A; 867; 41%

ONGI DIFERENTZIATU

A; 62; 3%

ZEL MOTA EZ JASOA, EZ

ADIERAZIA; 261; 12%

Gernu-maskuriko minbizia(C67); diferentziazioa.

RCEME 2008-2012. Bizkaia

8% 2%

4%

85%

1%

0% 0% 0% 0% 0% 0%

30%

2% 68%

0%

Bizi iraupenaren datuak tumorearen hedaduraren arabera nabarmen desberdinak dira. Barreiatuak ez dute 5 urteak iraun, erregionaletan 5 urterako bizi iraupena %20koa izan da, eta kokatuetan %60. Erakunde Sanitario integratuekiko bizi-iraupena kalkulatu dugu ere, ez da alderik nabarmentzen.

Gernu-maskuriko minbizia. Bizi iraupena (Kaplan-Meier)

Bizkaia. RCEME.

Diagnosi-urtearen arabera Sexuaren arabera (2005-2009)

Tumorearen hedaduraren arabera (2005-2009)

Erakunde Sanitario Integratuen arabera (2005-2009)

Bizi iraupen aktuarial eta erlatiboaren estimazioak kalkulatu eta urteetako bilakaera aztertu ditugu. Bizi-irautearen goranzko bilakaera antzeman dezakegu.

HILKORTASUNA

Grafikoan azken urteetan erregistratutako gernu-maskuriko minbiziagatik hildakoak eta dagozkien tasa estandarizatuak agertzen ditugu. Hilkortasuna GNS-10ez kodetua dago, hildako kausen artean hurrengoak jaso dira: C67.

0%

50%

100%

0 12 24 36 48 60

hilabeteak

2005-2009 2000-2004 1995-1999

0%

50%

100%

0 12 24 36 48 60

hilabeteak

Gizon Emakume

0%

50%

100%

0 12 24 36 48 60

hilabeteak

Kokatua Erregionala Barreiatua

0%

50%

100%

0 12 24 36 48 60

hilabeteak

Barakaldo-Sestao Barrualdea

Bilbao Ezkerraldea-Enkarterri

41%

57% 56%

40%

51% 50% 48% 47%

63% 62%

58% 63%

57% 53%

49%

57% 60% 61% 63% 63%

y = 0.0124x + 0.4474 R² = 0.2265

y = 0.0063x + 0.5493 R² = 0.1591

0%

50%

100%

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Gernu-maskuriko minbizien 5 urterako bizi-iraupenaren

bilakaera. RCEME eta Hilkortasun Erregistroa. Bizkaia.

Bizi iraupen erlatiboa emakumeak Bizi iraupen erlatiboa Gizonak

Bizi iraupen aktuariala emakumeak Bizi iraupen aktuariala Gizonak

Lineal (Bizi iraupen erlatiboa emakumeak) Lineal (Bizi iraupen erlatiboa Gizonak)

TG: Tasa Gordina; TE: Tasa Estandarizatua (Europar Populaziora)

Gizonezkoen hilkortasuna kausa honegatik, intzidentzian bezala emakumeena baino handiagoa da. Urteetako bilakaeran ez da joera argirik antzematen; tasak egonkorrak dira.

89 101 103

123 97

115 122 117 96

122 116 114

143

32 15 23 22 21 24 22 34 26 23 37 33 31 0

10

20

30

0

50

100

150

200

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

heriotzak / 100.000 heriotza kopurua

Gernu maskuriko minbizien hilkortasunaren bilakaera. (CIE-10: C67)

Hilkortasun Erregistroa 2001-2013

Heriotza kopurua. Gizon. Heriotza kopurua. Emakume.

TG Gizon TG Emakume

TE Gizon TE Emakume